SIVUBELA INTUTHUKO NEWSPAPER

Page 1

SIVUBELA Intuthuko

ADVERTISING: (031) 8222 602 DESEMBA 2018

FACEBOOK: SIVUBELA INTUTHUKO

LIMAHHALA

SIBEKA INTUTHUKO PHAMBILI

USHICILELO 25

LIHLOMULE NGOMUZI IKHEHLA EBELIHLALA LODWA EMLALAZI Indaba kwikhasi-3 >>>

Funda Kabanzi Ngentuthuko Eqhubeka Kawadi-19.

>> IKHASI: 5

Uhulumeni uxhase inhlangano yabalimi bomoba abamnyama ngezigidi zamarandi

>> IKHASI: 2

Unikele ngezitofu ezisebenza ngopharafini ungqongqoshe wezoHwebo neziMboni uDk. Rob Davies KwaDukuza.

>> IKHASI: 2

Esithombeni uMeya kumasipala uMlalazi uCllr. Thelumoya Basil Zulu bevula ngokusemthethweni izindlu ezine ebezinikelwa emphakathini


IKHASI 2

SIVUBELA INTUTHUKO - SIBEKA INTUTHUKO PHAMBILI

DESEMBA 2018

Azovuselelwa kabusha amasimu kamoba angasanakiwe KZN

Tebogo Sibisi

Esithombeni kwesokunxele uDk. Siyabonga Madlala, phakathi nendawo uNgqongqoshe wezoLimo esifundazweni saKwaZulu-Natali esayinda isivumelwano sokusebenzisana nenhlangano yabaLimi bamoba abamnyaba iSAFDA.

BABUYELWE ithemba abalimi bamoba abangaphansi kaSoseshini wabalimi bamoba abamnyama iSouth African Farmers Development Association okuyinhlangano ethuthukisa abalimi abamnyama esiFundazweni saKwaZulu-Natali emva kokusayinda isivumelwano sokusebenzisana noHulumeni.Lesivumelwano senziwe ngesikhathi lenhlangano igubha

iminyaka emithathu yasungulwa emcimbini obubanjelwe eGingindlovu ngaphansi kamasipala uMlalazi ngenyanga edlule.OnguShlalo walenhlangano uDk. Siyabonga Madlala uthe izivumelwano esizisayinde namhlanje Sinethemba lokuthi zizothela izithelo ezinhle kubalimi esibamele emva kokuthi beziningi izinto abebevaleleke kuzona njengoba ukulima

umoba beyaziwa ukuthi eyabamhlophe kuphela.”Uhulumeni uthathe isinqumo sokufaka uxhaso lwemali engango R71 million wamarandi ozosisiza kwingqalisizinda esizokwazi ukuthi sivuse kabusha amasimu amadala abengasanakiwe.Siyakholelwa ekutheni ukusungula kwethu lososeshini eminyakeni iyabonakala indlela eyaphambili kulandela ukuthi

kumanje singabalimi sesinamaloli ethu okuthutha umoba,Sesikhokheleka ngesikhathi esifanele njengoba ngaphambilini bekukhokhelelka abamhlophe kuqala kumanje kunemali elinganiselwa ku R172 million wamarandi esesikwaile ukuyilwela yaze yakhokhwa umanyolo besulanda kwezinye indawo kodwa ngokusungula lenhlangano sesinowethu okuyinto ebingenzeki phambilini.”kusho uMadlala Omunye wabalimi ongaphansi kwalososeshini uMnuz. Mzwemali Thusi ukhale ngezinselelo abebebhekene nazo ngaphambilini.”Ukulima siyakuthanda ngoba into esakhula yenziwa emakhaya kodwa kwesinye isikhathi besizithola singayenzi inzuzo ngenxa yokubiza kwamanyolo namakhemikhali.Abanye bethu bebegcina beboleka izimali emabhange ukuze bezokwazi ukuthenga izinsiza kodwa lokho bekusibuyisela emuva ngoba besingaboni inzuzo.Ukusungulwa kweSAFDA kuze noshintsho olukhulu kuyasikihulisa ngolwazi lokulima umoba nokwenza inzuzo futhi seziyakwazi nokuzenzela izinto zingabhekile ukuboleka amaloli, nemishini yokulima.Siyafisa ukuqhubeka nalomsebenzi ikakhulukazi njengoba nohulumeni esezibophezele ukusiza ngokusinika uxhaso.”Kusho uThusi.

Bafundiswe kabanzi ngokusebenza kwezitofu zikapharafini eShaka’shead Tebogo Sibisi

“sekukaningi kwenzeka izigameko zokusha komlilo ezindaweni ezahlukene kuleli makulandelwa uphenyo imbangela kusolwe ubaswa kwesitofu sikapharafini eziwuqhwasha”

