KIJK VERDER. BLIJF NIEUWSGIERIG.
NR 03 | AUGUSTUS 2014
! n e o ZelefMda's gedachten Lees j n a w S e d l y W ! vaart uit
t a l S n N A a M S y I N o L I B VU OP ZEE!
.0 3 n e d teit! j i r o t Au s op elektrici Vol ga
? e e m m e h j i j p H el
WI N en kaart voorO! NEM
Zo!
Hij ligt weer op de mat, het nieuwste nummer van YouTech!
Heb je al gemerkt dat deze iets zwaarder aanvoelt dan normaal? Dat komt omdat we vier (!) extra pagina’s hebben! Boordevol met de nieuwste technische snufjes, de leukste verhalen en de coolste gadgets.
Maar dat niet alleen. Heb je wel goed gekeken? Blader deze bladzijde eens terug en wat zie je dan? Inderdaad, het blad heeft naast dat het wat dikker is geworden, een complete make-over gehad! En dat niet alleen… We waren er al een tijdje mee bezig, maar kunnen het nu eindelijk vertellen; Vanaf nu hoef je iets minder lang te wachten op het volgende nummer. Want in plaats van vier, komen we nu zes keer per jaar uit! Dat betekent dat je nog maar twee maanden hoeft te wachten op het nieuwe nummer . Hopelijk haal je er nu nog meer leesplezier uit. Vind je die twee maanden ook veel te lang? Kijk dan eens op onze website www.youtech.nl voor meer leuke weetjes en toffe blogs! Tot over twee maanden!
Word YouTech VIP!
Vind jij YouTech tof? Lees je (bijna) alles en volg je ons op de voet? YouTech is gratis en voor niks en hoe meer abonnees we hebben , hoe beter het is!
Als jij een vriend of vriendin abonnee maa kt, een promotiepakket bi j ons aanvraagt voor op scho ol word jij VIP. En dat betekent veel toffe extra’s! Kijk op www.youtech .nl/vips wat je moet doen om ook een Heel Erg Belangrijk Pe rsoon voor ons te worden ;)
2
Inhoudsopgave Inhoudsopgave
32.
Coole Job // Stuurman van een minimaatschappij
YouTech vaart mee met Adrian Knappe. Hij is schipper op de Wylde Swan, een tweemaster met dertig kinderen aan boord.
YouGo // Van ballerina tot stiletto in een klik
11.
Ilse Faber en Esra Blom hebben een droom: een schoenenwinkel met hun eigen ontworpen FaBlo-shoe.
15.
Goeie vraag
28.
Try this at home
16.
Top of flop
30.
Een dag uit het leven van…
Web&App
18.
Behind the scenes
31.
Vraagje
10.
YouTalk
22.
Top 5
34.
Agenda
14.
Die wil ik!
24.
Quiz
35.
Colofon
26.
Testlab
36.
Yougi
4.
Goed nieuws
6.
10 vragen aan…
9.
Fijne berichten voor groene motormuizen, diabeten en scholieren.
Boyan Slat bedacht een apparaat om oceanen schoon te maken.
Word gitaarheld, regisseur of game-verslaafde.
Benedicta is dol op gamen.
Vijf vette gadgets die jij heel graag wil hebben.
Yougi zoekt uit of je gedachten kan lezen.
Robot Zora helpt ouderen. Maar doet ‘ie dat goed of slecht?
In zwembad De Tongelreep maken ze zwemmers nog beter.
De toekomst van het autorijden is elektrisch. Vijf bijzonder modellen.
Back to school!
Let’s be cops, pijnstillers en What if: straks in de bios, nu al in YouTech.
Doe een proef en win kaartjes voor NEMO.
YouTech loopt mee met een drukker.
Wat uit de drukkerij zie je hier?
Hier moet je de komende weken naartoe!
Antwoorden, service en contactinformatie.
Yougi is handiger dan verwacht.
3
ASTRO
ANDRÉ ON TOUR Een live ontmoeting met ‘Astro André’? Het kan zomaar gebeuren: André Kuipers gaat op ‘collegetour’ als ambassadeur van het Techniekpact! Dit schooljaar zal de astronaut verschillende regio’s in Nederland aandoen. Basisschoolleerlingen van groep zeven mogen hem het hemd van het lijf vragen. Natuurlijk doet hij ook nog een paar spannende proefjes.
LEZEN ZONDER BRAILLE
Blinden kunnen binnenkort lezen zonder braille, het blindenalfabet dat met puntjes in papier wordt gedrukt. Het Massachusetts Institute of Technology (MIT) heeft een FingerReader ontwikkeld die braille leren overbodig maakt. Blinden en slechtzienden kunnen de ring met camera om hun wijsvinger doen, waarna de camera de tekst kan scannen. Software zet de woorden vervolgens om in hardop voorgelezen tekst. Smart!
4
GROEN SCHEUREN Als zelfs ’s werelds luidruchtigste motormerk elektrische motoren gaat bouwen, dan durven we best te stellen dat het goed komt met onze planeet. Harley Davidson verwacht in 2016 de eerste Harleys zonder schadelijke uitlaatgassen op de markt te brengen. Is het dan ook gedaan met het bijbehorende machogevoel? Niet volgens een test in techmagazine Wired: ‘Het is eigenlijk best cool!’.
E-VERVOER IN DE LIFT De laadpalen schieten als paddenstoelen uit de grond en de elektrische voertuigen zijn niet aan te slepen: het vervoer in Nederland wordt met de dag groener. Deze zomer telde ons land meer dan 40.000 geregistreerde elektrische voertuigen. Eind 2012 waren dat er nog geen 7.500. Meest verkochte volledig elektrische auto: de Tesla Model S.
or een Check pagina 22 vo e-cars! Top 5 van coole
Goed nieuws
ORANJE BOVEN IN SOLAR CHALLENGE
Op het WK voetbal kwamen we net tekort voor de finale, maar de World Cup voor zonneboten leverde wél goud op voor Oranje. In een veld van 40 internationale teams was het CLAFIS Private Energy Solar Boat Team uit Leeuwarden iedereen te snel af. Hun boot, de Furia III, vaart op draagvleugels en heeft een ‘solar powered’ topsnelheid van 45 km/u!
LOPEN VOOR
EEN LACH
SLIMME LENZEN METEN SUIKERSPIEGEL Het is niet de favoriete bezigheid van mensen met suikerziekte: een paar keer per dag in je vinger prikken om je suikerspiegel te meten. Google heeft er samen met medicijnenmaker Novartis wat op bedacht: slimme lenzen met sensoren die via het traanvocht continu de bloedsuikerspiegel van diabetici kunnen meten. De gegevens gaan vervolgens draadloos naar een tablet of smartphone.
Hardlopen voor het goede doel? Door mee te doen aan een loopwedstrijd kan jij zieke en gehandicapte kinderen een lach bezorgen. Ga naar www.loopvoorcliniclowns.nl, schrijf je in, zoek sponsoren, ren je rot en help CliniClowns kinderen in ziekenhuizen en zorginstellingen weer even te laten lachen. Je kunt zelf een wedstrijd in de buurt uitzoeken. Ready? Steady? Smile!
