BASQUEZINEMA 2017 www.epe-apv.com | info@epe-apv.com | facebook & twitter
Estreinaldiak Films / Pelikulak
7 8
Colossal Errementari Handia La higuera de los bastardos Operaciรณ Concha Plan de fuga
Documentaries / Dokumentalak 20 En busca de la ciudad perdida Estrellado Mothertongue
Produkzioan Films / Pelikulak
26 27
Dantza La plataforma Unicon wars
Documentaries / Dokumentalak 30 Arte al agua! Gallo Kuartk Valley Vitoria, 3 de marzo
Film laburrak Ab alio Aprieta pero raramente ahoga Areka Euritan
index For the good times La fiebre del oro Plรกgan Bright lights Si la oscuridad nos lleva Ainhoa Escarabana Vico Bergman
39 34 Film Commissions 44 Zinemaldiak
EstreINALDIAK | Feature films
8 | BASQUEZINEMA ESTREINALDIAK | Pelikula
Colossal CAST & CREW FITXA TEKNIKOA Title Izenburua COLOSSAL 110 min. / color / 2017
Art Direction Arte Zuzendaritza Susan Chan
Cast Aktoreak Anne Hathaway, Jason Sudeikis, Dan Stevens, Austin Stowell, Tim Blake Nelson Direction Zuzendaritza Nacho Vigalondo
Edition Muntaketa Luke Doonan Ben Baudhuin Sound Soinua Brian Lyster A production by Produkzio-etxea SAYAKA PRODUCCIONES Brightlight Pictures Voltage Pictures
Screenplay Gidoia Nacho Vigalondo Executive Production Produkzio Exekutiboa Nahikari Ipiña Direction of Photography Argazki Zuzendaritza Eric Kress
SYNOPSIS SINOPSIA Gloria (Anne Hathaway) is an outof-work party girl who, after getting kicked out of her apartment by her boyfriend, is forced to leave her life in New York and move back to her hometown. When news reports surface that a giant creature is destroying Seoul, South Korea, Gloria gradually comes to the realization that she is somehow connected to this far-off phenomenon. As events begin to spin out of control, Gloria must determine why her seemingly insignificant existence has such a colossal effect on the fate of the world. Gloria (Ana Hathaway) Nueva York utzi eta bere jaioterrira itzultzen da bikotekidea eta lana galtzen duenean. Baina, albistegian Seúl hondatzen ari den munstro erraldoi baten berri ematen dutenean, gertakari arraro horiekin harremana duela konturatzen da. Hondamendia gelditzeko, bere existentzia xumeak mundua aldatu lezakeen gertakari kolosal horretan duen eragina aztertu beharko du.
LINKS ESTEKAK @sheisCOLOSSAL SheIsCOLOSSAL www.sheiscolossal.com
SAYAKA PRODUCCIONES www.sayaka.es contacta@sayaka.es
Pelikula | ESTREINALDIAK BASQUEZINEMA | 9
DIRECTOR’s NOTEBOOK. ZUZENDARIAREN OHARRAK
Nacho Vigalondo
COLOSSAL is a movie in which a universally recognizable story is told through a collision of genres that is, a priori, impossible. On one hand, it reflects the comical romanticism presented by American independent film over the last three decades. On the other hand, it refers to kaiju monster movies from Japan, which have become icons of fantastic and catastrophic cinema — definitively bigger than life. Anne Hathaway plays Gloria, a woman faced with sentimental and professional failure who seeks refuge in the town where she grew up, a situation that puts her in an even deeper hole. In the first half of the film, Gloria meets Oscar, played by Jason Sudeikis, a friend from elementary school who becomes a source of financial and emotional support. Many in the audience will come to think this is a story about two people being romantically reunited. But Gloria and Oscar defy the expectations of their characters and venture into territories that will be surprising to their respective fans. All of this without mentioning the giant monster that is attacking the city of Seoul in South Korea! As the relationship develops between Gloria, Oscar and the creature in Seoul, the true nature of this story becomes revealed. COLOSSAL examines how the size of someone’s actions does not have to match the size of its consequences. Gloria learns in a terrible and surprising way the scale of her mistakes. And she discovers that in order to solve her problems she will have to grow — in every way
COLOSSALen istorio unibertsalki identifikagarria kontatzen da, hasiera batean ezinezkoa ematen duen bi generoren arteko talka baten bitartez. Alde batetik, azken hiru hamarkadetako zine amerikar independentean ematen den erromantiziasmo komikoa agertzen da. Bestetik, Japongo kaiju munstroen pelikulak ukitzen ditu, pelikulen ikono fantastiko eta katastrofiko bihurtu direnak, bizitza bera baino handiagoak. Anne Hathaway Gloria da, porrot sentimentala eta profesionala jasan duen emakumea. Bere jaioterrian bilatuko du babesa, baina egoerak txarrera egingo du. Pelikularen lehen zatian, Gloriak Oscar (Jason Sudeikis) ezagutuko du, sostengu emozional eta finantziero bihurtuko den eskolako laguna. Ikusle askok erromantikoki elkartzen diren bi pertsonen istorioaz ari garela pentsatuko dute. Baina Gloria eta Oscar euren pertsonaiekiko usteak alde batera utzi eta lurralde harrigarrietan barrena murgilduko dira. Hau guztia Seulen, Hego Korea, hiria erasotzen ari den munstro erraldoia aipatu gabe. Gloria, Oscar eta Seuleko izakiaren arteko harremana garatu ahala istorio honen benetako izaera agerian geratuko da. COLOSSALen aztertzen denez, norbaiten ekintzek eta horien ondorioen tamaina ez dute zertan berdinak izan. Gloriak modu izugarrian eta harrigarrian ikasiko du zein den bere akatsen eskala. Eta bere arazoak konpontzeko hazi – zentzu guztietan – beharko dela konturatuko da.
10 | BASQUEZINEMA ESTREINALDIAK | Pelikula
Errementari CAST & CREW FITXA TEKNIKOA Title Izenburua ERREMANTARI (The Blacksmith and the Devil) / ERREMENTARI (EL HERRERO Y EL DIABLO) 95 min. / color / 2017 Cast Aktoreak Kandido Uranga, Eneko Sagardoy, Uma Bracaglia, Ramon Agirre, Josean Bengoetxea, Gorka Aginagalde, Itziar Ituño, Gotzon Sanchez, Maite Bastos, Jose Ramon Argoitia, Iñigo de la Iglesia, Zigor Bilbao, Jon Ander Alonso, Aitor Urtzelai Direction Zuzendaritza Paul Urkijo Alijo Screenplay Gidoia Paul Urkijo Alijo Asier Gerricaechebarria Executive Production Produkzio Exekutiboa Luis de Oza, Ortzi Acosta, Carolina Bang,Gorka Gomez Andreu, Kiko Martinez, Miguel Angel Jimenez, Paul Urkijo Alijo
Associated Production Produkzio Elkartua Ikusgarri Films, Platanoboligrafo Direction of Photography Argazki Zuzendaritza Gorka Gomez Andreu Art Direction Arte Zuzendaritza Izaskun Urkijo Edition Muntaketa Paul Urkijo Alijo Sound Soinua Pablo Bueno A production by Produkzio-etxea Kinoskopik Film Produktion Pockeepsie films Nadie es perfecto Gariza Films The Project With the participation of Basque Government, ICAA, ETB and Euskaltel Eusko Jaurlaritza, ICAA, ETB eta Euskaltelen partaidetzaz
SYNOPSIS SINOPSIA It’s been 8 years since the first Carlist War of 1833. In a small village in the north of Spain, a government commissioner named Alfredo investigates an event that leads to a sinister blacksmithing in the depths of the forest, where lives a dangerous and lonely blacksmith. Villagers in the area tell dark stories about him related to robberies, murders and demonic pacts. Until accidentally an orphan girl called Usue gets to sneak into the mysterious smithy, uncovering the terrible truth behind Patxi the Blacksmith. 8 urte pasatu dira 1833ko lehenengo Gerra Karlistatik. Arabako herrixka batean, Alfredo izeneko Diputazioko komisario bat gertakari bat ikertzen ari da, eta arrastoek basoaren sakonean dagoen errementeria beldurgarri batera daramate. Bertan, errementari arriskutsu eta bakarti bat bizi da: Patxi. Inguruko herritarrek hari buruzko istorio ilunak kontatzen dituzte, lapurreta, hilketa eta demonioekin egindako tratuei buruzkoak. Egun batean, Usue izeneko neskatxa batek errementeria misteriotsuan sartzea lortzen du, eta agerian uzten du Patxi Errementariak ezkutatzen duen egia izugarria.
LINKS ESTEKAK @ErrementariFilm errementari www.errementari.com
KINOSKOPIK FILM PRODUCTION www.kinoskopik.com luis@kinoskopik.com
Pelikula | ESTREINALDIAK BASQUEZINEMA | 11
DIRECTOR’s NOTEBOOK. ZUZENDARIAREN OHARRAK
Paul Urkijo Alijo
ERREMENTARI (The Blacksmith and the Devil) is a film in Basque language, inspired by a popular traditional Basque folk tale titled “Patxi Errementaria” In turn, it belongs to a compendium of European stories and fables that narrate the trials and tribulations suffered by one poor demon or another in their disastrous attempts to capture human souls. Is a story of dark fantasy, humour and sentiments of grudge and forgiveness. With a esthetic that is both sinister and magical: shadowy figures etched against a backdrop of fire. It’s a place where natural settings acquire a darker taint: the imposing blacksmith’s workshop crammed full of twisted iron, the deep mist-filled forests of our land and the Dantesque gates of hell.
ERREMENTARI , Patxi erremetari euskal ipuin tradizionalean inspiratutako irudi errealeko filme bat da. Era berean, Europako ipuin eta elezahar bilduma baten parte da. Kontakizun horietan, giza-pertsonaien arimak harrapatzeko saioetan porrot eginda, deabru gajoek pairatutako burla eta eskarnioak biltzen dira. Nekazal giroko genero fantastikoko istorio bat da, beldurrezko eta umore beltzeko ukituak dituena. Ipun estetika zitaleko eta magikoko atmosfera geldiarekin. Gure pertsonaiak, suarekin argituriko errementeri zaharrean elkartuko dira, itzal luze eta burni okertuz beteriko espazio beldurgarrian.
