Zz 2000 4 by PZV Zeezeilvereniging

ZEEZEILEN Jaargang 19 nummer 4, december 2000

REACTIES

• Ramsgate 2001, een must? • Ramsgate, bij twijfel varen! REISVERHALEN

• Varen in Canada • Tapa’s en Albariño • Eindejaarstocht • 24 uurstocht

Omslagartikel

Het vierde Lustrum: Een collage van woord en beeld

TECHNIEK

• Sunshine's dilemma

Verder in dit nummer: • In memoriam Marijke van Lummel en Ria Hempenius • Van de voorzitter • Nieuwe leden • Verslag ALV • Schipper en schip • Schipper en haven • de Chirurgijn • Boordrecept • Zomeractiviteiten • Ramsgate 2001

Inhoud 3 Redactioneel Docus Heringa 3 In memoriam: Marijke van Lummel Tjits de Vin 4 In memoriam: Ria Hempenius Docus Heringa 4 Van de Voorzitter Ab Pasman 5 Nieuwe leden 7 Sunfish Kampioen Docus Heringa 8 Het vierde Lustrum Ron van Dootingh en andere deelnemers 11 De Chirurgijn: Koorts Louis Richard 12 Schipper en schip Pieterjan van Dongen 14 Schipper en haven Jan de Vin 16 Ramsgate 2001, een must? Adrian Snoodijk 17 Ramsgate, bij twijfel varen! Gert de Koning 18 Varen in Canada Jan Statius Muller 22 Tapa’s en Albariño Arend Jan Klinkhamer 26 Sunshine's dilemma Cisca Goedhart 28 De "24 Uurs" v/h IJsselmeer Kees Kersten 30 Eindejaarstocht Co de Heus 31 Boordrecept Wim Becker 32 Zomeractiviteiten Harry van Leeuwe 34 Ramsgate 2001 Lidia Roesink 35 Oplossing Sunshine's dilemma Cisca Goedhart 36 Verslag ALV, 4 november Wim Laauwen 38 Monsterrol 38 Colofon 39 PZV in kleur

Kalender Informele clubborrel in de Trafalgar Pub: Elke eerste woensdagavond van de maand, 20.00 uur wo 13 dec zo 7 jan za 13 jan za 20 jan do 25 jan za 20 jan za 10 feb do 15 feb wo 14 mrt za 24 mrt

verschijning Zeezeilen nr. 4 nieuwjaarsborrel PZV - Trafalgar Pub vanaf 16.00 uur, buffet aangeboden door de Pub en het bestuur cursus vaarbewijs I en II cursus vaarbewijs I en II workshop - Veiligheid op zee sluiting kopij Zeezeilen nr. 1 - 2001 examen vaarbewijs I en II presentatie tocht naar Antarctica door Ton v.d. Berg en Saskia Blom verschijning Zeezeilen nr. 1 - 2001 theorie en praktijk van dieselmotoren bij Vetus Schiedam

Varen in Canada

Schipper en Schip

PZV ZEEZEILEN 4 - DECEMBER 2000

Tapa’s en Albariño

REDACTIONEEL

e vloot is opgelegd, de zee is verruild voor de luie stoel, de horizon reikt niet verder dan de schoorsteenmantel, het is tijd voor andere dingen. Het vaarseizoen, nu achter de rug, was voor velen ongetwijfeld een periode van schipperen. Compromissen sluiten met je partner over de besteding van het weekend; weer naar een verjaardag of een familiefeestje of dit keer naar de boot? Wil je een leuk leven hebben, ook op de boot, dan moet je het wel kunnen vinden met je partner, ook al blijft hij of zij thuis. Immers het is beslist geen regel dat beide personen in een relatie, zeilen als hartstocht hebben, dat zie je in de PZV om je heen. Hindert ook niks, maar ’t is soms wel schipperen. Maar om te kunnen schipperen zijn we toch lid van deze vereniging geworden, nietwaar? Mooi hè? December is de tijd voor reflecties. In diezelfde luie stoel je bezinnen op wat achter je ligt en je afvragen hoe je verder wil. Ik doe dat nu al, begin november, in verband met de productietijd van dit blad.

Je zou kunnen zeggen dat de redacteur van Zeezeilen anderhalve maand voor ligt op de rest van de vereniging. Of dat genoeg is om het een interessant en spannend blad te maken vragen wij ons af. Naar onze smaak horen we te weinig van onze geadresseerden. Zijn het zelfs wel lezers? Dit keer kregen we twee reacties op de stukjes over Ramsgate 2000 in # 3. Dat is bijzonder veel en

Docus Heringa daar zijn we erg blij mee. Alsjeblieft lees ze. Laat je licht schijnen op het fenomeen dat zoveel schepen op onze tocht der tochten afhaakten. Is dit een trend of een incident? Je reactie is welkom.

Veel nieuws in dit nummer. Tragisch nieuws is dat twee van onze leden er niet meer zijn. Ria Hempenius, vrouw van Klaas is overleden. Zij bleef lid, ook nadat Klaas er niet meer was. Zij had een warm hart voor velen van ons en wat mij betreft was dat wederzijds. Heel erg verdrietig is het dat Marijke van Lummel er niet meer is. Het leven leek nog zo veel voor haar in petto te hebben. Ze was een lieve vrouw en een positief element in de vloot! Het goede nieuws is dat er 8 nieuwe leden aangemonsterd hebben. Vijf introduceren zich in dit nummer en een van hen is al met de bouw van een nieuw bootje begonnen. Hij zoekt meeliggers. Breaking news is de aankondiging dat er weer een buffet is tijdens de nieuwjaarsborrel op zondag 7 januari, aangeboden door de Trafalgar Pub en het bestuur. Zij die dit nog niet eerder meemaakten; laat deze feestelijke middag niet je neus voorbij gaan en het is echt leuk voor je partner ook. Kom, kom, kom. Tot dan en voor nu, gezegende dagen in december.

Marijke van Lummel Tjits de Vin

oen Marijke vele jaren geleden als opstapster bij een Ramsgate-tocht voor de eerste keer bij ons aan boord kwam, stelde ze zich als volgt voor: “Ik ben Marijke van Lummel en ik ben ook een lummel, want ik kan eigenlijk niks”. Misschien dat het juist daarom zo goed klikte tussen haar en mij. Alphons en Marijke, we hebben hen daarna nog dikwijls aan boord gehad. Eerst ieder alleen en later ook samen. Bij ons heette ze Marijke Boterkoek, vanwege de heerlijke door haar moeder gebakken koek die ze altijd meebracht. Een regelrechte aanval op onze slanke lijn, maar zeer welkom. Mede dank zij Alphons en Marijke werd onze door een roerbreuk nogal ontre-

gelde zomer-vakantie van 1998 toch een groot succes. Samen met Peter Jan wisten zij de stemming erin te houden toen bleek dat het oponthoud in Oostende veel langer ging duren dan we aanvankelijk gedacht hadden. Marijke was stapel op beesten. Ze was niet weg te slaan van de loslopende ezeltjes in Beaulieu. Toen we twee jaar geleden met de Ramsgate-tocht via Scheveningen naar Engeland gingen, hebben we hun mooie nieuwe huis bewonderd. Ze was er zo trots op, maar toen al erg ziek. We hadden hun zo graag nog wat jaren samen gegund. Gelukkig hebben Alphons en Marijke dit voorjaar tijdens een opleving tussen de chemo-kuren nog een fijne vakantie op de Canarische eilanden gehad. Daar heeft ze jaren gewoond en gewerkt.

Marijke van Lummel, overleden op 4 november 2000. Zij was lid sinds 1992. De eilanden waren haar erg dierbaar. We zullen ons haar opgewektheid en optimisme nog lang herinneren en hopen Alphons spoedig weer aan boord te hebben.

PZV ZEEZEILEN 4 - DECEMBER 2000

IN MEMORIAM

Ria Hempenius Docus Heringa

"Dit was niet de bedoeling! We hadden nog dertig jaren samen afgesproken. Zo waren we nog in gesprek en het volgende moment gleed ze weg van ons. Mijn allerliefste mams en grootste vriendin met een hart van goud schonk haar onvoorwaardelijke liefde aan velen."

at waren de woorden van dochter Cécile in de overlijdensannonce van Ria Hempenius – Luijten.

Ook wij kennen Ria als een lieve en betrokken vrouw die de PZV trouw bleef na het overlijden van Klaas. Ze was 67 toen ze op 18 september overleed. Met haar heengaan zal voor velen ook de herinnering aan de α Sagita periode snel vervagen.

Ria Hempenius, overleden op 18 september 2000. Zij was lid sinds 1995.

Van de voorzitter

et is een jaar geleden dat de PZV brochure werd gepresenteerd. Op de vorige Nieuwjaarsborrel om precies te zijn. Heeft het gewerkt? In Zeezeilen van maart schreef ik dat we nieuwe leden hard nodig hebben. Het ledental was vorig jaar gedaald met 12 personen. Het tij is gekeerd mag ik nu zeggen. Peter Veger, onze ledenadministrateur vertelde op de ALV dat we dit jaar al 24 nieuwe leden hebben en dat er nog zeker 3 in de pijplijn zitten. Ook zit het met de leeftijden goed. Flink gespreid over de categorieën, zodat de nodige verjonging ook een beetje op gang komt. Kortom voor de continuïteit van de vereniging- minstens een stabiel ledental en verlaging van de gemiddelde leeftijd- is 2000 een succesvol jaar geweest. Maar we gaan natuurlijk door. Dit was nog maar het begin. Het Lustrum was een absoluut succes. Een heerlijk weekend in een ontspannen sfeer. Ik was lange tijd niet in Friesland geweest en had zeker zo lang niet meer in een Valk of BM gezeild. Ik heb genoten van de ‘back to basics’ op zaterdag. Het weer werkte natuurlijk ook mee. In vergelijking met het vorige Lustrum viel de deelname wat tegen. Maar ik denk dat zoiets in het tijdsbeeld past. Iedereen is druk, druk, druk. Lustrum commissie, bedankt voor jullie creativiteit en de vele, vele uren. 4

PZV ZEEZEILEN 4 - DECEMBER 2000

En 2001? Wat gaan we dan doen? Wordt het een beetje uitpuffen na het Lustrumjaar? Ik denk het niet. Integendeel. Naast de standaard zaken -het winterprogramma is al in volle gang- moet het komende jaar de doorbraak van elektronisch communicatie worden en moeten we een revival van het zomerprogramma

Ab Pasman weten te bereiken. Er moet weer meer zeilen in het programma komen schreef ik al in het juni nummer. In het afgelopen jaar is dat al geprobeerd maar toch nog niet echt gelukt.

meer zomeractiviteiten Dus gaat de zomercommissie met nieuwe energie nogmaals aan de gang. Dit keer met een wat andere aanpak. Het programma wordt in maart bekend gemaakt en projectleiders uit de vereni-

ging worden ingeschakeld voor de organisatie. Dit jaar moet het lukken. We zijn het verplicht aan onze nieuwe leden. Dit is waar ze voor komen. We schrijven niet voor niks in de brochure “maar gemeenschappelijk is zeker dat het je meer mogelijkheden geeft op zee te varen en je ervaringsveld uit te breiden”. Overigens wil ik hiermee niet zeggen dat er onvoldoende gevaren wordt in de vereniging. Integendeel. Heel veel leden varen onderling met elkaar. Tijdens tochten en vakanties maar ook gewoon in weekenden. Niet altijd voor iedereen zichtbaar maar wel één van de pilaren van de vereniging. Elektronisch communicatie was ook al aan de orde op de ALV. Het ging over e-mail, over de Reflector en over een website. De vergadering maakte duidelijk dat je de mogelijkheden moet zoeken om de communicatie te verbeteren en te activeren. De Reflector (Dataman) hebben we al, een website is in voorbereiding. De uitdaging zal worden om één en ander zo in te richten en te introduceren dat zij een levend bestaan gaan krijgen. Een mooie uitdaging voor 2001. Ik wens iedereen een heel voorspoedig Nieuwjaar, vooral een goede gezondheid en veel zeilplezier. Ik hoop velen van jullie op de Nieuwjaarsborrel te treffen.

NIEUWE LEDEN

Van de acht nieuwe leden stellen zich hier vijf voor, de andere drie bereiden zich op het volgende nummer voor.

Bep de Jong

ijf jaar geleden is het begonnen; mijn eerste stap op een zeilboot gezet en gelijk verkocht voor de rest van mijn leven. Zo gaat het vaker

Nieuwe leden Drübers die gevraagd was om mijn mentor te worden en mij een en ander te vertellen had over PZV.. Dit heeft Alphons uitgebreid gedaan en mij ook nog meegenomen op zijn schip Marieken. Het was erg gezellig en heel leerzaam. Ik merkte dat ik nog veel kan leren en hoop dit binnen PZV te kunnen doen en vele zeezeilliefhebbers te ontmoeten..

Co de Heus

heb ik mij laten vertellen. Jammer dat het niet eerder was, maar dat neemt mijn enthousiasme niet weg, ik wil blijven varen en misschien komt er eens een eigen scheepje. Het wordt tijd dat er wat meer oudere dames blijven varen dus ik hou nog even vol. Ik ben geboren en gebleven in Den Haag, altijd dicht bij de zee, zag vele schepen uitvaren maar er was geen varend mens in mijn omgeving, tot 5 jaar terug. De eerste 2 jaar heb ik toen intensief meegevaren op een jacht, maar dat jacht voer zonder mij weg. Om toch te kunnen blijven varen ben ik meegegaan met de Bruine Vloot, als opstapper en vele malen als kok mee naar het Wad en het IJsselmeer. Tot ik vorig jaar als kok meeging met de Galant van Vlissingen naar Pinn Mill, wat een prachtige ervaring; met een mooie wind via Oostende heen en met een stevige windkracht 8 terug . Dit was mij bijgebleven en aangezien ik op de hoogte wil blijven wat er in zeilend Nederland gebeurd las ik in de zomer het stukje over PZV in het maandblad Zeilen. Dit sprak mij erg aan omdat het een veelzijdige vereniging leek met een gemeenschappelijk doel, zoveel mogelijk kennis uitdragen en delen. Inmiddels heb ik lid mogen worden, de eerste kennismaking was erg leuk in de vorm van een telefoontje van Alphons

ocus zei: “Co, hou het kort”, dus heb ik mij daar aangehouden. Geboren in Amsterdam, lagereen middelbare school in Groningen, Werktuigbouw in Delft, daarna Philips Eindhoven en nu al weer jaren wonend op een boerderij op Riel (Ehv) en rentenierend. Mijn eerste zeilles kreeg ik van mijn vader in 1948 op het Leekstermeer als 11-jarig ventje. In de 50-er jaren veel gezeild in een Zestienkwadraat op Leekster-, Paterswoldse- en Zuidlaardermeer en met latere eega Harmke de charmes van het vastlopen op ondieptes en het riet ontdekt. Vele jaren regelmatig gezeild op IJsselmeer, Wadden en Zeeuwse Wateren met familie en vrienden, maar ik wilde toch ook wel eens de echte zee op.

Ron van Dootingh herinnerde mij eraan, dat de PZV die gelegenheid ook biedt en toen ging het opeens heel snel. (Mijn eerste kennismaking met de PZV was in 1986, Dirk Nauta, lezing Innovator in het POC). Via Peter Veger en Lidia nog net mee met Ramsgate op de “In The Mood” met prima schippers, trosje in de schroef, opstapperslied, Shantykoor “De Spuiga-

ten”, Pete Goss, lustrum in Grouw, “Eindejaarstocht” Antwerpen, het bleef maar feesten met allemaal aardige mensen…. Het bevalt me dus uitstekend! Mocht u nog eens een enthousiaste opstapper zoeken, het geeft niet wanneer, een telefoontje is voldoende (040-2117528).

Jan Vermeulen

e moet het zeil niet hoger hijsen dan de mast. Deze Friese wijsheid kwam van pas toen mijn vrouw Lianne en ik 8 jaar geleden aan een nieuwe periode in ons leven begonnen.

De komst van kinderen; Sander, Rogier en Martijn, en een drukke baan bij Philips Medical Systems hebben ons destijds doen besluiten om voorlopige een punt achter het actieve zeilleven te zetten. Als geboren Limburger heeft het overigens tot mijn studietijd geduurd voordat ik met de zeilsport in aanraking kwam. Vanuit Utrecht was ik met medestudenten regelmatig gedurende het vaarseizoen op Loosdrecht te vinden. Een 16m² van Ottenhome en een kratje geestrijk vocht stonden dan in het algemeen garant voor menig genoeglijk middagje. Begin jaren ‘80 werden Lianne en ik “eigenaren” van een houten bootje en tegelijkertijd een heleboel onderhoudswerk. Met onze Vaurien hebben we tot op het moment dat het gezin onze aandacht ging vragen regelmatig gezeild op de Limburgse maasplassen en in Friesland. In diezelfde tijd kwamen we af en toe als opstapper bij Bep en Willy Delissen aan boord en leerden we het wat grotere werk van de Zeeuwse wateren PZV ZEEZEILEN 4 - DECEMBER 2000

NIEUWE LEDEN

kennen. Buitengaats zijn we in die periode helaas nooit geweest. Het bloed kruipt waar het niet gaan kan en toen onze oudste zoon vorig jaar uit zichzelf vroeg wanneer wij eens een keer gingen zeilen hebben wij die kans met beide handen aangegrepen. Het weekeind in de jeugdherberg Oer ’t hout in Grouw beviel zo goed dat we besloten om dit jaar met zijn allen een hele week op en om de Friese wateren hebben doorgebracht. In één woord; héérlijk! De kunst van het zeilen met kinderen blijft desalniettemin gedoseerd brengen en goed verpakken. Via PZV hoop ik daarom in contact komen met mensen die hun ervaringen op dit gebied met ons willen delen. Het lijkt mij overigens, gezien de verjongingskuur waar PZV momenteel mee bezig schijnt te zijn, een goed moment om ook aan de “junior” aanhang meer aandacht te gaan besteden. Ik ben benieuwd of er in een bredere kring animo voor een dergelijk idee bestaat. Voor het komende winterseizoen staat er wat mij betreft een Optimist bouwproject op stapel. Indien er onder de lezers liefhebbers zijn die er wel iets voor voelen om zelf zo’n bootje voor hun kinderen of kleinkinderen te bouwen, dan hoor ik dat graag. Daarnaast wil ik mijn eigen grens naar buitengaats verleggen en kennis en ervaring opdoen ten aanzien van het navigeren en zeilen op zee. Regelmatig mee als opstapper biedt bovendien de mogelijkheid om mij te oriënteren op de vooren nadelen van verschillende soorten schepen. Je weet namelijk maar nooit wat er in de toekomst nog allemaal van komt! In alle opzichten kijk ik dan ook vol spanning uit naar de komende winteractiviteiten en de Ramsgate tocht van volgend jaar.

