PROLOG
Hjartetreivihalsenpåhan.Kviformåttedetendeslik? Hanhaddelysttilåhyle,sliteisegsjølv,knusenokon. Sparkedeiihovudetinntillivetebbaut.Dettrongikkje vere han, berreeinellerannansomfortentedet.Akkuratnokjendestdetsomomheileverdafortenteådøy.
Hansetteoppfarten.Engavarblautogsøletesomalltid,hanhatadennestaden.Detvarmørktogkaldtog fuktig.Heilejævlatida.Utanåvitekviforgjekkhan lengernedmotsjøen.Høyrdebølgjeneallereie.Dess nærmarehankom,dessmeirfekkhanlysttilåhoppe ihavetoggløymealt.Hanvillebortherifrå,hatabyen ogalleihan.Hanfraus.Haddevoresåopprørtathan haddegåttututanjakke.Einlitenaugneblinkhadde hanvurdertåsnu,mendetvillevoreåmisteansikt.Og hanvilleikkjemistenokosomhelst.Hanvillevinne overdeiallesaman,reisebortogerobrelivet,komme attogvisedeikvahanhaddeblitt.Detvarsåmykjehan skulle,hankløddeetteråkommeigang.Faentadei. Hanhaddekommenestennedtilhavetno,smaktebølgjenepåleppene.Hanslikkasegrundtmunnen,følteat hankunnealt.Hankunnetalivetavseg,drepenokon,
7
samekva.Hanvarnokoverd, han haddemakta,han kunnegjereakkuratkvahanville.Hanstoppa,reivav seggenseren,stodiberroverkroppogkjendenovemberkuldariveihuda.Detgjordevondt,komsnarttilå blilivsfarleg.Nokeingongvurdertehanåhoppeuti bølgjene,fåeinsluttpåallting.Mensåsokkhanihop medeitbrøl,krakelerte,mistapusten,begynteåhulke ogskrike.Bryddesegikkjeomathansatidetblaute, klammegraset,forsjølvomdetvarmildtforårstida, gjekkkuldagjennomheilekroppenhansogrettinni hjartet.Dettevarsåurettvist!Atalleandrekunnesitjei deivarmestuenesine,utanproblem,medlivsomikkje netthaddeblittøydelagde,menshansathersomeit dyrmidtiingenting.Hanhulka,slepptetaket,letseg fallenedisjølvmedkjensla.Akkuratnovardetberre eintinghanhaddelysttil:åblihaldenrundt.Oghan visstekvensomalltidvarklarforåhalderundthan–til ogmednonårhannettopphaddeavvistho.Tankeni segsjølvtrøystahanlitt,gråtenstilna.Hanskalvheilt innisjelaavkulde;hanvilleberreheimtilhoogfåein klemogeinkoppte.
Menplutselegsåghannoko,lysetfråeinbilidetfjerne. Bilennærmaseg,oghansyntesthankjendeigjendet spesiellelyset,sjølvpåsålangavstand.Detvarikkje nokonibyensomhaddeslikekvite,blendandefrontlys.Drit.Detvardetsistehantrongakkuratno.Han gaddfaenikkjeåsnakkemeddenidioten.Hanreiste seg,tokpåseggenseren.Fekksjåtilåkommeseg heim,hanvilleleve,ikkjedøy.Menisameaugneblinkenhøyrdehaneistemmebakhansomsanamnet hans.Kunnedetveresant?Hanskulletilåsnuseg,men
8
førhankomsålangt,kjendehandet.Slaget.Detvar somomhimmelendattnedihovudetpåhan.Hanfall samanpåbakken,rakksåvidtåregistreredetblaute grasetogblodetsompiplautmellomhårstråa.Han kjendeatnokontoktakibeinahans,droghanmedseg nedmotsjøen.Hanprøvdeårøreseg,menklartedet ikkje.Ogsåmistahanmedvitet.Kjendeikkjeatnokon droghanheiltutidethanhaddedrøymtomforberreei litastundsidan.Detiskalde,mørkeogdødelegehavet.
