Zz 2006 1

zeezeilen Ark Royal: slordig aangeland

Jaargang 25 nummer 1 , april 2006 www.pzv-zeezeilen.nl

Het smoel van Zeezeilen Zeilen met z’n tweeÍn

Passagieren in Rotterdam

Inhoud 3 Redactioneel Hans van Reenen 3 In memoriam: Ton Poort Martin Droogh 3 Vanuit het kraaiennest De uitkijk 4 Van de voorzitter Philip Beekman 5 Communicatie De redactie 6 Nieuwe leden De nieuwe leden 9 Kanaal 77 10 Schipper en schip Bob van Engelen 6 Uit het logboek van Ark Royal Stef Hoonhout 1 21 De Joint Venture, haar bemanning 20 jaar PZV

Jan de Vin 22 Zeilen met z’n tweeÍn Lidia Roesink 26 Passagieren in Rotterdam Sven van Sweeden 28 Weer of geen weer?

Paul Horstman 29 Ruim 25 jaar zeilen op zee

Commissie Lustrumboek 0 Secretarieel Jaarverslag 2005 Aitske de Jong 3 2 Zomeractiviteiten 2006 Jacqueline van Amstel 3 32 Monsterrol en Colofon 34 Het smoel van Zeezeilen De redactie 36 Bar en hoos

Katrina

PZV ZEEZEILEN 1 - April 2006

Kalender vr 31 mrt wo 12 apr za 22 apr t/m zo 23 apr wo 26 apr za 06 mei t/m zo 07 mei za 20 mei t/m zo 28 mei vr 09 jun t/m zo 11 jun za 10 jun t/m wo 14 jun do 15 jun -- -- jun za 27 mei za 17 jun t/m za 01 jul zo 02 jul t/m za 15 jul zo 16 jul t/m zo 30 jul vr 25 aug t/m zo 27 aug za 02 sep t/m zo 03 sep za 09 sep t/m zo 10 sep za 23 sep t/m zo 24 sep za 04 nov

Voorjaars-ALV Verschijnen Zeezeilen nr 1 Manoeuvreren op de motor Briefing Ramsgatetocht Mast- en zeiltrimweekend Ramsgatetocht In-port race Volvo Ocean Race Oerol heentocht Napraatavond Ramsgatetocht 48-uurstocht Sluiting kopij Zeezeilen nr 2 Rondje Kanaal traject 1 Rondje Kanaal traject 2 Rondje Kanaal traject 3 Rondje Goereeplatform Vrouwenzeilweekend IJsselmeerweekend Eindejaarsweekend Najaars-ALV

H

ier is ’ie dan weer, de nieuwe Zeezeilen, het eerste reguliere nummer van deze 25ste jaarJa, u leest het goed: de 25ste gang. jaargang!

Vierden we vorig jaar het 5e lustrum van PZV, dit jaar hebben we dus eigenlijk weer zo’n lustrum, maar nu van ons lijfblad. We zullen dat vanzelfsprekend niet zo uitbundig vieren als het zilveren jubileum van de vereniging, maar dat wil niet zeggen dat wij er als redactie niet blij om zijn en niet ook een beetje trots.

In dit lustrumjaar voor Zeezeilen zullen we hier en daar wat aandacht besteden aan de voorbije jaren. Zo maar lichtvoetig en min of meer willekeurig wat herinneringen ophalen aan gebeurtenissen

uit die tijd. Niet te veel overigens, want dan maaien we de redactie van het lustrumboek het gras voor de voeten weg en dat zou ook weer jammer zijn!

We begonnen het jaar in dit verband al met een speciale editie van Zeezeilen, een beeldverhaal over onze geschiede-

Hans van Reenen

nis, gezien door de ogen van en getekend door Frans Jansen.In dit nummer vindt u wat herinneringen van Jan de Vin en een tochtverslag uit vervlogen jaren.

Daarnaast zijn er weer een ‘Schipper en schip’, nu van Bob van Engelen en zijn Allegro, een verslag van de eerste serie meteo-avonden door Paul Horstman en een artikeltje over zeilen met z’n tweeën door Lidia Roesink. En een aantal informatieve artikelen betreffende de gang van zaken binnen de vereniging.

Het nieuwe ‘smoel’ van deze Zeezeilen is u inmiddels zeker ook niet ontgaan.

We hopen maar dat u er net zo happy mee bent als wij.Een stukje voorgeschiedenis ervan vormt het onderwerp voor het laatste artikel.

Ton Poort Martin Droogh

O

p 5 december 2005 is Ton Poort overleden. Ton was lid van PZV sinds 1989. Hij was een breed watersporter. Naast zeiler was hij ook een enthousiast roeier.

Zijn activiteiten bij PZV beperkten zich voornamelijk tot af en toe deelnemen aan winteractiviteiten. In de zomer bracht hij zijn vakanties en na zijn pensionering alle zomermaanden op zijn schip door. Met zijn vrouw Maria zeilde hij vele malen naar Portugal en de Mid-

dellandse Zee. Hij kende de Portugese kust op zijn duimpje. Hij was altijd bereid, op zijn enthousiaste wijze, zijn ervaringen met anderen te delen.

Momenteel ligt zijn schip nog in ZuidFrankrijk. De afgelopen zomer heeft Ton nog een paar maanden rond Corsica gevaren. Na de zomervakantie werd hij geconfronteerd met een ongeneeslijke ziekte. Toch hoopte hij in het voorjaar nog een laatste keer naar zijn schip te gaan. Het mocht niet meer zo zijn. Wij wensen Maria en zijn kinderen veel sterkte.

Ton Poort lid sinds 1989 overleden 5 dec 2005

Vanuit het Kraaiennest

H

et jaar 2005 was het jaar van onze ’zilveren vloot’. We vierden dat met diverse festiviteiten, een demonstratie admiraalzeilen en een daverend feest. Vanuit mijn hoge post heb ik het allemaal mogen zien. En ik heb ervan genoten! Er was betrokkenheid en saamhorigheid. Van varensgast tot admiraal, jong en oud, allemaal waren ze er weer bij en zetten hun beste beentje voor. Dat is wat mij zo trekt in deze vloot.

De PZV-vloot van nu en zijn bemanning (om van de vrouwen maar te zwijgen!) is iets om trots op te zijn. Dat mogen we allemaal zijn, maar zeker de mannen en vrouwen van het eerste uur, de pioniers.

De uitkijk Zij die een ideaal hadden en dat ideaal in PZV vormgaven. Het is goed om daar nu, aan het begin van een nieuwe periode in de geschiedenis van onze vloot,

even bij stil te staan.

En dan is een woord van dank aan hen allen natuurlijk op zijn plaats. Een bijzonder woord van dank, in dit verband, aan Sikkes de Vries, pionier en aanstichter van onze vloot en uit dien hoofde ‘erelid’ van PZV, die nu om redenen van leeftijd en gezondheid de vloot gaat verlaten.

Dank Sikkes, namens alle varensgasten voor jouw initiatief destijds. Jij zult in de geschiedenisboeken van onze vloot voortleven. Overigens valt het me op dat vele mannen van het eerste uur nog steeds behoorlijk actief zijn in de vloot.

Laten we zuinig op ze zijn. Als pioniers dragen ze de ware geest van PZV met zich mee.

PZV Zeezeilen 1 - april 2006

Van de voorzitter

V

an zeilen komt voor de meesten van ons in de winter niet veel.

Afgezien van enkele middellandsezeeoverwinteraars, een sporadische wereldomzeiler en enkele ijspegels zijn we in de winter meestal op een andere manier met onze hobby bezig. Het kan nooit kwaad om je theorie wat bij te spijkeren. Ook zullen we al vaak bezig zijn met de planning van een tocht of met noodzakelijk onderhoud.

Maar het valt mij op dat het voor velen daar niet bij blijft. Een zeilboot is een ambachtelijk product. Dat nodigt ons als het ware uit om onze ambachtelijke kwaliteiten daar tegenover te stellen. Op die manier is een zeilboot ook een uitdaging, namelijk om met al ons vernuft en binnen de grenzen van tijd, geld en ruimte optimale oplossingen te verzinnen en uit te voeren. Op dat gebied hebben we al heel wat voorbij zien komen.

Er schiet mij nu te binnen: koffiekan, be-

Philip Beekman

een heerlijke manier is om te ontspannen. En omdat het je hobby is, mág het ook op die manier. Het doet er niet toe hoe je het doet en hoe lang je ermee bezig bent, als het uiteindelijk maar tot iets leidt waar je trots op kan zijn, waar je met plezier en voldoening naar kijkt en aan denkt.

Zo wordt het zeilen ook anderszins een deel van jezelf, namelijk door de unieke manier waarop je je eigen verzameling prutswerkjes tot een geheel hebt gesmeed, waarmee je op je eigen wijze de elementen trotseert. Dat maakt een kennismaking met een zeiler en zijn boot ook tot iets heel persoonlijks, want juist daarin herken je zijn karakter.

In wezen is dat prutsen ook een deel van onze hobby. Het zou te ver gaan om alle zeilers prutsers te noemen, maar als ik mij tot mijzelf beperk, dan moet ik toegeven dat het al prutsend bezig zijn

Ik wil graag iedereen aanmoedigen om door te gaan met het verder uitwerken van leuke ideeën en die in PZV met elkaar te delen. Al prutsend leer je je vrienden kennen.

kerhouder, elektronica, railingwieltjes, kraanlijntalie. Maar ik weet zeker dat ik daarmee een heleboel leuke vindingen over het hoofd zie.

HERMAN LIEVEN GAASTRA - HELLY HANSEN - DUBARRY - IMHOFF

Fleecetruien - zeiljassen - bootschoenen Geopend: dinsdag t/m vrijdag vanaf 10.00 uur, zaterdag vanaf 9.00 uur koopavond donderdag

HERMAN LIEVEN ZEILKLEDING Oostwal 6 5211 RC ‘s-Hertogenbosch Tel: 073-6131763 Fax: 073-6130786

www.zeil-kleding.nl

PZV ZEEZEILEN 1 - April 2006

Communicatie Zeezeilen en de Website samen zijn de middelen tot één doel.

De redactie Inleiding Communicatie (van informatie) is van vitaal belang voor elke vereniging, zo ook voor PZV. Communicatie kan op allerlei manieren plaatsvinden. Formeel dan wel informeel, via gesprekken, telefoontjes, e-mails, in vergaderingen, tijdens activiteiten of tochten, enzovoort. In dit artikeltje zetten we de schijnwerper even expliciet op communicatie via de website of via Zeezeilen, met de bedoeling om die communicatie te stimuleren.

Informatie en communicatie Informatie (of ook wel nieuws) binnen de vereniging en van belang of interesse voor de leden kan op verschillende plaatsen ontstaan. De meest voorkomende ‘informatiebronnen’ zijn bestuur, commissies, projectgroepen, activiteiten en ‘last but not least’ individuele leden.

Informatie op zichzelf is niets, maar komt pas tot ‘leven’ op het moment dat ze gecommuniceerd, d.w.z gedeeld wordt.

Communiceren is een ‘werkwoord’, het vereist actie! Het is van vitaal belang dat we ons daar met zijn allen van bewust zijn.

Integraal deel Je ervan bewust zijn is één, ernaar leven is weer een stapje verder. Echter, het is mogelijk om in de organisatie en de werkwijze van bestuur, commissies, projectgroepen en dergelijke elementen in te bouwen die ervoor zorgen dat communicatie de aandacht krijgt die ze verdient. Praktisch is bijvoorbeeld om communicatie een vast punt te maken op de agenda van je bestuur, commissie, projectgroep, etc. De laatste vraag van elke bijeenkomst in PZV-verband zou dan bijvoorbeeld kunnen zijn: wat van wat we besproken of gedaan hebben dient naar de (andere) leden gecommuniceerd te worden en wie neemt dat voor zijn rekening? Ook kun je overwegen om binnen je commissie, project, activiteit, etc. iemand expliciet te belasten met de communicatie: ‘de spreekbuis’.

En er zijn natuurlijk nog andere oplos-

singen denkbaar. Waar het om gaat, is dat communicatie een vast en integraal onderdeel wordt van onze gehele organisatie en werkwijze. We zeiden het al: ‘last but not least !’. Ook voor individuele leden is in dit communicatiedenken een wezenlijke rol weggelegd. Leerzame of leuke zeilervaringen zijn goed om te delen, dat wil zeggen te communiceren.

Dat houdt de vereniging ‘wakker’ en bij elkaar. Maak je dus iets mee als individuele PZV’er, vraag je dan steeds af of dit niet iets is om te delen met anderen.

En schroom dan niet: deel je ervaringen binnen de vereniging! Stimuleer elkaar daar ook in.

hele vereniging. Daarom een pleidooi voor het ‘actief delen’ van informatie.

Als je over informatie beschikt die voor andere leden van interesse of belang is, stel die informatie dan zelf actief en tijdig ter beschikking van de redactie, zodat ze via de website en/of Zeezeilen met zoveel mogelijk medeleden kan worden gedeeld. Wij vervullen daarbij graag een ondersteunende rol.

Verschillende Scope, hetzelfde doel In essentie beogen zowel de website als Zeezeilen beide de communicatie binnen de vereniging te faciliteren. Met dat in het achterhoofd zijn wij enige tijd geleden een redactie geworden.

Wij realiseren ons overigens dat het verschil in aard en mogelijkheden van beide media betekenis heeft voor de wijze van gebruik. Op de website vind je primair nieuws en actuele informatie over de vereniging.

Daarnaast heeft de website een databankfunctie voor allerlei soorten informatie. Zeezeilen op zijn beurt heeft de functie van lijfblad, waarin sfeer, belevenissen, ervaringsuitwisseling, achtergrondinformatie, etc. tot uitdrukking kunnen komen. Beide media hebben naast hun interne communicatiefunctie ook een functie naar de buitenwereld, d.w.z. als ‘visitekaartje’ van de vereniging. De website, als interactief medium, is daarbij voor onze relatie met die buitenwereld van toenemend belang.

Actief delen!

Als redactie vervullen wij onze rol van intermediair voor beide media met veel plezier. We kunnen echter alleen functioneren bij de gratie van een actieve inbreng van informatie vanuit de

PZV Zeezeilen 1 - april 2006

Nieuwe leden Een zevental stelt zich voor. En er staat nog een aantal in de startblokken…

ij zijn Peter en Inge Landers en wonen in Sliedrecht. Door onze afwezigheid in Neder-

gedaan en omdat mijn college 65 werd en we beiden geen opvolging hadden, besloten we het bedrijf te verkopen. Tijdens deze periode overleed mijn eerste vrouw en kwam er van watersport enkele jaren niets terecht. Ik ontmoette mijn huidige vrouw Inge en ook zij bleek van zeilen te houden. Inmiddels had ik toch weer een robuust Engels S-spant polyester zeilschip, een Achilles 30, overgenomen van mijn collega die was blijven

land reageren we wat later, maar hier zijn we dan.

Eerst neem ik, Peter, het woord. Een man van het water kun je mij wel noemen. Het begon allemaal op de Bergse Plassen bij Rotterdam-Noord met een kano, waarna een vergrote BM (16m2) en een originele Grundel van 7,5 meter elkaar opvolgden. Het werd tijd werd voor een zelfbouwproject: een polyester zeilschip gebouwd van de moedermal van het bekende type Raider. Door omstandigheden verkochten we dit schip met spijt en er kwam een snelle motorboot voor in de plaats waarmee we van huis bij ons in en rondom de Biesbosch konden recreëren. Maar als zeilfanaat voldeden de motorboot en de Biesbosch niet. Ik ging naast mijn normale werk bij een watersportbedrijf aan het werk in de weekeinden: veel Hiswa’s gedraaid en vele zomers en weekeinden gewerkt.

Want maak je van je hobby je werk, dan gaat je hobby in het dok en kijk je met lede ogen naar al die mensen die na hun werk op hun boot stappen en wegvaren.

Samen met een collega ben ik een andere weg ingeslagen en begonnen we een eigen handelsbedrijf in las- en snijtechniek. Dit hebben wij samen 16 jaar

zeilen en wat groter wilde. Het is nu tijd dat mijn vrouw Inge met dit verhaal verdergaat.

Ook ik, Inge, raakte van jongs af aan bekend met het zeilen en via de roei- en zeilvereniging te Reeuwijk en de waterpadvindersgroep ”Kastenujo” waarvan mijn grootmoeder de oprichtster was, zeilde ik wat af. We hadden een Pluis en een Vrijheid en af en toe mocht ik als bemanning van de buurjongens mee in een FJ- en FD-klasse. Door mijn eerste huwelijk kwam ik in een scheepsbouwfamilie terecht, die stalen S-spant jachten bouwde aan het Noord Hollands kanaal. Net als Peter zag ik met lede ogen de klanten vertrekken terwijl ik aan de wal stond. Oorspronkelijk was ik opgeleid als verpleegkundige, maar mijn schoonvader leerde mij materiaalkennis, spanten vloeren uitzetten en een werf runnen. Toen ons eigen schip, een Rekere 36 klaar was, liep mijn huwelijk na 23 jaar op de klippen. Na enige tijd alleen geweest te zijn kwam ik Peter tegen. Samen stapten wij in het huwelijksbootje en in de Achilles. Voor langere tochten en vakanties was deze niet zo geschikt. Het ronden van de mast (Peter is een Bourgondisch type) en het iedere

Peter en Inge ­Landers

W

PZV ZEEZEILEN 1 - April 2006

avond en ochtend in- en uitklappen van het bed deden ons besluiten de Achilles naar de Golf van Biskaje te verhuizen, waar we een vakantiewoning hebben in Hondarribia (Spanje), vlakbij San Sebastiaan waar een uitstekend zeilgebied is. Met de nieuwe jachthaven, 5 minuten lopen van het huis, is het een unicum.

Elke dag een paar uur het water op en beseffen dat je op de oceaan zit. Met de juiste stroming en wind zie je tonijnen, een enkele maal dolfijnen en dit jaar zelfs een walvis. Zo zaten we niet meer op de pier en zeiden altijd tegen elkaar: je zou hier toch een bootje hebben.

Mijn man ging met vervroegd pensioen.

Wij verbouwden het Spaanse huis in 2 units en verhuren huis en boot en in de toekomst misschien wel meer objecten, mits er genoeg ruimte overblijft om er zelf van te genieten.

