Nowiny Jastrzębskie nr 28 - 03_2023

Nowin

CPK ZROBI NAM KOLEJ

Jastrzębie ujęte w wariancie inwestorskim

Kontrowersyjna

kampania banerowa to pomysł Łaźni

Moszczenica

Felieton: Osiedla i sołectwa politycznym poligonem

Ogłoszenie wariantu inwestorskiego tzw. szprychy kolei dużej prędkości z Katowic do Ostrawy w ramach Centralnego Portu Komunikacyjnego zelektryzowało wielu mieszkańców regionu. Dla Jastrzębia przekazano dobre informacje – do miasta powróci kolej, która będzie odnogą linii Katowice – Ostrawa. CPK zaprezentował także wizualizację dworca w Jastrzębiu-Zdroju (na zdj.). CZYTAJ WIĘCEJ NA STRONACH 30-31

Klasy mundurowe III LO

złożyły ślubowanie

Zespół Jastrzymbioki

świętował jubileusz

Czy tereny po kopalni JAS-MOS to jedyna szansa dla nowych miejsc pracy? STRONY

Jerzy Radomski

opowiedział o swoich przygodach

STRONA 4

Na wstępie

Katarzyna BarczyńskaŁukasik Redaktor prowadząca Nowin Jastrzębskich

Zbliżają się wybory parlamentarne, które zadecydują o kształcie polskiej sceny politycznej na najbliższe 4 lata. Trudno się dziwić, że chociaż jeszcze nie ogłoszono terminu ich przeprowadzenia, już zaczęła się rywalizacja. Jest to przecież gra o wszystko. Czynione są kalkulacje, jak może wyglądać podział mandatów. Polecam Państwu artykuł na ten temat pt. „Wyborcze układanki 2023. Czy powtórka wyników wyborów z 2019 jest możliwa w naszym okręgu wyborczym?”. Jest to dobra okazja do przemyśleń, jak ocenić dotychczasowych posłów i senatorów? Na kogo oddać swój głos? A może postawić na kogoś zupełnie nowego? W Jastrzębiu-Zdroju odbywają się spotkania z liderami partii politycznych. Przedstawiają oni swój program, ale również oceniają aktualną sytuację. Posłowie Koalicji Obywatelskiej rozmawiali z mieszkańcami w Domu Zdrojowym. Przekonywali, że mają swój pomysł na Polskę oraz konkretny i racjonalny program wyborczy. Natomiast działacze Solidarnej Polski zwołali konferencję prasową na temat przewidywanego zakazu sprzedaży aut spalinowych od roku 2035. O tych dwóch sprawach również mogą Państwo przeczytać w tekstach z naszego marcowego numeru. Nie sposób nie wspomnieć o dyskusji, która elektryzowała nie tylko liderów politycznych, ale również zwykłych ludzi. Chodzi o Jana Pawła II i jego postawę wobec problemu pedofilii w Kościele katolickim. Politycy naszego regionu włączyli się w debatę na ten temat. Jakby w cieniu tych ważnych tematów, w Jastrzębiu odbywały się wybory do zarządów i rad sołeckich. To najniższy stopień szkoły demokracji, co nie znaczy, że najmniej znaczący. W tekście pt. „Osiedla i sołectwa politycznym poligonem?”

piszę o kulisach tych wydarzeń i stawiam pytanie: O co tak naprawdę w tym wszystkim chodzi?

Zapraszam Państwa do lektury.

Uczniowie fryzjerstwa z sukcesem na konkursie w Katowicach

Młodzi adepci fryzjerstwa z Zespołu Szkół

Techniczno-Branżowych w Jastrzębiu-Zdroju osiągnęli sukces podczas XXVIII

Wojewódzkiego Konkursu Fryzjerstwa

Uczniów Rzemiosła w Katowicach. Vanessa Świerzy i Magdalena

Wicherek oraz Dawid

Makuch zajęli miejsca medalowe.

Jastrzębscy uczniowie fryzjerstwa kształcą się w Zespole Szkół Techniczno -Branżowych, a praktykę odbywają w „Warsztacie Fryzur”, przy ul. Zielonej, pod okiem doświadczonej szefowej Agnieszki Tryc

oraz Urszuli Kiermaszek z Gołkowic.

Konkurs fryzjerstwa został rozegrany w kilku kategoriach. Jastrzębscy uczniowie okazali się mistrzami w przygotowaniu fryzur pod nazwą „Fale Hollywood”

– I miejsce zdobył Dawid Makuch (mistrz szkolący Agnieszka Tryc), a Vanessa Świerzy (mistrz szkolący Agnieszka Tryc) uplasowała się tuż za nim na II miejscu. Magdalena Wicherek triumfowała w kategorii plecionki (mistrz szkolący Urszula Kiermaszek z Gołkowic). Vanessa uzyskała jeszcze III miejsce w konkurencji – fryzjerstwo męskie. – Bardzo się cieszę, że Vanessa i Dawid zdobyli pozycje medalowe. Zawdzięczają to swojej pracy i pasji. Fryzjerstwo to profesja łącząca inwencję twórcy

z dobrym przygotowaniem warsztatu i wypracowaniem praktycznych umiejętności. Vanessa i Dawid wykazali się tym wszystkim podczas rywalizacji konkursowej – powiedziała Agnieszka Tryc, mistrz fryzjerstwa i szefowa „Warsztatu Fryzur”, znajdującego się przy ulicy Zielonej. Podczas tego rodzaju konkursów często pojawia się pytanie dotyczące istoty zawodu fryzjera. Czy jest to tylko wierne odtwarzanie znanych wzorców, czy może jednak coś więcej? – Fryzjer to jest osoba, która staje się artystą, doradcą, stylistą, Jest to bardzo popularny zawód i dzisiaj mamy możliwość zobaczyć, jak pięknie młodzi uczniowie potrafią w tej profesji się bawić – mówił podczas konkursu Grzegorz Mikie-

ta dyrektor naczelny Izby Rzemieślniczej oraz Małej i Średniej Przedsiębiorczości w Katowicach.

Zawód fryzjera cieszy się w ostatnim czasie dużą popularnością wśród młodzieży. Coraz częściej wybiera ona zawodową drogę kształcenia, którą z powodzeniem można łączyć z nauką przedmiotów ogólnokształcących i zdać maturę – w technikum lub szkole branżowej II stopnia. Taki wybór szkoły to lepsza pozycja młodego człowieka na rynku pracy.

– Sukcesy naszych podopiecznych są zawsze powodem do dumy. Serdecznie gratuluję Dawidowi, Vanessie i Magdzie. Wiem, jak wiele wysiłku włożyli w pracę nad swoimi umiejętnościami w trakcie praktyk i poza nimi.

Kluczem do sukcesu jest kooperacja, dlatego serdecznie dziękuję paniom Agnieszce Tryc oraz Urszuli Kermaszek za możliwość zorganizowania praktyk. Dziękuję również Cechowi Rzemieślników i Innych Przedsiębiorców z Wodzisławia Śląskiego i Jastrzębia-Zdroju. Współpraca z tymi instytucjami pozwala na ciągłe rozwijanie naszej oferty kształcenia. Cieszę się, że Zespół Szkół Techniczo-Branżowych jest miejscem, w którym nasi uczniowie rozwijają swoje pasje i zainteresowania. To także podpowiedź, w jakim kierunku powinniśmy rozwijać nasz program praktyk – podsumował Janusz Toborowicz, kierownik praktycznej nauki zawodu w ZSTB.

Posłowie PO w Jastrzębiu wzięli na cel podwyżki cen ciepła systemowego

W siedzibie Górniczej

Spółdzielni Mieszkaniowej w Jastrzębiu-Zdroju odbyła się konferencja prasowa posła Krzysztofa Gadowskiego oraz parlamentarzystów Katarzyny Piekarskiej i Tomasza Nowaka. W konferencji udział wziął także prezes GSM Gerard Weyhert. Jej tematem były podwyżki cen ciepła systemowego. Posłowie podkreślali, że spółdzielnie nie zostały otoczone parasolem ochronnym państwa w stosunku do cen energii, na czym cierpią mieszkańcy.

– Jesteśmy w spółdzielni, gdzie rozmawiamy o cenach ciepła systemowego oraz absurdach, które zawiera jedna czy druga ustawa, wprowadzona przez rząd, monitorowana przez Ministerstwo Klimatu. Jest wiele niedociągnięć i problemów – powiedział poseł Krzysztof Gadowski.

– Pani minister Moskwa

Redakcja: 47-400 Racibórz, ul. Kościuszki 32 A, tel. 32 415 47 27

Nakład: 15.000 egz.; http://nowiny.pl

zarzekała się, że podwyżka, która będzie obejmować w zimę wszystkich mieszkańców w Polsce, nie będzie wyższa dla wszystkich niż 42 proc. Kiedy zrobiła pierwszą ustawę, okazało się, że w wielu miejscach ustawa po prostu nie działa i podwyżki będą wyższe.

Redaktor naczelny: Szymon Kamczyk – s.kamczyk@nowiny.pl, 662 059 171 Reklama: Mateusz Szynol – m.szynol@nowiny.pl, 662 051 302, Barbara Frydryk –b.frydryk@nowiny.pl, 668 191 013

W związku z tym wymyślili, że zrobią drugą ustawę, aby poprawić pierwszą, ale w wyniku tej drugiej, podwyżki, które otrzymują mieszkańcy Polski sięgają nie 42, ale z mocy prawa nawet 80, 90, 100 proc. między marcem 2022 i sierpniem 2022 i podwyżki sięgnę-

ły ok. 60 proc., po czym powzięto pomysł, że podwyżki będą unieważnione i będą nowe podwyżki od września 2022. Natomiast od września 2022 zgodnie z prawem każdy operator systemu ciepłowniczego może zastosować dodatkowe 40 proc. – podkreślił

Izba Wydawców Prasy

poseł Tomasz Piotr Nowak. Gerard Weyhert mówił, że podwyżki cen ciepła dla spółdzielni mieszkaniowych są tłumaczone wprowadzonymi regulacjami związanymi z Urzędem Regulacji Energetyki. Skutkuje to wzrostem kosztów dla indywidualnych odbiorców o ok. 80%.

Posłanka Katarzyna Piekarska zwróciła natomiast uwagę, że kiedy parlamentarzyści chcieli zainteresować sprawą prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, otrzymali odpowiedź, że UOKiK nie jest tą sprawą zainteresowany, a odpowiednią instytucją jest URE. Zdaniem posłanki, to niedopuszczalne, aby instytucja odpowiedzialna za ochronę interesu konsumentów nie podejmowała tak ważnego tematu. Zapowiedziała osobiste spotkanie z prezesem UOKiK w celu wyjaśnienia tej sprawy. ska

© Wszystkie prawa autorskie do opracowań graficznych reklam zastrzeżone

• Materiałów

niezamówionych nie zwracamy Druk: Polska Press Sp. o.o., Drukarnia w Sosnowcu

Redakcja techniczna: Agnieszka Subocz – a.subocz@nowiny.pl, Jerzy Oślizły – j.oslizly@nowiny.pl Portal nowiny.pl: Paweł Okulowski, portal@nowiny.pl Wydawca: Wydawnictwo Nowiny Sp. z o.o. Dyrektor Wydawnictwa Prasowego: Katarzyna Gruchot

n Parlamentarzyści oraz prezes GSM przekonywali, że sprawą podwyżek cen ciepła powinien zająć się UOKiK

Katarzyna Barczyńska

Jastrzębska strefa inwestycyjna

Dlaczego w Jastrzębiu-Zdroju nie rozwija się strefa inwestycyjna? Takie pytania trafiają do władz miasta

i radnych niemal każdego dnia. Odpowiadamy!

Dotychczas nie mogły powstawać inwestycje, ponieważ:

1. W planie zagospodarowania przestrzennego, uchwalonym w 2007 r. były wskazane tylko niewielkie tereny, w większości zdegradowane, które obecnie są niemal w całości wykupione przez przedsiębiorców. (mapki poniżej przedstawiają ich własności: teren Bzie, Dębina, Moszczenica – kolor zielony oznacza teren wolny, do sprzedaży)

2. Inwestycje przedsiębiorców, które miały się rozpocząć, zostały wstrzymane przez pandemię i kryzys gospodarczy. Miasto nie ma wpływu na czas ich realizacji. Jednak zakupienie gruntów oznacza chęć inwestowania przez firmy.

3. Na terenie niemal całego miasta występują szkody górnicze, które są źle postrzegane przez inwestorów. Każdy inwestor zawsze prosi o mapy oddziaływania działalności wydobywczej. Tyl-

ko nieliczni inwestorzy chcą budować zakłady na takich terenach.

Dlaczego w Żorach rozwija się strefa inwestycyjna?

Żory już ponad 20 lat temu zrezygnowały z górnictwa. Mają obszar czysty, płaski, bez szkód. Mimo rezygnacji z wydobycia ponad 20 lat temu, strefa inwestycyjna zaczęła się rozwijać dopiero od 7 lat. Zatem proces inwestowania nie rozpoczął się od razu.

Co zrobiliśmy dotychczas, by przyciągnąć inwestorów do JastrzębiaZdroju?

Z chwilą objęcia przez Annę Hetman urzędu prezydenta, rozpoczęliśmy prace nad zmianą studium i planu zagospodarowania przestrzennego, by wskazać więcej terenów inwestycyjnych. Taki proces to lata pracy, badań i konsultacji nie tylko urzędników, ale i wyspecjalizowanej urbanistycznej firmy. Studium uchwaliliśmy początkiem 2021 r.

Obecnie firma pracuje nad

Prawda: W mieście nie ma inwestorów, bo przez wiele poprzednich lat nie było terenów przeznaczonych pod inwestycje.

Fałsz: W mieście nie ma inwestorów, bo prezydent nie zabiega o rozwój strefy inwestycyjnej.

zmianą planu zagospodarowania przestrzennego. Wówczas będzie możliwość pozyskania inwestorów na tereny zielone, niezdegradowane (mapki poniżej, kolor zielony to – strefa przy Drodze Głównej Południowej i Ławczoku). Łącznie to niemal 90 ha nowych terenów inwestycyjnych.

Współpracujemy z Polską Agencją Inwestycji i Handlu oraz z Katowicką Specjalną Strefą Ekonomiczną w celu pozyskiwania inwestorów na nowo tworzone tereny inwestycyjne.

Realizujemy projekt Enter Jastrzębie, przygotowujące nowe kadry w zakresie kreowania firm z dziedziny przemysłu 4.0. Teren po kopalni „Jastrzębie” jest również przeznaczony pod inwestycje. Własności na tym terenie zaznaczone są na mapie poniżej. Prezydent Miasta Anna Hetman zwróciła się pismem do Spółki Restrukturyzacji Kopalń o przejęcie terenów w celu zagospodarowania na potrzeby gospodarcze, przy współpracy z Katowicką Specjalną Strefą Ekonomiczną. Proponowane branże to: logistyka, magazynowanie i produkcja. Jednocześnie należy podkreślić, że likwidacja zakła-

du wciąż trwa. Ten teren nie jest jeszcze w całości przygotowany do zagospodarowania przez in-

westorów. SRK ma zakończyć likwidację zakładu i oczyszczenie terenu w 2025 roku.

• Anna Hetman – Prezydent Jastrzębia-Zdroju

• Roman Foksowicz – zastępca Prezydenta Miasta Jastrzębie-Zdrój

Radni Rady Miasta – Klub Koalicja Samorządowa:

• Alina Chojecka

• Bernadeta Magiera

• Małgorzata Filipowicz

• Urszula Sobik

• Franciszek Franek

• Janusz Ogiegło

• Janusz Toborowicz

• Jarosław Potępa

• Józef Kubera

n Teren Moszczenica: niemal w całości sprzedany inwestorom n Teren Bzie: w całości sprzedany

n Teren Dębina: niemal w całości sprzedany przedsiębiorcom

n Teren przy drodze głównej południowej

n Teren Ławczok

JSW odnotowała rekordowy zysk w 2022 roku.

4,2

mld zł odłożono na czarną godzinę

Grupa Kapitałowa Jastrzębskiej Spółki Węglowej wypracowała zysk netto w wysokości prawie

7,6 mld zł, który był wyższy o prawie 6,6 mld zł od zysku netto osiągniętego w 2021 roku. To najlepszy wynik w historii firmy.

Skonsolidowana EBITDA

ukształtowała się na poziomie 10,6 mld zł. W roku 2021 EBIDTA wyniosła 2,5 mld zł. Wszystko to mimo trudnego i zmiennego otoczenia rynkowego w 2022 roku.

– Rok 2022 pokazał, że potrafimy radzić sobie w bardzo zmiennym i nieprzewidywalnym otoczeniu geopolitycznym. Rok 2022 zapamiętamy jako rok, w którym diametralnie zmieniło się oblicze globalnej gospodarki. Nowa sytuacja geopolityczna w Europie wywołała niepewność u producentów stali dając w marcu 2022 r. impuls do krótkotrwałego rekordowe-

go wzrostu notowań węgli koksowych do poziomu ponad 600 USD/t. W kolejnych miesiącach notowania systematycznie spadały. W drugiej połowie roku zmagaliśmy się z drastycznym ograniczeniem produkcji stali w UE, wyłączaniem wielkich pieców, ograniczeniem dostępności portów morskich w warunkach nadpodaży koksu na rynku europejskim oraz niepewnością rozwoju sytuacji rynkowej w warunkach zagrożenia kryzysem energetycznym i rosnących kosztów – mówi Tomasz Cudny, prezes zarządu Jastrzębskiej Spółki Węglowej SA. – By sprostać tak dynamicznym zmianom, nieustająco aktualizowaliśmy cele GK JSW, tak by przystawały do stale zmieniającej się sytuacji rynkowej. Nasze rekordowe wyniki finansowe, to głównie efekt ciężkiej pracy naszych pracowników oraz umiejętnego poruszania się po niestabilnym ryn-

ku węgla koksowego i koksu – dodał Tomasz Cudny, prezes JSW SA.

Rok 2022 był również okresem tragicznych wydarzeń w Grupie JSW, w kopalniach Pniówek, Zofiówka oraz Koksowni Przyjaźń. Pomimo wielu trudności wynikających z wystąpienia siły wyższej, JSW SA osiągnęła zaplanowane wydobycie węgla na poziomie 14,1 mln ton. To o 0,3 mln ton węgla więcej niż w roku 2021. Natomiast produkcja koksu wyniosła 3,2 mln ton o 13 proc. mniej niż rok wcześniej.

W omawianym okresie w porównaniu do poprzedniego roku ceny węgla koksowego i koksu wzrosły, odpowiednio o prawie 144 proc. i 72 proc. To skutkowało wyższymi o 91 proc. łącznymi przychodami ze sprzedaży w porównaniu do 2021 roku, które ukształtowały się na poziomie prawie 20,2 mld zł.

W 2022 roku Jastrzębska

Z okazji zbliżających się

Świąt Zmartwychwstania Pańskiego

pragnę życzyć Państwu pogody w sercu, spokoju oraz wiary w każdy kolejny dzień.

Niech ten czas będzie wypełniony miłością i ciepłą atmosferą w gronie najbliższych, a łaski Chrystusa

niech spływają na Was i Wasze rodziny, dając siłę w pokonywaniu codziennych trudności.

Spółka Węglowa poniosła nakłady na inwestycje rzeczowe w wysokości ok. 2 mld zł były one wyższe niż w tym samym okresie 2021 roku o 48,8 proc. Nakłady przeznaczono przede wszystkim na rozbudowę oraz budowę nowych poziomów w kopalniach dla zapewnienia bieżących oraz przyszłych zdolności produkcyjnych. Nakłady inwestycyjne pozostałych spółek Grupy Kapitałowej w 2022 roku wyniosły 645,3 mln zł i były wyższe od poniesionych w analogicznym okresie 2021 roku o ok. 85 proc. Wyższe nakłady na inwestycje związane są m.in. z modernizacją baterii koksowniczej nr 4 w Koksowni „Przyjaźń” w Dąbrowie Górniczej oraz budową bloku energetycznego w koksowni „Radlin”.

Grupa JSW w okresach koniunktury konsekwentnie odkłada część generowanych nadwyżek pieniężnych na specjalnie w tym celu

utworzonym JSW Stabilizacyjnym Funduszu Inwestycyjnym Zamkniętym („FIZ”).

W 2022 roku Spółka zasiliła JSW Stabilizacyjny FIZ środkami pieniężnymi w łącznej kwocie 4,2 mld zł. Na koniec roku 2022 wysokość aktywów netto Funduszu wyniosła 4,9 mld zł. Fundusz jest dla GK JSW „polisą na przyszłość”. Będzie wsparciem w okresie potencjalnej dekoniunktury. Pozwoli stabilizować płynność Spółki, zapewniając jej utrzymanie oraz ciągłość prowadzonych procesów operacyjnych i inwestycyjnych.

