franciscanen.nl j a a r g a n g 9 | m a a r t/a p r i l 2014 | n u m m e r 2
3 ‘Een vitale provincie’ 6 Thuis in Amsterdam ‘Onder de indruk’ 8 Brief minister generaal
Gesprek met Joy Sebastian
Pr o vi n cia a l b e zo e k t Pa k i sta n
vooraf
Vertrouwen in de toekomst Kwakkelend de winter door. Zo was het: bijna geen echte sneeuw, alleen wat natte; geen ijs van betekenis; de schaatsen konden ingevet blijven liggen. Misschien wat veel wind en regen, maar dat was het dan ook. Nu langzamerhand de eerste zonnestralen de lente aankondigen, moest ik denken aan dat oud-Nederlandse liedje Die winter is vergangen. In de tweede strofe klinkt het: “Ik wil den mei gaen houwen al in dat groene gras ende schenken mijn lief die trouwe, die mij die lieveste was ende bidden, dat zij wil komen ...”. Foto omslag: Broeder Lucas van Druten belt aan bij een appartementencomplex in de Utrechtse binnenstad. Franciscanen.nl is het tweemaan delijkse contactblad van de minder broeders franciscanen in Nederland. Het heeft tot doel een breed publiek op de hoogte te brengen van het franciscaanse denken en doen. Oplage: 6500. Abonnement:
Als alles wat lichter wordt en zonniger, zien wij uit naar wat ons dierbaar is, naar wat ons vertrouwen geeft in de toekomst toe. En dat geldt ook onze broederschap. Dat vertrouwen in de toekomst is niet op los zand gebouwd, maar stoelt op de ervaring en erkenning dat God met ons meetrekt door het leven, ons zijn goede gaven niet onthoudt en ons zeker nieuwe broeders zal schenken. Zo schrijft Franciscus in de tweede redactie van zijn Brief aan alle gelovigen: “Laat ieder schepsel in de hemel, op aarde, in de zee of in de afgrond, God lof, roem en eer en zegen geven, Hem die zoveel voor ons heeft ondergaan, die ons zoveel goeds heeft gegeven en in de toekomst zal geven, want Hij is onze kracht en sterkte, Hij die alleen goed is, alleen de allerhoogste, alleen almachtig, bewonderenswaardig, roemrijk en alleen heilig, lofwaardig en gezegend in de eindeloze eeuwen der eeuwen. Amen.” Is dat niet de grond van ons vertrouwen in de toekomst?
Gratis aan te vragen via tel.: 030 2324080 en e-mail:
Ton Peters ofm
provincialaat@franciscanen.nl. Vrijwillige bijdragen ter bestrijding van de onkosten zijn welkom op rekeningnummer 41.62.44.181 t.n.v. Ned. Provincie v.d. Orde der Minderbroeders, Utrecht. IBAN: NL52ABNA0416244181 Redactie: Ton Peters ofm (hoofdredacteur),
Woorden van Franciscus
Peter van Zoest (eindredacteur), Joost van Heijst (redactiesecretaris), Lars Frendel ofm, Maarten Lemmers ofm, Ton van Oosterhout ofm. Ontwerp en drukwerk: ART= ontwerp- en reclameburo www.art-is.nl Contact: Franciscanen.nl, Deken Roesstraat 13, 3581 RX Utrecht, tel.: 030 2324080, e-mail: redactie@franciscanen.nl, website: www.franciscanen.nl. ISSN 1871-7217 - TNT reg.nr. 135658
2
Wanneer de broeders door de wereld gaan, zeggen zij eerst in ieder huis dat zij binnengaan: “Vrede voor dit huis.”
ac t u e e l
De Nederlandse franciscanen kregen begin januari een brief van minister generaal Michael Perry. Aanleiding voor het schrijven was het provinciaal kapittel dat in mei 2013 plaatsvond en het verslag dat de generale visitator Martin Olsthoorn samenstelde. Enkele fragmenten uit de brief.
Viering tijdens het Franciscaans Jongerentreffen in 2012.
Minister generaal Michael Perry.
