Oeuvreboek 2015- 28 september 2023

“Jouw werk is te ontdekken wat jouw werk is en je er dan met hart en ziel aan te geven” .

Boeddha

“Een foto is slechts jouw beeld. Kunst is om aan de herinnering te herinneren om niet te vervallen in de eeuwigheid van het nu”.

Hans Kuijs

Voorwoord door: Sashu Kyn

Het schrijven van mij kun je zien beste lezer als een dankbaar interview van mijn zijde met de kunstenaar Hans Kuijs, om het te laten dienen als voorwoord voor zijn tweede oeuvreboek.

Het eerste boek met als titel; Tijdslijn 1970 - 2014, krijgt nu haar vervolg in Tijdslijn 2015 - 28 september 2023.

Ik had mijn telefoonnummer in het schrijven toegevoegd en toen hij mij belde vroeg hij mij wat ik precies van hem wilde en mijn antwoord was, “ik wil meer weten over je werk en de persoon die het maakt”.

Het kontakt was gemaakt!

Hij zei dat hij de berichten en mails had gelezen maar dat de persoonlijk brief de doorslag had gegeven om te bellen.

Dit als inleiding voor ons wederzijdse intensiever kontakt.

* Tevens wil ik graag verwijzen naar de 29 pagina’s tellende inleiding door drs. Liesbeth Schreuder, in het boek Tijdslijn 1970 - 2014, waarin zij met zorg en toewijding een intensief beeld schetst over het werk en Hans Kuijs.

Je kunt het werk van Hans Kuijs uit verschillende standpunten benaderen, o.a. vanuit een filosofische die alles betrekt tot het ene waarin hij zelf gelooft, de ordening binnen de chaos en de kracht van een pasgeborene die de vinger vastgrijpt van de ouder om daarmee te kennen geven, “ik ben er”. Het is het niet aflatende van denken en voelen wat hem brengt tot de kern binnen zijn werk.

Het is nu ongeveer een jaar geleden dat ik Hans Kuijs heb leren kennen als kunstenaar en als mens.

Mijn eerste kennismaking kwam tot stand doordat een kunstrelatie mij op het spoor zette van zijn werk via Private Museum en Original NFT.

Bij het zien van zijn werk ontstond een gevoel van licht onbehagen en toch keerde ik steeds weer terug naar de sites waarop zijn werk te bekijken is.

Zijn eigen website geeft veel informatie zodat het onmogelijk is om het oeuvre direct te doorgronden. Het was voor mij duidelijk, dat als ik meer zou willen begrijpen van het werk en de mens erachter, ik een directer kontakt zou moeten maken.

Dat deed ik door een bericht achter te laten op zijn Email-account met de hoop dat er een reactie zou komen. Echter dat bleef uit. Nu ben ik niet iemand die het snel opgeeft wanneer iets niet meteen tot stand komt, gezien mijn eigen leven is opgebouwd uit weerbarstigheden.

Uiteindelijk na verschillende berichten op het platform Private Museum en zijn mailbox kreeg ik een reactie nadat ik een traditionele brief had gestuurd aan zijn adres.

Ik stelde hem de vraag, “hoe ga je om met de leegte”, waarop direct een duidelijk antwoord werd gegeven. “Leegte is van nature een volheid die zichtbaar gemaakt dient te worden zodat je het geheim van de zichtbare wereld kunt begrijpen”. Daarbij refereerde hij aan de uitspraak van Rabindranath Tagore, “De rol van de kunstenaar is die van een aanschouwer puur en eenvoudig. Slechts de ware kunstenaar is in staat het geheim van de zichtbare wereld te begrijpen, en ervaart vreugde bij het onthullen ervan”.

Dat zegt naar mijn mening alles over de houding van Hans Kuijs ten opzichte van kunst.

Het maakt niet uit of het werk licht is of een zwaarte bevat het gaat om de onthulling.

Schoonheid zegt hij, “is een subjectieve beleving binnen de waarheid die gezien kan worden in en door het getoonde werk”.

* zie Koninklijke nationale bibliotheek

Ik vraag hem, kunnen we een vraag- en antwoordgesprek beginnen om op deze manier verder mijn nieuwsgierigheid het hoofd te bieden?

H. Dat is oké.

S. Als ik kijk naar jouw omvangrijk oeuvre, zijn de hoeveelheid werken en de breuklijnen onomstotelijke nodig geweest om te komen waar je nu staat.

H. De hoeveelheid werk is nodig geweest omdat ik mijn kunst vervlochten zie met het denken, het geheim van die zichtbare wereld te ontrafelen. Ik reis rondom mijn ziel.

Wat de stijlbreuken betreft, de meest duidelijke is de breuk dat ik afstand heb genomen van de concrete werken, enkele jaren na mijn afstuderen. Het bracht mij niet tot het duidelijk worden van het beeld wat ik voor ogen had, het openbreken van vastgeroeste overtuigingen.

De mogelijkheden die je als kunstenaar ter beschikking staan zijn legio, waarom zou je daar geen gebruik van maken. Het volgende illustreert wat het voor mij betekent als ik mij zou beperken in uitdrukkingskracht.

Kleur bepaalt de vorm waarin alles gegoten wordt om uiteindelijk een geheel te zijn met datgene wat wordt uitgebeeld.

S. Oké, als ik het goed begrijp, dan is de kleur de drager van het onderwerp dat jij aansnijdt?

H. Ja. De kleur vormt de afbeelding en de lijnvoering van het onderwerp is het voertuig die alles in beweging brengt. Met andere woorden, de kleur is de uitdrukking van het gevoel om aan de lijn die kracht te verlenen die nodig is om dat over te brengen wat ik met het werk wil laten zien.

S. Je brengt mij nu bij de tekeningen...

H. Dat is een directheid waarbij je getest wordt op je eerlijkheid als kunstenaar. Hier kun je bij jezelf aflezen of je ziel in orde is. Meer hoef ik daar niets over te zeggen.

“Minder is meer”, Ludwig Mies van der Rohe

“Niets is meer abstract dan de werkelijkheid” ,Giorgio Morandi

“Chaos is de totale ordening”, Hans Kuijs 2006

De twee eerste uitspraken gaan uit van een principe dat alleen schoonheid iets brengt.

De laatste gaat ervan uit dat er geen verschil is tussen schoonheid en lelijkheid.

S. Er is veel kleur in jou werk te zien. Wat zou er gebeuren als de kleur van je zou ontvreemden?

H. Ik moet hier even om lachen omdat ik mij nu moet gaan voorstellen ik en geen kleur.

Maar het is wel een heel interessante vraag. Mijn wereld zonder kleur. Dat zou betekenen dat er geen verbinding meer zou zijn met de gedachtestromen die elkaar opvolgen en omgekeerd automatisch vertaald worden in kleuren van het spectrum.

S. Je hebt sinds geruime tijd de fotografie en de digitale wereld zoals AI ingelijfd in jouw oeuvre. Waarom en wat brengt het jou als kunstenaar om hierin te creëren?

H. Wat ik al eerder zei, er is voor mij geen limiet op dat wat mij aan mogelijkheden wordt aangereikt. Het is tevens de nieuwsgierigheid naar ‘vooruitgang’. De fotografie, gekoppeld aan de voortgang in de digitale en AI-wereld, geeft mij een extra vrijheid in het creëren. Het spreekt een totaal ander deel in mij aan.

H. Even dit terzijde.

Ik denk dat de basis voor mijn beweegredenen om altijd op weg te zijn binnen de mogelijkheden die gecreëerd worden door de tijd waarin je leeft, gelegd is in mijn afstudeerscriptie. Daarin besprak ik mijn visie over de tijd die zich nu volledig ontvouwt. Ik had een stedelijk plan gemaakt met gebouwen in de vorm van een Pyramide op zijn kop, met daarin kubusvormen als woonunits. De verbindingen waren transparante buizen waar voertuigen voortgedreven werden door perslucht etc. De technocratie werd in die tijd door mij gezien als de enige oplossing voor de toekomst.

Het zou de ongelijkheid en armoede oplossen. Nu denk ik er anders over, als je het in handen legt van alleen maar technocraten dan creëer je een trans-humanistische wereld waarin zelfbeschikking in veelvoud van denken en voelen niet meer zijn toegestaan.

S. Ik volg je nu al een hele tijd en we bespreken veel met elkaar, wat ik mij steeds afvraag: “is de complexe wereld van jouw werk, en het maakt niet uit in welk medium het gemaakt is, ten volle te bevatten voor diegenen die ernaar kijken?”

H. Hier heb je een punt. Je kijkt ernaar óf je wilt het echt zien, daar zit een zeer groot verschil in. Je zult als kijker met het werk een verbond moeten sluiten dan kun je de verwondering zien en voelen. Ik loop op de randen van de kunst, dus je kunt zowel als createur en als kijker zomaar met je eigen diepte geconfronteerd worden.

S. Voel jij een beperking als createur?

H. De enige beperking die voor mij bestaat is de beperking waarin jezelf gevangen zit.

Je bent aan jezelf verplicht om de lat zo hoog mogelijk te leggen. Je kunt tegen jezelf zeggen (in stilte), ik wil zo goed zijn als Vincent van Gogh, of een ander. Daarbij moet er de drang zijn om boven jezelf uit te stijgen die je brengt tot Authenticiteit = 1) Echtheid 2) Eigenheid 3) Geloofwaardigheid 4) Oorspronkelijkheid en dat is het belangrijkste in waarachtige kunst.

S. Overheerst alles wat je deed de autobiografie?

H. Ik beleef dingen voor ik ze verbeeld of schrijf, soms is het andersom. Ik stel me dingen voor en verbeeld of schrijf ze.

“Ik doe niets, ik gebeur...”.

S. Mag ik jou nog een persoonlijke vraag stellen om hiermee dan af te sluiten?

H. Oké.

S. In september van dit jaar word jij 75 en creëer je al 50 jaar. Als je er dan voor een moment op terugblikt, is dat dan ook de weg geweest tot nu toe

H. Daar vraag je mij wat!

Zelf denk ik dat het niet anders gelopen zou kunnen hebben, met dien verstande, dat als ik heel eerlijk ben beter voor mijzelf had kunnen zorgen. Daar bedoel ik mee, dat ik en mijn kunst, meer over het voetlicht gekomen zou zijn als mijn aanpassing in de wereld van de kunst anders was geweest. Gezien en gehoord worden hangt af van de mensen die het in de kunst voor het zeggen hebben. Zij hebben verschillende canons en daar moet je inpassen. Dat heeft weinig of niets met kwaliteit te maken en daarbij wat in het vat zit verzuurt niet.

