REPLIKA16-30-10-15euskera:Maquetaci贸n 1 15/12/15 19:09 P谩gina 1
REPLIKA16-30-10-15euskera:Maquetación 1 15/12/15 19:09 Página 2
2
COJE TU REVISTA REPLIKA EN ZULOA Y EN LA CASA DEL LIBRO
COMICS & LIBROS KOMIKIAK & LIBURUAK
Correría, 21- Vitoria-Gasteiz Tel.: 945 261 547
Café Dublín Plaza de la Virgen Blanca, esquina Herrería
REPLIK
REPLIKA16-30-10-15euskera:Maquetación 1 15/12/15 19:09 Página 3
L.G. • D.L.: VI 101-2010
rería
REPLIKA16-30-10-15euskera:Maquetación 1 15/12/15 19:09 Página 4
4
REPLIK
@ALVY www.mICROSIERVOS.COm
Objektu ordenatuei argazkiak ateratzeko artea a Instagram-ek ezagun bihurtu duen arren , askoz lehenagotik erabiltzen zen knolling-a. Arte hau honela definitzen da: «objektuak paraleloki antolatzea edo 90 graduko angelutan». Horrela ateratako argazkiak jende askoren gogokoenak dira; izan ere, artistikoak, erlaxagarriak eta egokiak iruditzen zaizkie. Gainera, baliteke TOC ezkuturen bat asetzeko modukoak izatea, batek daki! Tom Sachs-ek 2009an manifestu bat argitaratu zuen adierazteko knoll nola egin. Funtsean, azaltzen du egoki egiteko erabili behar direla antzeko objektuak, banandu behar direla erabiltzen ari direnak erabiltzen ari ez direnetatik eta nola lerrokatu behar diren. Knolling-aren historia bitxiari buruz aspaldian idatzi zuten Lyst-en: Your Favorite Insta Aesthetic Has an Unexpected History (Zure Insta Estetiko Gogokoenak badu Ustekabeko Historia bat). Kontatzen dutenaren arabera, jatorrizko terminoa 1987an sortu zen Andrew Kromelow-ek erabili zuenean adierazteko zer egiten zuen bere erremintekin azal lauen gainean. Era berean, hori bezain ona den beste artikulu bat argitaratu zen Yorokubu-n: Knolling: la belleza de organizar y fotografiar objetos que tienes por casa. (etxean dituzun objektuak antolatzearen eta argazkiak ateratzearen edertasuna). Hasiera batean,knolling-a lantoki baten erremintak eta elementuak antolatzeko sistema bat baino ez
zen, hau da, ekintza bat eraginkorrago gertatzea eta etekin handiagoa ateratzea; Japoniako 5S metodoaren antzeko bat, hain zuzen ere. Seiri, antolakuntza; seiton, ordena; seiso, garbitasuna; seiketsu, estandarizazioa eta shitsuke, diziplina. Knollineko argazkiak IKEAko grafikoen eta muntaketa giden antza dute, mekanika-lantegietako taulena edo medikuntza tresnen katalogoena.
ari zen. Baliteke Joseph Cornellen kutxetan inspiratzea, gogoratu Cornell-ek, assemblage aritiskoaren aitzindariak, kutxa horiek sortu zituela 60ko hamarkadan errealitate mundutarraren objektu-lekuko bezala. Sachs-ek Glengarry Glen Ross filmaren zati bat aldatu zuen bere ABK manifestua adierazteko: Always Be Knolling. Gainera Ten Bullets liburuan azaldu zuen Knoll egiteko prozedura erraz bat:
Knolling-ek atzean utzi zuen izaera baliagarri soila eta dimentsio handiagoa hartu zuen Tom Sachs-ek, Frank Gehry-ren estudioan bi urtez lan egin zuen eskultoreak, kontzeptua bere egin eta bere lanaren osagai integrala bihurtu zuenean. Sachen ikerketak abiapuntua ustezko premisa zerbait baliagarria izan arren, zerbait estetikoaren bila
1. Ingurunea ikertu eta bilatu erabiltzen ari ez zaren materialak, erremintak, liburuak, musika eta abar. 2. Gorde erabiltzen ari ez zaren guztia. Hobe da kanpoan uztea. 3. Taldekatu antzekoak diren objektu guztiak. 4. Lerrokatu edo jarri angelu zuzenean objektu guztiak, jarrita dauden azaleran edo estudioan bertan.
