BASQUEZINEMA 2011 www.epe-apv.com | info@epe-apv.com | find us on facebook
Estreinaldiak Films / Pelikulak
Arriya Bi Anai Camera obscura Extraterrestre Hiroku y los defensores de Gaia Kënu Muertos de amor Naufragio Papá, soy una zombi Un mundo casi perfecto Urte berri on, Amona! Valeria descalza
Tv Movieak
El precio de la libertad La conspiración Luna llena
6 6
30
Film Laburrak
Un viaje al Edén
Films / Pelikulak Black to the moon Poseso Vera
38 38
Documentaries / Dokumentalak 41
Camaradas
aurki-
bidea
Documentaries / Dokumentalak 36
Produkzioan
index La calma La casa del lago Lagun mina La media pena She’s lost control Zeinek gehiago iraun
42
44 Film Commissions 46 Zinemaldiak
Collaborators | Laguntzaileak:
Basquezinema nazioarteko proiekzioa bilatzen duen Euskal Herriko zine produkzioari buruzuko aldizkaria da, bere baitan urtean urteko film luzeak, laburrak, dokumentalak eta tv movie-ak ere, hartzen dituelarik. Katalgo funtzioa izateaz gain, autoreen azalpenak biltzen ditu, hauen lanak sakonean ezagutzeko aukera emanez. Nahiz eta Euskal Herriak demografikoki populazio txikia duen, betidanik izan du mugaz haraindiko bokazioa, berezko hizkuntza, Euskara, eta sakonki sustraitutako kultura. Ahalmen artistiko handia du, hurrengo talentuak eman dituelarik; Chillida, Oteiza, eta Ibarrola eskulturaren arloan, Unamuno, Pio Baroja, eta Bernardo Atxaga literaturan, Víctor Erice, Pedro Olea eta Julio Medem besteak beste zinema arloan, eta mundu honetan bere bidea egiten ari diren gazte talentu berriak, aldizkari honetan bertan aurkitu ditzakezuenak Kultura propioen defentsak gizarte bezala bereizten gaituzten istorio hurbilak sortzen ditu, gure barrena ukituko duten pelikula ausartak, mundua ikuspuntu anitzetatik ikusteko aukera emango diguten pelikulak, mundu aberats eta irekia erakutsiz, eta, era berean, gu geu aberatsago egiten gaituen substratuarekin. Beraz, aldizkaria irakurtzeaz gain, bertan aurkezten diren lanetara hurbil zaitezten proposatzen dizuet, harrituta utziko bait zaituzte. Basquezinema quiere ser una revista con proyección internacional donde se recoge gran parte de la producción anual de cine del País Vasco (largometrajes, cortometrajes, documentales) y tv movies, nuestra revista además de hacer la función de catálogo va más allá, recogiendo comentarios de los propios autores y así conocer más en profundidad sus obras. El País Vasco que aunque demográficamente es de población pequeña siempre ha tenido una vocación exterior, tiene una cultura muy enraizada y posee un idioma propio, el euskera. El País Vasco siempre ha tenido una gran pujanza artística que ha dado escultores de la talla de Chillida, Oteiza, Ibarrola, escritores como Unamuno, Pio Baroja, Bernardo Atxaga, en el campo del cine talentos como Víctor Erice, Pedro Olea, Julio Medem, que han abierto el camino a otros nuevos jóvenes talentos muchos de los cuales están presentes en esta revista. La defensa de las culturas propias, esas historias cercanas que nos reconocen como sociedad, nos hará encontrar unas películas arriesgadas que nos llegarán a lo más profundo de nuestro ser, historias más diversas que nos hagan ver un mundo desde muchas perspectivas, abierto y rico con un substrato que nos enriquece. Por lo que os propongo que además de leer nuestra revista os acerquéis a las obras que os presentamos porque seguro que os sorprenderán. Basquezinema is intended to offer an international audience news on much of the year’s output from the Basque Country in the area of cinema (feature films, short films, documentaries) and TV movies. However, the magazine is intended to be more than just a catalogue, with commentaries from the film makers themselves to give a more in-depth insight into their work. Despite its small size and population, the Basque Country has always had a major international outreach. It also has a deep-rooted culture and its own unique language, Euskera. It has also been the cradle of a burgeoning arts movement, bringing the world important sculptors —including Eduardo Chillida, Jorge Oteiza and Agustín Ibarrola— and writers, such as Miguel Unamuno, Pio Baroja and Bernardo Atxaga. In the field of cinema, major talents such as Victor Erice, Pedro Olea and Julio Medem have blazed a trail for other young hopefuls, many of whom are featured in this magazine. The defence of local culture and those near-at-hand tales in which we see ourselves as a society, make for some audacious films that examine the deepest areas of human existence and a great range of different stories showing us the world from many perspectives, open and abundant with an enriching substratum. So I would encourage you not just to read our magazine, but to take a look at the movies themselves: we’re confident you will be suitably surprised and delighted.
CARLOS JUÁREZ Euskal Produktoreen Elkarteko zuzendaria Presidente de la Asociación de Productores Vascos Chairman of the Basque Film Producers Association
6 | BASQUEZINEMA ESTREINALDIAK | Pelikula
Arriya CAST & CREW FITXA TEKNIKOA Title Izenburua THE STONE / ARRIYA 100 min. / color / 2011
Director of Photography Argazki Zuzendaria GAIZKA BOURGEAUD
Cast Aktoreak IBAN GARATE SARA CASASNOVAS BEGOÑA MAESTRE RAMON AGIRRE IÑAKE IRASTORZA KANDIDO URANGA JOSEBA APAOLAZA
Editor Muntaketa JULIA JUANIZ Music Musika BINGEN MENDIZABAL A production of Produkzio-etxea ALOKATU
Director Zuzendaria ALBERTO GORRITIBEREA Screenplay Gidoia ALBERTO GORRITIBEREA Executive Producer Produktore Exekutiboa JOSÉ MARÍA LARA
with the participation of ETB and collaboration of the ICAA and BASQUE GOVERNMENT Culture Department ETBren partaidetzaz eta ICAA eta EUSKO JAURLARITZAren Kultura Sailaren laguntzaz
SYNOPSIS SINOPSIA In a town in the Basque country border, two families are involved in a bet, and, dragged by it, three young lovers, unable to pull themselves out of the inertia of the society they live in, cross their own fates and see time pass them by. It is an endless duel they can not scape from. Euskal Herriko mugako herri batean, bi familia apustu batean murgilduta bizi dira. Eta erronka horrek eramanik, hiru gazte maiteminduren bizitzek topo egingo dute; beren gizartearen inertziaren kontra borroka egin ezinik; beren bizitzan denbora joaten uzten… ihesbiderik eta amaierarik gabeko borroka.
ALOKATU alokatu@gmail.com
Pelikula | ESTREINALDIAK BASQUEZINEMA | 7
DIRECTOR’s NOTEBOOK. ZUZENDARIAREN OHARRAK “ARRIYA (the stone)” is a very personal movie and a look at our time, at our people… a signal of hope for the individual from a present that is anchored in the past, in the collective; “in the a heavy stone that has fettered me ever since I can remember, all through my time.” Just any old Sunday; a farmhouse; Peru is watching the dance movements of a robin with a frown of annoyance in the bathroom of the farmhouse when two raps on the door, a well-rapped sash and a fond slap on his bottom lead him away towards the square. María is running after Peru through the streets of the town, holding the beret which he has dropped along the way and Jone drops his father off at the tavern to enjoy the traditional dancing. A vow… The challenge, the dispute that involves the attention of their parents, begins with a handshake in the tavern. Both Peru’s and Maria’s family seal a confrontation, a dispute that will end in a journey of no-return and which will mark the village and its inhabitants. A journey through time… Jone suffers an accident with the stone which awaits the imminent challenge, decorating the cornerstone of the pavement. Peru escapes from the square, from the town, from his time, overcome by the circumstances and Maria, with the beret of the child in her hand, runs after him with impetuousness and decision through the foliage of The Wood. And a frustrated love affair … Peru and María, two twenty-year-old youths, ten years earlier, are about to melt together in a kiss. The world that surrounds them seems to fade in an instant and…the thunderous bang from a shotgun awakes the two young lovers. The rivalry between the two families, the vow that they keep, and Jone, returned from abroad, prevents any spark of a relationship. A mule, a horse… And a stone, the stone.
Alberto Gorritiberea “ARRIYA gure herriari eta bizi dugun garaiari egindako begirada bat da..., iraganean, kolektiboan, gelditu ezinik bizi den harri astun horretan zaharkitua sentitzen dudan gaurkotasunari begirada bat... nire denbora eta oroitzapenekin batera zakar eta pisutsu jarraitzen duen harria, alegia” Domeka batean; baserri bat; Komunean, Peru txantxangorri baten dantza begiratzen dagoela, atean kolpe batzuk eman eta gerriko estu bat daraman norbaitek ipurdiko maitekor pare bat eman ostean, herriko plazara bultzatzen du. Maria Peruren atzean doa korrika, honek bidetik utzi duen txapela eskuan daramala. Jone, aita tabernan utzi eta euskal dantzez gozatzera abiatzen da. Apustua... Gurasoen erronka bosteko baten ostean hasiko da, tabernan. Peru eta Mariaren familiek liskar bat hasiko dute, eta ikamika honek herriaren eta bere bizilagunen bizimodua baldintzatuko du atzera bueltarik ez duen bidai batean. Iraganera begira... Peru, plazatik, herritik, bere garaitik ihesi doa korrika; eta Maria, txapela eskuan, grinaz jarraitzen du basoan zehar. Harria daraman kotxea martxan jarri, eta Jone azpian harrapatzen du. Maitasun zapuztua... Peru eta Maria, hogei urteko gazte bi, duela hamar urte, musu batean urtzeko zorian daude. Inguratzen dituen mundua momentu batez desagertu da eta... bat batean, eskopeta baten burrunbadak maitaleak esnatzen ditu. Bi familien arteko norgehiagokak, aposuak, eta Jonek, atzerritik etorri berria, beraien arteko harremana ezinezko egiten dute. Mando bat, zaldi bat... eta harri bat; arriya
8 | BASQUEZINEMA ESTREINALDIAK | Pelikula
Bi anai CAST & CREW FITXA TEKNIKOA Title Izenburua BI ANAI 104 min. / color / 2011 Cast Aktoreak BINGEN ELORTZA AITOR COTERÓN KANDIDO URANGA LORETO MAULEÓN OIHAN LOPETEGI MARIASUN PAGOAGA KLARA BADIOLA PATXI SANTAMARIA IÑIGO LIZARRALDE AMAIA LIZARRALDE PATXO TELLERIA Director Zuzendaria IMANOL RAYO Screenplay Gidoia IMANOL RAYO Executive Producers Produktore Exekutiboak
ORIO PRODUKZIOAK orio@orioprodukzioak.com www.orioprodukzioak.com
BEÑAT IBARBIA UNAI IBARBIA Director of Photography Argazki Zuzendaria JAVIER AGIRRE ERAUSO Editor Muntaketa GUILLE SÁNCHEZ MAHAVE Sound Soinua HARITZ LETE A production of Produkzio-etxea ORIO PRODUKZIOAK with the participation of ETB and collaboration of the ICAA, BASQUE GOVERNMENT Culture Department and INAAC ETBren partaidetzaz eta ICAA, EUSKO JAURLARITZAren Kultura Saila eta INAAC-en laguntzaz
SYNOPSIS SINOPSIA At the death of his father, Paulo, the youngest son, will have to be in charge of his disabled brother Daniel. Bere aitaren heriotzean, Paulok seme gazteenak bere anai Daniel ezinduaren arduradun geratu beharko du.
Pelikula | ESTREINALDIAK BASQUEZINEMA | 9
DIRECTOR’s NOTEBOOK
ZUZENDARIAREN OHARRAK
Imanol Rayo
Any artist in any genre strives to reflect as deeply as possible, the more intimate world of a person. Specifically in my case, it is essential to show the life as clean and precise as possible. Or describe it as close as I see it. That’s the main point. What’s life’s theme?... If life had a theme this would be the same “life”. The very existence. In this way, the cinema reflects the “life” as “universal theme”. Atxaga says: At the time of writing ‘Bi anai’ my concern was to discuss the big issues of life in general through situations that I knew firsthand. In addition, the text should go beyond the superficiality of that reality, beyond the ‘themes’, the ‘stories’ or ‘characters’ in pursuit of an ‘interiority’ and away from the most of the tourist gaze and even journalism. ‘Bi anai’ ‘s narration is like popular tradition stories, and more specifically like the so-called ‘animal stories’. This text gives interiority, authenticity. In this way, the popular items seems to ancient and universal traditions: it’s like the opposition of the snake to the bird, or the main characters, always responding to a ‘double’ face. Atxaga’s novel is located at the end of the decade of 50’s. And ultimately, this is a time lived by the author. It’s a time I have not lived... so, it’s impossible to think like someone who lived in the past time. (...) The cardinal rule of cinema is to capture the present time. The film represents elements from the past, capturing elements from the present time: we could say that the eye of the director replaces the writer’s memory.
