Impact - 100 jaar Rotary in Nederland

Page 1

1923-2023 100 JAAR ROTARY IN NEDERLAND
Holbox bv Loperweg 8, 6101 AE Echt NL t +31 (0) 475 56 95 95 www.holbox.nl Trek de aandacht voor uw campagne met behulp van onze innovatieve kartonnen displays. OPVALLENDE PRESENTATIE! OOK ONLINE TE BESTELLEN VIA SHOPDIRECT.HOLBOX.NL Vanaf 1 exemplaar leverbaar! Voor de succesvolle End Polio Now Tulp actie verzorgt Holbox jaarlijks de promotie!

IMAGINE ROTARY

Dear Fellow Rotary Members,

What a delight to help celebrate the 100th anniversary of Rotary in The Netherlands. I treasure the time I am able to share with you – the amazing Dutch People of Action.

While you are rich in history, you are also creating a bright future through your extensive network. The Rotary Club of Amsterdam was chartered on January 29, 1923 – and the Rotary Club of Utrecht soon followed on March 13 of that year. From these two clubs, 500 more have blossomed and bloomed across the Netherlands, with the most recent being an online passport club centered on Protecting the Environment.

One thing that has always struck me about your wonderful country, is how much protecting the environment is built into your national character. Rotary has long admired the leadership role that Dutch Rotarians have proudly assumed. In this year that we Imagine Rotary, I encourage you to keep up that passion for the environment and all service projects around our Areas of Focus. We are just as proud of your active, engaged clubs as you are – and I encourage you to reach out to the editors of Rotary Magazine in your country to share those stories.

And please share those stories with your friends and acquaintances as well! The more broadly we share our Rotary moments with the world, the greater the impact we will have upon it. Speaking of impact, I have great admiration for the unique End Polio Now tulip fundraising project. It’s not only an incredible way to raise money – and together you have raised 920,000 euros since 2014 through it (more than 2.7 million euros with the Bill and Melinda Gates Foundation match), but you also tie this life-saving campaign to

something near to your national character. I find this effort as inspirational as it is beautiful.

This fundraising campaign has helped at least 5.5 million children to be vaccinated worldwide against polio. And Dutch Rotarians have backed this effort with numerous trips to India, Africa, and Pakistan to vaccinate children there. This is the kind of hands-on volunteer effort that makes our donations go even farther.

I’ve heard that your centennial will be celebrated throughout 2023 in all Dutch Rotary and Rotaract clubs. I’m especially excited to hear about the upcoming relay that will be conducted on bicycles, on foot –and even on ice skates -- from club to club, passing the baton through all 7 Dutch districts. As a Canadian, I am especially appreciative of the relays on ice… and as a Rotary member, I love that you are using each District as a representation of one of our Areas of Focus.

So, congratulations on 100 years in Rotary across The Netherlands! You are wonderful, treasured members of our organization and I hope you will keep spreading the word about your good works so you can have a continued impact on our organization and the world for generations to come.

Fondest wishes, Jennifer Jones Rotary President 2022-2023

Rotary Jubileummagazine 3

Prachtige Primitivo

Afkomstig uit Puglia. Gemaakt van biologisch geteelde druiven. Exclusief verkrijgbaar bij Margaret Wines.

13,95

PLANTAMURA

Primitivo Gioia del Colle 2020

Fraai robijnrood gekleurde wijn met een verleidelijk aroma dat aangenaam geurt naar rijp en overrijp zwart fruit. Met een vleugje kaneel en een subtiele kruidigheid. Typisch Primitivo! Lekker levendig en fris van smaak. Met veel zacht fruit, dikte en sap, voldoende frisheid en een heerlijk lang aanhoudende afdronk. Spannend, lekker en doordrinkbaar!!

www.margaretwines.com

16

24 Al jaren People of Action 29 Column: de impact van Rotary 30 Jong & Oud 32 Focusgebieden 35 Ben je geïnspireerd? Raak betrokken! 36 De impact van de Rotary Foundation 38 Column: handen uit de mouwen mentaliteit

22 29 8 30
03 Voorwoord 06 100 jaar Rotary in Nederland 08 Tijdlijn 10 RC Amsterdam 100 jaar 11 Een eeuw people of action in Utrecht 13 Column: water, een mensenrecht? 14 Een tulp met wereldwijde impact 15 Een uniek kijkje in de keukens van andere landen 16 Focusgebieden 18 Estafette & Puzzel 21 Column: samenwerking Rotaract & Rotary 22 Sput Teenstra en de Teenstra Foundation 15 Rotary Jubileummagazine 5
INHOUD

100 JAAR ROTARY IN NEDERLAND

1923-2023

Voor het begin van 100 jaar Rotary in Nederland gaan we niet direct naar Amsterdam 1923 of Chicago 1905, maar naar Houston, Texas, in de Verenigde Staten. Daar is in de zomer van 2022 de Internationale Rotary Conventie. Onder de ruim 11.000 aanwezigen zijn ook ongeveer vijftig Nederlandse Rotarians. In de binnenstad van Houston vallen ze op met hun oranje jasjes en shirts.

Meer dan eens passeren zij het Rice Hotel op Texas Avenue, niet wetende dat een van de mannen die Rotary naar Nederland bracht, daar al in juni 1914 binnenstapt, op zoek naar een kamer die niet beschikbaar is. Alles is volgeboekt omdat die week de jaarlijkse vergadering van de International Association of Rotaryclubs is. Jan van Tyen (ook: van Tijen) hoort daar in de lobby van het Rice Hotel voor het eerst van Rotary. Terug in Port Arthur, Texas, waar Jan van Tyen woont en werkt, wordt hij lid van de in 1915 opgerichte Rotaryclub Port Arthur.

ERVARINGEN

Van Tyen is meer dan eens over zijn ervaringen in Rotary geinterviewd. Hij vertelt dat hij zag ‘hoe de club door samenwerking van haar leden de gemeentelijke belangen bevorderde, hoeveel zij verrichtte op filantropisch gebied en hoe sterk de onderlinge banden waren. Bij het aantrekken van nieuwe leden werd gelet op karakter en betrouwbaarheid’. Impact op de samenleving, waar we het nu vaak over hebben, het verschil maken, dat zag Van Tyen toen ook al. Hij zag ‘welke invloed er ten goede van de maatschappij kon uitgaan van een geestelijke gezonde en zich van haar taak bewuste Rotaryclub’.

In 1920 keert Jan van Tyen terug naar Nederland en even later krijgt hij officieel het verzoek en de machtiging van het hoofdbestuur van Rotary in Chicago, om ‘te trachten Rotary in Nederland vaste voet te geven’. Ondertussen heeft ook de Nederlander J.A.E. Verkade (Anton) positieve ervaringen met Rotary in de Verenigde Staten. Hij woont in 1919 een lunch bij van de club in Seymour, Indiana, en bezoekt daarna de club in Chicago. Daar had hij ook een ontmoeting met Paul Harris, de oprichter van Rotary.

NEDERLAND

Terug in Nederland zoeken Van Tyen en Verkade elkaar op. In 1920 is er een ontmoeting in de Wachtkamer 1e klas van het Amsterdamse Centraal Station. De heren spreken elkaar vaker en bouwen aan Rotary in Nederland. Verkade zegt

Rotary Jubileummagazine 6 Tekst: Rutger Mazel Fotografie: Stadsarchief Amsterdam

daarover: ‘Van Tyen wist al een hoop van Rotary af vóór ik ten tonele verscheen, ik kwam om zo te zeggen pas kijken’. Van Tyen zegt op zijn beurt over Verkade dat ‘het aan zijn grote steun en hulp te danken is dat het mogelijk is geweest de kleine kern van enkelen die zich voor Rotary interesseerden, te doen groeien’.

De groei gaat in die dagen nog niet hard maar Geo (George) Brusse en G.C. (Bert) Snijders komen er als eersten bij. In de jaren daarna groeit het aantal deelnemers aan de lunchbijeenkomsten die worden gehouden in het Polmanshuis - nu onderdeel van Hotel Krasnapolsky - in Amsterdam. Op 20 november wordt Rotaryclub Amsterdam, met dan meer dan 15

leden, geïnstalleerd. Op 29 januari 1923 besluit Rotary International de Amsterdamse club toe te laten. Die datum staat op de charter.

NAZATEN

Vele Nederlandse clubs volgen, allemaal nazaten van de club in Amsterdam. In maart 1923 al Utrecht, in 1925 Rotterdam en Den Haag. Veel leden van de clubs die daarna zijn opgericht in Nederland, zijn in de zomer van 2022 in Houston. En lopen nietsvermoedend langs het Rice Hotel waar een van de oprichters van Rotary 108 jaar eerder geen onderdak kon vinden, maar er wel voor het eerst van Rotary hoort.

DE GOUVERNEURSKETEN VAN ROTARY IN NEDERLAND

Rotary (Chicago, 1905) kwam pas na de Eerste Wereldoorlog naar Nederland. Het kostte enkele jaren voordat in 1923 de eerste Nederlandse Rotaryclubs werden gecharterd. Het begon met de club Amsterdam, daarna Utrecht. In 1925 volgden Rotterdam en Den Haag en in 1926 Haarlem en Leiden.

Deze zes clubs vormen in 1926 het Rotary district 59 onder gouverneur J. van Dillen. Goudsmid Jacobs aan de Noorder Amstellaan (nu Churchilllaan) in Amsterdam maakte een zilveren keten met negen (lila-paarse) amethisten op evenzovele zilveren schildjes, en op zeven andere schildjes het rijkswapen en de wapens van Amsterdam, Utrecht, Rotterdam, Den Haag, Haarlem en Leiden. Aan de keten hangt een gestileerd Rotary wiel, zilver met blauw email, op de rugzijde de namen van enkele gouverneurs. De ontwerptekening is in 1927 op de landdag getoond. Daarna zijn schenkers geworven. Het ‘verfijnde sieraad’ werd in 1929 voor het eerst door gouverneur W. de Cock Buning gedragen.

Toen het Nederlandse district in 1951 werd gesplitst, bleef de keten om de schouders van gouverneur C.P.H. (Sput) Teenstra (RC Hilversum, R.I. Director 1955-1957 en R.I. President 1965-1966), die voor een tweede ambtstermijn in het noordelijke district 66 tekende. De nu zo langzamerhand antieke keten is bij opvolgende herverdelingen en splitsingen in het noordwesten gebleven en is nu de keten van District 1580. Bij de keten hoort de oorspronkelijke cassette met de naam en het adres van de maker. Voor het andere district werd een replica gemaakt, veel minder verfijnd. Het is nu nog de keten van D1600.