a
e a n k n K s s -
-
n . -
a n
REPLIKA16-30-10-15euskera:Maquetación 1 15/12/15 19:09 Página 5
GASTRONOmÍA, FUENTE: wEB DEL AYUNTAmIENTO DE VITORIA-GASTEIZ JUAN LUIS DÍAZ DE CORCUERA
REPLIKA16-30-10-15euskera:Maquetación 1 15/12/15 19:09 Página 6
6
REPLIK
mICROSIERVOS.COm AUTOR ALVY. FOTÓGRAFO: ERIC PICKERSGILL
sin móviles
Removed es un trabajo fotográfico de Eric Pickersgill que muestra cómo sería nuestra vida cotidiana si se eliminaran los móviles «con photoshop». Tan curioso como merecedor de una reflexión.
e d f l e c q e
E c c e o
U a e E u h p
S q d q
La unión de las personas a los dispositivos móviles se ha hecho de una modo rápido. La aplicación del dispositivo personal en la vida diaria ha hecho que las tareas nos lleven menos tiempo. Los lugares y las personas se sienten más cerca que nunca. A pesar de los evidentes benefi-
cios que estos avances en la tecnología han contribuido a la sociedad, las implicaciones sociales y físicas están lentamente revelando otras implicaciones. En forma similar que la fotografía transforma la experiencia vivida en la experiencia fotografiable, realizable, y repro-
ducible, los dispositivos personales están cambiando los comportamientos y al mismo tiempo integrado el paisaje mediante la adopción de la forma de ser que adopta el cuerpo cuando utiliza uno de estos terminales. Este miembro fantasma se utiliza como una forma de señalización
n m d q v c E d c c e h h r p g c E a a i n m a
o a e a e a n
REPLIKA16-30-10-15euskera:Maquetación 1 15/12/15 19:09 Página 7
e inaccesibilidad a los demás, mientras una fuerza adictiva promueve la división de atención entre los que están físicamente contigo y los que están, pero están en el móvil. El trabajo comenzó cuando me senté en un café una mañana. Esto es lo que escribí sobre mi observación: Una familia que se sienta a mi lado en la cafetería en Troy, Nueva York. Están tan desconectados unos de los otros… No hay mucho de hablar. El padre y sus dos hijas tie-
La imagen de esa familia, el rostro de la madre, la postura de su padre, las dos adolescentes… vuelven a mi mente continuamente. Fue uno de esos momentos en los que se ven algo tan increíblemente común que te sobresalta a la conciencia de lo que está sucediendo realmente y es imposible de olvidar. Veo esta familia en el supermercado, en las aulas, a un lado de la carretera y en mi propia cama mientras me duermo al lado de mi esposa. Descansamos espalda con espalda y a nuestros lados están nuestros pequeños, dis-
Son retratos de personas que están mirando sus dispositivos móviles, aunque estos no aparecen nen sus teléfonos. La madre no tiene o prefiere dejarlo guardado. Ella se queda mirando por la ventana, triste y sola en compañía de su familia. El padre mira hacia arriba de vez en cuando para comentar alguna información que ha encontrado en el teléfono. Dos veces habla de un gran pez que ha sido capturado. Nadie responde. Me entristece por el uso de la tecnología para la interacción a cambio de no interactuar. Esto nunca ha sucedido antes y dudo que hemos arañado la superficie del impacto social de esta nueva experiencia. La madre tiene su teléfono ahora en las manos.
positivos iluminados, frío, todas las noches. Los retratos que he hecho son de individuos que parecen estar sosteniendo dispositivos personales aunque los dispositivos se han eliminado físicamente de la mano. Se les pide que aguantar la mirada y la postura sin dispositivo y luego hago la fotografía. Las fotografías corresponden a representaciones de escenas que experimento cada día. Hemos aprendido a leer la expresión del cuerpo, mientras que alguien está consumiendo información en un dispositivo.
REPLIKA16-30-10-15euskera:Maquetaci贸n 1 15/12/15 19:09 P谩gina 8
8
EDUARDO URRUTIA
REPLIK
REPLIKA16-30-10-15euskera:Maquetaci贸n 1 15/12/15 19:10 P谩gina 9
REPLIKA16-30-10-15euskera:Maquetaci贸n 1 15/12/15 19:10 P谩gina 10
REPLIK
10
Z
E
REPLIKA16-30-10-15euskera:Maquetación 1 15/12/15 19:10 Página 11
mICROSIERVOS
REPORTAJE DE NAChO PALOU
Zer da lupus-a?