Edozein artistak edozein generotan pertsona baten barne mundua ahal duen bezain sakonki islatzen saiatzen da. Nire kasuan, zehatzago, filma egiterako garaian funtsezkoa zait “bizitza” garbi eta zehatz azaltzea. Edo, gutxienez, nik ikusten dudan modutik ahalik eta gertuen egotea. Hori da abiapuntu nagusia. Beraz filmaren gaia proposatzeko momentuan honako galdera hau egin dezake edonork bere buruari: zein da bizitzaren “gaia”?... Bizitzak “ardatz” bat izatekotan, hau “bizitza” bera litzateke, bere existentzia. Orduan, filmari buruz aritzean “existentzia”z hitz egiten ari garela esan genezake, bere zentzu zabalenean. Atxagak esan du: “ ‘Bi anai’ idazterako garaian nire kezka nagusia gaia garrantzitsuez hitz egitea zen, ‘bizitza’ri buruz, gertutik ezagutzen nituen errealitateei buruz. Testuak, gainera, errealitate horien gainazaletik aldendu beharra zuen -‘gai’, ‘istorio’ edo ‘pertsonai’en gainetik hedatuz-, ikuspuntu turistikotik eta kazetaritzatik urrunduz ‘barnealde’ jakin bat lortu nahian. Garrantzitsua da ‘Bi anai’n narrazioak herri-ohituretan agertzen diren kontakizunen antza izatea. Are zehatzago ‘Animali ipuinak’ deitzen diren haiei, hauek bai dira testuari aipatutako ‘barnealde’ hori, egiazkotasuna, ematen dietenak. Baina, hala ere, garrantzitsuagoa da herri-elementu horiek ohitura zahar nola unibertsalak gogora ekarraraztea. Horrela ulertuko da sugea eta txoriaren arteko aurkakotasuna; pertsonaia nagusien ezaugarriak, ia beti ‘doble’aren ikurrari erreferentzia eginez; estiloa bera, erlijiozko testuetako moldeetan oinarrituz”. Atxagaren nobela joan zen mendeko 50. hamarkadako bukaeran kokatzen da. Eta, azken finean, Atxaga berak bizi izandako garai batez mintzo da. Gaur egungo pertsona bat garai hartako edonoren azalean sartu, haien pentsamendua jakin eta jokabideak zein izango liratekeen jakin nahi izateak norabide okerrean era¬mango gintuzke. Izan ere, joan ziren garaiak ez dira berriz itzuliko hauen inguruan filma bat egin dadin. Izaera estetikoa nola girotze lana garai hartakoak izanda ere, pertsonaien pentsamolde eta ekintzak gaur egungo gizabanako baten barne ikuspenaz eginak izango dira nolanahi ere, ezin bait diogu gure izatasunari aurkarik egin. Ez litzateke zentzugabea filma Atxagaren nobela abiapuntu gisa hartuz haren inguruan begirada berri bat irudikatzen duela esatea. Filmak liburutik ahalik eta gehien aldenduz eta, era berean honi fideltasun osoa gordez, azalean soilik geratuko ez den berezko lengoaia berria sortzea du azken finean helburu. Zinemaren ardatz nagusia orainaldiaren lekuko izatea da. Filmak iraganeko elementuak “irudikatzen” ditu orainaldiko elementuez baliatuz: zuzendariaren begiak idazlearen memoriaren ordezkari direla esan liteke.
10 | BASQUEZINEMA ESTREINALDIAK | Pelikula
Camera obscura CAST & CREW FITXA TEKNIKOA Title Izenburua CAMERA OBSCURA 90 min. / color / 2011 Cast Aktoreak JACQUELINE DUARTE LEYRE BERROCAL JOSEAN BENGOETXEA VICTOR CLAVIJO PELLO MADARIAGA Director Zuzendaria MARU SOLORES Screenplay Gidoia RUTH REHMET / MARU SOLORES Executive Producers Produktore Exekutiboak CARLOS JUÁREZ RAQUEL PEREA Associated Producer Produkzio Kidea ELENA GOZALO (ETB) Co-producers Koproduktoreak ALVARO ALONSO PHILIPP DETTMER Director of Photography Argazki Zuzendaria FRANK AMANN
Editor Muntaketa JUAN ORTUOSTE Sound Soinua MARTÍN GURIDI Art Director Zuzendari Artistikoa MARIO SUANCES Music Musika PABLO CERVANTES A Production of Produkzio-etxea BASQUE FILMS In co-production with Koprodukzioan LETRA M PRODUCCIONES DEUTSCHE EXOTIC with the participation of ETB and collaboration of the ICAA, BASQUE GOVERNMENT Culture Department, MEDIA EUROPA, ONCE, REAL PATRONATO SOBRE DISCAPACIDAD and CESYA ETBren partaidetzaz eta ICAA, EUSKO JAURLARITZAren Kultura Saila, MEDIA EUROPA, ONCE, REAL PATRONATO SOBRE DISCAPACIDAD eta CESYA-ren laguntzaz
BASQUE FILMS info@basquefilms.com www.basquefilms.com
SYNOPSIS SINOPSIA Ane, a blind girl on the threshold of the puberty, discovers photography and first love at the hands of her uncle Antonio, an enigmatic photographer who returns after a long time to the family house where they are spending the summer. Overprotected by her parents, who are desperately intent on operating her time and again hoping to get her sight back, and marginalized by the other adolescents, Ane captures with her camera things that nobody want to see and which throw a new light on the family life. Finally, disillusioned by the adults, Ane has to tread her own path as an adolescent and as a blind. Ane, pubertaroan sartzear dagoen neskatila itsuak, argazkilaritza eta lehen amodioa bere osaba Antoniori esker ezagutuko ditu, denboraldi luze bat desagertuta egon ondoren, uda igarotzen dauden etxera bueltatzen denean. Aneren gurasoek larregi babesten dute, ikusmena berreskuratzeko ahaleginetan ebakuntza gelara behin eta berriz eramaten dutelarik. Baina ala ere Ane, kamara eskuetan duela, inork ikusi nahi ez dituen gauzak aztertu eta familiari buruzko kontu ezkutu batzuk agerian utziko ditu. Era berean, beste nerabe batzuek baztertu egiten dute. Etsipenez inguratuta, Ane, nerabe eta itsua den heinean, aurrera ateratzeko erabaki propioak hartu beharko ditu.
Pelikula | ESTREINALDIAK BASQUEZINEMA | 11
DIRECTOR’s NOTEBOOK. ZUZENDARIAREN OHARRAK
Maru Solores
I chose Ane and her blindness as a way of learning how to view things in a different way; of imagining what one can really see when one can’t see; of starting to see again. I chose this story to see what happens when other people try to see for us, and when we grow up and try to break down the barriers that both protect and restrain us, in order to find our own way of looking at things, our own path. Ane has just had an operation on her eyes, but she can’t see. In her inner “camera obscura”, recurring images flash into her head, as if they were pursuing her. Into the stressful environment of the family summer holidays after the failure of the operation steps her Uncle Antonio. Antonio is a photographer who has come back to the town after many years away. Ane is reaching puberty; she is growing, she has lots of questions, but she lacks all the visual information that assails the rest of us. Antonio is a breath of fresh air; he’s someone who seems to see her differently; Ane is attracted by him and by the art of photography. Antonio lends her a camera which helps her perceive the world around her in a different way, to discover, to understand what is happening in her family, and also Antonio himself. Camera Obscura seeks to be as faithful as possible to the point of view of the central character, Ane. I have taken the poetic licence of imagining Ane’s world: a world dominated by sensitivity, and one in which the other senses —smell, touch, hearing and so on— take on a special importance. We have tried to use the cinematography, editing and soundtrack to examine that perception more closely. I was also inspired by reports of blind photographers such as Evgen Bavcar. I wanted Ane to make us question —as Bavcar does— our vision of what we see.
Ane eta bere itsutasuna aukeratu ditut gauzak beste modu batean ikusten ikasteko. Norbait itsu dagoenean zer ikusten duen imajinatu ahal izateko. Berriz ere ikusten hasteko. Istorio hau aukeratu dut besteak gure ordez ikusten saiatzen direnean zer gertatzen den jakiteko, eta hazi egiten garenean babestu eta aldi berean mugatu egiten gaituzten hesiak, gure bide propioa eta ikuspegia aurkitu ahal izateko, apurtzen saiatzen garenean gertatzen dena aztertzeko. Aneri begietan ebakuntza egin berri diote, baina ezin du ikusi. Bere “camera obscura”n irudiak agertzen zaizkio flashak bailiran, jarraika izango balitu bezala. Huts egin duen ebakuntza baten osteko oporraldi goibelean, Antonio, urte asko pasa eta gero bueltatu den osaba argazkilaria, agertuko da familian. Ane hazten ari da, pubertaroan sartzen ari da eta galdera ugari egiten dizkio bere buruari, baina guk gainezka dugun informazio bisuala faltan du. Antonio, beste era batean begiratzen duen norbait da, haize freskoa, eta Ane erakarrita sentituko da osabaz eta argazkilaritzaz. Berak utziko dion kamerak mundua beste era batean sumatzen lagunduko dio, bere familiari eta baita Antoniori gertatzen ari zaiona deskubritu eta ulertzen lagunduz. Camera Obsucurak, Ane, bere protagonistaren ikuspuntuari fidela izatea du helburu. Aneren mundua imajinatzeko lizentzia poetikoa hartu dut: usaina, ukimena, eta entzumena bezalako zentzumenek menderatzen duten mundu sentsoriala. Argazki, muntaketa eta soinu-bandaren bitartez, pertzeptzio horretara hurbildu nahi izan gara. Evgen Bavcar bezalako argazkilari itsuen existentziak ere, inspiratu ninduen. Aneren bitartez, Bavcar-ek egiten duen bezala, ikusten dugunaren bista kuestionatzea bilatzen nuen.
12 | BASQUEZINEMA ESTREINALDIAK | Pelikula
Extraterrestre SYNOPSIS SINOPSIA
CAST & CREW FITXA TEKNIKOA Title Izenburua EXTRATERRESTRIAL EXTRATERRESTRE 90 min. / color / 2011 Cast Aktoreak JULIAN VILLAGRAN MICHELLE JENNER RAUL CIMAS CARLOS ARECES MIGUEL NOGUERA
BELEN ATIENZA Director of Photography Argazki Zuzendaria JON D. DOMINGUEZ Editor Muntaketa NACHO VIGALONDO Sound Soinua ROBERTO FERNANDEZ
Director Zuzendaria NACHO VIGALONDO
Music Musika JORGE MAGAZ
Screenplay Gidoia NACHO VIGALONDO
A production of Produkzio-etxea SAYAKA PRODUCCIONES
Executive Producers Produktore Exekutiboak NAHIKARI IPIÑA NACHO VIGALONDO
In co-production with Koprodukzioan APACHES ENTERTAINMENT
Co-producers Koproduktoreak ENRIQUE LOPEZ LAVIGNE
SAYAKA info@arsenicoproducciones.com www.sayaka.es
Here’s only one sane response when you wake up to a sky full of alien invaders - run like hell. But what do you do if the invasion starts when you’ve just met the girl of your dreams? Julio wakes up - horribly hungover and with no memory of the night before - next to a mindblowingly sexy girl, in a stunning apartment. She wants him out now but the alien invasion that’s just begun outside is the perfect excuse for Julio to stay. And even though things are growing worse by the minute, even though the girl’s husband has arrived on the scene... even though the alien threat is getting more and more frightening, Julio’s clear about one thing. Just like the terrifying creatures who have traveled across galaxies to destroy Mankind, he’s here to stay. Denok jakingo genuke zer egin, goiz batean zerua OVNI-ez beterik agertuko balitz: korrika hasi. Baina zer gertatuko litzateke inbasioa, ezagutu berri duzun zure bizitzako emakumearen etxebizitzan, gertatuko balitz? Julio, askorik ez duen gogoratzen mozkorraldi baten ostean, neska zoragarri baten alboan esnatzen da, pisu zoragarri batean. Eta, nahiz eta neskak alde egiteko eskatu, kalean estralurtar inbasio bat egoteak etxean geratzeko aitzaki ederra suposatzen du. Eta nahiz eta gauzak gero eta gehiago nahastu, nahiz eta neskaren senarra bertaratu, nahiz eta estralurtar erasoa gero eta nabariagoa izan, nahiz eta neskarekin duen harremana gero eta larriagoa izan, Juliok argi dauka... Galaxia osoa zeharkatu izan balu bezala, geratzeko etorri da.
Pelikula | ESTREINALDIAK BASQUEZINEMA | 13
DIRECTOR’s NOTEBOOK. ZUZENDARIAREN OHARRAK
Nacho Vigalondo
In the century since H.G. Wells’ War of the Worlds was released, one recurring image has occupied the core of the alien invasion tale: that of a crowd fleeing in panic while a frightening alien device is spearing its explosive rays. No matter neither how sophisticated the image has got nor the hyperrealism of the latest releases; the tradition remains essentially untouched. There’s only an event we well-off western people can compare to an alien invasion, that’s to say an unforeseen terrifying global event of unpredictable consequences. I am of course talking about the September 11 terrorist attacks, which we followed almost live. While History has seen to clarify the nerve center of the tragedy, we keep a distant and safer memory, but the perplexity remains the same. So does the feeling of insignificance. And that complete defenselessness makes you shrug instead of trying to save the world. When I wrote Extraterrestrial my main purpose was to describe the outskirts or an alien invasion. My bunch of characters witnesses the arrival of a huge UFO from a balcony in a flat in central Madrid. But once the fear is vanished they discover themselves unable to react, for they haven’t got the slightest idea of what to do. Their disinformation is such that leaves room for a simple and sad love story to be born in a few days.
Orain dela mende bat baino gehiago H.G.Wells-en “Munduen gerra” argitaratu zenetik, estralurtarren kontakizunetan erabilitako irudirik bereziena jende uholdeak noraezean iheska ikustea zen, leku altu batetik estralurtarren gailu beldurgarri batek izpi lehergailuak jaurtitzen zituen bitartean. Irudi hori ordutik gaur eguneko estreinaldiak arte, gero eta sofistikatuagoa bihurtzen joan da baina tradizioa, berez, berdin-berdina da. Planetaren alde eroso honetan bizi garenontzako, estralurtar inbasio baten gauzarik antzekoena, hau da, ondorio ezezagunak edukiko dituen itzelezko neurria duen ezusteko gertakizun beldurgarri bat aipatzekotan, World Trade Center-en eraso terroristaren ia zuzeneko jarraipena izan zen. Denbora pasa ahala, argitzen joan da zein izan zen zorigaitzaren xedea, guk gertatutakoaren oroipena dena seguruagoa den urruntasun batetik daukagu, baina ala ere nahasmena berdina da. Eta baita hutsaltasun sentimendua. Mundua salbatzea baino gehiago, besoak gurutzatuta geratzera bultzatzen zaituen txikitasun sentsazioa. “Extraterrestre” (Estralurtarra) idatzi nuenean, nire asmo nagusia estralurtar inbasio baten kanpokaldea deskribatzea zen, Madrileko etxebizitza baten balkoitik OVNI bat begiztatzen duten pertsonaien ikuspuntua azaldu. Behin hasierako izualdia pasa eta gero, ez dakite nola erantzun ez bait dakite zer egin behar den. Informazio eza hain handia izanda, egunak pasa ahala, maitasun istorio arrunt eta triste batentzako lekua egongo da.