RETOURTJE HEELAL Buzz Lightyear-wannabees kunnen hun ruimtedromen binnenkort waarmaken. In 2018 kun je in Groot-Brittannië een ‘retourtje heelal’ kopen, in het eerste commerciële ruimtestation van Europa. Kun je niet zo lang wachten? Dan kan je eind dit jaar al terecht in de woestijn van New Mexico (VS) voor ruimtereizen voor particulieren. Neem wel je spaarpot mee: een ticket kost zo’n 250.000 dollar…
5
10 vragen aan
Enorme V haalt plastic uit oceanen Student Boyan Slat (19) is volop in het nieuws met The Ocean Cleanup. Een bijzonder project dat oceanen bevrijdt van ronddrijvend plastic. Flinke klus! Er drijft 500 miljoen kilo plastic rond, ofwel 1.000 Eiffeltorens vol. Boyan gaat het te lijf met enorme vangarmen. 01 Hoe kwam je op het idee? Ik zag het probleem van plastic in zee tijdens het duiken in Griekenland. Een jaar lang onderzocht ik het en in dat jaar ontstond langzaam het idee voor The Ocean Cleanup. Tijdens een vakantie tekende ik op een servetje de eerste schetsen. Toen viel het kwartje. Ik wist dat het een verankerd systeem moest worden waar de oceaan doorheen stroomt.
02 The Ocean Cleanup is technisch mogelijk? Zeker! Het plan ging razendsnel rond op internet. We maakten een team van 100 mensen en hadden heel vlug 90.000 dollar bij elkaar. Dat was genoeg voor een haalbaarheidsonderzoek. Dat onderzoek is nu klaar. Het bewijst dat The Ocean Cleanup technisch prima kan en betaalbaar is. Nu is het tijd voor testen.
6
07 De belangrijkste les voor jou zelf?
In zo’n groot project gaat alles langzamer dan je wilt en is alles duurder dan je hoopt. Het hele proces, van idee op een servetje tot uitvoering in zee, is enorm ingewikkeld en kost heel veel.
03 Hoe loopt dat?
De eerste test met kleine vangarmen van 40 meter ging goed. Die was bedoeld om te zien hoe het plastic beweegt en hoe de kracht van het water zich gedraagt. Maar we moeten naar twee vangarmen van elk 50 kilometer! Die vormen samen een enorme V waarin het plastic samenstroomt. Kleine plasticdeeltjes pompen we eruit, voor grote stukken gebruiken we een lopende band. Een tanker haalt alles op en dan wordt het gerecycled.
04 Wat is soms lastig?
Werken met 100 mensen uit allerlei landen. Dus veel mailen en skypen. Best stressvol af en toe. Maar het is een geweldig team.
05 Wat is technisch gezien een breinbreker?
Vangarmen langer dan 1,5 kilometer volgen de stroming niet meer. Die gaan strak in het water liggen, en dan verlies je het plastic. Toen we dat ontdekten, was dat wel een tegenvaller. We hebben dat opgelost met kabels waarmee de vangarmen vastzitten aan de bodem. Die houden de V-vorm keurig op zijn plaats.
08 Je belangrijkste gereedschap?
Ons team! Zonder team geen Ocean Cleanup. En natuurlijk de haalbaarheidsstudie. Die bewijst dat je in tien jaar de helft van alle plastic in de oceanen kunt opruimen.
09 The Ocean Cleanup is een halve oplossing. Hoezo?
We moeten er ook nog voor zorgen dat er geen plastic in het water komt. Dat is de andere helft van de oplossing. Anders blijven we opruimen. We moeten ervoor zorgen dat mensen het probleem kennen. Ze kunnen zelf meehelpen het op te lossen door geen plastic weg te gooien. Daarnaast denken we ook na over technieken om plastic te halen uit kustwateren en rivieren. Dan is het opgeruimd voordat het de oceanen bereikt.
06 Wanneer zien we The Ocean Cleanup in actie?
Over drie tot vier jaar houden we een uitgebreide test op ware grootte. In 2020 is The Ocean Cleanup hopelijk volop in actie, want heel veel bedrijven en landen zijn erg enthousiast.
10 Wat doe je in 2030?
Naast mijn bed ligt een boekje waarin ik ideeën opschrijf. Nu heb ik absoluut geen tijd voor die ideeën, maar wie weet later. Ik zal me in elk geval nooit vervelen en ik hoop dat ik nog heel lang bezig mag zijn met mooie technische oplossingen in grote projecten.
7
ADVERTENTIE
8
Web&app SCHOLIEREN.COM
Van kersverse brugpieper tot eindexamenkandidaat: scholieren.com is dé site voor leerlingen in het voortgezet onderwijs. Je vindt er blogs, een forum en entertainment in alle soorten en maten. Bovendien staat er nuttige info die je helpt op school. Boekverslagen bijvoorbeeld. En tips om een spreekbeurt te maken die inslaat als een bom. Checken! www.scholieren.com
SLINGSHOT
ANGRY BIRDS EPIC
Ben je net van je Angry Birds-verslaving af, wordt Angry Birds Epic gelanceerd… Leid je gevederde team in de strijd tegen King Pig, Wiz Pig, Prince Porky en talloze andere schurken. Maak je eigen wapens – hoe gekker hoe beter. En word een legendarische held in deze epische RPG. Voor iOS en Android. Angry Birds Epic • iTunes Store & Play Store • Gratis
Slingshot is Facebooks nieuwe wapen in de strijd tegen Snapchat. Het grote verschil tussen deze fotoen videoapp en Snapchat: je kan pas een foto of video van een vriend zien als je eerst zelf een bericht naar de ander stuurt. Kan jij je nieuwsgierigheid bedwingen? Voor iOS en Android. Slingshot * iTunes Store & Play Store * Gratis
CAPO TOUCH
Gitaarheld worden? Capo touch is superhandig voor iedereen die gitaar wil leren spelen of zijn spel wil verbeteren. De app bekijkt uit welke akkoorden een nummer op je iPhone of iPad bestaat. Vervolgens geeft hij aan waar je je vingers op de snaren moet leggen. Zo kan je meespelen. Je privégitaarleraar voor nog geen vijf euro! Capo touch • iTunes Store • €4,99
FLY
Je eigen filmpjes monteren zonder dat je een halve studio hoeft aan te schaffen. Met Fly is videomontage letterlijk kinderspel. Tik de scenes aan die je wilt gebruiken, knip, maak mooie overgangen en zet je muziek of voice-over eronder. Razendsnel heb je een filmpje waar een echte regisseur zich niet voor zou schamen. Fly Video • iTunes Store • Gratis
9
Youtalk waar je Het is zomervakantie! Tijd om alles te doen al heel het schooljaar over droomt. Ook voor de vijftien-jarige YouTech Reporter Benedicta. Ze schreef er een leuk verhaal over.