Voor dit artikel is gebruikt gemaakt van informatie uit:

Dertig Jaren Rotary in Nederland, H. Hijmans, 1953 en Het wiel met de zes spaken, vijftig jaar Rotary in Nederland, W. Visser, 1973

Rotary Jubileummagazine 7

TIJDLIJN 100 JAAR ROTARY IN NEDERLAND 1923-2023

21 februari oprichting Rotaryclub ’s Gravenhage

Oprichting Rotary –Chicago, Verenigde Staten, door Paul Harris

Oprichting The Rotary Foundation

8 mei oprichting 1e Nederlandse District, nr. 59 R.I. in de Koningszaal Artis Amsterdam

8 mei eerste Nederlandse gouverneur, Jurrien van Dillen

Gouverneursketen, voor het eerst door gouverneur W. de Cock Buning gedragen

Rotary in Nederland door de bezetter verboden. Alle clubs in oorlogsgebieden worden door Rotary International ontbonden

Clubs opnieuw opgericht. Rotary Club Amsterdam krijgt een nieuw charter uitgereikt

1905 1925

1936 1951 1917 1926 1940 1921 1927 1945 1923 1929 1949

Januari start maandelijkse verschijning ‘Rotary Holland’

29 januari oprichting Rotaryclub Amsterdam, eerste club in Nederland

10 maart charter-uitreiking aan RC Amsterdam, Hotel de l’Europe, Amsterdam

13 maart oprichting Rotaryclub Utrecht

Voorloper van de officiële club Amsterdam: Anton Verkade (directeur van de gelijknamige fabriek in Zaandam), Jan van Tyen (directeur van de Kamer van Koophandel), George Brusse (eigenaar van een in- en exportbedrijf) en Bert Snijders (directeur van de gemeentelijke telefoondienst) kwamen met elkaar in contact en begonnen in juli 1921 met wekelijkse lunches in het Polmanshuis (nu deel van hotel Krasnapolsky)

Eerste Club van Past Rotarians in Den Haag, gevormd door uit de toenmalige koloniën teruggekeerde Rotarians Nederlands district 59 wordt district 66

1 juli Rotary Nederland verdeeld over twee districten, nr. 66 en 67

Jaren zestig (datum onbekend) eerste Interactclub, Delft

Rotary Jubileummagazine 8 Tekst: Rutger Mazel
Hotel de l’Europe

Oprichting Rotaract (‘Rotary in Action’)

C.P.H. (Sput)

Teenstra president R.I., 1e Nederlander in die functie

Eerste Rotaractclub in Nederland

Rotary Eeuwfeest Rotary in Nederland

Rotaract wordt officieel lid van de Rotary familie / Rotaract is een Rotary lidmaatschapsvorm

Eerste End Polio Now vaccinatiereis vanuit Nederland naar Ghana

Internationaal besluit: het woord ‘male’ als voorwaarde voor een persoon om lid te worden van een Rotaryclub, wordt uit de statuten geschrapt

Eerste Interactclub (doorstart) in Nederland (Nieuwegein)

Eerste vrouwelijke gouverneur in Nederland: Georgette Hoogveld-Libar, RC Op Seyst

Start officiële Rotary International Jeugduitwisselingsprogramma’s

4 november aankoop ‘END POLIO NOW Tulp’ voor fundraiseactie in strijd tegen de ziekte polio

Oprichting Federatie van Clubs van Past Rotarians in Nederland (als opvolger van de Algemene Vereniging van Oud-Rotarians)

1970 2005 1965 - 1966 1975 2011 1967 1989 2013 2023 1968 2002 2019
28 april opening Rotary Huis, Amstel 266 te Amsterdam © Martin van Nieuwenhoven Clubs in Nederland
Rotary Jubileummagazine 9

ROTARYCLUB AMSTERDAM 100 JAAR

Heeft

100 jaar Rotary een verschil gemaakt?

De geschiedenis van Rotary Club Amsterdam staat in het geheugen gegrift van erelid en nestor van RC Amsterdam, Anton Gerritsen (1931), lid sinds zomer 1969.

Al op 16-jarige leeftijd sprak hij voor de club, op uitnodiging van zijn vader. Anton kende het merendeel van de clubleden, zelfs enkele charterleden. Rotary voorzag duidelijk in een behoefte voor zakenlieden die verbinding zochten. Begin twintigste eeuw verliep communicatie door persoonlijk contact; er werden brieven geschreven, maar telefoon stond nog in de kinderschoenen. Contact met andere branches kwam niet zo gemakkelijk tot stand. Aan vertrouwelijkheid werden de hoogste eisen gesteld. Een potentieel lid werd pas uitgenodigd als geen van de ruim honderddertig zittende leden bezwaar had gemaakt. Criteria voor het lidmaatschap was de beroepsclassificatie, maar boven alles de moraliteit, dat de persoon in kwestie netjes zijn werk deed en van onbesproken gedrag was.

In de jaren tachtig telde de club nog zeker acht CEO’s van beursgenoteerde bedrijven en stonden er tijdens de lunch directielimousines met chauffeurs te wachten. Het begrip ‘lid q.q.’ (qualitate qua) zorgde ook voor constante instroom van leden. Aan de hand van beroepspraatjes werd het principe van Vocational Service levend gehouden. En kregen leden vaak uit de eerste hand te horen hoe specifiek beleid (bijv. de invoering van postcodes of toevoeging van fluoride aan drinkwater) tot stand kwam. Levensberichten waren soms bloedstollend aangrijpend, zoals het ter dood veroordeelde lid H., die op het nippertje door zijn verzetskameraden werd bevrijd. Lid G.

die in mei 1940 14 Duitse soldaten had moeten doodschieten. Of lid B. die vertelde hoe hij als jongen gedwongen werd de onthoofding van zijn beide ouders in voormalig NederlandsIndië te aanschouwen.

Na zeven jaar stevige discussies was Rotaryclub Amsterdam de eerste in Nederland die een groep vrouwen als lid opnam. Tegenstanders hadden meestal geen ervaring met werkende vrouwen. Een enkel lid bedankte met als motivering: ‘mijn vrouw vindt het niet goed’. In die tijd was het nog gebruikelijk je lidmaatschap te beëindigen bij een echtscheiding. Anton beschouwt het als een groot voorrecht lid te zijn en zo het contact met jongere generaties te kunnen behouden. De sfeer in de club typeert hij anno nu als beter, verrassender en doorgaans meer open dan vroeger, toen de heren elkaar met de achternaam aanspraken.

Rotaryclub Amsterdam is nu een bloeiende club, het ledenaantal is fors toegenomen de laatste paar jaar. Naast enkele goede-doelen-acties (End Polio Now, Ronald McDonald-huis, End Plastic Soup, koken voor daklozen, etc.) richt de club zich vooral op het oerdoel van Rotary: beroepsethiek. En op een nieuw project: het coachen van jongeren met een achternaam die ervoor zorgt dat ze minder makkelijk een stageplek of een baan krijgen. Meer dan ooit is Rotary nodig om bij te dragen aan een betere wereld.

Rotary Jubileummagazine 10 Tekst: Frits Spangenberg Fotografie: Stadsarchief Amsterdam

EEN EEUW IN UTRECHTPeople of action

Op 13 maart 1923 was het dan zover. Na de nodige voorbereidingen in het jaar ervoor werd Rotaryclub Utrecht opgericht, de tweede in Nederland. De bijeenkomst zal op de aanwezigen grote indruk hebben gemaakt. Want ook de gesettelde ‘deftige heren’ van RC Utrecht hadden hun idealen en streefden naar ‘de verbetering van zichzelf en de beïnvloeding ten goede van hun omgeving om zo een bijdrage te leveren aan de maatschappij’, aldus het Utrechtsch Provinciaal en Stedelijk Dagblad dat van de oprichting verslag deed.

S

poedig kwam het clubleven op gang met samenkomsten, commissies, lezingen, debatten en activiteiten. In de jaren tussen beide wereldoorlogen zette de club zich vooral in voor jeugd. Er waren avonden voor de ‘asfaltjeugd’ uit wijk C en een aantal leden zette zich in om de medische zorg en het onderwijs voor gehandicapte kinderen te verbeteren. Ook werden er voor hen activiteiten georganiseerd als feestavonden en autotochten. Ondertussen groeide de club naar zo’n zeventig leden.

De opgaande lijn werd op 10 mei 1940 onderbroken met de bezetting. Na de bevrijding kwam het verenigingsleven weer snel tot bloei. Maatschappelijke activiteiten lieten echter nog even op zich wachten, onder meer omdat veel van waar de club zich voor de oorlog voor had ingezet, nu door de overheid werd opgepakt; de verzorgingsstaat kwam op. Dat nam niet weg dat er specifieke activiteiten tot stand kwamen, zoals

hulp aan gevluchte Tsjechische studenten en hulpbehoevende Indonesische studenten. Veel aandacht ging in die tijd ook naar internationale contacten.

De verdere groei van de club leidde in 1955 tot de oprichting van een tweede Utrechtse club, Utrecht-West. Er volgden meer Utrechtse clubs, Rotaractclub en een Past-Rotarians club. RC Utrecht richtte zich ook op het steunen van End Polio Now en activiteiten als bosonderhoud bij het Utrechts Landschap. In de laatste twee decennia was er het initiatief tot de bouw (werkgelegenheidsproject) van het Utrechts Statenjacht, een replica van het oorspronkelijke jacht uit 1746. Steun was er ook voor de Utrechtse Mytylschool Ariane de Ranitz. Dit laatste onder andere door het organiseren van spel- en sportdagen voor de honderden kinderen van de Mytylschool, gezamenlijk met kinderen uit het reguliere basis- en voortgezet onderwijs. Momenteel gaat de inzet o.a. uit naar vluchtelingstudenten bij het UAF.

De club van ‘deftige heren’ van toen is een ander gezelschap geworden. Mede doordat vanaf 1990 ook vrouwen lid konden worden. Lien Vos-van Gortel (eerste vrouwelijke burgemeester van Utrecht) werd het eerste vrouwelijke lid waarmee een historische tekortkoming werd rechtgezet. Velen zouden volgen. En het zijn ook niet meer de directeuren van Werkspoor of het waterleidingsbedrijf die lid zijn, maar de kenniswerkers van deze tijd, mensen uit de cultuurhoek en het onderwijs. Er zijn gelukkig nog altijd ondernemers en zelfstandigen lid. Zij voelen zich verbonden met de stad, de idealen van Rotary en met elkaar.

Stick Together Utrecht, 2015. Honderden kinderen van de Mytylschool Ariane de Ranitz in Utrecht en uit het regulier onderwijs hebben een gezamenlijk spel- en sportdag.
Rotary Jubileummagazine 11 Tekst: Bas Nugteren

LIGTHART FLOWERBULBS, DE VEREDELAAR/KWEKER VAN DE END POLIO NOW TULP

ROTARY
GEFELICITEERD
IN NEDERLAND, HARTELIJK
MET JULLIE 100 JARIG BESTAAN!

WATER, EEN MENSENRECHT?!

Als ik de kranten of sociale media lees word ik soms intens verdrietig van de boosheid en het egoïsme in de berichtgeving. De huidige maatschappij heeft behoefte aan het terugvinden van waarden…

Een samenleving komt pas goed tot zijn recht als mensen elkaar willen steunen, willen samenwerken om grotere doelen te bereiken. Het vertrouwen in de overheid is volgens de peilingen tot een historisch dieptepunt gekomen, de ene crisis volgt de andere op en ook in ons eigen Nederland komen steeds meer mensen in financiële nood, die mogelijkerwijs leidt tot grote problemen. Tegelijkertijd zie je prachtige initiatieven van mensen die elkaar willen helpen, zelfs als ze elkaar niet kennen. Ik ben ervan overtuigd dat er veel goeds is in de wereld en ben hoopvol over wat we, als het echt nodig is, voor elkaar over hebben. Rotary is daarvan een prachtig voorbeeld, met internationale projecten als ‘polio de wereld uit’ en de Rotary Water projecten.

Sinds lange tijd ben ik actief in de waterwereld en houd me bezig met veilig, voldoende en schoon water in Nederland. Sinds een klein jaar ben ik de portefeuillehouder internationaal bij de Unie van Waterschappen. Met 21 waterschappen werken we samen met het Rijk via de zogenaamde Blue Deal aan Sustainable Development Goal nummer 6: iedereen moet toegang hebben tot schoon drinkwater. Artikel 11 van het Internationaal Verdrag inzake Economische, Sociale en Culturele Rechten (het recht op een behoorlijke levensstandaard) verwoordt impliciet dat het recht op drinkwater een mensenrecht is, maar toch blijft over de precieze uitwerking discussie bestaan in veel landen. Ons doel is voor 20 miljoen mensen toegang tot veilig en schoon water te realiseren, in die gebieden van de wereld waar de gevolgen van klimaatveranderingen het zwaarst voelbaar zijn, terwijl

deze landen vaak zelf niet de veroorzaker zijn. Deze waterprojecten kunnen niet groot en breed genoeg zijn. Zonder water is er immers geen leven mogelijk. Wat voor ons zo vanzelfsprekend is, is in de Hoorn van Afrika de oorzaak van hoge sterftecijfers.

Ik schrijf deze column terwijl ik over Afrika vlieg, een grote droge zandvlakte onder mij en toch zie je in het zand sporen van mensen. Ik ben op weg om kennis te maken met ons Blue Deal partnerschap in Mozambique. Met veel partijen werken de 21 waterschappen met het ministerie van Buitenlandse Zaken en het ministerie van I&W aan een langjarige samenwerking in 17 landen in Azië, Afrika en Latijns Amerika. Mooi om te weten dat in delen van de gebieden waar ik nu zicht op heb er vele waterpompen zijn geplaatst door inzet van Rotarians wereldwijd.

