Full bajas

Page 1

IngunnThon Ollis.Roman.Ill.avNoraBrech.2017,2018

IllustrertavMajaKjellstadAanonsen

IngunnThon
Fullbajas Roman
Samlaget Oslo2023

©DetNorskeSamlaget2023

www.samlaget.no

Omslagsdesign:TorillStranger

Omslagsillustrasjon:MajaKjellstadAanonsen

Førtrykk:Type-itAS,Trondheim

Skrift:12,5/17pkt.Sabon

Trykkeri:LivoniaPrint

PrintedinLatvia

ISBN978-82-340-1030-9

Dennebokaertryktpåmiljøvenlegpapir.

Takktilgommoogmamma, somlærtemegatdetblirbetrehistorieravdeiraretingaeingjer, ennavdeiriktige.

OrionSigerstad

Sjåfordegeitskikkelegryddigrom.Plettfritt.Med reiddseng,ordnapultogveldigmangehyller.Meni hyllene,istadenforbøkerellerLegoellersliketing, stårdenstørstegullhaugendunokongongharsett.Og

dutenkjer:JAHU,egerrik!Mensåhugsarduatdet ikkjeerdittrom,ogsåserduatdetikkjeersliktgull dublirrikav,deterpremiar.Uendelegmange.Blant annaåttegullmedaljariballfråNMirytmisksportsgymnastikk.FemtengullplakettarfråNMisjakk. FemgulleplefråFysikkolympiaden.Tihøgegullpokalarmedg-nøkkelformahandtak,fortverrfløytesoloi junior-EMikorps.Einsølvmedaljefrå… «Kva?!»

OrionSigerstad,11år,medmørkthåriperfekt kammasideskil,leggfråsegpusseklutenoggullnåla hanstårmed.Hanlirkarhandainstikrokenpåhylla ogtarsølvmedaljenfram.Såberhanmedaljenmellom

Kapittel1
7

tofingertupparborttilkottetogtaruteiskoeske.

Hanslengermedaljenoppisamanmedsølv-ogbronsemedaljarog«deltakingsdiplom».Såsmellerhanloket attoghiveskainnikottetatt.Hanskaltilåtørke fingranepåbuksa,menstoppar.Eintørkardåikkje fingranepånyvaska,eggeskalkvitebukser,tenkjerhan.

Sjølvomdetberreerinnbiltlort.Hanristarhellerhendeneutilufta,ogsåplukkarhanoppattpussekluten.

Oriongnikkareitsistegnikkogleggforsiktigfråseg vandregullnålamedpåskrifta«NoregsmeisteriOrden ogåtferd».Detglimtariho.Somomhoseier«Takk foratdetvarakkuratdu,Orion,somvannmeg.Slikat egkanbumedlikeverdigepremiar».Hansukkarfornøgd.Alterperfekt.

«Godmorgon»,seierOrionmedakkuratpassevolum ogintensitetdåhankjeminnpåkjøkenet.

«Ah,Orion,stjernaeroppeogstrålar!»seierfarog leggfråsegavisa.

«Orionereitstjernebilete»,seierOrionogsmiler overberande.«Ikkjeeistjerne.EtaOrionis,derimot, det ereistjerne.»

«Hah.Dukanalt!»brummarfargladogtareinstor bitavbrødskivamedsjokoladepålegg.

Hanburdenokkuttenedpåsukkerinntaket,tenkjer Orion,menhanseieringenting.Berresetsegvedbor-

8

det.Einskalikkjeblandesegbortioglagadårlegstemning.Nei,godstemningerdeteinskallaga!

Orionsmørtobrødskivermedsmør,salat,gulost ogpaprika.Menberreéinpaprikaringperskive,så klart.Sunn,menikkjegrådig.Tilmatpakkasmørhan eiskivemedleverposteiogeimedmakrellitomat.Jern ogomega-3ergodtforkroppoghjerne.

«Ja,deterviktigåetasunt»,seierfar.

Orionsmiler.Hanharaldrirørtsjokoladepålegg. Hellerikkjesyltetøy.Sukkererrettogslettfarleg!Ein kanfådiabetesogholitennene,og–Orionorkarnestenikkjetenkjepådet–sukkerkangjerahjernenslapp ogvimsete.

«Nåregforteldeiandrepåjobbenatgutenvårikkje vilhasøttpålegg,ogathansmørnistasisjølv…Dei fårfullstendigbakoversveis!Deterdetneimenikkje mangepådinaldersomgjer.MenduereinSigerstad.

