7
4 à´×͹¡Ã¡®Ò¤Á – ÊÔ§ËÒ¤Á 2560
´Ã.ÃÇÕÇÃó ÀÙÃÔà´ª
àÅ¢Ò¸Ô¡ÒÃÊӹѡ§Ò¹¹âºÒÂáÅÐá¼¹ ·ÃѾÂҡøÃÃÁªÒµÔáÅÐÊÔ§è áÇ´ÅŒÍÁ (ʼ.) ªÙÀÒáԨ´ŒÒ¹ÊÔè§áÇ´ÅŒÍÁ ¡Ñº¡ÒþѲ¹ÒàËÁ×ͧáˢͧ»ÃÐà·È
Smart EIA เขาถึงทุกโครงการ ของ สผ. ผานมือถือ มาตรการฟนฟูพื้นที่เหมืองแรเกา พัฒนาและใชประโยชนที่ดินอยางยั่งยืน กพร. ฟนฟูพื้นที่เหมืองถานหินเกา เดินหนา สรางสวนสาธารณะ พรอมจัดทำสวนสมุนไพร เลาเร�่องเหมืองแร
7
4 เดือนกรกฎาคม - สิงหาคม 2560
คณะกรรมการสภาการเหมืองแร่ 1. นายเกรียงศักดิ์ หล่อวัฒนตระกูล 2. นายเข็มชาติ ว่องชาญกิจ 3. นายยุทธ เอีย่ มสอาด 4. นายดิเรก รัตนวิชช์ 5. นายสุทธิเลิศ วีระไพบูลย์ 6. น.ส.อัญชลี ตระกูลดิษฐ 7. นายศิรชิ ยั มาโนช 8. นายทวี ทวีสขุ เสถียร 9. นายเสกข์สรร ธีระวาณิชย์ 10. นายอนุพงศ์ โรจน์สพ ุ จน์ 11. นายณรงค์ จ�าปาศักดิ์ 12. นายสุรชิต มานะจิตต์ 13. นายวัลลภ การวิวฒ ั น์ 14. นายยงยุทธ รัตนสิริ 15. นายสุเทพ สุนทรารัณย์ 16. นายศิรสิทธิ์ สืบศิริ 17. นายอภิชาติ สายะสิญจน์ 18. นายวรพจน์ โพธิแ์ ก้ว
ประธานกรรมการสภาการเหมืองแร่ รองประธานกรรมการสภาการเหมืองแร่ รองประธานกรรมการสภาการเหมืองแร่ รองประธานกรรมการสภาการเหมืองแร่ รองประธานกรรมการสภาการเหมืองแร่ รองประธานกรรมการสภาการเหมืองแร่ กรรมการสภาการเหมืองแร่ กรรมการสภาการเหมืองแร่ กรรมการสภาการเหมืองแร่ กรรมการสภาการเหมืองแร่ กรรมการสภาการเหมืองแร่ กรรมการสภาการเหมืองแร่ กรรมการสภาการเหมืองแร่ กรรมการสภาการเหมืองแร่ กรรมการสภาการเหมืองแร่ กรรมการสภาการเหมืองแร่ กรรมการสภาการเหมืองแร่ กรรมการสภาการเหมืองแร่
เลขาธิการสภาการเหมืองแร่ นายสมพร อดิศกั ดิพ ์ านิชกิจ
ผูช้ ว่ ยเลขาธิการสภาการเหมืองแร่ นางสุปราณี เพชรศิริ
ทีอ่ ยู่ สภาการเหมืองแร่
222/2 ซอยมหำวิทยำลัยหอกำรค้ำไทย ถนนวิภำวดี-รังสิต เขตดินแดง กรุงเทพฯ 10400 โทร. 0-2275-7684-6 แฟกซ์ 0-2692-3321 E-mail Contact : miningthai@miningthai.org Website : www.miningthai.org ID LINE : miningthai ที่ปรึกษา : เกรียงศักดิ์ หล่อวัฒนตระกูล ประธำนกรรมกำรสภำกำรเหมืองแร่ วัลลภ การวิวัฒน์ กรรมกำรสภำกำรเหมืองแร่ และประธำนคณะอนุกรรมกำรประชำสัมพันธ์ สมพร อดิศักดิ์พานิชกิจ เลขำธิกำรสภำกำรเหมืองแร่ บรรณาธิการ : กิตติ วิสุทธิรัตนกุล กองบรรณาธิการ : สุรีย์พร วงศ์ศรีตระกูล / ทัศนีย์ เรืองติก / อ�ำพันธุ์ ไตรรัตน์ / ชุติภำ จริตพันธ์ ผู้จัดการฝ่ายการตลาด : เขมจิรำ บุญพระรักษำ ฝ่ายโฆษณา : ศิริภรณ์ กลิ่นขจร / มนัส ไชยเพส / กษิรำ เหมบัณฑิตย์ / กัลยำ ทรัพย์ภริ มย์ จัดท�าโดย : บริษัท เทคโนโลยี มีเดีย จ�ากัด เลขที่ 471/3-4 อำคำรพญำไทเพลส ถนนศรีอยุธยำ แขวงทุ่งพญำไท เขตรำชเทวี กรุงเทพฯ 10400 โทร. 0-2354-5333 แฟกซ์ 0-2640-4260 **วารสารเหมืองแร่ จัดท�ำขึน้ เพือ่ ให้ขอ้ มูลข่ำวสำรทีเ่ ป็นประโยชน์แก่สมำชิกสภำกำรเหมืองแร่ ประชำสัมพันธ์กำรด�ำเนินงำนและกิจกำรของสภำฯ ตลอดจนเผยแพร่ควำมรู้ ทีเ่ กีย่ วข้องกับอุตสำหกรรมเหมืองแร่ ทัง้ นีบ้ ทควำมต่ำงๆ ใน วารสารเหมืองแร่ นีเ้ ป็นดุลพินจิ ของกองบรรณำธิกำร โดยจะออกทุกๆ 2 เดือน
Contents ปีที่ 7 ฉบับที่ 4 ประจำ�เดือนกรกฎ�คม - สิงห�คม 2560
10 คำ�สั่ง คสช. 12 บัญชีก�รอนุญ�ตประท�นบัตร 14 แวดวงช�วเหมือง 15 Interview ดร.รวีวรรณ ภูรเิ ดช เลข�ธิก�รสำ�นักง�นนโยบ�ยและแผน ทรัพย�กรธรรมช�ติและสิ่งแวดลอ้ ม (สผ.) ชูภ�รกิจ ด้�นสิ่งแวดล้อมกับก�รพัฒน�เหมืองแร่ของประเทศ กองบรรณ�ธิก�ร
20 ร�ยง�นพิเศษ
กพร. ฟื้นฟูพื้นที่เหมืองถ�่ นหินเก�่ เดินหน�้ สร้�งสวนส�ธ�รณะ บนพื้นที่ 270 ไร่ จังหวัดเชียงใหม่ พร้อมจัดทำ�สวนสมุนไพร กองบรรณ�ธิก�ร
30 เทคโนโลยีเหมืองแร่
อิตัลไทยอุตส�หกรรม นำ�เสนอสินค้�และบริก�ร สำ�หรับง�นเหมืองแร่และง�นโรงโม่อย่�งมืออ�ชีพ กองบรรณ�ธิก�ร
32 เรื่องเล่�จ�กช�วเหมือง เล่�เรื่องเหมืองแร่ รุ่งศักดิ์ อินทร์สิงห์
ม�ตรก�รฟื้นฟูพื้นที่เหมืองแรเ่ ก�่ พัฒน�และใช้ประโยชน์ที่ดินอย่�งยั่งยืน
35 News
Smart EIA เข�้ ถึงทุกโครงก�รของ สผ. ผ�่ นมือถือ
38 แนะนำ�ผลิตภัณฑ์
กองบรรณ�ธิก�ร
24
27 เหมืองแร่สีเขียว
กองบรรณ�ธิก�ร
รถข�ดรุ นใหม ระบบไฮดรอลิก ยอดขายอันดับหนึ่ง ภูมิภาค Asia Pacific ป 2559 SANY ออกแบบการว�จัยและพัฒนาเพิ่มประสิทธ�ภาพระบบเคร�่องยนต และระบบการควบคุมแบบไฮดรอลิก ใหทำงานรวมกับระบบไฟฟา ชวยเพิ่มประสิทธ�ภาพการขุดไดเต็มกำลัง ประหยัดพลังงาน ผานการรับรองมาตรฐานจาก EPA และ Euro Standard
รถข�ดใหม ระบบไฮดรอลิก คุณภาพเต็มราคา เจ าแห งการประหยัดน้ำมัน
พ�สูจน
จากผู ใช ทั่วประเทศ แล วว า ขับสบาย - บังคับควบคุมเบานุ มนวล - หน าจอภาษาไทย ประหยัด - ค าน้ำมันเชื้อเพลิง ทนทาน - สู งานหนักได ทุกสภาวะ - อายุการใช งานชิ�นส วน ยาวนาน ทนทาน บร�การ - มาตรฐาน SANY 1137 จากประเทศจ�น www.sanythaiyont.com
บร�ษัท ซานี่ ไทยยนต จำกัด
“Quality Changes the World คุณภาพที่เปลี่ยนโลก”
70/14 ถนนว�ภาวดีรังสิต แขวงสนามบิน เขตดอนเมือง กรุงเทพมหานคร 10210 Tel. 02-996-6100 Fax. 02-996-6300-1 E-mail : sale@sanythaiyont.com, service@sanythaiyont.com
คำ�สั่งหัวหน้�คณะรักษ�คว�มสงบแห่งช�ติ
10
July-August 2017
ที่ 31/2560 เรื่อง การใช้ที่ดินเพื่อเกษตรกรรมตามกฎหมายว่าด้วยการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม ให้เกิดประโยชน์สูงสุดแก่เกษตรกรและประโยชน์สาธารณะของประเทศ ตำมทีร่ ฐั บำลมีนโยบำยส่งเสริมกำรปฏิรปู ทีด่ นิ เพือ่ ให้เกษตรกร มีทด่ี นิ ท�ำกิน และให้กำรใช้ทด่ี นิ เกิดประโยชน์มำกทีส่ ดุ เพือ่ ให้ควำม เป็นธรรมแก่เกษตรกรและลดควำมเหลื่อมล้�ำทำงเศรษฐกิจและ สังคมของบุคคล ดังที่ได้จัดให้มีกฎหมำยว่ำด้วยกำรปฏิรูปที่ดินเพื่อ เกษตรกรรมมำตั้งแต่ พ.ศ. 2518 นั้น ต่ อ มำควำมต้ อ งกำรของประเทศเปลี่ ย นแปลงไปตำม สถำนกำรณ์โลกซึ่งจ�ำเป็นต้องพัฒนำกำรใช้ประโยชน์ในที่ดินเพื่อ ประโยชน์สำธำรณะอื่นอันมีควำมจ�ำเป็นอย่ำงยิ่งควบคู่กันไปกับกำร แก้ปัญหำของเกษตรกรดังกล่ำวข้ำงต้น โดยยังคงหลักกำรในกำร พัฒนำคุณภำพชีวิตของเกษตรกร เพิ่มรำยได้และสร้ำงมูลค่ำเพิ่ม แก่ที่ดินเพื่อเกษตรกรรม โดยที่ ใ นปั จ จุ บั น พลั ง งำนเป็ น ปั ญ หำส� ำ คั ญ อย่ ำ งหนึ่ ง ของ สถำนกำรณ์โลก ซึ่งรัฐบำลเองก็ได้ก�ำหนดเป็นนโยบำยเร่งด่วนให้มี กำรแสวงหำและพัฒนำแหล่งพลังงำนอย่ำงยัง่ ยืน รวมทัง้ กำรด�ำเนิน กำรด้ำนพลังงำนทดแทนและพลังงำนทำงเลือก เพื่อป้องกันกำร ขำดแคลนพลังงำน สร้ำงควำมมั่นคงด้ำนพลังงำนและลดกำรพึ่งพำ กำรน�ำเข้ำพลังงำนจำกต่ำงประเทศ ในขณะทีน่ โยบำยในกำรบริหำร จัดกำรแหล่งทรัพยำกรธรรมชำติเพื่อพัฒนำขีดควำมสำมำรถในกำร แข่งขันของประเทศและกระจำยกำรพัฒนำไปยังพื้นที่ต่ำงๆ ก็เป็น นโยบำยส�ำคัญของรัฐบำลในกำรปฏิรูประบบเศรษฐกิจเช่นกัน แต่ โดยที่ในกำรด�ำเนินกำรเพื่อให้นโยบำยดังกล่ำวสัมฤทธิ์ผล มีควำม จ�ำเป็นต้องเข้ำไปด�ำเนินกำรภำยในทีด่ นิ ของรัฐบำงประเภท โดยเฉพำะ ที่ดินในเขตปฏิรูปที่ดินที่มีสภำพไม่เอื้อหรือไม่เหมำะสมต่อกำรท�ำ เกษตรกรรมอย่ำงคุม้ ค่ำ ซึง่ ในปัจจุบนั ได้ปรำกฏข้อเท็จจริงว่ำเขตปฏิรปู ที่ดินตำมกฎหมำยว่ำด้วยกำรปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรมซึ่งมีเนื้อที่ ประมำณ 40 ล้ำนไร่ ได้มกี ำรยินยอมหรืออนุญำตให้เอกชนเข้ำใช้หรือ หำประโยชน์ที่ดินตำมกฎระเบียบที่เกี่ยวข้องเป็นจ�ำนวนเนื้อที่เพียง ประมำณร้อยละ 0.1 ของเนื้อที่เขตปฏิรูปที่ดินทั้งหมดของประเทศ แต่กำรจะเข้ำใช้หรือหำประโยชน์ทด่ี นิ ดังกล่ำวเพือ่ ประโยชน์สำธำรณะ อื่นนั้น ยังมีข้อจ�ำกัดทำงด้ำนกฎระเบียบบำงประกำรที่มีมำตั้งแต่ใน ยุคสมัยที่ควำมจ�ำเป็นส�ำคัญเร่งด่วนยังไม่ปรำกฏดังเช่นในปัจจุบัน ในบำงเรื่องรัฐบำลก่อนหน้ำนี้ได้ให้สัมปทำน ยินยอมหรือ อนุญำตให้มีกำรใช้ประโยชน์ที่ดินในเขตดังกล่ำวไปก่อนแล้วตำม ระเบียบจนมีกำรลงทุนมูลค่ำหลำยหมื่นล้ำนบำท เกิดกำรจ้ำงงำน อย่ำงกว้ำงขวำงและมีภำระผูกพันกับรัฐ โดยเกษตรกรเองก็ได้รับค่ำ ตอบแทนหรือชดเชยกำรให้เข้ำใช้ประโยชน์ที่ดินจนเป็นที่พอใจ ทั้ง บำงแห่งมีกำรจัดท�ำบริกำรสำธำรณะให้เกษตรกรในพื้นที่เหล่ำนั้น ตำมหลักควำมรับผิดชอบต่อสังคม และก่อให้เกิดรำยได้เสริมจำก ทำงอืน่ ต่อเนือ่ งตำมมำแก่เกษตรกรอีกด้วย โดยประเทศชำติสำมำรถ
ใช้ประโยชน์สำธำรณะจำกทรัพยำกรในพื้นที่ดังกล่ำว ประโยชน์ ตอบแทนส่วนหนึ่งตกเป็นรำยได้ของท้องถิ่นนั้นๆ รำยได้ที่เหลือ น�ำเข้ำกองทุนกำรปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม และเมื่อสิ้นสุดเวลำ เข้ำใช้ประโยชน์แล้วก็ยังสำมำรถคืนที่ดินนั้นให้เกษตรกรน�ำไปใช้ ประโยชน์ได้ตอ่ ไป เช่น ท�ำเป็นแหล่งน้ำ� เพือ่ กำรเกษตร แหล่งเก็บน้ำ� ตำมโครงกำรแก้มลิง หรือเพื่อท�ำกำรเกษตรโดยตรง ตำมปรัชญำ ของกำรปฏิรูปที่ดิน หำกยกเลิกพันธะผูกพันดังกล่ำว เกษตรกรและ ประเทศชำติก็จะเสียประโยชน์และเกิดกำรฟ้องร้องติดตำมมำอีก มำกมำย จึงจ�ำเป็นต้องลดข้อจ�ำกัดอันเป็นอุปสรรคดังกล่ำวภำยใต้ หลั ก กำรใช้ ที่ ดิ น ของรั ฐ ให้ ส มประโยชน์ สู ง สุ ด แก่ ทุ ก ฝ่ ำ ย ทั้ ง แก่ เกษตรกรและประโยชน์สำธำรณะของประเทศ ในขณะเดียวกันกำร เข้ำใช้ประโยชน์ที่ดินนั้นต้องให้ประโยชน์ทั้งในปัจจุบันและอนำคต กลับคืนสู่เกษตรกรในรูปแบบที่อำจแตกต่ำงไปจำกเดิมนอกเหนือ จำกกำรท�ำเกษตรกรรมเพียงอย่ำงเดียว ภำยใต้หลักเกณฑ์ วิธีกำร และเงื่อนไขที่ชัดเจน โปร่งใส และเป็นธรรมแก่เกษตรกร อำศัยอ�ำนำจตำมควำมในมำตรำ 265 ของรัฐธรรมนูญแห่ง รำชอำณำจักรไทย ประกอบกับมำตรำ 44 ของรัฐธรรมนูญแห่ง รำชอำณำจักรไทย (ฉบับชั่วครำว) พุทธศักรำช 2557 หัวหน้ำคณะ รักษำควำมสงบแห่งชำติ โดยควำมเห็นชอบของคณะรักษำควำมสงบ แห่งชำติ จึงมีค�ำสั่งดังต่อไปนี้ ข้อ 1 ในกรณีมีเหตุจ�ำเป็นเพื่อประโยชน์ด้ำนพลังงำน กำรใช้ ทรัพยำกรธรรมชำติหรือประโยชน์ส่วนรวมของประเทศ ให้คณะ กรรมกำรปฏิรปู ทีด่ นิ เพือ่ เกษตรกรรมตำมกฎหมำยว่ำด้วยกำรปฏิรปู ทีด่ นิ เพือ่ เกษตรกรรมมีอำ� นำจพิจำรณำให้ควำมยินยอมหรืออนุญำต ให้ใช้ประโยชน์ทด่ี นิ ทีส่ ำ� นักงำนกำรปฏิรปู ทีด่ นิ เพือ่ เกษตรกรรมได้มำ เพื่อประโยชน์ในกำรด�ำเนินกำรปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม เพื่อ ด�ำเนินกิจกำรอื่นใดนอกเหนือจำกที่ก�ำหนดในกฎหมำยว่ำด้วยกำร ปฏิรปู ทีด่ นิ เพือ่ เกษตรกรรม ทัง้ นีใ้ นกำรพิจำรณำให้คำ� นึงถึงยุทธศำสตร์ ชำติ ประโยชน์แก่เกษตรกร และประโยชน์ส่วนรวมของประเทศ เป็นส�ำคัญ หลักเกณฑ์ วิธีกำร และเงื่อนไขในกำรขอและกำรพิจำรณำ ให้ควำมยินยอมหรืออนุญำตให้ใช้ประโยชน์ทดี่ นิ ประเภทของกิจกำร หรือโครงกำร เนื้อที่ วัตถุประสงค์ และมูลค่ำของกำรด�ำเนินกิจกำร ตำมวรรคหนึ่ง ให้เป็นไปตำมที่ก�ำหนดในกฎกระทรวง โดยในกฎ กระทรวงดังกล่ำวอย่ำงน้อยจะต้องก�ำหนดขนำดเนื้อที่และประเภท ของวัตถุประสงค์ที่คณะกรรมกำรปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรมต้อง เสนอขออนุมัติต่อคณะรัฐมนตรีก่อนพิจำรณำให้ควำมยินยอมหรือ อนุญำตไว้ดว้ ย ทัง้ นี้ ต้องด�ำเนินกำรให้มกี ำรออกกฎกระทรวงไม่เกิน 90 วันนับแต่วันที่ค�ำสั่งนี้ใช้บังคับ
กฎหมำยอื่น พ.ศ. 2541 เพื่อรอกำรพิจำรณำคดีเกี่ยวกับอ�ำนำจ ในกำรออกระเบียบดังกล่ำว ให้ระยะเวลำในกำรสงวนพืน้ ทีด่ งั กล่ำว ขยำยออกไปเท่ำกับระยะเวลำทีไ่ ม่อำจเข้ำใช้พนื้ ทีท่ ขี่ อสงวนได้ ทัง้ นี้ ให้อธิบดีกรมเชื้อเพลิงธรรมชำติมีอ�ำนำจพิจำรณำคืนค่ำสงวนพื้นที่ ให้แก่ผู้รับสัมปทำนเป็นรำยกรณี ส�ำหรับช่วงเวลำที่ผู้รับสัมปทำน ไม่อำจเข้ำใช้พ้นื ที่ท่ขี อสงวนไว้และกำรไม่อำจเข้ำใช้พ้นื ที่น้นั เป็นเหตุ ให้ไม่สำมำรถด�ำเนินกำรส�ำรวจปิโตรเลียมในพื้นที่สงวนได้ ระยะเวลำในกำรสงวนพื้นที่ท่ีขยำยออกไปตำมวรรคหนึ่ง เมื่อรวมกับระยะเวลำในกำรสงวนพื้นที่ก่อนวันที่คณะกรรมกำร ปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรมมีมติให้ชะลอกำรให้ควำมยินยอมแล้ว ต้องไม่เกินระยะเวลำในกำรสงวนพื้นที่ที่ผู้รับสัมปทำนก�ำหนดตำม มำตรำ 45 แห่งพระรำชบัญญัติปิโตรเลียม พ.ศ. 2514 ซึ่งแก้ไข เพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติปิโตรเลียม (ฉบับที่ 4) พ.ศ. 2532 ในช่วงระยะเวลำในกำรสงวนพื้นที่ที่ขยำยออกไปตำมวรรค หนึ่ง ให้น�ำบทบัญญัติมำตรำ 45 แห่งพระรำชบัญญัติปิโตรเลียม พ.ศ. 2514 ซึ่ ง แก้ ไ ขเพิ่ ม เติ ม โดยพระรำชบั ญ ญั ติ ปิ โ ตรเลี ย ม (ฉบั บ ที่ 4) พ.ศ. 2532 และมำตรำ 46 แห่ ง พระรำชบั ญ ญั ติ ปิโตรเลียม พ.ศ. 2514 มำใช้บังคับโดยอนุโลม ข้อ 7 ในระหว่ำงทีย่ งั ไม่มกี ฎกระทรวงหรือระเบียบทีอ่ อกตำม ข้อ 1 ใช้บังคับให้น�ำหลักเกณฑ์ วิธีกำร และเงื่อนไขในกำรให้ควำม ยินยอมตำมระเบียบคณะกรรมกำรปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม เรื่องกำรให้ควำมยินยอมในกำรน�ำทรัพยำกรธรรมชำติในเขตปฏิรูป ที่ดินไปใช้ประโยชน์ตำมกฎหมำยอื่น พ.ศ. 2541 มำใช้บังคับกับ ผู้รับสัมปทำนที่ได้ย่นื แผนกำรผลิตในรำยละเอียดส�ำหรับพื้นที่ผลิต ตำมมำตรำ 42 ทวิ แห่งพระรำชบัญญัติปิโตรเลียม พ.ศ. 2514 ซึ่ง แก้ไขเพิม่ เติมโดยพระรำชบัญญัตปิ โิ ตรเลียม (ฉบับที่ 6 ) พ.ศ. 2550 ไปพลำงก่ อ นจนกว่ ำ จะมี ก ฎกระทรวงหรื อ ระเบี ย บที่ อ อกตำม ข้อ 1 ใช้บังคับ ข้อ 8 ให้กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ด�ำเนินกำรแก้ไขหรือ ปรับปรุงกฎหมำย ว่ำด้วยกำรปฏิรปู ทีด่ นิ เพือ่ เกษตรกรรม เพือ่ รองรับ กำรใช้ประโยชน์ที่ดินที่ส�ำนักงำนกำรปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม ได้มำเพือ่ ประโยชน์ในกำรด�ำเนินกำรปฏิรปู ทีด่ นิ เพือ่ เกษตรกรรมให้เกิด ประโยชน์สูงสุดแก่เกษตรกรและประโยชน์สำธำรณะของประเทศ ซึ่งรวมถึงกำรพิจำรณำอนุญำตให้ส�ำรวจหรือใช้ทรัพยำกรธรรมชำติ กำรให้ใช้ทดี่ นิ เพือ่ ด�ำเนินกิจกำรด้ำนพลังงำน และกำรด�ำเนินกิจกำร อื่ น อั น เป็ น ประโยชน์ แ ก่ เ กษตรกรและประโยชน์ ส ำธำรณะของ ประเทศด้วย ข้อ 9 ให้รฐั มนตรีวำ่ กำรกระทรวงเกษตรและสหกรณ์มอี ำ� นำจ ออกกฎกระทรวงตำมค�ำสั่งนี้ กฎกระทรวงนั้น เมื่อได้ประกำศใน รำชกิจจำนุเบกษำแล้วให้ใช้บังคับได้ ข้อ 10 ในกรณีที่เห็นสมควรนำยกรัฐมนตรีหรือคณะรัฐมนตรี อำจเสนอให้คณะรักษำควำมสงบแห่งชำติเปลี่ยนแปลงค�ำสั่งนี้ได้ ข้อ 11 ค�ำสัง่ นีใ้ ห้ใช้บงั คับตัง้ แต่วนั ประกำศในรำชกิจจำนุเบกษำ เป็นต้นไป