Istotne znaczenie dla dobrych wyników GK JSW w roku 2022 miała konsekwentna realizacja przyjętej przed rokiem Strategii JSW na lata 2022 – 2030. JSW osiągnęła nie tylko założone na rok 2022 cele operacyjne i finansowe, ale również z powodzeniem realizuje założenia strategii środowiskowej, dzięki której neutralność

klimatyczną Spółka planuje osiągnąć do 2050 roku. Jej najważniejszym elementem jest program Redukcji Emisji Metanu i jego gospodarczego wykorzystania do produkcji energii. Wysiłki zostały docenione przez Unię Europejską, która projekt przygotowany dla kopalni Pniówek, wsparła kwotą prawie 11 mln EUR, a więc rekordową dotacją w historii polskiego górnictwa. W 2022 roku JSW SA po raz pierwszy przystąpiła do raportowania kwestii klimatu w międzynarodowym ratingu CDP i otrzymała wysoką ocenę „C”, wyprzedzając wszystkie firmy z branży wydobywczej w Polsce. Jastrzębska Spółka Węglowa SA znalazła się również w czołówce spółek najbardziej świadomych klimatycznie w IV edycji Badania Świadomości Klimatycznej Spółek, w którym przyznano JSW czwarte miejsce wśród 152 spółek giełdowych. (ska)

Z okazji nadchodzących

Świąt Wielkiej Nocy

życzę Państwu obfitych łask i błogosławieństw od zmartwychwstałego Jezusa Chrystusa, pokoju w sercach, miłości i radości

podczas rodzinnych spotkań przy świątecznym stole, a z nadejściem wiosny – nowych sił i optymizmu, które pomogą zrealizować plany i marzenia.

Z radosnym Alleluja

Ewa Gawęda Senator RP

Adam Gawęda Poseł na Sejm RP

Uczniowie „Korfantego” na stażu w Portugalii

Grupa 12 uczniów kształcących się w zawodzie technik ekonomista w Zespole Szkół Nr 2 im. Wojciecha Korfantego w Jastrzębiu-Zdroju wyjechała na staż zawodowy do Portugalii. Jest on realizowany w ramach Programu Erasmus+ w sektorze Kształcenie i szkolenia zawodowe. Młodzież zdobywa umiejętności zawodowe i językowe oraz poznaje zabytki i kulturę kraju przez nich odwiedzanego.

Młodzież klas ekonomicznych, pracując w firmie szkoleniowej Casa da Educação, miała okazję nie tylko doskonalić branżowy język angielski, ale również poznała obieg dokumentów w firmie, struktury organizacyjne czy sposoby przechowywania dokumentacji. Uczniowie tworzyli również bilans, czyli zestawienie aktywów i pasywów w firmie na dany dzień oraz analizowali i kalkulowali przychody, koszty i zyski firmy.

Młodzież poznaje kulturę i historię Portugalii

Nauczyciele ZS nr 2 podkreślają, że staże zagraniczne to także

możliwość poznania bogatej kultury i historii Portugalii. Każdy dzień jest świetną okazją do odkrywania ciekawych miejsc Lizbony. Uczniowie wraz z opiekunami

Marią Pietranik i Małgorzatą Lach zwiedzili Wieżę Belem czyli Torre de Belem, która należy do najcenniejszych zabytków całej Portugalii i jest drugim zabytkiem na liście UNSECO tego kraju.

– Ciekawą formą spędzania wolnego czasu był przejazd kolejką linową ponad Parkiem Narodów

wzdłuż rzeki Tag. Można z niej podziwiać prawie wszystkie atrakcje Parque das Nações, gdyż 44 wagoniki kursują pomiędzy Oceanarium a Wieżą Vasco da Gama. Oczywiście nie mogło zabraknąć obecności stażystów w słynnej lizbońskiej windzie Elevador de Santa Justa. To świetny sposób na poznanie Lizbony i jej zabytków całkowicie z innej perspektywy – relacjonuje Małgorzata Lach, nauczycielka przedmiotów ekonomicznych. KaBa

Oferta dotyczy modeli z roku produkcji 2022. Liczba samochod쎣w ograniczona. ETRANS

ul. Le쏂na 1, 43-170 Łaziska G쎣rne T: 32 32 57 412 | E: sprzedaz.etrans@kiamotors.pl | www.etrans.pl

|

 Uczniowie poznają kulturę i historię Portugalii FOT. ZS 2 (3)

 Jastrzębianie doskonale poznali Lizbonę

 Staż został zorganizowany w ramach Programu Erasmus+

Osiedla i sołectwa politycznym poligonem?

W marcu 2023 roku w Jastrzębiu-Zdroju odbywają się wybory do zarządów osiedli i rad sołeckich. To najniższy szczebel samorządności, szkoła demokracji. W jednym z zebrań wzięło udział 13 (!) mieszkańców. Warto dodać, że osiedle zamieszkiwane jest przez ok. 6 – 8 tys. osób. Jednak wybory te cieszą się zainteresowaniem poszczególnych partii politycznych, stając się poligonem walki między nimi. Swoistą próbą sił.

Barczyńska-Łukasik

Frekwencja na osiedlowych i sołeckich zebraniach nie powala z nóg. Za sukces uważa się, jeśli weźmie w nim udział 100 osób. Jednak nie jest to powód do dumy, gdyż zamieszkują je tysiące ludzi. Kto więc wybiera zarządy osiedli i sołectw? Mieszkańcy, czy może „znajomi królika”? Przy tak „dużej” frekwencji łatwo jest przewidzieć wynik wyborów. Ba! Można go nawet wcześniej ustawić. Wystarczy tylko skrzyknąć garstkę znajo-

mych i już zarząd osiedla czy rada sołecka są wzięte. Poszczególne partie polityczne maczają w tym palce.

Czym więc tłumaczyć tak nikłe zainteresowanie wyborami osiedlowymi i sołeckimi? Co tak naprawdę może zarząd osiedla czy rada sołecka? W zasadzie to niewiele. Jest wprawdzie organem pomocniczym magistratu, a dokładnie prezydenta. W czym ma pomagać? Może oczywiście wskazać drogę do remontu, żądać większej liczby miejsc parkingowych, czy wymiany piasku na placu zabawach. Nie ma gwarancji, że władza wykonawcza miłym okiem spojrzy na przewodniczącego czy sołtysa i od razu spełni wszystkie jego oczekiwania. Jest też oczywiście prestiż funkcji. Przewodniczący powinien być osobą znaną na osiedlu, choć różnie z

tym bywa. Pojawia się też decyzyjność. Otrzymuje się, na przykład drzewka i można wybrać miejsce ich zasadzenia. Przynajmniej tyle, czy aż tyle?

Może jednak chodzi o to, aby uczyć się samorządności i współdecydowania właśnie na takich podstawowych sprawach. Odpowiedzialność za najbliższe otoczenie zaczyna się od tego, w którym miejscu posadzić drzewko, a w którym ustawić ławkę. Jak często wymieniać piasek w piaskownicy dla dzieci? Gdzie zrobić wybieg dla psów, a gdzie boisko?

Można wprawdzie wyśmiać wszystko i stwierdzić, że to głupoty, rzeczy nieważne, niegodne naszej uwagi. Wtedy pojawiają się, wspomniani na wstępie „znajomi królika” i zaczynają meblować osiedle. Dobrze, jeżeli są to zaangażowani

społecznicy, a nie wykonawcy woli politycznych szefów. W końcu ktoś zwraca uwagę na stare, bezpańskie wraki samochodowe, biegające samopas psy, chodniki z wyszczerbionymi płytami, o które można się potknąć. Zarządy osiedli i rady sołeckie decydują o tym, gdzie założyć klomb czy zasadzić róże. Ludzie ci nie mają problemów z przyjściem na zebranie i oddaniem swojego głosu - po prostu ze współdecydowaniem o swojej części miasta. Która zatem postawa jest nam bliższa? Negowanie wszystkiego, co wymaga jakiegokolwiek wysiłku. Atakowaniem tych, którym (jeszcze) się coś chce?

Niestety, coraz częściej osiedla i sołectwa stają się poligonem walki partii politycznych. Poszczególne ugrupowania chcą poszerzyć swoje wypływy

w terenie i wydaje im się, że najlepszym sposobem jest wprowadzenie swoich przedstawicieli do zarządów. Nic bardziej mylnego. Ludzie, widząc, że rozgrywki polityczne wchodzą nawet na ten podstawowy szczebel samorządności, przestają się nim interesować. Efektem tego jest znikoma frekwencja na zebraniach osiedlowych i sołeckich. Mieszkańcy mają dość takich sporów. Co więc zrobić, aby jastrzębianie zaczęli interesować się tym, co bliskie? Tym, co dotyczy ich miejsca zamieszkania? Jak zachęcić do aktywności na tym najbliższym sobie podwórku? Czy zarządy osiedli i sołectw są jeszcze do czegoś potrzebne? Kogo reprezentują? Garstkę osób, która ich wybrała, czy też są wykonawcami woli swoich politycznych mocodawców?

Katarzyna Barczyńska-Łukasik

Klasy mundurowe III Liceum Ogólnokształcącego złożyły ślubowanie

Na uroczystości, która odbyła się w Parku Zdrojowym licznie pojawili się członkowie rodzin mundurowych oraz zaproszeni goście. Mundurowi złożyli uroczystą przysięgę, niektórzy z nich odebrali wyróżnienia, zaprezentowali też pokaz musztry. Nie zabrakło słów gratulacji i życzeń sukcesów.

– Dziś uczniowie klas I

złożą ślubowanie. To nie jest pierwszy rocznik, który składa takie ślubowanie. Wyspiański to szkoła specyficzna, szkoła, której przedstawiciele i społeczność są ludźmi, którzy cenią proste i uniwersalne wartości: poszanowanie patriotyzmu i ojczyzny, szacunek, obowiązek, mundur i służbę. Bo wyspiańczycy służą w myśl zasady, która kieruje naszą

BĄDŹ WIDOCZNY Okazja!

Masz firmę? Wyróżnij się dzięki obrazowi na dużym nowoczesnym ekranie

ledowym i zwróć uwagę Twoich potencjalnych klientów!

Galeria WIŚLANKA w Żorach – pasaż główny

szkołą: idziesz przez świat i światu nadajesz kształt poprzez swoje czyny. Jesteśmy wszędzie tam, gdzie ktoś potrzebuje pomocy. Jesteśmy wszędzie tam, gdzie należy celebrować święta narodowe. Jesteśmy i służymy. Mam marzenie. Chciałabym, abyście kiedyś, jako ludzie dorośli powiedzieli „spełniłem/am swoje marzenia” – powiedziała dy-

rektor III LO im. Stanisława Wyspiańskiego Magdalena Kuszlewicz-Klos.

Podczas uroczystości nie zabrakło władz miasta.

– Jesteśmy świadkami bardzo pięknej, ważnej i wzruszającej chwili, najważniejszej dla tych młodych ludzi. Bardzo się cieszę, że szkoła ma teraz tak ogromną popularność. Nabór jest bardzo duży. To świadczy o tym, że dla osób wstępujących w jej mury ważne są wartości, którym ta szkoła i my Polacy przez lata hołdujemy. Życzę wam, aby wasze marzenia się spełniły, aby były coraz większe. Dzięki temu, że stawiacie sobie wysokie cele, możecie się rozwijać – dla siebie, dla

1 miesiąc kampanii: 600 zł netto

ZADZWOŃ! Wydawnictwo Nowiny, tel. 608 678 209, m.kuder@nowiny.pl

rodziny, dla miasta i dla Polski – powiedziała prezydent Anna Hetman.

Przedstawiciel Wojska

Polskiego podkreślał wagę wykształcenia i zachęcał do nauki.

– Wiem, że pani dyrektor w tym roku o kolejne dwa oddziały przygotowania wojskowego wnioskuje. Gwarantuję wesprzeć ją w tym procesie. Wszystkie osoby, które zakończą naukę w ramach tej szkoły, a będą chciały kontynuować swoją drogę zawodową w tym

kierunku, u nas na pewno miejsce znajdą. Droga młodzieży, zapamiętajcie jedną rzecz – przede wszystkim musicie się uczyć. Ważne są umiejętności, musztra, sprawności... To jak zdacie maturę i jak zakończycie edukację to jest najważniejsze. Uczycie się dla siebie – nie dla rodziców, nauczycieli, ale dla siebie – powiedział płk Dariusz Kaminiów, szef Ośrodka Zamiejscowego Centralnego Wojskowego Centrum Rekrutacji w Katowicach. AgaKa

AgencjA prAcy tymczAsowej (certyfikat nr 5950) hydraulików, elektryków, ślusarzy, spawaczy, mechaników, techników CNC, stolarzy, malarzy, dekarzy – blacharzy, tapicerów z językiem niemieckim Kontakt: tel. 602392876 raciborz@sachse.pl | www.sachse.eu

poszuKuje do prAcy w Austrii i niemczech:

 Ślubowanie uczniów klas mundurowych to duże święto w III LO FOT. AGAKA

Węgiel koksowy niezbędny w światowej gospodarce. Nie da się go zastąpić

W poprzednich artykułach cyklu „Od węgla do stali” wyjaśniliśmy już, że stal jest surowcem wykorzystywanym we wszystkich najważniejszych dziedzinach życia. Z kolei do jej powstania potrzebny jest koks, który powstaje z węgla koksowego, czyli takiego, jaki wydobywany jest w kopalniach Jastrzębskiej Spółki Węglowej. Jak powstaje koks, jak przebiega proces jego produkcji? Przyjrzyjmy się temu tematowi bliżej.

Kiedyś piece hutnicze rozpalane były węglem drzewnym, niemniej do wytworzenia odpowiedniej temperatury potrzeba było ogromnej ilości tego surowca, toteż od XVIII w. zaczęto drewno zastępować koksem. I choć od 1709 roku –kiedy to angielski metalurg Abraham Darby I w swoim piecu hutniczym w miejscowości Coalbrookdale węgiel drzewny zastąpił koksem –minęło ponad 300 lat, to nic się do tej pory w tej materii nie zmieniło. Bez koksu w hucie, a więc i w produkcji stali, ani rusz. Przyjmuje się, że do wytworzenia 1 tony żelaza w zasadowym piecu tlenowym potrzeba co najmniej 560 kg węgla koksowego, czyli około 400 kg koksu. Koks powstaje w wyniku procesu termicznego przerobu węgla, nazywanego procesem koksowania. Koks zawiera ponad 95% czystego węgla i znacznie mniej zanieczyszczeń niż węgiel kamienny. Koksowanie polega na wysokotemperaturowym (ponad 1000 stopni C) odgazowaniu węgla kamiennego bez dostępu powietrza.

Z czego powstaje koks?

Koks jest szaroczarnym, porowatym paliwem stałym o charakterystycznym zapachu gazów koksowniczych. Ma wyjątkową wartość opałową wynoszącą około 30 MJ/kg. W hutnictwie i metalurgii szczególne znacznie mają jednakże również jego inne właściwości, przede wszystkim

wysoka zawartość czystego węgla i małe zanieczyszczenie, co ma ogromne znaczenie ze względu na to, że koks w hucie jest nie tylko paliwem, ale przede wszystkim redukcyjnym odczynnikiem, który bierze udział w chemicznych reakcjach przemiany surowej rudy w żelazo. Otrzymanie koksu kawałkowego o dobrej wytrzymałości mechanicznej i odpowiedniej reaktywności chemicznej wymaga użycia do procesu koksowania odpowiedniego rodzaju węgli. Takich, które charakteryzują się zdolnością przechodzenia w stan plastyczny podczas ogrzewania bez dostępu powietrza w temperaturze 350 – 500 stopnie C. W praktyce podstawowym surowcem wykorzystywanym w procesie koksowania są rozdrobnione, szczególne typy węgla kamiennego, charakteryzujące się odpowiednią zdolnością spiekania. Ze względu na swoje właściwości nie nadają się one do gospodarstw domowych ani ciepłownictwa. Są to węgle koksowe typu 34 i 35, dokładnie takie, jakie wydobywane są w kopalniach Jastrzębskiej Spółki Węglowej. Węgle tego typu są strategicznie ważne nie tylko dla polskiej, ale dla całej europejskiej gospodarki.

Węgiel koksowy jest

dla Unii Europejskiej

strategicznie ważny

Komisja Europejska od

2011 roku publikuje Listę

Surowców Krytycznych

(CRM – Critical Raw Materials) dla Unii Europejskiej.

Węgiel koksowy został na nią wpisany po raz pierwszy w 2014 roku i od tego czasu utrzymuje status surowca krytycznego dla europejskiego przemysłu. Lista Surowców Krytycznych jest aktualizowana raz na 4 lata. Kilkanaście dni temu poinformowano, że węgiel koksowy po raz kolejny znalazł się na proponowanej liście surowców krytycznych UE. Tak wynika z aneksu do projektu europejskiego rozporządzenia w sprawie surowców krytycznych. Projekt rozporządzenia będzie teraz przedmiotem prac Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej. „Komisja proponuje dziś kompleksowy zestaw środków, służących zapewnieniu UE dostępu do bezpiecznych, zróżnicowanych, przystępnych cenowo i zrównoważonych dostaw surowców krytycznych. Surowce krytyczne są niezbędne w szeregu sektorów strategicznych, w tym przemysłu o zerowej emisji netto, przemysłu cyfrowego, lotniczego i kosmicznego oraz sektora obronnego” –napisano w komunikacie prasowym Komisji Europejskiej. „Chociaż przewiduje się drastyczny wzrost popytu na surowce krytyczne, Europa w dużym stopniu zależy od przywozu, często niemal monopolistycznych dostawców z państw trzecich. UE musi ograniczyć ryzyko dla łańcuchów dostaw związane z takimi strategicznymi zależnościami, aby

zwiększyć swoją odporność gospodarczą, na co wskazują niedobory w następstwie pandemii COVID-19 i kryzys energetyczny po rosyjskiej inwazji na Ukrainę. Może to udaremniać wysiłki UE na rzecz osiągnięcia jej celów klimatycznych i cyfrowych” – dodano. Zwyczajnie oznacza to m.in, że bez węgla koksowego nie będzie koksu, a więc nie będzie również produkcji żelaza i stali. A bez stali nie powstaną chociażby wiatraki i elektrownie wiatrowe, nie mówiąc o samochodach, statkach, a przede wszystkim stali budowlanej.

Jak działa koksownia?

Obecnie w Polsce działa siedem koksowni. W naszym regionie jest to Koksownia Radlin, należąca do JSW KOKS S.A., wchodzącej w skład Grupy Kapitałowej Jastrzębskiej Spółki Węglowej. To jedna z trzech największych koksowni w Polsce. Większe moce produkcyjne mają jedynie Koksownia Zdzieszowice oraz Koksownia Przyjaźń. Produkcja koksu w koksowni odbywa się w ceramicznych komorach, które usytuowane w rzędzie w ilości kilkudziesięciu sztuk i przylegające do siebie tworzą baterię koksowniczą. Można wyróżnić dwa systemy obsadzania komór koksowniczych mieszanką węglową: system zasypowy oraz system ubijany. Czas koksowania mieszanki wsadowej, w

zależności od zastosowanej technologii, może wynosić od 16 do ponad 24 godzin. W procesie koksowania, polegającym na ogrzewaniu węgla bez dostępu powietrza, następuje wiele nieodwracalnych chemicznych, fizycznych i fizykochemicznych przemian substancji węglowej. W początkowej fazie procesu (do około 200 stopni C) wydzielają się z węgla koksowego głównie gaz i woda. Dalszy wzrost temperatury powoduje intensywny rozkład termiczny węgla, połączony z wydzielaniem się gazu i substancji ciekłych oraz czasową zmianę konsystencji – węgiel mięknie i staje się bardziej plastyczny. W temperaturze około 500 stopni C następuje zestalenie masy plastycznej i utworzenie półkoksu. Dalszy wzrost temperatury powoduje odgazowanie półkoksu prowadzące do ubytku jego masy i wzrostu gęstości, powodujących skurcz bryły koksu. Ten proces w efekcie prowadzi do powstawania szczelin formujących przyszłe kawałki koksu. W końcowym okresie ogrzewania wsad w swoim centrum osiąga temperaturę na poziomie 1000 – 1100 stopni C. Koks jest wypychany na platformę wozu gaśniczego. Aby ograniczyć straty koksu, poddawany jest on procesowi mokrego gaszenia za pomocą wody lub też procesowi suchego chłodzenia. Gaszenie (chłodzenie) mokre polega na zalaniu rozżarzonego kok-

su wodą. Zgaszony metodą mokrą koks zrzucany jest z wozu gaśniczego na rampę zrzutni koksu, z której taśmociągiem podawany jest do sortowni koksu. Z kolei w metodzie suchej, koks wprowadzony jest do komór z inertnym gazem obiegowym (czyli gazem, który nie wchodzi w reakcję z innymi substancjami). Ochłodzony w ten sposób koks jest kierowany z komory chłodzenia bezpośrednio na sortownię. W porównaniu z gaszeniem mokrym, w metodzie suchej następuje zmniejszenie emisji zanieczyszczeń gazowych przy stosunkowo dużej emisji pyłu, tlenku i ditlenku węgla. Należy dodać, że w czasie koksowania wywarzają się produkty uboczne np: gaz koksowniczy, smoła surowa, benzol itp. Część tych substancji jest sprzedawana, natomiast reszta poddawana jest recyrkulacji. Oczyszczony gaz koksowniczy składa się w dominującej części z wodoru, który stanowi około 55% objętości tego gazu.