EinSigerstadordnarsjølv!»Farlerhøgtogklappar Orionpåskuldra.Morsmilerogserdrøymandepå gutensin.

«Ja,duersåflink,Orion!Flinkasteguteniverda. Ogapropos,kvaforfritidsaktiviteterdetiettermiddag?»spørmor.

«Korps.Detersisteøvingførkonsertimorgon.»

Orionbrukareinmildtone,ikkjeskarp,sjølvomhan synestmorburdehugsadet.

10

Hokvintil.

«Ii!Konsertentalentspeidarenkjempå!Erdetsant athanberrevelutéintilåblielevpåMakelaus musikkonservatorium?Av alle ungemusikantariheile Noreg?!»

Orionnikkarbekreftande.

«Denyngstesomhargåttdertilno,er16år»,seier Orionrolegogletsomdeterheiltvanleginformasjonsomikkjefårsmålukkeboblertilåsprekkeinni han.

«Dublirhistorisk?»kviskrarfar.

«Ja,omdetblirmeg,då»,seierOrion.Deterbestå veralittaudmjuk.

«Detblirdeg»,seiermormedstjerneriauga.

«Jess!Novildusjåresultatetavåikkjevirrerundt fråfløyteeittårtilpianoeitannaogfotballeittredje. Berreståidetduharvalt.Aldrigiopp»,seierfar ogviftarpeikefingerenilufta.MorstrykOrionover håret.

«Duveit,deistørsteklassiskemusikaraneilandet hargåttpåMakelaus.»

SjølvsagtveitOriondet.Absoluttallesomharspelt der,jobbarnoideimestkjendeorkesteraiverda.Kjem haninn,blirdetsomeitgodkjent-stempelmedlivstidsgaranti.Evigstjerne.Fullplusskonto,tomminuskonto.

11

«Egskalforresteninnomsjukeheimenogspelaeit parsongarfordeieldreetterkorpsøvinga.»

FarnikkaralvorlegtilOrion.

«Duereitstortmenneske.»

Morfårtåreriauga.

«Vårperfektegut.Kunneikkjegjortnokogaleom duville.»Hosukkarogskålarmedkaffikoppen.

Orionreiserseg,settallerkenogglasetioppvaskmaskina.Hanplukkartresmularfråbordetogkastardei isøpla.

«Ogsåsermedegpåskulenklokkasju»,seiermor.

HjartettilOriongjereithopp.Utviklingssamtalen!

Hovudethansharvoresåfulltavkonsertenathanhar gløymtåtenkjepåhan.Utviklingssamtalen,ellerskrytetimen,somOrionkallarhaninniseg.Eitmøtesom berrehandlaromåsnakkeomkorflinkhanerialle fag,spesieltmatte,korgodhanertilådeltaitimen, korstilleogsnilloggreihaner…Deterbetreennbåde juleftan,bursdagogVMitreblåspåsamedag!Orion vilhyleavglede,menhantarsegsamanognikkartil mor.

«Ja,detgjerme.Takkformaten!»

Orionputtardenfornuftigenistepakkanediden ryddigesekken.

«Haeingoddag!»

«Haein perfekt dag»,seierfarogblunkar.

Spyttklyseroghøfleg

konversasjon

PåvegtilskulennynnarOrionklokkereintpå«Der Vogelfängerbinichja».Hanerfråeinopera.Av Mozart.DeterslikmusikkOrionhøyrerpå.Akkurat somandrefornuftigefolk,ogfarogmor,ogkorpslærarJakobsen.Orionavsluttarmedeinekstralangog klarsistenoteidethanruslarinnpåskuleplassen.

Ah.Skulen.Denhøge,raudemursteinsbygningen lysermothanoggjerhan,ommogeleg,endåvarmare ihjartet.Klokkapåveggenviseratdeter15minutt tildetringerinn.Somvanleg.Orionblunkarkjekttil skulensin.

«Godmorgon,du!Verdasbeste…»

«MØKKADRIT!»

OrionbliravbrotenavMarie,somkjemsusande forbipåsparkesykkelensin.Hankanhøyrehotrekke innumenneskelegemengdersnørridethosladdar

Kapittel2
13

framomskuletrappa.Såsenderhoivegeispyttklyse påstørrelsemedeintennisball.KLÆSK!seierdetidet klysalandar.Oriongrøssaravlyden.Hanmåsjåvekk dåhanstegarover.