‘Een vitale provincie’ De broeders worden weliswaar ouder, maar hierdoor wordt de vitaliteit van de provincie er niet minder om. Jongere broeders vervullen hun taken op een verantwoordelijke en doeltreffende manier, met name op het gebied van pastoraat voor jongeren en het roepingen pastoraat. In de meeste communiteiten worden het gemeenschapsleven en de zending van de broeders gevoed door gebed, broederlijkheid en voortgezette vorming.
Nabijheid Jullie hebben serieus nagedacht over gerechtigheid, vrede en eerbied voor de schepping, en manieren om jonge mensen deze evangelische waarden bij te brengen. De broeders in Nederland staan dicht bij de mensen. Dit is van vitaal belang voor het leven van de provincie en van de kerk. Deze nabijheid geeft jullie de mogelijkheid nieuwe wegen te ontwikkelen om die mensen te benaderen die zich van de officiële kerk hebben gedistantieerd. Het geeft hun ook ruimte om hun eigen geloof en hun
eigen waarden te ontdekken. Zulke missionaire activiteiten verdienen aanmoediging en uitbreiding. Jullie provincie heeft een rijke missie- geschiedenis. Veel provincies en custodieën van de orde in verschillende delen van de wereld zijn de vrucht van dit intensieve missiewerk. Wij zijn jullie daar heel dankbaar voor. Moge God met jullie blijven werken nu jullie nieuwe terreinen onderzoeken en nieuwe wegen uitproberen om uitdrukking te geven aan het missionaire charisma van de orde en de kerk.
Solidariteit Ik wil jullie bedanken voor de uitstekende zorg die jullie geven aan de oude en zieke broeders. Wat zij in hun franciscaanse leven laten zien is een getuigenis van trouw en volharding. Het daagt ons uit om trouw te blijven aan onze roeping. Ik wil jullie ook graag aanmoedigen tot het versterken van de communicatie op alle niveaus
van de provincie. Ga door met het verstevigen van jullie banden met de franciscaanse familie en met andere provincies van de orde. Dat is een teken van openheid, solidariteit, en van de missionaire geest die van zo grote waarde is geweest in het leven van de provincie.
Internationalisering Ook wil ik jullie bedanken voor het verwel komen van de broeders van de nieuwe afhankelijke custodie van St. Jozef (België) en ook voor jullie bereidheid om door te gaan met het programma van internationalisering en van samenwerking met enkele andere provincies van de orde. Dit doen jullie door broeders uit andere gebieden onder jullie broeders op te nemen, en door financiële en andere steun te geven aan arme en groeiende geledingen van de orde. De beslissing om deze projecten voort te zetten en andere gebieden vooruit te helpen geeft blijk van de vitaliteit van de provincie. Michael Perry ofm
3
overweging
Het lied van de vrede In het gezelschap van hen met wie Franciscus optrok waren broeders van allerlei slag. Er waren mannen met een wetenschappelijke opleiding. Een rechtsgeleerde als broeder Bernardus van Quintavalle. Een godgeleerde als Antonius van Padua. Er waren ook mensen met heel andere talenten. Bijvoorbeeld Pacificus, de ‘Verzenkoning’, die als troubadour aan het hof van de keizer veel indruk had gemaakt. En Thomas van Celano, die over een vaardige
pen beschikte. En Caesarius van Spiers, die gedichten en gezangen schreef voor de viering van de liturgie. En Franciscus zelf? Hij zong in zijn jonge jaren vaak Franse liedjes, hij was ook de gangmaker van de feestvierende jeugd die
zingend door de straten van Assisi trok. Tot het laatst van zijn leven bleef hij de zanger van het Zonnelied. Waren er ook schilders onder de eerste broeders? Zeker is dat Franciscus op één van zijn tijdgenoten zoveel indruk maakte dat er een portret van hem werd geschilderd op de muur van een kapel. Hoorde de maker van het portret bij de kring van de broeders? Misschien was hij zomaar een bewonderaar. We weten het niet. Maar het is een heel bijzondere muurschildering geworden. Is de afgebeelde persoon eigenlijk wel Franciscus? Jazeker, want het staat erbij geschreven: ‘broeder Franciscus’. Er is geen aureool te zien,er zijn ook geen kruiswonden in de handen en voeten aangebracht. Maar kijk eens goed: de man heeft in zijn linkerhand een papier waarop iets te lezen staat. ‘Vrede voor dit huis’. En de rechterhand rust op zijn hart. Wat heeft de onbekende schilder willen zeggen? Misschien wel dit: Wanneer je wilt dat jouw vredewens echt overkomt, laat die groet dan komen uit je hart. Anders slaat de vonk niet over. Franciscus geeft zijn broeders aanwijzingen over de manier waarop ze door de wereld moeten gaan. Hij schrijft hen voor dat ze in ieder huis dat ze binnengaan moeten zeggen: “Vrede voor dit huis.” Die groet had Franciscus niet zelf bedacht. Nee, hij had die vredewens aangetroffen in het evangelieboek. En wat daarin te lezen staat, wel, dat doe je gewoon. Met een lied in je hart. Maarten Lemmers ofm
De oudst bekende afbeelding van Franciscus van Assisi: fresco in het klooster van San Benedetto in Subiaco, Italië.