Eihandfletterseginnieiannaoverdetfellesarmlenet, deilenersegsimultantbakover.Hansnurhovudeteit millisekundførho,hanerreddforåfly,menprøverå skjuledet,hoerdetikkje,menletsomhoerdet.Dei elskarmedaugaogkjærleiksøverpåkvarandremens deitaravfråbakken.
Ho:Egteltapåeitfjell.
Han:Egstodpåski.
Ho:Egtokpustenfrådeg.
Han:EgdansaiBrussel.
Flyeterilufta,densmåklammehandahans…
Åh!Kvano?Korleisplottareineitparforholdgjennomdenførsteforelskinga?Korleisskaleinskildre kjenslenemellomtomenneskeutanatdetblireindårlegGoethe-kopi,ellerverre:einaltforgodBarbara Cartland-kopi?Underalleomstende:altforbanalt!Ho trykkerhardtpådeleteogslettarheileavsnittet,skyl nedkjenslaavåikkjestrekketilmedeitstortglasraudvin,ogeittil–fordihotrengmeirenneittglasforåbli kvittkjenslaavåveremiddelmåtig.HannahKrauseBendixharaldrifåtteidårlegbokmelding,ikkjeeit
1
11
einastevondtordharbokmeldaranehattåkomme medomsåmykjesoméinavdeifireromananehennar.Hoereilitterærsuperstjerne,harvoreinnstilttil Nordiskrådslitteraturpristogonger,ikkjevunne,men detkanveredetsame:Hoharikkjetrupåatlitteratur kanblivurdertmedprisar.Hoharhellerikkjetattimot deimangeprisanehoharblitttildeltoppgjennomåra. Hannahsersegsjølvsomeinvandrandeintegritetsbunt påførtifemår,oghostårtilalletiderfastvedatdet erunderhennarverdigheitåvereuteetterkommersiell suksess.Kanskjeerdetberreredaktørenhennarsom veitatdetikkjeersant.Dialog,pånytt:
Han:DetfinstgateriKøbenhavnsomberreeksisterer idraumanemine.
Ho:Mengjerdetdeimindreverkelege?
Deleteigjen.Hoharikkjemåltkreftermedforelskingi bøkenesinefør,ogforeløpigserdetuttilåblieinone nightstandutanavkom.Hannahreisersegrastlaustfrå skrivebordetsitt,tyskdesign,mahogni,tungtnoktilå beredeivanlegvissågenialeordahennar.Menidag erdetikkjenokoåbere,deikjemikkje,orda.Ikkjei dagheller.Hannahstegaropptakleilegheitasi,sekstisjukvadratmeter,deterfortgjort.Hostillersegframforvindauget,opnardetogblæsrøykutoverhustaka. Detereinvakkerdag.Københavnserbrautihaustsola,medfolksominsistererpåhalvkorteermesjølv omdetharblittnovember.Somomberrhudgjersommarenlengre.Innimellommisunnerhodei,menneska somtrillarrundtpåbarnevognermedavkommetsitt, helsarpåkvarandremedubekymraansiktogdrikk
12
soyalattefråpappkrus.Københavnararersåflinketil åsjålykkelegeutpåsøndagar.Ieitlitesekundvurdererhosjølvomhoskaldrautover.Bastiankjemtilå føyehoimånadsvisetterpådersomhogjerdet.Tankenerappellerande:eintakksam,medgjerlegredaktør inokremånader.Særsfreistande.Mensåstumparho røykenogtarsegsaman.Hoskalikkjeståpåeisørgjelegbokmesseogsignereromananesinetileitpublikum somikkjeveitskilnadenpåbøkeroglitteratur.Fråværethennarkjemnokikkjetilåskuffebusslastarmed jublandefansuansett.LesarskarentilHannaherlike litensomhanerelitistisk–hoharkanskjevunnelitterærheider,menhoerforfattarpåkunststøttasinnåde. Hoskrivdentypenbøkerdereingammalmannkanta segeinslurkkaffiogtenkjesegomiførtisider,førhan tareinslurktil.Ogdåerdetikkjeberrekaffiensom harblittkald.Dethardeiflestelesaranehennaròg.