12 | BASQUEZINEMA ESTREINALDIAK | Pelikula
Handia CAST & CREW FITXA TEKNIKOA Title Izenburua handia 114 min. / color / 2017
Direction of Photography Argazki Zuzendaritza Javi Agirre Erauso
Cast Aktoreak joseba usabiaga, eneko sagardoy, iñigo aramburu, ramon agirre, aia kruse
Art Direction Arte zuzendaritza Mikel Serrano
Direction Zuzendaritza aitor arregi jon garaño Screenplay Guión Andoni De Carlos, Jose Mari Goenaga, Aitor Arregi, Jon Garaño Executive Production Produkzio Exekutiboa Fernando Larrondo, Jose Mari Goenaga, Nerea Rodríguez, Koldo Zuazua Production Produkzioa Xabier Berzosa, Iñaki Gomez, Iñigo Obeso
IRUSOIN www.irusoin.com info@irusoin.com
Edition Muntaketa Laurent Dufreche Raúl López Sound Soinua Iñaki Diez Music Musika Pascal Gaigne A production by Produkzio-etxea IRUSOIN MORIARTI PRODUKZIOAK KOWALSKI FILMS AUNDIYA FILM AIE With the participation of ETB, TVE, Basque Government and Provincial Government of Gipuzkoa ETB, TVE, Eusko Jaurlaritza eta Gipuzkoako Foru Aldundiaren laguntzaz
SYNOPSIS SINOPSIA Having fought in the First Carlist War, Martin returns to his family farm in Gipuzkoa only to find that his younger brother, Joaquín, towers over him in height. Convinced that everyone will want to pay to see the tallest man on Earth, the siblings set out on a long trip all over Europe, during which ambition, money and fame will forever change the family’s fate. A story based on true events. Bere anaia Joaquín munduko gizakirik altuena bilakatu dela ohartzen denean, Martinek bere anaia Europan zehar erakustea erabakiko du. Bidaia honek anbizioa, dirua eta ospea ekarriko du eta familiaren patua betirako aldatuko du Benetako gertakarietan oinarritutako istorio bat.
LINKS ESTEKAK @handiafilm handiafilm
Pelikula | ESTREINALDIAK BASQUEZINEMA | 13
DIRECTOR’s NOTEBOOK. NOTAS DEL DIRECTOR
Aitor Arregi & Jon Garaño
Miguel Joaquín grew up in a very conservative rural environment in a core of a large family (nine siblings). Shortly after reaching the age of twenty he developed a deadly illness which had an unexpected effect on his young body: he started growing out of control. And he never stopped growing until the day he died. He grew gradually in size until he reached, at the end of his life, the height of eight feet. This made him the tallest man of his time. And for this reason, the humble man from a small town would later be received by the royal families of Spain, Portugal, France and England. But beyond the annals of history, what makes this character most attractive is his introspective quality. In particular, one of his most remarkable attributes is the fact that he never stopped growing. How would Miguel Joaquín handle this phenomenon? We want to put ourselves in the shoes of a boy who one day found out that his size was going to gradually increase and see how he manages such an experience. How what at first was pleasing news slowly became frustrating, troublesome and later distressing with the awareness that his growth was not normal. We want to experience this alongside him and feel the tension and astonishment with which Miguel Joaquín and those close to him manage such a situation. Will he ever stop growing?
Inor ez da etengabe hazten. Edo agian bai? Gutako ia gehienak nerabezaroan handitzen gara, helduak garenean altuera jakin batean mantentzen gara, eta azkenik (kasu gehienetan behintzat) bizitzaren azken urteetan txikiagotu egiten gara. Hala ere, eta pertsona oso gutxiri gertatzen bazaie ere, kontrako egoera ere ematen da: gehiengoak hazteari uzten diogunean, haiek handitzen jarraitzen dute, eta ez diote hazteari uzten bere heriotzaren egunera arte. Hauxe da, hain zuzen ere, akromegalia pairatzen duten pertsona batzuei gertatzen zaiena. Garai hartan arrazoi zehatza ezagutuko ez bazuten ere, litekeena da Miguel Joaquín Eleizegik akromegalia izatea. Gipuzkoako Altzoko herrian 1818 urtean jaio zen eta 20 urterekin etengabe hazten hasi zen bere bizitzaren azken egunera arte, eta horrela bere garaian existitzen zen pertsonarik altuena izatera iritsi zen. Bere ospea biziki hedatu ostean, Europako hainbat lurraldetan agerraldi desberdinak egin zituen publikoak bere tamaina handia ikus zezan. Bere heriotzaren ostean (1861ko azaroaren 20an gertatutakoa) hazteari utziko ziola pentsatzea normalena zen, baina ez zen halakorik gertatu. Paradoxikoki, behin lurperatuta, Joaquínek hazten jarraitu zuen, era sinbolikoan bazen ere. Bere ibilerak eta figura ahoz-aho hedatuz joan ziren, geroz eta handiagoak eta geldiezinak eginez. Ordurako “Altzoko Handia” mito bilakatu baitzen, eta mito batzuk eternitateraino hazten dira.
14 | BASQUEZINEMA ESTREINALDIAK | Pelikula
La higuera de los bastardos CAST & CREW FITXA TEKNIKOA Title Izenburua THE BASTARDS FIG TREE / SASIKOEN PIKONDOA 111 min. / color / 2017 Cast Aktoreak Karra Elejalde, Carlos Areces, Pepa Aniorte, Mikel Losada, Andrés Herrera, Jordi Sánchez
Art Direction Arte Zuzendaritza Julius Lázaro Edition Muntaketa Ana Murugarren Sound Soinua Sergio López-Eraña
Direction Zuzendaritza ana murugarren
Make-up Makillajea Sara Sánchez Silos
Screenplay Gidoia Ana Murugarrren
Finishing 4K - Dolby Atmos
Executive Production Produkzio Exekutiboa Joaquin Trincado
A production by Produkzio-etxea BLOGMEDIA AIE THE FIG TREE-THE MOVIE
Associated Production Produkzio Elkartua AM, P.C.
With the participation of ETB, Basque Government and Government of Navarra ETB, Eusko Jaurlaritza eta Nafarroako Gobernuaren partdaidetzaz
Direction of Photography Argazki Zuzendaritza Josu Inchaustegui
BLOGMEDIA www.blogmediabilbao.com blogmedia@blogmediatv.es
SYNOPSIS SINOPSIA Near the end of the Spanish War, a “trigger happy” fascist soldier turns into a strange hermit. He gets caught up in the care of a fig tree after the look in a ten year old child’s eyes, son of one of his victims, awakes in him the certainty that the kid will kill him as soon as he reaches sixteen years of age. Gerra ostean, Rogelio, falangista bat ermitaño bihurtzen da eta pikondo bat zaintzen geratzen da. Protagonista konbentzituta dago ume batek hilko egingo duela.
LINKS ESTEKAK lahigueradelosbastardos @lahigueradelosbastardos vimeo.com/187641662
Pelikula | ESTREINALDIAK BASQUEZINEMA | 15
DIRECTOR’s NOTEBOOK. ZUZENDARIAREN OHARRAK
Ana Murugarren
The most delightful thing for a director is to be provided with a good story and a good casting to entertain the audience. In “The Bastards Fig Tree” I have the fortune of having both, an excellent novel written by Ramiro Pinilla, hard and crazy at the same time, and a troup of amazing actors. Karra Elejalde, in an incredible moment, has found in the character of Rogelio his match to gift us with one of those wonderful performances that movie making holds from time to time.
Zuzendari baten plazerrik handiena publikoa entretenituko duen istorio on bat eta kasting on bat izatea da. “Sasikoen Pikondoan” zorionez gauza biak izan ditut. Ramiro Pinillaren eleberri bikaina, gogorra eta txundigarria aldi berean, eta aktore apartak. Karra Elejaldek, momentu ezinhobean orain, Rogelio pertsonaiarekin zineak oso gutxitan eskaintzen digun interpretazio paregabea oparitzen digu.
16 | BASQUEZINEMA ESTREINALDIAK | Pelikula
Operación Concha CAST & CREW FITXA TEKNIKOA Title Izenburua Operation Golden Shell / operación concha 102 min. / color / 2017 Cast Aktoreak Jordi Mollà, Karra Elejalde, Unax Ugalde, Barbara Goenaga, Ramon Agirre, Bárbara Mori, Mara Escalante, Alosian Vivancos Direction Zuzendaritza Antonio Cuadri
Art Direction Arte Zuzendaritza Mikel Serrano Edition Muntaketa Raúl López Direct Sound Zuzeneko Soinua Pablo Bueno Sound Desing Soinu Diseinua Haritz Lete José Luis Rubio A production by Produkzio-etxea Abra Prod Spline Producciones Operación Concha A.I.E
Screenplay Gidoia Patxo Telleria Antonio Cuadri Executive Production Produkzio Exekutiboa Joxe Portela Direction of Photography Argazki Zuzendaritza Josu Incháustegui
With the participation of TVE, ETB, Basque Government and ICAA TVE, ETB, Eusko Jaurlaritza eta ICAAren partaidetzaz
SYNOPSIS SINOPSIA Marcos Ruiz (Karra Elejalde) is an unscrupulous businessman at the head of a bankrupt film production company. Desperate for cash, Marcos and his team come up with a scheme to trick a millionaire investor out of her money, using a double of the famous actor Ray Silvela (Jordi Mollà) — who has turned down an offer to work on their latest movie. Against the backdrop of the San Sebastián Film Festival, the great scam begins — though nothing is ever exactly what it seems. Marcos Ruiz de Aldazábal (Karra Elejalde) eskrupulu bako enpresaria, lur jota dagoen zine ekoiztetxeko buru da. Etsita eta diru gabe, bere kideekin batera milioiz josita dagoen inbestitzaile bat engainatzeko plan bat burutzen dute Ray Silvela (Jordi Mollà) aktore famatuaren doble batekin. Donostiako Zinemaldiko testuingurua erabiliz iruzurrarekin hasten dira baina gauzak ez dira ematen duten bezalakoak.
LINKS ESTEKAK @OperacionConcha www.operacionconcha.filmax.com
abra prod www.abraprod.com abra@abraprod.com
Pelikula | ESTREINALDIAK BASQUEZINEMA | 17
DIRECTOR’s NOTEBOOK. ZUZENDARIAREN OHARRAK
Antonio Cuadri
. Life is full of lies and statistics. But, in the words of an old friend who adores classic films, cinema lies don’t fool anyone. The world needs stories like this one, positively and frankly transmitting a lust for life. And it has the two features that are key to any successful film: a good script, and good actors. Operation Golden Shell is a fast-paced scam comedy with all the essential ingredients of the genre: unscrupulous villains and naive innocents, scammers and victims, deceit, betrayal, suspense, love.... all set against the backdrop of the world of cinema. Here the boundaries between truth and lies becomes blurred. The plot —such an essential feature in this genre— offers twists and double twists, without eclipsing the most important element of all: the strength and appeal of the extraordinarily well-developed characters. In an era of superficiality, predictability and statistics, where shallowness has become the order of the day in the media and on social networks, we want to pay a simple homage to the world of show business; to the men and woman who make up that world, their fragility, their aspirations and their need for love. This is an exciting project, because it is always exciting to combine great commercial potential with a captivating character-driven story. Our heroes are swindlers, a bit devious perhaps, but they only break the law because of their passion for their work. And in the end, as in all great movie stories, they inevitably get caught in the nets of love. This is a film full of beautiful lies— lies that fool no one, just like those classic films so beloved by my old friend.
