Franciscanen.nl, nr. 1, januari/februari 2014

franciscanen.nl j a a r g a n g 9 | j a n u a r i / f e b r u a r i 2 014 | n u m m e r 1

3 ‘Bruurke van Megen’ 5 Jongeren op pad Zaaien in Zweden 6 Nieuw boek

Voor de VoedselbaNk

G e s pr e k m e t H e N r i k r o e lV i N k

vooraf

Gezonden worden

Foto omslag: De broeders Roland Putman (links) en Lars Frendel in gesprek tijdens een wandeling.

Franciscanen.nl is het tweemaan­ delijkse contactblad van de minder­ broeders franciscanen in Nederland.

Het heeft tot doel een breed publiek

Ze komen er weer aan dit jaar: verkiezingen. Deze keer niet voor de Tweede Kamer of Provinciale Staten, maar voor het Europees Parlement en de Gemeenteraden. Lijsttrekkers en lijstduwers zijn dag in dag uit op de been om reclame te maken voor hun partij, als de partij die het beste de stemmers vertegenwoordigt bij hun inzet voor een betere samenleving.

Ook al gaat het dit jaar dus niet om landelijke verkiezingen, de lijsttrekkers van de landelijke partijen sluiten zich graag bij de campagnes aan. Zij voelen zich gezonden om de belangen van hun partijen zo goed mogelijk voor het voetlicht te brengen en ze beschouwen plaatselijke resultaten zeker ook als graadmeters waar het de landelijke politiek betreft.

In de voorlopige redactie van de Regel van de minderbroeders schrijft Franciscus op meerdere plaatsen hoe de broeders gezonden worden om het evangelie in praktijk te brengen: hoe ze door de wereld moeten gaan. Daarbij gaat het dan niet om stemmen te trekken, maar om zonder eigenbelang onder de mensen te leven en hun het woord van God te verkondigen en zo vrede te brengen. Is dat dan ook niet voor ons een graadmeter voor evangelisch leven in deze tijd?

Ton Peters ofm

op de hoogte te brengen van het franciscaanse denken en doen.

Oplage: 6500.

Abonnement: Gratis aan te vragen via tel.: 030 2324080 en e­mail: provincialaat@franciscanen.nl.

Vrijwillige bijdragen ter bestrijding van de onkosten zijn welkom op rekeningnummer 41.62.44.181 t.n.v. Ned. Provincie v.d. Orde der Minderbroeders, Utrecht.

Nieuwe jaargang De negende jaargang van Franciscanen.nl introduceert een nieuwe rubriek: ‘gerechtigheid’.

Deze neemt op pagina 5 de plaats in van het onderdeel ‘inspiratie’ dat in 2013 actuele onder­ werpen belichtte door franciscaanse ogen. Daarmee haakt het magazine in op het toekomst­ gerichte beleid van de Nederlandse franciscanen. Speerpunten daarin zijn: ‘Gerechtigheid, Vrede en Eerbied voor de Schepping’ en ‘Jongeren en nieuwe broeders’. Dit laatste aandachtsveld krijgt niet alleen profiel op de achterpagina, maar zal ook in de onderwerpkeuze van de andere rubrieken sterker geaccentueerd worden. De ‘Woorden van Franciscus’ komen in 2014 uit de voorlopige redactie van de Regel van de minderbroeders, hoofdstuk 14: ‘Hoe de broeders door de wereld moeten gaan.’

IBAN: NL52ABNA0416244181 Redactie: Ton Peters ofm (hoofdredacteur), Peter van Zoest (eindredacteur), Joost van Heijst (redactiesecretaris), Lars Frendel ofm, Maarten Lemmers ofm, Ton van Oosterhout ofm.

Ontwerp en drukwerk: ART= ontwerp­ en reclameburo

WOORden vAn FRAnCisCus

www.art­is.nl Contact: Franciscanen.nl, Deken Roesstraat 13, 3581 RX Utrecht, tel.: 030 2324080, e­mail: redactie@franciscanen.nl, website: www.franciscanen.nl.

ISSN 1871­7217 ­ TNT reg.nr. 135658

2

Wanneer de broeders door de wereld gaan, mogen zij voor onderweg niets meenemen, geen beurs, geen reistas, geen brood, geen geld en geen stok.

ac t u e e l

Kees van de Wiel (rechts) bekijkt in de kapel met het graf van het Bruurke zijn boek met de Megense franciscaan Henk Paagman, die het bedehuis verzorgt (foto: Brabants Dagblad/ Ruud Rogier).

nieuw boek over ‘Bruurke van Megen’ In de kerk van het minderbroedersklooster in Megen vond op 22 december 2013 de presentatie plaats van het boek ‘Everardus dichtbij. Het Bruurke van Megen van 1868 tot heden’. Aansluitend werd een aan hem gewijd klein museum geopend in een ruimte naast de kapel waar hij begraven ligt.