Mijn authenticiteit is daarmee wel gewaarborgd.

“Dus dit is mijn weg tot nu toe geweest”!

S. Wil jij nog iets zeggen? Hij zweeg en bleef zwijgen.

Uit de serie: nr. 20 , 8 Alles gonst in het hoofd 2015 35 x 24,5 cm Siberisch krijt op papier

“Minder is meer”, Ludwig Mies van der Rohe

“Niets is meer abstract dan de werkelijkheid”, Giorgio Morandi

“Chaos is de totale ordening”, Hans Kuijs 2006

De twee eerste uitspraken gaan uit van een principe dat alleen schoonheid iets brengt.

De laatste gaat ervan uit dat er geen verschil is tussen schoonheid en lelijkheid.

Diptiek: Het brein tracht zich staande te houden in het ongelooflijke moment 2014 -2015 240 x 345 cm aquarel op papier

Serie van 3: In gedachte 61 x 46 cm aquarel op papier

Serie van 20: Alles gonst in het hoofd 35 x 24,5 cm Siberisch krijt op papier

Het landschap neemt meer ruimte 30 x 24 cm olieverf op doek

De mogelijkheid om te ontsnappen was er niet 100 x 120 cm gemengde techniek op doek

Bedenktijd 30 x 24 cm olieverf op doek

L. boven: Een afwisseling in gedachten dig. assemblage

L. onder: Iconisch droombeeld dig. assemblage

R.: Ooggetuige dig. assemblage

Het lied voor een verloren ziel dig. assemblage

Serie van 4: Het verblijf in het vervolg 61 x 46 cm aquarel op papier

L. boven: Verontrustende stilte 100 x 120 cm olieverf op doek

R. boven: De kracht van kwetsbaarheid 100 x 80 cm olieverf op doek

R. onder: Spiegeling 40 x 30 cm olieverf op doek

Het laatste licht 100 x 120 cm olieverf op doek

Het moment dat alles zijn stilte ervaart 100 x120 cm olieverf op doek

Serie van 9: Bevreesd zijn de prachttuinen 21 x 28 cm aquarel op papier Het kleurt uiteindelijk oranje 30 x 24 cm olieverf op doek

Als kunstenaar ben ik onschuldig, maar als mens… 1998 70 x 100 cm olieverf op doek

Het gesprek met mijzelf

Ik zit nu uiteindelijk achter de pc om deze brief te schrijven. Het woord aan mijzelf benadrukt mijn bedrukte gevoelens. Al enkele weken zijn mijn gedachten zwaar en mijn hoofd is leeg.

De leegheid benauwt en geeft een beeld van een totale bondage. Zittend op een stoel in een totaal lege ruimte met ergens bovenin een raampje waar je de hemel kunt waarnemen. Echter is deze ook grijs van nevel. Ik zit daar omwikkeld en verknoopt.

Niets of niemand wordt waargenomen. Het is stil om mij, als een doodsgewaad dat de dode draagt bij zijn laatste reis. Nu de kunst die ik wil bevragen. Heb ik dit al ooit in het verre verleden geschilderd? Warempel, dat werk bestaat. Een lege ruimte met een man op een stoel met aan zijn voeten een grote zware bol. Waarschijnlijk van ijzer zodat hij niet ver zal komen wanneer hij de moed op zou kunnen vatten om er vandoor te gaan. Maar toch is het anders de verbeelding van toen en nu. Het is een schildering en het nieuwe is een verbeelding van in het hoofd. Als ik dit nu overdenk dan is het de kunst die een doodsgewaad heeft aangetrokken.

Dat komt doordat er een punt in mijn leven als createur is aangeboord dat het voortdurende vernieuwen van het zelf en daardoor het werk niet meer vanzelfsprekend is. Ik vraag mij dan ook af of dit is ontstaan nu de leeftijd bereikt is waarop je terug gaat kijken in de illusie die tijd heet, of mede doordat je terugblikt en gewaarwordt dat alleen het ademhalen belangrijk is. Al het andere is een waardevolle of mindere bezigheid. Leven en creëren moet een en hetzelfde zijn en als we aan het leven een voortgaan willen koppelen dan is dat natuurlijk ook met de kunst. Daar gaat het om, kan er nog zicht zijn op vernieuwing in het leven en daarmee in de kunst? Of is er alleen nog het voortborduren op verworvenheden en de betrekkelijkheid daarvan, waardoor alles in het werk nagenoeg geen ruimte meer biedt tot het vernieuwen van het zelf en daardoor in de kunst.

Met dit gege- ven zet ik mij uiteen in het atelier en zijn er donkere wol- ken boven komen drijven, en daarmee angsten die mij gevangenhouden in mijzelf en in de kunst.

HK 2018

L. boven: Perenboom bij maanlicht dig. assemblage

L. midden: Beroerig van de zijde dig. assemblage

L. onder: Staande in de schaduw dig. assemblage

R. boven: Ransuil dig. assemblage

Zoetig in tweede betekenis dig. assemblage

Serie van 5: De weg naar afwezigheid doodt liefde niet 61 x 46 cm aquarel op papier

Ibidem Hans Kuijs

Podium DAK, Geldrop, 10 t/m 25 september 2011

Door: drs.Ulco Mes kunsthistoricus

In deze tentoonstelling staat één man centraal: Hans Kuijs. Ruim zeven jaar geleden mocht ik op uitnodiging van Hans enkele woorden spreken bij zijn tentoonstelling ‘Zo ver het reikt…’ in het Stedelijk Museum Roermond (april 2004). Bij die gelegenheid heb ik mijn verwondering uitgesproken over het werk van Hans aan de hand van drie begrippen: ruimte, tijd en betekenis.

Nu, zeven jaar later, exposeert hij onder de titel ‘Ibidem’. Hij toont ons schilderijen, aquarellen, tekeningen en enkele ruimtelijke beelden.

En opnieuw wil ik mijn verwondering uitspreken.

Ten eerste over de titel van zijn expositie: Ibidem.

Ik heb mij erover verwonderd, zonder er met Hans over te hebben gesproken.

Ibidem is Latijn en betekent ‘aldaar’ of ‘ter zelfder plaatse’. Het is een woord dat hoofdzakelijk wordt gebruikt bij het aanhalen van boeken, artikelen en wetsartikelen. Ibidem fungeert dus als een verwijzing.

De vraag die ik mij stelde: Welke verwijzende functie kan Ibidem hier hebben?

Terzijde merk ik op dat het werk van Hans Kuijs moet worden gelezen. In onze poging het te begrijpen, zullen we het ter hand moeten nemen, bekijken en interpreteren. Dat dit lezen geen schrifttekens betreft, is niet ter zake; ook schrifttekens zijn vormen. Dit dus terzijde.

Nogmaals: Welke verwijzende functie kan Ibidem hier hebben?

Waar het mijn inziens om gaat, is dat Hans ons er met de titel Ibidem op attendeert dat wat hij hier in Geldrop toont niet op zichzelf staat.

Natuurlijk kunnen we elk beeld, elke aquarel en elke tekening als zelfstandige identiteit onderzoeken en bewonderen.

Maar de interpretatie ervan is niet volledig als we dat specifieke beeld niet plaatsen in het grotere geheel van zijn oeuvre, van zijn tentoonstellingen en van alles wat daarmee samenhangt.

In mijn ogen is Ibidem een appel om verder te kijken dan deze tentoonstelling, en onze verwondering uit te breiden in tijd en ruimte.

Met die gedachte begint mijn twee verwondering.

Naar aanleiding van zijn verblijf in India, verscheen eerder dit jaar een fraaie publicatie gewijd aan de mens Hans Kuijs. De titel ervan luidt: ‘Ik ben….’; en pal daaronder ‘Hans Kuijs – India 2010’.

Pas in tweede instantie valt op dat de titel van de publicatie onderaan op de omslag doorloopt. De woorden ‘Ik ben’ krijgen daar een vervolg in de woorden ‘… de optelsom van wat ik maak’. ‘Ik ben de optelsom van wat ik maak!’ Laat deze woorden op u inwerken.

Ik vind het verleidelijk om Ibidem te zien als een verwijzing naar dit statement: ‘Ik ben…de optelsom van wat ik maak!’

Maar er is meer! Ik zei zojuist dat de publicatie gaat over de mens Hans Kuijs. Mens… dat is meer dan kunstenaar. Natuurlijk… Hans Kuijs is kunstenaar! Wat wij hier in Geldrop aanschouwen noemen wij kunst. En laat daar geen twijfel over bestaan. Dat is terecht!

Natuurlijk… Hans Kuijs is kunstenaar! Wat wij hier in Geldrop aanschouwen noemen wij kunst. En laat daar geen twijfel over bestaan. Dat is terecht!

Hans heeft het talent en het vermogen zijn verbeelding vorm te geven op een manier die niet alleen verwondering, maar ook bewondering verdient. Hij is er in geslaagd een beeldtaal te ontwikkelen die eigen is; een beeldtaal die is losgekomen van wat anderen doen.

Anders gezegd: Als we zijn werk willen beschrijven, kunnen we niet langer volstaan met te zeggen dat zijn beeldtaal lijkt op zus of zo, nee… elke tekening, elke aquarel etc. is onmiskenbaar Hans Kuijs.

Weer anders gezegd: wie een soortgelijke beeldtaal hanteert loopt het risico te worden gezien als kopiist van Hans Kuijs, de kunstenaar. Wat wij hier in Geldrop aanschouwen is dus kunst.

Maar ik zei het al: Hans Kuijs is méér dan een kunstenaar, hij is mens!

In haar tekst bij de bewuste publicatie begint Gabi Stoffels, conservator van Museum van Bommel van Dam haar tekst met: ‘Ik ben… kunstenaar, filosoof, reiziger’. Het is mij niet duidelijk of het hier gaat om een citaat, maar de woorden doen recht aan de beelden en gedichten van Hans Kuijs die in deze publicatie zijn opgenomen. Kunstenaar, reiziger, filosoof of dichter… Hans Kuijs is mens. Vandaar de woorden: Ik ben…!

In mijn verwondering over het werk van Hans Kuijs en deze tentoonstelling doe ik daarom een suggestie: Ibidem verwijst naar het statement ‘Ik ben….’

Wat wij hier in Geldrop zien is een wijze van Zijn.

We zien gestolde handelingsenergie.

We zien ervaringsbeelden.

We zien uitingen en reflecties.

Wat wij zien is een neerslag van Hans Kuijs, van zijn bestaan als mens.

Het zijn grote woorden. Toch heb ik ze bewust gekozen.

