Oranjewijk Ons Koninkrijk Voorjaar 2017 by Oranjewijk Leeuwarden

Speeltuin: hart van de Oranjewijk

nr. 2017 1

! r a a h n e m e h r o o v t p i n k Ge www.haaridee. eu www.haaridees

hop.nl

www.facebook. com/haaridee De Haar ide

Oranje Nassaustraat 19 8933 BR Leeuwarden tel. (058) 2135256

Vera, Sim

one, Deb

e crew

ora en A

haaridee@gmail.com www.haaridee.eu

nnelie

De zekerheid van deskundige rechtsbijstand Allround advocatenkantoor voor bedrijven, instellingen en particulieren. • • • • • • •

Personen- en familierecht Sociale zekerheidsrecht Arbeidsrecht Auteursrecht(royalties, licenties, plagiaat) ICT-recht (computerrecht, internet, software) Strafrecht Handelsrecht, overeenkomstenrecht

Voor meer informatie: Zaailand 100 (naast de rechtbank) 8911 BN Leeuwarden tel. 058 - 215 88 15 fax 058 - 215 92 20 email info@casseres.nl www.de-casseres.nl

de kracht van een persoonlijke aanpak

VAN DE REDACTIE Het omslag van dit nummer is een weerspiegeling van wat overal buiten in de Oranjewijk te zien en te voelen is: lente! Met de winter en de verkiezingen achter de rug kunnen we weer onbevangen vooruit zien en plannen maken want we hebben een paar seizoenen de tijd om ze uit te voeren. We hebben zogezegd de wind in de rug. Een prachtige start van een beeldschone Oranjewijk maakten we 21 maart mee. Als openingsact van de Himmewike (21 t/m 28 maart) gingen bijna 500 leerlingen in Leeuwarden onder begeleiding van vrijwillige buurtbewoners de straat op om zwerfafval uit de wijk op te ruimen. De foto’s hieronder spreken boekdelen. Dan nog even dit: bij de laatste redactiebijeenkomst van uw glossy heeft eindredacteur Christine Pietersen ons verteld dat ze een soortement sabbatical wil inlassen en na al die jaren van redactielid (8 jaar) én wijkpanellid (14 jaar) én contactpersoon met de gemeente én websitebeheerder (5 jaar) nu wel weer eens een vrije Oranjewijkbewoner wil zijn. Heel goed te begrijpen Christine. Namens ons allemaal een open doekje en tige dank dat je zoveel mooie en goede dingen hebt mogen realiseren in onze wijk. Veel plezier met de inhoud van dit nummer. We horen graag van u. Hein Kraij

INHOUD VAN DE REDACTIE VRIJWILLIGERSAVOND BOOMSPIEGELDAG OP NAAR HET 4DE ENERGIECAFÉ THE PASSION KOMT NAAR LEEUWARDEN GRENDEL GAMES BESTE MENSEN, EVEN VOORSTELLEN JACK RUSSELL VET VALT MEE, SUIKER NIET KRIJGT DE ORANJEWIJK EEN EIGEN FONTEINPROJECT? THE TRAVEL OF MATS OVERLEVEN ALS KOOKWINKEL DE VERLEIDELIJKE KLANK VAN DE CELLO COLOFON, OPMERKELIJK LENTECOLLAGE

Coverfoto's: Janny Kamp, 7 januari 2017.

3 4 10 11 13 17 22 23 25 28 30 33 35 38 40

VRIJWILLIGERS 25 PORTRETTEN

VRIJWILLIGER In het vorige wijkblad besteedde Hylke Goudswaard, voorzitter van de wijkvereniging, aandacht aan de vrijwilligers van de Oranjewijk. Hij benadrukte dat deze vrijwilligers hun werk vooral achter de schermen doen. En daar heeft hij groot gelijk in, maar van een béétje aandacht gaan de vrijwilligers vast niet naast hun schoenen lopen.

Hylke is behalve dus voorzitter van de wijkvereniging, ook lid van het wijkpanel en hij haalt oud papier op. En waarom? ‘Als je hier woont en je wilt dat het leefbaar is: doe wat!’

Tino maakt de speeltuin schoon, was medeorganisator van het warme winterfeest en is bestuurslid van de wijkvereniging. Tino doet vrijwilligerswerk omdat hij betrokken wil zijn, hij wil zich inzetten voor de samenleving en hij vindt het leuk om iets actiefs te doen. Ineke is redactielid van de wijkkrant: ‘Schrijven is het mooiste dat er is, het is mijn lust en leven.’ Daarnaast hoopt ze dat ze op deze manier iets voor de wijk kan betekenen, een wijkkrant is immers een mooi middel om mensen met elkaar in contact te brengen.

Mirjam en Hans spreken in stereo: ze halen beide oud papier op. Ze vinden het belangrijk iets voor de wijk te doen, ze vinden het leuk de klus samen te klaren en met iedere geleegde container horen ze de kassa rinkelen: geld voor de wijk! Maar als je ze naar hun échte drijfveren vraagt: achterop de vrachtwagen staan, da’s het mooiste! Björn noemt zichzelf ‘onderdeel van het onderhoudsteam van het speelplein’. Los van dat hij er belang bij heeft dat het ‘speeltuinplein’ schoon is omdat hij aanwonende is, vindt hij het belangrijk een bijdrage te leveren aan zijn leefomgeving. En omdat je op deze wijze verantwoordelijk bent voor een stukje van je eigen wijk en niet afhankelijk van de gemeente. En de vrijwilligersborrel? ‘Ik kwam toffe mensen tegen.’ Willem heeft in 2015 meegeholpen met het verven van het buurthuis. Hij wel! Inmiddels is Willem gestrikt voor het ophalen van oud

BUURTJOURNAAL NR. 1

RSAVOND papier en staat hij open voor andere vrijwilligersactiviteiten. Hij is ook degene die de vigilante app in de wijk heeft opgezet. Zijn motivatie is glashelder: hij vindt dat hij in een fijne wijk woont en hij is ervan overtuigd dat je moet investeren als je het zo wilt houden. Voor Willem geldt dat de vrijwilligersborrel een stimulans is: hoe meer vrijwilligers, hoe leuker het wordt om in de Oranjewijk te wonen. Jochem vertelt dat hij lid is van de werkgroep Nieuwe Energie Oranjewijk. ‘Het is altijd goed om met de toekomst bezig te zijn. Energie besparen en duurzaam leven waar dat kan, is werken aan de toekomst. Verder geloof ik in Eendracht maakt Macht. Samen doen, samen nieuwe initiatieven bedenken en uitvoeren, samen energie inkopen: dat levert altijd voordeel op. Bij elkaar komen als werkgroep is leuk, maar het gezelligst zijn de energiecafé’s een paar keer per jaar in het buurthuis. De uitgenodigde deskundigen hebben altijd nuttige informatie waarmee wij allemaal ons voordeel kunnen doen.’ Mark is penningmeester van de wijkvereniging. Daarnaast maakt ook hij de speeltuin schoon en haalt hij oud papier op. Het schoonmaken van de speeltuin vindt hij niet

leuk, maar hij vindt dat hij als bewoner en gebruiker van deze openbare ruimte zijn steentje moet bijdragen. Het ophalen van oud papier doet Mark omdat hij het leuk vindt. Altijd weer zijn er mensen die bijna zijn vergeten om de container bij de weg te zetten en dan snel-snel op het laatste moment de zooi nog kwijt moeten. Daarnaast levert het ook geld voor de wijk op dat we naar eigen inzicht kunnen besteden. En daarbij gaat het niet ‘om een paar luizige tientjes, maar om serieus geld’ (hier spreekt de penningmeester). Ines is van het groen: zij zit in de boomspiegelcommissie: ‘Samen met een paar wijkgenoten houden we op zaterdag 6 mei voor de tweede keer een boomspiegeldag; dat houdt in dat we zoveel mogelijk boomspiegels (het stukje grond rond een boom op de stoep) beplanten met plantjes. Oud-wijkbewoner Siem de Vlas nam ruim twee jaar geleden het initiatief de wijk wat te vergroenen. Ik vond het een heel goed idee. Nu hij verhuisd is, willen we dit voortzetten.’ Daarnaast is Ines speeltuinvrijwilligers. Ines vindt het leuk om actief te zijn in de wijk omdat het een manier is om veel mensen uit de buurt te leren kennen en een steentje (of een plantje) te kunnen bijdragen aan een nog leukere wijk.

BUURTJOURNAAL NR. 1

VRIJWILLIGERS 25 PORTRETTEN

Corrie is ook een van de vrijwilligers die de speeltuin schoonhoudt. De speeltuin voelt als haar voortuin, het is een klusje dat moet gebeuren en haar idee is dat ieder wel iets mag doen voor zijn/haar buurt. Sjoeke houdt zich net als Ines bezig met het opfleuren van de boomspiegels. Sjoeke heeft niet alleen lol in het beplanten en koesteren van haar eigen geadopteerde boomspiegel, zij vindt het ook leuk om andere buurtbewoners enthousiast te maken. Met als resultaat een fleuriger buurt, met een hopelijk magnetische aantrekkingskracht op bijen. De vrijwilligersborrel vond Sjoeke gezellig. Leny vertelt: â&#x20AC;&#x2DC;Janny heeft mij gevraagd als vrijwilliger mee te doen met het ophalen van het oud papier. Dat leek mij een leuke manier om als nieuwkomer de wijk en de mensen in de wijk te leren kennen. Behalve de collega's vrijwilliger heb ik ook af en toe een kort praatje met deze of gene die nog net op tijd met de bak komt aanlopen. Met twee anderen loop ik achter een grote Omrin-auto aan.

BUURTJOURNAAL NR. 1

Het is nog een hele kunst om dat in een paar uurtjes te volbrengen en tevens te zorgen dat alle bakken weer leeg langs de kant van de weg komen te staan. Andries is lid van de werkgroep NEO, de werkgroep die met de Oranjewijkers meedenkt over mogelijkheden om energie te besparen. Ook moeten er oplossingen komen voor de periode dat de Oranjewijk niet langer van aardgas gebruik kan maken. Onze wijk kent een grote verscheidenheid aan inwoners en van woningtypen. Dat maakt het tot een enorme uitdaging voor elke woning de beste oplossing te vinden. Andries vindt het een goede zaak zijn kennis en ervaringen hiervoor in te zetten. Over de vrijwilligersborrel zegt hij dat je er dan achter komt hoeveel mensen zich op de een of andere manier inzetten voor alles wat hier speelt. Het motiveert Andries ook zelf de handen uit de mouwen te steken. Henk Douma is net als Andries van de NEO-werkgroep, omdat hij het belangrijk vindt om een bijdrage te leveren aan de energietransitie, noodzakelijk om onze planeet leefbaar te houden voor onze kinderen en

kleinkinderen. Hij vindt het leuk en zinnig omdat hij leert van de anderen, hij woont interessante lezingen bij en het brengt hem nieuwe contacten. Het heeft hem gestimuleerd zelf ook maatregelen te nemen. Binnenkort krijgen ze bij Henk zonnepanelen op het dak en gaan ze volledig in hun eigen elektriciteitsverbruik voorzien. Hilde is nu geen vrijwilliger meer, maar ooit wel degelijk, want ze is nu erelid. En dat word je niet zomaar, en wat leuk dat ze mee kwam borrelen.

