1 ಕಾನನ – ಡಿಸ ೆಂಬರ್ 2018
2 ಕಾನನ – ಡಿಸ ೆಂಬರ್ 2018
3 ಕಾನನ – ಡಿಸ ೆಂಬರ್ 2018
ಅೆಂಕ ೋಲ ಮರ
ಸಾಮಾನಯ ಹ ಸರು: Sage Leaved Alangium
ವ ೈಜ್ಞಾನಿಕ ಹ ಸರು: Alangium salviifolium
© ಅಶ್ವಥ .ಕ .ಎನ್
ಬನ ನೋರುಘಟ್ಟ ರಾಷ್ಟ್ರೋಯ ಉದ್ಾಯನವನ
ಅಂಕೊೋಲೆ ಮರದ ಮೂಲ ಪಶ್ಚಿಮ ಆಫ್ರಿಕಾ. ಉಷ್ಣವಲಯದ ಆಸ್ಟೆರೋಲಿಯಾ, ಪಶ್ಚಿಮ ಪೆಸಿಫ್ರಕ್ ಸ್ಟಾಗರ ದ್ವೋಪಗಳು, ದಕ್ಷಿಣ ಮತ್ತು ಪೂವವ ಏಷ್ಾಾದಲಿಿ ಹಾಗತ ನಮಮ ಭಾರತ್ದ ಉಪಖಂಡದಲಿಿ ಹೆಚ್ಾಿಗಿ ಕಂಡತ ಬರತತ್ುದೆ. ಇದತ ಹೆಚ್ಾಿಗಿ ಬಯಲತ ಪಿದೆೋಶ ಮತ್ತು ಬೆಟ್ಟ-ಗತಡಡಗಳು ಹಾಗೂ ಶತಷ್ಕ ಪಿದೆೋಶಗಳಲಿಿ ಕಂಡತಬರತತ್ುದೆ. ಇವುಗಳ ಕೊಂಬೆಗಳು ಬೂದತ ಮತ್ತು ಕಂದತ ಬಣಣದ್ಂದ ಕೂಡಿದತು, ಗಿಡಡ ಕೊಂಬೆಗಳುುಳು ಮೊನಚ್ಾದ ಮತಳುುಗಳಾಗಿ ಅಂತ್ಾಗೊಳುುತ್ುವೆ. ಉದುನೆಯ ಮಿರತಗತವ ಎಲೆಗಳ ಮೋಲೆ ಅಲಿಲಿಿ ಗಂಟ್ತಗಳಿದತು, ಎಲೆಯ ಬತಡದಲಿಿ ಅಡಡಮಗತುಲಾದ ಜೊೋಡಿ ನರಗಳಿಂದ ಕೂಡಿರತತ್ುದೆ. ಈ ಮರಗಳು 20 ಮಿೋ ಎತ್ುರದವರಿಗೆ ಬೆಳೆಯತತ್ುವೆ. ಹೂವು-ಮೊಗತುಗಳು ತಿಳಿ ಹಸಿರತ ಬಿಳಿ ಬಣಣದ್ಂದ ಕೂಡಿದತು, ಎರಡರಿಂದ ಮೂರತ ಸ್ಟೆಂಟಿಮಿೋಟ್ರ್ ಉದು ಬೆಳೆಯತತ್ುವೆ.
ತೆಳುವಾದ
ಪುಷ್ಪದಳಗಳನತು
ಹೊಂದ್ದೆ, ಹಂದಕೆಕ
ಬಾಗಿರತತ್ುವೆ.
ಬಿಳಿಬಣಣದ
ಕೆೋಸರಗಳನತು
ಹೊಂದ್ದೆ. ಎಲೆಗಳು 13 ಸ್ಟೆಂ.ಮಿೋ.ವರೆಗಿನ ಉದುವಿದತು, ತಿಳಿ ಮತ್ತು ಗಾಡವಾದ ಹಸಿರತ ಬಣಣದ್ಂದ ಕೂಡಿರತತ್ುವೆ. ತೊಗಟೆ ತೆಳು ಕಂದತ ಬಣಣದಲಿಿರತತ್ುವೆ. ಆಯತವೆೋವದದಲಿಿ ಇದರ ಬೆೋರತಗಳು ಮತ್ತು ಹಣತಣಗಳನತು ಬಳಸಲಾಗತತ್ುದೆ. ಇದರ ತೊಗಟೆಯನತು ನಾಟಿ ಔಷ್ಧವಾಗಿ, ಚಮವದ ಸಮಸ್ಟೆಾಗಳಲಿಿ, ಮೊಲ, ಇಲಿ, ನಾಯಿ ಮತ್ತು ಹಾವು ಕಚ್ಚಿದಾಗ ಇದನತು ಬಳಸಲಾಗತತ್ುದೆ. 4 ಕಾನನ – ಡಿಸ ೆಂಬರ್ 2018
© ಡಾ. ದೋಪಕ್ .ಬಿ
ಅಕ ್ಟೋಬರ್ ತಿಂಗಳ ಮೊದಲನ ಯ ವಾರ ನನಗ
ವಾಟ್ಸಾಯಾಪ್ ನಲ್ಲಿ ಜ ೋಡಗಳ
ಕಾರ್ಾಾಗಾರವಿದ , ಪ್ರವ ೋಶ
ಎಿಂಬ
ಆಸಕ್ತ
30
ಸಿಂದ ೋಶ
ಜನರಿಗ
ದ ್ರಕಿತು.
ಕಾರ್ಾಾಗಾರದ ನಿರ್ಪ್ಕ್ರ ತಿಂಡದಲ್ಲಿ ನನನ ಚಾರಣಮಿತರನ ಹ ಸರು ನ ್ೋಡುತತಲ ೋ ಅವರನುನ ಸಿಂದ ೋಶಿಸಿ ಕಾಯಾಗಾರದ ನಿಂತರ ಮನ ಗ ಬರುವಿಂತ ಆಹಾಾನಿಸಿದ ಹಾಗ್ ಕಾರ್ಾಾಗಾರಕ ೆ ನಾನ್ ಕ್್ಡ ಬರುವ ಎಿಂದು ತಳಿಸಿದ . ಜ ೋಡ ಕ್ಿಂಡ ್ಡನ ಕ ್ೋಲು ತ ಗ ದುಕ ್ಳಳುವ ನಾನು ಇವರನುನ ಭ ೋಟಿರ್ಾದ ಮೋಲ ಕ್ಡಿಮ ಮಾಡಿದ . ಈ ಬಾರಿ ಕಾರ್ಾಾಗಾರದಲ್ಲಿ ತಳಿಯಲು ಏನ ೋನಿದ ಯೋ ಎಿಂದು ಹ ್ರಟ್ಸ . ಮಾಾಕ ್ರೋ (Macro) ಛಾರ್ಾಚಿತರಣ ಮಾಡಲು ಅಗತಾ ಪ್ರಿಕ್ರಗಳಿರದ ನನನಲ್ಲಿರುವುದನ ನೋ ಹ ್ತ ್ತಯ್ದೆ. ಕಾರ್ಾಾಗಾರದ ಸಥಳ ಇಿಂದರಪ್ರಸಥ, ಮೈಸ್ರಿನ ಬಳಿಯ ಕ್ಳಲವಾಡಿ ಗಾರಮದ ಬಳಿ ಇರುವುದು. ಸಹಜ
ಕ್ೃಷಿಯನುನ ಮಾಡುತತರುವ ಕ್ುಟುಿಂಬ. ಕ್ುಟುಿಂಬದ ಹಿರಿಯರು ಇಿಂಜಿನಿಯರ್, ಅವರ ಪ್ುತರ ವ ೈದಾರು ಹಾಗ್
ಕಾರ್ಾಾಗಾರದ ಪ್ರಮುಖ ರ್ವಾರಿ. ಅವರು ಹಾಗ್ ಅವರ ಗ ಳ ಯರು ‘ಸಾಲ್ಲಗ’ ಎಿಂಬ ತಿಂಡ ರಚಿಸಿಕ ್ಿಂಡು ಜ ೋಡಗಳ ವಾವಸಿಥತ ಅಧ್ಾಯನ ಕ ೈಗ ್ಿಂಡಿದಾೆರ . ವಿವಿಧ್ ಕಾರಣಗಳಿಗ ಬ ಿಂಗಳೂರು ಸ ೋರಿರುವ ಇನಿನಬಬರು ಜ ೋಡಾಸಕ್ತರು (ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳಳ ಎಿಂದರ
ಉತ ರೋಕ್ಷ ರ್ಾಗದು) ಕಾರ್ಾಾಗಾರ ನಡ ಸಿಕ ್ಡಲು ಬಿಂದಿದೆರು.
ಹ ್ೋದ ್ಡನ ಸುಮಾರು 14 ಜನ ಆಗಲ ೋ ಬಿಂದು ಎಲ , ಗಿಡ, ಹ್ಕ್ುಿಂಡಗಳಸಿಂದಿಯಲ್ಲಿ ಚಿತರಣದಲ್ಲಿ ತ ್ಡಗಿದೆರು.
ಮಧ್ಾಾಹನ ಸುಮಾರು 2.30ಕ ೆ ಎಲಿರ್ ಒಟ್ಸಾಟಗಿ ಸ ೋರಿ ಪ್ರಸಪರ ಪ್ರಿಚಯ ಮಾಡಿಕ ್ಿಂಡ ವು. ನಿಂತರ
ಜ ೋಡಗಳ ರಚನ ಯ ಬಗ ೆ ತಳಿಸುತಾತ, ಜ ೋಡಗಳಳ ಕಿೋಟಗಳಿಗಿಿಂತ ಹ ೋಗ ಕಿೋಟಗಳಿಗ
6
ಭಿನನ ಎಿಂದು ಹ ೋಳಿದರು.