4
gerechtigheid Wake op Goede Vrijdag 2013 bij het detentiecentrum op Schiphol.
Waken, bidden en vasten De vastentijd gaat in de katholieke De meeste mensen zullen vandaag de dag ‘vasten’ spontaan associëren met een vastenkuur, kerk traditioneel vergezeld van afvallen, lijnen, iets doen aan je overgewicht. En dat is helemaal prima: jezelf beperkingen opleggen om het beter te hebben. Het perspectief van gerechtigheid, van de bekommernis om de de ontzegging van bepaalde ander is dan wel op de achtergrond geraakt. Ik vermoed dat er niet meer zoveel gevast wordt luxe-producten of gewoontes. op de manier zoals we die van vroeger in de kerk kennen: jezelf vrijwillig beperken om een heldere geest en een helder oog te krijgen voor de nood van de ander. Maar in plaats daarvan Gebruikelijk is het ook om in de zijn er nieuwe vormen ontstaan van vasten en het in de praktijk brengen van gerechtigheid, vastentijd speciale aandacht te zoals ‘wakes’ van groepjes mensen die op verschillende plaatsen in het land gehouden worden. Hun actiemodel? Waken, bidden, vasten. De Franciscaanse Vredeswacht die in de jaren tachtig schenken aan mensen die het moei- van de vorige eeuw ontstond, zette de toon voor deze vorm van ‘stille aanwezigheid’. lijk hebben. Guy Dilweg, lid van de Zachte krachten werkgroep werkgroep Gerechtigheid, De bekendste wake is die bij Schiphol. Vooral op Goede Vrijdag, wanneer het lijden en sterven Vrede en Eerbied voor de Schepping van Jezus wordt herdacht, komen mensen samen bij het detentiecentrum op de luchthaven. Door te waken, te bidden en te zingen leggen ze getuigenis af van hun betrokkenheid bij het van de Nederlandse franciscanen, lijden van de mannen, vrouwen en kinderen, die daar opgesloten zitten. Schuldeloos. Ze lopen staat stil bij dit laatste. rond de gevangenis en zwaaien naar hen die Nederland niet binnen mogen. Dat wuiven is maar een klein gebaar, maar aangrijpend voor wie eigen huis en haard even wil verlaten en mee op tocht gaat. Waken, bidden en vasten. De zachte krachten tegen de harde muren en structuren. De vasten tijd wordt zo een oefening om het niet op te geven, om te blijven geloven in het doen van gerechtigheid. Guy Dilweg ofm Meer informatie: www.franciscaansevredeswacht.nu, www.schipholwakes.nl.