Maar toen zaten we in Nederland zonder boot en het verlangen werd groter. Zo kochten we een Hunter 33.5 vlak voordat het andere schip vertrok. Iets groter, iets comfortabeler en ruimer. Het avontuur naar zee begon te trekken: samen bijscholen, wat extra apparatuur en uitrusting gekocht, en nu zijn we klaar voor nieuwe uitdagingen. Op de haven kwam Peter in contact met een van de leden van PZV en er wordt dan wat gepraat.

En hier zijn we dan en hopen dat de vereniging ons kan helpen bij het wat meer ervaring krijgen op zee en andersom hopen wij de opstappers die eventueel meezeilen, prettige tijden te bezorgen.

We schipperen met onze tijd tussen Spanje en Nederland en helaas zijn er afspraken die niet overeenkomen met de agenda van de vereniging. We komen wat langzaam op gang, maar hopen binnenkort meer te kunnen participeren.

Allan Schober

W

hy PZV? I began sailing in the middle of my life while living in the American farm belt. Origifrom Chicago, we moved to central nally Indiana after completing my education.

There are but a few small lakes in that part of the world, but by chance one of my work colleagues had a small sailboat

(23ft. San Juan). After just a few outings, I realized that sailing was an activity that I wanted to pursue further. So, in 1985, when the opportunity presented itself to purchase a inexpensive catamaran (Hobie 18), my wife Nancy and I took the decision to become boat owners. It was not long before we joined the local Hobiecat organization and were participating in regattas and other racing events.

When a career change brought us to Europe, one of my key interests was being in a location where we could expand our sailing experiences. Originally planning to relocate to London, a last minute business decision resulted in our landing in Amsterdam during the winter of 1988. It did not take long before we began to look for a more permanent living location with ready access to the water. It was not a difficult task in the Netherlands, and we finally decided on a home in Naarden as a boat space was included in the purchase.

So early in 1989, we purchased our first boat in Holland, a J24. It wasn’t long before we joined the local racing fleet. We learned quickly and were surprised how much different it was than sailing the catamaran, although it was a bit drier and warmer than a cat in the Dutch climate. I gradually gained experience and during the following few years was able to join a variety of boats participating in many Dutch regattas. A highlight during these first few years included a victory in the 1992 Flevorace aboard an FF95.

By 1994, we moved up to an X79, which provided more opportunities to do longer tours around the IJsselmeer. I continued an active racing schedule with a heavy participating in creating the X79 class in Holland. While sailing my own boat much of the time, I also had many opportunities to sail aboard with others.

It was in 1994 that I had my first experiences on an X99. The X99 is a well

respected competitive one-design class.

During the past 11 years, I have crewed and campaigned several X99’s. This provided ample opportunity to refine my inshore and boat handling skills. While we participated in a few offshore events, mostly races to England, I still yearned for more offshore experience.

Again, I was able to sample longer periods at sea by joining in a number of charters with friends. These mostly consisted of port hopping in Denmark, Greece and Turkey. While thoroughly enjoying this experience, there was still something missing.

In 1996 I had a sample of longer distance sailing while participating in a trip from Faro, Portugal to Horta in the Azores. This opened up a new set of sensations and experiences that I found to be quite appealing. Unfortunately, since the Azores sail, I have only found a few opportunities to spend more than a day or two at sea.

While I continue to sail in many regattas, I am looking to gain more offshore experience. As I became aware to PZV and their activities, it appeared to be an organization where I can improve my all around sailing skills. I have already managed to join in a few events that have been rewarding. In 2006 I am looking forward to my first Ramsgate trip. It will be a pleasure to meet many of you and share some sailing experiences.

Oosterschelde en over het IJsselmeer.

Ik zou er niet aan moeten denken dat nu nog eens te doen en gelukkig hebben mijn kinderen dat op die leeftijd ook niet gedaan. Kaagweek en Sneekweek waren vaste prik en als de stroom te sterk tegen was om weer naar Brabant terug te komen kochten we van het statiegeld van lege bierflesjes enkele liters benzine om de buitenboordmotor aan de praat te houden.

De groei naar volwassenheid werd bezegeld met een “echte boot”, een Sturgeon 22, gezamenlijk bezit van mijn jongste broer en mij. Daarop werd verloofd, getrouwd en kregen mijn twee dochters Simone en Frederieke hun eerste mijltjes.

Stahoogte was de volgende wens zodat er rond 1977 een Jaguar 27 werd aangeschaft. Hiermee maakte ik de eerste zeemijlen. In 1986 togen we naar ZuidFrankrijk en kochten daar onze “wereldomzeiler”, een Hallberg Rassy 35 tweemaster, die we Peer Gynt noemden.

Terug in Nederland werd Drimmelen (de Amer) de zomerhaven en de Viking was voortaan alleen de winterstek. Orwell, Deben en de rest van de Oost- en Zuidkust van Engeland werden bevaren evenals de Franse kust tot aan Le Havre. En als de meiden de deur uit waren, zouden we er met deze boot een jaartje tussenuit knijpen. Echter, het huwelijksbootje zonk, de Rassy werd verkocht en dromen bleven dromen.

Te veel traumatische ervaringen op

Peter van der ­Heijden

U

it 1949, mijn geboortejaar, moeten mijn eerste vaarervaringen stammen. Mijn vader - zoon van een zeilende vrachtschipper - kocht zijn eerste motorboot en ik zal ongetwijfeld in de rieten reismand mijn eerste mijlen op het water hebben gemaakt. Was Mozes, de man die later de Rode Zee bedwong, ook niet zo begonnen? Ik leerde zeilen van de havenmeester van Wijk en Aalburg op zijn klassiek houten bakdekker Peer Gynt en op mijn elfde kwam er een familiezeilbootje (type onbekend) vlak bij huis op de IJzeren Man te liggen. 14 Jaar oud werd dat een 16m2 op de Viking te ‘s-Hertogenbosch waarmee enkele jaren in de vakanties heel Nederland werd doorkruist, van Veersemeer tot Sneekermeer, over de

een hoop is zeer slecht voor een mens, zeker voor een zeiler, dus de spiegel van de Rassy was nog niet uit het zicht of een blinkende Najad 343 lonkte aan de steiger in Bruinisse. Goed hanteerbaar, ook alleen, dus hiermee maakte ik singlehanded maar ook met vrienden de Noordzee en het Kanaal onveilig.

Toch blijven er dromen komen waarin de beelden van verre kusten en weidse

PZV Zeezeilen 1 - april 2006

zeeën elkaar afwisselen. Snelheid en comfort maar ook een gedegen voorbereiding komen uit de verhalen van veel wereldomzeilende vrienden en kennissen naar voren dus vorig jaar maar de kans aangegrepen om de Najad in te wisselen voor een Hallberg Rassy 42F uit 1991 met alles erop en eraan en in uitstekende staat, waarop nu wederom de naam Peer Gynt prijkt.

Omdat enige theoretische onderbouw van mijn vooral autodidactische zeezeilervaring wel op zijn plaats is, was ik al enige tijd op zoek naar een zeilvereniging voor zeezeilers waar regelmatig cursussen gegeven worden en met meer leden dan boten. Het is tenslotte leuker je plezier te delen en een 42-voeter is wel asociaal ruim voor een vrijgezel. (De kinderen én kleinkind gaan regelmatig mee maar voor verre bestemmingen hebben zij geen tijd.) PZV had voor mij al een bekende klank omdat oer-PZV’ers Tom Kipperman, Klaas Rooyens en Pieter Stoelinga ook lid zijn of waren van WSV Viking in Den Bosch, waarvan ik voorzitter ben. Ik wist echter niet dat je als niet-Philips-man ook lid kon worden totdat ik met PZV’ers Bob van Engelen en Arno Beuken enkele weken het ruime sop koos en Bob me daarna uitnodigde samen met zijn Maria en Peter Veger het lustrumfeest mee te maken inclusief het admiraalzeilen op het Haringvliet. Een geweldige happening! Dus na een lang verhaal in het kort: Naam: Peter van der Heijden, leeftijd 56 jaar, schip HR 42F Peer Gynt, zomerligplaats Aqua Delta Bruinisse, beroep: marketing-, communicatie- en organisatieadviseur (en parttime watersportwinkelier). Zeilplan: over enkele jaren de Middellandse Zee rond en daarna….

Theo Bouwman

G

eboren in Amsterdam (1947) en getogen in Huizen aan het IJsselmeer, of ruimer ‘t Gooi inclusief Loosdrechter Plassen. Water genoeg. Op de pier in Huizen, waar we voornamelijk op paling visten en waar de botters in- en uitvoeren, zijn de eerste dagdroompjes ontstaan om die haven ooit zelf eens te bevaren. Daarbij droomde ik overigens niet over botters, omdat er zo nu en dan vissers vergingen waarbij de lage achterzijde van het schip haar zwakke plek in noodweer

PZV ZEEZEILEN 1 - April 2006

bleek te zijn.

Het was dan ook een bijzonder gevoel om een jaar of tien geleden voor de eerste keer de haven van Huizen met eigen schip (een LM 27) binnen te varen. Niet via het IJsselmeer, maar ondertussen via de Randmeren. In de tussentijd had ik vooral met vriendjes leren zeilen op de Loosdrechter Plassen. Met de brommer reden we naar Ottenhome en huurden voor 25 gulden met zijn zessen een BM 16m2. Die plassen ken ik als mijn broekzak. En sommige momenten zal ik nooit vergeten. Zo was het een keer warm weer, boot onder zeil, geen wind, iedereen zwemmen. Toen een zuchtje wind…dan leer je wel zwemmen! Na de middelbare school hebben we jaren niet meer gezeild. Ik zeg we, omdat mijn vrouw Greetje en ik elkaar al vanaf die

was niet echt te rijmen met mijn werk, deels in het buitenland. Sinds een jaar heb ik daar wat ruimte voor en met mijn maten van een klein organisatieadviesen onderzoeksbureau valt wel wat te regelen. Eind maart vaar ik daarom met de Eendracht terug van Lissabon naar Rotterdam. En daarnaast heb ik mijn LM 27 ingeruild voor een Dartsailer 30, waarmee ik over een jaar naar Denemarken en Zweden wil. De voorbereiding is inmiddels begonnen met het halen van enkele noodzakelijke papieren, want die kreeg ik er in Loosdrecht niet gratis bij!

Ook wat nieuwere apparatuur, want een marifoon zonder ATIS mag ondertussen niet meer.

Terwijl ik hier allemaal in mijn vrije tijd mee bezig was, zagen we ineens het artikel in het Eindhovens Dagblad met de sprekende titel “Zeezeilen op het zand…”. Toen viel ik natuurlijk voor PZV, dat ik absoluut niet in Eindhoven had verwacht. De combinatie van scheepseigenaren en opstappers als lid spreekt me erg aan. Over enige tijd zal ik zeker opstappers meevragen, maar eerst lijkt me Ramsgate als opstapper de moeite waard.

Frans van ­Ravenstein middelbare school kennen en zeilen.

Later hebben we wel eens een bootje gehuurd in Friesland (allemaal zeilers in de familie) en zijn we aan ons eerste bootje begonnen, een oude BM 12m2, de enige echte originele met een torentuigje. Met de kinderen erbij hebben we een kajuitjachtje gekocht voor lange mensen, de Compromis 720, die we na een paar jaar door de LM 27 vervangen hebben. En dat betekende voor het eerst wat ruimer water. Sinds die tijd zijn het IJsselmeer en de Waddenzee voor ons niet onbekend meer.

Mijn dochter maakte onderwijl in haar vrije tijd ‘carrière’ als instructeur op zeilscholen en via de bruine vloot kwam ze aan boord van de Stad Amsterdam.

Eerst als lichtmatroos en later als kwartiermeester. Tijdens de eerste grote rondreis van de Stad Amsterdam naar de Caribbean en de VS, mocht familie van de bemanning in de Caribbean mee charteren. Van Aruba naar de Bahama’s.

Dat waren dus de eerste 10 dagen op zee! Dat smaakte naar meer, maar dat

M

ijn eerste kennismaking met zeilen was toen ik 16 was, nu alweer 51 jaar geleden.

Van huis uit was ik niet met watersport grootgebracht maar ik roeide bij pastoor Holtus in een reddingsboot op het Eindhovens kanaal, en via hem kreeg ik een zeilopleiding in Den Bosch. De bedoeling was dat ik als instructeur zou gaan helpen bij de zeilkampen van de ambachtschool. Zeilkampen die op de Ome Jan (een vrachtschip dat op de Loosdrechter plassen afgemeerd lag) werden gehouden.

Daarna heb ik om en om gezeild. Een jaar zeilen met het gezin, het volgende jaar iets wat niet met zeilen te maken had. Een goede afspraak met Truus, mijn vrouw. Deze gezinszeiltochten brachten ons over het hele IJsselmeer, de Wadden, de kustwateren tot in Oostende en de Engelse kust. Met mijn twee zoons heb ik daarnaast enkele tochten naar Engeland gemaakt en een grote tocht in de Griekse wateren.

Medio 70’er jaren hebben we als gezin

heel serieus bekeken of we zelf een boot zouden aanschaffen. Onze belangstelling gold een Waarschip. Die hadden toen net een 10 meter-romp op de markt gebracht, en we zijn in ’t Waar gaan kijken en praten over dat schip. De bedoeling was om in en rond onze woning een dergelijke boot te bouwen. Op het allerlaatste moment besloten we dat de twee jaar die de bouw in vrije tijd en weekends zou duren, ons te veel sociale contacten ging kosten, terwijl ik zakelijk toch al zo vaak weg was. Jammer dus. De laatste 25 jaar heb ik naast de gezinstochten vrijwel elk jaar een tocht met twee vrienden gemaakt. Een van hen heeft een eigen schip. Gedrieën hebben we IJsselmeer en Wadden tot aan Borkum verkend, en meermalen Engeland bevaren.

Tijdens die tochten hebben we ook enkele keren PZV ontmoet. We hebben Londen, Dover en Ramsgate aangedaan en ook de Woodbridge drempel heeft onze kiel geschuurd. Ja, we butsten er letterlijk overheen. De tocht van Ramsgate naar Oostende op Hemelvaart 1983 staat van al die tochten nog helder in het geheugen. Dat was nog eens een storm, en wij met 9 meter schip daar middenin. Daarnaast hebben we een aantal keren een jacht in

Griekenland gehuurd en daarmee de Cycladen uitgebreid verkend. Als winteractiviteit hebben we cursussen kusten astronomische navigatie gevolgd en vaarbewijs 1 en 2 gehaald.

Het is moeilijk in te schatten hoeveel duizenden mijlen ik onder zeil ben geweest. En daarbij denk ik dan aan de letterlijke betekenis. Het was Jan Oome die me uitnodigde om de meteo-avond van 22 november als zijn gast mee te gaan. De sfeer van die avond gaf een zodanig prettige indruk, dat lid worden geen vraag meer was. Wat mij opviel tijdens de introductieavond van 7 december was het gemak waarmee PZV wordt gerund. Zowel Philip Beekman als Aitske de Jong herhaalde alsmaar dat hun bestuurlijke functie geen werk inhield, omdat de leden zelf actief waren etc etc. Het klinkt in elk geval erg goed en ik kijk verwachtingsvol uit naar hoe dat in de praktijk zal gaan uitpakken. Tot spoedig.

Sven van Sweeden

E

ven voorstellen: Sven van Sweeden, geboren 6 mei 1968, en eigelijk al heel jong met zeilen in aanraking gekomen. Mijn vader had van een kleine reddingboot (6 m sloep) een zeilboot gemaakt achter in de tuin.

Die toen over het huis getakeld en zo het water in met kleine Svenneman aan boord. We hebben mooie tochten in de Biesbosch gemaakt, maar vader wilde meer, dus gaandeweg kwamen er grotere schepen en uiteindelijk een Flush Poker, waarmee we een aantal keren het Kanaal overstaken. Ik was toen in mijn tienerjaren en hield erg van het zoute water.

Door ziekte is mijn vader overleden en daarmee was het zeilen ook afge-

kanaal

lopen. Ik heb een paar jaar later een eigen Schakel gekocht en ben daar veel weekenden mee gaan zeilen op de Maasplassen.

Ongeveer acht jaar geleden wilde ik wel weer wat groter gaan varen en meldde ik mij aan om te gaan schipperen voor een Nederlandse reisorganisatie Berend Botje Yachting. Marius, die ook een tijdje in Eindhoven heeft vertoefd, zag wel wat in mij en nu vaar ik bijna ieder seizoen op de Griekse wateren als schipper en flottieljeleider. Al met al zit het zeilen mij aardig in het bloed, maar met als achtergrond elektrotechniek vind ik het ook leuk om lekker aan boord te klussen. Ook houd ik erg van koken en gezelligheid. En ik ben niet vies van het toilet schoonmaken of andere minder leuke activiteiten die ook bij het zeilen horen. Al met al lijkt mij PZV een uitgelezen vereniging om het zeilen op de Noordzee weer eens op te pakken en zodoende heb ik mij aangemeld als opstapper. Veel groetjes en tot ziens op een van de vele leuke activiteiten zoals de Meteo-cursus en niet te vergeten de komende Ramsgate-tocht. Als het mag van de schipper zal ik mijn “Lescarina Bobulina”-vlag voeren, een Griekse heldin die Griekenland bevrijd heeft uit handen van de Turken.

77

• We hebben er lang op moeten wachten, maar: de Xinia en haar X-babes stonden in de waterkampioen van januari j.l.

• PZV en de Website werden in het betreffende artikel ook genoemd • Lustrumboek volgt op lustrum : het komt er echt aan!

PZV Zeezeilen 1 - april 2006

Schipper en schip Hoe na grondige voorbereiding de Allegro in de vaart kwam.

Bob van Engelen

D

e passie voor water is bij mij al in mijn jeugd ontstaan. Via een kano naar een zeilkano, naar een klassieke Regenboog. Zonder een keuze te maken welk type zeilboot voor mij het beste was, kocht ik deze vanwege zijn lage prijs (dus veel achterstallig onderhoud). Deze snelle zeilboot van ca 8 meter en 35 m² zeil heb ik opgeknapt en een jaar of zes gevaren. Het zeilen leerde ik in de praktijk van vriendjes. Hoewel ik geen wedstrijdzeiler ben, nam ik indertijd wel deel aan zeilwedstrijden, o.m. de traditionele Pinkster zeilwedstrijden op de Maas en de Waal.