Drie jaar geleden heeft de stichting Everardus Witte Fonds aan de Megenaar Kees van de Wiel gevraagd om een nieuw boek te schrijven over broeder Everardus Witte, in de volksmond beter bekend als het ‘Bruurke van Megen’. Een eigentijdse uitgave was volgens de stichting, die de verering van Everardus wil bevorderen, noodzakelijk omdat het enige omvangrijke boek over hem stamt uit 1955 en gedateerd is. De auteur heeft tal van publicaties over plaatselijke en regionale geschiedenis op zijn naam staan.

Tijdens de presentatie liet hij weten respect en bewondering te hebben ontwikkeld voor ener­ zijds de vele mensen die vertrouwen hebben in de voorspraak van Everardus en anderzijds voor de minderbroeders die zich inspannen om diens verering levendig te houden. Hij overhandigde het eerste exemplaar van zijn boek aan Kees van de Doel, die al lange tijd een band heeft met het Bruurke van Megen en daar kracht uit put.

Bidden De provinciaal van de Nederlandse francis­ canen, Rob Hoogenboom, stond kort stil bij

wat het Bruurke “ons, zijn broeders”, te zeggen heeft. “Wat mij in broeder Everardus raakt”, zo vertelde hij, “is dat hij blijft bidden én dat hij uitnodigt om samen te bidden met goede moed en vertrouwen. Ik roep mijn broeders in ieder geval op om naar het voorbeeld van Everardus in alle ernst te blijven bidden voor degenen die om ons gebed vragen. Het is een van de taken die wij te verrichten hebben.”

Het boek is te bestellen door overmaking van € 20,­ (inclusief verzendkosten) op rekening­ nummer NL86 ING0001543585 ten name van Stichting Everardus Witte Fonds, Megen, o.v.v. ‘Boek Everardus’.

Peter van Zoest

Jan Witte, geboren in 1868 in Hoorn, trad in 1891 onder naam ‘everardus’ in bij de minderbroeders franciscanen. Hij was kunstschilder van beroep. Spoedig na zijn eeuwige professie werd hij benoemd tot portier van het klooster in Megen. In die hoedanigheid was hij voor velen een vertrouwd figuur aan de poort. voortdurend kreeg hij gebedsverzoeken. Na zijn overlijden in 1950 werd hij begraven bij zijn broeders in de kloostertuin. Maar de mensen bleven komen om hun noden aan hem toe te vertrouwen. Daarom werd zijn stoffelijk overschot vier jaar na zijn dood naar een voor hem gebouwde grafkapel naast de kloosterpoort overgebracht. Boven het graf werd de huidige tombe geplaatst, afgedekt met een levensgroot beeld dat everardus voorstelt, liggend op zijn sterfbed. In 1958 startte een onderzoek dat moest leiden tot het proces van de zaligverklaring. twintig jaar geleden is het stopgezet. De gedachteniskapel van everardus Witte naast het klooster in Megen wordt dagelijks nog druk bezocht.

3

overWegINg

Handschrift in de bibliotheek van het Sacro Convento bij de basiliek San Francesco in Assisi.

Er is een verhaal dat gaat over een edelvrouw die te gast was bij de broeders in de begintijd van de orde.

Zij wilde graag worden rondgeleid door het klooster van de broeders. “Waar is jullie klooster?”, vroeg ze.

De broeders wezen naar alle windrichtingen. “Kijk”, zeiden ze, “heel de wereld is ons klooster.”

Meenemen waar je hart vol van is “Het is prachtig dat we ons overal thuis mogen weten”, merkte een geleerde broeder op. “Maar”, zo liet hij Franciscus weten, “waar laat ik dan mijn kostbare spullen?” “Kostbare spullen?

Welke dan?”, antwoordde deze. “Ik bedoel: de boeken waarin opgeschreven staat wat van belang is in het leven”, klonk de uitleg.

Boeken waren in de dertiende eeuw een kostbaar bezit. Want elke bladzijde was met de hand geschreven. De boekdrukkunst bestond nog niet. “Waar laat ik mijn boeken?” Een heel probleem. In de begintijd van de orde waren er broeders die er iets op hadden gevonden. Ze hadden om hun hals een koordje geknoopt. Daar hing een kistje aan. En daarin droegen ze hun kostbare bezit met zich mee. Heel praktisch natuurlijk.

