KIJK VERDER. BLIJF NIEUWSGIERIG.
NR 02 | APRIL 2015
Racende over EG
W L E N S 2024 VAN
F O P TO P?! FLO
t i u l e v a n s Een -printer een 3D
! Z I U Q eze Ken jij dot? rob
E D E L E C I R R O U MA INGT DO N DR DE KER TOT
red AR t de R wer E eld LL !
E H E D
PH
g a d n Ee met mee LI
kt
in e r a b is w it u t e m n De pe
m i e h e g t e Ontdek h ion X i r F e d n a v Een pen waarmee je foutjes in je schrift of je proefwerk onzichtbaar kunt uitgummen en verbeteren... Zou dat niet makkelijk zijn? Het mooie is: die pen bestaat! De FriXion van Pilot Pen is namelijk voorzien van warmtegevoelige inkt. Die verdwijnt als je er met de kunststof achterkant van de pen overheen wrijft. Op dezelfde plek kun je vervolgens direct weer schrijven. En daar blijft het niet bij, want de FriXion heeft nog meer te gekke, ‘mysterieuze’ eigenschappen.
De FriXion is dus handig voor het snel en onzichtbaar verbeteren van bijvoorbeeld je huiswerk. Maar ook als je van puzzelen houdt is zo’n pen natuurlijk ideaal. En wil je – net als een spion – iemand een geheime boodschap sturen? Schrijf dan je tekst met de uitgumbare FriXion op een gewoon stuk papier. Wis de boodschap met de achterkant van de pen weer uit en niemand kan het nog lezen. Pas als je het papier in de vrieskast legt, wordt de tekst dankzij de warmtegevoelige inkt weer zichtbaar. Dat is het geheim van de FriXion!
Altijd uitwisbaar
Wat de FriXion extra bijzonder maakt, is het feit dat deze speciale inkt altijd uit te wissen is. Ook een week of een maand later. De inkt is dus niet na 24 uur permanent, zoals bij veel andere ‘uitgumbare’ pennen.
Welke FriXion kies jij?
Er zijn zes verschillende pennen in de FriXion serie: • Pilot FriXion Ball: de unieke soepele rollerball • Pilot FriXion Point: de ‘scherpe’ pen om extra fijn te schrijven • Pilot FriXion Ball Slim: stijlvol en slank, in matmetaal-look • Pilot FriXion Light: de uitgumbare markeerstift in opvallende kleuren • Pilot FriXion Clicker: met druk/klik mechaniek • Pilot FriXion LX: Elegant design in metallic look, met druk/klik mechaniek
Bij alle FriXions heb je keus uit verschillende coole kleuren. Met uitzondering van de FriXion Light is je pen ook nog eens navulbaar en dus milieuvriendelijk! De FriXion pennen zijn te koop bij de kantoorvakhandel en via de webshop: www.pilotpen-shop.nl.
Kijk voor meer inspirerende innovaties op
www.pilotpen.nl
Inhoudsopgave
In dit nummer...
6.
6
Goed nieuws Daar word je toch blij van!
G
Dag ui het leven van… Freerk maakt 30 een bovenarm
Doe de quiz De robotquiz
c
Agenda Ga erop uit
34
24.
Maurice zoekt het voor je uit
14.
Top of flop?! Een snavel uit de printer
9.
Web & app: Gratis docu’s kijken
Testlab Zó maak je een aap
32.
En verder...
22.
Top 5 etste attracties Vetste van Nederland
18. Behind the Scenes Vlieg mee met de heli
10. 14. 15. 28. 30. 31. 32. 34. 35. 36.
YouTalk Die wil ik Goeie vraag?! Try this at home Een dag uit het leven van Vraagje YouGo Agenda Colofon Yougi 3
PHARRELL VS OPWARMING De opwarming van de aarde wordt een steeds groter probleem en ook Pharrell ‘Happy’ Williams wil er wat aan doen. Als ‘creative director’ van Live Earth 2015 probeert hij met zeven mega-concerten aandacht te vragen voor klimaatsverandering. Zet vast in je agenda: 18 juni 2015. 24 uur muziek, op zes continenten!
DE WERELD ROND OP ZONNE-ENERGIE
Op zonne-energie de wereld rondvliegen: het Zwitserse team van Solar Impulse 2 is hard op weg te bewijzen dat het kan. In maart vertrok het zonnetoestel (spanwijdte 72 meter, gewicht slechts 2.300 kilo) voor een reis rond de wereld. De vleugels zitten vol met zonnecellen, die vier elektrische motoren van stroom voorzien. De reis duurt naar verwachting vijf maanden.
LANDBOUW VAN DE TOEKOMST
Landbouw midden in Londen? De mensen achter Growing Underground kregen het briljante idee om duurzaam groenten te kweken in oude tunnels onder de straten van deze wereldstad. Regenwater zorgt voor irrigatie, LED-lampen geven energiezuinig licht, pesticiden zijn zo diep onder de grond niet nodig. En de afzetmarkt is om de hoek = minimale uitstoot door transport. Eet smakelijk! 4
HULPLIJN VOOR BLINDEN Hoe techniek mensen letterlijk verder helpt: met de app Be My Eyes kunnen blinden ogen van anderen ‘lenen’. Bijvoorbeeld om het juiste product te pakken in de supermarkt. Of voor hulp bij het navigeren in een onbekende omgeving. Een vrijwilliger beantwoordt de oproep van de blinde, kijkt mee via een videoverbinding op de smartphone en beschrijft wat hij of zij ziet. Slim met een heel grote S.
Goed nieuws
SAFARI OP FRITUURVET Dag vieze diesel, hallo biobrandstof. Wildlands Adventure Zoo in Emmen (open voorjaar 2016) gaat oud frituurvet omzetten in duurzame brandstof. De dierentuin hoopt zo de helft van het wagenpark te kunnen laten rijden op Vergeet dus niet een frietje te bestellen als je op safari gaat in Emmen!
MOORD IN DE KLAS? Nederlands saai? Binnenkort niet meer! Blink Educatie heeft een spannende lesmethode ontwikkeld waarbij middelbare scholieren onder meer een moord moeten oplossen. In vier verhalen komen alle elementen van de verplichte lesstof langs. Verpakt in bijvoorbeeld een zakelijke mail naar justitie of het scheiden van bij- en hoofdzaken in een dik politiedossier.
‘TECH OSCAR’ VOOR STELLA
Een dikke prijs voor ’s wereld eerste gezinsauto op zonneenergie: Solar Team Eindhoven is de winnaar van de Best Techonolgy Achievement Award 2015. De studenten van de TU Eindhoven lieten met hun zonne-auto Stella projecten van grote namen als Apple en Bitcoin achter zich. De prijs werd uitgereikt bij de Crunchies, de ‘Oscars’ voor technologie.
DUURZAAM SHOPPEN Eerlijk duurt het langst. Steeds meer mensen gaan voor duurzame producten. Maar waar vind je die? Eerlijk Winkelen heeft een app ontwikkeld die jou letterlijk bij de voordeur van winkels met duurzame producten (fair trade, biologisch of tweedehands) aflevert. Vanaf nu zijn er dus geen excuses meer. 5
10 vragen aan...