Braakman bij Hoek. In het weekend en in vakanties voer ik met mijn ouders en mijn broer mee in een Zeeschouw. Na 15 lentes heb ik een uitstapje gemaakt naar surfen. Net als in de optimist werden op de surfplank wedstrijden gevaren. Surfen bleek echter meer een modeverschijnsel te zijn waarbij het bijhouden van technische ontwikkelingen soms belangrijker leek dan eigen kunnen. Daarom ben ik later overgestapt naar Laser (en Hobie Cat 18 met mijn vader). Na mijn studentenjaren in Nijmegen en Velp (Biologie en Milieubeheer) ben ik in Breda gaan wonen en als milieukundig adviseur aan de slag gegaan bij een adviesbureau in Udenhout. Tijdens vakanties of in het weekend huur ik wel eens een BM of een kajuitboot van 7 à 8 meter. Vanuit Breda zijn de Biesbosch en de Zeeuwse wateren dichtbij. Ook bij mijn ouders stap ik af en toe aan boord, zoals afgelopen zomer aan de Engelse oostkust. Mijn ervaring met zeezeilen is nog niet erg groot te noemen, zeker niet in vergelijking met de oudere rotten op zee. Wel had ik het idee opgevat om hier verandering in te brengen, zodat een artikel over de PZV in de Zeilen mij meteen enthousiast maakte. Na een telefoontje met Peter Veger heb ik de eerste PZV-leden in de Trafalgar Pub ontmoet. De Ramsgate tocht van dit jaar was ik er nog niet bij maar het lustrum was ook geen slechte kennismaking met de PZV!

Boudewijn Lacroix

ngeveer 31 jaar geleden ben in Breda als Boudewijn Lacroix geboren. Mijn eerste kennismaking met zeilen begon in Terneuzen toen ik een jaar of drie was, met mijn ouders in een Partner. Ongeveer 4 jaar later ben ik zelf begonnen met zeilen (Piraat en Optimist). Via de WSV Terneuzen en de DZV (Dow Zeilclub) werd gezeild op de Otheense Kreek (geen onbekend water in de geschiedenis van de PZV) en de

PZV ZEEZEILEN 4 - DECEMBER 2000

Op 1 december ga ik aan de slag als milieutechnisch medewerker bij diverse overheidsinstellingen. Waarschijnlijk krijg ik daarmee meer tijd om koers richting zee te zetten en een navigatiecursus te gaan volgen. De PZV is dus op een goed moment langzij gevaren.

Henk Nauta

ijn naam is Henk Nauta en ik kom uit Rotterdam. Ik woon al een jaar of negen met nog twee andere bewoners in een huis dat gelegen is aan de Mathenesserlaan in het nieuwe westen vlakbij Delfshaven. Je zou misschien denken dat het nieuwe

westen een nieuwbouwwijk is, nou nee, de panden die hier staan zijn meer dan honderd jaar oud. Het huis dat ik bewoon heeft glas in lood en ornamenten aan het plafond. Hier in Rotterdam vind men dat je aan de Mathenesserlaan op stand woont. Voor mij betekent het dat ik vlakbij allerlei winkels, warenhuizen, theaters, bioscopen, restaurants, café’s en de dierentuin woon. Na de MAVO ben ik naar de MTS gegaan, maar dat ging niet zo goed. Na allerlei baantjes met meer of minder succes vond ik op een gegeven moment werk als monteur bij een garagebedrijf voor bedrijfswagens. Dat vond ik en vind ik nog steeds leuk werk, vooral omdat je met je hoofd en handen bezig bent. Eigenlijk is zo’n baan niks anders dan hobbyen. Na een gerichte opleiding op de avondschool ben ik nu eerste monteur bedrijfswagens bij een Mercedes-Benz dealer in Rotterdam. Op dit moment ben ik nu nog bezig met de opleiding voor het A.P.K.certificaat. Mijn “andere” hobby’s zijn: ‘s zomers naar het strand gaan, wintersport, fietsen, computeren en internet. En daarbij komt nu zeezeilen. Ik ben met de Ramsgatetocht mee geweest als opstapper aan boord van de Bloaser van Piet Lucassen. Wat mij opviel is dat tijdens de overtocht het zo rustig kan zijn op het water. Nergens speedboten met anderhalve meter hoge hekgolven zoals je op het binnen-

SUNFISH KAMPIOEN

water tegenkomt. Daarnaast is het gezellig en ontmoet je verschillende mensen binnen de vereniging. Ik heb leren zeilen op de Loosdrechtse plassen in een zestien kwadraat bij meneer pastoor die daar een eiland had en een zeilkamp organiseerde. Na een paar jaar was ik daar instructeur. Later kocht mijn vader een Schakel. Die moest eerst worden opgeknapt. Daarmee hebben we met de familie gezeild op plassen van Roermond. Dat gebied viel mij een beetje tegen. Daarna hebben wij gezeild in Loosdrecht en Friesland. Toen ik tijdens de Ramsgate-tocht aan boord van de Bloaser een keer aan stuurwiel stond vond ik dat knap lastig. Maar ik heb toch geleerd met dat stuurwiel de boot aan te voelen al werkt dat minder direkt dan een helmstok. Overigens vind ik het binnen de vereniging best gezellig en is men behulpzaam en dat spreek mij aan. Ik ben soms niet de gemakkelijkste, maar ik sta wel open voor ideeën van anderen. Nu ik lid ben hoop ik op een prettige en gezellige tijd. Ik ben van plan om een navigatie cursus te volgen tenslotte woon ik vlakbij de hogere zeevaartschool van Rotterdam.

Sunfish kampioen PZV’er Peter Jan de Vin mag zich sinds kort de enige echte Curaçaose Sunfish kampioen 2000 noemen! Docus Heringa

eter Jan, ja, zoon van, werkt bij de Marine op Curaçao en heeft zich daar gekwalificeerd voor de 30th Sunfish World Championship die in Sarasota, Florida, gehouden wordt van 12 – 18 november 2000. Tijdens die kwalificatie werd hij eerste en dus Curaçaos kampioen. Details over de race vind je op www.panamsail.com/sunfishworlds.htm, met prachtige foto,s van zeilen in Florida. Zo zie je maar, als je goed zeilt kun je een heel eind komen, ook zonder groot kajuitzeiljacht! Ook tijdens de wedstrijd in Sarasota heeft Peter Jan een goede prestatie geleverd, in een veld van 104 deelnemers bereikte hij de 43-ste plaats. Proficiat!

JACHTZEIL MAKERIJ Veerhaven 4485 PL Kats ZldV 0113 - 600291 fax 0113 - 600249

Lion Sails

Ton Leeuwestein Tel. privé 0113 - 227028

PZV ZEEZEILEN 4 - DECEMBER 2000

HET VIERDE LUSTRUM

Het vierde Lustrum Er was eens een zeilteam in Grouw Die kwamen in’t slib in’t nauw Ze belandden in’t riet, Maar deden het niet En dronken hun wijntje heel trouw. (Red. “En bleven hun trijntje heel trouw”.")

PZV neemt het niet meer zo nauw Haar zee is het Pikmeer bij Grouw Geen log of kompas Geen motor vol gas Schenk nu die borrel maar gauw.

Een verslag van het vierde Lustrum Ron van Dootingh De thuisblijvers hadden ongelijk. Ja, waarom eigenlijk? • • • • •

• • •

• • • • • •

•

Omdat het feest liep als een trein? Omdat het programma klonk als een klok (behalve de muziek tijdens het bal-na dus, die klonk wat te nadrukkelijk, zullen we maar zeggen)? Omdat het weer aan alle kanten meewerkte? Omdat Grouw een leuk dorp is met een keur aan goede restaurants en een herberg die een uitstekende accommodatie bleek te bieden? Omdat de grote schippers in die kleine bootjes tijdens de flauwekulwedstrijdjes op zaterdag er serieus tegenaan gingen en manoeuvres uitvoerden waarvan ze vergeten waren dat die ook mogelijk zijn (zoals blijven zeilen ook als er weinig of geen wind is)? Omdat de lunch op het oer-Friese IeSicht gezellig druk was? Omdat het Philips skûtsje door zijn / haar aanwezigheid de zaak opluisterde? Omdat diezelfde grote schippers in diezelfde kleine bootjes zondag een bloedserieuze wedstrijd zeilden, compleet met een bloedserieuze arbiter die over bloedserieuze protesten oordeelde en bloedserieuze diskwalificaties uitsprak, terwijl onze PZV-stand-up comedian als bloedserieuze reporter de zaak aan elkaar praatte? Omdat weer eens gebleken is dat PZV een springlevende vereniging is, compleet met een aanwas van oudere en jongere enthousiaste leden? Omdat de koster zich heeft laten omkopen voor geldelijk gewin? Omdat de Spuigaten zeer verdienstelijk een aantal shanties ten gehore brachten en ook een aantal sterke teksten van eigen maaksel presenteerden? Omdat gebleken is dat sponsoring toch haalbaar is? Omdat een heus cabaret was ingestudeerd waarin de highlights van 20 jaar PZV de revue passeerden? Omdat ik er vier oude tennisballen, 2 mini flesjes Berenburg, 2 micro pellets, 4 ongebruikte en dus achteraf waardeloze consumptiebonnen, en niet te vergeten een PZV Lustrum fleece aan heb overgehouden? Omdat dit Lustrum ook de gelegenheid was om een groot aantal oude vertrouwde zeezeilbekenden en ditovrienden weer te ontmoeten?

Daarom dus.

PZV ZEEZEILEN 4 - DECEMBER 2000

HET VIERDE LUSTRUM

Zeilsterslied Daar er geen vrouwen mochten meezingen met het Shantykoor zongen ze hun eigen partij als verrassing op het Lustrum Melodie: Ik hou van alle vrouwen, Hans de Booy Ik houd van alle mannen, mijn hart is veel te groot. 2x Daar ben ik mee geboren, daar ga ik ook mee dood. 2x Al mochten wij niet zingen, we doen het nu toch maar. 2x Want feesten zonder vrouwen da’s saai en eig’lijk raar. 2x Er is zoveel veranderd ook vrouwen doen nu mee. 2x Het is een leuke hobby dat zeilen op de zee. 2x Met PZV in zee gaan dat is een goede leus. 2x De spirit is aanwezig, erotiek naar ieders keus. 2x Die ruige stoere zeilers dat schrikt een vrouw niet af. 2x Ze vaart gewoon haar eigen koers terwijl de schipper maft. 2x Ik houd van zeiler’s ogen ik kijk er gère in. 2x De kleur is om het even waardoor ik ze bemin. 2x Ik houd van alle zeilers, mijn hart is veel te groot. 2x Daar ben ik mee geboren daar ga ik ook mee dood. 2x

De PZV’ers zij gingen naar Grouw Omdat de LC dat wou Daar stapten de “groten” In heel kleine boten En vergaten hun motor al gauw.

Een PZV’er in zonnig Grouw Beklaagde zich over zijn vrouw Het deed hem verdriet Valkzeilen wilde ze niet Op t’skûtsje was al wat ze wou.

PZV ZEEZEILEN 4 - DECEMBER 2000

ADVERTENTIE

Eten en drinken doe je overal

maar "Oost, West, thuis best" en daarom tot ziens op zondag 7 Januari 2001 bij de nieuwjaarsborrel in de

Trafalgar Pub waar het buffet wordt aangeboden door de Pub en het bestuur 10

PZV ZEEZEILEN 4 - DECEMBER 2000

DE CHIRURGIJN

De Chirurgijn: Koorts Wat is koorts, hoe ontstaat het en wat betekent het. Louis Richard gaat dieper in op een wel vaker voorkomend fenomeen.

en aardige definitie van pijn, een onderwerp waar ik beroepsmatig dagelijks mee bezig ben, is de volgende: “Pijn is au”. Hieruit blijkt al het subjectieve van deze sensatie. Boeken zijn volgeschreven over de meting van het fenomeen pijn. Verschillen in de beleving van pijn zijn regionaal, zelfs landelijk bepaald maar ook tussen individuen binnen dezelfde gemeenschappen komen grote verschillen in pijnbeleving voor. Het hangt er vaak van af hoe binnen een gezin met pijn en pijntjes wordt omgegaan. De relatie tussen pijn en koorts is dat deze beide begrippen een symptoom zijn van een mogelijk lichaamsbedreigend agens of situatie. Pijn betekent dat er ergens in of op het lichaam een beschadiging ontstaat. Het heeft een alarmfunctie net als koorts, het onderwerp van deze ‘Chirurgijn’. Koorts is een temperatuursverhoging door een ziekte en in tegenstelling tot pijn wel een goed te meten fenomeen. Op dit meten van de lichaamstemperatuur kom ik later terug. Niet alleen de eenmalige bepaling van de temperatuur is van belang maar ook metingen in de tijd geven belangrijke aanwijzingen over een eventuele oorzaak. WAT IS NORMAAL De normale temperatuur van het lichaam wordt binnen scherpe grenzen gehouden. In het algemeen schommelt deze in een dagelijks ritme tussen de 36,5ºC en 37,5ºC maar tijdens grote krachtsinspanningen kan de temperatuur zelfs oplopen tot ruim 38ºC. In het algemeen kan men stellen dat een temperatuursverhoging van het lichaam de aanwezigheid van een ziektetoestand aangeeft. Een hoge temperatuur (boven de 39ºC.) wijst waarschijnlijk op de aanwezigheid van een ernstige ziekte. Bij volwassenen kunnen minder ernstige ziekten zoals influenza ook aanleiding geven tot hoge

koorts. Bij kinderen is de koortsreactie gewoonlijk heftiger dan bij volwassenen en bij de ouder wordende mens kan deze wel eens geheel afwezig zijn. Het centrum van de temperatuursbewaking (de thermostaat) bevindt zich in de hypothalamus, een deel van de hersenen. Dit verklaart de zeer hoge koorts welke kan ontstaan bij hersenbeschadiging. Koorts is de instelling van een hoger “set point” van de lichaamstemperatuur. Dit geschiedt onder invloed van bepaalde

Louis Richard stoffen (interleukinen) en ontstaat door verminderde afgifte van warmte, bijvoorbeeld door verminderen van de bloeddoorstroming van de huid of door verhoogde productie van warmte bijvoorbeeld door rillen. Hyperthermie, een sterk verhoogde temperatuur van boven de 41ºC, een medisch noodgeval, kan ook ontstaan als het lichaam de toegevoegde warmte niet kan afvoeren zoals bij zonnesteek. Zeer hoge lichaamstemperaturen op zichzelf kunnen namelijk hersenbeschadiging veroorzaken. KOORTS EN DE ZEILER De voor ons als zeiler belangrijkste oorzaken van koorts zijn infectieziekten en zonnesteek (Engels Heat stroke). Het is dus bij de aanwezigheid van koorts belangrijk om te letten op lokale verschijnselen van infectie als hoesten (luchtweginfectie), diarree, (darminfectie of voedselvergiftiging), maar ook andere ziekten die koorts kunnen veroorzaken als hartinfarct (bij pijn op de borst), beschadiging van ruggenmerg (door trauma) en weersomstandigheden die het ontstaan van zonnesteek bevorderen. Een belangrijk punt is wáár we moeten ‘’temperaturen’’. Er staan ons verschil-

lende lichaamsopeningen ter beschikking. Ik denk hierbij bijvoorbeeld aan de mond, bij zuigelingen de speenthermometer, en het rectum, van achteren. Maar ook de oksel en het trommelvlies kunnen worden gebruikt. De handrug, veelal door bezorgde moeders gebruikt om de huidtemperatuur te meten, moet door de lokale verschillen in huidtemperatuur als onbetrouwbaar worden aangemerkt. Het rectum geldt als een van de betrouwbaarste mits 5 minuten gemeten. De thermometer dient bij orale- en okselmeting (hoog in de oksel!) minstens tien minuten op zijn plaats te worden gehouden. De okseltemperatuur is meestal een 1⁄2 ºC lager dan de rectale temperatuur. Vergeet niet de thermometer af te slaan tot 35ºC! Het kunstmatig opwrijven van een thermometer komt in het ziekenhuis nog wel eens voor door patiënten die zich thuis eenzaam voelen, aan boord lijkt dit onwaarschijnlijk. Een aardig verhaal over thermometers en meten vindt U in de Consumentengids van november 2000 waarin overigens ook een test van de beste kurkentrekkers. In dit artikel wordt vanzelfsprekend de kwikthermometer vanwege de milieuaspecten afgeraden maar deze blijft wel een van de nauwkeurigste; vanaf 2003 is de verkoop hiervan in Nederland verboden. Rennen dus. Bij de DA en het Kruidvat worden voor ong. hfl 10,00 goede digitale thermometers verkocht. MAATREGELEN BIJ KOORTS Hoewel matige koorts een gunstige invloed heeft op de genezing door bijvoorbeeld een verhoogde afgifte van zuurstof in de weefsels kan een langdurig hoge temperatuur door onder andere vochtverlies via zweten schade veroorzaken. Dan zullen we daar iets aan moeten doen. De maatregelen welke we dienen te nemen zijn koeling door bijv. alcohol, koude lappen, ijsblokjes; koortsdrukkende medicijnen als aspirine of paracetamol. Uitdroging dient te worden voorkomen door toediening van elektrolythoudende, rehydratie vloeistoffen. Misschien nog eens de medicijnkist nakijken?

