องค์ความรเ้ ู ทคโนโลยีการควบค ุมศัตร ูพืชโดยชีววิธี
เรื่อง การผลิตเชือ้ ราเขียวปราบแมลง
องค์ค วามรูจ้ าก: โครงการพัฒ นาฐานข้อ มูล และศึ ก ษาบทบาทของการควบคุม ศัตรูพืชโดยชีววิธีในระบบการผลิตอาหารอินทรีย์ ภายใต้โครงการพัฒนาอุตสาหกร รมอาหารอินทรีย์ จังหวัดเชียงใหม่ ได้รบั ทุนอุดหนุน ประจาปี งบประมาณ 2558
หัวหน้าโครงการ: ดร. ศมาพร แสงยศ) โดยศูนย์การเรียนรูเ้ ทคโนโลยีการควบคุม โดยชีววธี (Biological Control Technological Learning Center: BC-TLC-MJU) ที่อยู่: มหาวิทยาลัยแม่โจ้ ตู้ ปณ. 59 แม่โจ้ ต. หนองหาร อ.สันทราย จ. เชียงใหม่ 50290 BIOLOGICAL CONTROL TECHNOLOGICAL LEARNING CENTER: BC-TLC-MJU
ราเขียว หรือ รามัสคาร์ดนี สีเขียว มีชอื่ วิทยาศาสตร์ว่า Metarhizium anisopliae เป็ นเชื้อจุลินทรียท์ ี่ก่อโรคกับแมลงอีกชนิดหนึ่ง ที่ถกู นามาใช้ควบคุม แมลงศั ต รูพืช เราเรี ย กว่ายาเชื้อ (microbial pesticides) บางกรณี ห มายถึ ง สารที่ เ รี ย กว่ า biorational pesticides โดยคานี้ได้หมายรวมถึง สารปราบ ศั ต รูพืช ที่เป็ นเคมี หรื อ สิ่งมีชีวิตขนาดเล็ กที่ ถกู นามาใช้ ควบคุม ศั ต รูพื ช ซึ่ ง สามารถเพิ่ ม ปริ ม าณได้เ องตาม ธรรมชาติ และมีความแตกต่างจากสารเคมีสงั เคราะห์
2
ราเขีย วเป็ นเชื้อ ราโรคแมลงที่ทาลายแมลงได้ หลากหลายชนิด โดยเฉพาะอย่างยิ่งแมลงจาพวกด้วง ใน ระยะตัวอ่อน เช่นด้วงแรดมะพร้าว นิดจานัน้ ยังใช้ควบคุม แมลงจาพวกเพลี้ยได้อีกด้วย เชื้อรานีส้ ามารถเพาะเลี้ยงเพื่อผลิตหัวเชื้อได้บน อาหารเทียม และเพิ่มขยายปริมาณได้โดยใช้เมล็ดธัญพืช เช่น ข้าวฟ่ าง ข้าวเปลือก และข้าวสวยนึ่งสุก จนเมื่อเชื้อ เพิ่มปริมาณและสร้างสปอร์สีขาว จึงนาเชื้อนี้มาผสมนา้ และสารจั บ ใบฉี ด พ่ น หรื อ คลุก กั บ ดิ น ปลูก ในอั ต ราที่ เหมาะสม โดยขึน้ อยู่กับชนิดของแมลงศัตรูพืชที่ตอ้ งการ ควบคุม และหากต้องการให้ได้ผลดี แปลงควรมีความชื้น ค่อนข้างสูง ทัง้ นีใ้ นทางปฏิบัติการใช้ประโยชน์ควรมีการพ่น เป็ นประจ าทุก 3-7 วั น ในแปลงที่ พ บการระบาดของ แมลงอยู่เป็ นประจา และหากต้อ งการให้ได้ผ ลดี แปลง ควรมีความชืน้ ค่อนข้างสูง
3
ทัง้ นีว้ ิธีการใช้เชือ้ จุลินทรียโ์ รคของแมลง 1) การน าเชื้ อ ให้เ ข้า ไปตั้ง หลัก แหล่ ง อยู่ใ นกลุ่ ม ของ แมลงศัตรูพืช 2) การฉีดพ่นหรือทาเป็ นเหยื่อล่อ 3) ใช้ร่วมกับสารกาจัดศัตรูพืช ที่สามารถใช้ร่วมกันได้ หรือ เมือ่ ใช้แล้วจะทาให้เกิดผลดีเพิ่มขึน้ 4) ใช้ร่วมกับตัวหา้ ตัวเบียน และจุลินทรียช์ นิดอื่นๆ ได้
4
ผลิตภัณฑ์ราเขียว เป็ นยาเชื้ออีกชนิดหนึ่งที่หา ได้งา่ ย ในรูปสูตรสาเร็จ และสามารถผลิต ได้งา่ ยๆ โดยใช้ ข้าวสารหุงสุก ดังนี้ 1. เตรียมข้าวสารหักตามปริมาณที่ตอ้ งการ 2. หุงให้สกุ ร้อยละ 50 (ครึ่งหนึง่ ) 3. บรรจุถงุ ร้อนรัดด้วยยางวง 4. น าไปนึ่ ง ฆ่ า เชื้ อ ที่ ค วามร้อ น 121 องศา เซลเซี ยส (อาจใช้หม้อความดันสาหรับปรุง อาหารได้ห ากผลิ ต ใช้เ องในประมาณที่ ไ ม่ มาก) 5. นาถุงมาผึง่ ให้เย็น 6. นาหัวเชื้อ ที่เลี้ ยงในอาหารวุน้ PDA มาปลูก เชื้อใส่ในถุงที่เรี ยนไว้ (ควรทางานในสภาพ ปลอดเชือ้ หรือสะอาดที่สดุ เท่าที่จะทาได้)
5
6