Maurice Lede zoekt het voor je uit Klokhuis, Zapp Music Challenge, documentaires. Maurice Lede pakt alles aan wat hij boeiend vindt. YouTech zocht hem op tijdens Klokhuis-opnamen in Amsterdam. Tien snelle vragen tussen de draaiende camera’s ... 6
01. Het gaafste Klokhuis-onderwerp?
Auto-ontwerper Bob Romkes bij Citroën. Heb ik zelf bedacht. Ook de luchtballon-race tegen Nienke was erg gaaf. Mannen tegen vrouwen en ondertussen uitleggen hoe een ballon werkt. Wie er heeft gewonnen? Dat zeg ik niet, want die uitzending komt nog op tv. Een goed Klokhuis-onderwerp is iets waar ik zelf ook van leer. Iets alledaags zijn waar je nooit bij stilstaat. Dat je denkt: jee, werkt dat zo? En dat brengen we in hapklare brokken met veel humor.
02. Welk onderwerp wil je graag in Klokhuis?
Iets spectaculairs met straaljagers. Mijn broer is piloot, misschien kan ik via hem iets regelen. En ik houd van moeilijke onderwerpen die mensen aan het denken zetten. Ik zou bijvoorbeeld graag een Klokhuis maken over de MH17-ramp. Een vreselijke gebeurtenis waar ook veel kinderen over nadenken.
03. Leer je veel van anderen?
Ik kijk veel naar documentaires, zoals die van Louis Theroux uit Engeland. Hoe pakt hij het aan en werkt hij het uit? En ik kijk vaak uitzendingen van mezelf terug, om te ontdekken wat ik kan verbeteren. En natuurlijk kijk ik graag naar ervaren mensen als Robert ten Brink. Hij is op tv altijd vlot en sympathiek. Heel knap. Of Humberto Tan, hij bewijst dat je veel kunt bereiken als je er helemaal voor gaat. Hij durft iets van zichzelf te laten zien.
04. Wat gaf tot nu toe de meeste voldoening?
Mijn documentaire over de vliegtuigramp in 1989 in Suriname. Dat wilde ik al zo lang. Toen de kans kwam, greep ik hem meteen. Vorige zomer werd hij uitgezonden en kreeg ik veel bijzondere reacties. Dat gaf echt veel voldoening.
05. Wat zou je willen hebben wat nog niet bestaat?
Een recept tegen ziektes die we nog niet kunnen genezen.
06. Ben je een gadgetfreak?
Jazeker! Ik wilde wachten met de iPhone 6, maar zag hem steeds vaker om me heen en heb hem nu toch maar besteld. En ik heb laatst een goeie koptelefoon gekocht. Heel fijn. Het meest waardeloze ding dat ik ooit kocht, is de Space Maxer. Een soort buzzer met geluiden. Een stom apparaat dat ik nooit heb begrepen.
07. De mooiste nieuwe techniek in jouw vak?
Kleine actie-cameraatjes. Die zijn zo goed geworden, dat we ze steeds vaker gebruiken. Dat voegt tijdens het filmen echt iets toe, omdat we shots kunnen maken die met een gewone camera onmogelijk zijn.
08. Je belangrijkste gereedschap?
Mijn telefoon, daar staat alles in. Plus de draadloze oplader, want m’n telefoon is vaak ’s middags al leeg. Maar ook mijn notitieblokje om snel wat op te schrijven. Heb ik altijd bij me.
09. Wat doe je over tien jaar?
Dan heb ik een eigen productiebedrijf voor het maken van documentaires en tv-programma’s. Samen met anderen boeiende uitzendingen maken die iets toevoegen aan alles wat er op tv al is. Programma’s waar mensen iets aan hebben, waar ze iets van leren of waarin ze hun verhaal kunnen doen. Zoals Hello Goodbye of De Wandeling. Die nemen de tijd om iets neer te zetten.
10. Een advies voor YouTechlezers die de tv-wereld in willen?
Ik wilde heel graag naar Klokhuis en daarom ging ik bij regionale omroepen veel Klokhuis-achtige programma’s maken. Het is me gelukt! Ik werk er nu ruim drie jaar. Ik bedoel dus: ga aan de slag en heb plezier! Ga de straat op met je camera, want daar vind je de mooiste onderwerpen. Gewoon doen. Veel succes! 7
Kijk verder. Blijf nieuwsgierig.
Volg YouTech Overal, wanneer jij wilt!
Check ons op Instagram: www.instagram.nl/youtechnl
Volg ons Facebook:
www.facebook.com/youtechnl
YouTech VIPS En neem iedere dag even een kijkje op de website www.youtech.nl
Iedere maand nemen we een kijkje achter de schermen bij bijzondere bedrijven! Wil jij erbij zijn? Een Very Important Person worden is heel gemakkelijk. Check www.youtech.nl/vips
Web&app WIFI MAP Databundel (bijna) op? De redding is nabij en heet Wifi Map. Een superslimme app die meer dan twee miljoen openbare wifispots toont, mét wachtwoord! Er is er altijd wel eentje in de buurt. De spots en wachtwoorden zijn afkomstig van gebruikers van Wifi Map en het aantal groeit nog steeds. Ook ideaal om op vakantie dure mb’s te besparen! Wifi Map • iTunes & Play Store • Gratis
POST-IT PLUS Onmisbaar bij elk schoolproject, werkstuk of presentatie: de beroemde zelfklevende Post-its. Vanaf nu kun je ze ook digitaliseren met de Post-it Plus app. Maak een foto van je notes en je kunt ze onbeperkt verplaatsen, sorteren en delen met je mede-brainstormers. Een briljant idee bedenken was nog nooit zo makkelijk. Post-it Plus • iTunes • Gratis
CLUMSY NINJA
HABIT LIST Je ‘digitale voetafdruk’ op sociale media kan je soms gaan achtervolgen. Dikke kans dat je wel eens spijt krijgt van foto X of berichtje Y. Xpire zorgt voor een slimme oplossing: met deze app stel je bij elk bericht op Facebook, Twitter of Tumblr in wanneer je post zichzelf moet vernietigen. Met de app kun je daarnaast ook bepalen hoe ‘riskant’ jouw content is. Xpire • iTunes & Play Store • Gratis
Waarschuwing: eenmaal gespeeld, kun je hier niet meer vanaf blijven. Clumsy Ninja is de naam. En jij bestuurt ‘m, in de zoektocht naar zijn vermiste vriendinnetje. Onderweg vermaak je je met talloze interactieve items. Van trampoline tot bokszak, van ballon tot ballengeweer. Haal met je virtuele vriend de gekste stunts uit en deel ze meteen met je vrienden! Clumsy Ninja • iTunes & Play Store • Gratis
1.001 DOCUMENTAIRES Uit de categorie ‘leuk en leerzaam’: op deze site vind je bijna 5.000 gratis documentaires voor een zondagmiddag op de bank, met de laptop op schoot. Sport. Technologie. Geschiedenis. Wetenschap. Natuur. Krachtvoer voor de immer nieuwsgierige YouTech-lezer. www.documentaryaddict.com
Ontdek meer over dit thema op youtech.nl! 9
Youtalk
Hallo redactie van Youtech,
Ik ben Eline, 12 jaar (bijna 13) en zit op school X11, een school voor grafimedia (Photoshop). Elke week hebben we twee uur nieuwe techniek. Bij dat vak gaan we 3D- printen, met littlebits aan de slag, lasersnijden, Mackey Mackey en zo kan ik nog wel een poosje doorgaan. Ik dacht dat jullie dit misschien leuk vonden om te weten. Over X11 In deze periode zijn we bezig met de basis van Photoshop. Ook leren we werken met Indesign en andere bewerkingprogramma’s werken van Adobe. Dit doen we allemaal op Apple computers. Om op
Hoi YouTech!