Vooral wanneer je alleen maar over een voorlopig onderkomen beschikte, een plaats waar het misschien wel erg vochtig was.

Je boeken zouden wel eens door schimmel kunnen worden aangetast.

4

Een van de geschiedschrijvers van de eerste tijd maakt zich een beetje vrolijk over die geleerde broeders die hun ‘bibliotheek’ aan de hals met zich meesjouwen. En inderdaad, zo laat je wel heel erg duidelijk zien dat je een geletterd man bent, iemand die in aanzien staat. In een eerste ontwerp van de ordesregel schrijft Franciscus: “Wanneer de broeders door de wereld gaan, mogen zij voor onderweg niets meenemen, geen beurs, geen reistas, geen brood, geen geld en geen stok.” Franciscus had dat niet zelf bedacht. Samen met twee van zijn eerste broeders was hij een kerk binnengelopen. Daar lag het evangelieboek opengeslagen.

Ze troffen er het reisadvies in aan dat Jezus geeft aan de leerlingen wanneer Hij hen de wereld instuurt. “Niets meenemen voor onderweg.” Ook niet de titels waarmee je kunt laten zien in welke takken van wetenschap je zoal gepromoveerd bent. Alleen maar datgene meenemen waar je hart vol van is. Eigenlijk best wel een goed advies.

Maarten Lemmers ofm

gerecHtIgHeID

Jongeren op pad voor de voedselbank ‘M25’ is een project dat jongeren tussen 12 en 18 jaar uitdaagt en doen In M25 staat het doen centraal. Je gaat je ondersteunt om zich in te zetten voor de kwetsbaren in de samenleving. actief inzetten mét en voor deze mensen die Tien jaar geleden ontstond de eerste M25-groep in Delft. Inmiddels heeft je ontmoet. Zo kun je bijvoorbeeld meehelpen met maaltijden voor daklozen, boodschappen het initiatief navolging gekregen in verschillende andere plaatsen. doen voor ouderen, rolstoelen rijden in een De Megense franciscaan Hans van Bemmel stond aan de wieg van het project verzorgingshuis of iets betekenen voor mensen met een verstandelijke beperking. De activitei­ en enthousiasmeert parochies om M25-groepen te beginnen. Zo ook in de ten worden toegesneden op de leeftijd van de Franciscusparochie in het Brabantse Veghel, waar hij als diaken werkzaam is. deelnemende jongeren. Een zeer belangrijke taak ligt er voor M25­leden om levensmiddelen Hij bericht over een recente actie in zijn parochie van M25-jongeren.

De naam M25 is afgeleid van de passage uit hoofdstuk 25 van het Matteüsevangelie waarin Jezus tegen zijn leerlingen zegt dat het belangrijk is op te komen voor mensen

die het moeilijk hebben. In het evangelie ­ verhaal zijn het hongerigen, dorstigen, vreemdelingen, naakten, zieken en gevangenen.

op te halen voor de voedselbank, waar steeds meer een beroep op wordt gedaan. Afgelopen jaar is de armoede opnieuw fors gestegen.

In totaal leven nu zo’n 1,2 miljoen mensen onder de armoedegrens. Dat zijn er 150.000 meer dan het jaar daarvoor.

enthousiast De jongerengroep van de Franciscusparochie in het kerkdorpje Zijtaart in de gemeente Veghel pakte de uitdaging op. Onder het motto ‘Ik had honger en jij gaf Mij te eten’ zijn elf jongeren zaterdagmorgen 30 november op pad gegaan om etenswaren in te zamelen voor de kerstpak­ ketten van de voedselbank in Veghel. De ruim 1600 inwoners van het dorp waren in de week daaraan voorafgaand door de plaatselijke media al goed geïnformeerd over de actie van deze jonge mensen. In verschillende groepjes zijn ze de straat opgegaan en ze hebben geen huis overslagen. Ondanks de kou zat de stemming er goed in en brachten ze enthousiast het evan­ gelie in praktijk. Alles wat maar lang houdbaar was, werd ingezameld: potjes, koekjes en heel veel groenten in conservenblikken. Er was zelfs een inleverpunt bij de plaatselijke dorpswinkel.

De jongeren haalden maar liefst 19 kratten op! In de kerk van Zijtaart werd alles keurig neergezet voor het priesterkoor. De zondagse kerkbezoekers waren sprakeloos en trots op deze M25­jongeren!