Elisa Bernal-en argazki-erreportajea
Zer da lupus-a? Diagnostikatzen zaila den inmunitate sistemako gaitza eta gehienetan suntsitzailea den gaixotasuna. Hori ardatz, Elisa Bernalek egin du argazki-erreportaje hau; hunkigarria da, eta dudarik gabe, ikusi beharrekoa. Gaur egun lupusa sendaezina den arren, badira botika eta tratamendu lagungarriak, baita espezialistak ere, eta horiek guztiak nahitaezkoak dira luspusa pairatzen duten gaixoentzat. Lupusa jasaten duten gaixoen %90 emakumezkoa da. Francisca Montiel —Paqui, lagunentzat— Vic-en bere senarra eta bi umeekin bizi den 44 urteko emakumea da. 2006an epilepsia zuela jakin ondoren, ELS (Eritema-Lupus Sistemikoa) diagnostikatu zioten […] Diagnosia izan baino lehen gaixotasunaren agerraldi bat-
zuk izan zituen; gogorrena, lehen haurdunaldian. Bere esanetan “plazentak erre egiten zion” eta puslak zituen gorputz osoan. Hala izan zuen bere lehen semea, Brian, gaur egun 21 urtekoa. Eta hala izanda ere, eta ELS zuela jakinda ere, bigarren umea eduki nahi izan zuen. Gaur, maiatzak 10, Lupusaren Munduko Eguna ospatzen da. Egun honetan hurrengo hauek izan behar ditugu gogoan: “pazienteei eskaintzen zaizkien osasun zerbitzuak hobetzea; faktore eragileen gaineko ikerketak handitzea eta Lupusaren sendabidea garatzea; diagnosia eta tratamendua hobetzea; eta Lupusaren inpaktuaren gaineko ikerketa hobeak lortzea”. Baliteke Lupusari buruz dakigun bakarra izatea House seriean beti ere gaixotasunak Lupusa izan behar zuela uste genuela eta
inoiz ez zela izaten. Baina mundu osoan 5 milioitik gora lagunek pairatzen dute gaixotasun hau, eta 40.000 bat gaixo dira Espainian. Pertsonon inmunitate sistemak organismoa babesten du kanpoko elementuetatik, hala nola, bakterioak edo birusak, eta horiexek eragin dezakete negatiboki giza gorputzaren segurtasunean. Hala ere, batzuetan inmunitate sistemak gaitasuna galdu eta ez ditu desberdintzen gorputzarentzako elementu negatiboen eta gorputzaren beraren zelulen edo ehunen artean. Horrelakoetan autoinmuneak izeneko gaixotasunak garatzen dira. Mota horretako gaixotasun kopuru handiaren artean Lupusa dago; orain arte sendabiderik ez daukan gaixotasun autoinmune kronikoa.
REPLIKA16-30-10-15euskera:Maquetación 1 15/12/15 19:10 Página 12
12
mIKEL DÍAZ DE CORCUERA mARC TORICES
REPLIK
REPLIKA16-30-10-15euskera:Maquetaci贸n 1 15/12/15 19:10 P谩gina 13
REPLIKA16-30-10-15euskera:Maquetación 1 15/12/15 19:10 Página 14 ITZIAR BELTRÁN DE GUEVARA 14
REPLIK
REPLIKA16-30-10-15euskera:Maquetaci贸n 1 15/12/15 19:10 P谩gina 15
REPLIKA16-30-10-15euskera:Maquetaci贸n 1 15/12/15 19:10 P谩gina 16
REPLIK
REPLIKA16-30-10-15euskera:Maquetaci贸n 1 15/12/15 19:10 P谩gina 17
REPLIKA16-30-10-15euskera:Maquetaci贸n 1 15/12/15 19:10 P谩gina 18
18
SERGI PUJOL
REPLIK
REPLIKA16-30-10-15euskera:Maquetaci贸n 1 15/12/15 19:10 P谩gina 19
REPLIKA16-30-10-15euskera:Maquetaci贸n 1 15/12/15 19:10 P谩gina 20
REPLIK
REPLIKA16-30-10-15euskera:Maquetaci贸n 1 15/12/15 19:10 P谩gina 21
REPLIKA16-30-10-15euskera:Maquetación 1 15/12/15 19:10 Página 22
22
REPLIK