Het is bij u wellicht bekend dat Hans Kuijs zich aangetrokken voelt tot het tantrisch boeddhisme, ook wel Vajrayana genoemd.

Ik ben niet de persoon om daarover veel te zeggen. Ik wil het tantrisme slechts aanraken met enkele daarvoor belangrijke noties. In dit verband noem ik ‘verlichting ‘, ‘inzicht’ , ‘oorzaak en gevolg’ en ‘ervaring’.

Als ik de beschrijvingen van het tantrisch boeddhisme volg, staat in zijn filosofisch-religieuze wereld niet het geloof, maar vooral de ervaring centraal. Via de ervaring verwerft de mens inzicht in onbevreesde wijsheid, spontane vreugde en daadkrachtige liefde. En via ervaring kan de mens zich het meest direct identificeren met verlichting.

In het gesprek dat ik voorafgaand aan deze tentoonstelling met Hans Kuijs heb gevoerd, werd mij duidelijk hoezeer zijn beelden verbonden zijn met de ontologische vragen die Hans Kuijs bezighouden, met zijnsvragen én met zijn ervaringen als mens.

Hans Kuijs is ervan overtuigd dat handelingen ertoe doen en betekenisvol zijn.

De handeling biedt mensen mogelijkheden om het Zijn te ontraadselen – of wellicht beter: de illusie van het Zijn.

Dat wordt duidelijk wanneer we zijn handelingen opvatten als energieke momenten, ingeklemd tussen oorzaak en gevolg.

In die handelingsenergie vallen bewuste en onbewuste ervaringen van tijd en ruimte samen.

In die handelingsenergie kunnen denken en voelen een weg vinden.

Zuivere handeling is dan altijd een pure uiting van Zijn.

Daarom kan Hans Kuijs zeggen: Ik ben wat ik maak.

Zijn schilderen en tekenen zijn een neerslag van wie hij is.

Natuurlijk als kunstenaar, maar vooral ook als mens!

Zijn huidige voorkeur voor aquarel als medium, kan niet los worden gezien van zijn wens om het beeld dat door zijn handeling tot stand komt zuiver te houden. Anders dan het schilderen met olieverf, staat aquarelleren geen correctie toe.

In die zin is de aquarel een eerlijke neerslag van de handeling die eraan ten grondslag staat. Het is een pure neerslag van Zijn.

En wij?

U en ik kunnen ons verwonderen over het werk van Hans Kuijs.

Wij kunnen ons verwonderen over de kleuren, de vormen en de motieven.

Wij kunnen ons verwonderen over de zichtbare verbeeldingskracht.

Wij kunnen ons verwonderen over de kunstenaar Hans Kuijs.

En wij kunnen ons verwonderen over de mens Hans Kuijs.

En als ik het goed zie, krijgt in die verwondering de handelingsenergie van Hans Kuijs een vervolg.

De in zijn beelden neergeslagen handelingsenergie wordt oorzaak van nieuwe ervaringen. Ervaringen van u en mij.

Ik nodig u daarom van harte uit de tentoonstelling te gaan bekijken, en u te verwonderen over het werk en de mens die dit alles mogelijk maakte: Hans Kuijs.

Serie van 3: Vingerwijzing 47 x 65 cm gemengde techniek/ collage

Tot zwijgen gedwongen 100 x 120 cm olieverf op doek

Rozen in het donker 80 x 100 cm olieverf op doek

R. boven: De reis door het Niets dig. assemblage

L. onder: De handreiking dig. assemblage

R. boven: Er blijven altijd vragen dig. assemblage

R. onder: Een wereld zonder medelijden dig. assemblage

L. boven: Geborgen in de baarmoeder dig. assemblage

L. onder: Om zich bevinden… dig. assemblage

Serie van 4: Never ending tears A5 inkt op papier

Wat eens was, verhult de waarheid achter de dingen 118,5 x 88,5 cm gemengde techniek op faomboard

Bitter zoet 76 x 48 cm inclusief lijst collage, gem. techniek op doek

Vanuit hart en ziel Hans Kuijs

Museum Kempenland, Eindhoven, 5 april t/m 8 juni 2008

Ik, Philippe Cremers, ben theoloog en vanuit die hoedanigheid zal ik enige reflecties geven over en bij het werk van Hans Kuijs. Het zal u dan ook niet verwonderen dat religie en kerk een rol spelen in mijn bijdrage, die overigens enkel tot stand kon komen mede dankzij publicaties van de hand van Theo Salemink, kerkhistoricus aan de Universiteit van Utrecht en Chris Doude van Troostwijk, directeur van Zinweb.

Als ik na een atelier bezoek in Leveroy naar huis reed, schuurde het bij de gedachte aan wat ik gezien had in het atelier. Want, laten we daar maar meteen mee beginnen. Het werk van Hans hang je maar bij uitzondering boven de bank omdat het zo mooi is, omdat het zo goed bij je interieur past of omdat je je bezoek een ontspannend en ‘smooth’ avondje wil bezorgen. Daar is het werk niet naar, daar is Hans niet naar. Het gaat altijd ergens over.

Daar zit overigens –laat ik de koe dan ook maar meteen doortastend bij de horens vatten!- ook wel een belangrijk probleem voor mij. Wat valt er te zeggen over het werk: het is een ‘mer a boire’; zo omnipotent, veelzeggend en veelomvattend dat het bijna ondoenlijk is er greep op te krijgen.

Ik heb dus voor een wat andere invalshoek gekozen.

Ik weet niet of u bekend bent met het werk van de Belg Albert Servaes. Albert Servaes –hij stierf in 1966- maakte, tekende, kort na de Eerste Wereldoorlog, in 1919, een kruisweg in een sterk expressionistische stijl. Jezus wordt er afgebeeld als een uitgemergeld mens. Servaes verwees daarmee naar de slachtoffers van de loopgravenoorlog. In 1920 kwam er een boekje met lijdensmeditaties van de hand van Cyriel Verschaeve uit met expressionistische lijdenstekeningen van opnieuw Albert Servaes. Het boekje –want Franstalig- trok de aandacht van het Hl. Officie in Rome en in 1921 volgde een veroordeling van het boekje, m.n. op grond van de afbeeldingen. Het had ook consequenties voor de kruisweg die ondertussen in een kerkje in Luithagen, onder de rook van Antwerpen, hing.

De kruisweg werd verwijderd en ging zogezegd op reis. In 1952 is die terug te vinden in het klooster van de cisterciënzers in Tilburg (O.L.V. van Koningshoeve). Maar dan enkel nog te bekijken door kloosterlingen, hij hangt dan namelijk in de kloostergang en niet in de kerk aldaar. Pasen 1952 brengt internuntius Giobe een bezoek aan de abdij en ziet de kruisweg hangen. Enkele maanden later ontvangt de abt een schrijven vanuit Rome met opnieuw een veroordeling van de kruisweg en een verbod er reproducties van te maken. En natuurlijk kan zo’n kruisweg niet zomaar in een klooster hangen. Overigens heeft men de kruisweg toen niet opgeborgen, maar in losse panelen verspreid over verschillende vertrekken van het klooster, zodat het niet langer als een samenhangende kruisweg kon functioneren.

Waarom begin ik met dit verhaal over Albert Servaes? Albert Seraves was een avant-gardist. In deze korte geschiedenis wordt iets duidelijk over hoe er vanuit de burgerlijke samenleving in die tijd naar kunst, naar avantgardistische kunst gekeken werd. Daarmee voer ik stilzwijgend de katholieke kerk in die tijd op als representant van de burgerlijke samenleving.

De avant-gardistische kunst, de avant-garde, in die dagen –aan het begin van de 20e eeuw- was ervan overtuigd dat de kerk, de conventionele religies niet meer in staat waren het ‘Heilige’ op te roepen of te representeren en de kunst deze taak moest overnemen. Kubisme, dadaïsme, futurisme, surrealisme, Duchamp, Picasso, Braque, Magritte, Miro, Chagall zijn de wat bekendere stromingen en namen daarin. De reactie van de kerk daarop was afwijzend. Deze kunst was geen representatie, geen visualisering van de traditionele leer over incarnatie, lijden, sterven en verlossing, maar zelfverwerkelijking van kunstenaars die de ervaring van het ‘Niets’ op allerlei wijzen wilden ontlopen.

De omslag in de kerk komt in de jaren 60/70, en avant-gardistische kunst wordt langzaam maar zeker gezien als een object van en voor diepe meditatie. Er wordt gesproken over ‘het oer-religieuze karakter van een kunst die tracht door te dringen tot de essentie der krachten, die achter de wereld der zichtbare dingen aanwezig is’, en over ‘de verbindingslijn tussen hemel en aarde, tussen het zichtbare en het onzichtbare, het begrijpbare en de genade. Kunst valt of staat met de mate waarin zij iets openbaart van het Grote. Geheim, dat God is.’

Die lijn van de avant-garde lijkt overigens haar eind te vinden in de grote Joseph Beuys die zo’n twintig jaar geleden stierf.

Waarom heb ik het dan toch nog over die avant-garde? Ik zei dat het ‘lijkt’ of deze beweging een eind heeft gevonden. Want naar mijn idee zien we in het werk dat hier hangt het werk van een avant-gardist avant-la-lettre. Wanneer je het concept, de denkbeelden van Joseph Beuys kent, beoordeel je zijn werk als kunst of niet. Je legt het naast je neer, of het raakt je en je komt er niet meer vanaf. Dat geldt ook voor het werk van Hans Kuijs. En je komt er dan niet meer vanaf omdat je het gevoel hebt dat hier ergens iets heiligs, het Heilige geraakt wordt of bovenkomt. Ik heb dat met het werk van Hans. Zijn beeldtaal, dikwijls religieus geënt, is tegendraads in zijn opbouw, ontwapenend in zijn zachtheid, confronterend in zijn directheid, soms shockerend in zijn rauwheid. Tegendraads, ontwapenend, confronterend, shockerend omdat het raakt aan wat mij dierbaar, wat van mij is. Wat mij, wat ons dierbaar is, wordt in een setting gezet, geïnterpreteerd in een perspectief gezet waarin we het nog niet gezien of verstaan of begrepen hebben. En waarvan we slechts na lange tijd (na ‘diepe meditatie’) pas een besef, gevoel krijgen van een verband. En dan, pas vanaf dat moment, kan het facet van het ‘Heilige’ haar intrede doen.

De kerk accepteert vanaf pakweg eind jaren zestig de avant-gardistische kunst weliswaar als een wijze waarop het heilige verbeeld kan worden -Aad de Haas werd in ere hersteld, de kapel van Le Corbusier in Romchamps kreeg waardering en schilders als Chagall en Leger en toch ook, zij het in mindere mate, Malevich en Matisse krijgen kerkelijke bijval-, dat betekent nog niet dat jouw werk vandaag of morgen hier in de kerk om de hoek zal hangen.