Hans van Bemmel ofm M25-jongeren in actie in Zijtaart.

5

De BINNeNkaNt

Henrik Roelvink speelde een belangrijke rol bij de heropleving van de Orde van Franciscaanse Seculieren in Zweden. Op deze foto is hij te zien (midden, achter jongetje met kruis) met deelnemers aan een kapittel in Zweden van deze franciscaanse ‘lekenorde’ in 2012.

Zaaien in Zweden Henrik Roelvink.

Gevraagd naar de ‘scharniermomenten’ in zijn leven, noemt hij zijn keuze om franciscaan te worden als eerste. Waarom wilde hij dat eigenlijk? Dat vroeg hij zichzelf vooral af, omdat dit op zoveel weerstand stuitte bij zijn vader.

Maar hij wist van binnenuit dat God het wilde en dat hij God eerder moest gehoorzamen dan zijn vader. Toen hij door een Franciscus­spel kennis maakte met het levensverhaal van de heilige uit Assisi, zag hij daar eenzelfde reactie bij Franciscus’ vader. Dat bevestigde hem

6

Hij groeide op in het Brabantse Oirschot en wist al op jonge leeftijd dat hij franciscaan wilde worden. Samen met twee vriendjes was hij als achtjarige misdienaar bij de uitzending naar de missie van de franciscaan Umberto Nuijens en dacht toen: “Dat wil ik ook.”

Maar Henrik Roelvink (nu 76 jaar) had een antiklerikale vader die dat helemaal niet zag zitten. Gelukkig voor hem stond zijn moeder er positiever tegenover. nog meer in zijn keuze. “Het kwam de diepte van mijn keuze ten goede”, zegt hij achteraf.

Heimelijk werd Henrik door zijn moeder in zijn keuze gesteund: zij droeg bij om te kiezen voor zijn roeping. Thuis was Henrik ook lange tijd de enige jongen geweest, wat zijn verlangen naar broeders vergrootte, vertelt hij.

Uiteindelijk werd Henrik voor zijn middelbare schoolopleiding naar het Canisiuscollege in Nijmegen gestuurd. Via een pater jezuïet kwam hij in contact met de franciscanen.

Hij maakte in 1953 kennis met de orde tijdens een Goede Weekretraite in Stoutenburg.

In 1955 trad hij in.

Zweden Na de priesterwijding zou hij sociologie gaan studeren voor de missie in Brazilië, maar dat werd veranderd in de opdracht om in Nijmegen theologie te studeren met een nadruk op oecumene, om naar Zweden te gaan. Sinds 1963 woonden er Nederlandse franciscanen in

Henrik gaf in 1978 het pastoorschap op, maar werkte verder op zogeheten ‘buitenposten’ en had intensieve contacten met het bisdom, vooral op het gebied van de oecumene.

Daarnaast gaf hij inleidingen over het leven van Franciscus en werd in Zweden een autoriteit op het gebied van de ‘franciscanologie’.

Omdat de gewenste uitbreiding uitbleef, werd in 2000 in samenspraak met het bestuur van de Nederlandse franciscanen besloten de communiteit op te heffen. De ingetreden Zweedse medebroeders Bengt Wehlin en Lars Frendel wilden dichterbij de Nederlandse broederschap wonen en zouden op termijn vertrekken. Henrik besloot niet langer te blijven dan tot zijn 75ste jaar. Hij werd nog enkele jaren rector bij de birgittinessen in Vadstena en kwam in 2012 voorgoed naar Nederland.

Geloofscrisis

Zweden. Toen Henrik zijn proefschrift wilde maken, moest hij in Zweden zijn studie min of meer opnieuw doen, in verband met de Luther­ se theologie die daar gangbaar was. Hij kwam in 1966 als eerste katholieke theologiestudent in Uppsala en werd daar bedolven onder kritische vragen: over Maria, de onfeilbaarheid van het Petrusambt, de tegenwoordigheid van Christus in de eucharistie, enzovoorts. Tegelij­ kertijd werd hij benoemd als oecumenisch ad­ viseur van het bisdom Stockholm. Hij woonde in de communiteit in Linköping. “We moesten daar een parochie opbouwen”, vertelt Henrik, “maar er woonden op dat moment slechts driehonderd katholieken, vooral Italiaanse gastarbeiders op een oppervlakte zo groot als de provincie Noord­Brabant.” Tot 1860 mochten de Zweden niet katholiek worden, en ook daarna werden katholieken achtergesteld.