11
สั่ง ณ วันที่ 23 มิถุนำยน พุทธศักรำช 2560 พลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชำ หัวหน้ำคณะรักษำควำมสงบแห่งชำติ
July-August 2017
ให้คณะกรรมกำรปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรมมีอ�ำนำจออก ระเบียบก�ำหนดหลักเกณฑ์ วิธีกำร และเงื่อนไขในกำรใช้ประโยชน์ ทีด่ นิ รวมทัง้ กำรก�ำหนดค่ำตอบแทนกำรใช้ประโยชน์ทด่ี นิ ให้เหมำะสม กับวัตถุประสงค์ในกำรใช้ที่ดินตำมวรรคหนึ่ง ข้อ 2 ให้ส�ำนักงำนกำรปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรมจัดให้ผู้ขอ ใช้ประโยชน์ที่ดินเยียวยำหรือจ่ำยค่ำชดเชยกำรสูญเสียโอกำสจำก กำรใช้ที่ดินให้แก่เกษตรกรผู้ได้รับผลกระทบนั้น และให้น�ำส่งค่ำ ตอบแทนกำรใช้ประโยชน์ที่ดินตำมข้อ 1 และข้อ 5 เข้ำกองทุนกำร ปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม ตำมกฎหมำยว่ำด้วยกำรปฏิรูปที่ดิน เพื่อเกษตรกรรม โดยไม่ต้องน�ำส่งคลังเป็นรำยได้แผ่นดิน ข้อ 3 กำรพิจำรณำให้ควำมยินยอมหรืออนุญำตตำมค�ำสั่งนี้ ไม่มีผลเป็นกำรยกเว้นกำรปฏิบัติตำมกฎหมำยอื่นที่เกี่ยวข้อง ข้อ 4 ให้ผู้ได้รับควำมยินยอมหรือได้รับอนุญำตให้ใช้ที่ดิน เพื่อกำรประกอบกิจกำรปิโตรเลียมตำมกฎหมำยว่ำด้วยปิโตรเลียม กำรส�ำรวจแร่ กำรท�ำเหมือง หรือกำรท�ำเหมืองใต้ดนิ ตำมกฎหมำยว่ำด้วย แร่ หรือกำรผลิตไฟฟ้ำจำกพลังงำนลม ตำมระเบียบคณะกรรมกำร ปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม เรื่องกำรให้ควำมยินยอมในกำรน�ำ ทรัพยำกรธรรมชำติในเขตปฏิรปู ทีด่ นิ ไปใช้ประโยชน์ตำมกฎหมำยอืน่ พ.ศ. 2541 หรือระเบียบคณะกรรมกำรปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม ว่ำด้วยหลักเกณฑ์ วิธกี ำร และเงือ่ นไขในกำรอนุญำต และกำรให้ผรู้ บั อนุญำตถือปฏิบัติในกำรใช้ที่ดินหรืออสังหำริมทรัพย์ส�ำหรับกิจกำร ทีเ่ ป็นกำรสนับสนุนหรือเกีย่ วเนือ่ งกับกำรปฏิรปู ทีด่ นิ เพือ่ เกษตรกรรม พ.ศ. 2541 อยู่ในวันก่อนวันที่ค�ำสั่งนี้ใช้บังคับ ยื่นค�ำขอตำมข้อ 1 ภำยใน 60 วัน นับแต่วันที่กฎกระทรวงที่ออกตำมข้อ 1 วรรคสอง ใช้บังคับ ในระหว่ำงนั้นให้ผู้ได้รับควำมยินยอมหรือได้รับอนุญำต ใช้ที่ดินได้ไปพลำงก่อนหรือจนกว่ำคณะกรรมกำรปฏิรูปที่ดินเพื่อ เกษตรกรรมจะมีค�ำสั่งเป็นอย่ำงอื่น ข้อ 5 ในกรณีที่ผู้รับสัมปทำนตำมกฎหมำยว่ำด้วยปิโตรเลียม เข้ำใช้ที่ดินที่ส�ำนักงำนกำรปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรมได้มำเพื่อ ประโยชน์ในกำรด�ำเนินกำรปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรมแล้ว โดยยัง ไม่ได้รับควำมยินยอมตำมระเบียบคณะกรรมกำรปฏิรูปที่ดินเพื่อ เกษตรกรรม เรือ่ งกำรให้ควำมยินยอมในกำรน�ำทรัพยำกรธรรมชำติ ในเขตปฏิรูปที่ดินไปใช้ประโยชน์ตำมกฎหมำยอื่น พ.ศ. 2541 ไม่ว่ำ จะเป็นกำรใช้เพื่อประกอบกิจกำรปิโตรเลียมในขั้นตอนใดก็ตำม ให้ผู้รับสัมปทำนนั้นยื่นค�ำขอตำมข้อ 1 ภำยใน 60 วัน นับแต่วันที่ กฎกระทรวงทีอ่ อกตำมข้อ 1 วรรคสองใช้บงั คับ ในระหว่ำงนัน้ ให้ผรู้ บั สัมปทำนใช้ที่ดินได้ไปพลำงก่อนหรือจนกว่ำคณะกรรมกำรปฏิรูป ที่ ดิ น เพื่ อ เกษตรกรรมจะมี ค� ำ สั่ ง เป็ น อย่ ำ งอื่ น โดยต้ อ งช� ำ ระค่ ำ ตอบแทนกำรใช้ประโยชน์ที่ดินตั้งแต่เมื่อเข้ำใช้ประโยชน์ท่ีดินตำมที่ ส�ำนักงำนกำรปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรมก�ำหนด ข้อ 6 ในกรณีที่ผู้รับสัมปทำนตำมกฎหมำยว่ำด้วยปิโตรเลียม ไม่อำจเข้ำใช้พื้นที่ที่ขอสงวนไว้ตำมมำตรำ 45 แห่งพระรำชบัญญัติ ปิโตรเลียม พ.ศ. 2514 ซึง่ แก้ไขเพิม่ เติมโดยพระรำชบัญญัตปิ โิ ตรเลียม (ฉบับที่ 4) พ.ศ. 2532 เนื่องจำกคณะกรรมกำรปฏิรูปที่ดินเพื่อ เกษตรกรรมมีมติให้ชะลอกำรให้ควำมยินยอมในกำรใช้ทดี่ นิ เพือ่ กำร ส�ำรวจหรือใช้หรือหำประโยชน์จำกทรัพยำกรธรรมชำติตำมระเบียบ คณะกรรมกำรปฏิรปู ทีด่ นิ เพือ่ เกษตรกรรม เรือ่ งกำรให้ควำมยินยอม ในกำรน�ำทรัพยำกรธรรมชำติในเขตปฏิรูปที่ดินไปใช้ประโยชน์ตำม
บั ญ ชี การอนุญาตประทานบัตร บัญชีการอนุญาตประทานบัตรเดือนพฤษภาคม 2560
12
July-August 2017
เลขที่ ล�ำดับ ประทำนบั ตร
ชื่อผู้ถือประทำนบัตร
ชนิดแร่ วันอนุญำต วันหมดอำยุ ต�ำบล
อ�ำเภอ จังหวัด
ไร่
งำน วำ
1
16185
กำรไฟฟ้ำฝ่ำยผลิตแห่งประเทศไทย ถ่ำนหิน 9 พ.ค. 60 8 พ.ค. 85
-
แม่เมำะ ล�ำปำง 299
3
64
2
16186
กำรไฟฟ้ำฝ่ำยผลิตแห่งประเทศไทย ถ่ำนหิน 9 พ.ค. 60 8 พ.ค. 85
-
แม่เมำะ ล�ำปำง 291
3
80
3
16187
กำรไฟฟ้ำฝ่ำยผลิตแห่งประเทศไทย ถ่ำนหิน 9 พ.ค. 60 8 พ.ค. 85
-
แม่เมำะ ล�ำปำง 297
0
38
4
16188
กำรไฟฟ้ำฝ่ำยผลิตแห่งประเทศไทย ถ่ำนหิน 9 พ.ค. 60 8 พ.ค. 85
-
แม่เมำะ ล�ำปำง 174
1
12
5
16189
กำรไฟฟ้ำฝ่ำยผลิตแห่งประเทศไทย ถ่ำนหิน
9 พ.ค. 60
-
แม่เมำะ ล�ำปำง 238
1
84
6
16190
กำรไฟฟ้ำฝ่ำยผลิตแห่งประเทศไทย ถ่ำนหิน 9 พ.ค. 60 8 พ.ค. 85
-
แม่เมำะ ล�ำปำง 293
2
51
7
16191
กำรไฟฟ้ำฝ่ำยผลิตแห่งประเทศไทย ถ่ำนหิน 9 พ.ค. 60 8 พ.ค. 85
-
แม่เมำะ ล�ำปำง 280
2
96
8
16192
กำรไฟฟ้ำฝ่ำยผลิตแห่งประเทศไทย ถ่ำนหิน 9 พ.ค. 60 8 พ.ค. 85
-
แม่เมำะ ล�ำปำง 237
1
98
9
16193
กำรไฟฟ้ำฝ่ำยผลิตแห่งประเทศไทย ถ่ำนหิน 9 พ.ค. 60 8 พ.ค. 85
-
แม่เมำะ ล�ำปำง 223
0
75
10
16194
กำรไฟฟ้ำฝ่ำยผลิตแห่งประเทศไทย ถ่ำนหิน 9 พ.ค. 60 8 พ.ค. 85
-
แม่เมำะ ล�ำปำง 255
2
53
11
16195
กำรไฟฟ้ำฝ่ำยผลิตแห่งประเทศไทย ถ่ำนหิน 9 พ.ค. 60 8 พ.ค. 85
-
แม่เมำะ ล�ำปำง 280
2
03
12
16196
กำรไฟฟ้ำฝ่ำยผลิตแห่งประเทศไทย ถ่ำนหิน 9 พ.ค. 60 8 พ.ค. 85
-
แม่เมำะ ล�ำปำง 296
0
59
13
16197
กำรไฟฟ้ำฝ่ำยผลิตแห่งประเทศไทย ถ่ำนหิน 9 พ.ค. 60 8 พ.ค. 85
-
แม่เมำะ ล�ำปำง 298
2
59
14
16198
กำรไฟฟ้ำฝ่ำยผลิตแห่งประเทศไทย ถ่ำนหิน 9 พ.ค. 60 8 พ.ค. 85
-
แม่เมำะ ล�ำปำง 296
0
42
15
16199
กำรไฟฟ้ำฝ่ำยผลิตแห่งประเทศไทย ถ่ำนหิน 9 พ.ค. 60 8 พ.ค. 85
-
แม่เมำะ ล�ำปำง 295
0
81
16
16200
กำรไฟฟ้ำฝ่ำยผลิตแห่งประเทศไทย ถ่ำนหิน 9 พ.ค. 60 8 พ.ค. 85
-
แม่เมำะ ล�ำปำง 286
1
97
17
16201
กำรไฟฟ้ำฝ่ำยผลิตแห่งประเทศไทย ถ่ำนหิน 9 พ.ค. 60 8 พ.ค. 85 บ้ำนดง แม่เมำะ ล�ำปำง 269
0
74
18
16202
กำรไฟฟ้ำฝ่ำยผลิตแห่งประเทศไทย ถ่ำนหิน 9 พ.ค. 60 8 พ.ค. 85 บ้ำนดง แม่เมำะ ล�ำปำง 297
1
25
19
16203
กำรไฟฟ้ำฝ่ำยผลิตแห่งประเทศไทย ถ่ำนหิน 9 พ.ค. 60 8 พ.ค. 85
-
แม่เมำะ ล�ำปำง 298
2
95
20
16204
กำรไฟฟ้ำฝ่ำยผลิตแห่งประเทศไทย ถ่ำนหิน 9 พ.ค. 60 8 พ.ค. 85
-
แม่เมำะ ล�ำปำง 297
2
53
21
16205
ดินโดโลมิ 9 พ.ค. 60 8 พ.ค. 76 น�้ำร้อน, วิเชียรบุรี เพชรบูรณ์ 53 ติกมำร์ล ท่ำโรง
1
98
บริษัท ไทยคชสีห์ จ�ำกัด
เลขที่ ล�ำดับ ประทำนบั ตร
ชื่อผู้ถือประทำนบัตร
ชนิดแร่
วันอนุญำต วันหมดอำยุ ต�ำบล
อ�ำเภอ
จังหวัด
ไร่
งำน วำ
22
16206
บริษัท ปูนซิเมนต์ไทย (ท่ำหลวง)
หินปูน, ซีเมนต์
22 พ.ค. 60 21 พ.ค. 85
-
พระพุทธบำท สระบุรี
299
1
80
23
16207
บริษัท ปูนซิเมนต์ไทย (ท่ำหลวง)
หินปูน, ซีเมนต์
22 พ.ค. 60 21 พ.ค. 85
-
พระพุทธบำท สระบุรี
299
1
51
24
16208
บริษัท ปูนซิเมนต์ไทย (ท่ำหลวง)
หินปูน, ซีเมนต์
22 พ.ค. 60 21 พ.ค. 85 พุเขำวง, กร่ำง พระพุทธบำท สระบุรี
300
0
0
25
16209
บริษัท ปูนซิเมนต์ไทย (ท่ำหลวง)
หินปูน, ซีเมนต์
22 พ.ค. 60 21 พ.ค. 85 พุเขำวง, กร่ำง พระพุทธบำท สระบุรี
300
0
0
26
16210
บริษัท ปูนซิเมนต์ไทย (ท่ำหลวง)
หินปูน
22 พ.ค. 60 21 พ.ค. 85 เขำวง พระพุทธบำท สระบุรี
300
0
0
27
16211
บริษัท ปูนซิเมนต์ไทย (ท่ำหลวง)
หินปูน
22 พ.ค. 60 21 พ.ค. 85 เขำวง พระพุทธบำท สระบุรี
300
0
0
28
16212
บริษัท ปูนซิเมนต์ไทย (ท่ำหลวง)
หินปูน
22 พ.ค. 60 21 พ.ค. 85 พุเขำวง, กร่ำง พระพุทธบำท สระบุรี
300
0
0
29
16213
บริษัท ปูนซิเมนต์ไทย (ท่ำหลวง)
หินปูน
22 พ.ค. 60 21 พ.ค. 85 เขำวง พระพุทธบำท สระบุรี
300
0
0
30
16214
บริษัท ปูนซิเมนต์ไทย (ท่ำหลวง)
หินปูน
22 พ.ค. 60 21 พ.ค. 85 เขำวง พระพุทธบำท สระบุรี
292
3
84
31
16215
บริษัท ปูนซิเมนต์ไทย (ท่ำหลวง)
หินปูน
22 พ.ค. 60 21 พ.ค. 85 เขำวง พระพุทธบำท สระบุรี
289
0
25
32
16216
บริษัท ปูนซิเมนต์ไทย (ท่ำหลวง)
หินปูน
22 พ.ค. 60 21 พ.ค. 85 พุเขำวง, กร่ำง พระพุทธบำท สระบุรี
296
0
28
33
16217
บริษัท ปูนซิเมนต์ไทย (ท่ำหลวง)
หินปูน
22 พ.ค. 60 21 พ.ค. 85 พุเขำวง, กร่ำง พระพุทธบำท สระบุรี
300
0
0
34
16218
บริษัท ปูนซิเมนต์ไทย (ท่ำหลวง)
หินปูน
22 พ.ค. 60 21 พ.ค. 85 พุเขำวง, กร่ำง พระพุทธบำท สระบุรี
300
0
0
บัญชีการอนุญาตประทานบัตรเดือนมิถุนายน 2560 เลขที่ ล�ำดับ ประทำนบั ตร
ชื่อผู้ถือประทำนบัตร
ชนิดแร่
วันอนุญำต วันหมดอำยุ ต�ำบล
อ�ำเภอ
จังหวัด
ไร่
งำน วำ
หิน ปำก บริษัท ผำทองทุ่งสง จ�ำกัด อุตสำหกรรม 1 มิ.ย. 60 31 พ.ค. 85 แพรก ชนิดหินปูน
ทุ่งสง นครศรีธรรมรำช 137
3
86
2
16220
หิน บริษัท ผำทองทุ่งสง จ�ำกัด อุตสำหกรรม 1 มิ.ย. 60 31 พ.ค. 85 ถ�้ำใหญ่ ชนิดหินปูน
ทุ่งสง นครศรีธรรมรำช 130
2
73
3
16221
0
61
บริษัท คีรีขำว จ�ำกัด
ยิปซัม
2 มิ.ย. 60 1 มิ.ย. 85 ทุ่งทอง หนองบัว
13
16219
July-August 2017
1
นครสวรรค์
264
แวดวงชาวเหมือง l
กองบรรณาธิการ
การจัดประชุมเพื่อชี้แจงและทำาความเข้าใจเกี่ยวกับ พ.ร.บ.แร่ พ.ศ. 2560
สภาการเหมืองแร่ ร่วมกับ ส�านักงานอุตสาหกรรมพื้นฐานและการเหมืองแร่ เขต 3 จัดการประชุมเพื่อชี้แจงและท�าความเข้าใจเกี่ยวกับ พ.ร.บ.แร่ พ.ศ. 2560 โดยได้รับเกียรติจำก จุลพงษ์ ทวีศรี รองอธิบดีกรมอุตสาหกรรมพื้นฐานและการ เหมืองแร่ (กพร.) เป็นประธำนในพิธีและกล่ำวเปิดงำน ภำยในงำนมีผู้ประกอบกำร เหมื อ งแร่ ใ ห้ ค วำมสนใจเข้ ำ ร่ ว มรั บ ฟั ง อย่ ำ งคั บ คั่ ง เมื่ อวั น ที่ 2 มิ ถุ น ำยน 2560 ณ โรงแรมเชียงใหม่แกรนด์วิว จังหวัดเชียงใหม่ >> จุลพงษ์ ทวีศรี รองอธิบดีกรมอุตสำหกรรมพื้นฐำนและกำรเหมืองแร่ (กพร.) ประธำนในพิธีและกล่ำวเปิดงำน
การประชุมสัมมนาวิชาการ หัวข้อ “ชวนเหมืองคิด... ปรับหรือปิดกับกระแสสังคมไทย” และ “แนวโน้มและศักยภาพการพัฒนาเหมืองแร่ในกลุ่มประเทศ CLMV”
14
July-August 2017
สภาการเหมืองแร่ และกรมอุตสาหกรรมพื้นฐานและการเหมืองแร่ (กพร.) ร่วมกับ ศูนย์ความเป็นเลิศด้านการจัดการสารและของเสียอันตราย สถาบันวิจัย สภาวะแวดล้อม จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ร่วมจัด การประชุมสัมมนาวิชาการ ใน หัวข้อ “ชวนเหมืองคิด... ปรับหรือปิดกับกระแสสังคมไทย” และ “แนวโน้มและ ศักยภาพการพัฒนาเหมืองแร่ในกลุ่มประเทศ CLMV” โดย ยุทธ เอี่ยมสอาด รอง ประธานกรรมการสภาการเหมืองแร่ เป็นผู้กล่ำวเปิดงำน ท่ำมกลำงผู้ประกอบกำร ที่สนใจเข้ำร่วมงำนเป็นจ�ำนวนมำก ณ ห้องแมนดำริน โรงแรมแมนดำริน เขตปทุมวัน เมื่อวันที่ 12 มิถุนำยน 2560
>> วิทยำกร “ชวนเหมืองคิด... ปรับหรือปิด กับกระแสสังคมไทย” ถ่ำยภำพกับกรรมกำร สภำกำรเหมืองแร่เป็นที่ระลึก
>> วิทยำกร “แนวโน้มและศักยภำพกำรพัฒนำ เหมืองแร่ในกลุม่ ประเทศ CLMV” และกรรมกำร สภำกำรเหมืองแร่ถ่ำยภำพร่วมกัน
Interview l
กองบรรณาธิการ
ดร.รววี รรณ ภรู เิ ดช เลข�ธิก�ร
สำานักงานนโยบายและแผน
ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (สผ.)