De Verenigde Naties hebben het huidige decennium uitgeroepen tot ‘Decade of Action’. In maart 2023 organiseert Nederland om deze reden in New York, samen met Tadzjikistan, een VN Wereldwaterconferentie. De vorige was 46 jaar geleden. De intentie is om samen te komen tot een Wateractie-agenda. Ik zie tegelijkertijd dat we nog veel meer zouden kunnen samenwerken op het waterterrein en hoop dat Rotary International dan ook aanwezig is in New York of in elk geval blijft meewerken aan wateractie. ‘Climate Action’ betekent immers ‘Water Action’

Ik heb er vertrouwen in: in de kracht van medemenselijkheid, in de veranderingen die ook wij moeten inzetten en in de Wateractie. Doe jij ook mee?

Luzette Kroon

Dijkgraaf Wetterskip Fryslân

Rotary Jubileummagazine 13 Fotografie: Daniël Hartog

EEN TULP MET WERELDWIJDE IMPACT

Een project dat op alle manieren People of Action uitstraalt en een enorme impact heeft op de levens van velen, is de End Polio Now tulpenactie. Een oer-Hollands product dat wereldwijd de aandacht trekt. De doosjes End Polio Now tulpenbollen zijn een succesvolle Nederlandse manier om fondsen te werven om de wereld vrij van polio te maken.

SPECIALE TULP

Op 4 november 2013 werden de Filipijnen getroffen door de tyfoon Haiyan, die meer dan 6.300 slachtoffers zou eisen en zeer veel schade aanrichtte. Direct kwamen hulpacties op gang en op 11 november werd er een televisieactie voor de Filippijnen gehouden. De gouverneurs van de Nederlandse districten kochten voor € 12.000 het recht om een nieuwe tulpvariëteit een naam te geven: de ‘End Polio Now tulp’.

De Filippijnen is ook het land waar in 1979 Rotaryclubs het initiatief namen om hun land vrij van polio te maken. Een initiatief dat door Rotary International in 1985 omarmd en uitgebreid werd om de hele wereld vrij van de ziekte poliomyelitis (kinderverlamming) te maken.

VERKOPEN

Je kan een tulp een naam geven, maar het is beter om die naam ook ten nutte te maken. En dat deed de toenmalige gouverneur van District 1550, Jan Hol. Hij nam het initiatief om de End Polio Now tulpen te gebruiken voor fondsenwerving. Zijn bedrijf Holbox ontwierp een verpakkingsdoosje en reclamemateriaal. Alle Nederlandse Rotaryclubs werden benaderd om de doosjes End Polio Now tulpen te kopen. Het bedrijf zorgde ook voor de logistieke en financiële afhandeling van de bestellingen.

SUCCES

Na enige jaren bij Holbox, is het project terecht gekomen bij het Rotary Nationaal Polio Comité. In dit comité zijn de 7 Nederlandse districten vertegenwoordigd. Zij hebben kennis over de voortgang om de wereld vrij van polio te maken en ze ondersteunen de clubs met hun fondsenwerving.

PR

Op www.endpolionowtulp.nl kunnen bestellingen worden geplaatst.

End Polio Now tulpen zorgen voor bekendheid van Rotary. Veel Rotaryclubs gebruiken ze om contacten te verbeteren met gemeenten, zorginstellingen, woningbouwverenigingen en andere organisaties. Het planten van de tulpen is een mooie gelegenheid om in de lokale pers te komen. In het voorjaar, als de tulpen bloeien, bieden deze weer een mooie gelegenheid om contacten te onderhouden. Samenwerkende clubs verzorgen grotere plantacties in gemeente of provincie.

Vanaf 2014 is vanuit Nederland € 920.000 overgemaakt voor de strijd tegen polio. Dat bedrag wordt door de Bill & Melinda Gates Foundation verdrievoudigd tot € 2.760.000, voldoende om ruim 5,5 miljoen kinderen te vaccineren. Wereldwijd kwam er bijna 20 miljard dollar beschikbaar voor vaccinatieprogramma’s tegen polio. Het aantal ziektegevallen is met ruim 99,9 verminderd.

BUITENLAND

De End Polio Now tulpen gaan nu de hele wereld over. Ze worden door Rotarians en niet-Rotarians in het buitenland gewaardeerd. In België, Canada, Denemarken, Duitsland, Frankrijk, USA, Zweden en Zwitserland zijn End Polio Now tulpenbollen geplant en tot bloei gekomen. Met recht een impactvol Nederlands Rotary project.

• Ligthart Bloembollen B.V. heeft de cultivar gemaakt en kweekt de tulpen

• Royal Park verzorgt het inpakken van de tulpenbollen en de logistieke afhandeling

• Stichting Rotary Fondsen Nederland verzorgt de financiële afhandeling

Rotary Jubileummagazine 14 Tekst: Siebe Stellingwerff Beintema
TIP:

ANDERE LANDEN IN DE KEUKENS VAN Een uniek kijkje

Rotary kent al tientallen jaren initiatieven voor jongeren in Nederland zoals Interact (voor scholieren) en de internationale jeugduitwisselingen. In 1929 was de allereerste uitwisseling, tussen Denemarken en de Verenigde Staten. In Nederland worden de programma’s sinds 1975 aangeboden.

Voor alle jongeren die hieraan hebben deelgenomen is het een levensveranderende ervaring. Studie- en levenskeuzes worden door deze Rotary-ervaringen beïnvloed. ‘It is not a year in a lifetime but a lifetime in a year’, wordt door deelnemers aan het jaaruitwisselingsprogramma vaak gezegd.

Je doet eigenlijk heel veel dingen daar ten opzichte van je gewone leven in Nederland. Ik heb zelfs Obama de hand geschud!

~ Jesse, USA 2016-2017

Door deze uitwisselingen dragen de deelnemers bij aan het versterken van onderling internationaal begrip en daarmee aan een betere wereld. Ze worden in de voorbereidende fase als Rotary ambassadeurs vakkundig opgeleid en dragen daarna het gedachtengoed van Rotary verder uit. De nieuwe generatie, de nieuwe leiders van de toekomst.

Ik ben een stuk opener en socialer geworden naar andere mensen. Dat zie ik nog steeds in m’n dagelijkse leven.

Daar ben ik Rotary heel dankbaar voor

~ Martine, Brazilië 2015-2016

Er zijn verschillende onderdelen in het programma: uitwisselingen van jongeren tussen families onderling (family-to-family), zomerkampen en jaaruitwisselingen (waarbij jongeren in één jaar bij verschillende families worden ondergebracht). Ook vallen kortdurende buitenlandse stages voor jongvolwassenen (New Generation Service Exchange) sinds enkele jaren onder de paraplu van de landelijke commissie MDJC.

Ik denk dat als iedereen deze kans zou krijgen, de wereld er heel anders uit zou zien!

~ Toon, Mexico 2016-2017

Interesse in de mogelijkheden voor jouw club? Graag praten we je hierover bij. Dat kan in een persoonlijk gesprek of MDJC komt graag bij jouw club op bezoek om meer informatie te geven. Algemene informatie vind je op www.rotary.nl/yep of mail naar interesse@rotaryyep.nl.

Rotaryclubs die jongeren deze kansen bieden, geven zichzelf misschien wel het mooiste cadeau. Het cadeau om jongeren te kunnen begeleiden in hun persoonlijke ontwikkeling en het bevorderen van integriteit en begrip voor elkaar. Bouwstenen die we in onze clubs dagelijks hanteren. Hoe mooi is het om dit aan de nieuwe generaties door te geven, zodat Rotary ook over 100 jaar nog steeds springlevend en actief is?

Je krijgt een kijkje in de keuken in een ander land maar ook bij gastgezinnen – het zet je aan het denken waar je vandaan komt en over je keuzes voor de toekomst

~ Hans, USA 1986-1987

Rotary Jubileummagazine 15 Tekst: Barbara Tusveld & Clasine Schepers

Hoe watertanks vele levens veranderen…

Rotary verbindt, over continenten heen. Een schitterend voorbeeld is het 6T project in de regio Nakuru, Kenia. Wijlen Rotarian John Mbugua Kiongo (RC Nakuru) is de grondlegger van het oorspronkelijke idee van 6T. Met PDG Hans van Leerdam van Rotaryclub Hoorn maakt hij in 2005 nadere plannen.

Hoofddoel van het project is het bouwen van watertanks van 10.000 liter, bedoeld om regenwater via dakgoten op te vangen. Omdat men het belangrijk vindt om niet alleen watertanks te bouwen, maar ook bij te dragen aan een duurzame transformatie van de leefomstandigheden van een Keniaans gezin, is besloten dit project breder op te zetten. Deze zes T’s zorgen daarvoor:

1. TANKS

RCC (Rotary Community Corps) wordt gevormd door vrouwen die al eigenaar zijn van een tank en vrouwen die er nog een moeten krijgen. Deze RCC verdelen de tanks en ondersteunen de 6T’s.

2. TOILETS

Binnen het 6T-project worden toiletten gebouwd. Deze zorgen voor algemene hygiëne en daardoor voor bescherming tegen ziektes.

3. TREES

Eigenaren van een tank moeten zich inzetten om 100 bomen te planten. Tot in het jaar 2023 zijn er 750.000 bomen geplant. De geplante bomen geven schaduw, houden water vast, voorkomen erosie en produceren hout voor de toekomst.

4. TRADE

De eigenaren kunnen gebruik maken van Table-Banking en stimulering van ondernemerschap, zoals veeteelt, visvijvers en winkels.

5. TEACHING & TRAINING

Het programma zorgt ook voor trainingen in hygiëne, gezondheids- en zuigelingenzorg, het houden van kleinvee, verbouwen van groenten en algehele kennisvergroting.

6. TRANSFORMATION

De échte transformatie is de structurele verbetering van de levensomstandigheden van de families op onderwerpen als welzijn, gezondheid, kennis en economische omstandigheden.

Wat dit Rotary-project zo onderscheidend maakt, is de intensieve samenwerking tussen RC Nakuru en RC Hoorn. Samen houden ze zicht op financiën en is er vertrouwen in de voortgang. Daarbij komt het niet-aflatende enthousiasme van de leden om het project te bezoeken en te promoten. Over ‘People of Action’ gesproken! Het resultaat tot nu toe? Tot en met 2022 zijn er al 7500 tanks in de regio Nakuru gebouwd.

Als lid van een etnisch-religieuze minderheidsgroep in Turkije, en als immigrant in Nederland, ben ik van nature geïnteresseerd in het zoeken naar antwoorden op vragen over hoe onze sociale identiteit bepaalt wie we zijn, hoe we de wereld waarnemen en hoe we worden waargenomen door anderen.

Hoe meer ik me realiseerde dat ik ‘anders’ was in mijn thuisland, hoe meer ik me bewust werd van alle complexe problemen rond onze identiteit. Door dit bewustzijn ben ik van nature toegewijd aan het aanpakken van kwesties rond mensenrechten, rechtvaardigheid en gelijkheid.

Vorig jaar kreeg ik de zeldzame kans om Rotary Peace Fellow te worden aan de Chulalongkorn University in Bangkok, Thailand. Samen met mensenrechtenverdedigers, activisten, onderzoekers en docenten die hun professionele loopbaan wijden aan het bevorderen van vrede en het verminderen van

WATER, SANITATIE EN HYGIËNE PREVENTIE EN BEHANDELING VAN ZIEKTEN VREDE EN CONFLICTBEHEERSING GEZONDHEID VAN MOEDER EN KIND BASISONDERWIJS EN ALFABETISERING ECONOMISCHE EN SOCIALE ONTWIKKELING LEEFMILIEU FOCUSGEBIEDEN VAN ROTARY WATER, SANITATIE EN HYGIËNE PREVENTIE EN BEHANDELING VAN ZIEKTEN VREDE EN CONFLICTBEHEERSING GEZONDHEID VAN MOEDER EN KIND BASISONDERWIJS EN ALFABETISERING ECONOMISCHE EN SOCIALE ONTWIKKELING LEEFMILIEU
Rotary Jubileummagazine 16 VAN ZIEKTEN ONTWIKKELING FOCUSGEBIEDEN VAN ROTARY FOCUSGEBIEDEN
Ervaringen van een Peace Fellow
FOCUSGEBIEDEN VAN ROTARY Eleni Diker

ongelijkheid. Als onderdeel van het fellowship-programma krijgen we les in onderwerpen als vredesopbouw, humanitaire hulp en ontwikkeling, conflictanalyse, internationale mensenrechten en humanitair recht, migratie, klimaatverandering en gender. Het programma is een combinatie van theoretische en praktische vaardigheden, die ons voorbereidt op real-life interventies met een evidence-based benadering.