Schipper zonder schip Toen mijn werkzaamheden meer tijd vergden en mijn gezin zich ontwikkelde (ik was toen pakweg 25 jaar) deed ik deze zeilboot van de hand. Een zeilbootloze periode brak aan, maar de belangstelling voor zeilen en water bleef.

Rond mijn 30ste volgde ik een duikopleiding. In de twaalf jaar die volgden heb ik de onderwatersport actief beoefend. Ik heb veel op zee gezeten, zoals in Bretagne, vele plaatsen in de Middellandse Zee, Rode Zee, maar ook in Australië en Nieuw-Zeeland. Met een snelle rubberboot voeren we naar onze duikstekjes die op zeekaarten werden geselecteerd.

Soms lagen die ver uit de kust. Daarbij was navigatie, ook tijdens de onderwateractiviteit, een belangrijk aspect. Veel van mijn duikbelevingen heb ik op film vastgelegd.

Het zeilen liet mij niet los. Regelmatig

10

PZV ZEEZEILEN 1 - April 2006

bezocht ik bootshows en verkikkerde ik me op al dat moois. Soms huurde ik een bootje of ging met vrienden zeilen.

Mijn theoretische kennis spijkerde ik bij door verschillende cursussen te volgen.

Uiteindelijk brak enkele jaren geleden een periode aan waarin ik meer vrije tijd kreeg. Dus, alle lichten stonden op groen om naar een zeilboot uit te gaan kijken.

Schipper zoekt schip Ten opzichte van de Spartaanse Regenboog waren mijn wensen door de jaren

heen wel wat veranderd, maar gelukkig mijn budget ook. In tegenstelling tot de aankoop van mijn eerste zeilboot, had ik nu het voornemen minder impulsief te werk te gaan. Eerst maar eens een wensenlijstje maken waaraan dat schip zou moeten voldoen. Met mijn instelling van perfectie is dat niet zo makkelijk, want ik wilde met zo veel dingen rekening houden: vaargebied, kwaliteit en veiligheid, mijn leeftijd (inmiddels 67), alleen kunnen zeilen, comfort voor schipper en bemanning, maar ook een goede exitmogelijkheid na acht à tien jaar varen.

De eerste keuze die ik maakte, was dat de boot minstens 12 meter moest zijn, vanwege het gewenste comfort en de mogelijkheid van langere zeiltochten, o.m. naar de Middellandse Zee. Dat gegeven werd de basis voor mijn verdere besluitvorming. Na een intensief bezoek aan de natte Hiswa en werven bleven er uiteindelijk twee schepen over, namelijk de Contest 44C en de Hallberg Rassy 43 (HR). Beide zijn kwaliteitsproducten.

De Contest waardeerde ik vooral vanwege zijn interieur en de HR vanwege zijn deklay-out en zeileigenschappen.

Aangezien de Contest beduidend duurder was, werd het de HR. In juli 2002 deed ik mijn bestelling en de kortste levertijd was twee jaar. Ik vond dat niet zo erg want in die tussentijd kon ik mijn gedachten laten gaan over de opties waarmee de HR uitgerust zou moeten worden. Bovendien had ik tijd nodig om aan mijn zeezeilervaring te werken. In augustus 2002 werd ik lid van PZV en kreeg daar uitstekend de gelegenheid om nieuwe ervaring op te doen. Met dank aan de schippers Klaas Rooijens (trim-weekend), Max van Vriesland (2x naar België en Engeland) en Philip Beekman (Kanaal Eilanden).

Hallberg Rassy 43 Toen ik de Hallberg Rassy 43 kocht, was dat een nieuw type. Het is een op-en-top toerjacht, comfortabel en luxe met een hoge afwerkingsgraad. Maar ook een jacht dat mooie zeilprestaties kan leveren, zelfs beter dan zijn grotere zus de HR 46. Ik kom daar later in dit artikel op terug. De 43 is de opvolger van de HR 42. De romp van de 43 is slechts 35 cm langer dan zijn voorganger, maar de waterlijn is 1,40 meter langer. Dat betekent per definitie een hogere rompsnelheid.

De HR 43 is een echte Rassy gebleven

worden. Gelukkig een ruime periode met het karakteristieke uiterlijk, zoals de waarbij mijn ervaring als opstapper bij centercockpit.

PZV zeer van pas kwam. Allereerst HR 43 heeft twee hutten, een voorin De was dat de zeilgarderobe. Naast een voor twee personen en een achterin werkfok van 110% (43,5 m²) is er een voor twee tot drie personen. Beide hebgenua van 135% (57 m²). Voorts is er ben een comfortabele doucheruimte. een wegneembaar kotterstag met bakDe hutten doen in wezen niet voor elstagen. De kotterstagfok (met leuvers) onder.

De achterhut wordt bereikt kaar via een passage. In die passage bevindt is 17 m² groot. Het grootzeil (47,3 m²) zich aan de ene zijde de kaartentafel, is, vanwege het rolsysteem, verticaal diepvries en een hangkast. Aan de andoorgelat. Bij gebrek aan persoonlijke spinnakerervaring heb ik daar niet voor dere zijde schakelpanelen, boekenkast gekozen. Dat zeil is dan al gauw zo’n en de ingang naar de machinekamer.

180 m² groot. Wel heb ik gekozen voor In de kajuit is niet gekozen voor twee een gennaker. Ook groot (151 m²), maar fauteuils, maar in plaats daarvan voor redelijk makkelijk hanteerbaar. En, als je een twee meter lange bank. Deze bank mij met twee oranje zeiltjes tegenkomt, is een perfecte zeekooi. Bovendien is onder deze bank veel opslagruimte op een Technische gegevens & standaarduitrusting gunstige plaats van Werf en type Hallberg-Rassy 43 het schip. Naast een Website www.hallberg-rassy.com rechte bank is er nog Ontwerper Germán Frers een L-vormige bank.

CE Categorie A: ongelimiteerde oceaan reiHet geheel wordt gezen completeerd met een Lengte over alles 13,57 m (44’6”) grote tafel. De mastLengte waterlijn 12.63 m koker is in het hoofdBreedte 4,08 m wand opgenomen, dus Diepgang 2,05 m daar hebben we geen Masthoogte 20,40 m last van.

Waterverplaatsing Ca. 14.000 kg Er is een U-vormige Balast in de kiel 4.750 kg lood pantry waar je bij zeeGrootzeil & genua 135% 104,30 m² gang nog redelijk kunt Voortstuwingsmotor diesel Volvo Penta 75 pk werken. Deze is uitgePropeller 3 blads Gori klapschroef met rust met een tweepits tijdens het varen verstelbare fornuis met oven; magspoed netron, grote koelbox Accu t.b.v. motor 62 Ah en dubbele spoelbak.

Service accu’s 560 Ah Watertanks 660 l Uitrusting van de Dieseltank 400 l Hallberg Rassy Vuilwatertanks 2 x 45 l In januari 2004 hoefde Boiler 40 l ik pas de opties op te Bilge pompen 3 stuks, waarvan 1 automageven waarmee het tisch schip uitgerust zou

PZV Zeezeilen 1 - april 2006

11

dan woedt er een behoorlijke storm.

Gezien mijn leeftijd heb ik gekozen voor elektrische lieren en hydraulische systemen voor het oprollen van de zeilen, en voor de achterstagspanner en neerhouder. Allemaal vanuit de kuip te bedienen.

Als opstapper heb ik ervaren dat bij de meeste boten de stroomvoorziening een probleemgebied is. Dan moeten er keuzes worden gemaakt tussen bijv. de pc of de koelbox aan. Voor langere zeiltochten wil je die keuze niet maken.

Bovendien is de stroomconsumptie van alle apparatuur op de HR toch al aan de hoge kant. Vandaar dat er een generator kan worden bijgezet.

Standaard zijn de Rassy’s zeer karig uitgerust, namelijk met een Raymarine diepte-, log- en windmeter. Ik heb daar een netwerk aan toegevoegd, bestaande uit een kleine kaartplotter bij de kaartentafel en een grote radarplotter in de kuip. Door het netwerk kan ik op beide schermen zowel een kaart als radarbeeld ontvangen. Maar deze beelden kunnen ook over elkaar heen worden geprojecteerd. Mocht dat allemaal uitvallen, dan is er een laptop met kaartlezer en hand-GPS die alles kan overnemen. Verder is er een Raymarine stuurautomaat met koerscomputer.

Vandaag de dag is iedere auto met airco uitgerust. Het is zelfs zo dat een gebruikte auto zonder airco moeilijker te verkopen is. Zal dat over enige jaren bij boten ook zo zijn? Om straks een goede exitmogelijkheid te hebben, heb ik nu maar voor airco gekozen, al moet ik bekennen dat die nauwelijks wordt gebruikt.

Extra Uitrusting (o.m.)

Hydraulische rolsystemen voor de zeilen Hydraulische neerhouder Hydraulische achterstagspanner Wegneembare kotterstag met bakstagen Elektrische lieren Boegschroef Radar- en kaartplotters van Raymarine met overlay-functie Gennaker 151 m2 Generator (diesel) Fischer Panda, 230V/6,5 kW/h Diepvries en wasmachine Airco

12

PZV ZEEZEILEN 1 - April 2006

Naam van het schip Langzaam maar zeker komt de leveringsdatum in zicht. Er moet ook nog een naam komen. Uit de vele suggesties die van mijn kinderen en vrienden zijn binnengekomen, is het moeilijk kiezen. Houd ik vast aan de traditie van een vrouwennaam of laat ik dat los? Dat laatste is het geval en ik kies uiteindelijk voor de naam “Allegro”. Met allegro wordt in de muziek aangegeven dat het een snel tempo is en dat het levendig en vrolijk van aard is. Dat vind ik ook mooie uitgangspunten voor het zeilen en verblijven op mijn Rassy. Vandaar deze naam.

De aflevering in Zweden Voor het zover is, moeten nog wel even alle scheepsbenodigdheden bij elkaar gesprokkeld worden. Van reddingsmiddelen tot kaarten en van pannen tot beddengoed, maar ook gereedschap, bijboot en poetsmiddelen, om maar niet te spreken van eten en drinken. Dat laatste schijnt in Zweden nogal duur te zijn.

Alles ging op 27 juni 2004 in een grote bestelauto met dubbele cabine richting Zweden. De bemanning bestond uit een bevriend echtpaar - Els en Arie - die gelukkig konden zeilen, mijn schoonzoon Marcel en Maria (mijn co-schipper in opleiding) en ikzelf.

Dezelfde dag ‘s avonds kwamen wij in Ellös aan. Ons hotel lag naast de HRwerf, zodat wij de andere dag zo het kantoor van Hallberg Rassy konden binnen lopen. Op de werf waren veel activiteiten. Er werden in enkele dagen wel tien jachten afgeleverd. Na een kennismakingsgesprek op kantoor (ik was er nog niet eerder geweest) gingen wij aan boord van bouwnummer 93, dat mijn schip bleek te zijn. In de aankoopperiode was ik al verschillende keren op een HR 43 geweest, maar als je dan op je eigen schip komt, denk je: is het niet een maatje te groot?

Voor de oplevering hebben we een paar uur nodig gehad. Daaruit resulteerde een lijstje van enige actiepunten die ter plaatse zouden worden afgewerkt. Verder waren er ook enkele afspraken die niet of niet goed waren uitgevoerd. Deze zouden in Nederland alsnog worden gedaan. Ook voor mij waren er actiepunten, namelijk om een boekenplank vol met handleidingen onder de knie te krijgen.

Na de oplevering heb ik eerst het schip zijn naam gegeven. Ik had toen pas echt het idee dat het mijn schip was. De champagne, die Hallberg Rassy al klaar had gezet, konden wij met een voldaan gevoel door onze droge kelen laten vloeien. De doop zou later plaatsvinden, eerst maar eens wat proefvaarten maken.

Verder hebben wij de eerste dag gebruikt om de inventaris en voorraden aan boord te brengen en alles een goed plekje te geven. Ook de zeilen hebben wij op de eerste dag, onder leiding van HR, aangebracht en opgerold. Ondertussen was de werf bezig het lijstje af te werken.

Door de chef de cuisine (mijn ­co-­schipper Maria) werd de eerste maaltijd aan boord bereid en feestelijk genuttigd.

De tweede dag werd, onder verantwoordelijkheid van HR, een proefvaart gemaakt. In dat licht mocht ik pas op open water (de Ellös sund) het roer overnemen. Het was een spectaculaire ervaring. Terug bij de werf werden de actiepunten van HR verder afgewerkt.

De derde dag hebben wij zelf een proefvaart gemaakt, om ’s avonds weer, zonder op de rotsen te zijn gelopen, heelhuids bij de werf terug te keren. Wel waren er nog een paar punten waar de werf aandacht aan moest besteden.

Daarna konden wij definitief vertrekken.

We namen afscheid van Marcel die met de bestelauto weer naar huis zou rijden.

De maidentrip van de Allegro Het was maar goed dat er die dag veel wind stond (7 Beaufort). Daardoor besloten wij niet de Oostzee op te gaan, maar binnendoor via het Havstens Fjort en Hakefjort naar Marstrand te varen.

Een fantastische ervaring om door het Zweedse scherenlandschap te varen met vele eilanden, soms begroeid maar vaak kaal, met afwisselend breed en dan weer smal vaarwater. En, overal van die mooie kleine, kleurrijke, typisch Zweedse huisjes. Prachtig!

Marstrand, een centrum van de zeilsport gelegen aan de Oostzee, heeft een noord- en een zuiddeel. Daar tussendoor stroomt het grote vaarwater. Aan de noordzijde waren voldoende ligplaatsen. Aan de buitenzijde van de steiger

lag een zusterschip, de Lord Nelson, bouwnummer 1. Bekend uit de folders van HR. We waren welkom om langszij te komen. De eigenaar bleek een aardige Deen te zijn. Omdat Marstrand een aardige plaats is zijn we een nachtje extra gebleven.

Vanwege het aanhoudende zware weer met westelijke wind, besloten wij de Oostzee in ZW-richting over te steken en de luwte van de Deense oostkust op te zoeken. Via Grenaa zijn we door de Grote Belt gevaren richting Langeland en vervolgens door de Kieler Bocht richting Kiel.

Over het Kieler kanaal hoor je allerlei wilde verhalen. Ik vind het een saai kanaal met weinig spannende momenten.

Vanwege de tegenwindse koers waren we genoodzaakt om op de motor door het kanaal te varen.

In Brunsbüttel, de westkant van het kanaal, hebben we enkele dagen verwaaid gelegen. Met NW-wind van 7 Beaufort de Elbe op zagen wij niet zitten. Na enkele dagen leek de wind iets minder te worden, maar nog steeds NW. Toch gaan we; voorlopig naar Cuxhaven en als het meevalt verder. Eenmaal door de sluis lijkt het mee te vallen, maar schijn bedriegt. De wind is toch 7 Beaufort en de golven zo’n 3,5 meter hoog. De Allegro duikt geregeld in de golven en het groene water spoelt over het dek. Een ware beproeving voor dit nieuwe schip.

Het was nodig om de luchthappers dicht te zetten. Op zeker moment spoelde het navigatielicht aan stuurboord los van de preekstoel. Het hing alleen nog aan de draad. Ik ging met de lifeline naar voren.

Terwijl ik geheel onder water verdween, stelde ik vast dat er iets was afgebroken (toch goed die duikervaring).

We besloten toch maar Cuxhaven binnen te lopen. Wij kozen voor de beschutte binnenhaven, een mooie rustige jachthaven omringd door een appartementencomplex. Nadat we goed en wel waren afgemeerd, ontstond er een kleine explosie aan boord. Bij nader onderzoek bleek dat de zoutpatroon van een reddingvest was opgelost en daardoor was opgeblazen.

Ook in Cuxhaven lag de Allegro weer een paar dagen verwaaid. Om een beter inzicht in het weer te krijgen brachten we een bezoek aan de Deutsche Wetterdienst ter plaatse. Wij werden daar met alle égards ontvangen. Aan de hand van de meest recente weerkaarten werden de verwachtingen besproken. Daaruit bleek dat we nog even een dagje geduld moesten hebben voordat de wind zou gaan liggen.

Inmiddels begon de tijd een beetje te dringen en bij de eerste de beste goede gelegenheid is de Allegro ’s morgens vroeg uitgevaren om in twee dagen via Norderney naar Vlieland te varen. De volgende bestemming zou IJmuiden zijn. Hoewel ik dat via de korte route buitenom wilde doen, gaf ik gehoor aan de wens van de crew om via het IJsselmeer te varen. Op deze zaterdag 17 juli 2004 was het redelijk rustig zeilweer. In de loop van de dag werd echter een waarschuwing afgegeven voor zware storm en onweer. We waren om omstreeks 18:00 uur net de Oranje Sluizen in Amsterdam richting Noordzeekanaal uit en

de hel barstte vrij plotseling los. De wind nam toe tot 52 knopen (10 Beaufort) en het werd zo donker als de nacht. Je gezicht moest je beschermen tegen de inslag van de felle regen. De bliksemschichten zorgden voor het enige licht, soms gepaard gaande met een grote vuurbal. Onder deze omstandigheden is het uitgesloten nog een veilige ligplaats op te zoeken. Dus op lage snelheid doorvaren en navigeren op de kaartplotter (de radar had ik toen nog niet onder controle). Het enige opstakel waarvoor ik moest uitwijken was een overstekende veerboot die ik op het allerlaatste moment zag. Toen wij Amsterdam door waren klaarde het weer op. Ik heb toen het roer uit handen gegeven om droge kleren aan te trekken en te bekomen van de emoties.

Vervolgens vertrokken wij vanuit IJmuiden voor het laatste traject naar de nieuwe thuishaven van de Allegro: Bruinisse. Via Stellendam, de Volkeraken Krammersluizen. Ook voor deze zondagmiddag was er een storm- en ­onweerwaarschuwing afgegeven. Met de ervaring van de vorige dag hebben wij deze matige ‘storm’ in de haven van Hellevoetsluis over ons heen laten komen. Vanwege de masthoogte van de Allegro hebben wij ook de eerste ervaring met de beroepssluizen opgedaan, namelijk zeer tijdrovend.

En, zo volbracht de Allegro zijn maidentrip van zo’n 700 nm, met veel beproevingen, maar zonder een krasje (het navigatielicht was in Cuxhaven al onder garantie vervangen).