ชูภารกิจด้านสิ่งแวดล้อม กับการพัฒนาเหมืองแร่ของประเทศ
July-August 2017
15
เป็ น ที่ ท รำบกั น โดยทัว่ ไปว่ำ ภำรกิจหลักของ ส�านักงานนโยบายและแผนทรัพยากร ธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (สผ.) คือ กำร จัดท�ำแผนจัดกำรคุณภำพสิง่ แวดล้อม เป็นแผนกำร บริหำรจัดกำรทรัพยำกรธรรมชำติและสิ่งแวดล้อมระดับ ประเทศ และมีบทบำทส�ำคัญในกำรด�ำเนินงำนภำยใต้ควำมร่วมมือ ระหว่ำงประเทศ เช่น ด้ำนกำรเปลีย่ นแปลงสภำพภูมอิ ำกำศ (Climate Change), มรดกโลก ควำมหลำกหลำยทำงชีวภำพ และพื้นที่ชุ่มน้�ำ
ส�ำหรับภำรกิจส�ำคัญของ สผ. ที่เกี่ยวข้องกับกำรท�ำ เหมืองแร่ คือ กำรประกำศพื้นที่คุ้มครองสิ่งแวดล้อม เพือ่ อนุรกั ษ์ทรัพยำกรธรรมชำติและสิง่ แวดล้อม ซึง่ จะมี มำตรกำรห้ำมมีกำรท�ำเหมืองแร่ นโยบำยกำรใช้ประโยชน์ ของพื้นที่ลุ่มน้�ำชั้นที่ 1 ซึ่งเป็นพื้นที่แหล่งต้นน้�ำล�ำธำร กำรจัดท�ำรำยงำนกำรวิเครำะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อม ก่อนกำรอนุญำตประทำนบัตร และที่ส�ำคัญอีกอย่ำงคือ กำรติดตำมตรวจสอบกำรปฏิบัติตำมมำตรกำรป้องกัน และแก้ไขผลกระทบสิ่งแวดล้อมที่ก�ำหนดไว้ในรำยงำน กำรวิเครำะห์ผลกระทบสิง่ แวดล้อม
July-August 2017
16
คุมเข้มใช้ประโยชน์ ในพื้นที่ลุ่มน้ำ� ชั้นที่ 1A และ 1B ให้คุ้มค่�ที่สุด
ง�นสำ�คัญของ คนร. ประก�ศเขตแหล่งแร่ บนพื้นฐ�นประโยชน์สูงสุดต่อประเทศช�ติิ
ดร.รวีวรรณ ภูรเิ ดช เลขาธิการ ส�านักงานนโยบายและแผน ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (สผ.) กล่ำวว่ำ ภำรกิจ ด้ ำ นกำรก� ำ หนดชั้ น คุ ณ ภำพลุ่ ม น้� ำ ได้ แ บ่ ง ออกเป็ น พื้ น ที่ ลุม่ น้ำ� ชัน้ 1A และ1B พืน้ ทีล่ มุ่ น้ำ� ชัน้ 2, 3, 4 และ 5 ตำมล�ำดับ ส�ำหรับพืน้ ทีล่ มุ่ น้ำ� ชัน้ 1A มำตรกำรกำรใช้ประโยชน์พนื้ ทีล่ มุ่ น้ำ� ก�ำหนดไว้วำ่ ห้ำมใช้ประโยชน์เพือ่ รักษำพืน้ ทีไ่ ว้เป็นแหล่งต้นน้ำ� อย่ำงแท้จริง ยกเว้น มีควำมจ�ำเป็นทำงเศรษฐกิจและควำม มั่นคงอย่ำงหลีกเลี่ยงไม่ได้ ให้เสนอคณะรัฐมนตรีเพื่ออนุญำต ให้ใช้พนื้ ทีเ่ ป็นกรณีๆ ไป เช่น หน่วยงำนรำชกำรต้องกำรใช้พนื้ ที่ เพื่อสร้ำงสถำนีติดตั้งเรดำร์ หรือกำรติดตั้งสำยส่งไฟฟ้ำแรงสูง เป็ น ต้ น อย่ ำ งไรก็ ต ำมจะต้ อ งจั ด ท� ำ รำยงำนกำรวิ เ ครำะห์ ผลกระทบสิง่ แวดล้อมเสนอคณะกรรมกำรสิง่ แวดล้อมแห่งชำติ เพื่อพิจำรณำเสนอควำมเห็นประกอบกำรพิจำรณำของคณะ รัฐมนตรีก่อนทุกครั้ง ส�ำหรับกรณีเหมืองแร่พบว่ำมีหลำยแห่งจะอยูใ่ นพืน้ ทีล่ มุ่ น้ำ� ชั้นที่ 1A หรือ 1B และถ้ำอยู่ในพื้นที่ศักยภำพแร่หรือเป็น ประทำนบัตรอยู่แล้วก็จะมีกำรก�ำกับไว้ต่อท้ำยเป็น 1AM หรือ 1BM เพื่ อ ให้ ท รำบว่ ำ เป็ น พื้ น ที่ ท� ำ เหมื อ ง หรื อ เป็ น พื้ น ที่ ศักยกภำพแร่ ซึ่งกรณีกำรขอใช้พื้นที่ลุ่มน้�ำชั้น 1A เพื่อกำรท�ำ เหมืองแร่ ก็จะต้องจัดท�ำรำยงำน EIA เสนอคณะกรรมกำร ผู้ช�ำนำญกำร (คชก.) พิจำรณำให้ควำมเห็นชอบ แล้วน�ำเสนอ ต่ อ คณะกรรมกำรสิ่ ง แวดล้ อ มแห่ ง ชำติ เ พื่ อ พิ จ ำรณำเสนอ ควำมเห็นประกอบกำรพิจำรณำของคณะรัฐมนตรีก่อนทุกครั้ง เช่ น กั น ส่ ว นกรณีพื้น ที่ลุ่มน้�ำ ชั้น 1B ไม่ต้อ งเสนอต่ อคณะ กรรมกำรสิง่ แวดล้อมแห่งชำติ แต่จะต้องยืน่ เสนอคณะรัฐมนตรี เพือ่ อนุญำตให้ใช้พื้นที่เป็นกรณีๆ ไป ส่วนพื้นที่ลุ่มน้�ำชั้น 2, 3, 4 และ 5 ไม่ต้องขออนุมัติจำกคณะรัฐมนตรี “ภารกิจของ สผ. ที่เกี่ยวกับเหมืองแร่ หลักๆ คือ การ พิจารณารายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อม และ เรื่องการขอใช้พื้นที่ลุ่มน้ำาชั้นที่ 1A และ 1B และการ Approve ขัน้ ตอนของคณะกรรมการสิง่ แวดล้อมแห่งชาติ เพือ่ ให้เกิดความรอบคอบ เราต้องการเน้นเพราะเป็น พืน้ ทีท่ ค่ี วามสำาคัญเป็นแหล่งต้นน้าำ จึงต้องพิจารณา ให้รอบคอบ และต้องมีความจำาเป็นอย่างยิง่ ยวด ในการให้อนุญาตประทานบัตร เนื่องจาก การทำาเหมืองแร่ต้องตัดป่าและขุดตักแร่ ออกไป ”
บทบำท สผ. กับกำรประกำศเขตแหล่งแร่ ในฐำนะที่ สผ. เป็นกรรมกำรในคณะกรรมการนโยบายบริหารจัดการแร่แห่งชาติ (คนร.) และยังเป็นอนุกรรมกำรภำยใต้ คนร. ทัง้ 5 ชุด ประกอบ ด้วย ชุดที่ 1 ด้ำนยุทธศำสตร์และนโยบำย จัดท�ำแผนแม่บท กำรบริหำรจัดกำรแร่ กำรก�ำกับกำรติดตำมกำรประเมิน ผล ชุดที่ 2 ส่งเสริมกำรมีส่วนร่วม ชุดที่ 3 แนวทำงกำรบริหำร จัดกำรหินอุตสำหกรรม ชุดที่ 4 แนวทำงกำรบริหำรแร่โพแทช และชุดที่ 5 แนวทำงกำรบริหำรจัดกำรแร่ควอตซ์ โดย สผ. มีบทบำททัง้ ในส่วนของคณะกรรมกำรนโยบำยบริหำรจัดกำรแร่ แห่งชำติ (คนร.) และคณะอนุกรรมกำรทั้ง 5 ชุด ส�ำหรับงำนส�ำคัญเร่งด่วนของคณะกรรมกำรนโยบำย บริหำรจัดกำรแร่แห่งชำติ (คนร.) คือ กำรประกำศเขตแหล่งแร่ ซึ่งจะต้องพิจำรณำพื้นที่แหล่งแร่ที่มีศักยภำพในกำรพัฒนำ แหล่งแร่ได้ ซึ่งในกำรก�ำหนดเขตแหล่งแร่นอกจำกศักยภำพ แร่แล้ว สผ. ต้องมีบทบำทในกำรช่วย Screen พืน้ ที่ ในประเด็น กำรอนุรักษ์ทรัพยำกรธรรมชำติและสิ่งแวดล้อมอื่นๆ ที่อำจ ได้รับผลกระทบจำกกำรพัฒนำแหล่งแร่ กำรซ้อนทับกับพื้นที่ อื่นที่มีคุณค่ำ เช่น พื้นที่แหล่งตันน้�ำล�ำธำร แหล่งธรรมชำติ อันควรอนุรักษ์ และพื้นที่คุ้มครองสิ่งแวดล้อม เป็นต้น รวมถึง ประเด็นผลกระทบด้ำนสุขภำพ และด้ำนมีสว่ นร่วมของประชำชน ด้วย นอกจำกนี้ กำรก�ำหนด Baseline Data ด้ำนสิ่งแวดล้อม และสุ ข ภำพก็ มี ค วำมส� ำ คั ญ ดั ง นั้ น ใน คนร. ชุ ด นี้ จ ะต้ อ ง พิ จ ำรณำให้ ร อบด้ ำ น และประกำศเขตแหล่ ง แร่ ใ ห้ ชั ด เจน เพื่อประโยชน์สูงสุดต่อประเทศชำติ “ที่ผ่านมานโยบายการใช้ประโยชน์แร่ทองคำามีคำาถามว่า คุ้มค่าหรือไม่ แทนที่จะอนุญาตให้ต่างชาติมาขายและส่งออก เราเก็บไว้ใช้ประโยชน์เองในอนาคตดีกว่ามั้ย คนร. ชุดนี้ต้องคิด ในมุมเหล่านี้ด้วยว่าแร่ไหนจะใช้ในปัจจุบัน แร่ไหนจะใช้ใน ประเทศ แร่ไหนจะส่งออก หรือการใช้แร่โพแทช คนร. ชุดนีต้ อ้ ง คิดให้รอบด้าน และประกาศเขตแหล่งแร่ให้ชดั เจน ก็จะช่วย การทำางานการขอใบอนุญาต และการพิจารณา EIA มีกรอบการทำางานที่ชัดขึ้น ถ้าไม่ได้ประกาศ เป็นเขตแหล่งแร่ จะได้ Screen ออกไป ถื อ ว่ า Sensitive จะได้ ไ ม่ มี ปัญหาต่อชุมชน”
17
ขั้นตอนการ ขอประทาน บัตรตาม กฎหมาย ที่เกี่ยวของ (ระยะเวลา ไมเกิน 180 วัน ทั้งนี้ ไมรวม ระยะเวลา การจัดทํา ขอมูลเพิ่มเติม ของ ผูขอ)
ผูขอยื่นขอ ประทานบัตร พรอมเอกสาร ที่กําหนด ตอ กพร.*
ขั้นตอนการขอผอนผัน ครม.
สงเรือ่ งให ทส. จังหวัดเพื่อขออนุญาตเขาทํา ประโยชนในพืน้ ที่ปาไม/ตรวจสอบพืน้ ที่
สอบถามความเห็นสํานักงานศิลปากรสวน ภูมิภาค **
สอบถามความเห็นชอบองคกรปกครอง สวนทองถิน่ เชน อบต./เทศบาล (45 วัน)
จรท. นัดตรวจ แผนผัง (30 วัน) / สง กพร. (7 วัน)
สผ. ตรวจสอบรายงานฯ และ คชก. พิจารณาใหความ เห็นชอบ (75-105 วัน) สผ. แจงเห็นชอบ รายงาน EIA
คณะกรรมการ พิจารณาเกี่ยวกับ การขอสิทธิฯ ของ กพร. **
กรมปาไมโดย รมว.ทส. อนุมัตกิ ารอนุญาตใชประโยชน พื้นที่ปาไม/ปาสงวนแหงชาติ (67-107 วัน)
กพร. รวบรวม/ ตรวจสอบเอกสาร ที่เกี่ยวของทั้งหมด (30 วัน)
คณะกรรมการสิ่งแวดลอม แหงชาติพิจารณาใหความ เห็นชอบรายงานฯ ** กพร. ทําเรื่องเสนอ รมว.อก. เพือ่ เสนอ ครม. พิจารณาผอนผัน
ขั้นตอนกอนเสนอ กกวล .
กพร. จัดประชุม คณะกรรมการ ตาม พรบ.แร เพื่อ พิจารณาอนุญาต **
กพร. แจงประสาน ทองถิ่นสอบถามปญหา ดานมวลชนหรือการ คัดคานของราษฎร **
ครม. พิจารณา ผอนผันการใช ลุมน้ํา 1 เอ
- กพร. เสนอ รมว. อก .พิจารณาลง นามในประทาน บัตร (7 วัน) - รมว.อก. พิจารณาลงนามใน ประทานบัตร **
ไปดําเนินการตาม ขั้นตอนอนุญาต ประทานบัตรตาม กฎหมาย
ขั้นตอนการเสนอ กกวล และ ครม.
ขั้นตอนหลังจาก ครม. เห็นชอบ
หมายเหตุ การทํางานบางขั้นตอนทําไปพรอมๆ กันได * ระยะเวลาผูขอดําเนินการ ** ไมไดกําหนดระยะเวลาทีแ่ นนอน
ขั้นตอนหลังจาก ครม. เห็นชอบ
สลค. สอบถามความเห็น มท./ทส. ฯลฯ เสนอ คณะกรรมการกลัน่ กรองฯ เรื่องเสนอ ครม. **
ขั้นตอนและกระบวนการพิจารณาอนุญาตประทานบัตรเพื่อการทําเหมืองแรในพื้นที่ลุมน้ําชัน้ ที่ 1 เอ
(ที่ผานมาไมมกี ําหนดเวลาที่แนนอน)
กํานัน/อําเภอปดประกาศ และแจงผล จรท. (40 วัน)
ผูขอทํารายงาน - ธรณีแหลงแร - แผนผังโครงการ ทําเหมือง **
ผูขอทํารายงาน EIA สง สผ. พิจารณา *
กพร.รับคําขอ - รังวัดไตสวน - ทําแผนที/่ ตรวจ (46 วัน)
July-August 2017
July-August 2017
18
สผ. เสนอจัดทำ�พื้นที่หมู่เหมือง ใช้แร่ต�มขอบเหมืองให้คุ้มค่�ที่สุด
นำ�แร่ไปใช้ประโยชน์แล้ว ต้องฟื้นฟู สภ�พพื้นที่ภ�ยหลังก�รทำ�เหมืองแร่แล้ว
ดร.รวีวรรณ กล่ำวว่ำ สผ. ได้เสนอให้มกี ำรจัดท�ำแผนกำร จั ด กำรในภำพรวมของพื้ น ที่ ที่ มี ลั ก ษณะเป็ น หมู่ เ หมื อ งแร่ โดยเฉพำะพื้ น ที่ ที่ มี ก ำรก� ำ หนดเป็ น แหล่ ง หิ น อุ ต สำหกรรม เพื่อกำรก่อสร้ำง โดยผลักดันให้มีกำรจัดท�ำแผนกำรท�ำเหมือง เดียวกันของกลุ่มประทำนบัตรและ/หรือค�ำขอประทำนบัตร เพื่อให้มีกำรใช้ทรัพยำกรแร่ให้เกิดประโยชน์สูงสุด กำรจัดกำร ด้ำนควำมปลอดภัยตำมเทคโนโลยีกำรท�ำเหมือง กำรจัดกำร ด้ ำนสิ่ง แวดล้ อม และกำรฟื้น ฟูสภำพพื้นที่ภำยหลั ง กำรท� ำ เหมื อ งแร่ แ ล้ ว ให้ เ หมำะสมกั บ สภำพพื้ น ที่ ที่ สิ้ น สุ ด กำรใช้ ประโยชน์เพื่อกำรท�ำเหมืองแร่แล้ว โดยจะผลักดัน ผ่ำนคณะ กรรมกำรนโยบำยบริหำรจัดกำรแร่แห่งชำติ (คนร.) “ตามกฎหมายเดิม เราให้อนุญาตรายแปลง เช่น การ ระเบิดหิน เป็นแปลง A, B, C และ D เวลาระเบิดเหมืองจะเป็น หลุมลงไปเพื่อนำาแร่ขึ้นมา ขุดลงไปเหมือนขนมครก โดยมี บังเกอร์เป็นขอบของแต่ละราย ส่วนที่เป็นขอบมีแหล่งแร่ที่ สามารถนำามาใช้ประโยชน์ได้เหมือนกัน หลังจากทีเ่ ราปิดเหมือง เราตัดป่าข้างบนไปหมดแล้ว เท่ากับเราทิ้งแร่จำานวนหนึ่งที่อยู่ ตามขอบขนมครก ประเด็นนี้ คชก.ด้าน EIA เคยหยิบยกหารือ กับ กพร. ว่าน่าจะขออนุญาตรวมแปลง รวมแผนผัง จัดทำาพืน้ ที่ หมูเ่ หมือง เพือ่ นำาแร่ทม่ี อี ยูต่ ามขอบมาใช้ประโยน์กอ่ นปิดเหมือง ฉะนั้นแนวนโยบายใหม่ที่คณะกรรมการนโยบายบริหารจัดการ แร่แห่งชาติ (คนร.) จะทำาและให้ความสำาคัญ คือ รวมแปลง รวมแผนผังและนำาแร่ที่เหลืออยู่ตามขอบ เพื่อใช้ประโยชน์ ให้ ไ ด้ ค วามคุ้ ม ค่ า มากที่ สุ ด ก่ อ นที่ จ ะทำ า การปิ ด เหมื อ งและ ฟื้นฟูพื้นที่ต่อไป” กำรจัดท�ำพืน้ ทีห่ มูเ่ หมือง เพือ่ น�ำแร่ตำมขอบเหมืองมำใช้ ให้เกิดประโยชน์คุ้มค่ำทำงเศรษฐกิจมำกที่สุด นับเป็นมิติใหม่ ที่จะต้องร่วมกัน ผลักดันและท�ำงำนร่วมกัน โดยพยำยำมให้ เอกชนที่ได้สัมปทำนแปลงรำยย่อยร่วมกันท�ำงำนเพื่อน�ำแร่ ตำมขอบที่มีอยู่ ซึ่งมีจ�ำนวนมำก เช่น หมู่เหมืองสระบุรี มีกำรท�ำปูนซีเมนต์ ถ้ำมีกำรรวมกำรบริหำรจัดกำร ท�ำให้ ได้แปลงใหญ่ กำรใช้แร่จะคุ้มค่ำมำกยิ่งขึ้น ส่งผลให้ มี ก ำรใช้ ป ระโยชน์ พื้ น ที่ แ ร่ ห ลำยล้ ำ นตั น ซึ่ ง จะ ช่ ว ยชะลอกำรเปิ ด เหมื อ งในพื้ น ที่ ใ หม่ อี ก ทำงหนึ่งด้วย
กำรท�ำเหมืองแร่จะก่อให้เกิดปัญหำกำรเปลีย่ นแปลงและ ควำมเสื่อมโทรมของพื้นที่ที่ผ่ำนกำรท�ำเหมืองแร่และกิจกรรม ที่ ต่ อเนื่ อง จึ ง ต้ องมี ก ำรวำงแผนกำรฟื้ นฟู สภำพพื้นที่ทั้ง ใน ระหว่ำงกำรเปิดท�ำเหมืองแร่และเมื่อกำรท�ำเหมืองแร่สิ้นสุดลง โดยกำรวำงแผนจะต้องค�ำนึงถึงควำมเหมำะสมของลักษณะ กำรใช้ประโยชน์พื้นที่ต่อไป โดยทั่วไปลักษณะกำรฟื้นฟูพื้นที่ จะยึดหลัก 2 ประกำร คือ กำรฟื้นฟูเพื่อคืนสภำพป่ำไม้ และ กำรฟื้นฟูเพื่อประโยชน์อื่นๆ เป็นแหล่งเก็บกักน้�ำสำธำรณะ สวนสำธำรณะและพืน้ ทีพ่ กั ผ่อนหย่อนใจของชุมชน กำรพัฒนำ เป็นแหล่งท่องเที่ยวและพิพิธภัณฑ์ ทั้งนี้ รำยละเอียดของกำร ฟื้นฟูพื้นที่ภำยหลังกำรท�ำเหมืองแร่แต่ละแห่งจะต้องวำงแผน ให้มีควำมเหมำะสม โดยวำงแผนตั้งแต่เริ่มต้นกำรวำงแผนกำร ท�ำเหมืองแร่ คณะกรรมกำรสิ่งแวดล้อมแห่งชำติได้มีนโยบำย ให้ผู้ประกอบกำรจะต้องวำงแผนในกำรฟื้นฟูเหมือง และกำร ปลูกป่ำชดเชยเพื่อคืนสภำพป่ำและเพื่อป้องกันกำรกัดเซำะ และพังทลำยของหน้ำดิน
จัดทำ�ข้อมูลด้�นสิ่งแวดล้อมและสุขภ�พ ก่อนทำ�เหมือง ลดคว�มขัดแย้งท�งสังคม ดร.รวีวรรณ กล่ำวถึงควำมคืบหน้ำของ สผ. และ กพร. ในกำรก� ำ หนดแนวทำงกำรจั ด ท� ำ ข้ อ มู ล ฐำนเปรี ย บเที ย บ (Baseline Data) ด้ำนสิ่งแวดล้อมและสุขภำพของประชำชน ในโครงกำรเหมืองแร่โพแทชว่ำ กพร. เป็นหน่วยงำนหลักในกำร ด�ำเนินงำน โดยมีกำรประชุมหำรือกับหน่วยงำนที่เกี่ยวข้อง รวมทั้ง สผ. ด้วย ข้อสรุปก็คือให้มีกำรจัดท�ำ Base Line ทั้ง คุณภำพดิน คุณภำพอำกำศ คุณภำพน้�ำผิวดินและน้�ำใต้ดิน โดยดัชนีทเ่ี ก็บจะเป็นไปตำมมำตรฐำนคุณภำพสิง่ แวดล้อมทัว่ ไป โดยในเรื่องของคุณภำพอำกำศจะเก็บ TSP PM10 แมงกำนีส และสำรหนูในฝุ่นละออง อย่ำงไรก็ตำม ในกำรท�ำ EIA หรือ กำรจัดท�ำ EHIA ปกติกจ็ ะมีกำรเก็บข้อมูลสิง่ แวดล้อมไว้เช่นกัน แต่จะเป็นข้อมูลที่สัมพันธ์กับลักษณะโครงกำรหรือลักษณะ ผลกระทบทีจ่ ะเกิดขึน้ ในกำรจัดท�ำข้อมูล Baseline Data ไม่ได้ จัดท�ำเฉพำะแร่โพแทชเท่ำนั้น แต่มีกำรจัดท�ำแร่ชนิดอื่นด้วย ส�ำหรับด้ำนสุขภำพ กพร. ประสำนกับกรมควบคุมโรค โดย ร่วมกับสำธำรณสุขจังหวัด จัดเก็บข้อมูลด้ำนสุขภำพ เช่น กำร เจำะเลือดของชำวบ้ำน เป็นต้น