14 | BASQUEZINEMA ESTREINALDIAK | Pelikula
Hiroku y los defensores de Gaia
CAST & CREW FITXA TEKNIKOA Title Izenburua HIROKU AND THE DEFENDERS OF GAIA HIROKU Y LOS DEFENSORES DE GAIA 87 min. / color / 2011
Head of Character Animation Animazio Zuzendariak CARLOS YUSTE (SILVERSPACE) MARCOS MARTIN (OEK)
Directors Zuzendariak MANUEL GONZÁLEZ SAUL BARRETO
Graphic Design Diseinu Grafikoa PATXI PELÁEZ JOAN ESPINACH
Screenplay Gidoia MANUEL GONZÁLEZ
Music Musika ARITZ VILLODAS RAÚL CAPOTE
Executive Producers Produktore Exekutiboak MANUEL GONZALEZ SAÚL BARRETO ENRIQUE GARCÍA RUBÉN SALAZAR
A production of Produkzio-etxea OEK
Art Director Zuzendari Artistikoak JORGE SÁNCHEZ (SILVERSPACE) SAUL BARRETO (OEK)
In co-production with Koprodukzioan SILVERSPACE
SILVERSPACE info@silverspace.es www.silverspace.es
SYNOPSIS SINOPSIA Year 2120 (20 years after the “Planetary Cataclysm”). A multiracial group of young ecologists against The Corporation are defending Gaia (the planet conceived as a living organism). They are young, with a scientific and technical formation with altruistic aims, who have been put on the wrong side of the law by the omnipotent macro-enterprise that controls the diverse designs of humanity and earth. One part of humanity lives in great cities sheltered and protected by The Corporation, whilst the majority of the population lives in small gatherings abandoned, luck struck and held at Kane’s keen desires, the owner of The Corporation. A mysterious patron, Nagual gives his logistic moral support to the Gaia defenders and assigns them different missions from his secret general quarters situated below El Teide. Etorkizun hurbil batean (2020), jatorrianiztun gazte ekolojista talde batek “Korporazioa”-ri aurre egin beharra dio Gaia defendatzeko. Helburu altruistak dituzten gazteak dira, heziketa zientifiko eta teknikoa dutenak, baina gizateriaren eta lurraren asmoak kontrolpean dituen makro enpresa omnipotente batek legearen bestaldean jarri ditu. Gizateriaren zati bat hiri handietan bizi da korporazioaren babespean, baina populazioaren gehiengoa talde txikietan bizi da abandonaturik eta Kane, “Korporazioa”-ren jabearen, nahierak betez. Nagual, mezenas misteriotsu batek, “Gaiaren denfendatzaile”-ei laguntza logistikoa eman eta misioak egokituko dizkie. “Gaia Defendatzaileek” planeta gaixo baten bizikonstanteak kontrolatuko dituzte Teide-pean duten kuartel nagusi sekretutik.
Pelikula | ESTREINALDIAK BASQUEZINEMA | 15
DIRECTOR’s NOTEBOOK. ZUZENDARIEN OHARRAK
Manuel González & Saúl Barreto
What is the current environmental situation of our planet? People talk about global warming, climate change, emissions, depletion of petroleum reserves, destruction of biodiversity and desertification. The alarm bells are ringing. It’s no longer just a handful of paranoid environmentalists who are concerned. A real social awareness is beginning to take hold that our way of life is coming to an end. What will our planet be like in a hundred years? What will human life be like then? What scenario will we have left our grandchildren? This is the theme of “Hiroku and the Defenders of Gaia” a 3D animation film that explores this near future, when we can no longer procrastinate on environmental questions, because the very survival of humankind depends on them. Imagine Greenpeace in 100 years’ time. This film is clearly commercial and international in its aspirations. We want to make a film that combines entertainment, adventure, humour, action and thrills, but which at the same time promotes ecological, scientific and human ideas and values. Other issues addressed directly or indirectly by the film include gender equality, civilization versus nature, sustainable development, individual freedom versus solidarity and the passage from adolescence to responsible and committed maturity.
Zein da Lurraren ingurumenaren gaurko egoera? Berotegi efektua, klima aldaketa, hondakinak, petroleo mugatuaren eskasia, biodibertsitatearen suntsipena eta desertizazioari buruz hitz egiten da. Alarmak piztuta daude. Jadanik ez da ekologista paranoiko batzuen ardura. Gure bizimodua aldatu beharraren benetako kontzientzia soziala gero eta nabarmenagoa da. Nola egongo da gure planeta 100 urte barru? Nolakoa izango da gizakien bizimodua garai horretan? Nolako egoera utziko diegu gure ilobei? Gai honi buruzkoa da “Hiroku y los Defensores de Gaia” (Hiroku eta Gaiaren Defendatzaileak) 3D animaziozko film honek etorkizun hurbil hau esploratzen du, ingurumen kontua atzeratzerik ez dagoen garai batean, humanitatearen iraupena baldintzatzen duelako. Imajina ezazu Greenpeace 100 urte barru. Filmak bokazio komertzial eta internazional argia du. Gure nahia entretenimenduzko, abenturazko, amodiozko eta suspenseko filma egitea da baina, era berean, ideia eta balio ekologikoak, zientifikoak, eta giza-balioak bultzatzen dituena. Pelikula honek zuzenean edo zeharka jorratzen dituen beste gai batzuk, genero berdintasuna, zibilizazioa eta naturaren arteko hausnarketa, garapen iraungarria, askatasun indibiduala eta solidaritatearen arteko hausnarketa dira, nerabezarotik heldutasun arduratsu eta komprometiturako ibilbidea ahaztu gabe.
16 | BASQUEZINEMA ESTREINALDIAK | Pelikula
Kënu
CAST & CREW FITXA TEKNIKOA Title Izenburua KËNU 106 min. / color / 2011 Cast Aktoreak LETICIA DOLERA LANNICK GAUTRY IBRAHIMA MBAYE NICOLAS MERLIN ROKHAYA-NIANG Director Zuzendaria ARANTZA ALVAREZ Screenplay Gidoia ARANTZA ALVAREZ Executive Producer Produktore Exekutiboa ALVARO ALONSO Co-producer Koproduktorea CARLOS JUÁREZ Director of Photography Argazki Zuzendaria
KIRIBATI PRODUCTIONS info@kiribatiprods.com
DAVID TUDELA Editor Muntaketa GUILLERMO MALDONADO Art Director Zuzendari Artistikoa GIGIA PELLEGRINI Sound Soinua ALIUNE MBOW A co-production of Koprodukzioan JALEO FILMS KIRIBATI PRODUCTIONS with the collaboration of the ICAA, ANDALUSIAN GOVERNMENT Ministry of Culture and AECID ICAA, ANDALUZIAKO JUNTAko Kultura Kontseilaritza eta AECID-en laguntzaz
SYNOPSIS SINOPSIA In a coastal district of Senegal, Leo, an enterprising Senegalese boy and Bego, a young Spanish woman fleeing from her past, take on Mamadou, president of the fisherman’s guild and boss of the local “cayuco” business, organising boats to take emigrants to Europe. Mamadou rules over the district while he negotiates with the westerners the sale of an old Portuguese cannon, the only material heritage of a place long since crushed by corruption and western exploitation. Senegal-eko kostaldeko auzo batean Leo, senegaldar ume bihurria, eta Bego, bere iraganetik ihesi dabilen espainiar emakume gaztea, Mamadouren aurka arituko dira. Mamadou Europara bidean doazen kayuko tratuen buruzagia izateaz gain, Arrantzale Kofradiako lehendakaria ere bada. Bere legea ezartzen aritzen den bitartean, mendebaldarrekin portugaldar kainoi zahar baten salmenta tratua burutzen ari da. Kainoi hau osorik geratzen den europear ustelkeria eta ustiakeriaren aztarna bakarrenetarikoa da.
Pelikula | ESTREINALDIAK BASQUEZINEMA | 17
DIRECTOR’s NOTEBOOK. ZUZENDARIAREN OHARRAK
Arantza Álvarez
Like much of Sub-Saharan Africa and the continent in general, Senegal, needs change to come from local people. Individual and collective self-esteem and responsibility can help get that process of transformation underway. Immigration is a universal phenomenon; in this case, however, it takes the colourful form of the cayuco boats. Why? No one can get a visa. At the same time, these vessels are lying idle because the fishing industry is in crisis, unable to compete with western fleets. Who emigrates? The chosen ones. Families help pay for one of their members to leave. They always choose the best-trained. In this way, an entire generation of skills is lost. Kënu talks about the business that the illegal emigrants create and the lives of those who have to carry on without them. It looks at the conflict from the perspective of THOSE LEFT BEHIND and starts from the premise that Africa is not a poor continent but one that has been impoverished by systematic plundering on the part of locals and foreigners alike. The action takes place in a fishing district in the south of Senegal, a mixing-pot that contains all the defining ingredients of the current dilemma throughout the entire region. We have stirred it all up, and Kënu is the result.
Senegal, Afrika subsahariarra eta afrikar kontinentearen gehiengoa, bere jendeak bakarrik sortu dezakeeen aldaketa baten beharrean aurkitzen da. Autoestimazioak alde batetik, eta baita gizabanakoaren zein taldekako ardurak beste alde batetik, eragin dezakete aldaketa prozesu horren hasiera. Inmigrazioa mundu mailako gertaera bat da, kasu honetan kayukoaren itxura koloretsu deigarria hartzen duelarik. Zergatik? Ez dago bisaturik inorentzako eta itsasontzi horiek geldirik daude, itsas jarduera krisi egoeran egonda, europear itsasontziekin lehiatu ezinik. Nortzuk emigratzen dute? Aukeratuek baino ez. Familiek bere kideen artean hobeto prestatuta dagoena aukeratzen dute eta bere bidaia ordaindu. Belaunaldi oso bat pikutara. Kënu-k legez kontrako inmigrazioak sortzen duen negozioa eta hildakoak gogoratuz bizi behar direnen bizimoduari buruz aritzen da. Gatazkaren ikuspuntua GERATZEN DIRENEN ALDEAN jartzen du eta Afrika ez dela berez kontinente txiro bat, baizik eta bertakoek eta kanpokoek eragindako ustiaketaren ondorio behartsua. Filmearen istorioa Senegal-eko hegoaldean kokatutako arrantzale auzo batean gartatzen da. Koktelera moduko honetan eskualde osoaren bizimodua erakusten dituzten elementuak sartu dira, pixka bat eragin eta Kenü da lortu den emaitza.
amor
18 | BASQUEZINEMA ESTREINALDIAK | Pelikula
Muertos de
CAST & CREW FITXA TEKNIKOA Title Izenburua MUERTOS DE AMOR 103min. / color / 2011 Cast Aktoreak JAVIER VEIGA MARTA HAZAS RAMÓN ESQUINAS GABRIEL CHAMÉ CESC CASANOVAS IVÁN MASSAGUÉ ANA MILÁN CARMEN RUIZ RULO PARDO JAVIER TOLOSA NATALIA HERNÁNDEZ Director Zuzendaria MIKEL AGUIRRESAROBE Screenplay Gidoia JUAN RAMÓN RUIZ DE SOMAVÍA MIKEL AGUIRRESAROBE de Carlos Cañequeren “Muertos de Amor”, eleberrian oinarritua Executive Producers Produktore Exekutiboak
KARRAKELA FILMS karrakelafilms@hotmail.com
CRISTINA Mª BLANCO MIKEL AGUIRRESAROBE Director of Photography Argazki Zuzendaria MIGUEL LEAL Editor Muntaketa ALEX ALONSO Art Director Zuzendari Artistikoa HECTOR LEIRO Music Musika SIMONE TARSITANI Sound Design Soinuaren Diseinua FERNANDO POCOSTALES Sound Mixer Nahasketak MANUEL CORA A Production of Produkzio-etxea KARRAKELA FILMS
SYNOPSIS SINOPSIA Ángel Peláez is very jealous man. Ever since he lost his arm in an accident and with the arm his job as a waiter in the Ritz Hotel, he imagines the whole day that Reme, his wife, betrays him with most of the men she gets in contact with. The butcher, the bookseller who recommends her love books or the gynecologist…, all of them are potential lovers that hurts the tortured imagination of the protagonist. One day Reme finds a job in the Gabriel Cavestany prestigious restaurant, known cook and convinced lover that will set his eyes inevitably on her. A sweeping passion will explode between both of them that will sense as a miracle. Ángel Peláez oso gizon jeloskorra da. Besoa istripu batean galdu zuenetik, eta honekin batera Ritz hotelean zuen zerbitzari lana, bere emazteak aurretik pasatzen zaion gizon gehienekin traizioa egiten diola imajinatzen pasatzen du eguna. Harakina, amodiozko eleberriak gomendatzen dizkion liburu-saltzailea, ginekologoa... denak dira protagonistaren irudimen oinazetsuari min ematen dioten maitale potentzialak. Egun batean, Remek, Gabriel Cavestany sukaldari eta don Juan ezagunaren jatetxe ospetsuan lana aurkituko du eta bere arreta pizutko du. Biok miraritzat hartuko duten pasio sutsua piztuko da haien artean.
Pelikula | ESTREINALDIAK BASQUEZINEMA | 19
DIRECTOR’s NOTEBOOK. ZUZENDARIAREN OHARRAK
Mikel Aguirresarobe When a few years ago I discovered the novel “Muertos de amor” of Carlos Cañeque, I was surprised how he could manage such as serious task as the jealousy from the comedy. So I said to myself “I am going to make a comedy about jealousy” to try to convince him that I was the right person to make his book adaptation. Today I thank his confidence and the patience he has shown while the time was passing by, and form one or another reason, the start-up of the project was always delayed. With the film already finished, I cannot tell if the result is a dramatic comedy about jealousy or if it is a real drama with some humor notes… I, at least, expect that the viewer smile with this history, but taking note that the ones not smiling are the characters.
Duela urte batzuk Carlos Cañeque-ren “Muertos de amor” eleberria aurkitu nuenean, jeloskortasuna bezain gai serioa humorearen bitartez jorratzeko zuen gaitasunak harrituta utzi ninduen. Beraz, “jeloskortasunari burzko komedia bat egingo dut” esan nion neure buruari. Hamar urte pasa dira Cadaqués-en, idazlearen etxean agertu nintzenetik, bere eleberriaren zinemarako moldaketa egiteko pertsonarik egokiena nintzela sinestarazteko asmoz. Gaur, proiektuaren abiaratzea arrazoi ezberdinak zirela eta, behin eta berriz atzeratzean agertu duen konfiantza eta pazientzia eskertu beharra diot. Behin filmea bukaturik dagoela, ez dakit emaitza jeloskortasunari buruzko komedia “dramatikoa” edo umore ukituak dituen benetako drama den… Nik behintzat, ikusleak istorioarekin irribarre egin dezan espero dut, baina pertsonaiak irribarrik egiten ez dutela ahaztu gabe.