Zeilprestaties Sinds de oplevering in juli 2004 heeft de Allegro inmiddels zo’n 2400 nm op het log staan. Voldoende mijlen om een goede indruk te hebben over de zeilprestaties. Daarbij moeten we bedenken dat dit schip ca 14 ton waterverplaatsing heeft. Dat is inclusief alle opties, volle tanks etc. Dat betekent dat het beslist geen wedstrijdjacht is en dat er bij 1 à 2 Beaufort wind weinig te zeilen valt. Natuurlijk kun je bij zo weinig wind een paar honderd meter zeil zetten, maar dat doe ik niet als je maar met z’n tweeën bent of als er gekruist moet worden.

Vanaf 3 tot en met 6 Beaufort is het lekker zeilen. Dan kan de snelheid zomaar

PZV Zeezeilen 1 - april 2006

13

oplopen tot 8 à 9 knopen, maar 10 knopen (door het water) komt ook voor. Zeilend naar Dover, tijdens de Ramsgate 2005, maakte de Allegro op werkfok gedurende 1,5 uur een gemiddelde over de grond van 12 knopen. Daar gaat natuurlijk een paar knopen stroom van af, maar toch een leuke snelheid.

Tot 18 knopen wind kan de gennaker (151 m2) worden gevoerd onder een windhoek van 40 tot 120 graden. Als ik er wat meer handigheid in krijg, kan ik de gennaker ook op de spinnakerboom voeren. In dat geval kan de gennaker meer voor het schip worden gebracht zodat wellicht met dit zeil tot een windhoek van 150 graden of meer kan worden gevaren. Het is jammer dat het zo’n gedoe is om de gennaker uit het vooronder te halen, aan te slaan en daarna weer op te doeken. Bovendien heb je een wat meer ervaren bemanning nodig.

Het is namelijk een fantastisch zeil met een hoog rendement. Hoger dan 30 graden aan de wind zeilen is voor de Allegro niet weggelegd.

Reven is meestal pas nodig bij 6 Beaufort. Ook bij 7 Beaufort is de Allegro nog redelijk comfortabel te zeilen.

De Hallberg Rassy 43 heeft een stangenbesturing en stuurt zeer soepel.

Met goed getrimde zeilen ligt de Allegro vrijwel neutraal op het roer, prettig licht, loefgierig, zeer direct, zonder dat het schip nerveus reageert. Ook bij hoge golven houdt de Rassy mooi koers.

Het oprichtend vermogen van de Allegro is bij 60 graden helling 10.000 kg en bij 90 graden helling 7.000 kg.

Inrichting van de cockpit Kaart- en radarplotter Marifoon Stuurautomaat, eventueel met afstandsbediening te gebruiken Zeilinstrumenten: diepte, log, kompas, wind en CH-windmeters Hydraulische achterstagspanner en neerhouder Hydraulische rolzeilen Elektrische lieren Schakelaars voor boegschroef, dek­ lichten, bilgepomp en anker Hoogwater-alarm Motorbediening

14

PZV ZEEZEILEN 1 - April 2006

Cockpit met ruim 100 knopjes De hierboven beschreven zeilprestaties zijn neergezet vanuit een comfortabele en uitstekend beschutte kuip, zonder het contact met het water te verliezen. Alles binnen handbereik. Daar komt nog bij: juist door het gemak waarmee de boot zich laat varen en het comfort onder zeil nodigt het schip uit om er meer en langer mee te zeilen.

Op de motor varen Het hoogste koppel van de voortstuwingsmotor van de Allegro wordt bereikt bij 1800 toeren. In combinatie met de Gori-driebladsklapschroef in de hoogste spoed bereikt de Allegro een kruissnelheid van 7,8 knopen bij 2100 toeren. De dieselconsumptie is dan 4 l/h. Bij slechte omstandigheden liggen deze cijfers natuurlijk ongunstiger.

Beperkingen met hoge mast De mast van de Allegro is inclusief antenne 20,40 meter hoog. Dat geeft nogal wat beperkingen bij vaste bruggen. Zo kan de Allegro de Roompotsluis alleen rond laagwater passeren. Over het algemeen is dat wel redelijk te plannen.

Maar als je het laagwater net mist bij terugkomst uit bijv. Engeland, dan gaat dat veel tijd kosten, door te wachten of om via Hansweert naar thuishaven Bruinisse te varen. Via Stellendam is nauwelijks een reëel alternatief. Je krijgt dan te maken met de Haringvlietbrug, de Volkerak- en Krammersluizen. Hier kan de Allegro uitsluitend de beroepssluizen met beweegbare brug gebruiken. Dat betekent aanmelden bij de sluiswachter en aan de wachtsteiger wachten tot de kolk met beweegbare brug wordt gebruikt. Dat kan lang duren, omdat de beroepsvaart van 3 tot 4 kolken gebruik kan maken en de Allegro slechts van één kolk, namelijk die met beweegbare brug. De beroepssluizen hebben ook voordelen. Het is namelijk nooit dringen en er is voldoende plaats.

Veiligheidsuitrusting Op de Allegro is een uitgebreide veiligheidsuitrusting aan boord die minimaal voldoet aan de ORC Veiligheid Checklist, categorie lange zeetochten.

Als extra uitrusting van het 6-persoons reddingsvlot is er een survival kit die in grote lijnen is samengesteld op basis van de opgave (in PZV Zeezeilen) van

Arend Jan Klinkhamer, dat zal dus wel goed zitten. Echter, met een Epirb aan boord, in noodsituaties, zal de bemanning daar naar verwachting nauwelijks aan toekomen.

Opstappers Hoewel de Allegro voor dagtochten met twee personen goed te bemannen is, steekt ze graag met meerdere opstappers van wal. Met 14 PZV-leden heb ik dat genoegen al gehad.

Aanvankelijk was het verzorgingsniveau aan boord vrij hoog, maar sinds de Ramsgate 2005 vraag ik de opstappers zelf handdoeken en slaapzak mee te nemen om ons zo wat te ontlasten.

Zoals uit dit artikel moge blijken is er op de Allegro heel wat aan opstappers uit te leggen, bijv. van de werking van de elektrische toiletten tot de hydraulische systemen. Maar ook over tal van andere aspecten. Zo denk ik er over om in de toekomst aan opstappers de tekst van dit artikel te mailen, zodat zij vooraf al enige informatie hebben over schip en schipper.

Zeebrief Sinds medio 2005 beschikt de Allegro over een internationale Zeebrief. Daarvoor heb ik de Rassy te boek laten stellen bij het Scheepsregister te Rotterdam.

Dat kon nadat het boven- en onderwaterschip van zogenaamde brandmerken waren voorzien. Met deze registratie ligt ook het eigendomsrecht duidelijk vast.

Ook in dat opzicht geldt mijn credo: safety first. De Allegro is weliswaar goed verzekerd (de eerste drie jaar op vaste taxatie), maar je wilt diefstal toch ontmoedigen. Bovendien kan je vanaf 1 januari 2006 met een Zeebrief in het buitenland bijna overal terecht Doop van de Allegro Na een jaar van ´proefvaarten´ heeft op 3 juli 2005 de officiële doop van de Allegro plaatsgevonden in haar thuishaven Bruinisse. In het bijzijn van zo’n 60 genodigden heeft mijn dochter Karina de doop verricht door met een ferme klap een fles champagne op de boeg van de Rassy uiteen te laten spatten, vergezeld van o.m. de traditionele woorden: “Ik wens schip en bemanning een behouden vaart”. Bij deze wens sluit ik mij natuurlijk graag aan.

WATERRATTEN

We willen toch allemaal een watersportwinkel waar we kunnen shoppen voor leuke en nuttige boot-accesoires, schoenen en kleding. Waar onze vragen over motortechniek, electronica, zeilen en onderhoud vakkundig worden beantwoord.

Waar we altijd op alle aankopen een forse korting krijgen en waar we bovendien dikwijls kunnen profiteren van hele interessante aanbiedingen. Daarom gaan we voortaan naar WATERSPORT FRED EBBEN IN DEN BOSCH die heeft ‘t....allemaal & voordelig.

WATERSPORT F R E D

E B B E N

Ertveldweg 5 (tussen Trintella Shipyard en jachthaven de Viking), 5231 XA, ‘s-Hertogenbosch, Telefoon: 073-6426114 Fax: 073-6414239.

U kunt ook telefonisch op per fax prijs opvragen en bestellen. Wij zenden ‘t dan snel naar u toe.

PZV Zeezeilen 1 - april 2006

15

Uit het logboek van SS ‘Ark Royal’ Nee, hier komt niet de Ark Royal en het Slordige Aanlanden. Er volgen enkele bladzijden uit één van de vele Ramsgatetochten van de Ark Royal, die gedenkwaardige tocht van 1991.

Stef Hoonhout

H

et PZV Smoelenboek Ramsgate ‘91 ligt onder de lijst met weerstations waarvan de schipper vindt dat hij er wat mee moet doen.Maar het ziet er veel aantrekkelijker uit. Natuurlijk kan ik het niet laten: eerst dames kijken, tjonge, wat zijn het er veel en wat zijn ze aaibaar en laat die UTC-tijden en de frequentie van Radio Scheveningen maar even zitten schipper. Eerst een kopje thee en kijken wie er achter die blonde namen zitten die wij binnenkort door de radio hun positie in seconden nauwkeurig van hun ‘Apee’ (zie voetnoot) zullen horen aflezen. En dan moet je toch weten wie die serieuze grappenmakers zijn; “wat is uw positie?”, “mijn positie, uh, mijn positie is uitstekend...”

Het is zaterdag, vroeg in de middag, en er hangen grote, vuile sponzen vlak boven ons. Het is niet zeker dat we het droog zullen houden. De wind zit verkeerd, het is ook niet veel, een typisch voos, kledderig warmtefront. Warmtefront? Het is ‘baaie’ koud, er moeten petten op en jassen aan. Maar onze positie, uh, onze positie is uitstekend.

De Ark glijdt door het havenhoofd van Wemeldinge. Achter de ramen van de verkeerspost is vaag een ambtenaar te zien met een koffiemok in zijn hand, ‘kanaal 68’ staat op een bord onder hem.

Ook het water is donker, de golven vol wier en afval. De nota’s die ik nog had moeten schrijven, het gezeur van mijn

16

PZV ZEEZEILEN 1 - April 2006

baas over de trein die ik had moeten nemen in plaats van die dure Romeinse taxi, de halogeenlampen op kantoor die na drie weken geen halo meer hebben en waar de installateur voor terug moet komen, de rekening voor die dure kroon (waarom houden tandartsen het oude goud? Voor de trouwringen van hun dochters?), het glijdt allemaal die golven in, weg, een hele week geen gezeur. De Ark Royal bromt er dwars doorheen, Nederland lost op in kleine kerktorentjes en populieren langs een vage, natte horizon, barcodes voor alle troep. Kerktorentjes, ook ons erfdeel religie verschrompelt.

Het Engelsche Vaarwater met ‘sch’, het is afgaand water en de plaat komt boven. “Hebben jullie dat gehoord van die zeehondjes hier? En gezien, die foto in de krant van dat kind dat er een stond te aaien, zo maar, van heel dichtbij; dat laten ze natuurlijk alleen maar zien nu je er niet meer bij mag komen, beschermd natuurgebied.”

De lange rij poortjes van de Zeelandbrug wordt steeds beter zichtbaar. Na een half uur pikt Herman er eentje uit, mikt op het midden en terwijl de witte radarbol boven op de mast als een grote kogellager over het brugdek lijkt te raderen, is het even stil en hoor je het water langs de peilers kolken. In de verte zien we de langmasten hangen rond de brugopening. “Philips”, zegt Mees, “ik zie blauwe vlaggetjes.”

Die hangen ook mooi helder en nieuw aan de zalingen van de vloot die al langs de kade van Zierikzee ligt, een contingent van witte rompen, vers gevernist teak, felle rode, oranje, blauwe dodgers en het nieuwe witte dekzeiltje van Louis, dat hij trots heeft opgehangen om de motregen uit de kuip te houden. We krijgen koppen thee aangereikt en de gefotokopieerde smoelen uit het boek worden levende mensen, die praten, lachen, om zich heen kijken en schreeuwen naar elkaar.

Mensen. Zeilers. We zien elkaar op de briefing in het achterzaaltje van de ‘De Gekroonde Suikerbiet’ en zijn daar evenzovele onderdelen van een democratisch proces waar Socrates jaloers op zou zijn. Vlootvoogd Jan klimt op zo’n stoel met zo’n ronde houten leuning

en start met een terzijde: “Zorg dat ze zich aan de bar een beetje koest houden.” De bar riposteert onmiddellijk door “harder” te roepen en dit te blijven doen tot hij een microfoon krijgt en de aangename bariton van de admiraal zich mengt met een juweel van een 50 Herz brom. “Gaan we naar Harwich?”, vraagt hij retorisch, want hij kent het antwoord al, maar moet zijn vloot nog achter zich aan zien te krijgen. “Dat is vermoedelijk te hoog, te koud en te lang. Of gaan we naar Ramsgate (te koud en te lang). Of gewoon zoals afgesproken naar Oostende?” Alle schippers zeggen wat op hun eigen wijze, en doen dat zo gevarieerd dat de admiraal tevreden “dus Oostende” kan concluderen en “ik ben blij dat jullie zo eensgezind reageren”, de demagoog. Ze pakken hem terug met opmerkingen over de microfoon, “harder, luider, beweeg je hoofd wat meer naar het midden van de microfoon, Jan.” “Ik zal me als eerste melden bij Oostende”, zegt hij. “Over de marifoon, namens jullie, anders wordt het zo’n bende in de ether.” De bar grijpt haar kans onmiddellijk: “Dan moet jij wel vroeg weg, Jan!” We gaan verder met onze opdracht, het elkaar Ieren kennen als bemanning, en drinken nog een Duvel van mevrouw Suikerbiet. Dat hoor je eigenlijk zittend op de rand van je kooi te doen, in pyjama, tandengepoetst, want na ene Duvel doe je niet veel meer. Maar ach, zo ver lopen is het niet, een warmbuik, een mooie tang, een prachtig plan, een hoop mooi volk, onze positie, onze positie is anyway prima.

Zondagochtend Nog voor de klokken luiden is er beweging in de schepen. Een heel onrustige is rond zes uur al tussen alle landvasten uit en vaart. Wij zijn nummer twee, geloof ik, om half zeven, en verlaten Zierikzee tussen twee dijken van grauw steen en koeien die het koud staan te hebben en nat. De zon komt door, een beetje wind, we zitten in de kuip en drinken warme thee met Brusselse kermis. De Ark Royal beweegt zich gracieus door de Roompot, begint aan de Vuilbaard, namen die toch doen vermoeden dat het hier vroeger anders kon wezen dan nu.

We kunnen meteen de Roompotsluis in en het schutten gaat zo vlug, dat ik net de tijd heb om de maten een kop koffie te geven en ieder een halfje van het kwarkgebak van gisteren. Ze likken hun vingers af, geven de koppen terug en hijsen de zeilen, we zijn buiten en meteen buiten het ambtsgebied van de KNMI is er de Zweedse wind en kunnen we zeilen.

De route loopt door de Roompot vlak langs de kust van Walcheren naar boei DR 1 in de Domburger Rassen, schitterende namen, in de praktijk gewoon olijfgroen water met blauwe lucht erboven en af en toe een drijvende groene of rode ton erin. En denk niet dat je de letters daarop gemakkelijk kan lezen, want zelfs de beste verrekijker wiebelt met zijn beeld op een schommelende boot en op het ogenblik dat je echt leest wat op zo’n ton staat, is die kijker ook niet meer nodig.

We passeren de Westkapelsche Zeedijk met ‘sch’ en zien duidelijk de fietsers, met hun honden aan een lijn voor zich uit, wandelaars langs het strand. Vlak voor het strand zijn kleine witte golven, de branding, dezelfde golven waarin wij nu varen, hier veel rustiger, kalmer maar zeer serieus. Zo ernstig ook als het spel met de ‘Apee’s, het vernuftige kastje dat phaseverschillen meet van golven, die je nooit zult zien. Vroeger een monster, nu is het een klein, spatvast plastic doosje, in licentie gemaakt, met een venstertje van vloeibare kristallen, waarop getallen verschijnen die een waar ontzag veroorzaken bij iedere zeiler die zich buitengaats waagt. Hij weet dat hij nooit zal kunnen wat het kistje kan, gissend naar waar hij kan wezen, op een schommelende boot, zijn bewustzijn vernauwd of anders dan het zou zijn op de wal, achter zijn opgeruimde bureau en de koffie van tien over half negen. Marineus doodrekenen noemen ze dat.

“Kaskazi, dit is de Joint Venture, wat is uw positie?” Een heldere stem komt door en vertelt dat de positie drie graden en tweeëndertig Oosten is en eenenvijftig, vijfendertig Noord, het gekoesterde kastje hangt vlak voor de ogen van de rapporteur. “Da’s achter ons”, zegt Mac tevreden en ik denk: hoe weet hij dat, een kaart is niet meer nodig. Je hoeft niks meer te weten met zo’n Apee, hij zegt je zelfs welke kant je op moet stu-

ren, hoe lang nog en daarna piept hij als een tevreden poes die zojuist een heerlijke waypoint van je heeft gekregen.

Mac grinnikt vuil als ik aan de beurt ben en rapporteer dat de Ark Royal drie punt eenentwintig punt vijftien Oost is, want dat staat er toch. “Die seconden hoeven niet”, zegt hij, “klinkt zwaar overdreven”, en ik neem me voor om het stekkertje eruit te trekken als hij aan de beurt is.

Maar daar heeft hij ook vast wat op gevonden, een klein hulp ‘Apee’tje of een reservebatterijtje, dat hij grijnzend uit zijn warme Helly Hansen tovert. Er zijn nu overal zeilen om ons heen, de vloot haalt ons in, af en toe komt er een dicht langs en zwaait een rode overall met gele strepen en een dikke ijsmuts terug.

Een fantastisch gezicht, zo’n gladde walvissenromp, die door de golven glijdt, een boeg die wit schuim snijdt en sierlijk achter zich dr’Apee’rt. Het waait niet slecht, maar de chilI-factor mag er wezen. Die handschoenen zijn nodig, het is abnormaal, baaie koud, we zijn op weg naar de Barentszzee, proberen in konvooi te blijven.

Onze wacht is over, Mees en Herman nemen over. We gaan alle twee de kajuit in, waar het Eberspachertje prachtige dingen doet met de omgeving.