“โดยเฉพาะสารหนู ใ นดิ น ควรมี ก ารจั ด เก็ บ ข้ อ มู ล ไว้ เนื่องจากสารหนูมีอยู่ตามธรรมชาติ และเป็นสารอันตราย เมื่อ ปนเปื้อนในน้ำา ไม่มีกลิ่น ทำาให้ตรวจสอบยาก การที่ประชาชน มีการปนเปือ้ นสารหนูเพิม่ ขึน้ หากจะไปฟ้องโครงการ เป็นเรือ่ ง ที่พิสูจน์ได้ยาก เนื่องจากไม่ทราบข้อมูลว่าพื้นที่เดิมมีจำานวน เท่าใดและเพิม่ ขึน้ เท่าใด เนือ่ งจากไม่มี Base Line คณะกรรมการ ผู้ชำานาญการฯ ได้หยิบยกตลอดว่าต้องมีการเก็บตัวอย่างดิน วิ เ คราะห์ เ พื่ อ ใช้ เ ป็ น Base Line อ้ า งอิ ง ตามหลั กวิ ช าการ หลังจากมีโครงการ จะได้ทราบว่าเกิดผลกระทบจากโครงการ หรือไม่ เพื่อจะได้หาวิธีป้องกันและแก้ไขต่อไป” กำรมีข้อมูล Base Line ก่อนด�ำเนินโครงกำร จะช่วยให้ ชัดเจน จะได้ไม่มกี ำรโต้แย้งกัน ด้ำนสำธำรณสุข กพร. ประสำน กับกรมควบคุมโรค โดยร่วมกับสำธำรณสุขจังหวัด จัดเก็บข้อมูล ด้ำนสุขภำพ เช่น กำรเจำะเลือดของชำวบ้ำนด้วย “การมีขอ้ มูล Base Line ก่อนดำาเนินโครงการ จะช่วยให้ ชัดเจน จะได้ไม่มีการโต้แย้งกัน หากทำาแล้วจะช่วยลดความ ขัดแย้งทางสังคม และดีตอ่ ผูป้ ระกอบการว่าไม่ได้เกิดจากกิจกรรม การทำาเหมือง เวลาถูกฟ้องร้อง สามารถเอาข้อมูลไปยืนยันได้ ประชาชนก็อุ่นใจ Proof ได้ ช่วยลดความขัดแย้งในการพัฒนา เหมือง ทัง้ นีอ้ ยากให้ผลักดันเรือ่ งการเก็บสารหนู เนือ่ งจากมีอยู่ เกือบทุกพื้นที่ รวมถึง Base Line ในสารพิษตัวอื่นๆ ด้วยที่มี ความสัมพันธ์กับแหล่งแร่นั้นๆ”
สผ. ย้ำ�ใช้เวล�ก�รพิจ�รณ� EIA ไม่เกิน 105 วัน กำ�หนดทุกโครงก�รจัดทำ� EIA Monitor ปีละ 2 ครั้ง
July-August 2017
19
ดร.รวีวรรณ กล่ำวว่ำ กำรพิจำรณำ EIA สผ. มีกรอบ ระยะเวลำชัดเจนตำมกฎหมำย คือ กำรตรวจสอบเอกสำรและ เสนอควำมเห็นเบื้องต้นของ สผ. ไม่เกิน 30 วัน กำรพิจำรของ คชก. รอบแรกไม่เกิน 45 วัน และกำรพิจำรณำข้อมูลเพิ่มเติม ของ คชก. ไม่เกิน 30 วัน รวมเวลำทั้งหมดที่ สผ. ใช้จะไม่เกิน 105 วัน ซึง่ กำรนับเวลำของ สผ. จะนับรวมวันหยุดด้วย ส�ำหรับ
EIA โครงกำรเหมืองแร่จำกสถิติค่ำเฉลี่ยใช้เวลำ 61 วันเท่ำนั้น ส�ำหรับกำรติดตำมตรวจสอบผลกระทบสิง่ แวดล้อมในโครงกำร ต่ำงๆ ตำมรำยงำน EIA สผ. ก�ำหนดให้มีกำรจัดรำยงำน EIA Monitor ปีละ 2 ครั้ง ซึ่งหำก สผ. พบว่ำไม่มีกำรปฏิบัติตำม มำตรกำรหรือเงื่อนไขที่ก�ำหนดไว้ก็จะแจ้งไปที่ กพร. ซึ่งเป็น หน่วยงำนอนุญำตให้ด�ำเนินกำรต่อไปตำมอ�ำนำจหน้ำที่ ทั้งนี้ เนื่องจำกตำมกฎหมำยสิ่งแวดล้อมไม่ได้ให้อ�ำนำจหน้ำที่ สผ. ในกำรลงโทษ อย่ำงไรก็ตำม ในกรณีกำรขอต่ออำยุหรือขอ ประทำนบัตรใหม่ในที่เดิมหรือขอเปลี่ยนแปลงรำยละเอียด โครงกำรและมำตรกำรใน EIA สผ. จะใช้รำยงำน EIA Monitor เพือ่ ตรวจสอบว่ำเหมืองรำยนีป้ ฏิบตั ติ ำมมำตรกำร EIA มำกน้อย เพียงใด เพื่อใช้เป็นข้อมูลประกอบกำรพิจำรณำต่อไป “ปัญหาของ EIA สมัยก่อน คือ เราไม่รู้ว่าผู้ประกอบการ ได้รบั อนุญาต EIA เมือ่ ใด เราไม่รวู้ า่ ผูป้ ระกอบการดำาเนินการธุรกิจ หรือไม่ เนื่องจากผู้ประกอบการไม่ได้นำา EIA ฉบับนั้นไปขอ อนุญาตเปิดดำาเนินการ หรือเมื่อเปิดดำาเนินการก็ไม่ได้แจ้งเรา ซึ่งจะเริ่มต้นนับไปอีก 6 เดือน แล้วจะต้องรายงานแจ้งเรา แต่ตอนนี้เรากำาลังทำาระบบและขอความร่วมมือกับหน่วยงานที่ ออกใบอนุญาตว่า หลังจากทีค่ ณ ุ อนุญาตให้แจ้ง สผ. ทราบด้วย เราจะได้รวู้ า่ EIA 100 ฉบับ ดำาเนินการกีฉ่ บับ และวันทีน่ บั หนึง่ คือวันที่ใด อีก 6 เดือนจะได้ไปตาม ในปีหนึ่งมี EIA เข้ามาให้ สผ. พิจารณาจำานวนมาก ดังนั้น สผ. ต้องประสานงานและมี ความสัมพันธ์กับหน่วยงานที่ออกใบอนุญาต คือ เขาจะต้อง Enforce ให้เราตามมาตรการ ซึ่งตรงนี้จะหลุดมือจาก สผ. ไป เนื่องจากเราไม่มีมาตรการลงโทษ หากเราพบสิ่งปกติจะต้อง แจ้งและทำางานร่วมกันอย่างใกล้ชิด เพื่อประโยชน์ต่อประเทศ” ดร.รวีวรรณ กล่ำวทิ้งท้ำยว่ำ สผ. ได้มอบรำงวัล EIA Monitoring Awards ซึง่ เป็นรำงวัลทีม่ อบให้แก่สถำนประกอบกำร ที่ปฏิบัติตำมมำตรกำรในรำยงำนกำรวิเครำะห์ผลกระทบต่อ สิ่งแวดล้อม และมีกำรจัดสภำพแวดล้อมดีเด่น เพื่อสร้ำงแรง จูงใจ ล่ำสุดในปี 2559 มีผู้ประกอบกำรเหมืองแร่ได้รับรำงวัล 18 โครงกำร จึงอยำกเชิญชวนให้ผู้ประกอบกำรเหมืองเข้ำร่วม กันมำกๆ เพื่อสร้ำงกำรยอมรับ และไม่มีปัญหำต่อชุมชน
รายงานพิเศษ l
กองบรรณาธิการ
โครงกำรอนุรักษ์และฟื้นฟูสภำพพื้นที่เขำนำงพันธุรัต อันเนื่องมำจำกพระรำชด�ำริ จ.เพชรบุรี
ม�ตรก�รฟื้นฟู
พื้นที่เหมืองแร่เก่า
20
July-August 2017
พัฒน�และใช้ประโยชน์ที่ดินอย่�งยั่งยืน เป็นที่ทรำบกันดีว่ำ กำรประกอบธุร กิจเหมืองแร่ย่อม ส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมอยู่บ้ำง แต่ผู้ประกอบกำรสำมำรถ เลื อ กใช้ เ ทคโนโลยี ใ นกำรด� ำ เนิ น กำร เพื่ อ ลดผลกระทบต่ อ สิ่งแวดล้อมให้อยู่ในระดับที่ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียพึงพอใจและ ยอมรับได้ โดยจะต้องมีกำรวำงแผนจัดกำรพืน้ ทีอ่ ย่ำงครบวงจร ตั้งแต่เริ่มต้นประกอบกิจกำร กำรด�ำเนินกำรอย่ำงต่อเนื่อง ตลอดกำรประกอบกิจกำร และที่ส�ำคัญ คือกำรติดตำมและ ฟื้นฟูพื้นที่ภำยหลังจำกปิดกิจกำร เพื่อสร้ำงควำมมั่นใจใน ควำมปลอดภัยให้กับชุมชนในพื้นที่โดยรอบและสังคม ดังนัน้ กรมพัฒนำพืน้ ฐำนและกำรเหมืองแร่ (กพร.) จึงได้ ก�ำหนดมำตรกำรฟื้นฟูพ้นื ที่ผำ่ นกำรท�ำเหมืองแร่ในพื้นที่ของรัฐ ไว้เป็นเงือ่ นไขแนบท้ำยของใบอนุญำตประทำนบัตรทีผ่ ปู้ ระกอบกำร เหมืองแร่จะต้องด�ำเนินกำรควบคู่ไปพร้อมกับกำรประกอบ
กิจกำรเหมืองแร่ ซึ่งปัจจุบันผู้มีส่วนได้ส่วนเสียทุกภำคส่วน ทั้ง ผู้ประกอบกำร เจ้ำหน้ำที่ของรัฐ และชำวบ้ำนในชุมชนที่อำศัย อยู่รอบพื้นที่ ต่ำงให้ควำมส�ำคัญในกำรฟื้นฟูพื้นที่มำกขึ้น เพื่อ ปรับปรุงและพัฒนำสภำพแวดล้อมและระบบนิเวศให้ใกล้เคียง ดังเดิม และสำมำรถน�ำกลับมำใช้ประโยชน์ในรูปแบบต่ำงๆ ที่ เหมำะสมต่อไป เช่น เป็นแหล่งเก็บกักน้�ำเพื่อกำรเกษตรกรรม และอุปโภคบริโภค และเป็นสวนสำธำรณะ เพื่อเป็นสถำนที่ พักผ่อนหย่อนใจและออกก�ำลังกำย ล่ำสุด กรมพัฒนำพื้นฐำน และกำรเหมื อ งแร่ (กพร.) ได้ จั ด ท� ำ สวนสมุ น ไพรบนพื้ น ที่ เหมื อ งแร่ ถ่ ำ นหิ น 270 ไร่ ในต� ำ บลบ่ อ หลวง อ� ำ เภอฮอด จังหวัดเชียงใหม่ เพือ่ ให้เป็นแหล่งเรียนรูข้ องนักเรียน ประชำชน ในชุมชน และผู้ที่สนใจ นับเป็นกำรพัฒนำและใช้ประโยชน์ ที่ดินอย่ำงยั่งยืน
แนวท�งฟื้นฟูเหมืองเก่� เน้นใช้ประโยชน์ที่ดินอย่�งยั่งยืน ข้อมูลหนังสือ Guidelines on Quarry Rehabilitation (2011) ได้ระบุว่ำ โครงกำรเหมืองแร่แต่ละโครงกำรจะก�ำหนด แนวทำงกำรฟื้นฟูและวัตถุประสงค์ที่แตกต่ำงกัน โดยจะต้อง ปรับแผนกำรฟื้นฟูให้เหมำะสมกับสถำนกำรณ์ ซึ่งมีลักษณะ เฉพำะในแต่ ล ะท้ อ งถิ่ น ทั้ ง นี้ ใ นประเทศสวิ ต เซอร์ แ ลนด์ ไ ด้ ก�ำหนดแนวทำงของกำรฟืน้ ฟูพน้ื ที่ ดังนี้ คือ 1) กำรใช้ประโยชน์ ที่ดินอย่ำงยั่งยืนหลังกำรฟื้นฟูพื้นที่ 2) กำรลดผลกระทบกำร ท�ำเหมืองตำมที่ระบุไว้ในรำยงำน Environmental and Social Impact Assessment (ESIA) และสร้ำงประโยชน์สงู สุดทัง้ ด้ำน สังคมและสิ่งแวดล้อมต่อชุมชนท้องถิ่น 3) ควำมเป็นไปได้ทำง เศรษฐกิ จ และผลกระทบทำงเศรษฐกิ จ ในเชิ ง บวกต่ อ ชุ ม ชน ท้องถิ่น 4) กำรพิจำรณำควำมต้องกำรของผู้มีส่วนได้เสียทั้ง ภำยในและภำยนอกองค์กร 5) กำรปรับพื้นที่ฟื้นฟูให้มีสภำพ เป็นหนึ่งเดียวกับพื้นที่โดยรอบ โดยมีควำมเหมำะสมกลมกลืน ไปในแนวทำงเดียวกัน 6) โอกำสในกำรฟื้นฟูพื้นที่ กำรปรับ สภำพพื้นที่ และกำรสร้ำงควำมหลำกหลำยทำงชีวภำพ 3 โครงก�รฟื้นฟูพื้นที่เหมืองเก่� สร้�งสมดุลระบบนิเวศวิทย�ให้แก่พื้นที่
21
โครงการความร่วมมือในการฟืน้ ฟูพน้ื ทีเ่ หมืองหินปูนของ บริษัท ชลประทานซีเมนต์ จ�ากัด (มหาชน) ตั้งอยู่ในอ�ำเภอ ชะอ�ำ จังหวัดเพชรบุรี ซึง่ อยูใ่ นพืน้ ทีโ่ ครงการอนุรกั ษ์และฟืน้ ฟู สภาพพื้นที่เขานางพันธุรัต อันเนื่องมาจากพระราชด�าริ ของ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9 โครงกำรนี้เริ่มต้น ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2541 มีวัตถุประสงค์เพื่อรักษำและเพิ่มควำม หลำกหลำยทำงชีวภำพ และอนุรักษ์พื้นที่เขำนำงพันธุรัตให้ เป็นอุทยำนแห่งชำติ เพื่อเป็นพื้นที่ส�ำหรับนักท่องเที่ยวและ ศูนย์กำรส�ำรวจทำงธรรมชำติ ในกำรด�ำเนินงำนโครงกำรฯ กองทัพบกและหน่วยงำน ทีเ่ กีย่ วข้องได้มอบหมำยให้ศนู ย์บริกำรวิชำกำรแห่งจุฬำลงกรณ์ มหำวิทยำลัย ด�ำเนินกำรศึกษำและจัดท�ำแผนแม่บทกำรอนุรกั ษ์ และเขำนำงพันธุรตั (เขำเจ้ำลำยใหญ่) (ศูนย์บริกำรวิชำกำรแห่ง จุฬำลงกรณ์มหำวิทยำลัย, 2543) เพื่อก�ำหนดแผนกำรฟื้นฟู สภำพพื้นที่เขำนำงพันธุรัตให้เป็นไปอย่ำงรวดเร็ว เป็นระบบ และแก้ไขปัญหำได้อย่ำงเป็นรูปธรรม และเพื่อก�ำหนดแผนกำร ฟื้นฟูสภำพพื้นที่และมำตรกำรในกำรป้องกัน ผลกระทบต่อ สิง่ แวดล้อมจำกกิจกรรมกำรใช้ประโยชน์จำกทรัพยำกรธรรมชำติ ที่มีผลกระทบต่อเขำนำงพันธุรัต และสภำพภูมิทัศน์ในพื้นที่ โครงกำร โดยได้ ด� ำ เนิ น กำรศึ ก ษำและส� ำ รวจพื้ น ที่ บ ริ เ วณ วนอุ ท ยำนเขำนำงพั นธุ รั ต และเขำตกน้�ำโดยรอบ พร้อมทั้ง ประสำนแผนกำรส�ำรวจของบริษัท ชลประทำนซีเมนต์ จ�ำกัด (มหำชน) กำรวิเครำะห์ผลกระทบสิง่ แวดล้อมทีเ่ กิดขึน้ และจัดท�ำ แนวควำมคิดเบื้องต้นในกำรแก้ไขและฟื้นฟูพื้นที่โครงกำรฯ และจัดท�ำแผนแม่บทกำรฟื้นฟูพื้นที่โครงกำรเขำนำงพันธุรัต และเขำตกน้�ำ โครงกำรในพระรำชด�ำริของพระบำทสมเด็จ พระเจ้ำอยู่หัว รัชกำลที่ 9 นี้จึงนับเป็นตัวอย่ำงที่ดีของควำม ร่วมมือระดับสูงระหว่ำงหน่วยงำนรัฐ ชุมชน มหำวิทยำลัย และ องค์กรทำงธุรกิจ เพื่อกำรฟื้นฟูสภำพแวดล้อมทำงธรรมชำติ
July-August 2017
ส�ำหรับประเทศไทย กรมพัฒนำพืน้ ฐำนและกำรเหมืองแร่ (กพร.) ได้ด�ำเนินกำรฟื้นฟูพื้นที่เหมืองแร่เก่ำมำกกว่ำ 10 แห่ง เพื่อเป็นต้นแบบด้ำนกำรปรับปรุงฟื้นฟูพื้นที่ของรัฐที่ผ่ำนกำร ท�ำเหมืองแล้ว โดยพิจำรณำตำมควำมเหมำะสมของพื้นที่และ กำรใช้ประโยชน์ของชุมชน ในกำรฟื้นฟูพื้นที่เหมืองเก่ำในประเทศไทย มีตัวอย่ำง 3 โครงกำรที่น่ำสนใจ ซึ่งช่วยฟื้นฟูสภำพพื้นที่ให้กลับคืนสู่ ธรรมชำติ สร้ำงระบบควำมสมดุลของระบบนิเวศวิทยำให้แก่ พื้นที่ และแก้ไขผลกระทบทำงสิ่งแวดล้อม ได้แก่ โครงการ ความร่ ว มมื อ ในการฟื้ น ฟู พื้ น ที่ เ หมื อ งหิ น ปู น ของบริ ษั ท ชลประทานซีเมนต์ จ�ากัด (มหาชน) ซึ่งอยู่ในพื้นที่โครงการ อนุรักษ์และฟื้นฟูสภาพพื้นที่เขานางพันธุรัต อันเนื่องมาจาก พระราชด�าริ ของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9 เหมืองลิกไนต์ของการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.) จังหวัดล�าปาง และเหมืองหินปูน ของบริษัท ปูนซิเมนต์ไทย จ�ากัด หรือ SCG จังหวัดล�าปาง
ชลประท�นซีเมนต์ฟน้ื ฟูเหมืองหินปูน ในโครงก�ร พระร�ชดำ�ริอนุรักษ์และฟื้นฟูเข�น�งพันธุรัต
พื้นที่เหมืองหินปูน SCG จังหวัดล�ำปำง ก่อนท�ำกำรฟื้นฟู
22
July-August 2017
โครงก�รเข�น�งพันธุรัต พัฒน�พื้นที่เป็น วนอุทย�น สร้�งร�ยได้และสร้�งง�นแก่ร�ษฎร โครงกำรอนุรักษ์และฟื้นฟูสภำพพื้นที่เขำนำงพันธุรัต อันเนื่องมำจำกพระรำชด�ำริ จังหวัดเพชรบุรี มีวัตถุประสงค์ ดังนี้ คือ 1) เพื่อสนองพระรำชด�ำริของพระบำทสมเด็จพระเจ้ำ อยูห่ วั รัชกำลที่ 9 และสมเด็จพระนำงเจ้ำฯ พระบรมรำชินนี ำถ ในอันที่จะอนุรักษ์และฟื้นฟูสภำพพื้นที่บริเวณเขำนำงพันธุรัต (เขำเจ้ำลำยใหญ่) 2) เพือ่ อนุรกั ษ์ ฟืน้ ฟู และพัฒนำพืน้ ทีบ่ ริเวณ เขำนำงพันธุรตั ไว้เป็นแหล่งศึกษำธรรมชำติและแหล่งท่องเทีย่ ว ส�ำหรับประชำชนทั่วไป 3) เพื่ออนุรักษ์พื้นที่ลุ่มน้�ำชั้น 1A และ 1B ตลอดจนสัตว์ป่ำและพืชพันธุ์ต่ำงๆ ที่เกื้อหนุนระบบนิเวศ ที่มีอยู่คงเป็นประโยชน์ต่อสำธำรณชนทั่วไป 4) เพื่อส่งเสริม กำรมีสว่ นร่วมของประชำชนในกำรเข้ำไปใช้ประโยชน์จำกพืน้ ทีป่ ำ่ โดยเท่ำเทียมกันในรูปแบบของวนอุทยำน 5) เพื่อสร้ำงรำยได้ และสร้ำงงำนแก่รำษฎรในชุมชนท้องถิน่ ในบริเวณพืน้ ทีโ่ ครงกำรฯ มีเป้ำหมำยเพื่อสนองพระรำชด�ำริของพระบำทสมเด็จพระเจ้ำ อยูห่ วั รัชกำลที่ 9 และสมเด็จพระนำงเจ้ำฯ พระบรมรำชินนี ำถ ในอันที่จะอนุรักษ์และฟื้นฟูสภำพพื้นที่บริเวณเขำนำงพันธุรัต (เขำเจ้ำลำยใหญ่) ไว้เป็นมรดกของชำติ กำรด�ำเนินงำนโครงกำรดังกล่ำวก่อให้เกิดประโยชน์ด้ำน กำรอนุรักษ์ ฟื้นฟู และพัฒนำพื้นที่เป็นแหล่งศึกษำธรรมชำติ และแหล่งท่องเที่ยวส�ำหรับประชำชนทั่วไป และกำรส่งเสริม กำรมีสว่ นร่วมของประชำชนในกำรเข้ำไปใช้ประโยชน์จำกพืน้ ทีป่ ำ่ โดยเท่ำเทียมกัน ในรูปแบบของวนอุทยำน และสร้ำงรำยได้ และสร้ำงงำนแก่รำษฎร
