NUMMER 1 2013
UITGAVE VAN KUNSTENISRAËL EEN ONAFHANKELIJKE STICHTING DIE ZICH INZET VOOR CULTURELE PROJECTEN UIT ISRAËL DIE IN NEDERLAND GEPRESENTEERD WORDEN IN SAMENWERKING MET (CULTURELE) PARTNERS.
PAGINA 4 KEN GOULD OVER DE MISSIE EN VISIE
PAGINA 12 MET HET CENTRAAL MUSEUM MEE OP KUNSTREIS
PAGINA 14 VIER KEER AANSTORMEND TALENTEN
PAGINA 16 ELS SWAAB: ‘GEEN ENKEL POLITIEK OOGMERK’
PAGINA 2
Directeur Ken Gould over de missie van KUNSTENISRAËL.
PAGINA 4
COLOFON
COLOFON DIT IS DE EERSTE EDITIE VAN HET KUNSTENISRAËL-MAGAZINE COÖRDINATIE EN REDACTIE: MARTIN HENDRIKSMA
Onmisbaar Vier beneficiënten over de meerwaarde van ondersteuning.
FOTOGRAFIE: GEERT SNOEIJER E.A.
PAGINA 8
VORMGEVING: MICHIEL VAN DER VELDEN FIELDSIGN MARCO HUITENGA COOTH DESIGN
Levensles Hoe een Israëlische kunstverkenningsreis het Centraal Museum veranderde.
VERANTWOORDELIJK UITGEVER: KEN GOULD/KUNSTENISRAËL CONTACTGEGEVENS: STICHTING NFIC NIEUWE UILENBURGERSTRAAT 91 1011 LM AMSTERDAM TELEFOON: 020-7857647 OFFICE@KUNSTENISRAEL.NL WWW.KUNSTENISRAËL.NL DRUKWERK: NEW ENERGY DRUKWERK - VIANEN COVERBEELD: GIL YEFMAN: ‘MEDUSA’ FOTO: RONA YEFMAN
PAGINA 12 Tips! Welke Israëlische kunstenaars bestormen straks onze podia?
PAGINA 14
© APRIL 2013
Ambassadeur Haim Divon had zelf KUNSTENISRAËL willen oprichten.
PAGINA 15 EN VERDER: PAGINA 7
Op kantoor in de Uilenburgersjoel PAGINA 11
Ruthi Helbitz Cohen PAGINA 16 gepubliceerde projecten
Hoe monitort Els Swaab? PAGINA 18
Dankwoord Lijst met
Een succesvol initiatief Nederlanders verrijken met kunst en cultuur uit Israël, dat is in kort bestek de missie van het in 2011 opgerichte cultuurfonds KUNSTENISRAËL. Het is een succesvol initiatief dat de afgelopen anderhalf jaar al tal van culturele activiteiten heeft kunnen ondersteunen, zowel financieel als publicitair. In een groot aantal gevallen heeft de steun van KUNSTENSRAËL een doorslaggevende impuls kunnen geven aan een festival, een expositie of een voorstelling. Met dit eerste magazine slaan we onze vleugels verder uit. Het zet de schijnwerper op vier van de circa vijftig activiteiten waaraan we als fonds hebben bijgedragen, zoals het filmfestival Filmisreal en de spraakmakende video-installatie van Yael Bartana in het Van Abbemuseum. We voeren u als lezer mee met de kunstverkenningsreis door Israël van Edwin Jacobs, directeur van het Centraal Museum. Een reis die zijn blik op de wereld en de maatschappelijke rol van een museum voorgoed zou veranderen. En onze scout in Israël, Tal Yahas, selecteerde een viertal Israëlische kunstenaars en artiesten waarvan ze vermoedt dat die de komende jaren de internationale podia zullen gaan bestormen. Ons doel is daarbij om de enorme diversiteit van de Israëlische cultuur over het voetlicht te brengen. Een aanbod dat het waard is op grote schaal te worden ontdekt en omarmd. ‘Zoals ik intens kan genieten van het cultuuraanbod in Nederland, zo wil ik graag mijn Nederlandse vrienden uitnodigen om kennis te maken met de kwaliteit en diversiteit van de Israëlische cultuur’, zegt Haim Divon, Israëlisch ambassadeur in Nederland, elders in dit magazine. Om te beginnen legt Ken Gould, directeur van KUNSTENISRAËL, op de eerstvolgende pagina’s zijn doelstellingen en zijn drijfveren bloot. ‘Uit eigen ervaring weet ik dat als je eenmaal verknocht bent aan Israëlische kunst, je er nooit meer van afkomt’, merkt hij op. Woorden waar ik mij van harte bij aansluit. Als lezer bent u gewaarschuwd. Els H. Swaab bestuursvoorzitter KUNSTENISRAËL FOTO: GEERT SNOEIJER
VOORWOORD
PAGINA 3
‘WE KUNNEN EEN DOORSLAGGEVENDE IMPULS GEVEN’
PAGINA 4
‘Wij kunnen een doorslaggevende ‘Eindelijk is dat diverse impuls gebundeld geven’ en aanbod inzichtelijk gemaakt.’
FOTO’S: GEERT SNOEIJER
PAGINA 5
‘KUNST IS HÉT MIDDEL OM CULTUURVERSCHILLEN TE OVERBRUGGEN’
INTERVIEW
Ken Gould
‘ Geweldig om zo’n initiatief te mogen leiden’ Bijna niemand weet het, maar het spectrum van de Israëlische kunst is net zo breed en divers als de Israëlische samenleving. Hoe breng je die veelkleurigheid in Nederland over het voetlicht? Ken Gould, directeur van KUNSTENISRAËL, over zijn missie. ‘De beeldende kunst was voor mij een waanzinnige openbaring.’ ‘Internationaal gezien behoren veel Israëlische kunstenaars tot de wereldtop’, stelt Ken Gould. ‘Alleen is er bijna niemand in Nederland die dat weet. Pers en publiek leggen als het om Israël gaat al snel de link met politieke en religieuze conflicten. En dan hebben ze er vaak meteen geen zin meer in.’ Een licht accent verraadt zijn Amerikaanse afkomst. In 1995 kwam Gould naar Amsterdam, waar hij zich na twee jaar studie aan het conservatorium vestigde als professioneel zanger (bariton). Later werd Gould directeur van het Internationaal Joods Muziekfestival. En sinds september 2011 geeft hij leiding aan een nieuw
fonds om de Israëlische kunst en cultuur beter aan het Nederlandse publiek te presenteren: KUNSTENISRAËL. ‘Ik vond het direct een sympathiek initiatief’, verklaart Gould achteraf zijn sollicitatie. ’De stichting Levi Lassen wilde met dit fonds de diversiteit van de Israëlische kunst over het voetlicht brengen. Dus niet alleen de joodse cultuur, maar ook Arabisch getinte en nietreligieuze kunst. Zonder te letten op politieke voorkeuren. Het spectrum van de Israëlische kunst is net zo breed en divers als de Israëlische samenleving. En kunst is het middel bij uitstek om die cultuurverschillen te overbruggen.’
Gould vertelt over het aanvankelijke plan om een Maison Descartes-achtig promotiecentrum voor Israëlische cultuur op te zetten. ‘Na gesprekken met verschillende stakeholders vonden we het nuttiger om initiatiefnemers door heel Nederland te ondersteunen’, vertelt Gould. ‘Dan zou je immers een veel groter gebied met Israëlische kunst en cultuur kunnen bestrijken.’ Om het bestaande aanbod in kaart te brengen, trok Gould een medewerker aan die het internet afstruinde op projecten van Israëlische kunstenaars. ‘Daarnaast hebben we een groot aantal culturele instanties verzocht ons op de hoogte te houden van hun aanbod.’ Uit al die agenda’s selecteerde KUNSTENISRAËL het werk van Israëlische kunstenaars, schrijvers, musici en theatermakers. Vervolgens werd dat gepromoot via een maandelijkse nieuwsbrief. ‘Al snel hadden we drieduizend abonnees’, vertelt Gould. ‘Inmiddels zijn we de tienduizend voorbij. In een korte tijd is het gelukt onze organisatie op de kaart te zetten. De abonnees zijn erg enthousiast. Eindelijk is dat diverse aanbod gebundeld en inzichtelijk gemaakt.’