Dat is weggelegd voor kunstenaars als Judith Krebbekx of Judy van Vliet. Zij roepen met hun dikwijls kerkelijke beeldtaal en kleurzetting een soort nostalgische emotie op die goed lijkt te passen bij een christelijke, bij een katholieke kerk die, historisch en cultureel gezien, even pas op de plaats wil maken.

Je bent geen kerkelijke kunstenaar: je bent te surrealistisch, teveel ook symbolist, daarin ligt ook je kracht!

De grote voeten, de doorgangen en deuren, de scheepjes, dieren -van vogels en vissen tot honden en hazen-, de penis en vagina, Boeddha, Christus, het water en vooral ook de ogen: allemaal symbolen, sterker nog, religieuze verwijzingen naar een werkelijkheid die we wellicht bevroeden, maar een werkelijkheid ook die door de setting waarin je de symbolen plaatst, enkel mysterieuzer en mystieker wordt. Of, zoals je me een paar weken geleden schreef: ‘Bestaat er Iets of bestaat er Niets. Hoe abstract en ongrijpbaar is het bestaan.’ En wat verderop schrijf je dan ‘Maar wat betekent het werkelijk?’

Inderdaad Hans, hoe moeten we ons leven verstaan met al zijn pijn en verlangens met haar basisbehoeften en bevredigingen, met zijn momenten van gelukzaligheid en eenzaamheid, met zijn rijkdom en armoede, zijn tegenstrijdigheden en onverklaarbaarheden. ‘Bestaat er Iets of bestaat er Niets. Hoe abstract en ongrijpbaar is het bestaan.’

In de loop van de tijd is het christelijke geloof een nogal polygame minnaar gebleken. Om zich voort te planten heeft deze minnaar het eeuwenlang aangelegd met filosofie. Uit hun samenzijn werd de theologie geboren. Gekleed als dogmatiek, metafysica en allerlei vormen van wereldbeschouwing bepaalde deze theologie aanvankelijk de wereldgeschiedenis. En zelfs haar moeder, de filosofie, speelde lange tijd een ondergeschikte rol.

Maar in de middeleeuwen en de Verlichting kreeg moeder filosofie genoeg van haar theoloog –zijn naam leek een voorteken- en ze gooide hem het huis uit: zij ging zelf verder als wetenschap en kritische filosofie. De minnaar geloof stond weer alleen. Gelukkig vond hij in de praktische rede van Kant een nieuwe geliefde. Er werd een nieuw kind geboren: theopraxie. Het geloof als leidraad voor het concrete handelen. Maar al snel bleek dat geloof en God daar weliswaar een rol in konden spelen, maar uiteindelijk waren ze niet noodzakelijk. En nu, voor de derde keer in de geschiedenis heeft ‘geloof’ weer iemand gevonden om mee te vrijen: de kunst. Er zijn er zelfs die denken dat ze ook al weten hoe hun kind zal heten: theopathie.

Theopathie is zogezegd esthetische theologie, theologie die zich laat leiden door de ontmoeting tussen geloof en kunst. Nu zijn niet het hoofd, zoals in de theologie, of de handen, het handelen, zoals in de theopraxie, maar de zintuigen, het hart, de plaats waar werkelijkheid en geloof elkaar ontmoeten. Vandaar ook theopathie van pathos.

Het wordt nu wat ingewikkelder maar misschien ook eenvoudiger. Want ik wil u vragen uw uitnodiging bij de hand te nemen en met mij eerst maar eens helder proberen te krijgen wat theopathie níet is. Om te beginnen is theopathie niet alleen maar een kunstwerk beschouwen als een spiritueel voertuig. Spirituele reductie is wanneer we bijv. afbeelding 23: zouden uitleggen als het leven is een permanente ‘big boom’, elk levensmoment moet je zien als het ontstaan van nieuw leven (conceptie–zaadcel-eicel), van nieuwe mogelijkheden tot leven. Leven heeft een ziel! Als je dat kunt zien dan zul je ervaren hoeveel kleur het leven elke keer opnieuw weer heeft en geeft! De kunstenaar wil ons laten zien hoe waardevol het leven is!

Theopathie is ook niet een kunstwerk louter beschouwen als een hermeneutisch voertuig, waarin de vormen gezien worden als symbolen en die symbolen vertaald worden in ons bekende betekenissen. Zie bijv. afbeelding 12: U ziet hier een kruis, een doorgang, een venster en nog enige afbeeldingen. Hermeneutische reductie is wanneer we deze tekening bijv. zouden uitleggen als het kruis staat voor het christendom; het venster geeft licht, geeft zicht en wanneer je het openzet lucht; de doorgang verwijst naar een leven achter dit leven.

De kunstenaar heeft dus willen zeggen dat het christendom de vensters moet openzetten, licht en lucht binnenlaten –zich aanpassen aan de tijd, en vanaf dat moment kan het ook een doorgang vormen voor mensen die een betere wereld willen. Theopathie is ook niet enkel een middel om persoonlijke gevoelens los te maken. Enkel wat ik zelf voel en meemaak bij het kunstwerk is relevant. Dat past weliswaar goed in onze tijd van individualisme, maar het ontdoet ons ook van al onze feitelijke gebondenheid. Kijken we naar afbeelding 19: Deze vis met zijn dikke kussende lippen, de bolle vorm, de vis op zichzelf, verwijzend naar vruchtbaarheid en liefde, de rode kleur waarin hij is gedrenkt, Freud’s interpretatie van de vis als een penis: het zijn duidelijke verwijzingen naar erotiek en ik vind het ook niet van belang wat de schilder ermee heeft willen zeggen! Dat is sentimentele reductie.

Zoals gezegd: Theopathie is geen spirituele, geen hermeneutische, noch sentimentele reductie. Maar ze spelen wel allemaal een rol bij Theopathie, omdat wij ons niet los kunnen maken van ons hier en nu. We kunnen niet met andere ogen dan onze eigen ogen naar de wereld om ons heen kijken! We nemen altijd onze eigen spiritualiteit, onze eigen gevoelens, onze eigen interpretatiekaders mee wanneer we naar de wereld -en dus ook kunstkijken. Theopathie gaat echter over hoe we die hanteren. Theopathie gaat ervan uit dat er, vanaf het moment dat ik naar een kunstwerk kijk er een ruimte, een relatie tussen het kunstwerk en mij ontstaat waarin het kunstwerk met mij ‘in gesprek’ gaat. Daarbij richt het zich op zowel mijn intellectuele en emotionele vermogens alsook mijn zintuigen. In die ruimte, in die relatie stelt het vragen aan mij. Vragen als: ‘wat zie je in mij, wat verbeeld ik voor je, wat be-teken ik voor jou?’ Bijv. afb. 1: ‘Wie staat er achter mij, door wie of wat word ik omgeven of, wie laat zijn sporen in mij achter?’

Bij afbeelding 17: ‘Tot wie ga ik als ik geraakt ben, wie staat er voor mij op een sokkel, wie aanbid ik, wat wordt er in onze samenleving aanbeden?’

Bij afb. 22: ‘Welke rol speelt vrouwelijkheid in mijn leven, en hoe geef ik die vorm? Ben ik een moeder, ben ik een minnares die tegen de verdrukking in opbloeit?’

Bij afb. 2: ‘Waarom zie je mij getralied? Wat is jouw gevangenis, wanneer zet jij mensen gevangen?’

Bij afb. 16: ‘op welke wijze weet jij anderen te raken, of door wie of wat wordt jij geraakt?’

Maar, dames en heren, het gesprek in deze tussenruimte is niet enkel een gesprek dat in woorden gevoerd kan of zal worden. U zult zelf -zeker bij het werk van Hans- ook geregeld de ervaring hebben dat je sprakeloos bent, dat het werk zo’n kracht heeft dat het enkel emoties of verwarring of wat dan ook oproept. Ook dat hoort bij de theopathie: een kunstwerk is ook altijd niet helemaal te vatten, er blijft ook altijd een mystiek moment... Het is een wezenlijk moment in de theopathie! Je bent geen kerkelijk kunstenaar. Er valt wellicht te discussiëren over de vraag of je een religieus kunstenaar bent. Niet omdat je veel religieuze symboliek gebruikt, maar omdat jouw kunst op een bepaalde wijze verbindt. De oorspronkelijke betekenis van religie is ‘verbinden’ - van het latijnse ‘religare’. Volgens mij ben je echter zonder twijfel een theopathisch kunstenaar. Jouw kunst dwingt, dringt mij een werkelijkheid op die ik niet helemaal kan bevatten omdat ze mijn bestaan en werkelijkheid overstijgt. Ook al probeer ik wat je verbeeldt op een intellectuele en emotionele wijze te doorgronden -en kom ik zelfs fragmenten van wat me heilig is, van het heilige op het spoor door vragen te stellen zoals ik zojuist deed, uiteindelijk zet je me naast de werkelijkheid, laat je me mijn eigen beperkte blik ervaren. Dwing je me mijn vooroordelen, mijn verwachtingen, mijn vooringenomen gevoelens los te laten.

Hét Heilige, -dat wat me angst inboezemt en tegelijkertijd fascineert-, kan ik dan waarnemen en ervaren, maar uiteindelijk níet bevatten. Je werk neemt dan zogezegd het roer over.

In die zin pas je wat mij betreft dan ook rechtstreeks in de lijn van de avant -gardisten zoals we die in de 20e eeuw kenden.

“Bestaat er Iets of bestaat er Niets. Hoe abstract en ongrijpbaar is het bestaan”. Hans Kuijs

Hans, zonder het van zijn mysterie te ontdoen, toon je mij iets van het Heilige!

-en ik eindig abrupt- daar dank ik je voor!