20 | BASQUEZINEMA ESTREINALDIAK | Pelikula
Naufragio CAST & CREW FITXA TEKNIKOA Title Izenburua WRECKAGE / NAUFRAGIO 94 min. / color / 2011
Editor Muntaketa JULIA JUANIZ Art Director Zuzendari Artistikoa JUAN CARLOS BRAVO
Cast Aktoreak SOLO TOURÉ KANDIDO URANGA IÑAKE IRASTORZA ALEX MERINO JULIO PERILLÁN RUTH ARMAS RAMÓN BAREA CARLOS BRAVO JAKOB DEMBELE
Music Musika WALKERLAND Sound Soinua PABLO BUENO PHILIPP TEICHMANN A production of Produkzio-etxea ALOKATU
Director Zuzendaria PEDRO AGUILERA Screenplay Gidoia PEDRO AGUILERA Executive Producers Produktore Exekutiboak JOSE MARÍA LARA MICHAEL ECKELT Director of Photography Argazki Zuzendaria ARNAU VALLS COLOMER
ALOKATU alokatu@gmail.com
In co-production with Koprodukzioan ZDF-ARTE EITB with the collaboration of the ICAA, FILMFÖRDERUNG HAMBURG and SCHLESWIG-HOLSTEIN ICAA, FILMFÖRDERUNG HAMBURG eta SCHLESWIG-HOLSTEIN-en laguntzaz
SYNOPSIS SINOPSIA Robinson is shipwrecked off the coast of the extreme south of Spain. After a tremendous struggle in the stormy waters, he manages to reach the safety of the shore and save his life. Robinson’s mind is troubled with interior voices, spirits that control and confound him. In order to free himself from them, he must fulfill a mission: to kill a man. He is an anonymous exile in a foreign land, but not like so many other African immigrants. Robinson Almeriaren kostaldean urperatzen da. Nahiko kostata, itsasertzera ailegatu eta bere bizitza salbatzea lortuko du. Bere burua ahotsez beteta dago, bera nahastu eta menderatzen duten espirituak. Beraietaz askatzeko mandatu bat bete beharko du: gizon bat akatzea. Legez kanpo dagoen izaki anonimo bat izango da, baina ez beste etorkin subsaharianoen modukoa.
Pelikula | ESTREINALDIAK BASQUEZINEMA | 21
DIRECTOR’s NOTEBOOK. ZUZENDARIAREN OHARRAK
Pedro Aguilera
Illegal immigration is one of the most challenging problems facing Spain over these last few years. From among the thousands of immigrants entering the country by various means, there are hundreds and hundreds trying to reach Spanish territory on rudimentary open-decked vessels, most of them setting out from along the African coast. Many of these African immigrants fail to reach Spain and find their death in the sea. Others reach the coast exhausted and dehydrated from days on the open sea and yet still hoping to find a new future. For many, there is no future as they are promptly returned to their land of origin and even those who are allowed remain for whatever reason, find that things are much more difficult for them than they had ever expected. The reality of these immigrants is a cliché image for most Spanish people. The image perceived by the media is the only one that reaches them. There is very little first-hand contact with them for the vast majority of Spanish people. Thus, ghettos are quickly formed and the tendency is to reject them as something beyond the pale for most Spanish. This film will try to break the cliché image of the immigrant as a generic figure. It is as if all of them were one just one same person; a simple primary people, filled with naïve dreams that become dispelled when they come in contact with the cold European reality. WRECKAGE does not wish to create a social portrait of these people, as I believe this would be at best a limited and partial portrait. WRECKAGE is a SYMBOLIST movie. The elements in the story do not just represent a recognizable reality but rather work as symbols. The film would be best seen as an allegory than a realistic European social film.
Inmigrazio ilegala Espainiak azken urteetan aurre egin behar dion arazorik larrienetakoa da. Gure herrialdera hurbiltzen diren milaka etorkinen artean, ehundaka batzuk, subsaharianoak gehien bat, pateran egiten dute. Horietariko askok ez dute lortzen eta bidaian zehar hiltzen dira, beste asko gure kostaldeetara nekez lehertuta ailegatzen dira etorkizun berri bat lortzeko asmoarekin. Baina askotan etorkizun hori, edo ez da horrela gertatzen eta jatorrizko herrira bueltatuak izaten dira, edo beraiek uste zutena baino okerragoa da. Etorkin hauen egoera espainiar gehienentzat klitxe moduko bat da, beraiei buruzko ikuspegia komunikabideen bitartez baino ez delako osatzen. Gutxitan egoten da pertsona hauekin harreman zuzen bat. Modu honetan ghettoak sortzen dira eta atzerritarra eta ezberdinaren aurkako gaitzespen bat eragiten da. Filme honek etorkinaren irudiaren klitxearekin apurtu nahi du. Etorkin guztiak pertsona berdina izango balira bezala ematen du; jende arrunt hutsa, europear errealitate hotzarekin topatzerakoan disolbatuko diren ilusioz betetako amets bakunen jabe. “Naufragio” (URPERATZEA)k ez du jende multzo honen giza erretratu bat sortzeko asmorik, alde bakar baten azalpen mugatua suertatuko litzatekeelako. URPERATZEA filme sinbolista bat da. Istorioaren osagaiek ez dute soilik ezagutu ahal den errealitate bat sortzen, baizik eta sinbolo moduan agertzen dira. Luzemetraiak, europear errealismo sozialaren filme batekin baino, alegoriarekin eduki lezake antza gehiago.
Papá,
22 | BASQUEZINEMA ESTREINALDIAK | Pelikula
soy una zombi CAST & CREW FITXA TEKNIKOA Title Izenburua DADDY, I’M A ZOMBIE AITA, ZONBIA NAIZ 80 min. / color / 2011
Model Designs Diseinua PATXI PELÁEZ JOAN ESPINACH
Directors Zuzendariak RICARDO RAMÓN JOAN ESPINACH Screenplay Gidoia DANIEL TORRES Executive Producers Produktore Exekutiboak JOXE PORTELA BEÑAT BEITIA Head of Character Animation Animazio Zuzendaria RICARDO RAMÓN JOAN ESPINACH
Music Musika MANEL GIL A co-production of Koprodukzioan ABRA PROD DIGITAL DREAMS with the participation of TV3 and ETB and collaboration of the ICAA and BASQUE GOVERNMENT Culture Department TV3 eta ETBren partaidetzaz eta ICAA eta EUSKO JAURLARITZAren Kultura Sailaren laguntzaz
SYNOPSIS SINOPSIA Zombies, witches, and other creatures of the night coexist in this endearing and exciting magical adventure about a girl who finally confronts her problems in life after living among the dead. “Aita, zonbia naiz” animaziozko film original honetan, zonbiak, sorginak, eta gaueko beste izaki batzuk elkarrekin bizi dira emozioz beteriko abentura magiko batean. Dixie, neskato bihurri eta zakarrak, hildakoen artean izandako egonaldia eta gero, bizitzako arazoei aurre egiten ikasiko du.
ABRA PROD abra@abraprod.com www.abraprod.com
Pelikula | ESTREINALDIAK BASQUEZINEMA | 23
DIRECTOR’s NOTEBOOK. ZUZENDARIAREN OHARRAK
Ricardo Ramón & Joan Espinach
Any film that combines monsters, creatures from beyond the grave, adventure and humour is guaranteed to be a hit with audiences of all ages. On this premise, we’ve created Daddy, I’m a Zombie, a 3-D animation feature film, with a running time of 80 minutes, which we began filming in March 2010. The film is being coproduced by the Basque production company ABRA PROD and the Catalan firm DIGITAL DREAMS. The aim has been to twin a new emerging company, DIGITAL DREAMS, with a producer with consolidated experience in cinema production, ABRA PROD. Daddy, I’m a Zombie enjoys participation from ETB and TV3, and advance production support from the Basque Government’s Arts Department and the ICAA. It will be screened in Spanish, Basque and Catalan.
Munstroak, hilobiaz haraindiko izakiak, abentura, eta umorea konbinatuta, film honek eutsi ezineko erakargarritasuna sortzen du, bai ume eta baita helduen artean ere. Helburu honekin jaio zen 2010eko martxoan filmatzen hasi zen “Aita, zonbia naiz”, 80 minutuko animazio film luzea. ABRA PROD euskal produkzio-etxea eta DIGITAL DREAMS enpresa katalanaren arteko koprodukzioa da. DIGITAL DREAMS enpresa hasiberria, eta zinema ekoizpenean esperientzia zabala duen beste bat, ABRA PROD, batuz. Papá, soy una zombi-k TV3 eta ETBren partaidetza, eta ICAA-ren film luzeei zuzenduriko, eta Eusko Jaurlaritzak ematen dituen garapen eta produkzioari zuzenduriko laguntzak izan ditu. Zine aretooetara gaztelaniaz, euskaraz eta katalanez helduko da.
24 | BASQUEZINEMA ESTREINALDIAK | Pelikula
Un mundo
casi perfecto CAST & CREW FITXA TEKNIKOA Title Izenburua AN ALMOST PERFECT WORLD UN MUNDO CASI PERFECTO 93min. / color / 2011
Associated Producers Produkzio Kideak ETB SILVERSPACE
Cast Aktoreak JAVIER MERINO ANTONIO DECHENT ALEX ANGULO VELILLA VALBUENA JON INCIARTE MAIRIM PÉREZ JON ARIÑO JAVIVI GIL EMILIA UUTINEN LEYRE BERROCAL
Director of Photography Argazki Zuzendaria ESTEBAN RAMOS Editor Muntaketa JOSE MIGUEL VILALTA Art Director Zuzendari Artistikoa GUILLERMO LLAGUNO
Directors Zuzendariak ESTEBAN IBARRETXE JOSÉ MIGUEL IBARRETXE Screenplay Gidoia ESTEBAN IBARRETXE JOSÉ MIGUEL IBARRETXE Executive Producers Produktore Exekutiboak JAVIER IBARRETXE EDUARDO CARNEROS
Music Musika SANTI IBARRETXE Sound Soinua XANTI SALVADOR Digital FX Efektu Digitalak SILVERSPACE A Production of Produkzio-etxea ARMONIKA Entertainment
ARMONIKA ENTERTAINMENT armonika@armonika.es www.armonika.es
SYNOPSIS SINOPSIA Ismael’s been going through a rocky patch. As a broke scriptwriter who’s lost his oomph, who’s been piling on the pounds and whose girl has dumped him for his boss, the last thing he needed was to be caught up in a violent heist. Now he’s caught between the cops, threatening him if he doesn’t incriminate Willy, a dangerous criminal, and Willy himself, threatening to kill him if he does. Torn further by jealousy and stomach problems, Ismael meets Debora, a young hooker whose natural sweetness is a real redemption for him. But Inspector Iturrioz won’t let up... Ismael gidoilariari gauzak ez doazkio oso ondo azken aldian, hogei kilo hartu ditu, bere neskalagunak nagusiagatik utzi du, eta ez du dirurik kontuetan. Willy izeneko gaizkile arriskutsuak eginiko lapurreta baten testigu izatea, poliziak identifikatzeko presionatzea, eta, aldi berean, gaizkileak ez salatzeko ikaratzea, zen falta zitzaion azkena. Bidegurutze horretan, erabat jeloskor eta hesteetako arazoak jota, Ismaelek Débora ezagutuko du, eta prostituta gazte honen berezko gozotasunak erredentzioa ekarriko dio. Baina Iturrioz komisario gazteak ez du atsedenik hartzen...
Pelikula | ESTREINALDIAK BASQUEZINEMA | 25
DIRECTOR’s NOTEBOOK. ZUZENDARIAREN OHARRAK
Esteban & José Miguel Ibarretxe
Though in Un mundo casi perfecto (an almost perfect world) we deal with criminals that undertake violent heists, with an underworld of prostitution, and with the self-torture of jealousy in the mind of Ismael, a scriptwriter whose life is getting a bit complicated lately, this is in fact an almost normal comedy, a story about love, friendship, jealousy, and redemption. Based on a true story and shot entirely in the new Bilbao, it narrates Ismael´s misadventures with a kind of simplicity that is a characteristic of the movie. A low budget production, we´ve tried to make the best out of our possibilities, so that its budget condition wouldn´t affect the result of the film. If we did it OK, the viewer´s diaphragm should be suddenly released from time to time, and laughs should be heard aloud in the theater... “Un Mundo Casi Perfecto” (Mundu ia Perfektua) komedia politiko sozialki desegokia da, eta horregatik bi aldiz beharrezkoa. Askatasun keinua delako, inoiz baino gehiago, kultura expresio guztiak ustezko egokitasun baten azpian jaio edo hiltzen diren munduan, globalizazioaren satrapek, utzi egiten badiegu behintzat, desagertarazi nahi gaituzten beldur eta miseria eremu den munduan. Ez dakigu non gauden ezta zer egiten dugun bertan. Eta ez digu inork argituko. UMCPn metalenguaia errealitatetzat ditugun konbentzioen eta halabeharrezko goitika balitz sortzen den fikzioaren artean dabilen ametsa da. Ismael (Javier Merino), halamoduzko gidoilariak, nahitaez den mertzenarioaren azaletik ihes egin nahi du, bere sormenarekin, ametsekin eta zorte beltzarekin aske izateko. Ez dago guztiz prest mundu gogor honi aurre egiteko. Edo bai...
Willy (Antonio Dechent) ere, moldatu gabeko pertsona da, baina itxuraz, errealitateari aurre egiteko hobeto hornituta dago, lapur lanbidean izan duen ibilbide luzeak eman dion neurriz gaineko autestimua dela eta. Agian horregatik, bien artean ezhoiko adiskidetasuna sortzen da. Ez dakigu guztiz zintzoa den edo Estokolmo sindromeko zertxobait duen. Bi hauekin batera, beste pertsonaia batzuk ditugu eguzki ia perfektu baten azpian leku bat aldarrikatzen. Kaos eta zoriaren uretan igeriketan ari dira, guk geuk egiten dugun bezala, guzti honek zentzuren bat izatearen ilusioa mantentzen tematzen garen arren... Baina, guzti honen gainetik, Un Mundo Casi Perfecto, amodio, mendeku, adiskidetasun eta erredentzioari buruzko istorioa da. Bi hitzetan: Hau ez da pelikula normala.
