Timeless Trilogy

àÃÍ è× §¢Í§àÃÒ ประสบการณไตรภาค

เปสโลภิกขุ กับ เพื่อนหนุม

If you can learn to make the mind still, it will be the greatest help to the world.

PESALO PUBLICATIONS PRESENTS

‘เรื่องของเรา’ เป็นหนังสือไตรภาคอันประกอบด้วย 1.Reflections: ความเรียงขนาดสั้น 2.Beyond the Ordinary World: บทความรับเชิญ 3.All about My Blog: ข้อเขียนคัดสรร

เ รื่ อ ง ข อ ง เ ร า Timeless Trilogy

(หนังสือเล่มนีไ้ ม่มคี �ำ นำ�)

Reflections

01 เปสโลภิกขุ

6 | เรื่องของเรา

แด่...ความเหนื่อยยากของผู้เป็นพ่อแม่

แรกเริ่มเดิมทีข้าพเจ้าหมายจะตั้งชื่อความเรียงชิ้นนี้ว่า “โปรด ติดตามความไร้เดียงสาของข้าพเจ้าโดยปราศจากความคลื่นเหียน” ซึง่ เป็นประโยคทีผ่ เู้ ป็นพ่อคนหนึง่ เขียนไว้ขณะสนทนาธรรมกับข้าพเจ้า ผ่านทางโปรแกรม msn แต่พอมาพิจารณาอีกทีกเ็ ห็นว่า ไหนๆหนังสือ เล่มนี้ก็ไม่มีคำ�นำ�แล้ว ถ้าจะไม่มีคำ�อุทิศอีกก็กระไรอยู่ และหนังสือ อันเป็นผลผลิตส่วนบุคคลของข้าพเจ้าทุกเล่มทีผ่ า่ นมาก็ลว้ นมีค�ำ อุทศิ กันทั้งนั้น Timeless Trilogy | 7

เล่มที่ ๑ บทกวีในทีว่ า่ ง : แด่...ยายย่า พ่อแม่ ครูภาษาไทย วัยเยาว์ พี่ๆ น้องๆ เพื่อนๆ เล่มที่ ๒ แดนสนทนา : แด่...พิรุณรักษ์ สุวรรณกูล เล่มที่ ๓ เรื่องเป็นเรื่อง : แด่...คณะวิจิตรศิลป์ มหาวิทยาลัย เชียงใหม่ เล่มที่ ๔ หนึ่งร้อย : แด่...หลานๆ ผู้ลืมตามาดูโลกและหลวงลุง ด้วยเหตุดังกล่าวข้าพเจ้าจึงตกลงปลงใจมอบให้ “แด่...ความ เหนือ่ ยยากของผูเ้ ป็นพ่อแม่” ทำ�หน้าทีเ่ ป็นทัง้ คำ�อุทศิ และชือ่ ความเรียง ไปในตัว ทั้งนี้มิได้มีเจตนาที่จะประหยัดหน้ากระดาษแต่ประการใด ผู้เป็นพ่อและเป็นเจ้าของประโยค “โปรดติดตามความไร้เดียงสา ของข้าพเจ้าโดยปราศจากความคลืน่ เหียน” แท้จริงแล้วเขาเป็นเพือ่ นรัก ของข้าพเจ้า นับแต่ครั้งที่เรายังเป็นนักศึกษาศิลปะ เรามีสุขร่วมเสพ มีทกุ ข์รว่ มต้านต่อเนือ่ งยาวนานมาจนกระทัง่ เขาเป็นอาจารย์สอนศิลปะ และข้าพเจ้าครองเพศนักบวช เขาเคยบอกข้าพเจ้าว่าอยากไปหา ประสบการณ์ทปี่ ระเทศอังกฤษ และเขาก็ได้ไปประเทศอังกฤษ (เมื่อ กลับมาเขาได้เล่าประสบการณ์ขายผัดไทยในงาน Glastonbury Festival อันลือลัน่ ให้ขา้ พเจ้าฟังด้วย เขาเล่าว่าได้ชมการแสดงดนตรี เพียงไม่กคี่ รัง้ เพราะมัวขายผัดไทยจนเหนือ่ ยสายตัวแทบขาด แต่พอ ได้รับค่าตอบแทนสายตัวก็ดีดดิ้นเตรียมตะลุยพิพิธภัณฑ์ศิลปะและ สถานที่ท่องเที่ยวต่างๆ) ครั้งหลังสุดเขาบอกข้าพเจ้าว่า อยากเขียน การ์ตูนให้ได้สักเล่มก่อนอายุ ๔๐ปี ซึ่งในขณะนี้เขามีอายุ ๓๔ ปีแล้ว เขาเหลือเวลาอีกเพียง ๖ ปีและเขาก็ตระหนักในเรือ่ งนีด้ ี อยูม่ าวันหนึง่ เขาจึงถามความเห็นของภรรยาสุดทีร่ กั ว่า ถ้าเขาลาออกจากมหาวิทยาลัย มาเขียนการ์ตูนและดูแลลูกๆ (แฝดสองคน) อยู่กับบ้าน จะเลี้ยงเขา 8 | เรื่องของเรา

ไหวไหม? ข้าพเจ้าไม่ชดั เจนว่า ภรรยาบาล (ภรรยาซึง่ ประกอบอาชีพ พยาบาล) ของเขาตอบว่ากระไร แต่ที่เห็นชัดๆก็คือเขายังไม่ได้เขียน การ์ตนู อย่างทีอ่ ยากเขียน และหน้าทีก่ ารงานทีท่ �ำ อยูก่ ม็ ภี าระให้ตอ้ ง รับผิดชอบมากขึน้ นอกจากงานสอนซึง่ ก็หนักอยูแ่ ล้วยังมีงานบริหาร เพิม่ เข้ามาอีก มันทำ�ให้เขามึนหัวและนอนไม่หลับ ตอนท้ายๆของการ สนทนาธรรมเขาบอกข้าพเจ้าว่า อยากไปนั่งสมาธิเอาขยะที่มันรก สมองออกไป! เพียงที่เล่ามานี้ก็มีน้ำ�หนักเพียงพอแล้ว ที่จะอุทิศหนังสือเล่มนี้ แด่...ความเหนือ่ ยยากของผูเ้ ป็นพ่อแม่ ทัง้ พ่อแม่ของข้าพเจ้าและ ของทุกคน

Timeless Trilogy | 9

10 | เรื่องของเรา

ก๋วยเตี๋ยวชามที่เปลี่ยนชีวิตของข้าพเจ้า

สมัยเป็นเด็กนักเรียนชั้นมัธยมต้น ข้าพเจ้ามักจะโดนเพื่อนล้ออยู่ บ่อยๆว่า “ไอ้หมอนีม่ นั แปลกคน กินก๋วยเตีย๋ วไม่ใส่เครือ่ งปรุง” ข้าพเจ้า ลองสังเกตตัวเองในภายหลังจึงรูว้ า่ เป็นอย่างทีเ่ พือ่ นล้อจริงๆ พอรับชาม จากแม่ค้าและจ่ายค่าก๋วยเตี๋ยวแล้ว ข้าพเจ้าก็เดินถือชามก๋วยเตี๋ยว ออกมานัง่ ทีโ่ ต๊ะแล้วลงมือจ้วงตะเกียบทันที แทบจะไม่ได้ใส่ใจกับรสชาติ หรือความเอร็ดอร่อย จนกระทั่งเมื่อเช้านี้มีญาติโยมนำ�ก๋วยเตี๋ยวมา ถวายพระ หลังจากลองลิ้มชิมรสดูแล้วข้าพเจ้าก็เพียรเติมพริกป่น Timeless Trilogy | 11

น้ำ�ส้ม น้ำ�ปลาไม่รู้กี่รอบต่อกี่รอบ แต่จะปรุงยังไงก็ไม่ได้รสชาติที่ ถูกปากสักที ฝืนใจฉันไปได้เพียงครึง่ ชามก็รสู้ กึ ว่าไม่ไหวแล้วจึงทอด อาลัย ฉัน Corn Pie กับน้�ำ เต้าหู้ แล้วปิดท้ายด้วยมะม่วงน้�ำ ปลาหวาน อีกสักหน่อย คงพอประทังชีวิตไปได้อีกหนึ่งวัน หลังจากทำ�ภัตกิจเสร็จเรียบร้อยข้าพเจ้าจึงมาพิจารณาดูวา ่ นิสยั ที่ เคยเป็นคนง่ายๆอะไรก็ได้กบั เรือ่ งอาหารการกินมันหายไปตัง้ แต่เมือ่ ไหร่ ข้าพเจ้าหวนระลึกไปถึงเทีย่ งๆบ่ายๆของวันหนึง่ ครัง้ นัน้ ข้าพเจ้าก็ยงั เป็นเด็กนักเรียนชั้นมัธยมต้น โยมแม่ของข้าพเจ้าซื้อก๋วยเตี๋ยวมา สองถุง ข้าพเจ้ากับโยมแม่นั่งรับประทานอยู่บนโต๊ะด้วยกัน เช่นเคย ก๋วยเตี๋ยวในชามของข้าพเจ้าก็ยังคงไม่ใส่เครื่องปรุง ขณะกำ�ลังจ้วง ตะเกียบ ข้าพเจ้าสังเกตเห็นโยมแม่เติมเครื่องปรุงสารพัดชนิดลงใน ชามก๋วยเตี๋ยว แล้วสิ่งอัศจรรย์ก็บังเกิดขึ้น! น้ำ�ซุบในชามก๋วยเตี๋ยว ของโยมแม่พลันเปล่งฉัพพรรณรังสี เส้นก๋วยเตีย๋ วดูมชี วี ติ ชีวา ถัว่ งอก และพืชผักนานาล้วนรื่นเริงเบิกบาน พิศดูลูกชิ้นยิ่งเย้ายวนน่าเคี้ยว ข้าพเจ้าเหมือนต้องมนต์สะกด เอือ้ มช้อนลงไปตักน้�ำ ซุบสีสนั บาดตา ในชามก๋วยเตีย๋ วของโยมแม่ดว้ ยความเผลอตัว โอววววว...เมือ่ เทียบ กับก๋วยเตีย๋ วในชามของข้าพเจ้าแล้ว รสชาติมนั ช่างต่างกันราวฟ้ากับ เศษดิน ข้าพเจ้าวิงวอนให้โยมแม่ชว่ ยปรุงรสแบบนีใ้ ห้ดว้ ย เพราะไม่รวู้ า่ จะปรุงมันขึน้ มาได้อย่างไร สุดวิสยั จะไปคำ�นวณว่า ต้องตักน้�ำ ส้มเติม น้�ำ ตาลเหยาะน้�ำ ปลาหรือโรยพริกป่นมากน้อยเพียงใด ช่างไร้เดียงสา เสียจริง แต่โยมแม่ของข้าพเจ้ากลับประหารความไร้เดียงสานัน้ คำ�พูด สัน้ ๆว่า “หัดปรุงเอาเอง” นับแต่วนั นัน้ เป็นต้นมาเจอหน้าก๋วยเตีย๋ วคราใด ข้าพเจ้าเป็นต้อง สอดส่ายสายตามองหาเครือ่ งปรุงทุกคราวไป ทีเ่ ล่ามาทัง้ หมดนีก้ เ็ พียง 12 | เรื่องของเรา

อยากจะเตือนว่า ระวังชามก๋วยเตีย๋ วของเราไว้ให้ดี คนทีน่ ง่ั อยูใ่ กล้ๆอาจ กำ�ลังจ้องตาเป็นมันอยูก่ ไ็ ด้ และมัน (ก๋วยเตีย๋ ว) อาจส่งผลกระทบต่อ ชีวติ ของใครคนนัน้ เหมือนทีเ่ คยเกิดขึน้ กับข้าพเจ้ามาแล้ว

Timeless Trilogy | 13

14 | เรื่องของเรา

Conceptual ขบวนหนึ่ง

กลับมาเยีย่ มบ้านปลายฤดูคมิ หันต์ บางวันมีฝนและลมกรรโชกแรง ส่งผลให้อุณหภูมิเย็นสบายต่อเนื่องตลอดทั้งสัปดาห์ ไม่รู้ครึ้มอก ครึม้ ใจอะไรเดินไปค้นกล่องเก็บของทีก่ องพะเนินอยู่ บังเอิญพบถุงเก็บ แผ่นสไลด์ใบหนึ่งจึงเอามาส่องดู ส่วนใหญ่เป็นภาพแนวอนุรักษ์ ธรรมชาติซง่ึ คงจะเป็นโครงงานของโยมแม่ทเ่ี คยเป็นทีป่ รึกษาโครงการ ต่างๆให้แก่เด็กนักเรียน ในจำ�นวนแผ่นสไลด์ทง้ั หมดนัน้ มีอยูส่ ามแผ่น ที่ดูหนแรกนึกว่าเป็นภาพเสาเฉลียง หรือก้อนหินที่ถูกลมและน้ำ�กัด Timeless Trilogy | 15

กร่อนจนกลายเป็นรูปทรงดอกเห็ด พิจารณาดูอกี ที...นีม่ นั ผลงานของ เราสมัยยังเป็นนักศึกษาศิลปะนี่หว่า น่าจะเป็นวิชาศิลปะเบื้องต้น วิธีทำ� : ซื้อมุ้งมาหลังหนึ่งผูกหูมุ้งด้วยเชือกยาวๆทั้ง ๔ ด้านแล้ว โยงเชือกผ่านตะขอซึ่งยึดไว้กับเพดานให้เพื่อน ๔ คนจับเชือกไว้ จากนั้นนำ�กะละมังมาใบหนึ่งใส่ปูนพลาสเตอร์ผสมน้ำ� นำ�มุ้งลงไป คลุกกับปูนพลาสเตอร์แล้วบอกให้เพื่อนทั้ง ๔ คนดึงขึ้นพร้อมๆกัน จัดรูปทรงของมุ้งตามชอบใจ ทั้งหมดนี้ควรให้เกิดขึ้นภายในเวลา ไม่กี่นาทีเพราะปูนพลาสเตอร์แข็งตัวค่อนข้างเร็ว ขั้นตอนต่อไปใช้ บันไดปีนขึ้นไปละเลงยูริเทนบนหลังมุ้งและปล่อยให้ไหลลงไปด้าน ข้างของมุ้งทั้งสี่ด้าน เป็นอันว่างานเสร็จพร้อมส่ง ในวันถัดมาเป็นการนำ�เสนอผลงานต่ออาจารย์ผู้สอน ข้าพเจ้า พูดถึงสาระของงานชิ้นนี้ว่า เป็นความทรงจำ�เกี่ยวกับความป่วยไข้ ในช่วงนีเ้ พือ่ นๆตลอดจนพีๆ่ น้องๆทีม่ าดูเราส่งผลงานและฟังคำ�วิจารณ์ จากอาจารย์ สามารถแสดงความคิดเห็นหรือซักถามเกีย่ วกับผลงาน ของเราได้ และเราต้องตอบให้ได้ว่าเราทำ�อะไรมาให้เขาดู ซึ่งผู้ที่จะ ไขข้อสงสัยต่างๆได้นน้ั ต้องชัดเจนในผลงานของตัวเองและทำ�การบ้าน มาดีพอสมควร อาจารย์ผู้สอนยังเคยบอกด้วยซ้ำ�ไปว่า “ศิลปินต้อง เป็นเหมือนพวกเจ้าลัทธิ” ข้าพเจ้าจำ�ไม่ได้แล้วว่าผลงานชิน้ นัน้ ทำ�คะแนนได้เท่าไหร่ รูแ้ ต่วา่ ปัจจุบนั ยังไม่ได้เป็นเจ้าลัทธิใดๆทัง้ สิน้ ทัง้ ทีใ่ นยุคนัน้ ข้าพเจ้ามีความ มุง่ มัน่ อย่างแรงกล้า เมือ่ มาบวชศึกษาพระธรรมจึงเกิดความคิดขึน้ มา ในภายหลังว่า ถ้าเราเอามุง้ หลังนัน้ ไปให้พอ่ ใหญ่แม่ใหญ่ทมี่ าถือมา ศี ล ปฏิ บั ติ ธ รรมที่ วั ด คงจะได้ บุ ญ และเกิ ด ประโยชน์ ก ว่ า นี้ 16 | เรื่องของเรา

แต่ถึงจะคว้าโอกาสนั้นไม่ทัน ข้าพเจ้าก็ยังรู้สึกโล่งใจที่ไม่ต้อง กลับไปทำ� Conceptual Art ขบวนถัดไป

Timeless Trilogy | 17

18 | เรื่องของเรา

คนไทยขยันทำ�บุญไม่แพ้ชาติใดในโลก

เย็นวันหนึง่ ญาติโยมสนทนากันถึงเรือ่ งพระพุทธรูปทีม่ อี ยูม่ ากมาย ก่ายกองภายในวัด ทั้งขนาดเล็กกลางใหญ่และประกอบขึ้นด้วย มวลสารหลากหลายชนิด ก่อนหน้านีเ้ พียงหนึง่ วันขณะข้าพเจ้ากำ�ลัง ทำ�ความสะอาดศาลา ก็ยังนึกอยู่ว่า เมื่อก่อนนี้เคยเช็ดพระพุทธรูป องค์ใหญ่หนึง่ องค์และองค์ขนาดกลางอีกสององค์ มาบัดนีต้ อ้ งเช็ดอ งค์ใหญ่เพิ่มขึ้นอีกหนึ่งองค์และองค์ใหญ่เบิ้มอีกหนึ่งองค์ ในอนาคต ก็ยังไม่รู้ว่าจะมีมาเพิ่มอีกเท่าไหร่ แต่ก่อนที่ใจของข้าพเจ้าจะเศร้า Timeless Trilogy | 19

หมองไปกว่านี้ ข้าพเจ้าจึงพิจารณาใหม่ว่า นี่เป็นช่วงเวลาของการ เสียสละแรงกายในการทำ�กิจวัตรปัดกวาดสถานที่ จะเช็ดกี่องค์ก็คง ไม่เป็นไร ถึงเวลาเลิกก็ค่อยเลิกกันไปตัวใครตัวมัน เมื่อประมาณสิบปีที่แล้ว ข้าพเจ้าเคยเสนอความเห็นท่ามกลาง ญาติโยมที่มาประชุมกันในวันพระว่า “ปูชนียวัตถุเรามีเยอะแล้ว มาสร้างปูชนียบุคคลกันดีกว่า” แต่มันคงจะไม่เป็นผลอย่างที่เรา ทราบๆกัน เพราะการสร้างวัตถุภายนอกเช่นพระพุทธรูปนัน้ แม้จะมี ขัน้ ตอนทีต่ อ้ งใช้เวลาดำ�เนินการอยูพ่ อสมควร แต่ถา้ ผูใ้ ดมีก�ำ ลังทรัพย์ ก็สามารถออกแบบหรือสรรหาวัสดุพิสดารอลังการมาจัดทำ�ได้ พอ สร้างเสร็จแล้วเคลือ่ นย้ายมาถวายวัดก็เป็นอันจบกัน แต่ภาระในการ ดูแลรักษามันเป็นสิ่งที่ต้องทำ�กันจนตายไปข้างหนึ่ง ถ้าผู้มีหน้าที่ เกีย่ วข้องทำ�ใจไม่ได้กค็ งต้องแบกความเห็นผิดติดตัวไปอีกหลายภพ หลายชาติ เมื่อมารู้อย่างนี้ญาติโยมหลายท่านอาจจะใจหงายใจคว่ำ� แต่ถ้า มีโอกาสก็อยากจะชักชวนให้มาเยี่ยมชมวัดกันให้ทั่วๆ และถ้าจะให้ ดีควรมาในช่วงฤกษ์งามยามเหมาะคือเวลา ๑๕.๐๐-๑๖.๓๐ น. ซึง่ เป็นเวลาทำ�กิจวัตรประจำ�วัน จะได้ชว่ ยพระเณรปัดกวาดทำ�ความ สะอาดเสนาสนะกุ ฏิ วิ ห ารลานเจดี ย์ ไ ปด้ ว ย นั บ เป็ น การสั ม ผั ส ศาสนสถานอย่างใกล้ชดิ ชนิดทุกซอกทุกมุม หลังจากเหงือ่ ไหลไคลย้อย ได้ที่ก็พักดื่มน้ำ�ปานะกันสักหน่อย ถ้าแรงยังเหลือข้าพเจ้าขออาสา นำ�ไปชมของสะสมที่มีอยู่ประจำ�ทุกวัดนั่นก็คือเทียนจำ�นำ�พรรษา เป็นเทียนขนาดใหญ่มคี วามสูงประมาณ ๑-๒ เมตร เส้นผ่าศูนย์กลาง ประมาณ ๔-๖ นิว้ แบ่งออกเป็นสองชนิดคือ ชนิดเรียบๆและชนิดทีม่ ี ลวดลายซับซ้อน ซึง่ ทัง้ สองชนิดต่างก็มรี าคาแพงหูฉี่ โดยเฉพาะชนิด 20 | เรื่องของเรา

หลังนี้เล่นเอาหูฉีกเลยทีเดียว ส่วนจำ�นวนของเทียนจำ�นำ�พรรษานั้น ถ้าใครได้ไปเห็นกับตาแล้วจะต้องตกตะลึงตาถลน เฉพาะวัดทีข่ า้ พเจ้า พำ�นักอยู่ก็ไม่น่าจะต่ำ�กว่า ๒๐๐ แท่ง และยังเพิ่มขึ้นทุกปีๆ ปีหนึ่งๆ ไม่ใช่นอ้ ยๆ แต่ทางวัดแทบจะไม่ได้ใช้ประโยชน์อะไรเลย ข้าพเจ้าจึง ขอประชาสัมพันธ์มายังญาติโยมที่เคารพ ณ โอกาสนี้เลยว่า เรามี เกินพอแล้ว! แต่กอ็ กี นัน่ แหละพอรณรงค์ให้เปลีย่ นมาถวายหลอดไฟ แทนเทียนจำ�นำ�พรรษา คนก็แห่ถวายหลอดไฟกันจนไม่มีที่จะเก็บ เฮ้อ! คนไทยนีข่ ยันทำ�บุญกันจริงๆ เข้าพรรษาปีนรี้ ณรงค์ให้ญาติโยม ถวาย MacBook Air หรือ iPod Nano แทนหลอดไฟคงจะเข้าที ลองดูสิว่าจะขยันกันไปได้สักกี่น้ำ�

Timeless Trilogy | 21

22 | เรื่องของเรา

ค่อยเป็นค่อยไป ณ เวียงจันทน์

นอกจากขนมปังแบบฝรัง่ เศสและตัวอักษรภาษาลาวแล้ว ก็แทบ จะไม่พบสิ่งอื่นใดที่ต่างไปจากอุบลราชธานีบ้านเกิดเมืองนอนของ ข้าพเจ้า ไม่วา่ จะเป็นอาหาร ภาษาพูด วัฒนธรรม หรือจริตนิสยั ของผูค้ น เมือ่ เห็นพระออกบิณฑบาตในยามเช้า ทัง้ พ่อแก่แม่เฒ่าคนหนุม่ สาว เด็กและสตรีมคี รรภ์ตา่ งก็กระตือรือร้นทีจ่ ะทำ�บุญตักบาตรกันทัง้ นัน้ ซึง่ ก็เป็นวัฒนธรรมอันงดงามของชาวพุทธทีส่ บื ทอดกันมานาน ไม่วา่ นโยบายในการบริหารบ้านเมืองจะเปลี่ยนแปลงไปในทิศทางใด Timeless Trilogy | 23