ಕಾಲುಗಳಿದೆರ ,
ಜ ೋಡಗಳಿಗ
8
ಕಾಲುಗಳಳ ಇರುತತವ . ಕಿೋಟಗಳಲ್ಲಿ ತಲ , ಎದ
ಹಾಗ್ ಹ ್ಟ್ಸ ಟಯಭಾಗ ಎಿಂದು ವಿಭಜಿಸಲಪಟಿಟದ , ಜ ೋಡಗಳ
ತಲ
ಹಾಗು
ಎದ ಯ
ಭಾಗ
ಕ್್ಡಿಕ ್ಿಂಡಿರುತತದ . ಜ ೋಡಗಳಿಗ ನಾಲುೆ ಜ ್ತ ಕ್ಣುುಗಳಳ ಇರುತತವ . ಕಿೋಟಗಳಿಗ ಒಿಂದು ಜ ್ತ 5 ಕಾನನ – ಡಿಸ ೆಂಬರ್ 2018
© ಡಾ. ದೋಪಕ್ .ಬಿ
ಕ್ಣುುಗಳಳ. ಹಿೋಗ ಸಾಗಿತುತ ಜ ೋಡಗಳ ವಿವರಣ . ನಾನು ನಿದಾರವಶನಾಗುವುದನುನ ತಪ್ಪಪಸಿಕ ್ಳುಲು ಆಗಾಗ ಜ ೋಡದಲ್ಲಿರುವ
ರಕ್ತ(ಹಿೋಮೊೋಸಿೋಲ್)ಜಿೋಣಾಾಿಂಗ
ಶ್ಾಾಸಕ ್ೋಶದ
ವಿವರಣ ,
ಆಹಾರ
ಕ್ರಮ
ಹಾಗ್
ವಿಸಜಾನಾಿಂಗಗಳ ಬಗ ೆ ಪ್ರಶಿನಸಿದ . ಎಲಾಿ ಪ್ರಕಿರಯ್ದಗಳಳ ಜ ೋಡದಲ್ಲಿದುೆ ಅದರ ಬಗ ೆ ಇನ್ನ ವಿಸೃತ ಅಧ್ಾಯನ ನಡ ಯಬ ೋಕ್ು ಎಿಂದು ಸಿಂಪ್ನ್ೂಲ ವಾಕಿತ ತಳಿಸಿದರು.
© ಡಾ. ದೋಪಕ್ .ಬಿ
ನನಗ ಎಲಾಿ ಜ ೋಡಗಳೂ ದುಿಂಡಗ ಬಲ ಹ ಣ ಯುತತವ ಎಿಂಬ ನಿಂಬಿಕ ಇತುತ. ಕಾರ್ಾಾಗಾರದಲ್ಲಿ orb
weaver (ಹಳ ಆಿಂಗಿದಲ್ಲಿ orb ಎಿಂದರ ದುಿಂಡು ಎಿಂಬರ್ಾ) ಎಿಂಬ ಕ್ುಟುಿಂಬದ ಜ ೋಡಗಳಳ ಮಾತರ ದುಿಂಡಗ ಬಲ ಹ ಣ ಯುತತವ
ಮತುತ
ಹಾರುವ
ಜ ೋಡಗಳಳ
ತಾವು
ಹಾರಿದ
ಸಥಳದ
ಗುರುತಗ
ಒಿಂದ ಳ
ನ್ಲನುನ
ಬಿಟುಟಕ ್ಿಂಡಿರುತತವ . ಎಲಾಿ ಜ ೋಡಗಳಳ ಬಲ ಹ ಣ ಯಲ ೋಬ ೋಕ ಿಂದಿಲಿ ಎಿಂದು ತಳಿಸಿದರು. ಜ ೋಡಗಳಳ ಬುದಿಿವಿಂತ
ಜಿೋವಿಗಳಳ. ಅದರಲ್ಲಿಯ್ ಹಾರುವ ಜ ೋಡ ಬಲು ಬುದಿಿವಿಂತ, ಜ ೋಡಗಳನುನ ಶಲಾಾಕ್ ಹ ್ೋಮ್ಸಯ ಎಿಂದು
ಕ್ರ ಯಬಹುದು ಎಿಂದು ತಳಿಸಿದರು. ಆಗ ನಾವ ಲಿ “ಹ ್ೋ ಹಾಗಾದರ ಲಿಂಡನಿನನ ಬ ೋಕ್ಸಿ್ೋಾಟ್ ನಲ್ಲಿರುವ ಜ ೋಡ ಇದು” ಎಿಂದು ಲಘು ವಿನ ್ೋದದ ಜ ್ತ ಗ ಚಹಾಗ ತ ರಳಿದ ವು.
ಮೈಸ್ರಿನ ಜಿಲಾಿಧಿಕಾರಿಯವರು ಬಿಡುವು ಮಾಡಿಕ ್ಿಂಡು ಕಾರ್ಾಾಗಾರದಲ್ಲಿ ಕ ಲವು ಸಮಯ
ಪಾಲ ್ೆಿಂಡಿದೆರು. ನಿಂತರ ಸಾಲ್ಲಗ ತಿಂಡದ ಲಾಿಂಛನ ಬಿಡುಗಡ ಗ ್ಳಿಸಿ ಶುಭಕ ್ೋರಿ ನಿಗಾಮಿಸಿದರು. 6 ಕಾನನ – ಡಿಸ ೆಂಬರ್ 2018
© ಡಾ. ದೋಪಕ್ .ಬಿ
ಅರಕಿನಡ ೋ ಮತುತ ಸಾಲ್ಲಟಡ ೋ ಎಿಂದು ಎರಡು ತಿಂಡಗಳಾಗಿ ‘ಇಿಂದರಪ್ರಸಥ’ದಲ್ಲಿ ಜ ೋಡ ಎಿಂಬ ನಿಧಿಯ ಬ ೋಟ್ಸ ಗ
ಹ ್ರಟ್ಸ ವು. ‘ಅರಕಿನಡ ’ ಎಿಂದರ ಗಿರೋಕ್ ಭಾಷ ಯಲ್ಲಿ ಜ ೋಡ ಎಿಂದು, ಸಾಲ್ಲಟಡ ೋ ಎಿಂದರ ಹಳ ಲಾಾಟಿನ್ ಭಾಷ ಯಲ್ಲಿ ನೃತಾ ಎಿಂದರ್ಾ. ಇದು ಹಾರುವ ಜ ೋಡಗಳ ಕ್ುಟುಿಂಬಕಿೆಟಿಟರುವ ಹ ಸರು. ನಾನಿದೆಗುಿಂಪ್ಪನಲ್ಲಿ ಇಬಬರ ಬಳಿಮಾತರ
ಮಾಾಕ ್ರೋ ಫೋಟ್ಸ ್ೋಗರಫಿಗ (macro photography)ಗ ಬ ೋಕಾದ ಪ್ರಿಕ್ರಗಳಿದೆವು. ಉಳಿದವರ ಕ ೈಯಲ್ಲಿ ಟ್ಸಾರ್ಚಾ,
ಭ್ತಗಾಜು. ತಮಗ ಸಿಗುವ species ಗಳನುನ ಒಬಬರು ಬರ ದುಕ ್ಳಳುತತದೆರು. ಮೊದಲು ನಾವು ನ ್ೋಡಿದ ಜ ೋಡ ಸಿಂಘಜ ೋಡ(social Spider). ಗುಿಂಪಾಗಿ ವಾಸಿಸುವ ಈ ಜ ೋಡಗಳಳ ರಾತರವ ೋಳ ಬಲ ಹ ಣ ಯುತತವ . ಹಲವಾರು ವರ್ಾಗಳಿಿಂದ ಇದೆ ಅದು, ನ ಲದಿಿಂದ ತಾರಸಿವರ ಗ್ ಅಲಿಲ್ಲಿ ಹಬಿಬಕ ್ಿಂಡಿತುತ.