Toen ik als zenuwachtige brugwup op de middelbare school kwam, maakte ik voor het eerst kennis met het vak Techniek. Na een jaar geleerd te hebben over boren en waterleidingen, rondde ik het jaar af met een 9,1. Dat
X11 te komen moet je eerst je portfolio laten zien. Alleen de aller creatiefste mogen de opleiding volgen. Het vak Nieuwe techniek Het vak Nieuwe techniek wordt elke woensdag een blokuur gegeven door mijn mentor, Michiel Lucassen. Ik heb al een verfmachine ontworpen met Littlebits. Ook heb ik een sleutelhanger ontworpen die is uitgeprint met een 3D-printer. Meer informatie? Website van X11,www.x11.nu
Groeten, Eline Timmer
arrière, althans, was het eind van mijn techniekc ze geen techniek op de middelbare school. Omdat deze leerlingen aanbieden in het VWO, kunnen kelen, en dat terwijl zich niet echt technisch ontwik ik later iets wil techniek juist de toekomst is! Of niet. Ik vind het doen met techniek weet ik nog aar zitten, maar wel interessant hoe dingen in elk den. Daarbij kom het moet niet té theoretisch wor de YouTech VIPS. ik bij het volgende onderwerp, naar speciale Als YouTech VIP mag je af en toe leren, maar niet techniek-evenementen. Dat is ressant vindt, en bewust. Je leert omdat je het inte is dus heel wat je leert niet uit studieboeken. Dat geschiedenistoets! anders dan zwoegen voor een
Tot horens, Groet Lucas
Wat heb JIJ met techniek?
ersum Kevin Do ld mooie n maakte ee Yougi! an tekening v 10
Doet jouw school coole dingen met techniek? Heb je net een zelfgebouwde raket gelanceerd? Is jouw gepimpte fiets de allervetste uit de hele buurt? Heb je een briljant idee om energie te besparen? Vertel het ons en wie weet sta jij in de volgende editie op deze pagina! Niks is te gek. Foto’s, ideeën, filmpjes, korte verhalen: als het maar met techniek te maken heeft. Stuur je bijdrage naar www.youtech.nl/magazine
Elvira houdt het veilig en gezond
Coole Job
‘Safety, Health, Environment and Quality’ staat op het visitekaartje van Elvira van Linden. In goed Nederlands: veiligheid, gezondheid, milieu en kwaliteit. Lekker belangrijk! “Jazeker”, klinkt het serieus. “Ons bedrijf Den Hartogh Logistics vervoert gassen en vloeistoffen in grote tankcontainers. Ik zorg ervoor dat dat goed gaat. En gaat er iets mis, dan zorg ik ervoor dat er zo min mogelijk misgaat.”
Een keurige dame. Net pak, glimmende schoenen, netjes opgemaakt. Zeker als kind met Barbies gespeeld? “Ja hoor, die lagen in de speelgoedkist tussen mijn bouwdozen van Meccano”, lacht Elvira. “En zoek je iemand om je brommer op te voeren, moet je mij bellen.” Elvira heeft altijd gesleuteld en geknutseld. En tijdens haar opleiding kreeg ze heel veel praktijk. “Daar heb ik enorm veel van geleerd. Hoe werkt een pomp? Hoe zitten leidingen in elkaar? Dat soort dingen. Begreep ik het niet? Dan haalde ik zo’n ding uit elkaar om te kijken hoe het zit.” 11
33 jaar OPLEIDINGEN:
LEEFTIJD:
100
0
MTS procestechniek
WOONPLAATS:
HTS Milieugerichte Materiaal Technologie
BEROEP:
Tilburg
WERKT BIJ:
LEKKERSTE GERECHT:
Manager SHEQ voor Business Units Gas en Global
HEKEL AAN:
Den Hartogh Logistics
FAVORIETE SPORTEN:
Tagliata: een Italiaans Salades en fruit rundvleesgerecht
Onverschilligheid en poetsen
LIEVELINGSKLEUR:
Rood Ik kijk graag naar stijldansen, Latin
Elvira
van Linden
BELANGRIJKSTE GEREEDSCHAP:
ZORGT VOOR:
Mijn computer, mond en oren Samen met collega’s: dat we veilig werken, mens en milieu geen schade oplopen en onze klanten tevreden zijn over ons werk HOBBY'S:
VERVOERMIDDEL:
VAKANTIELAND:
BROERS/ZUSSEN?
Tot nu toe Sri Lanka Zingen. Samen met vrienden koken en dan opeten 12
Eén zus
Harnas In een gemiddelde container van Den Hartogh past ongeveer 26.000 liter. Net zoveel als 17.000 grote flessen cola. Die containers gaan op schepen, vrachtwagens en treinen. Elvira houdt in de gaten dat de chauffeurs zijn opgeleid. Ze leren bijvoorbeeld hoe ze een slang moeten aankoppelen. “Dat klinkt duf, maar als je gevaarlijke stoffen vervoert, is dat superbelangrijk”, vertelt Elvira. “Ook leren ze hoe je zo’n vrachtwagen moet rijden. Bijvoorbeeld, in een bocht gaat alle vloeistof naar één kant en gedraagt de vrachtwagen zich heel anders dan met een stapel hout achterop. Ook dragen chauffeurs altijd een veiligheidsharnas als ze op de tankcontainer klimmen. Een soort tuigje waarmee de chauffeur zich vastklikt. Dan kan hij of zij niet naar beneden vallen.” Veel trainingen voor de chauffeurs heeft Elvira ook zelf
opzet. Ik probeer ervoor te zorgen dat onze mensen
gedaan. Af en toe gaat ze met een chauffeur op pad.
altijd aan hun veiligheid denken en de dingen doen
“Om goed te blijven snappen hoe het allemaal werkt.”
die we ze daarvoor leren. Dan is de kans op een
Brandbaar
fout het kleinst. De bescherming van onze mensen wordt steeds beter en ziet er ook steeds beter uit.
Iedereen moet goed begrijpen hoe vloeistoffen en
Zoals de veiligheidsbrillen. Dat waren altijd lelijke
gassen zich gedragen, vindt Elvira. Sommige zijn
dingen, nu lijken het wel Armani-brillen! En kijk die
brandbaar of giftig. Of allebei. En sommige vloeistoffen
veiligheidsschoenen voor vrouwen. Vroeger lompe
verdampen heel snel. “Soms werken we met zuren die
kisten, nu best elegante modellen. Net All Stars! Je
hier zomaar een gat in de tafel zouden branden. Echt
denkt misschien: moet dat nou? Jazeker! Want als
gevaarlijk spul. Waarom werk je daar dan mee, zou
veiligheidskleding er goed uit ziet, dragen de mensen
je denken. Simpel: omdat zulke stoffen overal nodig
het graag.”
zijn om er andere dingen mee te maken. Bijvoorbeeld, sommige vloeistoffen die we vervoeren zitten in het
Noodoefening
kunststof van je Xbox en sommige gassen in haarlak of
Binnenkort doet Elvira’s bedrijf een noodoefening. En
deodorant.”
daar wordt ze nu al vrolijk van. “We doen dan alsof er
Armani
een of ander zuur lekt. Dat moeten we zo snel mogelijk overpompen naar een andere container. Hartstikke leuk!