Hannahgårutpåkjøkkenetogovertydersegsjølv omatdetliggeitformålbakdenhandlinga.Mendet gjerdetikkje.Hofinnoppeinsvoltsomerfalsk,forho åtfrukostforberreeintimesidan.Erdetverkelegberre eintime?Tidalyserdigitaltimothofråomnen,girho dårlegsamvit:Klokkaharikkjeblittelleveeingong,og hoerallereieoppeidettredjeraudvinsglasetogden femtesigarettensin.Dettemåtaslutt.Ingenalkohol førtolvfråogmedno.Nokohoharlovasegsjølvog prøvdåhaldefleiregonger,mensomhoveitathokjem tilåbrytedennegongenòg.Hoersåforbannatilforfattarklisjé.Hoopnareitparskapdører,lukkardeiatt.
Sameritualmedkjøleskapet:opne,lukke.Mensvolten letsegikkjelokkefram,hoharikkjelystpånoko.Kviforharinspirasjonenbegyntåsviktehoidetsiste?
13
Korreksjon:Deterikkjeinspirasjonensomsviktar. Inntrykkfinstdetnokav.Deterhelleromarbeidinga, altsåiskriftlegform.Eikjensle,einskarprefleksjon ellereittydingsfyltorderikkjegodtnokutgangspunkt foreihistorielenger,forrestenkjemikkje.Eller,rettaresagt,detsomkjem,erfordårlegogsvingarfråaltforfloskelfyltviadetpretensiøseogoverilikesæle.Ho trefferikkjelengernervensomrestenavforfattarskapethennarsitrarav.Hannahersterkastpåpersonskildringar.Hohareiintuitivteftforåskildrekarakterar, ikkjeberresålesarenfølerathokjennerdetmennesket,menatho er detmennesket.Hannahereinbetraktar.Nårfolkkappastomordetimiddagsselskap, betraktarho–hoerikkjedensomtiltrekkersegmerksemdvedåsnakkehøgtellerbrukefakter,menden somsitstilleforsegsjølvogsmilerflyktigavdeilitt skeiveaugneblinkaneisamtalen.Hannahsermennesketiforsamlingasomflakkarmedauga,sommed tommeordmanifesterereitnærværsomisinturavslørereindistanseogeitdesperatforsøkpååikkjebli avslørt.Menforkva?Forsjelelegubalanse,forkeisemd,foråvernenokosomerforgodtogfintforomverda?DeterslikesignalHannahfilosofererover,dei hodiktaromtilutrulegeskjebnarforågjerelesarane sineklokarepålivet.MenHannahharbegyntåtvile påomhogjernokonsomhelstklokaremedskriveriet sitt.Minstavallesegsjølv.Deterberreendelausetankerekkerpåpapir.Deterderforhonoprøversegpå kjærleiken,foråkommesegtilbakepårettspor.Eller kanskjeforåbanevegforeitnytt.Mendetervanskeleg åplottekjærleikennåreinaldriharfåtteitparforhold forbidetførstevendepunktetsjølv–ogkanskjeendå
14
vanskelegaredersomeinikkjetrurpåplott.Hokastar eitblikkutkjøkkenvindauget,utpånokreungarsom leikaribakgarden.Visseinkankalledetleikåhente vatnfråeistortønneogvatneblomstrar.Utfråsmilet deiraogdeimuntrekvinaserdetiallefalluttilåvere einfrydefullaktivitet.Hannahsukkar,ennåhaeitså lettogubekymraliv.Horistartankenavseg,vilikkje sitjeherogblisentimentalpåeignevegner.Foråvere heiltærlegsåerhosjølvskyldieingoddelavproblema sine,særlegdettemedkjærleiken.Deterikkjedetat Hannahikkjeeristandtilåelske.Detharhofaktisk gjortganskeofte,omennalltidkortvarig.Menhohar genereltlitetolmodmedfolk,ogikjærleiksrelasjonar blirhoalltidskuffaførdeirekkåutviklesegskikkeleg.
Eller,skuffaerkanskjefeilord.Kanskjefølerhoatho liggtiskrittframforalleandrefordihobrukersåmykje tidpååbakseinneihovudetpåkarakteranesine.Ho saknaråblioverraska,åmøtenokonhoikkjekanlese someiopenbok.Menhoharbegyntåtvilepåatdet nokongongkjemtilåskje.