เมือ่ นัง่ รถวนไปรอบๆเมืองจนมาถึงทีท่ �ำ การของประธานประเทศ (ผูน้ �ำ ประเทศ) ข้าพเจ้าก็พบย่านทีเ่ ปีย่ มสีสนั ทีส่ ดุ ของนครเวียงจันทน์ ในละแวกนีม้ รี า้ นกินดืม่ (ร้านอาหาร) ไว้บริการนักเดินทางหลากเชือ้ ชาติ ซึง่ นิยมมานัง่ กินข้าวหรือดืม่ กาแฟละเลียดทัศนียภาพริมฝัง่ แม่น�ำ้ โขง ทีไ่ หลเอือ่ ยอยูอ่ กี ฟากหนึง่ ของถนน นอกจากนีย้ งั มีทพี่ กั หลากหลาย ระดับ รวมทัง้ อินเตอร์เน็ตคาเฟ่และร้านขายของทีร่ ะลึกยาวเหยียดกว่า หนึง่ กิโลเมตร แม้จะเรียกว่ามีสสี นั และสัมผัสได้ถงึ ความคึกคักอย่าง ออกหน้าออกตา แต่กลับไม่รสู้ กึ แออัดพลุกพล่านเหมือนถนนข้าวสาร บ้านเรา บรรยากาศออกจะหลวมๆ ผ่อนคลายสบายๆ เนิบๆเนือยๆ ซึ่งเมืองหลวงที่มีบรรยากาศแบบนี้หาได้ไม่ง่ายนัก จุดที่น่าขึ้นไปสังเกตความเจริญเติบโตของนครเวียงจันทน์ที่สุด อยู่ บ นดาดฟ้ า ของสถาปั ต ยกรรมฝรั่ ง เศสผสมลาวที่ เ รี ย กกั น ว่ า “ประตูชัย” ซึ่งมีความสูงกว่าอาคารหอประชุมของบรรดาผู้บริหาร ประเทศทีก่ �ำ ลังอยูใ่ นระหว่างการก่อสร้าง ความคล้ายคลึงและใหญ่โต ของอาคารหอประชุมหลังนีใ้ กล้เคียงกับศาลากลางจังหวัด จากจุดนี้ เราจะสามารถมองเห็นนครเวียงจันทน์ได้โดยรอบ ถ้าสมมติให้ประตูชยั เป็นอนุสาวรีย์ประชาธิปไตย บรรยากาศของการจราจรเบื้องล่างก็ แทบจะไม่ต่างจากถนนราชดำ�เนินเมื่อแรกเปิดให้รถวิ่ง ข้าพเจ้าเคย ชมผ่านๆในรายการสารคดีทางโทรทัศน์เห็นยวดยานบนท้องถนนวิง่ กันอยู่หรอมแหรม แต่เวียงจันทน์ในวันนี้กำ�ลังเผชิญหน้ากับความ เปลี่ยนแปลงอย่างค่อยเป็นค่อยไป ก่อนเดินทางกลับข้าพเจ้าเห็น โปสเตอร์แผ่นหนึง่ บนบอร์ดหน้าสถาบันสอนภาษาและคอมพิวเตอร์ เป็นโปสเตอร์เชิญชวนให้ไปร่วมงาน Grand Opening ห้างสรรพสินค้า แห่งใหม่ นับจากนีเ้ ป็นต้นไป ตัง้ แต่วนั จันทร์ถงึ วันศุกร์ชาวนครเวียงจันทน์ จะยังคงเห็นนักเรียนนักศึกษานุ่งผ้าถุงไปเรียนหนังสือ ส่วนวันท้าย 24 | เรื่องของเรา

อาทิตย์ (วันสุดสัปดาห์) จะได้เห็นเด็กวัยรุ่นแต่งชุด Cosplay ไปทำ� เก๋อยู่บริเวณห้างฯอย่างสนุกสนาน

Timeless Trilogy | 25

26 | เรื่องของเรา

ทำ�พระเครื่องอย่างง่ายด้วยตัวคุณเอง

ไม่นานมานี้คอลัมน์ D.I.Y. หรือ Do it yourself เคยเป็นที่นิยมกัน อย่างแพร่หลายในหน้านิตยสารต่างๆ มีทั้งการทำ�โคมไฟ กรอบรูป ภาพประดับผนังฯ ในช่วงเวลานัน้ ข้าพเจ้าเองก็ครัน่ เนือ้ ครัน่ ตัวถึงกับ ชักชวนพระที่ท่านมีความชำ�นาญในการทำ�พระเครื่อง นำ�เสนอวิธี การทำ�พระเครือ่ งอย่างง่ายๆผ่านหน้าหนังสือ เพราะเท่าทีไ่ ปวนๆเวียนๆ ดูพระท่านทำ�ก็ไม่น่าจะยากอะไร และยังไม่ต้องไปเช่าแพงๆให้ สิน้ เปลืองอีกด้วย ซึง่ ก็นา่ จะเหมาะกับยุคทีเ่ ศรษฐกิจและสถานการณ์ Timeless Trilogy | 27

บ้านเมืองกำ�ลังปั่นป่วน แต่จนแล้วจนรอดข้าพเจ้ากับเพื่อนพระเกจิ ก็ไม่สบโอกาสเหมาะๆสักที นอกจากนีพ้ ระเกจิทา่ นยังบอกอีกว่าเกรง ครูบาอาจารย์จะตำ�หนิเอา ลำ�พังตัวข้าพเจ้าเองนัน้ ไม่สามารถจะสาธิตวิธที �ำ ได้เพราะไม่ทราบ รายละเอียดทุกขั้นตอน เคยเห็นเพียงขั้นตอนแรกที่พระเกจิท่านเก็บ สะสมมวลสารต่างๆ อันมีดนิ จากสังเวชนียสถานทัง้ ๔ แห่ง เส้นเกสา และจีวรเก่าของครูบาอาจารย์เป็นอาทิ จากนั้นก็เห็นตอนที่สำ�เร็จ ออกมาเป็นองค์พระแล้ว ซึ่งเรียกว่าพระผงน่าจะถูกกว่า เพราะท่าน เอามวลสารต่างๆข้างต้นมาบดให้เป็นผงละเอียดแล้วคลุกเคล้ากับ น้ำ�ยาที่เป็นตัวประสานผงมวลสารให้ยึดเกาะกัน จากนั้นก็แบ่งวัสดุ ข้างต้นให้เป็นชิ้นพอคำ� นำ�ไปอัดเข้าบล็อกซึ่งทำ�เตรียมไว้ก่อนแล้ว องค์พระทีส่ �ำ เร็จออกมาจะงดงามเพียงใดขึน้ อยูก่ บั ฝีมอื การแกะบล็อก เป็นสำ�คัญ พระผงที่ข้าพเจ้าเห็นเพื่อนพระเกจิท่านทำ�ดูสวยงามได้ สัดส่วน ทั้งยังเก็บรายละเอียดเล็กๆน้อยๆได้อย่างน่าทึ่ง ถ้าบังเอิญ ญาติโยมทีน่ ยิ มพระเครือ่ งมาอ่านเจอความเรียงนีเ้ ข้า ก็ไม่ตอ้ งกระดี๊ กระด๊ามาขอองค์พระจากข้าพเจ้า เพราะพระเกจิทา่ นไม่ได้ให้ไว้และ ข้าพเจ้าเองก็ไม่ได้ขอ ตามโครงการ D.I.Y. ทำ�พระเครื่องอย่างง่ายฯ การทำ�องค์พระ เป็นเพียงขั้นตอนแรก นอกจากนี้ยังมีอีกขั้นตอนหนึ่งซึ่งสำ�คัญไม่ยิ่ง หย่อนไปกว่ากันนัน่ ก็คอื ขัน้ ตอนของการปลุกเสก ซึง่ การปลุกเสกตาม วิธขี องข้าพเจ้านัน้ ผูท้ ไี่ ด้รบั องค์พระจะต้องหมัน่ สวดมนต์ เดินจงกรม นั่งสมาธิ และหาโอกาสไปวัดเพื่อรับฟังข้อคิดเห็นทางธรรมะ หรือ แลกเปลีย่ นประสบการณ์กบั กัลยาณมิตรอย่างสม่�ำ เสมอ ข้าพเจ้าเคย ถามสามเณรชาวอินโดนีเชียซึง่ หายใจเข้าออกเป็นพระเครือ่ งว่า ในเมือ่ 28 | เรื่องของเรา

ทุกอย่างล้วนตกอยู่ในกฎของอนิจจัง พลังที่อยู่ในองค์พระจะเสื่อม ไปไหม? สามเณรตอบว่า อยูท่ ก่ี ารดูแลรักษาของผูเ้ ป็นเจ้าของ ข้าพเจ้า เคยอ่ า นข่ า วเกี่ ย วกั บ เจ้ า พ่ อ ชื่ อ ดั ง คนหนึ่ ง ที่ ถู ก ศั ต รู ล อบสั ง หาร เมือ่ ตำ�รวจไปชันสูตรศพก็พบว่า ก่อนเสียชีวติ เจ้าพ่อได้เอาพระสมเด็จ ทีห่ อ้ ยคออยูม่ าอมไว้ในปาก นีค่ งพอจะเป็นอุทาหรณ์ได้วา ่ การจะให้ พระเครื่องมีพลังคุ้มครองแบบยั่งยืน ก็ต้องออกแรงบำ�เพ็ญคุณงาม ความดีกันหน่อย และที่สำ�คัญที่สุดคือจะต้อง Do it yourself! ทำ�เอาเองของใครของมัน

Timeless Trilogy | 29

30 | เรื่องของเรา

หกวิธีตื่นเช้าสำ�หรับพระใหม่ใจถึง : อรุณแรก

นึกไม่ออกจริงๆว่าจะไปโทษแมวทีไ่ หน เมือ่ พวกเราเหล่านักศึกษา ต่างพกพานิสยั ตืน่ สายเข้ามาสูร่ ม่ ผ้ากาสาวพัสตร์อย่างพร้อมเพรียงกัน โดยมิได้นัดหมาย คงต้องเท้าความกันไปถึงสมัยเรียนมหาวิทยาลัย ในครัง้ กระนัน้ ข้าพเจ้าจำ�ได้วา ่ เทีย่ งคืนของฤดูหนาวพวกเรายังเปิดไฟ เล่นบาสเกตบอลอยู่ในสนามกลางแจ้งของมหาวิทยาลัยอย่างสนุก สุขสนั่น ประมาณสองนาฬิกาจึงแห่กันไปกินโจ๊กยังตลาดโต้รุ่งหน้า มหาวิทยาลัย จากนั้นค่อยเข้านอน สิบเอ็ดโมงคือเวลาตื่นบิดขี้เกียจ Timeless Trilogy | 31

อาบน้�ำ แปรงฟันแวะกินข้าวเทีย่ งแล้วจึงเข้าคณะฯ ทีน่ า่ พะอืดพะอม ก็คือเพื่อนของข้าพเจ้าบางคนตื่นขึ้นมาก็หาอาหารใส่ปากทันที กว่า จะได้อาบน้ำ�อาบท่าก็ปาเข้าไปค่ำ�มืด หรือถ้ามีกิจกรรมยามดึกก็ยก ไปอาบเอาตอนเช้าหรือตอนเย็นของวันถัดๆไป เมื่อกระทำ�ซ้ำ�กันบ่อยๆครั้ง กว่าจะเรียนจบมันจึงกลายเป็นนิสัย ไปโดยปริยาย พระเดชพระคุณพระโพธิญาณเถร (ชา สุภทฺโท) ท่านจึงเมตตาตักเตือนว่า “จงระวังความคิดของท่าน เพราะความคิด ของท่านจะกลายเป็นการกระทำ�ของท่าน จงระวังการกระทำ�ของท่าน เพราะการกระทำ � ของท่ า นจะกลายเป็ น ความเคยชิ น ของท่ า น จงระวังความเคยชินของท่าน เพราะความเคยชินของท่านจะกลาย เป็นนิสยั ของท่าน จงระวังนิสยั ของท่าน เพราะนิสยั ของท่านจะกำ�หนด ชะตากรรมของท่านชั่วชีวิต” เมื่อทำ�จนกลายเป็นนิสัยหรือนิสัยถาวร แล้วมันก็ยากทีจ่ ะแก้ แต่เรือ่ งการตืน่ เช้านีไ้ ม่คอ่ ยเป็นปัญหาสำ�หรับ พระทีม่ าจากชนบททางภาคอีสาน คงเป็นเพราะอาชีพดัง้ เดิมของท่าน คือทำ�ไร่ท�ำ นา ซึง่ ต้องต้อนควายออกจากคอกตัง้ แต่เช้ามืด และท่าน ก็ทำ�กันมาตั้งแต่เด็กจนกระทั่งอายุครบบวช ข้าพเจ้าเคยไปพำ�นักที่ วัดป่าแห่งหนึ่งทางภูมิภาคนี้ ได้ยินเสียงรถไถนาเดินตามคำ�ราม ก่อนสัญญาณระฆังเวลาสามนาฬิกาของวัดป่าเสียอีก ข้าพเจ้าค้นพบเสน่หบ์ างอย่างของการตืน่ เช้า แม้ชว่ งแรกทีเ่ ริม่ ฝึก จะโงกง่วงอย่างสาหัสสากรรจ์จนแทบจะเดินชนต้นไม้ และรู้สึก เหมือนไม่ได้รับประโยชน์อะไร แต่พอทำ�ติดต่อกันไปสักระยะหนึ่ง กลับรู้สึกว่าจิตใจมีพละกำ�ลัง ถ้าวันใดจำ�วัดตามเวลาปรกติคือ ประมาณยีส่ บิ สองนาฬิกา แล้วไม่ได้ตน่ื มาสวดมนต์นง่ั สมาธิในตอนเช้า ข้าพเจ้าจะรู้สึกเศร้าหมองไปทั้งวัน แม้จะสรรหากิจกรรมอื่นๆมาทำ� 32 | เรื่องของเรา

เพื่อเลี่ยงการจำ�วัดในตอนกลางวันก็ไม่อาจจะชดเชยกันได้ จนกว่า ความเกียจคร้านจะพ่ายแพ้ในอรุณถัดไป แต่ถึงกระนั้นก็ไม่อาจจะ รั บ ประกั น ชั ย ชนะของตั ว เองได้ ร้ อ ยเปอร์ เ ซ็ น ต์ มั น ช่ า งยากเย็ น เข็นครกจริงๆ ยากเสียจนไม่อาจสาธยายให้จบได้ในคราวเดียว

Timeless Trilogy | 33

34 | เรื่องของเรา

หกวิธีให้ตื่นเช้าสำ�หรับพระใหม่ใจถึง : อรุณหลัง

“ฝึกตืน่ เซ่ากะบ่แม่นของง่าย” พระราชภาวนาวิกรม (เลีย่ ม ฐิตธมฺโม) เจ้าอาวาสวัดหนองป่าพง จังหวัดอุบลราชธานี ผู้เป็นพระอุปัชฌาย์ ของข้าพเจ้า เคยปรารภประโยคนี้กับข้าพเจ้าแบบตัวต่อตัว ทั้งนี้คง จะเป็นเพราะท่านเล็งเห็นว่า ข้าพเจ้าเป็นหนึง่ ในจำ�นวนพระนักศึกษา ที่น่ารักน่าลุ้นที่สุดในพรรษานั้น เหตุท่นี ่ารักน่าลุ้นก็มิใช่จะดูกันเพียง หน้าตา แต่เป็นเพราะเหตุทว่ี า่ ระยะเวลา ๓ เดือนของการอยูจ่ �ำ พรรษา เป็นช่วงเวลาทีพ่ ระภิกษุสามเณรจะปฏิบตั ธิ รรมอย่างเข้มข้นทีส่ ดุ ในรอบปี Timeless Trilogy | 35

มีทง้ั การเดินจงกรม นัง่ สมาธิ ฟังพระธรรมเทศนาและศึกษาพระวินยั อย่างต่อเนื่อง นอกจากนี้ยังมีการปฏิบัติพิเศษอื่นๆอีกเช่นงดพูดหรือ อดอาหาร จึงเป็นการยากสำ�หรับผูท้ พ่ี ง่ึ เข้ามาสูพ่ ระธรรมวินยั จะผ่านพ้น ไปได้โดยละม่อม แต่ขา้ พเจ้าก็สามารถเอาตัวรอดจากสถานการณ์ตา่ งๆ ในพรรษาแรกของการเป็นพระมาได้ แม้จะเป็นไปอย่างทุลกั ทุเลก็ตาม และด้วยความซาบซ่านในคุณปู การของการตืน่ เช้า ข้าพเจ้าจึงภูมใิ จเสนอ หกวิธตี น่ื เช้าแบบเก๋ๆดังต่อไปนี้ ๑.วานเพือ่ นทีอ่ ยูก่ ฏุ ใิ กล้ๆให้ชว่ ยปลุก ความละอายใจจะทำ�ให้รบี ลุกขึน้ ล้างหน้าล้างตา แต่ทส่ี �ำ คัญคือต้องเลือกเพือ่ นทีต่ น่ื เช้ากว่าเรา ๒.รับอาสาเป็นผูใ้ ห้สญ ั ญาณระฆังเวลาสามนาฬิกา หน้าทีค่ วาม รับผิดชอบก็มสี ว่ นช่วยได้มาก ถ้าเขียนชือ่ ไว้บนกระดานทีอ่ ยูใ่ นศาลา หรือในที่สาธารณะ ยิ่งจะเพิ่มความกระตือรือร้นเข้าไปอีก ๓.ตั้งนาฬิกาปลุกไว้ให้ห่างจากที่เอนกายจำ�วัด เคยได้ยินมา เหมือนกันว่า เมื่อนาฬิกาส่งสัญญาณปลุกแล้วบางท่านเกิดความ ฉุนเฉียวตบนาฬิกาปลุกจนสลบคามือ! ๔.เพิ่มจำ�นวนนาฬิกาปลุกและจัดวางในตำ�แหน่งต่างๆกัน แต่ บางท่านใช้นาฬิกาปลุกถึงสามเรือนก็ยังไม่ได้ผล ๕.ก่อนจำ�วัดฉันน้ำ�ให้มากๆ ตอนเช้ามืดจะได้ลุกไปเข้าห้องน้ำ� เมื่อไปถึงห้องน้ำ�แล้วควรล้างหน้าแปรงฟันให้เรียบร้อย อย่ากลับมา ล้มตัวลงนอนอีกเป็นอันขาด ๖.เตรียมแปรงสีฟนั ไว้ใกล้ๆหมอน โดยบีบยาสีฟนั ใส่แปรงเตรียม ไว้ให้พร้อม เมือ่ ได้ยนิ เสียงนาฬิกาปลุกให้รบี คว้าแปรงสีฟนั ใส่เข้าไป ในปากทันที คงจะหายากที่ใครจะหลับต่อไปได้ในสภาพเช่นนี้

36 | เรื่องของเรา

ทัง้ ๖ วิธนี ขี้ า้ พเจ้าเคยทดลองมาหมดแล้ว บางครัง้ ก็ได้ผลบางครัง้ ก็ไม่ได้ผล เกิดความรู้สึกดิบๆสุกๆล้มลุกคลุกคลานอยู่เป็นนาน หลายนาน จนกว่าจะถึงวันหนึง่ ทีเ่ รารูส้ กึ ว่าตัวเองเริม่ มีก�ำ ลัง เมือ่ นัน้ ก็จะเกิดอาการอยากปลีกตัวออกจากหมูค่ ณะ ซึง่ ก็จะได้รบั ประสบการณ์ อีกแบบหนึง่ แต่ทงั้ นัน้ ทัง้ นีก้ ม็ คี วามเป็นได้สงู เหมือนกันว่า พระทีเ่ คย เคร่งครัดปฏิบัติดีปฏิบัติชอบเมื่อครั้งอยู่ฝึกปฏิบัติกับครูบาอาจารย์ ข้อวัตรหรือคุณธรรมต่างๆอาจหกหล่นเรีย่ ราดเหลือไม่ถงึ ห้าสิบเปอร์เซ็นต์ เมื่ อ อยู่ ลำ � พั ง เพี ย งผู้ เ ดี ย ว แต่ พ วกเราโชคดี ที่ ยั ง เป็ น พระหนุ่ ม ลุ่ ม ๆดอนๆคราใดก็ บิ น กลั บ มาซบตั ก ครู บ าอาจารย์ ไ ด้ เ สมอ มีสุภาษิตจีนสองบทน่าจดจำ� “นกฉลาดรู้จักเลือกต้นไม้ที่ควรเกาะ” และ “นกตืน่ เช้าจะได้กนิ หนอนตัวโต” แม้จะเป็นนกตืน่ ทีเ่ ช้ายังไม่ได้ แต่ถ้าเราเป็นนกที่รู้จักเลือกอย่างน้อยก็มีที่ให้หลบภัย...อดทน กินหนอนจ่อยๆไปก่อนก็แล้วกัน

Timeless Trilogy | 37

38 | เรื่องของเรา

เดือนดับเรามาจับขโมยกันเถอะ

กลางดึกของคืนวันพระ ขณะที่พวกเรากำ�ลังถือเนสัชชิก ซึ่งก็ หมายถึงการปฏิบัติธรรมตั้งแต่หัวค่ำ�ยันรุ่งอรุณ โดยมีกฎ กติกา มารยาทอยู่ว่า ต้องประกอบความเพียรอยู่ในสามอิริยาบถเท่านั้น คือ ยืน เดิน นั่ง เว้นอิริยาบถนอน ส่วนใครจะยืนกระต่ายขาเดียว เดินถอยหลังเข้าคลอง หรือนั่งกินนอนกินก็สุดแต่สรรหากันมา เอ๊ะ! ก็บอกแล้วว่าห้ามนอน (กิน) Timeless Trilogy | 39

คืนนั้นมีพระถือเนสัชชิกกันเพียงสองรูป พระรูปหนึ่งออกไปเดิน จงกรมบริเวณอ่างเก็บน้ำ�ที่อยู่ข้างวัด ส่วนข้าพเจ้ากำ�ลังนั่งเอนหลัง อยูท่ เ่ี พิงมุงหญ้าเยือ้ งๆกับศาลา สิง่ ปลูกสร้างทัง้ สองอย่างนีม้ ลี กั ษณะ คล้ายๆกัน คือมุงด้วยหญ้าและเปิดโล่งเกือบทั้งสี่ด้าน ขณะกำ�ลัง เคลิม้ ได้ทขี่ า้ พเจ้าก็ได้ยนิ เสียงคนตะโกนว่า เฮ้ย! ทำ�อะไรน่ะ! ข้าพเจ้า สะดุ้งตื่นทันทีพลันคิดว่า ใครกันบังอาจมาแหย่เสือ (กำ�ลังจะ) หลับ พอเพ่งออกไปในความมืดก็เห็นสองเงาตะคุ่มๆ ข้าพเจ้าจำ�ได้เพียง หนึ่งเงา ส่วนอีกเงาหนึ่งวิ่งพรวดพราดออกมาจากหลังศาลา ตีโค้ง อ้อมไปด้านหน้า ตามมาด้วยเสียงดังพลัก่ ! แล้วทัง้ เสียงทัง้ เงาก็กลืน หายไปในความมืด พอคว้าไฟฉายได้ขา้ พเจ้าก็ลกุ ออกจากเพิงมุงหญ้า มาสมทบกับพระผู้เป็นเจ้าของเงาตะคุ่ม ท่านบอกว่าพึ่งกลับมาจาก อ่างเก็บน้ำ� พอเดินพ้นพุ่มไม้มาก็เห็นคนแปลกหน้าทำ�ลับๆล่อๆอยู่ หลังศาลาจึงตะโกนขึ้น เราเข้าไปตรวจดูข้าวของเครื่องใช้ในศาลาก็ พบว่ายังอยู่ครบถ้วน มีเพียงสิ่งเดียวที่หายไปนั่นก็คือ ย่ามของ หลวงพ่อ! เมือ่ เห็นดังนัน้ เราจึงรีบออกตามติดคนร้าย แต่ไม่ทนั เสียแล้ว เราพบเพียงร่องรอยล้มลุกคลุกคลานกระเสือกกระสนอยูบ่ นพืน้ ทราย แต่เมื่อย้อนกลับไปดูที่จุดเริ่มต้นของร่องรอยนั้นมันก็ทำ�ให้เรายิ้ม ออกมาได้ ใช่แล้ว...ต้นมะพร้าว...แหล่งกำ�เนิดเสียงพลัก่ ! ยืนตระหง่าน เป็นพยานอยู่ตรงนั้นเอง ก่อนสวดมนต์ทำ�วัตรเช้าเราเล่าเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นให้หลวงพ่อ และคณะสงฆ์ ไ ด้ รั บ ทราบ หลวงพ่ อ บอกด้ ว ยน้ำ � เสี ย งเรี ย บๆว่ า ในย่ามไม่มีสิ่งของมีราคา ข้าพเจ้าจึงคิดว่าหัวขโมยมันคงจะไม่กลับ มาอีก เพราะมันไม่คุ้มที่จะเสี่ยงมาขโมยของในวัด ที่แม้แต่ในย่าม ของเจ้าอาวาสก็มสี งิ่ ของอยูเ่ พียงน้อยนิด แต่ทไี่ หนได้เมือ่ พระอุโบสถ หลังใหม่แล้วเสร็จ ซึ่งในบริเวณเดียวกันก็มีศาลาโรงฉันหลังใหม่ 40 | เรื่องของเรา