PZV ZEEZEILEN 4 - DECEMBER 2000

SCHIPPER EN SCHIP

Schipper en Schip Mijn schip en ik en hoe het allemaal begon. Pieterjan van Dongen vertelt ons waarom er toch nog een spinnaker aan boord komt. Pieterjan van Dongen

ij hebben zojuist voor onze X-332 een spinaker gekocht, een gebruikte. Alice zit nu in de woonkamer de reclameletters te verwijderen. De letters zijn aan de randjes gelijmd en daaroverheen is gestikt. De stiksels zijn zo los, maar de lijmstrips zijn wel een probleem. Met het varen van de wedstrijdjes op woensdagavond bij de club kunnen we aardig mee als er maar geen lange voordewindse rakken bij zijn. Dan kunnen we niet meer meekomen. Koop nou een spinaker Pa, roept Machteld, want wat we in het kruisrak winnen zijn we hier weer kwijt. Gelukkig kon ik de bemanning voor de 24-uurs op het IJsselmeer toen ze aan boord kwamen aangenaam verrassen met een spinaker op het voordek, weliswaar geleend voor deze tocht, maar wel een echter spinaker van 80 m2. Het zeilde ook fantastisch, zeker met en ervaren spinakerzeiler als Bart Buizer aan boord. Het ging heel erg hard en niet alleen tijdens een

PZV ZEEZEILEN 4 - DECEMBER 2000

golf waardoor je meegenomen wordt, maar constant boven de acht knopen met uitschieters boven de tien. En diezelfde spinaker heb ik nou gekocht. WAAROM EEN X-YACHT Bij het zoeken naar een eigen schip waarschuwden vriendjes me al voor het feit dat het mij op den duur zou gaan frustreren als andere schepen sneller

zijn ook al vaar je niet in een wedstrijd. Van wedstrijdvaren was toen trouwens helemaal geen sprake. Het eerste eigen schip was een Jeanneau Sun Odyssey 33. Een schip met veel comfort dat ook heel behoorlijk kon zeilen. Toch ging het bovengenoemde probleem zich op een gegeven moment voor doen. Bij het zoeken van een ander schip ben ik in de waterkampioen van september 1995 een vaarimpressie tegengekomen van drie 33-voeters waaronder een X-332. De X werd gekarakteriseerd als “de zeiler”. Na verkennende gesprekken met de importeur hebben we proefgevaren op de X die ook in die reportage beschreven stond. Na de proefvaart was de koop snel gesloten. Op een van de eerste tochtjes met onze eigen EliXir vanuit Muiderzand stond er een windje 2 á 3. Het eerste stuk vanuit de haven, richting Pampus, moet je in de vaargeul blijven. Een eind voor ons uit in de vaargeul voer een groepje van zes of zeven boten dicht bij elkaar. Het hele groepje liepen we vrij snel op en we passeerden ze alsof ze voor anker lagen.

SCHIPPER EN SCHIP

Je zag ze kijken ”hebben ze de motor aan”. Een van de schepen in dat groepje heette Sprinter, waarop Machteld het niet kon laten om, terwijl we ze voorbij liepen te roepen: “Hoezo Sprinter, waar blijf je dan”. Om dat te kunnen meemaken is het een X geworden. HOE HET BEGON Met het gezin zijn we begonnen kajuitzeiljachtjes te huren in Friesland. Een Moedkruiser of zoiets. Veelal gebeurde dat in de week van Hemelvaart, al hadden we nog niet van PZV gehoord. Na de periode van de kruisers in Friesland hebben we drie jaar een abonnement gehad bij OCC in Naarden. Een abonnement is dan een z.g. knipkaart voor drie weken gedurende het seizoen. Je kunt het schip per dag, per weekend of per week huren. Een knip per dag en drie knippen voor een weekend. De schepen zijn allemaal 28-voeters die ook allemaal gelijk zijn uitgerust. Het maakt daarom niet uit welk schip je meekrijgt, na één keer varen ken je ze allemaal. Op zich is het ons goed bevallen en buiten het directe hoogseizoen kun je zeker door de week altijd een dag varen, zonder dit van tevoren te hoeven reserveren. Weekeinden moesten bij ons toch ver vooruit gepland worden dus daarvoor op tijd reserveren was ook geen probleem. Toch komt dan de gedachte aan een eigen schip op een gegeven moment naar boven. EIGEN SCHIP Omdat we niet van plan waren om elk weekend te gaan varen hebben we besloten een schip te kopen en dat ook te gaan verhuren. We waren immers gewend om

op een compleet ingericht schip te varen waar ook anderen mee zeilen. We hebben hem ook volledig uitgerust en ingericht gekocht bij de verhuurder. De eerste twee jaar ging dat goed maar dan wil je toch meer varen met je eigen schip en niet altijd alle spullen als slaapzakken, handdoeken, voorraad in de kombuis e.d. aan boord hoeven brengen en er weer afslepen na een weekend. Ook was het vervelend om storingen te zoeken in een installatie die door een ander is aangelegd en niet van voldoende documentatie is voorzien. Voor je kunt beginnen moet je eerst uitzoeken hoe het zit. Het snelheidsverhaal is al verteld en zo hebben eind 1997 een X-332 besteld die in juni 1998 is afgeleverd. Dit schip is geleverd met Dacron zeilen van North sails, doorgelat grootzeil 35 m2, rolgenua 32 m2 en HA 23 m2. De motor is een 3 cilinder Yanmar 27 pk. Verder is alleen een basis elektrische installa-

tie aanwezig en moest alle apparatuur nog worden ingebouwd. Dit wilde ik zelf inbouwen om naderhand tenminste te weten hoe het allemaal zit. Na de aflevering in juni is er tot half juli heel veel tijd gaan zitten in het inbouwen en werkend maken van alle apparaten en instrumenten. Bij die inbouw heb ik het geluk gehad te kunnen bouwen op de ervaring van Fons Navarro die mij bij alle inbouwwerk heeft geholpen. Dat eerste seizoen in 1998 hebben we tijdens de vakantie in Zeeland gevaren en daar het schip laten liggen tot aan het eindejaarweekend van PZV. Meteen de eerste keer dat we meededen aan de eindejaarswedstrijd hebben we ook een aardig goed gevaren met als resultaat dat we eindigden achter de Sunshine 3 en voor de Marot. Zowel dochter Machteld als zoon Joost vonden zo’n wedstrijdje waarbij je toch intens aan het zeilen bent leuker dan een dagje varen met Pa en Ma rond Pampus of heen en weer naar Hoorn. Die opmerking van de kinderen zat in mijn achterhoofd toen ik op een woensdagavond in juli aan het klussen was in de haven en mijn buurman zijn schip zeilklaar ging maken. Op mijn vraag of hij een lang weekend weg ging zei hij: Nee, we doen mee met de woensdagavondregatta van de vereniging, hartstikke leuk moet je ook doen. Ik vroeg hoe dat allemaal werkte en de week erop deden we mee met als enige wedstrijdervaring het PZV-weekend van september het jaar ervoor. Maar je wilt wel steeds beter kunnen varen en daarom nu na anderhalf seizoen deze spinaker.

PZV ZEEZEILEN 4 - DECEMBER 2000

SCHIPPER EN HAVEN

Schipper en haven Jachthaven Noordschans In de rubriek “Schippers en havens” vertellen Schippers waarom nu juist hun haven de moeite waard is om aan te lopen. Jan de Vin is aan de beurt met zijn haven Noordschans en legt uit dat hij daar wat moeite mee heeft. Jan de Vin

et probleem is dat Noordschans nauwelijks valt te vergelijken met Tholen of Willemstad (de haven die inmiddels in het oktobernummer is besproken. Dat zijn plaatsen met een rijke en aansprekende historie. Ze zijn bovendien onmiddellijk bereikbaar vanaf de boot. Maar wat moet je over Noordschans vertellen? De meeste mensen weten de plaats niet eens te vinden! Zelfs de uitdrukkelijke mededeling aan menige opstapper: “De haven ligt in de buurt van de Moerdijk en je kunt maar het beste via Klundert rijden”, voorkomt niet altijd een (te) late aankomst. Noordschans is een op 2 à 3 km afstand van Klundert gelegen buurtschap, dat zijn naam dankt aan het in 1628 aangelegde fort “Noort fort of Hollandia”, een vrij

PZV ZEEZEILEN 4 - DECEMBER 2000

grote schans waarin aanvankelijk nogal wat soldaten waren gelegerd. Bij dit fort vestigden zich enkele mensen, waaronder vissers. Na de oorlog tegen Spanje raakte het fort in verval; toch vestigden zich er meer mensen. Het gevormde gehucht wordt na verloop van tijd Noordschans genoemd, een begrijpelijke overgang van de naam van de versterking op de kleine bevolkingskern. DE GESCHIEDENIS Tot de 18e eeuw bezat Klundert aan het riviertje de Keene een directe haven. Na de verzanding van dit water ontstond er rond 1745 aan de Noordschans een haventje dat snel in betekenis toenam. Zo vormde de haven tot ver in de eerste helft van de vorige eeuw een belangrijke schakel in het transport van suikerbieten naar de fabrieken in Zevenbergen, Dinteloord en Puttershoek. De bieten werden per boerenkar naar de haven gebracht en generatielang per zeilschip naar de fabrieken verscheept. Op de terugweg namen de schepen de pulp, bestemd als veevoer, uit de suikerfabrieken mee terug naar Noordschans. Na de tweede wereldoorlog verloor het haventje door de voortgaande motorisering zijn betekenis. In 1968 kreeg een ondernemer het recht er een jachthaven te beginnen.

MONUMENTAAL RAADHUIS Zoals reeds aangegeven vormt Noordschans een onderdeel van de gemeente Klundert. Dit stadje werd in 1582 door prins Willem I met wallen omringd, waarna het deel ging uitmaken van de zuidelijke vestinggordel Holland. Als dank voor haar inspanningen schonk prins Maurits de stad in 1621 een monumentaal raadhuis. De restauratie van de in de loop van de tijd in verval geraakte wallen en grachten is in 1979 voltooid. Dat was in 1953 het geval met het in VlaamsRenaissance stijl gebouwde raadhuis. Alhoewel Klundert een florerende middenstand heeft, waaronder enkele super-

SCHIPPER EN HAVEN

markten en een goede afhaalchinees, is de praktische betekenis voor bezoekers van de jachthaven gering. De afstand is meer dan een half uur lopen, dus er moeten al (vouw)fietsen aan boord zijn, wil een bezoek aan de stad niet al te bezwaarlijk zijn. In Noordschans zelf is, afgezien van heerlijk lamsvlees bij een plaatselijke boer, absoluut niets te krijgen. Zelfs de niet onaardige kroeg heeft enkele jaren geleden bij gebrek aan klandizie het loodje gelegd. DE JACHTHAVEN Aangezien over Noordschans en Klundert weinig meer valt te melden, hierna wat meer bijzonderheden over de jachthaven. Eerst wat feitelijke gegevens. De haven is sedert 1968 aanzienlijk uitgebreid en biedt inmiddels ligplaats aan meer dan 600 schepen, in hoofdzaak zeilboten. De haven is vanaf het Hollandsch Diep gemakkelijk bereikbaar en -niet onbelangrijk- de diepgang van de aanlooproute is ook voor grotere schepen voldoende. De voorzieningen ter behandeling en opslag van boten zijn uitstekend. De afstand over de weg (vanaf Eindhoven gerekend) is minder dan 100 km. Filevorming onderweg doet zich weinig voor. De faciliteiten voor passanten zijn matig, maar daar staat tegenover dat het liggeld (f1,-- per strekkende meter) te verwaarlozen is. Noordschans is altijd een haven geweest, met relatief veel PZV’ers. Dat is ook nu nog het geval (ongeveer zeven, denk ik), maar het is opvallend dat veel PZV’ers en ook andere ligplaatshouders na verloop van tijd de voorkeur geven aan een andere haven. Daar zijn wel redenen voor, zoals de geringe was- en douchevoorzieningen en de soms tekortschietende schoonmaakwerkzaamheden. Ook de bij

tekening Ria Tiems tijd en wijle niet erg meegaande houding van de eigenaar van de haven speelt waarschijnlijk een rol. Ik onderken die bezwaren, maar vind toch de positieve kanten van de haven belangrijker. Zelfs na meer dan 25 jaar zou ik Jachthaven Noordschans niet gauw voor een andere haven willen ruilen. Laat ik dat nader toelichten. WAAROM NOORDSCHANS? De ligging van de haven aan het Hollandsch Diep is bijzonder aantrekkelijk. Niet alleen de relatief korte afstand tot de meeste woonplaatsen in Noord-Brabant, Zuid-Holland en Utrecht, maar ook de plaats van de haven zelf. Weliswaar wat moeilijk te vinden, maar als je er eenmaal bent, pittoresk en charmant. Zeker als je, zoals wij, inmiddels één van de mooiste ligplaatsen hebt weten te veroveren. Vóórin de haven, waar we iedereen zien in- en uitvaren en bovendien vanuit de kuip zicht hebben op het paviljoen annex restaurant, waar het zowel binnen als buiten goed toeven is. Er is nog een ander aspect dat mijn voorkeur voor Noordschans bepaalt. Wanneer ik ga zeilen vaar ik eigenlijk het liefst zo snel mogelijk na aankomst de

haven uit. Zelfs op mijn 70e heb ik nog altijd het gevoel dat mijn boot daar al een hele week op me ligt te wachten en er op uit wil. Vanuit Noordschans is de situatie daartoe ideaal. Via Stellendam kun je gemakkelijk de zee op en als het om het weekeind gaat is er een veelheid van plaatsen die je aan het Haringvliet, de Oosterschelde of de Grevelingen kunt bezoeken.

mooiste ligplaats Want natuurlijk, na een dag zeilen is het plezierig om in een leuke haven af te meren. Ik ben dus eigenlijk van mening dat het van meer belang is dat je ligplaats als uitvalshaven kan dienen voor een zo groot en gevarieerd mogelijk aantal interessante bestemmingen, dan dat de haven zelf aan bijzondere voorwaarden zou moeten voldoen. Aan het einde van mijn verhaal realiseer ik me dat ik inmiddels een beetje ben afgedwaald van de door de redactie gegeven opdracht. Misschien is hier en daar zelfs twijfel gerezen of een bezoek aan Noordschans wel de moeite waard is. Ik zou dat jammer en ook niet terecht vinden. Teneinde toekomstig bezoek te stimuleren lijkt het daarom gewenst jullie allemaal uit te nodigen in het seizoen 2001 een kijkje te komen nemen. Als je bij de gastensteiger naast de Joint Venture afmeert garandeert dat in ieder geval een welkomstborrel.

PZV ZEEZEILEN 4 - DECEMBER 2000

REACTIE OP "EEN OMEN"

Ramsgate 2001, een must? Het artikel van Docus Heringa "Ramsgate 2000, een Omen?" heeft twee ingezonden reacties opgeleverd. Hier volgt de eerste reactie.

Adrian Snoodijk

andachtig en met stijgende verbazing afgewisseld door boosheid en teleurstelling heb ik het artikel ‘Ramsgate 2000, een omen?’ gelezen. Als ik het artikel goed heb begrepen zou de titel van dit artikel ‘Navigare necesse est’ kunnen luiden. Eén uitspraak in het betoog van Docus valt op door herkenbaarheid en is tevens de zwakte ervan. Als eerste en laatste verantwoordelijke is er dan nog de schipper. Het woord nog zou ik in dit verband niet hebben gebruikt. De kern van de zin blijft wel overeind. Dat is namelijk de kracht van de P.Z.V. De onafhankelijkheid van de schipper, (meestal ook de eigenaar van de te varen boot) is hierdoor gewaarborgd. De stelling dat de Ramsgate zoals die uiteindelijk gevaren wordt de som is van de besluiten van de individuele schippers, is hiermee niet bewezen. Je zou je namelijk kunnen afvragen hoe individueel elke schipper denkt en handelt. Is er echt sprake van onafhankelijk denken en handelen, of is er juist sprake van collectivisme. Ik bedoel hiermee dat in de beginfase van de P.Z.V. er behoefte was aan leerprocessen waarbij kennisoverdracht en groepsontwikkeling een logisch gevolg is. Ook zeilers zijn kuddedieren, en….hoe vervelend dat misschien ook klinkt, wij zijn net mensen. Het is niet verwonderlijk dat in voorgaande jaren de Ramsgate-tochten voorname-

PZV ZEEZEILEN 4 - DECEMBER 2000

lijk collectief werden gevaren waarbij de besluitvorming doorgaans was gebaseerd op de onbetwistbare autoriteit van de vlootvoogd. Waarmee ik de deskundigheid en beoordelingsvermogen van de vlootvoogden en schippers absoluut niet in twijfel trek! Er zijn een aantal Ramsgate-tochten geweest waar, om wat voor reden dan ook schepen c.q. schippers de tocht niet volgens het oorspronkelijke plan hebben uitgevaren. Ik schrijf met opzet niet, …..niet hebben volbracht. Dit is terecht ook nooit veroordeeld of bekritiseerd, er was immers altijd wel een reden voor. Een eigenzinnige schipper of schipperse oogst zelfs lof voor dit gedrag! Er is volgens mij ooit een Ramsgate-tocht geweest vanuit Oostende welke collectief niet doorging vanwege slecht weer wat kennelijk niet door de erkende meteorologen was voorzien. Er is dus niets mis met de schippers m/v en hun beoordelingsvermogen. Voor het antwoord op deze vraag verwijs ik graag naar het arikel van A.J.Klinkhamer “Varen met gevoel”. Varen met gemengde gevoelens kan natuurlijk ook. Varen is avontuur, onzekerheid, onvoorspelbaarheid van het weer, de deskundigheid/ervaring van de bemanning, het zijn allemaal factoren die bepalen of een geplande tocht tot het beoogde resultaat leidt. Uiteindelijk is het dan de schipper die in goed overleg met zijn bemanning een besluit neemt.

