Panorama Silesia 08/2014 r.

silesia

Śląska i Zagłębia Śląska i Zagłębia ukazuje sięukazuje na terenie się na terenie

Daniel Dmitriew

5 (44) (41) / 2014 (maj) (sierpień) NR 8

ISSN 2082-1417

MAGAZYN BEZPŁATNY

PEłnolETniE i międzynarodowE Targi Książki w Krakowie (23-26 października 2014 r.)

Plany filmowe w województwie śląskim

FEST gryfny komiks

iść oto albo nie iść jest pytanie Kto dziś chodzi do teatru? www.panoramasilesia.pl

Papier

e-papier

czy przyszłość w tablecie?

Z drugiej strony Materiały organizatora

Międzynarodowy Festiwal Muzyki Dawnej Improwizowanej all’improvviso po raz siódmy!

Towarzystwo Kulturalne FUGA zaprasza na kolejną odsłonę Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Dawnej Improwizowanej All'improvviso. Organizowany od siedmiu lat festiwal, na stałe wpisał się w jesienny kalendarz wydarzeń prezentujących publiczności ciekawe koncerty i niezwykłych artystów. Nie inaczej jest w tym roku. Wraz z Arianną Savall – Honorowym Dyrektorem Artystycznym – zaproponujemy niezwykle interesujący program, który zaprezentuje w Polsce projekty artystyczne nigdy dotąd nie wykonywane w naszym kraju. Koncertom jak zwykle towarzyszy cykl wykładów i prezentacji. Mamy gorącą nadzieję, że we wrześniowe i październikowe wieczory zawitacie Państwo do Gliwic na spotkanie ze wspaniałym światem dźwięków z przeszłości.

10 września arianna Savall, Petter Udland Johansen – L'invitation au Voyage Autorski program „L'invitation au voyage” jest muzyczną wędrówką po Paryżu, począwszy od utworów średniowiecznych i poezji Trubadurów i Truwerów, hipnotyzującą magię harmonii impresjonistów aż po mistyczną i zjawiskową muzykę Mortena. Muzyczne interpretacje artystów pozwolą nam na zagłębienie się w 1000 lat pasji, poezji i muzyki Paryża – miasta miłości i sztuki.

20 września Fahmi alqhai i accademia del Piacere rediscovering Spain – Hiszpania odkryta na nowo Najznakomitszy wirtuoz viola da gamba młodego pokolenia przywraca do życia pasjonujący świat improwizacji. Program prezentuje fantazje, folie i glosy, w których rozbrzmiewa tradycja muzyczna XVI i XVII wieku. Muzycy z Hiszpanii wystąpią w Polsce po raz pierwszy.

26 września Pino de Vittorio oraz LaBOraTOriO ‘600 (Franco Pavan) – iL CanTO DeL SUD Muzycy zaprezentują w Gliwicach po raz pierwszy w Polsce swój najnowszy projekt Sounds from Calabria.

Niesamowita i jednocześnie mało znana tradycja muzyki i poezji, którą włoscy artyści odtwarzają, zawiera cudowne tarantelle, ballady, sonety, kołysanki i utwory religijne. Koncert zaprezentuje także utwory pochodzące z projektu Siciliane, poświęconego muzyce sycylijskiej.

11 PaźDziernika enrike Solinis oraz euskal Barrokensemble – Colores del Sur Grupa muzyków z Hiszpanii wykona premierowo projekt prezentujący muzykę hiszpańskiej Andaluzji oraz inne europejskie utwory inspirowane tradycją muzyczną Półwyspu Iberyjskiego.

www.matras.pl

www.matras.pl

7. „Bóg nigdy nie mruga” R. Brett 8. „Woziłam arabskie księżniczki” A. J. Larson 9. „Miasto niebiańskiego ognia” C. Clare 10. „Dla Ciebie wszystko” K. Michalak 11. „Stulatek, który wyskoczył przez okno” J. Jonasson

a m a r Pano leca po

Panorama Silesia objęła Festiwal All’improvviso patronatem medialnym

ma a r o Pantronuje pa

„Panoramę Silesia” znajdą Państwo w takich miejscach, jak:

Matras poleca 1. „Głosy Pamano” J. Cabre 2. „Lawendowy pokój” N. George 3. „Wyspa na prerii” W. Cejrowski 4. „Gwiazd naszych wina” J. Green 5. „Przepis na sukces” E. Chodakowska 6. „Dziewczyny z powstania” A. Herbich

18 PaźDziernika Cafe zimmermann – L’estro armonico L’Estro Armonico to zbiór 12 koncertów skrzypcowych napisanych przez Antonio Vivaldiego w 1711 roku. Wielokrotnie nagradzana orkiestra francuska Café Zimmermann wykona 6 utworów z tego zbioru. Gliwicki koncert jest premierowym wykonaniem tego programu orkiestry w Polsce.

Szczegółowy program i informacje o biletach na www.tkfuga.pl oraz www.facebook.com/tkfuga

„Wyspa na prerii” W. Cejrowski

„Lawendowy pokój” N. George

Dotychczas pisałem książki o Indianach z Amazonii – było dziko i egzotycznie.

Ta jest o kowbojach z Arizony, i też będzie dziko i egzotycznie. Południe Stanów Zjednoczonych oraz dawny Dziki Zachód są zupełnie inne niż Nowy Jork, Chicago czy Kalifornia. Styl życia na prerii zadziwia nawet tych, którzy dobrze znają Amerykę.

Gdyby ktoś chciał sprawdzić osobiście, jak tam jest, drogę znajdzie łatwo: wystarczy zjechać z autostrady, potem jeszcze raz zjechać, i znów zjechać, i tak do skutku – aż skończy się mapa i wylądujesz na polnej drodze, prowadzącej na jakieś rancho.

Rzecz dzieje się współcześnie, w Arizonie, przy granicy z Meksykiem. Dziki Zachód dawno przestał być dziki, ale mieszkańcy prerii wciąż o tym zapominają.

Posłuchajcie... Wojciech Cejrowski

W swojej księgarni – o wiele mówiącej nazwie Apteka Literacka – Jean Perdu sprzedaje książki tak jak farmaceuta medykamenty. Umiejętnie rozpoznaje, co ktoś nosi w sercu i proponuje odpowiednią fabułę na konkretny problem. Nie potrafi jednak uleczyć własnego cierpienia, które zaczęło się pewnej nocy wiele lat temu, kiedy odeszła od niego ukochana kobieta.

Wszystko się zmienia, gdy Jean w końcu otwiera pozostawiony przez nią list. Wcześniej nie miał odwagi go przeczytać...

altus, Katowice, ul. Uniwersytecka 13 energomontaż-Południe, Katowice, ul. Mickiewicza 15 Biuro Centrum katowice, ul. Mickiewicza 29 rektorat Uniwersytetu śląskiego, Katowice, ul. Bankowa 12 rektorat Uniwersytetu ekonomicznego, Katowice, ul. 1 Maja 5 Cogitatur, Katowice, ul. Gliwicka 9a Jazz Club Hipnoza, Katowice, pl. Sejmu Śląskiego 2 MG Centrum, Katowice, ul. Kolejowa 54 Hotel arsenal Palace, Katowice/Chorzów, ul. Paderewskiego 35 Centrum informacji Turystycznej, Katowice ul. Rynek 13 Lorneta z Meduzą, Katowice, ul. Mariacka 5 Flow Club, Katowice, ul. 3 Maja 23 kato Bar, Katowice, ul. Mariacka 13 Tommed, Katowice, ul. Fredry 22 Oko Miasta, Katowice, Rondo im. Gen. Jerzego Ziętka 1 śląski Urząd wojewódzki, pl. Sejmu Śląskiego 1 Biuro eSk 2016, Katowice, pl. Sejmu Śląskiego 2 Quality Hotel katowice, ul. Szybowcowa 1A wSzMOiJO Gallus, Katowice, ul. Gallusa 12 Bawaria Motors, Katowice, al. Roździeńskiego 204 Teatr śląski, Katowice, Rynek 10 Biblioteka śląska, Katowice, pl. Rady Europy 1 Lexus, Katowice, al. Roździeńskiego 208A autokopex, Katowice, al. Roździeńskiego 208 B.Fit, Katowice, ul. Dąbrówki 10 Cyferblat, Katowice, ul. Damrota 6 Centrum Sztuki Filmowej, Katowice, ul. Sokolska 66 Galeria Szyb wilson, Katowice, ul. Oswobodzenia 1 renault Pietrzak, Katowice, ul. Bocheńskiego 125 Pro-Moto, Katowice, ul. Rzepakowa 6 regionalna izba Gospodarcza, Katowice, ul. Opolska 15 Fundusz Górnośląski, Katowice, ul. Sokolska 8 Filharmonia śląska (Hala Gallus), Katowice, ul. Pszczyńska 6 Tauron Pe, Katowice, ul. Lwowska 23 księgarnia Matras, Katowice, Stawowa 10 księgarnia Matras, Katowice, pl. Wilhelma Szewczyka 1 (dworzec PKP)

księgarnia Matras, Katowice, Chorzowska 107 (Silesia City Center) Geszeft, Katowice, Morcinka 23-25 złoty Osioł, Katowice, Mariacka 1 Longman, Katowice, Gliwicka 10 Dentim Clinic, Katowice, ul. Opolska 7 Dębowe Tarasy, Dentim Clinic, Katowice, ul. Baildona 12 Centrum kultury katowice, Katowice, pl. Sejmu Śląskiego 2 wSzOP, Katowice, ul. Bankowa 8 Dobra karma, Katowice, ul. Św. Jacka 1 Urząd Miejski, Bytom, ul. Parkowa 2 auto-Boss, Chorzów, Drogowa Trasa Średnicowa 51 teklimaty, Czeladź, ul. Wojkowicka 13 Opera śląska, Bytom, ul. Moniuszki 21/23 Peugeot Lubos, Bytom, ul. Strzelców Bytomskich 82C renault Bamarko, Bytom, ul. Strzelców Bytomskich 51 Centrum Działalności Podwodnej „nurek-Bytom”, Bytom, ul. Chorzowska 28A Jazz Club Fantom, Bytom, ul. Żeromskiego 27 Music republic Museum, Bytom, pl. Jana III Sobieskiego 2 agora Bytom, pl. Kościuszki Hala na Skarpie, Bytom, ul. Frycza Modrzewskiego 5a Teatr Dzieci zagłębia, Będzin, ul. Teatralna 4 Urząd Miejski, Będzin, ul. 11 Listopada 20 zamek, Będzin, ul. Zamkowa 1 Centrum Handlowe Pogoria, Dąbrowa Górnicza, ul. Jana III Sobieskiego 6 nemo, Dąbrowa Górnicza, Aleja Róż 1 Galeria Secesja, Gliwice, ul. Grodowa 5A Siłownia Dublet, Gliwice, ul. Warszawska 35 Squash Ball Club, Gliwice, ul. Robotnicza 2 Biurowiec GzUT, Gliwice, ul. Kościuszki 1C autostrada a4, Punkt Obsługi klienta, Mysłowice, ul. Piaskowa 20 śląski klub Golfowy, Siemianowice Śląskie, ul. Sowia Hotel Vacanza, Siemianowice Śląskie, ul. Olimpijska 4 renault Pietrzak, Świętochłowice, ul. Bytomska 39 Urząd Miasta, Piekary Śląskie, ul. Bytomska 84

MBP w rudzie śląskiej, ul. Dąbrowskiego 18 Centrum informacji Miejskiej, Sosnowiec, pl. Stulecia agencja rozwoju Lokalnego, Sosnowiec, ul. Teatralna 9 Salon Berendowicz & kublin, Sosnowiec, ul. Warneńczyka 2 Urząd Miasta Sosnowiec, al. Zwycięstwa 20 eXPO SiLeSia, Sosnowiec, ul. Braci Mieroszewskich 124 środula, Sosnowiec, ul. Zuzanny 24 Urząd Miasta radzionków ul. Męczenników Oświęcimia 42 Centrum kultury karolinka Radzionków, pl. Jana Pawła II 2 Muzeum Chleba, Radzionków, ul. Z. Nałkowskiej 5 zamek Tarnowice Stare, Tarnowskie Góry, ul. Pyskowicka 39 Muzeum Miejskie, Tychy, ul. Katowicka 9 Tyskie Browarium, Tychy, ul. Mikołowska 5 Mera, Tychy, ul. Przemysłowa 70 kopalnia Guido, Zabrze, 3 Maja 93 Muzeum Górnictwa węglowego, Zabrze, ul. 3 Maja 19 Panorama trafia także do najlepszych szkół średnich w regionie: LO Filomata, Gliwice, ul. Bojkowska 20A ii LO, Gliwice, ul. Wróblewskiego 9 Technikum nr 1, Gliwice, ul. Chorzowska 5 iii LO, katowice, ul. Adama Mickiewicza 11 i Społeczne LO, katowice, ul. Mikołowska 26 i LO, katowice, ul. Sienkiewicza 74 Centrum na Mariackiej, katowice, ul. Mariacka 10 zespół Szkół Plastycznych, katowice, ul. Ułańska 7A śląskie Techniczne zakłady naukowe, katowice, ul. Sokolska 26 Technikum nr 1, katowice, ul. Techników 7 Technikum nr 2, katowice, ul. Raciborska 3 katolickie LO, zabrze, ul. Tarnopolska 3 iii LO, zabrze, ul. Sienkiewicza 33 iV LO, Sosnowiec, pl. Zillingera 1 i LO, Chorzów, ul. Dąbrowskiego 36 i LO, Bytom, ul. Strzelców Bytomskich 9 iV LO, Bytom, pl. Sikorskiego 1 Technikum nr 2, Bytom, ul. Powstańców Śląskich 10 Technikum nr 8, radzionków, ul. Knosały 113 kolejnej Panoramy szukajcie pod koniec września

PANORAMA SILESIA adres redakcji: ul. Szpitalna 3, 41-250 Czeladź, redakcja@panoramasilesia.pl

2

książki są dostępne w sieci księgarni Matras, katowice: ul. Stawowa, Dworzec PkP, Silesia City Center i Galeria katowicka

redaktor naczelny: Marek Szeles / m.szeles@panoramasilesia.pl / zespół: Monika Pacukiewicz, Adrian Karpeta, Tomasz Adamiec, Łukasz Respondek, Dawid Kwiecień, Izabela Suliga / Fotoreporter: Łukasz Kaliszewski, Adrian Larisz / Skład: emildesign / wydawca: Panorama Silesia Sp. z o.o. / ul. Szpitalna 3/ 41-250 Czeladź / reklama i Promocja: Rafał Bura, reklama@panoramasilesia.pl, / tel. 668 355 248 / kolportaż: Erwin Sławik / Druk: Polskapresse Sp. z o.o. Oddział Poligrafia / ul. Baczyńskiego 25a, 41-203 Sosnowiec

sierpień 2014 nr 8 (44)

www.panoramasilesia.pl CInema/fot.urbanasian.com

Kultura przez duşe czy małe „K�?