5
de binnenkant
Thuis in Am De Indiase franciscaan Joy Sebastian (41) verblijft sinds juni 2012 in Nederland. Hij woont in de Amsterdamse communiteit. In 1948 trokken de eerste Nederlandse franciscanen vanuit Pakistan naar India. Vanaf die tijd is er altijd een sterke band geweest tussen de Nederlandse en de Indiase provincie van de franciscanen. Zoals vroeger missionarissen uit Nederland naar India gingen, komen nu jongere medebroeders uit India naar Nederland om de moederprovincie te versterken. Joy groeide op in een katholieke familie als oudste van drie kinderen. Zijn zus en zijn broer zijn allebei getrouwd en hebben kinderen. De levensweg van Joy zou een heel andere loop krijgen. Hij werd werktuigbouwkundig ingenieur. “Vier jaar duurde die studie en ik heb het heel fijn gevonden”, vertelt Joy. In die tijd heeft hij zich verwijderd van de kerk en worstelde hij met veel existentiële vragen. Via retraites kwam hij in contact met de beweging ‘Jesus Youth’, waardoor hij weer tot geloof kwam. Nadat hij in 1994 zijn ingenieursdiploma had behaald, werkte hij in verschillende steden in zuidelijk India, waaronder in Bangalore. Daar kwam hij in contact met de franciscanen. Hier heeft hij veel broeders ontmoet. Soms ging hij met hen mee naar hun klooster. Joy: “Echt fijn was het bij de broeders. Er was een hele open en vreugdevolle sfeer in huis, waar een grote groep van zo’n 25 broeders woonde. De meesten waren
6
Tijdens een roeitochtje in de Eilandspolder, een natuurreservaat bij Amsterdam.
tussen de 25 en 30 jaar oud.” Hier maakte Joy kennis met Franciscus en met de franciscaanse spiritualiteit.
Priester worden Op een gegeven moment had de familie van Joy een in hun ogen geschikt meisje gevonden om, in overleg met haar familie, met hem te trouwen. Dat betekende dat hij moest gaan nadenken over zijn toekomst. Hij speelde met de gedachte om priester te worden. Door intensief gebed raakte hij ervan overtuigd dat het Gods wens was dat hij voor het priesterschap zou kiezen. Dit was duidelijk een scharniermoment in zijn leven. Voor Joy was zijn weg nu heel duidelijk en dit gaf hem een goed gevoel. Het heeft wel de nodige jaren geduurd voordat zijn ouders over hun teleurstelling vanwege het afgelaste huwelijk heen waren. Ze zagen het besluit van Joy om priester te worden eigenlijk niet zo zitten.
Geleidelijk aan hebben ze het toch kunnen accepteren er er zelfs van kunnen genieten. Priester worden dus. Maar waar: bij het bisdom of bij een orde? En hoe en wanneer? Joy had nog een goede baan. Uiteindelijk is hij bij de franciscanen ingetreden. Daarna volgde het gebruikelijke traject voor nieuwe broeders, die ook priester gewijd wilden worden: postulaat, noviciaat, filosofie- en theologiestudies. Zijn plechtige professie mocht Joy in 2007 afleggen en op 17 april 2010 werd hij priester gewijd, in aanwezigheid van onder anderen de Nederlandse broeders Wim Pot en Fer van der Reijken. Na zijn priesterwijding werkte Joy een paar jaar in enkele franciscaanse parochies, onder meer in Hyderabad. Werken in een team met andere medebroeders vond hij zeer aangenaam en leerzaam. Het pastoraat bleek hem op het lijf geschreven. Hij vertelt: “Ik heb een ervaring met God en die ervaring wil ik met
msterdam
Joy Sebastian op 17 april 2010 na zijn priesterwijding, omringd door ouders, familie, vrienden, bekenden en parochianen.
anderen delen; mensen helpen God te zoeken en Hem te vinden.”