ನಿಂತರ ಕ್ಿಂಡಿದುೆ ಕಿಡಿನ ಜ ೋಡ. ಎಲ ಮರ ಯಿಂದ ಹ ್ರಬಿಂದ ಅದು ಬ ೋಟ್ಸ ಯಲ್ಲಿ ತಲ್ಲಿೋನವಾಗಿತುತ. ಅರ್ಟರಲ್ಲಿ ಮತ ್ತಿಂದು ದಿಕಿೆನಿಿಂದ ಕ್ನನಡಿ ಜ ೋಡ ಎಿಂಬ ಉದಾೆರ. ಪಾರದಶಾಕ್ವಾಗಿ ತನನ ಉದರದಲ್ಲಿರುವ ಬ ೋಟ್ಸ ಯ ಕ ಿಂಪ್ು ಬಣುವನುನ ಸ್ಸುತತತುತ. ಹಿೋಗ ಸಾಗಿತು ನಮೂ ಜ ೋಡರಬಲ ಪ್ಯಣ. ಸಮಯ 8.30ರ ಆಸುಪಾಸಿರಬ ೋಕ್ು, ಎರಡ್ ತಿಂಡದವರು ಊಟಮಾಡುವುದಕಾೆಗಿ ಮ್ಲ ಸಥಳಕ ೆ ಬಿಂದು ಸ ೋರಿದ ವು. ಮುದ ,ೆ ಹುರಳಿಸಾರು, ಅನನ, ಗ ್ಜುು, ಸಾಿಂಬಾರು ಮಜಿುಗ , ಪಾಯಸ ತನುನವಾಗಿನ ಮಾತು ಪ್ೂರ ಜ ೋಡಗಳದ ೆೋ. ಇನ ್ನಿಂದು ತಿಂಡದವರು ಉಗಾರಣದ ಬಳಿ ಆಕ್ರಮಣ ಸಾಭಾವದ ಪೋಶಿಾರ್ಾ ಜ ೋಡಗಳನುನ ಕ್ಿಂಡ ವ ಿಂದು ತಳಿಸಿದರು. ಭ ್ೋಜನಾನಿಂತರ ತಿಂಡಗಳ ದಿಕ್ುೆ ಬದಲಾದವು. ನಾವು ಹ ್ರಡುತತದೆಿಂತ ಯ್ದೋ ಕ ್ಟಿಟಗ ಯ ಬಳಿ ಸಹಿಜ ೋಡಗಳಳ ಕ್ಿಂಡವು ಹಾಗ್ ಅಲ್ಲಿ ತುಿಂಬಾ ಸ ್ಳ ುಗಳಳ ಕ್್ಡಾ ಇದೆವು. ಗಿಡಗಳಿಗ ಮುತುತವ ಕಿೋಟಗಳ ಸಿಂಖ್ ಾಯನುನ ಜ ೋಡಗಳಳ ಗಣನಿೋಯವಾಗಿ ನಿಯಿಂತರಸುತತವ , ಆದುದರಿಿಂದ ವಿರ್ಕಾರಿ ಕಿೋಟನಾರ್ಕ್ಗಳಳ ಬ ೋಕಾಗುವುದ ೋ ಇಲಿ! ಅಬಾಬ ಎಿಂಥಾ ಜ ೈವಿಕ್ ನಿಯಿಂತರಣ ಈ ಪ್ರಕ್ೃತಯಲ್ಲಿ! ಇದನನರಿತು ತಾಳ ೂಯಿಂದ 7 ಕಾನನ – ಡಿಸ ೆಂಬರ್ 2018
ನಡ ಯಬ ೋಕ್ು ನಾವು… ಹಿೋಗ ಯೋಚಿಸುವಾಗ ಇನ ್ನಬಬರು ಹಾವು ಹಾವು ಎಿಂದು ಕಾಾಮರಾವನುನ ಹಾವಿನ ಡ ಗ ತರುಗಿಸಿದರು. ಬಾಳ ಮರದ ಸಿಂದಿಯಲ್ಲಿ ನಿರುಪ್ದರವಿರ್ಾಗಿ ಸಣುಹಾವಿನ ಮರಿ ಇತುತ. ಹಾವಿದೆ ಮೋಲ ಆದರ ಆಹಾರವು ಅಲ ಿೋ ಇರಬ ೋಕ್ಲಿವ . ಸಾಲಪ ಅತತತತ ನ ್ೋಡಿದಾಗ ಭಾರತೋಯ ‘ಸಾಮಾನಾ ಮರಗಪ ಪ’ ಕ್ಿಂಡಿತು. ನಾನು ಮೊದಲ ಬಾರಿ ಮರಗಪ ಪಯನುನ ನ ್ೋಡಿದುೆ ಹಿೋಗ ! ಸಾಮಾನಾವಾಗಿ ನಾನು ನ ್ೋಡಿರುವ ಕ್ಪ ಪಗಿಿಂತ ಸುಮಾರು ಮ್ರು ಪ್ಟುಟ ಚಿಕ್ೆದಾಗಿತುತ.ಎಲ ಯ ಮೋಲ ಬ ಪ್ಪನಿಂತ ಕ್ುಳಿತತುತ. ಅದನುನ ಹಿಿಂದ ಬಿಟುಟ ನಾವ ಲಿ ಮುಿಂದುವರಿದ ವು. ಮೊದಲ ಸುತತನಲ್ಲಿ ನ ್ೋಡಿದೆ 32 ಜ ೋಡಗಳ ಸಿಂಖ್ ಾ ರ್ಾಕ ್ೋ ಹ ಚಾಾಗಿ ವೃದಿಿಸಲ ೋ ಇಲಿ. ಉಗಾರಣಕ ೆ ತ ರಳಿ, ಪೋಶಿಾರ್ಾ ಜ ೋಡಗಳನುನ ಹುಡುಕ್ುವ ನಮಗ ಮೊದಲು ಚ ೋಳಳ ಎದುರಾಯತು, ನಿಂತರ ಪೋಶಿಾರ್ಾಜ ೋಡಗಳನುನ ಕ್ಿಂಡು, ಉಗಾರಣದಿಿಂದ ಹ ್ರ ಬರುತತಲ ೋ ನ ಲದಮೋಲ ಹಲವು ವುಲ್್ ಜ ೋಡ (Wolf Spiders)ಗಳೂ ನಮೂ ಕ್ಣ್ಣುಗ ಬಿದೆವು. ಹಿೋಗ ಕ ್ನ ಗ ್ಿಂಡಿತು ನನನ ಮೊದಲ ಜ ೋಡ ಕಾರ್ಾಾಗಾರ.
© ಡಾ. ದೋಪಕ್ .ಬಿ
- ಡಾ. ದೋಪಕ್ .ಬಿ ಮೈಸ ರು
8 ಕಾನನ – ಡಿಸ ೆಂಬರ್ 2018
ದಿನವೂ ರಿಂಗ ್ೋಲ್ಲ
ಅಿಂಗಳವನುನ
ಹಾಕ್ುವುದು
ಗುಡಿಸಿ,
ಮೊದಲ್ಲನಿಿಂದಲ್
ಬಿಂದ ಅಭಾಾಸ. ಆದರ , ಚಳಿಗಾಲದಲ್ಲಿ ಅಿಂಗಳ ಗುಡಿಸುವುದ ಿಂದರ © J.M.Garg, Wikipedia.
ನನಗ
ಸಾಲಪ
ಕಿರಿಕಿರಿ
ಕಾರಣ, ಮರಗಳಿಿಂದ ಉದುರುವ ಎಲ ಗಳಳ. ನಮೂ ಮನ ಯ ಮುಿಂದಿನ ಖ್ಾಲ್ಲ ಜಾಗದಲ್ಲಿ
ಬಹಳರ್ುಟ ಮರಗಳಿರುವುದರಿಿಂದ ಉದುರುವ ಎಲ ಗಳ ಪ್ರಮಾಣವೂ ಅಧಿಕ್. ಹಾಗ ಉದುರಿದ ಎಲ ಗಳಳ ಗಾಳಿಗ ಹಾರಿಬಿಂದು ನಮೂ ಮನ ಯ ಗ ೋಟಿನ ಎದುರಿಗ ರಾಶಿ ರಾಶಿರ್ಾಗಿ ಬಿೋಳಳತತದವ ೆ ು. ಆಗ ನಮೂ ಮನ ಯವರ ಲಿರ್ ಸ ೋರಿ ಗ ್ೋಣ್ಣಚಿೋಲದಲ್ಲಿ ತುಿಂಬಿ ಗ ್ಬಬರ ಗುಿಂಡಿಯಲ್ಲಿ ಹಾಕಿ ಗ ್ಬಬರ ಮಾಡುತತದ ೆವು. ಒಿಂದು ವ ೋಳ ಹಾಗ ಮಾಡದ , `ಒಿಂದುದಿನ ಅಿಂಗಳ ಗುಡಿಸುವುದು ಬಿಟಟರ ಏನಾಯತು ಬಿಡು’ ಎಿಂಬ ಧ್ ್ೋರಣ ಯಿಂದ ಅಿಂಗಳ ಗುಡಿಸುವುದು ಬಿಟಟರ ಸಾಯಿಂಕಾಲ ಆಗುವ ಹ ್ತತಗ , ಉದುರಿದ ಎಲ ಗಳ ಮೋಲ ಕಾಲ್ಲಟುಟ ರ್ಾರಾದರ್ ಜಾರಿ ಬಿೋಳಳವುದು ಗಾಾರಿಂಟಿ. ಅಷ ಟೋ ಏಕ ದಿಾಚಕ್ರ ವಾಹನದವರಿಗ್ ಕ್್ಡ ಅಪಾಯ ತಪ್ಪಪದೆಲಿ. ಏಕ ಿಂದರ ಅಧ್ಾ-ಮುಕಾೆಲು ಇಿಂಚು ಎತತರಕ ೆ ಉದುರಿ ಬಿೋಳಳವ ಎಲ ಗಳ ಮೋಲ ಕಾಲ್ಲಟಟರ ಜಾರುವುದಲಿದ
ಮತ ತೋನಾದಿೋತು.... ಜ ್ತ ಗ , ಆ ಎಲ ಗಳಿಿಂದ ಏನನ ್ನೋ ಹ ಕಿೆಕ ್ಿಂಡು ಆಟವಾಡುವ