Je zou kunnen zeggen dat zo’n tocht de som is van de individuele argumenten van de bemanning! Op mijn boot mag dat. Ik hoef er mijn brood niet mee te verdienen. Persoonlijk denk ik dat de opstappers die nu niet aan de overkant zijn geweest niet zullen afhaken omdat zij wegens een weloverwogen reden die sprong nog niet hebben kunnen maken. Dat heeft niets met pech te maken. Da’s nou toch pech dat jij op die boot bij die schipper zat? Ook die schippers hebben een week vrijaf genomen en kennelijk wel een dwingende reden gehad om niet over te steken. Hoe zit dat nou met het respect voor die genomen beslissing? Misschien is het toch wel nuttig eens met die schippers een analyse te doen. Bij het lezen van dit gedeelte van het artikel krijg ik echt het gevoel dat de achterblijvers c.q. de schippers zich als egoïsten of nog erger hebben gedragen. Het is voor Docus kennelijk niet te begrijpen dat je ook tijdens een vakantie dezelfde criteria moet hanteren als bij een Ramsgate, en omgekeerd geldt volgens mij hetzelfde. Niets is beter dan een genomen besluit. Grenzen verleggen moet geen doel op zich zijn, zeker niet als daar mee wordt bedoeld dat er hoe dan ook gevaren moet worden. Navigare necesse est. Beter in een hogedrukgebied met plezier dan onder hoge druk in een gebied waar je eigenlijk niet wilt zijn.

NOG EEN REACTIE OP "EEN OMEN"

Ramsgate, bij twijfel varen! Dit artikel is de tweede reactie op "Ramsgate 2000, een omen?".

dagavond een aantal boten volgens mij na niet-nautische twijfel definitief besloot

n Zeezeilen van Oktober 2000 stonden 2 artikelen,”Varen met gevoel” alsmede “Ramsgate 2000, een omen?” die zijdelings en/of geheel betrekking hadden op de Ramsgate tocht van het jaar onzes Heren 2000, daarnaast was er een tochtverslag van Ria Tiems. De strekking hiervan was en is mijns inziens dat je als schipper en gastheer een duidelijk valide reden moest hebben om niet naar Ramsgate te vertrekken. Mijns inziens was die reden er vooraf niet; en achteraf al helemaal niet! De realiteit was echter dat op die dins-

Gert de Koning

daarnaast kun je indien gewenst alles nautisch motiveren! Een door mij bij twijfel gepraktiseerde oplossing is om in ieder geval uit te varen en als twijfel aanwezig blijft terug te keren. Dit zal door vlootvoogd echter in de toekomst uitdrukkelijk als 3e optie gevraagd of genoemd moeten worden en in voorbereidingspapieren als zodanig worden aangekondigd. Aan de schriftgeleerden onder ons zij onmiddellijk toegegeven dat dit principe er nu ook is, echter, het is beter dit door een motto te vervangen; Je moet nooit te bang zijn om uit te varen maar ook de moed kunnen opbrengen om terug te keren!!

niet over te steken naar Ramsgate. Nu is het mogelijk, niet geheel uitgesloten, dat er wel degelijk nautische twijfels waren,

Een toonaangevende zeilmakerij op het gebied van al uw canvaswerk

Brasem 50, 4941 SE RAAMSDONKSVEER Tel. 0162.512.537 - Fax 0162.519.511

PZV ZEEZEILEN 4 - DECEMBER 2000

VAREN IN CANADA

Varen in Canada Als zeezeiler ging Jan Statius Muller onlangs dubbel vreemd door met een motorboot een aantal van de Canadese meren, rivieren en kanalen te verkennen. Jan Statius Muller

l jaren kijk ik tijdens mijn bezoeken aan Canada hunkerend uit naar het vele water van dit land. Afgezien van een middag zeilen op een authentiek nagebouwde houten 3-mastwalvisjager, is het echter bij kijken gebleven. Totdat ik eind vorig jaar Hein van der Schoot in Toronto bezocht en ontdekte dat hij een ruime motorcruiser bezat. Al snel was het plan geboren om daarmee het volgende voorjaar een lange tocht te maken. In mei dit jaar was het zover. NIET TOTAAL ANDERS Varen met een motorcruiser is natuurlijk wezenlijk anders dan varen met een zeilboot, maar niet totaal anders. Immers, het genoegen van het zeilen wordt niet alleen bepaald door het zeilen zelf, maar ook door de entourage van het zeilen. Welke zeiler geniet niet intens van de dynamiek van het water, de verrassingen van kusten en oevers, de verkenning van onbekende havens en stadjes en de omgang met bekende en vooral ook onbekende mensen? En dat genoe-

gen is niet anders met een motorcruiser. Genoten van de omgeving hebben wij zeker, Canada heeft veel te bieden aan nog ongerepte natuur, historische stadjes uit de koloniale tijd en zijn kanaalsystemen, staaltjes van technisch vernuft en doorzettingsvermogen. Gezellig was het om te varen met mijn oude buurman Hein en, tijdens een weekend, zijn vrouw Riet en neef Pieter. Het was wat vroeg in het seizoen waardoor wij jammer genoeg maar weinig passanten tegen kwamen. En zeker niet zo’n interessante passant als Robert Pirsig beschrijft in zijn boek “Lila”, maar

oor Canadese begrippen is de Bayliner motorcruiser bescheiden: 26 voet lang en 8.5 voet breed, met een 165 pk motor en een 200 liter benzinetank. Zo’n grote benzinetank is geen luxe want de Bayliner is niet alleen een “stinkpot”, de benaming door Canadese zeilers, maar ook een echte “gasguzzler”. Kruissnelheid: Planerend: Volgas:

15 km/uur bij 2 km/liter 35 km/uur bij 1 km/liter 55 km/uur bij 0.5 km/liter

Tanken is daarom een veel voorkomend ritueel tijdens onze tocht. Ik heb het maar niet aangedurfd om al die liters benzine bij elkaar op te tellen.

PZV ZEEZEILEN 4 - DECEMBER 2000

daar was de boot ook wat te klein voor. NAAR KINGSTON De Bayliner van Hein is een macho qua motorvermogen en snelheid, maar een watje bij een beetje lekker zeilweer. Wij liggen dus meteen verwaaid door een straffe wind en bijbehorende golven waar de Bayliner niet tegen bestand is. Een goede gelegenheid om jetlag te verwerken en een tocht door het achterland van Toronto te maken. Na een week zijn wind en water eindelijk bedaard en gaan wij planerend van Toronto naar Trenton met een overnachting in Cobourg. Wij hebben haast om de bescherming van de Bay of Quinten

VAREN IN CANADA

Het vaargebied

e tocht begint in Toronto en voert langs de noordelijke oever van het Lake Ontario naar Trenton, door de Bay of Quinten naar Kingston, van Kingston door het Rideau Canal naar Smith Falls en langs dezelfde weg terug. Al met al een tocht van ruim 800 km; het kanaal tussen Smiths Falls en Ottawa hebben wij daarom maar overgeslagen, het betekende een extra 200 km en dat traject is toch niet zo interessant. Het kaartje geeft een goede indruk van de veelheid aan grote en kleine meren, rivieren en kanalen in dit uitgestrekte grensgebied van Canada en de USA. Het is daarom ietwat vreemd dat er relatief maar weinig zeilers zijn; het water is bij uitstek het domein van vissers en motorbootsporters. Het kaartje geeft overigens maar een klein deel weer van een rondje oostelijk Noord-Amerika waarvan het traject van onze tocht een piepklein onderdeel is.

te vinden voordat het weer omslaat, wat overigens niet is gebeurd. Afgezien van zoet buiswater en de afwezigheid van tij en stroming kan ik mij ergens aan de kust van Engeland of Frankrijk wanen. In Cobourg viert de high school zijn Proms, de feestelijke afsluiting van de high-schooljaren. Veel meisjes in fleurige jurken, veel jongens in zwarte pakken met vlinderdas en heupflacon. De Bay of Quinten bestaat uit zo’n 100 km lange keten van ruime meren en baaien, de oevers zijn heuvelachtig, bebost en vrijwel onbebouwd op een aantal stadjes na. Belleville is tamelijk groot en gezellig met twee marina’s, Deseronto daarentegen is zo naargeestig als je maar kunt bedenken, maar Picton is weer leuk en gezellig, intiem verscholen aan het eind van een baai. Ondanks de eerste-klas coffeeshop in een oud theater en de bekende Mc met heerlijk softijs en sundae’s, drijven de talrijke muggen ons uit de marina weer het water op naar Bath, aan het eind van de Bay of Quinten. De marina van Bath is wat verlopen en net overgenomen door een enthousiaste zeiler die zelfs regatta’s voor kleine zeilboten organiseert, met aansluitende BBQ. Hij heeft een gezellig rommelige werf waar wij dankbaar gebruik van

maken, de schroef is wat vermangeld bij het afmeren bij de benzinepomp waar de vorige eigenaar wat puin in de haven had gestort. Foutje. Van Bath gaat de tocht weer over Lake Ontario naar Kingston waar wij in de ruime stadsmarina afmeren onder een Martello Tower die samen met een andere toren en een groot fort de verdediging van Kingston vormden. De Martello Tower lijkt nagemaakt maar dat is niet zo, de Engelsen hebben die torens

overal ter wereld gebouwd. Kingston is een grote stad en was vroeger de belangrijkste stad van wat Upper Canada werd genoemd. Gelegen aan het begin van de St. Lawrence River, beheerste Kingston de enige praktische toegang tot het grote-merengebied en het stadje was daarom van strategisch belang. Aan die positie van Kingston heeft het Rideau Canal dan ook zijn bestaan te danken. Het kanaal moest een veilige toegang tot Upper Canada

PZV ZEEZEILEN 4 - DECEMBER 2000

VAREN IN CANADA

verschaffen als de doorvaart op de St. Lawrence River belemmerd zou worden door een nieuwe oorlog met de USA. Gedurende het week-end met Riet en Pieter is Kingston onze basis voor het verkennen van enkele van de â&#x20AC;&#x153;Thousand Islandsâ&#x20AC;?, die het begin van de St. Lawrence River markeren, en het begin van het Rideau Canal dat gevormd wordt door een kronkelig en moerassig riviertje. En natuurlijk om te genieten van wat de stad te bieden heeft, zoals prima restaurants en een openlucht Beethovenconcert aan de waterkant. DOOR HET RIDEAU CANAL De vele schuttingen vormen een belangrijk aspect van de tocht door het kanaal, wij passeren van Kingston tot Smiths Falls maar liefst 16 sluizen. Dat gaat meestal met grof geweld: de sluispoorten worden ruimhartig opengezet en met hoogteverschillen van soms ruim zeven meter wil het wel eens kolken. Het grote hoogteverschil gaat overigens niet gepaard met de bekende problemen van Nederlandse sluizen: het continu bewaken en aanpassen van de landvasten. Om de paar meter lopen vertikale kabels langs de sluismuren waar je

alleen maar je landvast omheen hoeft te slaan, zonder aanpassingen voor rijzend

of dalend water. Slimme (of luie) mensen, die Canadezen.

Het Rideau Canal

n 1826 werd luitenant kolonel John By van de Royal Engineers belast met de bouw van een kanaal van Kingston naar de Ottawa River, om in tijden van oorlog Upper Canada en het garnizoen en de werven van Kingston te kunnen bevoorraden. Duizenden Ierse immigranten en Franse Canadezen zijn, samen met enkele regimenten genisten, nodig geweest om het kanaal aan te leggen door de wildernis van bossen, moerassen en rotsen. Geplaagd door malaria vanwege de hordes muggen uit de talrijke moerassen, hebben de bouwers van het kanaal vele ontberingen moeten doorstaan. Of niet doorstaan, want ontstellend veel van de bouwers zijn aan de malaria overleden. Niet alleen de omgeving werkte tegen, het project werd voortdurend geconfronteerd met technische en politieke tegenslagen. Het Britse parlement zat nogal op de knip en had weinig politieke belangstelling voor wat zich in Canada afspeelde. Toch kwam het kanaal 1832 gereed, als een van de grootste bouwkundige prestaties van de 19-de eeuw, en John By spoedde zich trots naar Engeland om zijn verdiende beloning te incasseren. Helaas, hij werd beschuldigd van corruptie en nalatigheid en heeft, hoewel vrijgesproken, nooit erkenning voor zijn prestatie verkregen. Hij overleed in 1836 en pas na 1945 heeft hij de erkenning gekregen die hem toekwam.

PZV ZEEZEILEN 4 - DECEMBER 2000

De verwachte oorlog tussen Canada en de USA is nooit uitgebroken en het kanaal raakte in onbruik door de opkomst van de spoorwegen. Aan het commerciele gebruik van het kanaal was na honderd jaar tijdens de Grote Depressie ten einde gekomen.

et Rideau Canal is een 200 km lang stelsel van 49 sluizen, meren, rivieren en kanalen. Vaak wordt daarom ook van het Rideau Canal system gesproken. Het kanaal wordt gevoed door waterbekkens van totaal 910 km2 in het zuiden en 3730 km2 in het noorden. Deze waterbekkens zijn nodig om het water in het soms zeer ondiepe kanaal op peil te houden. Van Kingston komende stijgt het kanaal 50 meter, door 14 sluizen, en daalt vervolgens 83 meter naar Ottawa, door 33 sluizen. Hierbij zijn meerdere sluizen soms uitgevoerd als een trap van sluizen (steplocks). De meeste van de sluizen zijn nog in de originele staat van 170 jaar geleden, op de houten sluisdeuren na die volgens een vast schema worden vervangen. Vrijwel alle sluizen worden nog met de hand bediend want het oorspronkelijke mechaniek voor de bediening van de sluispoorten is nog in perfecte staat,

VAREN IN CANADA

1500 liter hebt. Om de kosten van benzine maken de racers zich waarschijnlijk geen zorgen, die boten kosten ergens tussen de half en drie millioen Canadese dollars.

Het landschap rondom het kanaal is zeer gevarieerd, wij varen over kronkelige riviertjes, uitgestrekte meren of juist besloten meertjes die omzoomd worden door beboste steile heuvels, moerassen of glooiende weilanden. Het kanaal is van Kingston tot zijn hoogste punt bij Newboro het ruigst, op dit traject zijn de rotsen vaak van graniet wat de bouwers indertijd veel moeite en explosieven heeft gekost. Ook moest op dit traject een dam worden gebouwd die met zijn hoogte van 19 meter en lengte van 109 meter indertijd de grootste van het Amerikaanse continent was. Halverwege het kanaal, op het verste punt van onze tocht, ligt Smiths Falls waar een aardig museum is ingericht over de geschiedenis van het Rideau Canal.

nen ons iets voorstellen van de ontberingen van de kanaalbouwers. De rest van de terugtocht leggen wij in een rap tempo af, het weer wordt slechter met veel regen en wij zijn beducht voor de lange oversteek over het open water van Lake Ontario. In twee dagen zijn wij weer terug in Bath. Van Bath varen wij door de Bay of Quinten naar Belleville, voor alweer een benzinestop. Wij kunnen nog even genieten van het vertrek van 20 racemonsters, een kabaal of er een meerdere jumbo’s 747 tegelijk opstijgen. De race is over 200 km, naar Kingston en terug met een tussenstop in Kingston om bij te tanken. Moet je ook wel als je maar een tank van

Zo’n 90 km van Toronto verwijderd wakkert de wind aan en de golven worden onaangenaam bij de snelheid van 30 km/uur die wij lopen. Daarom lopen wij Port Hope binnen, een niet erg toepasselijke naam want de marina is zo saai dat je hoopt snel weg te wezen. Wij laten ons luxueus ophalen door Riet want de weersvoorspelling belooft niet veel goeds. Dat doen de weersvoorspellingen overigens meestal niet en het is gelukkig dat zij meestal niet uit komen, maar je weet maar nooit. Een van de sluiswachters die wij tegenkwamen zei: “If you listen to the weather forecast, you always stay home”. En zo is het maar net. Na een paar dagen halen wij met stralend weer de boot op en planeren in ruim 3 uur naar Toronto Harbour om af te tanken. Even later meren wij af in de marina en genieten wij in het clubhuis van een geimproviseerd captains dinner. Op de avond voor mijn vertrek naar huis varen wij nog een keer het Lake Ontario op om een uitgebreid vuurwerk voor Toronto Harbour te bewonderen. De tocht zit er nu echt op, het is alleszins zeer de moeite waard geweest.