Inspirerende inbreng Al in 2005 was Joy, samen met zijn mede broeder Sekar Vellaisamy uitgenodigd een paar maanden naar Nederland te komen om kennis te maken met het leven in hun franciscaanse moederprovincie. Dit bezoek vond plaats in het kader van wederzijdse contacten tussen India en Nederland, met het doel jongere Indiase medebroeders voor langere tijd naar Nederland te laten komen om de ouder wordende broeders bij te staan. In 2012 werd dit realiteit. Nadat ze lange tijd op verblijfsvisa moesten wachten, landden Joy en Sekar 8 juni op Schiphol. Beiden gingen ‘inburgeren’: wennen aan het nieuwe land, de nieuwe medebroeders, een andere cultuur, andere tradities, bijna alles anders. En die nieuwe taal leren. Joy
heeft in een Amsterdams taleninstituut een flinke kennis van het Nederlands opgedaan. Met zijn inspirerende inbreng in de groep medebroeders waar hij woont is hij een grote aanwinst, zowel voor hen als voor de hele franciscaanse provincie. Joy heeft een beperkte werkvergunning gekregen. Zijn grote wens is het om, net als in India, werkzaam te kunnen zijn in een parochie, teneinde mensen te helpen hun geloof te vinden en te verdiepen. Hij droomt ervan een soort kleine ‘ashram’ te kunnen beginnen, een geestelijk centrum voor gesprek, gebed, viering, stilte en spirituele verdieping. Joy: “Het zal wel moeilijk zijn zoiets in de Nederlandse situatie te realiseren. Maar ik wil graag mensen de gelegenheid voor spirituele begeleiding aanbieden.”
Taak
Joy vindt dat hij hier een taak te vervullen heeft: zijn moederprovincie helpen, zijn nieuwe medebroeders en de kerk. Was het moeilijk voor hem om India te verlaten? Joy aarzelt even. “In het begin niet”, zegt hij. “Maar gaandeweg wel. Het is toch een grote stap. Wanneer mag ik terug voor een bezoek? De onzekerheid rond een duidelijke taak baart me toch wel zorgen.” Besloten is dat hij in de loop van 2014 een maand terug kan naar India. “Maar eerst de werkzaamheden hier regelen”, laat hij weten. Werken of studeren blijft de vraag. Wanneer er hier voor hem echt iets te doen is zou hij best langer dan de afgesproken vijf jaar willen blijven. “Want ik voel me zeker thuis in Amsterdam”, voegt hij er aan toe. Lars Frendel ofm
Toen hem gevraagd werd om naar Nederland te gaan was zijn antwoord een duidelijk ‘ja’.
7
i n t e r n at i o n a a l
Piet Bots (geheel links) en Rob Hoogenboom bezoeken een Pakistaans dorp.
Van 31 december tot 10 januari bracht de Nederlandse provinciaal Rob Hoogenboom een bezoek aan de franciscanen in Pakistan. Ze zijn verenigd in een ‘custodie’, een regionaal verband van communiteiten. Vroeger was het land een missiegebied van de Nederlandse franciscanen. Piet Bots, verantwoordelijk voor de contacten met voormalige missies, vergezelde hem. Enkele fragmenten uit het reisverslag van de provinciaal.
‘Onder de indruk’ De custodie van de heilige Johannes de Doper bestaat uit 34 geprofeste broeders. Vier van hen zijn boven de 70, 13 tussen de 45 en 55 jaar en de overigen jonger. Er zijn nu twaalf kandidaten. In Karachi maken we een wandeling rond het klooster. Het is schokkend wat je te zien krijgt. Langs de muur een heel dorp van hutjes van niks, waar hele families wonen onder de meest erbarmelijke omstandigheden. Het toont de grote tegenstellingen in een land als Pakistan.
Bewondering We maken ons klaar voor een trip van drie dagen. Eerst gaan we naar Kotri, dan naar Matli. Ik krijg steeds grotere bewondering voor wat onze broeders gedaan hebben en op gang hebben gebracht onder moeilijke omstandigheden te midden van mensen wier levensperspectief zo beperkt is. Van Matli gaan we verder naar Hyderabad. Daar hebben we een ontmoeting met de
8
communiteit. Als we vragen hoe ze Kerstmis hebben gevierd, is hun eerste reactie: “We zijn gelukkig en opgelucht; er is niets ergs gebeurd. De beveiliging was goed. We hadden ook contact opgenomen met de politie.” Het geeft aan hoe ze leven met het angstige gevoel dat de vlam zo in de pan kan slaan. Als er iets gebeurt tegen moslims, wordt sowieso wraak genomen op christenen. Via Padri-jo-got, de plaats waar de broeders een lange geschiedenis hebben, gaan we terug naar Karachi.