«Deterattgørrtildeg,Ori-BÅNN!»seierMarie meddenaltforhøgestemmasi.Orionletsomingenting,menskundarseglittekstraidethanhøyrerho harkeoppeinyklyse.Marie.Atsånneungarfårlov tilågåpåskulen,ereitmysterium.Hogjeraldridet lærarenseier,svararalltidfeilitimen…Hoklararjo

14

ikkjeåsitjastilleeingong.Hoereibråkebøtte,ikkje braforkonsentrasjonenogarbeidsroahans.Orionblir uroleg.Hanprøveråikkjetenkjemeirpåho.Heller ryddaplasstildeigodetankane.Gullpokalar,musikkkonservatorium,mattetime,utviklingssamtale!Der,ja. Noerhangladatt.

Orioneralltidfyrstinniklasserommet.Dåkanhan setjasegtilretteogfinneframbøkerogskrivesaker iroogmak.Akkuratdåhanharlagtdennykvesste blyantenirettlinjevedsidaavskriveboka,kjemIrin inn.Hoerdennyekontaktlæraren.Beritpensjonerte segførsumaren.BeriteeelskaOrion.OgOrionskal sørgjeforatIringjerdetsame.Hansynestdeternoko spesieltkjektmedåtreffenyevaksne.Folksomendå ikkjeharopplevdkorperfekthaner.Åh,detkriblari hjernennårhantenkjerpåallewow-opplevinganehan kjemtilågiho.Orionrettarsegoppiryggen.

«Godmorgon,Orion.Egtruddeegvartidlegutefor eingongsskuld,menduerpåplassallereie?Detmåeg seia.»

Wow-opplevingnummerein–check!Ah,somhan elskarros.Detersomåblidusjamedmedaljarogstjerner.Orionklararikkjeåskjulesmiletsomlurerseg fram,mendeterviktigåikkjeverkeskrytete,såhan bøyersegmotgolvetogrettarpåfløyteveskasi.

«Godmorgon,Irin.»
15

«Spelardu?»

«Ja»,seierOrionklartogtydeleg.Detheldikkjeå berrenikke,ellerseiam-m.Ånei,ordogaugekontakt ernøkkelentilåimponere,detveithangodt.

«Egerfløytistikorpset.Solofløytist.Detharvore draumenminsidanegvarfemår.»

Irinhevaraugebryna.

«Oi.Såfint.Dåøverdusikkertmykje,då?»

«Kvardag»,seierOrionstolt.

«Hm»,seierIrinognikkar.

Orionblirforvirra.Andrevaksnebrukaråseia «ååå,wow,såflinkduer,kvardag,nei,duernonoko fordegsjølv,Orion!».Hanventarforåsjåomhoberre erlitttreigtilåsvara,menIrinbøyersegoverbøkene att.Dåkjemhanpåatvaksneblirgrådigoppglødde nårbarnsetigangsamtalar,ikkjeberreventarpååbli pratatil,såhanseier:

«Spelar du noko?»

Irinsmilerogristarpåhovudet.Detertydelegvis ingensomharlærthoomordogaugekontakt.

«Skaleghjelpedegmednoko?»prøverOrion igjen.

«Duvilikkjegåutigangentildeiandre,då?Deter framleistidtildetringerinn.»

Oriongløttarmotgangen.Hankanhøyreropog skrålderuteogkjennerhanbliruvel.

16

«Nei,egkangodthjelpedeg!»seierhanogreiser seg.

«Såfintatdu kan det,menegspurdeomkvadu vil ?»seierIrinogsmiler.Orionblirforvirra.NårIrin seiersliketing,erdetsomomhovudetogkroppen hansgåritoforskjelligeretningar.Hanveitikkjeheilt kvahanskalseia.

«Vil?Eg…Egvil…veraklar.Såegikkjegårglipp avnokoavundervisningadi.»

Irinsukkarlettognikkar.

Skuleklokkaringer,ogdeiandrekjemsnublandeog springandeinniklasserommet.Oriongrøssar.Kandei ikkjeberregåvanleginnogfinnebøkenerolegfram, slikdeiskal.Dåalleendelegharkommesegpåplassog lydnivåetharbyrjaåsenkeseg,kjemMariehoppande overdørstokkenpåsparkesykkel.HotrefferfløyteveskatilOrionogslårkollbøttebortovergolvet.