Vandaar dat de parochianen meestal buiten­ landse namen hadden. De opzet was dus een parochie op te bouwen. De bisschop stelde in Linköping een villa ter beschikking die het cen­ trum van de parochie werd. En de franciscanen werden onder meer verondersteld pastorale taken op zich te nemen bij de contemplatieve zusters birgittinessen. Volgens de plannen

van de bisschop zouden andere ordes, zoals dominicanen en franciscanen, de jezuïeten wat tegenwicht moeten geven. Spoedig kwamen er meer franciscanen naar Zweden zodat ze een communiteit vormden van vijf Nederlanders.

Zaaier Henrik woonde aanvankelijk op kamers bij de jezuïeten in Uppsala. Maar in 1971 werd hij pastoor van de parochie in Linköping, zodat zijn proefschrift nooit meer is afgekomen.

“Het was een hele uitdaging”, blikt hij terug, “maar ik hou wel van uitdagingen en ik had er al meer meegemaakt: mijn keuze voor de franciscanen, staande te blijven in het noviciaat en de vraag om in Zweden te gaan werken.”

De broeders merkten al spoedig resultaat omdat ze de parochie zagen groeien. Henrik werd gevraagd om lid te worden van de Oecumenische Raad van het bisdom. “Dus zag ik vooral resultaat als zaaier”, zegt hij, “want ik ben geen maaier.” “Mijn ‘scharniermomenten’ werden vooral van buitenaf aangedragen.

Daar maakte ik dan een uitdaging van.

Maar we zagen resultaat. Behalve de parochie groeide ook de oecumene en de katholieke kerk werd lid van de Raad van Kerken in Zweden.”

Henrik vertelt dat hij nog een belangrijk scharniermoment beleefde tijdens zijn theologiestudie bij de franciscanen.

Hij maakte een geloofscrisis door met betrekking tot de Verrijzenis van Christus.

“Ik ontdekte dat sommige zaken niet louter met je verstand te bewijzen zijn, maar dat je die moet aannemen. Het kostte me moeite om me hiermee te verzoenen, bij gebrek aan voldoende verstandelijk bewijs. Ik ontdekte dat ik een andere weg moest gaan: niet alleen de rede, maar ook het geloof. Dit betekende een omwenteling voor me, een crisis, waar ik uit moest komen, want anders zou de consequentie een volledige breuk betekenen, met het geloof en met de orde.” Henrik ging dieper nadenken over “wat geloven is als waagstuk”. Sommige klasgenoten verlieten de orde, maar Henrik bleef bij zijn eerste keuze als franciscaan en de crisis heeft zich niet meer herhaald. “Mijn oorspronkelijke ‘ja’ op de uitdaging bleef dan ook van harte een ‘ja’, al heb ik ook voor mijn roeping moeten vechten.”

Henrik heeft er geen spijt van gehad en kijkt dankbaar terug op een welbesteed leven.

Ton van Oosterhout ofm

7

I N t e r N at I o N a a l

Boodschappers van vrede en vreugde “Hoe worden wij boodschappers van vrede en vreugde over de gehele wereld?” Met die vraag eindigt Michael Perry, minister generaal van de franciscanen, een kerstboodschap aan zijn medebroeders. Daarmee wil hij aangeven dat de viering van de komst van Gods Zoon gevolgen moet hebben voor hun doen en laten, het hele jaar door.

Syrisch vluchtelingenkind in een winters Libanon.

In een inleidende paragraaf schetst de minister generaal welke centrale plaats Jezus in het leven van Franciscus inneemt. Hij leefde vanuit het die­ pe besef door God in Jezus liefdevol omarmd te worden. Franciscus herkende zo Gods aanwezig­ heid in alle mensen en in de schepping, zonder uitzondering. Dat hij het gebeuren van Kerstmis in 1223 in Greccio in beeld bracht door de eerste kerststal in te richten, is daar ook uitdrukking van.

als een uiting van eigentijdse evangelisering.

De minister generaal staat stil bij de inzet van broeders in Syrië en de Democratische Republiek Congo voor vrede en verzoening.

Ook noemt hij de betrokkenheid van francis­ canen bij de opvang van immigranten en van slachtoffers van de verwoestende gevolgen van klimaatveranderingen en van natuurrampen, zoals in Haïti en op de Filippijnen.

evangelisering

Grenzen

Vele broeders proberen vandaag de dag deze boodschap van gemeenschap en liefde vorm te geven in hun leven en in de communiteiten,

Hierbij aansluitend schrijft Michael Perry: “Eén van de uitdagingen die ons in de gave van de menswording van Gods Zoon is

8

gegeven, is dat wij niet opgesloten blijven zitten in onszelf, maar naar de ander gaan, zoals God ons tegemoet gekomen is.