Bizitza gezurrez eta estatistikaz beterik dago. Baina zinearen gezurrek ez dute inor engainatzen, betiko pelikula horiek maite dituen lagun batek dioen bezala. Honelako istorioak behar ditugu, bizitzeko gogoak pizten dituztenak, modu positibo eta zintzoan, pelikula honek egiten duen moduan. Eta, helburu hau, pelikula bat funtzionatzea lortzen duten bi gakoetan oinarritzen da: gidoi ona eta aktore onak. Operación Concha generoaren osagai guztiak dituen iruzurgile komedia bat da: zitalak eta inuzenteak, iruzurgileak eta iruzurtuak, engainuak, traizioak, suspensea, amodioa... eta zinea honen guzitiaren oinarrian. Bertan egiaren eta gezurraren arteko muga ikusezin bihurtzen da, tramak, garrantzi handikoa mota honetako generoan, norabide aldaketekin harritzen gaitu, baina garrantzitsuenari lehentasuna emanez: Ikaragarri ondo eraikitako pertsonaien indarrari eta xarmari. Azaleko jarreren garaian, aurreikuspenen eta estatistiken aroan, ikusentzunezkoetan eta sare sozialetan ezerezkeria kokatzen den garaian, espektakuloaren munduari omenaldia egin nahi diogu. Mundu horren parte diren gizakiei, beren hauskortasunari, aspirazioei eta afektu beharrari. Pelikula hau zoragarria da, zoragarria delako bere potenzial komertziala, istorioa eta harrapatzen gaituzten pertsonaiak bat egin izana. Iruzurgileak dira, apur bat gaiztoak, baina legea hausten dute beren ofizioari dioten pasioa dela eta, eta azkenean, Zinearen istorio handietan bezala, amodioaren sareetan jausiko dira. Gezur ederrez betetako filma. Inor engainatzen ez duten horietakoak, lagun zahar horrek maite zituen betiko pelikula horietan bezala.
18 | BASQUEZINEMA ESTREINALDIAK | Pelikula
Plan de fuga CAST & CREW FITXA TEKNIKOA Title Izenburua ESCAPE PLAN / IHES PLANA 105 min. / color / 2017 Cast Aktoreak ALAIN HERNANDEZ, JAVIER GUTIERREZ, LUIS TOSAR, ALBA GALOCHA Direction Zuzendaritza IÑAKI DORRONSORO Screenplay Gidoia IÑAKI DORRONSORO
Edition Muntaketa PABLO BLANCO Sound Soinua SERGIO BÜRMANN martín guridi A production by Produkzio-etxea LAZONA FILMS RUNAWAY FILMS SONORA ESTUDIOS ATRESMEDIA CINE
Direction of Photography Argazki Zuzendaritza SERGI VILANOVA CLAUDIN Art Direction Arte Zuzendaritza ANTON LAGUNA
sonora estudios www.sonoraestudios.com info@sonoraestudios.com
SYNOPSIS SINOPSIA A professional burglar, Victor joins a dangerous gang of deliquents made up of former army members from Eastern Europe. A closed group that’s forced to recruit a new member when one of their own is killed. The plan: a bank robbery. And it will be Victor’s duty to break into the vault. Suitzar banketxearen barrenean badago ganbera korazatu erasoezin bat. Oldartzeko asmotan, lapur bat gaizkile talde batekin elkartzen da. Lokatzez eta zailtasunez beteriko ikerketa aurrera eramaten duen bitartean, poliziakide bat taldea geldiarazten saiatuko da. Sarrera zaila da, ihes egiteko plana, ezinezkoa. Lapurra eta polizia elkarri desafio egingo diote erronka obsesibo batean. Bertan ezer ez da dirudiena.
Pelikula | ESTREINALDIAK BASQUEZINEMA | 19
DIRECTOR’s NOTEBOOK. ZUZENDARIAREN OHARRAK
Iñaki Dorronsoro
In the genesis of “Escape Plan” the main guideline was always to make an entertainment film. My intuition led me to suspense, but the accidental viewing of a feature film, directed me definitely towards one of its subgenres, the movies of thefts. As always, in any argument that orbits around money makes mixed feelings arise. Moments of loyalty and betrayal. Moments of friendship and envy. The highest and the lowest of the human being, purity against the material. And it was here, in this last stretch of construction, where the emotional seed appeared to create the characters: the duality. In the midst of this confrontation between the good and the bad, two protagonists arose who are essentially the same but with very disparate lots. One, fortunate with his life, who is on the supposedly correct side of the law. Another, with a worse destiny, that is immersed in a criminal world. The feature that struck me when I was gestating my story, was Dassin’s “Rififi.” The interest aroused by the robbery, the emotionality of its characters, the drama of its end. I wanted, humbly and within my possibilities, to work with such material, so disparate and so coherent. I think it’s what I like most about suspense. You can build a script pretty much the other way around. Starting with the roof, its shape and reaching the end to its foundations, its core, its characters. Strategies that in a purer, more direct drama would be difficult to play. And that may be the most appropriate word, play, have fun and therefore entertain.
Hasiera batean, “Plan de fuga” entretenimendu film bat izatea izan zen helburu nagusia. Nire intuizioak suspense film bat egiteko esaten zidan, baina ustekabean ikusitako film batek suspensearen azpigenero batera zuzendu ninduen: lapurreta filmak Beti bezala, diruaren inguruan sortutako istoriotan aurkako sentimenduak sortzen dira: Leialtasun eta traizioko momentuak. Adiskidetasun eta inbidiako momentuak. Gizakiaren onena eta zitalena, araztasuna materialtasunaren aurka. Eta hemen izan zen, eraikitze prozesoaren azken atal honetan, pertsonaiak sortzeko hazi emozionala azaldu zitzaidala: dualtasuna. Ongia eta gaizkiaren arteko borroka honetan, bi protagonista agertu ziren, funtsean pertsonaia berdina direnak baina zorte oso desberdinekoak. Bat, bizitzan zorte ona izandakoa, legearen alde zuzenean dagoena. Bestea, zori txarrekoa, delinkuentzia munduan murgilduta dabilena. Nire istorioa sortzen nengoela hunkitu ninduen filma Dassin-en “Rififi” izan zen: Lapurretak sortzen duen interesa, pertsonaien hunkiberatasuna, amaieraren dramatismoa. Apaltasunez eta nire baliabideak kontuan izanda, horrelako materialarekin lan egitea nahi nuen, aldi berean hain desberdina eta koherentea dena. Suspense zinematik gehien gustatzen zaidana dela uste dut. Ia-ia erabat alderantziz eraiki dezakezu gidoi bat. Teilatutik hasiz, azkenean zimendutara iritsiz, muinera, pertsonaiengana. Drama huts batekin jokatzen zailago suertatuko lirateken estrategiak. Jokatu, hau izan daiteke hitz aproposena. Jokatu, dibertitu, beraz, entretenitu.
20 | BASQUEZINEMA ESTREINALDIAK | Dokumentala
En busca de la ciudad perdida CAST & CREW FITXA TEKNIKOA Title Izenburua In search of the Lost City / galdutako hiriaren bila 95 min. / color / 2017 Direction Zuzendaritza Aitor González de Langarica Screenplay Gidoia Aitor González de Langarica
Sound Soinua Aitor Amozarrain A production by Produkzio-etxea area audiovisual With the participation of ETB ETBren partaidetzaz
Direction of Photography Argazki Zuzendaritza Aitor González de Langarica Production Ekoizpena Nerea García Guillén
SYNOPSIS SINOPSIA Since he heard of the enigmatic history of the Inca kingdom of Vilcabamba, the Basque writer and explorer, Miguel Gutiérrez-Garitano has been unable to take his mind off the idea of finding the remains of that civilization; still lost in the mountainous jungles of Perú. This documentary relates the adventures of Miguel and his team in the region of Vilcabamba in search of archaeological remains from the last Inca kingdom. It uncovers the epic and tragic history of the Vilcabamba Kingdom; and the stories of famous 20th century explorers whose adventures in search of fame and glory have found a place in the minds of people around the world. Vilcabambako Erresuma inkaren historia misteriotsua ezagutu zuenetik, Miguel Gutiérrez-Garitano idazleak eta esploratzaileak ezin izan du bere burutik zibilizazio hartako hondarrak aurkitzeko asmoa kendu, oraindik galduta Peruko oihan menditsuetan. Dokumental honek Miguel eta bere taldearen abenturak adierazten digu Vilcabambatik, oraindik esploratu gabe, azken erresuma inkaren hondar arkeologikoen bila. Dokumentalak Vilcabambako Erresumaren historia epikoa eta tragikoa kontatzen du. Halaber, XX.mendeko ospe handiko esploratzaileen istorioak ezagutarazten digu, bere abenturak herriko imaginario kolektiboan mundu osoan zabaltzen lortu zutenak.
area audiovisual www.areaudiovisual.com info@areaudiovisual.com
Dokumentala | ESTREINALDIAK BASQUEZINEMA | 21
DIRECTOR’s NOTEBOOK. ZUZENDARIAREN OHARRAK
Aitor González de Langarica
«Who can say they have never dreamed of discovering a lost city?». Just listening to this sentence from Miguel Gutiérrez-Garitano was enough to convince me that I should make a documentary about this dreamer. At that time, Miguel was preparing his Peruvian expedition, and he inevitably conveyed how exciting this adventure could be. As a tireless traveller, he represents the survival of an adventurous spirit still eager to discover new experiences. In today’s world, it may be difficult to believe that there
are still places to be discovered. Well, that is absolutely the case. Miguel, as a writer, always tries to encourage his readers to live their dreams and follow their wishes. Because our world, which belongs to all of us, is still a place to which the motto of La Exploradora (a society founded by Manuel Iradier in the 19th century, and that Miguel pursued in his Peruvian adventure) can be applied: «Discover the unknown».
«Nork ez du galdutako hiri bat aurkitzearekin inoiz amestu?». Miguel Gutiérrez-Garitanoren esaldi hori entzun bezain laster, nahikoa izan zen ni konbentzitzeko berezko amesgile honi buruzko dokumentala egin behar nuela. Garai hartan, Miguel Peruko espedizioa prestatzen ari zen, eta halabeharrez jakinarazi zidan bere bizitzaren abentura handia izan zitekeela. Ibiltari nekaezina izanda, mami abenturazalearen izatea erakusten du, oraindik esperientzia berriak aurkitzeko irrikan. Gaur egun pentsaezina izan daiteke artean parajeak aurkitu gabe geratzea. Halere, egia da. Miguel, idazle gisa, beti saiatzen da bere irakurleak ametsak bizi ditzatela bultzatzen eta bilatzeko gura dutena. Kontuan hartzekoa da gure munduak, guztiona dena, toki berezia izaten jarraitzen duela, eta La Exploradora-ren goiburua (Manuel Iradierrek sortutako elkartea XIX.mendean, eta Miguelek Peruko abenturan berriz hartzen duena) indarrean dagoela.