«Marie!»seierOrionsåkontrollerthankan,men stemmaskingrarlittpåe-en.Hanplukkaroppveska. Tenkomfløytaerøydelagd!Kvaskalhanseiatil mammaogpappa?Åkommaheimmedøydelagd fløytevilikkjefalleigodjord.Detvilgårettinnpå minuskontoen.Orionopnarveska.Fløytaerheldigvis heilogfinogskinande.

«Velkommen,Marie»,seierIrin.

Orionrettarhandaivêret. 17

«Ja,Orion?»

«EgynskjeråseianokotilMarie.» Irinnikkar.

«Deterikkjelovåsparkesykleinne!Dukunneøydelagtfløytami.»

Marielerrått.

«Hahaha!Rettarduopphandaforåsladrepåmeg? Duersåteit!»

Orionseieringenting.

«Egveitatdetikkjeer lov,mennokonmåtaansvar ogprøveåmosedenfløyta.Såmesleppåhøyrepå piperiadine.»Marielagarstyggepipelydarmedanho heldsparkesykkelensomeitverrfløyte.OrionserfortvilapåIrinoggestikulerermotMarie.Irinskjønar teikningaogtarsykkelen.

«Egpassarpådennetilfriminuttet.Versågodogset degned.»

Marieblirsurogbrukarrestenavtimenpååbråke. TilOrionsstoreirritasjon.Nårskalhoskjerpesegog innsjåathoberreøydeleggforsegsjølv?Hoburdelære avOrion.Oppføreseg.Gjerasomhoskal.Dåhadde hoikkjevoresådårleglikt,tenkjerOrion.Hanrekker opphanda.Irinkjembort.

«Kvaskaleingjeranåreinerferdig?»

«Dåkanduhaldeframmedekstraoppgåver»,seier Irin.

18

«Ja,menegerferdigmeddeiogså.»

«Allereie?Ja.Dukanjo…teiknelitt?»

Teiknemidtiskuletida?Detersløserimeddyrebar læringstid.Orionkjennerhanblirdårlegberreavtanken.

«Eg…Egtrureghellerjobbarlittmedengelsken, eg.»

Nokonbakhanseier«dust».Orionletsomhan ikkjehøyrer.Hanfortarsegåtenkjepådetengelske ordetforstøv,somogsåer«dust».Detvarnokdetdei meinte.Sjølvomdeneigentlegeuttalener«døst».

EinSigerstadtenkjeralltidpositivt,seierfar,sådå gjerOriondet.

GjennomskuledagenhjelperOrionIrinmedårydda ettertimenogdeleutmjølkekartongar.Einsistestøyt, såutviklingssamtalenskalbliekstrabra.Ikkjeein einastegongiløpetavdagenlegghanhovudetslapt ihandaellerhengoverpulten.Detgjerhanforresten aldri.

Jakobsenogdensiste øvinga

Dådetringerutettersistetime,pakkarOrionsekken lynrasktogskundarsegut.Ikryssetvedbutikkener detraudmann,såOrionstoppar.Determidtpådagen ogveldigstille.Ikkjeeiteinastekøyretøyisikte.Likevel,deterraudmann,såOrionstår.Treungdommar kjemoppbakhan.Deterdeisombrukaråhengepå bensinstasjonen.Deistrenarforbihanogovervegen, sjølvomdetikkjeerlov.

«Hardugroddfast!?»roparhanmedlue.

Orionsvararikkje.Såkjemnokrefråklassa.Deigår ogsårettover.Hankjenneratdeiserpåhanidetdei passerer.Nokreavjentenefniser.Orionraudnar,men hanblirståande.Hanserpåklokka.Detereitkvarter tilkorpsøvingabyrjar,dettartiminuttågå,ogdeter framleisraudmann.Tenkomhanikkjerekkdet.Tenk

omkorpsdirigentJakobsenblirsåsintathankastar

Kapittel3
20

Orionutavkorpset.Dagenførkonserten!Dåmistar hansjansentilåkommainnpåMakelausmusikkonservatorium.

Hjartethansbyrjaråpumpefortare.Skalhangå? Deterjoingenbilar.Nei,hankanikkjegå.Deterså typiskathangår,ogakkuratdåkjemdeteinbilog køyrerpåhan.Ogsåerhandaud.Ellerendåverre, politietkjemidethankryssarpåraudmann!Ogkva då?Dåmåmorogfarhentesineinasteson,handei haddesåstorehåpogdraumarfor,ifengselet!Såmå deilevamedskammaoveråhaeinfengselsfugltilson heilttildeidøyr.Ja,ja,detvardetlivet.Altigrus,berre fordihanabsoluttmåttegåpåraudmanneingongdå hanvarbarn.