26 | BASQUEZINEMA ESTREINALDIAK | Pelikula
Urteberri on,
Amona! CAST & CREW FITXA TEKNIKOA Title Izenburua HAPPY NEW YEAR, GRANDMA! URTEBERRI ON, AMONA! 80 min. / color / 2011 Cast Aktoreak JOSEAN BENGOETXEA NAGORE ARANBURU MONTSERRAT CARULLA KONTXU ODRIOZOLA PEDRO OTAEGI
Director of Photography Argazki Zuzendaria JAVIER AGUIRRE Art Director Zuzendari Artistikoa SATUR IDARRETA Sound Soinua PABLO BUENO A Production of Produkzio-etxea IRUSOIN
Director Zuzendaria TELMO ESNAL Screenplay Gidoia TELMO ESNAL ASIER ALTUNA Executive Producer Produktore Exekutiboa FERNANDO LARRONDO
with the participation of TVE and ETB and collaboration of the ICAA and BASQUE GOVERNMENT Culture Department TVE eta ETBren partaidetzaz eta ICAA eta EUSKO JAURLARITZAren Kultura Sailaren laguntzaz
Producer Produktorea XABIER BERZOSA
SYNOPSIS SINOPSIA With his home life deteriorating around him, Joxemari decides to move his mother-in-law, Nanna Mari into an old people’s home, without the consent of his wife, Maritxu. He is “helped” in his task by his son-in-law Kintxo. To all appearances, Nanna Mari has Alzheimer’s disease, but she’s only putting it on. In fact she knows exactly what they’ve done to her and she vents her ire on Kintxo, leading to a stand-off that will have unforeseen consequences. Familia bizitza gehiago ez hondatzeko, Josemarik, Mari Amona egoitza batean sartzea erabakizen du, bere emazte eta, aldi berean, Mariren alaba den Maritxuren bizkar. Horretarako, Kintxo, bere suhiaren “laguntza” izango du. Amona Marik Alzehimer omen du, baina bakarrik omen. Berarekin egin dutena ondo daki eta ez du Kintxo barkatuko, bere kontra joango da eta egoera honek, ezusteko ondorio jarioa ekarriko du.
IRUSOIN flarrondo@irusoin.com www.irusoin.com
Pelikula | ESTREINALDIAK BASQUEZINEMA | 27
DIRECTOR’s NOTEBOOK. ZUZENDARIAREN OHARRAK
Telmo Esnal
“Happy New Year, Grandma!” is conceived as a story that repeats itself. We want to show how attitudes between people are recreated over and over again, especially when the people in question are “genetically” similar. And so, in the last third of the film, Maritxu takes the role of Mari and Miren takes that of Maritxu. Reflecting this continuity, the three women essentially share the same name; Mari, Maritxu and Miren are all different versions of Mary in Basque. Perhaps that is what makes the three so similar. In this story, in this family, the characters are not what they seem to be at the outset. They all gradually change, with each one revealing his or her true nature as the story unfolds. Ultimately we see a selfish family — or rather, a family made up of selfish people. But there are clear distinctions as to who constitutes the real family. The blow-ins who have come to be mixed up with their own blood are not treated as equals. This is the case, for example, of Kintxo, Maritxu’s son-in-law and Miren’s husband: He has been accepted into the family, but he is not one of the family. He is undoubtedly the most good-hearted person in the story. He does things for everyone else’s sake, trying to help them, but when problems arise, everyone turns on him. Finally, there is Asier, Kintxo and Miren’s son, who suffers the most from all the contradictions of the different characters. Left stuck in the middle, he is perhaps the character who sees everything most clearly. Or at least he is the one with fewest prejudices, capable of assimilating the situation better than anyone else. We will try to suggest that Asier may end up taking on the role of his father, Kintxo — after all, humans are the only animals capable of tripping over the same stone twice. But maybe this will change.
Urteberri on, Amona! Errepikatzen den istorio bat bezala planteatuta dago. Pertsonen arteko aktitudeak nola errepikatzen diren azaldu nahi da, batez ere “genetikoki” antzekoak direnean. Honela, Maritxuk Mariren tokia hartzen du pelikularen azken herenean eta Miren Maritxurena. Hiru emakumeak berdin deitzen dira, Mari, Maritxu eta Miren, Mariaren bertsio ezberdinak. Eta agian honek, eragina dauka beraien artean hain antzekoak izatean. Istorio honetan, familia honetan, pertsonaiak ez dira hasieran ematen dutena. Guztiak eraldatuko dira eta gertaerak aurrera joan ahala agertuko dute beraien benetako izaera. Azkenik, familia egoista baten aurrean aurkituko gara, edo hobeto esanda, pertsona egoistez osatutakoa. Familiaz ari garenean, bere odolekoak eta kanpotik etorritakoak ezberdin hartzen dituen familiaz ari gara, hau da, bere odolekoekin nahastera etorri diren arrotzak dira etorri berriak. Hau da Kintxok, Maritxuren suhia eta Mirenen senarrak, aurkitzen duen egoera. Familian onartua izan da, baina ez da familiakoa. Seguruenik bera da istorio honetako pertsonarik zintzoena. Berak gainontzekoen onerako egiten ditu gauzak, laguntzeko, baina arazoak sortzen direnean, bere kontra etorriko da guztia. Azkenik, Asier daukagu, Kintxo eta Mirenen semea. Pertsonaia guztien kontraesanak sufritzen dituena da, erdian dagoena, eta agian argien daukana gertatzen ari den guztia. Edo aurreiritzirik ez duena, behintzat, eta egoera hobekien onartzen duena. Asierrek etorkizunean Kintxoren tokia hartu dezakeela iradokiko dugu, gizakiak harri berberarekin topo egiten dugun animalia bakarrak gara eta. Baina agian istorioa aldatu egingo da oraingoan.
28 | BASQUEZINEMA ESTREINALDIAK | Pelikula
Valeria descalza
SYNOPSIS SINOPSIA
CAST & CREW FITXA TEKNIKOA Title Izenburua VALERIA DESCALZA 101min. / color / 2011 Cast Aktoreak AITOR MAZO MAIKEN BEITIA GABRIELA GRIFFITH RUBÉN BREÑA GISELDA CALERO Director Zuzendaria ERNESTO DEL RÍO Screenplay Gidoia LUIS EGUIRAUN XENIA RIVERY Executive Producers Produktore Exekutiboak MIKEL ARANBURUZABALA CAMILO VIVES Associated Producers Produktore Kideak BENITO DEL RÍO IÑAKI GOIKOETXETA Director of Photography
SENDEJA FILMS sendejafilms@sarenet.es www.sendejafilms.com
Argazki Zuzendaria JON D. DOMÍNGUEZ Editor Muntaketa JUAN ORTUOSTE Art Director Zuzendari Artistikoa MIKEL ARANBURUZABALA Music Musika ÁLVARO SEGOVIA Songs Abestiak “Descalza”, “Qué viva el amor”, Lyrics and music CECILIA COFIÑO A co-production of Koprodukzioan SENDEJA FILMS / ICAIC with the participation of ETB and collaboration of the BASQUE GOVERNMENT Culture Department and IBERMEDIA ETBren partaidetzaz eta EUSKO JAURLARITZAren Kultura Saila eta IBERMEDIAren laguntzaz
A story in two cities: Bilbao and Havana. Two men, two women and a song which explains many things. Words, music and some temporary feelings. An island and two ages: Salvador, an old architect whose time is coming to an end. Valeria, his daughter in her twenties, lives the present to the full along with her friend Nadia and does not want to know anything from him. Raúl and Leonor are facing the end of their marriage. Raúl, in his forties, has just known Valeria and can not stop thinking about her. It deals with love and its changeable appearences.
Hiri biren arteko istorioa: Bilbo eta Habana. Bi gizon, bi emakume eta gauza asko argitzen dituen abesti bat. Hitzak, musika eta behin-behineko sentimenduak. Irla bat eta bi adin: Salvador arkitektu zaharrari denbora agortzen ari zaio. Valeriak, bere hogei urteko alabak, ez du berari buruz ezer jakin nahi eta Nadiarekin batera oraina bizi du. Raulek eta Leonorrek bikotearen bukaerari aurre egin behar diote, Raulek Valeria ezagutu berri du eta ezin du burutik kendu. Amodioari eta bere itxura ezberdinei buruz ari gara.
Pelikula | ESTREINALDIAK BASQUEZINEMA | 29
DIRECTOR’s NOTEBOOK. ZUZENDARIAREN OHARRAK
Ernesto del Río
VALERIA DESCALZA is a feature where its main characters are asking themselves nearly always without words- about what they are and what they would really like to be, being aware very deep down of the incompatibility of their desires of reality to come true and of the difficulty of their questions to be answered. The undertaken actions are handled by a subtle web of deep causes, unavoidable effects, eventful facts and decisive coincidences. These actions, and the way every character carries them out, make them to be submitted to a diversity of moods, going from despair to an always fleeting exaltation. Besides, the mentioned plot treatment tries to stand out the distinct approach to life and its realities (immediate and not so immediate) that four characters who might be adjoined to three different generations have. A game which allows to contemplate, by means of a staging which strengthens the metaphorical possibilities of the told story, two men (Salvador-Raúl) and two women (Leonor-Valeria) as the same man and the same woman within two different times, which leads us to consider VALERIA DESCALZA as a kind of fable about the sense of love and pleasure in relation with the time which passes to each of us.
VALERIA DESCALZA filman pertsonaia nagusiek etengabe galdetzen diote beren buruei nortzuk diren -ia beti hitzik gabe- eta nolakoak izatea gustatuko litzaieke. Barru-barruan badakite errealitatea eta dituzten nahiak gero eta bateraezinagoak direla eta galderei erantzuna ematea gero eta zailagoa. Aurrera eramaten dituzten ekintza guztiak kausa sakonez, halabeharrezko efektuez, gertaera gorabeheratsuez eta kointzidentzia erabakitzaileez jositako sare fin batek bultzatzen ditu. Ekintza hauek eta pertsonaia bakoitzak aurrera eramateko dituen moduak, aldarte aldaketa etengabea eragingo die, desesperantzatik, poztasun beti iragankor batera eramanez. Bestalde, argumentua lantzeko moduak, hiru belaunaldirekin lotu ditzakegun lau pertsonaiek duten bizitzaren ikuspuntu eta errealitate ezberdinak azaleratu nahi ditu. Joko honek, Kontatzen ari den istorioaren aukera metaforikoak sustatzen dituen eszeneratze baten bitartez, bi gizon (Salvador/ Raúl) eta bi emakume (Leonor/Valeria), gizon eta emakume bera izango balira bezala ikustea ahalbidetuko digu, baina garai ezberdinetan. Hori dela eta, VALERIA DESCALZA, gutako bakoitzak denbora pasa ahala maitasuna eta gozamena bizi dugun moduaz ari den alegiatzat har genezake.
30 | BASQUEZINEMA ESTREINALDIAK | Tv Movie
El precio de
la libertad CAST & CREW FITXA TEKNIKOA Title Izenburua EL PRECIO DE LA LIBERTAD 160 min.(2 chapters) color / 2011 Cast Aktoreak QUIM GUTIÉRREZ ANDRÉS HERRERA MIKEL LOSADA IÑAKI RIKARTE RAMÓN BAREA LEYRE BERROCAL ALEX ANGULO CHETE LERA JAVIER KRAHE LANDER OTAOLA CARMEN SAN ESTEBAN FELIPE VÉLEZ MIKEL TELLO PACO SAGARZAZU JACOBO DICENTA ALFONSO TORREGROSA XAVI BOADA PATXO TELLERÍA JESÚS RUYMAN LOLI ASTOREKA PATRICIA URRUTIA JORGE SANTOS IRENE BAU PEDRO ARNAEZ MARÍA URCELAY JUAN VIADAS Director Zuzendaria ANA MURUGARREN
Screenplay Gidoia LUIS MARÍAS Executive Producer Produktore Exekutiboa JOAQUÍN TRINCADO Associated Producers Produkzio Kideak JULIÁN PAVÓN MAITE PISONERO Director of Photography Argazki Zuzendaria CARLES GUSI Editor Muntaketa ANA MURUGARREN Art Directors Zuzendari Artistikoak JOSEAN PÉREZ PEIO VILLALBA Music Musika JAVIER LÓPEZ DE GUEREÑA Songs Abestiak SOLDADITO DE BOLIVIA / CANTO A LA LIBERTAD / TU CAMINO Y EL MÍO A Production of BLOG MEDIA with the participation of TVE and ETB BLOG MEDIAk ekoiztua TVE eta ETBren partaidetzaz
BLOG MEDIA blogmedia@blogmediatv.es www.blogmediabilbao.com
SYNOPSIS SINOPSIA The clandestine struggle of a group of young idealists who intend to put an end to the dictatorship of Franco shapes an organization that has little to do with what we now know: the ETA of its inception. Mario Onaindia is one of those young left-wing people, interested in politics, who, before he had time to perform great deeds, is arrested and sentenced to death by the regime in the notorious process of Burgos. These are convulsive years, which Mario and his companions watch go by from prison, as their death sentence was commuted thanks to international pressure. Upon leaving, things have changed, Franco is gone, and new paths open up for other ways of fighting, but not everyone shares the ideas of Mario and his newly founded party, not the reactionary right, nor his former colleagues, who refuse to lay down arms and are now those who condemn it. Francoren diktadurarekin amaitu nahi duten gazte idealista batzuen legez kanpoko borrokak gaur eguneko erakundearekin zerikusi gutxi daukan taldea sortzen du: ETA. Mario Onaindia gazte horietariko bat da, politika zalea, ezker ideologiaduna, baina ekintza handiren bat burutu baino lehenago Francoren erregimenak Burgoseko prozesu entzutetsuan atxilotu eta hiltzera zigortzen du. Nazioarteko presioa medio, Mario eta bere kideen zigorra, kartzela zigorra bihurtuko da eta handik begiztatuko dituzte hurrengo urte iskanbilatsuak. Irtetzen direnean, egoera aldatu egin da erabat, Franco jadanik ez dago eta beste borroka mota batzuentzako bide berriak zabaldu dira. Baina denak ez daude Marioren ideiekin konforme eta ez dute sortu berri duen alderdia begi onez ikusten, eskubiko alde gogorrak alde batetik, eta bere lagun ohiak bestetik, hauek ez daude armak uzteko prest eta bere jarrera gaitzetsi egiten dute.