Het is warm en knus, en we doen al die warme dingen uit, de shawls af en de mutsen en kruipen onder een deken. Er is nog wat te lezen uit de Wa t e r k a m p i o e n , maar snel worden de lettertjes kleiner, brokkelen ze af en schommelen ze mee met het ritme van de boot, van links naar rechts, van rechts naar links, van achteren naar voren en weer terug, een slome, cirkelende beweging, met verassende wendingen, nooit hetzelfde, zo’n rups op de kermis, die je alle kanten uitslingert, maar

niet zo vlug en eindeloos veel beschaafder. We komen weer boven als we Mees en Herman het gedempt horen hebben over Wandelaar en Wenduine. Wandelaar is een boei in zee, we zijn hem net gepasseerd; Wenduine zou de naam kunnen zijn van zo’n mooie omroepster van de BRT. Het is een dorpje langs de kust, dat haar naam gaf aan een plaat.

Het is druk om ons heen nu, andere zeilschepen dichtbij. Grote, varende flatgebouwen aan de horizon, ferries op weg naar Zeebrugge en Oostende. De wind is niet veranderd, zit nog steeds op de achterstag, maar we komen aan lager wal. Er is zeegang en de rompen van de andere boten verdwijnen onder water, hoewel ze gewoon doorzeilen en even later boven op de golven surfen, hun buiken mooi glad en kleurig, de antifouling nog jong en vlekkeloos.

Ik weet niet meer waar Oostende ligt, het enige wat zeker is, is Zeebrugge, aan bakboord nu, met die kranen en die ferries. Daarnaast ligt Blankenberge, maar dan komt er zand en duinen en zou dat rijtje flats dus Wenduine moeten zijn of is het De Haan of misschien al Bredene.

In dat geval zou er nu onderhand aan dek wat moeten gebeuren. Maar Mees

PZV Zeezeilen 1 - april 2006

17

weet waar hij zit, hij vaart rustig verder, totdat de gammele palen van de pieren van Oostende te zien zijn. Hij wil eerst de fok eraf en Mac en ik gaan naar voren, harnas om en aan de kabel over het schoongespoelde dek, want het groene water gaat alom over ons heen nu, en af en toe duiken we de diepte in. De Bukh bromt aan en vlak voor de palen maakt Mees een oppertje en even later glijden we de haveningang in. Tot op het laatste moment is onzeker waar die is; de rijen palen, de vreemde, witverveloze keten boven op de pier spelen een mystiek spel van optisch plagen en bedrog. We zijn er, leggen aan op de bazige aanwijzing van de havenmeester van de North Sea Yachting Club, aan de buitensteiger, bij het nest PZV’ers dat hier groeit.

Onze buren zijn zo vermoeid en verstijfd van de kou dat ze onze landvasten niet eens zien en een van hun stootwillen verliezen, die onder gelach en jennend gejoel langzaam buiten bereik drijft. Tijd voor warme thee of zo, wél als de donder de huik omhoog, het regent miezerig en koud hier in Oostende.

Palaver. In het ‘Belse’ café is het warm, het ruikt naar mosselen en de kaartspelers spelen gewoon tussen hun bierglazen door, ook al hangen de zeilers hun dampende jacks op hun stoelleuning.

Vlootvoogd Jan staat bij de tap en zijn sonore stemgeluid galmt mooi versterkt de zaal in. “Een plezante trip”, vindt hij, meteen overstemd door luidruchtige cheerleaders die twee verjaardagen bevestigd willen horen. “Ik moet van ieder van u 25 gulden hebben”, gaat hij minzaam verder, “vrijwillig bedongen door de havenmeester. Verder geloof ik dat het goed is om hier één dag te blijven liggen.” Er volgen geluiden die vroeger muiterij genoemd zouden worden, en iemand roept zelfs “Timmer! Timmer!”

“Twee factoren”, zegt de commodore, “daar gaat het om. De richting van de wind en de kracht van de wind. Deze bepalen of we gaan of niet. Luisteren we eerst naar onze plannenmakers.”

“We gaan”, zegt de bemanning van Suzanna, “zo hoog als maar kan”. “We gaan”, zegt Thomasvaer, ook niet een van de weergevoeligen, “morgenvroeg, om zeven uur.” Het wondermooie democratische besluitvormingsproces, zoals dat door de Griekse zeelui in Athene destijds werd uitgevonden, kan nu goed van nabij bestudeerd worden, als de

18

PZV ZEEZEILEN 1 - April 2006

commodore vraagt wie er niet wil varen.

“Onaangenaam weer“, zegt het knusse deel van de zaal. ”Koud, regen, liever een dagje Oostende, ik ga met dit weer gewoon niet.” “Er kán gezeild worden”, zegt het sportieve deel, “dáár moet je je psychologisch op instellen, niet op een paar druppeltjes water. Het ziet er redelijk uit, we zijn hier om te varen en dus doen we dat.”

“En ik niet”, zegt een andere schipper, ook even terecht. ”Eigenlijk vind ik mezelf knettergek als ik met dit weer ga varen!”

“Dat ben je zonder dit weer anders ook”, brult het sportieve deel onmiddellijk. De vloot heeft de voogd een duidelijk dilemma bezorgd, maar hij handelt niet alsof hij met de democratie geen raad weet: “gevaar uit elkaar te vallen” (hij werkt op het gemene schuldgevoel), “alternatief”, zegt hij dan slim, ”uitwijken naar Antwerpen.” Maar dat levert een overmaat aan afkeurende geluiden op, we zijn voor de Noordzee gekomen, niet voor die vieze Schelde, en dan heeft hij ons: “OK, de wind, de wind, die doet het em. Zit er een oost-component in, dan varen we.

Zit er een westelijke streek in, dan doen we het niet. Morgen ben ik de eerste die aan de radio zit voor het weerbericht, om zes uur hoor je mijn advies over kanaaltje 77.”

Het volk is daarmee tevreden en gaat pladijsels eten, platte vis mee frietekes.

Maandag 05:59 uur AM Vaag noteer ik dat Mees naast me staat en de Sailtron aanzet. Palaver, da’s waar ook, democratie for breakfast, nou wordt het toch wel erg grijs. Eerst zijn er twee

Belse vissers op kanaal zevenzeventig: “Michel, ga-de-gij eers over lienks, zunne?”, wat Michel sikkeneurig bevestigt. Dan is er de stem van de vlootvoogd, nuchter: “De condities zijn zoals aangekondigd, West-Noordwest, goed zicht, we gaan.” Onmiddellijk daarop volgt: “Joint Venture, dit is Waterkater, wij blijven in Oostende”, dan onze buren, de Elise, dat is dapper van ze. Volgen er nog een stuk of zes, waaronder de Ark Royal en een schip dat verklaart dat ze wél gaan. De club dreigt uit elkaar te vallen op deze grauwe maandagmorgen.

Dan komt Mees terug: “Voorzitter hier, goedemorgen, belang van de club om gezamenlijk te gaan, stel voor om die ene reservedag te gebruiken en te blijven liggen, met z’n allen.”

Vlootvoogd: “Prima idee. Hoe kom ik er achter wat de rest wil ?” Schip (Kaskasi, geloof ik): “Vraag het ze! Alfabetisch.”

Dan gebeurt het fenomenale: alle schepen zeggen: “We blijven.”

Blijft over de herinnering aan natte kinderkoppen en koud asfalt, Oostende van de maandagochtend ,vuilnisbakken, beetje stinkend naar rotte vis, vermengd met de lucht van caféfilter. We eten een ijsje ergens en kijken naar de regen buiten. Terug op het schip maken we een plan en nog een en programmeren madam Apee.

Ja natuurlijk, er is weer een palaver.

Zélfde café, zélfde klaverjassers (waarvan er een z’n vinger opsteekt later, als de commodore vraagt of er nog iemand het woord wil). “Twee factoren”, zegt de commodore apodictisch, maar terecht.

“De eerste beslissing was varen, de

tweede niét varen, beide waren juist.

Eén daarvan had het voordeel dat de club bij elkaar bleef.” Dan volgt het weerbericht (“een laag, met een zwak hogedrukgebied, hetzelfde als gisteren”) en verdere goede raad (“ga met de stroom mee naar de Westhinder, Iaat je vandaar op de kentering met de stroom mee terugvoeren naar Ramsgate en, jawel, je hoort me goed, zet eventueel de motor bij, de wind is maar 1 à 3”).

Later staat Marijke op het dek. “Touw los”, zegt ze, “val”, verbetert ze, aan de voorkant, er moet er een omhoog en ze kijken allemaal naar mij. Ik ben wel klein, maar ik durf niet. Fokkeval van de Joint Venture losgeschoten. Ik kom naderbij en zie bootsman Braun goedkeurend knikken, dit is een klein ventje, dat krijg ik wel omhoog. Het kleine ventje doet het, hijst zich in knellend katoen en wordt omhoog getakeld. De eerste keer omhoog, het moet ooit eens gebeuren en zal wel verplichte stof zijn vanwege de opleidingscommissie. Het perspectief kantelt om de mast, die mast wordt erg belangrijk, het midden van een minischeepje, dat er als een augurk van teakhout aangeprikt zit. Zie het grijnzende gezicht van Willem Braun en Marijke, die constateren dat het bootsmansstoeltje goed knelde, word nijdig maar moet toch lachen.

De vloot gaat te kooi, sommige opvarenden slapen in terwijl ze heel eerlijk denken dat het nat was vandaag en dat het wel best was, niet varen. Mac en ik zeggen ook nog “Om Mane Padme Hum”, dat zal ze fijn vinden.

dende metalen muren, Sea Link Ferries op weg naar Dover. Moesten wij ook maar eens doen onderhand.

Langzaam beginnen glazen theekopjes te tinkelen, hoor je gedempte “moggu, moggu” geluiden en verschijnen de eerste gekleurde zeiljekkers. Ik sta buiten met de wind mee een plas te doen, het kan nog net.

Dekzeilen worden weg geklapt, navigatielichten gaan aan, alle contrapties bedoeld om regen buiten te houden, verdwijnen, voorzeilen worden ingepikt en een enkel dieseltje bromt al. We zijn klaar maar mogen niet; eerst verschijnt een witte muur langs de haveningang, daarna blijven het rode licht en de zwaailamp gewoon aan, wachten.

De meute is tierig, wil weg. Dan gaan we. En masse! Branding golft tussen de palen door, de schepen zijn al bij het witte tuinhuis op de kop van de pier en de kerstboom daarboven op. Als de zeilen staan is er even tijd om rond te kijken. Oostende ligt er grauw bij, grijs met een donkerblauwe, verschoten jurk aan, een ouwe kanten kraag, rafelig, roze, 300 was zonder dreft. Natte, glimmende leien daken en niemand op de pier. Lady Five ligt naast ons, okerkleurig, stampend door de golven, haar buik zichtbaar in het vaalgroene water, dan weer netjes bedekt in wit schuimend ondergoed. Walvissen zijn het zoals de schepen door het water glijden, met hun nieuwe rode, blauwe antifoulings, foto’s van een glossy zeilkalender. Er is zon

opeens, van een idiote roze kleur, de zee wordt nu pastelkleurig zavelgroen met een zweempje turkoois hier en daar, ongelogen.

AI gauw zijn we alleen.

De Bergues Noord boei wordt gepasseerd, we beginnen aan de shipping lane die zich afsplitst van de grote in de richting van de Belgische en onze kust.

Dan zijn we bij de Fairy South boei, op het randje van de shipping lane, allemaal volgens plan, meegevoerd met het tij, betutteld door mevrouw ‘Apee’. Er komen flinke knapen langs, een groot containerschip loopt op achter ons, passeert op een paar honderd meter. We zien andere schepen van PZV om ons heen, denken soms: zit die niet wat dicht bij zo’n knaap, maar ze passeren ruimschoots, alles is optisch anders hier.

Wat je denkt te zien is maar een gedeelte van de werkelijkheid. Die werkelijkheid wordt Brits nu, we zijn boven de Fairey Bank, duidelijk in Britse wateren, want met een hoop lawaai en het geluid van rammelende ijzeren bouten in een zinken teil, hangt daar de Coast Guard boven ons met een van haar vliegende koffiemolens. De heli draait een half rondje om de achterplecht, constateert blijkbaar dat we braaf zijn en klost dan verder naar de andere schepen.

De zee is kalm, de pomp is lens, geen avontuur gelukkig, wel beet, er hangt een grote kabeljauw of gul te happen aan het overheerlijke swiebelende flie-

Dinsdag 06:15 uur AM Mac schiet wakker in het vooronder, zijn vader is nog een bult in een slaapzak.

Herman draait zich nog eens om, maar kijkt al alsof hij een kop thee zal aanpakken. Door het alerte gedoe van Mac ben ik klaarwakker, pak de IBL 2002 handige halogeenlamp van Philips Video Communications (een zakenrelatiegeschenk van Dekker junior aan zichzelf) en schijn op de klok: kwart over zes, vreemd dat het nog donker is, zeker nog regen. Nog even rust en warmte. Met die rust is het eigenlijk niet zo best, aan de overkant van de haven zijn ze nog steeds met graaf en douwwerkzaamheden bezig, de hele nacht door, en de boot schommelt behoorlijk door deining van buiten, misschien van die af en toe langs glij-

PZV Zeezeilen 1 - april 2006

19

dertje daar beneden. Het blijkt niks, het witte ding zit er nog aan, maar de voortekenen zijn goed en in afwachting van een echte lunch met gepaneerde visfilet en een schijfje citroen eten we vast een boterham belegd met warme Frankfurter Wurstel.

Stemmen op het achterdek, “Falls Head ligt toch… Drill Stone…”, boeien die we passeren, binnen in de kajuit klinken stemmen en geluiden van de zee gedempt, een warm en veilig hol, waar de halfslaap zich meester maakt van de rest van je bewustzijn……….

En dan is er een probleem op het achterdek. Herman en ik worden wakker, horen afwijkende geluiden, de motor die minder toeren draait.Mac is geërgerd over iets.Hij schakelt, met de hand nota bene, de hendel van de motor heen en weer, achteruit, gas, langzaam terug, vooruit, gas. De Bukh reageert keurig, het vertrouwde broem broem, toeren komen en gaan, wat is er dan, hé, da’s gek, ze vaart niet meer. De snelheid die we nog hebben komt van de zeilen.

Motor draait, maar de schroef doet niks meer. Dat is op zich niet zo erg op een zeilboot, maar het landen zal wat moeilijker zijn en Ramsgate is druk, de stroom duwt ons naar het zuiden en nou is het ook duidelijk waarom in de loop van de jaren de Goodwin Sands onder Ramsgate zo veel van die grappige kruisjes verzameld heeft. Daar liggen ze nog, onze zeilende voorvaders. Ilala meldt zich present op kanaal 77, belooft om op ons te wachten en ons de haven in te helpen. Ook meldt Lodewijk nog vriendelijk dat ze een geep gevangen hebben en dat hij heerlijk was, ook dat nog.

De vloot luistert mee natuurlijk. Charles Ruijter komt door en geeft instructies: de eerste en enige keer dat opzettelijk een touw in de schroef gegooid móét worden, niet om hem stil te krijgen, maar om hem eróp te houden, zet hem klemvast om de as, anders duvelt hij eraf als eenmaal de borg verdwenen is, en het is hier diep en nat, veertien, vijftien meter, die vindt geen visser ooit meer terug.

We maken vier knopen, zijn net voorbij de Drill Stone, twaalf mijl nog naar Ramsgate. Rondom ons kleurige spinnakers aan de horizon, dichterbij zijn een paar schepen, de meeste met een grote genua, de wind voorlijk inkomend.

De Ark zeilt hoog, mikkend op hoogte boven Ramsgate, want de stroom zet

20

PZV ZEEZEILEN 1 - April 2006

ons weg, uiteindelijk naar de Goodwin Sands, speciaal daarvoor ontworpen.

Salamis zeilt suizend en slank langszij op, vraagt of we een sleepje willen en waarom we zo hoog zitten. We vallen opgelucht wat af, rommelen met de bolle jan, zitten toch te hoog aan de wind en halen de dunne blauwen gele parachute weer naar beneden. Salamis neemt ons aan een lange nylon tros die verbazingwekkend veert en steeds strak alle bewegingen elastisch dempt.

Ramsgate drijft dichterbij, we zien de witte rotsen nu, de cementen boogjes in de kustwand, de haven, waar de ferry akelig snel en schuimend in verdwijnt.

Salamis komt voorzichtig naderbij en in het kalme breakwater net binnen de pieren manoeuvreert ze langszij. Trossen over, fenders, keurig netjes worden we opgebracht en varen we in kwadraat de bakstenen sluis binnen. Een officiële persoon komt naderbij op de kademuur boven ons: “Yessir, afternoon, we were waiting for you, turn sharp left, the mooring in the back, crane is ready.” Salamis draait om haar as en die van ons, duwt ons zacht tegen de kade en we zijn in de UK. Schroefloos. In het heldere, geelgroene water is de antifouling krachtig rood en de as van de schroef glimt prachtig gepolijst. Het verdomde ding is eraf gelopen en heet niet ‘screw’ maar ‘propeller’ in het Engels. Mees heeft er godgloeiend de pest in.

De horror stories borrelen langzaam op, eerst wat terughoudend: “Metrische toestanden hier, centimeters nooit van gehoord, yards en inches, maar geen moer die past”, “kraanhuur, praat me er niet van, reken maar op 300 pond en nog wat”, en als tenslotte iemand zegt dat een nieuwe schroef, pardon propeller, minstens drie weken levertijd heeft, zie ik Mees dapper besluiten dat de dag over is voor vandaag. De nette broeken en colberts komen te voorschijn, we gaan ons vergrijpen aan pint & bitters in de vorstelijke, leren stoelen van de Royal Temple Club, daarboven op de rots. Er ligt een zilveren plateau zelfs, minisandwiches, voor de oudere clubleden van standing, die dit zo gewend zijn op dit uur. We vreten ze op, allemaal, maar wel beschaafd. ‘s Avonds brengt Hans Hermans ons zijn extra schroef, waarvan hij weet dat hij niet zal passen, maar wat geeft dat

nou, het gebaar doet dat des te meer.

Ilala biedt aan om met ons mee terug te gaan, een zeilend escorte door de shipping lane. Lady Five zegt ook dezelfde snelheid te hebben, zo ongeveer, we gaan samen terug, ik help je door de Roompot heen. Er wordt een nieuwe schroef gegoten en de kraan kost geen driehonderd pond. De Ark staat waardig maar ten onrechte hoog boven het water op de kade, haar neus uitstekend, eigenwijs en rood twee meter lang.