UMNYANGO wezoHwebo neziMboni kuleli udonse ngendlebe umphakathi waseShaka’s Head ongaphansi kamasipala waKwaDukuza ngokuqinisekisa ukuthi usebenzisa izitofu ezisebenza ngopharafini ezifanele ukuze bagweme ukuqubuka kwemililo okungenasidingo. UNgqongqoshe walo mnyango uDk. Rob Davies utshele amalungu omphakathi ukuthi kumele azibhekisise izitofu zikapharafini azisebenzisayo ngoba zinobungozi uma zakhiwe ngendlela engafanele. UDavies usho lokhu ngesikhathi beqhubeka nomkhankaso wokunikela ngezitofu ezibaswa ngoPharafini okuwumkhankaso owasungulwa ngo-2015 abawenza ngokubambisana neKhomishana yezabaThengi.Ube esezwakalisa ukugxeka osomaBhizinsi abadayisela abathengi izitofu eziyingozi. ”Sekukaningi kwenzeka izigameko zokusha komlilo ezindaweni ezahlukene kuleli makulandelwa uphenyo imbangela kusolwe ubaswa kwesitofu sikapharafini

eziwuqhwasha. Lo mkhankaso uyasisiza ngokusivulela ithuba lokuxoxisana nomphakathi siwuqwashise ngobungozi bokusebenzisa izitofu ezingenziwe ngendlela.” UDavies uthe inhlangano iNational Regulatory for Compulsory Specification

(NRCS) izoqinisisa isandla kulabosombabhizinisi abahlulekayo ukulandela imithetho yokudayisa imikhiqizo enobungozi ngoba babeka izimpilo zabantu engcupheni. ”Imikhankaso yethu izoqina kakhulu kulonyaka sizimisele ukungena

SIVUBELA INTUTHUKO - SIBEKA INTUTHUKO PHAMBILI

umnyango nomnyango ezitolo ezidayaisa lezitofu sibheke ukuthi ingabe iyayigcina yini imithetho yezokuthengisa.” Alinganiselwa ema-500 amalungu omphakathi ahlomule ngezitofu kulendawo.OyiNhloko emnyangweni wezokuXhumana ngaphansi kamasipala waKwaDukuza uMnuz. Sifiso Zulu uthe bengumasipala bayakuthokozela ukufika kwemikhankaso efuze le ngoba ifundisa kabanzi imphakathi ngobungozi bomlilo.”Sibonga kakhulu emnyangweni nasezinhlakeni ezibambe iqhaza zokusilethela imikhankaso efundisa ngokuqaphela izinto imiphakathi okumele izisebenzise lokho kugwema imililo engenasidingo ikakhulukazi ngezikhathi zasebusika ezindaweni eziningi kuba nokugqamuka kwemililo imindeni izama ukufudumeza amakhaya abo egcina kubakhona abalahlekelwa imiphefumulo yabo.”Kusho uZulu. Lomkhankaso uqhutshwa ngaphansi kwesiqubulo esithi “Qaphela umlilo uhlale uphephile.”


DESEMBA 2018

SIVUBELA INTUTHUKO - SIBEKA INTUTHUKO PHAMBILI

IKHASI 3

Lihlomule ngomuzi ikhehla ebelihlala lodwa eMlalazi Tebogo Sibisi

IBIBHALWE ebusweni injabulo emndenini emine ehlomule ngezindlu ezintsha ezakhelwe ngumasipala ngokubambisana nezinkampani ezizimele emva kokuthi besekuphele isikhathi eside lemindeni inamakhaya angekho esimeni esikahle. UMeya walo masipala uCllr Thelumoya Basil Zulu ethula inkulumo yakhe ngesikhathi evula ngokusemthethweni lemizi uveze ukuthi uhlelo lukaHulumeni uSukuma Sakhe ilona olusize kakhulu ukuhlonza lemindeni. ”Ukusebenza kwamaKhansela nezinhlaka ezifanele zomphakathi kusize kakhulu ukuthola ulwazi olufanele ngezingqinamba ezibhekene nomphakathi wethu.Sikuqonda kabanzi ukuthi udaba lwezindlu luyinkinga kusona sonke isiFundazwe saKwaZulu-Natali kodwa sikubone kubalulekile ukuthi singagoqi izandla silin-

dele uhulumeni ingakho singqongqoze kosomabhizinisi abazimele bafaka isandla ekwakhiweni kwalezi zindlu esizivula namhlanje. Asigcinile kulemindeni kuphela kodwa sisaqhubeka nakweminye imindeni edinga usizo olufana nalolu’’.Kusho uCllr Zulu. Omunye wale mindeni uNksz. Hlobi Mtshali uzwakalise okukhulu ukubonga ngabakwenzelwe umasipala.”Besihlezi sithwala kanzima uma kuyiskhathi sasehlobo ngoba izimvula bezingena zimanzise yonke into endlini singakwazi nokulala,kodwa kusukela namhlanje kuphelile lokho ngoba sesikhaya elifudumele futhi elinempahla entsha ceke.”Kanti eminye imindeni ehlomulile kube owakwaMagagula obekuhlala owesilisa (56)owesilisa ohlala yedwa nowakwaNgobese.