‘Oude moeder’ Waar ik me in deze dagen vaak over verbaasd heb, is de gretigheid waarmee de broeders herinneringen ophalen aan de broeders die uit Nederland kwamen, alsof ze nog steeds gemist worden. Ze memoreren hoe hard de Nederlanders gewerkt hebben en zeggen dat zij zelf toch iets meer aandacht willen geven aan het leven als gemeenschap. Dat keiharde
werken wordt niet gemist, maar misschien wel die ‘rijpheid’ die in deze oudere broeders aanwezig was. Evenwichtige personen, die te midden van alles wat gebeurde, het hoofd koel hielden en doorgingen. Ik vertel hoezeer we onder de indruk zijn van wat deze kleine groep nog jonge broeders presteert in het pastoraat en het werk onder de armen. Daar hebben we het nodige van gezien. En ook dat ze een goede structuur hebben van toeleiding en vorming, dat er nieuwe mensen bijkomen en dat ze zelf ook de moed hebben om missionarissen uit te zenden, naar Thailand en Jamaica. “Wat een rijkdom om te mogen zien dat wat onze Nederlandse broeders hier begonnen zijn en op wie ik zo trots ben, door jullie op eigen wijze wordt voortgezet!”, drukte ik hen op het hart. Ze zijn blij met de woorden van hun ‘oude moeder’. Rob Hoogenboom ofm
dierbaar
Het Griekse woord ‘agapè’ betekent zowel liefde als liefdemaal. Dat mag als vanzelfsprekend gelden, maar het was me nog nooit zo opgevallen, tot vlak voor mijn priesterwijding. Toen ik in retraite ging, heb ik deze tekening gemaakt met de bedoeling die te geven aan mijn moeder op de dag van de wijding. Dat heb ik dan ook gedaan. Veel later, na het overlijden van mijn ouders, moesten wij allerlei zaken verdelen. In een laatje vond ik het prentje terug. Het ontroerde me. Mijn moeder had het erg zorgvuldig bewaard. Het staat nu op mijn kamer en telkens als ik de deur open, zie ik het. Het is niet kostbaar, zeker ook niet het mooiste dat ik op mijn kamer bewaar, maar het doet me uiteraard denken aan mijn moeder, voor wie ik het speciaal heb gemaakt. En daarom is het me dierbaar.
Ed van Liemt ofm
9
n i eu w s
Kees Ammerlaan 100 jaar
Mensen Op 27 december 2013 overleed te Divinópolis, Brazilië, Wim van Wordragen. Hij was 85 jaar oud, 65 jaar minderbroeder en 58 jaar priester. Sinds 1956 was hij missionaris in Brazilië. Jarenlang heeft hij zich als leraar wiskunde gewijd aan het onderwijs, met name aan de middelbare school te Belo Horizonte. Ook via het toneel heeft hij veel betekend voor de opvoeding van de jeugd.
Kees Ammerlaan vierde op 22 januari in Woonzorg centrum Mariëngaerde in Warmond zijn honderdste verjaardag. Hij mocht de gelukwensen in ontvangst nemen van loco-burgemeester Leo van der Zon van de gemeente Teylingen, waartoe Warmond behoort. De eeuweling, geboren in Den Haag, ingetreden in 1932 en zeven jaar later priester gewijd, was werkzaam als godsdienstleraar en ziekenhuispastor. Vanaf 2000 woont hij in Warmond.
Te Kerkrade overleed op 2 januari 2014 Joop Sombroek, 90 jaar oud, 70 jaar minderbroeder en 62 jaar priester. Hij heeft zich bijzonder ingezet voor het sociaal werk in Zuid-Limburg. Zo was hij werkzaam als directeur van het St. Gerlach Instituut. Vanaf 1991 woonde hij in Hoensbroek. Op 83-jarige leeftijd overleed op 31 januari 2014 in Divinópolis, Brazilië, Oscar van der Neut. Hij was 60 franciscaan en 53 jaar priester. In 1961 vertrok hij voor de eerste maal naar Brazilië, aanvankelijk voor taalstudie. Vanaf 1962 is hij op verschillende plaatsen in het pastoraat werkzaam geweest.
