Slavs and Tatars, Dla Husajna nie zaznam spokoju, Teheran, 2011, dzięki uprzejmości Slavs and Tatars
Nie chodziło mi chyba jednak o krytykę, ale raczej o próbę zaakceptowania tego faktu, zmierzenia się z nim. No, ale zostawmy to. Mam inne pytanie. Jak często tego rodzaju wystawy jak wasza mogą się odbywać, czyli ile razy do roku można się podsumować albo prognozować? To jest gest, który wydaje mi się wyczerpujący, i żeby był mówiący, powinien zawierać poważną dawkę wysiłku.
JL: Barbara Steiner zainicjowała ten cykl w konkretnej sytuacji — dlatego, że projekt europejski znalazł się w naprawdę głębokim kryzysie. Widać ten kryzys czasem w relacjach z gwałtownych demonstracji i protestów w Grecji, Hiszpanii, Portugalii…
JL: Ten projekt wyniknął z jej wiary, czy też wiary wszystkich sponsorów, że w sztuce, jeśli się zaangażuje czas, wysiłek wielu ludzi, zainicjuje wymianę, może się wydarzyć coś ciekawego. Tym bardziej, że nadchodzi zmiana sposobu myślenia o życiu w ogóle. W pewnym sensie takie projekty robić trzeba ciągle, bo o życiu myśleć trzeba ciągle. Z drugiej strony wydaje mi się, że w pewnym sensie kontynuuje wcześniej realizowane przez nas osobno projekty — wystawa, którą wcześniej przygotowałem Wrogościnność. Podejmowanie obcych, która dotyczyła problemu migracji w Europie i wystawa Joanny Robotnicy opuszczają miejsca znajdują swoje rozwinięcie w projekcie, który zadaje pytanie o to, w jakiej sytuacji jesteśmy i co możemy zrobić, żeby tę naszą sytuację zrozumieć. Odpowiedź na bieżącą chwilę jest taka, że trzeba myśleć niewcześnie i pokazuje nam to sztuka. Staraliśmy się skonstruować fikcję, która byłaby w panoramiczna, bo osobnym problemem jest to, że aby fikcja była przekonująca, musi być dobrze skonstruowana. Zasady jej budowania są ważne, bo inaczej ona nie zadziała. JS: Punktem wyjścia dla niektórych rozpoznań artystów jest to, że Europa w sensie modelu cywilizacyjnego i politycznego projektu zrealizowanego przez Unię Europejską, która była takim złotym wzorcem, standardem cywilizacyjnym, No79 / czytelnia
98—99