Drs.Philippe Cremers, theoloog Wittem, 18 april 2008. ©

Een aanblik waardig dig. assemblage/ schildering

Impasse dig. assemblage/ schildering

Van wat gebleven is... 62 x 99 cm dig. assemblage/ schildering

Binnen de mogelijkheid dig. assemblage/ schildering

Smeekbede 130 x 1 22 cm olieverf op doek, gem. techniek op papier

R. boven: Nog even omkijkend 100 x 80 cm olieverf op doek

L: Vertrouwen in het zwart 30 x 24 cm olieverf op doek

Even 17,7 x 12,7 cm potlood op papier

Serie van 3: Drie gedaanten van het IK 24 x 34 cm aquarel op papier

L. bladzijde: nr.1 De symbolische man

R. bladzijde links boven: nr.3 Het gestaar in een andere wereld

R. bladzijde links onder: nr.4 Op handen zijnde

R. bladzijde rechts onder: nr.6 Wensdroom

R. bladzijde rechts boven: nr.2 Getekende gedachten

R. bladzijde links: nr.5 Volhuis

Serie van 6: Gegrift - 122 x 95 cm. pastel, kleurpotlood op museumkarton

Nine pieces 138 x 183 cm aquarel op papier

Timide om te kunnen vliegen 122,5 x 80 cm aquarel op papier

Serie van 3: Japans gevoel 46 x 61 cm aquarel op papier

Storm 92 x 122,5 cm aquarel op papier

Troostprijs dig. assemblage/ schildering

De geest wordt herinnerd dig. assemblage/ tekening

Devotie dig. assemblage/ schildering

De liefde en troost die ik voel dig. assemblage/ schildering

De aangekondigde aanbidding 152,5 x 265 cm gemengde techniek op aquarelpapier

Eenwording 120 x 100 cm olieverf op doek

L. Uit de serie van 6: De zanglijster wilde komen zingen 13 x 18 cm inkt op papier nr. 5, 1

R. Uit de serie van 7: Het kwam hedenochtend onaangekondigd 13 x 18cm inkt op papier nr. 6, 7, 4

Vol - huis dig. assemblage/ schildering

Hier worden zij niet verstoord dig. assemblage/schildering

Dodo met huisje dig. assemblage/ schildering

Het vertrouwen in afzondering dig. assemblage

Het ultieme geluk van de bevrijding dig. assemblage/ schildering

Serie van 3: Tot in de macht verheven dig. assemblage/ schildering

Trimurti dig. assemblage/ schildering Dromen mag dig. assemblage/ schildering

L. boven: Een vraag aan zichzelf 70 x 90 cm dig. aquarel fine art papier

L. onder: Aanblik 70 x 90 cm dig. aquarel fine art papier

R. boven: Keuze bepalend 70 x 90 cm dig. aquarel fine art papier

Triptiek: In geval van hoop 76 x 56 cm aquarel op papier

Diptiek: Lullaby 76 x 56 cm aquarel op papier

Diptiek: Bevrijdend landschap 25 x 35 cm aquarel op doek

Boven de afgrond van de wereld 50 x 65 cm aquarel op doek

L. boven: Zwevend boven zijn eigen kunnen 50 x 60 cm dig. schildering

R. boven: Wat wordt er allemaal waargenomen 80 x 70 cm dig. schildering

M. onder: De brief waar antennes voor nog zijn 70 x 60 cm dig. schildering

Beheerst beeld A3 gemengde techniek op Kodak fotopapier

Het circus van het leven 82 x 51 cm gemengde techniek op karton

De knuffel als uitgangspunt… 30 x 42 cm gemengde techniek op Kodak fotopapier

The girl from Warsaw Zoo 80 x 70 cm dig. schildering

De gedaantewisseling naar de nieuwe tijd 100 x 130 cm dig. schildering

L. boven: De ontluchting 60 x 75 cm dig. tekening

R. onder: Vivre 60 x 75 cm dig. tekening

L.: Gedroomd atelier 80 x 70 cm dig. litho

R. boven: De dood volgt de horizont 60 x 70 cm dig. litho

Kruisverbanden 122 x 82 cm gemengde techniek op papier

Het vermoede rijst... 24 x 18 cm tempera op doek

Met het hoofd op de horizont 24 x 18 cm tempera op doek

Verwijzing naar het conformisme 30 x 30 cm tempera op doek

Behind my door is the opening to oblivion dig. assemblage

Een goed bewaard geheim dig. assemblage/ schildering

L. boven: Vrijheid van denken, voelen en weten dig. assemblage/ tekening

R. boven: Gepaste afstand tot… dig. assemblage/ schildering

R. onder: Het verlies van zelfbestemming dig. assemblage/ schildering

L. boven: Het gezicht van een Drone dig. assemblage/ schildering

R. boven: Het geobsedeerde atelier 22,5 x 17 cm dig. assemblage fine art papier

Triptiek: Home suite home, the ongoing process 92,5 x 122 cm x 3 gemengde techniek op koperen plaat

Hans Kuijs zoekt naar bezieling in de kunst, waar hoofd en hart samen gaan. En hoezeer hij dit aspect herkent en bewondert in het werk van bijvoorbeeld (de bekende) ‘outsider’ Adolf Wölfli, zijn eigen werk is wel degelijk gestoeld op regels, zijn hand onmiskenbaar getraind en van een grote technische vaardigheid getuigend. Voorop staat dat hij zijn creatieve handelingen doorziet. De volledige vrijheid die hij zichzelf toe-eigent staat een bepaalde methodiek niet in de weg. En andersom. Hij neemt een beslissing daar waar nodig is. Zijn startpunt is de behoefte om iets te creëren. Dan volgt de materiaalkeuze. Eerst de drager. Afhankelijk van de richting waarin zijn gedachten gaan kiest hij voor de directheid van potlood en aquarel, of de meer bedachtzame werking van olieverf. Eitempera vereist een bepaalde voorbereiding. Een leeg blad heeft de begrenzing van de maat. Maar in zijn geest geldt die beperking van de maat niet. Zijn gedachten gaan verder. Toch weet hij de ruimte waarin zijn gedachten gestalte krijgen af te bakenen met een paar lijnen. Hij beveiligt als het ware het onderwerp, beperkt het tot de kerngedachte door alleen aandacht te vragen voor wat zich daar afspeelt. Vervolgens laat hij zijn gedachten door zijn handen naar buiten stromen. Hoofd, hart en lichaam verenigen zich in de handeling. Dat komt dan op papier. Maar dat hoeft niet het eindresultaat te zijn, want vrijheid staat ook toe, dat de drager en de verf hiermee niet gedefinieerd worden. Ook de verf kan weer drager worden van een gedachte, totdat het beeld geen handeling meer toestaat, dan slechts de toevoeging van een kleur die het gevoel van dat moment bepaalt. Het resultaat is goed of fout. Pas na afloop van dit proces wordt het verhaal duidelijk. En hier ligt een belangrijk verschil tussen dwangmatig handelen en de mogelijkheid van deze kunstenaar, die door training en intuïtie daaraan weet te ontsnappen. Voorop blijft staan, dat het verhaal moet overkomen, het moet verteld worden.

Daar zit voor hem het bestaansrecht van zijn werk. Voor hem zit de waarachtigheid van zijn kunst in de geestelijke vrijheid, de gedrevenheid om te scheppen, het loslaten van regels tijdens de handeling en weten wanneer te stoppen, voordat een beeld wordt kapot getekend.

Een passage uit Tijdslijn 1970/2014 door drs. Liesbeth Schreuder, kunsthistoricus

Het kind dat jaren later een engel werd 2020 24 x 18 cm tempera op doek

Serie van 10: Verlaten emoties dig. assemblages

Triptiek: L'oiseau et la femme dig. schildering 75 x 75 cm fine art papier

Ik worstel en kom boven

De kelk van het verbond

Gereed zijn om...

Vingerafdruk van mijzelf

Oranje schaduw

De jongeling die balanceert op het koord van het leven

Aangezogen door de hemel

In het brein beland

Het verloren moment

Het vaartuig van de hemelen

Een vorm van een gedachte

Verzonken in het Niets

Vingerwijzing

Het braambos

Vanuit de kleurblauw

Een mogelijkheid tot ontsnappen

Van links naar rechts per rij aquarel op papier 50 x 40 cm

Blauwe hazen 80 x 100 cm aquarel op papier

Wel overwogen 120 x 100 cm aquarel, potlood op papier

The earings of the Godness 32 x 24 cm aq. op papier

L. : Staande in mij zelf... 80 x 50 cm aquarel op papier

R. boven: Serie van 3: De dans van de meester 3 2 x 24 cm aquarel op papier

R. onder: Al luisterend aan de horizont 56 x 42 cm aquarel op papier

Serie van 4: Ik doe niets, ik gebeur… 32 x 24 cm inkt en aquarel op papier

Diptiek: Ontleed 50 x 40 cm aquarel op papier

L. boven: De man nadat hij gevlogen heeft 30 x 24 cm olieverf op doek

L. onder: De eerste stap in een hernieuwd paradijs 24 x 30 cm olieverf op doek

M. boven: De Goddelijke aankondiging 30 x 24 cm olieverf op doek

M. onder: De liefde tussen de verschillende geesten 24 x 30 cm olieverf op doek

R. : boven: Al luisterend naar het geluid van de wereld 30 x 24 cm olieverf op doek

L. boven: Een aanval vanuit het hart 40 x 50 cm olieverf op papier

L. onder: Het monster in de tegenwoordige tijd 25,5 x 40,6 cm olieverf op karton

R. : De verloren man 74,3 x 59,5 cm gem. techniek op karton

Gebroken rood 60 x 80 cm olieverf op doek

Het korset van anders zijn 60 x 70 cm olieverf op doek

L. : Jaren na het bezoek aan Theresienstad 30 x 24 cm olieverf op doek

R. : Onbereikbare ruimte 23 x 24 cm olieverf op board

Een onheilspellende toekomst 40 x 50 cm kleurpotlood op board

L. : Alles in dit geborgen dig. assemblage

R. boven: Een verdroming dig. assemblage

L. onder: Fini dig. assemblage

L. boven: Verweven dig. assemblage

M. onder: Na de zondvloed dig. assemblage

R. boven: Verwijzen tot de eeuwigheid dig. assemblage

Wat brengt de dag dig. assemblage

L. boven: Waar het verbale stopt dig.assemblage

L. onder: Het huis van het hart en sensualiteit dig.assemblage/ schildering

R. Het tattoo meisje dig.assemblage/ schildering

L. boven: Tafeltje dekje 46 x 61 cm dig. aquarel

R. boven: Les forces volantes 46 x 61 cm dig. aquarel

R. onder: Un test d'aptitude 46 x 61 cm dig. aquarel

Verbinding zoekend 65 x 125 cm dig. aquarel

R. : In the world of acquiescence 100 x 120 cm olieverf op doek

L. : The silence that approaches 30 x 24 cm olieverf op paneel

L.: diptiek, Dialogue 24 x 36 cm olieverf op doek

R. : The traveler with the empty backpack 80 x 100 cm olieverf op doek

L : vis ZAZA dig. drawing

R. boven: Er werd een brief naar huis geschreven dig. drawing

R. onder: Niet uitgesproken dig. litho

Uit de serie van 3: nr.1 Fragmentation dig. assemblage

L. : uit de serie van 3, nr.2 A third bird in my head dig. assemblage

R: De wereld tegemoet getreden dig. assemblage/schildering

R. boven: De omkering in het landschap dig. schildering

L. boven: Door de tijd heen dig. schildering

Apocalips

R. boven: Vreugde van het vinden dig. schildering L. onder: Een ongewisse reis dig. schildering

Serie van 4: De nachtelijke rit waarin de werkelijkheid werd ingehaald dig. assemblage/schildering (1965_DAF_32)