Ambitny cel

Obecnie w krajach członkowskich UE produkcja węgla koksowego ma miejsce zasadniczo tylko w Polsce oraz w Czechach. To zaś powoduje, że Unia Europejska pozostaje w strukturalnym niedoborze węgla koksowego. W 2021 r. UE mogła pochwalić się wydobyciem na poziomie 14 mln ton, co pokrywa jednak tylko około 25 – 27% zapotrzebowania

UE na tego rodzaju węgiel. Z tego, aż 11 mln ton przypadło na Jastrzębską Spółkę Węglową. W tym roku JSW chce wydobyć 14,5 mln ton węgla, a do 2030 r. wydobycie to ma zostać zwiększone do 16 mln ton rocznie. Dzięki temu JSW jest jednym z największych producentów węgla koksowego na świecie i podmiotem gospodarczym o strategicznym znaczeniu nie tylko dla polskiej, ale również europejskiej gospodarki.

n Bateria koksownicza, w której z węgla koksowego powstaje koks Fot. jsw.pl (2)

n Jedna z komór spalania w baterii kokosowniczej

Parlamentarzyści

prawicy z naszego regionu bronią św. Jana Pawła II. Poseł Lewicy uważa, że są współwinni pedofilii

Wielki, odważny, dar Boży – to tylko część słów, po jakie sięgają posłowie prawicy z naszego regionu mówiąc i pisząc o św. Janie Pawle II. Z drugiej strony jest poseł Maciej Kopiec z Lewicy, który parlamentarzystów stojących w obronie JPII określa jako „współwinnych” pedofilii.

9 marca Sejm RP podjął uchwałę ws. obrony dobrego imienia św. Jana Pawła II. Za głosowali w większości posłowie PiS oraz Koalicji Polskiej. Przeciwko opowiedziała się Lewica. 125 posłów Koalicji Obywatelskiej nie wzięło udziału w głosowaniu.

Podjęcie uchwały ma związek z reportażem „Franciszkańska 3”, który został opublikowany na antenie TVN 7 marca. W reportażu znalazły się wypowiedzi świadków, według których Karol Wojtyła wiedział o przypadkach pedofilii wśród podwładnych

księży, wyciszał sprawy, a jednego z księży przeniósł na posługę do Austrii.

– Sprawiedliwa ocena Karola Wojtyły, a także uczciwe wyjaśnienie zarzutów wobec kardynała Sapiehy, wymaga dalszych badań archiwalnych – komentował materiał Episkopat Polski.

A jakie zapatrywania w tej kwestii mają posłowie z naszego regionu?

Oni mają poplątane w głowach

Michał Woś określił posłów Platformy Obywatelskiej i Lewicy jako „osoby, które mają poplątane w głowach”. – Tu nie chodzi o religię. Tu chodzi o naród. Tu chodzi o państwo. Tu chodzi o osobę, której zawdzięczamy naszą wolność – przekonywał M. Woś na łamach TVP 1. Pochodzący z Raciborza wiceminister sprawiedliwości opublikował w ostatnich dniach sze-

reg wiadomości w obronie św. Jana Pawła II.

Szczęśliwy jest naród, który ma upodobanie w Prawie Pana „Papieski” wpis zamieścił również poseł Bolesław Piecha z Rybnika. Zdjęcie z papieżem Polakiem opatrzył cytatem Jana Pawła II: „Budujcie przyszłość narodu na miłości Boga i braci,

na poszanowaniu przykazań Bożych i na życiu łaski. Szczęśliwy jest bowiem człowiek, szczęśliwy jest naród, który ma upodobanie w Prawie Pana”. Powyższy apel zamieściła w mediach społecznościowych Ewa Gawęda. Senator zauważa: „Na 460 posłów w polskim Sejmie tylko 271 głosowało za uchwałą w obronie dobrego imienia

Ojca Świętego Jana Pawła II!”.

Symbol odzyskania przez Polskę niezależności i wyzwolenia z rosyjskiej strefy wpływów

– Nie pozwolimy zniszczyć wizerunku człowieka, którego cały wolny świat uznaje za filar zwycięstwa nad imperium zła. Papież Jan Paweł II jest symbolem odzyskania przez Polskę niezależności i wyzwolenia z rosyjskiej strefy wpływów, o czym wielokrotnie przypominali w swoich wystąpieniach światowi przywódcy, także prezydent USA Joe Biden podczas ostatniej wizyty w Polsce – to fragment poselskiej uchwały, którą w mediach społecznościowych opublikował poseł Adam Gawęda.

Bezcenny dar Boga

Posłanka Teresa Glenc

określa Jana Pawła II jako „wielkiego”, „odważnego”. Posłanka z powiatu wodzisławskiego uważa, że JP II jest „bezcennym darem Boga”.

Państwo zasilane frazesami, papieżem i defraudacją publicznych pieniędzy Po drugiej stronie aktywny jest poseł Lewicy Maciej Kopiec z Rybnika. Podkreśla, Sejm to nie sąd czy kościół, a Polska to nie Watykan. – Jeśli Wojtyła ukrywał pedofilię, to jest jej współwinny. Ci, którzy dziś głosowali w obronie Wojtyły i wymusili procedowanie tego gniota w Sejmie – także – komentuje przyjęcie przez Sejm RP uchwały w sprawie obrony św. Jana Pawła II. M. Kopiec uważa, że „Polska PiS A.D. 2023” to „Państwo zasilane frazesami, papieżem i defraudacją publicznych pieniędzy”. żet

Posłowie PiS stają w obronie Jana Pawła II. Fot. NowiNy.pl, sejm. gov.pl, gregoriNi Demetrio, wikipeDia.org, CC By-sa 3.0.

Spotkanie z kpt. Jerzym Radomskim

Kapitan Jerzy Radomski to jastrzębianin, który przemierzył ponad 300 tysięcy mil morskich i spędził 42 lata na morzach i oceanach. Podczas spotkania w Zahir Fitness Club opowiedział o latach spędzonych na żeglowaniu.

Jerzy Radomski jest znany z tego, że założył klub żeglarski przy kopalni „Moszczenica” i tam zbudował słynny jacht „Czarny Diament”, na którym opłynął glob ziemski. Przygoda jego życia zaczęła się od marzeń, które zrodziły się w dzieciństwie, ale realnych kształtów nabrały w Jastrzębiu-Zdroju.

Morza i oceany nie mają tajemnic przed kapitanem, jednak jedno z pierwszych zdjęć sławnego „Czarnego Diamentu” przedstawia jacht na tle Górniczego Centrum Kultury w górniczym Jastrzębiu-Zdroju.

Jest załadowany na ogromny samochód ciężarowy i właśnie zaczyna swoją podróż do Szczecina, skąd cały świat stanie dla niego otworem.

Żeglowanie po świecie w czasach komunizmu było wyzwaniem – Na początku niechętnie patrzono na to, że chcieliśmy popłynąć na Wyspy Kanaryjskie. Były to czasy komunizmu, gdzie wszystko było podejrzane. Gdyby nie poparcie ówczesnego pułkownika Jerzego Ziętka, członka Rady Państwa, z ca-

n Kapitan Jerzy Radomski ze swadą opowiadał o swoich morskich podróżach Fot. KaBa łego zamierzenia mogłoby nic nie wyjść – relacjonuje kapitan.

Jerzy Radomski swoją pasją zaraził rodzinę – żonę Barbarę, syna – Mariusza, córki – Magdalenę i Agnieszkę, bratanka – Kubę oraz siostrzeńca – Wojtka, a także wielu innych, którzy dzięki niemu poznali smak morskiej przygody. Oprócz ludzi na jachcie pływały

dwa psy – Burgas, który trafił na pokład „Czarnego Diamentu” w 1978 roku i Bosman, dołączył do załogi w 1990 roku. Przez jacht przewinęły się też dwie małpy, dwie kury oraz kogut.

Jacht wpadł na rafę koralową i prawie nie zatonął

Jerzy Radomski przeżył wiele przygód, niebezpiecz-

nych zdarzeń i sytuacji. Jedną z nich było uwięzienie jachtu w rafie koralowej i to zaledwie rok po wypłynięciu z Polski. – Jacht udało się uratować, gdyż wykuto ręcznie kanał w rafie. Mordercza praca trwała 67 dni. Ostatecznie „Czarny Diament” został wyciągnięty na bezpieczną głębokość przy pomocy radzieckiego statku.

– Wówczas mogliśmy liczyć na pomoc załóg z tego kraju, gdyż byliśmy w jednym bloku politycznym – wspomina.

Rejs dookoła świata (1978 – 2010) był najdłuższym w historii polskiego żeglarstwa – trwał 32 lata. Jacht odwiedził 82 państwa oraz 449 portów. Podczas spotkania w Zahir Fitness Club Jerzy Radomski wspominał, że była to przygoda życia. Ostatnia odsłona morskich wojaży kapitana to druga wyprawa dookoła świata, nazwana „rejsem wspomnień”, w latach 2012 – 2016.

Swoje przygody kapitan Jerzy Radomski opisał w dwóch książkach „Czarny Diament tnie oceany” oraz „Burgas i Bosman. Psy z Czarnego Diamentu”.

Katarzyna Barczyńska-Łukasik

To Łaźnia Moszczenica stoi za kampanią banerową. Odkryli karty na konferencji

Władze Jastrzębia-Zdroju oraz przedstawiciele Łaźni Moszczenica odkryli karty. Wzbudzająca ogromne emocje, prowadzona z początkiem marca w mieście kampania banerowa, to inicjatywa Łaźni mająca zachęcić mieszkańców do dialogu. Podczas wspólnej konferencji prasowej w budowanym obiekcie zaprezentowano założenia akcji oraz identyfikację wizualną nowej instytucji.

W remontowanym budynku, który już w tym roku stanie się Łaźnią Moszczenica – Instytutem Dziedzictwa i Dialogu, odbyła się konferencja prasowa, podczas której prezydent Jastrzębia-Zdroju Anna Hetman oraz dyrektor Łaźni Moszczenica Izabela Grela odkryły karty i wyjaśniły dlaczego w mieście w ostatnich dniach pojawiły się wzbudzające emocje napisy.

Okazuje się, że hejterska kampania to pomysł na promocję nowej instytucji, która będzie miała swoje otwarcie w sierpniu tego roku. Jak podkreśliła Izabela Grela, kontrowersyjna kampania miała zachęcić do dyskusji i to się udało.

W naszych mediach także prowadziliśmy dywagacje, kto może stać za niecodziennymi treściami. Również mieszkańcy Jastrzębia-Zdroju, w wiadomościach do naszej redakcji, poruszali temat banerów i ich powiązania z konkretnymi grupami politycznymi w mieście. Treści były krytyczne wobec władz Jastrzębia-Zdroju, okazuje się jednak, że był to nietypowy pomysł na promocję. Podczas konferencji prasowej banery zostały uzupełnione o dodatkowe zdania, które zupełnie zmieniły znaczenie przekazywanych informacji, a jednocześnie zachęciły do odwiedzenia lub

zainteresowania się nową instytucją.

– Sama z początku byłam zbulwersowana tymi treściami oraz ciekawiło mnie kto stoi za hejterskimi banerami – powiedziała podczas konferencji prasowej prezydent Anna Hetman.

– Najpiękniejsza w tej kampanii jest reakcja jastrzębian, którzy dzwonili do redakcji radia oraz pisali do innych mediów z oburzeniem, bo ktoś obrażał ich miasto – powiedziała p.o. dyrektora Łaźni Moszczenica Izabela Grela zaznaczając jednocześnie, że kampania wymagała dużego zaufania do pracowników nowej instytucji oraz ich wyjścia z osobistej strefy komfortu, bo po godzinach pracy wieszali banery w miejscach niedozwolonych, co miało symboliczne znaczenie dla hejtu, który także jest niedozwolony i jest zjawiskiem negatywnym.

W konferencji udział wzięli także przedstawiciele Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej – prezes Janusz Michałek oraz wiceprezes Andrzej

Zabiegliński, którzy podkreślili synergię rozrywki nauki i biznesu, którą będzie się cechować Łaźnia Moszczenica. Z kolei dyrektor ZS6 Jolanta Kłopeć reprezentowała młodych, bo to właśnie młodzież z „Sobieskiego” wyszła z inicjatywą stworzenia w Łaźni

n Podczas konferencji prasowej banery zostały uzupełnione o dodatkowe zdania, które zupełnie zmieniły znaczenie przekazywanych informacji, a jednocześnie zachęciły do odwiedzenia lub zainteresowania się nową instytucją. Fot. S.KamczyK

Moszczenica miejsca i przestrzeni dla młodzieży, której, ich zdaniem, brakuje w mieście. Swoje pomysły i potrzeby przekazali oni pracownikom Instytutu, aby zostały one uwzględnione w drugim etapie projektu.

Misja , wizja, kolory i paprotka

– 21 marca budzi się do życia nie tylko wiosna, ale też zupełnie nowa marka w regionie. Jesteśmy jak ta wyrastająca z ruin paprotka, którą odkryliśmy zanim wjechał tu ciężki sprzęt – wyjaśnia Izabela Grela, dyrektorka Łaźni podczas pierwszej konferencji w murach nowej instytucji.

Paprotka stała się inspiracją do stworzenia naszego systemu identyfikacji wizualnej. – Paproć kojarzy się z węglem, a naszym centrum będzie Carbonarium, czyli multimedialna wystawa o węglu ukazanego w rozmaitych kontekstach. Jest motywem obrazów Ludwika Holesza – artysty, górnika i pracownika tej kopalni, który na swoich dziełach uwieczniał wyobrażony i kolorowy świat z czasów, kiedy węgiel był zielony. Jest rośliną, która wyrosła tutaj, właściwie na betonie. Teraz będzie symbolem Łaźni Moszczenica

– tłumaczy Izabela Grela prezentując po raz pierwszy logo i całą identyfikację wizualną marki.

turalne, jak i biznesowe – tłumaczyła prezydent Anna Hetman. – Współczesna gospodarka to także firmy z sektora usług nowoczesnych. Do tej pory w Jastrzębiu-Zdroju nie mieliśmy wystarczającej liczby nowoczesnych przestrzeni biurowych spełniających najwyższe standardy europejskie i wymagania nowoczesnego biznesu. Czas to zmienić – dodała.

do nas, my wychodzimy do nich. W Galerii Zdrój otwieramy swoją „filię”, w której do czasu otwarcia będziemy pokazywać wystawy, prowadzić warsztaty i spotkania – dodaje.

Energetyczne i radosne kolory identyfikacji kontrastują nie tylko z negatywnymi hasłami z początku kampanii, ale też z surowym, industrialnym wnętrzem budynku, który będzie siedzibą Łaźni. Multikolorowa identyfikacja ma podkreślać zerwanie ze stereotypem i pokazywać budowanie nowej jakości na dziedzictwie.

– Naszą misją jest dostarczanie wielozmysłowych doświadczeń. Chcemy prowadzić i rozwijać interdyscyplinarną instytucję i miejsce, organizować imprezy, zapewniając i mieszkańcom i turystom dostępne, różnorodne i nieoczywiste formy spędzania czasu wolnego – tłumaczy Izabela Grela i dodaje, że w wizji Łaźni bardzo istotne jest, by formy wypoczynku i spędzania wolnego czasu były wypracowywane w dialogu z ludźmi.

Nie tylko kultura, ale i biznes

Choć większość osób kojarzy Łaźnię głównie z powstającą tu wystawą o węglu (Carbonarium), instytucja ta połączy dwa filary: wzbogaci ofertę kulturalno-rozrywkową miasta, a w drugim etapie inwestycji powstanie przestrzeń biznesowa. –To przestrzeń, w której mieszkańcy będą mogli realizować swoje pomysły: zarówno kul-

Tą zmianą ma być porozumienie między miastem a KSSE SA (które podpisane zostało podczas konferencji) oraz stworzenie przestrzeni biznesowej w drugiej części Łaźni. Mają znaleźć się w niej pomieszczenia biurowe i coworkingowe do wynajmu krótko i długookresowego, sale konferencyjne i pracownie warsztatowe. Całości dopełnią udogodnienia: parking, restauracje, strefy rekreacji i obsługa recepcyjna. Tam swoje docelowe miejsce znajdzie realizowane z sukcesami centrum kompetencyjne Enter Jastrzębie (nagrodzone 16 marca 2023 przez Polski Kongres Klimatyczny mianem Lidera Transformacji Energetycznej), a Katowicka Specjalna Strefa Ekonomiczna zadba o powstanie akceleratora przedsiębiorczości, w którym stworzy atrakcyjne warunki dla firm lokalnych i inwestorów zewnętrznych. – Mamy nadzieję, że wesprze nas w tym również Polska Agencja Inwestycji i Handlu z którą ściśle współpracujemy od kilku lat właśnie w zakresie pozyskiwania inwestycji zagranicznych z sektora usług nowoczesnych – dodaje prezydent Anna Hetman.

Wychodzą do ludzi

Łaźnia Moszczenica, jako instytucja działa już ponad rok w tymczasowej siedzibie. – Jesteśmy dla ludzi i z nimi chcemy działać –mówi Izabela Grela. – Skoro nie mogą jeszcze przyjść

Będzie się działo Podczas konferencji pracownicy Łaźni zaprezentowali kalendarz tegorocznych imprez. Organizują Święto Flagi, pier wszy Festiwal Żelaznego Szlaku Rowerowego, Piknik w kurorcie, Śląskie Smaki, Industriadę, Festiwal Górnej Odry, otwarcie Carbonarium, Festiwal Porozumienia oraz Święto Niepodległości. Zaproszeni goście mogli też poczuć przedsmak tego, co w samym budynku Łaźni będzie można robić. Samodzielnie wykonywali nadruki na bawełnianych torbach metodą sitodruku oraz kosztowali kawy, którą będzie można kupić w tutejszym sklepie z pamiątkami.

Na jakim są etapie?

Projektanci postarali się, by industrialne dziedzictwo górniczej łaźni pozostało widoczne. Roboty budowlane wykonane są w 80%. Gotowe są posadzki, stolarka drzwiowa, szklana fasada. Wykonano tynki i okładziny z płytek, zainstalowano wszystkie sanitariaty. Pozostało malowanie i roboty wykończeniowe, a także montaż wyposażenia, oświetlenia, monitoringu czy balustrad. Na zewnątrz pojawią się elementy małej architektury i nasadzenia. Na miejsce wchodzi firma Trias AVI sp. z o.o., która zajmuje się samą ekspozycją Carbonarium. Firma ma na koncie między innymi Podziemny Rynek w Krakowie czy Centrum Dialog Przełomy. Zgodnie z projektem, Łaźnia ma zostać otwarta w sierpniu tego roku.

Szymon Kamczyk

Wyborcze układanki 2023

Czy powtórka wyników wyborów z 2019 jest możliwa w naszym okręgu wyborczym?

Choć nie wyznaczono terminu wyborów parlamentarnych, nieoficjalna kampania wyborcza trwa na dobre. Wbrew retoryce polityków, rywalizacja przebiega nie tylko między partiami, ale również wewnątrz samych ugrupowań – potencjalnych kandydatów jest więcej niż „biorących” miejsc na listach. Dlatego „z łokcia” można dostać nie tylko od przeciwnika politycznego, ale również kolegi czy koleżanki z tej samej partii.

W poprzednich wyborach parlamentarnych PiS zdobyło 5 mandatów w naszym okręgu wyborczym. Na sukces Zjednoczonej Prawicy złożyły się świetne wyniki Bolesława Piechy i Michała Wosia, a także brak manda-

tu dla Konfederacji pomimo 7,17% głosów oddanych na tę listę i osobistego sukcesu lokalnego lidera tego ugrupowania Romana Fritza.

R. Fritz otrzymał ponad 10 tys. głosów – niewiele mniej niż poseł Grzegorz Matusiak z PiS (różnica około 1 tys. głosów) czy posłanka Gabriela Lenartowicz z PO (różnica około 1,5 tys. głosów). Zadziałała tu wyborcza arytmetyka związana z zastosowaniem metody

D’Hondta do podziału mandatów między zwycięskie ugrupowania. 3 mandaty zdobyła Koalicja Obywatelska, a 1 mandat przypadł Lewicy.