‘‘Ik ben er een beetje laat mee, misschien wel heel erg laat. Maar ach, in mijn geval maakt het helemaal niet uit. Ik heb het hier over het oh zo bekende Grand Theft Auto V, ook wel GTA V genoemd. Voor de mensen die het laatste jaar in een doos hebben geleefd: Het is een spelletje waarbij je verschillende missies moet uitvoeren waarbij je er steeds rekening mee moet houden dat de politie je op de hielen zit. Ook heb je de optie om dingen te doen die je normaal gesproken in de echte wereld absoluut niet moet proberen.... auto’s stelen en vliegtuigen kapen bijvoorbeeld. De meeste mensen hebben een hele lijst van wat ze allemaal willen doen. Ook ik had zo’n lijstje, maar daar kwam bijna nooit iets van terecht. Gewoon te lui om naar buiten te gaan, of omdat een onweersbui die je kunt vergelijken met een discobal uit de 80’s je stemming verpest. Dus eindigde ik in mijn kamer met 10 repen Milka Oreo en een vriendin die net als ik
moeite had om haar vakantielijst te volgen. Al gauw sloeg de verveling toe en moesten we iets verzinnen om te doen. We hadden wel eens van GTA V gehoord, maar de game spelen hadden we nog nooit gedaan. Ik ken niet veel meisjes van mijn leeftijd die dit spel in huis hebben en al helemaal niet op de Playstation 3. But lucky for us heb ik een grote broer die nergens meer geïnteresseerd in is dan in zulke spelletjes. Dus ons besluit was snel gemaakt en doken we achter de Playstation. Tot mijn verbazing is GTA V een erg realistische game. Press triangle to steal a car en dan heb je een zeer mooie auto waarvan ik de waarde niet durf te vertellen. Met de gestolen auto en de politie achter me aan nog even snel een ritje maken op de kermis. En ja, Grand Theft Auto bestaat inmiddels al een poosje maar dat maakt mij niet uit. Ik heb me in ieder geval goed vermaakt.’’
Wat heb JIJ met techniek?
Doet jouw school coole dingen met techniek? Heb je net een zelfgebouwde raket gelanceerd? Is jouw gepimpte fiets de allervetste uit de hele buurt? Heb je een briljant idee om energie te besparen? Vertel het ons en wie weet sta jij in de volgende editie op deze pagina! Niks is te gek. Foto’s, ideeën, filmpjes, korte verhalen: als het maar met techniek te maken heeft. Stuur je bijdrage naar redactie@youtech.nl
10
Coole Job
Stuurman van een minimaatschappij op volle zee “Adrian? Geen idee.” Aan boord van de tweemaster Wylde Swan is stuurman Adrian Knappe zoek. Maar geen paniek, het schip zal Harlingen echt niet verlaten zonder reserve-kapitein. Dan zwaait hij van bovenin de mast. “Wacht, ik ben er zo”, roept Adrian.
Masterskip Wylde Swan is een bijzonder schip met dertig leerlingen aan boord. Onderweg krijgen ze wiskunde, natuurkunde, scheikunde, biologie en techniek. Én ze leren wat voor een ‘fabriek’ zo’n schip is. Waar ga je heen en hoe kom je daar? Wat kom je tegen onderweg? Hoe ga je met elkaar om aan boord? En hoe ga je om met je omgeving? Deze en veel andere vragen komen aan bod tijdens de wekenlange reis. “Aan boord leven we in een mini-maatschappij”, vertelt Adrian. “Heel uitdagend. De scholieren leren samenwerken, vinden hun rol in het team en ontdekken hun verantwoordelijkheid. Het is een fantastische ervaring.”
11
33 jaar OPLEIDINGEN:
LEEFTIJD:
0
100 WOONPLAATS:
sociologie
Bielefeld en de zee Enkhuizer Zeevaartschool
BEROEP:
WERKT BIJ:
LEKKERSTE GERECHT:
Stuurman
HEKEL AAN:
Masterskip Wylde Swan
FAVORIETE SPORTEN:
Runderrollade met spek, mosterd en augurkjes
De tropen en luiheid
LIEVELINGSKLEUR:
Groen!
Adrian
Kayak
BELANGRIJKSTE GEREEDSCHAP:
Knappe
MAAKT/DOET:
Computer VERVOERMIDDEL:
Navigeren, communiceren, aansturen HOBBY'S:
Reizen
VAKANTIELAND:
BROERS/ZUSSEN?
Sleutelen
Hiking Een oudere broer en een jongere zus
12
Thailand is superrelaxed
Kantoor Adrian is eerste stuurman. Hij geeft leiding aan het personeel, overlegt met de kapitein en controleert de veiligheid en de koers. Zijn kantoor is een piepklein hok propvol kaarten, beeldschermen, schakelaars en knoppen. “Hier ben ik een derde van de tijd. Voor de rest ben ik aan het sjouwen, leg dingen uit of hang in de touwen. Dat is het leuke van zo’n ‘klein’ schip. Op een veel groter schip zit de stuurman veel meer op kantoor.” Ook de veiligheid aan boord houdt hij scherp in de gaten, zeker met nieuwe leerlingen aan boord die de kracht van wind en zee nog niet goed kennen. Sjouwen “Het is afwisselend werk met jonge mensen die voortdurend van alles leren. Je ziet ze groeien op allerlei manieren en het is fijn dat mee te maken. Die snelle groei komt door de verantwoording die wij ze geven en die ze in de gewone wereld te weinig krijgen. Met goede begeleiding kunnen ze dat prima aan en beleven we met z’n allen een geweldige tijd. Ook als het een beetje spookt op zee, want dan wordt het pas echt interessant. Hard werken en sjouwen in wind en regen, heerlijk.” Tracphone De computer is onmisbaar voor Adrian, voor communiceren, rapporteren, navigeren. Contact met de rest van de wereld is geen probleem, ook al zal je smartphone op volle zee tevergeefs een wifipunt zoeken. En eenmaal tien mijl uit de kust is je bereik sowieso verdwenen. De zogenaamde Tracphone zorgt overal en altijd voor bereik via een satelliet. “Maar die gebruiken we alleen als het nodig is, want een dollar per mb is best duur.” Expedities Adrian heeft een wereldbaan, echt een coole job. Wat wil hij nog meer? “Nou, een keer zeilen rond Kaap Hoorn, New York binnenvaren, rivieren ontdekken in een kayak en met een onderzoeksgroep Antarctica bezoeken. Ook wil ik in de toekomst expedities uitvoeren en begeleiden. Och, er zijn nog zoveel dingen te beleven en te ontdekken. Overal is inspiratie te halen en hoe mooi is het om dat ook voor anderen mogelijk te maken.”
Techspecs Wylde Swan • 1.130 vierkante meter zeil • De grootste zeilboot van het type topzeilschoener ter wereld • Met alle zeilen opgezet is het schip 36 meter breed • De grootste mast is 28 meter hoog
• Lengte: 62 meter • Waterverplaatsing: 360.000 kilo • Doelgroep: 4e en 5e jaars leerlingen Havo en VWO • Totale reis: zes weken • Kijk voor meer info op www.masterskip-wyldeswan.com 13
Die wil ik!