Het Rotary Peace Fellowship-programma is een van de meest verrijkende ervaringen die ik heb gehad tijdens mijn meer dan 10 jaar ervaring, waaronder de Verenigde Naties, het maatschappelijk middenveld en de academische wereld. In

een intensieve trainingsperiode, van drie maanden tussen juli en oktober 2022, leerden we niet alleen van de meest vooraanstaande experts in hun respectievelijke vakgebieden, maar ook van andere fellows van over de hele wereld die hun leven wijden aan het verminderen van ongelijkheden en het bevorderen van vrede.

Het is een waardevolle ervaring om te leren van mijn opleiders en van mijn medestudenten uit verschillende culturen. Het is een enorme eer om deel uit te maken van dit prestigieuze programma en ik ben de Rotary Foundation dankbaar voor deze kans.

FOCUSGEBIEDEN VAN ROTARY

End Plastic Soup verovert de wereld

EndPlasticSoup appelleert aan People of Action én het zet onze verbeelding aan het werk: ‘Imagine ….’. Nog voordat het leefmilieu beschermen het nieuwste Rotary focusgebied wordt (2020), start in 2018 in Amsterdam een groep enthousiaste Rotary leden met EndPlasticSoup.

S

inds het begin ontmoet deze beweging overal ter wereld enthousiasme. Iedereen herkent het probleem dat EndPlasticSoup in de schijnwerpers zet: de plastic vervuiling. Iedereen kan vandaag zelf beginnen minder plastic te gebruiken. Als je dan in je omgeving rondvertelt waaróm je dat doet, creëer je al bewustwording. En als Rotarian kan je je club mobiliseren voor een schoonmaakactie, voor educatie op scholen, etc. De buitenwereld reageert verrast: houdt Rotary zich daarmee bezig? Nooit gedacht!

Rotarians over de hele wereld steken elkaar aan. Regionaal ontstaan samenwerkingsverbanden binnen en buiten Rotary. Daardoor wordt het mogelijk verder te gaan dan schoonmaken alleen, ook de lokale afvalinzameling - of het gebrek daaraan - wordt onder de loep genomen. Oplossingen komen zo dichterbij. EndPlasticSoup heeft zich van het begin af aan geprofileerd als een wereldwijd initiatief binnen Rotary. Die internationale inspiratie is medebepalend voor het succes. Elke club die en elk district dat EndPlasticSoup acties doet, voelt zich onderdeel van een mondiale beweging en strijdt voor het gezamenlijke doel.

EndPlasticSoup helpt clubs Global Grant projecten van de grond te tillen. Bijvoorbeeld in Egypte (de Nijl) en Bosnië-Herzegovina (rivier Drina). Er zijn voorbereidingen voor meerjarige educatieprojecten op scholen in Indonesië en de Filippijnen, landen waar de plasticproblematiek het grootst is. Een oproep aan Rotarydistricten daar levert onmiddellijke en positieve respons op: zíj zorgen voor de ingangen bij de lokale instanties die nodig zijn om zulke projecten tot ontwikkeling te brengen.

Speerpunt van EndPlasticSoup is het betrekken van Rotaracten Interactclubs en meer in het algemeen de jongere generaties. Die lopen soms al ver voor onze troepen uit. Zoals Nina, die op haar twaalfde een brievenactie opzette om presidenten te vragen de export van afval naar haar land te stoppen. EndPlasticSoup heeft intussen vier van hen uitgeroepen tot Young Ambassadors. Meer weten? www.endplasticsoup.org

EndPlasticSoup zoekt vrijwilligers voor social media, onderhouden van contacten met ambassadors en clubs wereldwijd, nieuwsbrief, vertalingen, etc.

GEZONDHEID VAN MOEDER EN KIND BASISONDERWIJS EN ALFABETISERING ECONOMISCHE EN SOCIALE ONTWIKKELING LEEFMILIEU
Rotary Jubileummagazine 17

ROUTE ESTAFETTE

100 jaar Rotary in Nederland Rotary Jubileummagazine 18

FOCUSGEBIED PER DISTRICT ZEVEN FOCUSGEBIEDEN

In alle zeven districten wordt in estafettevorm 100 jaar Rotary in Nederland gevierd. In elk van de 7 districten staat één van de zeven focusgebieden van de Rotary Foundation in de schijnwerpers. Rond het focusgebied worden per district speciale activiteiten georganiseerd.

Als club kun je ook speciale activiteiten over het focusgebied van jouw district organiseren. Zo laten we met elkaar een jaar lang zien waar Rotary mee bezig is en hoe veelzijdig we zijn: echte People of Action!

Start: zaterdag 28 januari 2023 bij het Olympisch Stadion in Amsterdam

• D1580 | Noord-Holland: preventie en behandeling van ziekten Periode 28 januari – 8 maart

• D1570 | Midden-Nederland: onderwijs en alfabetisering Periode: 8 maart – 16 april

• D1590 | Noord-Nederland: water, sanitatie en hygiëne Periode 22 april – 8 juli

• D1560 | Oost-Nederland: gezondheid van moeder en kind Periode 8 juli – 20 augustus

• D1550 | Zuid-Oost Nederland: economische en sociale ontwikkeling Periode 20 augustus – 14 oktober

• D1600 | Zuid-Holland: vrede en conflictbeheersing Periode 14 oktober – 5 november

• D1610| Zuid-West Nederland: leefmilieu Periode 11 november – 30 december

ROTARY 100 JAAR IN NEDERLAND puzzel

Ons eeuwfeest wordt gevierd met een speciale puzzel. Op de puzzel is de hele estafette afgebeeld, met alle zeven districten en de zeven aandachtsgebieden van Rotary. Er zijn grapjes in verwerkt door tekenaar René Leisink van Studio Noodweer. Dit staan garant voor vele uren puzzelplezier.

De opbrengst van de 100 jaar puzzel gaat naar het voedsel- en speelbos dat aan het eind van de estafette wordt geplant. Puzzel mee voor het leefmilieu, het zevende aandachtsgebied van Rotary. Bestellen kan via www.rotary.nl/100/puzzel.

KIJK VOOR HET LAATSTE NIEUWS OP: WWW.ROTARY.NL/100 WATER, SANITATIE EN HYGIËNE PREVENTIE EN BEHANDELING VAN ZIEKTEN VREDE EN CONFLICTBEHEERSING GEZONDHEID VAN MOEDER EN KIND BASISONDERWIJS EN ALFABETISERING ECONOMISCHE EN SOCIALE ONTWIKKELING
FOCUSGEBIEDEN VAN ROTARY Rotary Jubileummagazine 19
LEEFMILIEU

AL MEER DAN 25 JAAR JOUW PARTNER IN DE PROMOTIONELE WERELD

Alles waar een bedrukking op kan kunnen wij voor jouw bedrijf maken! We hebben een eigen productie waar reclame materialen in verschillende vormen en maten geproduceerd worden, van promotionele artikelen, relatiepakketten, textiel tot sign werkzaamheden. Hoe fijn dat je al jouw aanvragen voor promotionele spullen onder één dak kan brengen, een makkelijk bereikbare flexibele partner die je met het totaal concept helemaal kan ontzorgen.

Onze showroom maakt het mogelijk de producten te zien en te voelen om zo nieuwe ideeën op te doen!

Sierhuis Promo & Sign

Berenkoog 5

ROTARACT & ROTARY Samenwerking

Met Rotaract en Rotary heb ik al veel van de wereld mogen zien. En hoewel elk werelddeel, elk land, elke stad en elke buurt anders is, is er bij Rotaract of Rotary altijd herkenning.

Er worden geweldige projecten georganiseerd voor uiteenlopende goede doelen, er worden interessante sprekers uitgenodigd en er is vooral veel plezier. Er is niks zo leuk als samen met lokale mensen een stad of land ontdekken en over de hele wereld nieuwe vrienden maken. Bij het schrijven van deze column waren er wel tientallen verhalen over Rotaract en Rotary die ik graag wilde delen.

Een onderwerp dat overal ter wereld op de agenda staat is de samenwerking tussen Rotaract en Rotary. Rotaract is ooit gestart als een jeugdprogramma van Rotary en inmiddels uitgegroeid tot een volwaardig onderdeel van Rotary. Dat is ook steeds vaker terug te zien in de samenwerking. De tijd dat Rotaracters werden uitgenodigd om samen een evenement te organiseren - en vervolgens de hele avond in de garderobe, of met een geel Rotary hesje op de parkeerplaats rondbrachten - is gelukkig verleden tijd.

Jaren geleden organiseerde mijn club het landelijke Rotaract Kerstgala. Rotarians vroegen of er nog hulp nodig was bij de organisatie. Dat hebben we met beide handen aangegrepen: of er misschien Rotarians waren die bier konden tappen? Ineens waren de rollen omgedraaid en heeft een aantal Rotarians die avond de bar gedraaid.

Een succesvolle avond met een geslaagd feest, maar bovendien een nieuwe dynamiek in de samenwerking tussen onze clubs. Sinds die tijd zijn gezamenlijke commissies opgezet om daadwerkelijk gezamenlijke projecten te organiseren.

In het voorjaar van 2022 had ik de kans om drie maanden op een basisschool in Oeganda te werken. Dit had ik kunnen regelen met een lokale Rotaracter die mij vervolgens regelmatig in de weekenden meenam naar Rotaract- en Rotary-evenementen. Daar worden veel projecten en evenementen georganiseerd met gezamenlijke commissies. Zo werd ik uitgenodigd voor de Districtsconferentie van D9213 in Kenia: een gigantisch driedaags evenement voor 1.200 Rotaracters en Rotarians. De organisatie en het programma liepen naadloos over van Rotaract naar Rotary. Met op zaterdagavond het afsluitende diner met feest. De Rotary gouverneur en de District Rotaract Representative stonden samen op het podium om hun taken, en ambtsketen, officieel over te dragen aan hun opvolgers.

Ik hoop dat clubs elkaar in de toekomst nog beter vinden, waarbij het niet uitmaakt of je lid bent van Rotaract of Rotary. We organiseren beide projecten en staan samen voor een betere wereld. Als we de krachten bundelen kunnen we zoveel meer bereiken!

Laura Verdegaal

Rotary Jubileummagazine 21
Rotaracter / Rotarian

Sput Teenstra,

DE ENIGE NEDERLANDSE ROTARYPRESIDENT

Teenstra Foundation steunt projecten van Rotaryclubs

Van de tien oud-gouverneurs uit Nederland die de afgelopen honderd jaar als Director zitting hebben gehad in de Board van Rotary International, is er maar één RI-president geworden. Cornelis Pieter Hendrik Teenstra, lid van de RC Hilversum, vervulde de hoogste plek in de organisatie in het Rotaryjaar 1965-1966. Wie was Cornelis Teenstra en wat doet de Teenstra Foundation, die na zijn overlijden in het leven is geroepen?

I n Rotarykringen leeft hij nog altijd voort als SPUT Teenstra. Hoe hij destijds aan die bijnaam kwam? De Nederlandse Rotarian G.J. Portielje, redacteur van het blad Rotary Nederland, wierp een vraag op: ‘Kunt u ‘CPHT’ (de initialen van Teenstra) uitspreken? Waarschijnlijk niet!’ Teenstra’s vroegere medestudenten bij Vindicat in Groningen ook niet, liet hij weten. Voor hen was het een reden om zijn initialen te verbasteren tot ‘Sput’ ter onderscheiding van zijn oudere broer Pieter E.M. Teenstra die als ‘Pem’ door het studentenleven ging.