Planowane na jesień 2023 roku wybory parlamentarne mogą zachwiać tym politycznym układem. PiS obawia się nie tylko opozy-

cji, ale również Konfederacji, która próbuje podebrać partii rządzącej część konserwatywnego elektoratu (drożyzna, różnice w postrzeganiu wojny na Ukrainie, zmęczenie rządami PiS). Ale czy to wystarczy Konfederacji do zdobycia mandatu? To już będzie za-

leżeć nie tylko od wyników samej Konfederacji, ale również aktywności działaczy Polski 2050. Pojawienie się tego ugrupowania jeszcze bardziej komplikuje sytuację polityczną w naszym regionie – zwłaszcza, że będzie ono podbierać elektorat Koalicji Obywatelskiej,

a w części również Lewicy. Wydaje się, że 4 mandaty dla PiS są pewne (tak realnie oceniają własne możliwości działacze tej partii w naszym regionie), ale zdobycie 5. mandatu będzie nie lada sztuką. KO prawdopodobnie utrzyma 3 mandaty. Co nie oznacza, że obecni posłowie mogą spać spokojnie... Swoje ambicje, mniej lub bardziej otwarcie, artykułują działacze, którzy dotychczas w ławach poselskich nie zasiadali. Nie trzeba nikogo przekonywać, że obecni posłowie bynajmniej nie są uradowani z tego powodu.

O utrzymanie

1 mandatu powalczy Lewica. Do zdobycia miejsca w

Sejmie aspirować będą wspomniane już Konfederacja i Polska 2050. Biorąc pod uwagę metodę D’Hondta przy rozdziale mandatów, jest bardzo mało prawdopodobne, aby oba te ugrupowania zdołały wprowadzić do Sejmu posłów z naszego regionu. Mało tego, wciąż realny jest scenariusz, w którym PiS zdobywa 5 mandatów, KO 3 mandaty, Lewica 1 mandat, a kandydaci Konfederacji i Polski 2050 z naszego okręgu w ogóle nie wchodzą do Sejmu. W PiS jest na to dość zaskakujący pomysł, który jednak nie przekonuje części zasłużonych działaczy. O tym napiszemy w kolejnej części „Wyborczych układanek”.

Wojciech Żołneczko

n Wybory do Sejmu i Senatu odbędą się jesienią 2023 roku.

Od 30 lat, dzięki pracy kilkudziesięciu wolontariuszy, Hospicjum Domowe w Jastrzębiu-Zdroju stale się rozwija. Aktualne wyzwania to wdrożenie pierwszego w Polsce cyfrowego programu ułatwiającego opiekę wolontariuszy nad osobami chorymi oraz budowa nowej siedziby wraz z magazynami sprzętu medycznego. Także i ty możesz pomóc w ich realizacji.

Wesprzyj chorych i rozwój Jastrzębskiego Hospicjum

Hospicjum Domowe im.

Ks. Eugeniusza Dutkiewicza przy Parafii św. Katarzyny w Jastrzębiu-Zdroju opiekuje się osobami w ciężkim okresie choroby nowotworowej, a także ich rodzinami. Pomoc jest całkowicie bezpłatna. Świadczona jest bezinteresownie, z potrzeby serca. Jastrzębskiej hospicjum jest jednym z niewielu w Polsce, które utrzymuje się wyłącznie z datków i darowizn. Praca na rzecz podopiecznych jest dobrowolna i nikt z ponad 40 wolontariuszy, nie pobiera z tego tytułu żadnego wynagrodzenia. Dotyczy to także lekarki i pielęgniarek.

Wszechstronna pomoc W 2022 roku do Jastrzębskiego Hospicjum zgłoszono ponad 160 osób, które mogły liczyć nie tylko na pomoc medyczną i pielęgnacyjną, ale także wsparcie psychologiczne, duchowe i techniczne. Stale ze sprzętu korzysta około 100 osób. Hospicjum dysponuje m.in. specjalistycznymi lóżkami, materacami antyodleżynowymi i koncentratorami tlenu, a także innym drobnym sprzętem. Tutaj także chorzy otrzymają materiały opatrunkowe i higieniczne. Sprzęt w pierwszej kolejności trafia do osób z chorobą nowotworową. Jeśli rezerwa jest duża, wówczas

mogą z niego korzystać osoby cierpiące na inne dolegliwości zdrowotne. – W naszym hospicjum dokładamy wszelkich starań, by chorzy swoje ostatnie dni, tygodnie czy miesiące mogli spędzić w gronie najbliższych, we własnym domu a nie na szpitalnym łóżku. Nikt z nas nie jest gotowy na śmierć, na pożegnanie z najbliższymi. Dlatego w tym trudnym czasie, zarówno chory jak i jego rodzina, potrzebują wszechstronnej pomocy i wsparcia, od opieki medycznej poczynając na słowach otuchy kończąc – mówi Teresa Nałudka, wolontariuszka i członek Zarządu Stowarzyszenia Hospicjum Domowe im. Ks. Eugeniusza Dutkiewicza przy Parafii św. Katarzyny w Jastrzębiu-Zdroju.

Nowa siedziba i nowoczesna obsługa Sporym wyzwaniem dla Hospicjum jest wprowadzenie cyfrowego programu ułatwiającego wolontariuszom opiekę nad osobami chorymi. Trwają obecnie prace nad system „E-opieki”, który pozwoli precyzyjnie zarządzać pomocą. Kolejne zadanie to budowa nowej siedziby. Coś co jeszcze niedawno było w sferze marzeń ma szansę się ziścić. Od początku swojego istnienia, dzięki życzliwości

Praca na rzecz chorych jest dobrowolna i nikt z ponad 40 wolontariuszy nie pobiera z tego tytułu żadnego wynagrodzenia rej działki i modernizacja istniejącego tutaj budynku w znacznym stopniu ułatwi obsługę osób korzystających z naszego wsparcia.

wiernych i wsparciu księdza proboszcza, Hospicjum korzysta z pomieszczeń Parafii św. Katarzyny w Jastrzębiu-Zdroju. Niestety stale brakuje miejsca, głównie na przechowywanie i konserwację sprzętu medycznego. – W ubiegłym roku kupiliśmy nieruchomość zabudowaną przy ul. Cieszyńskiej w Jastrzębiu-Zdroju. Zamierzamy stworzyć tutaj pomieszczenia administracyjne a także wybudować magazyny z prawdziwego zdarzenia. Adaptacja spo-

Przed nami duże wyzwanie także finansowe, dlatego już teraz, w imieniu wszystkich podopiecznych, serdecznie dziękuję za wszelką

pomoc – podkreśla Grażyna Kuczera, wolontariuszka i przewodnicząca Zarządu Jastrzębskiego Hospicjum.

Nowa siedziba Hospicjum przy ul. Cieszyńskiej w Jastrzębiu-Zdroju przed modernizacją i po remoncie (wizualizacja techniczna)

20-lecie działalności „Jastrzymbioków”. To był „geburstag”!

Geburstag, czyli urodziny i to nie byle jakie, bo 20. obchodził Zespół Folklorystyczny „Jastrzymbioki” im. prof. Adolfa Dygacza. Był tort, wspomnienia i oczywiście śląska piosenka.

W niedzielę w remizie Ochotniczej Straży Pożarnej Jastrzębie Górne odbyła się impreza urodzinowa, czyli po śląsku gyburstag,

zespołu „Jastrzymbioki”. Ta grupa pasjonatów rodzimej kultury ma duże zasługi w jej propagowaniu. Bierze udział w przeglądach folklorystycznych, dożynkach, konkursach gwarowych i śpiewaczych. Jednak mieszkańcy chyba najbardziej kojarzą „Jastrzymbioków” z inscenizacji obrzędowych, które odbywały się w Galerii Historii Miasta, a były

to: Szkubaczki (darcie pierza), Kiszenie kapusty, Polterabend (tłuczenie szkła w przeddzień ślubu), Herody (kolędnicy), Z kołoczem do pana młodego (obyczaje weselne), Świynty Jon przichodzi. Bez przesady można powiedzieć, że to śląska kultura w najlepszym wydaniu.

– Przez cały czas naszej działalności byliśmy otwarci na każdego niezależnie od

jego zdolności wokalnych, liczyły się przede wszystkim chęci. Można było zobaczyć nas w przedszkolach, szkołach, na imprezach miejskich. A wszystko zaczęło się w 2003 roku podczas spotkania z okazji Dnia Kobiet, a dokładnie od opowieści o karze, czyli taczce. Wówczas spontanicznie zawiązał się zespół „Jastrzymbioki” – wspominają jego członkinie.

Obecna na uroczystości prezydent Anna Hetman

złożyła zespołowi życzenia z okazji okrągłej rocznicy działalności.

– 20-lecie Zespołu Folklorystycznego „Jastrzymbioki” to wspaniałe osiągnięcie, które potwierdza waszą miłość do folkloru oraz waszą wytrwałość i determinację w pracy zespołowej. Życzę wam, abyście dalej cieszyli się swoją pasją, przekazując ją innym i promując folklor w sposób piękny i wartościowy – mówiła podczas jubileuszu prezydent Anna

Hetman.

Potem na sali królowały śląskie piosenki, był urodzinowy tort, wspomnienia i rozmowy. Zespół zaprasza do wstąpienia w swoje szeregi każdego wielbiciela kultury śląskiej. Zaproszenie szczególnie kieruje do młodego pokolenia. Siedziba „Jastrzymbioków” mieści się w remizie Ochotniczej Straży Pożarnej Jastrzębie Górne, przy ulicy Pszczyńskiej.

Katarzyna Barczyńska-Łukasik

Jastrzębskie

biblioteki

pomagają ofiarom trzęsienia ziemi

6 lutego w Turcji i Syrii zadrżała ziemia, powodując ogromne straty i śmierć tysięcy ludzi. Trudno pozostać obojętnym wobec niewyobrażalnego cierpienia ofiar trzęsienia ziemi. W bibliotece szkolnej Zespołu Szkół Nr 2 im. Wojciecha Korfantego w Jastrzębiu-Zdroju zorganizowana została zbiórka „Koc od każdej klasy”.

– Akcji przyświecały dwa cele. Pierwszy to oczywiście pomoc pokrzywdzonym.

Drugi, nie mniej ważny, to aspekt wychowawczy. Wspólne pomaganie integruje, pozwala rozwijać różne umiejętności oraz daje poczucie sensu i satysfakcji. Na apel biblioteki i Samorządu Uczniowskiego ZS Nr 2 odpowiedzieli uczniowie, nauczyciele i pracownicy szkoły – infor-

n Także biblioteki pozostałych jastrzębskich szkół dołączyły do akcji Fot. ZS 2

mują organizatorzy przedsięwzięcia.

Zebrane koce, śpiwory, środki higieny dla kobiet i dzieci, chusteczki nawilżane zostały odwiezione do Centrum Wolontariatu przy Politechnice Śląskiej w Gliwicach, a stamtąd trafiły bezpośrednio do potrzebujących. Do akcji zorganizo-

wanej przez bibliotekarki z „Korfantego” włączyły się biblioteki jastrzębskich szkół: Zespołu Szkół nr 3, Szkoły Podstawowej nr 10, Szkoły Podstawowej nr 18, a także społeczność Szkoły Podstawowej nr 1. Organizatorki dziękują za zaangażowanie wszystkim darczyńcom.

n Zespół Folklorystyczny „Jastrzymbioki” obchodził 20-lecie działalności Fot. KaBa (2)

n „Jastrzymbioków” można usłyszeć podczas imprez miejskich

Aeracja trawnika – kiedy aerować trawnik?

Aeracja trawnika to jeden z niezbędnych zabiegów pielęgnacyjnych wykonywanych w ogrodzie, który pozwala utrzymać piękny wygląd murawy. Mimo jego skuteczności wciąż wiele osób o nim zapomina lub nie wie, jak przeprowadzać go prawidłowo.

Czym jest zabieg aeracji?

Aeracja trawnika to nic innego jak napowietrzenie i rozluźnienie gleby. Dzięki temu zabiegowi staje się ona pulchniejsza i zwiększa się masa korzeniowa murawy. Dodatkowo wszelkie składniki odżywcze, w tym woda, którą podlewamy roślinność w ogrodzie, są lepiej przyswajalne. Nasiona trawy wysiane na ziemi poddanej aeracji wypuszczają silniejsze, gęstsze i bardziej odporne na deptanie źdźbła. Przy okazji w ten sposób możemy pozbyć się obumarłych po zimie korzonków oraz budzących się do życia chwastów znajdujących się w glebie. To ważny

zabieg pielęgnacyjny, który powinien znaleźć się w grafiku każdego posiadacza trawnika.

Napowietrzanie trawnika to zabieg polegający na nakłuwaniu podłoża specjalnymi kolcami lub nożami rurkowymi. Nakłuwanie trawnika możesz wykonać za pomocą specjalistycznych narzędzi – manualnych lub mechanicznych, np.:

• nakładek z kolcami, które mocuje się na podeszwach butów,

• wałka z kolcami,

• aeratora elektrycznego,

• specjalnego płynu.

Rodzaje aeracji

Rozróżniamy dwa rodzaje aeracji trawnika w zależności od stopnia ingerencji: płytką (powierzchniową) lub głęboką (wgłębną). Ta pierwsza polega na nakłuwaniu darni na nie więcej niż 3 – 4 cm głębokości. Taki zabieg służy lekkiemu poruszeniu ziemi w miejscach, w których pochłania ona widocznie za mało wody. Zalecana jest do trawników

aerować trawnik?

–wypielęgnowanych, których nie atakuje mech, a które potrzebują jedynie odświeżenia. Stosuje się ją również w przypadku młodych trawników.

Do płytkiej aeracji możesz zastosować nakładki na buty lub wałek z kolcami. Nie wymaga ona bowiem specjalistycznego sprzętu.

Z kolei aeracja głęboka to nakłuwanie trawnika do głębokości nawet 8 – 10 cm. Przydaje się w przypadku często użytkowanych trawników lub kiedy chcemy intensywnie odżywić murawę. W tym przypadku zalecane jest użycie aeratora mechanicznego.

Ciekawym rodzajem napowietrzania jest aeracja biologiczna. To preparat w płynie, który nie tylko wpływa pozytywnie na nawadnianie i napowietrzanie ziemi, ale również niszczy szkodliwe bakterie, wirusy i grzyby.

Aeracja czy wertykulacja? Który

z tych zabiegów jest wydajniejszy?

Mówiąc o aeracji, mamy na myśli nakłuwanie ziemi ostrymi kolcami, by w ten sposób ją poruszyć i napowietrzyć. Jest to stosunkowo delikatny zabieg, którego wykonywanie nie wymaga od nas dużej wprawy. Nie wpływa on na głębokie warstwy gleby i można go stosować nawet kilka razy w roku. Wertykulacja natomiast jest zabiegiem o znacznie większym zasięgu. Polega na pionowym nacinaniu darni ostrzami. Oprócz napowietrzenia i lepszego na-

wodnienia ziemi pozwala także na usunięcie mchu, głęboko ukrytych korzeni i szkodników. Wertykulację wykonuje się raz lub dwa razy w roku. Każdorazowo należy jednak zaplanować odpowiednią ilość czasu na regenerację trawnika.

Aeracja trawnika – kiedy jest na nią najlepsza pora?

Zabieg aeracji trawnika przynosi najlepsze efekty, kiedy wykonywany jest co najmniej dwa razy w roku. Zazwyczaj przeprowadza się go na początku wiosny i późnym latem. Pierwszą aerację wykonujemy najwcześniej w drugim roku od założenia trawnika. Trawa powinna być lekko wilgotna i świeżo skoszona na wysokość około 3 cm. Im intensywnie użytkowany jest trawnik, tym częściej można przeprowadzić na nim zabieg aeracji.

Właściwie przeprowadzona aeracja trawnika umożli-

wi Ci łatwiejsze pozbycie się mchu i filcu, a także zarodników grzybów i nasion chwastów. Podczas aeracji zadbaj o każdy kawałek trawnika, ale szczególnie skup się na miejscach, gdzie występują ubytki, a gleba jest zbita. Jeśli jej dokładnie nie napowietrzysz i rozluźnisz, proces wysiewania nowej trawy może się nie udać.

Efekty regularnej i prawidłowej aeracji zauważysz bardzo szybko. Twój trawnik stanie się bardziej miękki i gęsty, a także bardziej odporny na deptanie. Podczas podlewania woda będzie się równomiernie wchłaniać w glebę, a na trawniku nie będą tworzyć się kałuże. Jeśli, mimo zabiegu aeracji, w niektórych miejscach na trawniku nadal po podlewaniu będzie stała woda, to znak, że wykonane nakłuwanie było zbyt płytkie i zamiast aeracji powierzchniowej powinieneś wykonać wgłębną.

Źródło: www.castorama.pl

Najlepsze panele podłogowe – na co zwrócić uwagę?

Choć elementy wyposażenia można wymienić, a ściany przemalować na inny kolor, to podłoga pozostanie taka sama na długie lata. Z tego powodu wybierając rodzaj posadzki, powinieneś zawrócić uwagę zarówno na jej parametry wytrzymałościowe, jak i estetyczne. Wygodny system montażu, odporna powłoka i elastyczny spód – oto cechy, którymi powinny charakteryzować się najlepsze panele podłogowe.

Do najważniejszych aspektów zalicza się z pewnością technika montażu. Dawniej panele podłogowe klejono. To rozwiązanie okazało się jednak niepraktyczne, chociażby ze względu na konieczność wymiany całej podłogi w przypadku uszkodzenia, nawet jeżeli dotyczyło ono niewielkiej części. W takich sytuacjach zerwanie choć jednego elementu wiąże się z naruszeniem

REKLAMA

struktury sąsiednich, dlatego częściowa wymiana podłogi jest niemożliwa. Z drugiej strony panele klejone mają swoich zwolenników – ich montaż jest bardzo łatwy, a w przypadku wyjątkowo trwałych modeli, obawa o zniszczenie jest znikoma.

Nowoczesne panele podłogowe są montowane systemem zatrzaskowym, czyli „na klik”. Nie wymagają klejenia do podłoża, dzięki czemu w przypadku uszkodzeń (na przykład w wyniku zalania), możesz łatwo wymienić tylko te elementy, które nie nadają się do dalszego użytku.

Warto zwrócić uwagę także na rdzeń panelu – czyli płytę pilśniową MDF lub HDF. Jej rodzaj częściowo determinuje odporność elementu na uszkodzenia mechaniczne.

Płyta HDF cechuje się większą gęstością, która wiąże się również z lepszymi parametrami wytrzymałościowymi. Jeżeli jednak podłoga nie

znajduje się w korytarzu, rdzeń z płyty MDF będzie wystarczający, a przy tym nieco tańszy.

Do oceny jakości paneli kluczowa jest warstwa wierzchnia – powłoka z laminatu lub winylu. Jej zadaniem jest ochrona struktury przed szkodliwym działaniem czynników zewnętrznych, na przykład wilgoci, środków chemicznych czy promieniowania UV. Grubość bariery decyduje również o klasie ścieralności. Istotna jest także dolna warstwa paneli. Choć większość z nich wymaga dodatkowego podkładu (zwykle ze względu na wyrównanie podłoża), elastyczność spodniej części wpływa na ogólne użytkowanie całej podłogi, na przykład poprzez redukcję hałasu.

Panele laminowane

Czym charakteryzują się panele laminowane? Nowoczesna struktura składa się z czerech komponentów:

spód z laminatu celulozowo -żywicznego, rdzeń z płyty HDF/MDF, warstwa ozdobna i powłoka z laminatu mineralno-żywicznego.

Każdy z nich odpowiada za poszczególne funkcje, czyli kolejno: dopasowanie do podłoża i wygłuszenie, odporność na wgniecenia, estetyczny wygląd i klasa ścieralności (oznaczana jako AC).

W pomieszczeniach, przez które przechodzą ciągi komunikacyjne (na przykład przedpokój i salon), warto zastosować panele o zwiększonej wytrzymałości, co daje Ci gwarancję, że podłoga zachowa nienaganny wygląd przez lata.

Panele winylowe

Tego rodzaju modele charakteryzują się niezwykle elastyczną warstwą podkładową, która zwykle jest wykonana z korka lub spienionego PCV.

Jak wskazuje nazwa, rolę ochronnej powłoki pełni wi-

nyl. Polimer wykazuje znacznie większą odporność na wilgoć niż laminat, dlatego też panele winylowe słyną z możliwości wykorzystania w łazience i kuchni.

Klasa ścieralności jest zależna od grubości warstwy winylowej – różnica jest widoczna gołym okiem w cenie poszczególnych modeli.

Panele winylowe ze względu na szersze zastosowanie w domowych pomieszczeniach cieszą się również bogatszym wyborem wzorów. Oprócz imitacji drewna dostępne są modele, które naśladują kamień, płytki ceramiczne, a nawet elegancki marmur.

Na uwagę zasługuje także samoprzylepny model – to rozwiązanie, które zapewni Ci wyjątkowo szybki i łatwy montaż.

Panele podłogowe – podsumowanie

Zawsze zwracaj uwagę na klasę ścieralności – powinna być odpowiednia do rodzaju pomieszczenia.

Wybierz model o dogodnym dla Ciebie sposobie montażu – więcej informacji znajdziesz w tym artykule.