Bastiantvilarikkjepåho,detharhanaldrigjort.Men hanharsåusannsynlegdårlegdømmekraft.Visshan ikkjehaddevoredenbeste(åh,ærlegdom,einaste!) vennen,størstebeundrarenogeviglojaleredaktøren hennar,haddehosagthanoppformangeårsidanpå grunnavdenkommersielleleflingahans.Detereigentlegmerkeleg,hoharoftetenktdet.Kvifororkarhan ho?HannaherBastianseinaste«ordentlege»forfattar.Deiandre«forfattarane»hanerredaktørfor,skriv kokebøker,krim,kioskromanar–alldritenfolkkjøper fordideterlettfordøyelegogufarleg.Bøkermedsvar,
15
godeogvondemenneske,problemsomkanløysast. IromananetilHannahfinstdetingensvar,ikkjespørsmåleingong.Deikrevateineristandtilåtenkjesjølv. Fordjupeseg.Føle.Ogdeterdetikkjemangesomkan lenger.Hannahsukkarheiltutifingertuppane.Men hoveitatdetikkjeerhosomburdevurdereåkvitte segmedBastian;deterhansomskullehadroppaho formangeårsidan.Hoervanskeleg,selikkje.AtBastianinsistererpååhaldehopåforlagetforfjortande åretpårad,kanberrekommeavéinavtreting:prestisje,velgjerningellerdårlegdømmekraft.Kvargong horeflektereroverdet,erdetdetsistesomverkarmest sannsynleg.Homågjerenokotilgjengjeld,tenkjerho ieitsekundlangtanfallavrasjonalitet.Iløpetavdet sekundetfårhoringtBastianogmeldtathokjempå bokmessa.Detkjemuansettberreklissutavpennen hennar.Bastianerlykkeleg.
HannahtennersegeinrøykutanforBellaCenterog angrarpåinnfalletsitt.Hofyllerlungenemedmottil åkonfronteregjestenepåmessa,ogstudererdeiskitne glasdørene.Vedhjelpavsvingmekanismeoghandkraft slusardeieldre,jydarogbarninnogutavbokverda. Deterfolkahomåsnakkemed.Åhgud,drepmeg sakte.
–Unnskyld,kunnedukanskjeståttlittlengerunna inngangenmeddensigaretten?
Hannahsnursegogserrettinnihåretpåeidame somieiannatidhaddevoreeistrålandebudeie. Inotidaerhopedagog,ogdetmusebrunehårethar vaksefirecentimetersidansistdetvartbleikt.Hannahsenkarblikket,serrettinnideiforurettaauga påkvinna.Pedagogenserlidingsfulltmotdenurolege gruppaavungarsomstårbakho.
–Denrøykfriesonagårheiltbortdit,seierkvinnaog peikarmoteitskursomliggsålangtunnaatHannah nestenikkjeserdet.
Hannahsmilerdemonstrativt.
–Javel,såegmåtilSverigeforåtamegeinrøyk?
–Deterjoforbarnasiskyld.Deikanblifreistatilå
2
17
begynnesjølvdersomdeiserandrerøyke.Ellerdeikan fåkreft.
–Avåsjåpåategrøyker?
–Avatdurøykerpådei.
Hannaseroppgittpåbudeiepedagogen,deretterned påbarna,somkikkaropppåhosomomhoerDarth Vader.Såbøyerhosegnedmotdenfremsteavdei,ein snørretegutungemedraudekinn.Helddentendesigarettenframmothan.
–Hardulysttilårøykeferdigdenne?
Gutenristarforskrekkapåhovudet.Hannahreiser seg,serrettpåpedagogen.
–Derserdu–eginspirererikkjenokontileindrit.