Całe szczęście, şe ten nasz świat jest taki róşnorodny. Jakşeby było nudno, gdyby wszystkie kobiety miały taki sam charakter i sposób patrzenia na şycie, jak męşczyźni. Jakşeby było bezbarwnie, gdyby wszyscy ludzie na Ziemi chodzili w jednakowych mundurkach made in China z lat sześćdziesiątych. Na szczęście jest inaczej, w kulturze zresztą teş Jak w sklepie kolonialnym mamy do wyboru, do koloru róşne formy kultury, poczynając od repertuaru multipleksów po awangardowe kino, od literatury wstrząsającej naszym intelektem, po ksiąşkowe romansidła do poduszki lub na podróş. I mamy postęp technologiczny, który powoduje, şe zwykłe papierowe wydania ksiąşek zamieniają się w czytane przez aktorów audiobooki lub przerobione na tablety e-booki. Niektórzy twierdzą jednak, şe mamy kryzys czytelnictwa. Ba, w ogóle mamy kryzys kultury, bo zgodnie z badaniami CBOS z 2010 roku tylko 1% naszych rodaków chodzi do teatru często, 8% kilka razy w roku, a 6% tylko raz. Wynika z tego, şe 85% Polaków w ogóle nie było w teatrze. Z drugiej strony, jeśli ktoś będąc w Warszawie wpadnie na pomysł, aby się „odchamić� w kontakcie ze sztuką teatralną, moşe o tym zapomnieć. Bilety na spektakle sprzedawane są na wiele tygodni do przodu. Podobnie jest z ksiąş-

kami. Statystyki mówią, şe Polacy kupują coraz więcej ksiąşek, ale jednocześnie coraz mniej rodaków je czyta. Wynika z tego, şe grono bibliofili maleje, ale czytają oni więcej.

Na drugim brzegu kultury mamy multipleksy, popowe koncerty i wiele przeróşnych form kultury oşenionej z rozrywką. I tu co roku „krzywa rośnie�. Do kina chodzi co roku kaşdy statystyczny Polak. I tak naprawdę nie ma się czemu dziwić. Wraz z transformacją gospodarczą po 1989 roku wessaliśmy w polską przestrzeń kultury hollywoodzki model jej tworzenia. Opiera się on na rachunku ekonomicznym. Seans teatralny, film, ksiąşka są produktem, towarem, o ile nie są dotowane przez państwo. A zatem muszą na siebie zarobić, przyciągnąć nie garstkę, ale masy, muszą się ekonomicznie obronić. Śląsk i Zagłębie nie są wyspą na kulturalnej mapie Polski. I tutaj w społeczny krwioobieg weszły mechanizmy kształ-

tujące potrzeby kulturalne ludzi. W şadnym wypadku nie jest to jednak powód do narzekań. Wręcz przeciwnie. Oferta kulturalna jest zróşnicowana i szczęśliwie mniejszościowe grono teatromanów, bibliofili czy kinomanów poszukujących czegoś innego niş amerykańska superprodukcja znajdą tutaj coś dla siebie. I to jest właśnie ta piękna róşnorodność.

To wydanie „Panoramy Silesia� poświęcamy tej części kultury, która jest w mniejszości: ksiąşkom, teatrom, bibliotekom. I dedykujemy ją tej części naszych czytelników, których idealnie określiła polska noblistka:

„Niektórzy – czyli nie wszyscy.

Nawet nie większość wszystkich ale mniejszość.

Nie licząc szkół, gdzie się musi...� – Wisława Szymborska marek szeles

Teatr wielki w poznaniu /fot. akustyczna.pl

reklama

KATOWICE KAT KA TOWICE IV Europejski Kongres

* *ãyZQH REV]DU\ ãyZQH REV]DU\ WWHPDW\F]QH HPDW\F]QH Ċ Ċ ,QQRZDFMH EDGDQLD ,QQRZDFMH EDGDQLD L UR]ZyM L UR]ZyM Ċ Ċ :VSyãSUDFD QDXNL :VSyãSUDFD QDXNL VDPRU]ĎGX L EL]QHVX VDPRU]ĎGX L EL]QHVX ĊĊ (IHNW\ZQRħĄ (IHNW\ZQRħĄ H QHUJHW\F]QD HQHUJHW\F]QD :VSDUFLH ÀQDQVRZH GOD Ċ :VSDUFLH ÀQDQVRZH GOD Ċ S U]HGVLēELRUVWZ SU]HGVLēELRUVWZ ĊĊ 3UDZR L SRGDWNL GOD 0Č3 3UDZR L SRGDWNL GOD 0Č3 Kongresowi WRZDU]\V]Ď 7DUJL WRZDU]\V]Ď 7DUJL BIZNES EXPO 23-24 ZU]HħQLD Z U]HħQLD

10 lat

SU]HGVLēELRUF]RħFL S U]HGVLēELRUF]RħFL EH] JUDQLF EH] JUDQLF

Honorowy Patronat Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej %URQLVĂŁDZD .RPRURZVNLHJR 3DWURQDW -RVp 0DQXHOD %DUURVR 3U]HZRGQLF]ÄŽFHJR .RPLVML (XURSHMVNLHM RUD] +RQRURZ\ 3DWURQDW 3DUODPHQWX (XURSHMVNLHJR

% %H]SĂŁDWQD UHMHVWUDFMD QD VWURQLH ZZZ NRQJUHVPVS HX H]SĂŁDWQD UHMHVWUDFMD QD VWURQLH ZZZ NRQJU J HVPVS HX 2UJDQL]DWRU

:VSyĂŁRUJDQL]DWRU]\

MHVW SDWURQHP PHGLDOQ\P Z\GDU]HQLD

sierpień 2014 nr 8 (44)

3

Panorama ludzkich pasji Sebastian Góra

aTraKcyjna oFErTa Fundacji Elektrowni Rybnik

Osobom spoza Rybnika Fundacja Elektrowni kojarzy się głównie z organizacją festiwalu kabaretowego „Ryjek”. Zakres jej działalności jako organizacji pożytku publicznego jest jednak szeroki i wielopłaszczyznowy.

Obejmuje zarówno ochronę i promocję zdrowia, jak i działalność oświatową, edukacyjną, kulturalną i sportoworekreacyjną. Wiele przedsięwzięć możliwych jest dzięki finansowej pomocy EDF Rybnik S.A.

Liczne koła zainteresowań, grupy artystyczne, regionalne i ogólnopolskie przedsięwzięcia o charakterze kulturalno-sportowym pozwalają dzieciom, młodzieży jak i osobom doro-

4

słym rozpoznawać, a następnie rozwijać i w pełni korzystać ze swoich zainteresowań. – W ten sposób pomagamy kształtować otwartość na świat oraz zdolność do podejmowania wielu wyzwań – podpowiada Stanisław Wójtowicz – Prezes Fundacji Elektrowni Rybnik. – Poprzez rozwój pasji pomagamy w zorganizowaniu wolnego czasu dzieci i młodzieży. Dlatego też prowadzimy szereg zróżnicowanych zajęć, warsztatów dla odpowiednich grup wiekowych, które pomagają w rozbudzaniu talentów i umiejętności – dodaje.

Osobom, które w sposób aktywny i zdecydowany chcą spędzić swój wolny czas w ośrodku Fundacji Elektrowni Rybnik proponuje się zajęcia w FITNESS CLUB (siłownia, aerobik +BPU, aqua aerobik, BPU, ekspresowa sylwetka, step + ekspres brzuch, joga, indoor cycling, sauna IR na podczerwień).

Pozostali, chcący połączyć wysiłek z relaksem, mogą wziąć udział w WELLNES & SPA gdzie można na własnym ciele odczuć zbawienny wpływ proponowanych usług (ba-

sen, sauna, grota solna, vacumed, solarium, body space). Fundacja Rybnik zaprasza także do Zakładu Rehabilitacji Leczniczej, gdzie oferuje masaże, wodolecznictwo, fizykoterapię, jak i kinezyterapię.

FUnDaCJa eLek TrOwni ryBnik w SkróCie TO: – 60 kół zainteresowań – ogólnopolskie imprezy kulturalne, jak: Rybnicka Jesień Kabaretowa RYJEK, Ogólnopolski Festiwal Piosenki Ar tystycznej OFPA, czy Międzynarodowy Festiwal Sztuki Teatralnej – 8 sekcji spor towych – wynajem sal na konferencje i szkolenia – nowoczesna siłownia z instruktorem – profesjonalna obsługa i specjalistyczny sprzęt rekreacyjno-rehabilitacyjny

FUnDaCJa eLek TrOwni ryBnik www.fundacjarybnik.pl Fundacji można również szukać na portalu Facebook

13 września FUnDaCJa eLekTrOwni ryBnik SerDeCznie zaPraSza na 8. eDyCJę Dnia OTwarTeGO Tego dnia będzie można skorzystać z szerokiej oferty usług za symboliczną złotówkę (basen, grota solna, body space, vacumed, solarium, fitness club, korty tenisowe, Zakład Rehabilitacji Leczniczej). Dodatkowo w Klubie Energetyka od godziny 16.00 poszczególni instruktorzy zajęć w określonych salach będą odpowiadać szczegółowo na Państwa pytania.

Przewidziane są również wybrane zajęcia pokazowe.

Będzie to też ostatni dzień przyjmowania zapisów do kół zainteresowań, na kursy, zajęcia hobbistyczne, bowiem od 15 września ruszamy już pełną parą.

inTerakTywny FOLDer z pełną ofertą Fundacji Elektrowni Rybnik dostępny od 25 sierpnia na stronie www.fundacjarybnik.pl

sierpień 2014 nr 8 (44)

Panorama ludzkich pasji Sebastian GĂłra

moc ProPozycji z wielu sektorów eDUkaCJa Nowość – Twórcze sobotnie poranki Zajęcia dla dzieci od 4 roku şycia. Zajęcia rozwijają ar tystyczne talenty (docoupage, wyroby z filcu, masy solnej czy gliny). Zajęcia połączone z dobrą zabawą pod okiem profesjonalnych opiekunek.

Nowość – Urodziny z „Fantazją�

Zorganizuj z nami fantastyczne urodziny dla swojego dziecka!

Zapewniamy znakomitą zabawę z doświadczonym animatorem.

Gimnastyka mózgu – nauka radosnego uczenia się poprzez zabawę.

Język Migowy – nauka dyktylografii oraz znaków pojęciowych języka migowego. kurs grafiki komputerowej – zajęcia z grafiki komputerowej dla początkujących, hobbistów oraz zaawansowanych.

-50% Grota solna sierpień 2014 nr 8 (44)

Logopedia – zajęcia obejmują diagnozę i róşnorodne terapie zaburzeń mowy. kursy przygotowawcze: GIMNAZJUM – zajęcia grupowe MATURA – zajęcia grupowe (biologia, chemia, historia, język polski, język angielski, matematyka, wiedza o społeczeństwie). kurs przygotowawczy na awF Szkoła Języków Obcych: język angielski, język niemiecki, język rosyjski, język włoski.

Pracownia rysunku i Malarstwa Studyjnego „FOrMa� – przygotowanie do egzaminu na ASP i architekturę z rysunku i malarstwa.

Pracownia plastyczna „FaSCynaCJe� – zajęcia grupowe.