TERUG NAAR TORONTO Op de terugtocht van Smiths Falls maken wij nog een zijstapje naar Perth, door een zeer fraai en uitgestrekt moerasachtig gebied. Perth zelf stelt niet veel voor en wij maken snel rechtsomkeert. Te snel want wij weten de schroef weer te butsen, maar dit keer gelukkig niet zo erg. Wel erg is onze overnachtingsplaats waar wij niet zo alleen op de wereld zijn als wij dachten. Hordes muggen maken ons het leven zuur, ook al betekent dat het eind van hun eigen leven. Wij begrijpen nu waarom de streek rondom het Rideau Canal vaak zo onbebouwd is en wij kun-

PZV ZEEZEILEN 4 - DECEMBER 2000

TAPA’S EN ALBARIÑO

Tapa’s en Albariño Arend Jan en Lidia waren deze zomer met de Rosa in de noordwesthoek van Spanje. Lees in dit artikel over een mooi zeilgebied dat ook een charteralternatief voor Griekenland kan zijn. Arend Jan Klinkhamer

n de winter van 1999 zie ik dat ik heel veel vakantiedagen heb staan en belangrijker nog, omdat mijn afdeling wordt opgeheven kan ik tien weken weg! Dat betekent een bestemming zoeken waar we anders niet kunnen komen. Onder andere door de enthousiaste verhalen van Hans Hermans in vorige Zeezeilens wordt het Spanje. We willen naar een reeks mooie baaien aan de westkust

van Spanje, de Rías Bajas (zie kaartje). Het tochtplan is vlug klaar: we varen altijd snel naar het verste punt dat we willen bereiken. We gaan van daar af op ons gemak weer terug, de afstand naar huis wordt steeds korter en we kunnen dus langer onbekommerd genieten van waar we zijn. We willen van Kats aan de Oosterschelde in een keer naar Bayona aan de zuidkant van de Rías Bajas. We weten uit tochten naar Edinburgh en Noorwegen dat we ons wachtsysteem dagenlang kunnen volhouden. Daarbij helpen de perfecte zeekooi en het vriendelijke zeegedrag van de Rosa, onze Victoire 933. We varen drie uur op, drie uur af, de hele dag door, en minstens de helft van elke slaapwacht te kooi. Als er onderweg zwaar weer wordt verwacht of er geen wind is kunnen we tot aan het eind van het Kanaal nog een haven

De Rías Bajas

e zuidelijke baaien, de Rías Bajas, zijn groot en diep, omringd door heuvels van enkele honderden meters hoog. Het vaargebied heeft Zeeuwse afmetingen, de havens hebben meestal beperkte maar wel voldoende voorzieningen voor jachten. Meer naar het noorden liggen de Rías Altas, kleinere baaien, maar de havens blijven beschut. Overal zijn er goede ankerbaaien met stranden. De omringende heuvels zijn in het zuiden rond de 200meter hoog, aan de noordkust tot 450 meter. De meeste plaatsen zijn met de tijd meegegaan en zien er modern uit. Toch zijn er ook nog plaatsjes met mooie oude kernen. Pontevedra is zo’n mooie plaats, en ook Villagarcia, Muros en Betanzos hebben goed bewaarde oude binnensteden. Het hele gebied is een populair vakantieoord voor de Spanjaarden. Vanuit het hete binnenland komen ze hier aan de relatief koele oceaan vakantie houden. Er zijn veel toeristische zandstranden, maar de havenplaatsen zijn niet echt druk want er is nauwelijks toerisme met zeiljachten. Santiago de Compostela is vanuit een aantal havens gemakkelijk met bus of trein te bereiken, en zeer de moeite waard. Een mooie oude binnenstad, wel sterk op toeristen ingesteld, maar geen echte tourist trap. De kathedraal is indrukwekkend door zijn overdadigheid. Het altaar van Jacobus (San Iago is de Heilige Jacobus) is een gigantisch barok bouwsel, letterlijk schitterend van het goud.

PZV ZEEZEILEN 4 - DECEMBER 2000

opzoeken, eenmaal op de Golf van Biskaje is er geen andere keus dan doorvaren. In de zomer is het in de Golf bijna altijd rustig weer, en als het hard waait komt het zelden boven windkracht acht. We denken dat wel aan te kunnen. Dat het toch nog wat stress opleverde heb ik in het vorige nummer beschreven. Het is een goede 400 mijl van Kats naar de punt van Bretagne, van daar naar Bayona nog zo’n 450 mijl. Met wat reserve rekenen we een dag of tien-twaalf voor de heenreis en veertien dagen voor de terugreis, waardoor we in Spanje zelf ruim zes weken hebben.

tussenstop op Ouessant We vertrekken eind juni. Het is goed weer, bijna te goed: we motoren zoveel dat bij Cherbourg al een derde van de

TAPA’S EN ALBARIÑO

diesel op is. We gaan even tanken en douchen en zeilen verder zodra het tij goed staat. In de buurt van L’Aberwrac’h wordt het nevelig en valt de wind weer weg. We gaan weer op de motor. Als ik om drie uur ‘s nachts op wacht kom, heeft Lidia de koers binnen Ouessant door gelegd. Het weerbericht is NO 2, en dat is ideaal voor een tussenstop op het eiland. Dit is net zo goed een buitenkansje als een oponthoud, want op Ouessant kom je normaal bijna nooit. In de ochtendschemering is het zicht nog maar vijftig meter, we zoeken op de GPS onze weg door het Chenal du Fromveur. We hebben de stroom mee, en tegen vijven liggen we aan een meerboeitje bij Lampaul. Als de mist is opgetrokken is het eiland een verrassing. Een eiland waar de mannen langdurig de zee op gingen en de achtergebleven vrouwen voor de schapen en het land zorgden. Een rustig, aardig dorp, mooi wandelgebied, goed eten en in de voormalige machinekamer van de vuurtoren Le Creac’h een museum met mooi in het halfdonker opgestelde grote vuurtorenoptieken.

Mijlen en tijden Etappe

Gevaren Vaar- Motor- Gemidd. Nachten Tussenafstand uren uren snelheid op zee stop

Kats-Cherbourg Cherbourg-Ouessant Ouessant-La Coruña La Coruña-Bayona

262M 175M 440M 132M

49h 35h 92h 21h

23% 26% 12% 2%

5,3kn 5,0kn 4,8kn 6,3kn

2 2 4 1

10h 48h 51h

Langs de Spaanse kust

266M

58h

40%

4,6kn

38d

Cedeira-L’Aberwrac’h L’Aberwrac’h-Alderney Alderney-Blankenberge Blankenberge-Kats

365M 125M 250M 41M

77h 24h 44h 7h

42% 40% 49% 28%

4,8kn 5,2kn 5,7kn 5,7kn

3 1 2 0

95h 36h 34h

Totaal

2055M

408h

30%

5,0kn

Heenreis naar La Coruña totaal 10 dagen waarvan 7,5 dag gevaren en 2,5 dag gestopt. Terugreis totaal 14 dagen waarvan 6,5 dag gevaren en 7,5 dag gestopt. In Spanje 20 havens (7 marina’s, 13 op boei/anker), plus tien plaatsen per bus. Gemiddelde afstanden: Rías Bajas 12 mijl, Rías Altas 21 mijl, grootste afstand 38 mijl. Het hoge percentage motoruren in Spanje komt vooral doordat we een paar van de langste etappes bij heel licht weer voeren.

vier dagen kruisen Na twee nachten is er weer wind en we vertrekken. De wind is westzuidwest, pal tegen dus, maar de verwachting is dat hij zal draaien naar noordwest. Dat blijft vier dagen lang zo: de wind blijft WSW, tussen 5 en 6, en de verwachting blijft

dat hij zal draaien naar NW. We kruisen dus maar door, een of twee keer per dag overstag. Met de high aspect aan het kotterstag en afwisselend een of twee reven gaat dat eigenlijk best goed. De golven zijn lang en daardoor pikken we

bijna geen paaltjes. In de Golf van Biskaje is wel geen verkeersscheidingsstelsel (VSS), maar al die schepen uit het Kanaal moeten toch érgens varen. Ik heb als oriëntatie op de overzeiler potloodlijntjes getrokken tussen de VSS’en

PZV ZEEZEILEN 4 - DECEMBER 2000

TAPA’S EN ALBARIÑO

van Ouessant en Finisterre. Elke keer als we de buitenste lijntjes kruisen, varen we door de in colonne varende beroepsvaart. Daarbuiten zien we geen enkel schip. Ze varen dus heel precies van VSS naar VSS!

octopus en inktvisringen Na vier dagen zijn we in de buurt van de Spaanse kust, en we vinden het na al dat kruisen wel goed zo. We varen de laatste dertig mijl naar La Coruña op de motor, recht tegen de nu afgenomen wind in. De rechte lijn vanaf Ouessant is 350 mijl, we hebben door al dat kruisen 440 mijl gevaren. We zijn vanaf Kats tien dagen onderweg. La Coruña is een gezellige stad, met veel winkels en drukte. De jachthaven is goed en het blijkt plezierig vakantiehouden in Spanje. ‘s Avonds rond acht uur komt iedereen de straat op om de paseo te maken, de wandeling waarbij je praatjes maakt met

vrienden en bekenden. Het is dan een gekwek van jewelste tussen de hoge gevels. De restaurants gaan pas rond half tien open, maar er zijn veel tapasbars waar je allerlei kleine schotels kunt eten. We vinden er heerlijke octopus en inktvisringen en proeven onze eerste Albariño, een van de lokale goede wijnen. Na een paar dagen gaan we door naar Bayona, we zijn immers nog niet op ons verste punt. De verwachting is noordoost 4-5, maar na een paar uur staat er NO 7. We surfen met ruime wind rond Kaap Finisterre, met af en toe scholen dolfijnen rond de boot. We varen de 132 mijl in 21 uur. Bayona is een klein stadje met een goed beschutte jachthaven. Columbus kwam er aan land na zijn ontdekking van Amerika, er ligt een replica van de Pinta, het kleinste schip van zijn vloot. Het weer is prima, en we komen in vakantieritme. Tochtplanning is bijna niet nodig, want de afstanden zijn klein, er is geen

stroom van betekenis en het water is vlak want de meeste baaien hebben een paar eilanden voor de ingang die de oceaandeining tegenhouden.

ankeren in een Bountyreclame Vanuit Bayona gaan we naar de Islas Cies die de Rías de Vigo afsluiten. Een Bounty-reclame: spierwit strand, bar aan het ene eind, restaurants aan het andere eind. Ook bij windkracht vijf liggen we er beschut voor anker. Heerlijk! We varen de ría’s in en uit. Vaak maar kleine afstandjes, er zijn veel haventjes en ankerbaaien. We liggen zoveel voor anker dat we roeien in de bijboot nu heel gewoon vinden, al is het maar voor een borreltje op een van de vele terrasjes. De mensen zijn heel vriendelijk en gastvrij, ook in de vissershavens. Op aanraden van de pilot vermijden we de pure

Feesten met showorkesten

n Aguete aan de Ría de Pontevedra maken we de jaarlijkse processie van de heilige Carmen mee, een tip uit de pilot. Carmen is de beschermheilige van alle zeevarenden, ook van ons plezierzeilers. In de meeste havenplaatsen staat haar beeld in de kerk, vaak met een vast patroon van plastisch weergegeven vissers tussen wrakhout in de golven. Het beeld wordt over een bloementapijt naar een boot gebracht, de processie vaart de haven uit, bloemenkransen worden in zee geworpen, en dan komt men terug naar de kerk voor de mis. De hele tocht wordt, zoals alle festiviteiten in Galicia, begeleid met veel knalvuurwerk: iemand loopt mee met een zak vol lange vuurpijlen en steekt deze uit de losse hand af. Tijdens de boottocht staat een collega op de pier om daar ook vuurwerk af te steken. In juli zijn er Carmenprocessies in allerlei vissersplaatsen. Sint Rochus is de beschermheilige van Galicië, zijn feestdag is 15 augustus, de Dag van Galicia. In heel Galicië zijn in die week feesten. In Ares, iets oostelijk van La Coruña, verzeilen we een paar dagen in een festival van traditionele muziek, wandelende bands en een processie. Natuurlijk is er vuurwerk, op zondagmiddag om twaalf uur met veel zware bommen. Weinig toeristen, een echt dorpsfeest. In Betanzos, waar we met de bus heen gaan, is het de hele week feest. Aan de gevels en balkons in de mooie oude stad hangen wandkleden van een wedstrijd, er wordt te middernacht een onbemande papieren(!) heteluchtballon opgelaten, en het is kermis. Bij alle feesten hoort het optreden van showdansorkesten. Op een plein worden twee podiums opgebouwd, en om elf uur ‘s avonds begint het eerste orkest te spelen. Tegen twaalven is het gezellig druk, met een plein vol pratende en dansende mensen. Maar geen alcohol, alleen kraampjes met zoetwaar en speelgoed voor de kinderen, want die zijn ook mee. Om half een begint op het andere podium het betere orkest dat dan tot halfdrie doorspeelt. Grote geluidsinstallaties zonder decibellenbeperking horen bij het feest.

PZV ZEEZEILEN 4 - DECEMBER 2000

TAPA’S EN ALBARIÑO

vissershavens. In Galicia wordt 80% van alle Spaanse vis aan land gebracht, en er zijn drukke visserijhavens waar je als jacht alleen maar in de weg ligt. Papieren hoeven we nooit te laten zien, die bureaucratie blijkt te zijn afgeschaft. We moeten alleen af en toe bij de havenmeester een naam en een paspoortnummer op een formulier zetten, net zoals dat vaak in hotels moet. De taal is geen probleem, Lidia spreekt vrij goed Spaans en ik heb een stoomcursus gedaan waarmee ik me na een tijdje oefenen redelijk kan redden. Een beperkt aantal mensen spreekt Engels, maar soms ook Nederlands of Duits. Dat zijn dan Spanjaarden die een tijd in Nederland of Duitsland hebben gewoond en zijn teruggekeerd. In de provincie Galicia spreekt men Galllego, een oude Spaanse variant waaruit het Portugees is ontstaan. Gallego wijkt niet heel sterk af van het officiële Spaans. Het beleeft een revival, net als veel andere regionale talen in Europa. De cultuur heeft nog Keltische trekken: er wordt veel doedelzak gespeeld, maar net iets anders dan in Schotland of Bretagne. Alle overheidszaken in Galicia worden behartigd door het bestuur van het autonome gebied, de Xunta (Raad) van Galicia. Veel officiële borden zijn tweetalig.

frame al een uitklapbare vlakke zonnetent gemaakt (bouwschets beschikbaar). Met een maat van 2,5 bij 2,8 meter (ingeklapt een rol van 1,7 bij 0,2m) hebben we overal schaduw. Later in de middag, als de zon lager komt maar nog steeds heet is, kunnen we nog een flap aan de zijkant marlen. Er is altijd voldoende wind om onder de zonnetent koelte te hebben. Regenachtig weer hebben we maar een paar dagen. TERUG MET LICHT WEER Na ruim zes weken in dit land van lekker eten en goede wijn moeten we terug. We hebben twee weken genomen voor de terugreis. We vertrekken vanuit Cedeira, ongeveer 25 mijl noordoostelijk van La Coruña. Na veertig mijl varen we op de rand van het continentale plat door een vloot tonijnvissers, snelle boten met vijftien meter lange bomen met lange vislij-

nen eraan. Verschillende boten komen langs om even te zwaaien. In de Biskaje is het licht weer, we motoren geregeld, maar dobberen ook vaak door, want we hebben niet voor de hele afstand (320 mijl naar Ouessant) diesel aan boord. Een paar dagen later, op 100 mijl van Ouessant, komen we weer terug op het continentaal plat. De diepte loopt op van drieduizend naar tweehonderd meter. Ook hier ineens weer vissersboten. Ik zie bij bijna windstil weer afwisselend kabbelige plekken van snelstromend water en volledig golvenvrije plekken van opwellend water. Op deze diepteovergang moet je bij zware storm niet zijn. Door de snelle overtocht hebben we tijd over, we kijken op ons gemak rond in L’Aberwrac’h en wandelen een eind langs de kust. Tot onze verbazing is er tussen al die rotsen ook een groot duinenlandschap. Een paar mijl de rivier op bij Paluden is het heerlijk rustig en veel beschutter. Er zijn vier ankerboeien voor twee schepen elk, en aan de vaste moorings mag je vier dik liggen. Plek genoeg. Er zijn twee goede restaurants op de kant, we liggen er helaas maar één nacht… Het blijft licht weer, daardoor motoren we vrij veel. We zetten hem bij als de snelheid beneden 2,5 knoop komt. We liggen nog een paar nachten op Alderney en in Blankenberge. Beide altijd weer mooie plaatsen om te liggen. Het is leuk om verre kusten te verkennen, wij hebben een uitstekende vakantie gehad, maar je hoeft ook niet écht ver weg om plezierig te zeilen en vakantie te houden.

Het weer is al die tijd goed. In het begin hebben we vrij veel harde wind volgens een vast patroon: ‘s ochtends kalm weer, rond de middag kracht vier, aan het eind van de middag zes. En dat bij een blauwe lucht en 25 graden. Later krijgen we rustiger en warmer weer, rond de dertig graden. Dan komt onze zonnetent goed van pas. We hadden thuis met een aluminium

PZV ZEEZEILEN 4 - DECEMBER 2000

TAPA’S EN ALBARIÑO

of vis, en natuurlijk de lekkere dingen die we als tapas in de restaurants hadden leren kennen: kleine pepers om te bakken als borrelhap, scheermesschelpen, kokkels, jacobsschelpen, eendenmosselen. Vakantie in dit stuk van Spanje is niet duur. Een kop koffie op een terras is f 1,25, supermarkten en restaurants zijn goedkoper dan in Nederland. De liggelden in de Spaanse marina’s waren gemiddeld f 25,- (in het Kanaal f 32,-) en het ankeren was overal gratis. In zes weken hebben we in totaal maar f 600,aan havengeld betaald. Diesel: f 450,voor 280 liter.