ಶ್ಾಲಾಮಕ್ೆಳ ಗಲಾಟ್ಸ ಬ ೋರ . ಅವರನುನ ಗದರಿಸಿ ಮನ ಗ ಕ್ಳಿಸುವುದ ೋ ಸಾಯಿಂಕಾಲದ ಕ ಲಸವಾಗುತತದ . ಹಾಗ ಗದರಿಸಿದ್ೆ ಉಿಂಟು. ಚಳಿಗಾಲದ ಒಿಂದು ಸಿಂಜ ಶ್ಾಲ ಯಿಂದ ಮನ ಗ ಬಿಂದ ಮಗಳ ಕ ೈಯಲ್ಲಿ, ಸಾಲಪ ಅಿಂಕ್ುಡ ್ಿಂಕಾದ ಹ್ವಿನ ಒಿಂದು ಪ್ಕ್ಳ ಯಿಂತದೆ ವಸುತವಿತುತ. ಆಕ ಅದನುನ ಮೋಲಕ ೆ ಹಾರಿಸುತತದೆಳಳ. ಅದು ಕ ಳಗ ನ ಲದ ಮೋಲ ತರುಗುತತ ಬಿೋಳಳವುದನುನ ನ ್ೋಡಿ ಚಪಾಪಳ ತಟುಟತತ ಖುಷಿಪ್ಡುತತದೆಳಳ. `ಏ.. ಚಿನುನ ಏನದು?’ ಎಿಂದು ಕ ೋಳಿದ ಆಶಾಯಾದಿಿಂದ. ಅದಕ್ೆವಳಳ `ಅಮಾೂ ಹ ಲ್ಲಕಾಪ್ಟರ್ ನ ್ೋಡು’ ಅಿಂದಳಳ. `ಎಲ್ಲಿ ಸಿಕಿೆತು?’ ಎಿಂದ . ಅದಕ್ೆವಳಳ, `ನಮೂ ಮನ ಮುಿಂದಿನ ಖ್ಾಲ್ಲ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಮರ ಇದ ಯಲಿಮೂ ಅದರ ಕ ಳಗ ಬಿದಿೆತುತ’ ಅಿಂದಳಳ. `ರ್ಾವ ಮರ?’ ಅಿಂದ . `ಹ ಲ್ಲಕಾಪ್ಟರ್ ಮರ’ ಎಿಂದಳಳ ಮುಗಿವಾಗಿ. ಅವಳಳ ಹ ೋಳಿದ `ಹ ಲ್ಲಕಾಪ್ಟರ್’ ಮರದ ಹತತರ ಹ ್ೋಗಿ ನ ್ೋಡಿದ . ದಿನವೂ ಸಾಯಿಂಕಾಲ ಎಲ ಗಳ ನಡುವಿನಿಿಂದ ಏನನ ್ನೋ ಹ ಕಿೆಕ ್ಿಂಡು `ಹ ಲ್ಲಕಾಪ್ಟರ್’ ಆಟವಾಡುತತದೆ ಶ್ಾಲಾಮಕ್ೆಳ ನ ನಪಾಯತು. ಏಕ ಿಂದರ ನನನ ಮಗಳ ಕ ೈಯಲ್ಲಿ 9 ಕಾನನ – ಡಿಸ ೆಂಬರ್ 2018
ಇದೆಿಂತಹ ಸಾಲಪ ಡ ್ಿಂಕಾದ ಹ್ವಿನ ಪ್ಕ್ಳ ಯಿಂತಹವು ನ್ರಾರು ಸಿಂಖ್ ಾಯಲ್ಲಿ ಆ ಮರದ ಸುತತಲ್ ಬಿದಿೆದೆವು. ಈ `ಹ ಲ್ಲಕಾಪ್ಟರ್’ ಮರದ ನಿಜವಾದ ಹ ಸರು ಏನಿರಬಹುದು ಎಿಂದು ಹುಡುಕ್ುತಾತ ಹ ್ೋದಾಗ ಗ ್ತಾತಗಿದುೆ ಇದು `ಮಹಾಗನಿ’ ಮರ ಎಿಂದು. ಮಹಾಗನಿ ಮರವು ಮ್ಲತಃ ಉತತರ ಮತುತ ದಕ್ಷಿಣ ಅಮರಿಕಾ ಖಿಂಡಗಳಲ್ಲಿ ಕ್ಿಂಡುಬರುತತದ . ಇದು ವ ಸ್ಟಟ ಇಿಂಡಿೋಸ್ಟ ದಿಾೋಪ್ದ ಉರ್ುವಲಯದ ಕಾಡುಗಳಲ್ಲಿ ಬ ಳ ಯುವ ಮರವಾಗಿದ . ಇದು ಸುಮಾರು 60 ರಿಿಂದ 80 ಅಡಿ ಎತತರ ಬ ಳ ಯುತತದ . ಆದರ , ಇದರ ಹ್ವುಗಳಳ ಸಣುದಾಗಿರುತತವ . ಈ ಮರವು ಬಹಳರ್ುಟಎಲ ಗಳನುನ ಉದುರಿಸುತತದ . ಎಲ ಗಳಳ ಉದುರುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ತಾಮರದ ಬಣುಕ ೆ ತರುಗಿರುತತವ . ಎಲ ಗಳಳ ಉದುರಿ ಕ ಳಗ ಬಿದಾೆಗ ಮರದ ಸುತತಲ್ ಕಾಪ ಾಟ್ ಹಾಸಿದಿಂತರುತತದ . ಮಹಾಗನಿ ಮರದ ಕಾಯಯನುನ ಎರಡು ಹ ್ೋಳಳ ಮಾಡಿದಾಗ ಬಟಟಲ್ಲನ ಆಕಾರದಲ್ಲಿ ಕಾಣುತತದ . ಕಾಯಯು ತಾನಾಗ ಒಡ ದು ತ ರ ದುಕ ್ಿಂಡಾಗ ಛತರಯ ಹಾಗ ಗ ್ೋಚರಿಸುತತದ .
© ಪ ರೋಮಾ ಶಿವಾನೆಂದ
10 ಕಾನನ – ಡಿಸ ೆಂಬರ್ 2018
ಈ ಮರವು ಮಾರುಕ್ಟ್ಸ ಟಯಲ್ಲಿ ಬಹಳ ಬ ೋಡಿಕ ಯುಳು ಮರವಾಗಿದ . ಇದರಿಿಂದ ಪ್ಪೋಠ ್ೋಪ್ಕ್ರಣ, ಸಿಂಗಿೋತ ್ೋಪ್ಕ್ರಣಗಳನುನ ಮಾಡುತಾತರ . ಹಾಗ ಯ್ದೋ ಡ ್ಳುನ್ನ ಕ್್ಡ ತರ್ಾರಿಸುತಾತರ ಮತುತ ಮನ ಯ ಒಳಗ ಶ್ ೋಕ ೋಸಿನ ಪ್ಟಿಟ, ಕಿಟಕಿ-ಬಾಗಿಲುಗಳ ಚೌಕ್ಟುಟಗಳ ತರ್ಾರಿಕ ಯಲ್ಿ ಬಳಸುತಾತರ . ಈ ಮರವನುನ ಔರ್ಧಿರ್ಾಗಿಯ್ ಉಪ್ಯೋಗಿಸುತಾತರ . ಇದರ ತ ್ಗಟ್ಸ ಯನುನ ಅರ ದು ಗಾಯಕ ೆ ಹಚಿಾದರ
ಗಾಯ
ಮಾಯುತತದ ಎಿಂದ್ ವ ೈದಾರು ಹ ೋಳಳತಾತರ . ಮಲ ೋರಿರ್ಾ, ಅನಿಮಿಯ, ಡಿಸ ಿಂಟರಿ ಈ ಎಲಿ ಖ್ಾಯಲ ಗಳನುನ ಗುಣಪ್ಡಿಸುವ ಶಕಿತಯನುನ ಮಹಾಗನಿ ಮರ ಹ ್ಿಂದಿದ . ಮಹಾಗನಿ ಮರ, ಬ ಲ್ಲುಯಿಂನಲ್ಲಿ ರಾರ್್ ಮರವಾಗಿದ . ಈ ಮರವನುನ ಇಿಂಗಿೋಷ್ ನಲ್ಲಿ ಮಹ ್ೋಗನಿ, ಎಿಂದು ಕ್ರ ಯುತಾತರ . ಬಿಗ್ ಲ್ಲೋಫ್ ಮಹ ್ೋಗನಿ, ಫ್ಾಾಸಟರ್ ಮಹ ್ೋಗನಿ, ಹ ್ಿಂಡುರಸ್ಟ ಮಹ ್ೋಗನಿ ಹಿೋಗ ಅನ ೋಕ್ ಹ ಸರುಗಳಿಿಂದಲ್ ಕ್ರ ಯುತಾತರ . ಕ್ನನಡ ಮತುತ ತ ಲುಗು ಭಾಷ ಗಳಲ್ಲಿ ಮಹಾಗನಿ ಎನುನತಾತರ .
© Jayesh patil, Wikipedia.
ಆಕರ ಗ್ರಂಥಗ್ಳು:
100 Beautiful Trees of India Common Trees of India
Flowering trees of Bangalore,
11 ಕಾನನ – ಡಿಸ ೆಂಬರ್ 2018
- ಪ ರೋಮಾ ಶಿವಾನೆಂದ ಧಾರವಾಡ.
ಪ್ಕ್ಷಿಮ ಕ ್ಿಂಡಿಯಿಂತ ಸಿಂಪ್ಕ್ಾದಿಂತದ
© J.M.Garg, Wikipedia.