Toon haalt oud papier op, omdat het voor een goed doel is en het ook nog eens goed is voor de conditie. Achterop de auto staan, met één hand vasthoudend en dan door de wijk scheuren: blijer kun je Toon niet maken. En de vrijwilligersborrel was weer gezellig als immer. Erika is er van overtuigd dat bloemen en planten de wijk vriendelijker en gezelliger maken, dus de boomspiegel commissie was

voor haar the place to be. De boomspiegeldag vond ze een groot succes: samen met de buren aan het scheppen en planten leverden haar ook nieuwe contacten op. Datzelfde gold voor de vrijwilligersborrel: een leuke manier om met buurtgenoten in contact te komen. Ze heeft dat ook meteen een constructief en nauwelijks te weerspreken voorstel: laat ons een nieuwjaarsborrel voor de hele wijk organiseren met daarnaast nog een aparte vrijwilligersborrel. Jawel, zo komt Jan Splinter door de winter. Durk vertelt: ‘Voor mijn wijk sta ik eens in de zoveel tijd achterop de oud papierwagen. Ik doe dat graag want ik sta hélemaal voor duurzaamheid en ben dan ook erg van het recyclen. Thuis scheid ik al mijn afval en ik rijd al 26 jaar in mijn (tweedehands) Audi. Onze Nieuwjaarsborrel vond ik weer zeer geslaagd. Door het toepasselijke praatje van de voorzitter Hylke Goudswaard voelde iedereen zich gezien en gekend en zo hoorde ik ook wat anderen allemaal voor onze wijk doen. Verder ben ik zeer benieuwd naar ons eerstvolgende energiecafé. Dankzij een energiecafé in 2016 heb ik al weer bijna een halfjaar (tot volle tevredenheid) zonnepanelen op mijn dak en wek ik dus deels mijn eigen stroom op.’

BUURTJOURNAAL NR. 1

VRIJWILLIGERS 25 PORTRETTEN

Minne is bestuurslid van de wijkvereniging en als zodanig verantwoordelijk voor het Oranjewijkgebouw. Voor Minne is het vanzelfsprekend dat je een kleine bijdrage levert aan je leefomgeving om de saamhorigheid te vergroten. Het is een manier om allerlei mensen uit je buurt te ontmoeten, met wie je dan bij andere gelegenheden weer een praatje kunt maken. Vrijwilligerswerk valt in tijd vaak reuze mee, vindt Minne, omdat je de dingen samen doet. Hij besluit met de mededeling dat een goede vergadering hem niet lang genoeg kan duren, maar dat is wellicht een alternatief feit.

Christine was eindredacteur van de Oranjeglossy. Was lid van het wijkpanel. Was lid van de wijkvereniging en ‘deed’ de Oranjehof. Christine weet alles, kan heel veel en investeerde ontzettend veel tijd en energie in onze wijk. Na al deze jaren heeft ze behoefte aan een periode afstand en ik ben nog niemand tegen gekomen die zich daar niets bij voor kan stellen. Als het aan ons ligt, plaatsen we in het volgend nummer een interview met Christine, ook omdat zij waarschijnlijk een mooi tijdsbeeld neer kan zetten met al haar ervaring door de jaren heen.

Henk Krist is beheerder van het buurthuis en een ieder die hem in die hoedanigheid wel eens nodig heeft gehad, weet dat hij dat goed doet. En ja: die creatieve kunstenaar die zo lekker relaxed mensen aan het schilderen zet, is ook de beheerder die dus redelijk accuraat voor een aantal zaken moet zorgen. Henk had beide rollen ook bij Parnas en beide rollen liggen hem. Voor wat betreft het beheerderschap geniet hij van de omgang met mensen en zoekt hij naar een nóg bruisender invulling van het buurhuis. De vrijwilligersborrel vond hij leuk en hij was vooral blij te constateren dat er weer nieuwe mensen bij waren gekomen.

Peter schrijft verleidelijke recepten voor de Oranjeglossy. In een van de vorige nummers van ons wijkblad hebben we aandacht besteed aan deze markante man.

BUURTJOURNAAL NR. 1

Sieta was een van de oprichters van het wijkpanel, dus heeft haar sporen wel verdiend met het vrijwilliger zijn.

Femke is de initiatiefnemer en medebestuurslid van de Oranjehof (moestuintjes Emmaplein) en Femke is lid van de kinderactiviteiten commissie. Daarnaast schreef ze regelmatig iets in de wijkkrant en wil ze dat in de toekomst ook wel weer doen. Femke is ontwapenend eerlijk over haar motieven: nadat de palen, waar haar grote squaregarden moesbak op rustte, niet meer berekend waren op hun taak en de zandbak eronder verpletterd werd, had ze er tabak van en zocht naar alternatieven. En toen de kinderactiviteitencommissie een aantal jaren geleden zieltogend bleek, dacht Femke aan het belang van haar eigen bloedjes en kwam in actie. Voordat men nu serieus denkt dat Femke haar tomeloze energie inzet uit egoïstische overwegingen: niets is minder waar. De contacten met de andere wijkbewoners vindt ze een prettige bijvangst en - wederom bloedeerlijk - het is fijn om waardering te krijgen.

Femke doet nog een beroep op ouders in de wijk: ‘We zijn nu van een groep van zeven teruggegaan naar vier commissieleden bij de kinderactiviteiten commissie. Dat heeft er in geresulteerd dat we niet meer de menskracht hebben om naast de activiteiten rond Pasen en Sint Maarten ook nog alle andere dingen te doen zoals de Sint intocht, kinderdisco's en de buitenspeeldag. Het zou tof zijn als er weer meer schouders en handen zouden komen zodat we weer meer taken konden verdelen en daardoor meer kunnen organiseren. Dus... meld je aan of neem contact met ons op als je zelf wat leuks wilt organiseren!’

BUURTJOURNAAL NR. 1

ACTIVITEITEN IN DE WIJK OPROEPEN

BOOMSPIEGELDAG De lente is begonnen! Tijd om aan de slag te gaan in de tuin, en in de boomspiegels. Net als twee jaar geleden willen we weer een boomspiegeldag houden in de Oranjewijk. Het doel: zoveel mogelijk boomspiegels (het stukje grond rondom een boom op de stoep) beplanten zodat onze wijk weer wat groener wordt. Het wijkpanel heeft voor dit jaar weer budget beschikbaar gesteld om plantjes te kopen. De boomspiegeldag wordt gehouden op zaterdag 6 mei.

Hoe werkt het? Belangstellende buurtbewoners met een boomspiegel voor de deur (of in de straat) die mee willen doen, kunnen zich (vĂłĂłr 15 april) via de mail melden bij ondergetekende; vermeld er even bij om welke boomspiegel het gaat. Wij kopen verschillende soorten planten (op advies van oud-wijkgenoot Siem de Vlas die dit in 2015 initieerde) en zakken tuinaarde. Die kunnen zaterdagmorgen om half elf worden opgehaald bij het buurthuis. Ingewikkelde vragen over plantensoorten of grond kunnen we niet beantwoorden; wij hebben hier niet zoveel verstand van als Siem de Vlas. Maar we zorgen ervoor dat er genoeg keus is (onder andere siergrassen, lage heesters en oranje planten) en dat ze geschikt zijn voor de boompiegels. Hopelijk tot de zesde! Ines Jonker (inesmjonker@lijbrandt.nl) Maria Louisastraat 8 Sjoeke Mulder Oranje Nassaustraat

BUURTJOURNAAL NR. 1

Waar? Buurthuis. Wanneer? Zaterdag 6 mei.

Hoe laat? Om 10.30 uur kun je (als je je hebt aangemeld) aarde en plantjes ophalen. In het buurthuis, dus.

DUURZAAMHEID NEO-GROEP

OP NAAR HET

4de ENERGIECAFÉ Terwijl u de ontwikkelingen op energiegebied op uw eigen manier volgt is de NEO-groep achter de schermen alweer bezig met de organisatie van haar volgende energiecafé.

energiebesparing in hun buurt.’ Ja natuurlijk weer een hele mond vol. Je zou ook simpelweg kunnen zeggen dat het Buurkracht gaat om locale energiebesparing van onderop. Wij als NEO vonden dit idee zó dicht aanliggen tegen wat wijzelf hier in de wijk aan het doen zijn dat het ons niet kwaad leek om ook 2 buurtbegeleiders van Buurkracht voor ons 4de energiecafé uit te nodigen. Ze heten Sicco Boorsma en Michel Hania en zijn alleszins bereid om de werkwijze van Buurkracht met grote helderheid en praktische illustraties toe te lichten. Dus dat zijn de ingrediënten van het programma voor ons volgende energiecafé.

VEEL ONDERWERPEN

BUURKRACHT

We proberen steeds een onderwerp te vinden dat belangrijk is voor iedereen in de Oranjewijk. Nou, thema’s te over! Op de laatste 2 bijeenkomsten van NEO kwamen in vogelvlucht voorbij: windenergie/turbines, zonenergie/ panelen, geothermie/aardwarmte, energieambassadeurs, subsidiemogelijkheden bij dak-, spouwmuur en vloerisolatie en meer down to earth: hoe verduurzaam je je eigen woning? Dat laatste thema sprak ons het meest aan omdat we het voor de Oranjewijkers heel concreet kunnen maken. Als volgt.

En dat is nog niet alles. We zijn als immer actieve NEO-ers ook in contact gekomen met de organisatie Buurkracht (ja inderdaad Buur zonder t). Achtergrond: ‘De Friese Milieufederatie (FMF) werkt aan een mooi en duurzaam Fryslân. Samen met haar partners Doarpswurk en Us Kooperaasje ondersteunt zij, middels de Energiewerkplaats Fryslân, lokale initiatiefnemers op het gebied van lokale, duurzame energieproductie en energiebesparing. Vanaf januari 2017 wordt ENERGIECAFÉ vanuit de Energiewerkplaats Fryslân het pro- Tijd en plaats: gramma Buurkracht uitgevoerd. Buurkracht 4de Energiecafé 9 mei 2017 van 19.30 – 21.30 uur stimuleert bewustwording en energiebespa- in het Buurthuis Oranjewijk. ring door vrijwillige buurtinitiatieven op te Thema: starten en te begeleiden op het gebied van zelf/samen energie besparen Programma: 19.30 - 19.45 inloop 19.45 - 20.30 Robin Vrieler over verduurzaming eigen woning 20.45 - 21.15 Buurkracht 21.15 – 21.30 uitloop

EIGEN HUIS VERDUURZAMEN Het is ons gelukt om Robin Vrieler uit te nodigen voor ons 4de energiecafé. Die naam zegt u misschien niks maar u moet weten dat in zijn verduurzaamde woning de aftrap heeft plaatsgevonden (november 2016) van de Nationale Duurzame Huizenroute. Robin heeft namelijk samen met een handige buurman zijn dubbele woning (uit dezelfde bouwperiode als de meeste huizen in de Oranjewijk) zó verduurzaamd dat het model kan staan voor wat wij zelf in onze wijk aan onze eigen woningen kunnen doen. Daarover komen ze praten in ons energiecafé en ze gaan hun best doen om zoveel mogelijk vragen van wijkbewoners te beantwoorden.