We houden van lekker eten, zowel op de wal als aan boord, en we hebben een hekel aan boodschappen doen in de vakantie. Lidia had dan ook een uitge-

breide voorraad van 26 volledige warme maaltijden met houdbare ingrediënten aan boord gebracht. Onderweg kochten we af en toe vers fruit, groente en vlees

Ten slotte, als je denkt over ‘s zomers charteren in Griekenland of Turkije, zou ik aanraden om ook over Galicia na te denken. Het is wat moeilijker om een maatschappij te vinden die daar boten verhuurt, maar het is een heel goed alternatief. De verbindingen zijn ook goed: er is een rechtstreekse vliegverbinding van Amsterdam naar Santiago de Compostela.

Sunshine’s dilemma Zeiltechnisch vraagstuk nr. 3.

Bemanningtechnisch probleem

ls derde item komen we opnieuw op een verwachte winddraaiing. Dit keer echter niet door een frontpassage zoals in vraagstuk nr. 1, maar door land-zee verschillen. We varen een wedstrijd voor de kust die van zuidzuidoost naar noordnoordwest ligt. De ZZO-wind waait parallel aan de kust. Aangezien het schitterend weer is (de zon schijnt overtuigend), wordt er zeewind verwacht en heeft het wedstrijdcomité de windward-leeward-baan al iets scheef gelegd: noord-zuid. We starten bij de noordboei, houden de bovenwindse boei aan BB en gaan terug naar de benedenwindse boei om daar te finishen. Bij de finish is de wind intussen 45 graden

PZV ZEEZEILEN 4 - DECEMBER 2000

unshine zoekt nieuwe voordekker!

Cisca Goedhart gedraaid. Voor het gemak gaan we ervan uit dat de wind gelijkmatig is gedraaid. In welke richting was de draaiing en waarom? Wat zijn de beste slagen (houdt er daarbij rekening mee, dat we ook voor de wind moeten afkruisen)?

Eisen: Minimaal 1.80m Redelijk athletisch Ruime zeilervaring Prestatiegericht Voldoende tijd Wij bieden: Wedstrijdzeilen op subtop nivo Opleiding Contact: Ab Pasman, 0499 472825

DE OPLOSSING OP PAGINA 35

ADVERTENTIE

Ertveldweg 5, (tussen Trintella Shipyard en jachthaven de Viking) 5231 XA, ‘s-Hertogenbosch, Telefoon: 073-6426114, Fax: 073-6414239. U kunt ook telefonisch of per fax prijs opvragen en bestellen. Wij zenden ‘t dan snel naar u toe.

PZV ZEEZEILEN 4 - DECEMBER 2000

DE "24 UURS" VAN HET IJSSELMEER

D' Elise en de American Lady voeren de "24 Uurs". Hier het verslag van d' Elise. Kees Kersten

et paste voor mij allemaal mooi in elkaar, die vrijdag de 1e september. ‘s Morgens vroeg uit het Friese naar Schiphol om dochterlief uit Canada te begroeten, treinen naar Amsterdam CS en pontje pikken over het IJ, om dan precies op koffietijd in de Six-haven aan boord van de d’ Elise te stappen. De “24 Uurs kon wat mij betreft beginnen. Voor schipper Bep Delissen, zoon Maarten en Freek Smit waren de feitelijke voorbereidingen met hun vertrek uit Dintelsas op dinsdag al begonnen. Niet dat er direct al veel zeilplezier te beleven viel want de wind liet het in hoofdzaak afweten, dus was het naar Amsterdam nagenoeg geheel motoren geblazen. Maar afmeren in de rust van de Six-haven en toch het bruisende (nacht)leven van de grote stad zo dichtbij, is voor schippers en bemanning steeds weer een belevenis. Zeker ook voor Willy Delissen die tussen de buien door nog even kwam “controleren” of de heren het wel naar hun zin hadden. Dat deed ze overigens niet alleen, want in haar kielzog sleepte ze nog een zestal vriendinnen mee. En dat betekende weer dat de regen die af en toe nog op het dek kletterde luidruchtig werd overstemd door een klaterende spraakwaterval. Nadat de dames voor hun culturele oppepper naar het Rijksmuseum waren vertrokken, kon de bemanning zich definitief gaan klaarmaken voor de start van de “24 Uurs”. Lunchen, diesel tanken, schutten, voor de spits door de Schellingwouder brug en bij Durgerdam wachten op het tijdstip om naar de start te gaan.

weer en wind aan de beterende hand In de loop van de middag waren de buien gelukkig naar elders getrokken en deed de wind inmiddels aardig zijn best om de d’ Elise vlot naar het startpunt te begeleiden. Daar aangekomen waren de wed-

PZV ZEEZEILEN 4 - DECEMBER 2000

De “24 Uurs” van het IJsselmeer strijdzeilers ons al voorgegaan. Nadat op het startschip de goede werking van de navigatieverlichting was gecontroleerd en wij gelukkig op tijd in de gaten hadden, dat de nationale driekleur tijdens de tocht niet gevoerd mag worden, gingen we met een hele groep tochtzeilers om kwart voor zeven bij Durgerdam over de startlijn in de richting van de boeien P1 en BvK bij Almere. Het zeilplan, dat we vooraf hadden opgesteld, was gebaseerd op de ZW tot NW wind die met een kracht van 3 tot 4 Beaufort werd voorspeld. Gekozen werd voor rakken waarbij wij bij voorkeur niet hoefden te kruisen. Bij de P1 werd het al aardig druk, want hier kregen we gezelschap van de deelnemers die bij Muiden waren gestart. Van de BvK zijn we overgestoken richting Volendam. De weergoden lieten het af en toe even afweten, want hoewel het ook genieten was van de prachtige wolken-formaties, kregen we toch een paar flinke buien te verwerken. Maar d’ Elise deed haar best en om middernacht waren we via Lelystad weer bij een boei midden in het Markermeer aangeland.

In het donker varen zijn we als PZV-ers natuurlijk wel gewend, maar het verrassende van de “24 Uurs” is vooral de massaliteit van de honderden navigatielichten die overal op het water te zien zijn. Een van de spelregels is dat een rak niet meer dan tweemaal mag worden gevaren. Daarmee werd uiteraard door navigator Freek rekening gehouden bij het bepalen van de verdere koers naar Enkhuizen.

even op de motor Om ongeveer halfzes in de ochtend mocht de motor even aan bij het binnenlopen van het Krabbersgat. Na het schutten kwamen we op het Noordelijk IJsselmeer weer langzaam maar zeker in het daglicht terecht. Na de eerste ton, de EZ1-KG2, werd gekozen voor een lang rak dat uitkwam zo tussen Medemblik en Den Oever. Hoewel we tot dusver over de wind niet hadden te klagen, bleek om een uur of elfde wind het voor gezien te houden. Wat was wijsheid. We zaten in een gebiedje waar relatief

DE "24 UURS" VAN HET IJSSELMEER

kleine rakken gevaren konden worden en niet al te ver van de finish bij Medemblik vandaan. Er werd besloten in deze buurt maar te blijven drijven in de hoop Medemblik op tijd te kunnen bezeilen als de wind niet echt meer zou toenemen. Voor de zeilers die op dat moment nog ver van de finish afzaten zag het er niet best uit. Maar ziedaar! De wind kreeg meelij met de meer dan 700 kajuitjachten die inmiddels allemaal op het Noordelijk IJsselmeer ronddobberden en liet zijn zeilenbollende kracht weer op de schepen los. Omdat het uitgangspunt van de “24 Uurs” het vergaren van zoveel mogelijk gevaren mijlen via de voorgeschreven “bekende” rakken is, besloten nog een paar lange rakken in de richting van de Friese kust te maken, op goed geluk dat de wind het niet opnieuw zou laten afweten. Dat werd gelukkig nog een paar uur lekker zeilen. Om halfzeven kwamen we bij het begin van het laatste rak aan. Maar wij niet alleen. Vooral voor degenen die voor het eerst aan deze zeilmanifestatie deelnemen is de aanblik van de vele honderden zeilschepen, die van alle kanten via het laatste rak op Medemblik aankoersen, een machtig schouwspel.

persen in Medemblik Om 19.17 uur gingen we mooi op tijd door de finish. Maar dan komt het afzien nog. Immers al die schepen moeten zich bij de ingang van de haven als door een nauwe trechter naar een ligplaats binnen persen. Een geworstel dus met stootwillen en uitgestoken handen en benen om zonder schade te blijven. Maar er is ook een gevoel van triomf, want de honderden toeschouwers langs de kant ontvangen de armada met rijk applaus terwijl diverse orkestjes de feestelijke stemming al aardig weten te stimuleren. Na het afmeren werd door de schipper het formulier, waarop door het plakken van stickers met streepjescode de gevolgde rakken en het juiste ronden van de boeien wordt vermeld, bij de organisatie ingeleverd. Met de officieel gezeilde afstand van ruim 103 mijl waren we best tevreden. Voldaan hebben we onze knorrende magen weer culinair laten strelen bij een plaatselijke Italiaan. Op zoek naar wat vertier kwam ook hier merkbaar het

generatieverschil van onze bemanning aan het licht. Zoon Maarten was duidelijk op zoek naar meer disco en bier dan de oudere garde die door de rest van de bemanning werd gevormd. De gevonden gelegenheden waren al met al niet echt bevredigend, maar dat kwam ook wel door een druilerig regentje dat de feestvreugde van de zeilers op de wal toch wat temperde. Al stappend liepen we Harry Olie nog tegen het lijf, die op de American Lady van Nico Bruin de tocht had gevaren. Van de andere PZV-ers die hebben meegedaan hebben we die avond niemand meer gezien.

de Six-haven; opnieuw een uitstekend uitgangspunt voor een bezoek ‘s avonds aan een steakhouse in de stad. Deze keer hoefde ik niet voortijdig in Amsterdam van boord te gaan en kon ik maandag via IJmuiden en Stellendam meevaren naar de thuiswateren van de d’Elise. De “24 Uurs” 2000 had voor schip en bemanning een hele week plezierig zeilgenot in petto gehad. Maar zou het niet veel leuker zijn als volgend jaar eens een aanzienlijk grotere PZV-vloot van de partij zou zijn?

op zeil naar huis terug Na een welverdiende nachtrust besloten we zondagmorgen weer op tijd te vertrekken. Dat is vooral van belang als je weer door de sluizen bij Enkhuizen moet. We hadden het voordeel dat we aan het eind van de lange rijen schepen afgemeerd lagen, zodat we vrij snel los waren. De NO-wind blies fors in de zeilen, zeer gunstig dus om deze dag weer richting Amsterdam te gaan. Ondanks ons tijdige vertrek uit Medemblik duurde het vanwege de drukte bij de sluizen toch nog een paar uur voordat we goed en wel geschut waren. Aan het eind van de middag lagen we weer afgemeerd in

PZV ZEEZEILEN 4 - DECEMBER 2000

"EINDEJAARSTOCHT"

“Eindejaarstocht” naar Antwerpen In verband met de Lustrumactiviteiten was er dit jaar geen Eindejaarstocht. Officieus was er wel een. Co de Heus

p het lustrum in Grouw werd nog omgeroepen: “Organisator Lourens Penning heeft nog vele opstappers nodig voor de Eindejaarstocht naar Antwerpen”. Vele boten zouden nog mee, ook de Marot. Jammer dus dat er uiteindelijk maar 2 schepen te bemannen waren. De Medway Oyster van Peter Veger met Pieter Stoelinga, Hans Stevens en schrijvertje dezes en de Joint Venture van Jan de Vin met het echtpaar Riet en Reino Nauta en nieuwkomer, scheepstimmerman en Limburger Jack Emons. Beide schepen, met als thuishaven Noordschans, hebben een prima tocht gevaren, met redelijk weer, niet goed, niet slecht, een beetje herfstachtig, en met een redelijke zeilwind uit het zuiden. Vrijdags vertrekt de Medway Oyster om 11.00 uit Noordschans om uiteindelijk om 18.00 in Wemeldinge aan te komen. Toch nog 7 uur bezig, waarvan enkele uren lekker zeilend op een nog redelijk drukke Oosterschelde.

samen op weg Zaterdag 29 September vertrekken we om 10.00 richting Hansweert. Bij de Postbrug kregen we de Joint Venture in zicht waarna we twee dagen onafscheidelijk zijn gebleven. Om 12.00 onder zeil de Westerschelde op, 1,5 knoop stroom mee en goed op de scheepvaart en de geulen lettend. Veel grote schepen bewonderd, waaronder de windjammer “Stad Amsterdam”, die aan Sail Antwerpen deelnam en een vrachtje landrotten het grote water had laten zien en nu richting Vlissingen koerste. Later in de middag liep ze ons weer op, waardoor we haar eens van dichtbij en aan

PZV ZEEZEILEN 4 - DECEMBER 2000

alle kanten konden bewonderen. Toch apart zo’n nieuw “oud” schip. Na een uurtje wachten voor de tijsluis van de jachthaven op de linkeroever van Antwerpen konden we om goed 5 uur naar binnen waarbij op de Schelde de snelheid van de nog steeds opkomende tijstroom van zo’n 3 knoop opviel.

waarom je dat allemaal doet Uit de diverse avondmogelijkheden koos toch iedereen voor mosselen eten op z’n Provençaals, mede op aanraden van viskenner Jan de Vin. Het restaurant van de jachthaven ligt aan de oever van de Schelde met een fraai uitzicht over het water met al zijn avondlichtjes. Niet verwonderlijk dat alle pannetjes leeg gingen en de witte wijn niet aan te slepen was. Niet alleen Jan bleef maar dorst houden. Vis moet zwemmen, nietwaar. Zondagochtend weer vroeg op. Na een paar 100 liter rode diesel tanken (90 cent/ liter prijsverschil!) om 08.00 de jachthaven weer uit omdat de tijsluis maar

kort open is. De zeilen weer omhoog, met spoedig daarna ook de zwarte kegel erbij. Drie uur later met veel afgaande stroom mee en keurig in tweemans konvooi weer voor de sluis van Hansweert. Op zondag was er duidelijk minder scheepvaart op de Westerschelde dan de dag ervoor. Anderhalf uur later het kanaal bij Wemeldinge weer uit en weer rustig zeilend met uitgeboomde fok en bulletalie op de giek richting noordoost. Krammersluis en Volkeraksluis door en om 18.40 uur, 11 uur na het vertrek uit Antwerpen, geheel volgens planning, afgemeerd in Noordschans. In drie dagen dus toch zo’n 25 uur lekker op het water gezeten, iets meer met motor dan zeilend maar vooral met veel plezier. Peter is een heel relaxed schipper. Na Zeezeilen van oktober gelezen te hebben weet ik dat zijn belevenissen voorafgaand aan de “Kommer en Kweltrofee” daar ongetwijfeld aan hebben bijgedragen. Gewoon, een schip moet lekker varen en je moet genoeg ruimte aan boord hebben. Hij heeft zelfs een echte werkplaats aan bakboord en dat is erg handig als er onderweg nog iets moet worden aangepast. Ook dwars in een sluis liggen vindt hij helemaal niet erg. “Moet kunnen”, zeker als iemand een sluisbolder mist……”Daar leer je juist van”, zegt ie. Als Eindejaarstocht was het wat magertjes met 2 schepen van de PZV, maar de deelnemers hebben zich uitstekend vermaakt en de Provençaalse mosselen zijn heel goed gevallen. Schippers, nogmaals bedankt door alle opvarenden. En voor Lourens Penning het advies om de volgende keer wat eerder te beginnen met regelen, dan komen de deelnemers waarschijnlijk als vanzelf.

BOORDRECEPT

Boordrecept: Schegakesa

an boord van de Poesterd zijn we gewend om te improviseren. We eten immers alles. Om te knagen wordt ons tijdens een reis over zee van alles aangeboden. We eten plichtmatig, soms met genoegen. Je moet immers eten want anders overvallen je de enge ziektes waarover de dokter veel in ons cluborgaan heeft geschreven. Waarom is het eigenlijk nodig om een gerecht in Zeezeilen als scheepsgerecht te publiceren? Je kunt immers alle mogelijke ingrediënten in een pan laten pruttelen tot een gerecht. Zowel thuis als op de boot. Karrenvrachten kaakjes heb ik al verorberd. Maar als ik word uitgenodigd om te schrijven over een scheepsgerecht dan is dat niet het eerste wat in me opkomt. Nee, dat is schelvis en garnalen in kerriesaus. Kort gezegd Schegakesa. Echt, heel lekker.

In Schegakesa is alles vervangbaar maar niet de kerriesoep. Eigenlijk is de beperkte beschikbaarheid van kerriesoep de enige reden om het recept van

Ons Schegakesa gerecht hoeft niet per definitie te bestaan uit schelvis en garnalen. Nee voor ons schippers is kerriesoep uitsluitend van belang. In alle supermarkten van Ramsgate, Londen, Boulogne, Eastborne en Brighton heb ik gezocht naar kerriesoep om aan boord te kunnen genieten van Schegakesa. Maar tevergeefs, gewoon niet te koop. Zorg dus dat je kerriesoep aan boord hebt. In heel Nederland overal te koop, niet alleen in luxe super Albert Heijn maar ook bij de ALDI! Het is me een raadsel waarom kerriesoep buiten onze landsgrenzen niet te koop is. Maar het zij zo.

Dankzij bereidwillige medewerking van Marie José, m’n vrouw en maatje, hier het recept. De beschreven benodigdheden zijn goed voor vier personen.

Wim Becker dit scheepsgerecht in Zeezeilen op te nemen. Een dringend advies dus, zorg voor voldoende voorraad voordat je uit Nederland vertrekt.