Kees Ammerlaan wordt gelukgewenst door loco- burgemeester Leo van der Zon van de gemeente Teylingen (foto: Piet van Kampen).
De Mozes & Aäronkerk, met links ervan het Mozeshuis.
Mozeshuis sluit deuren Het Mozeshuis in Amsterdam houdt vanwege geldgebrek op te bestaan. De Nederlandse provincie van de franciscanen, die van meet af aan verbonden was aan het project, heeft het pand teruggekocht, waardoor een faillissement wordt voorkomen. De stichting die het Mozeshuis beheert, maakte dit 9 januari bekend. Het verminderen van de subsidie die het Mozeshuis van de gemeente Amsterdam ontvangt, is de oorzaak van het einde van de stichting, die meer dan 45 jaar actief was in Amsterdam. Het Mozeshuis, gelegen naast de Mozes & Aäronkerk, organiseert maatschappelijke en interreligieuze activiteiten. Per 1 maart zijn deze stopgezet.
Grafkelders ontdekt
Eén van de grafkelders, beschilderd met kruismotieven.
10
Tijdens verbouwingswerkzaamheden in een pand van de Universiteit Utrecht aan het Janskerkhof zijn twee middeleeuwse grafkelders bloot gelegd. De universiteit maakte dit op 30 januari bekend. De kelders bleken de stoffelijke resten te bevatten van zeven mensen. Ze bevinden zich onder de kloostergang van het voormalige minderbroedersklooster dat in 1246 werd gesticht en in 1579 gesloten. De wanden van de grafkelders zijn bepleisterd en beschilderd met kruismotieven. De kelders dateren uit de veertiende of vijftiende eeuw. Het is voor het eerst dat dergelijke kelders in Utrecht in een voormalig kloostercomplex zijn aangetroffen.
ac t i v i t e i t e n
La Verna
Franciscaans Centrum voor Spirituele Ontwikkeling De reis naar je hart Dagretraite
Van iemand die gepassioneerd leeft, zijn genegenheid laat stromen en vergevings gezind is, zeggen we dat hij of zij een groot hart heeft. Deze retraitedag is bedoeld om de kwaliteiten van het hart verder te ontwikkelen. Eenvoudige oefeningen (visualisaties, geleide meditaties, opdrachten of elkaar iets vertellen) zijn bedoeld om het hart te voeden en te verzachten. Docent: Ton Roumen. Datum 25 april Tijd 10.00-16.00 uur Prijs € 35,Voettocht rond Eilandspolder
Een ‘pelgrimstocht’ van één dag door een oud stukje oorspronkelijk Noord-Hollands landschap, een gebied van stilte en rust. De route van zo’n twintig kilometer loopt door oude dorpjes, over grasdijken en half verharde wegen. De Eilandspolder is een schitterend natuurreservaat met een uitgebreid netwerk van (w)eilandjes, water en rietkragen. De rust en de weidsheid van het landschap nodigen uit tot inkeer en maken de wandeling tot een pelgrimstocht. Vertrek vanaf La Verna. Datum 26 april Tijd 9.30-16.30 uur Prijs € 15,-
Informatie en opgave: Derkinderenstraat 82, 1062 BJ Amsterdam tel.: 020 3467530 e-mail: info@laverna.nl website: www.laverna.nl
Franciscaans Jongerenwerk
Stoutenburg
‘Op verhaal komen in Megen’
Koken met de seizoenen
Vaak ben je met zoveel dingen bezig dat je het contact met jezelf dreigt te verliezen. Waar sta je zelf te midden van alles wat je onderneemt? Dit weekend biedt je de gelegenheid om even gas terug te nemen en stil te staan bij jouw levensweg. En we laten ons inspireren door verhalen uit de bijbelse en christelijke traditie. Locatie minderbroedersklooster, Megen Data 25-27 april Prijs € 60,-
Vegetarisch koken met biologische groenten van het seizoen uit de tuin van Stoutenburg. Samen oogsten, groenten schoonmaken, een maaltijd bereiden en genieten van het (h)eerlijke eten. Data 10 april en 8 mei Tijd 15.00-20.00 uur Prijs € 15,-