Wij bekijken de Sundowner die meevaart naar Dunkerque, de gokpaleizen en noteren alle aanwijzingen die de Britten zichzelf voorschrijven, vooral als het daar regent: “Dogs are not allowed, rule 44.”

“Dogs are restricted from this point: rabies” (ze zijn zelf hartstikke mesjoche, die Britten met hun troetelbeestjes).

“Trespassers dó wise to look twice” (en wij door onze hersens om te polen).

“The next best thing for pouring it in” (duurt even voordat je dit door hebt, staande in het urinoir, en dan neem je je voor dat zij en jij daar te goed voor zijn, maar dan is het te laat om het te vergeten).

Ze zijn aanstekelijk idioot, kinderlijk crazy met hun “The Ramsgate House for Smack Boys, founded 1881” en hun “female showers & male toilets”, het land waar de zon opkomt uit zee.

Maar je kunt er prima zeilend komen!

Noot. ‘Apee’ doelt op de ‘AP Navigator’, een elektronisch Decca navigatieapparaat, waarmee alle schepen toen uitgerust waren, zeker die van ­Philips­­werknemers.

(advertentie)

Te koop: de Dwaalgast Ton Otto Volledige gegevens staan op de website www.pzv-zeezeilen.nl, onder Zoeken > Advertenties

De Joint Venture, haar bemanning en ruim 20 jaar PZV

Jan de Vin

I

n 1984 maakte de Joint Venture haar eerste Ramsgate-tocht. Ik was toen nog geen lid van PZV, maar Aart van der Padt zorgde ervoor dat ik met een eigen bemanning als introducé met de tocht mee kon doen. Die bemanning bestond, naast Tjits en mijzelf, uit Aart, zijn zoon Arie en Paul Steenberghe. Een DAF-smaldeel in de Philips-vloot.

Die eerste Ramsgate-tocht verliep zo plezierig dat ik direct lid ben geworden en nadien alle tochten heb meegevaren, behalve die van 1989. Tjits en ik voelden ons snel thuis en namen aan veel activiteiten deel. Een van onze eerste langere tochten was de uitzwaaitocht van de Philips Innovator op de Solent.

Een geweldige ervaring. We hebben in de achterliggende jaren ongelooflijk veel plezier gehad bij PZV en er een groot aantal kennissen en goede vrienden opgedaan.

Ik heb in de 20 jaar dat ik nu lid ben bijzonder veel gebruikgemaakt van de beschikbaarheid van opstappers. Dat kwam vooral omdat mijn kinderen, die jarenlang met pa en ma waren meegevaren, inmiddels hun eigen weg gingen.

En zo heeft vanaf 1984 een eindeloze rij opstappers kennisgemaakt met de Joint Venture. Ik wil er enkele noemen.

Om te beginnen Hein Heezemans, waar we tegenwoordig niet zoveel meer van horen. Hij introduceerde me bij een groot aantal PZV’ers van het eerste uur.

Hein was handig en leerde me om zelf de handen uit de mouwen te steken en niet voor elk wissewasje Piet de Zeeuw in te schakelen. Heins commentaar op

mijn rode huiswijn La Pauline is ook wel memorabel: “Deze wijn heeft weinig neus en is wat dun, maar smaakt goed.”

Charles Ruijter, Pieter Stoelinga en Tjeu Teeuwen vormen een verhaal apart, al was het maar omdat ik met dit drietal mijn eerste reis naar La Rochelle maakte.

Daar werden zij door nieuwe opstappers, waaronder Tjits, afgelost. De reis verliep voorspoedig, maar de vele liters jenever die ik had meegenomen, raakten sneller op dan ik had verwacht.

Na een paar dagen besloot ik de drank te rantsoeneren, want nieuwe voorraad zou pas door Tjits uit Nederland worden meegebracht. Ik had echter buiten de waard gerekend.

De heren opstappers, die veel later naar bed gingen dan ik, wisten de drank avond aan avond, onder mijn kooi uit, naar buiten te smokkelen. Lang voordat we in La Rochelle aankwamen was de voorraad uitgeput.

Pieter van den Avoort, Wim Braun, Jan Hart en Aad Bostelaar voeren jarenlang met me mee, maar kozen uiteindelijk voor een eigen boot. Zo is het leven. Na verloop van tijd willen echte zeerotten zelf de laatste stem hebben aan boord.

En ik geef ze geen ongelijk.

Omdat Tjits de laatste jaren wat minder tijd aan haar honden besteedt en mijn drang om ver weg te gaan wat is afgenomen, varen we de boot inmiddels steeds vaker samen. Maar bij “rondjes buitenom”of een “48 uur-tocht” zijn opstappers nog steeds welkom. En dat geldt uiteraard ook voor de Ramsgatecrew. De laatste jaren behoren Han Theys, Alphons Dijkstra en tot mijn genoegen ook weer zoon Peter Jan tot de vaste bemanning. Het is iedere keer spannend of onze “moeder overste” (eretitel!) wel toestemming zal geven om de tocht in die samenstelling te varen.

De hoogtepunten van het verenigingsjaar zijn voor Tjits en mij de Ramsgatetocht en het eindejaarsweekeind. Dat geldt waarschijnlijk voor vele PZV’ers, want de ontmoeting met andere leden in een gezellige en ontspannen sfeer heeft grote aantrekkingskracht.

We hebben inmiddels een geslaagd vijfde lustrum achter de rug. Tjits en ik hebben alle festiviteiten meegemaakt en naar vermogen geholpen er een succes van te maken. Het lustrum in Wemeldinge was daarbij een hoogtepunt.

Ik denk met genoegen terug aan de voorbereidingen voor het toneelstuk en de oefeningen van de mondharmonicaclub. Het blijft een raadsel hoe iemand mij daarvoor heeft kunnen uitnodigen. Ik kon me in die groep alleen handhaven door de mondharmonica van links naar rechts langs mijn mond te bewegen en er tegelijkertijd voor te zorgen geen geluid te maken. De waardering was er niet minder om.

Ik hoop dat de vereniging in staat zal zijn veel nieuwe jonge leden aan te trekken en verwacht dat zij aan PZV evenveel genoegen zullen beleven als dat nog steeds het geval is voor Tjits en mij.

PZV Zeezeilen 1 - april 2006

21

Zeilen met z’n tweeën Wat is er nodig om met zijn tweeën langere trips te zeilen? Nu, het zit niet in eerste instantie in allerlei hulpmiddelen aan boord.

Het zit in Vertrouwen, met een hoofdletter. Vertrouwen in jezelf, de ander en de boot. En dat geldt ook voor zeilen met een grotere crew.

Lidia Roesink Vertrouwen in de boot Niets maakt zo onzeker als een boot waarin je geen vertrouwen hebt. De boot moet goed uitgerust zijn voor het weer en de omstandigheden die je denkt tegen te komen. Zorg dat je het schip in je eentje kunt zeilen als de ander slaapt.

Zeilen met zijn tweeën is voor allebei solozeilen met een reserve in de slaapzak. Dat betekent dat de zeilen goed en simpel gereefd kunnen worden door één persoon. Alles aan boord moet goed hanteerbaar zijn en letterlijk en figuurlijk soepel lopen voor een persoon op wacht, dus KISS (Keep It Simpel Sweetheart).

Zo kunnen wij op de Rosa vanuit de kuip de lei-ogen van de genua verzetten (voor een tekening zie ZZ 2002-1) evenals de neerhouder en het Cunningham hole. Dan gebruiken we ze tenminste zodra het nodig is, het zeilt optimaal en het scheelt ook nog dure zeilreparaties veroorzaakt door killende achterlijken.

Monteer grotere (selftailende) lieren als het voor een van beiden erg zwaar is te lieren. Smeer direct alles wat zwaar gaat lopen: lieren, blokken, mastschijven, enzovoort. Lazy-jacks vergemakkelijken het zeilen strijken en opdoeken aanmerkelijk. Spiek bij een ander aan boord naar handigheidjes en van vragen word je wijs. Maar ook voor licht weer moet

22

PZV ZEEZEILEN 1 - April 2006

je voldoende voortstuwing hebben van goed hanteerbare zeilen. De motor kan dan uitblijven, heb je ook geen zorgen over de dieselvoorraad. Voor reparaties onderweg heb je alles op voorraad en KISS, dan kun je onderweg zoveel mogelijk zelf oplossen. Je moet vertrouwen hebben in alles aan boord. Onderhoud tot in details is daarom belangrijk: alles werkt (en zal zonder twijfel blijven werken). Dat geeft rust als het wat heftiger wordt tijdens een reis: de boot houdt het wel, nu wij nog!

Vertrouwen in jezelf Onderzoek waar jij je onzeker over voelt en ga dat bewust oefenen. Oefenen van bijvoorbeeld reven bij windkracht 4 brengt je de handigheid en daar heb je voordeel van als het moet in zwaardere omstandigheden en/of ‘s nachts. Laat de rest op het water zich maar afvragen wat je toch in hemelsnaam aan het doen bent met al die reven erin en eruit als het niet echt nodig is. Oefen ook allerlei zeilmanoeuvres en handelingen met de stuurautomaat als maat, eveneens eerst bij licht weer. Vind je het lastig een weerbericht op te schrijven: neem een paar BBC weerberichten op en oefen je in het opschrijven, thuis bij de open haard in de winter. Of zorg voor een makkelijk te bedienen opneem­ apparaatje. Word je katterig bij het opschrijven binnen? Monteer een luidspreker buiten bij de buiskap, dan kun je het ook buiten opschrijven. Maak er een weerkaartje van om inzicht in systemen te krijgen.

Oefen ook in een andere taal dan Nederlands of Engels als je naar een ander vaargebied gaat. Maak jezelf niet afhankelijk van één hulpmiddel. Hoe handig een GPS ook is: vergeet niet om je heen te kijken en vergeet niet het begrip van wat je doet, kaartplotten en de basisvaardigheden TKN, dan weet je nog wat je moet doen als de GPS uitvalt. Afgelopen Ramsgate-tocht viel onze GPS op de eerste zaterdag uit: geen

reden voor paniek. Voor het geval van slecht zicht hadden we een handheld GPS geleend (want dan wordt het wel lastig) maar die is niet uit de navigatietafel geweest. We zeilden heerlijk en hadden geen last van de frustratie dat er toch wel erg veel tegenstroom stond.

En wij zijn met onze gissen niet meer dan 1 à 2 mijl mis geweest midden op de Noordzee (controle bij de positiemeldingen). Zeezeilen is geen computerspelletje en elektronica kan uitvallen, dus houd je positie ook op een papieren kaart bij, weet hoe je “op het handje” navigeert en ben je bewust van je omgeving.

Vertrouwen in de ander Vertrouw erop dat de ander weet wat hij/zij wel en niet weet. Ook een minder ervaren persoon kan in zijn eentje op wacht staan als hij of zij maar op tijd roept bij twijfel in kennis of kunde.

Spreek dat af en vertrouw erop dat het gebeurt. Houd je aan afspraken. Bij ons is een afspraak bijvoorbeeld: altijd aangelijnd zijn als je alleen bent, ook bij 30 graden buitentemperatuur. Het zal je toch overkomen dat je wakker wordt en je maat niet meer aan boord blijkt te zijn! Ergens over struikelen of uitglijden is zo gebeurd met desastreuze gevol-

gen. Vertrouwen in de ander betekent dat je rustig slaapt en goed uitgerust bent als je weer op wacht komt. Niets slaapt zo lekker als een goed zeilend schip in vertrouwde handen. Wij hebben de regel “die zijn wacht het is, die gaat erover”. Dus geen discussies achteraf, op dat moment met die gegevens in die conditie was dat de beslissing. Of je het ermee eens bent of niet. Veranderen kun je het toch niet meer. Achteraf is het altijd makkelijker, je kunt er wellicht van leren met zijn tweeën.

Het vertrouwen in elkaar wordt ook erg versterkt door je eigen onzekerheden niet weg te stoppen, maar erover te praten. Ben je benauwd voor een bepaald stuk van een route: praat erover. Je kunt dan samen kijken of je dat gevoel kunt verminderen door extra maatregelen te nemen (eerder of later weggaan, extra peilingen nemen, de route verleggen) of: niet gaan. Onderweg kun je ook altijd nog terug, dat vergeet je gemakkelijk.

gebied zelfde bezoekt alleen de hoogwatertijden op te zoeken. Op een hellend en bewegend schip iets niet kunnen vinden en daar dan naar moeten gaan zoeken is vreselijk irritant.

Geef alles zijn vaste plek en geef ieder zijn eigen plek voor zijn losse spullen: zo vind je alles in een keer. Zet ook standaard alles zeevast opdat er geen ongeleide projectielen loskomen. Maak vooraf duidelijke afspraken met elkaar. Wat vindt iedereen leuk en/of acceptabel?

Het gaat er niet alleen om wat de meest zeevaste en/of ervarene aan boord leuk vindt of aankan, de andere moet het ook kunnen volhouden en er plezier aan beleven als het zijn of haar wacht is. De meest ervarene laat de ander delen in de voortgang van zijn of haar vaardigheden; het is hoogst riskant als er maar een persoon aan boord “alles kan” en de ander “meevaart”. Dus oefen alles wat je niet kunt of waar jij je niet vertrouwd mee voelt. Doe dat oefenen samen. Natuurlijk hoef je niet alles even goed te kunnen aan boord. Ook wij hebben zo onze voorkeuren. Arend Jan weet meer van elektriciteit, de motor en mechanica dan ik. Ik houd me meer bezig met koken, foerageren, en tochtplanning. Maar in

het zeilen en navigeren zijn we elkaars gelijke. Onderhoud doen we samen.

Slapen Plezier hebben in het zeilen kun je alleen als jij je lekker voelt. Om fit en uitgerust te blijven moet je wachtlopen. Wij draaien wachtjes op een tocht van 6 uur of meer. Dan “ga je erover, of niet” wat ook bij licht weer lekker is: dan voel je je niet schuldig als je zin hebt om iets anders te doen of te gaan pitten. Je moet dus ongestoord goed kunnen slapen.

Wij zweren bij een kooi met een slingerplank in plaats van slingerzeiltjes. Op de Orion hadden we er zelf een gemaakt.

Toen we een groter schip wilden, hebben we bewust gezocht naar een boot waar een slingerplank gemaakt kon worden en waren dus heel blij toen onze Victoire die al standaard had, dat scheelde weer klussen. In die kooi liggen we zeevast, bij een overstag of gijp hoeft degene die buiten is zich geen zorgen te maken of de wacht af wel blijft liggen op zijn kooi. Slingerzeilen werken ook, maar een plank voelt steviger. Slapen bij marifoongeluiden is vervelend, maar kanaal 16 moet wel bijstaan, dus hebben we ook een speaker in de kuip en een schakelaar om de marifoon alleen buiten te horen. We kunnen voor weerberichten de luidspreker ook omschakelen naar de radio. Het is ook handig bij binnenlopen van havens en sluizen, de marifoonhoorn zit met een verlengdraad net om het hoekje van de kajuitopening en kan in de kuip stand-by liggen.

Voorbereiding Vertrouwen in jezelf, de ander en het schip wordt enorm versterkt door een goede voorbereiding van tocht en uitrusting. Een goede voorbereiding geeft rust tijdens het varen. Thuis of in de haven kun je al alle knelpunten in een tocht uitzoeken. Bij verslechterende omstandigheden gaat je denkvermogen hard omlaag en dan is het prettig niet allerlei details over vluchthavens te moeten opzoeken maar al op een lijstje beschikbaar te hebben wat een snellere tactiekbeslissing mogelijk maakt.

Maak een lijstje van afstanden, getijdegegevens, uitgezet ten opzichte van hoogwater. Dat scheelt werk als het voorgenomen plan (die dag) niet haalbaar blijkt. Schrijf ze in je logboek, dan hoef je een volgende keer dat je dat-

PZV Zeezeilen 1 - april 2006

23

Alles bij de hand Kleine dingen kunnen het leven in zeegang sterk veraangenamen. Bijvoorbeeld een bekerhouder in de kuip zodat je altijd even je beker weg kunt zetten en er geen losse rommel rondvliegt bij manoeuvres. Een vanuit de kuip bereikbare houder voor thermoskannen en een waterkan: hoef je niet met je volle zeiluitrusting de trap op en neer. Zorg dat je vanuit de kuip alle informatie af kunt

lezen die je nodig hebt, ook de GPS en dieptemeter.

Derde maat aan boord We gaan niet weg voor een lange trip als de stuurautomaat niet werkt. Op zee sturen we nooit zelf. De elektrische stuurautomaat kan een schip altijd sturen. Als dat niet het geval is, dan is het tijd om te trimmen, te reven of meer zeil te zetten. Met een goed getrimd schip

Uit het goede hout gesneden

. Restauratie & reparatie

“eet” de automaat weinig stroom. Zo hebben we de handen vrij voor verzetten van de lei-ogen, een slag aan de lier, een weerberichtje pakken, eten maken, een boek lezen of wat er ook maar nodig of leuk kan zijn, zonder vervelende protestgeluiden van de automaat. Denk dus aan het goed instellen van het ding, dat scheelt gezwabber en irritatie. Bij het wegvaren of aankomen is het ook heel handig de automaat te gebruiken: heb jij je handen vrij voor zeil zetten of strijken en stootwillen en landvasten klaarmaken of opbergen. De windvaanstuurautomaat die bij ons achterop staat willen we inmiddels op zee niet meer missen.

Zelf kunnen we een tikje beter sturen op de wind, maar niet zo lang achter elkaar!

Lekker rustig, helemaal geen geluid en reagerend op de kleinste vlaag. Zeilend op de automaat moet je uiteraard wel goed uitkijk blijven houden, evenals de navigatie bijhouden. En dat doen we, 3 uur op, 3 uur af, rond de klok. Zo komen we snel in het gebied waar we onze vakantie door willen brengen en hebben daar meer tijd om rond te varen.

Hiswa-lid

. Verkoop van:

met name houten schepen - diverse houtsoorten zoals plaatmateriaal en massief . Zomer- en winterstalling gezaagd en geschaafd met name groot onderhoud

en zelfwerkzaamheden - epoxy, verven, kitten, olie en lakken

. Jachtservice - rvs-beslagen en bevestigingsmaterialen o.a voor roestvrijstaal mast en tuigage

. Professioneel advies voor de zeilerij: ± 10.000 mijl zeeraces- en ± 50.000 mijl zee en oceaanervaring.