Studium muzyki rozrywkowej: nauka śpiewu, nauka gry na gitarze,

nauka gry na instrumentach klawiszowych, nauka gry na skrzypcach. warsztaty ekologiczne – zajęcia grupowe. warsztaty Filozoficzno-etyczne zajęcia grupowe – bezpłatne.

zaLew kULTUry (www.zalew.art.pl) klub literacki

PaSJe Gry i zabawy językiem angielskim klub aktywnego Szkraba kolejka miniaturowa (Dla pasjonatów w kaşdym wieku) Pracownia modeli latających Półkolonie letnie i zimowe

TeaTry TeaTr razeM – młodzieş gimnazjalna i ponadgimnazjalna, bezpłatne TeaTr z nazwĄ – grupa zamknięta, bezpłatne TeaTr SzTUki Mariana BeDnarka – osoby pełnoletnie, bezpłatne

Zajęcia dla młodzieşy i starszych: Bractwo rycerskie ziemi rybnickiej (www.bractwo.rybnik.pl) klub fotografii FOrMaT (www.format.art.pl) Magazyn kulturalno-społeczny

*TONM TOQ@VMH@ CN IDCMNQ@YNVDI YMHġJH M@ JNQYXRS@MHD Y &QNSX 2NKMDI V .ĖQNCJT 1DJQD@BXIMXL %TMC@BIH $KDJSQNVMH 1XAMHJ

kaBareTy kaBareT MĹ ODyCH PanĂłw kaBareT n. O. C kaBareT 44-200

TanieC Nowość – Grupa taneczna PrOMyk ii Nowość – Grupa taneczna Mini FUzJa

klub tańca towarzyskiego MiX Grupa taneczna Mini SMyk Grupa taneczna PrOMyk Grupa taneczna FUzJa kiDS Grupa taneczna FUzJa Grupa taneczna inFiniTi – grupa pokazowa Profesjonalna grupa BBOyinGU „azizi HUSTLazz�

Szkoła tańca towarzyskiego SaLSa Taniec współczesny – GRUPA WAHADŠO Taniec współczesny – grupa otwarta SPOrT amatorska grupa kolarska korty (od maja do października) wakacyjna Szkółka Tenisa ziemnego Sekcja biegów dystansowych

Sekcja pływacka (amatorska) Sekcja turystyki górskiej Sekcja tenisa ziemnego Tchoukball Ursus rybnik Towarzystwo sportowe „kuźnia�

Sekcja jeździecka Sekcja tenisa stołowego Sekcja wędkarska Sekcja şeglarska Uwaga: Interaktywny folder z pełną ofertą Fundacji Elektrowni Rybnik dostępny od 25 sierpnia na stronie www.fundacjarybnik.pl Zapisy do kół zainteresowań od 2 września telefonicznie bądź osobiście.

Fundacja Elektrowni Rybnik, ul. Podmiejska 1 Tel. 32 739 18 98, w godz. 8.00-16.00

w Tym numerze panoramy silesia mamy dla czyTelnikĂłw aTrakcyjne nagrody: m.in.

Miesięczny kurs w pracowni plastycznej „Fascynacje�, miesięczny kurs taneczny dla dzieci czy miesięczny kurs zabaw językiem angielskim. Do tego na tej stronie znajduje się kupon do wycięcia, uprawniający do 50% obnişki na grotę solną do wykorzystania od 1 do 30 września (dzieci do lat 7 gratis, ale z opieką rodzica, który moşe z tego kuponu skorzystać). Więcej informacji o nagrodach na portalu www.panoramasilesia.pl

5

Panorama inwestycji Materiały prasowe UM Piekary Śląskie

nowa odsłona Kopca wyzwolenia

zdjęcie wykonane podczas nagrywania spotu telewizyjnego z udziałem krzysztofa respondka kabaret młodych panów, anna wyszkoni, zespól pieśni i Tańca „Śląsk” im. stanisława Hadyny to tylko niektóre atrakcje, jakie czekają na tych, którzy 13 i 14 września pojawią się na oficjalnym otwarciu kopca wyzwolenia w piekarach Śląskich. dwudniowa impreza będzie podsumowaniem rewitalizacji i oficjalnym otwarciem obiektu dla mieszkańców i turystów Kopiec Wyzwolenia został usypany dla upamiętnienia powstań śląskich. Od początku był ważnym miejscem

ściśle związanym z historią regionu. To tutaj odbywają się wszystkie znaczące uroczystości państwowe i miejskie. Dzięki dofinansowaniu z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2009-2013 na Kopcu i wokół niego pojawi się sporo nowych obiektów i udogodnień. Wybrukowane ścieżki, luneta na szczycie Kopca, latarnie oświetlające drogę po zmroku, ścieżka zdrowia, zielony labirynt dla dzieci stworzony z 1300 krzewów oraz siłownia na wolnym

powietrzu i stoliki szachowe. Prezydent Miasta Stanisław Korfanty ma nadzieję, że dzięki nowym atrakcjom i zagospodarowaniu terenu Kopiec będzie idealnym miejscem wspólnych spotkań i rekreacji mieszkańców.

Prace planowo zakończą się pod koniec sierpnia, jednak wyremontowany Kopiec i przestrzeń wokół niego najlepiej będzie odwiedzić podczas dwudniowej imprezy 13 i 14 września. Organizatorzy planują szereg wydarzeń. Od atrakcji sportowych, przez animacje dla dzieci i przypomnienie historii tego wyjątkowego miej-

sca, na koncercie Anny Wyszkoni i pokazie sztucznych ogni kończąc. Imprezę poprowadzą – w sobotę Arkadiusz Wieczorek, dziennikarz Strefy TV, a w niedzielę – śląski aktor piosenkarz, laureat trzeciej edycji programu „Jak oni śpiewają” – Krzysztof Respondek. Respondek pojawi się również w spotach telewizyjnych promujących wydarzenie. Pełny program imprezy jest dostępny na stronie www.kopiec.piekary.pl materiały prasowe

Społeczeństwo obywatelskie - przez naukę do nawyku współcześni polacy znajdują się w potrzasku własnych oczekiwań, rosnących możliwości i nieskończonej ilości alternatywnych scenariuszy przyszłości. jako społeczeństwo nie wypracowaliśmy jeszcze nawyku decydowania o sobie samych i naszym otoczeniu. kluczem jest nauka tych procesów. małymi krokami. od teraz Powielu latach starań owolność słowa imożliwość decydowania o sobie nie zauważamy i nie korzystamy ze wszystkich możliwości demokratycznego społeczeństwa. Mamy świadomość, że nasza codzienność wymaga poprawy, ale rzadko podejmujemy działania, by zmienić otaczającą nas rzeczywistość. Ignorujemy udział wwyborach i wykazujemy mizerną ilość poważnych inicjatyw społecznych. Brak jednak wnikliwych refleksji nad przyczynami takiego stanu rzeczy ograniczonych doogólnych stwierdzeń, iż społeczeństwo skupiło się na budowaniu kariery i konsumowaniu na potęgę. Problem leży głębiej.

Polacy rzadko podejmują aktywności charakterystyczne dla społeczeństw obywatelskich, bo nie

6

wiedzą, jak to zrobić. Nie wierzą też, że ich głos ma szanse realnie wpłynąć na zmiany w otoczeniu. Potrzebna jest edukacja, która pokaże jakże kreatywnym Polakom, iż inicjatywy społeczne mają szanse powodzenia, są istotne i mogą kształtować najróżniejsze sfery naszego życia. Nie może to być jedynie kolejna kampania społeczna mówiąca „bądź aktywny”. Trzeba tu edukacji poprzez praktykę. Jest to proces, który wymaga pokazania krok po kroku, że zdanie społeczeństwa ma znaczenia. Że może być realizowane, jeżeli zyska szersze poparcie. Że jego wartość jest cenna. Że można i powinno się kształtować codzienność za sprawą inicjatyw tych, którzy w tej codzienności funkcjonują każdego dnia.

Działania pokazujące ludziom, że ich głos jest niezwykle cenny, a pomysły są realizowane, podjęły wybrane gminy Zagłębia. Podstawą jest projekt Zagłębiowskiego Parku Linearnego realizowany pod przewodnictwem Dąbrowy Górniczej przez Gminy Sosnowiec, Będzin, Psary, Sławków, Siewierz oraz powiat będziński. Zakłada on powstanie Zagłębiowskie-

go Parku Linearnego. Wiąże się z odnowieniem wybranych obszarów zielonych, w tym parków i zieleni w dolinie rzek Przemszy i Brynicy. Wzmacnia też współpracę pomiędzy sąsiadującymi gminami i stwarza platformę do szerokich konsultacji społecznych.

To wręcz modelowy przykład, jak małymi krokami można pokazać mechanizmy samokształtowania przez mieszkańców swojego otoczenia, a jednocześnie przekonać ich o sile inicjatyw jednostki lub grupy ludzi połączonych wspólną ideą. Po urzędowych analizach oraz badaniach socjologicznych rozpoczęto konsultacje społeczne, podczas których mieszkańcy dyskutują o koniecznych rozwiązaniach, planują sposoby zagospodarowania zielonych przestrzeni i… uczą się. Okazuje się, że nawet Ci z uczestników, którzy na początku nieufnie podchodzili do projektu, uważając, że ich głos nie ma znaczenia, z czasem zauważają postęp prac i realny wpływ, jaki wywierają na otaczającą ich rzeczywistość. Zyskali przekonanie o sile ich głosu, wartości pomysłów i satysfakcji płynącej ze społecznej aktywności. Co więcej, rozmowy

po spotkaniach konsultacyjnych często kiełkują ideami i wnioskami, które wykraczają poza projekt. Tak budzi się społeczeństwo obywatelskie, inicjatywy i wiara w to, że można zarazić innych swoim pomysłem, zapałem i realizować wspólne cele.

Oczywiście jeden projekt nie zmieni tendencji w całym społeczeństwie. Trudno go nazwać też obywatelskim, gdyż inicjatywę wygenerowały gminy. Ale to doskonały przykład edukacji mającej na celu tworzenie społeczeństwa obywatelskiego małymi krokami. Konsultacje społeczne, realny wpływ mieszkańców na otoczenie, możliwość obserwacji procesów decyzyjnych i realizacji projektów, to wszystko uczy nas społecznej odpowiedzialności. Miejmy nadzieję, że konsultacje społeczne staną się codzienną praktyką samorządów, że kipieć będą frekwencją obywateli i elektryzować merytorycznymi dyskusjami. I – że zasieją w nas ziarno prawdziwej obywatelskiej aktywności. materiały prasowe

sierpień 2014 nr 8 (44)

Panorama literatury zdjęcia:archiwum Targów w Krakowie

ubiegłoroczną, rekordową edycję Targów książki w krakowie odwiedziło aż 40 tysięcy czytelników

podczas zbliżających się Targów ofertę przedstawią wydawnictwa z polski i zagranicy

PEłnolETniE i międzynarodowE Targi Książki w Krakowie (23-26 października 2014 r.)

Pełnoletnie, międzynarodowe i odbywające się w nowoczesnych przestrzeniach obiektu EXPO Kraków. Mimo iż od zbliżającej się 18. edycji Międzynarodowych Targów Książki w Krakowie dzieli nas jeszcze kilkanaście tygodni, to już dzisiaj wiadomo, że będzie ona wyjątkowa przynajmniej z kilku powodów.

Na przestrzeni kilkunastu lat Międzynarodowe Targi Książki w Krakowie wypracowały sobie markę najważniejszego wydarzenia w branży wydawniczo-czytelniczej w naszym kraju. Teraz odważnie aspirują do miana znaczącej imprezy w Europie i mają wszystkie atuty, by taką się stać. Jesienią do stolicy Małopolski przyjadą najbardziej znaczące wydawnictwa, a wraz z nimi autorzy, znane osobistości świata kultury, sportu, mediów, polityki, do których z pewnością ustawią się kilometrowe kolejki – tłum czytelników spragnionych kontaktu ze swoimi ulubionymi pisarzami. Ćwierć miliona osób odwiedziło do tej pory wszystkie edycje Tarsierpień 2014 nr 8 (44)

gów. Kryzys czytelnictwa? Na pewno nie w Krakowie!

masz osiemnaŚcie? wcHodzisz za darmo Wkraczanie w pełnoletność to doskonała okazja do składania życzeń. Dlatego organizatorzy Międzynarodowych Targów Książki w Krakowie proponują wyjątkową akcję dla swoich entuzjastów. Selfie18 to zabawa, która polega na wykonywaniu zdjęć selfie z życzeniami dla Międzynarodowych Targów Książki w Krakowie z okazji 18. urodzin. Zdjęcia mają być publikowane na facebooku każdego z uczestników akcji z dodaniem 18ksiazkakrakow i otagowaniem fan page’a Targów Książki w Krakowie (www. facebook.com/targi. ksiazki.w.krakowie). Warunkiem wzięcia udziału w konkursie jest otrzymanie 18 lajków od znajomych.

Ze wszystkich wykonanych zdjęć organizatorzy targów wybiorą osiemnaście – najciekawszych, niebanalnych, wykonanych w wyjątkowych miejscach lub z użyciem nietypowych rekwizy-

tów. Osiemnastu laureatów trafi na jedną z okładek katalogu targowego (drukowanego i elektronicznego), zdobędzie bezpłatną wejściówkę na targi oraz będzie miało możliwość wzięcia udziału w spotkaniu VIP z autorem, którego nazwisko na razie jest niespodzianką.