Aby zoptymalizować funkcjonalność podłogi z paneli, dobierz odpowiedni podkład.

Sprawdź dodatkowe informacje w specyfikacji produktu – zwróć uwagę na cechy takie jak wodoodporność, antystatyczność i antypoślizgowość.

Źródło: www.castorama.pl

Twój wymarzony

ogród

z Kwiaciarnią Orchidea

Wiosna na dobre zawitała w naszych ogrodach, więc to najlepszy moment, by o nie zadbać. W tym momencie konieczna będzie wizyta w jednym z największych centrów ogrodniczych w regionie – w Kwiaciarni „Orchidea” – zlokalizowanej w Kornowacu na trasie Racibórz – Rybnik. W ofercie Orchidei można znaleźć szeroki wybór kwiatów balkonowych i rabatowych. Dzięki własnej produkcji dostępne są one w cenach producenta. Można tu zakupić również: nasiona, rośliny cebulowe, byliny, ziemię kwiatową, torf i korę.

Aby ogród stał się jeszcze piękniejszy w ofercie można również znaleźć nawozy wiodących marek. W naszych ogrodach i na balkonach nie może zabraknąć także pięknych donic, których w Orchidei jest całe mnóstwo. Ponadto w ofercie centrum ogrodniczego znajdziemy również figurki ogrodowe, narzędzia ogrodnicze, folie i maty, a także artykuły do nawadniania roślin i wiele innych produktów. Orchidea to również dobrze zaopatrzona kwiaciarnia, w której oprócz wiązanek można znaleźć duży wybór upominków i artykułów do aranżacji wnętrz. Tutaj na pewno każdy znajdzie to, czego szuka.

eksperci branży budowlanej i ogrodniczej

BRUK PRZEDSTAWIA: 3 argumenty za zastosowaniem EKOnawierzchni wokół domu

Ułożenie wokół domu EKOnawierzchni z kostki

brukowej ma wiele zalet. Poznaj Vjetrę® oraz

Mandala i zobacz, co zyskasz, wykorzystując te innowacyjne produkty na swojej posesji.

Prestiżowy design

ści. Sprawił on, że układane nawierzchnie nabierają wyjątkowej atrakcyjności i idą w parze z duchem EKO.

Troska o środowisko

wiele. Przede wszystkim możliwość dopasowania EKOwzoru bruku do własnych potrzeb. Vjetra® posiada kilkanaście dostępnych opcji, w tym względzie ma jednak nieskończenie wiele możliwości. Bogactwo wzorów pozwala na łatwy wybór takiego który odpowie i wymaganym obciążeniom, i naszemu gustowi.

Oszczędność

50% powierzchni wyłączono z biologicznie czynnych. Trzecim sposobem na oszczędność jest udział kostek programie: Kostka z DOPŁATĄ do 5000 zł.

Dofinansowanie: Kostka z DOPŁATĄ do 5000 PLN

Pierwsza korzyść: wzornictwo z najwyżej półki. Vjetra® jako jedyna kostka brukowa w Polsce zdobyła najbardziej prestiżową nagrodę w dziedzinie designu: Red Dot Award 2022. Mandal prezentuje zaś piękno i dekoracyjność w stylu EKO, których próżno szukać na polskim rynku. Kształt kostek stał się kluczem do ich innowacyjno-

To korzyść numer 2. Vjetra® i Mandal pozwalają na stworzenie nawierzchni biologicznie czynnych. Od tradycyjnych produktów ażurowych odróżnia je jednak

Mandal i Vjetra® pozwalają na oszczędność pieniędzy na 3 sposoby. Redukują koszty utwardzenia nawierzchni (w zależności od wzoru 1m2 Vjetry® pozwoli na zabudowanie nawet 3 m2). Bruk przepuszczający wodę do gruntu pozwoli też na uniknięcie w przyszłości podatku od deszczu. Ma on obowiązywać właścicieli nieruchomości powyżej 600 m2, na których więcej niż

Aby otrzymać dofinansowanie należy wykonać 3 kroki: zakupić odpowiednią ilość kostki brukowej Vjetra®/V-Vjetra lub Mandal, wykonać fotografie zabudowanej nawierzchni oraz wraz z etykietami produktu wysłać je za pomocą formularza zgłoszeniowego do producenta. O kwocie dofinansowania decyduje ilość zakupionych produktów.

Wszelkie szczegóły na stronie: bruk.info.pl/kostka-z-doplata

jaki piec gazowy do domu 120m2? s

Piece gazowe to coraz częściej stosowane rozwiązania, szczególnie do ogrzewania domów o dużej powierzchni. Są proste w obsłudze oraz niskoemisyjne, a do niedawna gaz uważano za jeden z bardziej ekonomicznych rodzajów paliwa. Zobacz, jaka moc kotła gazowego do domu 120 m2 sprawdzi się najlepiej.

Ile kW powinien mieć kocioł gazowy, czyli jaka moc

kotła gazowego do domu 120 m2 będzie optymalna?

Jaki piec gazowy kondensacyjny lub atmosferyczny wybrać? Jeżeli chcesz ogrzewać także wodę w domu za pomocą gazu, to może lepszym rozwiązaniem będzie piec dwufunkcyjny? A może wystarczy Ci piec jednofunkcyjny? Odpowiedzi na te i inne pytania dotyczące ogrzewania gazowego niewielkiego domu znajdziesz w tym artykule.

Rodzaje pieców gazowych

Zastanawiasz się, jaki piec gazowy kupić, aby nie wydawać zbyt dużo na ogrzewanie, a mimo to cieszyć się komfortem i ciepłem w domu? Na początek warto wiedzieć, że pytanie to poprawnie powinno brzmieć: jaki kocioł gazowy do domu 120 m2 kupić. Istnieje bowiem różnica pomiędzy piecem a kotłem. Piec to urządzenie, które wytwa-

rza ciepło i jednocześnie jest jego nośnikiem w danym pomieszczeniu (ogrzewa go). Kocioł natomiast wytwarza ciepło, ale go nie magazynuje. Zadaniem kotła jest transport energii cieplnej za pomocą nośnika ciepła, np. wody, do innych pomieszczeń.

Do wyboru są kotły tradycyjne (atmosferyczne), kondensacyjne, pulsacyjne lub z możliwością pracy w kaskadzie. Czym się różnią poszczególne typy urządzeń?

Kotły gazowe tradycyjne (atmosferyczne) i kondensacyjne działają na podobnych zasadach i wyglądają podobnie. Różnią się jednak efektywnością pracy. Piec gazowy tradycyjny ma tzw. sprawność na poziomie ok. 80 – 90% − co wydaje się i tak bardzo wysoką wartością. Piec gazowy kondensacyjny może osiągać sprawność nawet do 110%. Jak to możliwe?

Kocioł gazowy spala gaz (swoje paliwo), a w wyniku tej reakcji tworzona jest para wodna i CO2 − spaliny. Piece tradycyjne nie wykorzystują tych produktów ubocznych. Jednak kocioł kondensacyjny potrafi odbierać ciepło, które wytwarza para wodna. I to właśnie dodatkowe procenty sprawności.

Kotły pulsacyjne to rodzaj kotłów kondensacyjnych, które wykorzystują jeszcze nowszą technologię − posiadają one komorę spalania, do której doprowadza się mieszankę gazowo-powietrzną. Zachodzi w nim reakcja podobna do tej wywoływanej w silnikach samolotów − gaz spalany jest pulsacyjnie i dochodzi do setki mikrowybuchów na sekundę. To pozwala na zaoszczędzenie energii nawet do 15% względem tradycyjnego pieca kondensacyjnego. Kotły pracujące w kaskadzie to połączenie

kilku technologii, w celu zwiększenia mocy pracy pieca gazowego. Warto wiedzieć również, że kotły gazowe dzielą się na jedno- i dwufunkcyjne. Piec gazowy jednofunkcyjny dostarcza ciepło do pomieszczeń i może podgrzewać wodę w innym podgrzewaczu pojemnościowym. Kocioł gazowy dwufunkcyjny wyposażony jest już dodatkowo w wymiennik ciepła, który podgrzewa wodę przepływowo − ogrzewa więc wodę i pomieszczenie jednocześnie. Istnieją kotły z otwartą i zamkniętą komorą spalania. Piece z otwartą komorą spalania pobierają powietrze z pomieszczenia, a te z zamkniętą komorą − z zewnątrz. Piece z zamkniętą komorą spalania są bezpieczniejsze i uznawane za bardziej ekologiczne. Kotły kondensacyjne mają zwykle zamkniętą komorę spalania.

Wady i zalety pieców gazowych

Piec gazowy to dobre i w miarę nowoczesne rozwiązanie do ogrzewania wody i domu o niewielkiej, jak i pokaźnej powierzchni. Piece gazowe, w przeciwieństwie do pieców węglowych, nie są skomplikowane w obsłudze − nie wymagają dokładania do pieca paliwa. Zapomnij więc o wstawaniu o 5 rano, aby dołożyć węgiel do pieca. Tu system grzewczy jest niemal zupełnie skomputeryzowany. Obsługa pieca gazowego ogranicza się jedynie do ustawienia na komputerze pieca czasu i systemu grzania.

Bardzo dużą zaletę pieca gazowego stanowi fakt, że to dość ekologiczny system grzewczy. Spalanie w piecu gazowym produkuje stosunkowo niską emisję CO2 do atmosfery.

Kolejną zaletą instalacji pieca gazowego jest to, że zajmuje on niewiele miej-

sca. W przypadku domu o małej powierzchni, ma to ogromne znaczenie.

Piec najlepiej umieścić w osobnym, suchym pomieszczeniu zwanym kotłownią − wymaga tego przede wszystkim piec gazowy atmosferyczny z otwartą

komorą spalania. Podczas projektowania swojej przestrzeni warto pomyśleć o takim właśnie pomieszczeniu gospodarczym.

W końcu najważniejszą kwestią, na którą musisz zwrócić uwagę przy podejmowaniu decyzji, jest koszt ogrzewania. Choć ceny gazu często skaczą, to jedno z bardziej opłacalnych paliw. Choć instalacja kotła kondensacyjnego może być nieco droższa niż tradycyjnego, w dłuższej perspektywie oszczędność paliwa zwróci się z nawiązką.

Dwufunkcyjny czy jednofunkcyjny?

Do niewielkiego domu

eksperci branży budowlanej i ogrodniczej

branży budowlanej i ogrodniczej

szukamy najlepszego rozwiązania

zdecydowanie poleca się wybór kotła dwufunkcyjnego. Woda w takim kotle podgrzewana jest dopiero w momencie odkręcenia kurka. Możesz zastanowić się także nad zakupem pieca kompaktowego, który posiada specjalny zbiornik na magazynowanie podgrzanej wody. Piec jednofunkcyjny sprawdza się przede wszystkim przy dużych powierzchniach.

Jaka moc kotła gazowego będzie optymalna?

Ile kW potrzebujesz do ogrzania całej powierzchni swojego domu? Dom 120m2 to dość mała powierzchnia. Dobra izolacja i rozkład pomieszczeń pomogą Ci dodatkowo zaoszczędzić na ogrzewaniu, aby utrzymać w domu komfortowe warunki od jesieni aż do wiosny.

Załóż, że do ogrzania 10 m2 potrzeba 1 kW. W związ-

ku z tym, jaka moc kotła gazowego do domu 120 m2 wystarczy? Wydawałoby się, że odpowiedź brzmi 12 kW. Jednak nie jest to do końca prawda. Do zapotrzebowania na energię cieplną doliczyć trzeba jeszcze moc na ogrzanie wody użytkowej. Dolicz więc do tego kolejne kW mocy − 7 – 13 kW w zależności od liczby łazienek i domowników. Ostatecznie, jaka moc kotła gazowego do domu 120 m2 sprawdzi się przy piecu dwufunkcyjnym dla 4-osobowej rodziny? Specjaliści polecają wybrać piec gazowy 19 – 25 kW.

Ze względu na wahania temperatur w naszej szerokości geograficznej, kiedy zastanawiasz się: jaki piec gazowy do domu 120 m2 i ile kW powinien mieć, upewnij się, że kocioł będzie miał opcję modulacji mocy. Zewnętrzne czujniki temperatury w nowoczesnych modelach pieców gazowych

pozwalają na dostosowanie zakresu mocy do warunków atmosferycznych. Oznacza to, że piec nie będzie pracował na maksimum swoich możliwości, jeżeli nie będzie zachodziła taka potrzeba. Gdy więc zapotrzebowanie pieca będzie wynosiło 8 kW,

tyle będzie zużywał. A kiedy temperatura na zewnątrz spadnie i należy lepiej dogrzać dom, kocioł zacznie pracować z większą mocą. Źródło: www.castorama.pl

Ekipa budowlana

Ekipa budowlana w dużej mierze odpowiada za sukces budowy i finalny efekt, dlatego jej wybór nie może być dziełem przypadku. Jak i gdzie szukać sprawdzonych fachowców? Na co zwrócić uwagę podczas podpisywania umowy.

Dobra ekipa budowlana

Z pewnością niezwykle ważne są wiedza oraz doświadczenie – na pewno nie chcesz oddać budowy swoich wymarzonych czterech kątów w ręce laików. Te aspekty łatwo jednak zweryfikować – solidna firma budowlana bez sprzeciwu pokaże Ci swoje portfolio.

Fachowcy powinni znać się na swojej pracy, zakończyć ją zgodnie z planem i w terminie oraz z najwyższą starannością. Zanim podpiszesz umowę, osobiście spotkaj się z potencjalnym kierownikiem budowy i zdecyduj, czy jest to osoba, z którą dobrze się dogadu-

– jaką wybrać i na co zwrócić uwagę?

jesz i która rozumie Twoje potrzeby i oczekiwania. Dowiedz się także, jacy specjaliści zajmą się Twoją budową oraz jakim sprzętem dysponują. Ważna jest też oczywiście cena – koszt budowy domu posiadającego 70m2, 150m2 czy 300 m2 oznacza konieczność zakupu innej ilości materiału, ale też innego wkładu pracy, a to profesjonalna ekipa z łatwością wyceni. Pamiętaj jednak, aby przed jej podjęciem zapoznać się z kilkoma ofertami – porównaj ceny, doświadczenie, warunki współpracy, terminy i wybierz najkorzystniejszą z nich.

Co należy do obowiązków ekipy budowlanej?

Ekipa budowlana może oferować wiele usług, a zakres zależy od indywidualnych ustaleń z inwestorem. Najważniejsze z nich, to wykopanie fundamentów, postawienie ścian, wykończenie budynku wewnątrz,

wykonanie prac wnętrzarskich i remontowych. Niektóre zespoły oddają domy pod tzw. klucz – to oznacza, że budynek jest gotowy do zamieszkania i nie wymaga żadnych prac budowlanych lub remontowych. Czasami jednak ekipa budowlana nie zapewnia usług elektrycznych, klimatyzacyjnych, grzewczych czy hydraulicznych – wówczas należy zatrudnić dodatkowych ekspertów.

Jak sprawdzić status prawny ekipy budowlanej?

Jak pewnie się domyślasz,

podczas wyboru ekipy budowlanej kwestie prawne są niezwykle ważne. Jeśli chcesz mieć pewność, że nawiążesz współpracę z rzetelną i zaufaną firmą, koniecznie sprawdź jej status prawny. W ten sposób upewnisz się, że działa w sposób sformalizowany i legalny.

Statusem prawnym firmy budowlanej może być:

• spółka handlowa (akcyjna lub z ograniczoną odpowiedzialnością);

• osoba fizyczna bądź spółka cywilna, która prowadzi działalność gospodarczą na podstawie

wpisu do ewidencji działalności gospodarczej.

Takie informacje znajdziesz m.in. na oficjalnej stronie rządowej. Możesz także poprosić wykonawcę o przedstawienie zaświadczenia o wpisie w odpowiednim rejestrze.

A dlaczego to tak ważne?

Z pewnością nie warto podpisywać umowy z ekipą, która nie posiada statusu prawnego, czyli działa ”na czarno”. Brak umowy może skutkować nieprzyjemnymi konsekwencjami prawnymi, a przede wszystkim, bez sformalizowania kontraktu nie będziesz mieć pewności, że zlecone prace zostaną wykonane.

Jak powinna wyglądać umowa z ekipą budowlaną?

Przede wszystkim umowa o usługi budowlane powinna zostać sporządzona na piśmie. Musi w jasny sposób określać poszczególne etapy prac, ich zakres, a także terminy zakończenia. Ważne jest także określenie, jakie konsekwencje czekają ekipę, która nie wykona

swojej pracy na czas lub niezgodnie z planem budowy (warto dodać paragraf o karach umownych za usterki czy wady).

Kluczowa jest także kwestia wynagrodzenia, jakie otrzyma ekipa budowlana. Cennik powinien być jasno określony, a w umowie muszą znaleźć się informacje o wysokości, terminie i sposobie zapłaty.

To zwykle ostateczność, jeśli jednak któraś ze stron zdecydowałaby się na rezygnację z usług, w umowie warto zawrzeć postanowienia o możliwości odstąpienia od umowy, np. w przypadku opóźnień czy zaniechań.

Umowa musi być podpisana przez obie strony, czyli inwestora (imię i nazwisko, PESEL) oraz firmę wykonującą usługi (pełna nazwa firmy, NIP, adres).

Jak widzisz, wybór ekipy budowlanej, to poważne zadanie. Warto podejść do niego z głową, aby wybrać solidnych, zaufanych i odpowiedzialnych partnerów. Źródło: www.castorama.pl

Wanna czy prysznic? Co jest bardziej ekonomiczne

Wanna czy prysznic? Pytanie wydaje się banalne, jednak może naprawdę podzielić ludzi. Jedni nie wyobrażają sobie innego zakończenia dnia niż leniwe relaksowanie się w wannie, inni są fanami szybkich, energetycznych pryszniców. Jak podjąć najlepszą dla siebie decyzję?

Wanna czy prysznic?

Zalety obu rozwiązań Istnieje wiele czynników, które należy rozważyć przy podejmowaniu decyzji – czy wziąć prysznic, czy kąpiel. Dla niektórych osób wybór jest po prostu kwestią preferencji. Istnieje jednak również wiele praktycznych względów, które mogą odegrać rolę w tej decyzji.

Wanna Wanna pozwala cieszyć się relaksem w zaciszu własnego domu. Możesz dodać do kąpieli kojącą aromaterapię lub sole do kąpieli, aby jeszcze bardziej wzmocnić doświadczenie relaksu.

Moczenie się w wannie może pomóc złagodzić bóle mięśni i napięciowe bóle głowy. Dodatkowo może pomóc poprawić krążenie i zmniejszyć poziom stresu. Jeśli cierpisz na zapalenie stawów lub inne przewlekłe dolegliwości bólowe, kąpiele w wannie może również przynieść ulgę w walce ze stresem czy innymi dolegliwościami zdrowotnymi. Możesz wybrać też wanny o bardzo niestandardowych kształtach, przez co możesz dopasować je do właściwie dowolnej łazienki.

Prysznic Kabina prysznicowa może być wspaniałym dodatkiem do każdej łazienki. Nie tylko zapewnia prywatną przestrzeń do kąpieli, ale także pomaga chronić resztę łazienki przed uszkodzeniem przez wodę. Ponadto kabiny prysznicowe mogą być wyposażone w różne funkcje, takie jak wbudowane siedziska, półki i dysze. To sprawia, że są one idealnym wyborem dla tych, którzy chcą cieszyć się bardziej luksusowym doświadczeniem podczas kąpieli.

Wiele osób wskazuje też na to, że pod prysznic jest zdecydowanie wygodniej wejść niż do wanny, co może pomóc rodzinom, w których występują niepełnosprawności, użytkownikami łazienki są osoby starsze lub małe dzieci. Inni wskazują też na inny, niezaprzeczalny plus pryszniców – przy odpowiednio dobranej kabinie i brodzikowi możesz korzystać z części możliwości, które daje wanna. Prysznic zmieści się też do naprawdę niewielkiej łazienki.

Co jest bardziej ekonomiczne –prysznic czy wanna?

Jeśli chodzi o zużycie wody, prysznice są bardziej wydajne niż kąpiele. Przeciętna kąpiel w wannie może zużyć średnio siedemdziesiąt siedem litrów wody gorącej i trzydzieści trzy litry wody zimnej, podczas gdy przeciętny prysznic zużywa o połowę mniej. Prysznic wymaga więc ogólnie mniej wody. Oznacza to również, że prysznic zajmuje mniej czasu, co pozwala zaoszczędzić na kosztach energii. Oczywiście, jeśli nie jesteś osobą, która uwielbia spędzać długie godziny pod prysznicem z ciągle lejącą się wodą. Jeśli tak jest, rozważ jednak wybór odpowiedniej wanny.

Wanny mają jednak swoje własne korzyści ekonomiczne. Instalacja wanny może być tańsza niż prysznica. Bardzo często jest tak, że wanna może być po prostu dodana do istniejącej łazienki, a prysznic może wymagać zupełnie nowej instalacji. W rezultacie, zarówno wanny, jak i prysznice mają swoje zalety ekonomiczne.