De Biezen 5, 5298 ML Liempde. 0411-635166/06-55175482 of 06-50532838. www.eursa.nl/info@eursa.nl

24

PZV ZEEZEILEN 1 - April 2006

Een Rondje plan je thuis

je bereidt je voor in de

Trafalgar PUB

PZV Zeezeilen 1 - april 2006

25

Weer of geen weer?

De meteo-cursus bleek een schot in de roos: zoveel aanmeldingen dat twee cursussen nodig bleken. Hulde voor de Wintercommissie en de leraren.

Paul Horstman

M

eteorologie oftewel weerkunde is een kennisgebied waarop je niet snel uitgeleerd bent.

Ondanks dat de meeste leden het als amateur al jaren beoefenen, blijkt het in de praktijk lastig te zijn om tot een eenduidige voorspelling te komen. Er zijn in het verleden diverse cursussen op dit gebeid binnen PZV gehouden. Echter de ervaringen van de laatste Ramsgate hebben ertoe geleid dat uit diverse hoeken van de club de roep om bijscholing klonk.

Naarmate de informatie over weer eenvoudiger toegankelijk is, naast radio ook Navtex en downloaden van internet, gebruiken we tijdens onze tochten een diversiteit van informatiebronnen. Dit is voor een deel de oorzaak van de afwijkingen in aannames die tot uiting komen bij de presentaties op de palavers. Daarnaast kun je niet genoeg oefenen, want op zee neemt door de zeegang je vermogen om helder na te denken af.

Binnen de Wintercommissie nam Maarten van Herk de taak op zich om een cursus te organiseren. Er werd een lerarenduo bereid gevonden deze cursus te geven; naast Arend Jan een nieuw gezicht, namelijk Michiel Ham. Michiel geeft theorielessen meteorologie bij de Eindhovense Aero Club Motorvliegen en de WSV Drimmelen. Voor hem de uitdaging om het weer op zeeniveau begrijpelijk te maken.

26

PZV ZEEZEILEN 1 - April 2006

Bij het maken van de cursusopzet kwam de werkgroep tot de volgende opzet: - Een stuk herhaling op een separate avond, als warming up.

- Tijdens de meteoavonden naast theorie een stuk uitvoering in groepsverband en bovendien huiswerk.

- Dezelfde oefeningen op de 2e en 3e avond herhalen om ervaring op te bouwen.

- Uitgangsmateriaal: de shipping forecast van BBC4 en Hirlam weerkaartjes.

- Als leermiddel en naslagwerk hetzelfde boek gebruiken, nl. “Het weer van morgen” van Dieter Karnetzki. Een naslagwerk dat op veel schepen van de vloot te vinden is.

- Voorbeelden uit Karnetzki gebruiken, zodat iedereen het nog eens thuis kan lezen of nakijken.

- Het maken van een lijst met veel gebruikte termen in meerdere talen.

Reeds bij de aankondiging van de opfrisavond en tijdens deze avond stroomden de aanmeldingen voor de nog op te starten meteo-cursus bij Maarten binnen. De avonden zaten al meer dan vol voordat de officiële uitnodiging de deur uit was.

Gelukkig waren de leraren bereid om de cyclus nog een tweede keer te houden, zowel in januari als maart. De tweede cyclus is uiteindelijk overschreven, maar een enkeling op de wachtlijst….? Het leerboek bleek overal in de diverse boekhandels uitverkocht te zijn.

Lidia heeft de restvoorraad bij Datema in Amsterdam opgekocht en deze doorverkocht aan deelnemers van de cursus.

De opfrisavond op 22 november kon bezocht worden zonder aanmelding. Resultaat: een opkomst van 43 personen.

Voor de meteo-avonden

hebben zich in totaal 71 personen (31 + 40) opgegeven. Een daverend succes voor de leraren en de Wintercommissie.

De opfriscursus was doorspekt met hoge en lage drukgebieden, onstabiele lucht, onderkoeld water, condensatie­niveaus en adiabatische afkoeling.

Tijdens de 3 avonden in januari zijn de volgende onderwerpen behandeld: - De elementen van de weerkaart.

- Oefening MET office, het uitschrijven van de shipping forecast op het stenoformulier van de Rosa en vervolgens intekenen in de kaart. Deze oefening thuis voor de zondag en maandag van de volgende avond uitvoeren en achteraf controleren met de nieuw uitgebrachte kaartjes.

- De kaartoefeningen op de 2e avond herhalen in groepsverband.

- De dynamiek van het weer en zijn ontwikkeling in de tijd.

- Weerkaarten en satellietfoto’s.

- Op de 3e avond een herhaling van de analyses in combinatie met het waar-

genomen weer.

- Locale effecten boven land en zee, kaapeffecten en zeewind.

Links

De interactie met de zaal was tijdens deze avond zo intensief (vraag en antwoord) dat in gezamenlijk overleg besloten werd de groepsoefeningen achterwege te laten. De roep om zoveel mogelijk informatie was groter.

UKMO Shipping Forecast www.metoffice.gov.uk/datafiles/offshore.html

De avonden werden besloten met een dankwoord aan de leraren met een persoonlijke attentie van een van de deelnemers. De echte attentie krijgen ze pas nadat de 2e serie avonden volbracht is.

Handige links om weersvoorspellingen (en archieven) op te halen: www.bsac-se.org.uk/Links.asp?Category=Weather

UKMO Europe Synoptic Chart - Current www.wetterzentrale.de/pics/bracka.html Een andere aardige bron van de officiĂŤle GMDSS-teksten is: weather.gmdss.org/I.html Je ziet hier ook dat de BBC-tekst identiek is aan de GMDSS-tekst.

Ook leuk om eens te bekijken: www.meteomanager.nl En natuurlijk op de PZV-website: een aantal verwijzingen onder Actueel > WeerWind

Ter afsluiting van het meteorologisch gebeuren zou een excursie naar het KNMI een mooie afronding vormen. Na een aantal pogingen, zowel bij het KNMI als het KMI, is het Maarten uiteindelijk gelukt een excursie op zaterdag 18 maart naar Ukkel te mogen houden. Bezuinigingen van de afgelopen jaren geeft dit soort instituten weinig mogelijkheden om groepen die voor hen niet de directe doelgroep vormen, te ontvangen.

Meer hierover in de volgende Zee­ zeilen.

I.M.S. Industry and Marine Supplies

Importeur onderdelen scheeps- en camperbouw Blankensteijn 18 5321 GN Hedel Telefoon 073-5994703 Fax 073-5994604

KORTING 15-40% bij een minimaal aankoopbedrag van 50 Euro

PZV Zeezeilen 1 - april 2006

27

Passagieren in Rotterdam Een uitgebreide en uitstekend verzorgde excursie naar Correct Marine Electronics over alles waar wij gek op zijn.

Sven van Sweeden

O

p 18 februari stapte ik in bij een verkouden Jan de Vin, een leuke ontmoeting tussen jong en oud PZV. En zo dus op weg naar de door de WAC georganiseerde excursie.

Het verkeer zat mee en we waren een halfuurtje te vroeg in Rotterdam, samen met meer enthousiaste leden.

We konden al snel aan de koffie en tegelijk wat rondneuzen op de afdeling Marine Electronics. Enige twijfel over het nut van elektronica aan boord riep een stuurstand op die naast navigatieen radarinformatie ook nog een televisiebeeld kon verstrekken (niet eens met

28

PZV ZEEZEILEN 1 - April 2006

de Volvo Ocean Race).

Velen waren geïnteresseerd in boeken, naast alle elektronica. Een van ons kaapte nog vlug het laatste exemplaar van “Het weer van morgen” weg uit de schappen.

Na een academisch kwartiertje (we waren buiten Brabant) gingen we de wenteltrap op naar een zaal vol oude en nieuwe scheepselektronica met prachtige foto’s van het jacht Pieternella.

De heer De Jong sr. van Correct Marine gaf een prachtig relaas van zijn ervaringen als zeezeiler. Hij zeilde met het jacht Pieternella III vele geweldige tochten, waaronder de Round the World Rally in de periode van 1998 tot 2001.

Ook nam hij ons mee door de wereld van de Cam Race (Lauwersoog – Larvik Noorwegen), en IJmuiden – Lissabon (race&rally).

Daarbij schetste hij de hoofdlijnen van zeezeilen, met communicatie en veiligheid, goede en bruikbare tips, en uitleg over de werking van onder andere de radar. Zorgen voor een zeevaste bemanning is in zijn ervaring de helft van het werk.

Vervolgens sprak hij over de veiligheid aan boord op langere tochten, zoals het gebruik van de Epirb, een kortegolfzender t.b.v. plaatsbepaling in noodgeval-

len, een waterdichte satelliettelefoon die je mee kunt nemen in je reddingsvlot en een tweede marifoon die je tegenwoordig mag gebruiken met de basis marifonie-licentie.

Voor de kortere tochten had de heer De Jong handige tips over minder kostbare apparatuur, zoals een extra speaker aan je vaste marifoon voor zo’n 30 euro.

Kabeltje naar de kuip leggen en klaar.

Persoonlijke aanbevelingen waren het goed bijhouden van het scheepslog (ieder uur), ook bij zeer rustig weer, het inschrijven van je schip bij het scheepskadaster voor een paar honderd euro met eventueel korting op je verzekering, en de International Medical Guide, een soort ‘surgery for dummies’.

Uiterst belangrijk aan boord van schepen is naar zijn mening toch wel de stuurautomaat, en als je nog een keuze moet maken, is het volgens hem verstandig om voor een hydraulische versie te kiezen, omdat deze relatief weinig stroom verbruikt (1 à 2 Ampère) en bijzonder sterk is. Maar dat wel tegen een hoger prijskaartje.

Radar is in de ogen van De Jong niet zo’n heel efficiënte investering. AIS daarentegen ziet hij als een mooie oplossing, waarbij je koers, snelheid, po-

sitie en scheepsnaam op je scherm ziet verschijnen. Je hebt dan een extra antenne nodig en een AIS-ontvanger, of een module die voor de laptop/notebook-mensen onder ons een goedkoper alternatief kan bieden.

De heer De Jong besloot zijn toespraak met informatie over de plaatsing van antennes op het schip. Satellietantennes (GPS, SatPhone) zo laag mogelijk, radioantennes (marifoon, radar, AIS) zo hoog mogelijk met de wetenschap dat het bereik maximaal ongeveer 25 mijl is i.v.m. de kromming van de aarde. Het heeft dus weinig zin een radar te kopen met een bereik van 46 NM. Diverse films werden vertoond. Van de Round the World Rally, en enkele commerciële films, tot heftige beelden in close-up van wedstrijdperikelen rond boeien en pieren.

Na de lunch bezochten wij het TV en Video Museum met een mooie samenvatting over de komst van televisie tot aan de allernieuwste mogelijkheden van vandaag. Een prachtige verzameling

met heel veel Philips-producten waar we allen toch heel trots op waren. Het leuke was dat een aantal van de aanwezigen nog aan de bakermat heeft gestaan van de apparatuur die daar staat opgesteld.

Echt een bezoekje waard.

Tot slot bezochten we nog het radiomuseum, in de tegenovergelegen oude spoorwegloods. Een zeer mooie expo-

sitie van alles wat te maken heeft met radio en geluidsopname- en weergaveapparatuur.

Al met al een fantastische dag waarvoor uitermate hartelijke dank aan Correct en de Commissie Winteractiviteiten.

Veel groetjes en tot ziens op de Ramsgate-tocht.

Ruim 25 Jaar Zeilen op Zee Commissie lustrumboek

Z

eilers weten als geen ander dat tochten wel eens anders verlopen dan gepland. Soms, niet altijd, wordt een bestemming later bereikt, maar de borrel smaakt des te beter als het reisdoel toch gehaald werd. Bij de realisatie van het Lustrumboek ondervonden we onverwachte tegenslagen. Het ontstane tijdverlies konden we niet meer goedmaken, tenzij we grote concessies zouden hebben gedaan aan de kwaliteit.

We werken hard om de doelstelling van de Lustrumcommissie te realiseren: een mooi boek, fijn om te hebben, een boek waarin leden iets van zichzelf terugvinden én waarop leden trots kunnen zijn: “dit is mijn club”.

Kwaliteit is onze eerste prioriteit. We zijn op weg een prachtig lustrumboek te maken met een overzicht over meer dan 25 jaren zeezeilen. In het december 2005-nummer van Zeezeilen hebt u in de

notulen van de najaars-ALV kunnen lezen: “Het Lustrumboek is helaas nog niet beschikbaar, maar komt eraan!”, en kanaal 77 meldt: “Het Lustrumboek zal zeker voor het komende lustrum gereed zijn”. Zonder verdere tegenvallers zou

dit boek er kort na Ramsgate 2006 kunnen zijn.

We doen ons best een schitterend boek te maken.

PZV Zeezeilen 1 - april 2006

29

Secretarieel Jaarverslag 2005

Aitske de Jong-Ruben, secretaris

H

et jaar 2005 was voor de P.Z.V. Zeezeilvereniging van Philipsmedewerkers een gedenkwaarjaar.

We vierden ons 5e lustrum met dig een groot feest in Hellevoetsluis en aan het eind van het jaar werd op de ALV een aanzet gegeven tot een aanpassing van onze naam.

Allereerst wil ik in dit jaarverslag allen dankzeggen die bij de oprichting van onze PZV zo’n grote rol gespeeld hebben. Gelukkig zijn van die initiatiefnemers nog velen lid, maar van enkelen hebben we al afscheid moeten nemen.

Zij zijn diegenen die, werkzaam bij Philips, elkaar vonden en aan het begin stonden van onze nu zo bloeiende vereniging. Zeilers die, vaak komende uit andere delen van Nederland, een hobby deelden. Misschien was het juist hun woon- en werkomgeving “op het zand” die hen ertoe brachten de PZV op te richten. Dankzij hun initiatief hebben wij (al 25 jaar lang) een bloeiende vereniging. We groeiden in 2005 van 298 naar 305 leden. (15 leden vielen af en er kwamen 31 nieuwe bij.) Helaas zijn onze leden Piet Frerichs en Ton Poort, beiden lid sinds 1989, afgelopen jaar overleden.

Juist in dit kroonjaar past het om nog even stil te staan bij het karakter van PZV, waardoor onze leden zich aangetrokken en verbonden voelen met de vereniging.

Passie voor zeilen op zee Dat staat onder meer voor de reuk van zout water, het sissende geluid van het zeewater dat tegen de boeg opspat en soms het prachtige lichtgevende water in de donkere nacht.

30

PZV ZEEZEILEN 1 - April 2006

Een zeezeilvereniging voor schippers en opstappers Dit houdt in dat een aantal zeer eigenwijze zeezeilers bereid is samen te leven op een paar driedimensionaal bewegende vierkante meters. Daarbij alle privacy inlevert en bereid is hun veiligheid toe te vertrouwen aan anderen. Het openstellen van je schip voor andere PZV-leden en het onvoorwaardelijk opstappen op een PZV-schip zijn steeds weer unieke ervaringen. delen van expertise en ervaring Het blijkt dat zeezeilers altijd meer willen weten van AIS, ATIS, zonnepanelen, accu’s, navigatieapparatuur, DSCmarifoons en alle andere elektronische speeltjes. Gelukkig zijn er ook een paar PZV’ers die ons iets meer willen leren over meteorologie, kaarten, dieptes, stroming en tochtplanning.

Grenzen verleggen Dit slaat natuurlijk allereerst op de groter wordende lengte van onze schepen. Ook zeilen we steeds verder weg, maken we meer mijlen en kunnen we met onze kennis, kunde en groter wordende ervaring de omstandigheden waarin wij op zee varen steeds beter inschatten. Een moeilijk fenomeen is het grenzen verleggen naar wat we misschien niet meer zo goed kunnen. Jezelf afvragen: “Ben ik fysiek nog in staat gedurende windkracht 6 bij een oversteek een goed bemanningslid te zijn” is ook grensverleggend bezig zijn. Die grens opzoeken is moeilijk maar tegelijkertijd ook moedig.

Gezellig en vriendschappelijk Bij alle activiteiten van de vereniging staat gezelligheid en goede vriendschappelijke sfeer voorop. Daarbij hoort ook ruimte voor verscheidenheid aan opvattingen waarover bij tochten en in bestuurlijke aangelegenheden een stevig palaver niet geschuwd wordt. Maar altijd met respect voor ieders eigenheden en met de bereidheid om er met elkaar iets moois van te maken. In 2005 waren er weer erg veel leden die er iets moois van hebben gemaakt. Volledig kan je nooit zijn want welke commissie moet je als eerste noemen?

De commissies Wintercommissie Dan dit jaar maar beginnen bij de Wintercommissie die ons, zoals vele eerdere jaren, weer een prima programma voorschotelde. Dit als laatste jaar onder leiding van Yvonne Holdrinet. De hydrografische dienst gaf ons in de Trafalgar Pub uitleg over het maken van zeekaarten. Een andere avond deden veel leden nog wat extra ervaring op in knopen en splitsen. Op de ALV vertelde een marinebioloog ons over het leven onder water.

Het snertzeilen was, zoals het hoorde, weer een koude aangelegenheid. Bijzonder is het dat de wintercommissie in de zomer een extra lezing organiseerde.

Lidia Roesink en Arend Jan Klinkhamer gaven een prachtig tochtverslag over hun reis naar Antarctica en het geheel werd aangevuld door de schipper van de Tooluka. Deze lezing werd na een goed artikel in het Eindhovens Dagblad door veel belangstellenden van binnen en buiten de PZV bezocht.

Lustrumcommissie De Lustrumcommissie o.l.v. Mees Dekker verraste ons met een prachtig weekend, waarvoor zich in Hellevoetsluis 35 schepen verzamelden. Onder goedkeurend oog van twee admiraals, die vanaf de Zeefakkel (met dank aan het Zeekadettenkorps) een prachtig uitzicht hadden, voltrok zich een schouwspel waarop zelfs Michiel Adriaansz. de Ruyter trots zou zijn geweest. Misschien kunnen we het op de rede van Chatham nog eens herhalen? Een leuk intermezzo was de band ‘Johnny en zijn Rockets’, die jonge en oude ‘PZV-rockers’ op de kade in beweging zette.

Een heerlijk diner gevolgd door het cabaret o.l.v. Louis Richard waren het hoogtepunt van dit lustrumweekend. Na een champagneontbijt voer PZV weer thuishavenwaarts, waarbij de ‘IJsselmeer-liggers’ er gewoontegetrouw nog een gezellige avond in Scheveningen achteraan plakten.