Elvira vertelt verder: “In ons werk spelen mensen een
Na de oefening bekijken we met z’n allen wat er goed
heel belangrijke rol. Zonder mensen geen transport.
ging, wat we beter moeten doen en op welke punten
Een mens maakt soms fouten en doet dat nooit met
onze werkwijze beter kan. Dat wordt een mooie dag.”
Techspecs • Het aantal Den Hartoghcontainers groeit dit jaar naar 5.000. • Den Hartogh vervoert de containers met 500 vrachtwagens. • Alle vrachtwagens hebben een satellietsysteem voor communicatie en
navigatie, van minuut tot minuut. • Den Hartogh heeft vijf schoonmaak-stations, verdeeld over heel Europa. • In die stations worden jaarlijks 60.000 containers schoon gemaakt voor 1.500 bedrijven. 13
Powered by:
Die wil ik!
Dé gadget waar we met zijn allen op zitten te wachten is natuurlijk de Apple Watch. Tot die tijd moet je het doen met andere coole gadgets – en daar zit genoeg moois tussen. WANT.nl heeft er weer vier voor je geselecteerd!
Smartwatch Pebble zet smartwatches via Kickstarter in 2012 op de kaart. Nu is er een nieuwe versie! Check de Pebble Time, met een e-paperkleurenscherm en batterijduur van een week. Een roestvrijstalen, slim horloge dat ook in de luxere ‘Steel’ uitvoering verkrijgbaar is. Niet voor niets werd deze coole smartwatch binnen no-time tot de meest succesvolle Kickstarter gekroond.
Actiecamera 3.0 GoPro krijgt eindelijk een serieuze concurrent. Het Chinese Xiaomi gaat de westerse markt veroveren met de Yi: een actiecamera met een 16-megapixel sensor waarmee je 1080p video’s met een snelheid van zestig frames per seconde kunt filmen. En dat voor ongeveer zestig euro. Hadden we ook al gezegd dat je 64GB aan opslagruimte tot je beschikking krijgt?
Slimme beamer Wil je je mobiele gameskills aan een groter publiek tonen? Een stel vernuftige Nederlandse nerds heeft een mobiele projector ontwikkeld die je draadloos met je smartphone verbindt en in de fitting van een lamp moet stoppen. Beam toont het scherm van je mobiel op elk oppervlak. Super handig!
Eenmansband Is het een drumstel? Is het een viool? Een gitaar misschien? Of een piano? Met de Artiphon Instrument 1 bespeel je al deze instrumenten en vorm je letterlijk een eenmansband. De geluiden zijn te digitaliseren en kun je direct op je smartphone terugluisteren. Of aan je buddies laten horen!
Check alle gadgets op www.youtech.nl/magazine! 14
Hoe ziet de snelweg van de toekomst eruit?
Goeie vraag?!
Wetenschappers werken aan oplossingen om snelwegen nog veiliger te maken. Scientias.nl heeft een aantal uitvindingen voor jou verzameld. Hoe de snelweg van de toekomst eruit ziet? Nou, zo misschien wel! GLOW IN THE DARK BELIJNING
Studio Roosegaarde bedacht de glow in the dark belijning. Glow in the dark ken je vast van die sterretjes in je slaapkamer, die pas licht geven wanneer het donker is. Lichtgevende stroken verzamelen overdag uv-licht en geven dit in het donker weer vrij.
OPLAADSTROKEN VOOR JE ELEKTRISCHE AUTO
Het aantal elektrische auto’s flink gestegen. Wetenschappers van de TU Delft werken aan een strook, waar auto’s al rijdend worden opgeladen.
SLIMME VERF ONTHULT OF HET GLAD IS
Studio Roosegaarde ontwikkelde ook dynamische verf. Duikt de wegdektemperatuur onder het vriespunt, dan verschijnen er geschilderde ijskristallen. Zo weet je dat het glad is.
VARIABELE DOORGETROKKEN STREEP
Afhankelijk van de situatie kan met een variabele streep de wegbelijning veranderen, waardoor een stippellijn verandert in een doorgetrokken streep. De staart van een file wordt langer wanneer stapvoetsrijdende automobilisten regelmatig van rijstrook veranderen. Een doorgetrokken streep houdt automobilisten in hun rijstrook totdat de file is opgelost.
INTERACTIEVE LANTAARNPALEN
Sommige lantaarnpalen schijnen de hele nacht, terwijl er misschien maar een paar auto’s over de weg rijden. Dit is verspilde energie. Een goede ontwikkeling is interactief licht. De LED-lampen verlichten alleen het stuk waar iemand rijdt.
ANTIVRIESWEGEN
GLAZEN WEGEN DIE ZONNEENERGIE OPSLAAN
Het bedrijf Solar Roadways wil wegen van glas aanleggen, inclusief zonnepanelen, LED’s en microprocessoren. Glas is niet alleen te recyclen, maar is ook nog een sterker dan staal. De glazen wegdelen slaan zonne-energie op.
Ontdek meer over dit thema op youtech.nl!
Nog beter is het om asfalt te creëren dat niet meer bevriest, zogenoemde antivrieswegen. Door pekel te verwerken in het wegdek komen antivriesbestanddelen pas vrij zodra de temperatuur onder het vriespunt komt.
15
Top of flop Een toekan die een nieuwe snavel krijgt. Een geroosterde boterham met je gezicht erop. Een knop in een ambulance die hefbomen opent. Het klinkt allemaal geweldig, maar YouTech vertelt je of het echt top of flop is.
Toekansnavel ------------------
In een dierenreddingscentrum in Costa Rica woont een toekan met een kapotte snavel. Deze prachtige vogel kan niet meer eten en zichzelf moeilijk verdedigen. Via Indiegogo zamelen zijn verzorgers geld in voor een nieuwe snavel uit een 3D-printer. Binnen enkele weken is er 8.000 euro binnen! Dat lijkt ons ruim voldoende voor een nieuwe snavel. Top!
Solar Impulse ------------------
De Solar Impulse hebben we al vaker in deze rubriek genoemd. En dat doen we nu weer, want binnenkort begint dit vliegtuig op 100% zonneenergie aan zijn eerste vlucht rond de wereld. De precieze datum is nog niet bekend, maar als je de social media in de gaten houdt, kun je het niet missen. Alle info vind je op www.solarimpulse.com. Top!
Puzzlecluster -----------------
Het Fins bedrijf Circular Devices bindt de strijd aan met de wereldwijd groeiende berg elektro-afval. Het bedrijf maakt modulaire smartphones waarin je verouderde onderdelen makkelijk kunt vervangen. Die onderdelen weggooien is verleden tijd. Je klikt ze eenvoudig aan elkaar en bouwt zo je eigen krachtige pc, de Puzzlecluster. Top!