‘Evangelisering veronderstelt een verlangen in de kerk om naar buiten te treden. Daartoe is de kerk geroepen. Zij moet tot aan de grenzen gaan, niet alleen geografisch, maar ook naar de bestaansuitersten: het geheim van de zonde, van pijn, van ongerechtigheid, van onwetendheid en onverschilligheid tegenover godsdienst, van intellectuele stromingen, en van alle ellende.’ Dit zijn woorden van de toenmalige aartsbisschop van Buenos Aires, kardinaal Jorge Bergoglio. Als paus Franciscus geeft hij uitdrukking aan zijn zorg dat de kerk gevaar loopt in zichzelf opgesloten te zijn en narcistische trekken te vertonen.

Zo’n instelling verzwakt het vermogen haar missie uit te dragen van een levend getuigenis van het evangelie. Velen ­ waar ter wereld ook, katholiek of niet­katholiek ­ hebben op deze woorden enthousiast gereageerd.

Aan ons minderbroeders de vraag hoe wij in het dagelijks leven de paus kunnen navolgen in het openen van onze harten naar anderen, zoals God zijn hart heeft geopend naar de mensheid.”

Boodschappers In een slotparagraaf nodigt Michael Perry zijn broeders uit zich af te vragen in hoeverre zij de boodschap van liefde kunnen uitdragen die ze van God ontvangen hebben door zijn Zoon. “Hoe kunnen we ons mededogen tonen voor hen die onderdrukt worden en kwetsbaar zijn? Hoe worden wij voor de gehele wereld boodschappers van vrede, vreugde en hoop?”

Ton Peters ofm

DIerBaar

Op 22 september 2002 deed ik mijn plechtige professie in Megen. Van de communiteit kreeg ik een kaars waarop te zien is hoe Franciscus voeten wast. Deze afbeelding is afkomstig van een kaart die ik van een zuster franciscanes van Asten heb gekregen. Zij was werkzaam op Aruba waar ik geboren ben. Deze kaars steek ik alleen aan op Witte Donderdag, op 22 september en op 3 oktober, de sterfdag van Franciscus, die bij zijn overlijden het evangelie van de voetwassing liet voorlezen.

Paus Franciscus gaf op Witte Donderdag 2013 een inspirerend signaal af toen hij de voeten van een aantal gedetineerden in Rome de voeten waste. Zo bracht hij de spiritualiteit van Franciscus terug naar eenvoud en dienstbaarheid. Als ik de kaars aansteek, roept dat bij mij de gedachte op dat het bij alles wat ik doe niet gaat om prestatie, maar dat ik in alles wat ik doe ook mezelf geef: degene die ik ben. En soms komt dan de vraag in me op: waar ben ik een geschenk voor een ander?

Rangel Geerman ofm

9

NIeuWS

Website franciscanen geheel vernieuwd

eenvoud “Eenvoud is misschien wel het voornaam­ ste oogmerk van franciscaans leven”, schrijft Franciscuskenner Hans Seven­ hoven in zijn boek Eenvoud. Franciscaanse spiritualiteit hier en nu. Het werd op 14 september gepresenteerd tijdens het symposium ‘De kracht van eenvoud’ van de Franciscaanse Beweging in ’s­Hertogenbosch. De auteur legt verschillende interpretaties van het woord uit en onderzoekt de mogelijkheid het begrip te gebruiken als toegang tot franciscaanse spiritualiteit. Dat doet hij vanuit teksten van en over Franciscus en zijn eerste broeders en tevens met be­ hulp van beschouwende verhalen. Van de lezer wordt wel enige inspanning vereist, want “wat eenvoud is veronderstelt een bepaalde instelling, een passende manier van kijken”, aldus Hans Sevenhoven.

Hans Sevenhoven, Eenvoud. Franciscaanse spiritualiteit hier en nu, Franciscaanse Beweging, ’s­Hertogenbosch 2013, 95 blz., € 9,50.

Op 12 december is de website van de Nederlandse minderbroeders franciscanen geheel vernieuwd online gegaan. De bestaande site moest op de schop omdat deze technisch en qua lay­out niet meer bijdetijds was. Daarnaast wilden de Nederlandse franciscanen de nieuwe speerpunten in hun beleid een duidelijk profiel geven binnen de communicatie via internet: ‘Jongeren en nieuwe broeders’ en ‘Gerechtigheid, Vrede en Eerbied voor de Schepping’. Deze worden op de site prominent toegankelijk gemaakt via twee hoofdmenublokken: ‘Samen op weg’ en ‘Vrede en alle goeds’.