22 | BASQUEZINEMA ESTREINALDIAK | Dokumentala
Estrellado CAST & CREW FITXA TEKNIKOA Title Izenburua estrellado 70 min. / color / 2017
A production by Produkzio-etxea JYT KREAKTIBOS ARTYCO
Direction Zuzendaritza BLANCA ORIA
With the participation of ICAA and Basque Government ICAA eta Eusko Jaurlaritzaren partaidetzaz
Screenplay Gidoia JUAN ZAPATER Edition Muntaketa OLGA IZQUIERDO Sound Soinua JONATHAN HURTADO
SYNOPSIS SINOPSIA 1938. Barcelona in the midst of a civil war. A group of artists makes a musical and surrealist movie. The roll of film of that movie disappeared when, a few months after having dreamed of a fantastic world, reality, in the form of defeat, crushed any illusion. Gerardo Lizarraga, painter, artist and one of those responsable people for that crazy story, crossed the border in 1939. Lot of projects stayed behind. Sometimes someone else reaped the fruits. Sometimes they got lost without retrieval. By chance, while he was imprisoned in the french camps, someone paid attention to him and filmed him. 1938 urtean, Bartzelonan, sortzailez eta artistez osaturiko lan talde bat musikala eta surrealista omen zen luzemetrai batean lan egiten ari zen. Gerra Zibilaren ondorioz filmaren negatiboa desagertu egin zen baita nahi zuten mundu fantastikoa ere. 1939an Gerardo Lizarragak, margolariak, artista eta zentzugabeko istorio horren sortzaile horietako batek, Frantziako muga gainditu zuen. Hainbat egitasmo atzean geratu ziren; lorpenak beste batzuk jaso zituzten, edo galdu egin ziren betirako. Gatibu zegoelarik Frantziako preso-bilgune batean, oharkabez, norbaitek gure protagonista grabatu zuen.
JYT KREAKTIVOS www.jyt-kreaktibos.es txarly@jyt-kreaktibos.es
Dokumentala | ESTREINALDIAK BASQUEZINEMA | 23
DIRECTOR’s NOTEBOOK. ZUZENDARIAREN OHARRAK
Blanca Oria
Estrellado is a painstaking project of searching and also of advocacy. Painstaking because the character at the centre of the story might almost be considered to be invisible, despite the fact that at 77, he has spent almost his entire life constantly creating art. Rescuing him from oblivion has meant trawling through archives that sometimes yielded little or nothing, making it necessary to redirect the investigations. As a result, the word “quest” has been a constant, not only in the preliminary documentation, but also during editing and recreation. Estrellado champions a forgotten artist, one who could serve as an example of so many other people of his time, suffering the consequences of the Spanish Civil War, the Second World War and exile; yet he also represents all those artists from different periods and places whose memory has been almost entirely erased by history and circumstance. Gerardo Lizarraga, the artist at the centre of this film, never felt he lacked a guiding star, just that he had been born under an unlucky star. His murals were toppled by earthquakes in Mexico, his films disappeared and fate prevented his work from ever achieving the fame it deserved. However, in all his work, he has left something behind, footprints which this documentary has managed to trace. Amidst a crowd of a hundred thousand refugees, someone took his picture at the camp in Argelès-sur-Mer; someone else mentioned him in their memoirs, remembering him as a basic, upright person; and someone else allowed him to reinvent himself in a legendary Hollywood movie.
Estrellado proiektuan bilaketa eta aldarrikapen lan handia dago. Lan handia, istorioaren erdigune den pertsonaia desagertutzat eman dezakegulako, nahiz eta bere bizitzako 77 urteetan zehar sormen etengabean aritu izan zen. Ahazturak baztertuta zuen lekutik ateratzeak, ezer ez edo ezer gutxi lortzen genuen artxiboetan arakatzera eraman gaitu, behin eta berriro ikerketa berbideratzera behartuz. Beraz, bilaketa hitza konstante bat izan da bai lehendabiziko dokumentatze fasean, bai muntaketa eta birsortze lanetan. Honez gain, ESTRELLADO ahaztuta dagoen sortzaile baten aldarrikapena da, bere garaiko beste askoren adibide, Gerra Zibilaren ondorioak, II. Mundu Gerra eta herbesteratzea pairatu behar izan zituelarik, baina edozein garai eta tokiko sortzaileen ordezkari izan daiteke, historia eta baldintzek ia erabat ezabatu dituzten horiena. Gerardo Lizarragak, lan honetako artista eta protagonistak, ibilbide zaila izan zuen, bere muralak Mexikoko terremotoek jota jausten ziren, pelikulak desagertzen ziren eta bere lanak ez zuen lortzen merezi zuen oiartzuna. Hala ere, egiten zuen guztian uzten zuen arrastoa, dokumental honek jarraitu egin duena, hain zuzen. Norbaitek argazkia atera zion Argeléseko kontzentrazio-esparruan, ehun mila pertsonen artean, norbaitek berari buruz hitz egin zuen bere memorietan pertsona zintzoa eta funtsezkotzat deskribatuz, eta norbaitek Hollywoodeko pelikula mitiko batean birsortzen utzi zuen.
24 | BASQUEZINEMA ESTREINALDIAK | Dokumentala
Mothertongue CAST & CREW FITXA TEKNIKOA Title Izenburua MOTHERTONGUE 73 min. / color / 2017
Direction of Photography Argazki Zuzendaritza Teresa Sendagorta
Cast Aktoreak Adi Wiedersheim, Keith Wiedersheim, Audrey Jorda, Marion Al Mokdessi, Sonja Kirschstein, Els Greshoff, Elisabet Rühl
Edition Muntaketa Yago Muñiz, Edu Crespo
Direction Zuzendaritza Teresa Sendagorta
Sound mixing Nahasketak Diego Cardoso
Screenplay Gidoia Teresa Sendagorta
Music Musika William Kingswood
Executive Production Produkzio Exekutiboa Teresa Sendagorta
A production by Produkzio-etxea Chisgarabís kino
Direct sound Zuzeneko Soinua Teresa Sendagorta
SYNOPSIS SINOPSIA Feeling lost, Keith (46) looks for the footprints of his father, deceased a few years back, by hearing the testimony of five women in three continents. Listening to their words will mark the path towards finding his own voice. Noraezean, Keithek (46) bere aita zenaren oihartzunaren bilaketari ekiten dio hiru kontinenteetako bost emakumeen testigantzen bitartez. Emakume hauen hitzak entzuteak berezkoa duen ahotsa aurkitzeko bidea markatuko du.
LINKS ESTEKAK
Associated Production Produkzio Elkartua Keith Wiedersheim Yago Muñiz
MothertongueDoc @Mothertonguedoc vimeo.com/121915085 www.proyectomothertongue.com
Chisgarabís kino www.chisgarabiskino.com mistynet@telefonica.net
Dokumentala | ESTREINALDIAK BASQUEZINEMA | 25
DIRECTOR’s NOTEBOOK. ZUZENDARIAREN OHARRAK
Teresa Sendagorta
Mothertongue develops within the relationship of two different processes being one, the main characters voyage after traces of his deceased father, and the other the attempt to accomplish an audio-visual work based on that search. The interweaving of these two explores issues related to time, oblivion, imagination, language and identity. The protagonist has the vital urge to find out about the women that wrote the letters his father left him as inheritance. Some are old and live far away but it has to be done before it is too late. The conversations with each of them will make that that initial urge in the beginning of the adventure of Mothertongue to register for the future some historical testimonies, becomes, more so, the wish to open a space and a time for the experience of telling. With a fragile, hypothetical and open narrative, Mothertongue is thought of as an unfinished process/tale that accompanies the main character in a voyage in search for signs of his father’s past. There might be a turn from an identity tied to the past, to the truth and to the language, to an identity not tied but in transit, where memory and imagination are at play. An identity, perhaps like the trace of an ephemeral footprint on a white landscape: always a beginning, always an erasure over the past.
Mothertongue bi bideren harremanean garatzen da; bata protagonistak bere aita hilaren bila egiten duen bidaia, eta bestea, bilaketa horretan oinarrituta ikusentzunezko pieza egitearen saiakera. Prozesu bi hauen uztartzean denbora, ahaztea, irudimena, hizkuntza eta identitatea bezalako gaiak jorratzen dira. Protagonistak bere aitarengandik herentzian jasotako emakumeen gutunen jabeak bilatzeko behar bitala sentitzen du. Bere konpromisoak, egunerokoak eta lanekoak, eta urruntasun geografikoak gauzak zailtzen ditu baina ezin du deborarik galdu, emakumeetako batzuen adina eta osasun hauskorra dela eta. Mothertongueren abenuturaren hasieran aipatzen den “lekukotza historikoa etorkizunerako baltsamatu nahia” kontatzearen esperientziarako espazio bat irekitzean bilakatuko da. Narratiba hauskorra, hipotetikoa eta irekiarekin, Mothertongue bidaia existentzial bati laguntzen dion amaitu gabeko prozesua/ipuina bezala planteatzen da. Baliteke mugimendua antzematea iraganean ainguratutako identitate baten gainean, egia eta hizkuntza ihes batean, memoria eta irudimena jokoan dauden iragaitzazko identitate baterantz norabidean. Paisaia zurian oinatz iragankorrak uzten duen arrastoa bezalako identitatea, hutsetik hasiz behin eta berriz.
PRODUKZIOAN | IN PRODUCTION
Pelikula | PRODUKZIOAN BASQUEZINEMA | 27
Dantza CAST & CREW FITXA TEKNIKOA
SYNOPSIS SINOPSIA Based on symbols and metaphors from Basque dances, DANTZA is an imaginative musical film about the cycle of life and the devolpment of society. Dance is used to deal with universal subjects in this film: amongst other things, survival, beliefs, celebrations, love and the never-ending struggle against death. The simple, clear narrative is backed up by songs, movement and rhythm. Euskal dantzen sinbolo eta metaforak oinarri hartuta, sormenezko pelikula libre bat da DANTZA, bizitzaren zikloaren istorioa eta gizakiaren eboluzioa erakusten duen fikziozko film musikala. Filme honetan, dantzen bitartez gai unibertsal asko jorratzen dira, besteak beste, bizirautea, sinesmena, festa, maitasuna eta heriotzaren kontrako etengabeko borroka, aldi berean, abestiez, keinuez eta erritmoaz lagunduta narrazio sinple baina argia osatzen da.