Wifi-Barbie ---------------
Fabrikant Mattel presenteert een Barbie met wifi en spraaksoftware. De gesprekken tussen het kind en de Barbie worden online opgeslagen, zodat de pop daar in de volgende gesprekken mee verder kan. YouTech vindt dat raar en maakt zich zorgen over de privacy van de eigenaar van de pop. Flop! 16
RoboChop -------------
Clemens Weisshaar uit Duitsland en Reed Kram uit Zweden verrassen de techwereld met hun RoboChop: een robotarm die in verbinding staat met het wereldwijde web. Sinds 5 maart kan iedereen inloggen op een webapplicatie en de robot opdrachten geven voor het maken van meubels. Prachtig idee, coole uitvoering. Top!
SOS Toegang -----------------
Het gebeurt vaker dan je denkt: een ambulance wil snel naar een noodgeval maar stuit op een hek of slagboom. Stichting SOS Toegang heeft de oplossing. In de schakelkast wordt een ontvanger ingebouwd, waardoor de hulpverleners de slagboom of het hek automatisch kunnen openen vanuit de ambulance. Steeds meer campings, bungalowparken en flatgebouwen maken er gebruik van. Top!
Selfietoaster ----------------
Het bedrijf Burnt Impressions verkoopt sinds kort de Selfie Toaster. Je laadt een foto van jezelf in het apparaat en even later rolt daar een keurig geroosterde boterham uit met jouw portret. Dat is de eerste keer leuk, de tweede keer aardig en daarna zet je deze nutteloze prul bij het oud vuil. En dat voor 75 dollar. Een onvervalste flop!
Regenboog Amsterdam CS -----------------------------------
De stationskap van Amsterdam Centraal verandert elke avond even in een regenboog. Dit lichtkunstwerk van kunstenaar en ontwerper Daan Roosegaarde duurt slechts een paar minuten, maar bijzonder is het zeker. Roosegaarde gebruikt vloeibare kristallen om dit prachtige hologram na zonsondergang te projecteren. Het tijdstip is vooraf nooit bekend, dan is de regenboog altijd een verrassing voor de treinreizigers. Tot eind dit jaar te zien. Top! 17
Behind the scenes
‘EEN HELIKOPTER JE MET JE HELE LIJ Eigenlijk wilde Rob Evenhuis F16piloot worden. Maar toen hij van het atheneum kwam, bleek hij drie millimeter te lang voor de schietstoel. Weg droom. Hoewel? Zweefvliegen kon hij al op zijn veertiende en na zijn eerste proefles in een helikopter wist Rob het zeker: dit is het allermooiste wat een mens kan beleven.
18
R VLIEG JF’ Jeeee, dat was gaaf!” Rob wordt weer enthousiast als hij terugdenkt aan die eerste proefles. “Geen aanloop, geen brullende motoren, geen startbaan. Pure vrijheid! Een helikopter spreekt al je zintuigen aan. Handen, voeten, ogen, oren. Het totale gevoel in je lichaam, van kruin tot billen. Een helikopter zet je hele lijf op scherp.” In zijn rechterhand een joystick voor vooruit en achteruit, linksaf en rechtsaf. Links een hendel voor de hoogte. Aan zijn voeten twee pedalen voor draaien naar links of rechts. “Laat ik alles los, dan vliegt het ding alle kanten op en loopt het slecht af. Helikoptervliegen voelt als fietsen op een éénwieler. Laat je in een vliegtuig alles los, dan zweef je naar beneden en kun je vaak nog landen.”
Stilhangen
De joystick in de cockpit lijkt op een spelcomputer. En dat heeft voordelen voor jonge leerlingen. “Een wedstrijdje stilhangen? De jongste piloten winnen altijd”, lacht Rob. “Dat komt door hun handigheid met controllers. Ik heb hier een jongen van vijftien die puur op gevoel de juiste dingen doet. Fantastisch. Hij moet nog wel leren dat een helikopter langzamer reageert dan computergames. En een nieuw leven starten na een crash, kan natuurlijk niet. Daarom leren we vooruit denken en vooruit kijken. En dat is lastig als je hersens nog niet volgroeid zijn.” Rob verzorgt niet alleen opleidingen. Hij vliegt ook met bruidsparen, vakantiegangers, zakenmensen, opa’s en oma’s, zieke kinderen. En hij doet filmvluchten, met een HD-camera onder de helikopter. “Dat levert fantastische beelden op. Binnenkort maken we op zee opnamen voor een reclamefilm over een schip.” 19
Tweemotorig
Rob leidt ook vliegers op voor helikoptervluchten naar booreilanden. Die piloten vliegen op één dag een reeks korte vluchtjes. De hele dag stijgen en landen en tussendoor geen tijd om tot rust te komen. “Dat geldt straks op Bevrijdingsdag ook voor de piloten die muzikanten door heel Nederland vliegen”, weet Rob. “Dat wordt een lange en vermoeiende dag. Ze worden bovendien de hele dag gefilmd en gefotografeerd, en dat brengt extra spanning. Elk foutje, hoe klein ook, staat even later op YouTube.” Landen in druk gebied moet altijd heel voorzichtig en mag alleen met een tweemotorige. Die vliegt met beide motoren op halve kracht. Valt er één uit, dan neemt de andere het over en vlieg je veilig verder. “Merk je niets van. Alleen een lampje en een signaal.”
Geen kik
Rob toont een cockpit-filmpje: een meisje zit voor het eerst in een helikopter. Ze kijkt onwennig met paniek in de ogen. Maar ze houdt zich stoer en geeft geen kik. Een paar minuten later geniet ze voluit van het weidse uitzicht en de boeiende techniek die haar moeiteloos door het luchtruim laat zweven. Rob lacht: “Nieuwe 20
leerlingen lopen rond met een grote glimlach. Ze beleven de diepste wens van de mens: vliegen op eigen kracht en op elk moment dat je dat wilt. En dat gaat het allerbest met een helikopter.”
Techspecs
• Vliegen is voorbereiden. Een uurtje vliegen betekent vier uur voorbereiding. • De flight manual is altijd aan boord. In deze handleiding staat alles. • Onderdeel van de cockpit is een TomTom van 15.000 euro voor navigatie op ‘snelwegen’ in het luchtruim. • Rob heeft altijd vliegkaarten aan boord, voor als de TomTom uitvalt. • Rob heeft drie heli’s. De kleinste is de Schweizer 300C die 140 km per uur haalt. • De vuurrode Bolkow 105 was vroeger een ambulance-heli. Deze krachtpatser haalt 222 km per uur. • De comfortabele vierpersoons Robinson 44 gebruikt Rob vooral voor VIP-vluchten.
(Advertentie)
ALLES VOOR JE
SMARTPHONE! Smartphonehoesjes.nl Dé webwinkel voor hippe en goedkope hoesjes en gadgets voor je smartphone. Met meer dan 20.000 producten vind je altijd iets dat bij jou en je smartphone past. Zoek jij een stoere hoes met trendy print, een hippe selfie-stick voor de mooiste foto’s of houten speakers voor de vetste beats? Geen probleem! Het assortiment krijgt iedere dag een flinke update, waardoor jij dus altijd keuze hebt uit de nieuwste producten. De verzending is gratis en je pakketje wordt supersnel geleverd, dus maak vandaag nog jouw keuze!