Hoe breed die Israëlische cultuur is, ondervond Gould aan den lijve. ‘Ja, het verbaasde me hoeveel er hier al gebeurt, ook zonder onze steun. Tegelijkertijd zie je dat door de overheidsbezuinigingen op cultuur veel projecten in Nederland minder makkelijk van de grond komen. Wij kunnen er dan een doorslaggevende impuls aan geven.’ KUNSTENISRAËL ondersteunt Israëlische kunst, ongeacht waar de kunstenaars wonen of werken. ‘Natuurlijk hebben diegenen die al in Nederland verblijven een voorsprong’, zegt Gould. ‘Dan hoeven we immers geen reiskosten te betalen. Tegelijkertijd willen we juist de diversiteit benadrukken. Dat betekent ook dat we geregeld extra moeite doen om kunstenaars, musici of theatergroepen vanuit Israël hierheen te halen.’ FOTO: JOS WESDIJK
KUNSTWERK LAURA BEHAR
PAGINA 6
Om een goede selectie mogelijk te maken, stelde Gould een scout aan die de culturele ontwikkelingen in Israël op de voet volgt. ‘Zij voedt ons met ideeën, houdt de vinger aan de pols. Zelf wist ik redelijk wat van Israëlische muziek, maar op andere gebieden bleek ik een nieuwkomer. Inmiddels ben ik vier keer naar Israël afgereisd. Vooral de beeldende kunst was voor mij een waanzinnige openbaring. Diverse kunstenaars van wereldkwaliteit hebben inmiddels dankzij KUNSTENISRAËL tentoonstellingen gehad in het Van Abbemuseum, bij Beelden aan Zee en in Arti et Amicitiae. Plannen met andere grote musea zijn in de maak.’ Gould onderscheidt twee primaire functies voor zijn fonds: eerst de financiële en vervolgens de publicitaire ondersteuning van Israëlische kunstenaars. ‘Gaandeweg is daar nog de netwerkfunctie bijgekomen.’ Hij geeft een voorbeeld: ‘Op onze Facebookpagina in Israël hebben we een Nederlands dansfestival aangekondigd met open inschrijving. Vervolgens werden ze overspoeld door Israëlische ensembles. Kijk, dat is precies wat we willen.’ Speciaal voor de decisionmakers binnen de culturele wereld ontwikkelde Gould een programma van culturele verkenningsreizen naar Israël, vooral op het gebied van de beeldende kunst. ‘Directeur Edwin Jacobs van het Centraal Museum in Utrecht is al eens mee geweest. Binnenkort gaat een conservator van het Stedelijk Museum op pad voor een verkenningsreis over Israëlische fotografie en videokunst.’ Het is een investering voor decennia, verzekert Gould. Lachend: ‘Uit eigen ervaring weet ik dat als je eenmaal verknocht bent aan Israëlische kunst, je er nooit meer van afkomt.’
‘WE DRAGEN BIJ AAN EEN NIEUW BEELD VAN ISRAËLISCHE KUNST’
Hij gaat voor naar een door hem aangekocht kunstwerk van Laura Behar dat zijn woonkamer opsiert. ‘Ze exposeert nu papieren kunstwerken in Museum Meermanno, gemaakt van planten uit de Negev. Een andere kunstenaar, Jack Jano, werkt met staal. Bij een van de kunstverkenningsreizen bezochten we zijn studio, een rommelige garage vlak onder de grens met Libanon.’ Gould merkt dat de reizen sterk bijdragen aan het begrip voor de kunstenaar en diens werk. ‘Pas als je de omgeving ziet waaruit het werk ontstaat, kun je de lading ervan goed doorgronden.’ Inmiddels is hij bijna anderhalf jaar directeur van KUNSTENISRAËL. Waarop is hij het meest trots? ‘We hebben tientallen projecten financieel kunnen ondersteunen en honderden publicitair’, begint Gould. ‘Als ik dan denk aan de tienduizend mensen die Funk’n’stein hebben zien optreden op het Dunya Festival of aan de spraakmakende tentoonstelling van Ronit Eden in Arti over gender… Ja, dan draag je als organisatie echt bij aan een ander, nieuw beeld van Israëlische kunst. Maar met evenveel plezier kijk ik terug op de Joodse Literatuurdag van WIZO, een vrouwenorganisatie die een joodse literatuurprijs heeft opgezet. Mede dankzij onze subsidie kon de Israëlische winnaar een paar dagen naar Amsterdam komen, wat veel pers heeft gegenereerd. Met de hulp van nieuwe partners en donateurs verwacht Gould dat KUNSTENISRAËL de komende jaren verder kan doorgroeien. ‘We zijn net in de sfeervolle Uilenburger Synagoge getrokken’, zegt hij. ‘Tot nu toe hebben we alleen projecten van derden ondersteund, maar ons nieuwe onderkomen biedt ons nu ook de mogelijkheid om zelf
Van docent wiskunde tot operazanger Ken Gould (Hollywood, 1962) zette in de Verenigde Staten als 15-jarige zijn eigen reclamebureau op en was makelaar en wiskundedocent voor hij in 1995 de overstap maakte naar Amsterdam. Hij studeerde barokmuziek bij Max van Egmond op het Sweelinck Conservatorium en trad als professioneel (opera-) zanger onder meer op bij het Festival Oude Muziek in Utrecht en op muziekfestivals in Oostenrijk en Portugal. Met zijn solo programma Barokke Buitenbeentjes maakte hij in 2005 zijn debuut in het Concertgebouw. In 2007 werd Gould directeur van het Internationaal Joods Muziekfestival. Sinds mei 2011 voert hij de leiding bij KUNSTENISRAËL. Daarnaast is Gould voorzanger bij de Liberale Joodse Gemeente in Den Haag.
projecten te initiëren. Wij zijn al begonnen met het programmeren van een reeks concerten. Volgend jaar willen we een landelijke tournee voor Israëlische ensembles door Nederland gaan organiseren.’ Zo moet het achterliggende streven van KUNSTENISRAËL verder gestalte krijgen: dat Nederlanders bij het woord Israël
niet automatisch aan conflict denken maar ook - en vooral - aan kunst. Een hele opgave, beseft Gould. ‘Het zal ook niet in twee, drie jaar lukken. Maar toch: we zijn twee piepkleine landen, allebei met een enorme culturele traditie. Die landen hebben veel meer met elkaar gemeen dan men denkt. Het is aan ons om iedereen daarvan te overtuigen.’
helpt… WILT U ALS VRIJWILLIGER BIJDRAGEN AAN ONZE ACTIVITEITEN? NEEM CONTACT MET ONS OP VIA TEL. 020-7857647.
PAGINA 7
FOTO: SETH CARNILL
presenteert… De Uilenburger Synagoge, om de hoek van het Rembrandthuis in Amsterdam, is sinds kort de werkplek van KUNSTENISRAËL. Hier wordt dagelijks hard gewerkt aan de ondersteuning van Israëlische artiesten in Nederland. Vanaf voorjaar 2013 is de sfeervolle sjoel ook het decor van een serie concerten die KUNSTENISRAËL zelf initieert. Later in 2013 breidt deze serie zich uit naar locaties in de Amsterdamse stadsdelen Oost, Zuid en West, en naar de synagogen van Maastricht, Delft en Groningen. Zo maakt KUNSTENISRAËL het mogelijk voor Israëlische muziekensembles, die al elders in het land zijn geboekt, om zich aan het breedst mogelijke publiek te presenteren. Kijk voor de laatste informatie op onze online agenda: kunstenisrael.nl/agenda.
PAGINA 8
‘ZE SPEELDEN EEN UITVERKOCHT PARADISO PLAT’
Onmisbare partner Een breed scala aan kunstenaars, kunstinstellingen, festivals en culturele organisaties doet geregeld een beroep op KUNSTENISRAËL. Vier van hen aan het woord. ‘Met hun uitgebreide netwerk wisten ze de aandacht op onze expositie te vestigen, tot in Israël aan toe.’