Title Izenburua DANTZA 80 min. / color / 2017 Cast Aktoreak GARI OTAMENDI, AMAIA IRIGOYEN, JOSEBA ASTARBE, AINARA RANERA Direction Zuzendaritza TELMO ESNAL Screenplay Gidoia TELMO ESNAL Production Ekoizpena MARIAN FERNANDEZ PASCAL Direction of Photography Argazki Zuzendaritza JAVIER AGIRRE ERAUSO
Edition Muntaketa LAURENT DUFRECHE Art Direction Arte Zuzendaritza KOLDOBIKA JAUREGI Sound Soinua ALAZNE AMEZTOY XANTI SALVADOR A production by Produkzio-etxea TXINTXUA FILMS With the participation of Basque Government, Provincial Government of Gipuzkoa, ICAA and ETB Eusko Jaurlaritza, Gipuzkoako Foru Aldundia ICAA eta ETBren partaidetzaz
LINKS ESTEKAK  vimeo.com/94387134
TXINTXUA FILMS www.txintxua.com txintxua@txintxua.com
28 | BASQUEZINEMA PRODUKZIOAN | Pelikula
La plataforma CAST & CREW FITXA TEKNIKOA Title Izenburua THE PLATFORM / LA PLATAFORMA 80 min. / color / 2017 Direction Zuzendaritza galder gaztelu-urrutia Screenplay Gidoia DAVID DESOLA PEDRO RIVERO
Production Ekoizpena CARLOS JUÁREZ DAVID MATAMOROS YOSSY ZAGHA A production by Produkzio-etxea BASQUE FILMS ZENTROPA INTERNATIONAL SPAIN AVANTI PICTURES
SYNOPSIS SINOPSIA Two people per level. An unknown number of levels. One platform with food for them all. Are you one of those people who think too much when they’re at the top? Or are you one of the ones who has no guts when they’re at the bottom? Find out too late and you won’t get out of the Pit alive. Pertsona bi maila bakoitzean. Maila kopuru jakingaitza. Guztientzako janaria duen plataforma. Goian zaudenean gehiegi pentsatzen duen horietako al zara? Edo azpian zaudenean ausardiarik ez duen horietakoa? Beranduegi konturatzen bazara, ez zara “Zulotik” bizirik aterako.
BASQUE FILMS www.basquefilms.com info@basquefilms.com
Pelikula | PRODUKZIOAN BASQUEZINEMA | 29
Unicorn wars CAST & CREW FITXA TEKNIKOA Title Izenburua UNICORN WARS 80 min. / color / 2017
Art Direction Arte Zuzendaritza Giovanna Lopalco ALBERTO VÁZQUEZ
The Teddy Bear Army instructs and indoctrinates young recruits for the war against multiple creatures that threaten the security of their people. Azulín and Gordi, two twin brothers, together with an inexperienced group of recruits, will face a hard training of Sergeant Caricias de Acero and will be sent to dangerous missions to prove themselves as soldiers. But not all teddy bears will be prepared for it...
Direction Zuzendaritza Alberto Vázquez
Sound Soinua Martín Guridi
Screenplay Gidoia Alberto Vázquez
A production by Produkzio-etxea UniKo Abano Producións Autour de Minuit Schmuby Productions
El ejército osito adiestra y adoctrina a jóvenes reclutas para la guerra que libran contra múltiples criaturas que amenazan la seguridad de su pueblo. Los hermanos Azulín y Gordi, junto a un inexperto grupo de reclutas, sufrirán un duro adiestramiento a manos del sargento Caricias de Acero y serán enviados a peligrosas misiones para demostrar su valía como soldados. Pero no todos los ositos están preparados para ello...
Direction of Photography Argazki Zuzendaritza Martín Romero
SYNOPSIS SINOPSIA
Executive Production Produkzio Exekutiboa Iván Miñambres, Chelo Loureiro, Nicolas Schmerkin
Animation Direction Animazio Zuzendaritza Khris Cembe Music Musika Joseba Beristain
Edition Muntaketa IÑIGO GÓMEZ
UNIKO www.uniko.com.es info@uniko.com.es
30 | BASQUEZINEMA PRODUKZIOAN | Dokumentala
Arte al agua! Los bacaladeros de Terranova CAST & CREW FITXA TEKNIKOA Title Izenburua Arte al Agua! - The Cod Fishermen of Newfoundland Arte al Agua! - Ternuako Bakailaoketariak 102 min. / color / 2017 Direction Zuzendaritza Olivier van der Zee Screenplay Gidoia Olivier van der Zee David Berraondo Executive Production Produkzio Exekutiboa David Berraondo
Edition Muntaketa Olivier van der Zee Sound Soinua Anartz Beobide A production by Produkzio-etxea SINCRO Producción With the participation of ETB, TVE, Basque Government and ICAA ETB, TVE, Eusko Jaurlaritza eta ICAAren partaidetzaz
Direction of Photography Argazki Zuzendaritza Olivier van der Zee
SYNOPSIS SINOPSIA After the Spanish civil war (1936-39), thousands of men and hundreds of fishing boats filled the busy docks. These would cross the Atlantic Ocean from the ports in the North of Spain to the Canadian waters and Greenland. Here they would labor for months at a time under terrible conditions to fill the hulls of their ever-growing ships with cod, before bringing the salted fish back to the docks at home. These were the golden years of the cod fishery, especially the ‘50’s, ‘60’s and ‘70’s. Until it all came crashing down, wiping out the powerful Spanish cod fleet and laying off thousands of fishermen during the ‘80’s and ‘90’s. What happened? Espainiako gerra zibilaren ondoren, gizon askok Ozeano Atlantikoa zeharkatzen zuten, Pasaiako eta Galiziako portuetatik abiatuta, Ternuako itsasertzean arrantzatzera. Han, hilabeteak ematen zituzten, eguraldi baldintza gogorretan, itsasontzietako bodegak bakailaoz betetzeko. Bakailao arrantzaren urrezko aroa izan zen, 50, 60 eta 70eko hamarkadak bereziki, harik eta dena amaitu zen arte. 70eko hamarkadaren amaieran, harrapaketak eskasten hasi ziren. 1977an, Kanadak 200 itsas miliak ezarri zituen, eta 1992an, bakailaoaren arrantzaren debekualdia ezarri zen. Horrek guztiak bakailao-ontzien flotak kolapsatu zituen, milaka pertsona lanik gabe utziz.
SINCRO PRODUCCIÓN www.sincrovideo.com sincro@sincrovideo.com
Dokumentala | PRODUKZIOAN BASQUEZINEMA | 31
Gallo CAST & CREW FITXA TEKNIKOA
SYNOPSIS SINOPSIA Aitor was born in Zarautz, and from a very young age he became interested in the sea and in surfing. When he was only fourteen he lost vision in his right eye due to a congenital glaucoma. The doctors recommended that he quitted surfing, but Aitor decided not to follow their advice and he lost his sight in a fateful accident while he was surfing. He was 39 years old. Far from giving up, Aitor learned to get about with autonomy and he went back to surfing again. Today, 5 years after his accident, Aitor will face one of the most difficult and dangerous challenges of his life: surfing one of the biggest waves in Europe.
Title Izenburua GALLO 80 min. / color / 2017
Direction of Photography Argazki Zuzendaritza JON AGUIRRESAROBE
Cast Aktoreak Aitor Francesena
Edition Muntaketa Marmoka Films Frida Films
Direction Zuzendaritza Antonio Díaz Huerta
Sound Soinua Néstor Luz
Screenplay Gidoia Antonio Díaz Huerta Executive Production Produkzio Exekutiboa Gentzane Martinez de Osaba Sergio Frade
A production by Produkzio-etxea Marmoka Films Frida Films With the participation of ICAA, ETB, Xunta de Galicia and Euskaltel ICAA, ETB, Xunta de Galicia eta Euskaltelen partaidetzaz
Aitor, Zarautzen jaio zen eta txikitatik sortu zitzaion surfa eta itxasoarekiko interesa. Hamalau urte zituela, glaukoma batek eraginda, eskuineko begiaren ikusmena galdu zuen. Medikuek surfa alde batera utzi behar zuela esan zioten baina Aitorrek medikuen aholkuak alde batera utzi eta surfean jarraitu zuen. 39 urte zituela, ikusmena galdu zuen surf istripu batetan. Ingurukoek espero ez bezala, Aitor autonomiarekin mugitzen eta bizitzen asi zen berriro eta baita surf egiten ere. Egun, 5 urte pasa direnean, bere bizitzako desafiorik arriskutsuenari aurre egingo dio; europako olaturik haundienetariko bat surfeatzea.
marmoka FILMS www.marmokafilms.com gentzane@marmokafilms.com
32 | BASQUEZINEMA PRODUKZIOAN | Pelikula
Kuartk Valley CAST & CREW FITXA TEKNIKOA Title Izenburua KUARTK VALLEY 70 min. / color / 2017
Sound Soinua Luca Rullo Xabier Erkizia
Direction Zuzendaritza Maider Oleaga
Production Direction Produkzio Zuzendaritza Loreto Agirre
Screenplay Gidoia Maider Oleaga Production Produkzioa Luis Ángel Ramírez Direction of Photography Argazki Zuzendaritza Rita Noriega Edition Muntaketa Maialen Sarasua
KUBELIK FILMS www.kubelikfilms.com info@kubelikfilms.com
A production by Produkzio-etxea KUBELIK FILMS With the participation of Basque Government and ICAA Eusko Jaurlaritza eta ICAAren partaidetzaz
SYNOPSIS SINOPSIA There is an unknown legend in the Basque Country: the Kuartango Valley was the scene of the first Western made in Álava, Algo más que morir (“Something more than Dying”). Everything begins in 2007 when Oier Martínez de Santos and José Luis Murga, both living in the valley, get talking about films. Murga has a script and Oier studied photography. Why don’t we make a western? And so begins an adventure that is to last 7 years and that will involve almost the entire valley. Kuartk Valley, a documentary western, goes into this Alava valley to retrieve the story of an unreachable individual dream that comes true thanks to the collective drive and tenacity of two men who are clear that in this life we must do Something more than Dying Euskal Herrian ezezaguna den kondaira bat dago: Kuartangon filmatu zen lehen western arabarra, Algo más que morir. 2007 urtean Oier Martínez de Santos eta José Luis Murgak, biak Araneko bizilagunak, zineari buruzko elkarrizketa bat izan zutenean hasi zen guztia. Murgak gidoi bat dauka eta Oierrek argazkilaritza ikasi zuen, zergtik ez dugu western bat egiten? Honela hasiko ia Aran osoa inplikatuko duen eta 7 urte iraungo duen abentura bat. Kuartk Valley western dokumentalak Aranean barrena egiten du amets indibidual eskuraezin baten istorioa berreskuratuz eta egia bihurtuz bultzada kolektiboari esker eta bizitza honetan Hiltzea baino zerbait gehiago (Algo más que morir) egin beharra dagoela argi duten bi gizon nekaezinei esker.
Dokumentala | PRODUKZIOAN BASQUEZINEMA | 33
Vitoria, 3 de marzo CAST & CREW FITXA TEKNIKOA
SYNOPSIS SINOPSIA On 3 March, 1976, following a long strike, five workers were killed by police in Vitoria. Begoña, a young middle class woman, is an eye witness to the events that send shock waves through this “city where nothing ever happens”. As the conflict becomes increasingly heated, she and her family are forced to take sides. Following the massacre, Begoña, the city, and the country at large will never be the same again. 1976.eko martxoaren 3an, Vitorian, poliziak bost langile hil zituen greba luze baten ondoren. Begoñak, klase ertaineko gazte batek, zuzenean bizi izan zituen “inoiz ezer ez gertatzen den hiria” astindu zuten gertakariak. Gatazka honetan bai berak eta bai bere familiak zein aldetan kokatuko diren aukeratu beharko dute. Azkenik, masakre honen ondoren, ez Begoña, ez hiria, ezta herriak ere, ez dira lehengo berberak izango.