Lendlu ingezinye ezidilizwe umasipala zakhiwa kabusha

Iyaqhubeka eyokulwisana nokuhlukunyezwa kwezingane nabesifazane Umasipala WaseNdwendwe

Ubuholi bukamasipala waseNdwedwe buphethe izingqwembe kade kwethulwa umkhankaso olwisana nokuhlukunyezwa kwabesifazane nezingane KWETHULWE umkhankaso wokuvikelwa kwabantwana nabesifazane owaziwa nge-16 Days Of Activism Against Women And Children Abuse eNdwedwe. Lo mcimbi bewusOzwathingi kanti ubuhambisana nokuqinisa amabhawodi wokulwa nobelelesi, iCrime Awareness Campaign. NgoLwesibili ekuseni kwama yonke into eBhamshela Taxi Rank kade kufika uMeya waseNdwedwe uCllr Nkosinathi Vincent “VB” Chili ephelezelwa umasipala wesiFunda iLembe namakhansela alabomasipala bobabili.Umphakathi ubuphethe izingqwembe ezinemibhalo enamagama aqinile ezwakalisa nokungahambisani nokuchanasa kwezigebengu ezindaweni eziku-wadi 02, 04, 05, 06, 07 no 08. Kukulama wadi besekukaningi kubikwa izigameko ezinyantisa igazi zokugqekezwa kwemizi namabhizinisi, wukubulawa kwabantu nokubanjwa inkunzi kwabantu emini. Kwezinye izigameko abantu baklajwa ngocelemba batholakale sebeshonile.IMeya ibe isiqhubeka ihambela izindawo zokucima ukoma aseduzane nalerenki nokuyila bekuyobhekwa ukuthi abanikazi balezindawo banazo yini izincwadi nezimfanelo zokuhweba. Umeya uChili uthe bakubone kubalulekile ukuvakashela nesezakhiweni esezindala ngenhloso yokuxoxisana nomphakathi ikakhuluzi intsha ehlala izixuku kulezakhiwo.”Sikubone kubalulikile ukuxoxisana nabantu abasebenzisa lezakhiwo babhemele kuzona ngoba akugcini ngokuthi babhemele khona kodwa kugcina sekuqhamuka nezigameko ezihlobene nobugengu ezingezinhle.”Kusho uChili Umcimbi omkhulu womphakathi obuhlanganisa amawadi ahlukene ikakhulukazi lawo asehlaselwe ubugebengu.Kanti lomcimbi ubuhanjelwe ungqongqoshe wezeMfundo esifundazweni saKwaZulu-Natali, uMnuz. Mthandeni Dlungwana kodwa eze ngokwesikhundla sakhe sokuba wu-Champion we-Operation Sukuma Sakhe kwiLembe. NeNkosi yendawo uMuziwenhlanhla Ngcobo weMlamula Traditional Authority ibiyinxenye yomcimbi yaveza ukuthi maningi amacala obugebengu bokwebiwa kwemfuyo, nokulinyazwa kwabantu.

ETHEKWINI

HAS MORE FUN & SUN THIS FESTIVE SEASON Take a splash at the beautiful beach but remember to co-operate with our lifeguards. They are here for your safety and protection.

www.durban.gov.za

eThekwiniM

@eThekwiniM

SIVUBELA INTUTHUKO - SIBEKA INTUTHUKO PHAMBILI


ICONIC MT EDGECOMBE INTERCHANGE ICONIC MT EDGECOMBE INTERCHANGE IS OPEN BUSINESS INTERCHANGE ICONIC MTFOR EDGECOMBE

IS OPEN FOR BUSINESS

IS OPEN FOR BUSINESS

Five years after the first pile was driven into the ground for major upgrading, the iconic Mount Edgecombe Interchange was officially opened by the Minister of Transport, Honourable Dr Blade Bonginkosi Nzimande.

Five years after the first pile was driven into the ground for major upgrading, the iconic Mount Edgecombe The Southwas African National Roads SOC Ltd (SANRAL) ensured the upgrading of the intersection of the Interchange officially opened by Agency the Minister of Transport, Honourable Dr Blade Bonginkosi Nzimande. N2 and M41 to ease chronic congestion.

Five years afterAfrican the first pile was majorthe upgrading, iconic Mount Edgecombe The South National Roadsdriven Agencyinto SOCthe Ltd ground (SANRAL)for ensured upgradingthe of the intersection of the At an investment of R1.1 billion rand the interchange is one of the largest projects undertaken by SANRAL in N2 and was M41 to ease chronic congestion. Interchange officially opened by the Minister of Transport, Honourable Dr Blade Bonginkosi Nzimande. KwaZulu-Natal and is more than a masterpiece of award-winning architecture - it is a vital artery of the greater eThekwini metropolitan highway system has SMME At an investment of R1.1 Roads billion rand the and interchange iscontributed one ofensured thetolargest projects undertaken by SANRAL inof the The South African National Agency SOC Ltdgreatly (SANRAL) the development. upgrading of the intersection KwaZulu-Natal and is more than a masterpiece of award-winning architecture it is a vital artery of upgrade the greater Theto new four-level interchange facility provides at least two lanes on each of the major movements. The N2 and M41 ease chronic congestion.

eThekwini highway and has greatly contributed development. includesmetropolitan the implementation of system directional ramps, eliminating the needto forSMME controlled signalisation, thus ensuring

At an investment R1.1inbillion rand the interchange is one of the largest projects undertaken by SANRAL in ofof traffic all directions. Thefree newflow four-level interchange facility provides at least two lanes on each of the major movements. The upgrade KwaZulu-Natal and is more than a masterpiece of eliminating award-winning architecture - itsignalisation, is a vital artery of the greater includes the implementation of directional ramps, theupgrade. need forOne controlled Two incrementally launched bridges are part of the interchange bridge which is 948mthus long ensuring - the eThekwini metropolitan system hasAfrica greatly contributed to SMME launched bridgeand in South - joins the Mt Edgecombe sidedevelopment. of the M41 with the N2 South. freelongest flow ofincrementally traffic inhighway all directions. The other bridge is 440m long and joins the uMhlanga side of the M41 with the N2 North.