Wanna czy prysznic dla starszych osób? Nie ma jednej uniwersalnej odpowiedzi na pytanie, czy osoba

starsza powinna brać kąpiel lub prysznic. Zamiast tego, decyzja zależy od indywidualnych możliwości fizycznych i preferencji danej osoby. Dla niektórych seniorów, wzięcie kąpieli może być najlepszym rozwiązaniem. Może im być łatwiej wejść i wyjść z wanny, a także mogą preferować doświadczenie zanurzenia się w wannie z ciepłą wodą. Inni mogą preferować prysznice, które mogą być łatwiejsze dla stawów i zapewniają szybki sposób na oczyszczenie się. Seniorzy, którzy mają problemy ze staniem przez dłuższy czas, mogą natomiast preferować wanny zamiast pryszniców. Ostatecznie, najlepszym sposobem na kąpiel dla osoby starszej jest sposób, który jest dla niej najbardziej komfortowy i wygodny.

W takim razie, co lepsze wanna czy prysznic? Nie ma na to pytanie jednoznacznej odpowiedzi. Sam musisz się nad tym zastanowić. Weź pod uwagę upodobania i możliwości ruchowe i fizyczne swoje, a także innych użytkowników łazienki, a z pewnością uda Ci się podjąć najlepszą decyzję. Źródło: www.castorama.pl

usuwanie plam z drewna – praktyczne wskazówki

Stając przed wyzwaniem usunięcia plam z drewnianej powierzchni, warto dobrze przemyśleć stosowaną metodę. W przeciwnym razie zamiast pożądanego efektu, jedynie zaszkodzimy czyszczonym meblom czy podłodze.

Jak usunąć ślady po gorących naczyniach?

Wystarczy chwila nieuwagi, by kubek z gorącym napojem pozostawił na drewnianym stole biały ślad. Czym go usunąć? Pomoże nam w tym zastosowanie gęstej papki powstałej po wymieszaniu oliwy z oliwek i soli kuchennej. Nałóżmy ją grubą

warstwą na białe miejsce i pozostawmy na ok. 3 godziny. Po upływie tego czasu zetrzyjmy pastę i wypolerujmy powierzchnię – po plamie nie powinien pozostać nawet ślad.

Porada eksPerta

Podobny efekt uzyskamy także, polerując drewnianą powierzchnię korkiem od butelki, a następnie wełnianą ściereczką. Ważne jest jednak, by był to korek naturalny, nie sztuczny.

Usuwanie wosku z mebli

Po zachlapaniu mebli woskiem czy parafiną, przede wszystkim zaczekajmy, aż plama dobrze wyschnie i stwardnieje. Możemy to przyspieszyć, kładąc obok niej kostki lodu umieszczone w woreczku. Dzięki temu

wosk stanie się kruchy, a przez to łatwy do zeskrobania. Jak to zrobić, aby nie uszkodzić mebli? Owińmy nóż w ściereczkę i dopiero zacznijmy usuwać osad. W tłusty osad po parafinie wetrzyjmy mydło, a następnie wypolerujmy powierzchnię do czysta.

Czyszczenie drewnianych mebli ze śladów pleśni

Do usunięcia śladów pleśni posłuży nam nafta. Ważne jest jednak, aby używać ją punktowo – np. przy pomocy patyczka higienicznego. Jeśli naniesiemy ją na zbyt dużą powierzchnię, miejsce czyszczenia będzie się odznaczać – nafta powoduje, że drewno traci połysk i staje się bardziej matowe. Na koniec warto wypolerować drewnianą

powierzchnię naturalnym korkiem lub wełnianą ściereczką, aby przywrócić jej połysk.

Czym czyścić drewno z tłustych śladów?

Usuwanie plamy z tłuszczu zacznijmy od jego dokładnego starcia. Następnie posypmy to miejsce talkiem lub grubą warstwą soli kuchennej i pozostawmy tak na dłuższy czas – nawet na dobę. Po upływie tego czasu wystarczy usunąć proszek – tłusty ślad powinien zniknąć. Równie skuteczne jest również używanie ściereczki nasączonej wodą amoniakalną – w ten sytuacji możemy jednak nieco rozjaśnić kolor drewna. Do usuwania tłustych śladów z dębiny nadaje się także bawełniana ściereczka zwilżona zwykłą jodyną.

Plamy z kleju i atramentu – jak sobie z nimi poradzić?

Na biurku ucznia nietrudno o zabrudzenia – wystarczy przewrócony pojemnik z klejem lub niedbale odłożone pióro, by powstała trudna do usunięcia plama. Czym czyścić drewniane meble z takich śladów?

W obu przypadkach należy zacząć od szybkiego starcia płynu tak, aby nie wsiąknął

w głębsze warstwy mebla. Klej skutecznie zetrzemy przy pomocy niemalże każdego oleju kuchennego, a nawet kremu do rąk. Plama atramentu zniknie, gdy przetrzemy ją ściereczką nasączoną mlekiem, a następnie wypolerujemy szmatką z sokiem z cytryny. Źródło: www.castorama.pl

PRODUCENT BETONU

Najlepszej jakości beton

Profesjonalna obsługa klienta

Na hasło GAZETA – dodatkowe rabaty!

Rybnik, ul. Lipowa 56 605-927-772

Racibórz, ul. Łąkowa 26 H 665-577-977

Mikołów-Bujaków, ul. Dworcowa 5 609-616-717

www.maxbud-brukarstwo.pl

biuro@maxbud-brukarstwo.pl

www.bruk-bet.pl

KOSTKA BRUKOWA, PŁYTY TARASOWE, OGRODZENIA, OBRZEŻA

I KRAWĘŻNIKI, PALISADY, SCHODY, GAZONY, ODWODNIENIA

LINIOWE, KRĘGI BETONOWE, RURY KANALIZACYJNE

Sprzedaż i montaż kotłów i pomp ciepła

Racibórz, ul. Rybnicka 47 tel. 32 415 98 31, kom. 660 512 658 email: sklep@kompan-raciborz.pl

Systemy grzewcze i sanitarne

Wykonujemy kompleksowo:

 Kotłownie gazowe i olejowe

 Instalacje C.O.

 Pompy ciepła

 Klimatyzacje

 Wentylacje z odzyskiem ciepła

 Odkurzacze centralne

DOSTAWA, MONTAŻ,

SKONTAKTUJ SIĘ Z NAMI FIRMA Z PONAD 25-LETNIM DOŚWIADCZENIEM 47-400 Racibórz ul. Kozielska 5 +48 32 415 24 29 www.sgs-service.com.pl

Kompleksowe wykonanie usług w branży gazowniczej oraz wodno-kanalizacyjnej, m.in. sieci, przyłącza i instalacje gazowe, wod-kan oraz c.o., stacje redukcyjno-pomiarowe, pompy ciepła.

Realizujemy zlecenia przy wykorzystaniu nowych technologii dostępnych na rynku. Używamy nowoczesnego sprzętu. Zapewniamy najwyższą jakość wykonywanych przez nas usług.

Zapraszamy do kontaktu pod numerem 32 414 92 88 lub na zamowienia@instal-tech.pl.

rekrutacja@instal-tech.pl Zapraszamy do współpracy oraz pracy w naszym zespole! LEARN MORE

Osoby z doświadczeniem chętne do pracy w naszej firmie zapraszamy do wysłania CV na rekrutacja@instal-tech.pl.

SERWIS kolektory słoneczne klimatyzacja pompy ciepła kotły olejowe i gazowe armatura, grzejniki, zasobniki Kotły na pelet MÓJ DOM kredyt na cele mieszkaniowe RRSO 9,56% dla oprocentowania okresowo stałego RRSO 9,44% dla oprocentowania zmiennego bsjastrzebie.pl Symbol Profesjonalnej Obsługi 2022 Planujesz zakup mieszkania, domu lub działki? Rozpoczynasz budowę lub remont? Skorzystaj z naszej oferty. REKLAMA reklama

VI Ogólnopolski Konkurs Tańca School Dance – Pawłowice 2023!

Już niedługo wielkie święto tańca – VI Ogólnopolski Konkurs

Tańca School Dance – Pawłowice 2023! Konkurs odbędzie się 22 i 23 kwietnia, zapisy trwają do 5 kwietnia. Organizatorem imprezy jest Fundacja IMPULS

Fabryka Kreatywności.

Regulamin oraz rejestracja znajdują się na stronie www.danceonline.pl. W każdej kategorii tanecznej GRAND PRIX 700 zł.

Laureaci I – III miejsca otrzymują puchary. Przewidziano wyróżnienia I – III stopnia. Każdy uczestnik zostanie nagrodzony medalem pamiątkowym, są również upominki dla organizatorów. Program kon-

kursu – sobota, 22 kwietnia: inne formy tańca, modern, jazz, disco dance. Niedziela, 23 kwietnia: show dance, hip-hop.

W każdej z kategorii wprowadzono podział wiekowy oraz na formacje i miniformacje, a także ze względu na poziom zaawansowania – debiuty i open, dodatkowo – solówki. Konkurs zostanie zorganizowany na najwyższym poziomie – profesjonalne jury, światła, dekoracje, fotograf, kamery, projektory, konferansjer. Pytania prosimy kierować przez messenger lub e-mail: schooldance-impuls@ wp.pl.

• Miejski Ośrodek Kultury w Jastrzębiu-Zdroju, ul. Piłsudskiego 27

• Dom Zdrojowy w Jastrzębiu-Zdroju,

ul. Opolska 1A

44-335 Jastrzębie-Zdrój

www.explozjatanca.com

NFZ Niepubliczny Zakład Rehabilitacji Leczniczej „Rehmed” Miłosz Marek, Mariola Borzęcka ul. Turystyczna 5 a, Jastrzębie-Zdrój

Przedszkole Terapeutyczne

„Słoneczna Kraina” – ul. Krokusów 3 (budynek dawnego Hariana)

Terapeutyczny Punkt Przedszkolny „Słoneczna Kraina” – ul. Turystyczna 36

BAJKOLANDIA ul. Opolska 1, Jastrzębie-Zdrój

Tel. 577 888 573

Przedszkole Specjalne im. Małych Bohaterów w Jastrzębiu-Zdroju

ul. 1 Maja 61

Pralnia Przemysłowa, ul. Lipowa 22 Usługi pralnicze dla hoteli, restauracji, przychodni, lokali gastronomicznych, rm i klientów idywidualnych.

Pralnia Chemiczna, ul. Podhalańska 26. Miła i fachowa obsługa. Usługi na najwyższym poziomie.

Tel. 601 843 609, 607 248 776

ul. Witczaka 4

44-335 Jastrzębie Zdrój ul. Astrów 17a

Fundacja IMPULS Fabryka Kreatywności

eko-okna budują nowoczesny ośrodek medyczny

W Krzyżanowicach

trwa budowa obiektu, w którym znajdować się będzie Centrum Rehabilitacji, Przychodnia Specjalistyczna, Dom Seniora EKO-SENIOR i Dom Pomocy Społecznej. Z ośrodka medycznego skorzystają pracownicy Eko-Okien i mieszkańcy okolicznych powiatów.

W okolicy Raciborza nie ma nowoczesnego, kompleksowego centrum rehabilitacyjnego, a terminy wizyt do dobrego specjalisty są bardzo odległe. Dom Seniora będzie dedykowany osobom starszym, szczególnie byłym pracownikom i emerytom Eko-Okien. Zarówno Centrum Rehabilita-

cji jak i Dom Seniora będą prowadzone przez tworzony przez Spółkę podmiot leczniczy EKO-ZDROWIE.

– Wychodząc naprzeciw potrzebom pracowników Eko-Okien i mieszkańców powiatów raciborskiego i wodzisławskiego, prowadzona jest budowa Centrum Rehabilitacji, Domu Seniora, Przychodni specjalistycznych oraz Domu Pomocy Społecznej w Krzyżanowicach – informuje Mirosław Wójciak, dyrektor pionu medycznego Eko-Okien.

– Obecnie mamy już żłobek i przedszkole w Kornicach, co jest wygodnym rozwiązaniem dla rodziców pracujących w Eko-Oknach. W Krzyżanowicach na terenie obiektu działać będzie Centrum Rehabilitacji, Dom Seniora EKO-SENIOR, Przychodnia specjalistyczna oraz Dom Pomocy Społecznej prowadzony

przez Zgromadzenie Sióstr Franciszkanek Maryi Nieustającej Pomocy – dodaje Mirosław Wójciak. Obecnie Siostry już prowadzą DPS w Pałacu Różanym mieszczącym się obok powstającego obiektu.

Kompleks będzie zlokalizowany w parku Pałacu Różanego w Krzyżanowicach. – Budynek parterowy o powierzchni zabudowy wynoszącej prawie 5000 m2 będzie wkomponowany w piękne otoczenie parku pałacowego. W skład Centrum Rehabilitacji wejdą m.in. basen do rehabilitacji, pomieszczenia zabiegowe pracowni hydroterapii, krioterapii, fizykoterapii, kinezyterapii, balneoterapii i masażu leczniczego oraz kilka pokoi noclegowych – mówi Beata Śmiałek, koordynator społecznych inwestycji.

W kompleksie opiekuńczo-medycznym w

Raciborski szpital otrzymał sprzęt

Eko-Okna S.A. i Fundacja Nasze Dzieci z Kornic przekazały nowoczesny sprzęt do diagnozy nadciśnienia tętniczego szpitalowi w Raciborzu. – Jak zawsze nasza firma wspiera profilaktykę zdrowia nie tylko z dbałości o swoich pracowników, ale również lokalnej społeczności. Problem nadciśnienia tętniczego, jeśli chodzi o medycynę pracy, jest bardzo dotkliwy a niestety, często jest zaniedbywany – mówi Małgorzata Siwochowicz, koordynator ds. profilaktyki zdrowia w Eko-Oknach. Dodaje, że warto pamiętać o tym, że wysokie ciśnienie tętnicze krwi znacznie

Krzyżanowicach będą funkcjonować dwie placówki opiekuńcze i dwa zakłady lecznicze:

Dom Pomocy Społecznej (DPS)

Zaprojektowano zespół pomieszczeń o powierzchni prawie 2000 m2 dedykowany kobietom w różnym wieku z niepełnosprawnością ruchową i intelektualną. Układ funkcjonalny składa się ze strefy użytkowej obejmującej kuchnię, jadalnię, pralnię, magazyny, pomieszczenia socjalne, porządkowe. Strefa relaksacyjna składa się z sali telewizyjnej, sali terapii oraz pokoi dla podopiecznych. Ponadto zakłada się stworzenie wewnętrznych, zielonych ogrodów, które będą wykorzystywane jako uzupełnienie stref funkcjonalnych.

Dom Seniora

EKO-SENIOR (DS)

Zaprojektowano zespół pomieszczeń o powierzchni prawie 900 m2 dedykowany osobom starszym oraz osobom z problemami niepełnosprawności ruchowej. Obiekt będzie wyposażony w pokoje mieszkalne dwu–i jednoosobowe, pokoje dziennego pobytu, jadalnię, gabinet medycznej pomocy doraźnej, pomieszczenia do terapii i rehabilitacji, kuchnię pomocniczą, pomieszczenia pomocnicze do prania i suszenia oraz pokój gościnny.

n

parterowy o powierzchni zabudowy wynoszącej prawie 5000 m2 będzie wkomponowany w piękne otoczenie parku pałacowego

z kaplicy. W obiekcie znajdą się też pomieszczenia techniczne służące zaspokajaniu potrzeb sanitarnych oraz pomieszczenia do zajęć kulturalnych i terapii zajęciowej. W Domu Seniora przebywać będzie 30 osób, które tutaj znajdą swój „dom”.

Centrum

Rehabilitacji (CR)

trum będą funkcjonować poradnie rehabilitacyjne oraz pracownie i gabinety wyposażone w nowoczesny, specjalistyczny sprzęt rehabilitacyjny wspomagający rozwój ruchowy i intelektualny dzieci i dorosłych.

Przychodnia – Ambulatoryjna

Opieka Specjalistyczna

zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia zawału serca,

niewydolno-

Mieszkańcy domu, którzy nie będa mogli uczestniczyć w nabożeństwach poza DS, będą mieli zapewnioną możliwość korzystania

Układ funkcjonalny CR obejmuje powierzchnię użytkową 1850 m2 z pomieszczeniami m.in. basenu rehabilitacyjnego z pracownią hydroterapii, szatniami, rejestracją, gabinetami konsultacyjnymi, pomieszczeniami technicznymi i socjalnymi. W Cen-

W ramach przychodni funkcjonować będą między innymi poradnia kardiologiczna, pulmonologiczna, ginekologiczna, laryngologiczna. Znajdą się tam również pracownie medyczne, w których na miejscu będzie można wykonać niezbędne badania specjalistyczne.

Adam Wita

n Obiekt powstaje obok Pałacu Różanego w Krzyżanowicach i zostanie oddany do użytku w lipcu 2023 r.

Budynek

n Osobnym obiektem, lecz wbudowanym w strukturę budynku, będzie kaplica o powierzchni 118 m2

n Na zdjęciu: Kierownik Oddziału wewnętrznego w Raciborzu Doktor Piotr Blewąska oraz Barbara Wydriński i Małgorzata Siwochowicz z Przychodni Medycyny Pracy w Eko-Oknach

udaru,

ści nerek i innych groźnych powikłań.

Agata Paszek

Niech dziecko wie, że rodzic jest dla niego

– Dziecko się zmienia zarówno emocjonalnie, jak i fizycznie. Rodzic musi za tym nadążyć. Gdyby ktoś spojrzał z boku, mógłby pomyśleć, że podczas wizyty siedzimy na dywanie i się bawimy – mówi psychoterapeutka dzieci i młodzieży z Fundacji Nasze Dzieci, Anna Dziwoki.

– Z jakimi problemami najczęściej trafiają do pani rodzice ze swoimi dziećmi?

– Młodzież, już w wieku 10-11 lat, często zgłasza się z powodu problemów emocjonalnych, trudności w relacjach z rówieśnikami, ale też tych z rodzicami i najbliższymi osobami. Podstawowym źródłem tych trudności jest to, że w domu nie zostały zbudowane prawidłowe relacje, nie ma fundamentów, i w efekcie dzieci mają trudności w nawiązywaniu relacji rówieśniczych.

– Jak rodzice mają budować te relacje ze swoim dzieckiem, żeby było dobrze?

– Bycie, słuchanie i podążanie za nim. To są takie podstawy. Trzeba być czujnym, aby czegoś nie przeoczyć, ale też nie wyolbrzymiać. Dziecko ma czuć, że jesteśmy obok. Jak w rodzinie pojawia się dziecko, jest bardzo zależne od opiekuna w każdej sferze, ale na różnych etapach rozwojowych ta zależność też ulega zmianom. Rodzic musi podążać za dzieckiem i jego potrzebami w taki sposób, aby dać mu wolność w odkrywaniu własnego świata. Rodzice nie powinni tego ograniczać ani tłumić w swoich dzieciach, muszą rozmawiać z nimi o emocjach.

– Jeśli dziecko w domu nie nauczy się budowania więzi, później ma problemy z nawiązywaniem też innych relacji. Jaki się to objawia?

– Głównie problemy dotyczą nawiązywania i budowania relacji. To nie jest jedyny wyznacznik, ale często te dzieci są wycofane, unikają kontaktu, mają problemy z wchodzeniem w grupę rówieśniczą czy jakąkolwiek grupę polegającą na budowaniu więzi. Nie mają fundamentów i nie wiedzą, że wspólnie można zbudować coś fajnego i wartościowego.

– Co sprawia, że rodzice decydują się na wizytę u specjalisty ze swoim dzieckiem?

– Powody są różne. Czasem jest tak, że szkoła wysyła rodzinę do specjalisty, bo dziecko jest zamknięte, unika kontaktów lub odwrotnie, jest nadpobudliwe czy agresywne. Rodzice zgłaszają się też wtedy, gdy dziecko sprawia problemy w domu lub się samookalecza, ma myśli samobójcze i zamyka się na jakikolwiek kontakt. Rodziców często niepokoi też to, kiedy dziecko się izoluje, a to jest naturalny etap rozwoju człowieka. Trzeba być jednocześnie ostrożnym i czujnym, gdyż w pewnym momencie separowa-

 Anna Dziwoki to psychoterapeutka dzieci i młodzieży przyjmująca w Medycznym Centrum Promocji i Ochrony Życia „Życie ma sens” w Raciborzu na ul. Długiej 3-5.

nie się dziecka jest czymś zupełnie normalnym. Pozwólmy mu się oddalić, ale bądźmy w pobliżu, niech wie, że jesteśmy dla niego.

– Mówi się, że to dziecko przyprowadza rodziców na terapię. Widzi to pani w gabinecie?

– Tak, często się zdarza, że zachowanie dziecka jest objawem problemów małżeńskich. To, co dzieje się w domu wśród małżonków, na nie wpływa. Zwykle odbywają się 2-3 wizyty u mnie, a później wdrażamy terapię rodzinną lub wysyłam rodziców do terapeuty par, na terapie indywidualne lub uzależnień. Wtedy

bardzo ważna jest współpraca. Zdarza się, że jeśli zajmujemy się rodzicami, oni próbują się wycofywać. Takie sytuacje wymagają ode mnie ostrożności i delikatności, żeby nie stracić dziecka z terapii.

– Na czym polega terapia dzieci?

– Gdyby ktoś spojrzał z boku, mógłby pomyśleć, że siedzimy na dywanie i się bawimy. Mam w terapii już nawet dwuletnie dzieci i w takich przypadkach odbywa się ona właśnie przez zabawę. Rodzice również uczestniczą w tych spotkaniach. Korzystam z takich metod jak zabawa, ruch, modelowanie różnych zachowań, wtedy

Bycie rodzicem zastępczym to powołanie

– Miałam w sobie tyle miłości, że mogłam nią obdarzyć inne dzieci – mówi Irma Kruppa, rodzic w zawodowej rodzinie zastępczej.

Czuła, że ma w sobie tyle miłości, że mogłaby nią obdarzyć jeszcze inne dzieci. – Usłyszałam w telewizji o zawodowych rodzinach zastępczych. To był 2004 rok i ta informacja była dla mnie nowością. Od tego momentu myśl o zostaniu rodzicem zastępczym się we mnie pojawiła i już się mnie trzymała – tłumaczy. Czuła, że

tym chciałaby się zająć w życiu. W tym roku mija 18 lat odkąd wraz z mężem stworzyła zawodową rodziną zastępczą.

Wszyscy popełniamy błędy

Obecnie coraz więcej par doświadcza problemów z płodnością i szuka sposobów na to, aby ich rodzina stała się pełna. Irma Kruppa biorąc udział w tych warsztatach przygotowujących do zostania rodzicem zastępczym przeżyła piękny czas, podczas którego wiele się

 Zobacz całą rozmowę z Irmą Kruppą na kanale Fundacja Nasze Dzieci Kornice na YouTube

rodzice są bardziej zaangażowani. Zawsze podkreślam, że oni są bardzo ważnym elementem procesu terapeutycznego. Nawet jeśli rodzice czekają na dziecko na korytarzu i nie biorą udziału w wizycie, zawsze dostają ode mnie informację zwrotną.

– Co robić, aby uniknąć problemów, z którymi spotyka sią pani w swoim gabinecie?

– Praca nad zbudowaniem więzi z dzieckiem to podstawa. Niektórych problemów nie uda się uniknąć, ale na pewno można je zminimalizować. Dobra więź, bycie przy dziecku w bezpiecznym dystansie, podążanie za nim, danie mu swobody, ale z jednoczesnym okazywaniem wsparcia. Uzyskanie takiej harmonii jest bardzo trudne, ale warto do tego dążyć. Uważność to wisienka na torcie bycia rodzicem.

– Co oznacza bycie uważnym na dziecko?

– To bycie przy dziecku, nieograniczanie go, słuchanie, towarzyszenie mu na tyle, na ile ono na to pozwala i na ile jest to dla niego dobre. Nie można rozpocząć wychowywania dziecka wtedy, gdy ono już jest nastolatkiem. To o wiele za późno. Wychowanie zaczyna się od noworodka, od pierwszych dni, od dotyku, przytulenia, tonu głosu, od pierwszych bodźców, które dajemy dziecku. Uczymy swoje dzieci wyrażania emocji, mówienia o uczuciach. Dziecko rośnie i czasem zaczyna sprawiać nam różne problemy, ale my też w tę relację wnosimy swoje trudności i czasem obciążamy nimi dziecko, a ono nie musi umieć tego dźwigać. Rozmawiała Agata Paszek

nauczyła i zweryfikowała to, jakie błędy popełniła przy wychowywaniu swoich biologicznych dzieci. – Rodzicielstwo zastępcze to powołanie do tego, żeby pomagać dzieciom będącym w trudnej sytuacji, a także przejmować to wychowanie od ich biologicznych rodziców, którzy nie wywiązują się z tego zadania – mówi Irma Kruppa. Dodaje, że należy kierować te dzieci, wspierać je w ich dalszej drodze do rodzin adopcyjnych, które bardzo czekają na to, aby stworzyć pełną rodzinę.

Trud wychowania Irma Kruppa wraz z mężem zdecydowała się na zostanie zawodową rodziną zastępczą, a nie pogotowiem rodzinnym, ponieważ, jak mówi, chcieli podjąć trud wychowania. – Często w dorosłym życiu dążymy do tego, żeby spełniać swoje marzenia, a tu chodzi o to, żeby spełniać marzenia dzieci. Nie wychowuje się dla siebie, ale dla społeczeństwa, warto o tym pamiętać – mówi.

Agata Paszek

Z Andrzejem Zabieglińskim – wiceprezesem zarządu Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej rozmawiamy o możliwościach rozwoju biznesu w naszym regionie, determinacji samorządów, terenach pogórniczych i Akceleratorze Biznesowym KSSENON.

– Szymon Kamczyk. Mam wrażenie, że choć dotyka nas wszystkich kryzys gospodarczy, to strefy gospodarcze rozwijają się nadal, a może nawet bardziej. Czy moje wrażenie jest mylne?

– Andrzej Zabiegliński. Zaczął Pan od ogólnego wprowadzenia na temat stref i inwestorów. Od 2018 roku obowiązuje nowe ustawodawstwo, które wprowadziło Polską Strefę Inwestycji i umożliwiło inwestowanie w dowolnym miejscu. Dlatego musimy brać pod uwagę każdą gminę. Oczywistym jest, że zarówno małe, jak i duże gminy chcą przyciągnąć inwestorów. Zgadzam się z Pana przekonaniem, że odważni inwestują w kryzysie, ponieważ gdy kryzys minie, konkurencja się zwiększa i trudniej jest się przebić na rynku. W zeszłym roku jako KSSE nie odczuliśmy skutków spowolnienia, ale sądzę, że w tym roku będzie ono odczuwalne na podstawie liczby wydanych decyzji o wsparciu nowych inwestycji. Nie będą to już tak imponujące wyniki, ale mimo to cieszę się, że nasze działania docierają do polskich mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw. One mogą spełnić warunki i skorzystać z decyzji o wsparciu, aby się umocnić i przetrwać w tym trudnym czasie. Do tego zachęcamy.

– Do kogo trafiacie z tymi informacjami?

– M.in. do samorządów. Staramy się dotrzeć do każdego samorządu, aby nawet z małą grupą 2 – 3 inwestorów spotkać się z władzami gminy – na poziomie stanowiska wójta czy burmistrza i porozmawiać o przywilejach. Istnieje jeszcze spora niewiedza w środowisku przedsiębiorców i samorządowców.

– W takim razie, podsumowując, ten, kto się umocni w kryzysie, będzie mieć przewagę w przyszłości.

– Tak, możliwe również jest, że osiągnie tzw. efekt dźwigni w swo-

Samorząd może zyskać, ale musi mieć wizję

im przedsięwzięciu, czyli będzie miał gotowy produkt lub usługę i będzie poszukiwał nowych klientów. Będzie miał przewagę nad konkurencją. To warto śledzić. Największe firmy zwykle są tymi, które pierwsze podejmują ryzykowne działania. Jeśli to się zdarza, można odczuć intuicyjnie, że istnieje szansa na wyjście ze spowolnienia. W naszej KSSE ten rok może być wyzwaniem, ze względu na spadek liczby podjętych decyzji i to symboliczne zakończenie spowolnienia na pewno się opóźni.

– Patrzę na nasz subregion i widzę, że część samorządów czyni większe starania w pozyskaniu inwestorów, a inni jakby bardziej się ociągają. Jak to wygląda z waszej perspektywy? Czy wszystkim zależy na pozyskaniu inwestorów? Chyba nie do końca…

– Zgodnie z zasadami poprawności politycznej, można by odpowiedzieć twierdząco. Jednak to pojęcie jest zbyt ogólne i nie odzwierciedla rzeczywistości.

Kluczowe znaczenie ma to, co nazywam determinacją samorządu, czyli postawą jego przywódców.

Gmina składa się przede wszystkim z ludzi. Kolejnym czynnikiem jest indywidualna aktywność.

Jako nieduży zespół, staramy się nawiązać bezpośredni kontakt z każdą gminą i umówić się na spotkanie z każdym wójtem, burmistrzem i prezydentem, aby omówić sprawy dotyczące stref i zachęt dla przedsiębiorców sektora MŚP. Inwestycja w danej gminie jest efektem końcowym tego procesu. Nie chcę dzielić gmin na te bardziej i mniej zdeterminowane, ale można dostrzec różne poziomy aktywności. To wynika także z charakteru włodarza. Jeśli posiada on predyspozycje do prowadzenia działalności gospodarczej, będzie nas wspierał i motywował do współpracy. Sukces strefy opiera się na partnerstwie z samorządami.

– Jednak właściciel firmy pójdzie tam, gdzie będzie mu lepiej.

– Inwestor obecnie ma wysokie wymagania i oczekuje terenu

przygotowanego pod każdym względem: dostępnego komunikacyjnie i zaopatrzonego w media. Nie wszystkie gminy dysponują takimi terenami, ale jeśli współpracują z KSSE, mogą skorzystać z różnorodnych form wsparcia, takich jak dofinansowanie do uzbrojenia czy uzupełnienia infrastruktury. To wymaga podejścia handlowego. Najpierw trzeba ponieść koszty, a potem osiąga się zyski. Skala generuje dochody, a to właśnie te dochody z podatku pozostają w każdej gminie.

– To widać po strefie gospodarczej w Żorach, która przez wielu samorządowców jest stawiana za wzór. Kiedy jechało się przez Osiny kilka lat temu, widzieliśmy gołe pola, a dziś to labirynt mniejszych i większych zakładów.

– To prawda. Zostały nam w Żorach ostatnie z dostępnych dotychczas nieruchomości, ale to wynika z długofalowego planu działania i jego konsekwentnej realizacji z samorządem. W takie podejście muszą uwierzyć włodarze.

– No tak, niektórzy śmiali się z tzw. dróg donikąd, a teraz mogą sobie pluć w brodę.

– Dokładnie, posłużę się tutaj doświadczeniami i przykładem Żor, gdzie współpraca z prezydentem przebiegała wzorowo i była realizowana bardzo konsekwentnie.

Nie można jednak planować rozwoju na kilka miesięcy przed wyborami. Pochodzę z samorządu, byłem w Żorach wiceprezyden-

tem i utrzymuję dobre relacje z większością gmin. Różnię jednak samorządowców na tych, którzy mają strategiczną perspektywę dla gminy oraz tych, którzy skupiają się na bieżących sprawach. Jeżeli patrzysz wąsko i krótkoterminowo, znajdujesz się w tej drugiej grupie. Jeśli patrzysz szeroko i masz wizję, odnosisz sukces. Ci, którzy mieli wizję i konsekwentnie ją realizowali, są dziś dużo bardziej zaawansowani. Tu trzeba myśleć długofalowo i nie ograniczać się do chodnika wyborczego dla zadowolenia lokalnego radnego. To typowa pułapka w polityce samorządowej, ale powoduje stagnację. Ten pozytywny model udało się zastosować w Żorach, gdzie planowanie rozwoju opierało się na minimalnej ilości korespondencji, a dużej konsekwencji działania i wzajemnego zaufania.

– A to były przecież tereny rolnicze.

– W Żorach – Osinach zawarliśmy umowę z lokalną spółdzielnią rolniczą na pięcioletni okres wykupowania działek, ponieważ nie dysponowaliśmy wystarczającymi środkami na zakup dużej ilości gruntu w jednym roku. Jednak dzięki okazywaniu szacunku naszemu partnerowi, realizowaniu ustalonego wspólnie planu i zapewnianiu mu zysku, w finale osiągnęliśmy korzyści również dla naszej firmy. Jednak postępowaliśmy stopniowo i rozsądnie, a nie pochopnie i ryzykownie. Jak to mówią: powoli – łyżką, a nie chochlą (śmiech).

– Ostatnio pisaliśmy o tym, że podjęliście formalną współpracę z miastem Wodzisław Śląski, gdzie teren dostępny dla inwestorów jest duży, natomiast czy są inwestorzy, którzy chcieliby tam się znaleźć?

– Na podstawie mojego doświadczenia stwierdzam, że niektóre obszary mają swój czas, który potrzebny jest aby teren doszedł do fazy rozkwitu. Uważam, że częściowo tak dzieje się w Wodzisławiu Śląskim z fragmentem obszaru, który planujemy zagospodarować. Z drugiej strony drogi znajdują się inwestorzy, którzy już zrealizowali lub realizują swoje przedsięwzięcia i cieszą się dużym zainteresowaniem. W Wodzisławiu mamy tereny KOWR-u i niezagospodarowaną przestrzeń, co do której jako KSSE możemy rozważyć zakup. Te działania muszą być jednak poparte wizją miasta, które zaangażuje się w budowę części drogi lub uzbrojenie terenu. Zazwyczaj nie zdarza się tak, że mamy inwestorów na cały obszar, ale wiemy, komu można zaproponować taką lokalizację. Jeśli w Wodzisławiu Śląskim uzyskamy poparcie prezydenta i rady miasta, to będziemy mogli posunąć się naprzód. Aktualnie uruchomiliśmy prace geodezyjne i będziemy uzgadniać z KOWR-em, z którym mamy notabene dobrą współpracę. Mamy również na uwadze potencjalnego inwestora, który byłby gotowy wejść na co najmniej część tego terenu.

– Powiedzmy kilka słów o transformacji terenów pogórniczych. Niektórzy mówią „dajcie to KSSE, oni już będą wiedzieć, co z tym zrobić”. Czy to takie łatwe?

– Nie jest łatwo zagospodarować tereny pogórnicze. Istnieją różne opinie na ten temat. Konieczne jest wytyczenie odpowiedniej ścieżki. Nie wystarczy tylko żądać działań. Musi istnieć właściwe prawodawstwo. Należy pamiętać, że SRK SA to spółka działająca na podstawie Kodeksu spółek handlowych. To, że jej zadania są finansowane tylko z budżetu Państwa, który przeznacza środki na likwidację szkód

n Andrzej Zabiegliński, wiceprezes Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej

górniczych, to inna kwestia. W naszej części KSSE, przypisanej Podstrefie Jastrzębsko-Żorskiej mamy dużo terenów pogórniczych. Mam 10-letnie doświadczenie pracy na kopalniach. Znam realia i zagrożenia związane z tymi terenami oraz ich potencjalną wartość. Stworzyliśmy też zespół specjalistów, z którym możemy opracowywać strategie dla różnych terenów. Naszym postulatem jest, aby istniał jeden partner do negocjacji, np. SRK i aby nie dochodziło do przypadkowej i fragmentarycznej sprzedaży tych terenów w niezorganizowanych częściach. Już na etapie planowania zamknięcia kopalni powinien być utworzony zespół roboczy, który zajmie się odpowiednim zagospodarowaniem takiego terenu.

– I znów wracamy do dialogu i determinacji samorządów…

– No tak, bo nie można odwracać sytuacji i pytać, czy KSSE ma dla samorządu inwestora, a jeśli tak, to dopiero wtedy gmina zrobi drogę i media. To działa odwrotnie, ponieważ rzeczywiście mielibyśmy inwestora, natomiast on nie czeka – i jest już zazwyczaj ulokowany u sąsiada, który ma zbudowane drogi i uzbrojenie działek.

– Pytam o temat transformacji pod kątem Jastrzębia-Zdroju.

Czy tam tereny po kopalni JAS

-MOS to obecnie jedyna realna szansa dla miasta na ulokowanie większego zakładu?

– Zasadniczo uważam, że tak. Uważam, że tereny po zlikwidowanej kopalni JAS-MOS stanowią obecnie największy potencjał dla rozwoju gospodarczego miasta. Są to obszary o dużej powierzchni, z dogodnym dojazdem do obwodnicy, co sprawia, że – mówiąc kolokwialnie po wjeździe na autostradę ciężarówka ma już prostą drogę do kontrahentów. Teren ten daje dodatkowo możliwość skorzystania ze środków z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji. Dodatkowym atutem jest bliskość węzła autostradowego Mszana, który umożliwia szybką komunikację z innymi krajami Europy Środkowej i Wschodniej. Obecnie głównym wyzwaniem jest sytuacja własnościowa na terenie po kopalni JAS-MOS, która utrudnia nawiązanie współpracy między różnymi podmiotami. Ponadto istnieje podział administracyjny między dwiema gminami: Jastrzębiem i Mszaną. Uważam, że konieczne jest podjęcie działań integracyjnych i koordynacyjnych, aby stworzyć warunki sprzyjające

inwestycjom. Jastrzębie dotychczas nigdy nie było właścicielem większego areału gruntu, a to utrudnia jednak planowanie.

– Często bywa pan w terenie, ogląda te działki?

– Moje pierwsze czynności to weryfikacja faktów. Tak, jak postępuje każdy inwestor. Pewnego razu zaskoczyłem władze lokalne, kiedy wjechałem samochodem na niezadbany i niewykoszony teren należący do Skarbu Państwa. Oni z niepokojem podążali za mną swoim samochodem i kiedy zatrzymaliśmy się na polu, stwierdzili, że jestem szalony. Uważam, że dla poprawnej oceny terenu nawet auto służbowe ma prawo się uszkodzić. To nasza praca. Mam sporo takich anegdot, np. kiedyś w środku zimy rozmawialiśmy o infrastrukturze terenu. Poważny zarząd od którego nabywaliśmy teren był w szoku, że chcę iść w teren, kiedy jest zimno, śnieg i wieje. W bagażniku mam torbę z ciepłą kurtką i wysokimi butami na takie okazje. Nie kupuję kota w worku.

– Na jakim etapie jesteście z waszym dzieckiem, projektem Akceleratora Biznesowego KSSENON w Żorach?

– KSSENON faktycznie jest takim naszym dzieckiem, jest dla nas źródłem dumy i satysfakcji. Odniósł on duży sukces na rynku, dzięki zainteresowaniu inwestorów w ofercie publicznej. Otrzymujemy również wiele zapytań o możliwość realizacji podobnych obiektów w innych lokalizacjach. Nasz Akcelerator Biznesowy KSSENON w Żorach jest już na ukończeniu. Planujemy zakończyć wszystkie formalności do końca czerwca. Na placu budowy pracuje codziennie około 150 –200 osób i widoczne są znaczne postępy. Rozpoczęliśmy również wiosenną kampanię promocyjną, aby zaprezentować potencjalnym klientom ofertę KSSENON i warunki najmu. Chcemy zwrócić uwagę na unikalny charakter tego projektu, który zawiera kilka nietypowych rozwiązań, sprawdzonych w dużych miastach, ale nowatorskich w mniejszych miejscowościach. Jednym z nich jest centrum coworkingu, które zapewnia wysoki standard pracy indywidualnej i współpracy. W wielkich miastach to czasem kilka pięter w dużych wieżowcach – u nas to bardzo dobrze przygotowana przestrzeń na jednej kondygnacji. Miejsce na indywidualną pracę, możliwość rozkręcenia fir-

my. Zachęcamy przedsiębiorców do skorzystania z tej możliwości i wyjścia ze swoich domowych biur, gdy będą tego potrzebować. Oprócz tego w ramach Akceleratora KSSENON zaoferujemy funkcjonowanie Centrum Kompetencji, które ma na celu podnoszenie kwalifikacji zawodowych i edukacyjnych, a obok – np. także przedszkole czy część gastronomiczną.

– Co zyskają przedsiębiorcy, którzy wejdą w KSSENON? – Lokalizacja KSSENON w strefie Osiny stanowi dodatkową zaletę. Oferujemy współpracę najemcom z różnych branż i sektorów, skierowaną głównie do mikro, małych i niektórych średnich przedsiębiorców. Istotnym atutem dla części branż jest możliwość uzyskania przez przedsiębiorcę tzw. „Decyzji o wsparciu” uprawniającej do korzystania ze strefowych ulg podatkowych. Dla inwestora oznacza to, że czynsz najmu jest uznawany za nakład inwestycyjny. W efekcie może on odzyskać ponad połowę tego kapitału w formie zwolnienia z podatków. To znaczący bonus, dlatego zachęcamy do skorzystania z naszej oferty.

CPK wybrało wariant inwestorski

REGION Podczas konferencji prasowej wojewody śląskiego Jarosława Wieczorka oraz wiceministra Funduszy i Polityki Regionalnej Marcina Horały, zaprezentowano wariant inwestorski CPK, czyli ostatecznie wybraną trasę przebiegu linii kolejowej.