Wat moet je doen? Heel simpel! Laat ons weten welk hoesje en of accessoire jij het liefste wilt hebben, mail het naar marketing@smartphonehoesjes.nl en maak kans op €25,- shoptegoed. Vermeld hierbij duidelijk je naam. De winnaar of winnares krijgt op 31 april 2015 een persoonlijk bericht. Be creative, doe snel mee!
t n e c o r p 0 10 e n i l a n e adr oek naar z p O ! t le n kers opge k waarva ic Thrillsee k e r e d n e ride of a staan? We n a a de ultiem g d in en overe at tracties e s d n je nekhar la r de f vet te Ne ij v n e t t e z een rij. voor je op
Wat: abseilen en tokkelen Euromast Waar: Rotterdam Web: abseilen.nl Heb je hoogtevrees, stop dan met verder lezen. Gordel om, handschoenen aan, zekering vast. En dan wacht daar een gapende diepte van 100 meter… die jij (minimaal 16 jaar) langs een touw al abseilend gaat bedwingen. Niet zoals bij een rotswand, waarbij je je afzet tegen de wand – maar volledig vrij met alleen maar lucht onder je voeten. Echte bikkels kunnen ook per tokkelbaan naar beneden suizen: de tokkelbaan is de hoogste en snelste van Europa. Durf jij het aan? TECH FACT: de Euromast is met 185 meter het hoogste gebouw van Rotterdam.
n i w r e v O je angst 22
n i g o o H m o o b de Wat: klimpark Avatarz Waar: Deurningen Web: avatarz.nl
Stoer. Spannend. Sportief. En in 2014 door de ANWB als beste klimpark van Nederland getest. Bij Avatarz kun je kiezen uit meer dan honderd ‘challenges’. Van eenvoudig en laag, tot uitdagend en op grote hoogte. Kruip in de huid van Tarzan of Jane en klim, slinger, spring en zweef van boom naar boom. Doe je de groeten aan de eekhoorns? TECH FACT: de ‘zipline’ terug uit het bos is met 180 meter de langste van Nederland.
Top 5
Wat: Goliath Waar: Walibi Holland, Biddinghuizen Web: walibi.com
R id e the es wav Wat: RiF010 Waar: Rotterdam Web: rif010.nl
Golven tot anderhalve meter hoog, middenin de stad. Nu alleen nog op plaatjes, begin 2016 normaal gesproken realiteit in Rotterdam. RiF010 komt op een afgesloten stuk van de Rotte. Een ingenieuze installatie zorgt voor de golven waarop je straks kunt surfen, raften en kanoën. En natuurlijk kun je ook zwemmen of scubaduiken in het gezuiverde water. Ook fijn: duurzaamheid staat voorop. Naar verwachting zal het energieverbruik 90 procent lager liggen dan bij bijvoorbeeld golfslagzwembaden, flowriders en indoorskibanen. TECH FACT: De energie voor de golfinstallatie is 100% groen (windenergie).
k c i k e n i l Adrena
Nieuw? Nee. Bruut? Onverminderd. De snelste, hoogste en langste rollercoaster van de Benelux is nog steeds dé ride voor echte thrillseekers in Nederland. Je valt met een hoek van 70 graden naar beneden en raast met maximaal 104 km/u over de 46 meter hoge en 1,2 kilometer lange baan. En in de horizontale looping gaat de adrenalinekraan voor de volle 100 procent open. Selfies onderweg worden niet aanbevolen… TECH FACT: het totale gewicht van Goliath is 875.000 kg.
l a v e j i Vr Wat: Baron 1898 Waar: Efteling, Kaatsheuvel Web: efteling.com
Ontdek meer over dit thema op youtech.nl !
Als deze editie van YouTech Magazine op de mat ploft, leggen bouwers de laatste hand aan deze gloednieuwe topattractie in de Efteling. Deze dive coaster neemt je mee naar de Nederlandse mijnbouw van eind 19e eeuw. Uit de categorie ‘fasten your seatbelts 3.0’: als een echte mijnarbeider stort je in een vrije val van 37,5 meter met 90 km/u een mijnschacht in, gevolgd door een rit die het begrip G-krachten een compleet nieuwe dimensie geeft. Durf jij het aan? TECH FACT: Baron 1898 gaat deze zomer open!
23
Quiz
Spot de robot! Drones. Robotstofzuigers. Zelfrijdende , auto s. Programmeerbare machines duiken overal om ons heen op. Weet jij de weg in robotland? Herken deze beroemde robots en win een Smart Egg.
1.
2.
3.
24
4.
5.
7.
6.
8.
9.
10.
Winnen!
Smart Egg
Je vindt de antwoorden op de eerste negen vragen op pagina 35. Met vraag tien kun je een geweldige prijs winnen. Vul je antwoord v贸贸r xxx in op www.youtech.nl/magazine. Onder de goede inzenders verloten we 8 Smart Eggs. De winnaar krijgt automatisch bericht.
De Smart Egg is een verslavende breinbreker. Op het eerste gezicht lijkt het eenvoudig, maar zoals vaker is het niet zo slim om op die eerste indruk af te gaan. Wel slim is het alles te vergeten wat je ooit hebt geleerd, je fantasie ruim baan te geven en elke mogelijkheid uit te proberen.
25
films
Avengers: Age of Ultron Het vette vervolg op de grootste superheldenfilm aller tijden. Iron Man, Captain America, Thor, The Incredible Hulk, Black Widow en Hawkeye: ze moeten allemaal tot het uiterste gaan om de kwaadaardige Ultron af te stoppen. Wordt het vrede of totale vernietiging? Het lot van de aarde ligt in de handen van The Avengers… Spanning en actie van de bovenste plank.
Waardering:
Home Van de makers van The Croods en Hoe tem je een draak. In Home landen vriendelijke aliens op aarde om zich te verbergen voor hun grootste vijand. Als een van de aliens per ongeluk hun verblijfplaats verraadt, moet hij samen met een tienermeisje vluchten. De twee worden dikke vrienden in hun pogingen de fout te herstellen. Bereid je voor op een ongewoon komisch avontuur!
Waardering:
Chappie Deze futuristische actiefilm is niet zo braaf als de titel doet vermoeden. In Chappie bestrijdt de politie misdaad met robots. Maar het gaat flink mis als één van de robots wordt gestolen en omgeprogrammeerd wordt tot een robot die zelf kan nadenken. Criminelen kidnappen Chappie en hij vormt in notime een bedreiging. Lukt het om hem te vernietigen en zo te voorkomen dat er meer van deze androïden worden gemaakt? Hightech actie met onder meer Hugh ‘Wolverine’ Jackman.
Waardering:
26
Testlab
games
SpongeBob Heropants SpongeBob, Patrick, Octo, Sandy, Meneer Krabs en Plankton zijn allemaal van de partij in deze actiegame vol ontdekkingen, puzzels en battles. Samen met je onderwatervrienden maak je een spannende reis door Bikinibroek. Alle zes karakters kunnen veranderen in superhelden. En dat zul je hard nodig hebben om Bikinibroek te redden! Voor Xbox 360, Nintendo 3DS en PlayStation Vita
Waardering:
Ori and the Blind Forest In deze sprookjesachtige platformer spot je met de wetten van de zwaartekracht. Als Ori, een mythisch wezen, vlieg je rond door magische landschappen, loop je over plafonds en ren je tegen muren op. Onderweg ga je de strijd aan met vijanden in allerlei gedaanten. RPG in een betoverende setting die je niet loslaat. Voor Xbox One en PC
Waardering:
Mario vs Donkey Kong: Tipping Stars De twee bekendste figuren uit de gamehistorie samen in ĂŠĂŠn game: dat belooft wat. Loods speelgoedversies van personages als Mario en Peach door tachtig gloednieuwe puzzellevels vol met obstakels. Maak zelf levels en wissel ze uit met andere spelers. Mario vs Donkey Kong: Tipping Stars vraagt het maximale van je brains, reflexen en creativiteit. Voor Wii U en Nintendo 3DS.