De andere drie hoofdmenu’s verwijzen door naar nieuws en achter­ gronden en uiteenlopende informatie over de franciscanen. Door de hele site heen is een integratie met social media en e­mail doorgevoerd, zodat al het materiaal gemakkelijk gedeeld kan worden. Tenslotte is er ook op toegezien dat de site is toegesneden op toegankelijkheid via smartphones en tablets.

Screenshot van de nieuwe website.

Mensen In Weert overleed op 28 november Frans Oostrum. Hij was 88 jaar oud, 66 jaar francis­ caan en 59 jaar priester. In 1955 vertrok hij naar de missie in Japan. Hij was daar tot 1974 werkzaam, op het eiland Hokkaido. Bij zijn terugkeer naar Nederland werd hij pastoor in Sappemeer en daarna in de parochie Zuidhorn. Hij was ook meerdere jaren gardiaan van de regionale communiteit in Noord­Nederland. In 2001 verhuisde hij naar Weert.

Op 18 december 2013 overleed te Warmond Alfons van Nunen, 91 jaar oud, 73 jaar franciscaan en 66 jaar priester. Na een studie antropologie te Sydney vertrok hij in 1953 naar de missie van Nederlands­Nieuw­Guinea, het huidige Papua. Hij deed daar etnologisch onderzoek en was werkzaam in het pastoraat en het onderwijs. In 2004 keerde hij terug naar Nederland en ging wonen in Warmond.

Busreis ‘Franciscanië’ Evenals voorgaande jaren organiseert de communiteit van de franciscanen in Delft in 2014 een busreis naar franciscaans Italië (Assisi, Rieti­dal, La Verna). Dit keer van 29 april tot en met 8 mei. Neem voor inlichtingen en inschrijving contact op met: Piet Bots ofm Raamstraat 78 2613 SE Delft tel.: 015 2151063 e­mail: pietbots@hetnet.nl

10

ac t I v I t e I t e N

LA veRnA

FRAnCisCAAns JOnGeRenWeRK

stOutenBuRG

teken aan de wand

stille Omgang

Koken met de seizoenen

Graffiti is een geïntegreerd onderdeel van onze leefomgeving, zoals de reclame dat al eerder was. Beide uitingsvormen zijn zelfs het kunstmuseum binnengetrokken en hebben daar een plaats veroverd. De muur tussen Oost en West is geslecht; nu is het de muur in Bethlehem die een creatief en geweldloos protest oproept. In deze cursus gaan we op zoek naar tekenen van angst en hoop. De eerste, derde en vijfde bijeen­ komst zijn in La Verna, daar tussenin twee museumbezoeken.

Data 15 februari, 1, 15, 29 maart, 12 april Tijd 10.30­12.30 uur Prijs € 60,­

In het weekend van de Stille Omgang verzorgt de Amsterdamse communiteit een speciaal programma. Naast een inleiding, gesprek en het zelf ervaren wat eucha­ ristische aanbidding met ons doet, is er ruimte om mee te doen in het ritme van het franciscaanse klooster. Op zaterdagavond sluiten we ons aan bij de Stille Omgang.

Zondag vieren we met elkaar de eucharistie.

Aanmelden vóór 28 februari.

Locatie La Verna, Derkinderenstraat 82, 1062 BJ Amsterdam Data 21­23 maart Prijs € 40,­

Vegetarisch koken met biologische groenten van het seizoen uit de tuin van Stoutenburg. Samen oogsten, groenten schoonmaken, een maaltijd bereiden en genieten van het (h)eerlijke eten.

Datum 13 februari Tijd 15.00­20.00 uur Prijs € 15,­

Franciscaans Centrum voor spirituele Ontwikkeling

Luisteren naar je essentie

Laat je raken door woorden, kom bij jezelf en open je eigen wijsheid. Stap voor stap laten we ons tijdens deze dag samen leiden door ‘lectio divina’, een eeuwenoude christelijke meditatievorm. Met behulp van diverse oefeningen in stilte, creativiteit en beweging zoek je de weg naar binnen.