ฟื้นฟูเหมืองแม่เม�ะ จ.ลำ�ป�ง ด้วยก�รปลูกป่�และพืชทดแทน กำรด�ำเนินงำนฟื้นฟูสภำพเหมืองแม่เมำะ ซึ่งเป็นเหมือง ถ่ำนหินลิกไนต์ของกำรไฟฟ้ำฝ่ำยผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.) จังหวัดล�ำปำง เนือ่ งจำกเหมืองแม่เมำะเป็นเหมืองเปิด (Openpit Mining) จึงท�ำกำรเปิดเปลือกดิน (Overburden) แล้วขนไปทิง้ ยังที่ทิ้งดิน (Dumping Area) ที่ก�ำหนดไว้แล้ว จึงตักเอำถ่ำน ลิกไนต์ไปใช้ ลักษณะกำรท�ำเหมืองแบบนี้นอกจำกจะท�ำให้ พื้นที่เดิมเสียหำยเปลี่ยนสภำพไปจำกเดิมแล้ว ยังส่งผลกระทบ ต่อสิ่งแวดล้อมในหลำยๆ ด้ำน ดังนั้น กฟผ.จึงได้ด�ำเนินกำร ศึกษำควำมเปลีย่ นแปลงโดยติดตำมผลกระทบในประเด็นส�ำคัญ ที่ ค ำดว่ ำจะเกิ ด ขึ้ นจำกโครงกำรนี้ เพื่ อวั ต ถุ ป ระสงค์ในกำร วำงแผนฟื้นฟูสภำพและจัดสร้ำงแนวทำงแก้ไขผลกระทบทำง สิ่งแวดล้อม ทัง้ นี้ กฟผ. ได้ทำ� กำรปลูกป่ำทดแทน (Re-Afforestation) โดยเริ่มท�ำกำรทดลองเมื่อปี พ.ศ. 2525 โดยกำรเตรียมดิน ด้วยวิธีต่ำงๆ กัน แล้วปลูกพันธุ์ไม้ต่ำงๆ ไม่น้อยกว่ำ 30 ชนิด ซึ่งได้ข้อสรุปว่ำ กำรฟื้นฟูสภำพเหมืองโดยกำรปลูกป่ำทดแทน ไม่จ�ำเป็นต้องใช้ดิน Top Soil เพื่อช่วยปรับปรุงคุณภำพดิน แต่อย่ำงใด เนื่องจำกพันธุ์ไม้ที่ใช้ปลูกเป็นพันธุ์ไม้ที่มีอยู่ในเขต ภำคเหนือ เช่น สัก เลีย่ น ซ้อ ประดู่ และพันธุไ์ ม้อน่ื ๆ อีกหลำยชนิด ที่สำมำรถขึ้นได้ดีในพื้นที่ทดลอง ซึ่งอยู่สูงกว่ำระดับน้�ำทะเล ประมำณ 350 เมตร ด้ำนกำรปลูกพืชทดแทน (Revegetation) ได้มกี ำรทดลอง ปลูกพืชคลุมดินตั้งแต่ปี พ.ศ. 2526 โดยกำรเตรียมดินด้วย วิธีต่ำงๆ กัน และคัดเลือกพืชตระกูลถั่วคลุมดินต่ำงๆ 6 ชนิด จำกกำรทดลองสำมำรถคัดเลือกพันธุ์ถั่วคลุมดินหลำยชนิด ซึง่ สำมำรถขึน้ ได้ดใี นบริเวณทีท่ ำ� กำรฟืน้ ฟูสภำพเหมือง กำรปลูกพืช
พื้นที่เหมืองหินปูน SCG จังหวัดล�ำปำง กล้ำไม้ในพื้นที่หลังปลูกได้ 8 เดือน
ตระกูลถัว่ นีน้ อกจำกจะช่วยปรับปรุงคุณภำพของดินให้ดขี น้ึ แล้ว ยังช่วยปกคลุมพืน้ ดินเพือ่ ป้องกันกำรชะล้ำงพังทลำยของผิวหน้ำดิน ได้อกี ด้วย ดังนัน้ ในกำรด�ำเนินงำนฟืน้ ฟูสภำพเหมือง จึงท�ำกำร ปลูกพืชคลุมดินในพืน้ ทีน่ น้ั ทันทีในโอกำสแรกทีส่ ำมำรถท�ำกำรได้ เหมืองหินปูน SCG จ.ลำ�ป�ง จับมือ FORRU สร้�งป่�บนเหมืองหินปูน
ก�รฟื้นฟูพื้นที่เหมืองเก่� สร้�งประโยชน์น�นัปก�ร ก�รฟื้นฟูพื้นที่เหมืองเก่� มีประโยชน์หล�ยประก�ร คือ 1) สภ�พภูมิประเทศหลังก�รทำ�เหมืองมีคว�มมั่นคง ท�งโครงสร้�ง มีคว�มปลอดภัยจ�กก�รพังทล�ยของ พื้นที่ ไม่ก่อให้เกิดคว�มเสี่ยงต่อผลกระทบด้�นสุขภ�พใน ระยะย�ว 2) ก�รฟื้นฟูสภ�พพื้นที่ให้กลับคืนสู่ธรรมช�ติ และสร้�งระบบคว�มสมดุลของระบบนิเวศวิทย�ให้แก่พื้นที่ 3) ก�รใช้ประโยชน์ที่ดินเพื่อแก้ปัญห�คว�มเดือดร้อนที่ สอดคล้องกับคว�มต้องก�รของชุมชนและมีคว�มเหม�ะสม กั บ คุ ณ ลั ก ษณะของพื้ น ที่ 4) ก�รฟื ้ น ฟู พื้ น ที่ เ ป็ น ก�ร กำ � หนดรู ป แบบก�รใช้ ป ระโยชน์ ที่ ดิ น ที่ เ หม�ะสมและเกิ ด ประโยชน์สงู สุด 5) ก�รปิดเหมืองทีม่ ปี ระสิทธิผลและคุม้ ค่� ในเชิงเศรษฐกิจต�มหลักก�รพัฒน�อย่�งยั่งยืน 6) เพื่อ ลดผลกระทบท�งด้�นเศรษฐกิจและสังคมให้เกิดน้อยที่สุด
23
เอกสารอ้างอิง : การศึกษาชนิดพันธุ์พืชที่เหมาะสมกับการฟื้นฟูพื้นที่ที่ผ่านการ ทำาเหมืองแร่แล้ว โดยกลุ่มฟื้นฟูคุณภาพสิ่งแวดล้อม สำานักวิศวกรรมและฟื้นฟู พื้นที่ กรมอุตสาหกรรมพื้นฐานและการเหมืองแร่ พฤษภาคม 2560
July-August 2017
บริษัท ปูนซิเมนต์ไทย จ�ากัด หรือ SCG จังหวัดล�าปาง ร่วมกับ Forest Restoration Research Unit, Biology Department, Science Faculty, Chiang Mai University (FORRU) สร้ำงป่ำบนเหมืองหินปูน-SCG Lampang เพือ่ ฟืน้ ฟู ระบบนิเวศป่ำบนพืน้ ทีเ่ หมืองหินปูน ภำยใต้โครงการความร่วมมือ การฟื้นฟูภูมิทัศน์ป่าไม้และการติดตามความหลากหลาย ทางชีวภาพบริเวณเหมืองล�าปาง อ�าเภอแจ้หม่ จังหวัดล�าปาง ระยะเวลำโครงกำร 3 ปี (2555-2558) โดยมีเป้ำหมำยหลักเพือ่ คัดเลือกชนิดพันธุไ์ ม้ และพัฒนำวิธกี ำรทีเ่ หมำะสมในกำรฟืน้ ฟูพน้ื ที่ เหมืองหินปูนให้กลับมำมีสภำพใกล้เคียงกับระบบนิเวศธรรมชำติ มำกทีส่ ดุ ด้วยพืน้ ทีเ่ หมืองหินปูนมีขอ้ จ�ำกัดทีส่ ำ� คัญส�ำหรับกำรปลูก ต้นไม้ ได้แก่ เนื้อดินน้อย ปริมำณธำตุอำหำรต่�ำ และอำกำศที่ ร้อนจัด ซึ่งไม่เหมำะสมกับกำรเจริญเติบโตของกล้ำไม้เล็กๆ ในเดือนกรกฎำคม 2556 ทำง SCG และ FORRU ได้ ร่วมกันฟืน้ ฟูพน้ื ทีเ่ พิม่ เติมอีก 4 ไร่ และพัฒนำเรือนเพำะช�ำของ เหมืองหินปูนล�ำปำงให้สำมำรถผลิตกล้ำไม้พนั ธุไ์ ม้โครงสร้ำงทีม่ ี คุณภำพเพื่อสนับสนุนโครงกำรฟื้นฟูป่ำของตนเองในอนำคต ในปี พ.ศ. 2559 ได้มกี ำรทดสอบพันธุไ์ ม้โครงสร้ำงจ�ำนวน 14 ชนิด บนพื้นที่ 4 ไร่ โดยต้นไม้หลำยชนิดมีกำรเจริญเติบโตในระดับที่ น่ำพอใจ เช่น ซ้อ เติม ตีนเป็ด มะเดือ่ ปล้อง ผักเลียบ ซึง่ บำงต้น มีควำมสูงมำกกว่ำ 80 เซนติเมตร หลังหนึ่งหน้ำฝน
จำกผลดังกล่ำวท�ำให้เชือ่ มัน่ ว่ำ พันธุไ์ ม้โครงสร้ำงทีป่ ลูกไป จะสำมำรถสร้ำงโครงสร้ำงพื้นฐำนของป่ำและสภำพแวดล้อม ที่เหมำะสมส�ำหรับกล้ำไม้ธรรมชำติที่จะกลับเข้ำมำในพื้นที่ได้ เนือ่ งจำกเหมืองหินปูนล�ำปำงได้กนั พืน้ ทีป่ ำ่ ส่วนหนึง่ ไว้เพือ่ เป็น พื้นที่แนวกันชน และมีนโยบำยอนุรักษ์ทั้งพืชและสัตว์ป่ำอย่ำง เข้ ม งวด ท� ำ ให้ พื้ น ที่ ดั ง กล่ ำ วกลำยเป็ น พื้ น ที่ อ นุ รั ก ษ์ ค วำม หลำกหลำยทำงชีวภำพของป่ำผลัดใบทีส่ ำ� คัญ และจะเป็นแหล่ง เมล็ดพันธุข์ องไม้ธรรมชำติทจี่ ะถูกกลับเข้ำมำในพืน้ ทีป่ ำ่ ทีไ่ ด้รบั กำรฟื้นฟูในอนำคต
รายงานพิเศษ l
กองบรรณาธิการ
Smart EIA
เข้าถึงทุกโครงการของ สผ. อย่างง่ายดาย
24
July-August 2017
ผ่านมือถือ
เพื่อให้สอดรับกับนโยบายของรัฐบาลที่จะขับเคลื่อน ประเทศด้วยเทคโนโลยี ความคิดสร้างสรรค์ และนวัตกรรม สอดรับยุทธศาสตร์ Thailand 4.0 สำานักงานนโยบายและแผน ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (สผ.) จึงนำาดิจิทัล เทคโนโลยี และอินเทอร์เน็ต เข้ามาพัฒนาระบบการทำางาน ของศู น ย์ ข้ อ มู ล การติ ด ตามตรวจสอบผลกระทบ สิ่งแวดล้อม ผ่านโครงการ Smart EIA Smart EIA คือ ระบบฐำนข้อมูลโครงกำรที่รำยงำนกำร วิเครำะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อม (EIA EHIA และ IEE) ที่ได้รับ ควำมเห็นชอบแล้ว และรำยงำนผลกำรปฏิบัติตำมมำตรกำร ป้องกันและแก้ไขผลกระทบสิ่งแวดล้อม และมำตรกำรติดตำม ตรวจสอบผลกระทบสิง่ แวดล้อม สำมำรถสืบค้นข้อมูลโครงกำร
เจ้ำของโครงกำรนิติบุคคลผู้จัดท�ำรำยงำน หน่วยงำนอนุญำต และหน่วยงำนที่เกี่ยวข้อง รวมถึงข้อมูลอื่นๆ ที่เป็นประโยชน์ ผ่ำน 2 ช่องทำง ได้แก่ Mobile Application ชื่อ Smart EIA ในระบบปฏิบัติการ IOS และ Android และ เว็บไซต์ eia. onep.go.th ดร.รวีวรรณ ภูริเดช เลขาธิการ ส�านักงานนโยบายและ แผนทรั พ ยากรธรรมชาติ แ ละสิ่ ง แวดล้ อ ม (สผ.) กล่ ำ วถึ ง วัตถุประสงค์ของกำรจัดท�ำ Smart EIA ว่ำ ทำง สผ. ต้องกำร ให้ประชำชนได้เข้ำถึงข้อมูลมำตรกำร EIA EHIA และ IEE ได้ ง่ำยขึ้นและทั่วถึงทุกคน ผ่ำนแอพพลิเคชั่นทำงมือถือทั้งใน ระบบปฏิบัติกำร IOS และ Android โดย สผ. พยำยำมน�ำ ข้อมูลโครงกำรทั้งหมดลงบนแอพพลิเคชั่น โดยสแกนเข้ำระบบ
ในส่ ว นของโครงกำรใหม่ ๆ ที่ มี ข้ อ มู ล ดิ จิ ทั ล สำมำรถอั พเดทได้ทัน ที ส่วนโครงกำรเก่ำที่ ไม่ได้จัดเก็บข้อมูลดิจิทัล อำจจะต้องใช้เวลำ ซึ่งขณะนี้อยู่ระหว่ำงกำรด�ำเนินกำรปรับปรุง และเพิม่ ประสิทธิภำพของระบบ คำดว่ำจะเสร็จ สมบู ร ณ์ พ ร้ อ มใช้ ง ำนได้ ป ระมำณเดื อ น พฤศจิกำยน 2560 “ปัจจุบัน สผ. เปิดโอกาสให้ที่ปรึกษาที่มี สิ ท ธิ์ จั ด ทำ า รายงาน EIA สามารถยื่ น ทาง ออนไลน์ ไ ด้ อี ก ทั้ ง ยั ง สามารถตรวจสอบได้ ข้อมูลการยื่นขอ EIA ในโครงการต่างๆ ว่าอยู่ ในขั้นตอนใดแล้วบ้าง อย่างเช่น โครงการหอ ชมเมืองกรุงเทพมหานคร ผู้สื่อข่าวสามารถ ตรวจเช็คได้ทางอินเทอร์เน็ตว่าโครงการผ่าน EIA แล้ว เพราะเราทำางานอย่างโปร่งใสอยู่แล้ว และลำาดับงานตามลำาดับก่อนหลัง โดยในปีหนึง่ ๆ มีรายงาน EIA ประมาณ 2,000 ฉบับ” เลขาธิการ สผ. กล่ำว
July-August 2017
สผ. ต้องก�รให้ ประช�ชนได้เข้�ถึง ข้อมูลม�ตรก�ร EIA EHIA และ IEE ได้ ง่�ยขึ้นและทั่วถึงทุกคน ผ่�นแอพพลิเคชั่น ท�งมือถือทั้งใน ระบบปฏิบัติก�ร IOS และ Android
25
26
July-August 2017
เหมืองแร่สีเขียว l
กองบรรณาธิการ
กพร. ฟื้นฟูพื้นที่เหมืองถ่�นหินเก่�
เดินหน้าสร้างสวนสาธารณะบนพื้นที่ 270 ไร่ จังหวัดเชียงใหม่ พร้อมจัดทำาสวนสมุนไพร เพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้ของชุมชน
27
สมบูรณ์ ยินดียั่งยืน อธิบดีกรมอุตสาหกรรมพื้นฐาน และการเหมืองแร่ (กพร.) กล่ำวว่ำ ล่ำสุด กพร. ได้ด�ำเนิน โครงกำรส่งเสริมและพัฒนำพืน้ ทีป่ ระกอบกำรท�ำเหมืองแร่ให้มี กำรปรับสภำพและใช้ประโยชน์ในรูปแบบต่ำงๆ ต�ำบลบ่อหลวง อ�ำเภอฮอด จังหวัดเชียงใหม่ ขนำดพืน้ ทีป่ ระมำณ 270 ไร่ เป็น พื้นที่ที่ผ่ำนกำรท�ำเหมืองชนิดแร่ถ่ำนหินแล้ว โดยสภำพพื้นที่ หลังสิ้นสุดกำรท�ำเหมืองเมื่อปี 2552 มีทั้งพื้นที่ส่วนที่เป็น ที่ ร ำบและเป็ น บ่ อ น้� ำ ซึ่ ง มี น้� ำ ขั ง ตลอดทั้ ง ปี แต่ คุ ณ ภำพน้� ำ ไม่เหมำะสมในกำรน�ำมำใช้เพื่อกำรสำธำรณูปโภค เนื่องจำกมี สภำพควำมเป็นกรด ทั้งนี้ เทศบำลต�ำบลบ่อหลวงได้ประสำน
July-August 2017
กรมอุ ต สาหกรรมพื้ น ฐานและการเหมื อ งแร่ (กพร.) กระทรวงอุตสาหกรรม มีมาตรการก�ากับดูแลและก�าหนด ให้ขั้นตอนการท�าเหมืองแร่ต้องจัดท�าแผนการฟื้นฟูเหมือง ภายหลังการปิดเหมือง เพื่อพัฒนาพื้นที่ที่ผ่านการท�าเหมือง แล้ ว ให้ ส ามารถน� า กลั บ มาใช้ ป ระโยชน์ อ ย่ า งยั่ ง ยื น สร้ า ง ความเชื่ อ มั่ น ให้ กั บ ประชาชนและสั ง คมว่ า เมื่ อ เหมื อ งที่ ปิดตัวลงจะไม่ก่อให้เกิดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม ไม่เป็น อันตรายต่อชุมชนทั้งด้านสุขอนามัยและความปลอดภัย แต่ สามารถพัฒนาพื้นที่กลับมาใช้ประโยชน์เพื่อชุมชนได้ อาทิ พื้นที่สวนสาธารณะ แหล่งเก็บกักน้�า เป็นต้น
July-August 2017
28
มู ล นิ ธิ ปิ ด ทองหลั ง พระสื บ สำนแนวพระรำชด� ำ ริ ด� ำ เนิ น กำร ศึ ก ษำและออกแบบระบบบ� ำ บั ด น้� ำ จำกบ่ อ เหมื อ งเพื่ อ ให้ ประชำชนในพื้นที่สำมำรถใช้ประโยชน์เพื่อกำรอุปโภคได้อย่ำง ปลอดภัย กพร. ยังได้รว่ มกับส�ำนักจัดกำรทรัพยำกรป่ำไม้ท่ี 1 (เชียงใหม่) กรมป่ ำ ไม้ และเทศบำลต� ำ บลบ่ อ หลวง ด� ำ เนิ น กำรพั ฒนำ พื้นที่เพื่อกำรใช้ประโยชน์ของชุมชนในรูปแบบต่ำงๆ โดยแบ่ง กำรด�ำเนินงำนเป็น 2 ระยะ คือ ระยะที่ 1 ด�ำเนินกำรในปี งบประมำณ 2559 และระยะที่ 2 ด�ำเนินกำรในปีงบประมำณ 2560 “ในระยะแรกได้ สำ า รวจพื้ น ที่ แ ละรั บ ฟั ง ความคิ ด เห็ น ประชาชน โดยพื้นที่มีลักษณะเป็นบ่อเหมืองมีน้ำาขังตลอดปี ปัจจุบันมีการสูบน้ำาจากบ่อเล็กไปใช้ประโยชน์เพื่อการอุปโภค ในครัวเรือนและการเกษตรกรรม สำาหรับผลการรับฟังความ คิดเห็นของประชาชน พบว่า ส่วนใหญ่ต้องการให้ปลูกต้นไม้ เพื่อเพิ่มพื้นที่สีเขียวให้กับชุมชน และจัดเป็นพื้นที่สันทนาการ กพร. จึงได้ดำาเนินการปรับสภาพพื้นที่ให้อยู่ในสภาพที่มีความ ปลอดภัย โดยพื้นที่ขอบบ่อมีการปรับเป็นขั้นบันได และจัดทำา รั้วเหล็กความสูง 1 เมตร กั้นแนวทางเดินกับขอบบ่อเหมือง ระยะทาง 480 เมตร และจัดเป็นพื้นที่สันทนาการ เพื่อการ พักผ่อนหย่อนใจหรือออกกำาลังกาย และมีการปลูกพืชคลุมดิน เพื่อป้องกันการพังทลายของหน้าดิน พร้อมปรับภูมิทัศน์ปลูก ต้นไม้โดยรอบพื้นที่ว่าง เพื่อจัดเป็นพื้นที่สีเขียวให้กับชุมชน และให้เกิดการฟื้นฟูของระบบนิเวศน์ตามธรรมชาติ” สมบูรณ์ กล่ำว