Dodatkowo, każda osoba, która w dniach 23-26 października 2014 r. będzie obchodzić 18. urodziny otrzyma bezpłatną wejściówkę na targi. Solenizancie! Pamiętaj, zabierz szkolną legitymację!

rekordowo międzynarodowe Informacja o wyjątkowych Targach Książki w Krakowie dociera do najdalszych zakątków świata. Jak powiedział podczas zeszłorocznej edycji Targów Jonathan Caroll: Wszędzie na świecie podczas targów robi się biznesy, a tutaj jest coś więcej, czyli znakomity klimat literackiego święta. W tym roku po raz pierwszy do nazwy Targów Książki w Krakowie dołączył przymiotnik „Mię-

dzynarodowe”. Wszystko za sprawą rekordowej liczby wystawców z zagranicy (potwierdzono udział m.in. wydawnictw z Austrii, Australii, Białorusi, Belgii, Czech, Hiszpanii, Niemiec, Słowacji, Szkocji, Syrii, Węgier i Wielkiej Brytanii).

Międzynarodowość targów w sposób idealny dopełnia wydarzenie, które miało miejsce jesienią 2013 r., kiedy to uhonorowano Kraków zaszczytnym tytułem Miasta Literatury UNESCO, a targi w Krakowie udowodniły, że potrafią zorganizować międzynarodową imprezę wydawniczo-czytelniczą.

największe i najnowoczeŚniejsze – eXpo kraków Wszystkich miłośników Targów Książki w Krakowie z pewnością ucieszy fakt, że w tym roku po raz pierwszy odbędą się one w nowoczesnych przestrzeniach Międzynarodowego Centrum Targowo-Kongresowego EXPO Kraków. To największy i najnowocześniejszy obiekt tar-

gowo-kongresowy na południu Polski, wybudowany w zgodzie ze światowymi trendami, w oparciu o technologie inteligentnego budynku. Jest w nim więc wszystko, co sprawi, że dla kilkudziesięciu tysięcy czytelników, udział w targach będzie czystą przyjemnością.

Dwie przestronne hale Wisła i Dunaj są klimatyzowane oraz wyposażone w duże kompleksy toalet. Alejki między stoiskami zostały poszerzone. Zostanie zapewnione miejsce dla matki z dzieckiem oraz punkt pomocy medycznej.

Na piętrze znajduje się duża restauracja, podczas gdy na poziomie hali do dyspozycji zwiedzających oddane zostaną targowe kawiarnie. Przed klimatyzowanymi salami konferencyjnymi (wyposażonymi w najnowocześniejszy system audiowizualny) na ekranach wyświetlany będzie program spotkań. Ponadto do obiektu EXPO Kraków, w trakcie targów, kursował będzie EXPO Bus.

7

materiały prasowe

Panorama czytelnictwa

Papier, e-papier czy przyszłość w tablecie?

6 lat temu trwały spory co lepsze – książka czy audiobook. Książka chyba tę rywalizację wygrała. Później jej przeciwnikiem okazały się czytniki czyli tzw. e-papier. O ile ciągle trudno o jednoznacznego faworyta to większość eksperckich analiz skoncentrowana jest aktualnie wokół pojedynku kindle kontra tablet.

co To Ten e-papier?

e-papier dzisiaj Przyszłość e-papieru wydaje się już przesądzona. Zalety tej technologii przeważają zdecydowanie nad wadami, a możliwości jej zastosowania są niezliczone. Przede wszystkim elektroniczne kartki pozwalają na zaoszczędzenie

zwykłego papieru. Wiąże się to więc z ochroną środowiska naturalnego. Niewielka i bardzo elastyczna powierzchnia kartki sprawia, że może być ona używana z powodzeniem przez długi czas. Z takiej budowy e-papieru wynika także inna jego cecha – energooszczędność. Technologia e-papieru wykorzystywana jest współcześnie na szeroką skalę także w produkcji wyświetlaczy telefonów komórkowych – aparaty zużywają dzięki nim kilka razy mniej energii, co skutkuje dłuższym czasem działania baterii. Podobne rozwiązania stosuje się w zegarkach elektronicznych. Największa rewolucja szykuje się jednak na rynku wydawniczym. E-papier, dzięki swojej pojemności oraz możliwości podłączenia do Internetu, zastąpić

www.pcword.pl

Produkcja e-papieru rozpoczęła się w 1999 roku.

Kilka lat później e-papier, czyli ekran elektroniczny wszedł na stałe do czytników e-booków, w produktach takich jak Amazon Kindle. Zatem e-papier nie jest wbrew pozorom wirtualnym wydaniem gazety czy też jakimkolwiek innym przejawem pisarskiej działalności internautów. Wy-

świetlacz taki zastępować ma zwykłą kartkę, z której można czytać lub nawet pisać przy pomocy specjalnie do tego celu stworzonych rysików czy elektrycznych ołówków. Jest on zdecydowanie bardziej ekonomiczny niż normalny papier, a także bardziej poręczny od zwykłego ekranu. Dzięki nowym rozwiązaniom, które ze sobą niesie, e-papier rewolucjonizuje światowy rynek elektroniczny.

może niebawem zwykły druk. Całe czasopismo znalazłoby się wówczas na jednej stronie.

a może TableTy Najpopularniejsze w naszym kraju modele e-czytników korzystających z technologii papieru elektronicznego to rodzina czytników Kindle. Teraz jednak zmniejszył się ogólny popyt na takie czytniki.

Niektórzy eksperci nie widzą w tym nic dziwnego.

Czytniki e-booków w bardzo niewielkim stopni ewoluowały bowiem do tej pory w porównaniu do pierwszych modeli. Jeśli ktoś zaopatrzył się przed laty w porządny czytnik, to zapewne nie odczuwa dziś potrzeby, aby kupić sobie nowy. Czytniki stały się inwestycją na lata, a rynek po prostu osiągnął nasycenie. Na pewno dużą rolę odegrała też konkurencja ze strony tabletów, czyli urządzeń o wiele bardziej uniwersalnych, na których czytanie książek jest tylko jednym z możliwych zastosowań. One jednak też mają swoje wady.

Obecnie tablety z wyświetlaczem LCD są jasne i czytelne w pomieszczeniach. Problem pojawia się przy korzystaniu z nich na zewnątrz, gdzie ekrany stają się nieczytelne, a kolory tracą na jakości. W większości przypadków, jedno ładowanie urządzenia wystarcza maksymalnie na 7-8 godzin. Na tak krótką żywotność baterii wpływają przede wszystkim świecące ekrany.

Ekran e-booków nie świeci, więc nie męczy oczu, a bateria wystarcza czasami nawet na dwa tygodnie. rafbur

Pisarze i książki ważne dla Śląska

Wygląda na to, że pojęcie literatury śląskiej zyskało prawo obywatelstwa dopiero w ostatnich latach. Zdaje się, że z misją pewnego rodzaju rozwikłania tej sprawy i rozpoznawania fenomenu kulturowego Górnego Śląska powstał dwa lata temu miesięcznik Fabryka Silesia. Czasopismo poświęcone kulturze w najszerszym rozumieniu tego słowa na początku swojej działalności opublikowało kanon śląskich książek

zdjęcia: arc Kuriera literackiego

jerzy pilch Opublikowany przez miesięcznik Fabryka Silesia kanon, oparty został o ankietę przeprowadzoną wśród osobistości świata naukowego, kulturalnego i społecznego. Otwiera go książka „Pierwsza polka” Horsta Bienka. Sam autor był zresztą wymieniany przez uczestników ankiety zdecydowanie najczęściej. Na podium znalazł się także „Cholonek, czyli dobry Pan Bóg z gliny” Janoscha i „Finis Silesiae” Henryka Wańka. Dalej jest podobnie, to znaczy raz po polsku, raz po nie-

8

jerzy pilch – wiele demonów miecku, a czasem także po czesku. I to jest chyba najbardziej znamienne dla tego zestawienia, jego wielojęzyczność.

Kanon Fabryki zdecydowanie nie rości sobie praw do bycia ustanowionym raz na zawsze i uświęconym, jest raczej zachętą do otwartej dyskusji o tym czy literatura śląska istnieje. Jednym wybór się nie podoba, innym wręcz przeciwnie.

Przede wszystkim jednak spore grono osób tych tytułów po prostu nie zna. Nie ma mowy także o skompletowaniu kano-

nu w sieciach Empik i Matras, dwóch najpopularniejszych księgarniach w naszym regionie.

może zaTem pilcH i TwardocH? Czy w pojęcie literatura śląska można wpisać autorów związanych ze Śląskiem? Chyba jeszcze nie wiadomo.

Jednak, że literacka nagroda „Nike” ważną nagrodą jest – już wiadomo. Celem nagrody jest promocja polskiej literatury współczesnej, ze szczególnym

anna janko – pasja według św. Hanki uwzględnieniem powieści. Wśród nominowanych w 2013 roku znaleźli się autorzy ze Śląska: „Morfina” pisarza Szczepana Twardocha, „Pasja według Hanki” rybniczanki Anny Janko oraz tom wierszy „Rekordy” Tomasza Pietrzaka z Siemianowic Śląskich. Szczepan Twardoch za swoją powieść otrzymał symboliczną nagrodę publiczności. Laureatami głównych nagród był już w 2003 roku, urodzony w Wiśle – Jerzy Pilch (za powieść „Pod mocnym aniołem”) czy pochodzą-

szczepan Twardoch – morfina cy z Chorzowa – Wojciech Kuczok (2004 r. – książka „Gnój”). W tym roku – po raz pierwszy w historii Nike zdarzyło się, że jeden autor zdobył aż dwie nominacje. Jerzy Pilch został wyróżniony za powieść „Wiele demonów”, jak również za „Drugi dziennik”. Czy zostanie pierwszym w historii nagrody podwójnym finalistą – dowiemy się już we wrześniu. rafbur

sierpień 2014 nr 8 (44)

Panorama literatury

maniacy KSiĄŻKowi czy

jESzczE iSTniEjĄ? zdjęcia: MBP w Czeladzi

dziś rola biblioteki nie ogranicza się tylko do wypożyczania książek wyniki różnych badań mówią o tym, że w polsce czytelnictwo jest na bardzo niskim poziomie. czy to oznacza, że biblioteki są puste?

Agnieszka Dzienia: Na pewno nie. Na co dzień tętnią życiem i są pełne ludzi dlatego, że zmieniła się ich funkcja. Dziś przychodzi się tu nie tylko po książki, ale również wypożyczyć prasę, filmy, audiobooki, skorzystać z internetu, wziąć udział w imprezach kulturalnych czy zajęciach edukacyjnych. Co do danych statystycznych i wyników różnych badań, to na pewno nie odzwierciedlają pełnego obrazu czytelnictwa. Z jednej strony Polacy czytają coraz mniej, zwłaszcza dzieci i młodzież, ale uważamy, że sytuacja nie jest aż tak katastrofalna, jak wskazują na to badania prowadzone przez Instytut Czytelnictwa Biblioteki Narodowej. W codziennej pracy spotykamy się często z sytuacją, że jedna osoba zaopatruje w książki całą rodzinę, grupę znajomych i przyjaciół.

Joanna Tracewicz: Dla młodych ludzi alternatywnym sposobem zaopatrywania się w lektury jest internet. A tam nie wszystko jest rejestrowane i wykazywane w sprawozdaniach statystycznych. O ile sprzedaż e-booków czy audiobooków w oficjalnym obiegu jest rejestrowana, to tzw. szara strefa zaopatrywania się w nowe formy książki już nie.

co może być przyczyną tego, że tak rzadko czytamy książki?

J. T.: Można powiedzieć banalnie, że powodem jest coraz mniejsza ilości wolnego czasu oraz większa oferta atrakcyjnych sposobów na jego spędzanie. Inną barierą dostępu do książek są ich rosnące ceny.

Jest to przeszkoda i dla indywidualnych czytelników i dla bibliotek, które nie mogą sobie pozwolić na zakup kilku egzemplarzy tego samego tytułu.

A. D.: Stajemy się też społeczeństwem bardziej wygodnym i leniwym – łatwiej jest włączyć telewizor sierpień 2014 nr 8 (44)

lub internet, niż wyjść z domu i udać się do biblioteki lub poświęcić czas na lekturę wymagającą pewnego wysiłku intelektualnego. Zanika również tradycja rodzinnego wypożyczania książek, przekazywania i kształtowania nawyku czytania z pokolenia na pokolenie.

w bibliotece organizowane są różnego rodzaju zajęcia dla osób w każdym wieku

obyczajowych, kryminałów lub książek o II wojnie światowej. Czytelnicy chętnie sięgają po rodzime i światowe bestsellery, reklamowane i nagłaśniane w mediach oraz te książki, które stały się inspiracją do adaptacji filmowych. Od lat największą popularnością cieszy się literatura sensacyjna, thrillery, kryminały skandynawskie, biografie ludzi ze świata kijak „wygląda” przeciętny czytelnik? na, teatru, show-biznesu, polityki.