The new interchange atthe least two lanes on eachOne of the major movements. The upgrade Twofour-level incrementally launched facility bridges provides are part of interchange upgrade. bridge which is 948m long - the To provide for the safety pedestrians, a pedestrian has been constructed over the N2 and will longest incrementally launched bridge in South Africa -bridge joins the Mt Edgecombe side of the M41 with theconnect N2 South. includes the implementation ofofdirectional ramps, eliminating the need for controlled signalisation, thus ensuring newbridge footways. Theto other is 440m long and joins the uMhlanga side of the M41 with the N2 North. free flow of traffic in all directions. In addition, lighting has been installed to ensure the whole interchange is lit at night for increased safety.

To provide for the safety of pedestrians, a pedestrian bridge has been constructed over the N2 and connect Two incrementally launched bridges are part of the interchange upgrade. One bridge which is will 948m long - the to new footways. The multiple engineering achievements behind this mammoth project are testimony to the exceptional skill longest incrementally launched bridge in South Africa - joins the Mt Edgecombe side of the M41 with the N2 South. and abilities of the entire construction team. The project engaged 80 designers at the peak of the design phase. In addition, haslong beenand installed to ensure the whole lit atthe night increased safety. The other bridgelighting is 440m joins the uMhlanga sideinterchange of the M41 is with N2for North. Not a single road was closed permanently during construction. TheThis multiple achievements behind this mammoth are testimony to the To provide forupgrade the engineering safety of pedestrians, pedestrian bridge hasproject been constructed over theexceptional N2 and willskill connect has forever changed the a landscape and will no doubt become a recognisable landmark. and abilities of the entire construction team. The project engaged 80 designers at the peak of the design phase. to new footways. Not a single road was closed permanently during construction. SANRAL. Beyond roads.

In addition, lighting has been installed to ensure the whole interchange is lit at night for increased safety. This upgrade has forever changed the landscape and will no doubt become a recognisable landmark.

The multiple engineering achievements behind this mammoth project are testimony to the exceptional skill and abilities ofBeyond the entire construction team. The project engaged 80 designers at the peak of the design phase. SANRAL. roads. Not a single road was closed permanently during construction. This upgrade has forever changed the landscape and will no doubt become a recognisable landmark. SANRAL. Beyond roads. www.sanral.co.za Reg. No. 1998/009584/30. An agency of the Department of Transport.

www.sanral.co.za Reg. No. 1998/009584/30. An agency of the Department of Transport.

SIVUBELA INTUTHUKO - SIBEKA INTUTHUKO PHAMBILI

BLUEPRINT 2662/E

DESEMBA 2018

BLUEPRINT 2662/E

SIVUBELA INTUTHUKO - SIBEKA INTUTHUKO PHAMBILI

BLUEPRINT 2662/E

IKHASI 4


DESEMBA 2018

SIVUBELA INTUTHUKO - SIBEKA INTUTHUKO PHAMBILI

IKHASI 5

Ikhasi lixhaswe umasipala weTheku

Sesiphothuliwe isigaba sesithathu sokwakhiwa kwezindlu koBhontshisi

Ward 19: Cllr. Andreas Bhekumuzi Mvubu

Tebogo Sibisi

Imijondolo esesithombeni indawo ebizwa ngokuthi ikoBhontshisi eClermont bese kuthi ngenzansi kwayo ilapho kuzokwakhiwa khona izitezi. LUQALILE uhlelo lokufakwa kwenqalasizinda yezezindlu endaweni yakoBhontshisi Extersion 15 no 21 ngaphansi kawadi 19 eClermont.Lendawo selokhu yabakhona igcwele izakhiwo eziyimjondolo kodwa emva kokungena kukaKhansela Bheki Mvubu ngonyaka ka-2011 kwabe sekuba nohlelo lokuxhunywa kukagesi ngendlela esemthethweni ngenhloso yokuphephisa izimpilo zabantu.UCllr Mvubu uthe bafaka isicelo sokwakhelwa izindlu zabantu bakoBhontshisi ezingama-550 kodwa okwamanje umasipala usaphasise ingqalasizinda yezindlu ezingama-372.”Kumanje silindele impendulo evela kumasipala ngodaba oluthinta ukuphasiswa kwezind-

UKhansela Bheki Mvubu evakashele abasebenzi koBhontshisi lu eziyi-178 kwezingama-550 esazicela ebezingakangeni ohlwini lwengqalasizinda ekhona.Kumanje isigaba sokuqala,esesibili kanye nesesithathu sokwakhiwa kwengqalasizinda sesiphothuliwe silindele kuqale ukwakhiwa kwezindlu maphakathi nonyaka ozayo ngoba okwamanje kuqalwe ngengqalasizinda yezokuthuthwa kwendle,imigwaqo kanye nokuklanywa kwamasayithi.Uhlobo lwezindlu oluzokwakhiwa kulendawo luzoba izitezi ukuze luzokwazi ukumumatha imindeni eminingi esihlale isikhathi eside emijondolo ekoBhontshisi.’’Kuchaza uMvubu. UMvubu uphinde wachaza kabanzi nangohlelo olulekelela ekusatshalalisweni