กพร. ได้ดำาเนินโครงการส่งเสริม และพัฒนาพื้นที่เหมืองแร่ถ่านหิน ขนาด 270 ไร่ ที่ตำาบลบ่อหลวง อำาเภอ ฮอด จังหวัดเชียงใหม่ ซึ่งมีสภาพความ เป็นกรด โดยเทศบาลตำาบลบ่อหลวงได้ ประสานมู ล นิ ธิ ปิ ด ทองหลั ง พระสื บ สาน แนวพระราชดำ า ริ ดำ า เนิ น การศึ ก ษาและ ออกแบบระบบบำ า บั ด น้ำ า จากบ่ อ เหมื อ ง เพื่อให้ประชาชนในพื้นที่ ใช้ประโยชน์เพื่อ การอุปโภคได้อย่างปลอดภัย
ส�ำหรับกำรด�ำเนินงำนในระยะที่ 2 ในปี 2560 ได้พฒ ั นำ พื้นที่เพื่อกำรพักผ่อนหย่อนใจ กำรออกก�ำลังกำย และกำร ท่องเที่ยว ประกอบด้วย กำรพัฒนำพื้นที่รอบขอบบ่อเหมือง ให้เรียบเพื่อกำรจัดท�ำทำงเดิน และปลูกต้นไม้ประดับเพื่อเพิ่ม ควำมสวยงำม และจั ด ท� ำ สถำนที่ อ อกก� ำ ลั ง กำยกลำงแจ้ ง
July-August 2017
พร้อมมีกำรปรับพื้นที่บริเวณใกล้กับบ่อน้�ำขนำดเล็ก ทีอ่ ยูใ่ นพืน้ ทีเ่ พือ่ จัดท�ำสวนสมุนไพรให้เป็นแหล่งเรียนรู้ ของนักเรียน ประชำชนในชุมชน และผู้ที่สนใจ ที่ ผ่ ำ นมำ กพร. ได้ ด� ำ เนิ น กำรฟื้ น ฟู พื้ น ที่ เหมืองเก่ำมำกกว่ำ 10 แห่ง เพือ่ เป็นต้นแบบด้ำนกำร ปรับปรุงฟื้นฟูพื้นที่ของรัฐที่ผ่ำนกำรท�ำเหมืองแล้ว โดยพิจำรณำตำมควำมเหมำะสมของพืน้ ทีแ่ ละกำรใช้ ประโยชน์ของชุมชน เช่น โครงกำรสวนเฉลิมพระเกียรติ จั ง หวั ด ภู เ ก็ ต สวนเฉลิมพระเกีย รตินวมิน ทรำชินี จั ง หวั ด ระนอง โครงกำรฟื้ น ฟู พื้ น ที่ ที่ ผ่ ำ นกำรท� ำ เหมืองแล้ว เพื่องำนวิจัยและแหล่งท่องเที่ยว บริเวณ ที่รำชพัสดุ หน้ำอุทยำนแห่งชำติน�ำ้ ตกหงำว จังหวัด ระนอง โครงกำรฟื้นฟูธรรมชำติและสิ่งแวดล้อมใน พื้นที่เหมืองแร่ เพื่อเฉลิมพระเกียรติ 72 พรรษำ สมเด็ จ พระนำงเจ้ ำ พระบรมรำชิ นี น ำถ เป็ น ต้ น ปัจจุบันมีเหมืองที่ส้ินอำยุประทำนบัตรแล้วจ�ำนวน 1,800 แห่ง จำกจ�ำนวนเหมืองที่ กพร. ก�ำกับดูแล ทั้งสิ้นกว่ำ 3,000 แห่ง ทั้ ง นี้ กพร. มี น โยบายในการด� า เนิ น การ ตรวจสอบและคัดเลือกพืน้ ทีท่ เ่ี หมาะสม เพือ่ พัฒนา และปรับปรุงภูมทิ ศั น์ให้ใกล้เคียงกับสภาพธรรมชาติ ของพื้นที่ข้างเคียงและปรับปรุงพื้นที่เพื่อน�ามาใช้ ประโยชน์อย่างต่อเนื่อง โดยมุ่งสร้างความเชื่อมั่น ให้แก่สังคมและชุมชนว่าจะสามารถใช้ประโยชน์ จากพื้นที่ภายหลังการท�าเหมืองได้อย่างยั่งยืน
29
เทคโนโลยีเหมืองแร่ l
กองบรรณาธิการ
อิตัลไทยอุตส�หกรรม นำ�เสนอสินค้�และบริก�ร
สำาหรับงานเหมืองแร่และงานโรงโม่อย่างมืออาชีพ
>> พงษ์พันธ์ ลิ้มวงษ์ทอง Senior Vice President ฝ่ำยขำยลูกค้ำหลัก และงำนเหมืองและโรงโม่ บริษัท อิตัลไทยอุตสำหกรรม จ�ำกัด
30
July-August 2017
บริษัท อิตัลไทยอุตสาหกรรม จ�ากัด บริษัทแรกของ กลุม่ บริษทั อิตลั ไทย ทีด่ า� เนินธุรกิจตัวแทนจ�าหน่ายเครือ่ งจักรกล หนักหลากหลายแบรนด์ชั้นน�า อาทิ แบรนด์ Volvo CE, SDLG, Tadano, Maeda, Yutong, Bobcat, Doosan, Power Screen, Atlas Copco, Power Curbers & Power Pavers, Robit และ DMI พร้อมศูนย์บริการ อิตลั ไทยเซ็นเตอร์ ที่ทันสมัย รองรับการให้บริการหลังการขายที่มีประสิทธิภาพ
แก่ลกู ค้า รวมทัง้ สิน้ 14 ศูนย์ทวั่ ไทยและ สปป.ลาว เพือ่ สร้าง ความพึงพอใจแก่ลูกค้า ซึ่งเป็นหัวใจส�าคัญในการให้บริการ เครื่องจักรกลหนัก พงษ์พนั ธ์ ลิม้ วงษ์ทอง Senior Vice President ฝ่ายขาย ลู ก ค้ า หลั ก และงานเหมื อ งและโรงโม่ บริ ษั ท อิ ตั ล ไทย อุตสาหกรรม จ�ากัด กล่ำวว่ำ บริษัท อิตัลไทยอุตสำหกรรม จ�ำกัด คือบริษัทที่เป็น ผู้เชี่ยวชำญด้ำนเครื่องจักรกลหนัก ที่ จ�ำหน่ำยและให้บริกำรหลังกำรขำยแบบครบวงจร ที่สำมำรถ ตอบสนองงำนทั้งภำคอุตสำหกรรมก่อสร้ำง ภำคอุตสำหกรรม ทัว่ ไป รวมถึงงำนเหมืองและโรงโม่ และงำนก่อสร้ำงถนน บริษทั อิตัลไทยอุตสำหกรรม จ�ำกัด นับได้ว่ำเป็นบริษัทแรกของกลุ่ม บริ ษั ท อิ ตั ล ไทย ที่ มี จุ ด ยื น ของบริ ษั ท ฯ ในกำรมุ่ ง เน้ น ที่ จ ะ น�ำเสนอสินค้ำเครื่องจักรกลที่มีนวัตกรรมหรือประสิทธิภำพ กำรท�ำงำนทีล่ กู ค้ำจะต้องได้รบั ประโยชน์สงู สุดทัง้ ด้ำนก�ำลังกำร ผลิตและผลก�ำไรจำกเครือ่ งจักรและบริกำรของเรำทีล่ กู ค้ำซือ้ ไป มำกกว่ำมุ่งเน้นกำรแข่งขันด้ำนรำคำเพียงอย่ำงเดียว จึงเป็น อีกหนึง่ จุดแข็งทีท่ ำ� ให้บริษทั ฯ ได้รบั ควำมไว้วำงใจ เป็นทีย่ อมรับ ของลูกค้ำมำกมำยทั่วประเทศมำจนถึงปัจจุบัน ซึ่งด�ำเนินกำร มำแล้วรวม 62 ปี
ส�ำหรับกลุม่ เครือ่ งจักรทีใ่ ช้ในงานเหมืองและโรงโม่ ปัจจุบนั บริษทั ฯ เป็นตัวแทนจ�ำหน่ำยและให้บริกำรหลังกำรขำยครบวงจร ซึ่งประกอบด้วยสินค้าแบรนด์ Volvo CE ที่เรำเป็นตัวแทนจ�ำหน่ำยแต่เพียงผู้เดียวในประเทศไทยและ สปป.ลำว มำกว่ำ 50 ปี ทัง้ รถขุดดินทีเ่ รำมีจำ� หน่ำย ขนำดตัง้ แต่ 5.5 ตัน ถึง 75 ตัน รถตัก รถเกลีย่ ดิน รถบดอัด เป็นต้น นอกจำกเครือ่ งจักร Volvo CE แล้ว เรำยังเป็นตัวแทนจ�ำหน่ำยและให้บริกำรหลังกำรขำย สินค้าแบรนด์ Yutong ซึ่งเป็นรถบรรทุกที่มีควำมแข็งแกร่งจริง ทั้ง โครงสร้ำงและกระบะบรรทุก มีอำยุกำรใช้งำนสูงมำก สำมำรถบรรทุกของและไต่ระดับที่ชันได้ดีและปลอดภัยแก่ผู้ขับขี่ นั่นเพรำะ ยูตงเป็นรถบรรทุกที่ถูกออกแบบมำเพื่อท�ำงำนเหมืองโดยเฉพำะ ซึ่งบริษัทฯ มั่นใจว่ำยูตงสำมำรถตอบโจทย์ลูกค้ำที่ไม่ต้องกำร ปรับเปลี่ยนรถบรรทุกในงำนเหมืองบ่อยครั้ง ในขณะที่ต้องกำรผลกำรผลิตที่มำกขึ้นอย่ำงในปัจจุบัน นอกจำกนี้เรำยังมี สินค้า แบรนด์ Atlas Copco ซึ่งเป็นเครื่องเจำะส�ำหรับงำนเปิดหน้ำเหมืองที่สำมำรถเจำะทะลุทะลวงหินดินได้อย่ำงมีประสิทธิภำพ ซึ่ง ปัจจุบนั เรำมีแบบหัวกระแทก เพือ่ เจำะรูระเบิดตัง้ แต่ขนำด 23-203 มิลลิเมตร รวมถึงสินค้าส�าหรับโรงโม่ Power Screen Mobile Crusher ที่จะช่วยย่อยหินใหญ่ก่อนล�ำเลียงก้อนหินเข้ำสู่โรงโม่
และล่ำสุดที่บริษัทอิตัลไทยอุตสำหกรรม น�ำเข้ำมำจัด จ�ำหน่ำยเมือ่ ช่วงต้นปี 2560 ทีผ่ ำ่ นมำ คือ อุปกรณ์เจาะ แบรนด์ Robit เพื่อตอบสนองควำมต้องกำรของตลำดให้ครอบคลุม มำกขึ้น ซึ่งในช่วง 6 เดือนที่เรำเริ่มเอำ Robit เข้ำมำท�ำตลำด อย่ำงจริงจังพบว่ำเป็นอีกหมวดสินค้ำส�ำหรับงำนเหมืองทีไ่ ด้รบั ควำมสนใจและเป็นทีน่ ยิ มแก่ลกู ค้ำของเรำอย่ำงมำก เพรำะด้วย คุณภำพและรำคำสินค้ำ ซึ่งเพียง 6 เดือนที่ผ่ำนมำ Robit มียอดสั่งซื้อเข้ำมำอย่ำงต่อเนื่องกว่ำ 5 ล้ำนบำท ควบคู่ไปกับ สินค้ำแบรนด์อน่ื ๆ ของอิตลั ไทยอุตสำหกรรมก็ได้รบั กำรตอบรับ จำกลูกค้ำด้วยดีเช่นกัน
July-August 2017
31
จะเห็นได้ว่ำ อิตัลไทยอุตสำหกรรมมุ่งเน้นน�ำเสนอสินค้ำ ที่ตอบโจทย์กำรใช้งำนของลูกค้ำเป็นหลัก ตลอดระยะเวลำที่ ผ่ำนมำ โดยมุ่งเน้นกำรสรรหำสินค้ำที่มีควำมคุ้มค่ำ คุ้มรำคำ มีควำมปลอดภัยของเครื่องจักรที่ถูกผลิตและตรวจสอบอย่ำงมี มำตรฐำน ที่ส�ำคัญกำรท�ำงำนของอิตัลไทยอุตสำหกรรมจะ ไม่ได้เป็นเพียงผู้ขำยและผู้ซื้อเท่ำนั้น แต่ยังเป็นเสมือน Partner ให้กับลูกค้ำอีกด้วย ยกตัวอย่ำงเช่น เมื่อลูกค้ำประสบปัญหำ ขำดแคลนพนักงำนขับรถบรรทุกหรือพนักงำนขับเครื่องจักร ทีม่ ปี ระสบกำรณ์ ทำงบริษทั ฯ จะร่วมเข้ำไปช่วยฝึกฝนพนักงำน ของลูกค้ำให้ใช้งำนเครื่องจักรหรือขับรถบรรทุกได้อย่ำงถูกวิธี และปลอดภัย เพื่อให้สำมำรถใช้งำนเครื่องจักรที่ซื้อไปได้อย่ำง เต็มประสิทธิภำพ และเมือ่ เครือ่ งจักรลูกค้ำมีปญ ั หำ ทำงบริษทั ฯ จะส่งทีมช่ำงที่มีอยู่ประมำณ 200 คน จำก 14 ศูนย์บริกำรใน ประเทศไทยและใน สปป.ลำว เข้ำไปตรวจสอบเครื่องจักรให้ ใช้งำนได้อย่ำงทันท่วงที เพื่อให้ลูกค้ำไม่เสียเวลำในกำรท�ำงำน “บริษัทฯ ตระหนักอยู่เสมอว่าการทำางานของลูกค้าต้อง แข่งกับเวลา แข่งกับคูแ่ ข่ง แข่งกับสภาพแวดล้อมทีไ่ ม่เอือ้ อำานวย ในพื้นที่หน้างาน หากเครื่องจักรเกิดประสบปัญหา นั่นหมาย
ความว่าจะสูญเสียโอกาสในการทำางาน เสียเงินทุนที่ลงทุน ทำางาน ต้องรอช่างมาซ่อม เป็นต้น” พงษ์พันธ์ กล่ำว ในกำรสต๊อกสินค้ำและอะไหล่ไว้บริกำรลูกค้ำนั้น ทำง บริษัทฯ จะเน้นสต๊อกอะไหล่ไว้บริกำรมำกกว่ำสต๊อกสินค้ำ เพรำะโดยทั่วไปแล้วลูกค้ำจะมีควำมต้องกำรอะไหล่เพื่อน�ำมำ ปรับเปลี่ยนใช้งำนเมื่อเกิดกำรช�ำรุดจำกกำรใช้งำน มำกกว่ำ สั่งซื้อสินค้ำขนำดใหญ่ ดังนั้นลูกค้ำของอิตัลไทยอุตสำหกรรม จึงมั่นใจได้ว่ำบริษัทฯ มีสินค้ำพร้อมบริกำรตลอดเวลำ ส�ำหรับกลยุทธ์ในกำรท�ำตลำดเครื่องจักรกลหนักของ อิตัลไทยอุตสำหกรรม พงษ์พันธ์ กล่ำวว่ำ บริษัทฯ ยึดถือหลัก ควำมจริงใจในกำรน�ำเสนอเครือ่ งจักรทีม่ คี ณ ุ ภำพ เหมำะส�ำหรับ กำรใช้งำนของลูกค้ำ พร้อมทัง้ น�ำจุดแข็ง คือทีมงำนทีม่ ปี ระสบกำรณ์ และเชี่ยวชำญด้ำนเครื่องจักรกลหนัก ทั้งที่อยู่ในบริษัทฯ และ พื้นที่หน้ำงำนรวมกว่ำ 400 คน ช่วยกันลงพื้นที่ดูแลลูกค้ำใน ทุกๆ วัน เพือ่ ให้ได้ทรำบข้อเท็จจริงและรับข้อแนะน�ำจำกลูกค้ำ มำปรับปรุงกำรท�ำงำนให้ดียิ่งขึ้น รวมถึงเพื่อสร้ำงควำมใกล้ชิด ระหว่ำงอิตลั ไทยอุตสำหกรรมกับลูกค้ำให้ได้มำกทีส่ ดุ นอกจำกนี้ ในปีที่ผ่ำนมำ อิตัลไทยอุตสำหกรรมได้เข้ำร่วมออกบูทแสดง สินค้ำและกำรบริกำรในงำนประชุมสำมัญประจ�ำปีของสภำกำร เหมืองแร่ ท�ำให้มีโอกำสได้รับทรำบข้อมูลควำมต้องกำรของ สมำชิกสภำกำรเหมืองแร่ ซึ่งล้วนเป็น ผู้ประกอบกำรเหมืองแร่ และโรงโม่ ซึง่ เป็นกลุม่ ลูกค้ำหลักของอิตลั ไทยอุตสำหกรรม ท�ำให้ บริษัทฯ ได้รับค�ำแนะน�ำที่ดี และสำมำรถน�ำมำปรับกลยุทธ์ ตอบสนองควำมต้องกำรของลูกค้ำเพิม่ เติมจำกทีม่ อี ยูแ่ ล้วให้ดขี น้ึ พงษ์พันธ์ กล่ำวว่ำ ในปี 2560 สินค้ำและกำรบริกำร ตลำดเครื่องจักรหนักส�ำหรับงำนเหมืองยังมีโอกำสในกำรท�ำ ตลำดอีกมำก เนื่องจำกได้รับอำนิสงส์จำกนโยบำยของรัฐบำล ที่ด�ำเนินโครงสร้ำงพื้นฐำน เช่น รถไฟฟ้ำสำยต่ำงๆ เป็นต้น ซึ่งจะช่วยให้ตลำดสินค้ำและบริกำรกลุ่มเครื่องจักรหนักและ เหมืองแร่กลับมำคึกคักอีกครั้ง โดยผู้ประกอบกำรทุกรำย ไม่ใช่ เฉพำะอิตัลไทยอุตสำหกรรมเท่ำนั้น ต่ำงวำงกลยุทธ์ทำงกำร ตลำดเพื่อตอบสนองควำมต้องกำรของลูก ค้ำในทุกรูปแบบ ทั้งในเรื่องประสิทธิภำพของเครื่องจักร โปรโมชันใหม่ๆ มีกำร น�ำนวัตกรรมใหม่มำน�ำเสนอ มีกำรให้สินเชื่อที่ดี มีทีมงำนที่ พร้อมให้บริกำร มีกำรท�ำวิจยั กลุม่ ลูกค้ำอย่ำงมืออำชีพ เนือ่ งจำก สินค้ำกลุ่มเครื่องจักรหนักและเหมืองแร่เป็นสินค้ำเฉพำะกลุ่ม ทีม่ กี ลุม่ ลูกค้ำทีช่ ดั เจน เช่น ลูกค้ำทีน่ ยิ มใช้สนิ ค้ำและบริกำรจำก ผู้ประกอบกำรเพียงรำยเดียว ลูกค้ำที่นิยมใช้สินค้ำและบริกำร จำกผูป้ ระกอบกำรคละรำยสินค้ำตำมควำมต้องกำรใช้งำน ลูกค้ำ ทีซ่ อ้ื สินค้ำและบริกำรจำกผูป้ ระกอบกำรเป็นรำยเฟส รำยไตรมำส ของแต่ละปีในกำรด�ำเนินธุรกิจ และลูกค้ำทีล่ งทุนซือ้ สินค้ำและ บริกำรครำวเดียวเต็มเฟสกำรผลิต เป็นต้น นอกจากศู น ย์ บ ริ ก ารอิ ตั ล ไทย เซ็ น เตอร์ ที่ ทั น สมั ย รองรับการให้บริการหลังการขายที่มีประสิทธิภาพแก่ลูกค้า รวมทัง้ สิน้ 14 ศูนย์ทว่ั ไทยและ สปป.ลาว อิตลั ไทยอุตสาหกรรม มีแผนจะขยายศูนย์บริการอิตัลไทย เซ็นเตอร์ เพิ่มเติมใน ประเทศเมียนมา เพื่อรองรับโครงสร้างพื้นฐานของประเทศ เมียนมาที่ก�าลังเติบโตขึ้น
เรื่องเล่าจากชาวเหมือง l
รุ่งศักดิ์ อินทร์สิงห์
32
July-August 2017
เล่�เรื่อง เหมืองแร่ ผมขอประเดิม “เล่าเรื่องเหมืองแร่” ด้วยเรื่องของ “หิน กับคน” ...ให้ท่ำนผู้อ่ำนฉงนฉงำยใจกันเล่นครับ โลกดูเหมือนใหญ่โตมำกส�ำหรับเรำ แต่จริงแล้วเป็นเพียง ดำวเครำะห์ขนำดเล็กดวงหนึง่ ในระบบสุรยิ จักรวำลมีดำวเครำะห์ อยู่ 9 ดวง เชือ่ กันว่ำระบบสุรยิ ะและโลกของเรำเกิดขึน้ ประมำณ 5,000 ล้ำนปีมำแล้ว และโลกเป็นดำวเครำะห์ดวงเดียวใน ระบบสุริยะที่มีสิ่งมีชีวิตอำศัยอยู่ “หิน” เป็นวัตถุสิ่งของที่ไม่มีชีวิต ในทางพุทธศาสนา ถือว่ามีขนั ธ์เดียวหรือทีเ่ รียกว่าเอกขันธ์ ประกอบขึน้ เป็นรูปร่าง ไม่มีการรับรู้ ไม่มียินดียินร้ายหรือความคิด หิน... เป็นวัสดุธรรมชำติที่พบและมีมำกที่สุดในโลกเมื่อ เปรียบเทียบกับวัสดุอื่นๆ หินมีควำมแข็งและมีสีต่ำงๆ และมัก ประกอบด้ ว ยแร่ ซึ่ ง เป็ นวั ต ถุ ธ ำตุ ท ำงเคมี ที่ เ กิ ด ขึ้ น เองตำม ธรรมชำติหลำยๆ ชนิดรวมกันและประกอบกันเข้ำเป็นหิน ในทำงธรณีวทิ ยำ หินคือของแข็งทีป่ ระกอบเป็นเปลือกโลก ประกอบด้วยแร่หลำยชนิดหรือแร่เพียงชนิดเดียวก็มี แบ่งออก เป็นหินอัคนี หินชั้น และหินแปร หินอัคนี เกิดจำกหินหนืดหรือแมกมำซึ่งมีอุณหภูมิสูง อยูใ่ ต้เปลือกโลก แล้วแทรกดันขึน้ มำเย็นตัวและตกผลึกทีผ่ วิ โลก เกิดเป็นหินทีป่ ระกอบด้วยผลึกแร่หลำยชนิด และติดประสำนกัน ได้แก่ หินแกรนิต ออบซีเดียน บะซอลท์ เพอไรท์ พัมมิช ฯลฯ เป็นต้น หิ น ชั้ น เกิ ด จำกกำรสะสมทั บ ถมของตะกอนเศษหิ น แร่ กรวด ทรำย ดินที่ผุพัง หรือถูกชะละลำยมำจำกหินเดิม ทั้งหินอัคนีและหินแปร โดยตัวกำรทำงธรรมชำติ เช่น น้�ำ ลม ธำรน้�ำแข็งและคลื่นในทะเล มหำสมุทร ตัวอย่ำงหินชั้น ได้แก่ หินปูน ถ่ำนหิน ยิปซัม ฟอสเฟส หินเชล หินทรำย ชั้นเกลือหิน หินน้�ำมัน ฯลฯ หินแปร เกิดจำกหินที่เปลี่ยนแปรสภำพไป เพรำะได้รับ ควำมกดดันและควำมร้อน ท�ำให้โครงสร้ำงลักษณะเนื้อหรือ ส่วนประกอบเปลีย่ นไปจำกเดิม และแข็งแกร่งมำกขึน้ เช่น หินอ่อน หินดินดำน หินควอร์ทไซท์ เชิร์ท เสลท ไนส์ ชีสต์ ฯลฯ เมื่อพูดเรื่องหิน จะขอพูดเรื่องของคนหรือมนุษย์กันบ้ำง