Hannahstumparrøyken,snursegoggårinnibokforumhelvetet–ignorererkvinnasomroparathomå plukkeoppsneipenogkastehanisøpla
Salsbuermedbokkremmararutgjerveggeneilabyrinten,deraltfråstudiegrupperforgråsprengdekvitvinskvinnertilungeparmedpåspentesmåbarnvirrar rundt.Nokreerpåjaktetterdennestestoreleseopplevinga,andrehåparåfåeitglimtavyndlingsforfattaren sin–deiflesteermestsannsynlegberrepåfluktfråkeisemdaiheimen.Hannahkjemparsegframogmedeit tørklerundthovudetklarerhoåunngåkonfrontasjonenmedbådekollegaer,lesararogjournalistar.Agorafobienhennarnåreithøgdepunktiformavkaldsveitte ogpustevanskaridethokjeminnistanden,derbøkene hennarliggismåstablarpåeitbord.Deterherhoskal ståogskrivenamnetsittinnidei.Bastianerikkjeher, sjølvomhanhaddelovahodet.Ergerlegkonstaterer hoatbehaldningaavbøkenehennarframleiserintakt,
18
ogatdetikkjeakkuratseruttilåendreseg:Bortsett fråeintilsynelatandeslitenpraktikantfråforlagetbak diskenerdetberrehoder.Hannahtaravsegtørkleet, ogpraktikantenserpåhoutanattkjenning.
–Vihareitekstragodttilbodpådeibøkeneder,to foréi.Deterbøkerviikkjeheiltklareråblikvitt,men deierveldigbra.ForfattarenharvunneNordiskråds litteraturpristogonger.
Hannahkjennerathoblirlei,kjenslaavleirarsegi beinmergen.
–DenforfattarenharaldrivunneNordiskrådslitteraturpris.
–Jo,HannahKrause-Bendix.Hoerverkelegeinav deibesteforfattaranevihariDanmark,deterberre ikkjesåmangesomveitomho.Menhoerfaktiskyndlingsforfattarenmin.
Hannahfårlysttilåtrekkeavpistolensomhoheldigvisikkjehariveska.Sarkasmeogaudmjukingerdet einastevåpenethohar.
–Åja,såhoeryndlingsforfattarendin?Kvaforein avromananehennarvilduanbefale,då?
Praktikantennølerskremmandeliteiløgnasi.
– Jegkommeristilhed erverkelegepisk.
–Episk?
–Ja,altså,hanerlittrar,mendeterstilenhennar. Deterveldigdjupt.
–Djupt?
–Ja,deterjovanskelegåforklare,fordi…
–Fordidualdriharlesehan?avbrytHannah.
Praktikantenblunkarieitusikkertsekund,menrekk ikkjeåsamlesegtilmotsvar.Hannaherkjappare.
–Dukanjoikkjeståpåeibokmesseogseljeverkdu
19
attpåtilpåståråhalese,nårdutydelegvisveitmindre enneinanalfabetisk…
–Analfabetiskkva?
BakHannahdukkarBastianoppisinefulletometer. HanserspørjandepåHannah,ogblikkethansvandrar ieilikespørjandelinjeborttildengråteferdigepraktikanten,somkrymparsamanbakdisken.
–Analfabetiskidiot.
Hannahergrarsegoverathoikkjekompåeimeir raffinertfornærmingennsomså,ogkansamtidigkonstatereatpraktikantenverkenharfryktellerskamnok ilivettilåframføreeitfullbyrdasamanbrot.Istaden rettardenungejentasegoppiryggen,sikkertovertydd omatsjefenhennar,denhøge,flotteBastian,kjemtilå eskorteredenframandeoverfallskvinnautavbygningenistramarmlås.Hannahveitatdetikkjekjemtilå skje.
–Claudiahererny,hostudererlitteraturvitskap. Claudiaskytbrysteteianingframavintroduksjonen tilBastian,sikkertmedarmlåsenframleisitankane. Hosnursegmothan.
–EgprøvdeberreåforteljekundenheromHannah Krause-Bendix,ogsåoverkøyrdehomegfullstendig.
Eikvinnesomtarpåsegofferrolla.Såbanalt.
PraktikantenClaudiakastareitblikkbortpåBastian:Korblirdetavdenarmlåsen?Hannahharbegynt ånytekonflikten.MedlitthellgirBastianhosparken. Ogforhennarvedkommandemåhangjernetrekkeut pinalitt.Folksomforklarerandretingdeiikkjesjølv veit,børdøyeinsakte,pinefulldød.Pådenandresida vilhogjernekommeigangmedforsettetsitt,ogdenne diskusjonenførerikkjetilmangesignertebøker.
