Austvestpassasjen av Ingvill Kjærstein by Det Norske Samlaget

Ingvill Kjærstein

Austvestpassasjen

Roman Samlaget

Oslo 2024

www.samlaget.no

Omslag: Laila Mjøs

Førtrykk: Type-it AS, Trondheim

Skrift: Sabon 10,7/14,4

Papir: 70 g Holmen Book Cream 2.0

Trykkeri: ScandBook AB, Falun

Printed in Sweden

ISBN 978-82-340-1124-5

Utdraget på side 136–138 er henta frå Gamla reglo å rispo ifrå Valdris. En samling af fortællinger, sagn og eventyr av Andris Eivindson Vang, 1974, Oslo – Bergen – Tromsø: Universitetsforlaget. S. 30–31.

Denne boka er trykt på miljøvennleg papir.

Materialet i denne utgivinga er verna etter åndsverklova. Det er difor ikkje tillate å kopiere, avfotografere eller på andre måtar gi att eller overføre heile eller delar av innhaldet i utgivinga utan at det er heimla i lov eller følgjer av avtale med Kopinor.

All bruk av heile eller delar av utgivinga som inndata eller treningskorpus i generative modellar som kan skape tekst, bilete, film, lyd eller andre typar innhald og uttrykk, er ikkje tillate utan særskild avtale med rettshavarane.

Bruk av materiale frå utgivinga i strid med lov eller avtale kan føre til inndraging, erstatningsansvar og straff i form av bøter eller fengsel.

GET OUT OF MY HOUSE!

– Kate Bush

Midt i ein episode av Der ingen skulle tru at nokon kunne bu braut lyden av ringeklokka nattstilla. Den polske eremitten stoppa halvvegs i ei rørsle då eg trykte på pause, som om ho dansa ein grotesk dans på gardstunet, med armane og beina veivande på ei fjellhylle over Hardangerfjorden. Eg sette laptopen til sides i senga og drog badekåpa ned frå knaggen. Klokka viste halv to. Eg sveipte det rosa fløyelsstoffet kring den nakne kroppen, kippa på meg tøflane og skauv opp shōji-døra. Stova var mørklagd bortsett frå det svake skinet frå ei gatelykt, og det kunne ikkje vere varmare enn ti grader der inne. Kulda gjekk rett gjennom veggane i bygningen, ein skulle tru dei var laga av papp. Eg subba til inngangsdøra og sette auget mot kikhòlet. Ingen. Eg opna døra, stakk hovudet ut i svalgangen. Heile etasjen var tom. Lyset i motsett ende av gangen flimra slik det hadde gjort i fleire månadar. Det skulle vere ein vaktmeister i bygningen, men eg hadde aldri sett han, sjølv ikkje etter fire år. Eg tok nokre steg ut og lente meg over rekkverket. Gjennom den kvite pusten min kunne eg skimte bykjernen. Det raude, kvite og blå lyset frå Kyoto Tower. Eg blåste på hendene, no farga av rust. Ein skikkelse gjekk på

gangvegen på hi sida av elva. Forlegen av å stå slik i nattøyet snudde eg meg og gjekk inn att. Eg sette på dørlenka, sjølv om det ikkje gjorde store skilnaden, ho var mest for pynt å rekne. Om dagen var ei stripe av lys synleg under døra, og på kalde kveldar som denne seiv trekken inn. Når det var tyfon eller mykje vind, skrangla døra som om nokon prøvde å bryte seg inn. Då kunne eg bli ståande og stire forventingsfullt, kvar augeblink kunne døra falle av hengslene og kroppen min bli lyfta langt, langt av stad.

Tilbake på soverommet heiv eg meg inn under den varme dyna. Agnieszka forklarte Oddgeir Bruaset ei innretning ho hadde laga, som gjorde det enklare å frakte ting opp til fjellgarden frå fjorden: Eit tau med bøtte gjekk mellom trea og opp til topps. Eg hadde drøymt om liknande i barndommen. Vegen til huset vårt gjekk i sikksakk i to hundre meters luftlinje frå fjorden. Det var ingen andre born i nabolaget, og kvar dag gjekk eg åleine opp bakkane med hovudet fullt av tau, ørnar og skiheisar til å frakte meg heim lettare.

Ein ringemelodi avbraut Agnieszka, og namnet til Anna dukka opp i hjørnet av skjermen. Eg trykte aksepter video og drog dyna godt over skuldrene. Andletet til kusina mi fylte skjermen. Skinet i vindauget bak ho var djup blått. Eg hadde prøvd å skildre dette lyset for ein elev ein gong, men greidde det ikkje. Sanninga var at det var blitt framandt for meg.

Snør det der? spurde eg, og Anna snudde seg.

Ser slik ut, svarte ho og vende seg tilbake. Det var som regel ho som ringde meg. Sjeldan hadde ho noko spesielt å seie. Somme gongar mistenkte eg at ho gjorde det av plikt. Eg spurde korleis det gjekk i Oslo.

Same som alltid, eg føler eg bur på lesesalen.

Ho prata om den komande eksamenen, og eg nikka og smilte medan eg studerte plakaten ved vindauget hennar. Skjelettet til eit dyr med gapande kjeft. Ein katt?

Det høyrest vanskeleg ut, sa eg vagt.

Året før hadde Anna vore i praksis i fjøs og assistert ved kalving. Ho hadde fortalt meg om kalvane som etter ein halvtime stod på eigne bein, om mora som vaska kalven med den digre tunga si, det hadde vore så vakkert å vere vitne til.

Korleis går det der borte? spurde ho då ho var ferdig å prate.

Det ringde på for litt sidan.

Kva meiner du?

Det ringde på, her i leilegheita. Eg veit ikkje kven det var.

Sjekka du ikkje?

Det var ingen der, det er midt på natta.

Sikkert feil dør, sa ho. Men du svarte ikkje på meldinga mi om påska. Kan du ikkje kome heim ein tur? Vi skal på Filefjell.

Bestemama eigde ei hytte nær sommarstølen der ho hadde vakse opp på høgfjellet i Valdres. Uansett kor mange år ho hadde budd på Vestlandet, reiste ho alltid heim til Filefjell minst éin gong i året.

Det er ikkje så lett å ta seg fri, sa eg. Dei feirar ikkje kristne høgtider her.

Det same hadde eg sagt månaden før når det galdt jula. Eg feira åleine med ei bøtte KFC-kylling på sofaen.

Med rynka bryn drog Anna fingrane gjennom det lange, glatte håret og la det bak nakken.

Bestemama spør etter deg.

Du kan fortelje ho at alt står bra til.

Kollegaen min skal skilje seg, sa eg for å skifte tema. Anna spurde om det var han eg hadde snakka om før, amerikanaren som var gift med ein japanar. Greg hadde ansvar for vaktlistene og gav meg stadig for få og dårlege vakter. Han hadde heller ingen kvalar med å setje meg opp med tenåringsgutane som berre var der for å stire på brysta til dei kvinnelege lærarane.

Håpar pikken hans skrumpar inn og fell av, sa eg.

Det er ein ganske ekstrem ting å seie.

Han snakkar om å slå kvinner i lunsjpausen, sa eg høgt, før eg kom på kva klokka var. Eg ville ikkje få naboklager. Eg heldt fram, lågare no:

Han sa han heller skulle ha funne seg ein koreanar, for dei er lydigare. Dei kan ein slå utan at dei kjempar imot, sa han, framfor alle på lærarrommet.

Det var sikkert ein spøk.

Tonen hennar var flat, ho brydde seg ikkje. Ho byrja å bla i ei bok.

Du må sikkert lese, sa eg. Anna nikka med ein gjesp.

Vi snakkast, sa ho, og eg kryssa ut samtalen. Biblioteket til Agnieszka fylte skjermen. Utanfor vindauga snødde det tungt, og framfor kaminen låg ein stor svart hund og sov. Agnieszka plukka ei bok ut av ei hylle og viste ho til kameraet. Tittelen var på polsk.

Når ein er langt ifrå folk, erklærte Bruaset, må ein vere i stand til å underhalde seg sjølv.

Noko rørte seg i sivet nede ved elveleiet. Synet fekk meg til å stoppe opp på gangvegen. Eit brunt dyr togg på eit strå. Ei mor passerte meg i full fart på sykkel, med eitt barn på magen og eitt bakpå. Ingen av dei hadde på seg hjelm, og synet distraherte meg ein augeblink. Dyret heldt fram med å gnage som ingenting. Eg hadde aldri før sett eit dyr som dette. Hadde det budd der heile tida utan at eg hadde lagt merke til det, eller hadde det dukka opp no? Det hadde lysebrun pels, framleis våt etter ein symjetur, store gnagartenner og rottehale. Det var som eit fantasidyr blanda av ein drøss ulike artar, og no stod det der og prøvde å få meg til å tru at det var ekte. Eg snudde meg for å sjå om nokon andre hadde lagt merke til det. Ein eldgammal mann gjekk tur langs elva med ein hjelpepleiar. Stega deira snigla seg bortetter vegen, det ville sikkert ta ti minutt før dei nådde meg. Eg kasta eit nytt blikk på dyret. Framleis togg det på strået, framleis ignorerte det meg. Eg må ha stått slik i minst eit kvarter. Til slutt vart dyret lei av å gnage og sumde nedover straumen og ut av syne. Då eg sjekka klokka, innsåg eg at eg var i ferd med å kome for seint til jobb, og la på sprang mot stasjonen. Eg hadde berre tre timar denne dagen, med over

éin time mellom kvar av dei. I pausane gjekk eg på stamkafeen min og las ei bok. Eg skreiv ned orda eg ikkje kunne, i notatboka eg hadde med meg overalt. Boka var ein roman eg hadde lånt av kona til sjefen. Jun’ichiro Tanizaki forstår menneska, påstod ho, men så langt var det lite eg kunne kjenne meg att i.

Det vart mørkt innan eg gjekk tilbake til skulen for den siste timen for dagen. Resepsjonisten hadde allereie teke på seg kåpa, og stod med designarveska på armen. Alle dei andre hadde gått.

Kinoshita er i Rom C, sa resepsjonisten på veg ut. Sest i morgon!

I klasserommet sat den middelaldrande kvinna og venta på meg. Kinoshita og eg hadde berre hatt éin time saman tidlegare. Policyen var å rullere lærarane så mykje som mogleg for å unngå nære personlege forhold med elevane. Samstundes fanst det ingen reglar mot å møte dei på fritida. Fleire av kollegaane mine hadde hatt sex med elevane sine.

Kvinna reiste seg i ei brå rørsle for å bukke, og stolen skrapa mot linoleumsgolvet. Eg bukka tilbake og sette meg.

Kaldt, er det ikkje? sa eg på engelsk for å drage i gang samtalen. Det var ikkje lov til å snakke japansk i timane på skulen vår, all kommunikasjon skulle gå føre seg på målspråket. Dei av oss som var utanlandske, lét difor stort sett som om vi ikkje forstod japansk, for å tvinge elevane til å uttrykkje seg på engelsk.

Det er snø i lufta, svarte Kinoshita. Men det er vel ikkje noko problem for deg som er frå Sverige?

Noreg, retta eg. Men jo, eg er van med snø.

Kinoshita beklaga og spurde kor i Noreg eg var frå.

Oslo? Flåm? Eg hadde ei kjensle av at vi hadde hatt akkurat den same samtalen sist vi møttest. Hadde ho høyrt om Ålesund? Ho la hovudet på skakke, nei. Eg lyfta høgrearmen for å illustrere.

Her er Noreg, ikkje sant? Og dette er vestkysten.

Eg strauk venstre peike fi nger nedover yttersida av armen, og Kinoshita samtykte.

Her er Oslo, og her er Flåm.

Eg peikte på to ulike punkt på handbaken. Så flytta eg peike fi ngeren tre centimeter opp frå Flåm, nærare kanten av handa.

Her ligg heimbygda mi, sa eg og skreiv namnet med romaji på tavla: シッキルヴェン.

Det er eigentleg ikkje verdt å skrive ned, mumla eg då Kinoshita byrja å notere. Mange i la ndet mitt greier heller ikkje hugse eller uttale det.

Det er ein liten plass, konstaterte ho, og eg nikka.

Men større enn Flåm, skaut eg inn og sjekka klokka på nettbrettet. Tre minutt var gått, det var tid for å gå vidare til repetisjon av førre leksjon. Eg opna munnen, då Kinoshita spurde:

Sensei, kvifor kom du til Japan? Var det teikneseriar?

Nei, sa eg.

Ikkje teikneseriar?

Nei.

Kva gjer du her, då?

Eg er her for å lære språket og kulturen, svarte eg. Det var det innøvde svaret mitt. Eg fekk spørsmålet fleire gongar i veka, og folk var så himmelfalne over at eg ikkje var interessert i popkultur, at eg no hata anime og manga og dataspel av prinsipp.

Sykkylven

Japansk er vanskeleg, er det ikkje? Så mange skriftteikn.

Gripen av ein trong til å vere vanskeleg, til å seie at japansk ikkje var eit særleg utfordrande språk, iallfall ikkje grammatisk, tok eg meg i det. Alle vil berre høyre om kor vanskeleg og unikt deira eige språk er. Eg kasta eit blikk på notata mine. Diskutere kunstig intelligens, tenke høgt om framtidas teknologiske utvikling.

Kinoshita smilte forventingsfullt. Lyden av varmeelementet suste i taket.

Det er skrekkeleg vanskeleg, sa eg, og før ho rakk å smette inn noko meir, gjekk eg vidare og spurde om ho hugsa kva ho og Claudia-sensei hadde snakka om i førre time.

Kinoshita bladde gjennom skriveboka si. Årstidene i Japan, sa ho. Spring, summer, winter og autumn. Kor mange årstider har landet ditt?

Kinoshita fiska eit brillehus ut av sekken sin. Ho sette eit par raude briller på nasen.

Like mange som her.

Eg bladde til side 63 av den digitale læreboka. Under eit fotografi av ein robot utvikla ved eit japansk universitet stod det skrive: JAPANESE INVENTIONS FOR THE FUTURE . Roboten, som hadde langt, svart hår, ein attknept kardigan og perlekjede om halsen, sat med hendene i fanget og stirte tomt mot kameraet. Roboten hadde rouge i kinna og skinande lepper.

Har ikkje Norden berre to årstider?

Auga til Kinoshita var utydelege bak dei feittete brilleglasa. Eg hadde ikkje tid, men kunne ikkje dy meg. Dessutan var eg den einaste som var på jobb, så det var ingen sjanse for at nokon lytta til timen over

callinganlegget, slik sjefen somme gongar gjorde utan forvarsel for å evaluere timen. Eg trykte på skjermlåseknappen på iPaden og sa:

Alle land i tempererte og arktiske område har fire årstider. Vinteren i Noreg er rett nok mørkare og kaldare enn her. Vi har mørketid, månadsvis nesten utan dagslys. Til gjengjeld har vi nordlyset. Og om sommaren. Det er så lyst at vi må bruke lystette gardiner for å få sove, for å ikkje gå frå forstanden.

Anten la ikkje Kinoshita merke til aggresjonen i røysta mi, eller så valde ho å ignorere han.

Ein gong var eg i Sverige, sa ho roleg. I nord. Det var slik du seier. Lyst om natta. Mannen min var på konferanse, eg hadde heile dagane for meg sjølv. Eg gjekk berre rundt. Kyrkja var som frå eit eventyr. Eg tok bilete av ho. Folk kom ut frå kyrkja, dei såg på meg. Somme peikte. Dei hadde sikkert aldri sett ein japanar før, så eg vart ikkje sur. Menneska var høge og blonde med blå auge. Du har brune auge, sensei. Kvifor det?

Ei kvinne kom bort til meg. Ho sa: Treng du hjelp? Eg sa det gjekk fint, at eg var på ferie. Her? spurde ho. Eg sa at mannen min var på konferanse. Då forstod ho. Konferansen, sa ho, sjølvsagt! Og ho lo og verka flau over å ha forstyrra meg. Eg veit ikkje kvifor, men eg hugsar den kvinna framleis.

Vi hadde gått langt over tida, og skulle allereie ha vore godt i gang med det nye stoffet. Til gjengjeld var dette god øving; eg hadde ikkje forventa at ho kunne fortelje ei så lang historie. Eg skreiv eit notat om at vi måtte teste nivået hennar. Kanskje skulle ho opp på intermediate.

Etter timen pakka eg sakene mine på det tomme

pauserommet. Det var uhyggeleg å vere den siste til å gå. Eg tok på meg kåpa framfor glaset. Framfor den dyre shabushabu-restauranten tvers over gata stod ei gruppe kvite turistar – ein familie? – og granska menyen. Ei kvinne peikte på noko som stod skrive, og dei tre mennene ho var saman med, braut ut i latter. Kanskje var det noko som var stava feil på engelsk. For turistar var det toppen av humor. Eg slo av alle lysa og skunda meg gjennom den mørklagde korridoren til heisen. Då eg kom ut på gateplanet, var familien borte.

revegud-sushi

Eg stod i fruktdisken og lengta etter dei neongrøne epla frå butikkane heime. Aoyama-epla som låg i ein haug framfor meg, var sett på som det beste av det beste, og prisen var tilsvarande høg, men eg kunne ikkje fordra det gule, mjølne fruktkjøtet som skjulte seg på innsida, for ikkje å snakke om den uuthaldelege søtleiken. Ein middelaldrande mann stilte seg ved sida av meg. I handlekorga hans var ein boks いなり寿司 frå ferskvaredisken og ein sekspakning. Han plukka opp eit av dei digre, raude epla og heiv det i lufta. Eg lyfta mi eiga korg, tom bortsett frå ein mjølkekartong, for å gå.

Where are you from? spurde han, og beina stoppa mot min vilje.

Europa, svarte eg på japansk. Det var best å ikkje gi for detaljert informasjon. Mannen ignorerte den plettfrie uttalen min og heldt fram på engelsk:

Come home with me, teach me English. Han smilte med røyketenner. Eg såg det for meg, oss to – meg og denne tydeleg einsame femti år gamle mannen. Kanskje dette var ein overlevingsmekanisme – den mentale bedøvinga i ideen om å liggje med ei utanlandsk kvinne ung nok til å vere dottera hans, som å bestille ein annan type pizza enn ein plar, for å

bryte ein vane, som å velje den med potet og majones heller enn blekksprut.

Teach me, gjentok han, og intensiteten i røysta gjorde at eg såg for meg ting eg ikkje ville, handa som no heldt rundt eplet, handa med grå hårstrå på knokane, på meg, på min kropp. Eg rista på hovudet. Sushibitane i korga hans. Trekantformene skulle likne reveøyre, men gjorde ikkje det, ikkje som eg kunne sjå. Mannen flytta seg ikkje. Eg lét handlekorga mi stå og rista på hovudet heile vegen mot utgangen, før eg skunda meg ut i mørkeret.

Matbutikken på hi sida av vegen var mindre og hadde dårlegare utval. Eg plukka opp ei ny gul korg med skjelvande fingrar, slanga meg rundt husmødrene og pensjonistane, til eg igjen stod ved fruktdisken. Overfor meg plukka ei kvinne runde japanske pærer, og då ho såg meg stire, gav ho meg eit nikk, før ho heldt fram med å plukke. Så utruleg mange ho skulle ha, posen var fylt til brestepunktet. Kvinna hadde raud kåpe og raudt skjerf, men ikkje raud leppestift. Resepsjonisten hadde sagt det ein gong, at raud leppestift var passé. Det gav uheldige assosiasjonar til kokeshi-dokker. Og eg forstod kva ho meinte; dokkene hadde korkje armar eller bein, dei berre stod der, vakre, med små munnar og auge som smilte tomt.

Nærværet til kvinna roa meg. Eg la ein pakke jordbær i korga. Det hadde teke tid å venje seg til jordbærsesong rett etter nyttår, når vinteren var på sitt kaldaste. Dei fyrste somrane hadde eg sakna bæra frå Valldalen, frå den vesle kiosken langs fylkesveg 63, den som var forma som eit stort bær. Bestemama og eg stoppa der alltid på veg til Filefjell. Vi åt oss oppover

dalen mot Gudbrandsjuvet, der vi også pla stoppe. Med raude, klissete fingrar lente vi oss over rekkverket og studerte jettegrytene, det fossande vatnet som bruste så høgt at vi knappast kunne prate. Bestemama ropte alltid om kor mange turistar som hadde mista livet akkurat der vi stod, kor mange som hadde klatra over rekkverket og prøvd å hoppe til hi sida. Typisk turistar, spytta ho, inga forståing for risiko! Eg sa aldri at eg syntest det verka som ein meiningsfylt måte å døy på, midt i rusen av eit hopp.

Etter eg hadde betalt for maten og forlate butikken, slo den kalde lufta mot meg, og eg byrja straks å snufse. Mannen frå tidlegare var ikkje å sjå. Eg tende ein røyk og skunda meg heimover medan varmen breidde seg i lungene. Frå toppen av hagemuren strekte dei nakne greinene til eit kakitre seg utover den blåsvarte himmelen. Om hausten hang fruktene så lågt over gangvegen at eg kunne plukke dei, noko eg ofte gjorde, raskt og skamlaust.

Vel heime sette eg hengsla på døra. Nokon hadde ringt på igjen natta før. Andre gongen på éi veke. Det måtte vere med vilje. Likevel kunne eg ikkje sjå for meg kven det var, eller kva målet var. Eg hadde lagt ein kjøkkenkniv under senga, slik at eg var budd dersom noko skulle skje.

Den logiske løysinga ville vel vere å flytte til ein bygning med betre sikkerheit, ein der folk ikkje kunne gå rett til døra mi frå gata. Men det var ikkje eit val eg ville ta med mindre eg absolutt måtte, for eg elska leilegheita, eg gjorde verkeleg det.

Tørr, varm luft frå airconditionen fylte rommet medan eg skylde jordbæra. Dei var unaturleg store,

fulle av sprøytemiddel. Eg plukka opp eitt og putta det i munnen, vrei av stilken og heiv han i bosset. Dagen etter var det henting av brennbart avfall, eg måtte ta ut posen før eg la meg. Det var ikkje lov å setje bosset under nettingen framfor bygningen før om morgonen, men eg hadde for lengst slutta å bry meg. Eg lét heller kråkene få frukost så eg kunne sove lenger. Ingen visste at det var utlendingen i sjette som lét fuglane strø tomme jogurtbeger, mygla brødskalkar og brukte bind utover vegen.

Den fyrste tida hadde eg budd i eit kollektiv i sentrum. Eg vart ikkje ein del av fellesskapen som gjekk ut i helgane eller samla seg i stova for å sjå film. Til slutt orka eg ikkje meir. Eg tok kontakt med eit utleigefirma. Agenten viste meg bilete av bustader i prisklassa mi, og med ein gong han la fram dei kornete fotografia av leilegheit 606 i Maison Omuro, var eg sikker på at det var der eg ville bu. Bygningen låg tilbaketrekt ved ei elv i ein nordleg utkant av byen, langt ifrå ståket som gjorde det vanskeleg å sove og slappe av. Leilegheita var eldre enn dei andre han hadde vist meg, men større, med eige soverom og separat toalett og bad. Ho var dessutan oppsiktsvekkjande billig, noko som vog tungt sidan eg ikkje hadde nokon kontraktfesta garanti for eit visst tal undervisningstimar i månaden. Eg bad om å få sjå leilegheita, og agenten samtykte, men åtvara meg om at det ikkje var sikkert huseigaren ville gå med på å leige ut til ein utlending. Det var greitt, sa eg med ei kjensle av at agenten ville gjere det han kunne for meg. Han var vennleg utan å vere for nærgåande, spurde meg ikkje ut om livet mitt, kva eg gjorde i Japan og kvifor, kom ikkje med platte, rosande ord om

språkferdigheitene mine. Eg sa berre at eg hadde rike foreldre i heimlandet, at betaling aldri ville bli noko problem, og det var nok for han. På visinga var alle flatene dekte av støv, og skorne våre laga spor på golvet som i nysnø. Leilegheita var like sliten som ho hadde sett ut på bileta, og stilen fullstendig utdatert. Toalettet var lysrosa og baderommet dekt i turkise fliser, med eit djupt badekar under eit lite vindauge. Kjøkkenkroken i hjørnet av stova hadde vindauge ut mot svalgangen, i vestleg himmelretning, og bada rommet i nyansar av raudt, rosa og oransje om kvelden. Soverommet var i tradisjonell stil, med risstråmatter på golvet som gav frå seg ei søtleg lukt, medan stova var i vestleg stil med tregolv. Ei tynn skyvedør av papirmorbærtre skilde dei to romma.

Eg tek han, kunngjorde eg til agenten. Brått såg han nervøs ut. Han sa han var pålagd å opplyse meg om at den førre leigetakaren hadde døydd i leilegheita. Det var difor ho hadde stått tom så lenge. Han sa også at vedkomande, berre vedkomande, hadde vore svært gammal. Fleire detaljar gav han ikkje. Eg er ikkje overtruisk, sa eg utan å nøle, og han ringde eigaren av bygget, ei rik enke frå Osaka, medan eg opna skuffar og skåp. Under vasken fann eg ein daud kakerlakk liggjande på ryggen. Eg bestemte meg for å ignorere han. Utlending, mumla agenten i telefonen, deretter: Noreg. Eg høyrde ei kvinnerøyst i andre enden, men kunne ikkje oppfatte orda hennar. Tusen, tusen takk, unnskyld meg, takk, messa han og bukka for seg sjølv. Han klappa saman telefonen. Du har flaks, strålte han, ho elskar Mummi!

Midt på soveromsgolvet låg ein stor, svart

presenning. Agenten sa at han ville bli fjerna før eg flytta inn, og meir tenkte eg ikkje over han der og då. Det var ikkje før seinare at eg lurte på om det var der den førre leigetakaren hadde døydd, ved fotenden av den nye senga mi.