Drift je duizelig
‘Never grow up’ is het motto van fabrikant SFD Industries. Stap op de SFD Big Wheel Drift Trike en je snapt precies wat ze bedoelen. Deze motor heeft speciale driftachterbanden: banden waarmee je door de bochten kan glijden. Houd je van de geur van verbrand rubber? Je drift jezelf duizelig voor zo’n €1500 euro. sfdindustries.com
Mini-tornado
Gelukkig niet zo verwoestend als een echte tornado, maar net zo fascinerend: de Desktop Tornado. Je kunt de razendsnel draaiende luchtkolom zelf beïnvloeden door de richting en snelheid te veranderen. Ook leuk: zeven meegeleverde experimenten. Spotten met de natuurwetten voor beginners! hammacher.com
Smartphone wordt multitool
Is alleen smart niet goed genoeg voor jouw telefoon? Met de TaskOne G3 tover je je smartphone om in een multitool voor de echte handyman. Knippen, zagen, snijden, flessen openen: deze stoere telefoonhoes heeft wel 22 verschillende functies.
360° x 360° camera
Panoramafotografie 3.0. Gooi de Panono in de lucht en deze ‘panoramic ball camera’ legt letterlijk elke richting vast. Het levert adembenemende 360° x 360° foto’s op, die de bal direct naar je tablet of smartphone kan doorsturen. En laat je ‘m per ongeluk stuiteren? Geen zorgen: hij is ijzersterk en je cameraatjes zijn goed beschermd.
thetasklab.com/task-one-multi-tool-case
E-rocket skates
Skeelers, rollerskates, Segway. Allemaal zó 2013. Met de RocketSkates om je schoenen haal je bijna 20 km/uur dankzij twee elektrische motortjes. Sturen doe je door je voeten te bewegen. Op de bijbehorende app check je de route, afstand en batterijstatus. Ready for launch? Voor zo’n €190,- zijn ze van jou. rocketskates.com
14
panono.com
Goeie vraag?!
Yougi zoekt het uit!
"Is het mogelijk om gedachten te lezen?" Illusionisten doen net alsof ze je gedachten kunnen lezen, maar is dat echt? Is het mogelijk om te zien wat iemand denkt? Yougi gaat op onderzoek uit. Als je gedachten bestudeert, zoals een psycholoog doet, kun je niet in hersenen van mensen kijken. Toch hebben wetenschappers een manier bedacht om aan je hersengolven te zien aan welke letter je denkt. Ze kunnen nog geen dromen op een groot scherm laten zien, maar een letter is ook al heel bijzonder! Gedachtenlezen kan dus niet, maar met wetenschap kun je er wel achter komen wat de meeste mensen denken als je een woord noemt. In je leven leer je dat sommige dingen regelmatig gebeuren, of je merkt dat sommige woorden altijd bij elkaar passen. Je hersenen leren dan een patroon. Omdat we allemaal
In samenwerking met:
in (bijna) dezelfde wereld leven, zijn een heleboel van die patronen ook hetzelfde. Als je die patronen kent, weet je meer over anderen en over jezelf!
Doe het zelf!
Met het volgende experiment kun je je klasgenoten testen. Het kan ook met een groepje vrienden of met familie.
Dit heb je nodig:
Zo werkt het!
Er is een hele grote
Als jij dat van
- proefpersonen
Vraag je proefpersonen om
kans dat ze het
tevoren op een
- blaadjes en pennen
een voorbeeld op te schrijven
volgende hebben
briefje schrijft en
of potloden voor je
van de volgende drie dingen:
opgeschreven:
dan vertelt dat je
proefpersonen
- een bloem
- ROOS
kunt voorspellen wat
- een kleur
- ROOD
zij denken, zullen ze
- een stuk gereedschap
- HAMER
heel verbaasd zijn!
- een briefje voor jezelf waarop je schrijft: roos, rood, hamer.
15
Top of flop Een tent die sneeuwstormen doorstaat. Nooit meer je fietssleuteltje kwijt. Metrokaartjes betalen met lege cola-flessen. Het klinkt geweldig, maar is dat het ook? YouTech vertelt het je.
Dubbeldekker kabelbaan » -------------------
Digifietsslot » -------------------
Skylock is een fietsslot met Bluetooth, wifi en zonnepanelen. Met de bijbehorende app doe je ‘m open en dicht. Hartstikke leuk, maar is het nodig? Wat is er mis met een fietssleuteltje? Niemand klaagde toch over een gebrek aan digitale techniek in zijn slot? Bovendien vinden we 120 euro veel geld voor een gadget die je niet nodig hebt. Flop! Meer info: www.skylock.cc
De Vanoise Express is een indrukwekkend ding. Deze dubbeldekker kabelbaan overspant een afstand van 1800 meter tussen La Plagne en Les Arcs in de Franse Alpen. Je hangt 380 meter boven de grond en er zijn geen ondersteunende tussenpilaren! Maximaal 200 mensen tegelijk kunnen een unieke rit van acht minuten meemaken. Top!
Halve fiets » -----------------
Plastic geld » ------------------
Je metrokaartje betalen met plastic flessen? Op sommige plaatsen in de metro van Beijing kan het. Passagiers stoppen de petflessen in een apparaat en ontvangen 5 tot 15 cent per fles. Die opbrengst wordt verrekend op hun oplaadbare metrokaartje. Prachtig! De Chinese overheid wil ruim honderd van zulke machines installeren. Top!
16
De Halfbike doet z’n naam eer aan: een halve fiets die in de verte een beetje lijkt op een circus-eenwieler. Hij is gemaakt van aluminium, weegt slechts acht kilo en schijnt reuze handig te zijn. Maar waarvoor dan? Er zit niet eens een bagagedrager op. Voor die 735 euro koop je een prima fiets met alles erop en eraan. Flop! Meer info: www.halfbikes.com
You Tech Topper
Robot Zora vermaakt ouderen » ------------------------------------------
Ouderenzorg met een robot? In zorgcentrum Vughterstede in Vught gebeurt het! De kleine robot Zora (12 kilo en 57 centimeter) helpt ouderen met bewegingsoefeningen, leest het nieuws voor en kan bingo met ze spelen. Zora is de eerste robot die echt contact heeft met ouderen in de ouderenzorg. Het vrolijke apparaatje kan dansen en muziek maken. Ook kruipt Zora bij mensen op schoot en doet oefeningen voor waarmee de ouderen een beetje in beweging blijven. De bewoners van het zorgcentrum worden heel vrolijk van Zora. En dat wordt de komende jaren alleen maar beter, want de robot blijft zich ontwikkelen. Bijvoorbeeld met technieken voor gezichtsherkenning, waardoor Zora nog persoonlijker contact kan krijgen met de mensen. Voor de duidelijkheid: Zora vervangt geen personeel, ze is een extra hulp. Top!