A. D.: Nie ma jednego typu przeciętnego czytelnika. J. T.: Obecnie w naszej bibliotece najbardziej poSą grupy czytelników o określonych preferencjach czytnymi pozycjami są trylogia E. L. James, którą czytelniczych. Jedni szukają silnych wrarozpoczyna tom „Pięćdziesiąt twarzy żeń i wartkiej akcji, inni pogłębiają Greya”, „Gra o tron” George'a R. R. swoją wiedzę i zainteresowania, Martina, „Inferno” D. Browna, jeszcze inni potrzebują odksiążki N. Sparksa, Z. Miłoe szymy, ż t y ł s stresowania i relaksu szewskiego, M. Kordel, K. t la Od wielu łeczeństwie jes przy humorystycznej poMichalak. Sporo osób pyo . żek m sp ią y s z k s wieści lub chwili zastata o najnowszy tytuł K. a m n ie w z czytan amy filmy, j e nowienia się nad sobą Bondy, „Pochłaniacz” z r o g r coraz ci wybie i otaczającym światem. czy pozycje S. Kopera, ś ie w o p kuł y t r a Każdą osobę przychoktóry zajmuje się popuZamiast y z a dłużs ku bez t dzącą do biblioteki nalaryzacją historii Polski a d o d jak ie – w leży traktować niescheod Piastów po czasy w gazec na wielu działa – matycznie, indywidualPRL -u, a także znanymi k ” a w n ó d „obrazk na byka. Czy je nie i wyjątkowo. Część natwarzami estrady czy świak źle? płachta szych użytkowników dokota literackiego. ę jest ta d w a r p a n nuje wyboru lektury samodzielnie, wie czego chce i przyczy rola biblioteki ogranicza się chodzi z konkretnymi tytułami lub tylko do wypożyczania książek?

A. D.: Współcześnie nie można ograniczać nazwiskami autorów. Inni potrzebują pomocy w doborze książek. Wówczas najważniejsza się tylko i wyłącznie do wypożyczania książek. Najest rozmowa, określenie gustów czytelniczych sza biblioteka oferuje różnego rodzaju imprezy kuli oczekiwań w stosunku do lektury, tak, aby czytel- turalne (wernisaże, projekcje filmów, spotkania z lonik wyszedł z biblioteki zadowolony i chętnie do niej kalnymi twórcami i pasjonatami, wyjazdy na spekwrócił następnym razem. takle teatralne), zajęcia edukacyjne dla dzieci, młodzieży, seniorów, warsztaty florystyczne i rękodziepo jakiego typu książki ludzie sięgają najczęściej? ła artystycznego. Współpracujemy z wieloma instyA. D.: Są grupy wiernych fanów literatury fanta- tucjami, stowarzyszeniami i indywidualnymi twórstycznej, horrorów, romansów, polskich powieści cami z terenu Czeladzi i okolicy, uczestniczymy

w licznych akcjach charytatywnych (m.in. Murem za murem, Gwiazdkowy turniej piłki nożnej, WOŚP). Przy MBP w Czeladzi działa Uniwersytet Trzeciego Wieku organizujący wykłady, kursy językowe, zajęcia komputerowe i gimnastyczne dla osób 50+. Fakt, że biblioteki nie są obecnie opustoszałymi miejscami to efekt wytężonej pracy i pomysłowości bibliotekarzy, którzy organizują te wszystkie działania i tym samym budują społeczność uczestników i osób życzliwych.

w jaki sposób biblioteka promuje czytelnictwo?

A. D.: Promujemy czytelnictwo na wiele sposobów wśród różnych grup wiekowych: prowadzimy Dyskusyjne Kluby Książki dla dorosłych oraz dla dzieci i młodzieży, organizujemy zajęcia literacko-plastyczne oraz wakacje i ferie dla dzieci, lekcje biblioteczne dla przedszkolaków i uczniów, spotkania z pisarzami, uczestniczymy w ogólnopolskiej akcji „Cała Polska czyta dzieciom”, organizując głośne czytania. Bierzemy udział w obchodach Światowego Dnia Książki i Praw Autorskich, Tygodnia Książek Zakazanych oraz Tygodnia Bibliotek.

J. T.: W tym roku w ramach święta bibliotek odbyła się u nas Gra Miejska, której zadaniem była integracja pokoleń. Pomóc w tym miały oczywiście książki dla dzieci i młodzieży, które znają także dorośli. Staramy się wykorzystywać różnego rodzaju świąteczne dni, nie tylko te związane z książkami i literaturą. Obchodzimy Walentynki, Dzień Kobiet, Mikołajki, organizując m.in. konkursy z nagrodami (oczywiście książkowymi) dla czytelników, happeningi. Wspieramy książkami wycofanymi z biblioteki różne instytucje, np. Zakład Karny, bibliotekę parafialną. z agnieszką dzienią i joanną Tracewicz z miejskiej bibliioteki publicznej w czeladzi rozmawiał dawid kwiecień

9

Panorama sztuki fotograficznej

Analogowi Ludzie w Cyfrowym Świecie

ruch jaK w ulu Nie do końca analogowy właściciel pasieki na imię ma Bartosz.

W drzwiach staje kobieta, przed otwarciem z głębi klatki schodowej słychać było jej śpiew. Chyba coś religijnego. Mówi, że zaprowadzi nas do syna. Idziemy wzdłuż domu, potem chodnikiem za budynek gospodarczy. Widzę Bartosza, otwiera właśnie jeden z uli. Sytuacja idealna, człowiek przy pracy. Za nami jak świat długi i szeroki pole, a za polem las. Pszczoły mają zatem piękny widok. Powitanie, uprzejmości, imiona, wcześniej znaliśmy się tylko z rozmów telefonicznych. Bartosz mówi, że to one mają jego, a nie on pszczoły, wyciągam wnioski z tego co słyszę i stwierdzam, że ul to coś na wzór maszyny, która od czasu do czasu potrzebuje konserwacji. W tym miejscu właśnie znajduje się rola mechanika czyli pszczelarza. Działa to jak transakcja wymienna, wyrażona w litrowych słoikach miodu. Pod dachem ula znajduje się cały świat, tylko że w skali mikro. Taki skondensowany Nowy Jork, gdzie każdy biega za swoimi sprawami. Zaglądasz do środka i już wiesz, dlaczego się mówi „ruch

10

jak w ulu”. Emocje Bartosza? Chyba duma, ta niewerbalna lecz widoczna. W oczach, sposobie w jakim pszczelarz zajmuje się swoją pasieką. Sytuacja w pełni usprawiedliwia stwierdzenie – właściwy człowiek na właściwym miejscu. Wrażliwy i inteligentny, wychowany na książkach. Droga edukacji i kariery klasyczna: technikum leśne, studia, podyplomówka, stała praca, a po pracy ule. Mówi, że urlopów raczej nie lubi, a jak gdzieś jeździ to najczęściej do pracy.

– Byłeś gdzieś w tym roku na wakacjach? – pytam.

– Nie – odpowiada, a po chwili dopowiada, że i tak nie wie, gdzie by chciał pojechać.

W kuchni na podłodze leży terier, strażnik debaty przy okrągłym stole przy dwóch kartonach soku. Śmiechy, historyjki i polemiki. Bartosz – myśliwy uzasadnia strzelanie do zwierząt.

Pszczoły zostały daleko. Każda odpowiedź człowieka w kraciastej koszuli rodziła następne pytania, które padały. Pszczoły zostały już bardzo daleko. Teraz religia, związki i o tym, co będzie

: tografie Tekst i fo iew

D DanieL

MiTr

riew.com nieldmit a .d w w w

kiedyś. Przegląd tematów jak w „Jednym z dziesięciu” tylko bez Tadeusza Sznuka. Takie rozmowy zapamiętuje się na bardzo, bardzo długo.

Przez ostatnie trzy lata tworząc cykl „Analogowi ludzie w cyfrowym świecie” spotkałem się z wieloma ludźmi żyjącymi w opozycji do postępu techniki, codziennego biegu i bezrefleksyjnego życia. Obserwując przez wizjer aparatu wszystkich moich bohaterów stwierdzam, że łączy ich wspólna, bardzo charakterystyczna cecha. Mianowicie każda wykonywana przez nich czynność, czy była to naprawa butów, obrączkowanie gołębi, golenie brody lub wyciąganie plastrów miodu, wykonywana była z niezwykłym pietyzmem i starannością. Droga ta zanika w codziennej walce z zegarkiem na rzecz robienia wszystkiego w pośpiechu oraz „na wczoraj”. Analogowi ludzie dodają naszej rzeczywistości charakteru, a obserwowanie ich zmniejszającej się ilości jest czymś nad czym warto się zatrzymać i docenić.

sierpień 2014 nr 8 (44)

Panorama sztuki fotograficznej

sierpień 2014 nr 8 (44)

11

Panorama kinematografii arch. Akademii Polskiego Filmu

Trudno oprzeć się wrażeniu, że w świecie kina wszystko zdarzyć się może. Bo skoro w plenerach m.in. słonecznej Tunezji można było nakręcić ekranizację „Gwiezdnych Wojen”, to trudno się dziwić, że śląski Olsztyn z powodzeniem udawał górskie ostępy Hiszpanii w „Rękopisie znalezionym w Saragossie”, a industrialne krajobrazy Sosnowca, Mysłowic czy Bytomia zrujnowane przez trzęsienie ziemi San Francisco w filmie „Living the Quake” kadry z filmu „jesteś bogiem”

Plany filmowe w województwie Śląskim

arch. Wikipedia

Jeśli ktoś chce się dowiedzieć, które miejsca w Polsce i w jakiej roli trafiły na ekran, może to sprawdzić sięgając po wydany przewodnik „Polska na filmowo”.

Znalazło się w nim 55 miejsc z całego kraju. Nasz region reprezentuje Cieszyn, beskidzka Trójwieś, Pszczyna, Podzamcze oraz Olsztyn. To tylko część naszych plenerów, jakie wykorzystywali filmowcy. Do tej listy należy dopisać m.in. katowicki Nikiszowiec czy chorzowską Hutę Kościuszko.

Nikiszowiec był plenerem dla filmów Kazimierza Kutza, Lecha Majewskiego, Radosława Piwowarskiego, Macieja Pieprzycy, czy Janusza Kidawy. Z kolei reżyserka Magdalena Piekorz kręciła w Bogucicach. Katowice są też znane z produkcji Leszka Dawida, który kręcił tu „Jesteś Bogiem”, opowieść o powstaniu i końcu kultowej grupy hip-hopowej Paktofonika i tragicznej śmierci jej członka – Magika. Zdjęcia do filmu powstawały między innymi w Mega Clubie na Załężu, na ulicach Bogucic i w Spodku, gdzie Paktofonika grała swój ostatni koncert. Na dobre stolicę województwa upodobał sobie też Lech Majewski. Kręcił tu swój wideo – art pod tytułem „Psie pole”.

W kinach można było oglądać też jego „Młyn i krzyż”, do którego zdjęcia również powstawały w Katowicach.

Imponująca rezydencja magnacka czyli pszczyński Zamek, przyciąga filmowców od dziesięcioleci.

Regularnie z kamerą zjawiał się tu Bogusław Wołoszański, twórca słynnego telewizyjnego cyklu do-

12

kumentalno-fabularnego „Sensacje dwudziestego wieku” i „Tajemnicy twierdzy szyfrów”. Widzowie pamiętają też zamek z „Magnata” Filipa Bajona oraz serialu „Biała wizytówka”.

Na terenie Istebnej, Jaworzynki i Koniakowa rozegrały się sceny, na których większość telewidzów oglądających „Czterech pancernych i psa” roniła łzy. To wśród tych świerków Janek żenił się z Marusią, a Gustlik z Honoratką.

Do dziś stoi tam drewniana chata, w której odbyło się weselne przyjęcie. Za to w śląskim Olsztynie kręcono „Rękopis znaleziony w Saragossie” – polski film fabularny z 1964 roku w reżyserii Wojciecha Jerzego Hasa nakręcony według powieści Jana Potockiego.

Film został uznany przez amerykańskiego reżysera Martina Scorsese za jedno z arcydzieł polskiej kinematografii i w 2014 roku został wytypowany przez niego do prezentacji w Stanach Zjednoczonych oraz Kanadzie w ramach festiwalu polskich filmów Martin Scorsese Presents: Masterpieces of Polish Cinema. Krajobrazy wokół zamku przekonująco zagrały także Bośnię w ogarniętej wojną Jugosławii w filmie „Demony Wojny według Goi'”.

6 sierpnia 2008 na obszarze Huty Kościuszko w Chorzowie rozpoczęły się zdjęcia do filmu fabularnego „Zgorszenie publiczne”.

Producentem był Paisa Films, studio filmowe założone w 2005 roku przez Macieja Ślesickiego, a reżyserem Maciej Prykowski, absolwent wydziału reżyserii Warszawskiej Szkoły Filmowej.

Akcja filmu przenosi nas do życia

plan filmu „zgorszenie publiczne”

arch. Akademii Polskiego Filmu

kadr z filmu „rękopis znaleziony w saragossie” mieszkańców osiedla familoków Fytel w Bytomiu-Łagiewnikach. Żyją w dość jednostajnym rytmie, nieco „obok” współczesnej cywilizacji. Ich spokój zostaje pewnego dnia zakłócony przez tajemniczego Zgorszeńca, zamaskowanego ekshibicjonistę w różowym szlafroku. Pojawienie się tego osobnika wywołuje całą serię komiczno-romantycznych zdarzeń.

W 2005 roku Tychy i Katowice stały się plenerami filmowymi dla produkcji „Skazany na bluesa” – biograficznego filmu fabularnego w reżyserii Jana Kidawy-Błońskiego. Fabuła opowiada historię życia wokalisty zespołu Dżem – Ryszarda Riedla. Tytułową postać zagrał Tomasz Kot, w żonę Riedla wcieliła się Jolanta Fraszyńska.