ಹಾಗ್
ಪ್ೂವಾಘಟಟಗಳ
ಎರಡ್
ಘಟಟಗಳಿಗ
ನಮೂ ಚಾಮರಾಜನಗರ
ಜಿಲ ಿಯ ಬಿ.ಆರ್.ಟಿ ಹುಲ್ಲ ರಕ್ಷಿತ ಅರಣಾ.ಈ
ಕಾಡು ಹಲವು ರಿೋತಯ ವಿಶ್ ೋರ್ತ ಗಳನನ ಹ ್ಿಂದಿದ . ಇಲ್ಲಿ ವಿಶ್ ೋರ್ವಾಗಿ ಹಲವು ತರಹದ ಕಾಡುಗಳನನ ನ ್ೋಡಬಹುದು. ಕ್ುರುಚಲು, ಒಣಕ್ುರುಚಲು, ಅರ
ನಿತಾಹರಿದಾಣಾ, ನಿತಾಹರಿದಾಣಾ ಹಾಗ್ ಶ್ ೋಲಾ
ಕಾಡುಗಳನನ ನ ್ೋಡಬಹುದು, ಗುಡಡ ಪ್ರದ ೋಶಗಳಿಿಂದ ಕ್್ಡಿರುವ ಈ ಅರಣಾದಲ್ಲಿ ಗಣತಯ ಪ್ರಕಾರ ಸರಿಸುಮಾರು 60ಕ್್ೆ ಹ ಚಿಾನ ಹುಲ್ಲ, 70ಕ್್ೆ ಹ ಚಿಾನ ಚಿರತ ಹಾಗ್ 600 ಆನ ಗಳಿದುೆ 4 ಜಾತಯ ಜಿಿಂಕ ಗಳನನ ನ ್ೋಡಬಹುದು ಅವುಗಳ ಿಂದರ ಚುಕ ೆಜಿಿಂಕ , ಸಾಿಂಬಾರ್ ಜಿಿಂಕ , ಕಾಡುಕ್ುರಿ ಹಾಗ್ ಮೌಸ್ಟ ಡಿೋರ್. ಇಿಂತಹ ವಿಶ್ ೋರ್ವಾದ ಕಾಡಿನ ನಡುವ ಈಗಲ್ ಸ ್ೋಲ್ಲಗ ಎಿಂಬ ಬುಡಕ್ಟುಟ ಜನಾಿಂಗ ವಾಸವಾಗಿದಾೆರ . ಕಾಡಿನ ಪ್ದಾರ್ಾಗಳಾದ
ಜ ೋನು,
ಸಾಗಿಸುತತರುವುದಲಿದ
ನ ಲ್ಲಿಕಾಯ,
ತಮೂಪಾಲ್ಲನ
ಕ್ಲುಿಹ್ವು ಜಮಿೋನುಗಳಲ್ಲಿ
ಮೊದಲಾದವುಗಳನುನ ಕಾಫಿ,
ಮಣಸು
ತಿಂದು
ಮಾರಿ
ಮೊದಲಾದ
ಜಿೋವನ
ಬ ಳ ಗಳನುನ
ಬ ಳ ದುಕ ್ಳಳುತತದಾೆರ . ಇಿಂತಹಾ ಸಮೃದಿ ಕಾಡಿನ ನಡುವ ಇರುವ ಕ .ಗುಡಿಯ ಅರಣಾವಸತ ವಿಹಾರಧ್ಾಮದಲ್ಲಿ ನಾನು ಕಾಯಾ ನಿವಾಹಿಸುತತರುವಾಗ ಪ್ರತದಿನ ಮುಿಂಜಾನ ಸುಮಾರು 5 ರ ಸಮಯ ನನನ ರ್ಮಿನ ಹ ್ರಗಿನಿಿಂದ ಬ ೈನ್..... ಫಿವರ್....ಬ ೈನ್..... ಫಿವರ್.....ಎಿಂದು ಕ್್ಗುವ ‘ಇಿಂಡಿಯನ್ ಹಾಕ್ ಕ್ುಕ್ು’ ಹಕಿೆ ಹಾಗ್ ಕಾಡುಕ ್ೋಳಿಯ ತ ೋಕ ್ೋ...ತ ಕ್..ತ ೋಕ ್ೋ...ತ ಕ್.. ಕ್್ಗಿನ ್ಿಂದಿಗ ಶುರುವಾಗುತತತುತ. ಮ್ಡಣದಲ್ಲಿ ಸ್ಯಾ ಮೋಲ ೋಳಳತತದೆಿಂತ ಇಡಿೋ ಕಾನನವ ೋ ಮುಿಂಜಾನ ಯ ಸ್ಯಾರಶಿೂಯಲ್ಲಿ ಮಿಿಂದು ಎದೆಿಂತ ಕ್ಿಂಗ ್ಳಿಸುತತತುತ. ನಾನು ಎದುೆ ಬಿಸಿ ಬಿಸಿ ಬಾಿಕ್ ಟಿೋ ಸವಿದು
ಹ ಗಲ್ಲಗ ಬ ೈನಾಕ್ುಲರ್ ಏರಿಸಿ ಒಿಂದು ಸುತುತ ಪ್ಕ್ಷಿವಿೋಕ್ಷಣ ಗ ಿಂದು
ಹ ್ರಟ್ಸ . ಕಾಡುಗಳಳ ರ್ಾವಾಗಲ್ ವಿಸೂಯಗಳ ಆಗರ. ಕಾನನವನನ ಹ ಕಿೆದರ್ುಟ ಹಲವಾರು ಕೌತುಕ್ಗಳ ಅನಾವರಣವಾಗುತತದ . ಕಾಡಿನಲ್ಲಿ ಜಿೋವಿಸುವ ಪ್ರತ ಮೃಗಪ್ಕ್ಷಿ ಮರಗಿಡಗಳಳ ಅವುಗಳದ ೆೋ ಆದ ಜಿೋವನ ಕ್ರಮ ಅಳವಡಿಸಿಕ ್ಿಂಡಿವ . ಆದರ 12 ಕಾನನ – ಡಿಸ ೆಂಬರ್ 2018
ಆ ಕ್ರಮಗಳನನ ತಳಿಯುಬ ೋಕ ಿಂದರ
ನಾವು ಕಾನನದಲ್ಲಿನ ಕೌತುಕ್ಗಳನನ
ಗಮನಿಸಲ ೋಬ ೋಕ್ು. ಹಿೋಗ ಪ್ಕ್ಷಿವಿೋಕ್ಷಣ ಗ ಹ ್ರಟ ನನಗ ಎದುರಾದ ಹರಟ್ಸ ಮಲಿರ (jungle bablers) ಗುಿಂಪ್ು ಕಾಾ...ಕಾಾ...ಕಾಾ... ಎಿಂದು ಕ್್ಗುತತ ಪದ ಯ ಒಳಗಿಿಂದ ಪ್ುರರನ ಹಾರಿ ಬಿಂದು ಪ್ಕ್ೆದಲ್ಲಿದೆ ಮರದ ಮೋಲ ಕ್್ತವು, ಮೊದಮೊದಲು ಮಲಿಗ ಕ್್ಗಲಾರಿಂಭಿಸಿದ ಇವು ಬರಬರುತಾತ ಕಾನನದಲ್ಲಿ ತಮೂ ಪ್ರತಧ್ವನಿ ಮಾಧ್ಾನಿಸುವಿಂತ ಕ್್ಗಲಾರಿಂಭಿಸಿದವು. ಇವುಗಳ ಈ ರಿೋತಯ ನಡವಳಿಕ ನನಗ ಹ ್ಸದ ೋ ಆಗಿತುತ, ಮತತರ್ುಟ ಸ್ಕ್ಷಮವಾಗಿ ಗಮನಿಸಿದಾಗ ಇವುಗಳ ಜಿೋವನ ಕ್ರಮ ನನಗ ವಿಶ್ ೋರ್ ಹಾಗ್ ಹ ್ಸತ ನಿಸಿತು. ಶ್ ೋಭಾ ಹಕಿೆಗಳ ಿಂದು ಕ್ರ ಸಿಕ ್ಳಳುವ ಈ ಸಪ್ತಸಹ ್ೋದರಿಯರು ಹ ಸರಿಗ ತಕ್ೆಿಂತ ಹರಟ್ಸ ಮಲಿರ . ರ್ಾವಾಗಲ್ ಕಾಾ...ಕಾಾ...ಕಾಾ...ಕಾಾ... ಎಿಂದು ಕ್್ಗುತಾತ ಗುಿಂಪ್ುಗಳಾಗಿ ಒಿಂದಲ್ಲಿ ಕ್್ರುವುದ ೋ ಇಲಿ. ನನನ ಮುಿಂದಿನ ಮರದ ಮೋಲ ಕ್ುಳಿತದೆ ಅರ್ುಟ ಹಕಿೆಗಳಳ ಒಿಂದ ೋ ಸಮನ ಕ್್ಗಲಾರಿಂಭಿಸಿದವು. ಅಲ ಿೋ ಸನಿಹದಲ್ಲಿ ಮತ ್ತಿಂದು ಗುಿಂಪ್ು ಈ ಗುಿಂಪ್ಪನ ಕ್ಡ ಗ ಜ ್ೋರಾಗಿ ಕ್್ಗಿಕ ್ಳಳುತಾತ ಹಾರಲಾರಿಂಭಿಸಿದವು. ಅರ್ಟಕ ೆ ಸುಮೂನಾಗದ ಎರಡು ಗುಿಂಪ್ು ನಾನಾ ನಿೋನ ಎನುನವಿಂತ ಕ್್ಗಲಾರಿಂಭಿಸಿದವು. ಇವುಗಳ ಕಾಳಗ, ಪ್ರಶ್ಾಿಂತವಾದ ಕಾಡಿನಲ್ಲಿ ಗದೆಲವನ ನೋ ಸೃಷಿಟ ಮಾಡಿತು. ಸಾಧ್ಾರಣ ಕಾಡು, ಹಳಿುಗಳಳ, ಕ್ೃಷಿ ಭ್ಮಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಣಸಿಗುವ ಈ ಪ್ಕ್ಷಿಗಳಳ ಬ್ದುಬಣು ಹ ್ಿಂದಿದುೆ, ಹ ಚಾಾಗಿ ನ ಲದಮೋಲ ಸಣುಸಣು ಗಿಡಗಳ ಮೋಲ ನ ಗ ಯುತತ ಓಡಾಡುತತವ . ಕ್ಣುಸುತತ ಹಳದಿ ಉಿಂಗುರ ಇದ . ಇವು ಕಿೋಟಗಳನುನ, ಕಾಳಳಗಳನುನ ಹಾಗ್ ಮಕ್ರಿಂದವನುನ ಸ ೋವಿಸುತತವ ಹಾಗ್ ಗುಿಂಪ್ು ಗುಿಂಪ್ುಗಳಾಗಿ ಜಿೋವನ ಸಾಗಿಸುತತವ . ಹಿೋಗ ನಾನಾ..? ತಾನಾ..? ಎಿಂದು ಕ್್ಗುವುದರ ಹಿಿಂದ ಬಹುಶಃ ಎರಡು ಗುಿಂಪ್ುಗಳ ಮಧ್ ಾ ಕಾಳಗವ ೋ ನಡ ಯುತತದ ಯ್ದೋನ ್ೋ ಎಿಂಬಿಂತ ಕ್್ಗುತತ ಮುಿಂದ ಸಾಗಿದವು. ಅರ್ಟರಲ್ಲಿ ಸಮಯ 9 ಆಗಿತುತ. ಮತ ತ ಕಾಾಿಂಪ್ಪನ ಕ್ಡ ಹ ಜ ು ಹಾಕಿದ .