Franciscaans Milieuproject
18-30 jaar
‘Op adem komen’
Waarin vind jij jouw inspiratie? Wie of wat be-Geest-ert jou? In dit Pinksterweekend verkennen en verdiepen we ons inzicht in wat ons begeestert. Zo leven we toe naar de viering van Pinkstermorgen in de kloosterkerk. Locatie minderbroedersklooster, Megen Data 6-8 juni Prijs € 60,-
Informatie en opgave: Theo van Adrichem ofm Kloosterstraat 6, 5366 BH Megen tel.: 0412 465779 / 465770 e-mail: fjwmegen@hetnet.nl website: www.franciscanen.nl > samen op weg
Informatiemiddag
Als je wilt weten hoe wij hier wonen, wat we doen en waarom, kom dan naar onze informatiemiddag. Je krijgt dan informatie over het project en een rondleiding door huis, moestuin en bos. Datum 27 april Tijd 14.00-16.00 uur Prijs gratis (gift wordt op prijs gesteld). Vieringen
Een aantal zondagen in het jaar verzorgt de communiteit een viering van het leven waar iedereen welkom is. Data 27 april en 25 mei Tijd 10.30 uur (inloop met koffie en thee vanaf 10.00 uur)
Informatie en opgave: Stoutenburgerlaan 5, 3835 PB Stoutenburg tel.: 033 4945500 e-mail: post@stoutenburg.nl website: www.stoutenburg.nl
Voor meer activiteiten in franciscaans Nederland: www.franciscaanseweg.nl
11
Fr a n c i s c a a n s J o n g e r e n w e r k
Op 10 december gingen we met negen leerlingen en twee leraren naar het minderbroedersklooster in Megen, waar we drie dagen hebben doorgebracht. We hebben heel veel samen gedaan deze dagen en het was ook echt heel indrukwekkend en mooi.
Indrukwekkend en mooi Voordat ik naar het klooster ging, zat ik met heel veel vragen en wist ik ook echt totaal niet wat ik me erbij moest voorstellen, bijvoorbeeld hoe de leefwijze van de broeders is en waarom ze voor die leefwijze gekozen hebben. Ik heb op al mijn vragen antwoord gekregen en dit heeft mij een hele goede kijk gegeven op het leven van de broeders in het klooster. Wat ik ook erg interessant vond en wat erg wennen was voor mij, was het vier keer per dag bidden. Ik vond het echt niet erg om te doen en het was ook erg leerzaam wat we tijdens de gebeden hebben gezongen en gelezen. Het bidden gaf mij een heel ontspannen en fijn gevoel. Verder vond ik het verblijf in het klooster ook echt heel ontspannend en kwam ik er helemaal tot rust. De leerlingen die mee waren naar het klooster kende ik van te voren ook nog niet erg goed en omdat we tijdens ons verblijf in Megen zoveel dingen samen hebben gedaan, ken ik ze allemaal veel beter en kwam ik dingen te weten over leerlingen die ik nooit
eerder wist. Sommige dingen hebben mij best wel geraakt. Verder vond ik de eucharistieviering in het klooster van de clarissen ook heel mooi, omdat je echt een hechte band voelde tussen iedereen. Broeder Theo heeft ons heel goed begeleid deze dagen en stond ook open voor al onze vragen. We hebben een hoop van hem geleerd. Deze drie dagen in het klooster hebben best veel met me gedaan omdat ik nu een heel andere kijk heb op het leven in het klooster. Ik vond het heel speciaal om het zelf te mogen ervaren. Nu het alweer langer dan een maand geleden is, denk ik er nog steeds vaak aan en mis ik de gezelligheid met de broeders. Omdat ik zelf katholiek ben, heb ik ook een veel betere kijk op het geloof gekregen. Ik vond het zo indrukwekkend om dit te mogen mee maken en zal het ook de rest van mijn leven met me mee dragen! Haytham Murad