kwamanzi olusuka eNchanga ngaphansi kawadi 4 no10 bese ipayipi linqamula kuwadi 19 luze luyofika eNanda Dam engaphansi kawadi 44.”Sike sabhekana nenkulu inselelo yokususa eminye imindeni ebihlala kulezindawo ebezithinteka ngoba lokho bekusiphoqa ukuthi sidilize imizi yayo okuthe uma sekuqediwe ukufakwa kwepayipi yakhelwa kabusha yabuyiselwa ezindaweni zayo.Okuyimanje ipayipi liqalile ukusebenza futhi sikholelwa ukuthi luzowenza umehluko ikakhulukazi makuhlasele isomiso ngoba linqamula ezindaweni ezinamadamu.”Kusho uMvubu. Amalungu omphakathi iphephandaba elikhulume nawo ikakhuluzi intsha ehlo-

Ilapho kuhamba khona ipayipi elisha elisuka eNchanga,linqamule eClermont lize liyofika eNanda Dam mule ngamathuba emisebenzi ahlukene azwakalise ukujabula ngethuba alitholile. UMnuz. Wanda Ndlela uthe besekuphele isikhathi eside ehleli ekhaya engasebenzi.”Sengiyakwazi ukuvuka ngiyosebenza ngithole imali yesinkwa.Impilo ibinzima singasebenzi kodwa manje sesokwazi nokujabulisa imindeni yethu njengoba kuza noKhisimuzi.Imigwaqo yethu isimihle futhi eminye isalungiswa.Siyafisake ukugqugquzela nabangakalitholi ithuba lokusebenza babekezele ngoba kuningi uKhansela wethu asithembise khona okusazokwenzeka ewadini yethu.”Kuchaza uNdlela.

Bazoxhunyelwa ugesi osemthethweni emijondolo eseClermont Tebogo Sibisi

Kungesikhathi kuqhubeka uhlelo lokwakhiwa kwengqalasizinda yalapho kuzokwakhiwa khona izitezi SEZIPHENDULEKILE izimfuno zamalungu omphakathi ahlala kawadi-19 eClermont ngemva kwemibhikisho eminingi ebikhona umphakathi ukhala ngezidingongqangi okuyizindlu,izindlu zangasese,ugesi kanye nokwakhiwa kwemigwaqo.Ekhuluma nephephandaba iSivubela Intuthuko uKhansela wakule wadi uCllr Bheki Mvubu uzwakalise okukhulu ukubonga umasipala weTheku okuyiwona okwazile ukuphasisa amaprojecthi obesekunesikhathi afaka isicelo ngawo.”’Ngibonga umasipala ngakho konke okwenzakalayo ewadini emva kokuthi bese kunesikhathi eside ngafaka izicelo zomphakathi ngezidingo zawo.

Ngonyaka ka-2016 sibheke okhethweni lohulumeni basekhaya ngaba nenkinga yemibhikisho eminingi umphakathi ufuna izindlu zangasese kodwa lokho kumanje sekuyafezeka.Kusukela ngomhlaka 30 Okthoba 2015 kwaqala ukuxhunywa kwengqalasizinda yezokuthuthwa kwendle namanzi esigcemeni sakwa G,H,J kanye naKwaDabeka eSub 5 emva kokuthi kuzona zonke lezindawo bebesebenzisa izindlu zangasese eziyimgodi. Osekusele kumanje ukuthi kuqedelwe ukuxhunywa kwamapayipi njengoba izakhiwo seziphelile bese izindlu zangasese ziqale ukusebenza kanti lonke lolu hlelo kulindeleke ukuthi luphele

ngo-2020.”Kuchaza uCllr Mvubu. UCllr Mvubu ube esechaza kabanzi nangohlelo lokufakwa kwetiyela kabusha emgwaqeni uWyebank Road okuwuhlelo oluqale ngoMashi 2017.” Ngenxa yokuthi ngangifake izicelo eziningi ezazidingwa umphakathi,amaprojecti avele aqala ngezikhathi ezilandelanayo lokho okubuye kwasiza kakhulu nasekudalekeni kwamathuba emisebenzi. Lolu hlelo lomgwaqo luzophothulwa ngoMashi 2019 kanti lubonakala lusahamba kahle kakhulu ngoba ukulungiswa kwalo

kuhambisana nokwakhiwa kwezindawo ezingamaphaseji ahamba abantu ngezinyawo.Lezindawo beziba inkinga kakhulu ikakhulukazi uma linetha izulu bezigcina zibanga udaka olwaluholela ekutheni kulimale abantu .”Kusho uCllr Mvubu. UMvubu uphinde waveza ukuthi indawo iZamokuhle,Ekuthuleni,Sunshine kanye nakwaNkonka eziyimjodolo ezingenawo ugesi basezinhlelweni zokuthi uxhunywe ngokusemthethweni ukuze kuzophepha umphakathi.

Umgwaqo omusha osuphothuliwe kanye nendlela yabahamba ngezinyawo.