Sosnowiec, Mysłowice, Jaworzno, Bytom i Katowice – w tych miastach w 2005 przebywała ekipa filmowa kręcąca film „Living the Quake”. Film jest opowieścią o losach kilku autentycznych postaci, które w 1906 r. przeżyły trzęsienie ziemi w San Francisco.

W obsadzie obrazu znaleźli się Maxwell Caulfield i Ian Duncan.

Reżyserem był Philipe Smith.

Śląsk posiada miejsca unikatowe. Są obiekty poprzemysłowe, w których mogą powstawać filmy science-fiction. Są stare familoki, które mogą grać XIX-wieczne miasta brytyjskie.

Jest modernizm w Katowicach. To wszystko fenomenalnie nadaje się do produkcji filmowych. Potrzebna tylko odpowiednia reklama. rafbur

sierpień 2014 nr 8 (44)

Panorama rozrywki

gajdzini i gorole (scen. Tomasz kontny, rys. damian dideńko)

FEST gryfny komiks Od kilku lat przeżywamy swoistą „modę na Śląsk”. Pojawiają się kolekcje odzieży, wystawy, plakaty czy murale wykorzystujące śląskie motywy.

Powstają również książki pisane w godce kiedy domy śpią (scen. Tomasz kontny, rys. marek Turek)

Śląski kapitał ludzki (scen. marcin paruzel, rys. grzegorz nita) Ciekawym zjawiskiem w tym nurcie jest FEST. To pierwsza antologia komiksów twórców z województwa śląskiego. Ponad 20 rysowników i scenarzystów związanych z naszym regionem wzięło udział w przygotowaniu zbioru.

Na stronach albumu znalazło się piętnaście historii, które opisują przeszłość, teraźniejszość i przyszłość komiksowego Śląska. Dzięki nim czytelnicy mogą przekonać się, do czego godka przydaje się w kosmosie, gdzie można sprzedać cień, czy Śląsk stać na własnego superbohatera, jak pokonać diabła oraz skąd wzięły się familoki. Obyczaj przeplata się tu z sensacją, komedia z horrorem, groteska z powagą.

Trudu koordynacji antologii podjęli się scenarzyści Tomasz Kontny i Daniel Gzicki oraz artysta komiksowy Marek Turek. sierpień 2014 nr 8 (44)

silesia ad 3482 - część 3 (scen. daniel gizicki, rys. grzegorz pawlak) – FEST pokazuje, że na Śląsku istnieje silna grupa i środowisko komiksowe – tłumaczy Tomasz Kontny, siła sprawcza całego przedsięwzięcia. – Poprzez FEST chcieliśmy zwiększyć rozpoznawalność autorów z naszego województwa oraz skonsolidować śląskich twórców komiksów – dodaje.

FEST został bardzo dobrze przyjęty w środowisku i w regionie, a kilka komiksów ze zbioru otrzymało ogólnopolskie nagrody.

– Prace nad antologią trwały ponad rok. Najtrudniejsze w całym przedsięwzięciu było koordynowanie całego działania, ze względu na różny tryb pra-

diosek z nikisza (scen. michał chojnacki, rys. otusiunio)

cy oraz tempo działania poszczególnych autorów – mówi Daniel Gzicki.

Wielu autorów, którzy przed FEST-em publikowali krótkie historie, wkrótce po premierze antologii opublikowało swoje pełnometrażowe albumy.

– To nas bardzo cieszy i jesteśmy zadowoleni z efektów. Myślę, że na tym się nie skończy, mamy jeszcze kilka pomysłów na kolejne wydania – dodaje Kontny.

Tmk

polowanie (scen. Tomasz kontny, rys. mikołaj ratka)

13

Panorama kultury Tomasz Zakrzewski

iść albo nie iść Kto dziś chodzi do teatru?

Na początku roku ukazały się wyniki sondażu Centrum Badań Opinii Społecznej „Aktualne problemy i wydarzenia”. Badacze przyjrzeli się między innymi naszym skłonnościom do wizyt w teatrze. Okazało się, że w 2013 co piąty z nas był co najmniej raz na jakimś spektaklu. To najwyższy odsetek od ponad ćwierćwiecza, choć mimo wszystko nie jest to powód do dumy. 80 procent Polaków w minionym roku nie widziało żadnego spektaklu, wybierając inny sposób na spędzenie wolnego czasu. Kto więc chodzi do teatru?

TeaTr rozrywki „zbadał” swoicH widzów Nad tym pytaniem zastanawiano się również w Teatrze Rozrywki w Chorzowie. By odnaleźć odpowiedź w marcu przeprowadzono badania na próbie 1200 widzów. Kim oni są?

Zdecydowaną większość widowni stanowią kobiety. Przewaga jest dość duża, bo niemal dwukrotna. Z kolei najliczniejsza grupa wiekowa to ludzie pomiędzy 27 a 44 rokiem życia. To prawie 50 procent wszystkich widzów! Oczywiście młodsze i starsze osoby również znajdują przyjemność w oglądaniu spektakli. Najmłodszy z badanych miał 17 lat, a najstarszy aż 77. Jeśli chodzi zaś o wykształcenie, to najwięcej widzów może pochwalić się wyższym. Po maturze edukację zakoń-

14

oto jest pytanie

czył tylko co czwarty zasiadający na widowni.

– Teatr to coś zupełnie innego niż kino. Tu mamy do czynienia z aktorami, którzy bez dubli i efektów specjalnych popisują się swoimi umiejętnościami, by zabrać nas w zupełnie inny świat. Gdy siedzę na widowni, mam wrażenie, że staję się częścią spektaklu i praktycznie nic nie oddziela mnie od sceny – opowiada Kuba z Katowic.

A skąd pochodzą „klienci” Teatru Rozrywki? Co ciekawe chorzowianie znajdują się na drugim miejscu. Najwięcej widzów pochodzi natomiast z Katowic. Do Teatru Rozrywki przyjeżdżają również między innymi mieszkańcy Sosnowca, Bytomia, Rudy Śląskiej, Jaworzna oraz Siemianowic Śląskich.

rzekać, a wycieczka do teatru do długich nie należy. Co z biletami? Okazuje się, że średnia ich cena to około 30 złotych. Jest więc tylko odrobinę drożej niż w kinie. Może więc warto czasem zrezygnować ze srebrnego ekranu i spróbować czegoś innego?

– Dlaczego ludzie nie chodzą do teatru? Myślę, że winny jest stereotyp, który przedstawia teatr jako „sztywne” miejsce, gdzie trzeba się non stop pilnować, by nie popełnić żadnej gafy. To bzdura. To normalne, że wymagane jest kulturalne zachowanie, ale przecież obowiązuje ono nie tylko w teatrze – twierdzi Angelika z Sosnowca.

spekTakle z nagrodami i TeaTralne imprezy możliwoŚci są, Tylko cHęci brak Dzięki specyfice konurbacji górnośląskiej mieszkańcy regionu mają do wyboru wiele teatrów.

W samych Katowicach jest ich kilka: Teatr Śląski, Korez czy Ateneum. W innych miastach również sytuacja nie jest zła. Sosnowiec reprezentuje Teatr Zagłębia, Zabrze Teatr Nowy, a w Będzinie mamy Teatr Dzieci Zagłębia im. Jana Dormana. Nie można oczywiście nie wspomnieć o Teatrze Rozrywki, który znany jest nie tylko w regionie, ale i poza nim. Na brak wyboru nie możemy więc na-

Zaletą Śląska i Zagłębia jest nie tylko liczba teatrów, ale również wiele interesujących spektakli oraz inicjatyw. W marcu tego roku w Teatrze Śląskim odbyła się głośna premiera spektaklu „Skazany na bluesa” w reżyserii Arkadiusza Jakubika z Tomaszem Kowalskim w roli głównej. Chociaż wcielający się w postać Ryśka Riedla nie jest zawodowym aktorem, to publiczność nagrodziła sztukę owacjami na stojąco. Korez słynie natomiast z „Ballad kochanków i morderców wg Nicka Cave’a”, podczas którego możemy usłyszeć takie

znane utwory jak „Henry Lee”, „Klątwa Millhaven” czy „Tam gdzie kwitną dzikie róże”. W Teatrze Rozrywki od ponad dziesięciu lat niesłabnącą popularnością cieszy się „Jesus Christ Superstar”, czyli musical przedstawiające ostatnie dni Jezusa. W rolach głównych możemy zobaczyć wokalistę zespołu Dżem – Macieja Balcara, a także Janusza Radka oraz Marię Meyer. Teatr Zagłębia może z kolei pochwalić się „Korzeńcem”.

Adaptacja powieści Zbigniewa Białasa o tym samym tytule zdobyła wiele nagród, w tym między innymi „Złotą Maskę – Przedstawienie Roku 2012”, „Fanaberię publiczności” oraz nagrodę główną Festiwalu Dramaturgii Współczesnej „Rzeczywistość przedstawiona”. Ponadto spektakl został wyświetlony w Teatrze Telewizji.

W regionie organizowane są także imprezy przybliżające ludziom świat teatru. W wakacje na terenie kompleksu „Sztygarka” od ośmiu lat odbywa się Chorzowski Teatr Ogrodowy, gdzie występują nie tylko wykonawcy z regionu, ale całej Polski.

Z kolei w Bytomiu od 1998 roku możemy brać udział w Międzynarodowym Festiwalu „Teatromania”. Od 2009 do 2013 roku w imprezie uczestniczyło ponad 20 tysięcy widzów. dawid kwiecień

sierpień 2014 nr 8 (44)

Panorama kultury Wrześniowy przegląd śląskich teatrów TeaTr śLąSki Skazani na bluesa i skazani na przyjaźń!

5.09, godz. 19.00 Specjalny koncert dedykowany odtwórcy roli Ryszarda Riedla w spektaklu.

Dochód ze sprzedaży biletów zostanie przeznaczony na dalsze leczenie i rehabilitację Tomka Kowalskiego, który uległ wypadkowi. Obok artystów Teatru Śląskiego wystąpią: Renata Przemyk, Arkadiusz Jakubik i jego zespół Dr Misio, Olaf Deriglasoff, Oberschlesien, Rebelianci i Łukasz Łyczkowski.

TeaTr nOwy w zaBrzU O co biega?, reż. Marcin Sławiński 13.09, 14.09, godz. 19.00 Klasyczna brytyjska farsa, która od 1945 roku bawi widzów na całym świecie. Akcja dzieje się w czasie II wojny światowej w miasteczku położonym gdzieś na angielskiej prowincji.

Matki, reż. katarzyna Deszcz 21.09, godz. 19.00 Sztuka Piotra Rowickiego rozbiera na czynniki pierwsze naszą hipokryzję, wyobrażenia jacy to jesteśmy dobrzy i szlachetni, a obnaża nasze okrucieństwo i egoizm. Spektakl koncentruje się wokół relacji dziecko – matka.

reklama

Mayday, reż. ray Cooney 6.09, godz. 16.00, 7.09, godz. 19.00 Komedia pomyłek. John Smith, londyński taksówkarz, poraniony przez damską torebkę pewnej staruszki, której ruszył na pomoc, spędza noc w szpitalu.

Zaniepokojona małżonka szofera zawiadamia komisariat policji. Co gorsza, w tym samym czasie druga żona taksówkarza zawiadamia inny komisariat.

Rozpoczynają się dwa śledztwa.

Mayday 2, reż. ray Cooney 20.09, 21.09, godz. 19.00 Dalszy ciąg przygód londyńskiego taksówkarza.

Piąta strona świata, reż. robert Talarczyk 14.09, godz. 16.00 i 19.00 Poetyka Kutza na scenie. Namalowany w konwencji realizmu magicznego portret Ślązaków. Rodzinne Szopienice Kutza – miasteczko, dziś dzielnica Katowic – są kosmosem na miarę Macondo Marqueza. Świat zaludniają postaci, z których każda ma niepowtarzalną historię.

TeaTr zaGŁęBia Czerwone zagłębie (premiera), reż. Jarosław Jakubowski 12.09, godz. 19.00, 13.09, godz. 18.00 21.09, godz. 18.00, 27.09, godz. 19.00 Józef Piłsudski i Józef Stalin mniej więcej w tym samym czasie przejeżdżali przez Sosnowiec. Co by było gdyby spotkali się w kolejowym barze? eugeniusz Bodo – Czy mnie ktoś woła?, reż. rafał Sisicki 14.09, godz. 19.00, 19.09, godz. 17.00 Kariera, sława, pieniądze, uwielbienie i śmierć w radzieckim gułagu. Historia życia Bodo, gwiazdora kina dwudziestolecia międzywojennego.

TeaTr rOzrywki w CHOrzOwie Dumrul Szalony, reż. yücel erten 13.09, godz. 19.00, 14.09, godz. 17.00 16.09, 17.09, godz. 19.00 Historia Dumrula stanowi część „Księgi Dede Korkuta” – anonimowego eposu sprzed tysiąca lat, rozpowszechnionego wśród ludów turkijskich.

MIKROPROCESOR

Z BYTOMIA

250mln URZĄDZEŃ NA ŚWIECIE

Najszybszy na świecie mikroprocesor przemysłowy 8051 został zaprojektowany przez spółkę Digital Core Design z Bytomia. Firma założona przez trzech absolwentów Politechniki Śląskiej projektuje nowatorskie rozwiązania, które wykorzystywane są w setkach milionów urządzeń.

Technologie stworzone w województwie śląskim napędzają cały świat.