Tv Movie | ESTREINALDIAK BASQUEZINEMA | 31
DIRECTOR’s NOTEBOOK. ZUZENDARIAREN OHARRAK
Ana Murugarren
When we decided to make a movie based on a part of Mario Onaindia’s life, an exercise in memory recalled a turbulent period, yes, violent and torn, but at the same time full of energy and vitality that over the years were gradually diluted due to a combination of rancid policy, a comfortable life and cultural torpor. So when I started to make contact with the thoughtful memories of Mario with his wife Esozi, his friend Teo, and many other people who lived all that piece of history in the first person, I was able to vibrate with the story of a few people who still maintain an enviable heroism. People who put the interest of all before their own, who struggled faithfully and who endured many setbacks with a great dose of courage and an unyielding sense of humor. I just hope some of all this is captured there in the film, impregnating its good spirit in it. I am proud to have shared with them part of their history, that is the history of our country. I thank them wholeheartedly.
Mario Onaindiaren bizitzaren atal batean oinarritutako filme bat egitea erabaki genuenean, nire oroitzapenei so eginez, garai irauli bat gogoratu nuen, bortitza eta urratua, bai, baina baita urteen poderioz politika ustel, bizimodu eroso eta nagitasun kultural batekin disolbatuko zen energia eta bizipozaz betetako garaia ere bazen. Horregatik, Esozi, bere emaztearekin batera, Teo, bere lagunarekin eta aro hura lehen pertsonan bizi izan zuten jende asko gehiagorekin batera Marioren oroitzapen mardulak aztertzen hasi nintzenean, miresteko moduko balentriadun pertsona talde baten istorioarekin berriz hunkitzeko aukera izan nuen, fedearekin borroka egin eta beraien onuraren gainetik guztion onura jarri zuten pertsonak, aurkeztu zitzaizkien arazoei aurre egiteko ausardi itzela eta amaigabeko umorea erabili zutelarik. Guzti honen alde bat filmean geratzea espero dut, xarma horren ukitu bat edukitzea. Gure herrialdearen historiaren zati bat den beraien istorioa elkarbanatzeaz harro sentitzen naiz. Bihotzez eskertzen diet.
32 | BASQUEZINEMA ESTREINALDIAK | Tv Movie
La conspiración CAST & CREW FITXA TEKNIKOA Title Izenburua LA CONSPIRACIÓN 100 min. / color / 2011
Director of Photography Argazki Zuzendaria GONZALO BERRIDI
Cast Aktoreak MANUEL MORÓN SILVIA MARSÓ ANGEL PARDO ALEX ANGULO JAVIER ALBALÁ AITOR MERINO MIKEL TELLO ALFONSO TORREGROSA RAFA MARTÍN IÑAKI MIRAMÓN JORGE SANZ ANTONIO VALERO RAMÓN BAREA GORKA AGUINAGALDE TXEMA BLASCO ALICIA BORRACHERO
Editor Muntaketa CARLOS PADILLA
Director Zuzendaria PEDRO OLEA Screenplay Gidoia ELÍAS QUEREJETA Executive Producer Produktore Exekutiboa ALBERTO ROJO
IDEM 4 idem@idem4.com www.idem4.com
Art Director Zuendari Artistikoa PEIO VILLALVA Music Musika ANGLE ILLARRAMENDI Sound Soinua XANTI SALVADOR A production of Produkzio-etxea IDEM4 with the participation of RTVE and ETB and collaboration of the INAAC (Navarra) and BASQUE GOVERNMENT Culture Department RTVE eta ETBren partaidetzaz eta INAAC (Nafarroa) eta EUSKO JAURLARITZAren Kultura Sailaren laguntzaz
SYNOPSIS SINOPSIA On 14 March, 1936, General Emilio Mola arrived in Pamplona to take up the post of Military Governor. From there he led the conspiracy that was to culminate in the military uprising of 18 July 1936, giving rise to the Spanish Civil War. 1936ko martxoaren 14an, Emilio Mola Jenerala Iruñeara heltzen da Gobernadore Militar bezala, eta handik, Espainiako gerra zibilaren jatorri izango zen altxamendu militarra eragingo duen konspirazioa zuzenduko du.
Tv Movie | ESTREINALDIAK BASQUEZINEMA | 33
DIRECTOR’s NOTEBOOK. ZUZENDARIAREN OHARRAK
Pedro Olea
LA CONSPIRACIÓN (Konspirazioa) Pedro Oleak zuzentzen THE CONSPIRACY is a fictional drama, based on an original duen fikziozko film bat da, Elías Querejetaren ideia orijinaidea by Elías Querejeta, and directed by Pedro Olea. lean oinarrituta. Emilio Mola Vidal-en It tells the life and times of General bizitza eta ekintzak biltzen ditu 1936ko Emilio Mola between 14 March 1936, “The real mastermind martxoaren 14tik, Iruñeara plazako when Mola arrived in Pamplona to take behind the outrage of the up the post of Military Governor, and Gobernu Militarraren kargua hartzera 19 July of that same year, when the civil war was General Mola, heltzen den egunetik, urte bereko uzforces under his control rebelled, after and not General Franco. tailaren 19ra arte, indar armatuak bere altxatu egiten dituen arte, having devised, organised and directed I plan to tell the story of agintepean Espainiako Gerra Zibilaren jatorri izan the military coup d’état that was to lead what happened from the zen estatu kolpea bururatu, antolatu eta to the Spanish Civil War. zuzendu eta gero. This was the prologue to the Civil War, villains’ point of view.” an episode largely unknown by most Gerra aurreko kapitulu bat da, ezezaguna askorentzat, gertaera penagarri horien people, who tend to erroneously assume burua Francisco Franco Bahamonde Jethat General Francisco Franco was the “Mola Jenerala izan zen– nerala izan zelaren ideia okerra finkatureal mastermind behind the terrible events. eta ez Franco- basakeria ta baitu herritarren gehiengoak. The film recounts real-life events in horren benetako burua. Filmak, egiazko gertaerak thriller eran ditu, ia modu kronologikoan, “thriller” form, objectively and almost Gertatu zena, gaiztoen ikus- kontatzen chronologically, offering spectators a inolako intentziorik gabe, ikusleak gerpuntutik kontatuko dut” tatutakoa ezagutu, eta bere iritzi propioa chance to learn more about the events osatu dezan, autorearen berezko estiloaz: and form their own opinion of them, in sintetikoa eta sakona, eta neurridun eta the director’s unusual style: synthetic zehatza aldi berean, akzio eta emozioei amore eman gabe. and profound, restrained and meticulous, with no concessions to action or emotions.
34 | BASQUEZINEMA ESTREINALDIAK | Tv Movie
Luna llena CAST & CREW FITXA TEKNIKOA
Title Izenburua LUNA LLENA 90min. / color / 2011
MARCO FRANK MEERE (KALIDA) LUIS MARÍAS (HISTORIAS DEL TÍO LUIS)
Cast Aktoreak NACHO FRESNEDA ANDREA MONTERO GARY PIQUER SUSANA SOLETO AITOR MAZO OIHANA MARIMORENA FERNANDO JIMÉNEZ NOEMÍ RUIZ GLORIA DE JESÚS ANTONIO SALAZAR
Director of Photography Argazki Zuzendaria PAU MONRAS
Director Zuzendaria LUIS MARÍAS Screenplay Gidoia LUIS MARÍAS Executive Producers Produktore Exekutiboak JORDI MENDIETA (DREAM TEAM)
HISTORIAS DEL TÍO LUIS tio.luis@terra.es
Editor Muntaketa AINARA LÓPEZ
SYNOPSIS SINOPSIA
Art Director Zuzendari Artistikoa VENTURA VILLAR
A man is accused by his long-lost brother of being behind a series of murders committed by the light of the full moon. Initially, there is nothing to suggest that he might be involved, but gradually the evidence of his guilt begins to accumulate, to the horror of both the protagonist and his wife and even she begins to harbour doubts about him.
Music Musika ARITZ VILLODAS A co-production of Koprodukzioan HISTORIAS DEL TÍO LUIS DREAM TEAM KALIDA
Urte batzuk desagertuta daraman anaiak ilargi betearekin gertatu izan diren hilketa batzuen ardura leporatzen dio gizon bati. Hasiera batean ez dago bere erruduntasunaren inongo frogarik, baina pixkanaka hilketetan izan duen partaidetza agerian geratzen joango da. Protagonista eta bere emaztea beldurtzen hasten dira, emakumea zalantzak izateko punturaino.
Tv Movie | ESTREINALDIAK BASQUEZINEMA | 35
DIRECTOR’s NOTEBOOK. ZUZENDARIAREN OHARRAK
Luis Marías
“LUNA LLENA” (FULL MOON) is intended to offer a new approach to the myth of the werewolf, from a realist perspective, with no monsters and no CGI transformations. As they say in this TV movie, “the werewolf combines the worst of man with the worst of wolf”. That is the essence of the human being, capable of committing the vilest and most altruistic actions at one and the same time. This dichotomy can clearly be seen in the two lead male characters; both heirs to a family curse that leads them to commit appalling acts but both equally capable of giving their lives for love. This duality is a constant throughout all aspects of the film. From the opening credits, with the faces of the lead actors shown half lit, half in shadow (invoking the two sides of the moon); to the music, ranging from a melancholic lullaby to a tragic melody. And naturally, the hero, a man who ends up becoming a wolf and his brother, a wolf who ends up becoming a man. The cinematography, too, is designed to pay tribute to the horror genre. The film is designed as if it were in black and white, though with brushstrokes of colour. And that approach is further emphasised in the flashbacks, in which, some shots are almost monochrome with just a hint of colour. A similar homage can be seen in the film the character GERMÁN is watching on TV, “The Werewolf of London” the first werewolf film ever made. And that duality can also be seen in the choice of locations. The exteriors were all shot in a light-filled Malaga with its white walls and blue skies, but all the interiors are dark and menacing. We thought it would be interesting to make a thriller by the light of day. The sets inhabited by the lead actress are clean, clear and sharp – emphasising her normality and good health; in contrast, the backgrounds for the lead character DAVID’s scenes reflect his tormented personality. I believe, however, that the film is entirely timeless and could have been set in any city, such as Bilbao or Barcelona. Within the production requirements of a regionally-produced TV movie —requiring representation from each of the three regions involved— our primary criterion in choosing the actors was to avoid well-known faces which would have made a story like this less credible. We tried to focus on finding good rather than well-known actors. But their work speaks for them and I think all of them have done a tremendous job.
“LUNA LLENA” (ILARGI BETEA) otsogizonaren mitoari buruzko hausnarketa bat izan nahi du, baina begirada errealista batetik, monstruorik gabe, eraldaketarik gabe. TV Movie-an zehar komentatzen dutenez “likantropoak izakiaren gauzarik txarrenak biltzen ditu, otsoaren txarrenak”. Hori da izakiaren funtsa, aldi berean ekintzarik zikinenak edota zintzoenak burutzeko gai izatea. Gure gizonezko bi protagonistak bezala; biak daude hiltzera derrigortzen dituen familiko madarikazio baten pean, baina maitasunagatik beraien bizitza emateko gai ere badira. Eta dualtasun hori da filme guztian zehar agertzen dena bere alderdi ezberdinetan. Erdi argiztatuta, erdi ilunetan hasierako kredituetan agertzen diren aktore protagonisten aurpegien irudietatik hasita (ilargiaren alde ezkutua); musika bera ere, malenkoniadun sehaska-kanta bat izatetik doinu tragiko batetara igarotzen delarik. Eta noski, protagonista bat, otso bihurtuta amaitzen duen izaki bat eta bere anaia, izaki bihurtzen den otso bat. Argazkigintza ere beldurrezko filmei zuzendutako omenaldia da. Zuri beltzean izango balitz bezala prestatuta dago, baina kolore ikutuekin. Eta kontzeptu hau gehiago areagotzen da flash back momentuetan, planu batzuk, batzuetan, kolore puntu bat daukan ia ia zuri beltzezko irudia izan arte. Era berean German telebistatik ikusten dagoen filmeari, “Otso gizona”, historian egin izan den otsogizonei buruzko lehen film luzea, beste omenaldi txiki bat izango litzateke. Eta dualtasun hori kokapenen aldetik kontutan hartua izan da. Luzemetraia horma zuri eta zeru urdindun Malaga argitsu batean filmatu izan da, baina protagonista ibiltzen den barnealdeko planu guztiak ilunak eta beldurgarriak dira. Thriller bat eguzki argitan filmatzea interesgarria izango zela iruditu zitzaigun. Aktoresa protagonista mugitzen den dekoratuak garbiak eta argitsuak dira, emakume osasuntsu eta normal bati dagokion bezala; David protagonistarenak, berriz, bere izaera zorigaiztodunari dagozkion modukoak. Hala ere denboraz kanpoko pelikula bat dela deritzot eta Bilbo edo Bartzelona bezalako beste edozein hiritan gertatu ahal izango zen. Aktoreen aukeraketa, autonomietako TV Movie batek eduki behar dituen produkzio beharrizanak barne, hots, Komunitate bakoitzeko ordezkariak edukitzea, protagonista ezagunik ez hartzeko erabakia hartu genuen. Aurpegi ezagunek honelako istorio bati sinesgarritasuna kenduko liokete. Horregatik akotore onak aukeratu dira eta ez aktore ezagunak. Baina egindako lana hor dago eta beraietariko bakoitzak lan ezin hobea egin duela uste dut.