We gaan een week voor aanvang ook nog flyeren in de Oranjewijk met een kleurige aankondiging van het 4de energiecafé. Maar u doet er goed aan om alle gegevens nu alvast in uw agenda te schrijven. NEO ziet u graag komen. Hein Kraij

BUURTJOURNAAL NR. 1

BED AND BREAKFAST EMMAPLEIN EMMAPLEIN 5, LEEUWARDEN - TEL. 06 50511954 WWW.EMMAPLEIN.EU

Wim Teeuw Foeke Sjoerdswei 26 • 8914 BH Leeuwarden telefoon: 06 53 976 549 website: www.cadenzacatering.nl • email: info@cadenzacatering.nl

www.nordwincollege.nl VMBO-groen / MBO / Cursus & Contract

BUURTJOURNAAL NR. 1

Babs Mulder telefoon 058 216 25 64 24 uur per dag bereikbaar! www.comes-uitvaartzorg.nl

EVENEMENTEN IN LEEUWARDEN THE PASSION

THE PASSION

KOMT NAAR LEEUWARDEN

Voor de zevende keer wordt The Passion uitgevoerd, en deze keer vindt The Passion plaats in Leeuwarden, op donderdag 13 april. De Nederlandstalige liedjes en de BN’ers zijn bekend. Maar waar komt het verhaal eigenlijk vandaan?

The Passion klinkt niet alleen Engels, de oorsprong is dat ook. In 2006 werd in Manchester iets soortgelijks gedaan, maar dat was een eenmalige actie. Het bracht producer Jacco Doornbos op het idee dit ook eens in Nederland uit te proberen. De eerste editie vond plaats in Gouda, daarna volgden Rotterdam, Den Haag, Groningen , Enschede en AmersPetrus

Jezus

foort. En nu is Leeuwarden aan de beurt, een mooie opmaat voor 2018. Het verhaal waarop The Passion is gebaseerd, blijkt van alle tijden. Het gaat over de laatste uren van het leven van Jezus, dat wordt nagespeeld met Nederlandstalige liedjes, gezongen worden door professionals. Soulzanger Dwight Dissels speelt de rol van Jezus in Leeuwarden, Elske de Wall zingt de partij van Maria, en zo doen er nog veel meer BN’ers mee. The Passion is niet altijd onomstreden. Twee jaar geleden was er een klein relletje over de oranje overall waarin ‘Jezus’ werd opgebracht en berecht. Nu droeg de hoofdrolspeler ook de voorgaande keren een oranje overall, maar blijkbaar raakte het deze keer net een gevoelige snaar. Immers, IS kleedt de mensen die ze gaan onthoofden ook in een oranje overall. Zij doen dat omdat dit kledingstuk gebruikt werd in Guantánamo Bay, maar dat was blijkbaar in het collectieve geheugen weggezakt. Maar als je er even over nadenkt is het vreemd. Want het verhaal van Jezus lijkt eigenlijk nogal op de vermoorde gevangen van IS: ten onrechte opgepakt en veroordeeld, publiekelijk vernederd en geëxecuteerd. Wat achtergrondinformatie over het lijdensverhaal is misschien geen overbodige luxe.

HET VERHAAL Ergens in de jaren dertig van de eerste eeuw loopt er een prediker rond in het door de Romeinen bezette Israël. Hij komt uit een stadje in het noorden van het land Israël: Nazareth. De Romeinen hebben een zetbaas in Israël, koning Herodes Antipas. Herodes heeft een hekel aan Jezus en wil graag van hem af. Daarnaast is er de Romeinse politicus Pontius Pilatus, hij is prefect in Jeruzalem, dat is een soort commandant. Hij wordt gehaat door de bevolking omdat hij een beeltenis van de keizer heeft opgehangen in de Joodse tempel. Erger kon niet.

BUURTJOURNAAL NR. 1

EVENEMENTEN IN LEEUWARDEN THE PASSION Judas

De bevolking van Israël is dus geen baas in eigen huis. Wel zijn er gezaghebbende priesters en geleerden die veel verstand hebben van de heilige Schriften (ongeveer het eerste deel van de Bijbel). Er zijn verschillende groepen geleerden die regelmatig met elkaar overhoop liggen. Maar zolang ze zich niet met politiek bemoeien, mogen ze van de Romeinen hun gang gaan. Maria

evenwicht in gevaar. Bovendien worden ze regelmatig door hem in hun hemd gezet omdat hij onder al hun strikvragen uitkomt en ze zich door hem beledigd voelen. Maar er zijn ook Schriftgeleerden die tot kalmte manen en met Jezus komen praten omdat ze nieuwsgierig zijn. Maar op een goed moment is de maat vol voor de leiders van het volk en de hogepriesters. Jezus moet weg, en snel ook. Want er staat een groot feest voor de deur waar heel wat mensen op afkomen: het Pesachfeest. En als het tijdens dat feest tot een veroordeling komt, zou er wel eens oproer kunnen uitbreken. Daar zit niemand op te wachten want de Romeinen slaan opstanden meestal bloedig neer. En er is een geluk bij een ongeluk: een van de volgelingen van Jezus is zwaar in hem teleurgesteld en is bereid hem te verraden. Judas Iscariot heet hij, en hij meldt zich bij de belangrijkste priesters.

SOLDATEN

LASTPAK Na drie jaar in het hele land preken, zieken genezen en verhalen vertellen, heeft Jezus inmiddels aardig wat aanhang, vooral onder het gewone volk. Daar is niet iedereen blij mee. De priesters en de Schriftgeleerden willen aan de ene kant zoveel mogelijk macht behouden, en aan de andere kant de Romeinen te vriend houden zodat de bevolking het niet zal bezuren. Jezus is in hun ogen een lastpak, een volksmenner. Hij doet blasfemische uitspraken, tast hun gezag aan en brengt daardoor het precaire

BUURTJOURNAAL NR. 1

Midden in de nacht, nadat Jezus samen met zijn discipelen het begin van het Pesach heeft gevierd en samen met hen heeft gegeten, gaat hij met een paar discipelen naar de Olijfberg in Jeruzalem. Hij weet dat zijn einde nadert, is letterlijk doodsbenauwd en wil bidden. Hij neemt drie leerlingen mee (Petrus, Johannes en Jacobus) en vraagt ze wakker te blijven. Maar ze vallen in slaap. Dan komen midden in de nacht een groep gewapende mannen de tuin van Getsemane binnen, aan de voet van de Olijfberg. Judas loopt naar Jezus toe en kust hem, het teken voor de groep mannen dat dit de man is die ze moeten hebben. Jezus laat zich meenemen naar de priesters die in vergadering bijeen zijn. Er komen allemaal mensen voorbij die Jezus beschuldigen van

onder andere godslastering. Jezus ontkent niet dat hij de zoon van God is, en dat doet de deur dicht. Hij wordt geslagen, bespuugd en gespot. Judas krijgt ondertussen erge spijt van wat hij heeft gedaan. Hij gooit het verradersloon voor de voeten van de priesters neer, en maakt een eind aan zijn leven.

PILATUS De volgende dag besluiten de hogepriesters en de leiders van het volk dat hij ter dood moet worden gebracht. Maar daar hebben ze de Romeinen voor nodig. Ze gaan ze met Jezus naar prefect Pontius Pilatus. De prefect vindt Jezus wel een interessant geval. “Bent u echt de koning van de Joden?” vraagt hij. Er komt geen antwoord. Pilatus is er verlegen mee. Zijn vrouw heeft hem namelijk een boodschap gestuurd over deze man: ‘laat hem vrij’, smeekt ze, ‘ik heb heel akelig over hem gedroomd’. Maar gelukkig, Jezus blijkt uit Nazareth te komen en daarmee is hij een geval voor koning Herodes. En zo wordt Jezus naar Herodes gebracht. Maar Herodes krijgt Jezus ook niet aan het praten en hij stuurt hem weer terug.

Pilatus voelt zich er niet lekker bij en hij legt “Kruisig hem,” is het antwoord. En dat gebeurt. aan het volk dat er bij staat uit dat hij hem ei- Voor The Passion houdt het verhaal daar op. genlijk nergens voor kan veroordelen. Dan Hoe het verhaal verder gaat staat op verschilkrijgt hij een idee. Het is een Romeinse ge- lende plekken te lezen, bijvoorbeeld op www. woonte een misdadiger vrij te laten op een van debijbel.nl. Zoek op Matteüs, Marcus, Lucas of de feesten. En hij heeft wel iemand: Barabbas. Johannes en je komt aan het eind van die boekMaar die vlieger gaat niet op, de leiders van het jes het verhaal tegen. volk hebben liever dat deze beruchte gevangene vrij komt, dan Jezus. Wie in de stad zelf is op 13 april komt wellicht mensen tegen die gratis het bijbelboekje ‘MarTen slotte vraagt hij als een echte populist: cus’ in het Fries uitdelen. “Wat willen jullie dat ik met hem doe?”

Haas verteller

Pilatus

De Romeinen hebben kruisigen als manier van executeren waarschijnlijk overgenomen van de Perzen. Hij werd vooral gebruikt voor weggelopen en weer opgepakte slaven, geminachte vijanden en criminelen. De meest gebruikte methode was de gestrafte aan een houten kruis op te hangen met behulp van touwen, alleen in ernstige gevallen werden er grote spijkers gebruikt. Het is een gruwelijke dood, ook omdat het soms dagen duurt voordat de veroordeelde daadwerkelijk overlijdt.

Ineke Evink

BUURTJOURNAAL NR. 1

Kom naar Bakker Bart!

vlaaien e t s r e k De lek ia stellen v e b e n li n o .nl

rt akkerba

www.b

Je kunt op elk moment van de dag bij ons terecht voor een ovenvers brood, een krakend vers belegd broodje, een heerlijke broodsnack en een vers gezet kopje koffie.

Openingstijden: maandag 09:00 - 18:00 dinsdag 09:00 - 18:00 woensdag 09:00 - 18:00 donderdag 09:00 - 21:00 vrijdag 08:30 - 18:00 zaterdag 08:30 - 17:00 BakkeBart Wirdumerdijk 5 8911 CB Leeuwarden Tel: (058) 212 55 09 Fax: (058) 216 80 95

De lekkerste

Onze therapeuten: Ynse de Boer Ynse de Boer Fysiotherapeut Manueel therapeut Fysiotherapeut

Manueel therapeut

Eke Siebinga Fysiotherapeut Eke Siebinga nek/schouder/hoofdpijn

Fysiotherapeut

Sinds juli 2012 zijn wij als praktijk werkzaam binnen het medisch centrum Buitenhove. Deze stap bracht ons meer ruimte, een grote en goed uitgeruste oefenzaal en meerdere zorgdisciplines onder een dak.