Weź udział w konkursie na nowe technologiczne symbole województwa śląskiego: zaproponuj przedsiębiorstwo, wynalazek lub inicjatywę będące nowoczesnym wyrazem m śląskiej kreatywności i pracowitości. Głosuj i dyskutuj na www.tworzymyslaskie.pl

sierpień 2014 nr 8 (44)

15

Panorama historii zdjęcia: Janusz Janowski

Polacy pomagają w odkrywaniu tajemnic Bornholmu

zamek Hammershus, bornholm, dania

Istnieją miejsca, które od zawsze fascynują zarówno turystów, jak i przedstawicieli nauki – historyków, archeologów. Jeśli dodamy do tej grupy poszukiwaczy skarbów i tropicieli tajemnic, to mamy przepis na krainę historycznie doskonałą. Bornholm wedle wielu jest jednym z takich miejsc. Ostatnimi czasy, ta należąca do Danii niewielka wysepka położona w południowo-zachodniej części Bałtyku przyciąga coraz więcej turystów z różnych stron Europy. Odwiedzających, prócz malowniczych krajobrazów, zachęca właśnie interesująca historia dziejów wyspy. Ją starają się zgłębiać pracownicy Uniwersytetu Warszawskiego, m.in. magister archeologii i Ślązaczka zarazem – MARTA BURA dlaczego akurat bornholm? co z punktu widzenia archeologa jest urzekającego w tej wyspie?

Bornholm pod względem archeologicznym jest niezwykle ciekawy, głównie dlatego, że każdy badacz znajdzie coś interesującego dla siebie. Wyspa jest zamieszkiwana przez ludność od epoki neolitu, dlatego też badając osadnictwo na tym terenie możemy się spodziewać szerokiej rozpiętości chronologicznej. Znajdujemy tu ciekawe stanowiska archeologiczne z epoki brązu, z interesującymi formamy osadnicznymi – Rispebjerg czy rytami naskalnymi, cmentarzyska z okresu wpływów rzymskich, gdzie w grobach ciałopalnych znajdujemy rytualnie giętą broń – Klippehøj, Goldbugery – „małe ludziki ze złota” czy średniowieczne grody, zamki takie jak Lileborg czy Hammershus.

od kiedy trwają tu prace z ramienia uniwersytetu warszawskiego? jak udało się nawiązać tego typu współpracę? a przede wszystkim – co udało się już odkryć?

1 października 2012 roku w Warszawie Uniwersytet Warszawski podpisał porozumienie o współpracy z Bornholms Museum, wówczas to zaczeliśmy prowadzić wspólne badania wykopaliskowe oraz projekty dotyczące nowoczesnej dokumentacji trówymiarowej rytów naskalnych oraz zabytków znajdujących się w zbiorach muzeum. Współpraca ta jest wynikiem wspólnych zainteresowań oraz przyjaźni między głównym archeologiem wyspy Finn Ole Nielsenem a badaczami z Instytutu Archeologii, Uniwersytetu Warszawskiego. Dotychczas braliśmy udział w trzech sezonach wykopaliskowych, w Nygard – osada z okesu wikińskiego, Klip-

16

się natknąć na akcenty z ziem polskich, takie jak słowiańska ceramika, czy polskie średniowieczne monety świadczące o ciągłości kontaków między tymi dwoma wydawałoby się tak odległmi a jednak bliskimi krainami. Aktualnie w muzeum możemy również zapoznąć się z historią polskich ucieczek na Bornholm i nie tylko w czasie zimnej wojny.

odcisk psich łap na cegle, zamek Hammershus

szklana średniowieczna butelka znaleziona w czasie prac

wzdłuż południowych murów zewnętrznych zamku pehøj – osada oraz cmentarzysko z okresu wpływów rzymskich, Hammershus – średniowieczny zamek wybudowany przez arcybiskupa z Lund, czy Nexø – wielokulturowa osada. Jednym z ciekawszych pozyskanych zabytków jest wikiński kościany grzebień, kula armatnia znaleziona w narożniku Domu Sędziego w Hammershus, szereg monet (również srebnych), potwierdzających zmienną historię zamku.

jedną z głównych atrakcji jest właśnie Hammershus – zamek i kompleks fortyfikacji znajdujący się na północnym krańcu duńskiej wyspy. jest największym tego typu

obiektem w północnej europie, lecz jego historia nie jest do końca znana. jak przebiegała tegoroczna ekspedycja właśnie w tym miejscu? na czym polegały prace?

Badania na zamku Hammershus są prowadzone w ramach jego rewitalizacji oraz reorganizacji przestrzeni wokół zamku. Głównym celem naszych badań jest odpowiedź na pytanie jak powstał zamek Hammershus i co na tym terenie działo się przed jego budową. Jest kilka hipotez, które wyjaśniają kto i kiedy miał zamek wybudować. Rzeczą pewną jest, że budowla takiego założenia obronnego ma ścisły związek z walką o dominację na wyspie

studenci instytutu archeologii przy pracy

w czasie skanowania zamku między władzą świecka (zamek w Lilleborgu) a duchowną (Hammershus). Od 1743 budowla zaczęła popadać w ruinę. Jednak już w 1822 roku trafia do duńskiego rejestru zabytków. W tym sezonie skupiliśmy się na pracach związanych z rekonstrukcją zamkowych murów. Wykonaliśmy sondaże, czyli wykopaliska o ograniczonym zasięgu, wzdłuż południowych murów zewnętrznych oraz w pomieszczeniach znajdujących się w centralnej części zamku. To tam na jednej z posadzek odkryto odciski psich łap, a w jednym z pomieszczeń rezydencji kasztelańskiej odnaleźliśmy kolejną kulę armatnią.

ważnym punktem turystycznym na wyspie powinno być utworzone w 1893 roku muzeum bornholmu. jest ono jednym z najstarszych duńskich regionalnych muzeów historycznych. można w nim podziwiać zbiory z zakresu historii, kultury i środowiska przyrodniczego wyspy. na jakie ekspozycje i atrakcje mogą tam liczyć turyści? znajdują się tam polskie akcenty?

Bornholms Museum posiada w swych zbiorach niezwykle ciekawe eksponaty ukazujące dzieje wyspy od geologicznego momentu jej powstania po dzień dzisiejszy. Niezwykle interesująca jest oczywiścia bogata część archeologiczna, gdzie możemy

jakie są pani zawodowe plany na przyszłość? i te dotyczące bornholmu i innych miejsc na świecie? wszak chyba nie tylko bornholmem archeolog żyje.

Jako pracownik Pracowni Skanerów 3D w Instytucie Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego mam dość napięty grafik. Tuż po zakończeniu badań na Bornholmie braliśmy udział w dwóch projektach na Ukrainie. Jeden dotyczył dokumentacji trójwymiarowej kamieniołomu koło Szczyrca (okolice Lwowa), gdzie razem z geologami z Uniwersytetu Warszawskiego pracowaliśmy nad pomiarami, by móc w przyszłości obserwować zachodzące tam zmiany. Kolejny dotyczył zadokumentowania obserwatorium astronomicznego imienia Józefa Piłsudzkiego, wybudowanego w 1938 roku na górze Pop Iwan na Czarnohorze (2028 metrów nad poziomem morza), niegdysiejszej polsko-rumuńskiej granicy. W przeszłości dokumentowaliśmy w ten sposób między innymi inkaską świątynię Słońca, Quricancha, w Cusco w Peru.

Natomiast we wrześniu będziemy dokumentować polskie wykopaliska w Egipcie na stanowisku Marea koło Aleksandrii. rafbur

sierpień 2014 nr 8 (44)

Panorama sztuki

EXliBriS exlibris andrzeja szelesa

exlibris marii neumann Hiszpańkiej

Dla bibliofila słowo „exlibris” nie jest tajemnicą. Jednakże w powszechnym obiegu jego znaczenie jest dziś już mało czytelne. Najprościej rzecz biorąc jest to znak graficzny właściciela książki umieszczony na wewnętrznej stronie okładki. Prototypem exlibrisu były tabliczki dołączane do egipskich rękopisów w XIII w. p. n. e. W Polsce pojawiły się w XV wieku.

Z czasem exlibris stał się samodzielną formą sztuki graficznej, która dziś znalazła się trochę na skraju współczesnej kultury. A szkoda, bowiem jak stwierdził Marian Jan Wojciechowski: „Eksli-

miniaturowe dzieło sztuki

exlibrisy jerzego jarnuszkiewicza

bris jest najwłaściwszym i najszlachetniejszym sposobem oznaczenia własności książki, gdyż jako miniaturowe dzieło sztuki graficznej budzi uczucia estetyczne, będąc jednocześnie dowodem kultury jej właściciela. Istota ekslibrisu związana jest więc z umiłowaniem książki, z poziomem kulturalnym człowieka i podkreśla więź istniejącą między książką a jej właścicielem, którego imię i nazwisko widnieją na znaku graficznym”.

Gerard Gaudaen, belgijski twórca, który w 1983 roku został dyrektorem Królewskiej Akademii

Sztuk Pięknych w Amsterdamie, twórca Ex Libris Saint Niklas.

Maria Neumann Hiszpańska, graficzka, malarka, absolwentka ASP w Warszawie, tworzyła exlibrisy, grafikę książkową, malarstwo sztalugowe. W latach 50. współpracowała z „Tygodnikiem Powszechnym”.

Andrzej Szeles, absolwent UMK w Toruniu.

Wykonał ponad 130 exlibrisów, uczestnik Międzynarodowych Kongresów Exlibrisu w Lizbonie (1976) i Lugano (1978). W latach 70. plastyk miej-

zbiory prywatne autorów

exlibris gerarda gaudaen'a ski i kierownik BWA w Wałbrzychu. Stosował linoryt, drzeworyt, rysunek tuszem i cynkotypię kreskową.

Jerzy Jarnuszkiewicz, profesor, rzeźbiarz i grafik, medalista. Absolwent ASP w Warszawie. Stworzył około 200 exlibrisów. Twórca m.in. pomnika Małego Powstańca w Warszawie, a także rzeźby pomnikowej Jana Pawła II i kardynała Stefana Wyszyńskiego, która stanęła na dziedzińcu KUL w Lublinie. marek szeles

reklama

sierpień 2014 nr 8 (44)

17

Panorama motoryzacji

rEnowacja zabytkowych samochodów

Samochód na parę z 1899 r., American la France speedster z 1919 r. To nie karciana kolekcja zabytków motoryzacji, tylko codzienność Pana Bogdana Strzeleckiego, który od wielu lat w Będzinie prowadzi Pracownię Renowacji Pojazdów Zabytkowych. Jednym z jego marzeń jest start samochodem z własnej kolekcji w rajdzie Pekin-Paryż oraz utworzenie w Będzinie muzeum zdjęcia: arch. Bogdana Strzeleckiego

wania z pracą zawodową i udało się, choć wielokrotnie zadania (projekty) są bardzo trudne do odtworzenia, jak wspomniany wcześniej GROUT. Renowacja tego szczególnego pojazdu rzuciła mnie do kolonii AMISZY w Pensylwanii, gdzie musiałem być wprowadzony przez zaufanego człowieka i nauczyć się od nowa mechaniki i obsługi maszyn parowych.

jak liczna jest pana kolekcja? z jakiego pojazdu jest pan najbardziej dumny?

samochód na parę grouT z 1899 r. pracownia auto correct może pochwalić się już ponad 25-letnim doświadczeniem. co wchodzi w zakres jej działalności?

W tym roku mamy za sobą już 29 lat od powstania firmy. Czas biegnie niesamowicie szybko. Działalność Auto Correct, której podstawą są nietuzinkowi pracownicy opiera się na kompleksowej renowacji pojazdów zabytkowych począwszy od rowerów, motocykli do samochodów parowych! Mamy w swym dorobku perełkę polskiej motoryzacji zabytkowej – samochód na parę z 1899 o nazwie GROUT, którego mieliśmy honor i przyjemność restaurować dla polskiego kolekcjonera. Jest to najstarszy i jedyny pojazd parowy w Polsce. Pojazdy trafiają do nas w różnym stanie, przeważnie niekompletne, czasami rozłożone

na czynniki pierwsze. Każdy projekt to innego rodzaju wyzwanie wymagające nieraz poświęcenia mu 3 lat, czyli kilku tysięcy godzin benedyktyńskiej pracy.

na stronie internetowej pana firmy można przeczytać, że realizuje pan marzenia nie tylko własne, ale i wielu koneserów i miłośników motoryzacji.

Z dumą mogę przyznać, że realizujemy marzenia koneserów i miłośników motoryzacji. Nasze pojazdy od wielu już lat są doceniane nie tylko przez rodzimych klientów oraz fachowców w kraju, ale także za granicą, czego dowodem jest udział i znamienite nagrody naszych klientów w imprezach pojazdów zabytkowych w całej Europie. Bardzo długo pracowałem nad tym, aby połączyć swoje zamiło-

Pod moją opieką jest kilka perełek – samochody i motocykle zapomnianej już szwajcarskiej marki MOTOSACOCHE. Pierwszy motocykl nabyłem 42 lata temu za 3 butelki taniego wina i mam go do dzisiaj. Jako ciekawostkę dodam, że w niedzielę 17 sierpnia zdobyliśmy specjalne wyróżnienie na międzynarodowym zlocie pojazdów zabytkowych TOPACZ we Wrocławiu dla pojazdów wyprodukowanych przed 1945 rokiem.