Un viaje
36 | BASQUEZINEMA ESTREINALDIAK | Dokumentala
al Edén SYNOPSIS SINOPSIA
CAST & CREW FITXA TEKNIKOA Argazki Zuzendaria RAX RINNEKANGAS
Title Izenburua A JOURNEY TO EDEN UN VIAJE AL EDÉN 87 min. / color / 2011 Cast Aktoreak CELIA DE JUAN HATCHARD HUGO WIRZ NACHO ANGULO RAMÓN ZURRIARAIN
Editor Muntaketa JARI INNANEN ÁLVARO HERRERO Music Musika PASCAL GAIGNE Sound Soinua HEIKKI INNANEN MARTÍN GURIDI
Director Zuzendaria RAX RINNEKANGAS Screenplay Gidoia RAX RINNEKANGAS Executive Producer Produktore Exekutiboa PAKO RUIZ Director of Photography
A co-production of Koprodukzioan SONORA ESTUDIOS BAD TASTE LTD (FINLANDIA) with the participation of FINNISH FILM FOUNDATION-en partaidetzaz
SONORA ESTUDIOS info@sonoraestudios.com www.sonoraestudios.com
A journey to Eden is a film about two male artists travelling in winter in the famous La Rioja winegrowing region of Northern Spain. One of the men, named Ignacio – a Basque modern music composer living in Finland – is weighed down by traumatic guilt at his daughter’s car accident in Helsinki: she is in a medical coma and will be returned to consciousness in 10 days. The other man, named Comaz – a Swiss painter living in La Mancha – is suffering from artist’s block; the model for his drawings of hands has announced she no longer wishes to continue. “Un viaje al Edén” (Bidaia bat Edenera) filmak, artista bik neguan zehar Arabar Errioxara egiten duten bidaiaren istorioa kontatzen du. Ignaciok, gizonetako batek,Finlandian bizi den euskal musikagile garaikideak – erruaren trauma darama gainean, Helsinkin izandako auto istripuak hamar egun barru esnatzea espero den alaba koman utzi baitu. Comaz, beste gizona, - Mantxan bizi den margolari suitzarra – irteerarik gabeko kale itsuan aurkitzen da bere lanbide sortzailearekiko, egiten dituen marrazkien modeloak ez baitu berarekin elkarlanean jarraitu nahi.
Dokumentala | ESTREINALDIAK BASQUEZINEMA | 37
DIRECTOR’s NOTEBOOK. ZUZENDARIAREN OHARRAK
Rax Rinnekangas
Before devising A Journey to Eden, I had travelled to the Basque Country on several occasions between 1985 and 1997 to learn more about Basque culture in all its many guises. I have published several literary and photographic works on the Basques and am familiar with their art, particularly that of Vicente Ameztoy. The Journey to Eden project began in 2002 when I came across a catalogue of Vicente Ameztoy’s paintings in the chapel at Granja de Nuestra Señora in Remelluri in La Rioja Alavesa. Over the following years, I came back to Remelluri on a number of occasions to document Ameztoy’s depictions of the saints and Eden at the winery and to begin writing the script for the film. On one of those trips I interviewed Pascal Gaigne in San Sebastian. I was excited by his work in “El Sol del Membrillo” and I wanted him to do the music for my film. Straight away, I knew the style I wanted for my project and his work is vital for achieving the level of expressiveness I wanted to give the film. At that time I was looking for a Basque partner to take charge of the postproduction. Pascal advised me to get in contact with Sonora Estudios. In Vitoria I met Pako Ruiz and presented my project to him. And so it was that the first BasqueFinnish coproduction in history was born. What I want to do in “A Journey to Eden” is to offer spectators a starting point from which they can meditate on the contents and the boundaries of their faith —independently of religions— and of themselves in relation to the events of the Garden of Eden.
“Un viaje al Edén” (Bidaia bat Edenera) proiektua diseinatu baino lehen, zenbait alditan bidaiatu nintzen Euskadira 1985 eta 1997 urteen artean, euskal kultura bere forma eta maila guztietan ezagutzeko asmoz. Hainbat argazki eta literatura lan kaleratu ditut euskaldunen inguruan eta haien artearekin trebatu naiz, Vicente Ameztoy-ren lanarekin batez ere. Bidaia bat Edenera proiektua 2002an hasi zen, Arabar Errioxan dagoen La Granja de Nuestra Señora de Remelluriko kaperan, Vicente Ameztoyri buruzko margoen katalogo bat aurkitu nuenean. Hurrengo urteetan, zenbait alditan bueltatuko nintzen Remellurira, upeltegian Edena eta Santuen interpretazioei buruz dokumentatzeko eta filmaren gidoia idazten hasteko. Bidaia haietako batean, Donostiara joan eta Pascal Gaigne-rekin elkarrizketatzeko aprobetxatu nuen. “El Sol del Membrillo”-n egin zuen lanak liluratuta ninduen eta nire filmeko musikaz arduratzea nahi nuen. Ia berehala ulertu zuen nire proiekturako nahi nuen estiloa. Bere lana ezinbestekoa da filmari eman nahi diodan maila adierazgarria lortzeko. Garai haietan pelikularen postprodukzioaz arduratuko zen bazkide euskaldun baten bila nenbilen eta Pascalek Sonora Estudios-ekin harremanetan jartzea gomendatu zidan. Gasteizen Pako Ruiz ezagutu nuen, proiektua aurkeztu nion, eta honela jaio zen historiako lehen koprodukzio eusko-finlandiarra. Bidaia bat Edenera filmarekin, ikusleak bere fedearen mugen inguruan gogoeta egin dezan bilatzen dut – erlijioa alde batera utzita – eta baita gure muga propioen inguruan ere, Edeneko gertakariekin alderatuz.
38 | BASQUEZINEMA PRODUKZIOAN | Pelikula
Black to the moon
CAST & CREW FITXA TEKNIKOA Title Izenburua BLACK TO THE MOON 80 min. / color / 2011
Art Director Zuzendari Artistikoa IVÁN ONEKA
Director Zuzendaria FRANCIS NIELSEN
A Production of Produkzio-etxea BALEUKO
Screenplay Gidoia ÁNGEL E. PARIENTE Executive Producers Produktore Exekutiboak MIGUEL GÓMEZ-TEJEDOR CARLO D’URSI FRANCO BEVIONE VALENTINA CANCLINI Producers Produktoreak KARMELO VIVANCO / EDUARDO BARINAGA / FRANÇOIS COHENSEAT / FABIO MASSIMO CACCIATORI / DAVIDE TROMBA Head of Character Animation Animazio Zuzendaria IKER ALVAREZ Director of Photography Argazki Zuzendaria DAVIDE TROMBA
In co-production with Koprodukzioan ART’MELL / LUMIQ / FIP / TALAPE PRODUCCIONES AUDIOVISUALES / SOFIACINE / ANIMOKA with the participation of ETB, RTVE and FRTV and collaboration of the ICAA, BASQUE GOVERNMENT Culture Department, MEDIA EUROPA, MINISTERO DEI BENI CULTURALI ITALY, REGIONE PIEMONTE, PROVINCIA TORINO, CITTÀ TORINO and VRMMP ETB, RTVE eta FRTV-ren partaidetzaz eta ICAA, EUSKO JAURLARITZAren Kultura Saila, MEDIA EUROPA eta MINISTERO DEI BENI CULTURALI ITALY, Regione Piemonte, Provincia Torino, Città Torino eta VRMMP-ren laguntzaz
BALEUKO KOMUNIKAZIOA baleuko@baleuko.com www.baleuko.com
SYNOPSIS SINOPSIA Blacky, the black sheep, is obsessed with going to the Moon. Kanuto, the dog, is obsessed with Blacky… but doesn’t even want to hear about rockets! Obviously, they take the journey. They meet opera singing cows, gallant wolves, illegal sewing spiders, weird hippy birds and a strange pack of dogs who have a rocket ready to launch. And Pinky, the godzilla-sized sheep! Blacky, ardi beltza, ilargira joatearekin obsesionaturik dago, eta Kanuto, artzain txakurra, Blackyrekin obsesionaturik dago… baina ez du koheteekin ezer jakin nahi. Argi dagoenez, bidaia egingo dute. Bidetik opera-kantari diren behiak, txakur galanteak, paperik gabeko armiarma inmigranteak, hegazti hippyak, kohete bat aireratzeko prest duen txakur talde bitxi bat… eta Pinky, arrosa koloreko godzila ardi erraldoia aurkituko dute!
Pelikula | PRODUKZIOAN BASQUEZINEMA | 39
Poseso SYNOPSIS SINOPSIA Since the death of her husband, the great bullfighter Gregorio, in a domestic accident, Trini, the world-famous flamenco dancer, has been deeply depressed and has abandoned the stage. To make matters worse, her son Damian’s rebelliousness has begun to border on dementia. Doctors, psychologists and psychiatrists are all unable to explain the child’s worsening behaviour. Eventually the only possible explanation is a supernatural one. At this juncture, Trini gets in contact with Father Lenin, a defrocked priest who is suffering his own crisis of faith. La Trini, mundu osoan zehar ezaguna den flamenko-dantzariak, oholtzak utzi behar izan ditu sekulako depresio batean murgilduta, bere senarra, Gregorio, zezen hiltzaile handia, etxeko istripu batean hil eta gero. Honez gain, Damián, bere semeak, erotasuna ukitzen duen bihurrikeriaren seinaleak ematen hasi da. Ez da egongo umearen jokabidea azaltzeko gai den mediku, psikologo ezta psikiatrik ere, eta gaiztotzen joango da, bere egoerak naturaz gaindiko azalpen bat behar duen arte. Une horretan jarriko dira Lenin Aitarekin harremanetan, fede krisialdi bat zeharkatzen ari den eta elizak baztertu duen apaiza.
CAST & CREW FITXA TEKNIKOA Title Izenburua POSESO 90 min. / color / 2011
Head of Character Animation Animazio Zuzendaria SAM
Director Zuzendaria SAM
Director of Photography Argazki Zuzendaria SAM NESTOR DE LES
Screenplay Gidoia SAM RUBÉN ONTIVEROS Executive Producer Produktore Exekutiboa CARLOS JUÁREZ Associated Producer Produktore Kidea RAQUEL PEREA
Model designs Diseinua SAM MIGUEL MARTÍNEZ A Production of Produkzio-etxea BASQUE FILMS With the collaboration of ICAA-ren laguntzaz
Storyboard AITOR HERRERO
BASQUE FILMS info@basquefilms.com www.basquefilms.com
40 | BASQUEZINEMA PRODUKZIOAN | Pelikula
Vera CAST & CREW FITXA TEKNIKOA Title Izenburua VERA 90 min. / color / 2011
Editor Muntaketa IÑIGO YURRE IBAN AYESTA
Cast Aktoreak PATRICIA LOPEZ NIA ACOSTA URKO OLAZABAL JUAINAS PAUL
Art Director Zuzendari Artistikoa OIER VILLAR Music Musika ALEJANDRO GARMENDIA
Director Zuzendaria IBAN AYESTA Screenplay Gidoia IBAN AYESTA Executive Producer Produktore Exekutiboa IÑIGO YURRE Director of Photography Argazki Zuzendaria IBAN QUINTANA
Sound Soinua XAVIER ERKIZIA IÑIGO TELLETXEA A production of Produkzio-etxea EMANA FILMS In co-production with Koprodukzioan SONORA ESTUDIOS KINOSKOPIK
SYNOPSIS SINOPSIA A young shepherdess called Vera has an accident and is carried away by the waters of a river. She wakes up in an unfamiliar place and sets off on a journey with the aim of returning to her valley. The strange places and events she comes across in her odyssey make her question the time and reality she is in. The accident in the river reveals a mystery which connects different worlds. Vera deitzen den artzain gazte batek istripua izan du eta errekako urak darama latsan behera. Leku ezezagun batean esnatu da baina bideari ekin dio berriro bere haranera itzuli nahian. Odisea horretan topatzen dituen leku eta gertakari bitxiek, bere buruari galdezka jarraraziko dute, nortasunaz gogoetan.
EMANA FILMS info@emanafilms.com www.emanafilms.com
Dokumentala | PRODUKZIOAN BASQUEZINEMA | 41
Camaradas CAST & CREW FITXA TEKNIKOA
SYNOPSIS SINOPSIA The protagonists of this documentary are people whose history and inheritance still lives on today. They fought for a “better world”, but other more powerful actors emerged to design a made-to-measure “free world” in which there was no place for those comrades, some of whom who had given their lives fighting against fascism while others had been pursued, rounded up and expelled. Sixty years later, we travel to one of the few places of that exile where the memory of those last witnesses is still alive. There we learn the real reasons and the details of that cruel outrage and the involvement by certain countries in their negotiation and organisation. Dokumental honetako protagonisten ondare eta historia bizirik dirau. Pertsona hauek “Mundu hobe” batengatik borrokatzen ziren, beste jokalari boteretsuago batzuk agertu ziren arte beraien neurrira “mundu libre” bat diseinatzeko. Faxismoaren kontra bizitza eman zuten kideak, jazarriak, inguratuak eta azkenik erbesteratuak izan ziren haiek lekurik ez zuten mundu bat diseinatzeko. 60 urte ondoren, erbestean, azken lekukoaren memoria bizirik jarraitzen duen tokitik, ekintza iraingarri eta krudel huraren benetako arrazoiak eta ezkutuko kontuak agerian uzteko ordua da, ekintza hauen negoziazio eta ejekuzioan parte hartu zuten hainbat herrialderekin batera.
Title Izenburua COMRADES / CAMARADAS 80 min. / color / 2011
Documentalista Dokumentalista JOSE MANUEL JIMÉNEZ (IKUSKATU)
Director Zuzendaria SABIN EGILIOR
Editor Muntaketa IMANOL LÓPEZ
Screenplay Gidoia SABIN EGILIOR
A Production of Produkzio-etxea BASQUE FILMS
Executive Producers Produktore Exekutiboak CARLOS JUÁREZ SEBASTIAN MERY Associated Producer Produkzio Kidea RAQUEL PEREA Director of Photography Argazki Zuzendaria JON D. DOMÍNGUEZ VICTOR AGUINACO
In co-production with Koprodukzioan LIFE & PICTURES with the collaboration of the ICAA, BASQUE GOVERNMENT Culture Department and Ministry of the Presidency ICAA, EUSKO JAURLARITZAren Kultura Saila eta Presidentzia Ministeritzaren laguntzaz
BASQUE FILMS info@basquefilms.com www.basquefilms.com
42 | BASQUEZINEMA FILM LABURRAK
LA CALMA
Drama/12min./2011
CAST & CREW FITXA TEKNIKO/ARTISTIKOA
SYNOPSIS SINOPSIA
Director Zuzendaria: David González Cast Aktoreak: Mikel Martín, Irene Bau, Pako Revueltas, Miriam Martín, Begoña Aguirre, Gabriel Ocina, Jorge Santos, Nikola Zalduegi, Amaia Aberasturi, Enriqueta Vega, Lola Markaida Production Ekoizleak: BITART Fernando Díez Screenplay Gidoia: David González Music Musika: Rubén G. Mateos Edition Muntaketa: David González Sound Soinua: Teresa Bacelar
Jorge, an ordinary man around forty years of age, sees how the stability of his world is threatened by a series of past events that he believed to be forgotten. Jorgek, berrogei urte inguruko gizon arruntak, ahaztuta zeuzkan iraganeko gertaera batzuek bere munduaren egonkortasuna arriskuan jarri dutela ikusi du.