De boter, of wat er op lijkt, in een pan verhitten. Ui, champignons en eventuele andere lekkermakers 5 minuten zachtjes bakken. Daarna de kerriesoep, crème fraîche en melk toevoegen. Daarbij is de kerriesoep van eminent belang, de rest kan worden vervangen door surrogaten. Al roerende alles zachtjes aan de kook brengen. Stukjes vis en garnalen erdoor roeren. Doe het deksel op de pan en laat de prut in een minuut of zes zachtjes gaar koken. Als finishing touch op smaak brengen met peper, en bieslook of ander strooispul. Daarna lekker opeten met rijst en worteltjes. Voor het klaarmaken van rijst kan je de beschrijving vinden op het pak en voor de worteltjes openen we (ook) dit keer een blik.

NU AAN DE SLAG. De vis in blokjes van 3 cm snijden. Bij versgevangen makreel is dat geen probleem. Als de vis nog bevroren is dan natuurlijk eerst laten ontdooien. Ui pellen en snipperen. Champignons, als je ze hebt, in plakjes snijden. De bieslook fijn knippen of het potje met vervangend strooigoed klaar zetten. Nu wordt het serieus.

Benodigdheden • • • • • • • • •

400 g schelvis filets (diepvries). Dit kan natuurlijk heel goed worden vervangen door makreel die je met de paravaan hebt gevangen. 1 kleine ui. Deze is onvervangbaar, maar meestal heb je er voldoende aan boord omdat ze onvervangbaar zijn. 250 fijne champignons. Wat mij betreft kan het ook zonder maar het staat wat gevarieerder. 20 sprietjes bieslook. Deze kunnen best worden vervangen door strooigoed uit een of ander specerijen potje. 25 gram boter. Dit is alleen maar te vervangen door margarine. Meestal heb je dit spul wel aan boord. 450 ml kerrie soep. Onvervangbaar. Dit moet je in voldoende hoeveelheden aan boord hebben! 125 ml crème fraîche. Dit kan je best vervangen door koksroom die beter houdbaar is. 1 dl melk. Verse melk is natuurlijk optimaal maar met wat improvisatie met beschikbare ingrediënten is best wel iets te produceren. 100 gram Noorse garnalen. Vers is heel mooi. In blik zijn ze overal te koop.

PZV ZEEZEILEN 4 - DECEMBER 2000

ZOMERACTIVITEITEN 2001

Zomeractiviteiten 2001 Harry van Leeuwe

n 2000 zijn er 3 activiteiten georganiseerd door de Zomer Commissie, dat wil zeggen een 48-uurs tocht, een tocht naar Rotterdam waar de ‘Team Philips’ zou liggen, en een tocht naar Antwerpen in het najaar. Intussen hebben wij natuurlijk ook nog om ons heen gekeken, om te zien wat we volgend jaar zouden kunnen doen. De huidige manier van werken levert namelijk niet direct een geweldige respons op (2 boten per activiteit). Dit kan liggen aan het soort activiteiten dat wordt aangeboden, onze organisatie daarvan, de agenda druk bij de leden, etc.. Vandaar een zoektocht naar een andere aanpak. De activiteiten die andere Watersportverenigingen organiseren, met wisselend succes, bieden echter weinig houvast, want daar liggen de leden met hun boten in een haven. Andere zeilers

verenigingen, zoals de Vereniging van Toerzeilers hebben een veel formelere opzet en een grotere dekking (2500 leden, voornamelijk bootbezitters) met een landelijke organisatie en 9 regionale afdelingen (hun website is trouwens best aardig). Een andere zeilers vereniging is “Genosea”. Hun aanpak voor een vereniging van bootbezitters en opstappers lijkt meer houvast te bieden. Zij organiseren al 14 jaar (zee)zeiltochten op basis van de volgende regels: • voor de leden en door de leden • in het najaar een peiling voor welke mogelijke tochten belangstelling bestaat • per zeiltocht een coördinator die het trekt/organiseert • bij voldoende belangstelling gaat een tocht door • kosten voor rekening van de deelnemers

En waarom een aanpak die zich bewezen heeft, niet overnemen in een voor PZV aangepaste vorm? Vandaar dat voor 2001 de Zomer Commissie het volgende wil voorstellen. In het kader op de volgende pagina vind je een aantal voorstellen voor mogelijke tochten (met ruimte om zelf met een idee te komen). Je kan je belangstelling kenbaar maken bij een van de commissie leden, vóór 7 Januari. De Nieuwjaarsborrel is gekozen als sluitingsdatum, aangezien dan nog een groot aantal leden elkaar spreekt. Bovendien moeten we in het eerste Zeilen nummer van 2001 een programma kunnen plaatsen. De commissie zal voor die tochten waar belangstelling voor is, een van de leden vragen als organisator/ trekker op te treden (en zal hem daarbij qua aanpak ondersteunen).

WATERSPORTSPECIAALZAAK HERMAN LIEVEN BV

Service heeft bij ons nog betekenis In zomer en winter leveren wij de grootste HERMAN LIEVEN BV sortering voor zeilen motorboot. Apparatuur, verf, WATERSPORT kaarten, boeken en een gespecialiseerde collectie waterdichte- en thermokleding.Informeer naar onze Oostwal 6 5211 RC Den Bosch klantenkaart voor aantrekkelijke kortingen Telefoon 073-6131763/Fax 073-6130

PZV ZEEZEILEN 4 - DECEMBER 2000

ZOMERACTIVITEITEN 2001

Voorgestelde zomeractiviteiten 2001 1. Tocht rond de eilanden Een tocht vanuit een haven in Zeeland, en met de klok mee of er tegen in over het Volkerrak, Oosterschelde, Roompot en open zee, via het Haringvliet terug. Een tocht die prima te doen is in een weekend onder praktisch alle omstandigheden. 2. 48-uurs tocht Een tocht met de focus op doorzeilen, wachtlopen, havens aanlopen in het donker, en onmiddellijk weer uitlopen in het donker (havengeld is bij deze tocht nul); en dat vanaf vrijdag tot zondag avond. Hoe ver je komt is afhankelijk van het weer, en of je een behoorlijke warme maaltijd kunt klaarmaken is afhankelijk van de golfhoogte. 3. Nieuwe leden tocht Natuurlijk is voor nieuwe leden vaak de Ramsgate DE kennismaking met PZV. Maar je kunt er meer uit halen als je zelf het initiatief neemt, en voor de huidige leden is dit een manier om hun ‘kringetje’ eens uit te breiden. 4. Een wegbreng-tocht Wil je een keer echt wat verder weg in je vakantie, en dus iets verder als de noordzijde van Bretagne of meer tijd aan de Zweedse/Noorse kust; organiseer dan je eigen wegbreng-tocht en maak daarvoor gebruik van AL het potentieel wat de vereniging jou te bieden heeft. 5. “Kommer-en-kwel” weekend Het laatste weekend is iets wat al een lange tijd geleden zich heeft afgespeeld. Vooral leerzaam en leuk, om gezamenlijk eens te oefenen met noodsituaties zoals geen roer, geen mast, een gewonde in de kuip of kajuit, en een bemanning die het ook niet weet, maar gelukkig wel allemaal een mening hebben. Levert veel stof tot gezellig napraten en herinneringen ophalen. 6. Zeiltrim weekend Nou eens echt op de laatste 0.1 knoop snelheid letten, en die 3 graden die je hoger aan de wind zou kunnen zeilen. Gelukkig zijn er ‘academisch’ gevormde wedstrijdzeilers in onze vereniging die ons daar in wegwijs kunnen maken (en het bespaart je een ritje naar Enkhuizen). 7. Manoeuvreer weekend Hoe beheers ik mijn (huur)boot onder verschillende omstandigheden. Op de motor aanleggen aan lagerwal, en nog wegkomen ook; single-handed een sluis nemen, ankeren; en alleen op zeil alles nog eens over doen. De uren gaan snel voorbij voordat je het gevoel hebt het echt in de hand te hebben. 8. Belgische kust tocht Vanuit Zeeland goed te bereiken, en toch doen we dat veel te weinig. Zeebrugge, Blankenberg of Oostende is goed te doen, het eten is er zonder meer goed, en de diesel een stuk goedkoper. Allemaal redenen om een weekend tocht naar die kust te organiseren, en elkaar te stimuleren om nu eens wel te doen wat je allang van plan was. 9. 24-uurs wedstrijd of tocht Elk jaar zijn er wel een aantal schippers die er zin in hebben, en er ook goede herinneringen aan hebben overgehouden. Maar er zijn meer schippers die er wel zin in hebben, als dat er werkelijk meedoen. Het gedoe om opstappers te vinden voor het overvaren van de boot naar een van de startplaatsen aan het IJsselmeer, en voor de tocht of wedstrijd zelf schrikt toch te vaak af. Een trekker en aanspreekpunt zou hier al wonderen kunnen verrichten. 10. Jouw eigen idee Je begrijpt al helemaal niet waarom die commissie daar zelf niet mee komt; dus zal je er nu voor zorgen dat het wel gaat gebeuren. Maak je belangstelling kenbaar, tot en met de Nieuwjaarsborrel op 7 Januari, bij een van de Zomeractiviteitencommissie leden: Geert van der Putten Molenstraat 84 5554 TV Valkenswaard Ge.putten@wxs.nl 40 – 20 16 933

Lourens Penning Sint Lambertusstraat 1 5615 PG Eindhoven Ingeborg.Zwolsman@wxs.nl 040 – 24 49 246

Harry van Leeuwe De Glazenmaker 45 5506 EM Veldhoven harry.van.leeuwe@philips.com 040 – 25 44 738

PZV ZEEZEILEN 4 - DECEMBER 2000

RAMSGATE 2001

Ramsgate 2001……... In de ALV van april 2000 liet de Ramsgatecommissie al weten toch graag wat puntjes op de i te willen zetten om het voor de commissie wat prettiger werken te maken. Namens de commissie beschrijft Lidia hier welke problemen ze zoal tegenkomen en wat U kunt doen om die te voorkomen. Lidia Roesink

et begint met de inschrijving. Iedereen hoort zich persoonlijk in te schrijven, dat lijkt logisch, maar het gebeurt niet altijd. Enkele voorbeelden: Opstappers melden zich aan op schepen die niet meegaan, schippers melden bemanning aan die niet meegaat, schippers melden bemanning aan die niet inschrijft maar wel mee wil. Hoe kwamen wij achter de juiste toedracht? Juist: bellen! We gaan met ingang van de komende Ramsgate ervan uit dat de schipper zijn bemanning opgeeft. Geeft een bemanningslid zich op voor een boot, dan heeft hij/zij dat overlegd met de schipper en moeten de aanmeldingen dus kloppen. Niet wij bellen erachteraan, maar degene op het inschrijfadres (Paul v.d. Kamp) wórdt gebeld. Foto’s Het is niet nodig ieder jaar dezelfde pasfoto te sturen, die belandt in de prullenbak. De commissie bewaart namelijk alle pasfoto’s, ook van niet-leden. Een ’update’van je smoel na een aantal jaren is echter altijd welkom. Daarnaast missen we ieder jaar weer ‘smoelen’ van niet-leden, terwijl iedereen het smoelenboek wel een heel handig spieklijstje vindt. Hamer er bij je introducees dus op dat die een pasfoto meesturen. Waarom is het smoelenboek dan toch ieder jaar weer compleet? Juist: wij bellen! Ervaring We vragen je ieder jaar weer om je ervaring op te schrijven wat maar een paar 34

PZV ZEEZEILEN 4 - DECEMBER 2000

minuten werk is. De reden is dat de commissie nog wel eens van samenstelling verandert én je inmiddels het een en ander bijgeleerd kunt hebben of je hebt ervaring opgedaan die wij nog niet kennen. Wat doen wij bij twijfel? Juist: bellen!

mann-organisatie. Het zou voor ons prettig zijn als iedereen de inschrijfprocedure volgt, want zoals jullie inmiddels wel zullen snappen is het een heel gebel voor de commissie om het voor iedereen een leuke vakantie te laten worden. Veel van die telefoontjes zijn onnodig.

Betalen Op de Nieuwjaarsreceptie horen we vaak al van mensen dat ze wel of niet meedoen dat jaar (al zonder dat er een tochtplan bekend is). Meedoen is dus al vroeg duidelijk voor die persoon, maar waarom dan niet op tijd betalen? Gebeurt dat niet? Juist: dan bellen we!

Laat aan- en afmelden Dit is lastig en vergt nogal wat improvisatie. Als je je aanmeldt voor de tocht betekent dat een commitment tegenover de club en je medebemanning, noodgevallen daargelaten. Maar de club vergoedt je de gemaakte administratiekosten als altijd (ƒ25.-). Daarnaast beraden we ons op een vergoeding naar de bootbemanning als er b.v. al boodschappen zijn gedaan voor de tocht.

Meedoen Als je weet dat je meedoet, stuur het formulier dan snel terug. Het moeten ronselen van schepen of bemanningen bij een tekort aan het een of het ander is dan sneller duidelijk voor ons. Ontstaat er een tekort? Juist we bellen! Voorkeur-bemanning Houd rekening met het doel van de PZV om het zeezeilen te bevorderen. Dat kan niet als de bemanning niet evenwichtig van kwaliteit over de diverse schepen wordt verdeeld. Je kunt altijd opgeven met wie je graag of absoluut niet wilt varen maar houdt dat beperkt alsjeblieft en wees gastvrij tegenover eens een andere bemanning dan je altijd had. Wat doen we bij problemen? Juist: we bellen! Opgeven als lid Voor een tweede keer mee als niet-lid mag niet. Dus geven mensen zich dan op als lid. Doen ze dat niet? Juist: we bellen ze! Of ze schrijven op het inschrijfformulier dat ze zich opgegeven hebben als lid. Is dat zo? En waar is dan de pasfoto, bij ons of bij Peter Veger? Hoe komen we daarachter? Juist: we bellen! Laten we het leuk houden We organiseren ieder jaar de Ramsgatetocht met plezier maar we doen het ook in onze vrije tijd en zijn geen Necker-

Informeel of formeel We kunnen natuurlijk héél erg streng gaan doen, maar laten we het gezellig houden. Wel eisen we nu van nieuwe leden dat ze vóór 1 maart als lid zijn toegelaten. Houd daarbij rekening met het feit dat voor die datum de post heen en weer moet, je inschrijfgeld betaald moet hebben en het bestuur een vergadering voor 1 maart moet hebben gehad om te accorderen. Ben je na 1 maart als lid toegelaten, dan kun je wel mee maar je betaalt de niet-lid prijs. Dat om er een beetje druk op te zetten en initiatief van het aankomend lid te eisen. Die nieuwe leden lezen dit natuurlijk niet, vandaar bij deze een oproep aan de leden die een nieuw lid mee aanmelden: spoor ze aan om zich op tijd op te geven. Juist: BEL ZE!

OPLOSSING SUNSHINE'S DILEMMA

Sunshine’s dilemma: de oplossing

e wind is bij de start ZZO, parallel aan de kustlijn. Omdat de zon uitbundig schijnt wordt het geleidelijk warmer. Water warmt relatief langzaam op (grote warmtecapaciteit), zodat de temperatuursstijging gedurende de dag boven zee niet spectaculair te noemen is (hoog-

Cisca Goedhart stens enkele graden). Maar het strand en het land daarachter worden wel flink opgewarmd. Daardoor wordt de lucht daarboven sterk opgewarmd en data kan 10 tot soms 20 graden schelen met de lucht boven zee. De lucht boven land zet uit (de luchtdichtheid wordt kleiner), waardoor de lucht lichter wordt en opstijgt. Dit creëert lage druk boven land. De atmosfeer streeft altijd naar een evenwicht en zal proberen de luchtdruk overal gelijk te krijgen. De koudere en zwaardere lucht boven het zeewater zal naar het land gaan stromen (wordt aangetrokken door de lagedruk). Maar er stroomde al lucht parallel aan het strand (de ZZOwind). De zeewind zal dan ook niet meteen loodrecht op het strand gaan staan. De twee windrichtingen (vectoren) worden naar sterkte bij elkaar opgeteld. Aangezien met het toenemen van de tijd (tot halverwege de middag) het strand warmer wordt, zal de zeewind sterker worden. De werkelijke wind draait dan ook geleidelijk meer naar het land. In ons dilemma wordt de wind dan ook meer aanlandig en zal na een draaiing van 45 graden op ZZW uitkomen.

INVLOED ZEEWIND Afhankelijk van de sterkte van de oorspronkelijke wind en het verschil in temperatuur boven zee en land, zal zeewind veel of weinig grip krijgen op de windrichting en -sterkte. Denk maar aan die windstille zonnige zomerdagen waarbij een maximumtemperatuur van 32 graden (in de schaduw!) wordt verwacht. ‘Iedereen’ gaat naar het strand om daar lekker te bakken. Op zo’n dag blijkt dat er vroeg in de middag al een flinke zeewind ontstaat en het behoorlijk fris wordt aan het strand. Het andere uiterste is een prachtige zonnige dag met een vrij krachtige oostenwind. Het ontstaan van de zeewind aan onze westkust doet de zgn. “achtergrond”-wind nu wel afnemen, maar kan deze niet overtreffen. De wind wordt zwak, maar blijft oostelijk, zodat het juist nog warmer op het strand is dan elders in het land. DE BESTE SLAGEN De beste slagen zijn: vanaf de start eerst richting zee, daarna richting strand. Omdat het niet verstandig is twee lange slagen te maken, worden na een lange slag twee korte slagen gemaakt alvorens naar de bovenwindse boei te komen. Bij deze laatste lange BB-slag is de wind intussen naar zuid gedraaid, zodat de hoek naar de ton meer dan 20 graden gunstiger is dan in het begin van de wedstrijd. Vanaf de boventon gaan we eerst richting strand (BB-slag). Naarmate de wind verder draait naar ZZW wordt de SB slag (richting zee) gunstiger. De SB-slag zal dan ook langer zijn dan de BB-slag: naarmate we dichterbij de finish komen, kan er directer op af worden gevaren.