Sput Teenstra studeerde medicijnen en na zijn afstuderen in 1930 begon hij als scheepsarts op de Java-China-Japan lijn. In die tijd leerde hij de Zweedse Ella Åhlin kennen, waarmee hij twee jaar later in het huwelijk trad. Het huwelijk zou kinderloos blijven. Hij werd korte tijd later aangenomen in de medische staf van het sanatorium Juliana-Oord in Laren (NH) waar patiënten revalideerden na been- en gewrichtstuberculose. In 1939 werd hij daar geneesheer-directeur. Dat is hij blijven doen tot zijn pensionering in januari 1965. Het echtpaar Teenstra woonde aan de Tafelbergweg in Blaricum. In 1940 werd Teenstra uitgenodigd om lid te worden van RC Hilversum. Kort daarna kwam het officiële clubleven stil te

liggen, omdat de bezetter een samenkomstverbod uitvaardigde. In 1945 werd de draad weer opgepakt. Teenstra werd clubvoorzitter en daarna in 1949 districtsgouverneur. Vanaf 1953 is hij tot aan zijn overlijden als voorzitter actief geweest van de Europese commissie die de jeugduitwisseling behartigde. In de periode 1955-1957 maakt hij als Director deel uit van de Board van RI.

Zoals gebruikelijk besteedde het magazine The Rotarian van RI uitgebreid aandacht aan de nieuwe President. Het julinummer van 1965 kwam uit met een coverfoto van het geschilderde portret van de op dat moment aantredende voorman. Het is van de hand van Abel van Wyk, een Canadees uit Toronto die in Nederland is geboren en opgegroeid. Het schilderij is in 1965, bij de pensionering van Teenstra, komen te hangen in de lobby van ‘zijn’ Juliana-Oord. Het is tot nu toe helaas niet te achterhalen.

Teenstra was de 55ste RI President, de derde uit Europa. In The Rotarian deed hij een beroep op het verder ontwikkelen van de internationale jeugduitwisseling. Verder stelde hij: ‘Een organisatie die leeft, bouwt aan zijn toekomst’. Een

Rotary Jubileummagazine 22 Tekst: Paul Knijff en Pieter Schut

symbolische uitspraak die goed aansloot bij zijn jaarthema. Action, Consolidation and Continuity. In oktober 1965, aan het begin van zijn jaar als RI President, congresseerde Rotary International drie dagen in de RAI in Amsterdam. Eregasten waren Kroonprinses Beatrix en Prins Claus.

Aan het leven van Past RI President Sput Teenstra is enkele jaren na zijn presidentschap een abrupt einde gekomen. Vlak voor zijn 70ste verjaardag is hij dodelijk verongelukt met zijn motorfiets. Na het overlijden van Sput en later van zijn echtgenote Ella ontstond de Teenstra Foundation.

‘de Teenstra’ wel het verschil maken. Daarom willen we zeker weten dat het geld goed terechtkomt. We checken alles en willen ook na afloop een rapportage en foto’s van het bewuste project ontvangen.’

De Teenstra Foundation heeft een kapitaal van ongeveer € 450.000. Van de opbrengst kan jaarlijks tussen de 20.000 en 50.000 euro worden uitgekeerd. Het fonds heeft de ANBIstatus en staat ook open voor giften en legaten van mensen die het fonds willen ondersteunen.

Zelf heeft Anne Rotarian Teenstra nooit ontmoet: ‘Jammer, maar ik heb veel over hem gelezen. Daaruit begrijp ik dat hij een ‘stubborn man’, een eigenwijze man was. Dat vinden we bij ‘de Teenstra’ wel leuk. Die weg zetten we graag voort, ook bij de beoordeling van projecten. We gaan niet alleen voor de gebaande paden, maar ook voor innovatieve programma’s, zowel nationaal als internationaal.’ Meer informatie is te vinden op www.teenstrafoundation.nl.

Bronnen:

• Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde 1973, jg117, nr 42 p1588-1589 In Memoriam

• AO-reeks afl. 1082 15-10-1965 Rotary Congres 1965

• The Rotarian July 1965 Volume 107

TEENSTRA FOUNDATION

Het doel van de Foundation is om, met behulp van het kapitaal dat Sput en Ella Teenstra nalieten, te doen wat zij in hun testamenten hadden bepaald: Rotary- en Rotaractclubs in Nederland helpen bij het realiseren van hun projecten, met name voor groepen in de samenleving die een steuntje in de rug nodig hebben. De laatste jaren werden er onder meer subsidies verstrekt voor projecten zoals een zorgboerderij, reanimatiecursussen op scholen, een instrumentmaker in Senegal, een voedselbos in Kenia en machines voor een ziekenhuis in Oeganda. Al deze acties worden georganiseerd en gemonitord door Nederlandse Rotaryclubs. Een beperkt deel van het fonds is geoormerkt voor projecten voor jongeren, zoals het Vlielandkamp, speelplaatsen en gezond eten.

Voorzitter van de Teenstra Foundation is oud-gouverneur Anne Legeland. Samen met haar medebestuursleden beslist zij over de toekenning van bijdragen aan clubs of andere onderdelen van de Rotary-organisatie. ‘Gelukkig weten steeds meer Rotary- en Rotaractclubs ons te vinden via onze nieuwe website en dankzij Sput en Ella Teenstra verkeren wij in de positie dat we dit kunnen doen’, zegt Anne.

Clubs moeten een actieve rol spelen in de projecten waarvoor ze aanvragen. En de toe te kennen bijdrage is nooit hoger dan de eigen inzet van de club. ‘Wij moeten met de bijdrage van

• Rotaryclub Hilversum Lustrumbundel 1928-2003 75 jaar

• Website www.teenstrafoundation.com

Rotary Jubileummagazine 23
Teenstra Foundation

PEOPLE OF ACTION Al jaren

Rotaryclubs en hun leden zijn doeners. Al honderd jaar. In deze speciale uitgave pikken we er een paar van die doeners uit. Ze zijn betrokken bij projecten die vaak al jaren lopen of waarbij meerdere Rotaryclubs betrokken zijn. Die doeners zijn voorbeelden van onze People of Action.

Vlielandkamp gaat naar Schiermonnikoog

Al bijna twintig jaar is Diana Bakker uit Wijdewormer actief betrokken bij het Vlielandkamp. Ook nu het kinderkamp komend jaar noodgedwongen verhuist van Vlieland naar Schiermonnikoog blijft Diana meedoen: ‘Ik heb iets met kinderen, altijd al gehad. Toen ik in 2004 gevraagd werd het Vlielandkamp te coördineren, heb ik niet getwijfeld. Als directeur van een school, moeder van vier kinderen en twee bonuskinderen kon een kamp trekken met honderd kinderen er ook nog wel bij.’

Het Vlielandkamp biedt een zomervakantie aan kinderen uit gezinnen die zelf geen vakantie kunnen betalen. Vele Rotarians en clubs uit heel Nederland maken dit jaarlijks mogelijk. Nu al bijna vijftig jaar. Diana Bakker: ‘Ik zou dit werk echt niet kunnen doen zonder Frits, ook Rotarian en mijn levenspartner. Samen stemmen we alles af, da’s dus makkelijk. Als na alle voorbereidingen het eerste kamp start en de kinderen door Rotaryleden worden gebracht, is het genieten van, met en door de kinderen. Bij aankomst traantjes van heimwee bij de kids en bij vertrek bij iedereen! Mooi om daar elk jaar weer voor te gaan.’

Omdat de locatie op Vlieland niet langer beschikbaar is, verhuist het evenement vanaf 2023 naar Schiermonnikoog. Gelukkig heeft Schier een eigen Rotaryclub, die neemt hopelijk het stokje van RC Harlingen als medeorganisator over. Diana: ‘Er is nog een hoop te regelen, maar het is dankbaar werk.’

Meer weten? rotary.nl/rotarykinderkamp

Diana Bakker begroet een jonge deelnemer aan het Vlielandkamp.
Rotary Jubileummagazine 24 Tekst: Pieter Schut m.m.v. Annemiek Groen

De Gooise Verhalenwedstrijd

‘Het allerleukste van ons project is dat we ermee in contact komen met jonge kinderen. En we hoeven ze niet aan te sporen. Ze zijn heel wijs en enthousiast van zichzelf.’ Sander van Essen is één van de organisatoren van de Gooise Verhalenwedstrijd, een evenement voor kinderen uit de hoogste klassen van het basisonderwijs. RC Naarden-Bussum organiseert de verhalenwedstrijd al twintig jaar. Jaarlijks doen er tussen de zeventig en honderd scholieren mee.

Wroeten in de Moes-Tuin

‘Op het eerste gezicht zou je denken dat het een wat schools evenement is. Maar dat is het zeker niet’, vertelt Sander. ‘Het gaat juist over elementen die op school op de achtergrond zijn geraakt. Om de verbeelding en het gebruiken van de taal om je zelf bedachte verhaal te vertellen. We beoordelen die verhalen op creativiteit en we kijken niet naar taalfouten.’ Vooraf maakt de club voor de deelnemers een workshop, onder leiding van een bekende schrijver, mogelijk. De verhalen worden op de finaledag gemaakt en vervolgens worden alle verhalen door professionals beoordeeld. Het hoogtepunt is de middag van de prijsuitreiking. Pas dan horen de kinderen of ze in de prijzen gevallen zijn en op het ereschavot mogen staan. De beste verhalen komen in het speciale boekje, dat uiteraard begint met het verhaal van de winnaar of winnares.

Bij de prijsuitreiking zijn ook de ouders van de deelnemers aanwezig. Sander: ‘Niet alleen voor de kinderen, maar ook voor veel ouders is dat de eerste kennismaking met onze Rotaryclub. Dat is mooi meegenomen.’

Meer weten? gooiseverhalenwedstrijd.nl

Helemaal rondom beschut door bomen en struikgewas ligt op de Catslaan in Waddinxveen een schitterende moestuin van 1500 vierkante meter. Hier runt RC Waddinxveen al zes jaar lang het project Moes-Tuin. Initiator en trotse beheerder is Hans Ros: ‘We zijn vanuit onze club op nul begonnen hier en nu is het echt een paradijsje in ons dorp.’

Waarom begint een Rotaryclub een moestuin? Hans: ‘In eerste instantie deden we het vooral om gezonde onbespoten gewassen te produceren voor klanten van de Voedselbank, vluchtelingen en statushouders, en belangstellenden uit de wijk. Het werd vooral een ontmoetingsplek die bijdraagt aan de cohesie in de wijk en educatief is voor schoolkinderen en het werd een werkplek voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.’

Het verbindingsstreepje tussen Moes-Tuin geeft aan dat, naast het kweken van eetbare gewassen, de tuin ook is ingericht als pluktuin voor prachtige boeketten. Daarnaast is Hans erg enthousiast over de verschillende vruchtendrankjes, stoofpeertjes en calendulazalf die de tuin oplevert. ‘Dit is vooral een plek waar het goed toeven is’, vertelt hij. ‘Samen hebben we er veel plezier in. Zeg nou zelf: Er is toch niets fijner dan met je eigen handen in de grond wroeten? Daar wordt een mens gelukkig van.’

Sander van Essen reikt de prijzen uit aan de winnaars. Hans Ros aan het werk in zijn Moes-Tuin.
Rotary Jubileummagazine 25
CA. 35KM vanuit Monnickendam Meer info: happenentrappenwaterland.nl 4JUNI 2023 SINDS 2012 T 085-2379100 | E info@sunforce.nl | www.sunforce.nl HOOGWAARDIGE ZONNESTROOM TEGEN EEN SCHERPE PRIJS! Uniek in Nederland, met meer dan 10 jaar ervaring is Sunforce Duurzame energietechnieken actief op de Nederlandse markt voor net-gekoppelde zonnestroom systemen. Sunforce beveelt onderstaand duurzame evenement van harte aan: Draagt bij aan eenmilieu!beter

Rotary Santa Run: van 8 tot 80

Het begon in RC Gorinchem in 2008 en inmiddels is de Rotary Santa Run een begrip bij meer dan zestig clubs in Nederland, België en Duitsland. Danny van der Meulen en Paul van Rooyen zijn de organisatoren van het eerste uur. ‘We zijn net terug van een bezoek aan Texel. In alle uithoeken van Nederland zijn we al bij clubs geweest’, vertelt Paul. ‘Gelukkig wonen Danny en ik in dezelfde straat in Gorkum, dus we kunnen altijd snel schakelen.’