Fysiofrisoteam bestaat uit acht fysiotherapeuten en één oefentherapeute, iederspecialisme. met een Het Het Fysiofrisoteam bestaat uit zes fysiotherapeuten en één oefentherapeute, ieder met een eigen eigen specialisme. Hiermee proberen wij de voor U optimale zorg te verlenen. Onze benadeHiermee proberen wij de voor U optimale zorg te verlenen. Onze benaderingswijze is individueel gericht, met ringswijze is individueel gericht, met persoonlijke en professionele persoonlijke aandacht en professionele begeleiding. Binnenaandacht onze praktijk bestaan er ookbegeleiding. mogelijkheden om te Binnen onze praktijk bestaan er ook mogelijkheden om te oefenen in klein groepsverband. oefenen in klein groepsverband.

Martine de Jong nek/schouder/hoofdpijn Oefentherapeut Cesar

Martine de Jong Dick de Roest Oefentherapeut Cesar Fysiotherapeut Ita de Roest-Luth Dick de Roest Fysiotherapeut Fysiotherapeut Bekkenfysiotherapeut

Fysiotherapie voor ouderen

Sina Keuning Fysiotherapeut, Haptonomie, Ita de Roest-Luth Psychosomatische Fysiotherapeut Fysiotherapie

Bekkenklachten en

Lianna Touwen Bekkenbodemfysiotherapie Fysiotherapeut

Sinavan Keuning Janine der Plas Fysiotherapeut, Haptonomie, Fysiotherapeut Psychosomatische

Wietske Siemensma-v.d. Ploeg fysiotherapie. Kinderfysiotherapeut

Praktijk FYSIOFRISO J.H. Knoopstraat 6-e, 8933 GS Leeuwarden tel.: (058) 213 59 56 , info@fysiofriso.nl www.fysiofriso.nl

Wijkzorgcentrum Greunshiem Tjotterstraat 16, 8937 AS Leeuwarden Wijkzorgcentrum Het Nieuwe Hoek Hoeksterpad 16, 8911 JW Leeuwarden

Leoni Bouma Fysiotherapeut Kinderfysiotherapeut

DE WERELDEN VAN TIM SERIEUS SPELPLEZIER

GRENDEL GAMES Wow! Even bijkomen hoor. Net terug van een flitsbezoekje aan Grendel Games. In de Blokhuispoort. Voor de 2de keer gesproken met Tim Laning in zijn fantastische studio met tientallen medewerkers. Overal vette beeldschermen, mooie ruimtes, lekker licht. Goed sfeertje. De creativiteit spat er vanaf.

Iemand tipte mij om eens een kijkje te gaan nemen bij Tim Laning, Oranjewijker. Zou van alles doen op het gebied van games maar dan anders. Anders dan de mainstream. Niet alleen maar eindeloze heroïsche gevechten of kosmische dreigingen of schieten tot je een ons weegt of racen, racen, racen. Nee, games met een serieuze twist. Seriously entertaining zogezegd. Ik krijg Tim telefonisch te pakken en maak een afspraak. Ter voorbereiding bekijk ik Tim’s site Grendel Games.

wijk. Ik tref hem op zijn oppasdag en de sfeer is huiselijk en gezellig. Amber keutelt wat rond, op de achtergrond speelt een peuterfilmpje. Wij praten over games en hoe dat allemaal bij Tim zo gekomen is.

Openingstekst: We make seriously entertaining games. Nou en ik natuurlijk gelijk benieuwd naar het brein achter zo’n statement. Kan dat echt? Met gamen de wereld positief veranderen? Games zijn toch alleen maar verslavend en negatief en destructief en anarchistisch enne…enne…enne. Of niet soms? Tim mag me overtuigen van het tegendeel. Ik bel aan.

TIM’S WERELD 1 Tim woont met vrouw Gerdien en dochter Amber (nu 1 jaar) sinds 2014 in de Oranje-

Blijkt toch dat die gast al vanaf zijn 13de in computerspelletjes geïnteresseerd is. Maar dan praten we dus wel over meer dan dertig jaar geleden! De eighties! Toen liep hij al speelhallen binnen en niet om er te gokken maar om uit te vinden wat er sneller en beter zou kunnen. Hij gaat zichzelf opleiden, doet Communicatie & Voorlichting bij de NHL en helpt daar een paar jaar later om een heuse gamestudierichting van de grond te tillen. Leert ondertussen van alles over het bewerken van adventure games voor de Nederlandse markt. Komt in Leeuwarden elke dinsdagavond met een man of 20 bijeen om tips & truuks uit te wisselen.

BUURTJOURNAAL NR. 1

DE WERELDEN VAN TIM SERIEUS SPELPLEZIER

Terwijl Tim en ik verder babbelen over al deze wapenfeiten sukkelt Amber tevreden in slaap. Op de schoot van pappa Tim. Ik breng het gesprek even op mijn eigen kleinkinderen.

GARFIELD VS HOTDOG

Start een bedrijf dat Advanced Game Design heet. Beetje saaie naam. Tim trekt een paar mede-gamers aan en de plek waar ze brainstormen, schetsen maken en programmeren is het ouderlijk huis van Tim. Ergens buiten in de natuur, aan een meer. En nu komt het. Eén van Tims favoriete verhalen speelde ook rond een meer: het verhaal van Beowulf. In Beowulf komt een monster voor: Grendel. Opeens weet Tim het en zo ontstaat in 1999 de naam Grendel Games. In 2002 wordt Grendel Games officieel ingeschreven bij de Kamer van Koophandel.

BUURTJOURNAAL NR. 1

Op mijn iPad heb ik onlangs één van de spelen van Grendel Games gedownload getiteld: Garfield vs HOTDOG. Ondertitel: Hoe leer je kinderen wat een gezonde leefstijl is? Door ze samen met Garfield de battle aan te laten gaan tegen de slechterik HOTDOG. Mijn kleinkinderen van 6 en 8 zijn er dol op. Het is een aantrekkelijk ogend spel waarin de bekende stripfiguur Garfield van tekenaar Tim Davis het opneemt tegen alle eetverleidingen van HOTDOG. Al spelend leren de kinderen gezonde eetkeuzes te maken, reclame invloeden te weerstaan, fruit en lekkere boterhammen uit te delen én ze wakkeren ook nog eens hun wilskracht aan. Verder kunnen ze zélf bepalen waar het spel zich gaat afspelen. In Amsterdam, Beijing, New York, Venetië of Tokyo. Speciaal ontworpen voor kinderen met obesitas maar ik weet uit ervaring dat gewone doorsnee kinderen het spel ook helemaal te gek vinden.

Tim’s wereld 2 Nu gaan we van de gezellige, knusse, liefdevolle wereld van Tim en Amber en zijn vrouw Gerdien in het huis op de hoek van de Gysbert

Japicxstraat naar de Grendel Games studio’s in de Blokhuispoort. Wat ik daar toch aantref! Niet te filmen dat Leeuwarden zo een professionele maar toch ook zeer relaxte studio heeft. Welkom in Tim’s wereld 2.

laten zien. In gesprek zijn met opdrachtgevers. Mensen die zeer gefocust op hun megagrote beeldschermen aan het werk zijn. Een serieus spellaboratorium. Genieten.

Wat me het eerst opvalt als ik even op Tim zit te wachten in een van de glazen ruimtes is de wand met prijzen. Ze hebben nogal wat klappers gemaakt die creatievellingen van Grendel Games! Toch even een paar noemen: Dutch Game Awards 2013 & 2015 & 2016 met o.a. de game Gryphon Rider. Aquatech Innovation Awards 2015 eervolle vermelding voor de game Wijk & Water Battle en ga zo maar door. Ik

CHIRURGEN IN DE UNDERGROUND We gaan wat verder de diepte in met het spel Underground. Een serious game voor chirurgen in opleiding beweert Tim. Jawel! Tim laat een opstelling zien van het prototype voor dit spel: 2 witte kunststoffen chirurgenpistolen (laparoscopic controllers) verbonden met een Nintendo spelcomputer op een metalen driepoot en verder een beeldscherm op ooghoogte waarop de voortgang van Underground en de chirurgische ingrepen te volgen zijn.

maak een foto van de prijzenwand met de fladderende uiltjes. Tim neemt me mee op een tochtje door de verschillende studio ruimtes. Ik kijk vol bewondering naar ontwerpen voor achtergronden en spelfiguurtjes die op de tovertafels ontstaan. We passeren meer dan levensgrote maquettes van figuren uit bekende sciencefiction films. Overal groepjes medewerkers die met elkaar ideeën uitwisselen. Elkaar ontwerpen

Tim: ‘De vraag kwam van het UMCG, zij wilden een game die een bijdrage levert in de training van buikoperaties. Er stond een enorm dure simulator in de gang van het ziekenhuis, maar niemand gebruikte die, veel te saai. Underground daarentegen is leuk om te spelen en vele malen goedkoper dan de simulator. Underground gaat over het dappere meisje Sari en haar robotvriend Sw4nk. Sari’s vader is ontevreden over Sw4nk en stuurt hem naar de mijnen. Sari laat het er niet bij zitten en probeert haar robotvriend te bevrijden. Sari en Sw4nk komen in de grotten in de problemen en alleen jij kunt hen helpen … En verdiept in dit spel leren de chirurgen in opleiding precies

BUURTJOURNAAL NR. 1

DE WERELDEN VAN TIM SERIEUS SPELPLEZIER

TIM’S WERELD 3

de bewegingen die ze moeten maken tijdens operaties.’ Dan levert Underground met alle toeters en bellen eraan het UMCG ook nog eens een enorme besparing op. ‘Voor een reguliere simulator betaal je een bedrag tussen de € 50.000,- tot € 100.000,- terwijl de gamesoftware van Underground het ziekenhuis € 19,95 kost en de laparoscopische controller € 249,-. Mooi toch? Het enige dingetje is nog dat het team 24.378 koppen koffie dronk tijdens het maken van Underground.’ Ik luister met grote interesse, blijf verbaasd om me heen kijken. Hoor tussen neus en lippen door dat De Friesland en het MCL naast nog allerlei andere partijen partners geworden zijn van Grendel Games. Dat De Friesland van de Garfield vs HOTDOG game de eerste 5000 downloads gratis heeft weggegeven! Zó belangrijk vinden ze de strijd tegen overgewicht bij kinderen.

BUURTJOURNAAL NR. 1

Dat geeft me meteen een mooi bruggetje naar het laatste deel van dit artikel want anders blijft mijn bezoek aan de toverwereld 2 van Tim Laning in de Blokhuispoort tot in der eeuwigheid doorgaan.