De wereld tussen de demonen dig. schildering

L. boven: Wat niet verteert kan een zegening zijn dig. assemblage

R. onder: Het rompertje dig. assemblage/ schildering

Serie van 5: De ogenschijnlijke bubbel dig. assemblage/ schildering

Afb. 73: Een uiteenzetting met Dante’s Divine Comedy tussen Blake / Kuijs 145 pagina’s aquarellen 40,7 x 30 cm

Afb. 34: Een uiteenzetting met Dante’s Divine Comedy tussen Blake / Kuijs 145 pagina’s aquarellen 40,7 x 30 cm

Afb. 60: Een uiteenzetting met Dante’s Divine Comedy tussen Blake / Kuijs 145 pagina’s aquarellen 40,7 x 30 cm

Afb. 28: Een uiteenzetting met Dante’s Divine Comedy tussen Blake / Kuijs 145 pagina’s aquarellen 40,7 x 30 cm

L. R: pagina serie van 11: Drijvende kracht dig. assemblage

J'ai compris 20 x 15,2 cm inclusief lijst collage/ gemengde techniek

L. R. Uit de serie van 11: Drijvende kracht dig. assemblage

Tot Sterrenstof zult Gij wederkeren; een schrijven naar aanleiding van Visions of the Day I-X door Hans Kuijs.

In warme, gloedvolle kleuren, treden beelden naar voren, die op het eerste gezicht niet herkenbaar zijn, maar die, na langer, intensiever kijken, hun vorm en gestalte krijgen. De haas met een stijve penis. Het topje van de penis rood gekleurd, de haas op de toppen van zijn zinnen, als het ware. De haas maakt verder deel uit van een achtergrond, waarin hij steeds meer lijkt te verdwijnen. De initialen van de kunstenaar (Hans Kuijs) vormen een op het oog onschuldige grens van prikkeldraad.De kunstenaar plaagt de haas met zijn naam. Hoe groter de naam, des te meer last wordt ondervonden.

Een intergalactisch edelhert kijkt scheel en verwilderd de ruimte in. Omringd door nevels en planeten, lijkt het laatste kosmologische uur geslagen. Dit betekent het einde van het hert; eeuwig zal het voortaan ronddolen in de kosmos.

De kosmos waar ook een gestalte (misschien een kind) deemoedig wacht op de Hand van de Schepper. De kunstenaar omringt de torso door een zeer geëmotioneerd veld van kleur. Er zweeft een ranke gestalte door de lucht. Hulp is welkom, maar ook de ranke gestalte is door de hand van de kunstenaar, naar de rand van het energetisch veld geleid.

De god die Shiva heet, steekt zijn tong uit. Een oerwoud van vormen, en ettelijke smeulende vuurtjes, contrasteren met het zwart van het gelaat van de Moeder Gods. Ook hier weer een kleine figuur, met kleine vleugels, die uit proberen te slaan. Shiva is machtiger dan de sterkste wil. De vleugels verschrompelen en nemen de kleur aan van de rook.

Opbeurender, maar daarmee nog steeds niet zonder twijfel, ogen de warme, groene en rode figuren zwevend in de lucht en met aandacht gevolgd door een kudde schapen.

De schapen daarentegen, vloeien voort uit een gebaar van tedere omhelzing. Tóch is het de Madonna of de penis! En de penis is zó hard, dat hij de Madonna lijkt te verslaan. Er wordt op het hoogste niveau gemarchandeerd en onderhandeld. Wijze (wijze?) heren houden naakt de wacht en betasten elkaar als twee voor de mens vreemde wezens. De haas verstopt zich achter een vogelverschrikker. Een vogelverschrikker als een looney tune, een snoepjeskleur en onder neglige blote dijen en een venusheuvel. Het lijkt op de Dag van de Doden, waarop de haas heeft besloten de Dood ten dans te vragen. Een danse macabre. Het is vrijwel altijd zo dat de dood wint.

Wanneer kan de ziel de oversteek maken naar het Eiland van de Dood? Is de veerman in vogeltenue wel te vertrouwen? Halen we wel de overkant, of smelten we in de vurige klauwen van Charon? De dood zal het leren. En uit de dood vloeit het leven voort. Met een konijn op de hals, torst men eigenlijk de gehele wereld.

Je bent naakt, vrouwelijk en ontvankelijk. Je bent zo mooi als de sterrenpracht om jou heen. Vroeg of laat zul je ontdekt worden door jouw evenbeeld. Jullie zullen elkaar omarmen en liefhebben. Een dans opvoeren op het grote wereldtoneel. De vleugels uitslaan en op het moment suprême versmelten met het sterrenstof dat jullie omringt. Het stof waaruit alles bestaat. Het stof waar alles uiteindelijk naar terugkeert. Zo moet het zijn!

Marcel Roncken, 18 mei 2023.

Nr.1, 3 uit de serie: Visioenen op de dag 120 x 100 cm dig. assemblage/ schildering

Serie van 10: Visioenen op de dag 100 x 75 cm dig. assemblage/ schildering

Nr.10, 5 uit de serie: Visioenen op de dag 120 x 100 cm dig. assemblage/ schildering

Op weg naar de uitgang 110 x 166 cm dig. assemblage/ schildering

Serie van 11: Beelden van een onvervalste geest dig. assemblages

Uit de serie van 11: nr. 2 Beelden van een onvervalste geest dig. assemblages

Uit de serie van 11: nr. 3 Beelden van een onvervalste geest dig. assemblages

Ballonnen voor introspectie 34 x 27 cm incl. lijst aquarel, kleurpotlood op karton

Het toernooi van het wereldtoneel 36,4 x 31,1 cm excl. lijst, 51,4 x 56,4 cm incl. lijst aquarel op Schut papier extra ruw

L. boven: De verplichting om te komen tot een rots 47x 37 cm inclusief lijst collage

R. boven: Het samengaan van de psychische elementen 30 x 22 cm inclusief lijst collage

M. boven: Maakbaarheid 24 x 30 cm collage

R. onder: Tijdgeest 28 x 22 cm inclusief lijst collage

L. onder: Collage XXX A4

De vogel waakt 30 x 24 cm incl. lijst olieverf op doek verzinkt ijzer

Bij nachtelijk zien 60 x 80 cm dig. assemblage/ schildering

Het verhaal van de aap en de tijger

Op een dag zei de aap tegen de tijger: ‘Het gras is blauw’.

De tijger antwoordde: ‘Nee, het is groen’.

De discussie verhit en de twee besloten de kwestie voor te leggen aan een mediator. Daarom benaderden ze de leeuw, koning van de jungle.

Voordat hij een open plek in het bos bereikte waar de leeuw op zijn troon zat, begon de aap te schreeuwen: ‘Uwe hoogheid, is het waar dat het gras blauw is?‘

De leeuw antwoordde: ‘Ja, het gras is blauw’.

De aap rende naar voren en vervolgde: ‘De tijger is het niet met me eens en spreekt me tegen en irriteert me, straf hem alstublieft’.

De koning verklaarde toen: ‘De tijger wordt gestraft met 5 jaar stilte’.

De aap sprong van vreugde en vervolgde zijn weg, tevreden en herhalend: ‘Het gras is blauw’.

De tijger accepteerde zijn straf, maar hij vroeg de leeuw: ‘Majesteit, waarom heeft u me gestraft?’ ‘Het gras is tenslotte groen?’

De Leeuw antwoordde: ‘In feite is het gras groen’.

De tijger vroeg: ‘Waarom straf je me dan?’

De leeuw antwoordde: ‘Dat heeft niets te maken met de vraag of het gras blauw of groen is.’

‘De straf is omdat het niet mogelijk is voor een dapper, intelligent wezen als jij, om je tijd te verspillen aan ruzie met een aap, en bovendien om mij met die vraag te komen lastigvallen’.

‘Vraag nooit naar de bekende weg’.

Goede Ziel 30 x 24 cm olieverf op doek

Diptiek: Behind the screen is the war 92 x 130 cm olieverf op doek

Twijfel 100 x 80 cm olieverf op doek

Het leven tussen het begin en het eindpunt 120 x 100 cm olieverf op doek

Angstaanjagend synchroon 120 x 100 cm olieverf/ goudpigment op doek

Tussen de flanken 30 x 40 cm olieverf op doek

Randen van de geest worden geraakt 100 x 120 cm olieverf op doek

Het geluk in verwondering dig.schildering 100 x75 cm

P.s

S. Wil jij nog iets zeggen? Hij zweeg en bleef zwijgen.

Curriculum vitae

Nationaliteit: Nederlands, geboren 1948 te Helmond

Opleiding: Koninklijke Akademie voor Kunst en Vormgeving, ’s Hertogenbosch 1966-1971 Cum laude

Verkregen: Stipendium 1994 –Stipendium 1997 –Stipendium 2004

Solotentoonstellingen (selectie)

2022

Monastery Wittem,'She who faces the world'

2020

Studio presention Photo assemblages

2019

Monastery Wittem, "Scriptum", Wittem

2018

Mission chapel Heythuysen, "Sakura"

2017

Studio presentation, " Rondom haar", Leveroy

2015

Gallery Eesdron, Hückelhoven - Millich, Duitsland. "Unbounded..." is the conscience which creates pictures that makes bleeding my heart. Photoworks

2014/2015

Academic association, "The wind may be thinking not decide", , Eindhoven (duo)

Schloss Burgau, Die Morgenlandfahrt, Düren, Duitsland Kunstinitiatief De Cacaofabriek, Aan de herinnering, Helmond

2013

Klooster Wittem, Wat is werkelijk…, wat is fictie, Wittem Galerie Casino, Voortschrijdend inzicht, Beringen, België