Waardering:
27
LF E Z T E H DOE
Neem vingerafdrukken af Deel 1
Je hebt nodig:
- twee schone glaasjes - kwast met zachte haren - houtskool of (wit) krijt - doorzichtig plakband
1
Wat heb je nodig om een boef te ontmaskeren? Bewijsmateriaal! En er is natuurlijk geen beter bewijsmateriaal dan vingerafdrukken!
Laat twee familieleden allebei een glaasje vastpakken. Let op: ze mœten het glas met hun duim en wijsvinger van de schrijfhand vastpakken. Ondertussen schraap je met een mesje van houtskool of krijt een dun pœderlaagje.
2
Stuur je familieleden even weg. Pak de glaasjes en verdeel met het kwastje voorzichtig een beetje van je zelfgemaakte vingerafdrukkenpœder over de glaasjes. Ga nu op zœk naar vingerafdrukken.
Zie je de vingerafdrukken? Plak er voorzichtig een stukje plakband overheen. Haal de plakker los en kleef het op een papiertje. Houtskool op wit papier en krijt op zwart papier.
3 Ga mee op sporenonderzoek!
Er zijn sporen van een onbekend dier gevonden. Al weken horen mensen vreemde geluiden en gebeuren er rare dingen. Het onderzoeksteam kan jouw hulp goed gebruiken bij het oplossen van dit mysterie! Op 16 of 17 mei sta je oog in oog met wilde dieren, beklim je de Mysterie Mountain en baan je je een weg door het Survival Forect. Je
28
gaat op zoek naar aanwijzigingen en sporen van het ontsnapte dier. Wie weet breng jij ze op het juiste spoor! Koop nu met speciale de YouTechkortingscode EXPJRYOU je kaarten voor Expeditie National Geographic Junior en speur mee! Je betaalt € 16,50 in plaats van € 18,50. www.expeditiejunior.nl
Try this at home
Deel 2
Je hebt nodig:
- wit, leeg vel papier - stempelkussen met zwarte inkt
2
1
RĹ“p je familieleden weer terug. Neem nu hun vingerafdrukken af. Maak het vingertopje van de duim en wijsvinger van de schrijfhand voorzichtig zwart op het stempelkussen.
Maak van deze vingers een afdruk. Rol het bovenste deel van de vingers losjes van links naar rechts. Let op: niet terugrollen! Laat de gemaakte vingerafdrukken even drogen. Schrijf daarna de namen van de personen bij de gœde afdrukken.
3
Vergelijk nu de vingerafdrukken van de glaasjes met de afdrukken op papier. Kun jij zien wie welk glaasje heeft aangeraakt?
Hmmm, de vingerafdrukken van Toeng en Esra staan op de koektrommel en hij is leeg.... Zeer verdacht!
tekeningen: Jordi Peters
Van mij zal geen spoor te vinden zijn op de trommel! Mjam!
29
Een dag uit het leven van...
Slijpen, boren en frezen aan een bovenarm
kunstwerken en robot-achtige Freerk Wieringa maakt bewegende Shelle Ecomarathon in creaties. In mei te zien tijdens de kplaats in Deventer. Rotterdam! YouTech bezocht zijn wer
Ik knip de tekening in stukken en plak die op metaalplaten.
De grote vormen knip ik met deze snijmachine.
Dit maak ik vandaag: de bovenarm van een exoskelet.
Kleine gaatjes boor ik met de boormachine.
Met het slijpmachientje maak ik de ronde vormen.
Grote gaten met de sterke metaalfrees.
De rondingen maak ik heel precies op het aambeeld.
Zo, weer een stuk opgeschoten met mijn exoskelet.
De moertjes las ik vast. Via de slang komt verse lucht in mijn masker, niet de lasdampen.
30
En zo komt de bovenarm er uit te zien.
Vraagje
Ku ns tig e pla atjes De werkplaats van Freerk is een bonte verzameling van prachtig ‘speelgoed’. Kijk goed naar de pagina hiernaast om te ontdekken wat je op de plaatjes hieronder ziet.
1. 2. 3.
Hier zie ik_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _________________ _________________ _________________
Hier zie ik_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _________________ _________________ _________________
Hier zie ik_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _________________ _________________ _________________
Heb jij goed opgelet?
Zie jij wat er op de foto’s staat? Surf naar www.youtech.nl/magazine, vul de antwoorden in en win een goedgevulde YouTech goodiebag! 31
You Go
t s i t r a e Gam t k a a m r e t u o W wat hij bedenkt Programmeren, tekenen en designen: drie werelden die samenkomen in elke computergame. Pure specialisten verzinnen en maken al dat moois voor ons. Wij zochten er één op: Wouter van Stenis, vierdejaars student Game Art van MBO-school SintLucas in Eindhoven. “Kun je het verzinnen? Dan kun je het ook maken.” 32
Toen Wouter voor het eerst ontwerpprogramma’s probeerde, was hij meteen verkocht. Vooral ZBrush vindt hij een bijzonder softwarepakket waarmee je digitaal kunt kleien. “Misschien wel het leukst van Game Art. Lekker spiermassa’s kleien tot een compleet figuur. Alles kan: monsters, wapens, krijgers, dieren. Als je het kunt verzinnen, kun je het ook maken. Echt geweldig. Ik heb laatst een aapje gemaakt dat een ereplek kreeg op Polycount, een belangrijke forumsite voor ontwerpers. Daar ben ik best trots op.” De studie Game Art leidt Wouter op tot game artist. Een baan heeft hij al, in Utrecht bij Sticky Studio’s. Een bedrijf dat vooral mobiele games voor films maakt. “Fijn werk naast m’n studie. Misschien moet ik na de zomer stoppen in Utrecht, als ik word aangenomen voor de HBO-opleiding Game Art in Breda.”
TechSpecs • Hardware: Wacom tekentablet en een laptop met i7-processor en een zware grafische kaart. • Software: 3D Studio Max, Maya en ZBrush. • Wouter werkt samen met designers: die maken het spel zelf, met alle regels en levels. • Meer info over Game Art op www.sintlucas.nl
en eigenschappen. Ze bestaan al tientallen jaren in films, boeken en spellen. En hoewel ze op mensen lijken, herken je ze vaak meteen. Wouter kent het geheim: “Bij een goed ontworpen cyborg zijn de eigenschappen die hem angstaanjagend maken altijd uitvergroot. Zoals grote schouders, een brede borst, scherpe handen. En die rode oogjes dus. Die verraden meteen dat het een machine is.”