Wat valt er nu nog meer te zeggen over Tim Laning, Oranjewijkgenoot? Op de website van Grendel Games staat dat Tim monsterlijk goed is in: strategie, creatieve concepten en acquisitie. En dat bedoel ik. Als Tim niet thuis is in zijn 1ste wereld, nergens te spotten is in de Blokhuispoort - zijn 2de wereld - dan is hij ongetwijfeld op acquisitie, of zit hij in het buitenland en bezoekt een conferentie als de GDC. Dat staat voor de jaarlijkse Game Developers Conference, meteen werelds grootste bijeenkomst van professionele game ontwikkelaars. En inderdaad! Op zijn Facebook zie ik op 3 maart een geinige foto van beide kopstukken van Grendel Games met het bijschrift: ‘Het Grendel monster zwerft niet alleen maar rond op de GDC. Hier zie je onze Tim Laning en Jan-Jaap Severs samen met Mark Nelson van zowel de Stanford Peace Innovation als van de Persuasive Technology Labs elkaar gezellig bijpraten over spannende nieuwe ontwik-

kelingen op het gebied van gedragsverandering, gezondheidszorg en onze video game technologie.â&#x20AC;&#x2122;

Dus die uitnodiging drukken we ook even bij dit artikel af voor degenen die meer willen beleven in de werelden van het serieuze gamen.

Nou, hier laat ik het bij. Laat het nou toevallig zo uitkomen dat de verschijningsdatum van deze glossy net wat vroeger in april is dan de eerstvolgende open dag van Grendel Games.

Hein Kraij en bedankt Tim voor de fascinerende tocht die je me liet maken door jouw werelden

BUURTJOURNAAL NR. 1

VOOR IEDEREEN IN DE ORANJEWIJK OPROEP

Nu we het toch over onze glossy heb- Eerlijk gezegd kunnen we daar geen genoeg ben: als lezer begrijpt u natuurlijk van krijgen. Lage drempel. Gewoon even maidat wij hier van de redactie altijd op len naar oranjewijk@gmail.com zoek zijn naar: Voorbeeld: - bijzondere verhalen vorige week kregen we mail van Henk de Vries - unieke personen (schrijver/journalist) die bezig is met: - opvallende toestanden ‘een boek te maken over de Emmakade tussen - foto’s & tekeningen de twee bruggen, zowel noordzijde als zuid- andersoortige kopij zijde. Ik gebruik o.a. historisch fotomateriaal (waarvoor we nu even geen naam weten) van particulieren en de beeldbank. Ik heb een die door onze eigen wijkbewoners worden aantal interviews gehouden met bewoners en aangeleverd. schippers.

Daar ga ik de komende tijd mee door’. En natuurlijk gaat zo’n project ook weer spannende artikelen opleveren voor onze glossy.

Kortom: we horen graag van u. Wij hier van de redactie, Hein Kray, 06 22558276 Ineke Evink, 06 22064228 Janny Kamp, 06 54636578

WIJKPANEL

Beste mensen, even voorstellen... Een paar jaar geleden hebben we ons huis in de Oranjewijk te koop gezet. Het is een aardig groot pand en we wilden wat kleiner en overzichtelijker wonen. Maar wel het liefst in dezelfde wijk. We bezochten een paar leuke huizen die te koop stonden maar kwamen er niet uit. Want als puntje bij paaltje kwam was geen van de andere huizen mooier, beter en meer bij ons passend dan

ons eigen huis. Na ruim een half jaar besloten we om ons huis uit de verkoop te halen. Achteraf heerlijk dat je gewoon kunt kiezen om in je huis te blijven wonen. Inmiddels heb ik het gevoel dat ik wel iets voor de wijk wil betekenen. Ik las dat zowel de Wijkvereniging als het Wijkpanel leden nodig hebben. Ging me verdiepen in de taak van beide clubs. In november besloot ik om me op te geven

als lid van het Wijkpanel. Christine Pietersen die zowel contactpersoon met de gemeente als penningmeester(es) was gaf aan dat het haar teveel werd. Ik neem de financiën nu dus van haar over. Naast heel veel vrijwilligers in de Oranjewijk, waar het fijn vertoeven is, geeft het een goed gevoel iets terug te doen. Elsiet van der Ploeg

UPDATE THEATERVOORSTELLING Wegens verstoord broedproces wordt de voorstelling BouMantsjeWipsturt naar oktober 2017 verplaatst.

Tegen die tijd zal er, zo hopen wij, een prachtig broedsel uit gaan komen. (wordt vervolgd)

namens Yke Kaastra en de gehele crew.

BUURTJOURNAAL NR. 1

RUSSEL

BUURTJOURNAAL NR. 1

Huisar tsenpraktijk B.R. Westerman Coopmansstraat 50 (bij het Cambuurplein) Tel: 058-2124680 Voor huisartsenzorg bij u in de buurt: www.westermanhuisarts.praktijkinfo.nl Voorheen zaten wij 15 jaar in de Oranjewijk. Maar nu kunnen we u van dienst zijn in een ruim modern centrum.

W W W. B W H O N T W E R P E R S . N L EMMAKADE 74A

â?§ D E M A K E R S VA N

SUIKERBAN GEZOND ETEN IS LEKKER

VET VALT MEE, SUIKER NIET

Uit de Leeuwarder Courant van 6 januari 1967: de brug in dagelijks gebruik.

Je zou er gek van worden. Eerst mocht je ab-so-luut geen vet eten, en meer dan drie eieren per week was op termijn dodelijk. Daarna vooral geen dierlijke vetten maar juist wel weer plantaardige. Lightproducten eten was heel verstandig. Nu is het opeens suiker dat in de ban moet. Wie heeft er nog geen dieet-stress?

lateerde ziektes komen veel meer voor dan vroeger. Dus waarom zou je het niet eens met minder suiker proberen? Een nieuw advies is je suikerinname te beperken tot zes suikerklontjes oftewel 25 gram toegevoegde suiker per dag. Daar gaan veel mensen bij het ontbijt al overheen.

E-nummers

Wat gezond eten is, is onderhand niet meer zo duidelijk. Werden we jarenlang gewaarschuwd voor vet en dan vooral de verzadigde variant, tegenwoordig is suiker de boosdoener. Het lastige is alleen dat voor beide waarschuwingen de wetenschap werd en wordt ingezet. Waarmee maar weer eens wordt aangetoond dat je ‘de wetenschap’ maar beter niet altijd het laatste woord kunt geven. Hoe dan ook, de nadruk op het vermijden van vet van de afgelopen decennia heeft bepaald niet gezorgd voor afname van overgewicht, integendeel. Niet alleen overgewicht, ook ziektes als diabetes (type 2) en andere aan overgewicht gere-

De hamvraag is hoe je dat het beste kunt doen. Stap 1: weg met de pakjes en zakjes, en de kanten-klare etenswaren. In ieder geval, zoveel mogelijk. Wie al niet duizelig wordt van de lengte van de ingrediëntenlijst op pakjes en zakjes, wordt het wel van de inhoud van die lijstjes. Daarmee is overigens niet gezegd dat de E-nummers niet deugen. Die E-nummers zijn er juist omdat het door de Europese Unie goedgekeurde hulpstoffen zijn, hoeveel kritiek je er verder ook op kunt hebben. Het is wel zo dat al die hulpstoffen je aan standaardsmaken laten wennen. Dat is jammer omdat ze vaak maar een beperkt repertoire bieden. Vooral voor kinderen is dat een nadeel. Met hoe meer smaken zij worden geconfronteerd, hoe beter ze leren proeven en hoe meer ze uiteindelijk zullen lusten. Tel uit je winst. Er zijn nogal wat proeven gedaan met voeding en hulpstoffen en die laten onder andere zien dat de kleur van het gerecht voor een groot deel bepaalt waarnaar de proefpersonen vonden dat het naar smaakte. Met andere woorden: vla kan dan wel een aardbeiensmaak hebben, als je er blauwe kleurstof aan toevoegt, halen de meeste mensen de aardbeiensmaak er niet meer uit... Ten slotte moeten de hulpstoffen vaak verhullen dat er van de beloofde inhoud maar bitter

BUURTJOURNAAL NR. 1

SUIKERBAN GEZOND ETEN IS LEKKER

weinig in de vla, yoghurt of frisdrank terug te vinden is. Berucht zijn de ‘bosbessen-drankjes’ met 2% bosbes, wat betekent dat er nog geen halve bosbes per glas in zit. Maar het klinkt wel heel gezond.

per gerecht uit zodat je het goed leert kennen. Je kunt best Provençaalse kruiden gebruiken, maar het is ook leuk om eerst te kijken welke kruiden dat eigenlijk zijn en ervaren hoe ze apart van elkaar smaken. Al was het maar omdat de term ‘Provençaalse kruiden’ niet voor iedere fabrikant Eetlustopwekkend hetzelfde betekent. Tijm, rozemarijn, marjolein Ook erg jammer zijn de smaakversterkers die en bonenkruid zitten er meestal wel in, maar er vrijwel standaard in pakjes en zakjes zit. Jam- zijn fabrikanten die er ook lavendelbloemen en mer omdat ze je laten wennen aan onnatuurlijke salie doorheen doen. Best kans dat je na even smaken, en jammer omdat ze vaak eetlustop- experimenteren je eigen mix samenstelt op basis wekkend werken (vandaar dat je bijvoorbeeld van je eigen voorkeuren. Hetzelfde geldt voor ook door blíjft eten van een zak chips…). De speculaaskruiden en andere mengsels. ervaring is dat veel mensen er echt van moeten Ook mensen die rustig aan doen met pakjes afkicken. Een keer proberen en het dan niet lus- en zakjes gebruiken vaak nog wel macaroni- of ten, is dus heel gewoon. spaghetti-mix. Daarom hieronder een gemakBen je eenmaal smaakmakers van de pakjes en kelijk recept voor een saus waarmee je meer dan zakjes ontwend, dan moet je zelf het eten op genoeg groenten binnenkrijgt, en die bovensmaak brengen. Daarvoor is gelukkig een bijna dien heel lekker is. onuitputtelijke voorraad van kruiden en specerijen aanwezig. In de zomer kun je verse kruiden Toegevoegde suikers gebruiken, zo te koop of zelf opgekweekt. Des- Stap 2: weg met de toegevoegde suikers. Dat noods op je balkon. In de winter zijn er gedroog- klinkt erger dan het is. Allereerst zijn er al veel de kruiden en specerijen. toegevoegde suikers verdwenen met het emEn dan begint het grote experimenteren. Welke bargo op pakjes en zakjes. Het schrappen van kruiden en specerijen vind je lekker, waar sma- frisdrank is een heel goede tweede stap. Voor ken ze goed bij? Probeer in het begin een kruid wie dat niet kan opbrengen: meng steeds meer

BUURTJOURNAAL NR. 1

water bij de drank, eventueel spa rood. Na twee weken vind je de gewone frisdrank te zoet en niet meer lekker. Ook een grote suikerleverancier zijn desserts. Vla en pudding in pak staan er stijf van, evenals uiteraard slagroom uit de spuitbus. Ongezoete room is ook lekker, die moet je alleen even zelf opkloppen. Heerlijk met fruit dat van zichzelf al lekker zoet is: frambozen, aardbeien, ananas, etc. Ook hier geldt dat het een kwestie is van afkicken. Wie de smaak van kanten-klare vruchtenyoghurt wil benaderen, kan het fruit daarvoor even aan de kook brengen en weer laten afkoelen. Vooral effectief bij bosbessen en blauwe bessen. Het verhaal dat mensen niet zonder suiker kunnen, is niet juist. Al was het maar omdat in alle fruit en bijna alle groente natuurlijke suikers zitten. Die krijg je ook als alle toegevoegde suiker schrapt, immers gewoon nog binnen.