Museum van Bommel van Dam, Ogenschouw, Venlo

2011

Podium DAK, Ibidem, Geldrop

2010

Galerie Eesdron, (duo), Hückelhoven, Duitsland

2009

Sir Harald Art, Aan mijn verwondering voorbij…, Venlo

2008

Museum Kempenland, Vanuit hart en ziel, Eindhoven

2006

L5, Steeds kerend, (duo Louk Kuijs), Roermond

2004

Stedelijk museum Roermond, Zover het reikt…, Roermond

2003

SBK, Oosterhout

2001

L’associaton, les doigts art, (duo), Montaigu, Frankrijk

Galerie Vrijveld Kunst, Ik ben de optelsom van wat ik maak, Roermond

Basiliek, Zinnen beelden - vier momenten, (met dichter F.A.Brocatus), Zaltbommel

Klooster, Zinnen beelden - vier momenten, (met dichter F.A. Brocatus), Den Bosch

Galerie Peninsula, Het voortdurend ontstoken oog, Eindhoven

2000

De nederlandsche Cacaofabriek, Tekeningen vanuit het Licht, Helmond Fort Sztuki, Otwarta, Four Dutch Eyes, (duo), Krakow, PolenGalerie Peninsula, Daily Project, Eindhoven

1999

Stedelijk Museum Roermond, Aan de andere kant, (duo Pi Backus), Roermond

1998

Kunstcentrum Sittard, In progress, Sittard Galerij Germinahof, Aan hemelsblauw gewogen, Sterksel

1997

De nederlandsche Cacaofabriek, Het verloren Paradijs, Helmond De Slijperij, Het verloren Paradijs, Geel, België De Villa, De wrede werkelijkheid, Enschede L5, Maydays, Roermond

1995

Gemeente Museum Helmond, VAN/UIT HELMOND, (duo) Helmond L5, Stopwatch, (duo), Roermond

1994

CBK De Krabbedans, Keer en tegenkeer, Eindhoven Galerie Voorwaar, Stroomafwaarts, (duo), Dordrecht

1993

Galerie L’aquarelle, Harmonie der tegenstellingen, ‘s Hertogenbosch

1984

Stichting Kanaal ’84, Het nutteloze, Helmond

1983

Het Kruithuis (De Moriaan), Il travestito, ’s Hertogenbosch

1982

’t Meyhuis, Helmond

1981

Haags Centrum voor Actuele Kunst, Den Haag

1977

’t Meyhuis, Harmonie der tegenstellingen, Helmond

1972

’t Meyhuis, Helmond

Groepstentoonstellingen (selectie)

2018 Plateau Art, Sibbe

2016 / 2017

Museum Van Bommel Van Dam Nothing, if not beautiful , Venlo

Museum Van Bommel Van Dam Parallel to the exhibition, Ich Zeige nicht alles, Images of man, Venlo

Museum Van Bommel Van Dam Country, light, air and water part 2 , Venlo

2015

Museum Van Bommel Van Dam, Country, light, air and water, Venlo

Kunsthal Kade, Amersfoort, Still Life

Museum Van Bommel Van Dam, About War and Peace, Venlo

2014

Cave experience, Valkenburg

Schloss Burgau, "Tomorrow land", Düren, (Germany)

Juminkeko "Kalevale", Kuhmo, (Finland)

2013

Parkraum, Skulpturenmesse, Düren, Duitsland Museum van Bommel van Dam, Nieuw, nieuwer, nieuwst, Venlo

2012

Electriciteitszaal de mijn Beringen, Stroom, Beringen-Mijn, België Podium DAK, The other side, Geldrop

Casa Museo, El otro lado, Mijas Pueblo, Spanje Stichting IK, Middelburg

2011

De nederlandsche Cacaofabriek, De hemel van Helmond, met o.a Esther Tielemans, Helmond

Artspace Flipside, Laatste avondmaal, Eindhoven van Abbemuseum, Verzamelde emoties, (Mail Art project), Eindhoven

Centro Cultural, Proyecto, Din A4, Lima, Peru

2010

Galerie Eesdron, Malerei, Hückelhoven, Duitsland

Parkraum, Skulturenmesse, Düren, Duitsland

TU, Darwin in a box, Eindhoven Peninsula, Montanus >< Peninsula, Eindhoven

2009

Galerie Montanus 5, Peninsula>< Versus Montanus, Diksmuide, België Peninsula, Darwin in a box, Eindhoven

Parkraum, Skulpturenmesse, Düren Duitsland

2008

Museum Kempenland, Zomertentoonstelling, Eindhoven

Stedelijk museum Roermond, Din A4, Roermond

Midac (Internat. Dynamic Contemporary Art Museum), Macerata, Italië

2007

Klooster Wittem, Kersttentoonstelling, Wittem

Galerie Marcel Beguin, Made in Holland, Lausanne, Zwitserland

Museo Patrimonio, Archivos albiertos, Din A4, Malaga, Spanje

Galerie Peninsula, Spring is in the air, Eindhoven

Parkraum, Skulturenmesse, Düren, Duitsland

Gouvernement Limburg, Maastricht art Treaty, Maastricht

Galerie Beddekoetsje, 3 x onderbelicht, (foto’s), Helmond

Museum Kempenland, Te kust en te Keur, Eindhoven Museum Kempenland, Tekeningen en Aquarellen uit de verzameling, Eindhoven

The Macomb Center Gallery, Michigan, USA

2006

Gallery Merlin, Dutch source, a pun from de Dutch sauce, Singapore

Universidad de Malaga, Malaga Invita, Malaga, Spanje

Cuidad de Habana, Din A4, Habana, Cuba

2005

Museum Kempenland, Oog op portretten, Eindhoven

De nederlandsche Cacaofabriek, Helmond Saloon, Helmond

Galerij Germinahof, Jubileumexpositie, Sterksel

La Fleche Dessiner, La Fleche, Frankrijk

Stedelijk Museum Roermond, Beeldende Kunstregionale Midden-Limburg, Roermond

Klooster Wittem, Kruiswegen-confrontaties, met o.a. Ton Slits en Fons Haagmans, Wittem

El Museo de la ciudad de Léon, Din A4, Léon, Mexico

Galerie Beddekoetsje, Women, met o.a. Ingrid Simons, Sven Hofman, Helmond

De nederlandsche Cacaofabriek, Alles van Waarde moet weg, Helmond

2004

Museo Cortijo Miraflores, Marbella, Spanje

2003

The LOKAL Gallery, Din A4, Krakow, Polen

2002

Schloss Burgau, Natur Reflektiert, Düren, Duitsland

2001

Galerie Gruppe Grün, Die Tücke des Objekts, Bremen, Duitsland

Muzej Grada Zenice, Din A4, Zenica, Hercegovina

Galerij Germinahof, PREVIEW, Sterksel

De nederlandsche Cacaofabriek, HELMOND SALO(O)N, Helmond

Gallery Kentler, International Drawing Space, 911 Show, New York, USA L5, Drawings, Roermond

De nederlandsche Cacaofabriek, Weekend manifestatie, Helmond

2000

Peninsula, Wintersalon, Eindhoven

De Slijperij, Tekeningen, Geel, België

Museum Kempenland, Brabantse Schilderkunst, Eindhoven

1999

Galerij Germinahof, Materia prima, Sterksel

Kunsthaus Langenberg, Körper Kontouren, Langenberg, Duitsland

Gemeinschaft Künstspektrum, Uberschreitungen, Krefeld, Duitsland L5, Overschrijdingen, Roermond

Galerij Germinahof, De oorsprong der dingen, Sterksel

1998

BKKH, Eilandproject, Helmond

Rockwool, Educations explanations, Roermond

1997

De Slijperij, Multiples, Geel, België

1996

Fort Sztuki, Linguistic, Krakow, Polen

De Overslag, Kunstenaarsdagboeken, Eindhoven

Kulturzentrum BIS, Mönchengladbach, Duitsland

Gemeinschaft Künstspektrum, Part 3, Krefeld, Duitsland Project, F.les, Overijsse, België

1994

De nederlandsche Cacaofabriek, Just Flowers met o.a. Marc Mulders en Eric Andriessen, Helmond

Catharinakapel, Harderwijk

1992

Galerie L’aquarelle, Art in spring, ’s Hertogenbosch

1988 Provinciehuis, Enprofiel en face, ’s Hertogenbosch

1985

Gemeente Museum Helmond, Kunst uit Helmond, Helmond NBKS, Autor de Vincent, Zundert

1984

Cultureel Centrum, Helmondse hedendaagse kunst, Mechelen, België NBKS, Selectie, Oirschot

1982

v. Abbemuseum, Een keuze uit de regio, Eindhoven

1980

De Beyerd, Brabant Biënnale, Breda

Aantal werkzaamheden

1996 – 2008 Bestuurslid Kunstinitiatief L5 (voorzitter), Roermond

1998 Gastdocent Centrum voor de Kunsten, Roermond

1996 – 1999 Bestuurslid De nederlandsche Cacaofabriek, Helmond

1994 – 1998 Commissielid NBKS: Documentatie, Breda

1993 – 1996 Medeoprichter en tentoonstellingsmaker De nederlandsche Cacaofabriek, Helmond

1993 – 2000 Stichting Beeldend Kunstenaar Hans Kuijs, ’s Hertogenbosch

1984 – 1988 Medeoprichter en tentoonstellingsmaker Kanaal ’84, Helmond··

1972 – 1975 Expositie-medewerker het Meyhuis (Gem. Museum), Helmond

Werkperiodes

2010 Haridwar-Manali-Leh-Himalaya’s, India

2006 Ularah-Rasulpur-Burdhaman, India

2005 Klooster Wittem, Wittem,

2004 Calcutta-Delhi, India

2001 Montaigu, Frankrijk

2000 Fort Sztuki Otwarta, Krakow, Polen

1998 Fort Sztuki Otwarta, Krakow, Polen

1997 Bis, Mönchengladbach, Duitsland

In de verzameling opgenomen van o.a.