Peperdure tent » ----------------------
De Heimplanet Mavericks tent beschermt je tegen het meest extreme weer. Tentstokken zijn niet nodig: je blaast ‘m gewoon op. Een storm van 180 kilometer per uur doorstaat ie glansrijk. Okay, een ijsbeer loopt er dwars doorheen en voor de prijs (5000 euro!) heb je wekenlang een prima hotel. Maar toch, in de tentenwereld is dit de absolute Rolls Royce. Top! Meer info: www.heimplanet.com
Wolkenkrabbers helpen milieu » -------------------
eNose ruikt darmkanker » -----------------------------------
De elektronische neus eNose spoort darmkanker op door aan ontlasting te ‘ruiken’. Dat blijkt uit onderzoek door Nanne de Boer en Tim de Meij aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. De poep van kankerpatiënten ruikt net iets anders dan van gezonde mensen en de eNose constateert die kleine verschillen. Zelfs het verschil tussen kanker en poliepen (goedaardig gezwel) registreert de eNose feilloos. Top!
Twee enorme wolkenkrabbers gaan de skyline van de Chinese stad Wuhan domineren. Eén van de twee wordt maar liefst een kilometer hoog! De Phoenix Towers helpen het milieu een handje. Ze gaan lucht filteren, zorgen voor wind- en zonne-energie en krijgen een systeem om water te zuiveren. In 2018 moet deze megaklus klaar zijn. Top!
17
Behind the scenes
Steeds sneller door het zwembad Digitale sensoren, 17 camera's boven en onder water, ingewikkelde 3D-software. YouTech is op bezoek bij InnoSportLab De Tongelreep in Eindhoven. Het zwemlaboratorium waar wereldtoppers als Ranomi Kromowidjojo schaven aan hun successen. Want ook de besten kunnen altijd nog beter, met dank aan de technici. Zwemmen is een 3D-beweging. Je lichaam beweegt alle kanten op. Hoe dat precies gaat, wordt in het InnoSportLab gemeten met sensoren op het lichaam. “Maar die meten niet alleen de beweging”, vertelt Roald van der Vliet. Hij is verantwoordelijk voor nieuwe ontwikkelingen in het zwembad en vandaag onze gids door het zwembad. “Ook de verplaatsing van het water en de plek van je lichaam in het zwembad leggen we vast met de sensoren. Dat doen we met een digitaal netwerk van puntjes dat heel precies je plaats in het zwembad bepaalt, tot op 2 millimeter nauwkeurig. 18
Zo kun je bijvoorbeeld je snelheid uitrekenen tussen verschillende punten. Kijk, en nu wordt het interessant: als we gegevens over snelheid en beweging samenvoegen, kan een trainer dat gebruiken voor een nog betere training.”
Vierhonderdste InnoSportLab werkt met de wereldtop van het zwemmen. Bijvoorbeeld onze Ranomi, winnaar van Olympisch goud. Zij is één van de snelste starters, de eerste vijftien meter doet ze in 5,85 seconden. Om aan de top te blijven, wil ze nog sneller. Want ja, een paar honderdste kan het verschil zijn tussen goud en
de wetenschap en het zwembad zitten hier letterlijk
niks. “Maar een paar honderdste meet je niet met een
naast elkaar en dat is fijn werken. Je loopt van het
stopwatch”, lacht Roald. “Daar ligt de grote uitdaging
beeldscherm zo het water in.”
voor de techniek. Onze technici kunnen alles meten, onze bewegingswetenschappers weten wat er gemeten
Badpak
moet worden en de trainers gaan ermee aan de slag.
Het starten, het keren en het zwemmen zijn drie
De samenwerking tussen die drie maakt InnoSportLab
belangrijke zaken die InnoSportLab De Tongelreep
uniek, de hele wereld komt hier kijken. De techniek,
meet en analyseert. Het vierde aspect is de invloed 19
van het badpak. Een goed badpak heeft weinig
Techspecs
weerstand. Helemaal geen weerstand is onmogelijk, wel kun je proberen die weerstand zo ver mogelijk te verlagen. Dat bereik je niet zomaar door het
•
pak superglad te maken. Roald legt uit: “Door de wrijving in het water blijft aan het badpak altijd een heel dun laagje water kleven. Dat laagje schuift naar achteren tijdens het zwemmen en laat op een gegeven moment los. Als dat laagje heel dun is én pas loslaat bij je voeten én de vorm van de zwemmer is goed, dan heb je het beste badpak met
• • •
de minste weerstand.”
Software
•
De software die de technici gebruiken, ligt niet in de winkel. Die maken ze zelf, met hulp van de trainers en bewegingswetenschappers. Die vertellen wat
•
ze willen meten en weten, de technici vertalen dat in bruikbare software. De komende jaren wordt de techniek voor meten en analyseren alleen nog maar beter en sneller, verwacht Roald. “We gaan steeds meer automatisch meten, met apparatuur en software die we minder moeten aansturen. Maar dat heeft ook zijn grens. Voor robot-achtige technieken zie ik geen toekomst in ons werk. Onze kracht zit in de samenwerking tussen mensen met verschillende talenten. Dat kan een robot nooit evenaren.” 20
• • •
InnoSportLab De Tongelreep is het kennisen innovatiecentrum van de Nederlandse zwemsport. Het is onderdeel van Nationaal Zwemcentrum De Tongelreep in Eindhoven. De Tongelreep wekt zijn eigen groene energie op met een bio-energiecentrale. Het Pieter van den Hoogenband zwemstadion in De Tongelreep heeft een tienbaans 50-meter wedstrijdbad, een achtbaans 25-meter springbad en 3.000 zitplaatsen. Het 25-meterbad met duiktoren heeft een beweegbare bodem en is geschikt voor internationale springwedstrijden. Het zwemcentrum heeft 15.000 vierkante meter tegelwerk en 3.500 vierkante meter plinttegels. Alle tegels zijn gezet en gelegd in specie (dus niet gelijmd). De bouw van Nationaal Zwemcentrum de Tongelreep kostte 24 miljoen euro. Het zwemstadion bevat 8.325 kubieke meter water, het golfslagbad 4.140 kubieke meter. De Tongelreep ontvangt jaarlijks 860.000 bezoekers, de meeste van alle zwembaden in Nederland.
21
E-cars 3.0 E e l u m r Fo
WAT: Renault Twizy RS F1 WEB: renault.com De gewone Renault Twizy ken je misschien al. Maar deze opgepompte RS F1 is toch even iets anders. Een bruut uiterlijk en nog veel brutere prestaties. Op toeren komen? Niet nodig. De elektrische Twizy heeft
Schoneer slurp
geen versnellingen en de 97 pk is direct beschikbaar als je het gaspedaal intrapt. Voor petrolheads die ook Moeder Aarde liefhebben. TECH FACT: De Renault Twizy heeft het KERSsysteem in de motor: net als Formule 1 auto’s.
r e d n o Z stuur, geen len peda WAT: Tesla Model X WEB: teslamotors.com De SUV wordt ook wel de P.C. Hoofttractor genoemd. Dik, poenerig en bovendien slurpen ze veel te veel benzine. Automerk Tesla bewijst dat het ook anders kan. In 2015 verschijnt de eerste volledig elektrische SUV: de Model X. Alles zit erop en eraan: vleugeldeuren, vierwielaandrijving met dubbele motor en een grote batterij. En toch geen druppel benzine nodig. Need we say more? TECH FACT: Model X Performance gaat van 0 naar 100 km/u in minder dan 5 seconden.