“คน” หรือ “มนุษย์” เป็นสิ่งมีชีวิต ซึ่งทางพุทธศาสนา จัดว่ามีขันธ์ห้าหรือเบญจขันธ์ อันได้แก่ รูป เวทนา สัญญา สังขารและวิญญาณ ด้วยเหตุนี้มนุษย์จึงมีการรับรู้ มีความจ�า ได้ หมายรู้ มีความคิด มีความรู้สึกชอบ ไม่ชอบ และก่อเป็น กิเลสตัณหาต่อไป ในทำงชีววิทยำ มนุษย์เป็นค�ำที่ใช้เรียกสัตว์ชนิดหนึ่ง ซึ่ง มำจำกสำยสกุล (SPECIES) หนึง่ ทีเ่ รียกว่ำ HOMO SAPIENS เป็ น สั ต ว์ ที่ มี ก ระดู ก สั น หลั ง เลี้ ย งลู ก ด้ ว ยนม ซึ่ ง มี ลั ก ษณะ คล้ำยกับสัตว์จำ� พวกวำนรและลิงชนิดต่ำงๆ โดยเฉพำะอย่ำงยิง่ ลิงกอริลล่ำและลิงชิมแปนซี มีส่วนคล้ำยกับคนเรำมำก คน...หำกมองในเชิงสังคมศำสตร์ มนุษยศำสตร์และปรัชญำ ก็คงจะหมำยถึง มวลมนุษย์ทง้ั หลำยทีม่ คี รบทัง้ ร่ำงกำย สติปญ ั ญำ อำรมณ์ ควำมรู้สึกนึกคิดและกำรรวมตัวในสังคมร่วมกัน กว่ ำ ที่ จ ะก่ อ ก� ำ เนิ ด เกิ ด เป็ น มนุ ษ ย์ ไ ด้ นั้ น ไม่ ใ ช่ สิ่ ง ที่ ง่ำ ย ลองคิดดูสิว่ำ แค่เพียงน้�ำอสุจิหนึ่งหยดมีสเปอร์มกี่แสนล้ำนตัว ที่จะต้องวิ่งแข่งขันเข้ำไปผสมพันธุ์กันที่รังไข่ในมดลูก ฉะนั้น กำรเกิดเป็นตัวเป็นตนของคนแค่หนึ่งคน จะต้องต่อสู้ชิงชัยกับ สเปอร์มตัวอืน่ อีกไม่รกู้ ม่ี ำกน้อยแทบจะนับไม่ถว้ น ต้องผสมพันธุ์ กั นไม่ รู้ กี่ ค รั้ ง กี่ห น จ� ำนวนน้�ำอสุ จิ ที่ ห ลั่ ง ริ นไม่ รู้ กี่ห ยำดหยด จ� ำ นวนเท่ ำ ไรต่ อ มิ เ ท่ ำ ไร ปริ ม ำณสเปอร์ ม จ� ำ นวนมำกมำย มหำศำลเหลือคณำนับ ทีต่ อ้ งประชันขันแข่งโรมรันพันตูจนเหลือ ผู้ พิ ชิ ต เพี ย งตั ว เดี ย ว ที่ วิ่ ง เข้ ำ เส้ น ชั ย ผสมพั น ธุ์ กั น ได้ ส� ำ เร็ จ เพรำะฉะนั้นทันทีท่ีมนุษย์ตนหนึ่งคลอดออกจำกครรภ์มำรดำ ร้องอุแว้ๆ ลืมตำดูโลกได้นั้น...ขอให้มนุษย์ตนนั้นได้รับรู้ไว้ว่ำ ท่ำนคือคนเก่งกล้ำสำมำรถทีส่ ดุ เป็นแชมป์หนึง่ เดียวทีก่ ล้ำหำญ ชำญชัย น�ำลิ่วลอยล�ำเข้ำเส้นชัยเหนือคู่แข่งขันทั้งปวง เป็น ผู้ ชนะเลิศทีน่ ำ่ ภำคภูมใิ จทีส่ ดุ ...แล้วท่านล่ะ มิใช่ยอดคนทีว่ เิ ศษสุด คนนั้นดอกหรือ? กำรที่มนุษย์คนใดคนหนึ่งเกิดมำเป็นตัวตนเช่นนี้ได้ ต้อง ใช้เวลำที่นำนแสนนำน กว่ำที่พรหมลิขิตจะดลบันดำลให้พ่อแม่ เรำมำจ๊ ะ เอ๋ กั น และกว่ ำ ที่ จ ะมำเป็ น พ่ อ แม่ ก็ ต้ อ งรอให้ ปู่ ย่ ำ ตำยำยโคจรมำจู๋จี๋กัน ปู่ย่ำตำยำยจับพลัดจับผลูมำเจอกันได้ ก็ต้องรอให้ทวดของเรำมำพบกัน กว่ำทวดของทวดไม่รู้กี่ตลบ มำเจอะเจอกันได้นั้น... ท่ำนลองคิดดูเถอะว่ำนับเป็นหนทำง มำรำธอนที่ยำวไกลสุดขอบหล้ำฟ้ำเขียวขนำดไหน ต้องใช้เวลำ ที่เนิ่นนำนกี่ชั่วนำตำปีกว่ำที่จะมำเป็นเรำได้ในวันนี้
33
ขบวนได้เข้ำไปยึดเหมืองเทมโก้ ของบริษัทบูรพำเศรษฐกิจและ บริษัทยูเนี่ยนคำร์ไบ คอร์เปอเรชั่นฯ แห่งสหรัฐอเมริกำ เจ้ำของ ประทำนบัตรในเขตของทรัพยำกรธรณีจังหวัดภูเก็ต พังงำ และ อ�ำเภอตะกั่วป่ำ มีผู้คนจ�ำนวนมำกหลั่งไหลเข้ำไปท�ำแร่เถื่อน บุกรุกท�ำลำยแหล่งแร่ที่สมบูรณ์โดยใช้เครื่องมือแบบชำวบ้ำน ไม่ทนั สมัย ท�ำทิง้ ท�ำขว้ำงโดยไม่มหี ลักวิชำกำร จนท�ำให้แหล่งแร่ มูลค่ำมหำศำลต้องเสียหำยย่อยยับอย่ำงน่ำเสียดำยที่สุด ที่บ้ำนน้�ำเค็มจึงกลำยเป็นชุมชนขนำดใหญ่ ชำวบ้ำนปลูก ที่พักอำศัย มีกำรพนันอบำยมุขต่ำงๆ และกำรที่คนหำเงินง่ำย จึงเกิดกำรแย่งพืน้ ทีด่ ดู แร่ถงึ ฆ่ำกันตำย เพรำะไม่มใี ครเคำรพว่ำ เป็นของใคร เจ้ำหน้ำทีต่ ำ� รวจก็ไม่สำมำรถควบคุมดูแลได้ เพรำะ เป็นกำรท�ำเหมืองผิดกฎหมำย แร่ ที่ ผ ลิ ต โดยวิ ธี เ ถื่ อ นมี ผู้ รั บ ซื้ อ ขโมยไปขำยที่ สิ ง คโปร์ โดยขนขึ้นเรือขนำดใหญ่ออกทะเลไป ไม่ต้องน�ำขึ้นบก ไทยเรำ เลยเสียทั้งทรัพยำกรแร่ ค่ำภำคหลวง และรำยได้อื่นๆ ฯลฯ ที่ควรจะได้ สิงคโปร์เป็นประเทศที่ไม่มีแร่ดีบุกเลยสักเม็ดเดียว กลับกลำยเป็นผู้ถลุงดีบุกรำยใหญ่ของโลกสบำยไปเลย ยิ่งกว่ำนั้น ผลที่ตำมมำก็คือแร่เถื่อนเหล่ำนี้อยู่นอกจ�ำกัด โควตำ ไม่ตอ้ งเสียมูลภัณฑ์กนั ชนเช่นผูท้ ที่ ำ� เหมืองตำมกฎหมำย ท�ำให้คณะมนตรีดบี กุ ฯ ไม่สำมำรถพยุงรำคำดีบกุ ไม่ให้ตกต่ำ� ได้ เพรำะเกิดกำรที่ดีบุกล้นตลำด จนในที่สุดมนตรีดีบุกฯ ก็ต้อง เลิ ก ไป จึ ง ท� ำ ให้ ผู้ ท� ำ เหมื อ งดี บุ ก ของไทยต้ อ งทยอยล้ ม เลิ ก กิจกำรไปด้วย จนถึง พ.ศ. 2534 แร่ดีบุกที่เคยมีชื่อเสียงว่ำ เป็นตัวท�ำรำยได้เข้ำประเทศเป็นอันดับ 3 มำตลอดระยะเวลำ 60 ปี...ก็ถึงกำลอวสำนล่มสลำยไปในที่สุด เช่นเดียวกับคนที่บุกรุกเข้าไปท�าเหมืองเถื่อนเหล่านี้ สุดท้ายก็ตอ้ งขาดทุนสิน้ เนือ้ ประดาตัวเลิกราไป เพราะราคาแร่ ตกต่�าท�าไปก็ไม่คุ้มทุน ผลที่สุดก็ต้องเจ๊งเลิกท�าไปเองโดย ไม่ตอ้ งมีใครไปห้าม ทางการเองก็ไม่ตอ้ งใช้กา� ลังเข้าปราบปราม ให้เสียเลือดเนือ้ แต่อย่างใด พูดง่ายๆ ว่าแพ้ภยั ตัวเอง กรรมใด ใครก่อ กรรมนั้นตามสนอง...และนี่ก็คืออาถรรพ์ของแร่ธาตุ ทรัพย์ในดิน ที่ถือเป็นสมบัติของชาติของแผ่นดินครับ!!! “ผมรับประกันว่ำเหตุกำรณ์ยึดเหมืองดีบุกท�ำนองนี้ จะ ไม่เกิดขึ้นในเมืองไทยอีกเด็ดขำด” ผมเปรยให้รนุ่ น้องเหมืองแร่คนหนึง่ หลังจำกเล่ำเหตุกำรณ์ รอยด่ำงในวงกำรเหมืองแร่ให้ฟัง “ท�ำไมล่ะ ถึงได้มั่นใจขนำดนั้น” รุ่นน้องคนนั้นถำมขึ้น “อ้าว ก็แร่ดีบุกมันหมดจากเมืองไทย ไม่มีเหลือให้ท�า กันแล้วน่ะสิโว้ย!” ก็ ข องมั น ไม่ มี แ ล้ ว จะไปยึ ด ไปแย่ ง ท� ำ อะไรกั น อี ก เล่ ำ ประวัติ ศำสตร์ แร่ ดีบุกอันเลวร้ำ ยแบบนี้ จะไม่ เกิด ขึ้นซ้�ำ รอย อย่ำงแน่นอน....ก็ด้วยเหตุผลประกำรฉะนี้! ผมมีเรือ่ ง “อาถรรพ์เลข 59” มำเล่ำให้ฟงั ...สมัยก่อนเรียน วิศวฯ จุฬำฯ เขำใช้เกณฑ์ 60 คะแนน จำกคะแนนเต็ม 100 จึง
July-August 2017
“หิน” กับ “คน” มีควำมสัมพันธ์กลมกลืนกันในวิถธี รรมชำติ หลำยล้ำนปีมำแล้ว มนุษย์ได้ก้ำวหน้ำมำมีคุณภำพชีวิตอย่ำง ทุกวันนี้ได้ก็ด้วยกำรท�ำอุตสำหกรรม อุตสำหกรรมชนิดแรกสุด ของมนุษย์และของโลกคือ กำรแปรรูปทรัพยำกรธรณีโดยกำร ทุบหรือกะเทำะกรวดเป็นเครื่องมือหิน เรำเรียกช่วงเวลำก่อน ประวัติศำสตร์ ซึ่งมนุษย์รู้จักกำรใช้ทรัพยำกรธรณีเฉพำะหิน อย่ำงเดียวว่ำ “ยุคหิน” อำรัมภบทน้�ำท่วมทุ่งมำพอสมควร ขอวกเข้ำเรื่อง “หิน” กับ “คน” ...ตำมที่จั่วหัวเรื่องไว้ครับ มีลูกพี่กับลูกน้องสองคน นั่งรถกินลมชมวิวเอ้อระเหย ลอยชำย ผ่ำนภูเขำหินปูนขนำดใหญ่เบ้อเริ่มเทิ่ม มียอดเขำ สูงบ้ำงต่�ำบ้ำงทอดตัวเรียงรำยสลับซับซ้อน เป็นแนวเทือกเขำ ยำวเหยียดยืนทะมึนสูงตระหง่ำน ท้ำทำยแสงแดดและลมฝน ชั่วนำตำปี ก็อย่ำงที่บอกแล้วไงว่ำมนุษย์มีมันสมอง มีควำมคิด ควำมอ่ำน แวบหนึง่ ของควำมนึกคิด คนทีเ่ ป็นลูกพีก่ เ็ อ่ยปรำรภ เป็นนัยขึ้นว่ำ “ถ้าสมมุติว่าเทือกเขานี้เผอิญมีสักลูกหนึ่งเป็น ทองล้วนๆ และข้าได้ครอบครองเป็นเจ้าของด้วยละก้อ...ข้าคง รวยอื้อซ่าล้นฟ้ามหาสมุทรมากกว่าใครอื่นในโลกเป็นแน่แท้” ข้ำงฝ่ำยลูกน้องซึง่ เป็นคนขับรถ ได้ยนิ ลูกพีพ่ ดู เปรยควำมร่ำ� รวย ถึ ง ปำนนั้ น ก็ อ ยำกจะรวยตำมลู ก พี่ บ้ ำ ง เลยอ้ อ มแอ้ ม พู ด คะยัน้ คะยอขอแบ่งสักครึง่ ลูก โดนลูกน้องขอแบ่งปันควำมร่ำ� รวย ไปถึงครึง่ หนึง่ เท่ำนัน้ เอง ลูกพีเ่ ลยอำรมณ์เสียยัวะสุดขีด กระฟัดกระเฟียดเดือดเป็นฟืนเป็นไฟขึน้ มำทันที ตะคอกใส่เสียงดังขึน้ ว่ำ “เอ็งก็สมมุติเอาเองสักลูกซีวะ...ไอ้หอก ท�าไมต้องมา ขอแบ่งด้วยล่ะโว้ย” ครับ...เรือ่ งสมมุตแิ ท้ๆ ยังท�ำเป็นคนโหดโคตรหินงกตำแป๊ะ ไปได้ สรุ ป ขนมผสมน้� ำ ยำพอๆ กั น แหละ...ลู ก พี่ ลู ก น้ อ งคู่ นี้ ข้ำงลูกน้องดีแต่ขอตะพืดตะพือ ไม่ช่วยเหลือตัวเอง ยอมลงทุน แม้แต่จะนึกคิดจินตนำกำรเอำเองบ้ำง ฝ่ำยลูกพี่ก็หินชำติเหลือ รับประทำน แม้ว่ำจะเป็นเรื่องอุปโลกน์ที่เป็นไปไม่ได้ก็ตำม แล้วยังงี.้ ..สิง่ ทีเ่ รียกว่าหินจะมาหินสูค้ นได้ยงั ไง พับผ่าสิ! สรรพสิ่ ง ย่ อ มแปรเปลี่ ย นไปตำมกำลเวลำ มี ก ำรเกิ ด ด�ำรงอยูแ่ ละเสือ่ มสลำยในทีส่ ดุ สิง่ ใดทีม่ กี ำรด�ำรงอยูใ่ นปัจจุบนั ย่อมต้องมีอดีตเบื้องหลังควำมเป็นมำครับ... ผมขอย้อนอดีตเล่ำเรื่อง “ยุคมืดของเหมืองแร่” เพื่อเป็น อุทำหรณ์ให้อนุชนคนรุ่นหลังได้รับรู้วิกฤตกำรณ์เหมืองแร่ใน ยุคสมัยก่อน... เริม่ มำตัง้ แต่หลังจำกทีเ่ กิดจลำจลเมือ่ 14 ตุลำคม 2516 ประชำชนลุกฮือต่อต้ำนคณะปฏิวัติ จำกนั้นได้มีกำร เดินขบวนของนักศึกษำ ประชำชน ปลุกปั่นรำษฎรให้ต่อต้ำน กำรท� ำ เหมื อ งแร่ ท�ำ กำรขับไล่ยึดเหมือ งมำท�ำ เสีย เอง เช่ น ทีเ่ ขำศูนย์ จังหวัดนครศรีธรรมรำช ทีด่ อยหมอก จังหวัดเชียงรำย และที่ดอยโง้ม จังหวัดแพร่ แต่เหตุกำรณ์ที่น่ำอนำถเป็นที่สุดเกิดขึ้นที่ภำคใต้ ผู้เดิน
July-August 2017
34
สอบผ่ำน แต่ไอ้ตวั เลข 59 ทีฉ่ วิ เฉียดนีม้ นั หมำยถึงสอบตกหรือ รีไทร์เชียวนะครับ (ท�ำเล่นไป) ฉะนั้นผมถึงว่ำเลข 59 จึงเป็น เลขอำถรรพ์ ชี้เป็นชี้ตำยอนำคตกันเลยเชียวแหละ... พีด่ ามพ์ ทิวทอง อดีตประธำนสภำกำรเหมืองแร่ ได้เขียน ลงในหนังสือที่ระลึก 72 ปี เหมืองแร่ 25 ปี ปิโตรเลียม ว่ำ... สมัยทีเ่ รียนเหมืองแร่มวี ชิ ำหนึง่ ทีค่ ณ ุ หลวงอนุศาสตร์ฯ ท่ำนสอน ผมสอบได้ 59 เปอร์เซ็นต์ เพือ่ นคนอืน่ สอบตกได้ 30 เปอร์เซ็นต์ บ้ำง 40 เปอร์เซ็นต์บ้ำง ก็ไปพบท่ำน คุณหลวงท่ำนก็พูดว่ำ “ไอ้พวกเอ็งไม่เหมือนไอ้ดามพ์ มันได้ 59 มันยังไม่มาขอฉันเลย” ผมรู้นิสัยอำจำรย์ว่ำเป็นคนตรงมำก สมัยนั้นครูบำอำจำรย์ ไม่ช่วยลูกศิษย์ ซึ่งผมคิดว่ำดีต่อตัวเรำเองในภำยภำคหน้ำ นีค่ อื เรือ่ งรำวเลข 59 ของรุน่ พี่ แต่ผมมีเรือ่ ง “ความอาภัพ เลข 59” มำเล่ำสู่กันฟัง....สมัยรุ่น ผมเรียนวิชำ GENERAL GEOLOGY กับอำจำรย์ผู้สอนท่ำนหนึ่ง พอสอบเสร็จพวกที่ สอบได้ 59 จะไปดักรอลุ้นตำมตื้ออำจำรย์ขอคะแนนให้ได้ 60 จะได้ไม่ต้องเรียนซ้�ำ ตื๊อไปตื๊อมำจนอำจำรย์ทนร�ำคำญไม่ไหว เลยพูดสั่งสอนขึ้นว่ำ “ใครๆ ก็อยากได้แต่ 60 แล้วเลข 59 มีไว้ทา� ไมล่ะ” (ฮัดเช้ย) คนไทยไม่ค่อยนิยมชมชอบเรียนรู้เรื่องรำวประวัติศำสตร์ สมัยก่อนกัน จะเห็นว่ำตึกรำมบ้ำนช่องสมัยเก่ำๆ จะถูกรื้อ ถูกทุบทิง้ เพือ่ สร้ำงใหม่ ออกแบบสถำปัตยกรรมให้ทนั สมัยยิง่ ขึน้ ซึ่งผิดกับประเทศแถบยุโรปแถวอังกฤษ ฝรั่งเศส ออสเตรีย เยอรมนี เนเธอร์แลนด์ ซึ่งผมเคยไปเมื่อนำนมำแล้ว ที่โน่น เขำจะรักษำศิลปะโบรำณกัน ท�ำให้มีรำยได้จำกกำรท่องเที่ยว ปีละจ�ำนวนมำก อเล็กซานเดอร์ แกรห์ม เบลล์ ชำวสก๊อต ผู้ประดิษฐ์ โทรศัพท์ของโลกเมื่อหลำยปีมำแล้ว ช่วยให้ชำวโลกได้มีกำร พูดคุยติดต่อสื่อสำรกัน จนถึงยุคปัจจุบันนี้ที่มีโทรศัพท์ไร้สำย ผ่ำนสัญญำณดำวเทียมกันแล้ว มีเรือ่ งโจ๊กเล่ำอ�ำกันเล่นในวงเหล้ำว่ำ สมัยก่อน แกรห์ม เบลล์ เมื่อเด็กเป็นคนใจเย็นเฉื่อยชำผิดปกติ แม่จึงพำไปหำจิตแพทย์ ได้รับค�ำแนะน�ำจำกหมอว่ำ “โรคใจเย็นนี่ไม่น่าเป็นห่วงหรอก ไว้โตขึน้ แล้วให้แต่งงานก็หายเอง จากคนใจเย็นเดีย๋ วก็เปลีย่ น เป็นคนใจร้อนเองแหละ” แหม...เรือ่ งอย่ำงนีไ้ ม่วำ่ ฝรัง่ ไทย จีน ฯลฯ ชำติพนั ธุไ์ หนๆ ในโลก พอแต่งงำนมีเมียแล้วเหมือนกันทั้งนั้นครับ (แฮ่ม) ได้ มี เ รื่ อ งตลกข� ำ ขั น ...ประวั ติ ศ ำสตร์ ก ำรพิ สู จ น์ พ บอั น เหลือเชื่อว่ำ ประเทศจีนเมื่อนำนนมมำแล้วได้มีกำรขุดอุโมงค์ ลึกลงไปถึงหลำยร้อยเมตร ได้พบร่องรอยซำกสำยโทรศัพท์ โบรำณเก่ำคร่ำ� คร่ำฝังอยูใ่ ต้ดนิ ซึง่ จำกควำมเห็นของนักวิทยำศำสตร์ และนักโบรำณคดี พอจะอนุมำนรูปกำรณ์ได้ว่ำ จีนได้มีกำร ค้นพบโทรศัพท์ที่ใช้สำยเคเบิลใต้ดิน...ก่อนแกรห์ม เบลล์ ซะอีก และยิง่ ไปกว่านัน้ ในอดีตกาล ไทยได้มกี ารขุดลงไปใต้ดนิ ในระดับทีล่ กึ กว่าของจีนซะอีก ปรากฏว่าไม่พบซากสายโทรศัพท์