Title Izenburua VITORIA, 3 DE MARZO 87 min. / color / 2017 Direction Zuzendaritza Víctor Cabaco Screenplay Gidoia Juan Ibarrondo Executive Production Produkzio Exekutiboa Pako Ruiz, Gorka Izagirre Asier Bilbao, Oskar Bañuelos Direction of Photography Argazki Zuzendaritza Gaizka Bourgeaud
Art Direction Arte Zuzendaritza Koldo Jones Sound Soinua martín guridi Iñaki Alonso A production by Produkzio-etxea Sonora Estudios Gariza Produkzioak With the participation of ETB, Basque Government, Provincial Government of Araba and Vitoria-Gasteiz Ciry Council ETB, Eusko Jaurlaritza Arabako Foru Aldundia eta Vitoria-Gasteizko Udalaren partaidetzaz
Edition Muntaketa Álvaro Herrero
SONORA ESTUDIOS www.sonoraestudios.com info@sonoraestudios.com
FILM LABURRAK | SHORT films
FILM LABURRAK BASQUEZINEMA | 35 SYNOPSIS SINOPSIA
CAST & CREW FITXA TEKNIKO/ARTISTIKOA
Ab Alio is faithful to the quote by Augusto Monterroso that states: “There are three topics: love, death and flies”.
Languages Hizkuntzak: Es Subtitles Azpitituluak: Eu / En / Fr / It / De / Pt
Ab aliok Augusto Monterrosoren honako aipuari heltzen dio: “Hay tres temas: el amor, la muerte y las moscas” (Hiru gai daude: amodioa, heriotza eta euliak).
ab alio
Fikzioa / 9 min. / 2017
Direction Zuzendaritza: Iñigo Royo, Iñigo Fernández Production Ekoizpena: LA FÁBRICA DE COSAS BONITAS, Iñigo Fernández Screenplay Gidoia: Iñigo Royo Cinematography Argazki zuz.: Iñigo Royo Edition Muntaketa: Iñigo Royo, Iñigo Fernández Sound Soinua: Iñigo Royo
KIMUAK | kimuak@filmotecavasca.com | www.kimuak.com
SYNOPSIS SINOPSIA
CAST & CREW FITXA TEKNIKO/ARTISTIKOA
Daniel goes to a job interview. If selected, he will be in charge of walking Siegfried, Cosme’s dog. But Siegfried is a fierce dog and, if the right instructions are not followed, he can become fearsome.
Languages Hizkuntzak: Es Subtitles Azpitituluak: Eu / En / Fr / It / De / Pt
Lan elkarrizketa batera doa Daniel. Lanposturako hautatzen badute, Sigfried paseatuko du, Cosmeren txakurra. Baina txakur basatia da Sigfried eta ez badira emandako jarraibideak betetzen, gupidagabea izan daiteke.
aprieta pero raramente ahoga Fikzioa / 15 min. / 2017
Direction Zuzendaritza: David P. Sañudo Production Ekoizpena: AMANIA FILMS, Luis Espinosa Cast Aktoreak: Fernando Albizu, Adam Jezierski Screenplay Gidoia: Sergio Granda, David P. Sañudo Cinematogr. Argazki zuz.: Víctor Benavides Art dir. Arte zuz.: Guillermo Illanes Music Musika: Jorge Granda, Izaki Gardenak Edition Muntaketa: Iñaki Alonso Sound Soinua: Iñaki Alonso
KIMUAK | kimuak@filmotecavasca.com | www.kimuak.com SYNOPSIS SINOPSIA
CAST & CREW FITXA TEKNIKO/ARTISTIKOA
Euxebi’s father was killed during the war. In her youth, Euxebi suffered Francoist repression and, to this day, despite the fact that the dictatorship ended long ago, she has not had the change to recover the memory of her father. After many years, when they finally open the grave where he is, Euxebi puts a picture next to his bones. Euxebiri aita hil zioten gerran. Gaztaroan frankismoaren errepresioa jasan zuen, eta gaur arte, diktadura aspaldi amaitua egonagatik ere, ez du bere aitaren oroimena berreskuratzeko aukerarik izan. Urteak haren bila eman eta gero, azkenik hobia ireki dutenean, Euxebik argazki bat utzi du bere aitaren hezurren ondoan.
Languages Hizkuntzak: Eu Subtitles Azpitituluak: Es / En / Fr / It / De / Pt Direction Zuzendaritza: Atxur Animazio Taldea Production Ekoizpena: LEKUK KULTUR ELKARTEA, Patxi Azpillaga Screenplay Gidoia: Andoni Egaña Edition Muntaketa: Edu Elosegi Sound Soinua: Xabier Erkizia Animation technique Animazio teknika: Mixed media
KIMUAK | kimuak@filmotecavasca.com | www.kimuak.com
areka
Animazioa / 6 min. / 2017
36 | BASQUEZINEMA FILM LABURRAK
euritan
Dokumentala / 20 min. / 2017
CAST & CREW FITXA TEKNIKO/ARTISTIKOA
SYNOPSIS SINOPSIA
Languages Hizkuntzak: Eu Subtitles Azpitituluak: Es / En / Fr / It / De / Pt
Euritan is a review of the narrative “Klara eta biok”, written by Itxaro Borda in 1985. Putting the author against the words of her past, it updates her view on the peripheral relationship around the Basque character.
Direction Zuzendaritza: Irati Gorostidi, Arantza Santesteban Production Ekoizpena: Irati Gorostidi, Arantza Santesteban Screenplay Gidoia: Irati Gorostidi, Arantza Santesteban Cinematography Argazki zuz.: Irati Gorostidi, Arantza Santesteban Edition Muntaketa: Irati Gorostidi, Arantza Santesteban Sound Soinua: Gerard Ortín
1985ean Itxaro Bordak idatzitako “Klara eta biok” narrazioa berrikustea proposatzen du Euritan filmak. Egilea bere iraganeko hitzen aurrean jarriz, bertan azaleratzen duen euskal nortasunarekiko harreman periferikoaren begirada eguneratzen da.
KIMUAK | kimuak@filmotecavasca.com | www.kimuak.com
for the good times Fikzioa / 30 min. / 2017
CAST & CREW FITXA TEKNIKO/ARTISTIKOA
SYNOPSIS SINOPSIA
Languages Hizkuntzak: Es Subtitles Azpitituluak: Eu / En / Fr / It / De / Pt Direction Zuzendaritza: Andrés Daniel Sainz Production Ekoizpena: VIDANIA FILMS, Loinaz Jauregi, Alberto Gastesi Cast Aktoreak: Ramón Agirre, Klara Badiola, Iñaki Rikarte, Itziar Ituño, Aitor Beltrán, Gorka Zufiaurre, Miren Gaztañaga, Iñigo Gastesi, Imanol Mugika, Aritz Fernández, Giorgio Bassmatti, Kiko Jauregi Screenplay Gidoia: Andrés Daniel Sainz Cinematography Argazki zuz.: Kalo Berridi Art dir. Arte zuz.: Camino Ruiz Music Musika: Kris Kristofferson Edition Muntaketa: Ana Galdona Sound Soinua: Anartz Beobide
On the birthday of the patriarch of the family, one of his sons decides to come out of the closet and test the tolerance of his nearest and dearest. But the surprises that he has up his sleeve do not end there. Familiako patriarkaren urtebetetze egunean, semeetako batek erabaki du armairutik atera eta senideen tolerantzia probatzea. Baina semeak bestelako ustekabeak ere gordeta ditu.
KIMUAK | kimuak@filmotecavasca.com | www.kimuak.com
la fiebre del oro Dokumentala / 24 min. / 2017
CAST & CREW FITXA TEKNIKO/ARTISTIKOA
SYNOPSIS SINOPSIA
Languages Hizkuntzak: Pt (Mozambique) Subtitles Azpitituluak: Eu / Es / En / Fr / It / De / Pt
In Cabo Delgado, Mozambique, the poverty of the population and wealth of the subsoil remain irreconcilable, taking the lives of hundreds of miners. Did you know that your health also depends on your work?
Direction Zuzendaritza: Raúl de la Fuente Production Ekoizpena: KANAKI FILMS, MEDICUSMUNDI Screenplay Gidoia: Raúl de la Fuente, Amaia Remírez, Medicusmundi Cinematography Argazki zuz.: Raúl de la Fuente Music Musika: Mikel Salas Edition Muntaketa: Raúl de la Fuente, Iker Esteibarlanda, Natxo Leuza Sound Soinua: Iñaki Alforja
Cabo Delgadon (Mozambike), herritarren pobreziak eta lurpeko aberastasunak bateraezin izaten jarraitzen dute, ehunka meatzariren bizitza harrapatuz. Ba al dakizu beren lanaren araberakoa dela zure osasuna?
KIMUAK | kimuak@filmotecavasca.com | www.kimuak.com
FILM LABURRAK BASQUEZINEMA | 37 SYNOPSIS SINOPSIA
CAST & CREW FITXA TEKNIKO/ARTISTIKOA
Plague: From the Latin word “plaga” meaning ‘blow’, ‘wound’. Meaning: Massive, sudden appearance of living beings of the same species that cause serious damage to animal or plant populations. Abundance of something harmful
Languages Hizkuntzak: No dialogues / Elkarrizketarik ez
Izurria: Latinezko “plaga” hitzetik dator, ‘kolpea’, ‘zauria’. Esanahia: Espezie bereko izaki biziak bat-batean eta modu masiboan agertzea, animalia edo landare-populazioei kalte handiak sortuz. Kaltegarri baten zerbait gehiegi egotea.
plágan
Dokumentala / 10 min. / 2017
Direction Zuzendaritza: Koldo Almandoz Production Ekoizpena: MKM, Koldo Almandoz, Txintxua Films Screenplay Gidoia: Koldo Almandoz Cinematography Argazki zuz.: Koldo Almandoz Art dir. Arte zuz.: Koldo Almandoz Edition Muntaketa: Koldo Almandoz, Angel Aldarondo Sound Soinua: Koldo Almandoz
KIMUAK | kimuak@filmotecavasca.com | www.kimuak.com
SYNOPSIS SINOPSIA
CAST & CREW FITXA TEKNIKO/ARTISTIKOA
Beliefs and death have evolved in a way that they are lived in a different way of the current one.