22
Top 5
De auto van morgen staat vandaag al in de showroom. Elektrisch rijden is bezig aan een enorme opmars. Duurzaam én cool tegelijk: deze e-cars zijn echte eyecatchers, waar ze ook rijden.
WAT: Google Driverless Car WEB: google.com Zijn bestuurders straks verleden tijd in onze auto’s? Als het aan Google ligt wel. De technologiegigant werkt hard aan een ‘driverless car’. 100 procent elektrisch, 0 procent stuur! Als inzittende hoef je alleen maar achterover te leunen. Al is het natuurlijk de vraag of je meteen erg relaxed zit in een zelfrijdende auto. De eerste honderd testexemplaren moeten eind deze zomer klaar zijn. Daarna hoopt Google met de testwagens de weg op te gaan in Californië. TECH FACT: de sensoren rondom nemen obstakels waar tot twee voetbalvelden ver.
Smart car WAT: Toyota iRoad WEB: toyota.com
Driehonderd kilo. Drie wielen. Twee zitplaatsen. En wendbaarder dan welke auto dan ook: de Toyota iRoad kan overhellen in de bochten en scheurt als een motor. Ideaal in de stad. De toekomst in duurzaam vervoer is bij Toyota dichterbij dan je denkt: vanaf oktober start in de Franse stad Grenoble een proef met de iRoad als ‘leenauto’ voor forensen. Na 50 kilometer rijden moet je bij een stopcontact bijtanken. TECH FACT: de iRoad berekent in bochten de gewenste helling van de cabine en laat het ene wiel zakken en het andere juist omhoog komen.
WAT: Tazzari EM1 Citysport WEB: tazzari-zero.com Je vindt ‘m of onweerstaanbaar of afschuwelijk. Het design van de Tazzari EM1 Citysport is in elk geval erg Italiaans. En onder de motorkap ligt een stille elektromotor met lithium batterij. Goed voor 150 tot 200 kilometers voordat je weer een laadpaal moet opzoeken. En: je rijdt nog economisch ook! Tazzari zegt dat je 100 km kunt rijden voor nog geen twee euro. Groen is dus ook goed voor je portemonnee. TECH FACT: de Citysport heeft een ultralicht chassis van aluminium.
s n a a i l a t I desigitns,toot nul u
23
Quiz
Wat weet jij van...
SCHOOL?
De zonnebrand en je luchtbed kunnen weer terug in de kast. Back to school, of je het nu leuk vindt of niet. Begin het schooljaar goed: doe de quiz en win een paar E-rocket skates!
1.
24
Welke ‘schoolfilm’’ over pesten (naar een boek van Carry Slee) won de ene prijs na de andere? A. Sorry! B. Spijt! C. Genade!
2.
5.
Hoe heet onze minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen, die een kaartje stuurde naar alle geslaagde vmbo’ers in Nederland? A. Jet Bussemaker B. Sander Dekker C. Sander Bussemaker
Op welke Hogeschool voor Hekserij en Hocus-Pocus zat tovenaarsleerling Harry Potter? A. Breinstein B. Einstein C. Zweinstein
8.
In welk land dragen kinderen een uniform op school? A. BelgiĂŤ B. Japan C. Frankrijk
3.
Vwo-scholiere Michelle Sweering (17) was deze zomer in veel kranten te vinden. Waarom? A. Ze wil in een maand tijd per zeilboot de wereld rond B. Ze deed drie jaar vwo in twaalf maanden C. Ze haalde als enige meisje een gouden medaille op de Wiskunde Olympiade in ZuidAfrika
6.
Het aantal aanmeldingen voor technische studies neemt sterk toe. Wat is hiervoor een belangrijke reden? A. De goede kansen op de arbeidsmarkt B. Andere studies zitten overvol C. Het zijn vaak makkelijke studies
9.
De Cito-toets kent iedereen. Maar wat betekent Cito-eigenlijk? A. Centraal Instituut voor Toets Ontwikkeling B. Centrum voor Intelligentie Test Opgaven C. Cijferen Inclusief Taal Onderzoek
4.
7.
Welk middelbaar diploma moet je hebben om naar de universiteit te kunnen? A. Vmbo B. Havo C. Vwo
Welke stage in het voortgezet onderwijs is vanaf komend schooljaar niet meer verplicht? A. Maatschappelijke stage B. Snuffelstage C. Leer/werkstage
10.
Welke sector is op het vmbo het populairst bij meisjes? A. Economie B. Techniek C. Zorg en Welzijn
Z ie blz. 14
Je vindt de antwoorden op de eerste negen vragen op pagina 35. Met vraag 10 kun je een mooie prijs winnen. Mail je antwoord voor 13 oktober naar prijsvraag@youtech.nl (o.v.v. Prijsvraag Quiz). Onder de goede inzenders verloten we E-rocket skates. De winnaar krijgt automatisch bericht. 25
films Let’s Be Cops De ingrediënten van de ultieme politiefilm over politiemannen die geen politiemannen zijn: twee vrienden, twee politie-outfits en een verkleedfeestje. Partypeople Damon Wayans Jr. en Jake Johnson worden nep-agenten ongewild de sensatie van de buurt. Ze raken verstrikt in een web van echte gangsters en corrupte rechercheurs. Lach of ik schiet!
Waardering:
Pijnstillers Na ‘Spijt!’ een nieuwe verfilming van een boek van Carry Slee: Pijnstillers. Casper (gespeeld door Gijs Blom) woont alleen met zijn moeder. Zijn vader heeft hij nooit gekend: die verliet het gezin toen Casper nog een baby was. Casper heeft nooit echt de behoefte gehad om zijn vader te leren kennen. Maar wanneer zijn moeder ernstig ziek wordt, wil hij niets liever dan hem vinden. De zoektocht begint… Vanaf eind september in de bios.
Waardering:
What If Wallace (Daniel ‘Harry Potter’ Radcliffe) is gestopt met zijn studie en zijn verkering is net uit. Hij ontmoet de knappe blondine Chantry (Zoe Kazan). Het klikt meteen. Maar wat als je beste vriend de liefde van je leven blijkt te zijn? Een romantische komedie over twee vrienden die worstelen met de balans tussen vriendschap en liefde. Radcliffe laat zien ook compleet andere rollen dan die van de wereldberoemde tovenaarsleerling aan te kunnen.
Waardering:
26
Testlab
Wii U Sports Club Lekker geluierd op vakantie? Dan is het nu weer tijd voor actie! Uppercuts, backhands, strikes, homeruns, hole-in-ones: in Wii Sports Club vind je ze allemaal. Werk je lekker in het zweet, alleen of met je vrienden in de online multiplayermodus. Zelfs voor de grootste sporthater hoogst verslavend! Voor Wii U.
Waardering:
games Sherlock Holmes: Crimes & Punishments Wie heeft er nooit van gedroomd in de huid te kruipen van een echte speurder? Als Sherlock Holmes, de beroemdste detective allertijden, moet je moorden, verdwijningen en spectaculaire diefstallen zien op te lossen. Lukt het jou slimme conclusies te trekken uit de kleinste aanwijzingen? Platforms: PlayStation 4, Xbox One, PC, PlayStation 3 en Xbox 360.