Ineke Evink

Spaghettisaus 2 (rode) uien 4 teentjes knoflook 1 Spaanse peper 1 prei 2 paprikaâ&#x20AC;&#x2122;s 2 blikjes tomaatblokjes 1 fles tomatenpassata 1 handvol verse basilicum, of een eetlepel gedroogde 1 takje verse tijm, of een halve theelepel gedroogde iets rozemarijn (verse naaldjes of een halve theelepel gedroogde) beetje arachideolie om in te bakken peper en zout naar smaak Bak de gesneden uien en uitgeperste knoflook in een diepe pan en een dikke bodem tot de ui glazig is. Snijd de Spaanse peper en verwijder de zaadlijstjes. Snijd hem in stukjes. Bak daarna de in stukjes gesneden prei en de paprikaâ&#x20AC;&#x2122;s mee tot alles gaar is. Voeg de tomaatblokjes en de passata toe en verwarm alles goed. Breng het op smaak met de kruiden, peper en zout. Voor vleesliefhebbers: als de saus klaar is, kan er rul gebakken gehakt doorgeroerd worden. Heerlijk bij allerlei soorten pasta.

BUURTJOURNAAL NR. 1

DE COLUMN VAN LUUK VISSEN OP LAAG WATER

KRIJGT DE ORANJEWIJK EEN EIGEN

FONTEINPROJECT? In alle elf steden van Fryslân verrijzen de komende maanden fonteinen in het kader van KH 2018. Omdat de Oranjewijk als trotse `Kulturele Hoofdwijk 2018’ niet achter kan blijven, schakelde ons bestuur landschapskunstenaar Binne Greidema in, om ook onze wijk met een reeks sprankelende waterkunstwerken te verrijken.

De plannen ontmoetten echter al snel felle kritiek, zodat het wel de vraag is wat er overblijft van dit nieuwe spectaculaire idee om onze wijk weer eens in de spotlights van de hele wereld te plaatsen. Wat Binne voor ogen staat, is een serie nieuwe bijzondere watermonumenten. Als de projectleider vertelt over zijn masterplan ‘Oranjewijk|Waterrijk’ (OW) begrijp je meteen dat de fonteinen uit dit bruisende plan grote kans zouden maken om in no time de status Werelderfgoed te bereiken. ‘Anders dan de KH2018-organisatie, die alleen maar kunstenaars uit de hele wereld heeft uitgenodigd, ben ik gaan samenwerken met authentieke Liwadders, vertelde Binne. ‘Ikzelf heb het masterplan gemaakt, mijn kunstenaars hebben dat ingevuld.’

FELLE KRITIEK Dat ‘masterplan’ is een ‘integrale fonteinvisie’ voor de hele Oranjewijk, want Binne houdt van samenhang. Rode – of liever gezegd oranje – draad vormt een bijzonder aquarium, dat van noord naar zuid onder het midden van de Gysbert Japicxstraat wordt aangelegd. Dankzij een dikke en oersterke glasplaat die in het wegdek wordt aangebracht (’daar dendert de oudpapierploeg met vrachtwagen en al met ut

BUURTJOURNAAL NR. 1

groatste gemak overheen sonder dat der oek mar un barstje yn komt’) kunnen fietsers en voetgangers genieten van duizenden feloranje goudvissen die daar tussen Emmastraat en Johan Willem Frisostraat rustig hun baantjes trekken. Ze zwemmen tussen fraaie waterplanten, het geheel mooi uitgelicht, zodat het ook ’s avonds en ’s nachts een genoegen is om naar te kijken. Maar helaas: met dit plan had Binne direct de Partij voor de Dieren en de zeehondencrèche Pieterburen op zijn nek. ‘Wat zielig voor die vissies, om dag en nacht in de stress te leven dat ze worden platgereden’, aldus Katja Visser van de PvD. ‘Met de actie ‘Maak van goudvissen geen platvissen’ gaan we procederen tot de hoogste rechter als de Oranjewijk dit belachelijke idee doorzet.’

BESMETTE GROENTEN? Terug naar het plan van Binne. Op verschillende plekken zijn ‘landmarks’ aan deze waterstroom toegevoegd. Zo krijgt de hoofdader bij het Emmaplein twee aftakkingen. Eén daarvan vloeit naar het tuintje Oranjehof, dat vanaf 2018 zal worden gesproeid met het goudvismestrijke water uit het ondergrondse riviertje. Vooral bosjes bospeentjes groeien daar supergoed op! Maar bij het bestuur van de tuin bestaat grote zorg. Secretaris Barbara Goudschmidt: ‘Wat voor schadelijke bacteriën komen er met dat

DUURZAME ENERGIE! Bij alle verkeersdrempels in de Gijsbert Japicxstraat zijn kleine ondergrondse waterversmallinkjes geprojecteerd. Hier gaat de Oranjewijkse energiewerkgroep, met royale subsidie van de gemeente Leeuwarden, een serie waterkrachtcentraletjes inbouwen naar een ontwerp goudvismestwater wel niet op onze groenten van Watse Greidema. Leerzaam voor de jeugd en kruiden terecht? Jakkes, hier hebben wij als en o zo nuttig, want de dagen nacht LED-vertuinliefhebbers echt helemaal geen trek in.’ lichting van het hele waterproject gebeurt met de duurzame stroom die hier wordt opgewekt. WASSTRAAT TREINEN Ook hier meteen protest. Er is een vereniging De andere zijtak gaat naar het spoor. Daar van ‘Moeders uit de Gysbert Japicxstraat’ gespuit een fontein vanaf 2018 alle passerende start. Die maakt bezwaar tegen de felle aquatreinen nat. Arriva is spontaan hoofdsponsor riumverlichting, die ’s avonds en ’s nachts kingeworden van dit onderdeel. Het vervoersbe- deren en volwassenen uit de slaap gaat houden. drijf heeft de bedenkster, kunstenaar Ymkje ‘De goudvis komt hier op de eerste plaats. Maar Brechtsje Greidema, gevraagd om naast deze over het welzijn van de kinderen en moeders fontein ook een kunstzinnige wasstraat voor uit onze wijk heeft dit bestuur mooi weer treinen te ontwerpen. ‘De fontein dient dan eens niet nagedacht’, moppert woordvoerder voor het voorweken of naspoelen, de was- Marieke Kloek. straat is er voor het diepreinigen’, legt Ymkje Brechtsje uit. Ze heeft de bijzondere opdracht al dankbaar aanvaard. Maar of het door kan gaan is nog onzeker. Woedende bewoners uit de Willem Lodewijkstraat hebben direct het facebookactiegroepje ‘Foar ús Loadewijk gjin waskstrjitte (FúLGW)’ opgericht. Woordvoerder Karel Spoor: ‘Realiseert die Ymkje Brechtsje zich wel wat dit voor ons betekent? Dag en nacht optrekkende en afremmende treinen voor de deur. De Lodewijkstraat splitst zich dadelijk af van de Oranjewijk als dit wordt doorgezet.’

Binne en ‘zijn’ kunstenaars kunnen nog uren over hun project vertellen. Maar ze laten het hier vooreerst bij. Want het is al duidelijk: Kulturele Hoofdwijk 2018 bruist weliswaar van de ideeën, maar de kans op succes lijkt op voorhand verkeken als ze te snel de publiciteit zoeken. Dat de uitvoerend kunstenaars familieleden zijn van de landschapskunstenaar wordt overigens ‘puur toeval’ genoemd. De conclusie van Binne: ‘Misschien zijn ze op het hoofdkantoor van KH2018 wel slimmer dan wij. Daar blijven ze zeker tot november muisstil over wat er gaat gebeuren. As je niks vertelle, komme der teminste oek gien proatesten. Wat stiller, wat better.’ Toch blijft het spannend want… wat ontwikkelt deze gedreven kunstenaarsgroep inmiddels in het diepste geheim aan ideeën voor onze wijk? Wordt het nog iets met KH2018? Of kunnen we alle Bed & Breakfasts binnenkort wel sluiten? Luuk van der Veen

BUURTJOURNAAL NR. 1

ORANJEWIJKERS OP REIS WYLDE SWAN

THE TRAVEL OF MATS

In de wijkkrant van het najaar 2016 heb je kunnen lezen over onze wijkgenoot Mats, die in januari de reis van zijn leven zou gaan maken op de Wylde Swan, de grootste topzeilschoener ter wereld. Nu is de tijd daar om hem te bevragen over deze reis, die voor een 17-jarige puber toch geen dagelijkse kost genoemd mag worden. Mats is niet te beroerd om me een handje te helpen met het interview: “wat je niet moet vragen is ‘hoe was het?’, want het is niet in woorden vatten.”

NOU MATS, VERTEL, HOE WAS HET?

Als intro laat Mats me de beelden zien en ik kan niet anders dan constateren dat het er allemaal adembenemend uitziet. Voor de lezers die topografische een beetje onderlegd zijn: we hebben het over het gebied van de eilanden St. Maarten, St. Eustasius, St, Lucia, Carriacou, Virgin Gorda, Beef Island, Jos van Dijke, Sandy Spit, Sandy Cay en Dominica. Daar dus ongeveer… Het was niet alleen maar zwemmen en feesten, naast zelfstudie werden de trainees geacht stage te lopen op het schip, want het streven was dat de vaste bemanning de laatste week vakantie zou kunnen houden, want dan werd van de trainees verwacht het schip te kunnen zeilen. Op de filmpjes die Mats me liet zien, werd duidelijk dat dat geen sinecure is, want alleen al het handmatig hijsen van het grootzeil (2.500 kilo!) was en bleef een niet te onderschatten klus.