SIVUBELA INTUTHUKO - SIBEKA INTUTHUKO PHAMBILI


IKHASI 6

SIVUBELA INTUTHUKO - SIBEKA INTUTHUKO PHAMBILI

DESEMBA 2018

Kwethulwe owokufundisa ngezikweletu zama-akhawunti eMhlathuze

Intatheli Yephephandaba

Esithombeni uSomlomo kumasipala waseMhlathuze uCllr Slondiwe Mkhize exoxisana namalunga omphakathi ngodaba lwezikweletu UTHELA izithelo ezinhle umkhankaso kamasipala waseMhlathuze wokufundisa abantu ngezikweletu zama akhawunti kamasipala kagesi namanzi, ukuze ungazitholi sekuvalwa ngezikhathi ezibucayi. Lo mkhankaso ubizwa ngeConsumer Education Drive unesiqubulo esithi: “Siyasizana: Help Me Help You,” wethulwe

wuSomlomo waseMhlathuze uKhansela Silondile Mkhize eSikhaleni Mall kanti ngeledlule uhambele enxanxatheleni yezitolo zaseMpangeni. Kulo mkhankaso abasebenzi bakamasipala ikakhulukazi beminyango yezezimali, ukuqoqwa kwezikweletu, owakwagesi nowezamanzi, uzifikela ngqo lapho kukhona khona abantu bese ubamema labo

abanama akhawunti anezinkinga ukuba beze bezozibika ukuze zixazululwe. “Ngalo mkhankaso sithe ake kuphume thina nomasipala siye kubantu lapho bekhona sibasize ngezinkinga zabo zama akhawunti kamasipala. Ucwaningo lwethu lukhomba ukuthi kunezakhamuzi ezingamakhasimende ethu ezinenkinga kuze kube nezikweletu ezinkulu kodwa izizathu singazazi njengomasipala. Sikhuthaza bonke labo abanezinkinga ezinjengalezi ukuba beze lapho besibona khona. Kuke kwaba nenkinga yamamitha amanzi abantu bafunwa izimali ezinkulu kanti bekubheda uhlelo, abanye ababange besalithola ithuba lokuzobuza ukuze kulungiswe lokho kodwa bahlezi nezikweletu okungamele ngabe bayazikhokhela. Abanye baze bahlubulelwe izigubhu zikagesi ngenxa yokuwukokotela okungadala ubungozi nokuthi bathathelwe izinyathelo zomthetho kanti izinkinga ezinjengalezi ziyaxoxeka,” kusho uMkhize. Uqhube wathi okunye okuqukethwe yilo mkhankaso wukufundisa umphakathi nge-Indigent Policy, okuwuhlelo lukamasipala lokubhekelela

SIVUBELA INTUTHUKO - SIBEKA INTUTHUKO PHAMBILI

abantu abangondingasithebeni kanye nabahola impesheni ukuze behliselwe amanani ezintweni eziyizidingongqangi njengogesi namanzi. “Sizofundisa abantu ukuthi umasipala uphakela ziphi izidingo, kulezo zidingo yiziphi ezikhokhelwayo njengogesi, amanzi, ukuthuthwa kwendle, imfucuza nokunye. Kubalulekile ukuthi umphakathi wazi ngokuthi siwumasipala siyazithenga lezi zidingo ngakhoke kusemqoka ukuthi zikhokhelwe, zongiwe futhi zisetshenziswe ngokucophelela,” kuchaza uMkhize. Lo mkhankaso usazoya ezindaweni ezilawulwa wubuholi bomdabu, emalokishini ehlukene emahholo omphakathi kanjalo nasezindaweni zabadla izambane likapondo. Kulabo abazongakwazi ukuthola ithuba lokuza lapho umasipala uzohambela khona, bayanxuswa ukuthi bavakashele amahhovisi kamasipala eMpangeni naseRichards Bay ngezikhathi zomsebenzi ukuze bahlolelwe izikweletu zabo benze nezivulelwano zokukhokha kancane kancane ungalindi kuze kube kuvalwa ugesi namanzi ngenxa yesikweletu.


DESEMBA 2018

SIVUBELA INTUTHUKO - SIBEKA INTUTHUKO PHAMBILI

#Abaphephe

SIVUBELA Intuthuko

ITHIMBA LEPHEPHA

>> UMHLELI MAKHOSI MNGOMA makhosi@sivubelaintuthuko.co.za 083 618 4252

Vusi Cebekhulu Sesingene kwizinsuku eziyishumi nesithupha zomkhankaso wokuqeda udlame kwabesifazane kanye nezingane. Ngithatha lethuba ngokuxolisa kubo bonke abesifazane kanye nezingane abahlukunyezwa nsuku zonke behlukunyezwa yithina madoda. Akwanele ukumasha nokukhuluma kwimicimbi ethize kodwa sifuna ukubona abantu besifazane kanye nezingane bephephile emphakathini yethu. Kunomkhankaso othi #metoo okusho ukuthi nami, lo

IKHASI 7

mkhankaso ukhuthaza bonke abake bahlukumezeka ukuza ngaphambili baveze ukuhlukumezeka kwabo, kodwa ngifisa ukuthi nathi sonke sibambe iqhaza ekubikeni izigameko zodlame ngokobulili. Labantu abenza lemikhuba emiphakathini yethu siyabazi sidle nabo, siphuza nabo bangabangani nezihlobo zethu, kodwa asifuni ukubadalula ngoba kungakenzeki kubantu esibathandayo. Kunamadoda asenze izingane ezin-

cane abafazi, uma uthi uyabuza uzwe umuntu ethi lezizingane ziyaphapha. Manje umbuzo enginawo uthi, uma ingane iphapha kungani nawe umdala uphapha nayo? Ngakho ngiyanxusa kithi sonke ukuthi ngenkathi abesifazane bekhuthazwa ukubika ngalezizigameko zodlame, nathi madoda masidalule lamadoda ahlukumezayo.