Waardering:
OlliOlli Simpele graphics, maar o zo leuk om eindeloos te spelen. Spring op je virtuele skateboard. En jump, grind en kickflip je van level tot level. Niet van het niveau van Tony Hawk Pro Skater, maar wat zou het ook? De gameplay en de soundtrack maken OlliOlli tot een instant classic. Sk8 or die! Voor PS3, PS4, PS Vita, MAC en PC.
Waardering:
27
Met spullen die je in huis hebt kun je hele geinige proefjes doen. YouTech legt je uit hoe je iedereen kan foppen met 2 ballonnen. Doe de proef ook en maak kans op twee kaartjes voor NEMO.
←
Wat gebeurt er als je tussen twee ballonnen door blaast?
←
Gaan ze uit elkaar? Nee, ze komen naar elkaar toe! De luchtdruk in bewegende lucht is lager dan in stilstaande lucht. Hierdoor worden de ballonnen naar elkaar toegedrukt.
Wist je dat…
Vliegtuigen ook gebruik maken van dit principe? Door de speciale vorm van de vleugel, beweegt de lucht aan de bovenkant sneller dan aan de onderkant. Hierdoor krijgt het vliegtuig ‘lift’ en blijft het in de lucht.
NEMO
Dit proefje kun je doen in Wonder of Wetenschap, de nieuwe tijdelijke tentoonstelling in NEMO over verbijsterende natuurwetenschappelijke verschijnselen. Te zien tot en met 26 oktober 2014. 28
Doe het zelf!
Probeer dit ook thuis! Houd twee ballonnen vast met je handen en blaas er tussen door. Fop je ouders en vrienden. Vraag ze of het hen lukt om de ballonnen uit elkaar te blazen.
Try this at home
Tijdelijke tentoonstelling Wonder of Wetenschap
Ben jij ook zo nieuwsgierig? Kom dan lekker naar NEMO en probeer alles uit. In de nieuwe tentoonstelling Wonder of Wetenschap ontdek je van alles. Bijvoorbeeld het effect van een prisma. En vraag jij je wel eens af of een steen kan zweven? Kun jij geheimschrift lezen? Kun jij voorspellen wat een chaotische slinger doet? Is het een wonder of wetenschap? Probeer het zelf. De tentoonstelling is nog te zien t/m 26 oktober 2014. Kijk voor openingsdagen en tijden op www.e-nemo.nl. Science center NEMO, Oosterdok 2, Centrum
HOE?
Voer de ballonnentest uit, zoals we ‘m op deze pagina hebben beschreven. Maak een foto van degene die je fopt en mail die naar redactie@youtech.nl. Wie weet ga jij straks samen met iemand naar NEMO!
Maak je wereld groter met NEMO
WIN!
Twee vrijkaartjes
Van jong tot oud: iedere bezoeker ontdekt in Science Center NEMO zelf de wereld van wetenschap en technologie. NEMO is het grootste science center van Nederland en is voor iedereen die nieuwsgierig is. Een knetterende trui of een regenboog: na een bezoek aan NEMO zal je met nieuwe ogen naar de wereld kijken.
29
Een dag uit het leven van...
Haarscherp drukwerk op topsnelheid
van drukkerij YouTech liep een dagje mee met Christophe Beaucourt kleurrijke folder! Moderna. Hij tovert een zware papierrol om tot een
De eerste meters papier gaan door de drukmachine.
Het maken van zo’n folder begint met deze enorme papierrol van 1200 kilo, aan het begin van de rotatiedruk machine.
Met deze printplaten drukken we de inkt in het papier.
Even de eerste drukproeven checken. Zijn ze goed gevouwen en gesneden?
De machine komt op gang. Af en toe een folder checken.
Zijn de kleuren okay? Dit meetapparaat geeft het aan.
Keurige stapeltjes rollen over de loopband. Klaar voor inpakken en versturen.
Alles is gecheckt en klopt. We draaien nu op volle snelheid: 45.000 vellen per uur!
30
Het drukken, snijden en vouwen is klaar. Weer een mooi stukje drukwerk rolt van de pers!
Vraagje
Raad sels va n de dr ukkerij Heb jij ‘Een dag uit het leven van…’ rotatiedrukker Christophe goed gelezen en bekeken? Check dan deze drie foto’s eens. Wat zie je?
1. 2. 3.
Hier zie ik_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _________________ _________________ _________________
Hier zie ik_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _________________ _________________ _________________
Hier zie ik_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _________________ _________________ _________________
Heb jij goed opgelet?
Deze uitvergrote drie foto's ziet Christophe iedere dag... Maar wat zijn het eigenlijk?! Weet jij wat deze dingen zijn? Vul je antwoorden in op www.youtech.nl/magazine en win een YouTech Goodiebag! 31
stiletto in een klik
Van ballerina tot naaldhak, en weer terug. Een platte zool, zakelijk hakje of feestelijke stiletto. Het kan allemaal met de FaBlo Shoe van Ilse Faber en Esra Blom uit Drachten (VMBO Slingelland). Deze slimme leerlingen wonnen uitvindwedstrijd Yougi Zoekt. Maar daar blijft het niet bij. Wie weet zijn ze over een paar jaar een fashion-hit.
32
You Go ‘Yougi Zoekt’ is de landelijke uitvindwedstrijd van YouTech. Iedereen in het eerste of tweede jaar van de middelbare school mag meedoen. Alleen, met z’n tweeën of als team van drie personen. Maar liefst 1463 scholieren/teams deden dit jaar mee en na enkele voorronden kwamen de allerbeste bij elkaar tijdens de grote finale op 17 mei. Aan het eind van de dag maakte de jury aan alle zenuwen een eind: de FaBlo Shoe van Ilse en Esra is de beste uitvinding van 2014. Gillend van opwinding en huilend van geluk hielden de meiden de trofee omhoog. Camera’s klikten, smartphones filmden. Even later gingen Ilse en Esra viral op de social media.
Gala
Het grote feest is voorbij. Wat overblijft is het heerlijke gevoel dat ze hebben gewonnen. Een mooi moment om eens na te praten, bijvoorbeeld over hoe je op zo’n idee komt. Esra vertelt: “We hebben elk jaar gala bij ons op school. Dan lopen we allemaal op hakken en dat doet soms best zeer. Daarom begonnen we na te denken over een schoen waarvan je de hakhoogte kunt aanpassen.” Ilse vertelt over haar moeder als bron van inspiratie: “Die werkt in een huisartsenparktijk en gaat vaak bij mensen op bezoek. Dan wil ze er netjes uitzien, met hakken. Maar auto rijden met hakken kan ze niet. De FaBlo Shoe lost dat probleem op, ze kan de hak er gewoon op en af klikken.”
Prints
Bij het vak Techniek kregen de meiden een bijzonder project: los een dagelijks probleem op met een uitvinding. Beter konden ze het niet treffen, dit was de ideale mogelijkheid om hun hak-idee verder uit te werken. Het werd een ballerina-achtige schoen van leer of kunststof met een zogenaamde bajonet-sluiting. “Daarin klik je de hak superstevig vast. Er is nog nooit een hak losgeschoten”, verzekert Esra. En Ilse legt uit: “We kunnen de schoen maken in allerlei kleuren en met verschillende prints op de hak. Van heel zakelijk tot supervrolijk, de FaBlo Shoe is voor een brede doelgroep. En echt duur is ie ook niet. Uitvindingen voor Yougi Zoekt mogen maximaal 100 euro kosten.”