IJZEREN DISCIPLINE De kapitein had de wind er flink onder en er heerste een ijzeren (nou ja….) discipline aan boord: ontbijt was om 07.00 uur, zelfstudie was tussen 08.00 en 11.00 met een reserve uitloop naar 12.00 uur, waarna er geluncht werd. Na de lunch volgde het happy hour, dat klinkt al beter! Nou nee, niet echt, dat was het uur waarin er schoongemaakt moest worden, of zeiltraining moest worden gevolgd. Maar daarna, vanaf een uur of twee, begon het betere leven, er was een excursie, er werd gezwommen, er was tijd voor jezelf. Dan strikt om 18.00 uur het diner, waar volgens mij helemaal niets mis mee was. Mats somt de verscheidenheid op: regelmatig een maaltijd met rijst als basis, maar ook patat, aardappelen,

BUURTJOURNAAL NR. 1

Veel verser krijg je ze niet

Dit is geen fierljeppen...

vlees en groente, pizza’s, taco’s, pasta’s, burrito’s. Klinkt allemaal als jammie jammie. Of vis: de dorade die Mats op de foto omhoog houdt, is diezelfde avond nog met genoegen verorberd door de meute. Mats liep stage als engineer: knutselen aan de motor, zorgen dat het anker soepel loopt, het water laten stromen, het stuur behoeden voor ongewenste afwijkingen. Het schip kon niet zonder hem! Hij heeft ervan genoten en er veel van geleerd.

DOELEN GEHAALD? In het vorige artikeltje hadden we Mats gevraagd wanneer hij tevreden zou zijn over zijn reis. Hij zei toen dat hij via zelfstudie graag met een voorsprong met zijn schoolwerk zou terugkeren en dat hij het belangrijk vindt om als jongeren een team te kunnen vormen. Beide missies zijn geslaagd: Mats was als eerste van de groep klaar voor de eindtoets en daar is hij –terecht- beretrots op. En over dat team. Nee, het is niet een team geworden, het is bijna een familie geworden. Je maakt zoveel mee als groep en je hebt elkaar ook zo nodig….ze hou-

VERKEERDE MOSSEL

den nu contact met elkaar via de groepsapp en de eerste reünie is al gepland. Wat mij stevig was bijgebleven van ons vorige gesprek was, dat Mats zijn ex vriendin ook mee zou, hoe gezellig was dat? Niet dus, echt niet. Laten we het tactisch formuleren: vriendin was vervelend, Mats was vervelend, vriendin kreeg op het schip een nieuw vriendje, nieuwe vriendje wilde wel even op de vuist met Mats, nieuwe vriendje was jong en niet zo sterk, Mats heeft een en ander afdoende afgewerkt. Einde verhaalJ. Ter verduidelijking: niet einde nieuwe vriendje! Je zou kunnen stellen dat Mats qua slaapplek steeds meer promotie maakte: startend in het aftholt (zeg maar de kleinere, rustige en van airco verstoken slaapplek), via een bed in het mainholt (zeg maar de grotere, drukkere en van airco voorziene slaapplek) naar het ultieme: een hangmat in de mainholt. En daar had hij slechts vier weken voor nodig…

Gevraagd naar wat minder succesvol was tijdens de reis, noemt Mats de anderhalve dag dat hij ziek was na het eten van een verkeerde mossel. En hij was ook minder te spreken over de kwal die zich nogal aanhankelijk aan zijn borst vastklampte. Dat brandde, dat was niet fijn. Wat ook iets minder handig was, was de uitspatting 3 dagen voor vertrek naar Nederland. De meute was uit eten geweest op St.Eustasius en na de hele reis alcoholvrij doorgekomen te zijn, vond een aantal van de trainees dat wat shotjes en wat smirnoff-cola's best wel konden, ze zouden er nu niet meer voor teruggestuurd naar Nederland worden… Het terugtenderen naar De Wylde Swan werd een chaotisch gebeuren, met een motor die het niet deed omdat ze de dodemansknop waren vergeten, met peddelavonturen, met man overboord en met een minder handige manoeuvre waarbij iedereen een onvrijwillige douche over zich heen kreeg. En met veel spijt de volgende morgen? “Absoluut niet, het was het waard!”

BUURTJOURNAAL NR. 1

ORANJEWIJKERS OP REIS WYLDE SWAN

Het was duidelijk afzien...

GEEN LANGE BROEK, WEL DOLFIJNEN

is tijdens de reis kapot gegaan. De iets minder aaibare haaien hebben ze ook gezien, best wel vaak. Op enig moment hadden ze een vis aan de lijn, zagen een haai langskomen en haalden vervolgens een halve vis op. De harde strijd tussen mens en dier!

Zonder enige aarzeling somt Mats op wat zijn belangrijkste bagage was: de polariserende zonnebril, de zwembroek en de zonnebrand. De lange broek had thuis mogen blijven en het beddengoed ook. Hoewel een lakenzak wel handig was voor de nachten dat ze in een tent op de wal TIPS doorbrachten. Want dat deden ze ook nog: de Ik vraag Mats wat hij tegen iemand, die overjungle doorsjouwen, het land ontdekken. Maar weegt ook deze reis te maken, zou zeggen. het vier-seizoenen-dekbed kun je rustig thuis â&#x20AC;&#x153;Ben je bereid om disciplinair te werken, kun je laten. Mats verhaalt over de dolfijnen die ze het hebben als mensen kritiek op je hebben? regelmatig zagen en dan vooral over de zeker Ben je geen watje, heb je lef? En heb je geen vijftig (hoezo, wie heeft tijd om te tellen als je last van heimwee? Dan moet je zeker gaan, je zoiets overkomt?) dolfijnen waar hij zich tussen maakt een avontuur mee dat uniek is. Vergeet waagde. Als eerste van de meute sprong hij erin niet de polariserende zonnebril, de zwembroek en het was een unieke ervaring om zo dicht bij en de zonnebrand mee te nemen. En neem alzoveel dolfijnen te komen. Na hem volgden er leen oude kleren mee die kapot mogen, want er meer en tot ieders spijt had niemand de tegen- blijft vrijwel niets heel. Maar als je de kans krijgt: woordigheid van geest om deze gebeurtenis te DOEN!!â&#x20AC;? filmen. Mats zelf kon niet filmen, zijn telefoon Janny Kamp

BUURTJOURNAAL NR. 1

KOOKIMPRESSIES VAN JEENINGA KOOKWINKELS EN ZO

OVERLEVEN ALS

KOOKWINKEL Als je als kookwinkel wilt overleven in 2017, dan moet je van goeden huize komen. De eerste (en de beste) die mij te binnen schiet is Oldenhof (sinds 1821) met winkels in Zwolle, Amersfoort, Hilversum en Den Haag.

VAN OLDENHOF NAAR MARKTPLAATS

Marktplaats is natuurlijk ook een optie. Ooit kocht ik via Marktplaats Ik word maandelijks bedolven onder hun e-mails met aanbiedingen mijn eerste ijsmachine in Oudewater, wat natuurlijk ook zijn charme kersenontpitters, professionele fornuizen voor het betere restaurant en heeft. Je komt nog eens ergens en je leert leuke en minder leuke verkokoperen Mauviel sauspannen van 250,00 euro. Vergeet ook vooral niet pers kennen. die Alessi fluitketel met een schattig tweetonig fluitje of de rookoven Mijn laatste aanwinst dateert van een paar weken geleden en heeft gelukwaar een modale slager jaloers op zou worden. Ook kun je bij de Olden- kig niets met koken te maken. Het is een papiersnijmachine die te koop hof kookschool verschillende kookcursussen volgen. Kortom, alles wat stond in Joppe. Ik had nog nooit van het dorp Joppe gehoord, maar het maar iets met het bereiden van voedsel te maken heeft: Oldenhof heeft bleek echt te bestaan in de buurt van Deventer en Ommen. Een papierhet! Kom daar maar eens om in Leeuwarden. snijmachine zult u zeggen, wat moet je daar nu mee? Dat zal ik vertellen. Een half jaar geleden had ik de handleiding van papiersnijmachine IDEVan Erp, Pannen en Bijbehoren, sinds 1857. Nieuwestad. Gesloten we- AL 4810-95 gedownload met in mijn achterhoofd de gedachte dat dit gens bedrijfsbeëindiging. Kookwinkel “Het Keukenhulpje” op de stille mij later van pas zou komen. Maar steeds als ik een stukje van de handkant van de Nieuwestad gaat sluiten, nu alles met 30% korting. Natuur- leiding las bekroop mij het gevoel dat er iets ontbrak in mijn leven. Ja lalijk, een tuttige naam voor een winkel. Eindelijk weer plaats voor een ter zelfs dat mijn leven niets meer waard was zonder de IDEAL 4810-95. café op de Nieuwestad. Blijft over voor een stad als Leeuwarden, Dis en Enfin, hopelijk begrijpt u iets van mijn motivatie om tot aanschaf over te That (Tichelaar) op de Voorstreek 92. Maar ja, een zaak in hoeden en gaan. Mocht u personen in de Oranjewijk tegenkomen die last hebben petten is er ook niet meer, dus op naar de Voorstreek of de mail. van spit of die zich langdurig ziek hebben gemeld bij hun werkgever, ja

BUURTJOURNAAL NR. 1

KOOKIMPRESSIES VAN JEENINGA KOOKWINKELS EN ZO

zij hebben geholpen deze machine onze voorkamer in te tillen. Ondanks dreigementen (ik eruit of die machine) weet ik dat een machine van 300 kilo, ondanks de sportschool, voor haar net iets te veel is. Nu zoek ik nog de handleiding van een Heidelberg Degel Drukpers…

TUINBONEN MET SPEKJES EN MOSTERDSAUS Ik zag ze weer op de vrijdagsmarkt. Nee, ik heb het niet over een vriendin uit lang vervlogen tijden maar over een andere liefde: tuinbonen. Tuinbonen worden half juni geoogst dus dit zullen wel geen Nederlandse bonen zijn geweest. Ingrediënten: voor 4 personen 3 kg. Tuinbonen in de dop 3 lente-uitjes 80 gram boter 40 gram bloem ½ liter bouillon 1 eetlepel mosterd 100 gram spekreepjes (koop bij goede slager ferm stuk gerookt spek, heb je ook wat voor later) 4 takjes platte peterselie Bereiding: Dop en was de tuinbonen en snijd de schoongemaakte lente-uitjes in ringetjes. Bak de spekjes op laag pitje in een droge koekenpan zachtjes uit Verhit in een koekenpan 40 gram boter en roer de tuinbonen, uienringetjes en peterselie erdoor en voeg ¾ deciliter water toe. Smoor de tuinbonen, afgedekt, zachtjes in ca. 10 minuten bijna gaar en verwijder de peterselie. Smelt in een pannetje de andere 40 gram boter (niet bruin laten worden). Roer er de bloem door. Deze roux even doorwarmen zonder te laten verkleuren en voeg 2 dl. Bouillon toe. Even glad roeren en 1 eetlepel mosterd erdoor roeren. Maak af met peper en zout. Roer de mosterdsaus en de uitgebakken spekjes door de tuinbonen en serveer. Lekker met gekookte aardappelen. Peter

