W przypadku tego skweru problem stanowiło to, że był zaniedbany. Myśleliście o tym, co się stanie z tymi ludźmi, kiedy zabierzecie im tę przestrzeń?
Postawiliśmy tam taką długą ławkę, na której można leżeć. Nie wykluczamy ich, chodzi o to, żeby nie wyrzucali tam butelek i nie sikali. Wcześniej ten skwer był zawłaszczony przez pijaczków i służył jako wychodek dla psów, teraz lokalna społeczność zauważyła, że są inne możliwości wykorzystania tej przestrzeni. Ludzie zaczęli się nią interesować, dbać o nią, zaczęli ją traktować jako swoją, sami przejmują inicjatywę. Uwolniliśmy tę przestrzeń. A co się dalej z nią stanie, to zależy od mieszkańców, my w to nie ingerujemy. Osiedle Przyjaźń to wasz najnowszy i zarazem chyba największy projekt. Już wiemy, że pewnie doczeka się realizacji. Na jakim jest etapie?
Rada Dzielnicy Bemowo przegłosowała bez sprzeciwu wdrożenie tego projektu. To już jest w programie dzielnicy jako ustalony kierunek rozwoju dla tego obszaru. Natomiast przez miasto jest obecnie opracowywany plan miejscowy, który nie do końca pokrywa się z naszym projektem. Znaliśmy wstępne wytyczne planu miejscowego, ale uznaliśmy, że proponowane przez nas rozwiązania będę lepsze. Teraz rolą dzielnicy jest próba zawarcia w planie miejscowym wniosków wypracowanych przez nas. Rolą APS jest zebranie funduszy na realizację tego przedsięwzięcia. W 2015 roku planowane jest ukończenie pierwszej części projektu. Dużą uwagę w swoich projektach przykładacie do miejsc, które będą świadczyły usługi publiczne i lokali przeznaczonych na kulturę. Kultura jest koniecznym warunkiem dobrze zaprojektowanej przestrzeni?
Uważamy, że „żywa” ulica to podstawa higieny miasta. Nawet najzwyklejsza ławka w odpowiednim miejscu i czasie może być centrum kultury. W każdym projekcie użytkowania zbiorowego ważne jest zapewnienie przestrzeni, nawet najmniejszej, która naturalnie odbierana będzie przez okolicznych mieszkańców jako publiczna. Lokalnej społeczności potrzebne są miejsca i funkcje sprzyjające integracji. A integracja, mogąca ukształtować świadomą zbiorowość, powinna odbywać się przez kulturę! Uczestniczące w kulturze społeczeństwo łatwiej definiuje swoje postulaty dotyczące pożądanej jakości przestrzeni życia, a także kreuje postawę zaangażowania w życie publiczne. Kultura buduje społeczeństwo aktywne, bo definiuje wrażliwość, także przestrzenną.
BudCud: Osiedle Przyjaźń 2.0. Osobne strefy funkcjonalne zostały silnie wyróżnione charakterem ich urbanistyki oraz skalą architektury, 2012
i technologicznie zastałe w połowie XX wieku. A przecież ta nowa czy raczej nowoczesna architektura powinna wybiegać w przyszłość. Powinna być szczera, odpowiednia czasom, w jakich powstaje. Pełna wersja tekstu na: www.bęczmiana.pl/teksty.php
Nowoczesna architektura powinna wybiegać w przyszłość. Powinna być szczera, odpowiednia czasom, w jakich powstaje
W miastach żyjemy otoczeni przestrzenią, która była tu przed nami. Czy można się odciąć od przeszłości i budować, jakby jej nie było?
Nie twierdzimy, że trzeba się odciąć od rzeczywistości i traktować każdą działkę jako tabula rasa. Jednak kultywacja tego, co zastane, powinna leżeć w gestii odpowiednich urzędów oraz właścicieli, do których należą te obiekty. Nas, jako architektów, o wiele bardziej powinno interesować to, co się dopiero stanie, również z tymi istniejącymi budynkami. Rozumiemy miasto jako palimpsest: zawsze dbamy o to, co jest, i odnosimy się do tego z szacunkiem. Ale naszą metodą jest dialog, a nie bezmyślne podporządkowanie i niższe wartościowanie architektury współczesnej w stosunku do zabytkowej. Dziwi nas częsta krytyka współczesnej architektury — np. w Krakowie nie ma konkursu na najlepszy nowy budynek, jest za to plebiscyt na najgorszą i najbrzydszą realizację. Nie rozumiemy motywacji tych, którzy organizują ten plebiscyt. Świetnie pokazuje, co część ludzi (a nawet architektów!) myśli o nowoczesnej architekturze, że jest to zło wcielone. Może z takiej postawy wynika to, że w Polsce większość „współczesnej” architektury to obiekty estetycznie
BUDCUD biuro tworzące projekty w dziedzinie architektury i urbanistyki założone w 2007 roku przez Mateusza Adamczyka i Michała Paleja, od 2010 roku kierowane jest przez Mateusza Adamczyka i Agatę Woźniczkę. Laureaci i finaliści wielu konkursów, m.in. Europan 11 NL oraz międzynarodowego konkursu
No77 / czytelnia
urbanistycznego na koncepcje ekologicznego zagospodarowania archipelagu wysp w Kijowie. Twórcy nowoczesnego kampusu akademickiego na Osiedlu Przyjaźń. Obecnie BudCud działa w Krakowie i Warszawie. www.budcud.org
186—187