Languages Hizkuntzak: En Subtitles Subtítulos: Eu / Es / En / Fr / It / De
Sinesmenek eta heriotzak jasan duten bilakaera dela eta, gaur egun ez bezala bizi dira.
bright lights Fikzioa / 11 min. / 2017
Direction Zuzendaritza: María Zabala Production Ekoizpena: Esti Hierrezuelo Cast Aktoreak: Ana Rujas, Iker Porta, Eneko Sagardoy, Ander Sagardoy Screenplay Gidoia: María Zabala Cinematography Argazki zuz.: Koldo Carranza Music Musika: Mariano Martín Edition Muntaketa: Maitane Carballo Sound Soinua: Joshua Durán
BYP Media | info@bypmedia.net | www.bypmedia.net SYNOPSIS SINOPSIA
CAST & CREW FITXA TEKNIKO/ARTISTIKOA
December 11th, these are the last lines I write on this diary.
Languages Hizkuntzak: Es / En / Eu Subtitles Azpitituluak: Es / En / Eu / Fr / It / De
Abenduak hamaika, hauek dira eguneroko honen azkeneko lerroak.
Direction Zuzendaritza: Mikel R. Alonso Production Ekoizpena: BYP Media Cast Aktoreak: Iñaki Urrutia, Iñaki Beraetxe, Ekain Kazabon, Sol Maguna Screenplay Gidoia: Mikel R. Alonso Cinematography Argazki zuz.: E.J. Báez Prod. Direction Ekoizpen zuz.: Garazi Pedreira Music Musika: Txufo Wilson Edition Muntaketa: Joshua Durán Sound Soinua: Joshua Durán
si la oscuridad nos lleva
BYP Media | info@bypmedia.net | www.bypmedia.net
Fikzioa / 5 min. / 2017
38 | BASQUEZINEMA FILM LABURRAK
ainhoa
Fikzioa /18 min. / 2017
CAST & CREW FITXA TEKNIKO/ARTISTIKOA
SYNOPSIS SINOPSIA
Languages Hizkuntzak: Es Subtitles Azpitituluak: Es / En
Ainhoa is 9 years old and she has left home, bringing only her school bag and a Playmobil. As witnesses of her getaway, Direction Zuzendaritza: Ivan Sainz Pardo we will understand the reasons that led Production Ekoizpena: Banatu Filmak her to make such a decision. Cast Aktoreak: Aurelia Schikarski, Natalia Mateo, Fele Martínez, Josean BengoeAinhoa 9 urte ditu eta etxeko desagertu txea, Gorka Aguinagalde da. Berak bakarrik bere eskola-poltsa eta Screenplay Gidoia: Ivan Sainz Pardo Playmobil batera ekarri du. Music Musika: Philipp Fabian Kölmel Edition Muntaketa: Fran García, Iván Sáinz Pardo Sound Soinua: Joshua Durán, Ion Arenas
BANATU FILMAK | info@banatufilmak.com | www.banatufilmak.com
escarabana Fikzioa / 10 min. / 2017
CAST & CREW FITXA TEKNIKO/ARTISTIKOA
SYNOPSIS SINOPSIA
Languages Hizkuntzak: Es Subtitles Azpitituluak: En / Fr
Hunger, mist, flight. A couple trapped in eternity. An endless journey to nature itself, driving Cadillacs and escaping the sun.
Direction Zuzendaritza: Saras Casasnovas Production Ekoizpena: Saras Casasnovas Cast Aktoreak: Iván Marcos, Sara Casasnovas, Ana Oca Screenplay Gidoia: Saras Casasnovas Music Musika: Armandinho Edition Muntaketa: Saras Casasnovas Sound Soinua: Jose Pérez
Gosea, lainoa, hegaldia. Pare bat betikotasunaren harrapatuta.
Saras Casasnovas | info@banatufilmak.com | www.banatufilmak.com
vico bergman Fikzioa / 21 min. / 2017
CAST & CREW FITXA TEKNIKO/ARTISTIKOA
SYNOPSIS SINOPSIA
Languages Idiomas: Es Subtitles Subtítulos: Es / En Direction Zuzendaritza: Chechu León, Diego Perez Production Ekoizpena: Chechu León, Diego Perez Cast Aktoreak: Andrea Ros, Chema León, Félix Cubero, Patxi Freytez, Miguel Angél Jenner Screenplay Gidoia: Chechu León, Diego Perez Edition Muntaketa: José Manuel Gamazo Sound Sonido: Fernando Aliaga
Vico Bergman is a love story. Love for the cinema. It is a homage to cinemas of small villages, where it used to be the most desirable building in the place and the meeting point of all its inhabitants. Vico Bergman zinema maitasun istorio bat da. Herri txikietan zinemak omenaldi bat da.
BANATU FILMAK | info@banatufilmak.com | www.banatufilmak.com
zinemaldiak | FESTIVALS
40 | BASQUEZINEMA ZINEMALDIAK
DOCK OF THE BAY - Donostiako Musika Dokumentalen Nazioarteko Jaialdia Int. Music Documentary Film Festival Donostia / San Sebastián, enero january Information Información: Tel.: + 34 697 911 789 info@dockofthebay.es www.dockofthebay.es Dock of the Bay is an event focused on publicising music documentary film work, both Spanish and international. The films may approach the topic of music in terms of different thematic or formal aspects. Dock of the Bay musika dokumentalei eskainitako jaialdi bat da, eta estatuko nahiz atzerriko lanak onartzen ditu. Lan horiek hainbat alderditatik landu dezakete musikaren mundua, alderdi tematikoak nahiz formalak.
Giza Eskubideen Zinemaldia Human Rights Film Festival
Donostia Zinemaldia Festival de San Sebastián International Film Festival
Donostia / San Sebastián, APRIL ABRIL Information Información: Tel.: + 34 943 481 157 cinema_cinema@donostia.eus www.zinemaetagizaeskubideak.eus
Donostia / San Sebastián, SEPTEMBER SEPTIEMBRE Information Información: Tel.: + 34 943 481 212 ssiff@sansebastianfestival.com www.sansebastianfestival.com
Organised by the House of Peace and Human Rights and Donostia Kultura, its objective is to promote the debate and the reflection and to raise the audience awareness about the violation of the human rights in all the world through the universal language of cinema. So, the Festival aspires to inform and to form the citizens through a program as attractive as possible.
The Official Selection presents a selection of the most recent and unseen feature films made worldwide in the last year, all in competition for the Golden Shell and for the rest of the Official awards. In addition, The New Directors competition exhibits first works made by filmmakers across the world, and Horizontes Latinos shows the best Latin American feature films. The program is completed with the following sections: Zabaltegi-Tabakalera, with the most varied, surprising and appealing films of the year; Pearls with the best feature films of the year acclaimed by the critic and/or winners of international festival awards; Culinary Zinema; Savage Cinema; Zinemira; Made in Spain, EIECINE… Moreover, the program includes two retrospectives: a classic one and a thematic or contemporary one.
Bakearen eta Giza Eskubideen Etxeak eta Donostia Kulturak antolaturik, bere helburu nagusia, lengoaia unibertsalaren bitartez, eztabaida, hausnarketa eta ikusleen sentikortasuna bultzatzea da, munduan zehar urratzen diren giza eskubideen inguruan. Beraz, zinemaldi honek, ahalik eta egitarau erakargarrienaren bitartez, herritarrak informatu eta hezitzen saiatzen da.
Sail Ofizialak urteko ekoizpen zinematografiko berrienen eta argitaratu gabekoen aukeraketa eskainiko du. Film horiek Urrezko Maskorra lortzeko lehiatuko dira, baita gainerako Sari ofizialak eskuratzeko ere. Horrekin batera, Zuzendari Berriak lehiaketak nazioarteko zinemagileen lehen lanak eskainiko ditu, eta Horizontes Latinos sailak berriz, Latinoamerikako film onenak. Programan hurrengo sailak egongo dira ere: Zabaltegi-Tabakalera, film sorta ugari, harrigarri eta erakargarriekin; Perlak, kritikak goraipatutako eta nazioarteko zinema jaialdietan saritutako lanekin; Culinary Zinema; Savage Cinema; Zinemira; Made in Spain, EIECINE… Gainera, programan bi atzera begirako egongo dira: klasiko bat eta tematiko edo garaikide bat..
ZINEMALDIAK BASQUEZINEMA | 41
Fantasiazko eta Beldurrezko Zinemaren Astea Horror and Fantasy Film Festival
CIMASUB Itsaspeko Nazioarteko Zinema Zikloa S.S. Int. Submarine Film Series
ZINEGOAK Gay-Lesbo-Trans International Film Festival
Donostia / San Sebastián, OCTOBER OCTUBRE Information Información: Tel.: + 34 943 481 157 cinema_cinema@donostia.eus www.sansebastianhorrorfestival.eus
Donostia / San Sebastián, NOVEMBER NOVIEMBRE Information Información: info@cimasub.com www.cimasub.com
Bilbao, FEBRUARY FEBRERO Information Información: Tel.: + 34 944 156 258 zinegoak@gmail.com www.zinegoak.com
Organised by Donostia Kultura, the Horror and Fantasy Film Festival took its fi rst steps in 1990. Horror movies, sci-fi , animation, short films, classics from all over the world… alternate with shows, exhibitions, concerts, comic-book encounters, edition of books… The Old Town becomes during some days in a big horror party.
Organised by the Underwater Activities Section of the Real Sociedad Donostia - San Sebastian since 1975, the objective of the International Submarine Film Series is to show the audience the wonders of the submarine world that surround us in this blue world, and divers can see and enjoy. The program includes conferences by submarine filming professionals and underwater field experts.
Zinegoak, the Bilbao International Gay-Lesbian-Trans Film Festival was launched in 2004. The aim is to bring to a Bilbao audience (and a wider Basque one) a type of cinema that is independent, social and vindicatory that is entirely absent from the Basque commercial circuit. Its end: denounce the violation of Human Rights on the LGTB community all over the globe, show the sexual and affective diversity and become a meeting point throughout high-quality films. At this moment, it has become one of the most important European LGTB film festivals, with an average of 10.000 people attending its dozen venues and 100 films programmed, only in Bilbao. It also creates cinema and awareness-raising activities in over 30 towns throughout Basque Country.
Donostia Kulturak antolatuta, Fantasiazko eta Beldurrezko Zinemaren Asteak 1990ean hasi zuen bere ibilbidea. Beldurrezko, zientzia fikziozko, animaziozko zinea, film laburrak, eta mundu osoko klasikoak aurkituko dituzue antzerki, erakusketa, kontzertu, eta komiki eta liburu argitalpen bezalako jarduladien artean. Hiriaren alde zaharra ikararen jai batean bihurtzen da egun hauetan zehar.
1975. urtetik aurrera Erreala Donostia - San Sebastián hiriko futbol taldearen itsaspeko aktibitateen sailak antolaturik, Itsaspeko Nazioarteko Zinema Zikloak gure mundu urdina inguratzen duen edertasuna hurbildu nahi dio publikoari, urpekariek itsaspean gozatzen dutena erakutsiz. Dokumentalen eta itsaspeko gaiak jorratzen dituzten pelikulen emanaldiez gain, hitzaldiak antolatzen dira itsaspeko irudien gaineko profesionalen eta, oro har, itsaso-adituen eskutik.