«Gådå,dindott!»Marieogsparkesykkelensusar forbi,ogOrionkveppsåhanmistarfløyteveskaibakken.MenMariestopparsjølvsagtikkjeogseierunnskyld.Hoberresparkarvidare.Orionsukkarirritert, plukkaroppattveskaogbørstargrusenavho.

Åh,someghatarMarie,tenkjerhan.Mensåkjem hanpåateinikkjeskalseiaellertenkje«hat»,såhan spolarattendeinnihovudetsittogrettardettil:Eg synestMarieervanskelegtiltider,ogegskulleynskje atnokonsettehopåplass.

Endelegblirdetgrønmann,ogOrionskundarseg avgarde.

21

Hanblirikkjeforseinka.Hanerfyrstute.Somvanleg.

Hansetsegpåplassensinutanådraistolensåhan skraparmotgolvet.Hanerlydlausogrettiryggen, ikkjeeinsliksomsøkksaman.DirigentJakobsen,ein sværfyrmedsvartsnurrebartoggammal,fjongkorpsuniform,kjemmothanmedopnearmar.

«Åh,Orion!Stjerna!»seierhanogklapparihendenesådetklirrariallegullmedaljanehanharfåttfor upåklagelegspeling.Såblirhanbråttalvorlegogkikkarsegnervøstrundt.Orionveitathansjekkarom nokonavdeiandrekorpselevaneerderoghøyrerat hanfavorisererhan.Dåhanseratdeieråleine,held hanfram.

«Skalmebruketidaførdeiandrekjem,tilåøvepå soloen?Ellermeburdekanskjekalledet spelasoloen, sidanduersåflinkatdusikkerthargjortunnaall øvingheime.»

«Egharøvdkvardag,mendetersikkertikkjealt somsit»,seierOrionkledelegbeskjeden.Sjølvomhan veitathankanalttilsistepunktertenote.Hanreiser seg,lyfterfløytaogolboganeoglartonanetrilleav gardesomklinkekulergjennomreagensrøyr.Jakobsen dirigereristarten,mensåstopparhanogblirberreståandeoghøyrepå.Augahansblirblanke,ogdenlange snurrebartenvibrerer.DåOrionharblåsesistetone, tørkarJakobseneitåre.

22

«Duerperfekt.»HansmilervarmttilOrion.«Tenk at min elevblirtidenesyngstevedMakelausmusikkkonservatorium…Ellerom.Tenkom…»,seierhan alvorleg.Førandletetsprekkoppieitglisigjen.«Nei, kvenprøveregålure.Meveitbeggeatdetblirdeg!» Jakobsenfniserinfernalsk.

Restenavkorpsetkjeminn.Allegårpåungdomsskulen,likevelklarardeiikkjesetjasegnedutanåskrapa stolbeinamotparketten.Deilange,keitetekroppane skumparinnikvarandre,ogdetkvinogtutarfrå instrumenta.

Jakobsenplystrarifingrane,ogdetblirendeleg stille.

«KormangegongermåegseiaatdeIKKJEskal spelanårdeikkjeblirdirigerte?»brumlarhan.Dei andresertomtpåkvarandre.AllebortsettfråOrion, somserrettfram,someindressertpuddel,ogventar pånestekommando.

Jakobsenbrukarsåmykjetidpååhysjaogseia tingomattoggaule«Menerdetverkelegingenav dykksomøver?!»atdeiberrefårspelttreavdeiti songanedeiskalframførepåkonserten.Dåtimener gått,pakkarallelikevelnedinstrumentasineogstormarutdøra.Jakobsenharopnabådeuniformsjakka ogskjortasi.Hanersveitt,ogsnurrebartenhansheng

24

slaptnedoversomomhanerlikeslitensomJakobsen sjølv.

«Ja,ja,Orion.Konsertenstårogfellpådeg.Som vanleg.»

OriongårframogklapparJakobsentrøystandepå underarmen.

«Dukanstolepåmeg.Egskalspelaperfekt!»

Jakobsensukkar.

«Kviforkanikkjeallebarnberreverasomdeg.»

Bartenhansvibrerer,ogmedaljaneskranglaravnervøsitetdåhangårmotkontoret.MenOrionerikkje nervøs,hanskalspelasåJakobsenogtalentspeidaren hugsarsoloenhansrestenavlivet.

Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.