PZV ZEEZEILEN 4 - DECEMBER 2000

VERSLAG ALV

Verslag van de Algemene Ledenvergadering PZV gehouden 4 november 2000 in het Vestzaktheater te Son

Wim Laauwen, secretaris

r zijn 48 leden aanwezig. Afzeggingen werden ontvangen van: Wim Braun, R.den Cauberg- Huygen, Ron van Dootingh, Mac Dekker, Hein Heezemans, Otto Klooster, Koos de Laat, Boudewijn Lacroix, Bert Michels, Riet Nauta, Ria en Dick Nieuwenhuijsen, Arie van der Padt, Ankie en Klaas Rooijens, Ellen Spijkerman, Cees Trouwee, Tjits en Jan de Vin, Matthieu Vrolijks. 1. OPENING Mededelingen De voorzitter verwelkomde acht nieuwe leden te weten: Maarten van Herk, Co de Heus, Henk Nauta, Hans Stevens, Rob van Oevelen, Jan Schoen, Josa Sibbes en Jan Vermeulen. In de loop van dit jaar zijn twee leden overleden: John Coxon en Ria Hempenius. De vergadering neemt enkele ogenblikken stilte in acht om deze leden te gedenken. Op 3 november heeft Piet Dijkema afscheid genomen van Philips. De voorzitter memoreert dat Piet vanuit zijn Philips-functie de vereniging vele keren heeft gesponsord en bedankt hem hiervoor. Op 7 januari wordt de Nieuwjaarsborrel gehouden in de Trafalgar Pub. Na de borrel wordt ter afsluiting van het lustrumjaar door de Trafalgar Pub een buffet aangeboden. Het bestuur ondersteunt dit initiatief met een kleine subsidie. Ingekomen stukken Het verslag over 1999 van de Kascommissie. 2. VERSLAG ALV VAN 7 APRIL 2000 Het verslag wordt met dank aan de secretaris goedgekeurd. Naar aanleiding van het verslag vermeldt de voorzitter dat de in april ontbrekende schriftelijke verkla-

PZV ZEEZEILEN 4 - DECEMBER 2000

ring van de Kascommissie werd ontvangen. Voorts is, zoals tijdens de rondvraag werd toegezegd, de aanmeldingsprocedure van nieuwe leden aangepast. Door het gebruik van e-mail wordt de procedure versneld. Voor de mensen die zich per e-mail aanmelden en geen bekenden in de vereniging hebben, tekent het bestuur. Deze mensen krijgen een begeleider toegewezen uit het bestuur of een van de commissies. In Zeezeilen nr. 2 van dit jaar heeft de voorzitter de nieuwe procedure beschreven. 3. CONTRIBUTIEVOORSTEL In 1999 werd een nadelig saldo van ± fl 2000.- geboekt en in 2000 werd een tekort van fl. 6000. - begroot. Een deel van beide tekorten is structureel ten gevolge van: een hogere reservering voor de lustrumviering, hogere kosten van Zeezeilen, hogere verzendkosten mailings, reiskosten commissieleden en ontwikkeling van internettoepassingen. Het bestuur acht een financiële reserve (excl. de reservering voor het lustrum) ter hoogte van de jaarlijkse contributie wenselijk. Om de reserve op dit niveau te handhaven wordt voorgesteld de contributie met ingang van 2001 van fl. 50. naar 30 Euro te brengen. Desgevraagd antwoordt de penningmeester dat de reserve op een spaarrekening staat en niet is belegd. De vergadering gaat akkoord met de voorgestelde contributieverhoging. 4. WINTERCOMMISSIE Yvonne Laauwen geeft een korte opsomming van het winterprogramma. 25 november bezoek Krammersluizen waarvoor 60 aanmeldingen zijn ontvangen, 13 en 20 januari aanwijzingen voor het examen Vaarbewijs I en II, 25 januari workshop veiligheid op zee, 15 februari presentatie over de door Philips gesponsorde zeiltocht naar Antarctica, 24 maart

theorie en praktijk van dieselmotoren bij Vetus in Schiedam. Voor alle activiteiten worden t.z.t. uitnodigingen verstuurd. 5. ZOMERCOMMISSIE Harry van Leeuwe kijkt terug op het afgelopen seizoen en ontvouwt de toekomstige plannen. Zoals bekend zijn de deelnemers aan de Ramsgatetocht dit jaar na een eerste stormachtig weekend in twee groepen uiteen gevallen. In Zeezeilen nr. 3 is een aanzet voor een discussie hierover gegeven. Tijdens de vorige ALV is door Lidia Roesink duidelijk gemaakt dat de aanmeldingsprocedure voor de Ramsgatetocht aanscherping behoeft. In Zeezeilen nr 4 wordt deze procedure beschreven. Lidia vraagt een ieder mee te werken, zodat de werkzaamheden van de commissie worden verlicht. De 24 uurs tocht en de tocht naar Antwerpen trokken weinig deelnemers. De commissie wil voor het volgend seizoen daarom anders te werk gaan. In Zeezeilen nr. 4 zal om suggesties worden gevraagd voor zomertochten. Vervolgens wordt de belangstelling voor de suggesties gepeild en worden er keuzes gemaakt. Het is de bedoeling om voor elke tocht uit de leden een projectleider te benoemen met als doel de leden meer te betrekken bij het slagen van de tocht. In Zeezeilen nr. 4 volgt hierover een publicatie. In Zeezeilen nr. 1 van het volgend jaar wordt vervolgens het zomerprogramma bekend gemaakt. 6. ZEEZEILEN De nieuwe vormgevers hebben met het laatste nummer laten zien dat ze het vak van vormgeven al onder de knie krijgen. Het blad ziet er goed verzorgd en kleurrijk uit. Ook inhoudelijk is het blad interessant. Docus nodigt de leden uit om bij te dragen aan de inhoud. “Ook al denkt

VERSLAG ALV

u dat u niet goed kunt schrijven, dat geeft niets want de redactie kan de ingediende stukken zo nodig wat bijschaven” aldus Docus. Een punt van zorg is dat enkele advertenties komen te vervallen. Ook hiervoor vraagt Docus inbreng van de leden. Ideeën voor nieuwe adverteerders zijn van harte welkom. Communicatie. Het aantal abonnees van de mailserver is nog te klein. De ledenadministratie heeft ruim honderd e-mailadressen geregistreerd. Hiervan heeft slechts de helft zich aangemeld bij de PZV mailserver. In ieder nummer van Zeezeilen staat aangegeven hoe je abonnee kunt worden. Een ieder wordt gevraagd zijn/haar e-mailadres bij de ledenadministratie op te geven en zich bij de mailserver aan te melden. Website Er is een website gemaakt op het Intranet van Philips. Deze site bevat algemene informatie over de vereniging. Naar aanleiding van deze site hebben zich ook nieuwe leden uit Amerika en Azië aangemeld. Peter Veger heeft de kennis en de mogelijkheden om een website voor internet te maken. Voor het onderhoud van de site moeten nog mensen worden gevonden. Ook moet het bestuur nog een beslissing nemen over de kosten die kunnen liggen tussen de 0 en 1000 gulden per jaar. Er ontstaat nu een levendige discussie. Een aantal mensen is van mening dat e-mail binnen de vereniging een geaccepteerd communicatiekanaal moet zijn, voordat een website wordt opgezet. Anderen zien nu al de vele voordelen van een goed onderhouden website. Er zijn twee principieel verschillende mogelijkheden voor de opzet van een website, passief en actief. Passief: algemene informatie over de vereniging en inzage in het verenigingsprogramma. Actief: naast de hiervoor genoemde gegevens ook informatie waar mensen op af komen zoals b.v. de gegevens voor het bijwerken van zeekaarten. Uit de opmerkingen van de vergadering blijkt dat men verwacht dat uiteindelijk een actieve website gemaakt zal moeten worden. Dat vraagt echter om actief onderhoud. Voorts is het essentieel dat

eerst gebruik van internet (e-mail) binnen de vereniging gemeengoed moet zijn. Het gebruik van e-mail moet worden gestimuleerd. Het bestuur gaat intussen door met de voorbereiding van een eventuele website. Afgesproken wordt tenslotte dat mailings voortaan zowel per post als per e-mail (via de mailserver) zullen worden verstuurd. 7. VIERDE LUSTRUM Dico van Ooijen deelt mee dat de nog ontbrekende, maar reeds door de leden bestelde fleeces bij de nieuwjaarsborrel beschikbaar zullen zijn. Ook zullen er dan nog ± 20 fleeces beschikbaar zijn voor aankoop door de leden. De financiële afwikkeling van het lustrum zal voor het einde van het jaar plaats vinden. Er wordt geen negatief resultaat verwacht. Dico wijst er nog eens op dat Philips Drachten met het beschikbaar stellen van een tjalk en een boeier en een aantal prijzen een geweldige sponsor is geweest. Ook Philips Vastgoed Beheer & Diensten ( Piet Dijkema) heeft door het beschikbaar stellen van de bus een substantiële bijdrage geleverd. Dico was tevreden met het aantal van 120 deelnemers. Ook het optreden van “De Spuigaten”, het dameskoor en het cabaret had hij bijzonder gewaardeerd. De lustrumcommissie zal na afwikkeling van de financiën tijdens de volgende ALV worden gedéchargeerd. 8. RONDVRAAG Martin Droogh deelt mee dat Bep Delissen penningmeester is geworden van de commissie Zeezeilen en dus geen lid meer kan zijn van de kascommissie. De commissie zal nu bestaan uit Haye van der Werf en Jacques de Beule. Henk Nauta biedt zich aan als reservelid van de kascommissie. Peter Veger rapporteert over de ledenadministratie. Na een terugloop van het aantal leden in 1998 en 1999 is in 2000 dankzij de PR activiteiten weer een toename bereikt. De vereniging telt nu 251 leden.In 2000 hebben 53 mensen informatie gevraagd, verwacht wordt dat hiervan 27 mensen lid zullen worden. Hans Stevens, een nieuw lid vraagt hoe hij aan bemanning kan komen. Hij wordt verwezen naar Emile van Thiel. Andere mogelijkheden zijn het raadplegen van zijn begeleider of via de PZV mailserver.

Adrian Snoodijk heeft zich gestoord aan het stukje van Docus Heringa over de Ramsgatetocht in Zeezeilen nr. 3 en wil hierop reageren. Docus vraagt hem om de discussie daarover in Zeezeilen te voeren. Hij heeft het stuk niet geschreven in zijn hoedanigheid van bestuurslid en is van mening dat de discussie niet in de ALV thuis hoort. Tot slot vraagt Docus aan de aanwezigen om de brochure te gebruiken en te verspreiden. Hij wijst er op dat het kengetal van het vermelde telefoonnummer 0499 moet zijn in plaats van 040.

OPROEP!

e ledenadministratie heeft geen adreswijziging ontvangen van Jon Richters, Meinhardt Schmidt en Theo Vonk. Mocht iemand een van deze adressen kennen, graag meteen doorgeven aan de ledenadministrateur Peter Veger, 0499 373994, veger@iaehv.nl. Indien op deze oproep geen reactie komt moeten ze uit het bestand worden geschrapt. Hun schuld is daarmee niet vervallen. Dus, een ieder die verhuist, graag een adreswijziging naar de ledenadministratie!

PZV ZEEZEILEN 4 - DECEMBER 2000

MONSTERROL EN COLOFON

MONSTERROL OVERLEDEN Ria Hempenius, Marijke van Lummel NIEUWE LEDEN Co de Heus Boudewijn Lacroix Ton Lubberdink Ed Mulkens Jack Emans Bep de Jongh Henk Nauta Jan Vermeulen ADRESWIJZIGINGEN Gert de Koning Camiel Richard Paul Romberg Ate Vogelsang

Riel 9 Donk 146 Fl. Nightengalestraat 105 Hellebroekerweg 19A Sint Gertrudisstraat 1 Dirk Hoogenraadstraat 129 Mathenesserlaan 301c Mauritslaan 9

5647 LB Eindhoven 4824 CZ Breda 6441 HV Brunssum 6363 AA Wijnandsrade 6051 BR Maasbracht 2586 TE ‘s Gravenhage 3021 HK Rotterdam 5684 LD Best

Schuttersbergweg 49 Lohmühlenstraße 13a

6823 KG Arnhem D-52074 Aachen Duitsland

040-2117528 076-5427977 045-5252808 045-5243673 0475-462980 070-3509827 010-4767835 0499-329199

lubbe122@hotmail.com mulkense@cuci.nl

vermeule@iae.nl

078-6933336 49-241-7508883 0475-534740

WIJZIGINGEN E-MAILADRESSEN Per 26/10/2000 verzonden aan allen die bekend zijn bij de mailsever, zie Colofon EMAIL REFLECTOR. WIJZIGINGEN BOTENLIJST Eigenaar Naam boot Pieter de Jong Annies

Type Kirie Feeling 1040

Lengte 10,4 m

Romp Wit

Spi

Zeilnr

Thuishaven Enkhuizen

ZEEZEILEN, het verenigingsblad van de Zeezeilvereniging van Philipsmedewerkers PZV (verschijnt 4x per jaar)

BESTUUR Ab Pasman, voorzitter Wim Laauwen, secretaris Martin Droogh, penningmeester Yvonne Laauwen, winteractiviteiten Harry van Leeuwe, zomeractiviteiten Docus Heringa, Zeezeilen

Vondelstraat 25 Eifellaan 8 Stationsstraat 62 Loderstraat 34 Wal 10 Acacialaan 10

5691 XA Son 5691 JW Son 5461 JW Veghel 5652 NS Eindhoven 5501 HK Veldhoven 3911 GD Rhenen

LEDENADMINISTRATIE, INFORMATIE LIDMAATSCHAP, BOOTADMINISTRATIE Peter Veger Prins Hendriklaan 18 5684 GP Best

0499-472825 0499-472135 0413-352929 040-2480029 040-2544738 0317-615751

ab.pasman@philips.com wlaauwen@planet.nl martin.droogh@12move.nl maarten.holdrinet@planet.nl harry.van.leeuwe@philips.com docus.heringa@12move.nl

tel 0499-373994

veger@iaehv.nl

E-MAIL REFLECTOR: pzv@dataman.nl Het medium voor directe berichtgeving naar alle aangesloten PZV-leden, zoals voor distributie van gewijzigde e-mailadressen. Aanmelden d.m.v. e-mail met inhoud “subscribe” aan pzv-request@dataman.nl, geen subject en geen ondertekening. COMMISSIE ZOMERACTIVITEITEN Harry van Leeuwe, voorz. Ramsgate tocht: Lidia Roesink Arie van der Padt, penn.m. Henri Boetzkes Paul van der Kamp Zomeractiviteiten: Geert van der Putten Lourens Penning Eindejaarsweekend: Horst Rudolph

COMMISSIE WINTERACTIVITEITEN Yvonne Laauwen, voorz. Dick Nieuwenhuijsen, penn.m. Reino Nauta Peter Slikkerveer Koos de Laat Adrian Snoodijk Emile van Thiel

REDACTIE ZEEZEILEN Docus Heringa, voorz Bep Delissen, penn.m. Willy Delissen, kopij admin. Marijke Laauwen Arend Jan Klinkhamer Louis Richard, eindredacteur Vormgeving: Johan Cranendonk Jan Statius Muller

BETALINGEN Contributies en betalingen voor cursussen, oefenweekenden en advertenties in Zeezeilen moeten worden gedaan aan de respectieve rekeningnummers (zie hieronder). Gelieve bij betalingen steeds de aard van de betaling te vermelden. Voor betaling van de contributie wordt een acceptgirokaart toegezonden. De redactie van Zeezeilen verstrekt advertentietarieven op aanvraag. GIRO REKENINGEN Bestuur Administratie: Commissie Zomeractiviteiten Commisie Winteractiviteiten Redactie Zeezeilen

girorekening 1621722 giro rekening 3222325 girorekening 4103394 girorekening 2939005 giro rekening 5116862

t.n.v. PZV te Veghel t.n.v. PZV Contributie te Best t.n.v. PZV Activiteiten te Roosendaal t.n.v. PZV Winteractiviteiten te Valkenswaard t.n.v. PZV Zeezeilen te Eindhoven

WIJZIGINGEN ADRES OF BOOT Zijn er wijzigingen in Uw adres of in de gegevens van Uw boot, geeft U die dan door aan de ledenadministratie. Deze gegevens worden dan ook in de Monsterrol in dit blad opgenomen. INLEVEREN VAN KOPIJ Kopij inleveren bij Willy Delissen, Wilg 3, 5682 HB Best, tel. 0499-373789, delissen@worldonline.nl. U kunt ons helpen door vooraf aan het schrijven de "Aanwijzingen Opmaak en Aanlevering" op te vragen op bovenstaand adres. De eindredacteur van Zeezeilen loopt een keer door alle artikelen, en kan daarin aanpassingen aanbrengen om de leesbaarheid te vergroten. Bij uitgebreide aanpassingen zal met de auteur contact worden opgenomen.

PZV ZEEZEILEN 4 - DECEMBER 2000

PZV IN KLEUR

PZV in kleur

Kadekout

Jonggeleerd

Uitblazen

PZV ZEEZEILEN 4 - DECEMBER 2000

Watersport & Beroepsvaart

zeekaarten - boeken - instrumenten veiligheidsmiddelen - reparaties - keuringen A-agent: Nederlandse Hydrografische Dienst British Admiralty Prins Hendrikkade 176/50 (bij IJtunnel), 1011 TC Amsterdam Tel 020-427 77 27, fax 020-427 95 66 ma t/m vr 09.00-17.00 uur, za 10.00-16.00 uur van 1 april tot 1 oktober: do 09.00-20.00 uur

PZV ZEEZEILEN 4 - DECEMBER 2000