Skelet
Spieren
“Karakters bedenk ik vanuit een spel”, vertelt Wouter. “Belangrijk daarbij is een goed silhouet. Zeg maar de vorm van een karakter. Die moet duidelijk zijn, ook op grotere afstand. Een ander belangrijk punt is de anatomie. Simpel gezegd: de vorm van de lichaamsdelen en de opbouw van de spieren, dat moet logisch zijn. Ook bij verzonnen karakters. Als dat niet goed klopt, beweegt het karakter onlogisch en wordt het spel minder leuk. En dan natuurlijk het gezicht, dat is altijd een geval apart. De kop van een cyborg ziet er heel anders uit dat het gezicht van de held. Cyborgs hebben vaak rode lichtjes in hun ogen.”
Uitvergroot
Een cyborg is een soort robot met menselijke trekken
Alles begint met een idee in Wouters hoofd. Dan zoekt hij dingetjes, kleuren en onderdeeltjes die erbij passen. Dat plakt hij bij elkaar tot een verzameling, een moodboard. “Van daaruit ga ik schetsen in 2d, op papier of op de pc met tekentablet. Dan naar 3d en als de figuur vorm krijgt, komt het skelet erin en breng ik hem tot leven. Materialen afwerken, details erin en hup, de figuur kan in een scene. Pas dan kun je goed testen hoe hij het doet.” Inspiratie haalt Wouter vooral uit andere games, uit films en uit werk van andere artists. En uit de wereld om hem heen. “Soms kan ik niet normaal door de stad lopen. Dan kijk ik alleen maar naar al die verschillende mensen en gebouwen, puur voor ideeën.”
Schetsen
“Realistische karakters ontwerpen in 3d, dat is mijn specialiteit. Geen World of Warcraft, meer richting Call of Duty”, legt Wouter uit. Ontwerpen in 2d gaat nog wat stroef. “Ik moet losser leren schetsen. Dan zie ik beter hoe een figuur werkt en kan ik hem beter ontwikkelen in 3d. Over een paar jaar hoop ik te werken bij een grote gamestudio, met specialisten waar ik veel van kan leren. De allerbeste is natuurlijk Raphael Grassetti, de topontwerper van Sony in Amerika. Met hem samenwerken zou fantastisch zijn.” 33
Agenda vanaf 18 apr
18
Het leven aan boord Vanaf zaterdag 18 april is in Het Scheepvaartmuseum in Amsterdam de familietentoonstelling Het leven aan boord te beleven. Met een spannend bordspel ontdek je hoe het leven aan boord van een schip er uitziet, vroeger en nu. Hoe bestuur je zo’n schip? Wie doet wat? Wat wordt er gegeten en gedronken? En is het er een beetje schoon?
31 mei 6 jun
veed
Voor de 4e keer wordt de Dutch Technology Week georganiseerd. Professionals, scholieren, studenten en technologieliefhebbers ontdekken en laten zien hoe leuk en spannend het is om mee te werken aan uitvindingen die de wereld veranderen.
Veed is hét evenement waar Youtube tot leven komt! Ontmoet al je favoriete YouTubers, leer je eigen kanaal opzetten of koop dat te gekke t-shirt van jouw held. Ook krijg je een primeur van de nieuwste aflevering van jouw favo Youtuber en zijn er optredens.
apr
21–24
dutch technology week
Shell energy lab
mei
16–17
Expeditie NatGeo Junior
mei
Stap de wereld van National Geographic binnen, gewoon in eigen land! Navigeer lopend of per kano door de natuur en ga op expeditie van themawereld Beleef de wereld van morgen in het Shell Energy Lab. Ontdek de toekomst van energie, met actieve uitdagingen, leermomenten en 34
indrukwekkende technologie en zie hoe de wereld er in de toekomst uit kan zien. Er is veel te zien maar vooral ook heel veel te doen.
naar themawereld. Je ontmoet wetenschappers, staat oog in oog met wilde dieren, gaat los op de survivalbaan en je leert hoe je kunt overleven in de natuur!
Koop nu met een speciale kortingscode je kaarten voor Expeditie National Geographic Junior en speur mee! Je betaalt geen €18,50 maar €16,50. Bestel tickets via www.expeditiejunior.nl en vul de code EXPJRYOU in.
OPLOSSINGEN
OPROEP! Jouw school in YouTech Magazine?
Laat het ons weten als jouw school goed bezig is. Doen jullie iets bijzonders? Heb je een held in de klas? Of organiseer je een leuke actie of tof event voor een goed doel, het milieu of de maatschappij? Ga dan naar youtech.nl/ magazine en klik op Youtalk. Hier kan jij je verhaal vertellen!
Robo-quiz
DE VOLGENDE EDITIE
1. Optimus Prime (Transformers) 2. RoboCop
YouTech Magazine verschijnt weer:
3. Wall-E 4. R2-D2 (Star Wars) 5. Yougi
VANAF 26 MEI 2015
6. Terminator 7. Rosie (The Jetsons) 8. Pleo 9. Asimo (Honda)
Ontvang je YouTech Magazine nog niet? Meld
je dan aan op youtech.nl/ magazine. Wij sturen je dan zes keer per jaar dit coole blad naar je huis. Helemaal gratis!
Het antwoord op vraag 10 vind je hier niet. Wil jij één zo’n gaaf Puzzle Egg winnen? Surf dan vóór 1 mei naar youtech.nl/magazine en laat je antwoord achter. De winnaars krijgen automatisch bericht.
COLOFON YouTech Magazine is een twee maandelijkse uitgave van: TechniekTalent.nu Wipmolenlaan 1 3447 GJ Woerden tel: 0348-744212 info@youtech.nl TechniekTalent.nu is een samenwerkingsverband van acht technische bedrijfstakken in Nederland, die als gezamenlijke missie hebben geformuleerd: “Meer instroom en behoud van (jonge) mensen in de techniek”. Ontdek jouw wereld op youtech.nl!
Directeur: Chris van Bokkum Bladmanager: Rianne Cuppen Redactie: Peter de Koning, Michiel van Ruitenbeek, Barbara Vos, Erwin Suvaal, Rick Thijssen Coördinatie: Simon van Herpen Art director: Leroy Witman Fotografie: Peter de Koning, Fotolia, Rotarywings, Lilian van Rooij, Den Hartogh Global & Gas, Melvin van Liebergen en Peter de Koning. Marketing & Productie: Rianne Cuppen Sales: Bianca Baas (b.baas@zpress.nl tel. 078-6397070) YouTech Magazine komt tot stand i.s.m. ZPRESS Young.
Service & Informatie
Afmelden voor YouTech Magazine? Stuur een e-mail naar afmelden@youtech.nl. Laat ons ook weten wat de reden van afmelding is, die informatie helpt ons het magazine nog beter te maken! Vragen over abonnementen, nabestellingen en verspreiden? Stuur een e-mail naar info@youtech.nl. Vragen over de inhoud van het blad kunnen verzonden worden aan redactie@youtech.nl. Adreswijzigingen: Geef je adres uiterlijk drie weken voor verschijning van het volgende nummer door aan info@youtech.nl. Over YouTech: Beleef de werelden van techniek in het YouTech magazine of op www.youtech.nl. YouTech is voor 10- tot 15 jarigen en heeft als doel; zoveel mogelijk jongeren inspireren en informeren over techniek in de breedste zin van het woord. Het magazine is en blijft gratis. Iedere twee maanden boordevol toffe interviews, weetjes, prijsvragen en meer. Wij sturen eveneens iedere week het YouTech weekoverzicht per mail. Zo blijf je helemaal up-to-date. 35