Elastiek
De zool van een ballerina is vlak. Als je daar een hoge hak onder zet, wordt de zool constant flink gebogen. Kan ie daar wel tegen? Ook daar hebben de meiden aangedacht: “In het midden van de schoen zit een elastieken stuk. Dat kan oprekken als er een hak onder zit en buigt weer recht als je de hak afklikt.”
Prototype
Het winnen van Yougi Zoekt is geen eindstation. Integendeel! Ilse en Esra zijn druk op zoek naar een ontwerper die een prototype kan maken. Het is dus echt de bedoeling dat de FaBlo Shoe straks in de winkel ligt. “Wie weet zelfs in onze eigen goedlopende FaBlo Shoe-winkel”, dromen de meiden. “Daarna krijgen we pas weer tijd voor nieuwe ideeën met combinaties van techniek, ontwerpen en creativiteit.”
Yougi Specs • De Yougi Zoekt-jury zegt: “De FaBlo Shoe heeft het allemaal: een supergoed idee dat verkoopbaar is, een spetterende presentatie en een onvoorstelbaar enthousiasme.” • Lisa Luijendijk, Chantal Bosma en Anne Olieman (VMBO Willem van Oranje – Wijk en Aalburg) wonnen de tweede prijs met een automatische broodsmeermachine. • De derde plek was voor de keukenblusser van Chris en Onur (VMBO Kennemer College – Heemskerk).
33
Agenda
Wereldhavendagen 5–7 Rotterdam
sep
21 sep
Mad Science Festival Best youtech.nl/sciencefestival De tweede editie van het Mad Science festival in Best staat voor de deur. Bereid je voor op een dag vol spannende proeven en heel veel spektakel! Uiteraard zijn ook de gekke professors aanwezig om jou op een leuke manier kennis te laten maken met de wetenschap!
youtech.nl/havendagen De Wereldhavendagen zijn het grootste maritieme evenement van Nederland. Je krijgt de kans een kijkje achter de schermen te nemen bij de grootste haven van Europa. Bekijk de schepen, demonstraties op het water en het uitgebreide culturele programma.
Monster Jam XXL
27-28 Arnhem
sep
youtech.nl/monsterjamxxl
Het jarige Monster Jam organiseert dit jaar Monster Jam XXL. Deze editie is nóg groter en nóg cooler, met een megagroot Funpark, een Pit Party waar jij al jouw Monster Jam helden kunt ontmoeten en een heuse Tech Area. Daar kan je alles leren over de techniek achter Monster Jam.
Het weekend van 4-5 de wetenschap okt Nederland youtech.nl/weekendwetenschap Het Weekend van de Wetenschap is het grootste landelijke wetenschap- en technologiefestival van Nederland. Tijdens dit festival ontdek je de bijzondere wereld van wetenschap en technologie; een festival waar je kunt ontdekken, ervaren en vooral veel kunt leren. 34
verwen jezelf!
Check youtech.nl/events en ontdek welke spannende evenementen nog meer op onze kalender staan!
16-22 LEGO World
okt Utrecht youtech.nl/weekendwetenschap De Jaarbeurs in Utrecht wordt weer omgetoverd tot een waar LEGO paradijs. Een wereld vol LEGO plezier, miljoenen LEGO stenen, levensgrote bouwwerken, bouwwedstrijden, een bioscoop en spannende attracties!
10 % korting op LEGO World Bestel kaartjes voor LEGO World door de code YOU2014 te gebruiken. De code geeft recht op 10% korting voor max. 4 kaarten per persoon.
www.legoworld.nl
OPLOSSINGEN
OPROEP! Jouw school in YouTech Magazine?
DE VOLGENDE EDITIE
Laat het ons weten als jouw school goed bezig is. Doen jullie iets bijzonders? Heb je een held in de klas? Of organiseer je een leuke actie of tof event voor een goed doel, het milieu of de maatschappij? Stuur dan een mail naar redactie@youtech.nl. Wie weet staat jouw school de volgende keer in ons blad.
YouTech Magazine verschijnt weer:
VANAF 14 OKTOBER 2014
Ontvang je YouTech Magazine nog niet?
Meld je dan aan op youtech.nl/magazine. Wij sturen je dan zes keer per jaar dit coole blad naar je huis. Helemaal gratis!
Wat weet jij van ...
school?
De schoolquiz:
1 = b, 2 = a, 3 = c, 4 = c, 5 = c, 6 = a, 7 = a, 8 = b, 9 = a
Het antwoord op vraag 10 vind je hier niet.
Wil jij kans maken op een paar E-rocket skates? Mail dan je antwoord (a, b of c) vóór 14 oktober samen met je naw-gegevens naar prijsvraag@youtech.nl. De winnaars krijgen automatisch bericht.
COLOFON YouTech Magazine is een twee maandelijkse uitgave van: TechniekTalent.nu Wipmolenlaan 1 3447 GJ Woerden tel: 0348-744212 info@youtech.nl TechniekTalent.nu is een samenwerkingsverband van acht technische bedrijfstakken in Nederland, die als gezamenlijke missie hebben geformuleerd: “Meer instroom en behoud van (jonge) mensen in de techniek”. Ontdek jouw wereld op youtech.nl!
Directeur: Chris van Bokkum Bladmanager: Rianne Cuppen Redactie: Peter de Koning, Michiel van Ruitenbeek, Barbara Vos, Erwin Suvaal, Rick Thijssen Coördinatie: Simon van Herpen Art director: Leroy Witman Fotografie: Schiphol Group, John F. Williams, Peter de Koning, Liselore Chevalier Marketing & Productie: Rianne Cuppen Sales: Bianca Baas (b.baas@zpress.nl tel. 078-6397070)
YouTech Magazine komt tot stand i.s.m. Zpress Young.
Service & Informatie
Afmelden voor YouTech Magazine? Stuur een e-mail naar afmelden@youtech.nl. Laat ons ook weten wat de reden van afmelding is, die informatie helpt ons het magazine nog beter te maken! Vragen over abonnementen, nabestellingen en verspreiden? Stuur een e-mail naar info@youtech.nl. Vragen over de inhoud van het blad kunnen verzonden worden aan redactie@youtech.nl. Adreswijzigingen: Geef je adres uiterlijk drie weken voor verschijning van het volgende nummer door aan info@youtech.nl. Over YouTech: Beleef de werelden van techniek op youtech.nl. Op ons platform kun je van alle beleven. Gamen, filmpjes bekijken, leuke weetjes lezen, meedoen aan vette acties, prijsvragen en nog veel meer. Om je op de hoogte te houden, sturen wij je iedere week het ‘YouTech Weekoverzicht’, boordevol actuele weetjes!
35
BEDANKT! KAN IK EEN TANG LENEN?
HEB JE OOK NOG EEN HAMER?