อะไรเลยซักกะอย่าง จึงเป็นหลักฐานทีพ ่ อจะสันนิษฐานได้ว่า คนไทยสมัยโน้นเคยค้นพบโทรศัพท์ไร้สายมาก่อนใครเพื่อน ตั้งนานแล้ว! ครับ...แค่ตำ� นำนเรือ่ งโทรศัพท์ไร้สำย พีไ่ ทยก็กนิ ขำดไม่แพ้ ชำติใดในโลกแล้ว (โอ้โฮเฮะ) ผมมี เ รื่ อ งเล่ ำ นอกต� ำ รำจำกผู้ ท่ี ค ร่� ำ หวอดในวงกำร เหมืองแร่วำ่ กำรท�ำเหมืองแร่บำ้ นเรำนัน้ นอกจำกจะมีองค์ประกอบ หลักหลำยอย่ำงเหมือนธุรกิจทั่วไป อำทิเช่น เอ็มแรก MONEY เงินทุน เอ็มที่ 2 MAN บุคลำกร เอ็มที่ 3 MANAGEMENT กำรบริหำรจัดกำร และเอ็มที่ 4 MARKET กำรตลำดแล้ว ฯลฯ เอ็มสุดท้ำยที่จะขำดเสียมิได้ในกำรท�ำเหมืองแร่สมัยก่อน คือ M16 ยังไงล่ะครับ ถ้ำขำด M16 แล้วไซร้ มีหวังเหมืองโดนปล้น อยู่ไม่เป็นสุขแน่...เชื่อเหอะ มีค�ำพูดว่ำผีหลอกคนว่ำร้ำยแล้ว แต่คนหลอกคนร้ำย ยิ่งกว่ำ...ผมขอปิดท้ำยเรื่องแปลกๆ ของคนท�ำเหมืองมำเล่ำให้ สนุกเฮฮำ คิดเสียว่ำกำรหัวเรำะท�ำให้ห่ำงไกลจำกโรคประสำท ก็แล้วกันครับ สมั ย ที่ ผู้ จั ด กำรพยุ ง โชค...เป็ น ผู้ จั ด กำรเหมื อ งปิ ล็ อ ก อ�ำเภอทองผำภูมิ จังหวัดกำญจนบุรี มีเหตุกำรณ์ควำมหลัง ครั้งหนึ่ง ที่แกโดนลูกน้องใช้ลูกไม้หลอกต้มซะเปื่อย ลูกพี่ใหญ่ เสียเชิงตำยน้�ำตื้นได้ยังไง? ค่�ำวันหนึ่ง ลูกน้องขี้เมำ 2 คนมำหำแกที่บ้ำนรับรอง ของเหมือง ขี้เมำคนหนึ่งสะกิดบอกให้ข้เี มำอีกคนยืนรออยู่หน้ำ ประตูบ้ำน ส่วนตัวเองเดินโซเซเข้ำไปข้ำงในแล้วพูดฟ้องขึ้นว่ำ “ผู้จัดการ...ผมจะเอาเรื่องไอ้คนที่ยืนหน้าบ้านนั่นให้ได้ บ้ า นพั ก มั น อยู่ ติ ด กั บ บ้ า นผม หมามั น ดุ ม าก เมื่ อ กี้ ผ มจะ เข้าบ้าน หมามันเห่าเอ๋ง...เอ๋ง ท�าท่าจะกัดผม” “เมำมำกละสิมึง หมำอะไรวะเห่ำเอ๋ง...เอ๋ง กูไม่เคยพบ เคยเห็น” “แล้วเห่ำยังไงล่ะ” ขี้เมำถำม ผู้จัดกำรพยุงโชคนึกร�ำคำญเต็มทน จึงตะโกนเสียงดังว่ำ “หมามันก็เห่าโฮ่ง...โฮ่ง สิวะ ไอ้โง่!” พอผู้จัดกำรตะโกนบอกเสียงหมำเห่ำขึ้น ลูกน้องขี้เมำ คนนัน้ พยักหน้ำแสดงอำกำรเข้ำใจ กล่ำวขอบคุณแล้วเดินหันหลัง กลับออกมำนอกบ้ำน พอเจอหน้ำเพือ่ นขีเ้ มำทีค่ อยอยูห่ น้ำบ้ำน จึงเอ่ยพูดขึ้นว่ำ “มึงได้ยินเสียงผู้จัดกำรเห่ำโฮ่ง...โฮ่ง แล้วใช่ไหม มึงต้อง เลี้ยงเหล้ำกูตำมสัญญำ...” เรือ่ งของเรือ่ งคือไอ้ขเ้ี มา 2 คนมันท้าพนันกันว่า ถ้าท�าให้ ผู้จัดการท�าเสียงหมาเห่าได้ อีกคนต้องเป็นคนเลี้ยงเหล้า หลอกอะไรหลอกได้ แต่หลอกกินเหล้าฟรีแบบนี้ใจคอ คิดท�าได้ยังไง...ไม่ไว้หน้ากันเลยไอ้ลูกน้องผีๆ เอ๊ย! “เล่ า เรื่ อ งเหมื อ งแร่ ” ก็ ข อจบแบบยิ้ ม เปื้ อ นหน้ ำ ฮำเฮ แต่เพียงเท่ำนี้...สวัสดีครับ
News สำานักโลจิสติกส์ จัดงานสัมมนาด้านโลจิสติกส์และซัพพลายเชนยิ่งใหญ่ที่สุดแห่งปี เสริมสร้�งขีดคว�มส�ม�รถท�งก�รแข่งขันแก่ผู้ประกอบก�รอุตส�หกรรม
July-August 2017
35
ส� า นั กโลจิ สติก ส์ กรมอุตสาหกรรมพื้นฐานและการ เหมืองแร่ (กพร.) กระทรวงอุตสาหกรรม จัดงานสัมมนาด้าน โลจิสติกส์และซัพพลายเชนแห่งปี “Industrial Supply Chain Logistics Conference 2017” ระหว่ำงวันที่ 24-25 สิงหำคม 2560 ณ ศูนย์ประชุมวำยุภกั ษ์ ชัน้ 2 ศูนย์รำชกำรเฉลิมพระเกียรติ 80 พรรษำ ถนนแจ้งวัฒนะ กรุงเทพฯ เพื่อเผยแพร่นวัตกรรม ทัง้ ทำงเทคโนโลยีและกระบวนกำรบริหำรจัดกำรด้ำนโลจิสติกส์ และซัพพลำยเชนภำคอุตสำหกรรม รวมถึงผลกำรด�ำเนินงำน โครงกำร ประจ�ำปี 2560 ของส�ำนักโลจิสติกส์ กรมอุตสำหกรรม พื้นฐำนและกำรเหมืองแร่ และเพื่อเป็นเวทีรับฟังควำมคิดเห็น และข้ อ เสนอแนะจำกภำคส่ ว นต่ ำ งๆ ทั้ ง หน่ ว ยงำนของรั ฐ ภำคเอกชน ผู้ประกอบกำรทุกประเภททุกขนำด และสถำบัน กำรศึกษำ เพื่อน�ำไปประยุกต์ ปรับเปลี่ยน และปรับปรุงกำร ด�ำเนินงำน เพื่อเป็นกำรเสริมสร้ำงขีดควำมสำมำรถกำรแข่งขัน ของผู้ประกอบกำรภำคอุตสำหกรรมในอนำคตต่อไป
ดวงกมล สุรยิ ฉัตร ผูอ้ ำ� นวยกำรส�ำนักโลจิสติกส์ กล่ำวว่ำ รูปแบบของกำรจัดงำนในปีนี้จะมีควำมแปลกใหม่และทันสมัย กว่ำปีทผ่ี ำ่ นมำ โดยแนวคิดหลักของภำพรวมกำรจัดงำนจะสร้ำง ควำมเข้ำใจในเรือ่ ง Internet of Things (IoT) ซึง่ ถือเป็นกระแส ควำมเปลี่ยนแปลงในระดับโลกที่น่ำสนใจ และสอดคล้องกับ ยุทธศำสตร์ในกำรพัฒนำอุตสำหกรรม 20 ปี ของกระทรวง อุตสำหกรรม ภายในงาน “Industrial Supply Chain Logistics Conference 2017” ประกอบด้วยกิจกรรมทีน่ ำ่ สนใจมำกมำย เริ่มจำกกำรเปิดกิจกรรมด้วยแนวคิดกำรประยุกต์ใช้เทคโนโลยี RFID ปำฐกถำพิเศษ หัวข้อ “ยกระดับศักยภาพอุตสาหกรรม ไทยด้วยบริบท 4.0” โดย ดร.สมชาย หาญหิรญ ั ปลัดกระทรวง อุ ต สาหกรรม และพิ ธี ม อบรางวั ล พั ฒ นาการโลจิ ส ติ ก ส์ อุตสาหกรรมดีเด่น ซึ่งจะมีกำรถ่ำยทอดสัญญำณผ่ำนระบบ CCTV จำกห้องสัมมนำหลักไปยังห้องต่ำงๆ ภำยในงำนอีก จ�ำนวน 5 ห้อง สัมมนำเชิงวิชำกำร จ�ำนวน 6 ห้องต่อวัน โดยวิทยำกรที่มีควำมรู้และประสบกำรณ์ในหัวข้อต่ำงๆ เช่น กำรส่ ง เสริ ม กำรใช้ ร ะบบเทคโนโลยี ส ำรสนเทศกำรจั ด กำร คลังสินค้ำ (WMS) กำรส่งเสริมกำรใช้ระบบเทคโนโลยีสำรสนเทศ กำรวำงแผนทรัพยำกรองค์กร (ERP) รวมทัง้ กำรพัฒนำบุคลำกร ด้ ำ นโลจิ ส ติ ก ส์ แ ละซั พ พลำยเชน โดยผ่ ำ นโครงกำรสร้ ำ ง ที่ปรึกษำด้ำนกำรจัดกำรโลจิสติกสิและโซ่อุปทำน และสร้ำง นักจัดกำรโลจิสติกส์มืออำชีพ เพื่อเพิ่มขีดควำมสำมำรถทำง กำรแข่งขันในภำคอุตสำหกรรม นอกจำกนี้ยังมีกำรประกวด “นวัตกรรมด้านโลจิสติกส์ จากสถาบันการศึกษาสู่ภาคอุตสาหกรรมไทย” เป็นกำรสร้ำง โอกำสและเปิดพืน้ ทีใ่ ห้นกั ศึกษำซึง่ จะเป็นก�ำลังหลักในกำรพัฒนำ ภำคอุ ต สำหกรรมของไทยในอนำคตได้ แ สดงศั ก ยภำพและ ผลงำนด้ำนนวัตกรรมโลจิสติกส์ และกำรออกบูธนวัตกรรม เทคโนโลยี และผลงำนจำกหน่วยงำนต่ำงๆ มำกมำย รวมถึง กำรออกร้ำนจ�ำหน่ำยสินค้ำคุณภำพดีในรำคำโรงงำน
กพร. แจงไม่มีการชะลอพิจารณาประทานบัตร รอ พ.ร.บ.แร่ใหม่
36
July-August 2017
ชี้ตั้งแต่ต้นปี 2560 อนุญ�ตประท�นบัตรไปแล้วม�กกว่� 30 แปลง
ตามที่ปรากฏข่าวว่ากระทรวงอุตสาหกรรมต้องชะลอ การออกใบอนุญาตประทานบัตรเหมืองแร่ต่างๆ เพื่อให้การ ด�าเนินการสอดคล้องกับ พ.ร.บ.แร่ใหม่ ที่จะมีผลบังคับใช้ใน วันที่ 29 สิงหาคม 2560 นั้น สมบูรณ์ ยินดียง่ั ยืน อธิบดีกรมอุตสาหกรรมพืน้ ฐานและ การเหมืองแร่ (กพร.) ชี้แจงว่ำ เนื่องจำก พ.ร.บ.แร่ พ.ศ. 2560 จะเริ่มมีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 29 สิงหำคม 2560 เป็นต้นไป ดังนัน้ ปัจจุบนั กระทรวงอุตสำหกรรมยังคงพิจำรณำกำรอนุญำต ประทำนบัตรเพื่อท�ำเหมืองแร่ทุกชนิดตำมขั้นตอนของระเบียบ และกฎหมำยที่เกี่ยวข้องตำม พ.ร.บ.แร่ พ.ศ. 2510 ฉบับเดิม โดยกำรพิจำรณำเป็นไปด้วยควำมรอบคอบและถูกต้องมำอย่ำง ต่อเนือ่ ง ทัง้ นี้ ตัง้ แต่เดือนมกรำคม 2560 จนถึงปัจจุบนั กระทรวง อุตสำหกรรมได้อนุญำตประทำนบัตรไปแล้วมำกกว่ำ 30 แปลง ทัง้ เหมืองแร่หนิ ปูนเพือ่ อุตสำหกรรมซีเมนต์ หินเพือ่ กำรก่อสร้ำง ถ่ำนหิน และอื่นๆ
กรมอุตสำหกรรมพื้นฐำนและกำรเหมืองแร่ขอยืนยันว่ำ ไม่มกี ำรชะลอหรือเลือกปฏิบตั แิ ต่อย่ำงใด กำรด�ำเนินกำรค�ำขอ ประทำนบั ต รยั ง คงด� ำ เนิ น กำรตำมขั้ น ตอนปกติ โดยมี ก ำร ตรวจสอบข้อมูลด้ำนต่ำงๆ เช่น คุณสมบัติผู้ขอ ผลประโยชน์ ทีร่ ฐั จะได้รบั มำตรกำรและกองทุนต่ำงๆ ทีจ่ ะน�ำไปช่วยพัฒนำ ท้องถิน่ และดูแลสุขภำพประชำชน เป็นต้น เมือ่ เอกสำรหลักฐำน ต่ำงๆ ถูกต้อง ครบถ้วน จึงประมวลเรือ่ งเสนอต่อคณะกรรมกำร ตำมพระรำชบั ญ ญั ติ แ ร่ ซึ่ ง ประกอบด้ ว ยผู้ ท รงคุ ณ วุ ฒิ แ ละ กรรมกำรที่เป็น ผู้แทนจำกหน่วยงำนต่ำงๆ แล้วจึงน�ำเสนอ รัฐมนตรีว่ำกำรกระทรวงอุตสำหกรรมพิจำรณำต่อไป ทั้งนี้ กำรด� ำ เนิ น กำรต่ ำ งๆ มุ่ ง หวั ง ที่ จ ะส่ ง เสริ ม ผู้ ป ระกอบกำร เหมืองแร่ให้สำมำรถประกอบกำรได้อย่ำงต่อเนื่อง เป็นแหล่ง วัตถุดิบให้กับภำคอุตสำหกรรม เพื่อช่วยขับเคลื่อนกำรพัฒนำ ทำงเศรษฐกิจและสังคมได้อย่ำงต่อเนื่องต่อไป
กพร. ประกาศเรื่อง
นโยบ�ยก�รบริห�รจัดก�รแร่ยิปซัมปี 2560
July-August 2017
ตำมทีก่ รมอุตสำหกรรมพืน้ ฐำนและกำรเหมืองแร่ (กพร.) ได้ดำ� เนินนโยบำย กำรบริหำรจัดกำรแร่ยิปซัม เพื่อให้เป็นไปตำมมติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 20 กรกฎำคม 2536 และวันที่ 5 เมษำยน 2537 นั้น กรมอุตสำหกรรมพื้นฐำนและกำรเหมืองแร่ (กพร.) ได้ตระหนักถึงควำม ส�ำคัญในกำรบริหำรจัดกำรแร่ยปิ ซัม และจำกกำรเฝ้ำระวังกำรส่งออกตรวจสอบ สถำนกำรณ์แร่ยิปซัมตลอดปี 2559 จึงได้ก�ำหนดนโยบำยกำรบริหำรจัดกำร แร่ยิปซัมปี 2560 ให้สอดคล้องกับมติคณะรัฐมนตรีดังกล่ำวข้ำงต้น ดังนี้ 1. กำรจัดสรรโควตำส่งออกแร่ยิปซัมโดยรวมของปี 2560 ปริมำณ 6.5 ล้ำนเมตริกตัน โดยกรมอุตสำหกรรมพื้นฐำนและกำรเหมืองแร่จะไม่จัดสรร โควตำให้แก่ผถู้ อื ประทำนบัตรเป็นรำยแปลง แต่จะจัดสรรให้เฉพำะประทำนบัตร แร่ยิปซัมที่เปิดกำรท�ำเหมือง มีควำมพร้อมในกำรผลิต และมีปริมำณส�ำรองแร่ เพียงพอ 2. กรณีปริมำณกำรส่งออกแร่ยิปซัมโดยรวมครบตำมจ�ำนวนโควตำที่ได้ จัดสรรไว้ตำมข้อ 1 แต่ผู้ประกอบกำรมีควำมประสงค์จะขอโควตำส่งออก แร่ยปิ ซัมเพิม่ เติม กรมอุตสำหกรรมพืน้ ฐำนและกำรเหมืองแร่จะพิจำรณำจัดสรร โควตำเพิ่มเติมให้โดยมีเงื่อนไข ดังนี้
2.1 ผู้ประกอบกำรที่สำมำรถน�ำแร่ยิปซัม สั ง เครำะห์ ไ ปจ� ำ หน่ ำ ยให้ กั บ ผู้ ใ ช้ แ ร่ ภ ำยใน ประเทศหรือเพื่อกำรส่งออก ส�ำหรับแร่ยิปซัม สั ง เครำะห์ ทุ ก ๆ 1 เมตริ ก ตั น จะได้ รั บ กำร จั ด สรรโควตำส่ ง ออกแร่ ยิ ป ซั ม เพิ่ ม เติ ม 10 เมตริกตัน 2.2 ผู้ประกอบกำรที่สำมำรถจ�ำหน่ำยแร่ ยิปซัมให้กบั ผูใ้ ช้แร่ยปิ ซัมเพือ่ อุตสำหกรรมภำยใน ประเทศ ยกเว้นอุตสำหกรรมปูนซีเมนต์และ ยิปซัมบอร์ด ส�ำหรับแร่ยปิ ซัมทุกๆ 5 เมตริกตัน จะได้ รั บ กำรจั ด สรรโควตำส่ ง ออกแร่ ยิ ป ซั ม เพิ่มเติม 1 เมตริกตัน 2.3 กรณีผปู้ ระกอบกำรไม่สำมำรถปฏิบตั ิ ตำมข้อ 2.1 หรือข้อ 2.2 ให้เสนอค่ำตอบแทน เพื่อประโยชน์แก่รัฐส�ำหรับกำรจัดสรรปริมำณ กำรส่งออกแร่ยิปซัมเพิ่มเติมในอัตรำ 27 บำท ต่อเมตริกตัน 2.4 เมื่ อ เริ่ ม ใช้ โ ควตำส่ ง ออกแร่ ยิ ป ซั ม เพิ่มเติมแล้ว กำรเวนคืนใบอนุญำตส่งออกแร่ ยิปซัมเพื่อขอใบอนุญำตใหม่ ต้องเป็นไปตำม ข้อ 2.1 หรือข้อ 2.2 หรือข้อ 2.3 ทั้งนี้ กำร เวนคืนใบอนุญำตส่งออกแร่ยิปซัมที่ได้รับกำร จัดสรรโควตำเพิ่มเติม ผู้ประกอบกำรจะไม่ได้ รับค่ำตอบแทนเพื่อประโยชน์แก่รัฐคืน 3. รำคำส่งออกแร่ยิปซัมขั้นต่�ำเพื่อใช้เป็น เกณฑ์ประเมินในกำรเรียกเก็บค่ำภำคหลวงแร่ ในปี 2560 ที่ 18.50 เหรียญสหรัฐต่อเมตริกตัน โดยกรมอุตสำหกรรมพื้นฐำนและกำรเหมืองแร่ จะพิ จ ำรณำรำคำส่ ง ออกแร่ ยิ ป ซั ม ขั้ น ต่� ำ และ อัตรำค่ำภำคหลวงแร่ให้มีควำมเหมำะสมและ สอดคล้องกับสถำนกำรณ์ต่อไป
37
แนะนำาผลิตภัณฑ์
“SiteControl”
ระบบควบคุมเครื่องจักรอัจฉริยะ “SiteControl” ระบบควบคุมเครื่องจักรอัจฉริยะที่ CASE®CONSTRUCTION ได้พัฒนำร่วมกับ “Leica Geosystems” ผู้น�ำเทคโนโลยีด้ำนธรณีระดับโลก เพื่อ สนับสนุนกำรท�ำงำนของเครื่องจักรให้มีควำมแม่นย�ำและ สมบูรณ์แบบยิ่งขึ้น หน้ำจอที่ติดตั้งในห้องคนขับ จะแสดง ข้อมูลแนะน�ำแนวทำงกำรขุดดิน อีกทั้งล�ำโพงยังส่งเสียง เพือ่ ให้ผปู้ ฏิบตั งิ ำนทรำบถึงสถำนะกำรท�ำงำน ขุด/เติมดิน โดยไม่จ�ำเป็นต้องดูที่หน้ำจอ ช่วยให้ผู้ปฏิบัติงำนสำมำรถ ท�ำงำนได้อย่ำงง่ำยดำยและรวดเร็ว ตอบโจทย์กำรขุดดิน อย่ำงมีประสิทธิภำพ แข็งแรงทนทำน แม่นย�ำและใช้งำน ง่ำย เรียนรู้ได้อย่ำงรวดเร็ว ลดค่ำใช้จ่ำยน้�ำมันเชื้อเพลิง และลดกำรขุดดินเกินจ�ำเป็น นอกจำกนี้ ยั ง สำมำรถติ ด ตั้ ง ได้ อ ย่ ำ งรวดเร็ ว และ สำมำรถย้ำยไปติดตั้งกับเครื่องจักรอื่นได้อย่ำงง่ำยดำย สำมำรถชดเชยกำรสึกหรอของเล็บขุดดิน ช่วยให้รักษำ ควำมแม่นย�ำและคุณภำพงำนขุด และใช้กำรวัดที่ง่ำยดำย เพียงครั้งเดียว
สอบถามรายละเอียดได้ท่ี บริษทั วัตคินสัน คอนสตรัคชัน่ อิควิปเมนท์ จำากัด โทรศัพท์ : 02-002-6040 หรือเยี่ยมชม เว็บไซต์ได้ที่ http://www.watkinson.co.th
รถกระเช้�ไฟฟ้�ข�กรรไกร
38
July-August 2017
(Scissor Lifts) แบบระบบไฟฟ้า และระบบเครื่องยนต์
บริ ษั ท ยู ไ นเต็ ด มอเตอร์ เ วิ ก ส์ (สยาม) จ� า กั ด (มหาชน) หรือ UMWS ผูน้ ำ� ตลำดอุปกรณ์ขนถ่ำยล�ำเลียง สิ น ค้ ำ และเครื่ อ งจั ก รกล ซึ่ ง ได้ รั บ แต่ ง ตั้ ง จำก บริ ษั ท เจแอลจี อินดัสทรีส์ อิงก์ ให้เป็นผู้จัดจ�ำหน่ำยผลิตภัณฑ์ เจแอลจี อ ย่ ำ งเป็ น ทำงกำรในประเทศไทย แนะน� ำ รถกระเช้าไฟฟ้าขากรรไกร (Scissor Lifts) ซึ่งท�ำงำนได้ ต่อเนื่องยำวนำนอย่ำงมีประสิทธิภำพและรวดเร็วกว่ำ เหมำะส�ำหรับงำนก่อสร้ำงภำยในและภำยนอกอำคำร หรืองำนซ่อมบ�ำรุง มีให้เลือกทั้งระบบไฟฟ้าและระบบ เครื่องยนต์ โดยระบบเครื่องยนต์สำมำรถรับน้�ำหนักได้ มำกขึ้น และแพลตฟอร์มที่ขยำยออกขึ้นได้ เหมำะกับงำน ภำยนอกอำคำรที่มีพื้นผิวขรุขระ ส่วนระบบไฟฟ้า ระบบ ขับเคลื่อนไฟฟ้ำให้อำยุกำรใช้งำนของแบตเตอรี่ยำวนำน ต่อเนื่องขึ้นเป็น 2 เท่ำส�ำหรับระบบขับเคลื่อนไฮดรอลิก
มีให้เลือก 6 รุ่น ทั้งหมด 12 โมเดล ซึ่งจะช่วยตอบโจทย์ระดับ ควำมสูงหน้ำงำนและควำมสำมำรถในกำรรับน้�ำหนักแตกต่ำง กันไป สอบถามรายละเอี ยดเพิ่ ม เติ ม ได้ ที่ บริ ษัท ยูไนเต็ด มอเตอร์เวิกส์ (สยาม) จำากัด (มหาชน) โทรศัพท์ 02-533-8051 หรือเยี่ยมชมเว็บไซต์ได้ที่ http://www.umwsiam.com