20
–Egveitikkjeomduermestlærdistatusoppdateringarellerrosabloggar,mendeteriallefallikkjeromanar.
FordåhaddeduvisstategerHannahKrause-Bendix, ogdeteregsomharskrivebøkenedustårderogfalbyr somomdeivarsylteagurkarpåsal.
Claudiagispar.
–Hannah,hoerny.
Bastianprøveråtabroddenavaudmjukinga.
–Korleiskunneegviteatdetvardu,nårduserheilt annleisutpåbiletet…Duserjosåmykjeeldreuti røynda.
ClaudiafamlarmedbøkenetilHannahogprøverå danderedei.Somomdethaddegjortnokofråellertil. Hannahsvelgjereitkvastmotsvarogtaravsegjakkai staden,slengerhobakdisken.
–Skalduikkjeberregåogkjøpedegeinkoppvarm øko-soya-lattemensegstårherogsignererdeiepiske romananemineieintimestid?
ClaudiaserpåBastian.Someinskoleelevsomhar spurtomåfågåpådo.
–Berretadegeinpause.
Claudiatuslaravstad.Borteerbåderakryggog framskotebryst.
–Godtåsjådeg,ialldipersonaleskremmandeframferd.
Bastiantrommarpeikefingerenpådisken.
–Vardetverkelegsåvanskelegåfinneeinmessevikarsomharleseberreéiavbøkenemine?
Bastiannøler.Hannahsukkar.Sjølvsagt.Dersomho ikkjefåravlaframeitnyttpublikumsnart,ervel nesteskrittåkøyredeiuseldebøkenehennarrettpå dynga.
21
–Duskalviteategberregjerdetteavmittgode hjarte.Deterreinogskjærgodheit.
–Vilduikkjesmiletilfolkidetminste?
–Djevelskellersexy?
–Berrevennleg.Egveitdukan.
Bastiansmiler,slårutmeddeidressjakkekledde armane–kviformåredaktørarsjåutsomforretningsmenn?Hannahhugsardengongenmjukfløyelvarein delavjobbuniformatilBastian,mendetvarførden økonomiskeoppturensomkommedtusenårsskiftet. Ogførhanvartredaktør.Sidanhanbegyntepåforlaget,harhanhattpåsegdressarimangeslagsfargarog snitt.Hannaherganskesikkerpåatdetvareinmedvitenmarkøravovergangenfrålitteraturelskandestudenttilfasttilsettlitterat.Frååhaldepåmedbøker forbøkenesiskyldtilåhaldepåmedbøkerforpengane.EitskifteHannahaldrisjølvhargjort.Isittstille sinnerhogladforatBastianhargjortdet.Hoserned påbordetmedsineeigneverk,følereitstikkavtakksemdoverdenkommersielletransformasjonentilBastian–vissdetikkjevarforhan,haddebøkenehennar ikkjevorepåmessaidetheile.Sjølvomhokansakne denullkleddefløyelsmannensomhomøtteforførste gongpåeiIngerChristensen-opplesingav Sommerfugledalen isluttenavnittiåra.
–Erhanpå?
Hannahseropp.Detpipieinmikrofon.Detvar densomnettoppforsterkaeispinkelkvinnestemme.
Stemmatilhøyrereinkroppsomommoglegerendå spinklare:NatasjaSommer.Påeiscene.Detstårògto stolarderoppe,ogpåeitlitebordframforstolanestår toglasvatn.Denuutdannakulturjournalistenbankar
22
lettpåmikrofonen,dunk,dunk,pipelyd.Ja,hanerpå. Einplakatblirhengtoppbakho.HjartettilHannah hopparovereitslag:PåplakatenerdeteitbileteavJørn Jensen,verdasmestforferdelegekrimforfattar,Hannah sitthatobjektnummeréin.Detseruttilathanskalbli intervjuaavNatasjaSommer.Akkuratno.Påscena. Hannahtrekkerpustendjuptinn.Hovissteatdenne bokmessavareindårlegidé.