>> IPHINI LOMHLELI TEBOGO SIBISI tebogo@sivubelaintuthuko.co.za 079 245 8462

#Abaphephe

Umnyango uxhase eyabalimi bamoba ngezigidi

Tebogo Sibisi

UNgqongqoshe wezoLimo esifundazweni saKwaZulu-Natali uMnuz. Themba Mthembu. UNGQONGQOSHE woMnyango wezoLimo uMnuz. Themba Mthembu usenxuse abalimi besitshalo ezahlukene ukuthi basungule izinhlangano zomphakathi ezizokwazi ukubamela ukuze izinselelo ababhekene nazo zizokwazi ukuxazululeka.Ekhuluma emcimbini wokubungaza iminyaka emithathu kwasungulwa

uSoseshini wabalimi bamoba iSouth African Farmers Development Association obubanjelwe eGingindlovu uMthembu uncome kakhulu ukusungulwa kasoseshini waveza ukuthi kuyasiza ukuxhumana kalula nomphakathi bezwe ngezinkinga ababhekana nazo emasimini. ”Ukubakhona kwezinhlangano ezifana

noSAFDA kusilekelela kakhulu njengohulumeni ngoba siyakwazi ukubhekana ngqo nezinselelo abalimi ababhekana nazo bese siyakwazi ukusheshe sibone ukuthi singangenelela kanjani ukuze sibasize.Namhlanje sithathe igxathu lokuxhasa lososeshini ngezigidi eziyi-R71 million wamarandi ukuze bezokwazi ukuvuselela ingqalasizinda yokutshala.Sibone kubalulekile ukuthi sigxile kakhulu ekufakeni isandla kubalimi abamnyama ngoba lokho kubasiza ekutheni bengaziboni becindezeleka uma bencintisana nabamhlophe.Ngiyafisake neminye imiphakathi iqale izinhlangano ezizobamela ngoba sikholelwa ekutheni ingalekeleleka kalula ekutholeni usizo kuhulumeni. Kuthina lonke uhlobo lokutshala lubalulekile ngoba umlimi uyakwazi ukwenza inzuzo ngomkhiqizo awenzile akwazi ukuziphilisa ingakho sikugqugquzela ukusungulwa kwezinhlangano ezimela imiphakathi’’Kusho uMthembu.

>> INTATHELI YEZEMIDLALO THABANI MAPHUMULO trmaphumulo@gmail.com 081 794 8407

>> GRAPHIC DESIGNER AND LAYOUT LINDA MAZIBUKO trusouth1@gmail.com 079 535 0581 IWEBSITE YETHU www.sivubelaintuthuko.co.za FACEBOOK sivubela intuthuko TWITTER @sivubela intuthuko INSTAGRAM sivubelaintuthuko

WEEKDAY LINE UP TIME SLOT

SHOW

PRESENTER

12am – 3am

The Midnight Express

Maanda Mungulwa (Monday)

6am – 9am

Good To Go Breakfast Show

Makhosi Khoza Phindi K Gabriel Sithole

9am – 12pm

Till Noon

Vanessa Marawa

12pm – 3pm

Your Lunch Date

Ntobeko Mabika

3pm – 6pm

The Drive

Lekomotion Nomfundo Mkhize

6pm – 7pm

It's All About The Money

Patricia Malemia (Monday to Thursday)

6pm – 7pm

Vuma 103 Sports Round-Up

Siphosami Ngcobo (Friday)

7pm – 8pm

KZN In 60 Minutes

Menelisi Ndwandwe (Mon, Tues, Thurs)

7pm – 8pm

Women In Conversation

Nokanyiso Chonco (Wednesday)

8pm – 11pm

Night Life

Linda “The Game” Ndimande

WEEKEND LINE UP TIME SLOT

SHOW

PRESENTER

12am – 3am

The Midnight Express

Maanda Mungulwa (Sunday)

6am – 10am

Weekend Breakfast

Nanda Ngidi

10am – 6pm

The Weekend Takeover

Victor-Rose

2pm – 6pm

The Iconic Weekend

Lerato Sokhulu

6pm-10pm

SVL

Vusi Letsoalo

SIVUBELA INTUTHUKO - SIBEKA INTUTHUKO PHAMBILI

IKHELI LETHU B 33 Ten Acre Thembeni Groutville P.O Box 4473, Stanger 4450 Gordon No.2 Road Morningside, Durban 4000 UMA UFUNA UKUKHANGISA KULELIPHEPHANDABA ,SHAYELA 031 822 2602/083 618 4252