Konferencja odbyła się 22 marca w Śląskim Urzędzie Wojewódzkim w Katowicach, a obecni na niej wojewoda Jarosław Wieczorek, wiceminister Marcin Horała oraz Maciej Pańczak (koordynator ds. odcinka Katowice-Ostrawa) opowiedzieli o pracach projektowych oraz ostatecznym kształcie tzw. „szprychy” CPK z Katowic do Ostrawy. Przypomnijmy, że Kolej Dużych Prędkości ma przebiegać przez Żory, a także gminy Świerklany, Godów, Mszana, natomiast nie ma pewności, czy kolej będzie także przejeżdżać przez Wodzisław Śląski, Gorzyce i Jastrzębie-Zdrój. Te wątpliwości miała rozwiać środowa konferencja.

Prace nad studium techniczno-ekonomiczno-środowiskowym (STEŚ) dla odcinka „szprychy” nr 7 Katowice – Ostrawa rozpo-

częły się w lipcu 2021 roku. Z kolei już od 2020 roku w wyniku wywiadów środowiskowych oraz spotkań z samorządami i mieszkańcami zebrano 160 tys. uwag i wniosków, które posłużyły do opracowania Strategicznego Studium Lokalizacyjnego w którym zaproponowano pierwsze warianty przebiegu szprychy nr 7.

W ostatnim roku kolejnym konsultacjom społecznym, analizie wielokryterialnej oraz analizie kosztów i korzyści poddano cztery warianty przebiegu linii Katowice –Ostrawa: W71, W72, W73 i W74.

Przeprowadzona analiza wskazała, iż najkorzystniejszą opcją budowy linii kolejowej na odcinku Katowice – granica państwa – Ostrawa jest realizacja wariantu W72.

– W ramach nie tylko tej inwestycji, ale też Programu dla Śląska to ogromne środki dające szansę na rozwój regionu – mówił wojewoda Jarosław Wieczorek. – Jeszcze niedawno w tej sali pokazywaliśmy 7 projektów w ramach programu Kolej+, a dzisiaj zaprezentujemy projekt szybkiej kolei, nie tylko łączącej woj. śląskie z Warszawą, ale także z Europą –zaznaczył wojewoda.

– Również mieszkańcy Jastrzębia-Zdroju będą mogli koleją dojechać szybko i sprawnie do Katowic i całego kraju – zapowiedział wiceminister Horała, już na wstępie odpowiadając na wątpliwości, co do odnogi linii CPK do Jastrzębia -Zdroju.

– Wariant, który został wybrany, jako wariant inwestorski to ten, który przewiduje najmniej wywłaszczeń, zmian w terenie – zaznaczył wiceminister, podkreślając, że ostatecznie wybrano wariant o numerze W72.

Maciej Pańczak wyjaśnił opracowanie STEŚ i prace nad wariantami, a także zaznaczył, że na terenie naszego regionu ze wzglę-

du na przeszkody terenowe prędkość maksymalna na linii CPK będzie wynosić 250 km na godzinę. Koordynator odcinka wyjaśnił także, na czym polegały analizy CPK i przytoczył liczby, m.in. 160 tys. uwag przesłanych do CPK przez samorządy i mieszkańców.

Co szczególnie istotne dla mieszkańców, rygorystycznej ocenie poddane zostały także wyliczenia dotyczące wyburzeń. W tym zakresie najkorzystniejszym okazał się wariant W72. Badania pokazały, że na trasie tego odcinka będzie ich o kilkaset mniej, niż w wersjach W71, W73 i W74.

Ostateczny wariant potwierdza, że linia CPK Katowice – Ostrawa będzie przebiegać wzdłuż autostrady A1 do Mszany. Nie będzie przebiegać przez Marklowice i Gorzyce.

Warto dodać, że podczas konferencji, przed Śląskim Urzędem Wojewódzkim odbyła się pikieta mieszkańców, którzy protestowali przeciw inwestycji CPK, która spowoduje m.in. wywłaszczenia oraz będzie ingerować w środowisko naturalne. Szymon Kamczyk

Elementy charakterystyczne wariantu W72:

• dodatkowe łącznice umożliwiające szybkie połączenia Rybnika, Żor i Wodzisławia Śląskiego z Katowicami i resztą kraju,

• dodatkowy odcinek łączący Wodzisław Śląski i centrum miasta Jastrzębie-Zdrój,

• nowoprojektowany dworzec w Jastrzębiu Zdrój – Centrum, dodatkowy przystanek Jastrzębie-Zdrój Zachód, wraz z włączeniem miasta do sieci kolejowej;

• przejście przez centrum Mikołowa konwencjonalną linią kolejową w korytarzu istniejącej rozbudowanej linii kolejowej,

• w miarę możliwości technicznych wykorzystanie istniejącego korytarza autostrady A1,

• dostępność dla pociągów kategorii międzyregionalnych oraz regionalnych z dedykowaną dla nich infrastrukturą,

• ograniczona dostępność dla transportu towarowego – tylko dla pociągów kontenerowych (intermodalnych), odcinek północny – od linii kolejowej 169 przez Łaziska i Mikołów do Katowic Piotrowic dostępny tylko dla transportu pasażerskiego,

• baza utrzymania nowej linii została zaplanowana przy stacji Wodzisław Śląski,

• stacje kolejowe w Żorach Północnych i Mszanie przeznaczone m.in. dla ruchu dalekobieżnego,

• możliwość powstania (po późniejszym podjęciu decyzji) Terminala Intermodalnego, zlokalizowanego w Wodzisławiu Śląskim, w okolicach byłej kopalni 1 maja, równolegle do LK Wodzisław Śląski – Jastrzębie Zdrój,

• najmniejsza liczba wyburzeń,

• najmniejszy wpływ szkód górniczych i pozostałości po dawnej (historycznej) eksploatacji węgla,

• najmniejszy wpływ na korytarz ekologiczny i przecięcie szlaków migracyjnych zwierząt.

Wariant inwestorski, wybrany do realizacji przez CPK

– Nagle organizuje się konferencję. Minister przyjeżdża, ogłasza, wyjeżdża, a między tym są setki dramatów ludzkich – komentuje jeden z naszych samorządowców sprawę wyboru przez CPK wariantu inwestorskiego na odcinku Katowice – Ostrawa.

Samorządowcy o CPK: szok i niedowierzanie.

Jedna gmina ma powody do zadowolenia

REGION Spółka CPK wybrała i 22 marca zaprezentowała w Katowicach wariant inwestorski przebiegu linii na odcinku Katowice – Ostrawa. Sprawa od wielu miesięcy budzi w naszym regionie ogromne emocje, bo wiąże się z przesiedleniami mieszkańców i wyburzeniami domów. Jak sprawę komentują samorządy, przez które linia zostanie poprowadzona? Mamy komentarze.

CzerwionkaLeszczyny w szoku W Czerwionce-Leszczynach, gdzie mieszkańcy protestowali, aby kolej ominęła tzw. Pojezierze Palowickie, natomiast wybrany wariant ma przebiegać właśnie przez te tereny. – Szok. Nagle organizuje się konferencję. Minister przyjeżdża, ogłasza, wyjeżdża, a między tym są setki dramatów ludzkich. Problemy, które zostają tutaj, na miejscu. Odbieram telefony od zdruzgotanych mieszkańców, pytają gdzie pójdą mieszkać, kto zapewni im dach nad głową?

Kiedy to się stanie? Ile mają czasu? To dopiero początek gigantycznych problemów. Ci ludzie potrzebują udzielenia natychmiastowego wsparcia psychologicznego, o to samo prosiła mnie natychmiast po konferencji w imieniu mieszkańców sołtys Palowic. Organizujemy to wsparcie. Determinacja do tego, aby realizować tę inwestycję jest ponad prawem mieszkańców do godnego życia, ponad wsłuchaniem się w ich głos. Jeszcze raz powiem, że jestem zszokowany, choć nawet to słowo nie oddaje emocji, które dziś tu czujemy – podkreśla burmistrz Wiesław Janiszewski.

Godów dalej wyraża sprzeciw

Jak przekazuje nam Artur Marcisz z Urzędu Gminy w Godowie, wybrany przez spółkę wariant inwestorski oznaczony jako W72

w głównym przebiegu jest identyczny jak wariant 64A, który na etapie opracowywania Strategicznego Studium Lokalizacyjnego został wskazany przez gminę jako wariant najmniej inwazyjny. – Niestety wybrany przez

spółkę CPK wariant W72 zakłada budowę łącznika linii kolejowej nr 170 z Wodzisławiem Śl. w innym miejscu niż wariant nr 64A tj. w okolicy 1 Maja i ul. Leśnej w Skrzyszowie – przekazuje. Podkreśla, że zmiana lokalizacji wspomnianego łącznika nie była konsultowana z gminą Godów. Tymczasem jest to niezwykle istotna zmiana, która – jak wskazują opublikowane przez CPK mapy – oznaczać będzie konieczność wyburzeń domów mieszkalnych w rejonie ul. Leśnej w Skrzyszowie. – Takiego scenariusza nie zakładał wcześniejszy wariant nr

64A. Już sam ten fakt, kolejnej znaczącej ingerencji w

Gorzyce czekają na oficjalne informacje – Czekamy na oficjalną informację o przebiegu tej linii – przekuje nam Daniel Jakubczyk, wójt Gorzyc. – Jeśli faktycznie ominie ona naszą gminę, będzie to zgodne z naszym stanowiskiem, które Rada Gminy wyraziła w uchwale w ubiegłym roku – dodaje.

wą są blokowane na etapie opiniowania zmian do planów – przekazuje Mirosława Książek-Rduch z Urzędu Gminy Mszana. Dodaje, że wariant W72 może oznaczać wyburzenie około 70 budynków. – Jest to inwestycja niepożądana na terenie gminy, a ponadto budząca wiele obaw mieszkańców –podkreśla Mirosława Książek-Rduch.

również, że teraz spełnia się to, przed czym ostrzegali, a mowa o wyburzeniu wiaduktu przy ul. Czarnieckiego w Wodzisławiu. – Teraz okazało się, że nasze argumenty były słuszne, bo kolej ma przebiegać tym torem. Kto poniesie konsekwencje zasypania i rozebrania wiaduktu, który teraz znów trzeba będzie postawić? –pytają w TEK.

tkankę mieszkaniową naszej gminy, jest dla nas i naszych mieszkańców, trudny do zaakceptowania. Nie znamy dokładnej skali wyburzeń w tym rejonie, bo będzie ją można poznać dopiero po opracowaniu projektu wykonawczego, niemniej jednak nie uda się ich całkowicie wykluczyć – dodaje. Artur Marcisz zwraca uwagę, że istotny dla gminy jest także fakt, że wspomniany łącznik do Wodzisławia Śl., przechodzi przez tereny inwestycyjne w okolicy ul. 1 Maja, wprost je przecinając. – Oznaczać to będzie zapewne utratę wpływów dla budżetu gminy z działalności, które na tych terenach mogłyby w przyszłości powstać. Trudno zrozumieć również fakt, że budowę łącznika linii nr 170 z Wodzisławiem Śl. zaplanowano częściowo w terenie, w którym od lat planowana jest budowa Drogi Głównej Południowej – zauważa.

Mszana z dwoma przystankami W Mszanie zauważają, że wybrany przez spółkę wariant inwestorski oznaczony jako W72 przewiduje lokalizację na terenie gminy dworca kolejowego dla Kolei Dużych Prędkości za ogródkami działkowymi na ul. Wolności. Będzie to pierwszy przystanek po polskiej stronie granicy dla pociągów jadących z Czech. Ponadto przewiduje także budowę przystanku kolejowego w okolicach ul. Szybowej. W Połomi W72 przecina autostradę, co oznacza częściową zmianę układu komunikacyjnego w centrum sołectwa. – Od początku nasz samorząd wyraża publicznie sprzeciw wobec poprowadzenia inwestycji przez teren gminy. Pod budowę szybkiej kolei ma zostać zajęty potężny obszar gminy, podzielonej już na pół korytarzem autostrady A1. Z działek zajętych pod autostradę, które musieli opuścić mieszkańcy, gmina już nigdy nie otrzyma należnych podatków. Podobnie będzie w przypadku zabrania kolejnych obszarów pod budowę Kolei Dużych Prędkości. Inwestycja ta będzie wiązała się z wysiedleniami mieszkańców, którzy być może opuszczą teren gminy, gdyż samorząd nie ma w swoich zasobach działek budowlanych, które mógłby zaoferować przesiedlanym. Próby powiększenia w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego terenów pod zabudowę mieszkanio-

Żory niezadowolone W Żorach informacja o wariancie inwestorskim CPK nie została przyjęta z aprobatą. – Nie jesteśmy zadowoleni z tego wyboru. Ubolewamy, że przekazywane przez nas sugestie nie znalazły uznania i z nich nie skorzystano. Zależało nam, żeby uniknąć budowy kolei przez tereny zamieszkałe i cenne przyrodniczo – przedstawia stanowisko władz miasta Waldemar Socha, Prezydent Miasta Żory.

Towarzystwa też zabrały głos Towarzystwo Entuzjastów Kolei także wypowiedziało się na temat wybranego wariantu W72. – Jego pozytywnym aspektem niewątpliwie jest szybkie połączenie Wodzisławia z Jastrzębiem przez Wilchwy, umożliwiające stworzenie atrakcyjnej siatki połączeń lokalnych, istotne jest też, że północna część linii cały nasz region „przybliża” do Katowic, skracając czasy przejazdu o ok. 20-30 minut. Na odcinku południowym linia pozostała jednak wygięta tak, aby stację KDP umieścić jak najbliżej Jastrzębia, co niestety obniża jej użyteczność oraz niekorzystnie deformuje przebieg trasy od strony Wodzisławia w kierunku Ostrawy, nie wspominając już o kwestiach bezpieczeństwa. W tym aspekcie niestety polityczne chciejstwo triumfuje nad względami

merytorycznymi – piszą

działacze TEK, podkreślając

Z kolei Towarzystwo Miłośników Ziemi Wodzisławskiej zaznacza, że jeśli już kolej dużych prędkości będzie przebiegać przez Wodzisław Śląski i powiat, trzeba to jak najlepiej wykorzystać. „Towarzystwo Miłośników Ziemi Wodzisławskiej podobnie jak przed 1999 r. interweniowało w sprawie reaktywacji powiatów, przyczyniając się do utworzenia powiatu wodzisławskiego, czy późniejszych konsultacji dotyczących autostrady A1 również obecnie aktywnie działa na rzecz lokalnej społeczności w związku z planowaną budową Kolei Dużych Prędkości i linii KDP nr 170 mającej przebiegać przez powiat wodzisławski. Zaznaczamy przy tym, że nie jesteśmy entuzjastami przebiegu Kolei Dużych Prędkości przez powiat wodzisławski i wolelibyśmy modernizacji istniejącej linii 158. Na powstanie linii KDP nie mamy jednak wpływu, a wobec nieuchronności budowy KDP przez ziemię wodzisławską uważamy, że władze powiatu, gmin i miast ziemi wodzisławskiej powinny kierować się ogólnym rozwojem powiatu wodzisławskiego oraz stolicy powiatu miasta Wodzisławia Śląskiego, a zarazem skupić się na tym, aby ziemia wodzisławska uzyskała jak najwięcej korzyści z odgórnie zaplanowanego tutaj i nieuchronnego przebiegu KDP przez powiat wodzisławski” – pisze TMZW w specjalnym oświadczeniu. (juk)(ska)

Fot. Justyna Koniszews

Ka – Chcemy tu mieszkać, chcemy tu żyć. Torów tu nie może być – mówili nam mieszkańcy Połomi w 2022 r. sprzeciwiający się budowie w ich najbliższej okolicy trasy kolejowej do CPK.

Protesty odbyły się w ubiegłym roku także w Żorach, gdzie blokowano dojazd do autostrady. Niestety, jak podkreśla prezydent Waldemar Socha, CPK nie uwzględniło sugestii przekazywanych przez miasto.

humor

sts

– Halo!

Dzwonię w sprawie garażu.

– Przepraszam, ale to jest baza rakietowa. Źle pan trafił.

– Nie, to wy żeście źle trafili! sts

Chłopak staje pod oknem ukochanej i woła:

– Kochanie ty moje!

Z okna wychyla się ojciec i odpowiada:

– Młody człowieku! Twoja to ona będzie, gdy będziesz płacił za jej rachunki telefoniczne, podręczniki, ciuchy, jedzenie i Internet! A póki co ona jest moja! sts

Babcia Jasia była głucha, więc wnuczek kupił jej na 80 urodziny aparat słuchowy.

Miesiąc później:

– Babciu, jak tam Twój aparat słuchowy?

– Bardzo dobrze, wnusiu! Dzięki Tobie już 3 razy zmieniłam testament! sts

– W czym panu mogę pomóc?

– Muszę wybrać jakiś prezent na 8 marca.

– Rozumiem, że coś droższego?

– Dlaczego pani tak uważa?

BA r AN 21.03 – 20.04

Spotkania ożywią Twoje życie. Nie będziesz miał żadnych kłopotów w porozumieniu się z bliskimi Ci ludźmi. Pod jego wpływem sprawy sercowe ułożą się wspaniale.

BYK 21.04 – 20.05

Cieszcie się Byki. Dla większości z Was w związkach partnerskich panować będzie harmonia, porozumienie i spokój. Bykom z pierwszej dekady znaku nie grożą żadne uczuciowe wstrząsy.

BLIŹNIĘTA 21.05 – 21.06

Merkury w dobrych aspektach z Saturnem i Plutonem spojrzy na Was łaskawie – teraz macie szansę na miłość, która odmieni wasze życie. Wreszcie zobaczcie świat w różowych kolorach.

r AK 22.06 – 22.07

Raki z drugiej dekady znaku przeżyją prawdziwy wybuch uczuć, planety wróżą najlepiej już istniejącym związkom. Atmosfera będzie wspaniała – kwiaty, cieple słowa, uściski – słowem: jak w wielkim romansie. Samotne Raki mogą spotkać swoją druga połowę, może na całe życie.

LEW 23.07 – 22.08

Twój urok zadziała jak magnes i nie uwolnisz się w tym tygodniu od miłosnych zapędów. Lwy zajęte mogą się spodziewać małżeńskich scen, spowodowanych zazdrością, całkiem zresztą uzasadnioną.

PANNA 23.08 – 22.09

Ten tydzień będzie trudny w relacjach partnerskich. Nie należy na siłę uszczęśliwiać partnera, jeśli czegoś nie chce, nie nakłaniaj go. Panny urodzone w drugiej dekadzie znaku czeka ognisty romans.

WAGA 23.09 – 22.10

W sprawach sercowych wiosna! Będziecie chciały kochać, flirtować i romansować. Tylko to Wam będzie w głowie. W otoczeniu samotnych Wag jest ktoś, kto stanie się dla nich numerem pierwszym.

SKor PIoN 23.10 – 21.11

Choć poniesie was dziki temperament, poczujecie się bezpiecznie w spokojnym związku. Przez cały luty będziecie żyli w miłosnej gorączce. Jeśli czujecie się znudzeni w stałym związku, czeka was miła odmiana.

STr ZELEC 22.11 – 21.12

Jeżeli jesteś w stałym związku nic nie powinno zakłócić pogodnej atmosfery. Łączące Was więzi jeszcze bardziej się zacieśnią. Wspólne, głębokie przeżycia dotkną sfery duchowej.

KoZIoroŻEC 22.12 – 19.01

Na początku tygodnia może wam się wydawać, że nie jestecie zdolni do miłości. Będzie to jednak stan przejściowy i już około 14 lutego w dzień Świętego Walentego odczujecie znaczną poprawę.

WoDNIK 20.01 – 18.02

W tym tygodniu najbardziej skore do flirtów będą Wodniki urodzone przed 4 lutym. Wenus goszcząca w waszym znaku uczyni was bardziej atrakcyjnymi. A wam będzie w głowie sam na sam, ale bez poważniejszych konsekwencji!

rYBY 19.02 – 20.03

Ryby w związkach czeka trudny tydzień – cichych dni i dąsów. W kontaktach z partnerem niewiele się będzie działo. Natomiast samotne Ryby mają okazję w towarzystwie poznać swoją drugą połowę. Czekają ich wspaniałe przeżycia i masa dobrych chwil.

– Ponieważ dziś jest 20 marca. sts

Ojciec od jakiegoś czasu podejrzewał syna o ćpanie. Pewnej nocy syn wraca późno do domu i szybko kładzie się spać. Ociec wstaje, przegląda mu kieszenie i... znajduje torebeczkę z białym proszkiem. Bierze to i idzie do łazienki. Wciąga jedną kreskę i... pojaśniało, pociemniało i nic. Hmm... wciągnął w drugą

opracował Erwin • www.wrozbyonline.pl

dziurkę i... pojaśniało, pociemniało i nic. Pomału zaczyna się irytować, ale wciąga po raz kolejny. Znów –pojaśniało, pociemniało i nic. Nagle słyszy walenie do drzwi łazienki i głos żony:

– Stefek co ty robisz?

Odpowiada:

– Golę się!

Żona:

– Trzy dni ? sts