Redactiecommissie De Redactiecommissie o.l.v. Hans van Reenen maakte weer vier prachtige exemplaren van ons verenigingsblad Zeezeilen. Echter de ‘striping’ en het

verdwijnen van onze vertrouwde PZVstandaard van de omslag bracht bij velen een zodanige reactie teweeg dat de discussie over naam en logo weer actueel werd. De mooiste slagzin kwam in 2005 van Tjits de Vin: “Moeders wil is wet. Eerst de pil en dan uit bed” (zeezieken, u bent gewaarschuwd!).

Onder leiding van onze voorzitter Philip Beekman is de discussie omtrent externe profilering op een goede manier afgerond. Dit zal in 2006 resulteren in een voorstel aan de leden over een vernieuwde naam, namelijk PZV Zeezeilvereniging, en een duidelijk herkenbaar en multitoepasbaar logo. De PZV-standaard blijft herkenbaar en onaangetast wapperen van onze schepen.

Zomercommissie De Zomercommissie o.l.v. Jacqueline van Amstel bezorgde ons weer een prachtig zeilprogramma. Natuurlijk was ook dit jaar weer de Ramsgate-rally een van de hoogtepunten op zeilgebied. Er deden 122 deelnemers mee die zich had-

den verdeeld over 29 schepen. Op zeiltactisch gebied werden we bijgeschoold door Ab Pasman en Wim Braun. Naast het Vrouwenweekend en het oefenen in droogvallen maakten twee schepen een lange tocht langs de Zuidkust van Engeland. In het najaar brachten vijf schepen een bezoek aan Frans Jansen en zijn museumhaven in Zierikzee. Vermeld moet worden dat natuurlijk weer veel PZV-leden mooie zeereizen maakten.

Zo roerden de ‘X-babes’ zich fantastisch in de Scheveningen-La Rochelle-race, maakte de Cher een rondje Noordzee en volbracht de Puff een rondje Engeland. De Maran ontsnapte naar Portugal en zal de komende jaren de Middellandse Zee onveilig maken.

Penningmeester Onze penningmeester Bart Lagerweij organiseerde de gezellige nieuwjaarsborrel, met dank aan de Trafalgar Pub. Ook in 2005 beheerde hij onze financiën weer perfect. Daardoor hoefde de contributie alweer niet omhoog. Wel constateerde hij dat alle commissies een eigen

penningmeester hebben met een eigen rekening. De Kascommissie gaf goede aanbevelingen en Bart zal in overleg met de diverse commissiepenningmeesters de financiële zaken enigszins herstructureren. Mede op aandringen van de ledenvergadering kocht PZV in 2005 een beamer, voorwaar ons “enige rijke bezit”, waar we nog veel meer gebruik van kunnen maken.

Waar ik vorig jaar het PZV-jaarverslag begon met het vele werk dat onze ledenadministrateur en websitebeheerder Peter Veger verricht, sluit dit jaar het jaarverslag af met een speciale dankzegging aan Peter die, altijd op de achtergrond, het smeermiddel is in onze communicatie.

Het bestuur kwam zesmaal bijeen en zag dat het goed was!

Het PZV Bestuur wenst alle zeezeilers een goede vaart in 2006.

Jachtzeil Makerij Veerhaven 4485 PL Kats ZldV 0113-600291 fax 0113-600249

Lion Sails

Ton Leeuwestein Tel. privé 0113-227028

PZV Zeezeilen 1 - april 2006

31

Zomeractiviteiten 2006 Datum

Activiteit

Wie

Opmerkingen

Voorjaar 2006

Bootonderhoud

Jan Statius Muller

22 en 23 april

Manoeuvreren op de motor

Maarten van Herk, Richard van Steenderen

6 en 7 mei

Mast- en zeiltrim

Ab Pasman, Wim Braun

In samenwerking met een zeilmaker

20-28 mei

Ramsgate-tocht

Ramsgate-commissie:

Lidia Roesink, Haye van der Werf, Corrie van Oort en Dennis van Thiel

9-11 juni

Volvo Ocean Race In-port race

Truus de Wijs

De bedoeling is om met PZV-schepen met opstappers de in-port race voor Scheveningen bij te wonen.

10-14 juni

Oerol heentocht

Annemarieke van der Meij

Combinatie mogelijk met bijwonen Volvo Ocean Race.

Woensdag 14 juni aan­komen omdat reserveren in de haven niet mogelijk is.

Juni 2006

Spontane 48-uurs race

Haye van der Werf

Afhankelijk van weers­voorspellingen wordt binnen 48 uur een 48-uurs race georganiseerd!

Juni, juli

Driedelige vakantie- tocht met opstappers

Jan Statius Muller

Deel 1:naar Plymouth, met opstappers, 2 weken Deel 2: vakantie in Cornwall Deel 3: terugtocht via Noord-Bretagne met opstappers, 2 weken

(25) 26 en 27 aug

Rondje Goereeplatform

Petra de Jong

Start/finish Stellendam

2 en 3 september

Vrouwenzeilweekend

Petra de Jong, Dymphy Brekoo

9 en 10 september

IJsselmeerweekend

23 en 24 september

Eindejaarsweekend

Harry Olie, Huug Schenkel

Mariette Roozeveld van der Ven, Wim Braun

Doorlopend

KNRM oefent met PZV

Alphons Drübers

Afsluiting zomerseizoen met onderlinge wedstrijd

MONSTERROL Nieuwe leden Alma Aarts Angèle Boonstra Bakker Niel Heitling Geert Gorselé Jan Willem de Knegt Susanne Koek Marcel Koomen Ynze Kuiper Gerrit van Linder Bart van der Meijs Frans van Ravenstein Harrie Slump Charles Thomas Bernd Tschammerhöll Mieke Tschammerhöll Reynout van Wanroij Theo de Wispelaere

32

De Loop 15, 5688 EW Oirschot van Dormaalstraat 4, 5624 KH Eindhoven Panterlaan 12, 5691 GD Son Houthalenlaan 65, 5628 PX Eindhoven Sint Jan Baptistastraat 2, 5595 GN Leende Weverplaats 27, 5211 HD ‘s-Hertogenbosch Diepenbrockstraat 1, 5283 LE Boxtel Kogge 53, 3232 TN Brielle Alpenlaan 14, 5691 JX Son Hatertseveldweg 300, 6532 XZ Nijmegen Pyreneeënlaan 12, 5691 JB Son Rubicondreef 16, 3561 JC Utrecht Varenbeemd 8, 5551 GC Dommelen Pestalozzistraße 6, D-35781 Weilburg, Duitsland Pestalozzistraße 6, D-35781 Weilburg, Duitsland Langendijk 150, 5045 AW Tilburg Venbroek 3, 5527 BG Hapert

PZV ZEEZEILEN 1 - April 2006

0499-573677 040-2365223 0499-473413

040-2551448 06-20402598 0411-686328 0181- 479211 0499-490143 024-3787016 0499-490775 030-2619392 040-2040363 +49-6476915913 +49-6476915913 013-5704462 0497-383050

aljan@chello.nl angelinaboonstra@yahoo.com d.b.p.heitling@planet.nl g.g@iae.nl janwillem@workingbalance.nl susanne.koek@lgpd.com engkoo@hetnet.nl kuiper704@zonnet.nl gerritvanlinder@hetnet.nl bartvandermeijs@hotmail.com ravenstein.f.van@chello.nl hjsl@xs4all.nl c.thomas@itsn.nl mieke1953@lycos.com rvwanroij@home.nl tenE.de.wispelaere@hetnet.nl

MONSTERROL (vervolg) GEEN LID MEER Leon en Ilse Biermans, Bep en Willy Delissen, Ron van Dooting, Han van Heuven, Carool van Kesteren, Frits Klosterman, Geert Middel, Gerard Schonck, Adrian en Josa Snoodijk, Marc Verwillegen, Sikkes de Vries, Jos van der Weele Nieuwe eigenaren en nieuwe schepen Eigenaar Naam boot Linze Boonstra Freya Niel Heitling Jason Pieter Hiemstra Sagitta Guus vander Hoorn Pleone Susanne Koek Akka Ynze Kuiper Polyxenos Peter Landers Nim de Dei Jan Otten Maenkind Harrie Slump -- Charles Thomas Bengeltje

Thuishaven --- Huizen (Stichting Jachthaven) Dintelsas (Dintelmond) Lefkas (GR) Drimmelen Brouwershaven (Den Osse) Dintelsas (Jachthaven Waterkant) Stellendam Bunschoten (‘t Raboes) Roermond (Herten)

Opmerkingen Najad 390, 1175*350*185 Trintella 3, 1084*320*140 Elan 36, 1094*359*195 Beneteau 343, 1082*348*185 Van der Stadt Delta, 770*250*120 Oostzeekruiser, 600*230*110 Bénéteau 36cc, 1110*380*153 Trintella IIIa, 1086*320*140 Catamaran Hobie 14/Taipan 4.9, 499*250*60 Dehler 28, 860*250*135

wijzigingen In Zeezeilen worden alleen wijzigingen van lidmaatschap en botenbezit vermeld.

Geef wijzigingen in adres etc., of in de gegevens van uw boot, door aan de ledenadministratie; ze worden ook opgenomen op de website.

ZEEZEILEN, het verenigingsblad van de Zeezeilvereniging van Philipsmedewerkers PZV (verschijnt 4x per jaar) BESTUUR

Philip Beekman, voorzitter Aitske de Jong-Ruben, secretaris Bart Lagerweij, penningmeester Rolien Lucassen, voorzitter winteractiviteiten Jacqueline van Amstel, vz. zomeractiviteiten Hans van Reenen, hfd.red. Zeezeilen/Website

Floralaan West 304 Het Laar 31 Laurenspark 122 Kraanven 43 de Stappert 6 Mauritsgaarde 16

5644 BP Eindhoven 040-2122792 5551 ZC Dommelen 040-2070884 4835 GZ Breda 076-5224602 5595 DA Leende 06-41013757 5066 MG Moergestel 013-5136599 5671 XM Nuenen 040-2834837

bestuur@pzv-zeezeilen.nl

COMMISSIE ZOMERACTIVITEITEN COMMISSIE WINTERACTIVITEITEN Jacqueline van Amstel, voorzitter Yvon Holdrinet, voorzitter Franka Ruijten Paul Horstman, secretaris Ramsgate tocht: Jan Vermeulen, penn.m.

Lidia Roesink, voorzitter Maarten van Herk Haye van der Werf, secretaris Wim van Roode Dennis van Thiel, penn.meester Emile van Thiel Corrie van Oort

REDACTIE ZEEZEILEN/Website Hans van Reenen, hoofdredacteur Huug Schenkel, penn.meester Marijke Alders Arno Beuken Bauke Sijtsma Marja Snoeyen Jan Statius Muller Peter Veger

website Peter Veger, webmaster

zac@pzv-zeezeilen.nl

zeezeilen@pzv-zeezeilen.nl

webmaster@pzv-zeezeilen.nl

wac@pzv-zeezeilen.nl

INFORMATIE LIDMAATSCHAP, LEDENADMINISTRATIE en BOOTADMINISTRATIE Peter Veger, Prins Hendriklaan 18, 5684 GP Best, tel 0499-373994, ledenadministratie@pzv-zeezeilen.nl Zijn er wijzigingen in uw adres etc. of in de gegevens van uw boot, geeft u die dan door; ze worden ook opgenomen op de website.

KeNnisbank Beheerder Wim van Roode, tel. 040-2624408, w.a.vanroode@wanadoo.nl BETALINGEN Contributies en betalingen voor cursussen, oefenweekenden en advertenties in Zeezeilen moeten worden gedaan aan de respectievelijke rekeningnummers. Voor de contributie wordt een acceptgirokaart toegezonden; gelieve anders steeds de aard van de betaling te vermelden.

De redactie van Zeezeilen verstrekt advertentietarieven op aanvraag.

Girorekeningen: Administratie: postgiro 3222325 t.n.v. PZV Contributie te Best Commissie Zomeractiviteiten postgiro 4103394 t.n.v. PZV Zomeractiviteiten te Helmond Commisie Winteractiviteiten postgiro 2939005 t.n.v. PZV Winteractiviteiten te Best KOPIJ ZEEZEILEN zeezeilen@pzv-zeezeilen.nl Kopij (in Word, Arial 10 pt) inleveren bij Hans van Reenen, Mauritsgaarde 16, 5671 XM Nuenen, tel. 040-2834837, j.vanreenen@onsnet.nu of zeezeilen@pzv-zeezeilen.nl. De kopij mag geen ingesloten illustraties of opgemaakte tabellen bevatten!

Illustraties identificeren met naam en de titel van het bijbehorende artikel. Digitale illustraties weergeven met hoge resolutie in TIF, JPG, PDF, PNG, PSD, BMP, EPS, GIF of -als het niet anders kan!- Word formaat en bij Hans van Reenen aanleveren, liefst op floppy of CD. De redactie stelt het op prijs dat u de aanwijzingen in “Enkele richtlijnen voor het schrijven van een stukje voor Zeezeilen” volgt, welk document is op te vragen bij de redactie. Ook kunt u het vinden op de PZV website, onder Zeezeilen.

De redactie van Zeezeilen kan aanpassingen aanbrengen vanwege de leesbaarheid of de omvang. Bij grote veranderingen wordt met de auteur contact opgenomen. De redactie behoudt zich tevens het recht voor om een artikel naar een volgend nummer door te schuiven.

WEBSITE: www.pzv-zeezeilen.nl Met listserver. Voor directe berichtgeving tussen leden onderling: pzv-list@pzv-zeezeilen.nl

PZV Zeezeilen 1 - april 2006

33

(ET SMOEL VAN :EEZEILEN $E REDACTIE

DING VAN DE INHOUD %IND WORDT :EEZEILEN VOOR HET EERST VOLLEDIG DIGITAAL GEDRUKT EN DAT OPENT DE MOGELIJKHEID VOOR EEN ECHT KLEURENVOOR BLAD %ERST NOG IN DE OUDE STIJL MAAR AL SNEL IN EEN NIEUWE STIJL MET HET ACCENT OP ££N GROTE FRAAIE FOTO MET WAT KLEINERE FOTO S ALS SMAAKMAKERS VOOR DE INHOUD

OOR 0:6 MET LEDEN VERSPREID OVER HET HELE LAND IS :EEZEILEN NIET ZO MAAR EEN VERENIGINGSBLAD MAAR EEN BELANGRIJK BINDMIDDEL $AAROM WORDT :EEZEILEN SOMS HET CLUBHUIS VAN 0:6 GENOEMD MAAR DAT DOET NATUURLIJK GEEN RECHT AAN DE 4RAFALGAR 0UB 7AAR NIET OP AF TE DINGEN VALT IS DAT :EE ZEILEN DOOR DE JAREN HEEN DUIDELIJK HET SMOEL VAN 0:6 IS GEWEEST %N ZOALS 0:6 VAN VORM MAAR NIET VAN AARD VERANDERT

ZO VERANDERT OOK :EEZEILEN $EZE VORM VERANDERING KOMT HET MEEST TOT UITDRUK KING IN DE VORMGEVING VAN HET VOORBLAD

HET SMOEL VAN :EEZEILEN

)N HET EERSTE NUMMER VAN HET VIJFDE LUSTRUMJAAR VAN 0:6 GEBRUIKT DE RE DACTIE HET LOGO VAN DE WEBSITE ORANJE SCHEEPJE EN ZEEGRIJSGROENE BANDEN OM EEN STRAKKE VORMGEVING TE REALISEREN $IT GAAT WEL TEN KOSTE VAN DE VERTROUWDE WIMPEL $E MENINGEN ZIJN VERDEELD DE DISCUSSIE LAAIT HOOG OP EN DE hLOGOKWESTIEv WORDT AANGEKAART IN DE !,6 $E hTJALKv DELFT HET ONDERSPIT DE WIMPEL ZEGEVIERT -AAR WAT IS NU EIGENLIJK HET LOGO DE WIMPEL OF ALLEEN HET RONDJE %N IS HET NOU WEL EEN ZEILBOOT IN DAT RONDJE OF EEN SURFPLANK $E DISCUSSIE DUURT VOORT

)N DE EERSTE JAREN VAN :EEZEILEN EERST 0:6 BULLETIN GEHETEN IS DE VORMGEVING REDELIJK ONGESTRUCTUREERD (IERBIJ IS HET VOORBLAD VOORZIEN VAN FRAAIE TEKENINGEN VAN LEDEN OF NAUTISCHE ILLUSTRATIES )N DE NEGENTIGER JAREN KRIJGT DE VORMGE VING VAN :EEZEILEN EEN VASTE STRUCTUUR (ET VOORBLAD WORDT VERFRAAID MET EEN VOORBEDRUKTE WIMPEL IN KLEUR EN MET AC TUELE FOTO S IN ZWART WIT EN EEN VERMEL

$E REDACTIE KIEST EIEREN VOOR ZIJN GELD /M DE STRAKKE VORMGEVING TE BEHOUDEN WORDT DE hTJALKv VERVANGEN DOOR DE WIM PEL MAAR WEL VAN BESCHEIDEN FORMAAT $E TITEL h:EEZEILENv WORDT IN WITTE LETTERS AFGEBEELD IN DE GRIJZE BANDEN %EN TOEPASSELIJK SYMBOOL :EEZEILEN ALS DE BOEGGOLF VAN 0:6 OP DE GOLVEN VAN DE ZEE

$IT JAAR VERSCHIJNT DE STE JAARGANG VAN :EEZEILEN AL FEESTELIJK INGEZET MET EEN SPE CIAAL JANUARINUMMER

6

34

PZV ZEEZEILEN 1 - April 2006

:%%:%),%.

3CHIPPER EN 3CHIP

*AARGANG NUMMER JUNI

3CHIPPER EN HAVEN 4HE 'OEREE #UP

7AT HEET +OMMER EN KWEL

:%%:%),%.

*AARGANG NUMMER MAART WWW PZV ZEEZEILEN NL

*AARGANG SPECIAAL NUMMER JANUARI WWW PZV ZEEZEILEN NL

:ALANG RONDT 'IBRALTAR

0:6 :%%:%),%.

6IJFDE ,USTRUM VAN 0:6 -ET DE 0UFF NAAR 3CHOTLAND

*ACHTWERF 6AN 7ORKUM

PZV Zeezeilen 1 - april 2006

35

bar en‌ hoos