Jeśli chodzi o najciekawszy pojazd, jest to unikalny AMERICAN LA FRANCE speedster z 1919 roku – 3,5-tonowy mastodont o gigantycznym benzynowym silniku pojemności 14,5 litra mocy 120 KM i prędkości ponad 150 km/h.

Tym samochodem w przypadku znalezienia sponsorów mamy zamiar przebyć i uczestniczyć w najstarszym rajdzie świata, rajdzie Pekin-Paryż. W tej chwili to tylko marzenia, które czasami się spełniają. Samochód został po raz pierwszy zaprezentowany jeszcze w trakcie renowacji na ostatnim AUTO MOTO SHOW w EXPO SILESIA w Sosnowcu, gdzie

wzbudził ogromne zainteresowanie zwiedzających.

od wielu lat bierze pan udział w wielu imprezach, targach motoryzacyjnych nie tylko w polsce, ale i zagranicą. pana firma jest już znaną marką w europie?

Firma od 2008 roku ma prawo do sygnowania swoich odrestaurowanych pojazdów zza oceanu logo największego amerykańskiego Klubu Pojazdów Antycznych AACA, będąc jego członkiem. W 2009 roku prezentowaliśmy swoje odrestaurowane 3 pojazdy z 12 ścisłej czołówki polskiej kadry narodowej pojazdów zabytkowych. W tym roku przystępujemy do europejskiego programu oceny swojej pracy w systemie AUTO DATA pozwalające na uzyskanie międzynarodowego certyfikatu renowacji pojazdu zabytkowego i wpis do Światowej ewidencji pojazdów odrestaurowanych wedle bardzo surowych norm. Wieloletni udział w wystawach i rajdach pozwala mi też podpatrywać najlepiej odrestaurowane pojazdy na świecie

i nawiązywać do tego poziomu w swojej firmie. Bywam na targach w Niemczech, Francji czy USA. Tam też zaopatruję się w niezbędne i trudne do zdobycia części i materiały, nawiązuję kontakty towarzyskie, biznesowe i poznaję poziom bliźniaczych firm. Wiem, że logo mojej firmy i poziom odrestaurowanych w niej pojazdów jest od dawna rozpoznawalny z czego jestem bardzo dumny.

na jakim etapie są rozmowy o muzeum zabytkowych samochodów, które mogłoby powstać w będzinie?

Jeśli chodzi o muzeum to sprawa otwarcia opiera się o pozyskanie dotacji unijnych na przystosowanie obiektu do tego celu. Jeśli chodzi o eksponaty – są gotowe od zawsze. Byłoby to doskonałe miejsce na prezentację tych maszyn nie tylko okazjonalnie na zlotach i rajdach, ale na co dzień.

Zobaczymy, na ile rozmowy będą skuteczne. Mam nadzieję, że będzie dobrze. rozmawiał marcin nowak

motosacoche 500 z 1930 r.

american la France speedster z 1919 r.

Jeśli chodzi o najciekawszy pojazd, jest to unikalny AMERICAN LA FRANCE speedster z 1919 roku – 3,5-tonowy mastodont o gigantycznym benzynowym silniku pojemności 14,5 litra mocy 120 KM i prędkości ponad 150 km/h bogdan strzelecki

18

sierpień 2014 nr 8 (44)

Panorama gastronomiczna

panorama gastronomiczna powstaje we współpracy z portalem

wprawia

Panorama

w pozytywny nastrój!

Można rzec, że wszystko co dobre ma związek z Panoramą. I nie tylko o nasze czasopismo nam tu chodzi. Panorama Klub to lokal, który swoją nazwę zawdzięcza akurat wydawanemu na Śląsku za czasów PRL tygodnikowi. W latach 70. i 80. „Panorama” była swoistym „oknem na świat” – czasopismem tworzonym na przekór surowym socjalistycznym kanonom.

W zgodzie z duchem swojego patrona – nie zważając na oficjalne trendy, w opozycji do fast foodów i sterylnych wnętrz, które zabijają klimat – tworzony jest lokal, w którym można nie tylko smacznie zjeść, ale i wprawić się w pozytywny nastrój

W dzisiejszych czasach lokale utrzymane w klimacie lat 70. i 80. cieszą się ciągle rosnącą popularnością. Co w Panoramie składa się właśnie na taki klimat i czym wyróżnia się na tle innych restauracji tego typu? – Lata 70. i 80. były dla nas swobodną inspiracją estetyczną, stąd niecodzienny wystrój lokalu czy dobór utworów nierzadko czerpiący garściami z klasyków tamtych złotych lat dla muzyki. Staramy się łączyć wizualny urok późnego PRL-u – takim jakim przez sentyment niektórzy z nas go pamiętają – z nowoczesnym dizajnem, profesjonalnym podejściem do naszych gości i awangardową sceną kulturalno-ar tystyczną. Z przyjemnością mogę powiedzieć, że Panorama nie tylko cieszy się niesłabnącą popularnością, ale z roku na rok jest coraz bardziej roz-

poznawalnym miejscem na kulinarnej i kulturalnej mapie Katowic – tłumaczy Bartek Sołtysik.

Menu lokalu odbiega od standardowych. To swego rodzaju wariacja na temat śląskiej, polskiej, włoskiej kuchni. Wariacja niezwykle udana. Nie brakuje regionalnych przysmaków, jak np. popularnych w północno-wschodniej Polsce kartaczy, znanych również na Litwie jako cepeliny. Skąd pomysły na oryginalne nazwy w karcie dań? – Zależało nam na tym, by już samo czytanie menu było interesującym przeżyciem, stąd mniej bądź bardziej oczywiste inspiracje kulturowe w nazwach dań, jak „Muzyka Papaja”, „Niedziela Ślązaka” czy „Sgt. Peppers Steak”. Mamy nadzieję, że nie tylko zaostrzają apetyt naszych gości, ale również mogą wywołać szczery

uśmiech na ich twarzach. Od czasu do czasu urozmaicamy wybór w menu nowymi potrawami, aczkolwiek mamy wiele dań, które jako specjalność lokalu zagościły u nas na stałe. „Kokota w parmezanie”, czyli filet z kurczaka zapiekany w parmezanie, podlany sosem słodko-kwaśnym, podawany z pieczonymi ziemniakami i sezonową sałatką – to na pewno jedno z nich. Albo „Pomożecie? Pomożemy!”, czyli tradycyjne placki ziemniaczane z gulaszem wieprzowym, okraszone śmietaną, serwowane z ogórkami kiszonymi.

Prócz smacznej kuchni Panorama to także m.in. ciekawa scena muzyczna. Jakie wydarzenia są przewidziane na najbliższy czas? – Staramy się zadbać nie tylko o gusta smakowe naszych gości, ale także sprostać ich oczekiwaniom kultural-

„Stonehenge” ul. Spółdzielcza 8 41-200 Sosnowiec

– włoskie smaki w sosnowieckiej Pogoni

Pizzeria „Stonehenge”

Podczas gdy większość pizzerii korzysta z pieców elektrycznych, „Stonehenge” od początku istnienia wykorzystuje piec ceglany opalany drewnem bukowym, co ma znaczny wpływ na smak pizzy. Drugą rzeczą, do której przywiązuje się tu wagę, jest ciasto. Zgodnie z włoską tradycją musi być cienkie.

Kucharze nie pozwalają sobie również na wykorzystywanie byle jakich składników. Dlatego w „Stonehenge” wykorzystuje się prawdziwy ser mozzarella, włoską szynkę, salami.

Menu „Stonehenge” to jednak nie tylko pizze. Możemy tu również spróbować rozmaitych makaronów, sałatek czy ręcznie robionych pierogów. Oprócz tego kucharze specjalizują

sierpień 2014 nr 8 (44)

zdjęcia: Klub Panorama

nym. Grali u nas zarówno uznani artyści, jak Martyna Jakubowicz, Jarosław Śmietana, Tymon Tymański czy Śląska Grupa Bluesowa, jak również utaletnowani wykonawcy młodego pokolenia, np. Me Myself and I, Curly Heads, The Dumplings czy Oxford Drama – mówi Bartek Sołtysik. W najbliższym czasie klub Panorama zaprasza na jesienną edycję festiwalu Cztery Pory Roku, który łączy debiutującą, współczesną muzykę z działaniami społecznymi, takimi jak wspólne sprzątanie dzielnicy, jarmark lokalnej i zdrowej żywności, warsztaty dla dzieci. Co dwa tygodnie (zawsze w czwartek o godz. 20.00) organizowany jest również cieszący się ogromną popularnością PubQuiz. Restaurację najlepiej znaleźć na Facebooku i śledzić na bieżąco, co szykuje dla klientów. rafbur

fot. „Basztowa” D. Kwiecień

„Stonehenge” Pizzeria „Stonehenge”

się w piersi z kaczki, polędwicy wołowej oraz polędwicy po toskańsku. Wśród deserów panuje natomiast włoska klasyka, czyli tiramisu przygotowane od początku do końca w „Stonehenge”. Na uwagę zasługuje to, że w menu znajduje się specjalna karta dla dzieci. Dla najmłodszych gości przygotowuje się między innymi placuszki z jabłkami z cukrem pudrem, polędwiczki drobiowe czy rybę na parze. Jest też specjalna pizza na słodko z orzeszkami piniowymi i miodem.

Kolejną rzeczą, która odróżnia „Stonehenge” od innych pizzerii jest wystrój. Zazwyczaj takie miejsca można określić mianem „minimalistyczne”. Tymczasem w sosnowieckiej

pizzerii panuje ciepły i przyjemny klimat. Zawdzięczamy to połączeniu drewna i kamienia, a także licznym elementom dekoracyjnym, jak na przykład charakterystyczne lampy, zdjęcia czy kwiaty. Warto wiedzieć, że to właśnie kamienne ściany zdecydowały o tym, że restauracja nosi nazwę „Stonehenge”. Może nie kojarzy się to z Włochami, ale w miejscu panuje niesamowita atmosfera, przez którą chce się tu wracać. Nic więc dziwnego, że „Stonehenge” to ważny punkt na kulinarnej mapie Zagłębia Dąbrowskiego.

Warto zaznaczyć, że „Stonehenge” to przestronna pizzeria z wieloma zakątkami, dzięki czemu bez problemu znajdzie-

kLUB PanOraMa ul. śląska 75 (róg z ulicą Studencką) 40-694 katowice-Ligota +48 (32) 206 6000 kontakt@panorama-klub.pl

W sosnowieckiej dzielnicy Pogoń zlokalizowanych jest wiele klimatycznych miejsc, gdzie w przyjemnej atmosferze można spróbować różnych kuchni. Jednym z nich jest pizzeria „Stonehenge”

D. Kwiecień

my tu „cichy” stolik, by w spokoju kosztować przysmaków.

Na zewnątrz znajduje się natomiast duży ogródek z kącikiem zabaw dla dzieci, który zimą przenoszony jest do środka.

Na uwagę zasługują również wydarzenia tematyczne.

W „Stonehenge” organizowane są wieczory włoskie, podczas których prezentowane są nowe dania. W planach są spotkania, które przedstawiałyby charakterystyczne elementy kuchni dla danych regionów. Taka kulinarna podróż bez opuszczania kraju, a nawet miasta.

Dawid kwiecień

19

Panorama świata Majowie, spuścizna hiszpańskich kolonizatorów i wulkaniczne krajobrazy

Fascynujący melanż

kstów zdjęć i te autorem z króL, który aS jest TOM tu lat podróżuje as n ze u k il k od dleglejs fuje najo i i fotogra wiata. Pochodz ś i ż tk ju ą ił k z a z ied zi i odw z Czelad 100 krajów ponad

GwaTEmali

antigua – jest architektoniczną perłą całej ameryki łacińskiej. czarujące, brukowane uliczki otaczają kolonialne kamienice i kościoły, a nad miastem góruje gigantyczny wulkan

Jak na swój niewielki obszar Gwatemala to kraj niezwykle bogaty w historię, kulturę i krajobrazy. To głównie na tym obszarze (obok sąsiedniego Meksyku) Majowie stworzyli i rozwinęli swą zaawansowaną cywilizację. Hiszpańscy kolonizatorzy zbudowali miasta z piękną architekturą, a natura pozostawiła, ku uciesze turysty, jeziora, wulkany, góry i bogatą, tropikalną roślinność

antigua. kilka silnych trzęsień ziemi w XViii w. zniszczyło dużą część miasta. wiele kościołów straciło dachy, ale ich mury pozostają po dziś dzień osobliwą atrakcją turystyczną

widok z wulkanu pacaya. w gwatemali, której obszar stanowi 1/3 terytorium polski, znajduje się 30 wulkanów, w tym 4 wciąż aktywne

Tikal. wysokie, piramidalne świątynie to charakterystyczny element antycznych miast majów, których cywilizacja obejmowała tereny dzisiejszej gwatemali. Te w Tikal zbudowano około 1500 lat temu

20

chichicastenago. majowie stanowią 40% mieszkańców gwatemali. wciąż ubierają tradycyjne stroje, kultywują dawne zwyczaje i wierzenia, używają rdzennych języków, głównie Quiche

antigua. kiedyś autobusy szkolne w usa, dzisiaj kolorowe, udekorowane, przez przybyszów zwane „chicken bus”, stanowią główny środek transportu między sąsiadującymi miastami i wioskami sierpień 2014 nr 8 (44)