กุฏใิ หม่ ห้องน้�ำ ใหม่ โรงครัวใหม่ ทีพ่ กั ญาติโยมใหม่ หัวขโมยก็มองหา ช่องทางใหม่ๆมาขโมยของไปอีกจนได้ ข้าพเจ้าเห็นว่าแม้ความละอาย และเกรงกลัวต่อบาปจะไม่ใช่เรือ่ งใหม่ แต่เพือ่ ความสงบสุขของสังคม เราต้องช่วยกันกระตุ้นให้ผู้คนเกิดจิตสำ�นึกมากกว่านี้ อย่างน้อยๆ ให้มนั ได้สกั ครึง่ หนึง่ ทีเ่ ราส่งเสริมคนหนุม่ สาวประกวดร้องเพลง เดินแฟชั่น หรือถ่ายแบบก็ยังดี

Timeless Trilogy | 41

42 | เรื่องของเรา

เมื่อข้าพเจ้าหลงทาง : ส่วนที่ ๑

โปรดทำ�ความเข้าใจกันก่อน... คำ�ว่า“หลงทาง”ในทีน่ ม้ี ใิ ช่การอุปมา หรือสอดแทรกปริศนาธรรมใดๆทั้งสิ้น แต่หมายความตรงตามตัว อักษรจริงๆ ครัง้ หนึง่ ครัง้ นัน้ (และอาจจะยังคงมีครัง้ ต่อๆไป) ข้าพเจ้า คยหลงทางระหว่างออกเดินธุดงค์ในเขตรักษาพันธ์ุสัตว์ป่าเขาเขียว จังหวัดชลบุรี ขณะนั้นข้าพเจ้าพึ่งบวชได้เพียง ๔ พรรษา และพำ�นัก อยู่ที่วัดป่าแห่งหนึ่งซึ่งมีอาณาเขตติดต่อกับเขตรักษาพันธ์ุสัตว์ป่า แห่งนี้ ข้าพเจ้ากับพระภิกษุอกี ๒ รูปพร้อมบริขารครบครันตกลงกันว่า Timeless Trilogy | 43

เราจะเดินเท้าไปสวนสัตว์เปิดเขาเขียวซึ่งอยู่อีกฟากหนึ่งของภูเขา ในคณะธุดงค์มพี ระอาจารย์ทา่ นหนึง่ เป็นคนในพืน้ ที่ ท่านชำ�นาญป่า แถบนี้ดีและท่านก็เคยเดินธุดงค์ตามเส้นทางนี้มาแล้ว เราจึงวางใจ หลังภัตตาหารคณะธุดงค์กเ็ ก็บบริขารแล้วกราบลาครูบาอาจารย์ ออกเดินทาง เราอาศัยทางเดินที่ชาวบ้านทำ�เอาไว้เมื่อคราวมาเก็บ ผักหวานหรือหาหน่อไม้ บางคราวเจอไฟสุมขอนและลานขี้เถ้ากิน บริเวณกว้าง ส่วนสัตว์ปา่ นัน้ ไม่มมี าให้เห็นเลย แต่ไม่เป็นไรเพราะเรา กำ�ลังจะไปสวนสัตว์กันอยู่แล้ว เมื่อเดินพ้นออกมาจากเขตป่าก็พบ ไร่มันสำ�ปะหลังของชาวบ้าน คลับคล้ายคลับคลาว่ามีคอกเลี้ยงม้า อยู่หนึ่งแห่งด้วย จากนั้นก็จะเป็นถนนลาดยาง เราเดินกันไปเรื่อยๆ ตามถนนสายนี้ ไม่นานก็ถึงสนามกอล์ฟเขาเขียวซึ่งอยู่ใกล้ๆกับ สวนสัตว์ ตัง้ แต่เราเริม่ ออกเดินจนถึงมาจุดนีใ้ ช้เวลาประมาณ ๔ ชัว่ โมง เรายังไม่ได้เข้าไปเดินชมสวนสัตว์ในวันแรกที่มาถึง แต่เดินเลย ออกไปทีโ่ รงพยาบาลรักษาสัตว์ซงึ่ กินเวลาอีกประมาณ ๑ ชัว่ โมง เรา จัดเตรียมทีพ่ กั กันภายในบริเวณสวนสาธารณะใกล้ๆกับโรงพยาบาล เพื่อที่ตอนเช้าจะได้เข้าไปบิณฑบาตในหมู่บ้านของเจ้าหน้าที่ดูแล สวนสัตว์ซึ่งอยู่ห่างออกไปอีกประมาณ ๒ กิโลเมตร ตกเย็นเมื่อ เจ้าหน้าที่ของโรงพยาบาลกลับกันหมดแล้ว เราจึงลักลอบเข้าไปใช้ ห้องน้ำ�ของโรงพยาบาล ข้าพเจ้าได้สัมผัสบรรยากาศแปลกๆตั้งแต่ ก้าวแรกที่เดินเข้าไป เมื่อทำ�ธุระส่วนตัวเสร็จแล้วก็ต้องรีบออกมา เพราะเกรงจะอดใจแอบเข้าไปสำ�รวจภายในห้องต่างๆไม่ได้ ไม่แน่ นักว่าถ้าสุ่มสี่สุ่มห้าเปิดเข้าไป ข้าพเจ้าอาจได้เห็นสิ่งที่ไม่ควรเห็น ข้าพเจ้าอาจพบลิงทีพ่ ง่ึ ถูกผ่าตัดกะโหลกศีรษะมีสายไฟระโยงระยาง อยู่ตามตัว หรือชะนีรูปร่างประหลาดที่ถูกแช่อยู่ในแคปซูลบรรจุ 44 | เรื่องของเรา

สารเคมี ซึ่งมีความเป็นไปได้สูงว่ามันเป็นส่วนหนึ่งของการทดลอง อาวุธชีวภาพ หรือเป็นสัตว์ต้นแบบที่ถูกตัดแต่งพันธุกรรมเพื่อนำ�ไป ใช้ในการสงคราม... ไม่น่าเชื่อว่าหนังไซไฟที่เคยดูก่อนบวชจะตาม ข้าพเจ้ามาธุดงค์ถึงที่นี่ นอกจากนี้ช่วงกลางคืนยังได้ยินเสียงร้อง โหยหวนของสัตว์อยู่เป็นระยะๆ คงจะเป็นสัตว์ที่ได้รับบาดเจ็บหรือ ป่วยไข้ ทำ�ให้ได้บรรยากาศของหนังสยองขวัญเพิม่ เข้ามาอีกอย่าง ไม่อาจหลีกเลี่ยงได้

Timeless Trilogy | 45

46 | เรื่องของเรา

เมื่อข้าพเจ้าหลงทาง : ส่วนที่ ๒

ตอนเช้าเราเข้าไปบิณฑบาตในหมูบ่ า้ นของเจ้าหน้าทีด่ แู ลสวนสัตว์ ญาติโยมมีศรัทธาดีมาก ข้าวปลาอาหารของหวานของคาวทีช่ าวบ้าน นำ�มาใส่บาตรเราหอบหิว้ กันมาแทบไม่ไหว เมือ่ ฉันภัตตาหารเสร็จแล้ว เราจึ ง นำ � อาหารส่ ว นที่ ยั ง ไม่ ไ ด้ ฉั น ไปมอบให้ กั บ เจ้ า หน้ า ที่ ข อง โรงพยาบาลรักษาสัตว์ ซึ่งอยู่คนละฟากถนนกับสวนสาธารณะที่เรา มาพักปักกลดเมื่อคืนนี้ เมื่อเห็นปริมาณอาหารที่อยู่ในถุงใบนั้น เจ้าหน้าที่ที่ออกมารับถึงกับยิ้มกว้าง Timeless Trilogy | 47

ช่วงกลางวันพระใหม่ทบ่ี วชชัว่ คราวซึง่ ท่านติดตามมาเดินธุดงค์ดว้ ย ขออนุญาตเข้าไปเดินเล่นในสวนสัตว์ ส่วนข้าพเจ้ากับพระอาจารย์ อีกรูปหนึง่ พักผ่อนอยูท่ สี่ วนสาธารณะแห่งนัน้ บ่ายแก่ๆพระใหม่รปู นัน้ ก็กลับมา เมือ่ นัง่ พักจนหายเหนือ่ ยดีแล้วท่านก็เล่าว่า เดินชมสวนสัตว์ รูปเดียวมีความสุขมาก สมัยเป็นฆราวาสเคยมากับแฟนกับพ่อแม่ และน้องๆหลานๆ เดีย๋ วคนนีห้ วิ ข้าว คนนัน้ กระหายน้�ำ คนโน้นจะเข้า ห้องน้ำ� เลยไม่เป็นอันได้ดูได้ชมอะไร มาแบบนี้รู้สึกเป็นอิสระดี ข้าพเจ้าได้ยินแล้วก็พลอยรู้สึกดีๆไปกับเขาด้วย เราค้างแรมกันทีส่ วนสาธารณะอีกหนึง่ คืน รุง่ เช้าก็เข้าไปบิณฑบาต ในหมู่บ้านตามเวลาเดิม แต่บรรยากาศในวันนี้แปลกกว่าเมื่อวาน ชาวบ้านออกมาตักบาตรน้อยลง คนที่เมื่อวานเคยกระตือรือร้นก็ยืน ดูเฉยๆ เพื่อนเรียกให้มาตักบาตรก็ไม่ยอมพูดจา เมื่อออกมาจาก หมูบ่ า้ นเราจึงสันนิษฐานกันว่า คงจะเป็นเพราะเมือ่ วานเราเอาอาหาร ไปให้เจ้าหน้าที่ของโรงพยาบาล ซึ่งเขาก็คงจะไปประกาศให้คนใน หมู่บ้านทราบว่า อาหารที่ชาวบ้านใส่บาตรพระธุดงค์เมื่อวานนี้มัน มากเกินไป แต่กด็ เี หมือนกันจะได้ไม่ตอ้ งหอบหิว้ ให้ล�ำ บาก อีกอย่าง เราก็ ต กลงกั น ไว้ แ ล้ ว ว่ า ฉั น ภั ต ตาหารเสร็ จ จะออกเดิ น ทาง จุดหมายต่อไปคือวัดป่าโฆษิตาราม ซึ่งตั้งอยู่บนยอดเขาถัดจาก สวนสัตว์ขึ้นไปอีกไกลพอสมควร ระหว่างทางเราแวะกันที่ Tiger Zone ซึ่งเป็นสถานที่คุมขัง เอ้ย! รวบรวมเสือชนิดต่างๆ สถาปนิกออกแบบอาคารให้เป็นห้องรูปทรง สีเ่ หลีย่ มผืนผ้าเรียงกันเป็นแนวยาวเหมือนห้องแถว ด้านหน้าห้องแถว จะมีฟุตปาทมุงหลังคา เสือแต่ละชนิดจะยืนเดินนั่งนอนอยู่ในห้องที่ ตกแต่งคล้ายถ้�ำ โดยมีกระจกใสอย่างหนาเป็นกำ�แพงกัน้ ระหว่างเสือ 48 | เรื่องของเรา

กับผู้ชม ทำ�ให้เราได้สัมผัสเสือตัวเป็นๆอย่างใกล้ชิด นาทีถัดมาเกิด กลุม่ ควันประหลาดลอยปกคลุมเหนือ Tiger Zone ซึง่ พอจะถอดรหัส ออกมาเป็นภาษามนุษย์ได้วา ่ ระหว่างการถูกจำ�กัดสถานทีแ่ ต่มอี ายุ ยืนยาว กับการได้ใช้ชีวิตอิสระแต่มีอายุพอหอมปากหอมคอ สิ่งใด น่าเลือกกว่ากัน?

Timeless Trilogy | 49

50 | เรื่องของเรา

เมื่อข้าพเจ้าหลงทาง : ส่วนที่ ๓

นี่ก็ปาเข้าไปตอนที่ ๓ แล้ว ผู้อ่านบางท่านอาจจะเริ่มหงุดหงิดคิด เคืองใจว่า เมื่อไหร่ข้าพเจ้าจะหลงทางเสียที อย่ากระโตกกระตากไป ข้าพเจ้าเองก็แอบลุ้นอยู่เหมือนกัน… หลังจากกลุ่มควันประหลาดที่ ลอยปกคลุมเหนือ Tiger Zone สลายตัว คณะธุดงค์ก็เดินไต่ระดับ ตามถนนลาดยางขึ้นไปเรื่อยๆ ป่าแถบนี้ขึ้นชื่อเรื่องความรุนแรงของ เชือ้ มาเลเรียเพราะเป็นดงดิบและมีฝนตกชุก แต่กใ็ ห้บรรยากาศสงบ วิเวกอย่างที่ผู้ปฏิบัติธรรมแสวงหา เมื่อเดินมาถึงวัดและนั่งพักจน Timeless Trilogy | 51

หายเหนื่อยแล้ว เราจึงเข้าไปแนะนำ�ตัวและกราบขออนุญาตท่าน พระอาจารย์เจ้าอาวาสพักค้างคืน ท่านพระอาจารย์มอบหมายให้ พระลูกวัดนำ�คณะของเราไปที่กุฏิ โดยจัดให้เข้าพักหลังละ ๑ รูป ซึ่ง การจัดในลักษณะนี้ก็เป็นเรื่องปรกติธรรมดาของวัดป่า เพื่อให้ผู้ ปฏิบัติธรรมได้สัมผัสกายวิเวกและเป็นการรักษาความสงบสงัดของ วัดด้วย ในวัดที่ท่านเอาใจใส่ในข้อวัตรปฏิบัติจะมีการทำ�ป้ายเตือน เอาไว้ดว้ ยว่า “ห้ามบุรษุ และสตรีขนึ้ คลุกคลีบนกุฏิ เว้นแต่มเี หตุจ�ำ เป็น เช่นภิกษุอาพาธเป็นต้น” รุ่งเช้าคณะธุดงค์และพระภิกษุเจ้าถิ่นเดินลงมาบิณฑบาตกันที่ หมู่บ้านเชิงเขา แต่เป็นคนละเส้นทางกับที่เราเดินขึ้นมาเมื่อวาน ทางเดินเท้าที่ว่านี้เป็นทางดินเล็กๆแคบๆขนานไปกับรั้วตาข่ายของ เขตรักษาพันธ์ุสัตว์ป่า พื้นที่ส่วนใหญ่ค่อนข้างชันต้องเดิน (เรียกว่า ‘ไต่’ จะถูกต้องกว่า)อย่างระมัดระวังมิเช่นนั้นอาจจะหัวทิ่มเอาได้ เป็นเหตุให้ใช้เวลานานพอสมควรกว่าพวกเราจะไต่ลงมาถึงปากทาง เข้าหมู่บ้าน เช้านี้มีเหตุการณ์น่าตื่นเต้นตอนรับคณะพระธุดงค์ด้วย ขณะที่เรากำ�ลังเดินบิณฑบาตกันอยู่ ควายตัวหนึ่งซึ่งแต่แรกก็ยืน เคีย้ วเอือ้ งอยูข่ า้ งทางดีๆ พอเห็นพระเดินบิณฑบาตผ่านมาก็กม้ หัวพุง่ เข้ามาอย่างเร็วหมายจะขวิด พระแตกกระเจิงไปรูปละทิศละทาง ชายฉกรรจ์คนหนึ่งซึ่งคงจะเป็นเจ้าของคว้าท่อนไม้ได้ก็วิ่งเข้ามา ขวางไว้ ควายจอมโหดหยุดชะงักทันที เหตุการณ์อันน่าเสียวไส้นี้ เกิดขึ้นและจบลงภายในเวลาไม่กี่วินาที เมื่อตั้งสติได้พวกเราจึงจัด ขบวนบิ ณ ฑบาตกั น ใหม่ ขากลั บ จากบิ ณ ฑบาตข้ า พเจ้ า พู ด กั บ พระใหม่ที่มาเดินธุดงค์ด้วยกัน ซึ่งท่านเดินอยู่ท้ายแถวและกำ�ลัง สองจิตสองใจว่า กลับจากการเดินธุดงค์ครั้งนี้แล้วจะบวชไปเรื่อยๆ หรือจะลาสิกขา ข้าพเจ้าบอกท่านว่า โดนขวิดเข้าไปสักทีก็ดีเหมือน 52 | เรื่องของเรา

กันจะได้ไม่ต้องปวดหัว (แต่อาจจะปวดที่อื่นแทน) เมื่อกลับถึงวัดและทำ�ภัตกิจเสร็จแล้ว พระเจ้าถิ่นท่านอาสาพา คณะธุดงค์ของเราไปเดินสำ�รวจป่า เราเดินไปที่พลาญหินแห่งหนึ่ง ซึง่ มีแคร่เล็กๆของพระทีท่ า่ นเคยมาพัก พระเจ้าถิน่ ท่านชีใ้ ห้ดวู า่ วัดที่ พวกเราจากมาอยู่ทางทิศใด หลังจากเดินกันจนเมื่อยแล้วพวกเราก็ กลับมาที่ศาลา พระเจ้าถิ่นท่านบอกให้รีบตรวจดูตามซอกมุมต่างๆ ของร่างกายเพราะเห็บป่าทีน่ เี่ ยอะมาก ข้าพเจ้าเองก็สงั เกตเห็นฝูงเห็บ ไต่กนั ยุบยับตัง้ แต่อยูท่ พี่ ลาญหินแล้ว ขณะกำ�ลังก้มๆเงยๆเก็บเห็บป่า หลากขนาด ข้าพเจ้าเหลือบไปเห็นแผนที่ซึ่งเขียนอยู่บนแผ่นสังกะสี เก่าๆจึงเข้าไปดูใกล้ๆ แล้วลองเปรียบเทียบทิศทางกับตำ�แหน่งของ สถานที่ต่างๆว่ามีความถูกต้องมากน้อยเพียงใด ไม่น่าเชื่อว่าแผนที่ ที่ทำ�ขึ้นอย่างหยาบๆชิ้นหนึ่ง จะเป็นที่พึ่งยามยากของข้าพเจ้าได้

Timeless Trilogy | 53

54 | เรื่องของเรา

เมื่อข้าพเจ้าหลงทาง : ส่วนที่ ๔

คณะพระธุดงค์คา้ งแรมทีว่ ดั ป่าโฆษิตารามเป็นเวลาสามคืน รุง่ เช้า ของวันที่สี่จึงเก็บบริขารเดินลงมาจากยอดเขา เราเข้าไปบิณฑบาต ในหมู่บ้านตามปรกติแล้วแวะฉันภัตตาหารในสวนร้างแห่งหนึ่ง พระอาจารย์กับพระใหม่เห็นพ้องต้องกันว่าจะเดินธุดงค์กันต่อแล้ว นั่งเรือข้ามฟากไปเกาะสีชัง ข้าพเจ้าเคยไปเกาะสีชังมาแล้วครั้งหนึ่ง จึงขอตัวกลับวัด เมื่อตกลงกันได้ดังนี้เราจึงแยกย้ายกัน Timeless Trilogy | 55

ข้าพเจ้าเดินย้อนกลับไปตามเส้นทางเดิม เมื่อผ่านคอกม้าและไร่ มันสำ�ปะหลังแล้วจึงนัง่ พักก่อนจะเข้าสูเ่ ขตภูเขา ขณะนัน้ ไม่รสู้ กึ วิตก กังวลด้วยมั่นใจว่าจะกลับเองได้ เพราะถ้าเดินตามเสาไฟฟ้าแรงสูง ทีต่ ง้ั อยูเ่ ป็นระยะๆก็จะทะลุถงึ วัดทีข่ า้ พเจ้าจากมา แต่การณ์กลับไม่เป็น เช่นนัน้ ระยะแรกข้าพเจ้าก็เดินลัดเลาะไปตามเส้นทางหาของป่าของ ชาวบ้าน แต่พอเดินไปได้สักครู่ใหญ่ๆกลับพบทางแยกอีกหลายเส้น ทางจึงลองเสี่ยงดู เมื่อเดินไปเรื่อยๆก็มองเห็นเสาไฟฟ้าแรงสูงโด่เด่ อยู่ในหุบเขาเบื้องล่างจึงมั่นใจว่ามาถูกทาง แต่พอเดินไปอีกสักพัก เสาไฟฟ้าแรงสูงทีพ่ งึ่ เห็นกลับเลือ้ ยหายไปอย่างไร้รอ่ งรอย ส่วนภูเขา ลูกที่กำ�ลังไต่อยู่นี้ก็สูงชันกว่าตอนขามา ข้าพเจ้านึกเอะใจว่าคง จะหลงทาง ข้าพเจ้ามาเข้าใจความรู้สึกของคนหลงทางเอาตอนนี้เองว่ามัน มืดแปดด้านจริงๆ ไม่รจู้ ะหันหน้าไปพึง่ อะไร มองไปทางไหนก็เห็นแต่ ต้นไม้ ตอนนั้นไม่ได้นึกถึงคุณพระศรีรัตนตรัยใดๆทั้งสิ้น คิดอยู่เพียง อย่างเดียวว่าจะออกจากทีน่ ไี่ ปได้อย่างไร ข้าพเจ้านึกถึงแผนทีห่ ยาบๆ ที่วัดป่าโฆษิตาราม พอจะจำ�ได้ว่าวัดที่มุ่งหน้าจะไปตั้งอยู่ทางทิศ ตะวันออก ขณะนั้นเป็นเวลาประมาณโมงเศษๆ ข้าพเจ้าจึงใช้วิชา ลูกเสือสังเกตเงาของต้นไม้ซึ่งก็กำ�ลังทอดตัว ไปทางทิศตะวันออก จากนั้นจึงตัดสินใจออกเดินตามเงาไม้นั้นไป โดยไม่นำ�พาว่าจะมีอะไรมาขวางหน้า ขณะหัวใจกำ�ลังเต้นเป็น กลองรัวข้าพเจ้าก็สังเกตเห็นรอยบากอยูต่ ามต้นไม้เป็นระยะๆ ซึ่งคง จะเป็นรอยที่ชาวบ้านทำ�เอาไว้ ในที่สุดข้าพเจ้าก็เดินทะลุออกมา จากป่าด้วยอวัยวะครบถ้วน มีรอยขีดข่วนถลอกปอกเปิกเป็นทีร่ ะทึก พองาม จำ�ได้ชดั เจนว่าเมือ่ เดินมาถึงศาลาพระท่านให้สญ ั ญาณระฆัง ทำ�กิจวัตรตอนบ่ายสามโมงพอดี สามเณรรูปหนึง่ ปรีเ่ ข้ามาหาข้าพเจ้า 56 | เรื่องของเรา

ด้วยความดีใจพร้อมพูดว่า “พระธุดงค์กลับมาแล้ว” ข้าพเจ้ายิ้ม อย่างผูม้ ชี ยั ถ้าเรีย่ วแรงยังพอเหลืออยูบ่ า้ งก็คงจะขยับริมฝีปากบอก สามเณรว่า “พระธุดงค์ก็ดีใจไม่น้อยที่ได้กลับมา”

Timeless Trilogy | 57

58 | เรื่องของเรา

ลุยสวนในความทรงจำ�

เมือ่ ครัง้ ยังเป็นวัยรุน่ ข้าพเจ้ากับพีช่ ายคนหนึง่ ซึง่ เป็นญาติกนั ห่างๆ มักจะขีจ่ กั รยานไปเทีย่ วสวนด้วยกันอยูเ่ สมอ พาหนะคูใ่ จของเขาคือ จักรยานเสือหมอบ ส่วนของข้าพเจ้าคือ BMX สมัยก่อนยวดยานบน ท้องถนนมีน้อยจนแทบจะนับคันได้ การขี่จักรยานบนถนนหลวงจึง เป็นเรือ่ งทีค่ อ่ นข้างปลอดภัย โดยเฉพาะถนนสายเลีย่ งเมืองจะโอ่โถง เป็นพิเศษ ถึงขนาดวาดลวดลาย BMX แบบผาดโผนกลางถนน ได้อย่างเมามัน แต่บางครั้งเราก็จะเปลี่ยนเส้นทางลัดเลาะไปตาม Timeless Trilogy | 59

ถนนลูกรังของหมูบ่ า้ น ซึง่ ก็ตนื่ เต้นไปอีกแบบ เพราะต้องเร่งความเร็ว หนีสนุ ขั ทีว่ ง่ิ ตามมาเป็นพรวน แต่ถา้ สุนขั มาตัวเดียวเราก็จะแกล้งปัน่ จักรยานช้าๆ พอมันเข้ามาใกล้ทำ�ท่าจะกัดเราก็สลัดตีนถีบ ถ้าโดน เข้าเต็มๆมันก็ร้องเสียงหลงวิ่งหางจุกตูดไปเลย ครอบครัวของเราจะเรียกสวนว่า ‘สวนนอก’ เพราะมีทำ�เลอยู่ นอกเมืองคือละแวกถนนสายเลีย่ งเมือง การไปสวนก็ไม่ตอ้ งเตรียมตัว อะไรมาก เพราะเครือ่ งมือจำ�พวกมีดพร้า ขวาน เลือ่ ย จอบ เสียม และ อุปกรณ์อน่ื ๆมีไว้ประจำ�บ้านหลังเล็กทีป่ ลูกอยูภ่ ายในบริเวณสวนอยูแ่ ล้ว เราคว้าเอาห่อข้าวกับผ้าขาวม้าแล้วก็ลุยกันได้เลย ส่วนน้ำ�ดื่มเราก็ อาศัยน้ำ�จากบ่อดินที่ขุดไว้ในสวน ใครขี้เกียจพกแก้วน้ำ�ก็เอาใบไม้ มาทำ�เป็นกรวยตักดื่มได้ชื่นใจเหมือนกัน ถ้าเป็นฤดูมะม่วงเราก็จะ เตรียมน้�ำ ปลาหวานไปด้วย ส่วนมะพร้าวนีพ่ ลาดไม่ได้ ไปสวนเมือ่ ไหร่ คุณตาเป็นต้องให้พี่ชายปีนขึ้นไปตัดลงมาคราวละหลายๆลูก ข้าพเจ้าไปสวนก็ไม่ค่อยได้ทำ�อะไรเป็นชิ้นเป็นอัน เพียงแต่ไปหา อะไรเล่นสนุกๆตามประสา บางครัง้ ก็เอาหนังสติก๊ ไปยิงกิง้ ก่า ส่วนพีช่ าย ของข้าพเจ้าคุณตามักจะใช้ให้ถางหญ้าและรดน้ำ�ต้นไม้ ซึ่งก็ได้ทั้ง คุณภาพและปริมาณของงานมากกว่าที่จะใช้ให้ข้าพเจ้าทำ� เพราะ เขาอายุมากกว่าข้าพเจ้าเกือบสิบปีและแข็งแรงอย่างกับม้าหนุ่ม ข้าพเจ้ามักจะเห็นพี่ชายเอาเสียมมาถือสมมติให้เป็นปืน แล้วพุ่งตัว หลบไปตามสุมทุมพุ่มไม้ส่งเสียงยิงเปรี้ยงปร้างดังสนั่นหวั่นไหว เขา พูดอยู่เสมอว่าอยากเป็นทหารรับใช้ชาติ แต่พอถึงเวลาคัดตัวกลับ โชคร้ายจับฉลากได้ใบดำ� คุณตาชอบพี่ชายคนนี้มากเพราะเป็นคนว่านอนสอนง่าย ส่วน 60 | เรื่องของเรา

พี่ชายก็ชอบคุณตามากเหมือนกัน แม้บางครั้งจะถูกคุณตาดุ แต่เขา ก็ยังหัวเราะร่วนเพราะเขารู้ว่าคุณตารักเขา แล้ววันนั้นก็มาถึง... วันทีค่ ณ ุ ตาจากพวกเราไป หลังเสร็จจากงานฌาปนกิจของคุณตาได้ ไม่นาน พี่ชายก็ออกจากบ้านไปทำ�งานที่จังหวัดอื่น ก่อนเดินทาง เขาพูดกับข้าพเจ้าว่า “คุณตาไม่อยู่แล้วไม่สนุก” ส่วนข้าพเจ้าก็ใช้ เวลาส่วนใหญ่เรียนหนังสือและทำ�กิจกรรมร่วมกับเพื่อนๆที่โรงเรียน จนกระทั่งสอบเข้ามหาวิทยาลัยและมาบวช หลังจากห่างเหินไปกว่าสิบปี ในยามสายของวันหนึ่งข้าพเจ้าจึง มีโอกาสกลับไปเยือน ‘สวนนอก’ พร้อมโยมพ่อโยมแม่และหลานชาย จอมซน เมื่อเดินสำ�รวจไปรอบๆก็พบว่าต้นไม้หลายต้นได้ล้มหาย ตายจาก แต่ก็มีต้นใหม่เป็นจำ�นวนมากเติบโตขึ้นมาทดแทน ใน จำ�นวนนัน้ มีตน้ กระท้อนขนาดใหญ่ตน้ หนึง่ ซึง่ ข้าพเจ้าไม่เคยเห็นมาก่อน โยมพ่อของข้าพเจ้าใช้ตระกร้อที่ผูกติดกับปลายไม้ไผ่ยาวๆเกี่ยว ลูกกระท้อนลงมา ส่วนหลานชายตัวน้อยก็ช่วยคุณย่าเก็บใส่ตะกร้า ข้าพเจ้ามองดูภาพตรงหน้าด้วยความสุขใจระคนเสียดาย ถ้าย้อนเวลา กลับไปได้จะเก็บกระท้อนไปฝากคุณตากับพี่ชายสักลูกสองลูก

Timeless Trilogy | 61

62 | เรื่องของเรา

ในคืนที่ภาระท่วมท้นจนไม่อาจข่มตาหลับ

บังเอิญข้าพเจ้าไปอ่านพบคอลัมน์ในหนังสือพิมพ์รายสัปดาห์ฉบับหนึง่ เนือ้ หาในคอลัมน์เป็นบทสัมภาษณ์ดาราฮอลลีวดู้ หลายคนด้วยคำ�ถาม เดียวกันคือ คุณแก้ปัญหาอย่างไรเมื่อนอนไม่หลับ? คำ�ตอบที่ได้รับ แตกต่างกันออกไปเช่น ดูหนัง ออกกำ�ลังกาย ออกไปเที่ยวกลางคืน กินอาหารให้อิ่มๆ ดื่มเบียร์ ประกอบกิจกรรมทางเพศฯ แต่ในจำ�นวน ความคิดเห็นทัง้ หมด ดูเหมือนจะมีเพียงสองคำ�ตอบทีน่ า่ จะแก้ปญ ั หา นอนไม่หลับได้โดยไม่มีผลข้างเคียงนั่นก็คือ การดื่มชาคาโมมายล์ Timeless Trilogy | 63

และการทำ�สมาธิ การดืม่ ชาทีท่ �ำ จากดอกคาโมมายล์ (ดอกไม้ชนิดหนึง่ ละม้ายดอก เก๊กฮวย) ฟังดูง่ายก็จริง แต่ก็ต้องพึ่งพาอุปกรณ์หลายอย่างอาทิเช่น กระติกหรือกาต้มน้ำ�ร้อน ถ้าใช้กระติกก็ต้องมีกระแสไฟฟ้า ถ้าใช้กา ก็ตอ้ งมีฟนื หรือก๊าซหุงต้ม นอกจากนีก้ ต็ อ้ งมีถว้ ยใส่น�้ำ ชา และทีส่ �ำ คัญ ก็คือต้องมีชาคาโมมายล์ซึ่งราคาแพงกว่าชาธรรมดาทั่วไป และมี จำ�หน่ายตามห้างสรรพสินค้าชั้นนำ�เท่านั้น ถ้าห้างสรรพสินค้าที่ว่า อยู่ไกลจากเคหสถานก็ต้องขี่หรือขับยานพาหนะออกไปซื้อ และถ้า ในคืนถัดไปนอนไม่หลับอีกก็ต้องจัดหามาดื่มอีก เมื่อชาหมดก็ต้อง ออกไปซือ้ อีก ถ้าเห็นว่ามันยุง่ ยากลำ�บากก็สมควรจะพิจารณาวิธตี อ่ ไป พระอาจารย์รปู หนึง่ ท่านเล่าว่า ท่านไม่มปี ญ ั หาเรือ่ งการนอนหลับ แม้จะมีต�ำ แหน่งหน้าทีเ่ ป็นถึงเจ้าอาวาส ซึง่ มีกจิ การงานทีต่ อ้ งรับผิดชอบ มาก แต่เมื่อหัวถึงหมอนแล้วถ้าตั้งใจว่าจะหลับ หายใจเข้ายังไม่ทัน หายใจออกก็หลับปุย๋ ข้าพเจ้าได้ยนิ แล้วก็ยงั อยากทำ�ได้อย่างนัน้ บ้าง เคยมีญาติโยมทั้งที่มีนิสัยหลับยากและหลับลำ�บากเพราะถูกภาระ ทั บ ถม มาขอคำ � แนะนำ � วิ ธี ที่ จ ะทำ � ให้ น อนหลั บ ข้ า พเจ้ า จึ ง เล่ า ประสบการณ์ตรงของตัวเองดังนี้ว่า เมื่อหัวถึงหมอนแล้วอย่าพึ่งคิด อะไร ให้ทอ่ งบทสวดมนต์ทเี่ ราชอบอยูใ่ นใจ หรือจะออกเสียงเบาๆก็ได้ ถ้าไม่รบกวนคนข้างๆ สวดเฉพาะภาษาบาลีและสวดเร็วๆให้ตดิ ต่อกัน ภายใน ๑๐ นาทีแรกให้ใจจดจ่ออยูก่ บั บทสวดมนต์อย่างเต็มที่ เพราะ นีค่ อื ช่วงเวลาแห่งความเป็นความตาย ถ้าเราเอามันไม่อยูภ่ ายในเวลา ๑๐-๑๕ นาทีนมี้ นั จะฟุง้ ยาว เราคิดโน่นคิดนีม่ าแล้วทัง้ วันแล้วขอแค่ ๑๐ นาทีให้จิตใจได้สัมผัสความสงบบ้าง

64 | เรื่องของเรา

บทสวดขาประจำ�ที่ข้าพเจ้าใช้สำ�หรับกรณีนี้ก็คือ ภิกขุปาฏิโมกข์ หรือศีล ๒๒๗ ข้อของพระสงฆ์ ถ้าสวดตามปรกติในวันพระขึน้ ๑๔ ค่�ำ หรือ ๑๕ ค่ำ� จะใช้เวลาในการสาธยายประมาณ ๔๕-๕๐ นาที แต่สำ�หรับกรณีนี้ไม่ถึง ๑๐ นาทีก็หลับฝันดีหรืออาจจะไม่ฝันเลย นอกจากนี้พระผู้ใหญ่ยังเคยบอกเอาไว้ว่า ผู้ที่สวดพระปาฏิโมกข์จะ ไม่ถกู อมนุษย์รบกวน เห็นประโยชน์คขู่ นานขนาดนีแ้ ล้ว ผูอ้ า่ นท่านใด มีอตุ สาหะจะเอาภิกขุปาฏิโมกข์ไปฝึกสวดก็ยงั ได้ ใครมีความจำ�ดีกค็ ง จะสวดได้ไว ส่วนข้าพเจ้าความจำ�ไม่ค่อยดี กว่าจะฝึกสวดจนจบ เวลาก็ล่วงเลยไปเฉียดๆหนึ่งปี

Timeless Trilogy | 65

66 | เรื่องของเรา

เสียงกระซิบในความมืด

แปลกันโต้งๆจาก Whispers in the Dark บทเพลงแนว New Age สุดโรแมนติกของ Yanni คีตกวีชาวกรีก ซึ่งนมนานมาแล้วข้าพเจ้า เคยคิดจะนำ�ชือ่ นีม้ าตัง้ เป็นชือ่ หนังสือรวมเรือ่ งผี! เดชะบุญทีม่ วลหมูผ่ ี ออกมาเพ่นพ่านไม่มากพอจึงไม่มโี อกาสได้รวมเล่ม ส่วนแรงบันดาลใจ อันก่อให้เกิดความคิดพิเรนทร์นมี้ าจากพระอาจารย์ทา่ นหนึง่ ซึง่ ชอบ เล่าเรือ่ งผีเป็นชีวติ จิตใจโดยเฉพาะในคืนวันพระ ในการแสดงพระธรรม เทศนาหนึง่ ชัว่ โมง ท่านจะพูดธรรมะครึง่ ชัว่ โมงแล้วเล่าเรือ่ งผีตบท้าย Timeless Trilogy | 67

อีกครึ่งชั่วโมง ซึ่งก็ได้ผลดีทีเดียว เพราะทั้งพระเณรและญาติโยม หายง่วงเป็นปลิดทิง้ แต่เรือ่ งผีทท่ี า่ นนีส่ เิ ล่ามันกลับไม่ยอมปลิดเราทิง้ ไปผุดไปเกิดเสียที แม้เวลาจะผ่านไปนานปีแล้วก็ตาม เมือ่ ครัง้ ทีพ่ ระอาจารย์เดินทางไปกิจนิมนต์ทก่ี รุงเทพฯ มีศษิ ยานุศษิ ย์ คณะใหญ่นำ�อาหารมาถวายและสนทนาธรรมด้วย ในจำ�นวนนั้นมี ลูกศิษย์คนหนึง่ ซึง่ เป็นนายแพทย์ เดินทางมาพบพระอาจารย์ชา้ กว่า ใครเพื่อน หลังจากกราบขอโทษพระอาจารย์แล้วเขาจึงเรียนท่านว่า เมือ่ คืนนีม้ เี หตุการณ์ประหลาดเกิดขึน้ ทีโ่ รงพยาบาล เพือ่ นนายแพทย์ คนหนึง่ ล้มป่วยลงกะทันหัน เขาจึงต้องไปดูแล ขณะนีอ้ าการค่อยยังชัว่ ขึ้นแล้ว เพื่อนของเขาเล่าเหตุการณ์ให้ผู้ที่มาเยี่ยมไข้ฟังว่า ขณะนั้น เขากำ�ลังยืนอยูใ่ นลิฟต์ซงึ่ กำ�ลังเลือ่ นลงไปยังอาคารชัน้ ล่าง เมือ่ ลิฟต์ หยุดแล้วประตูเปิดออกก็มีนางพยาบาลคนหนึ่งเดินเข้ามา จากนั้น ลิฟต์ก็เลื่อนลงไปแล้วหยุดอีก พอประตูลิฟต์เปิดออกหนนี้เขาถึงกับ ตกตะลึงสุดขีด แต่ก็ยังคุมสติได้จึงรีบกดปุ่มปิดประตูลิฟต์ทันที นางพยาบาลซึง่ ไม่รู้ อิโหน่อเิ หน่กถ็ ามด้วยความสงสัยว่า ทำ�ไมไม่ให้ ผูช้ ายคนนัน้ เข้ามา? เขาหน้าซีดตัวสัน่ ละล่�ำ ละลักบอกนางพยาบาลว่า “ผู้ชายที่ยืนอยู่หน้าลิฟต์เมื่อครู่นี้เป็นคนไข้ของผม พึ่งเสียชีวิตไป เมือ่ บ่ายนีเ้ อง คุณพยาบาลไม่ได้สงั เกตหรือว่า มีปา้ ยระบุว่าเสียชีวติ แล้วแขวนอยู่ที่ข้อมือของเขา” นางพยาบาลทำ�หน้างงๆแล้วยกแขน ข้างหนึ่งขึ้นพร้อมพูดว่า “แปลกดีนะคะ ดิฉันก็มีเหมือนกัน” พอเห็น หลักฐานชัดเจนขนาดนัน้ เขาก็ลม้ พับสิน้ สติไม่สมประดีอยูท่ พี่ นื้ ลิฟต์ นั่นเอง... ก่อนหน้านี้ไม่นานนัก ทีมแพทย์ประจำ�ห้องฉุกเฉินของ โรงพยาบาลได้พยายามอย่างเต็มที่ เพือ่ จะช่วยชีวติ ของนางพยาบาล คนหนึง่ ทีพ่ งึ่ ประสบอุบตั เิ หตุทางรถยนต์ แต่กไ็ ม่อาจจะยือ้ ลมหายใจ เอาไว้ได้ 68 | เรื่องของเรา

อันทีจ่ ริงแล้วข้าพเจ้าอยากจะจบเรือ่ งนี้ ด้วยการให้ทกุ คนทีน่ งั่ ฟัง อยู่ในขณะนั้น ชูข้อมือขึ้นพร้อมๆกันแล้วพูดว่า “แปลกดีนะครับ/คะ ผม/ดิฉนั ก็มเี หมือนกัน” แต่ไม่เอาดีกว่า เกรงว่ามันจะพิเรนทร์เกินงาม

Timeless Trilogy | 69

70 | เรื่องของเรา

ครั้งหนึ่งในวัยเยาว์ที่เราหนีกลับบ้าน

เป็นเรื่องแปลกแต่ดี ที่เด็กวัยรุ่นคนหนุ่มสาวยุคปัจจุบันหันหน้า เข้าวัดวาอารามเพื่อปฏิบัติธรรม หนำ�ซ้ำ�ยังนำ�ไปเป็นหัวข้อสนทนา ในทีส่ าธารณะเช่นร้านกาแฟอย่างเปิดเผย โยมแม่ของข้าพเจ้าซึง่ เป็น ครูสอนอยู่ในโรงเรียนประจำ�จังหวัด ที่มีเด็กนักเรียนเป็นตัวแทนเข้า ร่วมการแข่งขันโอลิมปิกวิชาการจนเป็นเรือ่ งปรกติธรรมดา มักจะเล่า ให้ฟงั อยูบ่ อ่ ยๆว่า มีลกู ศิษย์เป็นจำ�นวนมากมาขอให้โยมแม่จดั โครงการ ปฏิบัติธรรม แม้จะแปลกใจแต่ทุกครั้งที่ได้ยินข้าพเจ้าก็รู้สึกชุ่มชื่น Timeless Trilogy | 71

อย่างบอกไม่ถูก ทั้งนี้เพราะในครั้งบรรพกาลสมัยที่ข้าพเจ้าพึ่งแตก เนื้อหนุ่ม การไปวัดนั้นแทบจะไม่ต่างอะไรกับการทำ�งานจารกรรม ของหน่วยสืบราชการลับ ซึ่งต้องมีการวางแผนอย่างรัดกุมเพื่อให้ รอดพ้นจากสายตาของฝ่ายตรงข้าม ในปี พ.ศ.๒๕๓๕ เมื่อพระเดชพระคุณพระโพธิญาณเถร (ชา สุภทฺโท) แห่งวัดหนองป่าพงมรณภาพผ่านไปได้ ๑๐๐ วัน โยมแม่ ก็มอบภารกิจ Mission Impossible ให้ขา้ พเจ้ากับน้องชาย (ข้าพเจ้า จำ�ไม่ได้แล้วว่ามีอะไรเป็นข้อแลกเปลี่ยน) เราสองคนจึงหอบเต็นท์ เสื่อ หมอน ไฟฉายและของใช้จำ�เป็นอื่นๆไปร่วมงานปฏิบัติธรรมใน ครัง้ นัน้ ท่ามกลางสายตาของบรรดาพ่อใหญ่แม่ใหญ่ทส่ี ง่ ความเอ็นดู มาให้ตลอดงาน แม้เราจะเข้าร่วมกิจกรรมหลังจากทีง่ านปฏิบตั ธิ รรม ล่วงไปแล้วครึ่งหนึ่ง แต่ข้าพเจ้าก็ยังจำ�รสชาติเบาโหวงของการอด อาหารมื้อเย็นได้เป็นอย่างดี หลังกลับจากงานปฏิบัติธรรมได้ไม่ถึงครึ่งวัน เพื่อนร่วมชั้นเรียน คนหนึง่ ก็มาหาข้าพเจ้าทีบ่ า้ น เขาชักชวนข้าพเจ้าเข้าร่วมงานปฏิบตั ธิ รรม ที่สำ�นักสาขาของวัดหนองป่าพงแห่งหนึ่ง ซึ่งอยู่ไม่ไกลจากบ้านของ ข้าพเจ้านัก เขาเป็นเพือ่ นสนิทของข้าพเจ้าและข้าพเจ้าก็เห็นว่าเขามี ความสนใจ จึงตอบตกลงแล้วจัดเตรียมอุปกรณ์อีกครั้ง ในคืนแรกที่ ไปถึ ง เราสองคนแขวนกลดอยู่ ใ กล้ ๆ กั น ถึ ง ขนาดนอนคุ ย กั น ได้ และเราก็ไม่ลังเลที่จะคุยกัน ข้าพเจ้าบอกกับเพื่อนรักว่า “ที่จริงแล้ว เราไม่อยากมา เพราะพึ่งกลับจากงานปฏิบัติธรรมที่วัดหนองป่าพง ยังอิม่ อยู่ แต่เราเห็นว่านายอยากมา เราก็เลยมาเป็นเพือ่ น” เพือ่ นของ ข้าพเจ้าจึงพูดขึ้นบ้างว่า “กู เอ้ย! เราก็ไม่ได้อยากมา แต่แม่ของนาย บอกให้เราชวนนายมา” เมือ่ ได้ฟงั ดังนัน้ ข้าพเจ้ารูส้ กึ หงุดหงิดและคิด 72 | เรื่องของเรา

ตำ�หนิตัวเองอยู่ในใจ ที่เราไม่ถามไถ่กันให้ดีเสียก่อน พอสว่างได้ที่ ข้าพเจ้ากับเพื่อนรักจึงหอบข้าวของพะรุงพะรัง เดินออกมาโบกรถ หน้าปากซอยเพื่อขออาศัยกลับบ้าน ข้าพเจ้าชักจะลืมๆไปแล้วว่า เพราะเหตุใด เราสองคนจึงจากวัดมาโดยไม่ได้กราบลาพระอาจารย์ ผูเ้ ป็นเจ้าอาวาส หรือจะเป็นเพราะว่า เราไม่อยากเสียเวลาอันมีคา่ ของวัยหนุ่มแม้สักเศษเสี้ยววินาที

Timeless Trilogy | 73

74 | เรื่องของเรา

อำ�ลาผู้ยิ่งยงแห่งสวนทูนอิน

’รงค์ วงษ์ ส วรรค์ ศิ ล ปิ น แห่ ง ชาติ ส าขาวรรณศิ ล ป์ ประจำ � ปี พ.ศ.๒๕๓๘ ถึงแก่กรรมตรงกับวันคล้ายวันเกิดของข้าพเจ้าพอดี ข้าพเจ้ารู้สึกราวกับว่าญาติผู้ใหญ่คนหนึ่งพึ่งจากเราไป เมื่อครั้งที่ ข้าพเจ้ายังใช้ชีวิตนักศึกษาศิลปะละแวกเชิงดอยสุเทพ ข้าพเจ้ากับ เพือ่ นหนุม่ มีโอกาสเดินทางไปเยีย่ มสวนทูนอินของพ่ออุย๊ ’รงค์ ๒-๓ ครัง้ ทัง้ นีก้ โ็ ดยการชักชวนของอาจารย์ผสู้ อนท่านหนึง่ ซึง่ มีความคุน้ เคยกับ พ่ออุ๊ย’รงค์เป็นอย่างดี แล้วใครล่ะจะไม่คว้าโอกาสอันสดสวยปานนี้ Timeless Trilogy | 75

เพราะสำ�หรับข้าพเจ้าแล้ว พ่ออุ๊ย’รงค์เป็นทั้งแบบฉบับในการเขียน หนังสือและการดำ�เนินชีวติ ข้าพเจ้าระเห็จตัวเองมาสูเ่ ชียงใหม่กเ็ พราะ ได้แรงบันดาลใจอันหอมหวานส่วนหนึ่งจากพ่ออุ๊ย’รงค์ เมื่อเย็นย่ำ�ของวันสุดสัปดาห์มาถึงขบวนรถจักรยานยนต์ของคน หนุ่ ม สาวหั ว ฟู จึ ง ห้ อ ตะบึ ง สู่ บ้ า นห้ ว ยบวกเขี ย ด ตำ � บลโป่ ง แยง อำ�เภอแม่รมิ พวกเราไม่พบพ่ออุย๊ ’รงค์ในการไปครัง้ แรก แต่กไ็ ด้อาศัย ชายคาพักผ่อนหลับนอน ขวบปีถัดมาเมื่อผมยาวสลวยได้ท่ี เราจึง กลับไปสวนทูนอินกันอีกครัง้ แล้วเราก็ได้ลอ้ มวงสนทนากับพ่ออุย๊ ’รงค์ สมอุรา ข้าพเจ้าจำ�หัวข้อสนทนาในวันนัน้ ได้ไม่แจ่มนักเพราะมันผ่าน มากว่าสิบปีแล้ว จำ�ได้บางประโยคที่พ่ออุ๊ย’รงค์บอกว่า “งานศิลปะ ของอาจารย์ทน่ี �ำ พวกเรามานัน้ มันล้�ำ ยุคเกินไป ชาวบ้านเขาตามไม่ทนั ” พวกเราได้ยินแล้วถึงกับฮาครืน รุ่งเช้าเรามีโอกาสเดินชมสวนทูนอินในสายหมอกนวลยวนหยาด น้�ำ ค้าง เมือ่ มองกลับมาก็จะเห็นตัวบ้านแนบแน่นกลมกลืนกับต้นไม้ รายรอบ ทว่าโดดเด่นด้วยสถาปัตยกรรมพืน้ บ้านล้านนาอย่างมีลกั ษณะ เฉพาะตัว ข้าพเจ้าถามตัวเองว่า อะไรทำ�ให้ขา้ พเจ้าชืน่ ชมนักเขียนผูน้ ?้ี ข้าพเจ้าเคยตัดคอลัมน์ทพ่ี อ่ อุย๊ ’รงค์เขียนลงในหนังสือพิมพ์รายวันเก็บ ไว้หลายฉบับ ด้วยระทึกใจในสำ�นวนภาษาและความดิบห่ามของ อารมณ์ขนั การปฏิสมั พันธ์กบั ผูค้ นและภูมปิ ระเทศซึง่ หลอมรวมเป็น ประสบการณ์ชวี ติ ของพ่ออุย๊ ’รงค์ ก็หาใครในโลกจะโชกโชนเสมอเหมือน พ่ออุ๊ย’รงค์เป็นผู้ใหญ่ที่ทั้งเปรี้ยวและเท่ในสายตาเด็กๆอย่าง พวกเรา ถ้าจำ�ไม่พลาดพ่ออุย๊ ’รงค์เจาะหูในระยะเวลาไล่เลีย่ กับพวกเรา น่าจะห่างกันไม่เกิน ๒-๓ พ.ศ. ข้าพเจ้าทราบมานานแล้วว่าพ่ออุย๊ ’รงค์ 76 | เรื่องของเรา

เป็นโลกียพหูสูต ส่วนข้าพเจ้าก็เคยทดลองชีวิตชนิดนี้มาแล้วอย่าง หามรุ่งหามค่ำ� จนกระทั่งรู้สึกเหน็ดเหนื่อยกับการเดินเปลือยตีนไป บนถนนสายนี้ในวัยเพียงยี่สิบต้นๆ แต่ถึงจะเหน็ดเหนื่อยอย่างไร ข้าพเจ้าก็ยงั กระหายจะทำ�ความเข้าใจในโลกและชีวติ ข้าพเจ้าจึงทำ� การทดลองอีกครั้งด้วยการเดินตามรอยบาทของพระศาสดา ซึ่ง พระพุทธองค์ก็ทรงแสดงไว้อย่างแจ่มแจ้งมากว่าสองพันห้าร้อยปี แล้วว่า ชีวิตคืออะไร? ชีวิตเป็นไปอย่างไร? ชีวิตควรให้เป็นอย่างไร? ลมหายใจสุดท้ายในวัย ๗๗ กะรัต คงเฉลยคำ�ตอบของคำ�ถามเหล่านี้ ให้พ่ออุ๊ย’รงค์ได้ทราบแล้ว

Timeless Trilogy | 77

Beyond the Ordinary World

02

ปัญญาวุฒโฑภิกขุ

เมือ่ ข้าพเจ้าอายุได้ ๑๖ ปี เพือ่ นผูห้ ญิงคนหนึง่ ของข้าพเจ้าเล่าว่า เธอได้ทำ�รายงานวิเคราะห์ศาสนาหลักๆ ๔-๕ ศาสนา ในขั้นตอน สุดท้ายของรายงานเธอต้องตัดสินใจว่าจะเลือกนับถือศาสนาใด ทัง้ นีไ้ ม่จ�ำ เป็นต้องเลือกศาสนาประจำ�ชาติหรือศาสนาทีพ่ อ่ แม่นบั ถืออยู่ แต่ให้เลือกศาสนาที่ตัวเองเห็นว่าดีที่สุด ใช่แล้ว...เธอเลือกนับถือ ศาสนาพุทธ จากนัน้ เธอได้อธิบายคำ�สอนของพระพุทธเจ้าแก่ขา้ พเจ้า ข้าพเจ้าเห็นด้วยกับเธอและเริม่ ศึกษาพุทธศาสนาจากจุดนัน้ ข้าพเจ้า อ่านหนังสือเกี่ยวกับพุทธศาสนาควบคู่ไปกับการฝึกสมาธิ ช่วงนั้น พุทธศาสนานิก ายเซนกำ�ลังได้รับความนิยมในประเทศอเมริก า ข้าพเจ้าจึงเริ่มศึกษาพุทธศาสนาจากนิกายเซน 80 | เรื่องของเรา

การเรียนในระดับมัธยมปลายในประเทศสหรัฐอเมริกา มีการ สอบวัดคะแนนกันบ่อยจนทำ�ให้ข้าพเจ้าเครียด แต่เมื่อนั่งทำ�จิตให้ สงบเป็นสมาธิประมาณ ๑ ชัว่ โมงก่อนเข้าห้องสอบ พบว่าช่วยได้มาก ดีกว่าตะลุยอ่านหนังสือจนถึงวินาทีสุดท้าย ข้าพเจ้านำ�วิธีนี้มาใช้ ตอนลงแข่งอเมริกนั ฟุตบอล ซึง่ เป็นกีฬาทีต่ อ้ งใช้พละกำ�ลังเข้าห้�ำ หัน่ กันอย่างดุเดือด ซึ่งก็ได้ผลดีเช่นกัน เมือ่ ข้าพเจ้าเข้าศึกษาต่อในระดับมหาวิทยาลัย มีเพือ่ นสนิททีพ่ กั อยู่ห้องเดียวกันชื่อเอ็ดดี้ เอ็ดดี้เป็นชาวไทยมีบ้านอยู่ที่กรุงเทพฯ เอ็ดดี้คุ้นเคยกับวัดป่านานาชาติ วัดในสายปฏิบัติของหลวงพ่อชาที่ จังหวัดอุบลราชธานี เขาเป็นลูกศิษย์ของท่านพระอาจารย์ปสันโน และท่านพระอาจารย์ชยสาโร ซึ่งเป็นเจ้าอาวาสและรองเจ้าอาวาส ของวัดป่านานาชาติในขณะนัน้ ช่วงปิดเทอมก่อนจะขึน้ ปีสอง เอ็ดดี้ กลับไปเมืองไทยเพื่อบวชที่วัดนี้ เมื่อกลับมาเขาเล่าเรื่องราวเกี่ยวกับ วิถีชีวิตของพระวัดป่าให้ข้าพเจ้าฟัง ขณะนั้นข้าพเจ้ายังปฏิบัติธรรม แบบเซนอยู่ เอ็ดดี้นำ�เทปบันทึกพระธรรมเทศนาของหลวงพ่อชา และท่านพระอาจารย์ชยสาโรมาฝากข้าพเจ้าด้วย ยิ่งทำ�ให้ข้าพเจ้า สนใจพุทธศาสนามากยิ่งขึ้น ขณะที่เป็นนักศึกษาสาขาวิชาปรัชญาในมหาวิทยาลัยที่ชิคาโก ข้าพเจ้าเห็นพัฒนาการทีช่ ดั เจนในตัวของเอ็ดดี้ เขาดูสงบและมีความสุข มากขึ้น ผลการเรียนและการทำ�กิจกรรมในมหาวิทยาลัยก็ดีขึ้น เรา สองคนฝึกสมาธิดว้ ยกันและใช้ชวี ติ อย่างผูป้ ฏิบตั ธิ รรม คนส่วนใหญ่ เมื่อเริ่มฝึกสมาธิในปีแรกจะได้รับประสบการณ์ที่ดีซึ่งเป็นผลจาก กุศลกรรมในอดีต เมือ่ ข้าพเจ้าอายุ ๑๙ ปี ข้าพเจ้ามีประสบการณ์ตรง จากการปฏิบัติ โดยได้พิจารณาเห็นไตรลักษณ์คือ อนิจจัง ทุกขัง Timeless Trilogy | 81

82 | เรื่องของเรา

Timeless Trilogy | 83

อนัตตา จุดนีเ้ องทีเ่ ปลีย่ นชีวติ ของข้าพเจ้า ก่อนหน้านีข้ า้ พเจ้าเคยคิด จะแต่งงานและมีครอบครัวเหมือนคนทัว่ ๆไป แต่แล้วความปรารถนา ของข้าพเจ้าก็เหลือเพียงอย่างเดียว คือการได้บวชเป็นพระ ปัจจัยทางครอบครัวเป็นเรือ่ งทีค่ อ่ นข้างยุง่ ยากสำ�หรับชาวตะวันตก ที่นับถือศาสนาคริสต์ สองปีสุดท้ายในมหาวิทยาลัยข้าพเจ้ามีเรื่องที่ ต้องรับผิดชอบหลายประการ แม่ของข้าพเจ้าป่วยด้วยโรคมะเร็ง ธุรกิจของพ่อก็ลม้ เหลว ท่านทัง้ สองแยกทางกัน ทุกอย่างย่�ำ แย่ไปหมด ช่วงนั้นข้าพเจ้าปฏิบัติธรรมและฝึกสมาธิทุกวัน ทั้งยังได้ประยุกต์ ธรรมะมาใช้แก้ปญ ั หาในชีวติ ประจำ�วันให้พอ่ กับแม่ดว้ ย ซึง่ ก็สามารถ ช่วยเหลือท่านทั้งสองได้มาก นี่เป็นสาเหตุสำ�คัญที่ทำ�ให้พ่อกับแม่ ของข้าพเจ้ายอมรับนับถือศาสนาพุทธ ยิง่ กว่าการได้ยนิ ได้ฟงั คำ�สอน แต่เพียงอย่างเดียว การเรียนหนังสือในเมืองที่ข้าพเจ้าอาศัยอยู่ต้องกู้หนี้ยืมสินมา เรี ย น สำ � หรั บ การเรี ย นในระดั บ มั ธ ยมปลายต้ อ งใช้ เ งิ น ถึ ง ปี ล ะ ๒๕,๐๐๐ ดอลล่าร์ แม้คุณตาของข้าพเจ้าจะมีฐานะค่อนข้างดี แต่ ข้าพเจ้าก็ไม่อยากรบกวนท่านให้ชว่ ยชำ�ระหนีใ้ ห้ เพราะข้าพเจ้าตัง้ ใจ จะบวชเป็นพระ คุณตาเป็นคนหัวโบราณท่านคงไม่เต็มใจช่วยเป็นแน่ เพือ่ ทีจ่ ะเป็นไทแก่ตวั ข้าพเจ้าจึงตัดสินใจชำ�ระหนีด้ ว้ ยตัวเอง ระหว่าง ทีเ่ รียนในมหาวิทยาลัยข้าพเจ้าจึงต้องทำ�งานถึง ๓ แห่ง แต่ถงึ กระนัน้ ผลการเรียนของข้าพเจ้าก็ยังอยู่ในระดับที่ดีมาก ข้าพเจ้ามีโอกาสพบท่านพระอาจารย์ปสันโนเป็นครัง้ แรก เมือ่ ท่าน เดินทางมายังประเทศสหรัฐอเมริกาในปี ค.ศ.๑๙๘๘ ขณะนั้นท่าน พระอาจารย์ปสันโนบวชได้ ๑๖ พรรษา ก่อนหน้านี้ข้าพเจ้าก็เคย 84 | เรื่องของเรา

สนทนาธรรมกับพระภิกษุชาวไทยมาก่อน แต่มันไม่เหมือนกัน ท่าน พระอาจารย์มีเมตตาต่อข้าพเจ้ามาก ท่านสนทนาธรรมกับข้าพเจ้า นานถึง ๔ ชั่วโมง ขณะนั้นข้าพเจ้าไม่ใช่คนหนุ่มที่สุภาพนัก ออกจะ หัวรุนแรงและมั่นใจว่าตัวเองรู้มากด้วยซ้ำ� คำ�ถามต่างๆจึงเป็นไปใน ลักษณะที่ไม่เหมาะสม ข้าพเจ้าจำ�คำ�ตอบของท่านพระอาจารย์ได้ ไม่มากนัก แต่ทป่ี ระทับใจข้าพเจ้ามากคือความอ่อนโยนและเปีย่ มไป ด้วยความเมตตา ข้าพเจ้ารู้สึกเหมือนท่านพระอาจารย์เป็นพ่อ และ ที่งดงามมากก็คือท่านไม่เก็บเอาท่าทีหยิ่งผยองของข้าพเจ้ามาเป็น อารมณ์ ข้าพเจ้าไม่เคยพบใครเช่นนี้มาก่อน คืนนั้นความศรัทธาของ ข้าพเจ้าที่มีต่อแนวทางปฏิบัติในสายวัดป่าได้เพิ่มขึ้นเป็นอย่างมาก ตัง้ แต่บดั นัน้ เป็นต้นมา ข้าพเจ้าก็ตง้ั ใจว่าจะต้องบวชเป็นพระป่าให้ได้ ในปีเดียวกันนัน้ เอง ท่านพระอาจารย์ชยสาโรก็ได้เดินทางมาประเทศ สหรัฐอเมริกาเช่นกัน ข้าพเจ้ากับเอ็ดดีม้ โี อกาสได้สนทนาธรรมกับท่าน พระอาจารย์ และการสนทนาธรรมในครัง้ นัน้ ได้กลายเป็นแรงบันดาลใจ อย่างสูงสุดของข้าพเจ้า พระธรรมเทศนาของท่านพระอาจารย์วิเศษ จริงๆ ข้าพเจ้ามีโอกาสอุปัฏฐากท่านพระอาจารย์ตลอด ๓ สัปดาห์ ที่ท่านได้พำ�นักอยู่ ณ ศูนย์ปฏิบัติธรรมของเซน ทุกครั้งที่มองดูท่าน ข้าพเจ้ายิ่งมั่นใจว่าวันหนึ่งจะต้องเป็นอย่างท่านให้ได้ เมื่อสำ�เร็จการศึกษาจากมหาวิทยาลัยแล้ว ข้าพเจ้าอยากจะเดิน ทางมาบวชเป็นพระป่าทีเ่ มืองไทยเต็มที แต่พอ่ แม่ไม่เข้าใจ และข้าพเจ้า ยังมีหนี้สินที่ต้องชำ�ระคืนแก่ทางมหาวิทยาลัย ด้วยความอยากเป็น อิสระ ข้าพเจ้าจึงสมัครเข้าทำ�งานในโครงการ Teach for America ซึ่งต้องเดินทางไปทำ�งานในเมืองใหญ่ที่เป็นแหล่งอาชญากรรม ยาเสพติดและความรุนแรง Teach for America เป็นโครงการใหม่ที่ Timeless Trilogy | 85

86 | เรื่องของเรา

Timeless Trilogy | 87

ได้รับความสนใจจากสื่อมวลชนเป็นอย่างมาก พื้นที่การทำ�งานของ ข้าพเจ้าอยู่ในย่าน South Central เมืองลอสแซนเจลิส ประชากรที่ อาศัยอยูใ่ นถิน่ นัน้ ครึง่ หนึง่ เป็นชาวอเมริกนั ผิวดำ� ส่วนอีกครึง่ หนึง่ เป็น ชาวอเมริกันเชื้อสายละติน ในย่านนี้มีการจลาจลเกิดขึ้นบ่อยมาก ในปี ค.ศ. ๑๙๙๑ ข้าพเจ้าอยูใ่ นเหตุการณ์รนุ แรงครัง้ หนึง่ ซึง่ มีสาเหตุ มาจาก ชายอเมริกนั ผิวดำ�ชือ่ ร็อดนี่ คิงส์ ถูกตำ�รวจติดตามจับกุมและ ทำ�ร้ายร่างกาย มีคนถ่ายภาพวีดโี อเอาไว้ได้ ต่อมาเหตุการณ์นไี้ ด้ถกู นำ�ไปพิจารณาในชัน้ ศาล เป็นคดีใหญ่มาก แต่ผลการตัดสินทีอ่ อกมา คือตำ�รวจไม่มคี วามผิด ผูค้ นช็อคไปตามๆกันเพราะมีหลักฐานชัดเจนว่า ตำ�รวจทำ�ร้ายชายผิวดำ�ผู้นั้นอาการปางตาย ตอนนั้นเขาคงจะใช้ ยาเสพติดและขับรถเร็วเกินกำ�หนดซึง่ เป็นสิง่ ผิดกฎหมาย แต่ต�ำ รวจ ก็ท�ำ รุนแรงเกินไป เรือ่ งนีจ้ งึ เป็นเหตุให้เกิดการจลาจลถึงขัน้ นองเลือด ข้าพเจ้าเป็นผูก้ อ่ ตัง้ สถานศึกษาเฉพาะทางแห่งหนึง่ ใจกลางเมือง ลอสแซนเจลิส อันที่จริงแล้วมันคือการให้ความรู้แก่ประชาชน เพื่อ ให้พวกเขาตระหนักถึงสภาพเศรษฐกิจ สังคมและการเมืองของชุมชน ซึ่งก็เป็นไปเพื่อปรับปรุงคุณภาพชีวิตของพวกเขาให้ดีขึ้น เมื่อผ่าน ช่วงเวลาที่คลุกคลีอยู่กับพวกเขามาแล้วข้าพเจ้าก็ยิ้มออกมาได้ แต่ สภาพความเป็นอยู่ของพวกเราในขณะนั้นไม่ต่างจากอยู่ในนรก แต่ละวันมีเด็กนักเรียนถูกฆ่า ถูกแทง ถูกทำ�ร้ายร่างกาย กลุม่ ผูก้ อ่ การ จลาจลก็เป็นเด็กในชัน้ เรียนของข้าพเจ้าเอง เด็กเหล่านัน้ เป็นสมาชิก ของกลุม่ อาชญากร บางคนมาจาก 18th Street Gang กลุม่ อาชญากร นานาชาติทโ่ี ด่งดังทีส่ ดุ ในโลก ชีวติ ของข้าพเจ้าในขณะนัน้ ทำ�งานเพือ่ รับใช้สงั คมอย่างเต็มที่ ข้าพเจ้าไม่รสู้ กึ กลัว เพราะเหมือนมีเทวดาหรือ อะไรบางอย่างคุม้ ครอง ข้าพเจ้าทำ�งานด้วยใจรัก ทุม่ เทชีวติ ให้กบั งาน ด้วยความรูส้ กึ สงสารพวกเขาทุกคน เด็กๆเหล่านัน้ เป็นเหมือนลูกของ 88 | เรื่องของเรา

ข้าพเจ้าและข้าพเจ้าก็เรียกเขาว่าลูก เราสนิทกันมาก พวกเขามาหาข้าพเจ้า ตั้งแต่ ๖โมงเช้าและข้าพเจ้าต้องไล่พวกเขากลับก่อนเที่ยงคืนด้วย ความยากลำ�บาก เพราะไม่มีใครอยากกลับบ้าน บ้านเป็นสถานที่ที่ ไม่น่าอยู่เอาเสียเลยสำ�หรับพวกเขา แต่โรงเรียนเป็นอาณาเขตที่ ปลอดภัย สะดวกสบายและสงบ ที่นี่พวกเขาสามารถเป็นคนดีได้ มี สมาคมการกุศลของเอกชนแห่งหนึง่ ให้ทนุ การศึกษาถึงระดับมหาวิทยาลัย แก่พวกเขา นี่เป็นโครงการที่ประสบความสำ�เร็จเป็นอย่างมาก แม้มคี วามคิดทีจ่ ะบวชเป็นพระอยูต่ ลอดเวลา แต่ขา้ พเจ้าก็ตดิ อยู่ กับงานสังคมสงเคราะห์เป็นเวลาหลายปี และงานทีท่ �ำ ก็ก�ำ ลังดำ�เนิน ไปด้วยดี ถ้าข้าพเจ้าทิ้งไปทุกอย่างก็จะพังทลาย ข้าพเจ้าควรจะทำ� อย่างไรดี? ขณะนัน้ หนีส้ นิ ทีม่ อี ยูก่ บั ทางมหาวิทยาลัยก็ใช้คนื หมดแล้ว ทีข่ า้ พเจ้าชำ�ระหนีไ้ ด้เร็วเพราะข้าพเจ้าใช้ชวี ติ สมถะแบบพระ ข้าพเจ้า มีความเป็นอยูอ่ ย่างเรียบง่ายในวัดเซน ทำ�ให้มรี ายจ่ายน้อย สองปีแรก ที่ ทำ � งานอยู่ ใ นลอสแซนเจลิ ส ข้ า พเจ้ า คบหากั บ ผู้ ห ญิ ง คนหนึ่ ง เธอต้องการจะแต่งงานและมีลูก แต่ข้าพเจ้าปฏิเสธ เธอจึงเดินทาง ไปทำ�งานสังคมสงเคราะห์ที่ประเทศรัสเซีย ข้าพเจ้าทุม่ สุดตัวให้กบั การทำ�งานทีล่ อสแซนเจลิส เราทำ�กิจกรรม หลายอย่างเช่น ทาสีลบภาพกราฟิตี้ ทำ�สวน ออกร้าน และสอนเด็ก เพือ่ สอบใบอนุญาตขับขี่ ในสายตาของชาวโลกมันเป็นงานทีว่ เิ ศษมาก ข้าพเจ้าได้รบั คำ�สรรเสริญมากมาย หนังสือพิมพ์ลงบทความเกีย่ วกับ ข้าพเจ้า นักการเมืองคนสำ�คัญเดินทางมาพูดคุยด้วย ทั้งยังได้ออก รายการทีวชี อ่ ง CNN แต่ลกึ ๆแล้วข้าพเจ้าคิดอยูเ่ สมอว่านีค่ อื กองทุกข์ เราจะช่วยผูอ้ น่ื ให้พน้ ทุกข์ได้อย่างไรในเมือ่ ตัวเราเองก็ยงั มีความทุกข์ Timeless Trilogy | 89

90 | เรื่องของเรา

Timeless Trilogy | 91

การมีภาระหน้าที่ทางโลกทำ�ให้เราไม่มีโอกาสลงไปแก้ไขที่ต้นเหตุ ของความทุ ก ข์ ไ ด้ อ ย่ า งเต็ ม กำ � ลั ง เมื่ อ ไม่ ป ฏิ บั ติ ธ รรมให้ ถึ ง ที่ สุ ด ความทุกข์ก็ไม่มีวันหมด เพราะเหตุแห่งทุกข์ยังมีอยู่ ข้าพเจ้าพักอยู่ที่วัดเซนได้ฝึกนั่งสมาธิทุกเช้าวันละ ๑ ชั่วโมง และเข้าอบรมกรรมฐานอยูเ่ ป็นประจำ� มีโอกาสไปช่วยงานระยะบุกเบิก ที่ วั ด ป่ า อภั ย คี รี ด้ ว ย (วั ด ป่ า ในสายปฏิ บั ติ ข องหลวงพ่ อ ชา ที่ รั ฐ แคลิฟอเนียร์ ประเทศสหรัฐอเมริกา ซึง่ มีทา่ นพระอาจารย์ปสันโนกับ ท่านพระอาจารย์อมโรเป็นเจ้าอาวาสร่วมกัน) แต่ขา้ พเจ้าก็ยงั ไม่อาจ ดับทุกข์ให้ถงึ รากเหง้าของมันได้ ข้าพเจ้าจึงอยากจะช่วยเหลือตัวเอง และคนอื่นในแนวที่ถูกต้องกว่านี้ ข้าพเจ้าคิดว่าวิธีที่ดีที่สุดคือการ บวชเป็นพระในพุทธศาสนา เพราะการฝึกปฏิบัติในทางพุทธศาสนา เป็นทางตรงไปสู่ความพ้นทุกข์ ซึ่งทำ�ให้เข้าถึงสภาวะแห่งการตื่นได้ ด้วยตนเอง เมือ่ รูเ้ ห็นด้วยตนเองก็สามารถสอนผูอ้ นื่ ได้ดยี งิ่ ขึน้ ซึง่ เป็น คุณประโยชน์อันใหญ่หลวงและหาค่าประมาณมิได้ ข้า พเจ้ า ทำ�งานสั งคมสงเคราะห์ อ ยู่ น านถึ ง ๖ ปี คือ ตั้ง แต่ปี ค.ศ.๑๙๙๑-๑๙๙๗ นอกจากจะก่อตัง้ สถานศึกษาแห่งนีแ้ ล้วข้าพเจ้า ยั ง ได้ ฝึ ก ครู ค นอื่ น ๆไว้ ด้ ว ย ซึ่ ง ครู ห ลายคนเป็ น นั ก พู ด ที่ เ ก่ ง และ สอนเก่งด้วย ส่วนตัวของข้าพเจ้าเองไม่ถนัดเรือ่ งการพูดในทีส่ าธารณะ แต่ก็ไม่เป็นปัญหามากนักเพราะมีครูคนอื่นๆที่ทำ�ได้ดีกว่า ส่วนการ ทีข่ า้ พเจ้าเป็นครูทดี่ เี พราะขยัน ทำ�งานหนัก เคร่งครัดในศีล เอาใจใส่ และมีเมตตากรุณาต่อเด็กนักเรียน เมือ่ ข้าพเจ้าทำ�หน้าทีเ่ ป็นครูผสู้ อน เด็กๆจะตัง้ ใจเรียนมาก แม้ขา้ พเจ้าจะดูแปลกๆในสายตาของพวกเขา แต่กไ็ ม่ได้ท�ำ ให้พวกเขาอึดอัด ข้าพเจ้าไม่ได้นงั่ สมาธิให้พวกเขาเห็น แต่พวกเขารูว้ า่ ข้าพเจ้ามีอะไรแตกต่างจากคนอืน่ ข้าพเจ้าทุม่ เทให้กบั 92 | เรื่องของเรา

