określani jako: leniwi, nieśmiali, krzykliwi, dysponujący znacznym kapitałem pieniężnym, spędzający czas na dyskotekach oraz, z racji na „wątpliwy potencjał intelektualny”, poświęcający najwięcej czasu na naukę spośród wszystkich obcokrajowców. Przełomowa praca Macieja Ząbka z 2010 roku, stanowiąca wynik jego wieloletnich badań i pracy z migrantami — Biali i Czarni. Postawy Polaków wobec Afryki i Afrykanów — pokazała trwałość wielu z tych negatywnych stereotypów.
i zaletami, bogactwem i nędzą. Ghański filozof społeczny, Kwame Anthony Appiah, pisał: „Namawiam, żebyśmy nabywali wiedzy o ludziach z innych miejsc, zainteresowali się cywilizacjami, w których żyją (…) nie dlatego, że doprowadzi nas to do porozumienia, ale dlatego, że pomoże nam przywyknąć do siebie nawzajem”. To celna uwaga i polecam ją wszystkim, którzy mają świadomość, że Afryka to nie tylko Murzynek Bambo, krwawe diamenty, dzieci żołnierze i taneczne imprezy z udziałem bębniarzy urodzonych na południe od Sahary.
Jakie są to głównie stereotypy?
Obecność Afrykańczyków w Polsce nadal kojarzy się głównie nielegalną imigracją, zwiększeniem ryzyka chorób rzekomo przez nich przenoszonych, obrazami głodu i wojny. Każdemu polecam książkę Stadion. Diabelskie igrzyska. Nigeryjski autor, Ify Nwamana, w sposób klarowny charakteryzuje wyobrażenia Polaków o Afryce, oparte na „doświadczeniu Stadionu”. Utwór ten napisany jest koszmarnym językiem, ale świetnie pokazuje wzajemne postrzeganie Polaków i Afrykańczyków na początku XXI stulecia. Chciałbym jednak dodać, że istnieją organizacje próbujące „ocieplić” postrzeganie Afryki w Polsce. Wstydliwą lukę stworzoną przez indolencję polskich instytucji de iure badających Afrykę w płaszczyźnie naukowej, które powinny — moim zdaniem — także popularyzować tematykę afrykanistyczną, wypełniają NGO-sy. Przykładem może być choćby działalność Fundacji Afryka Inaczej. Jej działacze próbują podejmować dialog polsko-afrykański (zauważmy, że — nawet w warstwie językowej — dysproporcjonalny: państwo — kontynent). Ich wysiłki obejmują kampanie społeczne, edukacyjne, a także imprezy ludyczne. Dodam od siebie, że lansowany przez Fundację zwrot „afrooptymizm” proponowałbym zastąpić określeniem „afrorealizm”. Starajmy się poznawać Afrykę taką, jaka jest. Z jej wadami No81 / czytelnia
dr Błażej Popławski historyk i socjolog, członek Polskiego Towarzystwa Afrykanistycznego
156—157