De Rotary Santa Run is een fun run waarbij de deelnemers, verkleed als kerstman, een parcours (hard)lopen voor het goede doel. Waarom zou je er als Rotaryclub aan meedoen? Paul: ‘Vlak voor Kerstmis kleurt alles rood. Iedereen gaat glimlachen. Je bent er als club ontzettend zichtbaar mee in de lokale samenleving en – ook niet onbelangrijk – het is laagdrempelig. Iedereen, van 8 tot 80 jaar, kan meedoen.’

De kracht van de landelijke samenwerking die is ontstaan, is dat daardoor de kosten laag blijven, dat er uniformiteit is en dat de communicatie gedeeld wordt via banners en op de gezamenlijke website. Naast lokale doelen is de opbrengst voor een landelijk project: de Nierstichting kan mede met het geld van de Santa Runs verder gaan met het ontwikkelen van een draagbare kunstnier.

Wat kan er nog beter? Paul: ‘Er zijn wel vragen over de duurzaamheid van de pakken. We onderzoeken hoe we de pakken kunnen recyclen. Maar om alle pakken terug te krijgen, dat is een ingewikkelde logistieke operatie, waar we nog niet helemaal uit zijn.’

Laat het hart kloppen

Ton Gorgels, lid van RC Maastricht Oost, vindt het van levensbelang dat kinderen op de middelbare school leren reanimeren. Met zijn club begon hij het project Keep the Heart Beat Going (KTHBG). Gorgels, hoogleraar cardiologie, wil graag meer bewustzijn creëren voor de aanpak van plotselinge hartstilstand.

Het reanimatie-onderwijs wordt gegeven onder de naam Taskforce QRS door studenten geneeskunde (en gezondheidswetenschappen) van de medische faculteiten. KTHBG steunt hen door fondsen te verzamelen voor het onderwijs en door originele acties om leerlingen, scholen, maatschappij en overheden te overtuigen van het belang van reanimatievaardigheden.

Inmiddels heeft een aantal andere Rotaryclubs dit gedachtegoed overgenomen en is in de eigen regio vergelijkbare projecten gestart. Daarmee is nog geen landelijke dekking bereikt. Daarom zoekt Keep the Heartbeat Going nog naar meer RotaryClubs, verspreid over het land, die kunnen helpen reanimatieonderwijs op scholen te implementeren door een Taskforce QRS in hun regio te steunen. Bij interesse: neem contact op met Ton Gorgels (tongorgels@gmail.com).

Meer weten? Keeptheheartbeatgoing.nl

Meer weten? rotarysantarun.nl

Ton Gorgels leert jongeren reanimeren.
Rotary Jubileummagazine 27

DE IMPACT VAN ROTARY

‘Increase our impact’ staat op de website van rotary.org. Het geeft diverse beelden van wat Rotarians op de wereld aan resultaten bereiken. ‘End Polio Now’ is en blijft nodig, zolang dat effect er nog niet is.

Deze totaalresultaten zijn voor mij niet het enige. In een wereld waarin het lokale tenminste zo belangrijk wordt ervaren als het globale, vergt Rotary inzet van wijk tot wereld. Veel van wat in wijken wordt gedaan, is zichtbaar. Bijvoorbeeld het elke week opruimen van (plastic) afval op één of meer plekken in de openbare ruimte, waar veel (plastic) afval wordt achtergelaten, heeft -zeker als er in media verslag van wordt gedaan- uitwerking. Het is een mogelijkheid om te laten zien hoe Rotary zich opstelt ten aanzien van ons milieu en onze buurt en gemeenschap. Het staat voor het nemen van verantwoordelijkheid voor de wijk en de wereld waarin wij willen leven.

En welk effect heeft Rotary op onszelf? Heeft de 4-way-test invloed op ons handelen in privé en/of zakelijk? Hoe vaak stellen wij ons de vraag of de informatie, die wij in welke vorm ook, bijvoorbeeld via sms, whatsapp, e-mail of gesproken woord, ontvangen, of de opvatting die wij zelf op welke manier ook uiten, ‘de waarheid’ is? De uitwerking van een dergelijke controle zou weleens kunnen zijn, dat voorkomen wordt dat je malware opent en/of de dupe wordt van diverse vormen van digitale fraude.

De tweede vraag: ‘Is het redelijk voor alle betrokkenen?’ geeft een eenvoudig kompas om ons bewust te zijn van de gevolgen van ons doen en (na) laten. Als het niet redelijk is, dan moeten we het niet doen. Als het niet

redelijk blijkt uit te werken, als gevolg van wat we wel of niet aangepakt hebben, dan moeten we handelen om het effect van die gevolgen ongedaan te maken.

De derde vraag - of het bijdraagt aan welwillendheid en aan betere vriendschap - vergt inlevingsvermogen en/of de moed om aan anderen te vragen hoe zij er tegenaan kijken. Rutger Bregman gaf aan het oude gezegde ‘behandel anderen zoals jezelf behandeld wil worden’ de prachtige toevoeging dat je dit het beste eerst aan de anderen kunt vragen. Misschien willen zij anders behandeld worden. Hoe is het echter als je het negatief formuleert? Kristofer Schipper vermeldt in de vertaling en toelichting bij ‘Confucius De gesprekken’ de vraag: ‘Is er één enkel woord dat je je leven lang, als beginsel voor wat je doet, kan nemen’, waarop ‘De Meester’ antwoordt: ‘Dat is naastenliefde. Wat jij zelf niet wilt ondergaan, doe dat ook anderen niet aan.’

De vierde vraag: ‘Komt het alle betrokkenen ten goede?’, vraagt opnieuw onderzoek naar de uitwerking. Een vliegreis aanbieden aan de leden van jouw club om het komende jaarcongres in Australië bij te wonen lijkt alle direct betrokkenen ten goede te komen. Volstaat dat echter? Of zou ook rekening gehouden moeten worden met de gevolgen voor het milieu van een dergelijke reis? Ik geef een positief antwoord: ‘Als tenminste die gevolgen zijn gecompenseerd.’ Voor welke impact kies jij?

Henk Korvinus

Vocational cultuurdrager

Rotary Jubileummagazine 29

JONG OUD&

Ze schelen maar liefst zeventig jaar, maar staan voor hetzelfde streven: onze eeuw oude Rotary de eeuwige jeugd geven. Maak kennis met ras-Rotarians Aynur (24) en Jan (94).

94 jaar is hij en maar liefst 60 jaar Rotarian. Sterker nog: Jan Achterstraat stond aan de wieg van zijn eigen club en maakte van nabij mee hoe de Rotary met haar tijd meeging.

‘Ik ben officieel lid van RC Haarlemmermeer sinds 1963, maar liep toen al een jaar warm. Destijds was ik planoloog en Haarlemmermeer, een gemeente met 40.000 inwoners, stond te boek als achterlopend gebied met een gebrek aan voorzieningen. De burgemeester, Rotarylid in Heemstede, wilde daar wat aan doen. Was ik het helemaal mee eens, maar ik vond wel dat we ook een eigen Rotaryclub moesten starten. Het aardige was dat mensen met belangrijke functies lid werden, de top van de regio onder wie de directeur van Schiphol en de hoofdinspecteur van de belastingen. Heel bijzonder dat je zo snel in contact kwam met dergelijke mensen.

Later kreeg de club een ander karakter, met leden uit alle lagen van de bevolking. En ja, in de jaren negentig ook vrouwen. Er ontstond hevige discussie of we vrouwen zouden toelaten en vanwege hun komst hebben ook wel wat leden voor hun lidmaatschap bedankt. Zelf was ik voor een rol van vrouwen, in de kerk, bij Rotary en in het werk: als gedeputeerde voor Noord-Holland heb ik regelmatig vrouwen aangesteld als commissievoorzitter. Bij onze club kwamen meteen drie vrouwen, om niet in je eentje toe te treden tot zo’n mannenbolwerk. Nu zijn het er negen.

‘Lid worden was vroeger buitengewoon, een soort uitverkiezing’
Rotary Jubileummagazine 30 Tekst: Noël Ummels Fotografie: Natasja van der Woude

Haarlemmermeer is uitgegroeid tot een gemeente van 150.000 inwoners en in de loop der jaren kregen we er wel wat concurrentie bij: de regio telt nu vijf clubs. Natuurlijk kost ons dat leden, want op het hoogtepunt 25 jaar geleden waren we met 51 en tegenwoordig is dat 34. We doen ons best voor nieuwe aanwas en letten erop dat de gemiddelde leeftijd niet te hoog wordt, iets waaraan ikzelf absoluut niet meewerk!

Van mijn kinderen en kleinkinderen zit niemand bij Rotary, nee, in de eigen familie heb ik geen opvolgers. Het is niet zo vanzelfsprekend meer om lid te worden, terwijl dat vroeger nog buitengewoon was, een soort uitverkiezing. In de maatschappij neemt de interesse voor exclusieve clubs af, maar de relevantie is onverminderd groot en het wereldwijde karakter aantrekkelijk. De dienstverlening, de vele acties voor het goede doel: het blijft een heel zinnig iets. Er is nog veel te doen in de wereld en een bijdrage leveren via internationale samenwerking is de moeite waard.’

Ik ben in 2008 met mijn ouders vanuit Azerbeidzjan naar Nederland gevlucht en we zijn toen in Tiel gaan wonen. Op mijn zeventiende was ik chartermember van Rotaract Rivierenland in die regio, waar ik nog steeds lid van ben. Met een biculturele achtergrond dus, wat prima kan binnen Rotary, want het gaat er uiteindelijk om dat we met z’n allen dezelfde doelen willen bereiken.

Voor mijn studie ben ik naar Leiden verhuisd en dat bevalt me zo goed dat ik er nooit meer weg wil. Ik heb Crisis and Security Management gestudeerd en nu doe ik nog een tweede master Comparative Criminal Justice. Daarnaast heb ik een baan van 32 uur als privacy-officer. Van de doelen die we als Rotary nastreven ben ik een groot voorstander, net als van onze gemeenschappelijke normen en waarden. Ik ben hier helemaal op mijn plek, Rotary is respectvol op een leuke manier.’

Stilstand is achteruitgang en dus wil Aynur Hasanzadeh Rotary vooral vooruithelpen. Als tiener was ze medeoprichter van de lokale Rotaract-club. Nu, 24 jaar jong, behoort ze tot de initiatiefnemers van een internationale e-club: RC Worldwide Impact.

‘Onze e-club is een Nederlands initiatief, waarbij leden uit verschillende landen zich hebben aangesloten. Op 3 juli 2022 zijn we van start gegaan en werd ik naast Rotaracter ook Rotarian. Wereldwijd hebben we nu zo’n twintig leden met een grote variatie in leeftijd, tot iemand die net met pensioen is gegaan aan toe. We ontmoeten elkaar online, maar zeker de Nederlandse leden spreken ook wel fysiek af. Het gaat er heel flexibel aan toe, een beetje met een Rotaract-jasje.

Het is goed om dingen anders te doen, om als organisatie met je tijd mee te gaan. Rotary heeft nog steeds zijn imago tegen, een beeld dat stamt uit het verleden. Dat maakt het lastig voor buitenstaanders om toe te treden en jongeren werven is al helemaal moeilijk. En dat terwijl Rotary in feite heel open is en alle ruimte biedt voor andere culturen en diversiteit. Een e-club voldoet niet aan het ouderwetse clichéplaatje, maar is helemaal van deze tijd. Ongeacht je leeftijd of waar je woont kun je zo je eigen bijdrage leveren aan een betere wereld: ook dat is Rotary.

Rotary Jubileummagazine 31
‘Het gaat erom dat we samen dezelfde doelen willen bereiken’

Water verbindt

Droogte en overstromingen zijn een steeds groter probleem in landen en gemeenschappen. Het is van groot belang dat experts over de hele wereld beschikbaar zijn om overheden te helpen bij het oplossen van deze problemen waarmee zij als gevolg van klimaatverandering worden geconfronteerd. Veel Rotaryclubs zijn actief met waterprojecten. Water is de stroom die maar liefst vier andere Rotary Focusgebieden met elkaar verbindt: preventie van ziekte, economische en sociale ontwikkeling, het leefmilieu beschermen en vrede en conflictbeheersing.

Is het te ambitieus om dit binnen één project allemaal na te streven? Het was niet de ambitie, maar het is wat al 10 jaar gebeurt. Ieder jaar studeren 10 tot 15 studenten met een Rotary beurs bij IHE Delft: Institute for Water Education. Een éénjarige masteropleiding waar alle internationale water-ervaring bij elkaar komt. De studenten worden klaargestoomd om toekomstige experts en leiders te worden op het gebied van Water & Sanitatie.