BITART | bitart@bitart.info | www.bitart.info
LAGUN MINA
Thriller/11min./2011
CAST & CREW FITXA TEKNIKO/ARTISTIKOA
SYNOPSIS SINOPSIA
Director Zuzendaria: Jose Mari Goenaga Cast Aktoreak:Eriz Alberdi, Diego Santos, Alaitz Eguren Production Ekoizleak: MORIARTI PRODUKZIOAK, PRESSURE FILMAK. Lander Camarero, Haritz Lazkano Screenplay Gidoia: Aitor Arregi Edition Muntaketa: Jose Mari Goenaga, Raúl López Sound Soinua: Iñaki Díez, Imanol Alberdi
Ekaitz and Roman meet in a hostel during their holidays and promise a lifetime friendship. Ekaitz eta Romanek elkar ezagutu dute aterpetxe batean oporretan, eta bizi osorako adiskidetasuna agindu diote elkarri.
MORIARTI | info@moriarti.com | www.moriarti.com
SHE’S LOST CONTROL Thriller/10,30 min./2011
CAST & CREW FITXA TEKNIKO/ARTISTIKOA
SYNOPSIS SINOPSIA
Director Zuzendaria: Haritz Zubillaga Cast Aktoreak: Paola Bontempi Production Ekoizleak: MORITURI Jon D. Domínguez Screenplay Gidoia: Aitor Eneriz, Haritz Zubillaga Music Musika: Aránzazu Calleja Edition Muntaketa: Haritz Zubillaga Sound Soinua: Xanti Salvador
Don’t move… not an inch… don’t even blink… Zaude geldirik... ez mugitu... zirkinik ere ez...
MORITURI | jon@morituri.es | www.morituri.es
FILM LABURRAK BASQUEZINEMA | 43
SYNOPSIS SINOPSIA
CAST & CREW FITXA TEKNIKO/ARTISTIKOA
You have been thinking about leaving for years. Look at the photo. Again. You know where it is. A pigsty. Go. Kill it. Don’t talk, say nothing. Whiskey. It’s midnight. He can’t explain it. She can’t either. This city is rotten. Where is the life your parents promised you? Aspalditik ari zara pentsatzen alde egitea. Begira argazkia. Berriro ere. Badakizu non dagoen. Txerritegi hutsa. Zoaz. Hil ezazu. Ez hitzik egin, ez esan ezer. Whiskya. Gaueko hamabiak. Ezin du azaldu. Neskak ere ez. Hiri hau ustelduta dago. Non dago gurasoek agindu zizuten bizimodu hura?
Director Zuzendaria: Galder Gaztelu-Urrutia Cast Aktoreak: Martxelo Rubio, Joseba Apaolaza, Ana Caleya, Mikel Martín Production Ekoizleak: BASQUE FILMS, PECCATA MINUTA. Carlos Juárez, Mónica Ausín, Mario Suances Screenplay Gidoia: Egoitz Moreno Music Musika: Fernando Velázquez, Ander Garaizabal Edition Muntaketa: Haritz Zubillaga Sound Soinua: Xanti Salvador
LA CASA DEL LAGO Thriller/11min./2011
BASQUE FILMS | info@basquefilms.com | www.basquefilms.com
SYNOPSIS
CAST & CREW FITXA TEKNIKO/ARTISTIKOA
SINOPSIA
At dawn, an executive is about to shoot himself in his office. When he is just about to pull the trigger, when the unexpected arrival of the cleaning lady interrupts him. The executive can only manage to hide and spy on her. Goizaldean, exekutibo bat bere buruari tiro bat jotzeko zorian dago bulegoan. Katua sakatzekotan dagoenean, bat-batean garbitzailea agertu eta eten egin du. Exekutiboa ezkutatu egingo da eta hura zelatuko du.
LA MEDIA PENA
Comedy-Drama /14min./2011
Director Zuzendaria: Sergio Barrejón Cast Aktoreak: Luis Callejo, Tanya Roberto Production Ekoizleak: LAMIA PRODUCCIONES Iker Ganuza Screenplay Gidoia: Natxo López Music Musika: Aránzazu Calleja Edition Muntaketa: Carolina Martínez Sound Soinua: Eva De la Fuente
LAMIA PRODUCCIONES | lamia@lamiaproducciones.com | www.lamiaproducciones.com
SYNOPSIS SINOPSIA
A dangerous children’s’ game will disrupt the lives of Ander and his family forever. Haur jolas arriskutsu batek Anderren eta bere familiaren bizitza aldatuko du betirako.
CAST & CREW FITXA TEKNIKO/ARTISTIKOA Director Zuzendaria: Gregorio Muro Production Ekoizleak: Gregorio Muro Screenplay Gidoia: Gregorio Muro Music Musika: Txus Aranburu Edition Muntaketa: Alatzne Portu Sound Soinua: José Luis Rubio, Koldo Corella Art Director Zuzendari Artistikoa: Mikel Louvelli Animation Animazioa: Imanol Zinkunegi, Jose Mari Morcillo, Somuga GREGORIO MURO | gremur@gmail.com
ZEINEK GEHIAGO IRAUN Animation/12min./2011
44 | BASQUEZINEMA ZINEMALDIAK
Giza Eskubideen Zinemaldia Human Rights Film Festival
Donostia Zinemaldia
Fantasiazko eta Beldurrezko
Festival de San Sebastián International Film Festival
Horror and Fantasy Film Festival
Zinemaren Astea
San Sebastián, 20-27 APRIL APIRILA 2012
San Sebastián, SEPTEMBER IRAILA
San Sebastián, NOVEMBER AZAROA
Information Informazioa: Tel.: + 34 943 481157 E-mail: cinema_cinema@donostia.net www.cineyderechoshumanos.com
Information Informazioa: Tel.: + 34 943 481212 E-mail: ssiff@sansebastianfestival.com www.sansebastianfestival.com
Information Informazioa:
The Human Rights Film Festival is ten years old now. Organised by the House of Peace and Human Rights and Donostia Kultura, its objective is to promote the debate and the reflection and to raise the audience awareness about the violation of the human righs in all the world through the universal language of cinema. So, the Festival aspires to inform and to form the citizens through a program as attractive as possible.
The Official Section will offer a selection of some the best contemporary films, which will compete for the “Golden Shell” and a series of prizes in other categories. Zabaltegi will offer a complete panorama of the latest cinema, with a selection of some of the best films presented at previous festivals and some interesting work by new film-makers. In addition, the programme will include other initiatives in the festival’s regular sections: Made in Spain, Zinemira, Cinema in Progress, Cinema in Motion, International Film Students Meeting. In addition, two new sections have been created that seek to combine cinema with pleasure and fun: Midnight Screenings and Film and Gastronomy.
Giza Eskubideen Zinemaldiak jada 10 urte bete ditu. Bakearen eta Giza Eskubideen Etxeak, eta Donostia Kulturak antolaturik, bere helburu nagusia, lengoaia unibertsalaren bitartez, eztabaida, hausnarketa eta ikusleen sentikortasuna bultzatzea da, munduan zehar urratzen diren giza eskubideen inguruan. Beraz, zinemaldi honek, ahalik eta egitarau erakargarrienaren bitartez, herritarrak informatu eta hezitzen saiatzen da.
Sail Ofizialean momentuko pelikularik onenak izango ditugu Urrezko Maskorra eta sail ofizialeko gainontzeko sariak lortzeko lehian. Zabaltegin, gaurko zinearen egoeraren ikuspegi zabala eskainiko da, beste zinemaldi batzuetan aurkeztu diren filme aukeratuekin, eta zinegile berrien lanekin batera. Egitaraua biribiltzeko, ohiko gainontzeko sailak izango ditugu: Made in Spain, Zinemira, Zinema Eraikitzen, Zinema Mugimenduan, Zinema Ikasleen Topaketak. Gainera, edizio honetatik aurrera, beste bi sail izango ditugu: Gauerdiko emanaldiak eta Zinema eta Gastronomia. Zinema, plazerra eta dibertsioa uztartzeko asmoa dutenak.
Tel.: + 34 943 481157 E-mail: cinema_cinema@donostia.net www.donostiakultura.com/terror Organised by Donostia Kultura, the Horror and Fantasy Film Festival took its first steps in 1990. Horror movies, sci-fi, animation, short films, classics from all over the world… alternate with shows, exhibitions, concerts, comic-book encounters, edition of books… The Old Town becomes during some days in a big horror party. Donostia Kulturak antolatuta, Fantasiazko eta Beldurrezko Zinemaren Asteak 1990ean hasi zuen bere ibilbidea. Beldurrezko, zientzia fikziozko, animaziozko zinea, film laburrak, eta mundu osoko klasikoak aurkituko dituzue antzerki, erakusketa, kontzertu, eta komiki eta liburu argitalpen bezalako jarduladien artean. Hiriaren alde zaharra ikararen jai batean bihurtzen da egun hauetan zehar.
ZINEMALDIAK BASQUEZINEMA | 45
ZINEGOAK
FANT
ZINEBI
Gay-Lesbo-Trans International Film Festival
Bilbao Fantasy Film Festival
Bilbao International Festival of Documentary and Short Films
Bilbao, 06-12 FEBRUARY OTSAILA 2012
Bilbao, MAY MAIATZA
Bilbao, NOVEMBER AZAROA
Information Informazioa: Tel.: + 34 944156258 E-mail: zinegoak@gmail.com www.zinegoak.com
Information Informazioa: Tel.: + 34 944 248698 E-mail: fant@fantbilbao.net www.fantbilbao.net
Information Informazioa: Tel.: + 34 944 248698 E-mail: info@zinebi.com www.zinebi.com
Zinegoak, the Bilbao International Gay-Lesbian-Trans Film Festival was launched in 2004. The aim was to bring to a Bilbao audience (and a wider Basque one) a type of cinema that was intimate, independent and socially and politically demanding and that was entirely absent from the Basque commercial circuit. Initially, it was very modest (4 days, 1 theatre, 25 films and 3000 spectators during the first staging) but it has since grown to become one of the most important GLTB festivals on the European scene (9 days, 5 theatres, 95 films and 8000 spectators last year).
Inaugurated in 1994 and organized by Bilbao Town Hall’s department of culture, Bilbao Fantasy Film Festival was born as a festival dedicated to films of this genre with the idea of making available, as much to fans as the general public (particularly the youngest film goers) releases that do not reach our screens through conventional channels of distribution and exhibition, as well as offering retrospectives of classic horror, mystery and science fiction films. It has now acquired a noteworthy competitive dimension with the Jury Prizes for the best Feature Film and the best Short Film, that of the Festival for Best New Actor and competitions for Short Films Online, Nontzefilm and Nontzeflash, live action and animation respectively.
Founded in 1959 and currently organized by Bilbao Town Hall’s department of culture, Bilbao International Documentary and Short Film Festival (Zinebi) recognized by the International Federation of Film Producers Associations (FIAPF) as an international competition of the highest quality has as its fundamental objectives to bring to the people of Bilbao the most recent world production of short films and documentaries, paying special attention to the Basque, Latin America and Spanish sphere, as well as to promote the Basque audiovisual industry and Bilbao as an ideal space for filming all kind of audiovisual projects through the Bilbao Film Commission (BiFiC ).
Zinegoak, Bilboko Zine Gay-LesboTrans Zinemaldi Internazionala, 2004ean jaio zen, bilbotar ikuslegoari bereziki, eta euskaldunari orokorrean, zinema intimista, independientea, soziala, eta aldarrikatzailea eskaintzeko asmoz, Euskal Herriko erakusketa komertzialaren zirkuituan ez bait zegoen horrelakorik. Hasiera umila izan zuen (4 egun, areto bakarra, 25 filme eta 3000 ikusle bere lehen edizioan), baina gaur egun Europear panoramako GLTB zinemaldirik garrantzitsuenetariko bat da (9 egun, 5 areto, 95 filme, eta 8000 ikusle izan dituelarik bere azken edizioan).
Bilboko Zinemaldi Fantastikoa (FANT) genero honi buruzko erakustaldi bezala jaio zen 1994ean, Bilboko Udaleko Kultura Sailak antolatuta. Bere asmoa, bide arruntetatik heltzen ez ziren pelikulen estreinaldiak ikusleen, batez ere gazteen, eskura jartzea eta baita beldur, misterio, edota zientzia fikziozko klasikoen atzera begirakoak egitea zen. Gaur egun, lehiakortasun handia lortu du eta film luze eta labur hoberenei eta aktore errebelazioari sariak emateaz gain, sarearen bitartez, Nontzefilm eta Nontzeflash film laburren lehiaketak egiten ditugu, lehenengoa irudi errealekoa eta bigarrena animaziozkoa.
1959an sortua, eta Bilboko Udaleko Kultura Sailak antolatuta gaur egun, Bilboko Zine Dokumental eta Laburmetraia Nazioarteko Jaialdia-k (ZINEBI), bi helburu nagusi ditu. Filme Ekoizleen Elkarteen Federazio Internazionalak onartu duen bezala, kategoria goreneko lehiaketa maila duen zinemaldi honek, alde batetik, film laburren eta dokumentalen (bereziki euskal, espainiar eta latinoamerikar arlokoak) mundu mailako ekoizpen berriena aurkeztu nahi du, eta bestetik, Euskal Herriko ikus-entzunezko industria bultzatu nahi du, Bilbao Film Commission-en (BiFIC) bitartez gure hiria errodatzeko espazio ezinhobetzat aurkeztuz edozein motako proiekturako.
film film com
46 | BASQUEZINEMA
mis
sio
ns film commissions
commissions
Bilbao BILBAO FILM COMMISSION Colon de Larreategi, 37 - 4º pisua 48009 Bilbao Tel.:+34 94 424 86 98 Fax: +34 94 424 56 24 Email: info@bific.com www.bific.com
Donostia FILM COMMISSION DONOSTIA Alto de Errondo 2 (Morlans eraikina) 20009 Donostia 48009 Tel.:+34 943 482 800 Email: filmcommission@donostia.org www.fomentosansebastian.org/filmcommission
Vitoria-Gasteiz VITORIA - GASTEIZ FILM OFFICE Correría, 70 01001 Vitoria-Gasteiz Tel.:+34 34 945 16 25 72 Email: info@filmoffice.es www.filmoffice.es