พวกเขาเป็นอย่างมาก เพราะข้าพเจ้าเชือ่ มัน่ ในตัวพวกเขาและพวกเขา ก็มั่นใจในตัวเอง โดยปกติแล้วพวกเขาจะขาดความมั่นใจและรู้สึก ไร้คา ่ ซึง่ ทุกคนก็มองอย่างนัน้ ทุกคืนจะมีภาพข่าวอาชญากรรมปรากฏ ทางโทรทัศน์ประมาณ ๑๐-๒๐ ราย ทำ�ให้เด็กเหล่านีไ้ ม่กล้าออกไปไหน ถ้าเราอยากเปลี่ยนแปลงพวกเขา เราก็ต้องมั่นใจว่าเด็กๆทำ�ได้ เรา ต้องมั่นใจว่าเด็กๆมีพลังที่จะทำ�ในสิ่งที่ดี และพวกเราก็เชื่ออย่างนั้น นีเ่ ป็นส่วนหนึง่ ในคำ�สอนของพระพุทธเจ้า นัน่ คือมนุษย์ทกุ คนมีศกั ยภาพ ทีจ่ ะพัฒนาในด้านคุณงามความดี สันติสขุ และปัญญาให้เกิดขึน้ กับ ตนเอง มันเป็นเรือ่ งการให้การศึกษา การผลักดัน และสร้างแรงบันดาลใจ ให้เกิดกับพวกเขา แล้ววันหนึง่ ข้าพเจ้าก็บอกกับทุกคนว่า ข้าพเจ้าจะบวชเป็นพระใน พุทธศาสนา พวกเขาพากันงุนงง เด็กนักเรียนหลายคนร้องไห้ งาน ชิน้ สุดท้ายทีข่ า้ พเจ้าทำ�คือการเข้าร่วมประชุมเกีย่ วกับสิทธิมนุษยชน ซึง่ กลุม่ ชาวพุทธจัดขึน้ ทีเ่ มืองแซน แฟรนซิสโก มีผไู้ ด้รบั รางวัลโนเบล ๓ ท่านเข้าร่วมประชุมด้วย หนึ่งในนั้นคือองค์ทะไลลามะ พระผู้ใหญ่ ชาวทิเบต ท่านมีชอื่ เสียงในการต่อสูเ้ พือ่ สิทธิมนุษยชน บุคคลสำ�คัญ ที่อยู่ในบทเรียนวิชาประวัติศาสตร์ก็เข้าร่วมการประชุมครั้งนี้ด้วย เนือ้ หาของการประชุมล้วนเป็นเรือ่ งเกีย่ วกับสันติภาพ สันติภาพของโลก สันติของประเทศชาติ สันติภาพของชุมชน สันติภาพของครอบครัว สันติภาพของบุคคล ข้าพเจ้ากับเด็กนักเรียนอีก ๒๐ คนเข้าร่วมประชุม ในนามกลุม่ สันติภาพของชุมชน เด็กนักเรียนของข้าพเจ้าได้รว่ มปาฐกถา กั บ องค์ ท ะไลลามะด้ ว ย เขาทำ � ได้ ดี ม าก ดี ก ว่ า ข้ า พเจ้ า เสี ย อี ก เขาทำ�ให้ทุกคนประทับใจ ในประเทศสหรัฐอเมริกานัน้ เรือ่ งสิทธิมนุษยชนกับพุทธศาสนามี Timeless Trilogy | 93

ความเกีย่ วพันใกล้ชดิ กันมาก สาระสำ�คัญของสิทธิมนุษยชนคือความ มุ่งหมายด้านสันติภาพ คำ�สอนทางพุทธศาสนาก็เป็นไปในแนวทาง เดียวกัน คือเพื่อให้เข้าถึงเสรีภาพและความสงบสันติ พระพุทธเจ้ามี แนวทางปฏิบตั ทิ ช่ี ดั เจนในการฝึกจิตให้เข้าสูภ่ าวะสมดุลและเป็นหนึง่ เพือ่ จะได้เห็นทุกสิง่ ตามความเป็นจริง ทุกคนอยากให้โลกมีสนั ติทงั้ ๆ ทีต่ นเองยังไม่ได้รบั ความสงบสุข เราจะพบว่านักต่อสูเ้ พือ่ สิทธิมนุษยชน ยังหนาแน่นไปด้วยโทสะ แม้ในบทบาทของนักต่อสู้จะเป็นที่รู้กันว่า เขามีจิตใจที่ดีงาม แต่ในการดำ�เนินชีวิตประจำ�วัน เขาเคร่งเครียด มีความโกรธ ความหงุดหงิด ความวิตกกังวล ด้วยสภาวะจิตเช่นนี้ เราจะไม่สามารถช่วยเหลือใครได้เลย ดังนัน้ คำ�สอนของพระพุทธเจ้า จึงมีประโยชน์อย่างยิง่ ในการฝึกอบรมจิตให้พน้ ไปจากสภาวะดังกล่าว ทำ�ให้ออกไปทำ�งานด้วยความจริงจังจริงใจและมีประสิทธิภาพ มันเป็น ขบวนการตามธรรมชาติที่เกิดขึ้นโดยอาศัยเหตุปัจจัย ด้วยวิธีนี้เรา จึงจะสร้างสันติสุขให้เกิดขึ้นได้ในทุกพื้นที่ของสังคม อย่างไรก็ตามยังมีขอ้ แตกต่างระหว่างสิทธิมนุษยชนกับพุทธศาสนา สิทธิมนุษยชนสอนให้เราแสวงหาอิสรภาพเพื่อตอบสนองความต้อง การของตัวเอง หรือเลือกทีจ่ ะทำ�ตามสิง่ ทีเ่ ราต้องการ แต่พระพุทธเจ้า สอนให้เราเข้าถึงอิสรภาพที่พ้นไปจากความปรารถนา เป็นอิสรภาพ ทีส่ มบูรณ์กว่าปราณีตกว่า เป็นอิสรภาพทีแ่ ท้จริง เป็นความสุขทีแ่ ท้จริง แม้การทำ�งานช่วยเหลือสังคมจะเป็นบุญเป็นความดีแต่กย็ งั มีขอ้ จำ�กัด ส่วนพระนิพพานนัน้ อยูเ่ หนือโลก เหนือผลประโยชน์ เหนือดีขนึ้ ไปอีก ถึงเวลาเสียทีที่ข้าพเจ้าต้องไปตามทางที่ตัวเองตั้งใจไว้ ข้าพเจ้าจะ ปล่อยวางทุกสิ่งทุกอย่างเพื่อทำ�ให้แจ้งซึ่งพระนิพพาน

94 | เรื่องของเรา

บทความชิ้นนีเ้ รียบเรียงขึน้ จากการสัมภาษณ์ปญ ั ญาวุฑโฺ ฒภิกขุ (Michael Grossy) พระภิกษุชาวอเมริกัน สัทธิวิหาริกในพระราช ภาวนาวิกรม(หลวงพ่อเลี่ยม ฐิตธมฺโม) เจ้าอาวาสวัดหนองป่าพง จังหวัดอุบลราชธานี ปัญญาวุฑฺโฒภิกขุมรณภาพด้วยโรคประจำ�ตัว ในประเทศไทย ขณะอุปสมบทได้เพียง ๖ พรรษา (อายุ ๓๕ ปี) คณะผู้จัดทำ�ขออุทิศบทความชิ้นนี้ให้แก่ท่านด้วยความระลึกถึง

เรียบเรียงต้นฉบับภาษาอังกฤษ : ขันติธฺมโมภิกขุ แปล (อังกฤษ / ไทย) : มาลิน ใจใหญ่ เรียบเรียงต้นฉบับภาษาไทย : เปสโลภิกขุ Timeless Trilogy | 95

All about My Blog

03 เปสโลภิกขุ

Blog 3.1

บอกเล่าชาวบล็อก ข้าพเจ้าเปลือ้ งความคิดเห็นลงไปในบล็อก ด้วยความรูส้ กึ ผ่อนคลาย จากกฎเกณฑ์ตา่ งๆทางภาษา ในภาคนีผ้ อู้ า่ นจะได้ผจญกับภาษาพูด ผสมภาษาเขี ย น ภาษาอั ง กฤษปนภาษาไทย ตลอดจนนานา สั ญ ลั ก ษณ์ ที่ ข้ า พเจ้ า เจื อ ลงไปตามแต่ ใ จตั ว เองจะเห็ น ดี ง าม และหากจะปรากฏสิง่ ใดทีไ่ ม่งาม ย่อมเป็นความรูเ้ ท่าไม่ถงึ การณ์ของ ข้าพเจ้าแต่เพียงผู้เดียว 100 | เรื่องของเรา

สองจิตสองใจ เมื่อคืนมีพระใหม่มาปรึกษา เขาสองจิตสองใจว่าจะบวชต่อไปหรือ จะสึก ก็เลยแนะนำ�ให้เขาอ่าน “แดนสนทนา” หนังสือที่เราเขียนเล่า ประสบการณ์เมื่อคราวเผชิญสถานการณ์ทำ�นองเดียวกัน เขาก็ อ่านจบในคืนเดียว พอรุง่ เช้าเขาก็สกึ (ฮา) เล่าให้โยมเพือ่ นทีอ่ บุ ลฯฟัง เขาบอกว่า “ใครอ่านก็ต้องสึก” (ฮาอีกรอบ) แต่เราตั้งใจเขียนเล่า ประสบการณ์ไม่ได้ชี้นำ�ผู้หนึ่งผู้ใด ใครจะอยู่จะไปก็ตัดสินใจเอาเอง ก็แล้วกัน ข้อคิดเห็นจาก สุขใจ สบายจิต คงต้องมี “แดนสนทนา issue 2” จะได้มีคนกลับมาบวชใหม่อีกครั้ง นะเจ้าค่ะ ข้อคิดเห็นจาก เปสโลภิกขุ โอววววววววว...เล่มนี้เสร็จได้ก็บุญแล้ว ไม่เคยรู้มาก่อนเลยว่าการ เขียนหนังสือแบบ Improvise หรือด้นสด จะใช้พลังงานมากมายขนาดนี้ a day แนะนำ�หนังสือ “แดนสนทนา” หากกวาดตาบนแผงหนังสือตอนนีจ้ ะเห็นว่า หนังสือทีข่ ายดีตดิ อันดับ ส่วนใหญ่จะเป็นหนังสือธรรมะ ที่ถูกปรุงแต่งปรับโฉมเพิ่มสีสันให้ดู น่าอ่านมากขึน้ จากแบบเดิมทีม่ แี ต่ค�ำ สอนภาษาบาลี แต่กเ็ ป็นหนังสือ ธรรมะสำ�หรับคนกลุม่ ผูใ้ หญ่เท่านัน้ จะว่าไป แดนสนทนา ก็เป็นเหมือน หนังสือธรรมะสำ�หรับวัยรุ่นที่กำ�ลังดำ�เนินชีวิตในยุคสมัยที่ยุ่งเหยิง พระภิกษุผู้เขียนตั้งคำ�ถามกับสิ่งรอบตัวโดยเอาชีวิตของตัวเองเป็น ศูนย์กลาง แต่ก็สามารถสะท้อนภาพบ้านเมืองในปัจจุบัน และเป็น การบอกถึงความว้าวุ่นในจิตใจของคนรุ่นใหม่ที่กำ�ลังประสบและ Timeless Trilogy | 101

ปะทะกับกระแสสังคมอย่างรุนแรงได้เป็นอย่างดี คอลัมน์ indie reviewed นิตยสาร a day ฉบับที่ ๙๖ / สิงหาคม ๒๕๕๑ Conversations on the Road วันนี้ไปร่วมงานกฐินที่วัดเขาโอภาส อำ�เภอวังจันทร์ จังหวัดชลบุรี วั ด อยู่ ใ กล้ กั บ อ่ า งเก็ บ น้ำ � ขนาดใหญ่ ที่ สุ ด ในภาคตะวั น ออก... น่ารื่นรมย์ดีแท้ เรารู้สึกพิสมัยวัดที่ตั้งอยู่ใกล้แหล่งน้ำ�เป็นพิเศษ สงสัยจะเป็นเพราะเกิดราศีปลาคู่ นั่งสนทนากับพระฝรั่งรุ่นน้องมา ตลอดทาง เป็นโอกาสได้ทบทวนภาษาปะกิตไปด้วย พระฝรัง่ ท่านเคย ใช้ชวี ติ แบบ Backpacker ซึง่ ใกล้เคียงกับหนังสือเรือ่ ง On the Road ของ Jack Kerouac ท่านเล่าว่าสมัยนัน้ ทำ�งานเก็บเงินพอได้คา่ อาหาร ค่าน้�ำ มันก็ขบั รถจากถิน่ ทีอ่ ยูใ่ นรัฐแคลิฟอเนียร์ไปอลาสก้ากับเพือ่ นๆ ท่านถามว่าคนไทยคิดยังไงกับฮิปปี้? เราตอบว่า Strange เพราะ คนไทยส่วนใหญ่รู้กันมาแต่ไหนแต่ไรแล้วว่า ชีวิตมีทางเลือกอยู่ สองทางคือ ถ้าไม่ไปทางโลกก็ตอ้ งมาทางธรรมคือการบวช คนทีเ่ ลือก ดำ�เนินชีวติ แบบฮิปปีค้ อื คนทีย่ งั ไม่รเู้ รือ่ ง หรือถ้าจะพูดให้ดดู สี กั หน่อย ก็คือคนที่กำ�ลังแสวงหาความลงตัวของชีวิต ขากลับเห็นขบวนรถ มอเตอร์ไซค์คลาสสิกทำ�ให้นึกถึงหนังฮิปปี้เรื่อง Easy Rider ลองจอห์นลองดู เมื่อเช้าพระฝรั่งท่านถามว่า อีกเก้าวันจะไปอินเดียตื่นเต้นไหม? เมือ่ คืนก่อนจะหลับก็นกึ อยูว่ า่ ถ้าไปจำ�วัดบ้านอืน่ เมืองอืน่ จะเป็นยังไง? ความเงียบของอินเดียคงไม่เหมือนที่เมืองไทย ความหนาแน่นของ มวลอากาศทีเ่ ราหายใจเข้าไปก็คงจะแตกต่างกัน พระฝรัง่ ท่านบอกว่า same sky เกิดมาไม่เคยคิดเลยว่าจะต้องมาใส่ชุดซับในกันหนาวที่ เรียกว่า Long John ตามข้อมูลบอกว่าระหว่างตัวเรากับเสือ้ กันหนาว 102 | เรื่องของเรา

มันยังมีทวี่ า่ ง ความเย็นจึงแทรกผ่านเข้าไปในทีว่ า่ งนัน้ ได้ Long John ทำ � ให้ เ รารู้ สึ ก เหมื อ นกั บ ว่ า มี ผิ ว หนั ง เพิ่ ม ขึ้ น มาอี ก ชั้ น หนึ่ ง เราเคยปะทะอุณหภูมิ ๑๐ องศาเซลเซียสแถบภาคเหนือ เดินธุดงค์มา เหนือ่ ยทัง้ วันตกกลางคืนยังนอนไม่หลับ ยิง่ ดึกดืน่ ค่อนคืนยิง่ บรือ๋ อ... ถ้าใครคิดว่ามันฟุ่มเฟือยเกินไปสำ�หรับพระป่า หนาวนี้ลองนุ่งผ้าถุง หรือโสร่ง(no underwere)แล้วเดินไปเดินมา สาธุชนจะซาบซึ้งเป็น ปั จ จั ต ตั ง ว่ า ที่ ว่ า งระหว่ า งเรากั บ ผ้ า ผื น บางที่ ปิ ด กายอยู่ นั้ น มั น มหาศาลเพียงใด Awesome & Yummy ถามโยมน้องสาวทีอ่ ยูซ่ ดิ นียว์ า่ สองคำ�นีม้ นั แปลว่าอะไร? Awesome= ดีเลิศ, เยีย่ มจัง Yummy=อร่อย เข้าไปดูเว็บไซต์รวมภาพฮาๆเว็บหนึง่ http://icanhascheezeburger.com เขาทำ�เสือ้ ยืดขายด้วย มีแบ่งเป็น ประเภทต่างๆเช่น การเมือง/สังคม/ศาสนา/คาวบอย/อักษรจีน เสือ้ ยืด เกี่ยวกับการเมืองของเขามีอารมณ์ขันดี ไม่ทื่อเหมือนของบ้านเรา หรือวัตถุประสงค์มนั จะต่างกันก็ไม่ทราบ มีเสือ้ ยืดหลายตัวทีเ่ ห็นแล้ว ต้องอุทานว่า Awesome! มีตวั หนึง่ สกรีนว่า YOUR MUM IS A NICE LADY อีกตัวก็ NO ONE CARES ABOUT YOUR BLOG เราเคย ออกแบบเสือ้ ยืดสำ�หรับญาติโยม (วัยรุน่ ) เอาไว้ใส่ไปวัดด้วย ใช้ฟอนท์ ChulaNarak สกรีนธรรมะคำ�สอนของครูบาอาจารย์ตัวเล็กๆบน หน้าอกว่า “คนใจดี...ใครปาขีม้ าให้กก็ ลายเป็นดอกไม้” Yummyไหม? ข้อคิดเห็นจาก สุขใจ สบายจิต จนบัดนี้ลุงประชาก็ยังไม่ยอมใส่เสื้อตัวนี้เลย แกบอกว่าเสื้อวัดตัวนี้ ลุงขอเก็บไว้ดูเล่นแทน...คนใจดีก็กลัวขี้เป็นนะ...จะบอกให้ ^_^

Timeless Trilogy | 103

ข้อคิดเห็นจาก เปสโลภิกขุ ผู้สูงอายุก็คิดหลายชั้นอย่างนี้แหละ...ตามประสา(ha-ha) ที่ชอบที่น่าไป เมือ่ คืนพระจันทร์เต็มดวง ท่านพระอาจารย์พง่ึ กลับมาจากไปร่วมงาน ฌาปนกิจศพแม่ชีที่วัดหนองป่าพง จังหวัดอุบลราชธานี ในงานมี หนังสือประวัติแม่ชีแจกด้วย ท่านจึงนำ�เอากลับมาอ่านให้พระเณร และญาติโยมทีม่ าปฏิบตั ธิ รรมฟัง... แม่ชปี ระสบความพลัดพรากจาก ผู้เป็นที่รักอย่างใหญ่หลวง คือน้องสาวสองคน แม่ สามีลูกสาวคนโต ล้มหายตายจากไปในช่วงเวลาไม่ถึง ๑๐ ปี ทำ�ให้เกิดความทุกข์เป็น อย่างมากจึงไปกราบหลวงพ่อชาที่วัดหนองป่าพง เมื่อได้ฟังธรรมก็ คลายทุกข์และเกิดความสนใจที่จะปฏิบัติธรรมอย่างจริงจัง ที่น่า ประทับใจคือเมือ่ ลูกสาวคนเล็กจบการศึกษาภาคบังคับซึง่ ในสมัยนัน้ คือชัน้ ประถมศึกษาปีที่ ๔ แม่ชบี อกกับลูกสาวว่า “ให้อยูด่ แู ลข้าวของ เรือกสวนไร่นา แม่จะไปบวช” ลูกสาวอายุ ๑๒ ขวบได้ยินดังนั้น จึงบอกแม่วา ่ “แม่ยงั ไม่เอาลูกก็ไม่เอา ลูกจะไปบวชกับแม่” ได้ฟงั แล้ว ก็นึกอยู่ว่าที่ชอบๆของแต่ละคนไม่เหมือนกัน ใครชอบอย่างไรคือ สั่งสมอะไรไว้พอหมดอายุขัยก็ต้องไปอย่างนั้น ว่าแต่ที่ๆเราชอบมัน จะเป็นที่ๆน่าไปหรือเปล่า อันนี้ก็น่ากรองดู ชาตินี้ชาติหน้าหรือชาติไหน เย็นวานมีโยมมาขอหนังสือธรรมะที่เราร่วมกับเพื่อนพ้องน้องพี่ชาว คณะสหายธรรมหนุม่ จัดทำ�ขึน้ เขาบอกว่าทีเ่ คยได้รบั ก่อนหน้านีเ้ อาไป ฝากญาติๆหมดแล้ว เราเลยเอามาให้อีกหอบใหญ่แล้วบอกเขาว่า อาจจะไม่ได้ท�ำ หนังสืออีกเพราะในพรรษาทีผ่ า่ นมาเราตรวจดูตวั เอง แล้วพบว่า ถ้าปฏิบัติอย่างนี้ไปเรื่อยๆสงสัยชาตินี้จะไม่ทัน มันควร 104 | เรื่องของเรา

จะทำ�อะไรเพิม่ ขึน้ ให้มนั ยิง่ ไปกว่านี้ เคยมีโยมเพือ่ นสมัยเป็นนักศึกษา มาขอคำ�แนะนำ�ว่า จะปฏิบัติสมาธิในชีวิตประจำ�วันอย่างไร เพราะ ช่วงทีท่ �ำ งานรูส้ กึ เหนือ่ ยเหลือเกิน? เราบอกเขาว่าถ้ามันเหนือ่ ยก็ตอ้ ง พักให้มันมีกำ�ลังก่อน หลายวันต่อมาจึงได้ส่งหนังสือธรรมะของ ครูบาอาจารย์ที่สอนการปฏิบัติธรรมขั้นพื้นฐานไปให้ ยังคิดอยู่ว่า ที่ผ่านมาเรามัวแต่เอาเวลาไปทุ่มเททำ�หนังสือ เพื่อปลูกศรัทธาคน ที่ยังไม่รู้จักความเป็นอยู่แบบวัดป่า ถ้าเราเอาเวลาจำ�นวนนั้นมา ทุ่ ม เทให้ กั บ การปฏิ บั ติ คงจะช่ ว ยเหลื อ คนที่ เ ขาต้ อ งการความ พ้นทุกข์จริงๆได้มากกว่านี้ ไม่อดก็อดได้ เหตุผลทีท่ ดลองอดอาหารในครัง้ แรกๆเพราะครูบาอาจารย์ทา่ นบอกว่า ในระหว่างการเดินทางบางครัง้ มันจำ�เป็นต้องอด ผูท้ ไี่ ม่เคยฝึกมาก่อน ถ้าตกอยู่ในสถานการณ์เช่นนั้น จะเกิดความวิตกกังวลทุรนทุราย ฟูมฟายไปต่างๆนานา เราเห็นว่าฝึกเอาไว้ก็ไม่น่าจะเสียหายอะไร เผื่อมีโอกาสพิเศษอย่างนั้นบ้าง แต่เราก็ไม่ได้ฝึกแบบอุกฤษฏ์คือ ฉันเฉพาะน้�ำ เปล่า ตอนเย็นก็ยงั มีน�้ำ ปานะจำ�พวกน้�ำ ผลไม้หรือโกโก้ ร้อนๆรองท้อง ก็ผา่ นช่วงเวลานัน้ มาได้แบบพอถูไถ อันทีจ่ ริงความหิว ก็ไม่ได้มารุมเร้าอยูต่ ลอดทัง้ วัน แต่จะมาเฉพาะช่วงทีเ่ ป็นเวลาบริโภค อาหาร นอกจากหิวแล้วยังมีอีกอาการหนึ่งก็คือ หมดแรงแขนขา อ่อนกำ�ลังเหงื่อซึมไปทั่วแผ่นหลัง ซึ่งจะพบได้ในช่วงเวลาประมาณ ยี่สิบนาฬิกา ถ้าอดหลายวันก็จะได้อาการครั่นเนื้อครั่นตัวเหมือน จะเป็นไข้แถมมาด้วย แต่พออาการเหล่านัน้ ผ่านพ้นไปก็เหมือนไม่มี อะไรเกิดขึ้น ฟังดูเหมือนทำ�อะไรโง่ๆ แต่ในวงการแพทย์ทางเลือกก็ สนับสนุนให้มีการอดอาหารเพื่อสุขภาพเหมือนกัน เรียกว่านอกจาก จะได้ฝกึ ความอดทนแล้วยังได้สขุ ภาพทีด่ เี ป็นของPremiumเยีย่ มไปเลย!