STEL JE EENS VOOR…

Je neemt het initiatief om je in te schrijven bij dit wereldwijd unieke IHE. Je probeert jouw studie gefinancierd te krijgen. Rotary biedt beurzen aan, maar je hebt de steun van een lokale club nodig. En niet geheel onbelangrijk, je moet een stevige motivatie meesturen. Want je bent niet de enige kandidaat. Alleen zeer gemotiveerde mensen melden zich aan. Mensen die open staan om nieuwe ervaringen op te doen.

Je studeert samen met 160 andere studenten uit 60 verschillende landen. Vanaf dag één word je uitgedaagd om, naast alles wat je

moet leren, in werkgroepen samen te werken met andere studenten. Je krijgt het gevoel dat je in een soort mini-Verenigde Naties bent beland. Want de problemen die je krijgt voorgeschoteld zijn niet alleen technisch lastig, ze zijn ook grensoverschrijdend. Net als in de echte wereld. Hier leer je samenwerken, kennis delen, luisteren naar een ander én inzien dat er veel verschillende manieren zijn om een waterprobleem op te lossen. Daarbij rekening houdend met het milieu, het voorkomen van ziektes en economische ontwikkeling.

Na een jaar heb je internationale vriendschappen ontwikkeld en zie je waarde van het Rotary-netwerk. Tijdens een ceremonie neem je je bul in ontvangst, trots op een bovengemiddelde prestatie. Nu ben je klaar om je als waterleider verder te ontwikkelen, het verschil te maken. Met impact in tenminste vijf van de zeven Rotary Focusgebieden.

Meer weten over IHE en Rotary? www.un-ihe.org en www.rotary.nl/d1600/Foundation/IHE%20Delft/

Hoe twee druppels vaccin het leven van een kind veranderen

In 2005 belt Diana Bakker (RC Purmerend-Polderland) naar het Rotary-kantoor in Evanston, Verenigde Staten. Zij vraagt op welke manier een Nederlandse Rotaryclub zich kan inzetten voor een internationaal project. Het antwoord: Rotarians kunnen zich actief inzetten voor de End Polio Now campagne door zelf te gaan vaccineren in landen waar het poliovirus nog een bedreiging vormt voor kinderen. Diana vormt een team Nederlandse Rotary vrijwilligers en gaat in Ghana kinderen tot 5 jaar vaccineren tegen polio. Dit vaccin wordt, ook nu nog, in druppelvorm gegeven aan kinderen. Na die Ghana-reis vaccineren er, tot op de dag van vandaag, Nederlandse Rotaryteams in Nigeria, India en Pakistan.

S

amen met internationale vrijwilligers en lokale medewerkers laat Rotary hiermee zien hoe het verschil gemaakt wordt. Een gevaccineerd kind wordt niet meer ziek en valt dus niet uit het economische systeem van haar of zijn gemeenschap. Sinds

augustus 2020 is het hele continent Afrika poliovrij. Een enorme prestatie; in 1996 raakten nog meer dan 75.000 Afrikaanse kinderen door polio verlamd. Het virus komt nu alleen nog voor in Afghanistan en Pakistan, twee buurlanden. Pakistan wil niets

WATER, SANITATIE EN HYGIËNE PREVENTIE EN BEHANDELING VAN ZIEKTEN VREDE EN CONFLICTBEHEERSING GEZONDHEID VAN MOEDER EN KIND BASISONDERWIJS EN ALFABETISERING ECONOMISCHE EN SOCIALE ONTWIKKELING LEEFMILIEU
WATER, SANITATIE EN HYGIËNE PREVENTIE EN BEHANDELING VAN ZIEKTEN GEZONDHEID VAN MOEDER EN KIND
VREDE EN CONFLICTBEHEERSING FOCUSGEBIEDEN V VAN ZIEKTEN ONTWIKKELING FOCUSGEBIEDEN VAN ROTARY Rotary Jubileummagazine 32 FOCUSGEBIEDEN

liever dan polio het land uit krijgen, maar is mede afhankelijk van Afghanistan. Het virus kent immers geen grenzen…

Albertine Perre-Bulder (RC Vianen-Vreeswijk) was vaak mee op vaccinatiereizen en organiseerde ze. ‘Het is veel meer dan vaccineren. Je bouwt een vriendschap op met Rotarians daar en kan samen global grants aanvragen. Er zijn prachtige sanitatieprojecten en een rolstoel-donatie project uit voortgekomen. Ook de ontvangst door de lokale bevolking is altijd hartverwarmend. De lokale vaccinatieteams doen hun werk onder moeilijke omstandigheden en zijn erg blij met onze steun.’

WE ZIJN ER BIJNA

Het Rotary PolioPlus-programma was 35 jaar geleden het eerste initiatief om de wereldwijde uitroeiing van polio

aan te pakken. Rotarians hebben meer dan $ 2,1 miljard en talloze uren vrijwilligerswerk bijgedragen om meer dan 2,5 miljard kinderen in 122 landen te beschermen tegen deze verlammende ziekte.

Vaak komt de vraag: ‘Wanneer kiest Rotary een nieuw wereldwijd project? Polio is toch vrijwel uitgeroeid?’. Een terechte vraag met een duidelijk antwoord: nu nog niet. We moeten dit project afmaken, want zolang polio niet overal 100% is uitgeroeid, blijft het opduiken en kinderen besmetten. En verminken voor het leven. Voor slechts € 0,54 kan een kind voor het leven gevaccineerd worden tegen polio. Twee druppeltjes vaccin in de mond en daarna een hele grote glimlach. Over impact gesproken! We gaan door tot het doel, een wereld vrij van polio, is bereikt.

Macheo en Rotary, meer dan alleen onderwijs

‘Weer ben ik diep onder de indruk van wat de 140 Keniaanse medewerkers van Macheo Children’s Organization bereiken. Professioneel, zeer betrokken, telkens de afweging makend tussen wie het meest effectief op wat voor manieren te helpen zijn met het beschikbare budget. Ik heb prachtige voorbeelden gezien van wat er met relatief weinig middelen voor elkaar te krijgen is.’ Sarie Katsman reist vaker naar Kenia voor RC Ter Aar en is enthousiast over de fundraisingsprojecten die haar club ten bate van Stichting Macheo heeft gedaan. Dankzij de korte lijntjes met deze hulporganisatie voor kwetsbare kinderen in Kenia is er de zekerheid dat het geld prima terecht komt.

M

acheo Children’s Organization helpt kansarme kinderen in Kenia en hun families uit de diepe armoede te komen en zelfstandig een leven op te bouwen. De problemen waarmee deze kinderen en hun families te maken krijgen zijn veel te complex om af te doen met 1 hulpmaatregel: ze krijgen een mix van hulp op maat.

ONDERWIJS

Macheo en Rotary zetten hoog in op toegang tot onderwijs. Dat gebeurt via praktische hulp: schooluniformen, banken, schoolmaaltijden, toiletgebouwen en lokalen. Zo’n 7000 kinderen, verdeeld over 28 scholen, krijgen elke dag een voedzame lunch. Dat stimuleert om naar school te gaan en genereert werk voor moeders. Een effectief project is ‘Pubermeisjes vier jaar intern op middelbare school’. De puberteit is voor meisjes in Kenia een zeer kritische periode. Wanneer ze niet meer

naar school kunnen door, een gebrek aan schoolgeld, eindigen vele meisjes als tienermoeder. Dat betekent armoede, afhankelijkheid en misbruik. De 4 jaar middelbare school, intern, verzekert ze van bescherming en een goede opleiding. De ouders krijgen hulp bij het opzetten van een bedrijf en betalen mee aan hun dochters’ opleiding. De kosten? € 1000 per meisje, plus € 87 voor de opzet van een bedrijf.

De stichting Macheo (Dageraad), in 2005 opgericht door Marnix Huis in ’t Veld, draait uitsluitend op giften van donateurs. Gesteund door stichtingen in Nederland, de VS, het VK en Kenia zelf, wil Macheo doorgroeien om nóg meer kinderen te helpen dan de 25.000 van nu. Meer informatie op macheo.nl.

WATER,
VAN ROTARY
SANITATIE EN HYGIËNE PREVENTIE EN BEHANDELING VAN ZIEKTEN VREDE
EN CONFLICTBEHEERSING
GEZONDHEID VAN MOEDER EN KIND BASISONDERWIJS EN ALFABETISERING ECONOMISCHE EN SOCIALE ONTWIKKELING FOCUSGEBIEDEN
Rotary Jubileummagazine 33

Preconceptiezorg in Suriname, Rotary’s impact

Tien jaar geleden was één op de vijf kinderen in Suriname na de geboorte niet gezond. Deskundigen van TNO Leiden en de Surinaamse overheid wilden dat veranderen. Ze stelden verbeteringen voor in de zorg voor zwangeren en hun pasgeborenen. Binnen een brede aanpak bevorderde het programma vooral preventie, met voorlichting en advies aan de doelgroep: vrouwen in verwachting en hun partners.

B

etrokken deskundige Rotarians in Nederland en Suriname sloegen de handen ineen en organiseerden een project om de gezondheid van jonge vrouwen en hun mannen te verbeteren, al voor de conceptie van hun kind: preconceptiezorg.

Daarbij hoort aandacht voor voeding, erfelijkheid, ziekte, medicijnen, gevaarlijke stoffen. En vooral extra foliumzuur, al vanaf acht weken voor de conceptie. Maar ook fysieke veiligheid, vrouwenrechten, schoon drinkwater, passende sociaaleconomische omstandigheden, onderwijs en leefwijze, hebben grote invloed op een gezonde zwangerschap. En op een goede start van een baby. De impact is blijvend; het zorgt allemaal voor een voorspoedige groei en ontwikkeling van het kind tot volwassene. Herken je de aandachtsgebieden van de Rotary Foundation?

Terug naar Suriname. Opvallend in 2010: één op de zes kinderen had een tiener als moeder. Rotaryclubs Leiden en Paramaribo-Residence, met bijdragen van RC’s Ede, Hilversum 3, Purmerend en Utrecht en royale steun van de Rotary Foundati-

on, maakten een intensief voorlichtingsproject voor middelbare scholieren mogelijk. Nederlands lesmateriaal werd aangepast aan Suriname, trainers werden getraind, scholen werden voorbereid. Een echt People of Action-project dat al snel een succes werd. Ontspannen en met respect werden seksualiteit, embryologische ontwikkeling, tienermoederschap, lifestyle (alcohol, nicotine, andere drugs), voeding en het belang van vroegtijdig extra foliumzuur besproken. De scholieren vonden het programma relevant en ze waardeerden het zeer.

Het Rotary-project, Perisur second term, liep van 2017-2019 en inmiddels is dit lesprogramma in het schoolcurriculum opgenomen. Een herhaling voor een meer kwetsbare groep jongeren staat gepland. Met de pasgeborenen in Suriname gaat het een stuk beter: de sterfte is gehalveerd en het aantal tienergeboortes is met meer dan de helft afgenomen. Toch is nog maar 60% van de vruchtbare vrouwen in Suriname tevreden over hun toegang tot moderne en wetenschappelijk verantwoorde gezinsplanning. Er is voor Rotarians en Rotaracters nog genoeg te doen….

WATER, SANITATIE EN HYGIËNE PREVENTIE EN BEHANDELING VAN ZIEKTEN VREDE EN CONFLICTBEHEERSING
FOCUSGEBIEDEN VAN ROTAR Rotary Jubileummagazine 34
GEZONDHEID VAN MOEDER EN KIND BASISONDERWIJS EN ALFABETISERING

BEN JE GEÏNSPIREERD? Raak betrokken!

Heb je, na het lezen van dit jubileummagazine, voldoende inspiratie opgedaan om met de verschillende thema’s aan de slag te gaan? Of zoek je verdieping? Hieronder wat tips!

DRAAG BIJ AAN ONZE ZICHTBAARHEID EN HERKENBAARHEID!