Museum van Bommel van Dam, Venlo Fort Sztuki Otwarta, Krakow, Polen Eindhoven Museum, Eindhoven (Museum Kempenland)

Stedelijk Museum, Roermond Gallery Kentler, New York, USA

Juminkeko Kuhmo, Finland

Gemeente museum Helmond, Helmond Unversidad de Malaga, Malaga, Spanje Foundation SBM, Calcutta, India

Casa Museo, Mijas, Spanje Redemptoristenklooster, Wittem Van Abbemuseum, bibliotheek, Eindhoven

ART=START+/Museum, Middelburg SBK, Amsterdam

Sienna Art Institut, Sienna, Italië The Lokal Galerie Krakow, Polen

En diversen kunstverzamelaars en particulieren in binnen- en buitenland

Bijzondere publicaties (selectie)

2019 uitgave boek, titel: AI Bloemen – AI Flowers

2019 Uitgave boek, Fotobeelden

2019 Uitgave boek, Aandacht en Tijd

2018 Uitgave 4 boeken, Verzameld werk, 1, 2, 3, 4.

2018 Uitgave boek, Rondom Haar, Hanzo Art books

2014 Uitgave boek, titel: Tijdslijn 1970-2014 Hans Kuijs

2013 Uitgave Museum van Bommel van Dam Venlo: Boek A3 formaat. Titel: Ogenschouw

2012 Film documentaire, Hans Kuijs Beeldend kunstenaar, door documentairemaker Gerard Slegers

2011 Uitgave bij tentoonstelling in galerie Vrijveld Kunst, Roermond. Boek met foto’s, gedichten en tekening. Titel: Ik ben…

2006 Uitgave Peninsula, Eindhoven: Luxe doos (62 cm x 46 cm) met o.a. 3x grafiek en 1 aquarel

Titel: Het voortdurende ontstoken oog, (met essay van drs. Rick Vercauteren, directeur museum van Bommel van Dam)

2004 Uitgave Stedelijk Museum Roermond: Luxe doos A4 (met div. essay’s van o.a. drs. Peter Thoben en drs. Ridsert Hoekstra Titel: Zover het reikt

2002 Kunstenaarsuitgave: portofolio Titel: 7 momenten van een werkelijkheid

1997 Uitgave De nederlandsche Cacaofabriek, Helmond: grafiekmap + boek. Titel: Het Verloren Paradijs

1994 Kunstenaarsuitgave: Essenhoutenkist (met essay van drs. Rick Vercauteren, stafmedewerker Noord-Brabantsmuseum)

Titel: Bloemen die het kwaad voorbij zijn

Diverse publicaties en catalogi van o.a.: (selectie)

2011 Collectie Museum van Bommel van Dam, Venlo

2010 Rheinische Post, Erkelenz Kultur, Duitsland

2009 Bertram Westera, Zinnenbeelden-vier momenten, ’s Hertogenbosch. Catalogus met gedichten, Sir Harald Art, Aan mijn verwondering voorbij, Venlo

2009 Catalogus Peninsula > < Montanus, Eindhoven - Diksmuide, België

2008 Museum Kempenland, Uit de dagtekeningen, Eindhoven. Stedelijk museum Roermond, Overzicht L5 1988-2008, Roermond

2007 Galerij Germinahof Overzicht, 25 jaar Germinahof, Sterksel. Provincie Limburg, Maastricht Art Treaty, Maastricht. Catalogus 2x, L5 en Din A4, Roermond

2006 Museum Kempenland, Museumwaaier, Eindhoven. Universiteit Malaga, Malaga invita, Spanje

2005 Stedelijk museum Roermond, Regionale Midden Limburg 05, Roermond

2005 Catalogus, Kunstfrühling, Kooperationen, Bremen Duitsland. De nederlandsche Cacaofabriek, Alles van waarde moet weg, Helmond

2004 Catalogus, Lofting (Las Edades del Oxido), Marbella, Spanje

2003 Sandrine van Noort, Kunstblad Origine. Muschelhaufen, Jahresschrift für Literatur und Grafik, Duitsland

2002 Catalogus, Art Niederkrüchten, Niederkrüchten, Duitsland. Kunstblad Arte, Duitsland. Kunstförderverein, Natur reflektiert, Düren, Duitsland

2001 Cornelis de Voogd, Les doigt d’art, Montaigu, Frankrijk

2000 Galerij Germinahof Materia prima, Sterksel. Catalogus, Tuchfühlung, Kunst im L.A., Langenberg Duitsland. Catalogus Project, F.LES, Overijse, België

1999 GKK / L5, Uberschreitungen, Krefeld, Duitsland. Galerij Germinahof, De oorsprong der dingen, Sterksel. Rockwool, Educations, explanations, Roermond

1998 De nederlandsche Cacaofabriek, Overzicht ‘93/98, Helmond

1997 L5, May days, Roermond. Drs. Anna v.d. Burgt, Brabant Cultureel, januari 1997

1996 GKK, Künstleraustausch-Project, Krefeld/Roermond, Duitsland. VvK, Kunstenaars Wijzer nr. 14

1995 Stadsmagazine Helmond, nr. 4. Michelle Mandos, Ruimte nr. 3. Drs. Frank Hoenjet, Conservator Gemeente Museum Helmond

1994 Drs. Anke Heeze, directeur CBK De Krabbedans, Eindhoven

1992 Galerie L’Aquarelle, veertig kunstenaars op klein formaat, s’ Hertogenbosch

1988 Catalogus, Enprofiel en face, Breda

1987 NBKS, Schilderkunst in Noord Brabant na 1945, Breda

1985 NBKS, Tour de Vincent, Zundert

1982 Drs. Phillip Peeters, H.A.C.K., Den Haag. BKR, Een keuze uit de regio, Eindhoven. Drs. Jaap Bremer, conservator Van Abbemuseum 1980 Brabant Biënnale, Eindhoven, Breda, Helmond etc.

1980 Brabant Biënnale, Eindhoven, Breda, Helmond etc.

* Bij alle digitale werken waarbij geen afmeting vermeld staat, geldt dat de fysieke afbeelding niet kleiner mag zijn dan 45h. X 65br. cm, en niet groter dan 100h. X 150br. cm. De afmeting hangt of van de verhoudingen van de afbeelding.

Colofon Tijdslijn 2015 t/m 28 september 2023

Redactie, vormgeving, fotografie Hans Kuijs Ontwerp cover

Advies Liesbeth Schreuder, Maria Ooms

Tekst voorwoord drs. Sashu Kyn

Tekstdelen uit eerdere publicaties drs. Ulco Mes, cultuur manager, kunsthistoricus drs. Philippe Cremers, theoloog

drs. Liesbeth Schreuder kunsthistoricus

Tot Sterrenstof zult Gij wederkeren Marcel Roncken, kunstenaar/ dichter

Het verhaal van de aap en de tijger auteur onbekend India

Het gesprek met mijzelf Hans Kuijs

Drukwerk en advies Froukje Witteveen

Exemplaren 25 Exclusieve editie

Aantal pagina’s 204 fullcolour

Facebook

https://www.facebook.com/ hanskuijs.beeldendkunstenaar.7

Werk in o.a.:

Collectie Van Bommel van Dam Museum

https://www.vanbommelvandam.nl/collectie/zoeken/ kunstenaar-hans-kuijs-

Collectie museum Helmond https://www.museumhelmond.nl

Collectie museum Eindhoven (voormalig museum Kempenland) Hans KUIJS | Original NFT: https://www.original-nft.art/artist/hans-kuijs

Hans KUIJS | Private Museum: https://www.privatemuseum.art/artist/hans-kuijs

Publicaties op Issuu: www.issuu.com/hanskuijs6

You Tube channels: https://www.youtube.com/channel/ UC3QaAu2o2xK3YSZx9tWSXeA

ISBN/EAN: 978-90-830156-3-7

Copyright Hans Kuijs © 2023 uitgever Hanzo Art books

Niets uit deze uitgave mag gepubliceerd worden zonder toestemming.

https://www.youtube.com/channel/ UCLvAWoQmWLo9iPCOOqYpMKw

Op de website: https://hans.kuijs.com, is o.a. terug te vinden, het curriculum vita, statement, links en contact.

Publicaties ter inzage:

10. Stilte in het brein/Stillness in the brain : 14 aquarellen/watercolors 2012 Kuijs, Hans / Hanzo Art / [2016]

19. De schepping = The creation : 7 tekeningen/ drawings 1993 Kuijs, Hans / Hanzo Art / [2013]

1. AI bloemen = AI flowers Kuijs, Hans / Hanzo Art books / 2022 / ©2022

11. De essentie van de waarneming = The essence of perception Kuijs, Hans / Hanzo Art / [2016]

2. Fotobeelden 2005-2019 Kuijs, Hans / Hanzo Art books / [2020] / ©2020

3. Scriptum Kuijs, Hans / Hanzo Art books / [2019]

4. Aandacht en tijd Kuijs, Hans / Hanzo Art books / 2019 / ©2019

12. Aan hemelsblauw bewogen = Eventful to sky blue : 10 aquarellen = watercolors 64 × 41 cm 1997 Kuijs, Hans / Hanzo Art / [2016]

13. Reizen in mijn hoofd/Traveling in my head 2009 Kuijs, Hans / Hanzo Art / [2015]

20. God juggles an iPad out of his hat/God tovert een iPad uit zijn hoed : 2013 : Monestry Wittem/Klooster Wittem Kuijs, Hans / Hanzo Art / 2013

21. Ogenschouw Kuijs, Hans / Museum van Bommel van Dam / cop. 2013

5. Rondom haar : Hans Kuijs 26 gedichten, 2 aforismen en 30 werken Kuijs, Hans / Hanzo Art / 2017 / ©2017

14. Die Mogenlandfarht 2014 = The journey to the East = De reis naar het Morgenland Kuijs, Hans / Hanzo Art / [2015]

22. De gebeden van mijn geest = Prayers of my mind : 52 aquarellen = watercolors, 46 cm X 61 cm 2007Kuijs, Hans / Hanzo / 2011

6. Rondom haar : Hans Kuijs 26 gedichten, 2 aforismen en 30 werken Kuijs, Hans / [Hanzo] / 2017 / ©2017

15. Tijdslijn 1970/2014 Hans KuijsKuijs, Hans / [Hanzo Art books] / [2014] / ©2014

16. Je hoeft een rode roos niet rood te schilderen = It is not necessary to paint a red rose red Kuijs, Hans / Hanzo Art / [2014]

23. De gewichtsheffer = The weightlifter Kuijs, Hans / Hanzo Art / 2011

24. In de marge = In the margin Kuijs, Hans / Hanzo Art / [2010]

7. Tussentijds = Intervening period Kuijs, Hans / Hanzo Art / [2016]

17. 7 moments of a reality = 7 momenten van een werkelijkheid : 35 watercolors, aquarellen 46 × 61 cm 20022003 Kuijs, Hans / Hanzo Art / 2014

25. De beduider en het meisje = The meaning maker and the girl Kuijs, Hans / Hanzo Art / 2010

26. Uit de 'dagtekeningen' van 2007Kuijs, Hans / Museum Kempenland / cop. 2008

8. Sacred fire = Heilig vuur : 20 drawings/tekeningen 2011 Kuijs, Hans / Hanzo Art / [2016]

18. Tijdslijn 1970/2014 Hans Kuijs Kuijs, Hans / [Hans Kuijs] / [2014]

27. Het verloren paradijs Kuijs, Hans / Stichting beeldend kunstenaar Hans Kuijs / 1997

9. Vrij van schuld/Free from guilt Kuijs, Hans / Hanzo Art / [2016]