‘Tienduizend man aan het springen’ ‘Twee jaar geleden werd ik uitgenodigd voor een internationaal jazzfestival in Israël’, vertelt Mike Bindraban van muziekimpresariaat The Good Music Company. ‘De optredende artiesten overrompelden mij door hun kwaliteit, muzikaliteit en het besef van de historische traditie waar zij deel van uitmaken. In Israël waren ze al beroemd, maar in het buitenland kregen ze nog lang niet de exposure die ze verdienden.’ ‘We hebben toen een aantal bands gecontracteerd en naar Nederland gehaald. Dat is prima gelukt. De tienkoppige funkband Funk’n’stein stond meteen op het hoofdpodium van het Dunya-festival, met tienduizend man publiek voor hen aan het springen. Eerder dat weekend speelden ze een uitverkocht Paradiso plat. Ook het eerste optreden van het Omer Klein Trio in het Bimhuis sloeg hier aan.’ ‘Om dergelijke artiesten een tournee in Nederland te kunnen bieden, heb je sponsoren en subsidiënten nodig. Toen kwamen we ook bij KUNSTENISRAËL terecht. Het klikte meteen. Ze subsidiëren ons op projectbasis en stelden meteen hun hele netwerk beschikbaar. Zo kun je een stuk makkelijker het Israëlische en Joodse publiek bereiken. En een dergelijke samenwerking heeft ook z’n spin-off op relaties met andere partijen, waaronder de Israëlische ambassade. We werken inmiddels zelfs samen met de gemeente Tel Aviv en met allerlei andere partijen in Israël.’ FUNKBAND FUNK’N’STEIN
GESPONSORDE PROJECTEN BEELDENDE KUNST GIL YEFMAN, MIRIT COHEN CASPI, ITAMAR GILBOA THE GATEWATCHER ARTI ET AMICITIAE, AMSTERDAM SCHEVENINGEN
RUTHI HELBITZ COHEN THE SPIDER’S STRATEGY BEELDEN AAN ZEE,
AVI KRITSMAN, BARAK BRINKER, FATMA SHANNAN, NIR ADONI, NIRIT GUR KARBI, VERDE AHARONOVIT ONGEKEND YOUNG MASTERS ART, ROTTERDAM
ALL IS WELL VAN ABBE MUSEUM/MAXIMA ZIEKENHUIS, EINDHOVEN BIËNNALE MUSEUM MEERMANNO, DEN HAAG
ALON LEVIN SHAPESHIFTING CASTRUM PEREGRINI, AMSTERDAM
IDAN HAYOSH CHESS RIJKSAKADEMIE, AMSTERDAM
AYA BEN RON
LAURA BEHAR INTERNATIONALE PAPIER
EFRAT ZAHAVI DICHTKUNSTKRANT ART, ROTTERDAM
DANS NIR DE WOLFF, HAYTHAM SAFIA, ARKADI ZAIDES DANCING ON THE EDGE FESTIVAL BRAKKE GROND & DE BALIE, AMSTERDAM - THEATER KIKKER, UTRECHT - KORZO, DEN HAAG ROTTERDAMSE SCHOUWBURG, GRAND THEATER, GRONINGEN
EFRAT LEVY, ALEXANDER GERSHBERG BOLLWERKLAB MELKWEG, AMSTEDAM - GRAND THEATER, GRONINGEN
ZAIDES LAND-RESEARCH / JULIDANS THEATER BELLEVUE, AMSTERDAM
LILACH LIVNE MONDAY, LARISSA - THE PRACTICE OF SAVING FRINGE FESTIVAL, AMSTERDAM
RONI HAVER MIDNIGHT RISING STADSSCHOUWBURGEN, AMSTERDAM, UTRECHT, ROTTERDAM EN GRONINGEN
ARKADI
GUY WEIZMAN,
PAGINA 9
‘Samenwerking tussen Joden en Arabieren’ ‘Het theateraanbod in Israël lijkt behoorlijk op de westerse podiumkunst zoals wij die hier kennen’, zegt Gary Feingold. ‘Het is groot, divers en kwalitatief goed ontwikkeld. Maar dat is vaak niet wat wij zoeken.’ Feingold is directeur van het tweejaarlijkse, multidisciplinaire festival Dancing on the Edge, voor theatermakers en filmers uit het MiddenOosten en Noord-Afrika. ‘We zoeken stukken die commentaar geven op de samenleving. Een bewegingsexperiment of een liefdesverklaring voor een land past niet in ons concept. Omdat wij ook met de Arabische wereld en met Iran werken, willen wij niet worden gesubsidieerd
door de Israëlische regering. Dat zou voor de andere festivaldeelnemers te gevoelig liggen. KUNSTENISRAËL is geheel onafhankelijk van de regering en het mooie, vind ik, is dat zij ook openstaan voor andere stemmen uit Israël.´ ´Wij programmeren veel Israëlische voorstellingen met een Arabisch element. Daar hebben zij ons met subsidie goed mee geholpen. Een voorbeeld is het Akko Theater Center dat we graag voor ons festival wilden uitnodigen. Het is een organisatie die samenwerking tussen Joden en Arabieren heel belangrijk vindt. Met dank aan KUNSTENISRAËL hebben we ze nu al twee keer op ons festival kunnen presenteren.’
NIR DE VOLFF EN FOUAD MOHAMED: ‘COME AS YOU ARE’
‘Geen politieke of religieuze agenda’ ‘Cinema leeft enorm in Israël’, vertelt Daphna Plaschkes. ‘Er zijn meer dan tien filmscholen. Het laatste decennium is de Israëlische cinema ook internationaal vooruitgeschoten. Regisseurs als Samuel Maoz en Eran Kolirin winnen nu prijzen op de internationale festivals.’ Het jaarlijkse festival Filmisreal, waarvan Plaschkes directeur is, haalde nu al vijf keer de meest bijzondere nieuwe documentaires en fictiefilms naar Nederland. ‘De focus is puur op film’, zegt Plaschkes. ‘We hebben geen politieke of religieuze agenda, maar kijken naar de artistieke kwaliteit en de actualiteit. De Israëlische film begon ooit met veel propaganda en wat-heb-ikhet-moeilijk-met-mezelf-films. Pas de laatste tijd zie je een volwassen cinemacultuur ontstaan, gevoed door sterk uiteenlopende verhalen die de regisseurs presenteren.’ RAMA BURSHTEIN: ‘FILL THE VOID’
‘De diversiteit en kwaliteit ervan vallen in de smaak bij het Nederlandse publiek. Bij Filmisreal gaan we ingewikkelde films niet uit de weg. Integendeel. Documentaires die kritisch zijn of moeilijke onderwerpen aansnijden, vertonen wij juist om daar vervolgens in alle vrijheid met elkaar over te spreken. Ook in de vorm van nagesprekken met regisseurs. KUNSTENISRAËL helpt ons bij onze verdere ontwikkeling. Bezoekers die een film hadden gemist, vroegen of we niet ook door het jaar heen vertoningen konden organiseren. Dat doen we nu maandelijks onder de noemer Filmisreal Beyond the Fest. Het loopt erg goed. Maar, zeg ik in alle eerlijkheid, dat hadden we niet kunnen doen zonder de financiële steun van KUNSTENISRAËL.’
GESPONSORDE PROJECTEN FILM / VIDEO / FOTOGRAFIE MICHAEL BLUM ORIENTAL DREAM WITTE DE WITH, ROTTERDAM BE STUNNED VAN ABBEMUSEUM, EINDHOVEN
SHELLY KLING, KEREN LEVI INSIDE ENVELOPES CINEDANS/EYE, AMSTERDAM
DIVERSE FILMMAKERS FILMISREAL KETELHUIS, CREA, EN LJG, AMSTERDAM - LANTAREN VENSTER, ROTTERDAM - FILMHUIS, DEN HAAG ISRAEL RTV NOORD-HOLLAND EN AT5
YAEL BARTANA AND EUROPE WILL
CHAJA HERTOG, NIR NADLER NATION FOR TWO NEDERLANDS FILM FESTIVAL, UTRECHT - INTERNATIONAL FILM FESTIVAL, ROTTERDAM SHAUL KESSLASSI HET ANDERE GEZICHT VAN
YAEL BRANDT, ORIT ISHAY, OMRI BAREL, MICHA SIMHON, LEA GOLD HOLTERMAN, GUY YITZHAKI, GASTON ZVI ICKOWICZ, EYAL LANDESMAN,
ELAD BRAMI, DUDU AMOYAL, DAFNA GROSSMAN, ASAF ELBOHER FOTOBIËNNIALE GRID HARBOUR CLUB, AMSTERDAM
KUNSTVERKENNINGSREIS ADAM KLEINMAN WITTE DE WITT, ROTTERDAM FEMKE LUTGERINK FOTODOK, UTRECHT MUSEUM, UTRECHT
ANNIE FLETCHER VAN ABBE MUSEUM, EINDHOVEN
HENDRIK FOLKERTS STEDELIJK MUSEUM, AMSTERDAM
BAS VROEGE PARADOX, EDAM
EDWIN JACOBS CENTRAAL MUSEUM, UTRECHT
HRIPSIMÉ VISSER STEDELIJK MUSEUM, AMSTERDAM
YVONNE PLOUM ARMANDO
PAGINA 10
‘BIJ ONS DRAAIT HET NIET OM L’ART POUR L’ART’
AYA BEN RON: ‘ALL IS WELL’ YAEL BARTANA: ‘…AND EUROPE WILL BE STUNNED’
‘De beste contacten met Israël’ ‘Een van onze conservatoren komt uit Israël’, vertelt Charles Esche, directeur van het Van Abbemuseum. ‘Ook hebben wij ruime ervaring met een Israëlische experience designer en een vormgever. Ik denk dat wij van alle Nederlandse musea de beste contacten in Israël hebben.’ Toch maakt zijn Eindhovense museum graag gebruik van de diensten van KUNSTENISRAËL. Het Van Abbe legt volgens Esche de nadruk op geëngageerde kunst. ‘Bij ons draait het niet om l’art pour l’art, maar om kunstenaars die in hun werk verbanden leggen met de maatschappij. Dat kan zowel lokaal als internationaal zijn.’ In dat laatste kader bezocht Esche in het verleden zowel Israël als de Palestijnse gebieden. ‘Ik ben
redelijk op de hoogte van de ontwikkelingen daar. Voor mij staat het conflict tussen Israël en Palestijnen niet op zich, maar in de kern juist symbool voor veel andere religieuze of politieke conflicten in de wereld. Daarom zijn we als museum geïnteresseerd in kunstenaars die in hun werk aan de dilemma’s van de Israëlische samenleving uiting geven.’ Zo kwamen Esche en zijn staf ook Yael Bartana op het spoor. De Israëlisch-Nederlandse videokunstenaar volgt in The Polish Trilogy de belevenissen van de Jewish Renaissance Movement, een Poolse beweging die pleit voor de terugkeer van 3,3 miljoen Joden naar hun vaderland Polen. Het opzienbarende trio films
zit vol verhalen over de Israëlische kolonisten, zionistische dromen, antisemitisme, de Holocaust en het Palestijnse recht op terugkeer. De eerste solotentoonstelling van Bartana, waar de films te zien waren, werd vorig jaar in het Van Abbe een groot succes. ‘KUNSTENISRAËL heeft ons daarbij financieel gesteund’, zegt Esche. ‘Dat was heel belangrijk om de tentoonstelling überhaupt te kunnen organiseren. Daarnaast wisten ze er met hun uitgebreide netwerk ook de aandacht op te vestigen, niet alleen in Nederland maar ook in Israël. Mede daardoor is de tentoonstelling vervolgens in een iets gewijzigde vorm ook in Tel Aviv te zien geweest.’
GESPONSORDE PROJECTEN LITERATUUR / VERHALEN ASSAF GAVRON WIZO JOODSE LITERATUURPRIJS LANDELIJK, ARTI ET AMICITIAE, AMSTERDAM (UITREIKING)
RAPHAEL RODAN, YOSSI ALFI, JACOB JACOBSON INTERNATIONAAL
STORYTELLING FESTIVAL POLLUX/NDSM PIER, AMSTERDAM
MUZIEK MOR KARBASI DAUGHTER OF THE SPRING TOURNEE MUZIEKGEBOUW, EINDHOVEN - LANTAREN VENSTER, ROTTERDAM - OOSTERPOORT, GRONINGEN DUBBELDUO GRACHTENFESTIVAL, AMSTERDAM
SIVAN SILVER, GIL GARBURG
FUNK’N’STEIN ISRAELI FUNK ON TOUR THE HAGUE FESTIVALS - PARADISO. AMSTERDAM - DUNYA FESTIVAL, ROTTERDAM
NAVOK DE KLEINE ZEEMEERMIN PRC, RIJSWIJK - FACTORIUM, TILBURG - KUNSTENCENTRUM, WAALWIJK - GRACHTENFESTIVAL, AMSTERDAM TOMER HARARI HATZATZ CD-LAUNCH KORZO, DEN HAAG - OCW, ROTTERDAM - EUROPEAN PATENT OFFICE, DEN HAAG ELI DEGIBRI QUARTET A NIGHT IN TEL AVIV BIMHUIS, AMSTERDAM
LIOR
MAYA FELIXBRODT, ILYA ZIBLAT SHAY,
OMER KLEIN TRIO, OMER AVITAL & HIS BAND OF THE EAST,
YORAM LACHISH LEVANTASY TOURNEE BETHANY’S, AMSTERDAM - DE DOELEN, ROTTERDAM - MERKAZ, UTRECHT
TOONZAAL, DEN BOSCH - PARADOX, TILBURG - BARTHKAPEL, DEN HAAG
ILAN GREEN, AVITAL RAZ, GAI SHERF, SHAHAR KATCHKA VOICES OF THE LEVITES TOURNEE UILENBUR-
GER SYNAGOGUE, AMSTERDAM - SYNAGOGE, DEVENTER - MERKAZ, UTRECHT - SYNAGOGE, DELFT
ITAMAR EREZ & YSHAI AFTERMAN DUETS TOURNEE UILENBURGER SYNAGOGUE,
AMSTERDAM - SYNAGOGE, DELFT - TOONZAAL, DEN BOSCH
THEATER SJARON MINAILO PORNOGRAPHIA UPSTREAM GALLERY, AMSTERDAM THEATER, GRONINGEN
EFRAT HADANY, PABLO ARIEL SOFIA’S DRAWINGS HOLLANDSCHE SCHOUWBURG, AMSTERDAM - GRAND
‘NU BESEF IK DAT MIJN KUNST DE GRENZEN VAN ISRAEL TE BOVEN GAAT’
‘Sterk bijgedragen aan mijn artistieke ontwikkeling’ ‘KUNSTENISRAËL speelde een belangrijke rol bij het realiseren van mijn droom om geregeld buiten Israël te exposeren’, zegt Ruthi Helbitz Cohen. ‘Zo kan ik mijn werk blijven tonen aan een nieuw publiek en in een andere context. De steun van dit cultuurfonds tijdens de tentoonstelling bij Beelden aan Zee, en de begeleiding bij de totstandkoming en uitvoering ervan, hebben mij in staat gesteld nieuwe contacten op te doen die sterk bijdragen aan mijn artistieke ontwikkeling. Nu besef ik eens temeer dat mijn kunst een universele kwaliteit bezit die de grenzen van Israël te boven gaat.’
PAGINA 11
PAGINA 12
‘JE ZOU DEZE REIS BIJNA VERPLICHT MOETEN STELLEN’
‘Niets te besteden, ‘Iedereen is een kunstenaar’ is het motto van het Centraal Museum, naar de beroemde uitspraak van Joseph Beuys. Op een kunstverkenningsreis door Israël kreeg het voor museumdirecteur Edwin Jacobs eens te meer betekenis. ‘Ik heb de reis ervaren als een levensles.’
‘Een geweldige ervaring’, blikt Edwin Jacobs maar meteen terug. De directeur van het Centraal Museum maakte maart 2012 op uitnodiging van KUNSTENISRAËL een zevendaagse kunstverkenningsreis door Israël. ‘Zeer intensief, met een fantastisch programma. Vooral de enorme diversiteit is me bijgebleven’, vertelt hij in zijn werkkamer in het Utrechtse museum. De reis was een pilot, georganiseerd door curator Ronit Eden die Jacobs nog kende van een gezamenlijk kunstproject in het Brabantse Oss. ‘KUNSTENISRAËL wilde tentoonstellingsmakers en museumdirecteuren graag kennis laten maken met wat er in Israël op kunstgebied
‘ Alles kun je bekijken. En dat hebben we ook gedaan.’
allemaal gebeurt’, zegt hij. ‘Die kans hebben we met beide handen aangegrepen.’ Israël, zegt Jacobs, dat was voor hem altijd primair een historisch gegeven, ‘nog altijd doordrenkt van politieke en religieuze symboliek.’ Daar eenmaal rondwandelend, pratend en observerend ontdekte hij twee dingen: ‘Dat het in Israël om iets heel anders gaat dan de clichés die wij hier op tv te zien krijgen: het draait om mensen.’ En die mensen omarmden kunst en cultuur, zegt hij, ‘met enorme kracht en energie’. Jacobs: ‘Ook al was er op de plekken die we bezochten soms niets te besteden, toch was er kunst. Dat ervoer ik bijna als een levensles.’ Hij had tijdens de reis een vol programma. Samen met onder andere Yvonne Ploum, directeur van het Armando Museum, bezocht Jacobs de vooraanstaande musea in Jeruzalem en Tel Aviv en
sprak er met directeuren en conservatoren. Daarnaast legden ze ook contact met kleinschalige initiatieven in Arabische dorpen. ‘We zijn verder bij een van de mooiste en meest authentieke kibboetsen in het noorden geweest, Ein Harod’, vult Jacobs aan, ‘en hebben veel kunstenaars in hun atelier bezocht.’ Woonwijk Een van de meest inspirerende ontmoetingen noemt Jacobs zijn kennismaking met Gallery Barbur in Jeruzalem. ‘Ze zijn gevestigd in een ruimte van hooguit twee keer deze kamer, in het hart van een woonwijk. Hun motto is ‘making the white cube dirty’. Die ‘white cube’ is de aloude museale ruimte, zoals Mies von der Rohe die ooit bedacht.’ Tamelijk in zichzelf gekeerd en wat steriel, wil Jacobs maar zeggen. Bij Barbur, ontdekte hij, gingen alle luiken juist open en
haalde men de buitenwereld waar mogelijk binnen. ‘Iemand die geïnteresseerd was in tekenen kon er een workshop volgen’, licht Jacobs toe. ‘De voorbeeldboeken die je dan meenam, belandden daar in de bibliotheek. Ouders die hun kind aan het eind van de middag uit de nabijgelegen Kindergarten ophaalden, liepen ook nog even binnen.’ Het resulteerde in de levendigheid en de talrijke contacten waar de galerie nu mede zijn bestaansrecht aan ontleent. ‘Heel inspirerend’, zegt Jacobs. Ander voorbeeld: een ‘fantastische dansvoorstelling’ die hij zag in Tel Aviv. ‘Daarin herkende je die typische traditie in de Israëlische choreografie: heel fysiek. Zoals een method actor zich totaal inleeft in zijn personage, zo gaat dat er ook aan toe in de dans. Ik denk dat Israël daar als land op de een of andere manier om vraagt.
PAGINA 13
toch was er kunst’ Samenwerking Centraal Museum met Israël In zijn evaluatie van de kunstverkenningsreis somt Jacobs alvast een aantal mogelijke culturele uitwisselingen op: De dans, de muziek, de kunst - het is van een ongekende vitaliteit en voortdurend gericht op contact maken met het publiek. Kunst en cultuur wordt er nadrukkelijk gezien als middel om de dialoog tussen verschillende groepen in de samenleving op gang te brengen.’ Geen censuur Het mooie, vindt Jacobs, is dat KUNSTENISRAËL tijdens zo’n kunstverkenningsreis geen enkele censuur toepast. ‘Alles kun je bekijken. En dat hebben we ook gedaan. Ook toen we in een Arabisch dorp waren en Gallery Um el Fahem bezochten, een galerie en archief voor Arabische kunst.’ Het nog jonge initiatief beoogt de historische Arabische identiteit de komende jaren een nieuw gezicht te geven en presenteert kunstenaars met een dubbele, IsraëlischPalestijnse achtergrond. Jacobs: ‘Het ging de directeur die we
spraken er niet om of zijn initiatief nou morgen gereed was, of over tien jaar, of desnoods pas na zijn leven - als het er maar kwám. Religie speelde in zijn afwegingen nauwelijks een rol. Mensen van verschillende culturen of identiteit samen brengen, daar draaide het om.’ Het zijn unieke ervaringen die eraan hebben bijgedragen dat Jacobs sinds deze trip anders naar de wereld kijkt, en vooral naar de betekenis daarin van kunst en cultuur. ‘Ik ben nu aan het onderzoeken of ik het werkprincipe van Barbur, die samenwerking met de omliggende buurt, ook in Utrecht kan toepassen. Bij Tate Modern in Londen heeft Barbur inmiddels al een weekend mogen organiseren: Barbur Bazaar. Alle culturele en etnische groepen uit de omgeving van het museum brachten een eigen symbool in dat hun identiteit uitdrukte. Die
werden stuk voor stuk doormidden gezaagd en in verschillende workshops weer aan elkaar geplakt tot nieuwe symbolen en ter plekke verkocht. Zo simpel en toch zo doeltreffend - kijk, dat vind ik interessant.’ De kunstverkenningsreis zal vast en zeker leiden tot een uitwisselingsprogramma tussen zijn museum en partners in Israël (zie kader). Maar volgens Jacobs reikt de ambitie verder. ‘Wat doet zo’n reis met jezelf, als museumdirecteur? Dat heb ik geprobeerd in de evaluatie te beschrijven en vervolgens ook in mijn werkwijze in Nederland te incorporeren’ Het commitment met de kunsten zoals hij dat in Israël aantrof, dient zo als inspiratiebron voor de Nederlandse museumpraktijk. Jacobs: ‘Je zou deze reis bijna verplicht moeten stellen aan iedereen die zich hier serieus met kunst en cultuur bezighoudt.’
Met het Tel Aviv Museum kan een tentoonstelling over Caravaggisten worden opgezet. Het Centraal Museum kan een bijdrage leveren aan de oprichting van een museum voor Palestijnse kunst. Tel Aviv is een ‘Bauhaus-stad’, wat goed aansluit bij de Rietveld-collectie in het Centraal Museum. Op dit vlak is een gezamenlijk programma realiseerbaar. Met kibboets Ein Harod kan een thematische of kunstenaargerichte samenwerking worden opgezet. Het concept van Gallery Barbur kan één op één naar Nederland worden overgezet en via uitwisselingsprogramma’s worden ingevuld.
helpt… WILT U ALS VRIJWILLIGER BIJDRAGEN AAN ONZE ACTIVITEITEN? NEEM CONTACT MET ONS OP VIA TEL. 020-7857647.
PAGINA 14
Tips van onze scout
Welke Israëlische kunstenaars of artiesten breken binnenkort ook in Europa door? Onze scout in Israël, Tal Yahas, selecteert vier van haar favorieten en motiveert haar keuze.
Dans geïnspireerd op politieke acties
Veldonderzoek versmelt met studiowerk In de poëtische montagefotografie van Ilit Azoulay versmelt veldonderzoek met studiowerk. Elke foto is opgebouwd uit duizenden op de computer bewerkte en opnieuw gestructureerde beelden: ‘Utopian venues’, zoals de kunstenaar ze noemt. www.ilitazoulay.com FIRST OPTION, 2012
Public Movement combineert performance en dans met artistieke ingrepen. De groep onderzoekt en benut de esthetica van politieke acties. Ze vertaalt die in plaatsgebonden choreografieën die ingrijpen in de publieke ruimte. www.publicmovementenglish.blogspot.co.il
Performances zonder performers
Vervreemding van plaats en tijd Op haar schilderijen en tekeningen van eenlingen of groepen onderzoekt Maya Bloch vervreemding van plaats en tijd. Bloch legt de geestelijke staat van haar geportretteerden bloot: hun angsten en hun vervormde psyche onder de ogenschijnlijk formele pose. www.mayabloch.carbonmade.com
THE ETHERIC BODY, 2011 - FOTO: SHAXAF HABER
Alona Rodeh betrekt beeldhouwwerk, geluid, licht en mechanische beweging bij haar film- en videokunst, vaak omschreven als ‘performances without performers’. In Rodehs geestige werk zie je haar fascinatie voor elegante, archaïsche iconen zich vermengen met elementen uit de hedendaagse populaire cultuur. Zo creëert ze objecten in een surrealistische setting. www.alonarodeh.com
UNTITLED (FIGURE OUTSIDE), 2011 FOTO: SIGAL KOLTON
maakt nieuws…
MET EEN CULTURELE ONLINE AGENDA, MET FACEBOOK-PAGINA’S IN HET ENGELS EN IN HET HEBREEUWS EN MET DIGITALE NIEUWSBRIEVEN (ENGELS EN NEDERLANDS) DIE MAANDELIJKS WORDEN GEMAILD NAAR RUIM 10.000 ABONNEES, MAAKT KUNSTENISRAËL HET AANBOD VAN PROFESSIONELE ISRAËLISCHE KUNST IN NEDERLAND INZICHTELIJK. HEBT U EEN EVENEMENT? MELDT HET AAN VIA HET INSCHRIJFFORMULIER OP ONZE WEBSITE.
PAGINA 15
‘ER IS GEEN STAD IN ISRAËL ZONDER PLAATSELIJK ORKEST’
INTERVIEW HAIM DIVON
‘ Ik had KUNSTENISRAËL zelf willen uitvinden’ Het culturele klimaat in Israël wordt volgens Haim Divon gekenmerkt door diversiteit, vernieuwing en temperament. De Israëlische ambassadeur in Nederland wil graag dat zijn vrienden ervan kennis nemen. ‘Als Israëlisch ambassadeur ben ik trots op het culturele leven in mijn vaderland. Er is geen stad in Israël te vinden zonder een eigen plaatselijk orkest. Het zou zomaar kunnen dat we gemiddeld het hoogste aantal orkesten per inwoner hebben ter wereld. In die muziektraditie zie je de diversiteit van het culturele leven weerspiegeld. Israël is de afgelopen decennia de thuishaven geweest voor immigranten uit de gehele wereld. Allemaal hebben ze hun culturele background meegenomen, een proces dat zich weerspiegelt in het culturele aanbod.
FOTO: GEERT SNOEIJER
Orkesten die een eeuwenoude muziektraditie levend houden, werken in Israël naast musici die juist in een versmelting van culturen hun nieuwe, unieke stijl zoeken. Diversiteit, vernieuwingsdrift en temperament zie ik als kernbegrippen van het Israëlische culturele klimaat, ook in bloeiende disciplines als de beeldende kunst, de film of het theater. Te weinig mensen in Nederland hebben daarvan kennis kunnen nemen. En dat terwijl we als kleine landen in tal van opzichten decennialang al zoveel met elkaar delen. De blik naar buiten, bijvoorbeeld, die ons beider landen typeert en die in onze handelsgeest tot uitdrukking komt. Niet voor niets kiezen veel Israëlische multinationals juist Nederland als locatie voor hun Europese hoofdkantoor. Ook de hartelijke diplomatieke betrekkingen onderstrepen onze hechte band. Natuurlijk zijn er weleens meningsverschillen, maar dat kenmerkt juist de kracht van onze vriendschap. Cultuur is de manier bij uitstek om mensen uit verschillende culturen samen te brengen en politieke en religieuze verschillen te overbruggen. Zo kunnen we elkaar met onze wederzijdse culturele tradities verrijken. Zoals ik intens kan genieten van het cultuuraanbod in Nederland, zo wil ik graag mijn Nederlandse vrienden uitnodigen om kennis te maken met de kwaliteit en diversiteit van de Israëlische cultuur. KUNSTENISRAËL is een onafhankelijk fonds dat professionele Israëlische kunstenaars, schrijvers en performers naar Nederland haalt die het stuk voor stuk waard zijn om te leren kennen. En dat hen vervolgens ondersteunt bij de werving van publiek. Als het nog niet bestond, had ik het zelf willen uitvinden.’ ‘DIVERSITEIT, VERNIEUWINGSDRIFT EN TEMPERAMENT ZIE IK ALS KERNBEGRIPPEN.’
PAGINA 16
INTERVIEW ELS SWAAB
‘We monitoren elke aanvraag grondig’ FOTO: GEERT SNOEIJER
‘WIJ HEBBEN DE INFRASTRUCTUUR, HET NETWERK’
PAGINA 17
Ruim vijf jaar was Els Swaab voorzitter van de Raad voor Cultuur. Sinds september 2011 is ze bestuursvoorzitter van KUNSTENISRAËL. ‘We hebben geen enkel politiek oogmerk. Dat vind ik heel belangrijk om te blijven benadrukken.’ Waarom hebt u deze
alleen een financiële afrekening, maar ook een uitgebreide eindverantwoording worden gemaakt. Daarin moet worden vermeld hoeveel mensen er zijn bereikt en wat het effect van het project is geweest. Alles bij elkaar een heel grondige monitoring.’
functie aanvaard? ‘In de
zomer van 2011 werd ik gepolst door Andries Mulder, de voormalige directeur van het Amsterdams Fonds voor de Kunst. Hij had geadviseerd bij het opzetten van dit fonds en wist dat ik grote affiniteit heb met Israël en met kunst en cultuur. En inderdaad, juist die combinatie sprak mij bij KUNSTENISRAËL meteen enorm aan.’
Hoe beoordeelt u de rol van KUNSTENISRAËL in de eerste anderhalf jaar? ‘Je moet eerst zorgen dat je bekend wordt, zowel bij kunstenaars in Israël als bij het Nederlandse publiek. Gelukkig is onze directeur een netwerker pur sang. De interesse voor KUNSTENISRAËL blijkt hartstikke groot, nog veel groter dan ik had verwacht. Intussen hebben we al tal van culturele projecten van Israëlische kunstenaars in Nederland (mede-) gefinancierd. Nu zijn we aan het onderzoeken in hoeverre we zelf nieuwe projecten kunnen initiëren.’
Wat is het verschil tussen KUNSTENISRAËL en een instituut als Maison Descartes dat de Franse cultuur promoot? ‘Maison Descartes is een heel oud,
Waarom zou een potentiële geldschieter van KUNSTENISRAËL niet direct met een culturele organisatie samenwerken? ‘Wij hebben
SHELLY KLING: ‘INSIDE ENVELOPES’
gevestigd instituut. Hun programma is breder dan het onze, ze geven daar bijvoorbeeld ook lessen Frans. Daarnaast heeft Maison Descartes een diplomatieke en politieke lading. Ons fonds is volstrekt onafhankelijk van de staat Israël. We hebben geen enkel politiek oogmerk. Dat vind ik heel belangrijk om te blijven benadrukken.’
Wat houdt uw rol als bestuurder in de praktijk in?
‘Allereerst hebben we een transparant beoordelingsproces opgezet. Een aanvraag van een culturele organisatie moet aan een aantal voorwaarden voldoen. Onze directeur bekijkt de aanvragen eerst op diversiteit en kwaliteit. Hij is zelf kenner van muziek. Daarnaast hebben we een team van deskundigen dat hem bij andere disciplines als dans of fotografie adviseert. Een aanvraag wordt alleen onder bepaalde voorwaarden toegewezen. En er moet door de begunstigde niet
‘We komen vier, vijf keer per jaar bij elkaar. Dan nemen we de nieuwe aanvragen door en evalueren hoe het in de maanden daarvoor is gelopen. Natuurlijk houden we ook de financiën scherp in de gaten. Je kunt ons beschouwen als een soort raad van toezicht. Daarnaast bezoeken we geregeld de culturele evenementen waaraan we als fonds bijdragen.’
Hoe krijgt de samenwerking tussen KUNSTENISRAËL en een geldschieter idealiter vorm? ‘We werken liefst meerjarig samen vanuit een wederzijds commitment. Dan kun je daadwerkelijk een vruchtbare relatie aangaan. Fiscaal is dat voor de partner in kwestie ook gunstiger. Een partner heeft bij ons desgewenst ook zeggenschap in de besteding van zijn bijdrage. Als een donatie moet worden geoormerkt voor, zeg, beeldende kunst, dan kan dat.’
Hoe garandeert KUNSTENISRAËL dat het beschikbare budget goed wordt besteed? FOTO: ACTIVE STILLS
de infrastructuur, het netwerk. Als iemand ons geld geeft, gaat elke cent naar de kunst. Onze overhead wordt namelijk al bekostigd. En je moet niet onderschatten hoeveel erbij komt kijken wanneer je kunst financieel ondersteunt. Het project moet bijvoorbeeld ook publicitair onder de aandacht worden gebracht. Dat gaat bij ons hand in hand.’
WERK VAN JACQUES STERRENBERG
PAGINA 18
LIJST MET GEPUBLICEERDE PROJECTEN BEELDENDE KUNST ...AND EUROPE WILL BE STUNNED VAN ABBEMUSEUM, EINDHOVEN BORIS SHAPIRO GALERIE BEELDKRACHT, SCHEEMDA
GALLERY, AMSTERDAM
ABSALON BOIJMANS VAN BEUNINGEN, ROTTERDAM
CHAIM OREN LJG, AMSTERDAM
INTERNATIONALE PAPIER BIËNNALE MUSEUM MEERMANNO, DEN HAAG
KUNSTEN, AMSTERDAM
ONGEKEND YOUNG MASTERS @ AUCTION, ROTTERDAM
AAN ZEE, DEN HAAG
RUTHI HELBITZ COHEN - SPIDER’S STRATEGY MUSEUM BEELDEN AAN ZEE, DEN HAAG
BOLLWERKLAB 7 KORZO, DEN HAAG
LARISSA ROZENTHEATER, AMSTERDAM BURG, AMSTERDAM
RANDOM COLLISION DE MELKWEG, AMSTERDAM
UTRECHT
$9.99 DE BALIE, AMSTERDAM
CARTE BLANCHE HET KETELHUIS, AMSTERDAM
OPEN LJG, AMSTERDAM DAM
FILM & TELEVISIE
LJG, AMSTERDAM KERK, AMSTERDAM
JELLYFISH DE BALIE, AMSTERDAM
WHITE LIES HET KETELHUIS, AMSTERDAM
KOLNOAH LIBERAAL JOODSE GEMEENTE, AMSTERDAM
NOODLE JOODS STUDIECENTRUM LEIDEN, LEIDEN
ONE DAY AFTER PEACE TUSCHINSKI 1, AMSTERDAM
THE FIFTH HEAVEN HET KETELHUIS, AMSTERDAM
THE HANGMAN HET KETELHUIS, AMSTERDAM
TUSCHINSKI 4, AMSTERDAM
LIFE IN STILLS HET KETELHUIS, AMSTERDAM
CLOUDY ROAD PATHÉ TUSCHINSKI, AMSTERDAM
THE INVISIBLE MEN THEATER AAN HET SPUI, DEN HAAG
MICHA WERTHEIM & ETGAR KERET DE BALIE, AMSTERDAM
SAYED KASHUA CENTRALE BIBLIOTHEEK, DEN HAAG AHADDAF QUARTET DE ENGELENBAK, AMSTERDAM & CRESCENT DOUBLE GROUNDS, ROTTERDAM DEN HORN, GRONINGEN
ALILA COMPAGNIETHEATER, AMSTERDAM
HATZATZ KORZO, DEN HAAG
KLEZMOKUM SYNAGOGE, DEVENTER
CC MUZIEKCAFE, AMSTERDAM
NOAM VAZANA STADSSCHOUWBURG, UTRECHT
WELLSPRING PARADISO, AMSTERDAM PHANED LAND WILLEMEEN, ARNHEM NIEUWE KERK, AMSTERDAM
THE JEWISH MONKEYS COMPAGNIETHEATER, AMSTERDAM
THEATER, AMSTERDAM
VOCA PEOPLE DELAMAR THEATER, AMSTERDAM
ZELF UIT! FRASCATI, AMSTERDAM
EET SMAKELIJK FRASCATI, AMSTERDAM
DRAWINGS DE HOLLANDSCHE SCHOUWBURG, AMSTERDAM
SPRAKELOOS THEATER DE MYTHE, GOES
NOA CARRÉ, AMSTERDAM
OR-
SHLOMO BAR DE
THE ISRAEL BRASS QUINTET COMPAGNIE-
TZAHAL BAND SPANT, BUSSUM
VIRA LOZINSKY COMPAGNIE-
ZIMBA ENSEMBLE COMPAGNIETHEATER, AMSTERDAM THEATER ZOEK HET LEKKER
BROER KARAVAAN, HOORN AAN ZEE
JANKEN EN SCHIETEN FRASCATI, AMSTERDAM
DE KLEINE ZEEMEERMIN HET COMPAGNIETHEATER, AMSTERDAM HET KIND ACHTER DE OGEN ‘T SPIEGELTHEATER, MIDDELBURG
MATINEE FLORIADE, VILA FLORA THEATRE, VENLO
SIMLA | SARA SIBONI THEATER DE CAMELEON, AMSTERDAM
ILAY DEN BOER | ZOEK
PORNOGRAPHIA UPSTREAM GALLERY, AMSTERDAM
THE DOORS OF PERCEPTION POLLUX, AMSTERDAM
THREE FALLING COMPAGNIETHEATER, AMSTERDAM
JOFEL CULTUURDAG TRESOAR - FRIES HISTORISCH LETTERKUNDIG CENTRUM, LEEUWARDEN
THE HEART & THE
ORLEV TAM CAFE DE LIBERTIJN, DEN HAAG
THE HODAYA ENSEMBLE COMPAGNIETHEATER, AMSTERDAM
THE DENTIST KONINKLIJKE SCHOUWBURG, DEN HAAG
THE WOMAN WHO BREATHES TOO MUCH FRINGE TENT, AMSTERDAM
ETC. CAFÉ MEDITERRANÉE FOAM, AMSTERDAM
MAFFE MAANDAG DWAZE ZAKEN,
SAVE A CHILD’S HEART IN CARRÉ CARRÉ, AMSTERDAM
HET KIND ACHTER DE OGEN BIJLMERPARKTHEATER, AMSTERDAM
R U HERE? DORPSKERK VOORSCHOTEN, VOORSCHOTEN
HAKOL KLEZMER
SINGER-SONGWRITER FESTIVAL THEATER HOF 88, ALMELO
OR RE’EM REMONSTRANTSE KERK, ALKMAAR
YICHUD KORZO, DEN HAAG
BEING A REFUGEE POLLUX, AMSTERDAM
IEDEREEN HEEFT EEN HUIS NODIG FERTILE GROUND STUDIO, AMSTERDAM
HET LEKKER ZELF UIT! FRASCATI, AMSTERDAM
CIRCUS FRASCATI, AMSTERDAM
YEVGENCY YONTOV RUINEKERK, BERGEN
FUNK’N’STEIN GROTE MARKT, DEN HAAG
JOODSE BAROKMUZIEK PORTUGESE SYNAGOGE, AMSTERDAM
TILTAN PARADOX, TILBURG
ARAVAH
DECEMBER CONCERT KERKJE TE
STUDIUM CHORALE | FESTIVAL MUSICA SACRA THERESIAKERK, MAASTRICHT
THE TECHNICALITIES COMPAGNIETHEATER, AMSTERDAM
ASPHALT EXODUS BUITENPODIUM, LICHTENVOORDE
DIT IS MIJN VADER FRASCATI, AMSTERDAM HIGH FIVE POLLUX, AMSTERDAM
THE APPLES PARADISO, AMSTERDAM
JEWISH PHILANTROPY
AMARYLLIS ENSEMBLE THEATER DE TOBBE, VOORBURG
LUNCHCONCERT BPLUSC OUDE VEST, LEIDEN
PIANODUO SILVER-GARBURG HET COMPAGNIETHEATER, AMSTERDAM
SLOTFEEST WEEK VAN DE BELOFTE FRASCATI, AMSTERDAM
THEATER, AMSTERDAM
Z32
INTERVIEW WITH MEÏR SHALEV JOODS HISTORISCH MUSEUM, AMSTERDAM
GAUDEAMUS MUSIC WEEK CONSERVATORIUM UTRECHT, UTRECHT
OMER KLEIN TRIO BIMHUIS, AMSTERDAM
TORN HET
DOCUMENTAIRE JOODS MUZIEKFESTIVAL JOODSE
NIEUWJAARSCONCERT STADSSCHOUWBURG DE HARMONIE, LEEUWARDEN
ROTTERDAM PHILHARMONIC GERGIEV FESTIVAL DE DOELEN, ROTTERDAM
OY DIVISION TROPENTHEATER, AMSTERDAM
THIRST LJG, AMSTERDAM
BORIS MOGILEVSKI BAND CC MUZIEKCAFÉ, AMSTERDAM
LIOR W2 POPPODIUM, DEN BOSCH
SUSYA PATHÉ DE
YOSSI & JAGGER KRITERION, AMSTERDAM
DAVID GROSSMAN THEATER KIKKER, UTRECHT
ECHOS FROM SEPHARAD KLOOSTERKERK, DEN HAAG
MOR KARBASI MUZIEKGEBOUW EINDHOVEN, EINDHOVEN
OFF
RABIES HET
ZERUYA SHALEV LJG, AMSTERDAM MUZIEK 3 COHENS BIMHUIS, AMSTERDAM
INON BARNATAN NOORDERKERK, AMSTERDAM
LES ELÉMENTS LUTHERSE KERK, GRONINGEN
NONO,
THE GATEKEEPERS TUSCHINSKI 2, AMSTERDAM
THE VIOLINISTS HET KETELHUIS, AMSTERDAM
AMOS OZ THEATER AAN HET SPUI, DEN HAAG
DUO CANCIONERO COMPAGNIETHEATER, AMSTERDAM
YONIT SHAKED GOLAN DE TOONZAAL, DEN BOSCH
SIXTY IN THE CITY HET KETELHUIS, AMSTERDAM
AMARCORD & ZEMTSOV ALTVIOOLKWARTET DE DOELEN, ROTTERDAM
ACOUSTIC COMPASS MUZIEKHUIS UTRECHT, UTRECHT
LEVANTASY THEATERDINERSALON DE AVENUE, BREDA
POLICEMAN STADSSCHOUWBURG DE HARMONIE, LEEUWARDEN
NIR BARAM KONINKLIJKE SCHOUWBURG, DEN HAAG
HAYTHAM SAFIA DUO KORZO, DEN HAAG
MIFGASH UNITY CONCERT DE MEERVAART, AMSTERDAM
NATION FOR TWO SILENT CITY REMBRANDT 3, UTRECHT
DOCTOR JOST NEDERLAND 2, NEDERLAND
AVIV QUARTET DE DOELEN, ROTTERDAM
JAMES’ JOURNEY TO JERUSALEM MA’ALEH FILM SCHOOL DE NIEUWE
YAEL BARTANA | EUROPE WILL BE STUNNED PATHÉ TUSCHINSKI, AMSTERDAM
WIZO LITERATUURPRIJS ARTE EN AMICITIAE, AMSTERDAM
ARIK DAVIDOV FLORIADE, AMPHITHEATRE, VENLO
DUETS COMPAGNIETHEATER, AMSTERDAM
OVER HABIBI AMPHITHEATRE, VENLO
AMSTERDAM
SHOSHI BREINER LJG, AMSTERDAM
EYES WIDE
FRAGMENTS OF PALESTINE DE BRAKKE GROND, AMSTER-
WRISTCUTTER: A LOVE STORY DE BALIE, AMSTERDAM
THE BAND’S VISIT | CANVAS CANVAS, NEDERLAND
OMROEP, NEDERLAND 2 LITERATUUR ORIT SEN-GUPTA LEZING JOODS HISTORISCH MUSEUM, AMSTERDAM
DUMA HET KETELHUIS, AMSTERDAM
THE GARDEN OF EDEN MUNT 13, AMSTERDAM
THE MATCHMAKER LJG, AMSTERDAM
COUPLE LIKE
BUDRUS LOUIS HARTLOOPER COMPLEX,
LIPSTIKKA HET KETELHUIS, AMSTERDAM
SIX MILLION AND ONE PATHÉ DE MUNT, AMSTERDAM
WAR MATADOR HET KETELHUIS, AMSTERDAM
THE DRY PIECE GRAND THEATRE, GRONINGEN
INTIMATE GRAMMAR LJG, AMSTERDAM
MY LOVELY SISTER HET KETELHUIS, AMSTERDAM
PARADISE NOW THEATER DE KOORNBEURS, FRANEKER
ROOM 514 PATHÉ 1, ROTTERDAM
ISRAEL - JEWISH NETWORK NEDERLAND 2, NEDERLAND
JOODS HISTORISCH MUSEUM, AMSTERDAM
FOOTNOTE HET KETELHUIS, AMSTERDAM
THE FLAT JOODS HISTORISCH MUSEUM AUDITORIUM, AMSTERDAM
USHPIZIN JOODS STUDIECENTRUM LEIDEN, LEIDEN
KETELHUIS, AMSTERDAM
DREAMERS HET KETELHUIS, AMSTERDAM
MONDAY,
POLITICAL MOTHER STADSSCHOUW-
VIEWTURE II TONEELSCHUUR, HAARLEM
AJAMI JOODS STUDIECENTRUM LEIDEN, LEIDEN
IN THE DARK ROOM MUNT 11, AMSTERDAM
MOSTAR ROUND TRIP HET KETELHUIS, AMSTERDAM
RESTORATION HET KETELHUIS, AMSTERDAM
KETELHUIS, AMSTERDAM
FLUSHKES HET KETELHUIS, AMSTERDAM
MO(VE)MENT ‘T RUITERKAMP, BATHMEN
SILENT WARRIORS KORZO THEATER, DEN HAAG
DE DYBBUK LJG, AMSTERDAM
BIG MOUTH
COME AS YOU ARE GRAND THEATRE,
ITZIK GALILI | TAHARA STADHUIS, MAASTRICHT
VIEWTURE II THEATER WITTE, IJMUIDEN
5 BROKEN CAMERAS PATHÉ TUSCHINSKI, AMSTERDAM
HITLER’S CHILDREN PATHÉ DE MUNT, AMSTERDAM
MARY LOU HET KETELHUIS, AMSTERDAM
HET ZIGZAG KIND PATHÉ REMBRANDT, UTRECHT
MUNT, AMSTERDAM
UM MUHAMAD THEATER KIKKER, UTRECHT
FIVE HOURS FROM PARIS JOODS STUDIECENTRUM LEIDEN, LEIDEN
FREE IMPROVISATION PATHÉ TUSCHINSKI, AMSTERDAM
MIDNIGHT RISING STADSSCHOUWBURG, GRONINGEN
NEW WORK DE TONEELSCHUUR, HAARLEM
CINEMA JENIN PATHÉ TUSCHINSKI, AMSTERDAM
ROESTIG GLAS MUSEUM BEELDEN
SHAUL SADAN MILITAIR REVALIDATIE CENTRUM AARDENBURG, DOORN
COME AS YOU ARE DEGOUVERNE STRAAT THEATER, ROTTERDAM
ROOSTER | BARAK MARSHALL LUCENT DANSTHEATER, DEN HAAG
TO BAND FRASCATI, AMSTERDAM
IDAN HAYOSH RIJKSAKADEMIE VAN BEELDENDE
TALI FARCHI & ROYCE DEANS EXPOSITITERUIMTE ISALA
YOSI DOTAN OUDE KERK, AMSTERDAM DANS ARKADI ZAIDES DE BRAKKE GROND, AMSTERDAM
LAND-RESEARCH THEATER BELLEVUE, AMSTERDAM
MONTEVERDISH SCHOUWBURG AMSTELVEEN, AMSTELVEEN
THE TOXIC EXOTIC... STADSSCHOUWBURG, UTRECHT 2 FRASCATI, AMSTERDAM
TULPENKOORTS ARTANA, DEN HAAG
AMOS VAN GELDER DIKKER & THIJS HOTEL
RAM KATZIR MINISTERIE VAN DEFENSIE, UTRECHT
SELF PORTRAIT AS VAN GOGH TLK DRTY, AMSTERDAM
BRILLIANT CORNERS STADSSCHOUWBURG, AMSTERDAM
KISS OF LIFE | NEW WORK THEATER BELLEVUE, AMSTERDAM
GRONINGEN
NOMA BAR GALLERY 33, AMSTERDAM
PRESENT FOREVER 55 PARKEERGARAGE KLIEVERINK, AMSTERDAM
SURPLUS AUTHORS WITTE DE WITH CENTER FOR CONTEMPORARY ART, ROTTERDAM GRAND THEATRE, GRONINGEN
GRID2012 INTERNATIONAL PHOTO FESTIVAL WIJNTERMINAL, AMSTERDAM
JOSEPH SEMAH GEMAK, DEN HAAG
KLINIEKEN, ZWOLLE
ACTIVE STILLS DE MELKWEG, AMSTERDAM
SOFIA’S
THE HOLYCOASTER S(HIT)
WHEN ABEL MET CAIN LOODS DOKZICHT, AMSTERDAM WORKSHOPS
TSAVTA WORKSHOPS LJG AMSTERDAM, AMSTERDAM
SHOOKBOOK JOODS HISTORISCH
MUSEUM MUSEUMCAFÉ, AMSTERDAM
publiceert…
MET EEN CULTURELE ONLINE AGENDA, MET FACEBOOK-PAGINA’S IN HET ENGELS EN IN HET HEBREEUWS EN MET DIGITALE NIEUWSBRIEVEN (ENGELS EN NEDERLANDS) DIE MAANDELIJKS WORDEN GEMAILD NAAR RUIM 10.000 ABONNEES, MAAKT KUNSTENISRAËL HET AANBOD VAN PROFESSIONELE ISRAËLISCHE KUNST IN NEDERLAND INZICHTELIJK. HEBT U EEN EVENEMENT? MELDT HET AAN VIA HET INSCHRIJFFORMULIER OP ONZE WEBSITE.
IDO WEIL MORAN FISHER
Steun KUNSTENISRAËL. KEREN LEVI: ‘THE DRY PEACE’
NADAV WEISSMAN
€ 1000
Ander bedrag: €
€ 1000
Ander bedrag: €
S.v.p. versturen in een envelop zonder postzegel naar: KUNSTENISRAËL, Antwoordnummer 43373, 1020 WD Amsterdam
S.v.p. versturen in een envelop zonder postzegel naar: KUNSTENISRAËL, Antwoordnummer 43373, 1020 WD Amsterdam
DATUM & HANDTEKENING TELEFOONNUMMER
E-MAILADRES
E-MAILADRES
GEBOORTEDATUM
TELEFOONNUMMER
POSTCODE & WOONPLAATS
POSTCODE & WOONPLAATS DATUM & HANDTEKENING
STRAAT & NUMMER
STRAAT & NUMMER
VOORNAMEN (VOLUIT)
GEBOORTEDATUM
VOORNAMEN (VOLUIT)
V/M
NAAM EN VOORLETTERS
V/M
Gespreid over vijf jaar, via een fiscaal aantrekkelijke lijfrenteregeling (Min. € 250 per jaar. Wij nemen contact met u op.)
€ 500
NAAM EN VOORLETTERS
Hoe wilt u uw schenking voldoen? Als éénmalige gift
€ 250
Op welke wijze wilt u uw bijdrage overmaken? Via automatische incasso; mijn rekeningnummer.: Ik maak het bedrag over op banknummer 42.05.22.492 t.n.v. Stichting NFIC (Nederlands Fonds voor Israëlische Cultuur, ‘KUNSTENISRAËL’)
G espreid over vijf jaar, via een fiscaal aantrekkelijke lijfrenteregeling (Min. € 250 per jaar. Wij nemen contact met u op.)
€ 500
Op welke wijze wilt u uw bijdrage overmaken? Via automatische incasso; mijn rekeningnummer.: Ik maak het bedrag over op banknummer 42.05.22.492 t.n.v. Stichting NFIC (Nederlands Fonds voor Israëlische Cultuur, ‘KUNSTENISRAËL’)
Hoe wilt u uw schenking voldoen? Als éénmalige gift
€ 250
Hoeveel wilt u schenken? € 25 € 100
Met incidentele financiële bijdragen aan projecten van Israëlische kunstenaars, kunstinstellingen en overige initiatiefnemers, draagt KUNSTENISRAËL bij aan het presenteren in Nederland van de beste en meest diverse Israëlische kunst. Wilt u bijdragen aan dit fonds? Neemt u dan contact met ons op via het contactformulier op onze website www.kunstenisrael.nl of via tel. 020-7857647. KUNSTENISRAËL is aangemerkt als een culturele ANBI (Algemeen Nut Beogende Instelling) en kan de fiscale mogelijkheid bieden om 125% van uw donatie van uw belastbare inkomen af te trekken.
Hoeveel wilt u schenken? € 25 € 100
Steun de Israëlische cultuur. NADIA SCHOENZWYTT
is een fonds dat in Nederland de presentatie ondersteunt van de beste en meest diverse Israëlische kunst. Wilt u bijdragen aan dit fonds? Als donateur ontvangt u regelmatig een fraaie nieuwsbrief met agenda. Gulle donateurs (vanaf €100) worden uitgenodigd voor exclusieve vriendenevenementen en ontvangen vier toegangskaarten voor de concertserie “KUNSTENISRAËL PRESENTEERT”. KUNSTENISRAËL is door de belastingdienst aangemerkt als een culturele ANBI (Algemeen Nut Beogende Instelling) en kan de fiscale mogelijkheid bieden om uw particuliere schenking voor 125% en uw zakelijke schenking voor 150% van het belastbare inkomen af te trekken.
ALILA
is een fonds dat in Nederland de presentatie ondersteunt van de beste en meest diverse Israëlische kunst. Wilt u bijdragen aan dit fonds? Als donateur ontvangt u regelmatig een fraaie nieuwsbrief met agenda. Gulle donateurs (vanaf €100) worden uitgenodigd voor exclusieve vriendenevenementen en ontvangen vier toegangskaarten voor de concertserie “KUNSTENISRAËL PRESENTEERT”. KUNSTENISRAËL is door de belastingdienst aangemerkt als een culturele ANBI (Algemeen Nut Beogende Instelling) en kan de fiscale mogelijkheid bieden om uw particuliere schenking voor 125% en uw zakelijke schenking voor 150% van het belastbare inkomen af te trekken.
FOTO: ZIV AMAR
SHARIF WAKED
SASHA SERBER
WWW.KUNSTENISRAEL.NL
MICHAL BEN ZEEV
ILAN GARIBI
WWW.KUNSTENISRAEL.NL
MET EEN CULTURELE ONLINE AGENDA, MET FACEBOOK-PAGINA’S IN HET ENGELS EN IN HET HEBREEUWS EN MET DIGITALE NIEUWSBRIEVEN (ENGELS EN NEDERLANDS) DIE MAANDELIJKS WORDEN GEMAILD NAAR RUIM 10.000 ABONNEES, MAAKT KUNSTENISRAËL HET AANBOD VAN PROFESSIONELE ISRAËLISCHE KUNST IN NEDERLAND INZICHTELIJK. HEBT U EEN EVENEMENT? MELDT HET AAN VIA HET INSCHRIJFFORMULIER OP ONZE WEBSITE. WILT U ZICH ABONNEREN OP ONZE NIEUWSBRIEF? OOK VIA DE WEBSITE: WWW.KUNSTENISRAEL.NL OF VOLG ONS OP FACEBOOK (FACEBOOK.COM/KUNSTENISRAEL) OF TWITTER (TWITTER. COM/KUNSTENISRAEL).