NRW JAARPRIJS 2020
A
ls vastgoedontwikkelaar Anne Ophoff terugdenkt aan de situatie vóór de herontwikkeling ziet hij een gesloten bastion met veel steen en dichte gevels. Alleen aan de Neude had het pand een zichtbare entree. En het is nu een icoon voor Utrecht, een uniek urban experience center, verbonden met de stad, de mensen, de bezoekers. Hoe kom je tot een concept zoals dat nu gerealiseerd is? ‘In 2012 zijn we begonnen met de plannen’, vertelt Ophoff. ‘In eerste instantie werd gedacht aan het maken van een passage. Maar we weten ook dat dit in Nederland niet heel goed werkt. Bovendien zou dit ter plaatse leiden tot de verdunning van de bezoekersstromen. Daarom ontstond al snel de gedachte om het pand meer voorzijden en een meer open karakter te geven, onder andere door de hal van het voormalige postkantoor erbij te betrekken.’ Het toevoegen van winkels aan de zijde van de Oudegracht werd eveneens onderzocht. Ophoff: ‘Zou dat werken? Volgens Locatus wel, mits er een goede invulling zou komen. Sterke op funshopping gerichte winkelconcepten aan deze zijde van het postkantoor om het winkelrondje aan de Oudegracht te completeren. Aan de verkeersrijke Potterstraat keken we meer naar functies gericht op de dagelijkse inkopen. In elk geval, met een mixed-use invulling zou Post Utrecht een bijdrage kunnen leveren aan de versterking van de oostzijde van het centrum, die al was ingezet door de vernieuwing van De Bijenkorf aan de Lange Viestraat en verder versterkt zou worden door de voorgenomen herontwikkeling van de Planeet’.
OPEN KARAKTER Dan de zijde aan de Neude, een bekend horecaplein in Utrecht. Hier is de oude entree naar het postkantoor gelegen. ‘De eerste gedachten gingen uit naar het inbrengen van een hotelconcept
in combinatie met horeca in en andere functies gelegen aan de hal. Omdat het voormalige postkantoor een rijksmonument is, meenden wij dat het heel mooi zou zijn als je daar een publieke functie in kan huisvesten. Dat zou ook resulteren in een meer open en toegankelijker karakter. Toen de mogelijkheid zich voordeed om de centrale bibliotheek in het pand te huisvesten hebben we die kans aangegrepen en deze functie verder uitgewerkt in combinatie met horeca en detailhandel. Met deze invulling zou dit monument nog meer toegankelijk worden voor het publiek. Het was best een lastig proces, omdat er tijdens de uitwerking van de plannen een nieuwe gemeenteraad aantrad die een bezuiniging doorvoerde op de bibliotheken. Hierdoor waren wij genoodzaakt de plannen aan te passen. Maar we zijn er op een heel goede manier samen uitgekomen.’
HET PROCES a.s.r. real estate en MRP realiseerden zich dat het in een complex proces als dit, goed zou zijn om vanaf het begin nauw samen te werken met onder andere het RCE en de afdeling Erfgoed van de gemeente Utrecht. Ophoff: ‘Dat is een betere aanpak dan eerst alles uit te werken en dan aan het eind van het traject met een ontwerp te komen. Om dit traject ook voor ons zelf efficiënter te maken, hebben we een gespecialiseerd bureau eerst een zogenaamde architectonische ‘waardestelling’ laten maken. Dat maakte inzichtelijk waar wij als ontwikkelaar van af moesten blijven en wat zichtbaar moest blijven. Maar er waren ook delen, zoals het souterrain, die weinig monumentale waarde hadden. Daar konden we meer mee doen, zoals wanden weghalen en vervangen door staalconstructies om de foodmarkt ruimte te geven. Ook werden ‘grijze gebieden’ geduid. Daar konden we wel iets doen, maar dan heel zorgvuldig. Met dit advies en met onze plannen voor het concept zijn we het overleg ingegaan.
‘Post is teruggegeven Herontwikkelingen beschouwt Anne Ophoff als zijn persoonlijke specialiteit. Maar Post Utrecht was als monumentaal gebouw wel van een heel bijzonder kaliber. Hoe kom je tot de beste planvorm? Wat vindt de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) daarvan? Wat mag wel en wat niet? En dan hebben we het nog niet over het bouwproces gehad met allerlei regels voor veiligheid en beperken van overlast.
DE ONTWIKKELAAR 40 scn 2020 | 2
Anne Ophoff, MRP Develoment