DESEMBA 2018

IKHASI 8

Sivubela Intuthuko

EZEMIDLALO

Elinye iqembu eKing Cetshwayo Thabani Maphumulo

Iqembu iFlamingo FC eseligijima esigabeni seKZN Abc Motsepe League

Kukhunjuzwa abaqeqeshi ngendlela yokuziphatha Thabani Maphumulo

USimo Dladla oqeqesha iReal Kings INHLANGANO yabaqqeshi kuleli iSouth AFRICAN Football Coaches Association (SAFCA) nesebenza ngokuzimela izibophezele ukuqinisekisa indlela yokuziphatha kubaqeqeshi bakuleli kungakhathaleki ukuthi bakuliphi izinga. Le nhlangano ilwisana nalabo aban-

galandela indlela efanele yokuziphatha nengaholela ekutheni kungahlonishwa lo msebenzi wokuqeqesha. Lowo oyisikhulu ngaphansi kwayo le nhlangano uSudesh Singh uthe benza konke okusemandleni ukuqinisekisa ukuthi lomsebenzi uyahlonishwa. “Sisebenzisa okusemandleni nesinakho ukuqinisekisa ukuthi sisingatha imihlangano kanye nabaqeqeshi ukubanika ulwazi olufanele ngendlela yokuziphatha. Sifuna lo msebenzi uhlonishwe ungaphelelwa yisithunzi sawo kanti sithola imiphumela emihle emva kokusingatha imihlangano nabaqeqeshi.” Kusho uSingh. Le nhlangano ibhekana nokuqinisekisa ukuthi abaqeqeshi baziphatha ngendlela efanele. Kunemigomo abayiqinisekisayo ukuthi bayayilandela labo abangaqeqeshi kungakhathaleki ukuthi bakuliphi izinga. Phakathi kwezinto le nhlangano elwisana nazo ukubukelana phansi bengabaqeqeshi, ukungacwasani ngokobulili, indlela abakhuluma ngayo kwabanye ozakwabo nokugwema into eyihlazo nokuhlukumeza kozakwabo. “sisebenza ngokubambisana nenhlangano esingethe ibhola kuleli okuyiSAFA kanti ngaso sonke isikhathi sihlezi sishumayela ivangeli lokuziphatha kahle kubaqeqeshi.’’

ISIFUNDA iKing Cetshwayo sesinamaqembu amabili ebhola agijima esigabeni se-KZN ABC Motsepe League. Lokhu emva kokuthi leli qembu elizinze eMpangeni lithenge igunya eqenjini i-Ashley United. Leli qembu belisadlale imidlalo embalwa yeligi ngaphambi kokuba lithengwe yiFlamingo. Kuzokhumbuleka ukuthi elinye iqembu elisuka kulesi sifunda yiMilford FC eyamangaza abaningi ngenkathi idlala koweNedbank Cup nalapho yahamba ibanga. Omunye wabalandeli bebhola waseMpangeni uSihle Mtheth-

wa uthe lokhu kuzobuyisa ibhola kulesi sifunda. “Sikholwa ukuthi lokhu kuzothuthukisa nentsha esafisa ukuzibona idlala ibhola esigabeni esikhokhelwayo. Ngaphandle kwalokho abathandi bebhola bazobhema bakholwe njengoba sekunamaqembu amabili agijima kulesi sigaba okusho ukuthi miningi imidlala esizoyibuka,” kusho Mthethwa. Kuzokhumbuleka ukuthi ngaphansi kwaso lesi sifunda kuneqembu elizinze khona eMhlathuze okuyi Richards Bay fc egijima esigabeni neNational First Division (NFD).

Uhambe kahle owamaKhansela namaKhosi

Makhosi Mngoma

UMKHANDLU wesiFunda iLembe kanye nomnyango wezokuBusa nokuBambisana neziNdaba zoMdabu esifundazweni saKwaZulu-Natali babe nomcimbi wezemidlalo obuphakathi kwaMakhosi namakhansela angaphansi kwalo mkhandlu ngenhloso yokwakha ukusebenzisana okuhle phakathi kwaMakhosi kanye namakhansela ukuze izidingo zomphakathi zisheshe zifike emphakathini owakhele ILembe. Imidlallo obekugxilwe kuyona ibihlanganisa aerobics, chess, umlabalaba, induku ,tug of way Kanye nebhola. Imeya yalomasipala uCllr uthe benze

lemidlalo ngenhloso yokwakha ukuthula Phakathi kwezinhlaka zomphakathi noHulumeni.“ Lemidlalo akuyona eyokuchitha isizungu kodwa imayelana nokuthi sikwazi ukulwisana nanoma iziphi izigqinamba emphakathini. Lomcimbi kuthina njengabaholi usho lukhulu yize sivela emaqenjini ezepolitiki ahlukene.Kusemandleni ethu sonke ukushitsha izimpilo zamalungu omphakathi. INkosi VT Ngcobo yase Malangeni yiyo evale umcimbi yabe isinxua ukubambisana phakathi kwamakhosi kanye namakhansela ukuze kuthuthukiswe izimpilo zabantu.

Umkhucululi Products UMKHUCULULI & FREE DETOX . UMKHUCULULI LOTION . IMANZI NEGCOKAMA LIFE JUICE . SUKUMA . UBHAQA (ISIWASHO) 320 west street, 22nd floor, Room 22H, T/Dr S. Tembe, 031-828 0433, 082-597 6669

SIVUBELA INTUTHUKO - SIBEKA INTUTHUKO PHAMBILI

A LS O E I N ABL AVAIL OST M ACIES M R A PH


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.