13 ಕಾನನ – ಡಿಸ ೆಂಬರ್ 2018
- ಮಹದ್ ೋವ .ಕ .ಸಿ JLR, ಬೆಂಡಿೋಪುರ ರಾಷ್ಟ್ರೋಯ ಉದ್ಾಯನವನ
ನಾನು
ಚಿಕ್ೆ ವಯಸಿಯನ ಎಲಾಿ ಹಳಿುಯ ಮಕ್ೆಳಿಂತ ಸಹ
ಜಗಳವಾಡಿ ಹತತರದ
ಹ ಚ ಾಚುಾ
ಎದುೆ-ಬಿದುೆ
ಸಿಂಬಿಂಧ್
ಮಣ್ಣುನಲ್ಲಿ
ಆಟವಾಡಿ,
ಭ್ಮಿಯ
ಜ ್ತ ಗ
ಹ ್ಿಂದಿದೆವನು.
ಹಾಗಾಗಿ
ಸಹಜವಾಗಿಯ್ದೋ ಭ್ಮಿತಾಯಗ್ ನನನ ಬಿಟಿಟರಲು ಕ್ರ್ಟವಾಗಿಯೋ ಏನ ್ೋ, ಆಟ ಮುಗಿದ ಮೋಲ್ ನನನ ಕ ೈ ಕಾಲುಗಳಿಗ , ಬಟ್ಸ ಟಗಳಿಗ ಅಿಂಟಿಕ ್ಿಂಡು ಮನ ಯವರ ಗ ತಾಯಿಂದಿರಿಂತ
ರ್ಾಕಿರ್ುಟ
ಕ್ಲ
ಮಾಡಿಕ ್ಿಂಡು
ಬರುತತದೆಳಳ.
ಆದರ
ನಮೂ
ಸಿಂಬಿಂಧ್ ಸರಿರ್ಾಗಿ ಅರಿಯದ ನನನ ತಾಯ ಎಲಾಿ
ಬಿಂದಿರುವ
ಎಿಂದು
ನನನನುನ
ಬ ೋರ
ಭಾಷ ಯಲ್ಲಿ
ಹ ್ಗಳಿದುೆಿಂಟು(ಬ ೈದದುೆಿಂಟು). ಹಾಗ ಹ ್ಗಳಳತಾತ ಸಾನನಕ ೆ ತರ್ಾರು ಮಾಡಿ ಸಾನನಮಾಡು ಎನುನವರು.
ಇನ ನೋನು ನಿೋರಿನ ್ಡನ ಯುದಿಕ ೆ ಸಜಾುಗುವ ಮುನನ ಅವಳ ೋ ಬಿಂದು ‘ನಿೋನು ಸರಿರ್ಾಗಿ ಕ ್ಳ ತ ಗ ಯುವುದಿಲಿ’ ಎಿಂದು ಗ ್ಣಗುತಾತ ಬಿಂದು ಸಾನನ ಮಾಡಿಸುವಾಗ ನಾನು ಕ ೋಳಿದ ಪ್ರಶ್ ನಯದು. ‘ಅಮಾೂ ನಮೂ ಮೈ ಮೋಲ ರ್ಾಕ
ಹಿಿಂಗ
ಕ್ಪ್ುಪ ಮಚ ಾಗಳಳ?’ ಅದಕ ೆ ಉತತರವಾಗಿ ಅಮೂ ಹ ೋಳಿದುೆ, ನಿನನ ಮೈ ಮೋಲ
ಎರ್ುಟ
ಮಚ ಾಗಳಿರುತತವೋ ಅರ್ುಟ ಜನ ನಿನಗ ಸ ನೋಹಿತರಿರುತಾತರ ಎಿಂದು. ತಕ್ಷಣ ನಾನು ಸಹ ಅವುಗಳ ಎಣ್ಣಸಿ, ನನಗಿದೆ
ಸ ನೋಹಿತರ ಸಿಂಖ್ ಾಗ ಹ ್ೋಲ್ಲಸಿ ಪ್ರಿೋಕ್ಷಿಸಿದುೆಿಂಟು. ಹಾಗ್ ಆ ವಿರ್ಯವನುನ ನಾನ ೋ ಕ್ಿಂಡು ಹಿಡಿದ ಹ ್ಸ
ಸಿಂಶ್ ೋಧ್ನ ಯಿಂತ ಶ್ಾಲ ಗ ಹ ್ೋಗಿ ನನನ ಎಲಾಿ ಸ ನೋಹಿತರಿಗ ಈ ವಿರ್ಯವನುನ ಹ ೋಳಿ ಅವರ್ ಸಹ ತಮೂ ತಮೂ ಮಚ ಾಗಳನುನ ಎಣ್ಣಸಿಕ ್ಳಳುವಿಂತ ಹ ೋಳಿದುೆಿಂಟು. ಎಲಿರ ಚಿಕ್ೆಿಂದಿನ ವಿಜ್ಞಾನಿ ಅಮೂಿಂದಿರ ಅಲಿವ ೋ? ಅದಕಾೆಗಿ ಅವರು ಹ ೋಳಿದ ಲ ೆ ಾಿ ನಮಗ ವ ೋದವಾಕ್ಾ.
ಆದರ ಆ ದಿನಗಳ, ಆ ನ ನಪ್ುಗಳ ಸ ್ೋಲ್ಲಸುವ ಅನುಭವಗಳಳ
ನಾವು ಬ ಳ ದಿಂತ ಜರುಗುವುದು ವಿರಳಾತವಿರಳ ಅರ್ವಾ ಇಲಿವ ಿಂದರ
ಅತಶಯವಾಗದು. ಅದಕಾೆಗಿಯ್ದೋ ರ್ಾರ ೋ ಆಗಲ್ಲ ಹಾಗ ಕ್ಣುೂಚಿಾ ಒಮೂ ತಮೂ
ಬಾಲಾವ
ತಮಗರಿಯದಿಂತ ಮುಗುಳಳನಗ ಯಿಂದು ಬ ೋಕಾದರ ಒಮೂ ಪ್ರಿೋಕ್ಷಿಸಿ ನ ್ೋಡಿ.
ನನದ
ಮೊಗದಲ್ಲಿ
ಕ್್ಡಲ ೋ
ಅರಳಳತತದ .
ಆದರ ಅಮೂನಿಗ ಈ ಮೋಲ ಕ ೋಳಿದ ಪ್ರಶ್ ನಗ ಈಗ ಉತತರ
ಹುಡುಕಿದರ ಹಲವು ವ ೈಜ್ಞಾನಿಕ್ ವಿಚಾರಗಳಳ ತಳಿದು ಬರುತತದ . ಹಿಿಂದಿನ 14 ಕಾನನ – ಡಿಸ ೆಂಬರ್ 2018
ತಿಂಗಳಳಗಳಲ್ಲಿ ನಡ ದ ಸಿಂಶ್ ೋಧ್ನ ಯಲ್ಲಿ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳಳ ಹ ೋಳಳತಾತರ , ಜಿರಾಫ್ ಗ ತಮೂ ಮೈ ಮೋಲ್ಲನ ಮಚ ಾಗಳಳ ತಮೂ
ತಿಂದ ಯಿಂದ
ಅಲಿದ
ಕ ೋವಲ
ತಾಯಯಿಂದ
ಪಾರಿಂಪ್ರಿಕ್
ಗುಣವಾಗಿ
ಬರುತತದ
ಎಿಂದು
ಕ್ಿಂಡುಹಿಡಿದಿದಾೆರ . ಮನುರ್ಾರಲ್ಲಿ ಹ ್ಸದಾಗಿ ಹುಟಿಟದ ಮಗುವಿಗ ನಾವು ಹ ೋಳಳವ ಹಾಗ ಮ್ಗು ಅಪ್ಪನ
ಹ ್ೋಲುತತದ , ಕ್ಣುು ಅಮೂನನುನ ಹ ್ೋಲುತತದ ಎನುನತ ತೋವ . ಜಿರಾಫ್ ಮರಿಗಳಿಗ ಹಿೋಗ ಹ ೋಳಳವಾಗ ಎಚಾರ, ಮಗುವಿನ ಮಚ ಾಗಳಳ ರ್ಾವಾಗಲ್ ಅವರ ತಾಯಯನ ನೋ ಹ ್ೋಲುತತವ , ತಿಂದ ಯನನಲಿ. ವಿರ್ಯ ಇಷ ಟೋ ಆದರ ಮಜವ ೋನಿದ ಹ ೋಳಿ? ಅರ ೋ...