• Maak op een correcte wijze gebruik van de Rotary huisstijl

• Check het brandcenter op rotary.nl/helpdesk/media/logo-foto-video/brandcenter

• Gebruik de People of Action campagne bij de promotie van je clubproject of -actie: www.rotary.nl/helpdesk/media/poa

• Deel dit magazine op je social media via issuu.com/zaaqmedia

Colofon

Editie 1, januari 2023

Dit jubileummagazine is een initiatief van alle districtgouverneurs van Rotary in Nederland en wordt geadresseerd verzonden aan alle Rotarians in Nederland en tijdens de landelijke estafette meegegeven aan geïnteresseerden.

Meer weten over Rotary International?

• Maak een account aan op my.rotary.org

• Kijk op rotary.org voor alle informatie op internationaal niveau

• De 7 focusgebieden vind je op www.rotary.org/en/our-causes

• Check www.matchinggrants.org voor de Global Grants

Gedrukt op papier van verantwoorde herkomst en verpakt in recyclebaar biobase suikerriet-folie

Oplage: 17.500 exemplaren Uitgever: ZAAQ Media Hoofdredactie: Rutger Mazel Redactie: Pieter Schut, Noël Ummels Eindredactie: Janine Klein Vormgeving: Thijs van Paridon

© Op dit magazine rust copyright. Niets uit deze uitgave mag, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever, worden openbaar gemaakt of verveelvoudigd.

Rotary International: www.rotary.org

Rotary Nederland: www.rotary.nl

Jubileumwebsite: www.rotary.nl/100

IMAGINE ROTARY
• Snuffel in de digitale boekenkast op www.rotary.nl/nieuws/boekenkast • Zet www.rotary.nl onder je favorieten Benieuwd waar Rotary zich op landelijk niveau mee bezig houdt?
dit
orde: WATER, SANITATIE EN HYGIËNE PREVENTIE EN BEHANDELING VAN ZIEKTEN VREDE EN CONFLICTBEHEERSING GEZONDHEID VAN MOEDER EN KIND BASISONDERWIJS EN ALFABETISERING ECONOMISCHE EN SOCIALE ONTWIKKELING LEEFMILIEU FOCUSGEBIEDEN VAN ROTARY WATER, SANITATIE EN HYGIËNE GEZONDHEID VAN MOEDER EN KIND BASISONDERWIJS EN ALFABETISERING ECONOMISCHE EN SOCIALE ONTWIKKELING LEEFMILIEU
VAN ROTARY Rotary Jubileummagazine 35
regelmatig het nieuws op www.rotary.nl
je
activiteiten? Volg ons op: RotaryNL Rotary in Nederland
In
jubileummagazine komen alle focusgebieden van Rotary aan de
FOCUSGEBIEDEN
Bekijk
Wil
meer weten over alle

DE IMPACT VAN DE ROTARYFoundation

De Rotary Foundation, opgericht in 1917, ondersteunt projecten en activiteiten waar Rotaryclubs en hun leden actief bij betrokken zijn. Het geld van de Foundation gaat in die projecten en activiteitenGrants, die Rotaryclubs kunnen aanvragen en waar voorwaarden aan zijn verbonden. Door deze samenwerking worden duurzame veranderingen teweeggebracht, lokaal en internationaal.

M et de inzet van District Grants worden talrijke lokale projecten uitgevoerd, zoals de aanschaf van materieel voor kinderspeelplaatsen, voorzieningen bij hospices, hulpmateriaal en ondersteuning tijdens de Covid-19 pandemie. Met Global Grants worden, in samenwerking met de hostclub en andere organisaties, grote duurzame projecten uitgevoerd. De duurzaamheid van de projecten wordt versterkt door vooraf te onderzoeken wat de behoeften en de mogelijkheden van de lokale gemeenschap zijn.

IMPACT MET PADDENSTOELEN

De impact van Global Grants blijkt uit projecten zoals van de Mushroom Farmers Association van Chido Govera in Zimbabwe. RC Santpoort en RC Keerbergen (B) tezamen met RC Harare -City en andere internationale clubs ondersteunen dit project van het kweken van paddenstoelen. Het project valt onder twee van onze zeven focusgebieden: economische en sociale ontwikkeling en het leefmilieu, omdat het een circulaire productie is. Er zijn al 3000 vrouwen opgeleid. Het is een iconisch voorbeeld van het thema Empowering Girls.

Met Global Grants is ook instrumentarium gefinancierd voor de kinderafdeling van het Sabatia Eye Hospital in Kenia. En een Vocational Training Team (VTT) ging naar Zuid-Afrika om lokale hulpverleners te scholen in de aanpak van drugs- en alcoholmisbruik op middelbare scholen.

Rotary Jubileummagazine 36 Tekst: Lies van Wijngaarden en Harriette Verweij

WEDEROPBOUW

De enorme ravage op Sint-Maarten, veroorzaakt door orkaan Irma, trof ook de Sister Marie Laurence school in een wijk met veel kansarme jongeren. RC Huizen Gooimeer startte met €17.000 van District 1570 de actie ‘Huizen voor Sint-Maarten’. Met 12 Rotaryclubs uit 6 landen en een Global Grant is een budget van $ 338.000 gerealiseerd. Er is hard gebouwd aan orkaanbestendige, multifunctionele school.

riem steken van onze overbelaste zorgmedewerkers met het uitdelen van 52.000 tulpen als dank, aanschaf van beademingsapparatuur voor IC’s in binnen- en buitenland en het verzenden van Covid-19 hulpgoederen naar landen.

Giften van Rotarians en nalatenschappen aan het Endowment Fund van de Rotary Foundation staan ook aan de basis van Rotary Peace fellowships. Vrede en conflicthantering spelen een belangrijk rol in het Rotary Builds Peace programma. Donaties en giften van Rotarians en vrienden van Rotary maken wereldwijd het verschil.

Hoe kun jij bijdragen?

NEDERLAND EN OEKRAÏNE

Met het Disaster Response Fund is in 2021 hulp geboden bij de grote overstroming in Limburg. Dit fonds is ook ingezet voor humanitaire hulp en opvang van vluchtelingen uit Oekraïne. Er is ook ruim gedoneerd aan de actie ‘Nederland helpt Oekraïne’.

GROTE GIFTEN

In Covid-19 periode 2020-2021 werden zowel kleine als grote giften ontvangen via het Disaster Response Fund, tot wel 15 miljoen euro. En vooral de ‘handen uit de mouwen’ mentaliteit van elke Rotarian is dan zichtbaar. Het maken van vele mondkapjes in alle maten en vormen, een hart onder de

Door persoonlijke giften of door gepersonifieerde clubdonaties. Jouw bijdrage aan de Rotary Foundation via het clublidmaatschap wordt op naam gesteld en vergroot zo de verbondenheid met de Foundation. Leden van de Paul Harris Society doneren jaarlijks $ 1000 aan één van deze fondsen: het Annual Fund, het Disaster Response Fund, Polio Plus Fund of aan approved Global Grants (zoals studiebeurzen).

Alle donaties aan de Rotary Foundation zijn fiscaal aftrekbaar. Wil je meer weten over het doneren van grote giften? Mail dan naar emga@rotary.nl.

Rotary Jubileummagazine 37

HANDEN-UIT-DE-MOUWENmentaliteit

Het was eind 1981, ik telde amper twintig lentes, dat RC Purmerend-Waterland mij voordroeg voor een graduate scholarship van de Rotary Foundation. Ik zie nog de leden van de selectiecommissie voor me, acht niet meer zo jonge achtenswaardige heren aan een eikenhouten tafel.

M et die beurs heb ik vervolgens kunnen studeren aan de Cornell Law School in de Verenigde Staten. Een in alle opzichten leerzaam en fascinerend jaar. Je zult begrijpen dat ik RC Purmerend-Waterland hiervoor nog steeds zeer dankbaar ben.

Daarnaast voel ik mij, als oud-Rotaractor en als oud-lid van RC Utrecht Kromme Rijn (classificatie: Ondernemersverenigingen), zeer met de Rotary verbonden. Later, als burgemeester van achtereenvolgens Amstelveen en Utrecht, kruiste de Rotary nog verschillende keren mijn pad. Bijvoorbeeld toen ik in 2016 uit handen van leden van RC Het Sticht en RC Utrecht Kromme Rijn maar liefst 350 tulpenbollen mocht ontvangen. Op deze wijze mocht ik een bijdrage leveren aan de campagne ‘End Polio Now’, waarmee Rotary actief de strijd aanbindt met deze ziekte, die wereldwijd nog altijd zoveel slachtoffers maakt. Of toen ik medio april 2019 van gouverneur Bauke Boersma de versierselen uitgereikt kreeg die behoren bij de eretitel Paul Harris Fellow‘... Als waardering voor de daadwerkelijke en betekenisvolle bijdrage die werd geleverd tot de bevordering van de internationale verstandhouding en vriendschap tussen alle volkeren ter wereld ...’.

Sinds juli 2020 mag ik burgemeester zijn van Den Haag, de gemeente die ‘vrede en recht’ als wapenspreuk mag voeren. Als VN-stad ondersteunt Den Haag bovendien het behalen van de Sustainable Development Goals. Wanneer je de doelen van Rotary

vergelijkt met datgene waar Den Haag zich sterk voor maakt, dan vallen de overeenkomsten snel op. De inzet voor vrede en conflictbeheersing, hoeksteen van de humanitaire organisatie die Rotary is, maakt al sinds jaar en dag onderdeel uit van wat je de ‘roeping’ van Den Haag zou kunnen noemen. Den Haag volgt daarbij ook de lijn van United Cities and Local Governments (de ‘wereldvereniging van gemeenten’), namelijk dat conflictbeslechting en de opbouw van vrede waar mogelijk op lokaal niveau dient plaats te vinden. Juist dat laatste sluit goed aan bij de inzet van Rotary voor een vreedzame samenleving.

Maar Rotary Nederland is uiteraard ook dichterbij huis op uiteenlopende wijze actief. Wat daarbij meteen opvalt is de praktische ‘handen-uit-de-mouwen-mentaliteit’. Zo assisteren Haagse Rotarians verschillende culturele instellingen in onze stad, ondersteunen ze de Voedselbank of helpen bij de schoonmaak van de stranden (weet je hoeveel vuil zich daar verzamelt, niet alleen in het strandseizoen?).

Als je mij vraagt naar de impact van Rotary, dan zou ik het zo willen formuleren: Rotarians opereren uit de overtuiging de wereld beter te willen maken, maar wél met beide benen op de grond. Wat dat betreft doen zij mij denken aan Andrew Carnegie, de weldoener die Den Haag het Vredespaleis schonk: ook hij was een realistische idealist. Daarom zeg ik jullie: van harte gefeliciteerd met dit eeuwfeest, bedankt voor alle inzet en vriendschap én ga zo door.

Jan van Zanen

Rotary Jubileummagazine 38 Fotografie: Martijn Beekman

THUIS VOELEN IN DUURZAAM GEBOUW

3B Architecten staat voor Beleving in Bouw door Barbara samen met 4BIMadvies BIM een fantastisch middel om de duurzame efficiëntieslag te maken in de bouw

Licht Lucht Ruimte info@3Barchitecten.nl www.3Barchitecten.nl bericht: 0623369428

In de architectuur is duurzaamheid nodig om het door de overheid gestelde doel te halen om in 2050 de gebouwde omgeving circulair, klimaatadaptief en energieneutraal te hebben gemaakt.

Als iedereen zijn verantwoordelijkheid neemt, dan ziet de toekomst er rooskleuriger uit.

De toekomst is bouwbaar op een duurzame manier die beter is voor onze leefomgeving. Door samenwerken als People of Action.

Zie inspiratie de website van D1580 Duurzaamheid, scan de QR https://www.rotary.nl/d1580/commissies/duurzaamheid/

Ing. Barbara van Goethem MArch Architect BNA en BIM manager - regisseur Gouverneur 2018-2019 PDG District 1580 (Noord-Holland) Be The Inspiration – Bouw de Toekomst dg2018-2019@rotary-d1580.nl lid Rotary club Koggenland lid district commissie Duurzaamheid & Leefomgeving

39

De Retro-look Camper, voorzien van originele Two-Tone kleur, een zeer complete inbouw voor 2 tot 6 personen en een eigen, uniek artwork!

ARSENAAL 19 3905 NN VEENENDAAL T: 085 - 4019858 E: info@bolworkx.nl M: +316 11396083
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.