ROBERTA VÁZQUEZ hTTP://BOBBYPATATA.BLOGSPOT.COm.ES
M k d
A g i P m p g e l
E d e h t t G n J t d
REPLIKA16-30-10-15euskera:MaquetaciĂłn 1 15/12/15 19:10 PĂĄgina 23
@ALVY www.mICROSIERVOS.COm
Munduko pelikula eta dokumental asko gordetzen dituen mendi sekretua
Atsegina iruditu zitzaidan Geographic-eko Iron Mountaneiko instalazioei buruzko pieza hau. Pennsylvaniako garai bateko meategia da, izan litekeena 007 pelikuletako gaizkile batzuen gordelekua, Norad-eko bunkerra edo X dosierrak gordetzeko lekua. Egia esan, artxibategi erraldoia da eta bertan gorde eta zaindu egiten dira argazki-pelikulak; hartara, Hollywoodeko estudioetako eta hainbat produkzio-etxetako, hala nola, National Geographic-eko hamaika original biltzen dira. Besteak beste, Jane Godallen eta bere lagun txinpantzeen jatorrizko zintak daude gela handietan tenpera-
tura eta hezetasun egokian. Era berean, eta 70 metro harkaitzpean babesturik daude orain dela urte batzuk Bill Gatesek erositako Corbis artxibategi historikoaren milaka eta milaka argazkiak. Lekua zabala da; pentsa zitekeen moduan ez da itogarria, are gehiago, filosofia honi jarraituz egin zen: “eraikitzeko asmoa dugunez, egin dezagun handiro.� Gela askok giro-tenperatura baino ez dute behar, baina beste gela batzuetan 26 sorgailu erabiltzen dira hezegailu batzuekin batera ingurumen baldintzak doitzeko aire egokitutako sistema batez. Leku batetik bestera joateko auto txiki elektrikoak erabiltzen dira. Horrelako lekuak gerra hotza ja-
torri dutela diote. Garai hartan familia on guztiek munduaren bukaerarako prest egon behar zuten eta eraso nuklearra gertatuz gero eskura eduki behar zuten babesleku bat . Hainbat udalek eta administraziok berreskuratu zituzten utzitako meategi batzuk eta babesleku bihurtu zituzten pertsona askorentzat. Gaur egun, kontserbazio egoera oso bestelako da leku batetik bestera: kostua handia da eta gerra hotzaren zantzu handirik ez dago. Urteak aurrera joan ahala, konpainia pribatu batzuek horrelako instalazio zaharkituak erosi zituzten eta beste erabilera modernoago batzuk eman zizkieten, esate baterako segurtasun handiko instalazioak izatea edozein objektu fisiko gordetzeko, hala nola, argazkiak, paperak edo Interneteko zerbitzariak.
REPLIKA16-30-10-15euskera:Maquetaci贸n 1 15/12/15 19:10 P谩gina 24
REPLIK
REPLIKA16-30-10-15euskera:Maquetación 1 15/12/15 19:10 Página 25
ROBERTA VÁZQUEZ hTTP://BOBBYPATATA.BLOGSPOT.COm.ES
REPLIKA16-30-10-15euskera:Maquetación 1 15/12/15 19:10 Página 26
26
ROBERTA VÁZQUEZ hTTP://BOBBYPATATA.BLOGSPOT.COm.ES
REPLIK
REPLIKA16-30-10-15euskera:Maquetaci贸n 1 15/12/15 19:10 P谩gina 27 OSKAR BLANCO
www.OSKARBLANCO.COm
REPLIKA16-30-10-15euskera:Maquetaci贸n 1 15/12/15 19:10 P谩gina 28
REPLIK
REPLIKA16-30-10-15euskera:Maquetaci贸n 1 15/12/15 19:10 P谩gina 29
REPLIKA16-30-10-15euskera:Maquetaci贸n 1 15/12/15 19:10 P谩gina 30
REPLIK
RUB
REPLIKA16-30-10-15euskera:Maquetación 1 15/12/15 19:10 Página 31
RUBÉN SEDANO RUBEN SEDANOO@hOTmAIL.COm
REPLIKA16-30-10-15euskera:Maquetaci贸n 1 15/12/15 19:10 P谩gina 32