ಬ ೋಸರವಾಗಬ ೋಡಿ
ಖಿಂಡಿತ
ವಿರ್ಯ ಇಲ್ಲಿಗ ಮುಗಿದಿಲಿ. ಈಗ ನಾ ಹ ೋಳಳವ ವಿರ್ಯ
ಅಚಾರಿಯ್ದನಿಸಿದರು
ಜಿರಾಫ್ ಯ ಮರಿಗಳಿಗ
ನಿಜವಾದದುೆ.
ತನನ ತಾಯಯಿಂದ
ಬಳಳವಳಿರ್ಾಗಿ ಬಿಂದ ಈ ಮಚ ಾಗಳಳ ಆ ಮರಿಗಳ ಅಳಿವು-ಉಳಿವಿನ ಭವಿರ್ಾವನುನ ಸಹ
ಹ ೋಳಳತತವ ಯಿಂತ . ಜಿರಾಫ್ ಯನುನ ಕ ೋವಲ ಉದೆ ಕ್ತತನ ದ ೈತಾವ ಿಂದು ತಳಿದು ಉದಾಾನವನಗಳಲ್ಲಿ
ಕ್ಿಂಡು ಮುಿಂದ ಸಾಗುವ ನಮಗ ಈ ವಿರ್ಯ
ಹ ್ಚಾ ಹ ್ಸದಲಿವ ೋ? ಒಿಂದು ನಿಮಿರ್. ನಾನು ಈ ಮೋಲ ಹ ೋಳಿದ ವಿರ್ಯ ನಿಜವ ಿಂದು ಹ ೋಗ ನಿಂಬುತತೋರಿ?
ನ ್ೋಡಿ ಇತತೋಚ ಗ ನಿಮೂ ಪ್ರಶ್ ನ ಮಾಡುವ ಮನ ್ೋಭಾವ ಕ್ಡಿಮರ್ಾಗಿಬಿಟಿಟದ . ಆದರ್ ಪ್ರವಾಗಿಲಿ ನಾನ ೋ ಹ ೋಳಳತ ತೋನ ಕ ೋಳಿ, ವ ೈಲ್ಡ ನ ೋಚರ್ ಇನಿಯಿಟ್ಾಟ್ ನ ವಿಜ್ಞಾನಿ ಡ ರ ಕ್ ಲ್ಲೋ ಮತುತ ಸಹ ್ೋದ ್ಾೋಗಿಗಳಳ 31 ಜಿರಾಫ್
ಮತುತ ಅವುಗಳ ಮರಿಗಳ ಮೋಲ ನಡ ಸಿದ ಸಿಂಶ್ ೋಧ್ನ ಪ್ರಕಾರ ಜಿರಾಫ್ ಯ ಹಾಗ್ ಅವುಗಳ ಮರಿಯ ಮಚ ಾಗಳ ಫೋಟ್ಸ ್ೋಗಳನುನ ಹ ್ಸ ತಿಂತರಜ್ಞಾನದ ಪ್ರಯೋಜನದಿಿಂದ ಪ್ರಿೋಕ್ಷಿಸಿ ವಿಶ್ ಿೋಷಿಸಿದಾಗ ತಳಿದದುೆ ಮರಿಗಳ ಮೈ ಮೋಲ್ಲನ ಮಚ ಾಯ ಆಕಾರ ಮತುತ ಮಚ ಾಯ ಗಾತರ ತನನ ತಾಯಯಿಂತ ಯ್ದೋ ಇದ ಯ್ದಿಂದು.
ಹಾಗ ಿಂದು ಪ್ಕಾೆ ಅಮೂನ ಹಾಗ ಯ್ದೋ ಮಚ ಾ ಅದ ೋ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಇತ ತಿಂದು ಅಲಿ, ಕ ೋವಲ ಆಕಾರಗಳಳ ಹಾಗ್ ಗಾತರ ಹ ್ೋಲುತತದೆವು ಎಿಂದು ಮಾತರ. ಈ ಕ ಳಗಿನ ಚಿತರ ನ ್ೋಡಿದರ ನಿಮಗ ತಳಿಯುತತದ .
ಈ ಹಿಿಂದ ಜಿರಾಫ್ ಮತುತ ಇನಿನತರ ಮಚ ಾಗಳಳಳು ಹುಲ್ಲ, ಜಿಿಂಕ , ಜಿೋಬರ ಇತಾಾದಿ ಪಾರಣ್ಣಗಳಿಗ ಈ
ಮಚ ಾಗಳಳ ತಮೂ ಸುತತಲ್ಲನ ವಾತಾವರಣಕ ೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿಯ್ದೋ ಬರುತತದ ಎಿಂದು ತಳಿದಿದೆರು. ಹಾಗ್ ಇವುಗಳಿಿಂದ ಆ ಜಿೋವಿಯು ತಮೂ ಪಾರಣ ಉಳಿಸಿಕ ್ಳುಲು ಅರ್ವಾ ಬ ೋಟ್ಸ ರ್ಾಡಲು ಉಪ್ಯೋಗವಾಗಿದ ಎಿಂದು
ಮಾತರ ತಳಿದಿದೆರು. ಜಿರಾಫ್ ಯ ಮಚ ಾಯ ಬಗ ೆ ಸಿಂಶ್ ೋಧ್ನ ಶುರು ಮಾಡಿದ ಲ್ಲೋ ಮತುತ ತಿಂಡಕ ೆ ಇದರಲ್ಲಿ ಬ ೋರ ಏನ ್ೋ ವಿರ್ಯವಿದ ಎನಿಸಿ ಇದ ಸಿಂಶ್ ೋಧ್ನ ಯನುನ ಮುಿಂದುವರ ಸಿದರು. ಆಗಲ ೋ ತಳಿದದುೆ ಈ
ಮಚ ಾಗಳಳ ಮರಿಗಳ ಭವಿರ್ಾ ನುಡಿಯಬಹುದಾದ ಆಕ್ೃತಗಳ ಿಂದು. ಇದಕಾೆಗಿ ಇವರು ಸಿಂಶ್ ೋಧ್ನ ಯನುನ ಸಾಲಪ
ವಿಸತರಿಸಿ ಸುಮಾರು 258 ಜಿರಾಫ್ ಮರಿಗಳ ಮಚ ಾಯ ಫೋಟ್ಸ ್ೋಗಳನುನ ವರುರ್ಕ ೆ 6ರಿಂತ 2012 ರಿಿಂದ 2016ರ 15 ಕಾನನ – ಡಿಸ ೆಂಬರ್ 2018
ವರ ಗ 4 ವರುರ್ಗಳ ಕಾಲ ಸಿಂಗರಹಿಸಿ, ಮಚ ಾಯ ಗಾತರ, ಬಣು, ಮಚ ಾಯ ಗಡಿಯ ನುಣುಪ್ು, ಇತಾಾದಿ 11 ಗುಣಗಳನುನ ಗಣಕ್ಯಿಂತರ ಮತುತ ಗಣ್ಣತದ ಸಹಾಯದಿಿಂದ ಅವುಗಳಳ ಹ ೋಳಳವ ವಿರ್ಯವನುನ ತಳಿಯಲು ಸಾಹಸ ಮಾಡಿದರು. ಹಿೋಗ 4 ವರುರ್ಗಳ ಕಾಲ ನಡ ಸಿದ ಪ್ರಯೋಗ, ಲ ಕಾೆಚಾರಗಳ ಪ್ರತಫಲವಾಗಿ ಅವರಿಗ ತಳಿದದುೆ ಇದು.
ರ್ಾವ ಜಿರಾಫ್ ಮರಿಗ ಕ್ರಮವಿಲಿದ, ದಪ್ಪ ಗಾತರದ, ಗಾಢ ಬಣುದ ಮಚ ಾಗಳಿದೆವೋ ಅವುಗಳಳ ತಮೂ
ಬಾಲಾದ ಮೊದಲ ಹಿಂತದ ಜಿೋವನವನುನ ಬ ೋರ ಮರಿಗಳಿಗಿಿಂತ ಹ ಚುಾ ಯಶಸಿಾರ್ಾಗಿ ಸಾಗಿಸಿ ಪಾರಯವನುನ
ಪ್ಡ ಯುತತದೆವಿಂತ . ಹಾಗ ಿಂದು ಕ ೋವಲ ಮಚ ಾಗಳ ಮೋಲ ಜಿರಾಫ್ ಗಳ ಜಿೋವನ ಆಧ್ಾರಿತವಾಗಿದ ಎಿಂದು ಹ ೋಳಲಾಗದು. ನಾವು ಕ ೋವಲ ನಮೂ ಸಾಮರ್ಾಾದಲ್ಲಿ ಹ ್ರಗಿನ ಗುಣಗಳನುನ ವಿೋಕ್ಷಿಸಿ ಹ ೋಳಿದ ವಿರ್ಯವಿದು. ಇದಕ ೆ ಜಿರಾಫ್ ಗಳ ಡಿಎನ್ಏ(DNA)ಯನುನ ಪ್ರಿೋಕ್ಷಿಸಿ-ಪ್ರಯೋಗಿಸಿದ ಫಲ್ಲತಾಿಂಶ ನಮೂ ಸಿಂಶ್ ೋಧ್ನ ಗ ಊರುಗ ್ೋಲಾಗಿ ನಿಲಿಬ ೋಕ್ು. ನಾವು ಕ ೋವಲ ಮೋಲ ೈಯ ಧ್್ಳನುನ ಕ ್ಡವಿದ ೆೋವ ಎನುನತಾತರ ಲ್ಲೋ!. ಮ್ಲ ಲ ೋಖನ:
16 ಕಾನನ – ಡಿಸ ೆಂಬರ್ 2018
- ಜ ೈ ಕುಮಾರ್ .ಆರ್ WCG, ಬ ೆಂಗಳೂರು
ಹದ್ದಿನ ಕಣ್ಣು ಹಾವಿನ ಮೇಲೆ ಹಾವಿನ ಕಣ್ಣು ಕಪ್ೆೆಯ ಮೇಲೆ ಕಪ್ೆೆ ಕಣ್ಣು ಚಿಟ್ೆೆಯ ಮೇಲೆ ಚಿಟ್ೆೆಯ ಕಣ್ಣು ಹೂವಿನ ಮೇಲೆ ಹೂವಿನ ಕಣ್ಣು ಕೆೇಸರದ ಮೇಲೆ ಕೆೇಸರದ ಕಣ್ಣು ಹೂವಿನ ದಳದೊಳಗೆ ಹೂದಳದ ಕಣ್ಣು ಬೇಜದೊಳಗೆ ಬೇಜದ ಕಣ್ಣು ಮರದೊಳಗೆ ಮರದ ಕಣ್ಣು ಹಣೊುಳಗೆ ಹಣ್ಣುನ ಕಣ್ಣು ಚಿಲಿಪಿಲಿಯೊಳಗೆ ಚಿಲಿಪಿಲಿಯಕಣ್ಣು ತಮಮ ಗ್ೂಡೊಳಗೆ ಗ್ೂಡಣ ಕಣ್ಣು ಆನಂದದಡವಿಯೊಳಗೆ
- ಕೃಷ್ಣನಾಯಕ್ ರಾಮನಗರ
17 ಕಾನನ – ಡಿಸ ೆಂಬರ್ 2018
ಮಣಂಜಾನೆ
© ಅರವೆಂದ ರೆಂಗನಾಥ್
ಮುಿಂಜಾನ ಯ ತಳಿಬ ಳಕ್ಲ್ಲ ದಟಟಡವಿಯ ನಡುವ ಹಾದು ಹ ್ೋಗುವ ಈ ರಸ ಯ ತ ಲ್ಲಿ ಸಾಗುವುದು ಬಲು ಸ ್ಬಗು. ಈ ಸ ್ಬಗು ಸದಾಕಾಲ ಎಲಿರಿಗ್ ಸಿಗಲು ಹಾಳಳಮಾಡದ ಇಿಂತಹ ಪ್ರದ ೋಶಗಳನುನ ಉಳಿಸಿಕ ್ಳುಬ ೋಕ್ು. ಪಾಿಸಿಟಕ್
ಬಳಕ ,
ಕಾಿಂಕಿರೋಟಿೋಕ್ರಣ
ಕ್ಳ ದುಕ ್ಳಳುತತದ ೆೋವ .
18 ಕಾನನ – ಡಿಸ ೆಂಬರ್ 2018
ಇನುನ
ಮುಿಂತಾದವುಗಳಿಿಂದಾಗಿ
ಈ
ಬಗ ಯ
ಸ ್ಬಗನುನ
ಜಲಪ್ಾತ
© ಅರವೆಂದ ರೆಂಗನಾಥ್
ಕ್ಣ್ ಸ ಳ ಯುವ ಈ ದೃಶಾವನುನ ಎರ್ುಟ ನ ್ೋಡಿದರ್ ಸಾಲದು. ದಟಟಡವಿಗಳಲ್ಲಿ ದ್ರದವರ ಗ್ ಜುಳಳ ಜುಳಳ ಸಪ್ಪಳ ಮಾಡುವ ಸುಿಂದರ ಜಲಪಾತಗಳಲ್ಲಿದ ್ಿಂದು. ಮಾನವನ ಕ್ಣ್ ಸ ಳ ಯುವುದಲಿದ
ಸಾವಿರಾರು
ಜಿೋವರಾಶಿಗಳಿಗ ಆಧ್ಾರವಾಗಿದ . ನಾವು ಕ್ಿಂಡ ಎಲಾಿ ಜಲಪಾತಗಳನುನ ಪ್ರವಾಸಿತಾಣ ಮಾಡುವುದರಿಿಂದ ಅಲ್ಲಿನ ಎಷ ್ಟೋ ಜಿೋವಿಗಳ ಸಿಂತತಯ್ದೋ ನಶಿಸಿಹ ್ೋಗುತತವ .
19 ಕಾನನ – ಡಿಸ ೆಂಬರ್ 2018
ಅಡವಯಲ ೆಂದು ಮನ
ಆಡುಮುಟಟದ ಸ ್ಪ್ಪಪಲಿ ಎಿಂಬ ಗಾದ ಗ
© ಅರವೆಂದ ರೆಂಗನಾಥ್
ಹ್ಲುವಿಂತ , ಮಾನವನಿಲಿದ ಸಥಳವಿಲಿ, ಎಲ್ಲಿ ಹ ್ೋದರ್
ತನಗಾಗಿಯ್ದಿಂದು ನ ಲ ಗಿಟಿಟಸಿಕ ್ಳಳುತಾತನ . ಸುತತಲ್ಲನ ಹಚಾ ಹಸಿರಿನ ನಡುವ ಚಿಲ್ಲಪ್ಪಲ್ಲ ಹಕಿೆಗಳ ಜ ್ತ ಗ ಇರಲು ರ್ಾರಿಗಿರ್ಟವಿಲಿ ಹ ೋಳಿ, ನನಗ್ ಸಹ ಇರ್ಟ. ಆದರ ಪ್ರಿಸರದಲ್ಲಿ ಉಳಿದ ಜಿೋವಿಗಳಿಂತ ನಾನು ಒಿಂದು ಜಿೋವಿ ,ನನನ ಹಾಗ ಅವುಗಳೂ ಕ್್ಡ ಎಲ್ಲಿಬ ೋಕಾದರು ನ ಲ ಸಬಹುದು. ಆದರ ಮಾನವನ ಅತರ್ಾದ ಆಸ ಯಿಂದಾಗಿ ತನಿನಿಂದಲ ೋ ಎಲಿ ಎಿಂದು ತಳಿದಿದಾೆನ . ಪ್ರಕ್ೃತಯ ಸಮತ ್ೋಲನವನುನ ಏರುಪ ೋರು ಮಾಡುತತದಾೆನ .
20 ಕಾನನ – ಡಿಸ ೆಂಬರ್ 2018
© ಅರವೆಂದ ರೆಂಗನಾಥ್
ಶ ೋಲ ಹಣಲಣುಗಾವಲಣ
ದ್ರದ ಬ ಟಟ ನುಣುಗ ಎನುನವಿಂತ ಈ ಪ್ರದ ೋಶವು ನುಣುಗ ಕ್ಿಂಡರ್ ಅದರ ಬಳಿಗ ಹ ್ೋದಾಗಲ ೋ ಆ ಪ್ರದ ೋಶದ ಮಹತಾ ತಳಿಯಲು ಸಾಧ್ಾ. ಎಲಾಿ ಪ್ರದ ೋಶಗಳ ಹಾಗ ಯ್ದೋ ಈ ಪ್ರದ ೋಶವು ಕ್್ಡ ತನನದ ೋ ಆದ ವಿಶಿರ್ಟ ಜಿೋವವ ೈವಿಧ್ಾತ ಯನುನ ಹ ್ಿಂದಿದ . ಹುಲುಿ, ತಿಂತು ಬ ೋರುಳು ಏಕ್ದಳ ಸಸಾವಾಗಿರುವುದರಿಿಂದ ಮಣ್ಣುನ ಸವಕ್ಳಿ ಕ್ಡಿಮರ್ಾಗಿರುತತದ . ಸುರಿದ ಮಳ ಯನುನ ಬ ೋಗ ಹರಿಯಲು ಬಿಡದ ನಿೋರನುನ ತನನ ಜಾಗದಲ ಿ ಇಿಂಗಿಸುತತ ಬಹಳ ದಿನಗಳವರ ಗ ತ ೋವಾಿಂಶದಿಿಂದ ಕ್್ಡಿರುತತದ . ಛಾಯಾಚಿತ್ರಗಳು : ಅರವೆಂದ ರೆಂಗನಾಥ್ ಲ ೋಖನ
21 ಕಾನನ – ಡಿಸ ೆಂಬರ್ 2018
: ಧನರಾಜ್ .ಎೆಂ
22 ಕಾನನ – ಡಿಸ ೆಂಬರ್ 2018