Datum 14 maart Tijd 10.00­16.00 uur Prijs € 35,­

Informatie en opgave: Derkinderenstraat 82, 1062 BJ Amsterdam tel.: 020 3467530 e­mail: info@laverna.nl website: www.laverna.nl

Franciscaans Milieuproject

18-30 jaar

Franciscaanse reizen

Van 11 tot en met 20 juli vindt een tiendaagse jongerenreis plaats naar franciscaans Italië. We maken kennis met franciscaans plekken in Assisi en omgeving.

We hebben een eigen onderkomen in Assisi en we reizen met een busje.

Van 25 tot 29 augustus is er in Lourdes een Europese Franciscaanse Jongerenontmoe­ ting. Vanuit heel Europa komen jongeren bijeen om samen te bidden en te vieren, voor ontmoeting en bezinning. Vanuit Nederland zullen we deelnemen aan deze ontmoeting.

Informatie en opgave: Theo van Adrichem ofm Kloosterstraat 6, 5366 BH Megen tel.: 0412 465779 / 465770 e­mail: fjwmegen@hetnet.nl website: www.franciscanen.nl > samen op weg

informatiemiddag

Als je wilt weten hoe wij hier wonen, wat we doen en waarom, kom dan naar onze informatiemiddag. Je krijgt dan informatie over het project en een rondleiding door huis, moestuin en bos.

Datum 23 februari Tijd 14.00­16.00 uur Prijs gratis (gift wordt op prijs gesteld). stoutenburg bij u thuis

Op verzoek trekken wij er graag op uit om in uw kerkelijke gemeente, parochie, gemeen­ schap of werkgroep over het Franciscaans Milieuproject te vertellen: een informa­ tiemiddag ‘bij u thuis’. Ook verzorgen we inleidingen en workshops voor studiedagen en symposia, bijvoorbeeld over eigentijdse franciscaanse spiritualiteit, gemeenschaps­ leven, verbondenheid met de natuur of de tuin als oefenplaats. Een financiële vergoe­ ding stellen we in overleg vast.

Informatie en opgave: Stoutenburgerlaan 5, 3835 PB Stoutenburg tel.: 033 4945500 e­mail: post@stoutenburg.nl website: www.stoutenburg.nl

voor meer activiteiten in franciscaans nederland: www.franciscaanseweg.nl

11

fr a N c I S c a a N S J o N g e r e N W e r k

in oktober vond weer het jaarlijkse franciscaans jongerentreffen plaats, waar ik voor de eerste keer aan deelgenomen heb. ik wist wel iets af van de franciscanen, maar was nog nooit in een franciscanenklooster en in megen geweest. bij WjD@ home in Delft, het programma voor degenen die niet naar de Wereldjongerendagen in rio de janeiro konden, ontmoette ik verschillende mensen die betrokken waren bij de organisatie van het jongerentreffen. Ze nodigden me uit om er aan deel te nemen.

Je voelde verbondenheid Het mooiste aan het weekend vond ik het gevarieerde programma. Zo hebben we vieringen bijgewoond, workshops gedaan, gesprekken gevoerd en veel lol gehad. Veel van de gebedsdiensten die ik heb bijgewoond gaven mij bezinning en rust en het is mooi om het ‘naar de kerk gaan’ ook eens op een andere manier te ervaren en te beleven.

De eerste workshop die ik heb gedaan ging over bidden en werd geleid door zuster Marianne van Haastrecht. Tijdens deze workshop hebben we geleerd op wat voor soorten manieren je kan bidden en wat bidden nou eigenlijk inhoudt. Het mooiste aan deze

workshop was nog wel de ervaringen die werden uitgewisseld. De tweede workshop die gegeven werd door broeder Roland Putman ging over het leven en spiritualiteit van Franciscus. Het was interessant om eindelijk iets meer te weten te komen over Franciscus zelf en waarom de spiritualiteit is zoals die is.

Ook leuk vond ik dat ik door het weekend heen kennis heb gemaakt met verschillende leuke jongeren en broeders en zo soms echt hele leuke en soms inspirerende gesprekken heb gehad.

de vieringen in de kerk van de franciscanen en heb ik veel verschillende mensen leren kennen. Je voelde gewoon de verbondenheid in de groep. Het was mooi hoe we in deelgroepjes verder in konden gaan op de thema’s en ervaringen, maar ook hoe we het gewoon met de hele groep gezellig konden hebben. Ikzelf ben nu geïnspireerd door Franciscus en was nog nooit bij de franciscanen geweest, maar weet nu zeker dat ze me nog vaker zullen gaan zien in Megen!

Ramon Roks

Al met al vond ik het een mooi en afwisselend weekend. Zo heb ik heel erg genoten van