Zinegoak 2004ean jaio zen, bilboko eta euskadiko ikuslegoari zinema independientea, soziala, eta aldarrikatzailea eskaintzeko asmoz, erakusketa komertzialaren zirkuituan ez delako aurkitzen horrelakorik. Helburua: mundu osoko LGTB biztanleriaren giza eskubideen bortxaketa salatu, sexu-afektibitate aniztasuna erakutsi eta kalitatezko zinearen bitartez bilgune bilakatu. Hasiera umila izan zuen baina gaur egun Europear panoramako GLTB zinemaldirik garrantzitsuenetariko bat da, 9 sederekin Bilbon, 80 lan baino gehiagorekin eta dozena bat baino gehiagoko euskal udalerriko proiekzioekin.
42 | BASQUEZINEMA ZINEMALDIAK
FANT Bilbao Fantasy Film Festival Festival de Cine Fantástico de Bilbao
Bilbao Seriesland
Festival Internacional de Cine Invisible International Unseen Film Festival
Bilbao, MAY MAYO Information Información: Tel.: + 34 944 248 698 fant@fantbilbao.net www.fantbilbao.net
Bilbao, OCTOBER OCTUBRE Information Información: Tel.: + 34 946 571 060 info@seriesland.eus www.seriesland.eus
Bilbao, OCTOBER OCTUBRE Information Información: Tel.: +34 946 024 668 info@kcd-ongd.org www.kcd-ongd.org
Originally born in 1994 as a film exhibition by the hand of a group of Fantasy films lovers, and currently organized by the Department of Culture and Education of Bilbao Town Council, Bilbao Fantasy Film Festival FANT is dedicated to films of this genre with the idea of making available, as much to fans as the general public (particularly the youngest film goers) releases that do not reach our screens through conventional channels of distribution and exhibition, as well as offering retrospectives of classic horror, mystery and science fiction films.
Bilbao Seriesland is the first International Digital Series Festival in the Basque Country. A center of union for the Best Indie Content and its creators coming from all corners of the world. October; Season of Series in Bilbao, Season of “Wolves” in Bilbao … The Bilbao Seriesland Market it is the first Marketplace which is specifically dedicated to the Digital Series, oriented to professionals that want to make deals during the festival.
Core activity of KCD NGOD. It is an annual celebration that aims to show a diverse range of films full of social commitment, normally excluded from conventional cinemas. Its content revolves around 4 themes: Sustainable Development, Human Rights, Interculturality and Gender Equality. Over its first 8 editions, more than 44,000 people have attended. Currently spread over 19 venues between Bilbao, Barakaldo, Erandio, Portugalete, Mungia, Iurreta, Getxo, Leioa and Elorrio, (9 of them high schools). Main venues are Alhondiga Bilbao and Golem Cinemas. The Festival conducts positive action in order to promote gender equality; probably the only Festival which distributes their films equitably. In 2017, the 9th edition will take place in october, 19th to 26th.
Bilboko Zinemaldi Fantastikoa (FANT) erakustaldi bezala jaio zen 1994ean zale batzuen eskutik eta gaur egun Bilboko Udaleko Kultura Sailak antolatzen du. Bere asmoa, bide arruntetatik heltzen ez ziren pelikulen estreinaldiak ikusleen, batez ere gazteen, eskura jartzea eta baita beldur, misterio, edota zientzia fikziozko klasikoen atzera begirakoak egitea zen.
Bilbao Seriesland Euskadiko Serie Digitalen Nazioarteko lehen Jaialdia da. Ekoizpen independiente onenerako eta mundu guztitik datozen sortzaileentzat bat-egite puntua. Urria; Bilbon Serie Sasoia, Bilbon “Otso” Sasoia… Bilbao Seriesland Market serie digitalei espezifikoki bideratutako lehen Merkatua da. Jaialdian zehar akordioak itxi eta sarearen edukirik berrienak ezagutu nahi duten profesionalei orientatuta dago. Izango ditugun jarduerak “Keynotes”, “Workshops”, Estudio Kasuak,Pitching-a, “One to One” bilerak, “Screenings”, Ekoiztetxeekin Mahai-Inguruak eta “Matchmaking” dira.
KCD GGKE elkartearen ekimen nagusia, eta ohiko zinemek bazter utzitako zine anitza eta gizarte-konpromisoz josia hedatzen. 4 ardatz inguruan oinarrituta: garapen iraunkorra, giza eskubideak, kulturartekotasuna eta genero-berdintasuna. Aurreneko 8 edizioetan, 44.000 ikusentzule baino gehiago izan ditu. Egun, 19 egoitzetan hedatzen ditu lanak -9 institutuetan- Barakaldo, Erandio, Portugalete, Mungia, Iurreta, Getxo, Leioa Elorrio eta Gasteizen artean banatuak. Egoitza nagusiak Bilboko Alhondiga eta Golem Zinemak dira. Jaialdiak aukera-berdintasuna bultzatzen du, ekimen positiboen bidez pertsona guztien berdintasun-inklusioa indartzeko; seguruenez parekotasunez zabaltzen dituen jaialdi bakarra. 2017ko urtean, 9. edizioa urriaren 19tik 26ra izango da.
ZINEMALDIAK BASQUEZINEMA | 43
ZINEBI Bilbao International Documentary and Short Film Festival
Bilbao Mendi Film Festival
CORTADA Festival de Cortometrajes CORTADA Short Film Festival
Bilbao, NOVEMBER NOVIEMBRE Information Información: Tel.: + 34 944 248 698 info@zinebi.eus www.zinebi.eus
Bilbao, DECEMBER DICIEMBRE Information Información: Tel.: + 34 657719668 info@mendifilmfestival.com www.mendifilmfestival.com
Vitoria - Gasteiz (UPV-EHU), NOVEMBER NOVIEMBRE Information Información: Tel.: + 34 945 013 657 cortadakulturcampus@gmail.com
Founded in 1959 and currently organized by Bilbao Town Hall’s department of culture, Bilbao International Documentary and Short Film Festival (Zinebi) recognized by the International Federation of Film Producers Associations (FIAPF) as an international competition of the highest quality has as its fundamental objectives to bring to the people of Bilbao the most recent world production of short films and documentaries, paying special attention to the Basque, Latin America and Spanish sphere, as well as to promote the Basque audiovisual industry and Bilbao as an ideal space for filming all kind of audiovisual projects through the Bilbao Bizkaia Film Commission.
A high-mountain festival at sea level. In December, Bilbao is full of alpinists, adventurers, sport men, filmmakers, producers and artists of international renown. Since its beginning in 2008, Bilbao Mendi Film Festival has become one of the international benchmarks within the series of film festivals related to mountaineering, climbing, adventure and extreme sports. It has also become, in record time, one of the main lures within the sector. But BMFF is way more than just cinema. Due to the numerous parallel activities, it keeps growing every year and bringing to everybody’s reach creativity, inspiration, spreading, training and, above all, fun.
CORTADA is a short fi lm festival that started in 1997 that takes place in the city of Vitoria-Gasteiz. Sponsored by the Campus of Alava in the Basque Country University (UPV / EHU), is a national contest that rewards works of fiction, animation and documentary, not forgetting the local proposals GUREAK grouped in sections (short Basques) and HEMENGOAK (Short Alava). Two new sections are Unilabur (students from universities in Spain) and Ehulabur (UPV/EHU students). From the 2015 edition CORTADA festival qualifies for Goya Awards.
1959an sortua, eta Bilboko Udaleko Kultura Sailak antolatuta gaur egun, Bilboko Zine Dokumental eta Laburmetraia Nazioarteko Jaialdia-k (ZINEBI), bi helburu nagusi ditu. Filme Ekoizleen Elkarteen Federazio Internazionalak onartu duen bezala, kategoria goreneko lehiaketa maila duen zinemaldi honek, alde batetik, film laburren eta dokumentalen (bereziki euskal, espainiar eta latinoamerikar arlokoak) mundu mailako ekoizpen berriena aurkeztu nahi du, eta bestetik, Euskal Herriko ikus-entzunezko industria bultzatu nahi du, Bilbao Bizkaia Film Commissionen bitartez gure hiria errodatzeko espazio ezinhobetzat aurkeztuz edozein motako proiekturako.
Mendi goietako festibala itsas mailan. Mundu mailako sona duten alpinistak, abenturazaleak, kirolariak, zinegileak, ekoizleak eta artistak biltzen dira abenduan Bilbao Mendi Film Festivalean. 2008an abiatu zen, eta mendia, eskalada, abentura eta muturreko kirolen gaiak jorratzen dituzten festibalen nazioarteko erreferente nagusienetakoa da gaur egun. International Alliance for Mountain Film (IAMF) elkargoko kide da BMFF. Zineaz batera beste hainbat jarduera eskaintzen dituen festibala da, eskaintza zabala, eta horrek egiten du gaitegi horretako nazioarteko ardatz. Sormena, inspirazioa, dibulgazioa, formazioa, eta batez ere, dibertsioa jartzen ditu bisitarien eskura.
CORTADA 1997 urtean hasitako Vitoria- Gasteizko film laburren jaialdia da. UPV/EHUko Arabako Campuseko babesarekin antolatuta. Film labur nazionalentzako zuzenduta dago jaialdia. Animazio, Dokumental eta fikziozko lanak onartuta daude, hemengo lanak ahaztu Gabe: GUREAK (Euskal filmak) eta HEMENGOAK (Arabakoak). Bi atal berri ditugu: UNILABUR (Unibertsitateko ikasleek zuzendutako film laburrak Estatu mailan) eta EHULABUR (EHUko ikasleen lanak). 2015 urteko ediziotik espainiar zinemaren Goya Sarietarako jaialdi kalifikatzailea da CORTADA. 2017koa XXI. edizioa izango da. Azaroaren 28tik abenduaren 2a arte.
film commissions
BILBAO BIZKAIA FILM COMMISSION Plaza Circular, 1 - 1ยบ 48001 Bilbao T: +34 944 20 53 97 / +34 944 20 53 34 info@bifilmcommission.com www.bifilmcommission.com
DONOSTIA / SAN SEBASTIร N FILM COMMISSION San Roque Kalea, 120 20009 Donostia T: +34 943 482 800 filmcommission@donostia.eus www.fomentosansebastian.org/ filmcommission
VITORIA - GASTEIZ FILM OFFICE Pintor Teodoro Dublang, 25 01001 Vitoria-Gasteiz T: +34 945 16 16 16 ext. 4381 filmoffice@vitoria-gasteiz.org www.vitoria-gasteiz.org/filmoffice
Photos | Argazkiak | Fotos: IMCC BY-3.0-ES 2012/EJ-GV/Irekia-Gobierno Vasco/Mikel Arrazola
With the collaboration of: | Con la colaboraciรณn de: