Twierdzisz, że wolisz tanią, masową produkcję w stylu Ikei niż luksusowe, drogie przedmioty. Problem polega na tym, że te tanie przedmioty są zazwyczaj wykonywane za pomocą taniej siły roboczej. A przyzwoite rzemiosło musi być drogie i produkowane w małej liczbie egzemplarzy. Jak możesz odnieść się do tego problemu?
Przyzwoite rzemiosło wcale nie musi być drogie. To jest tylko nasze przekonanie, że ręczna robota dodaje produktowi wartości, mimo, że de facto wystarczy, że przedmiot jedynie wygląda jak ręcznie wykonany. Dzięki Adolfowi Loosowi możemy także mówić o wydajności — przedmioty produkowane masowo podlegają często lepszej kontroli jakości i wykonywane są przy jak najmniejszym nakładzie pracy. Na przykład nowy stół firmy Demakersvan jest produkowany za pomocą zaawansowanej technologicznie metody, jednak poszczególne elementy muszą być składane ręcznie, co zajmuje 800 godzin. To jest etycznie złe, żeby tworzyć takie miejsca pracy jak te. Wolałbym pić kawę z przyjaciółmi. Wracając do tematu konferencji, jak według ciebie projektowanie powinno reagować na kryzys ekonomiczny, który teraz odczuwamy, i nowe ruchy społeczne, takie jak Okupujący i Oburzeni? Czy w ogóle jest w tej walce miejsce dla dizajnu?
Nie możemy pozbyć się potrzeby posiadania dóbr ani samego przemysłu, musimy przemyśleć na nowo naszą pozycję wobec takiego przemysłu, jaki mamy, zamiast wymyślać coś nowego. Powinniśmy jednak rozważyć głęboką reorganizację. Dizajn ma wielką siłę propagandową, za pomocą której możemy mówić o tych problemach, natomiast rozwiązywanie ich to kolejna odbijanka. Jakie są współczesne wyzwania dla dizajnu?
Kryzys ekonomiczny dostarcza nam perspektywy, dzięki której możemy lepiej zrozumieć, co wydarzyło się w dizajnie od połowy lat 90. Może dzięki temu przemyślimy to, co robimy teraz, ale szczerze w to wątpię.
Bas van Beek urodził się w 1974 roku w Nijmegen. Ukończył School of Visual Arts w Nowym Jorku (1997), architekturę w Kooning Academy w Rotterdamie (1998) oraz Królewską Akademię Sztuki Architektury i Designu w Hadze (1995). Jego prace pokazywane były podczas licznych wystaw indywidualnych i kilkudziesięciu zbiorowych. Twórca autorskich prac m.in. dla Pols Potten czy Cor Unum. Dizajner, autor obiektów użytkowych, krytyk, prześmiewca. Będąc antydizajnerem, krytykuje branding i mechanizmy marketingowe, kiepski konceptualizm i bezkrytyczny kult projektanta. Obecny stan holenderskiego dizajnu i produkcji przemysłowej określa jako „cyrk” i „burżuazyjną farsę”. Jego prace często eksplorują relację między polityką i projektowaniem. Tworzy chętnie ze znalezionych materiałów, interesuje go estetyka przypadkowości. Starając się przywrócić wartość zastanym ideom i sztuce, Bas van Beek lubi zabawę gotowymi przedmiotami i dowodzi, że istniejące procesy technologiczne mogą służyć tworzeniu nowych form. Uważa też, że koncept ready-made’u, obecny od wieków w sztuce, można także interpretować przez pryzmat dizajnu i architektury. www.basvanbeek.com
No80 / czytelnia
Agata Szydłowska (ur. 1983) — ukończyła historię sztuki na Uniwersytecie Warszawskim, a w Szkole Nauk Społecznych przy Instytucie Filozofii i Socjologii PAN przygotowuje pracę doktorską na temat związków polskiego projektowania graficznego po 1945 roku z tożsamością narodową. W latach 2006–2011 pracowała w Muzeum Plakatu w Wilanowie, zajmując się m.in. organizacją Międzynarodowego Biennale Plakatu. Współpracowała z Victoria & Albert Museum w Londynie przy projekcie Designing Democracy: Posters and the Political Transformation of Europe 1989–1991. Organizowała bądź koordynowała wystawy plakatu i projektowania graficznego w Polsce, Bułgarii, Wielkiej Brytanii i Hiszpanii. Publikuje m.in. w czasopiśmie „2+3D”. Interesuje się społecznym i politycznym funkcjonowaniem dizajnu oraz metodologią badań nad projektowaniem graficznym i jego historią. Współpracuje ze Stowarzyszeniem Twórców Grafiki Użytkowej. W przyszłym roku nakładem wydawnictwa Karakter ma się ukazać jej zbiór rozmów z polskimi projektantami graficznymi.
112—113