Petra Reen

Jitske Maaike

M 06 2147 7982

M 06 3985 4910

Willem Lodewijkstraat 53, 8933 BJ Leeuwarden

BUURTJOURNAAL NR. 1

ACTIVITEITEN IN DE ORANJEWIJK CELLO SPELEN

DE VERLEIDELIJKE KLANK VAN

DE CELLO Op maandag klinken prachtige celloklanken in het buurthuis, want dan geeft Annette Scholten cello les aan zo’n 20 leerlingen, jong en oud. Wie wordt niet door nostalgische gevoelens overmand als de cello in de hoofdrol schittert bij ‘De Zwaan’ van Camille Saint-Saëns? We maken kennis met een paar cursisten en hun docent. Annette Scholten woont in Groningen en is op maandagmiddag en –avond te vinden in ons buurthuis, waar zij haar leerlingen de geheimen van het cellospelen probeert bij te brengen. Zelf speelt zij vanaf haar negende op de cello en dat betekent dat ze reeds 42 jaar vergroeid is met haar instrument. Op de middelbare school was ze vastbesloten naar het conservatorium te gaan, waar zij de richtingen docerend en uitvoerend musicus volgde. Ze kon snel aan de slag op de muziekschool in Leeuwarden en toen Parnas ophield te be-

staan, werd zij door Henk Krist gewezen op ons buurthuis als nieuw onderkomen. Ze is blij met deze locatie, hoewel het in de winter, met de duistere avonden, niet altijd een pretje is om in je eentje in het buurthuis te zitten. Het leukste aan doceren vindt zij het leveren van maatwerk, het ene mens is niet het andere mens en zij spant zich in om goed aan te sluiten bij het individu. Zo valt ze de gemiddelde puber niet lastig met zware klassieke muziek en schotelt ze de tachtig jarige geen Nirvana voor, stel ik mij zo voor. Met een cello is het leuk samenspelen en Annette weet in dat kader te vermelden dat er een strijkersklas op het einde van de vrijdagmiddag komt. Er was al een strijkersklas op de zaterdagochtend, bij het Frysk Jeugd Orkest, maar voor sportliefhebbende jongeren is dat een minder geschikt tijdstip. Zijn er ook contra-indicaties? Als je bijvoorbeeld, zoals ondergetekende, volslagen

a-muzikaal bent en enig ritmegevoel ver te zoeken is? Annette stelt met zekerheid dat ze iedereen kan leren cello spelen, maar als er grote twijfels zijn, stelt ze wel eens voor om met een strippenkaart te starten: eerst maar eens een aantal lessen en dan verder kijken. De cello is echt van alle leeftijden: de jongste cursiste is 5 jaar en niet zo lang geleden kreeg Annette een brief van een 85-jarige, die de cello graag wilde proberen.

ROK Eindelijk heb ik de kans om een prangende vraag te stellen, zo’n vraag waar je je hele leven al mee worstelt, zeg maar. Kun je cello spelen met een rok aan? Cursiste Ineke zegt daarover: niet te kort en niet te strak, dan lukt het wel. Eke van 14 ziet het wel zitten om in een lange jurk met een split te spelen en zelfs Dirk heeft zich over deze vraag gebogen en zou een lange, wijde rok dragen. Als hij die behoefte zou voelen. Hij voegt daaraan toe dat hij nog nooit een mannelijke cellist een lange wijde rok heeft zien dragen. Wel een rokkostuum, neem ik aan. Overigens weet Annette te vertellen dat vrouwen aanvankelijk de cello ‘in amazonezit’

BUURTJOURNAAL NR. 1

ACTIVITEITEN IN DE ORANJEWIJK CELLO SPELEN

bespeelden en ik vond de volgende tekst over Lise Cristiani, de eerste vrouw die de cello tussen haar benen plaatste. Zij ‘verzucht op enig

moment dat ze hoopt dat het publiek niet alleen komt om een vrouwelijke cellist te zien spelen, maar ook werkelijk voor de muziek komt. Tot die tijd was het ongebruikelijk, maar vooral ongepast om als vrouw viool of cello te spelen: de vrouwelijke lichaamsvormen zouden teveel zichtbaar zijn. Dan ga je toch piano spelen.’

ZAGIST Een mooi woord: zagist. Er valt van alles over

te verzinnen: iemand die altijd maar blijft doorzagen, een speciaal soort gist, iets als ‘ik zag en het is’. Een zagist is iemand die de Lame Sonore bespeelt, in de volksmond zingende zaag genoemd. Op het conservatorium kun je geen opleiding Lame Sonore volgen, het is een kwestie van veel zelf uitvogelen. Dat uitvogelen is Annette goed gelukt: in de zomer van 2014 nam zij samen met pianiste Nanke Flach deel aan de Ibla Grand Prize op Sicilië, en zij wonnen voor hun concerten daar een eervolle vermelding. Als vervolg daarop werd het tweetal uitgenodigd voor de Ibla Grand Prize tournee voor prijswinnaars door de Verenigde Staten, in mei 2015. Als onderdeel van deze tournee stonden zij maar liefst in Carnegie Hall. Samen met Fons van der Meulen en Henk Dirks is ze nog meer aan het uitvogelen: beide heren zijn bezig een klankkast voor de zaag te bouwen. Als dat gelukt is, heeft Annette een zeer uniek instrument. Dezelfde mannen hebben onlangs een nieuwe lessenaar voor Annette gemaakt en deze blijkt verrassend educatief: hij kan gebruikt worden als notenbalk, terwijl daar nooit bewust over nagedacht was door de heren.

Als cellist speelt Annette onder ander in het Noord Nederlands Orkest en in het Noordpoolorkest, waarmee ze optreedt met mensen als Iris Kroes en Bert Visscher. Ze heeft in het Concertgebouw in Amsterdam gestaan (gezeten?) en ze is te horen op radio 4. En dat geeft gewoon les bij ons in de wijk.

VERELE, EKE, DIRK EN INEKE Cursiste Verele is 7, Eke is 14, Dirk is 66 en Ineke is 45 jaar. Verele speelt nu ongeveer 1 jaar, terwijl in dit gezelschap Eke met 7 jaar les de meeste ervaring heeft. Dirk is met 1,5 jaar les nog een ‘jonkie’ en Ineke zal met 3,5 jaar les vast al wel een leuk deuntje spelen. Als hen gevraagd wordt waarom ze ooit voor de cello

BUURTJOURNAAL NR. 1

hebben gekozen, komt Eke wel met een heel eerlijk antwoord: ‘ik moest van mijn ouders een instrument kiezen’. Voor Verele geldt dat haar zus al cello speelde en dat ze het mooi vond klinken, Ineke valt voor de mooie lage tonen en het warme geluid en Dirk stipt nog aan dat haar (die van de cello) mooie rol in orkesten hem bekoort. Ineke heeft in een ver verleden dwarsfluit gespeeld en Dirk speelt al 45 jaar klarinet. De twee meiden zijn trouw aan hun cello. Overigens is het wel goed om te vermelden dat Verele met haar 7 jaar niet speelt op een cello van 1.20 meter, maar op ¼ cello. Zoals voor ieder muziekinstrument geldt, moet er thuis veel geoefend worden. De een heeft daar minder moeite mee dan de ander: Dirk stelt dat er immers sprake is van mooie uitdagingen, terwijl Eke het ingewikkeld vindt om zich er altijd maar toe te zetten. Maar allen vinden het een kick als het lukt, als er mooie klanken uit hun cello komen en als het als muziek in de oren klinkt.

Tot slot zijn ze het met elkaar eens over de kwaliteiten van hun cello juf: volgens hen is Annette een mooi mens en een heel goede cello docent, ze is bevlogen, motiverend, punctueel en altijd enthousiast en geduldig. Ze weet oneindig veel wegen te bewandelen om je te leren cello te spelen. Dirk stelt als een kind zo blij te zijn met zijn juf en elke celloles als een feestje te ervaren.

Is het bespelen van de cello een lang gekoesterde wens van je? Dan weet je nu waar je op loopafstand terecht kunt. Janny Kamp

Ook het samenspelen wordt geroemd: Verele en Eke doen dat bij het Frysk Jeugd Orkest, Ineke geniet van de ensemble avonden die Annette organiseert. Dirk speelt met zijn klarinet onder andere in het Fries Symfonieorkest en hij hoopt over 5 jaar zover te zijn dat hij met zijn cello ook eens mag aanschuiven. Eke zou best graag naar het conservatorium willen, maar heeft het probleem dat ze ook zoveel andere dingen leuk vindt, zoals sport. Gelukkig hoeft ze nu nog niet te kiezen.

BUURTJOURNAAL NR. 1

COLOFON redactie

OPMERKELIJK In deze rubriek plaatsen we grappige of opvallende foto’s uit ons fotogenieke wijkje.

Ineke Evink Janny Kamp

De Opmerkelijk-foto is gemaakt door Janny Kamp.

Hein Kray

Kopij

EMMAPLEIN

Kopij inleveren voor 1 juni 2017. Mail naar: redactie@oranjewijk.nl

Contactpersoon Hein Kray Emmaplein 8 tel: 058 - 216 48 45 of 06 22558276

VASTE Gastschrijvers Peter Jeeninga Luuk van der Veen strip: Gerco van Beek

GRAFISCHE vormgeving Alle Schilstra, Minne Velstra

Opmaak EN GR. VORMGEVING Gilbert Terpstra, Verkorteweg CCM

Fotografie Redactie en diversen

Oplage 975 stuks

Wilt u ook adverteren in dit wonderschone blad?

Bezorging

Ondernemers in de Oranjewijk of Oranjewijkers met een onderneming elders kunnen exclusief fullcolour adverteren in de Oranjeglossy.

Luca

Printservice Copy Service Leeuwarden

Jaargang 17

Kosten voor vier edities: € 100,= voor een visitekaartje € 250,= voor een halve pagina € 500,= voor een hele pagina

Interesse?

lente 2017

www.oranjewijk.nl

BESTE ONDERNEMERS IN DE ORANJEWIJK!

BUURTJOURNAAL NR. 1

Stuur dan vóór 1 juni aanstaande een mail naar redactie@oranjewijk.nl

Garage Emmakade AutoCrew A Bosch Automotive Workshop Brand

Vakkundig onderhoud is voor uw auto van groot belang. Door regelmatig onderhoud heeft u langer plezier van uw auto! Of het nu gaat om een kleine/grote beurt, APK, banden of storingen, bij Garage Emmakade kunt u voor alles terecht. Van ons ervaren team kunt u kwaliteit verwachten tegen een betaalbare prijs. Ook wordt u bij ons altijd van te voren geĂŻnformeerd over de kosten aan uw auto. Garage Emmakade - Uw Bovag autobedrijf voor: Accuâ&#x20AC;&#x2122;s

AIRCO Service

APK

Banden

Motor storing

Occasions

Onderhoud

Uitlaten

AutoCrew A Bosch Automotive Workshop Brand

Garage Emmakade | Emmakade 148 zz | 8933 AX Leeuwarden | 058 212 82 13 | hoeksma@garageemmakade.nl