Timeless Trilogy | 105

ภาพในความทรงจำ� เมื่อวาน Dhamma Chat กับโยมเพื่อนเก่าทาง msn เราถามถึง เพือ่ นคนนัน้ คนนีท้ ไี่ ม่ได้พบกันมานาน ทุกคนสุขสบายดีตา่ งประกอบ กิจการงานยังชีพอยูต่ ามภูมภิ าคต่างๆของประเทศ มีสงิ่ หนึง่ ทีเ่ กิดขึน้ กับทุกคนเหมือนกันคือความเปลี่ยนแปลงด้านกายภาพ หรือถ้าพูด แบบไม่อ้อมค้อมก็คือพวกเราแก่กันทุกคน แต่ถ้าเพื่อนคนใดที่ไม่ได้ เห็นหน้าค่าตากันมากว่าสิบปี หากเอ่ยชือ่ ขึน้ มาก็จะปรากฏภาพเด็ก ผู้หญิงแก้มยุ้ยหน้าตาบ้องแบ๊วอยู่เช่นเดิม เราก็ว่าของเราไปอย่างนี้ โยมเพื่อนที่ออนไลน์อยู่พิมพ์ตอบกลับมาว่า...ไม่น่าเลย… ฝรั่ง-ไทยตรงไปตรงมา ครูสอนภาษาปะกิตชาวต่างประเทศท่านหนึง่ บอกว่า การแปลตรงตัว จากภาษาไทยเป็นภาษาปะกิตเป็นพฤติกรรมที่ไม่ดีพอๆกับการเสพ ยาบ้าหรือสูบบุหรี่ เราจึงนำ�เรื่องทำ�นองนี้มาเสนอเป็นอุทาหรณ์... ในช่วงฉันน้ำ�ปานะ (Tea Time) คราวหนึ่ง พระฝรั่งเดินถือกาน้ำ�ชา และโกโก้ร้อนๆรินแจกให้พระเณรที่นั่งอยู่ด้วยกัน ที่พวยกาน้ำ�ชามี ป้ายกระดาษแผ่นหนึง่ คล้องอยูเ่ ขียนไว้วา ่ Chinese tea very strong เมือ่ เดินมาถึงกลุม่ พระไทย พระฝรัง่ ท่านเกรงว่าพวกเราจะอ่านภาษา ปะกิตกันไม่ออกจึงบอกเป็นภาษาไทยว่า “ชาจีนแข็งมาก” พระไทย ทีร่ ภู้ าษาปะกิตขำ�กันท้องคัดท้องแข็ง (มาก) จากนัน้ จึงพยายามสำ�รวม ตอบกลับไปว่า “ไม่เอาล่ะครับมันแข็งไป เดี๋ยวเจ็บปาก” ข้อคิดเห็นจาก Ratha Chou This is a joke, right?

106 | เรื่องของเรา

เพื่อนเก่าและเราเปลี่ยน กลับไปเยี่ยมบ้านคราวหนึ่งพบกล่องใบเขื่องวางซ้อนกันอยู่ ๒-๓ ใบ พอเปิดดูจึงรู้ว่าเป็นกล่องเก็บพ็อกเกตบุ๊กที่เคยอ่านสมัยเป็นวัยรุ่น เรารี บ ค้ น หาหนั ง สื อ เล่ ม โปรดที่ เ คยอ่ า นแล้ ว อ่ า นอี ก ไม่ รู้ เ บื่ อ ในทีส่ ดุ ก็พบเพือ่ นเก่า เขาชือ่ สุธหี รือเรียกแบบเต็มๆว่า “ขอชือ่ สุธสี ามสีช่ าติ” สุธฯี ติดอันดับหนังสือขายดีเป็นทีฮ่ อื และฮาอุตลุดสำ�หรับวัยรุน่ ยุคนัน้ ยืนอ่านได้สักพักก็พบว่า ทำ�ไมมันไม่สนุกเหมือนเมื่อก่อน ทั้งๆที่ หนังสือก็เล่มเดิม ปกเดิม ภาพประกอบเดิม ทำ�ไมมันไม่สนุกซะแล้ว หรือจะเป็นเพราะเราอายุมากขึ้น ความสนใจมันเลยเปลี่ยนไป มีอีก หลายอย่างทีเ่ ราเคยเอาจริงเอาจังกับมันในวัยนัน้ พอโตขึน้ เราก็ยม้ิ ให้มนั แบบเขินๆแล้วพึมพำ�แบบดิบๆกับตัวเองว่า “กูทำ�ไปได้ยังไงวะเนี่ย” ข้อคิดเห็นจาก สุขใจ สบายจิต ...ขอชื่ อ สุ ธี ส ามสี่ ช าติ . ..ห้ อ งครู วิ ไ ลตึ ก ใหม่ ชั้ น สอง...เก็ บ ไว้ ใ น ตู้หนังสือ...ครั้งหนึ่งเราเคยรักมัน ถักทอ ถ้าบังเอิญมีใครผ่านมาพบพระป่าหน้าตาเหี้ยมเกรียมกำ�ลังนั่งถัก โครเชต์อยูค่ งจะนึกเอ็นดู ขอให้รวู้ า่ ท่านกำ�ลังทำ�บริขารอยูช่ นิ้ หนึง่ ซึง่ น่าจะเป็นถลกบาตร บาตรทีพ่ ระป่าใช้กนั อยูเ่ ป็นบาตรทีผ่ ลิตขึน้ จาก เหล็กหรือสแตนเลส และต้องมี Options คือผ้าหุม้ และสายคล้องเพือ่ ความสะดวกในการเดินบิณฑบาตไกลๆ ผ้าหุม้ นัน้ เรียกกันว่าถลกบาตร มีทง้ั แบบทีท่ �ำ จากผ้าซึง่ ร้านค้ามักจะแถมมาให้พร้อมบาตร นอกจากนี้ ยังมีแบบไหมพรม หากต้องการอย่างหลังก็ต้องออกแรงกันหน่อย เราก็เคยฝึกทำ�เหมือนกัน แต่อนั ทีจ่ ริงก็ไม่คอ่ ยอยากทำ�เท่าไหร่ แต่พระที่ ท่านมีประสบการณ์บอกว่าทำ�เสร็จอันหนึ่งใช้ได้เป็นสิบปี เราเห็นว่า Timeless Trilogy | 107

มันคุม้ ค่าก็เลยตัดสินใจทำ� ใช้เวลาทำ�อยูป่ ระมาณสองสัปดาห์เศษๆ นัง่ หลังขดหลังแข็งทำ�ทัง้ วันทัง้ คืน แต่พอทำ�เสร็จแล้วได้น�ำ มาใช้งาน ก็รู้สึกภูมิใจ นอกจากนี้ยังระลึกไปถึงน้ำ�ใจของเพื่อนสมัยเป็นวัยรุ่น คนหนึ่ ง ที่ เ คยถั ก ผ้ า พั น คอให้ แม้ ชิ้ น งานจะออกมาไม่ ค่ อ ยสวย แต่มันก็สวยอยู่ในการกระทำ� ชมเชียงใหม่ ไม่ได้มาเชียงใหม่สามปี มาคราวนี้ได้ขึ้นดอยสุเทพ รถติดยาวเพราะ ตรงกับวันหยุดยาวต้นเดือนธันวาคม แต่รถติดทีเ่ ชียงใหม่เพลินใจกว่า ที่กรุงเทพฯ เพราะมีดอยสุเทพ มีต้นไม้ร่มครึ้มสองข้างทางให้ชื่นชม แถมอากาศยังเย็นสบาย ผู้คนก็ยิ้มแย้มแจ่มใส เมื่อรถเคลื่อนตัวมา ถึงหน้ามหาวิทยาลัยเชียงใหม่ เราอุทานด้วยความสบายอกสบายใจว่า “เชียงใหม่...รถติดก็ยังสวย” โยมรุ่นน้องที่ขับรถพามาก็เป็นศิษย์เก่า ม.ช. เหมือนกัน เขายิ้มกว้างแล้วพูดขึ้นว่า VER พระกรรมฐานขี้ลืม ลืมอะไรบ้างในสามสัปดาห์ที่ผ่านมา... ๑.ลืมแว่นตาไว้ที่บ้านโยมอา > เชียงใหม่ ๒.ลืมไฟฉายไว้ที่ธรรมาราม > กรุงเทพฯ ๓.ลืมแฟลช ไดร์ฟไว้ที่ออฟฟิศโยม > ชลบุรี ๔.ลืมผ้าเช็ดบาตรไว้ที่งานวางศิลาฤกษ์ > กรุงเทพฯ ๕.ลืมไปว่าวันหนึ่งตัวเองจะต้องตาย... ข้อคิดเห็นจาก สุขใจ สบายจิต ชราปิ ทุกขา...

108 | เรื่องของเรา

ข้อคิดเห็นจาก เปสโลภิกขุ ฮ่วย! จุดขาย ว่าจะพิจารณาโน้ตบุก๊ เจ๋งๆมาไว้ใช้ซะหน่อย เลยเข้าไปหาข้อมูลตาม เว็บไซต์ต่างๆเพื่อจะได้เครื่องที่เหมาะแก่การใช้งานและราคาที่ควร แก่สมณสารูป แต่กลับไปพบสิ่งที่น่าตกใจตามเว็บบอร์ดต่างๆที่ผู้ใช้ โน้ตบุก๊ หลากหลายยีห่ อ้ ประสบมา นัน่ คือความตุกติกของร้านค้าและ ศูนย์บริการ มีทงั้ เครือ่ งถูกแกะก่อนเอามาจำ�หน่าย สเปกไม่ตรงตามที่ โฆษณาไว้ บริการหลังการขายที่แย่เอามากๆฯ เรียกว่ากว่า ๘๐% ของความคิดเห็นจากผู้ใช้โน้ตบุ๊กจะเป็นไปในทำ�นองนี้ มีผู้เสียหาย บางคนเกรงจะถูกกล่าวหาว่าเป็นการป้ายสีใส่ความกัน จึงให้เบอร์ โทรศัพท์ส�ำ หรับติดต่อกลับไปเพือ่ ขอดูหลักฐาน มาคิดๆดูวา่ พวกทิดๆ ทีช่ �่ำ ชองเรือ่ งคอมพิวเตอร์และธุรกิจก็พอมีอยู่ น่าจะเปิดร้านจำ�หน่าย และศูนย์บริการคอมพิวเตอร์บ้าง เรื่องความทันสมัยของสินค้าหรือ การตกแต่งร้านก็คงจะไม่แตกต่างกันเท่าไหร่ แต่ที่ต่างกันก็คือร้าน ของเราจะมีความซื่อสัตย์สุจริตเป็นจุดขาย มีลูกค้าคนใดบ้างที่ ไม่อยากได้บริการทีจ่ ริงใจตรงไปตรงมา ผูซ้ อื้ บางคนยังเป็นนักศึกษา ต้องเก็บเงินซื้อโน้ตบุ๊กเอง ถ้ามีร้านน่าเชื่อถือแบบนี้ก็จะเป็นที่พึ่งให้ เขาได้ แล้วมันก็เป็นตัวอย่างที่ดีแก่สังคมด้วย ล้านของเล่นเห็นน้ำ�ตา โยมพ่อโยมแม่ของพระฝรัง่ มาเยีย่ มทีว่ ดั ป่า เขาจัดโปรแกรมไปเทีย่ ว โบราณสถานทีอ่ ยุธยาแล้วก็ชวนเราไปด้วย...ไปก็ไป พอดีพงึ่ ได้ขา่ วว่า มีพพิ ธิ ภัณฑ์ลา้ นของเล่นเกริก ยุน้ พันธ์พงึ่ เปิด เลยพาเขาไถลออกนอก Timeless Trilogy | 109

โปรแกรมแวบไปดู ปรากฏว่าผิดคาด โยมพ่อโยมแม่ของเขาชอบมาก เพราะพิพิธภัณฑ์แห่งนี้เป็นที่รวบรวมของเล่นจากทั่วโลก มีชิ้นหนึ่ง เป็นตุ๊กตาเด็กขับรถชื่อ Duddy เป็นของเล่นชิ้นแรกที่โยมพ่อของ พระฝรัง่ เคยได้รบั สมัยยังเป็นเด็ก โยมพ่อของเขาเห็นแล้วถึงกับอุทานว่า Fantastic! แล้วก็ร้องไห้ สำ�หรับเรามีหลายชิ้นที่เคยเล่น ทั้งรถไฟ เรือสังกะสี ปืน หุ่นยนต์ เด็กตีกลอง ลิงตีฉาบฯ เดินลงมาชั้นล่างมีห้ องขายของที่ ร ะลึ ก จำ � พวกแก้ ว น้ำ � เสื้ อ ยื ด ของเล่ น ที่ ทำ � จากไม้ ของเล่ น ที่ ทำ � จากสั ง กะสี หนั ง สื อ นิ ท านสำ � หรั บ เด็ ก ฯ เห็ น แล้ ว อยากได้ ไ ปหมด ถ้ า หอบกลั บ มาวั ด คงจะหมดเป็ น เรื อ นหมื่ น กุฏิคงจะรกและเป็นภาระด้วย จะเดินทางไปไหนไกลๆก็ไม่สะดวก พระป่าเป็นเหมือนนกที่มีเพียงปีกกับจะงอยปากบินไปไหนมาไหน ได้อย่างอิสระ ถ้ามีของพวกนีเ้ ข้ามาก็คงเป็นเหมือนเห็บ เคยถูกเห็บป่า กัดไหม? บวมๆคันๆอยูเ่ ป็นปีๆเลยทีเดียว (ค่าบัตรผ่านประตู : ผูใ้ หญ่ ๕๐ เด็ก ๓๐ / พระ ๕๐ เณร ๓๐) มันมากับลมหนาว พึ่งรู้ตัวว่าถูกเห็บป่ากัด แต่ก็ไม่แปลกใจนักเพราะต้องโดนกันทุกปี อยู่แล้ว เนื่องจากวัดที่พำ�นักอยู่ประจำ�มีภูมิประเทศเป็นหุบเขาซึ่ง เชือ่ มต่อกับเขตรักษาพันธ์สุ ตั ว์ปา่ เขาเขียว สัตว์จ�ำ พวกหมูปา ่ ลิง ค่าง บ่าง ชะนี จึงลงมาหากินอยู่ภายในบริเวณวัดเป็นประจำ� เมื่อไม่นาน มานี้ก็มีลิงฝูงหนึ่งลงมากินขนุนอยู่ข้างๆกุฏิส่งเสียงเจี๊ยวจ๊าวไปทั่ว สมัยที่ครูบาอาจารย์พึ่งมาตั้งสำ�นักใหม่ๆชาวบ้านเอาเนื้อลิงมาทำ� กับข้าวใส่บาตรด้วย สมัยนีไ้ ม่มแี ล้ว...เสียดาย ปีทแี่ ล้วโดนเห็บป่ากัด ทีง่ า่ มนิว้ มือ เราเห็นตัวเป็นๆเกาะซดเลือดอยูเ่ ลยดึงออกทันที ปรากฏว่า คันอยู่นานเป็นปีๆเพราะเขี้ยวมันฝังอยู่ พอคันก็เกาพอเกาก็บวม 110 | เรื่องของเรา

ไม่รจู้ ะทำ�ยังไงเลยฉีร่ ดมันซะเลย ครบรอบปีอาการคันๆบวมๆจึงค่อย ทุเลา พอทุเลาก็โดนเข้าอีก คราวนี้โดนที่ตูด ว่ากันว่าถ้าสามารถเอา ตัวเห็บออกโดยไม่ให้เขี้ยวมันฝังอยู่ในเนื้อได้ก็จะไม่เกิดอาการคัน เราจึงไปสืบหาวิธีการใน Google พบว่ามี ๔ วิธีคือ ๑.ใช้น้ำ�ตาเทียน หยดลงไปบนตัวเห็บแล้วแกะออก ๒.จีด้ ว้ ยหัวไม้ขดี (คาดว่าคงต้องมี ไฟติดอยู่ด้วย) ๓.รมด้วยควัน ๔.ใช้ยาหม่องทาลงไปที่ตัวเห็บ แต่เรา ก็ยงั ไม่เคยลองวิธตี า่ งๆเหล่านีด้ ว้ ยตัวเอง พระทีท่ า่ นเคยไปจำ�พรรษา ทีส่ �ำ นักสาขาวัดหนองป่าพง ในประเทศออสเตรเลียเล่าให้ฟงั ว่า เห็บ จิงโจ้ทั้งตัวใหญ่และกัดเจ็บกว่าเห็บเมืองไทยหลายเท่านัก ได้ยิน อย่างนีแ้ ล้วก็คอ่ ยยังชัว่ หนึง่ ปีนบั จากนีไ้ ปเราจะเกาตูดด้วยใจเป็นสุข ข้อคิดเห็นจาก สุขใจ สบายจิต ตอนนีแ้ ฟชัน่ ล่าสุดทีว่ ดั ก็เรือ่ งเห็บป่านีแ่ หละ ใครอินเทรนด์กเ็ อากลับ ไปที่บ้านตัวสองตัว ถ้าอยากอินไม่อยากเอ้าท์ก็ให้เกาะติดไว้นานๆ อย่าไปแกะออก เจ็บบ้างก็ทนกันไป จะได้มีไว้อวดคนที่ตกเทรนด์ ส่วนโยม...หนาวนีข้ ออยูเ่ งียบๆอย่าได้มสี ง่ิ ใดแวะเวียนมาทักทายเลย ไอ้ที่เคยแวะมาเยี่ยม ๓ ตัวรวดเมื่อหลายปีก่อน และแอบซุกซ่อนอยู่ หลังใบหู บัดนีย้ งั คงฝังใจไม่รลู้ มื เลือน ค่อยๆเจ็บ แต่เจ็บแล้วเจ็บลึกยาวนาน จากกันไปแล้วยังทิง้ ความปวดร้าวไว้ให้อกี เป็นปี…สาบานว่าโยมไม่ได้ พูดเรื่องอกหักรักคุด แต่เป็นเรื่องเห็บป่าล้วนๆนะนี่ ข้อคิดเห็นจาก Ratha Chou พระอาจารย์ แล้วไม่ทราบว่าไม่มียาผีบอก เทวดาบอกที่สามารถทา บรรเทาการคันหรือค่ะ จำ�ได้วา่ มักเห็นยามนต์ตา่ งๆขายตามวัดมหาธาตุ แก้สารพัดพิษ สารพัดสัตว์ น่ากลัวมากๆ ชาตินี้คงไม่คิดไปนอนป่า แน่นอน ถึงแม้เห็บไทยจะตัวเล็กกว่าเจ้าแม่เห็บ Kangaroo ก็ตาม Timeless Trilogy | 111

Blog 3.2

ฟันฉัน พึ่งไปตรวจฟันประจำ�ปีเมื่อไม่กี่ชั่วโมงที่ผ่านมา ก็เหมือนปีที่แล้วคือ ไม่มฟี นั ผุแต่มหี นิ ปูนนิดหน่อยจึงขูดออกไปตามระเบียบ อาจจะเป็น เพราะพระป่าฉันอาหารเพียงมื้อเดียว ฉันเสร็จแล้วก็แปรงฟันทันที ไม่มีภาระต้องขบเคี้ยวอะไรอีก ซึ่งก็คงจะเป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำ�ให้ฟัน ไม่สกึ หรอก่อนวัยอันควร หมอฟันเป็นอาชีพทีต่ อ้ งรับมือกับสารพัดปาก ไม่ว่าจะเป็นปากหอยปากปูปาก ปราศรัยน้ำ�ใจเชือดคอ ปากว่า ตาขยิบฯ ไม่แน่ใจว่าอ่านพบในพระสูตรหรือฟังมาจากครูบาอาจารย์... ผู้ มี สั ม มาวาจาฟั น จะเรี ย งสวยงามเป็ น ระเบี ย บ และนี่ ก็ เ ป็ น อี ก สาเหตุหนึ่งที่จะทำ�ให้ฟันไม่สึกหรอก่อนวัยอันควร แว่นตาและอาโนลด์ เมือ่ เช้าเดินสนทนากับพระฝรัง่ ท่านถามว่าพระใส่แว่นกันแดดได้ไหม? เราตอบท่านว่าถ้าเจ็บตาหรือป้องกันตาเจ็บก็พอได้ ท่านพูดต่อไป อีกว่าอาโนลด์ ชวาเซเนเกอร์ ผูว้ า่ การรัฐแคลิฟอเนียร์อาจจะไปเยีย่ ม วัดป่าอภัยคีรี สาขาวัดหนองป่าพงที่ตั้งอยู่ในรัฐนี้ เราบอกว่าก็พอมี ความเป็นไปได้ เพราะพุทธศาสนากำ�ลังได้รับความสนใจอย่างสูง ในประเทศสหรัฐอเมริกา ก่อนเดินทางออกจากวัดป่าอภัยคีรี คุณตา อาโนลด์คงจะกราบลาพระอาจารย์แล้วพูดว่า “I will come back” ประโยคประจำ�ตัวจากภาพยนตร์ชดุ คนเหล็ก ๒๐๒๙ นกึ ขึน้ มาได้เรือ่ งหนึง่ ก่อนทีค่ ณ ุ ตาอาโนลด์จะได้รบั ชัยชนะในการเลือกตัง้ นักข่าวถามคุณตาว่า คุณสามารถประกอบอาชีพนักแสดงและนักการเมืองไปพร้อมๆกัน ได้ไหม? คุณตาตอบว่า...ผมไม่ใช่หุ่นยนต์(ฮา) ปุ๊ปู่ กลับบ้าน เจริญพรคุณแม่มอื ใหม่...ได้ขา่ วว่าวันที่ ๑๗ ทีจ่ ะถึงนี้ ปุป๊ จู่ ะออกเดินทาง 114 | เรื่องของเรา

จากอลาสก้า หลวงลุงไม่เอาของฝากอะไรนะ เพราะที่วัดมีเยอะแล้ว เหลือเฟือจริงๆ พระท่านใช้เวลา ๒ วันเต็มๆจัดของใช้ต่างๆเช่นสบู่ ยาสีฟัน มีดโกนหนวด กระติกน้ำ� รองเท้าฯ เตรียมไปถวายพระเณร ตามสาขาต่ า งๆที่ จ ะมารวมกั น ในงานปฏิ บั ติ ธ รรมประจำ � ปี ณ วัดหนองป่าพง จัดของใส่กล่องเสร็จไม่ทันไร วันถัดไปก็มีโยม เอามาถวายอีกแล้ว เฮ้อ...อยู่ในที่เจริญมันก็เป็นแบบนี้ แต่พอไปถึง วัดหนองป่าพงแล้วเห็นเพื่อนพระเณรมารับของที่เราจัดไปก็ชื่นใจ ทางภาคอีสานเขาไม่คอ่ ยมีอะไร แต่วดั ทีอ่ ยูต่ ามชนบทเวลามาร่วมงาน ปฏิบตั ธิ รรม เขาจะเอาพวกแตงกวา ข้าวโพด ฟักทอง หรือพืชผักต่างๆ จัดใส่ถุงพลาสติกใบใหญ่ๆเตรียมไว้ สาขาใดขาดแคลนก็มารับไป น่ารักและอบอุ่นดี ทุกคนคงสบายดีนะ เห็นรูปหนูน้อยแล้วก็เกิดคำ� ถามว่าจะมีน้องชายไว้เป็นเพื่อนเล่นไหมนี่...จำ�เริญๆ / หลวงลุงเอง ความเจริญอยู่ที่ไหน? “เมืองมันเข้ามาใกล้วดั เราทุกที” พระราชภาวนาวิกรม (หลวงพ่อเลีย่ ม ฐิตธมฺโม) เจ้าอาวาสวัดหนองป่าพง เคยปรารภประโยคนีก้ บั ลูกศิษย์ ลูกหา เคยได้ยินมาว่าวัดหนองป่าพงยุคบุกเบิกขาดแคลนอาหาร การขบฉัน ถึงขนาดที่พระต้องเอากล้วยน้ำ�ว้าเพียงลูกเดียวที่ได้จาก การบิณฑบาตมาหั่นเป็นแว่นๆแบ่งกัน ต่างจากทุกวันนี้ที่สามารถ โทรสัง่ พิซซ่ามาแบ่งกันรูปละถาดได้อย่างสบายๆ สิง่ ทีค่ รูบาอาจารย์ ยุคก่อนปรารภถึงบ่อยๆในงานปฏิบตั ธิ รรมประจำ�ปีระหว่างวันที่ ๑๒-๑๖ มกราคม ๒๕๕๒ ที่ผ่านมาคือเรื่องโทรศัพท์มือถือ ท่านก็ไม่ถึงกับ ฟันธงว่าห้ามใช้ แต่ต้องใช้ให้ถูกกาลเทศะ แต่ไอ้กาลเทศะที่ว่านี่มัน ก็ตอ้ งฝึกต้องสังเกตอยูน่ านเหมือนกัน ตลอดงานปฏิบตั ธิ รรมจึงได้ยนิ เสียงโทรศัพท์ดังออกมาจากกลุ่มพระเณรเป็นระยะๆ ทั้งนอกศาลา ในศาลา ทัง้ ระหว่างการฟังเทศน์และนัง่ สมาธิ คงจะควบคุมดูแลลำ�บาก Timeless Trilogy | 115

ยิง่ วัดป่าทีอ่ ยูท่ า่ มกลางความเจริญแม้แต่สามเณรก็ยงั มีโทรศัพท์มอื ถือ ทำ�เอาพระทีม่ าจากชนบทห่างไกลมองกันตาปริบๆ เอ...หรือว่าสามเณร เขาจะเอาไว้โทรสัง่ พิซซ่ามาถวายพระ คงต้องตามดูพฤติกรรมกันต่อไป ข้อคิดเห็นจาก Ratha Chou Thank you ka Pra Ajahn for the issue of cell phone. Sure, it is in needed in case of the emergency but not a Novice wants to order a tray or two of Hawaiian Pizza to deliver to Nong Pah Pong right? โฮมเมดวิเศษจัง เพราะสองโรคทีอ่ ยูใ่ นความดูแลคือภูมแิ พ้กบั ไขมันในเลือดสูง ทำ�ให้ ต้องระมัดระวังเรือ่ งอาหาร แต่ชาวบ้านก็คอื ชาวบ้าน เอาอร่อยเข้าว่า ช่วงงานปฏิบตั ธิ รรมประจำ�ปีของวัดหนองป่าพงทีผ่ า่ นมา เราพลาดไปฉัน อาหารโปะผงชูรสเข้าจังเบ้อเร่อ คอแห้งเป็นผงอยูว่ นั หนึง่ คืนหนึง่ เต็มๆ มีเรือ่ งร้ายไฉนเลยจะไม่มเี รือ่ งดี เดินทางมาพำ�นักทีว่ ดั ป่าแห่งนี้ แม่ชี เขาทำ�ขนมปังแบบโฮมเมดปัน้ มากับมือ แถมยังใช้แป้งทีไ่ ม่ผา่ นการ ขัดสี แม้หน้าตาไม่ขาวเนียนเหมือนทีเ่ ห็นตามร้านสะดวกซือ้ แต่รสชาติ เปี่ยมคุณค่าสาระ แถมระบายผิวด้านหน้าด้วยแยมเสาวรสสดใหม่ จากโครงการพระราชดำ�ริที่ใช้ชื่อแบรนด์ว่า ‘ธรรมชาติ’ ไม่เจือสี แต่งกลิน่ ไม่ใส่สารกันบูด จึงเก็บไว้ได้เพียงเดือนเศษๆ ทัง้ หมดนีเ้ สริฟ พร้ อ มชาผสมเครื่ อ งเทศจากทิ เ บตหอมกรุ่ น นี่ มั น สวรรค์ ข อง คนรักสุขภาพชัดๆ ไม่บอกหรอกว่าวัดป่าแห่งนี้อยู่ที่ไหน เดี๋ยวคน จะแห่กันมาเยอะเกิน...กลัวแม่ชีเขาจะเหนื่อย

116 | เรื่องของเรา

คุยกับหลานชายอายุ ๓ ขวบ หลวงลุง : อีกหน่อยหนูก็จะได้ไปโรงเรียนแล้ว หลานชาย : ไม่ไป หนูจะอยู่บ้านเลี้ยงควาย บ้านนอกคอกนา กลับมาอุบลฯคราวนี้มีโอกาสได้ออกมาอยู่ต่างอำ�เภอ อากาศเช้าๆ ประมาณ ๑๗-๑๙ องศาเซลเซียส มีบ้านอยู่หลังหนึ่งยายเลี้ยงหลาน ๕ คน ทั้งบ้านมีผ้าห่มเก่าๆอยู่ ๒ผืน แต่ยายเขามีศรัทธาดี พระไป บิณฑบาตก็ใส่ขา้ วเหนียวกับไข่ตม้ เป็นประจำ� วันหนึง่ มีโยมเอาผ้าห่ม มาถวายวัดน่าจะสัก ๒ โหล อาจารย์ทา่ นจึงแบ่งไปให้ยายกับหลานๆ บ้านนอกคอกนามันหมายถึงอะไรหว่า? เราว่ามันน่าจะหมายถึง ภูมิประเทศอันเหมาะแก่การบำ�เพ็ญคุณงามความดี สมุดบันทึกเล่มเก่า นึกขึน้ มาได้วา่ ในสมุดบันทึกเล่มเก่า เคยถ่ายเอกสารภาพดวงตาแห่ง พุทธะที่วาดอยู่บนสถูปเมืองกาฎมาณฑุ ประเทศเนปาลแปะเอาไว้ ว่าจะเอามาใช้งานสักหน่อย ไปเปิดๆดู โห...นอกจากจะแปะภาพเก๋ๆ ที่ตัดมาจากห่อธูป ปฏิทิน ฉลากช็อกโกแลตฯ แล้วยังมีข้อคิดทาง ธรรมะเด็ดๆเผ็ดๆมันๆของครูบาอาจารย์อีกเพียบ เราขยันจดบันทึก ขนาดนีเ้ ชียวหรือนี่ ทุกวันนีไ้ ม่รทู้ �ำ ไม ไม่คอ่ ยอยากจะจดอะไร ครัง้ หลังๆ ที่เขียนบันทึกก็เกือบๆครึ่งปี แต่หลายเดือนมานี้ก็เผลอมานั่งเขียน blog อยูเ่ ป็นนานสองนาน มีชาวบล็อกชาวบ้านแอบเข้ามาอ่านอยูเ่ รือ่ ยๆ ข้อคิดเห็นจาก สุขใจ สบายจิต แอบเข้ามาอ่านเพราะอยากรู้เรื่องชาวบ้าน แต่ไม่อยากรู้เรื่องตัวเอง หุ หุ หุ ^_^ Timeless Trilogy | 117

ไฟไหม้ภูเขา กิจกรรมหนึ่งที่จะขาดเสียมิได้ในช่วงต่อระหว่างปลายปีกับต้นปี คือ การบูรณะทางกันไฟรอบวัด ทุกปีชาวบ้านจะจุดไฟเผาภูเขากันเป็น ลูกๆ โดยเขาจะถือคบไฟลากยาวจากยอดเขาลงมาตีนเขา ไฟก็จะลาม เป็นแนวยาวไปเรื่อยๆ อากาศช่วงนี้รู้สึกได้เลยว่ามีไอร้อนผ่าวแผ่มา กระทบผิวหนังเป็นระยะๆ รวมทัง้ มีเศษขีเ้ ถ้าปลิวว่อนไปทัว่ คนทีเ่ ป็น ภูมิแพ้จะแย่หน่อย ตกกลางคืนจะมีผื่นหนาๆขึ้นไปทั้งตัว คันจน นอนไม่หลับ ต้องฉันยาแก้แพ้จึงจะพอบรรเทาได้ ถามพระที่เป็น คนพื้นถิ่นว่าเขาทำ�กันไปทำ�ไม? ก็ได้รับคำ�ตอบว่าเพื่อกระตุ้นเมล็ด ผักหวานป่าที่ตกอยู่ตามพื้นดิน พอฝนตกต้นอ่อนของผักหวานก็จะ เติบโตแล้วแตกยอดบานสะพรั่งไปทั้งป่า ชาวบ้านก็จะเก็บไปขาย ได้ราคาดีทเี ดียว ลองเช็คราคาคร่าวๆดูใน google ก็พบว่าราคาสูงถึง กิโลกรัมละ ๒๐๐-๓๐๐ บาท แต่เราก็ฉันอยู่ทุกปีรสชาติก็เหมือนผัก ทัว่ ๆไป ไม่เข้าใจเหมือนกันว่าอะไรทำ�ให้มนั เป็นทีน่ ยิ มของผูค้ น มีอยู่ ครัง้ หนึง่ คณะพระเณรไปเดินสำ�รวจภูเขากัน พระทีเ่ ป็นคนพืน้ ถิน่ เห็น ต้นผักหวานป่าสูงชะลูดต้นหนึง่ จึงบอกให้สามเณรโค่นลงมา แล้วเก็บ เอายอดผักหวานกลับไปที่โรงครัว เมื่อทราบสาเหตุที่โค่นต้นไม้แล้ว พระฝรั่งที่ไปด้วยกันถึงกับโอดครวญว่า...ไม่คุ้มค่ากันเลย ความสุขที่คุณเสกได้ หลังกลับจากอินเดียคุณป้าคนหนึ่งเล่าให้ฟังว่า ขณะนั่งสมาธิอยู่ ใต้ต้นโพธิ์ที่พุทธคยามีละอองฝนโปรยลงมาถูกตัว จึงลืมตาขึ้นแล้ว มองขึน้ ไปบนท้องฟ้าแต่กไ็ ม่เห็นก้อนเมฆ คิดไปว่าคงขีน้ ก แต่กไ็ ม่พบ ตัวการ พอสรุปว่าเป็นฝนทิพย์ก็ทำ�เอาขนลุกขนพอง นั่งสมาธิไปอีก สักพักก็มกี งิ่ โพธิเ์ ล็กๆหล่นลงมาตรงหน้า คิดว่าคนอืน่ เขาได้แค่ใบโพธิ์ แต่เราได้กิ่งโพธิ์ยิ่งเกิดปีติซู่ซ่าเข้าไปอีก ตอนที่ฟังคุณป้าเล่าก็ไม่ได้ 118 | เรื่องของเรา

คิดอะไร แต่ถ้าคุณป้าคิดไปในทำ�นองนี้แล้วเกิดกำ�ลังใจในการ ปฏิบตั ธิ รรมก็ไม่นา่ จะเป็นเรือ่ งเสียหายใหญ่โต วันหลังๆนึกขึน้ มาได้ ว่าฝนทิพย์ของคุณป้าอาจจะเป็นเพียงแมลงบางชนิดที่บังเอิญบิน ผ่านมา แล้วปวดฉี่ตรงที่คุณป้ากำ�ลังนั่งอยู่พอดี (อ๊ะ! หรือจะเป็น พระอินทร์จ�ำ แลงมา) ทัง้ นีเ้ พราะเราเคยสังเกตเหมือนกันว่า เวลาเดิน อยูใ่ ต้ตน้ ไม้ในวัดป่าบ่อยครัง้ ทีจ่ ะมีละอองเย็นๆโปรยลงมาเป็นหย่อมๆ พอเงยหน้าขึ้นไปดูก็เห็นเป็นตัวจักจั่นเกาะอยู่ แต่สีของมันกลมกลืน กับเปลือกของต้นไม้ตอ้ งสังเกตดีๆจึงจะมองเห็น ส่วนกิง่ โพธิน์ น้ั ก็นบั ว่า คุณป้าโชคดีที่บุญน้อยจึงได้รับเพียงกิ่งโพธิ์น้อยๆ ถ้าบุญเยอะกว่านี้ ได้กิ่งโพธิ์ใหญ่ๆอาจถึงกับต้องเข้าโรงพยาบาล เพราะต้นโพธิ์ที่ พุทธคยาอายุมากแล้วและสุขภาพก็ไม่สจู้ ะดีนกั โชคดีอกี ประการหนึง่ ทีเ่ ราเป็นคนคิดช้า ถ้าคิดได้ตอนนัน้ แล้วพูดออกไปอาจจะไปทำ�ลาย ความสุขของคนอืน่ ก็ได้ ทีเ่ อามาเขียนนีก่ ห็ วัน่ ๆอยูเ่ หมือนกันว่าจะไป ทำ�ลายความสุขของใครหรือเปล่า เอาเป็นว่านีก่ เ็ ป็นเพียงความคิดเห็น ของพระขี้สังเกตรูปหนึ่งก็เท่านั้นเอง สิ่งที่น่ากลัว เมื่อ ๔ ปีที่แล้วมีใครบางคนคาบข่าวมาบอกว่า ที่อำ�เภอแม่แตง จังหวัดเชียงใหม่มีสำ�นักสงฆ์ในสายวัดหนองป่าพงแห่งหนึ่งผุดขึ้น ท่ามกลางหุบเขาเขียวขจีและอากาศเย็นตลอดทัง้ ปี เมือ่ ได้ยนิ ดังนัน้ เราก็หมายมั่นว่าจะต้องไปสำ�รวจให้ได้เพราะชอบเชียงใหม่เป็น ทุนเดิมอยูแ่ ล้ว เราเดินทางมาถึงสำ�นักสงฆ์แห่งนีร้ าวๆต้นเดือนมีนาคม อากาศเย็นสมคำ�ร่ำ�ลือ เย็นๆซึมๆทั้งวันอธิบายไม่ถูก ด้วยเหตุที่ อากาศเย็นนี้เองทำ�ให้ต้องติดตั้งเครื่องทำ�น้ำ�อุ่นในห้องน้ำ�ตามกุฏิ (สปอนเซอร์จากกรุงเทพฯ) เราก็เลยสบายได้สรงน้�ำ อุน่ ตลอดสองสัปดาห์ หลังจากนัน้ จึงเดินทางออกมาพักทีว่ ดั ป่าชานเมืองเชียงใหม่ ฝนตกหนัก Timeless Trilogy | 119

และที่นี่ไม่มีเครื่องทำ�น้ำ�อุ่น! ความรู้สึกในขณะนั้นก็คือไม่อยากให้ อวัยวะชิ้นใดสัมผัสน้ำ�เลย คิดไปคิดมาแล้วก็สลดสังเวช ความสุข สบายเพียงสองสัปดาห์ท�ำ ให้เราอ่อนแอถึงขนาดนีเ้ ชียวหรือนี่ หลาย เดือนที่ผ่านมาได้พิจารณาเรื่องนี้อยู่บ่อยๆ มีอีกหลายกิจกรรมที่เรา ทำ�ซ้ำ�ๆแล้วมันส่งเสริมนิสัยอ่อนแอไปโดยไม่รู้ตัว กว่าจะสำ�นึกได้ ความวิบัติก็กระโดดถีบประตูเต็มสองตีน! หลวงพี่ Say Hi เคยมีโยมคนหนึ่งถามว่า เวลารับโทรศัพท์ทำ�ไมพูดว่า “ฮัลโหล” ทำ�ไมไม่ใช้คำ�ว่า “เจริญพร” อืม...จะตอบยังไงดีล่ะ? ถ้าจะตอบว่า แล้วแต่อารมณ์ก็คงจะไม่เหมาะแก่สมณสารูปเท่าไหร่ แต่มันก็มัก จะเป็นอย่างนัน้ จริงๆ เคยรับโทรศัพท์แล้วพูดว่า Yo! หรือ Yo! What’s up? หรือ Aloha dude เหมือนกันแต่ไม่บ่อย “อรุณสวัสดิ์” นี่ก็เคยใช้ คนไทยโดยทั่วไปก็คงไม่ค่อยมีใครคิดว่า คำ�ว่า “ฮัลโหล” มันเป็น คำ�ทักทายที่ใช้แทนคำ�ว่า “สวัสดี” แต่มันเป็นเพียงการส่งคลื่นเสียง กลับไปให้อีกฝ่ายหนึ่งรู้ว่า ฉันรับโทรศัพท์แล้วนะ มีอะไรก็ว่ามาเลย ก็ เ ป็ น ธรรมดาเมื่ อ ญาติ โ ยมโทรศั พ ท์ ม าพู ด คุ ย ธุ ร ะกั บ พระ ย่ อ ม ต้องคาดหมายทีจ่ ะได้ยนิ คำ�ว่า “เจริญพร” มากว่า Hey! Man ตัง้ แต่นี้ ต่ อ ไปพระคุ ณ เจ้ า จะรั บ โทรศั พ ท์ ค ราใดก็ ต้ อ งตั้ ง สติ ใ ห้ ดี ก่ อ น แล้วจึงพูดกรอกลงไปว่า “เจริญพรพุทธศาสนิกชนผูม้ ศี รัทธาปสาทะ ในคุณพระศรีรตั นตรัยอันเป็นอุดมมงคลและทีพ่ ง่ึ แก่สรรพสัตว์ทง้ั หลาย ทีเ่ วียนว่ายอยูใ่ นวัฏสงสาร” หรือสาธุชนท่านใดมีไอเดียบรรเจิดกว่านี้ ก็ เ สนอแนะกั น มาได้ จะได้ เ ป็ น อนุ ส รณ์ แ ก่ อ นุ ช นรุ่ น หลั ง ตราบ นานเท่านาน See ya...

120 | เรื่องของเรา

ข้อคิดเห็นจาก Ratha Chou “เจริญพรพุทธศาสนิกชนผูม้ ศี รัทธาปสาทะในคุณพระศรีรตั นตรัยอัน เป็น อุ ด มมงคลและที่พึ่งแก่ส รรพสัตว์ทั้งหลายที่ เวี ย นว่ า ยอยู่ ใ น วัฏสงสาร” พอฟังจบคนที่โทรไปก็ สาธุ สาธุ สาธุ อนุโมทนามิ จบเรื่องพูดพอดีค่ะท่าน เพราะพระให้พรตั้งแต่เริ่มแรกเลย E-Mail : What I am doing here in Vietnam?

Well, I will send you pics of some temple. I wish that they can have strictly Theravada sect here. There is a Cambodia temple near the house but when I went there I don’t feel good about it. This morning, I thought about if there is a good temple that I can have a visit to have a peaceful mind and rest. There is a Mahayana temple where Thich Naht Hanh used to come and preach near the house. However, people here only go to temple to pray and get wish or bribe the Buddha for things. Not a good practical temple that I like so far. Many Guan Yim temples located in every corner. The monks here ride motorcycle and one monk I knew has 4 wives :-) That is the report from here.

I truly wish that A.Bramh or A.Pasanno could come and have a practice here. That will be good for the practice. Namasakan ka. / Pikky ตอบกลับ : What I am doing here in Vietnam? ดูจากรูปแล้ววัดที่เวียดนามมีบรรยากาศแปลกๆดี แต่ก็ดูเหมือน วั ด บ้ า นทั่ ว ๆไป วั ด ของท่ า นติ ช ฯสำ � หรั บ โยมอาจจะพอพั ก ได้ แต่สำ�หรับพระคงจะลำ�บาก การปฏิบัติ บางอย่างของเขา ถ้ามาทำ� Timeless Trilogy | 121

ที่บ้านเราก็ต้องอาบัติหนัก พระที่นั่นก็เก่งใช่เล่นมีภรรยาตั้ง ๔ คน เห็นญาติโยมเขามีกนั คนเดียวก็วนุ่ แล้ว ท่านคงใช้ธรรมะในการบริหาร จึงอยูร่ อดปลอดภัย น่าจะนิมนต์มาบรรยายทีเ่ มืองไทย (ฮา...โอยย... ขำ�) พระท่านควบ Harley Davidson หรือ Norton? ท่านอาจได้ แรงบันดาลใจจาก The Motorcycle Diaries หนังสารคดีชวี ประวัตขิ อง Ernesto Che Guevara ก็ได้ มีเรือ่ งสนุกๆเยอะดี ไหนบอกว่าทีเ่ วียดนาม ไม่สนุก…จำ�เริญๆ ห้องพิเศษ พึง่ เอาหนังสือแบบบ้านชัน้ ครึง่ มาดู เป็นบ้านสามห้องนอน สองห้องน้�ำ หนึ่งห้องครัว หนึ่งห้องรับแขก และหนึ่งห้องพระ มาสะดุดใจตรง ห้ อ งสุ ด ท้ า ยนี่ แ หละ คงมี แ ต่ ภู มิ ภ าคนี้ ที่ พ อจะสร้ า งบ้ า นหรื อ ออกแบบบ้านแล้วคิดถึงห้องพระ ห้องพระมีไว้ทำ�ไม? คงไม่ใช่มีไว้ เพียงเก็บพระพุทธรูป พระเครื่อง หรือบรรดาวัตถุมงคลที่ตกทอดกัน มาหลายชั่วอายุคน บรรยากาศที่สัมผัสได้เมื่อเข้าไปในห้องพระคือ ความสงบขรึมขลัง เคยคะนองมือคะนองเท้าพอเข้าไปในห้องพระ แล้วกลับทำ�ให้นิ่งหรือสำ�รวมมากขึ้น เรามีพฤติกรรมอย่างหนึ่งคือ เวลาย้ายเข้าไปพักที่กุฏิมักจะอัญเชิญพระพุทธรูปไปประดิษฐานที่ ศาลาหรือกุฏอิ น่ื เพราะเท่าทีเ่ ห็นมาเขาจะทำ�หิง้ พระกันไม่คอ่ ยแข็งแรง และกุฏสิ ว่ นใหญ่กไ็ ม่กว้างนัก พอนอนเหยียดตัวหัวก็แทบจะชนผนัง ด้านบน ส่วนเท้าก็แทบจะชนผนังด้านล่าง เกรงว่าหลับๆอยู่ถ้ามีใคร เดินขึ้นกุฏิลงเท้าแรงๆแล้วองค์พระหล่นลงมาคงจะยุ่ง แล้วเราก็ ไม่อยากทำ�ใหม่ด้วย อีกอย่างก็เป็นภาระในการดูแลรักษา เราคิดว่า คงไม่ จำ � เป็ น เท่ า ไหร่ พอย้ า ยพระพุ ท ธรู ป ออกแล้ ว เราก็ เ อารู ป ครูบาอาจารย์ทตี่ ดิ ตัวไปไหนมาไหนเหน็บไว้ทขี่ า้ งฝาแทน ไม่นานมานี้ มีโอกาสเดินทางไปพักทีว่ ดั ป่าแห่งหนึง่ พระเจ้าถิน่ ท่านจัดให้เข้าพัก 122 | เรื่องของเรา

ที่กุฏิพระเถระ เราสำ�รวจดูภายในห้อง มีพระพุทธรูปอยู่ ๒ องค์ ผอบ บรรจุพระธาตุและเส้นเกศาของครูบาอาจารย์ ๓ องค์ พระเครือ่ งทีซ่ อ่ นไว้ ใต้ฐานพระ ๓ องค์ ใบโพธิ์ ๒ ใบ และรูปครูบาอาจารย์ใส่กรอบแขวน ไว้บนผนังเกือบทุกด้าน แปลกเหมือนกันทีท่ �ำ ให้เราเกิดความละอาย และเกรงกลัวต่อบาปกว่าทีเ่ คย จะทำ�-พูด-คิดอะไรก็ระมัดระวัง คงจะ เป็นพลังที่แผ่ออกมาจากวัตถุที่อยู่ในห้อง รู้สึกว่าบางครั้งเราก็ต้อง อาศัยสิ่งเหล่านี้บ้าง เพราะพลังของเรายังมีน้อย กลับวัดคราวนี้คงต้ องอัญเชิญพระพุทธรูปแบบ minimal มาประดิษฐานไว้ทก่ี ฏุ บิ า้ งแล้ว สามเณรภาคสนาม นี่เป็นปีแรกที่วัดป่านานาชาติรับอุปถัมภ์สามเณรภาคฤดูร้อน พระที่ ดูแลโครงการฯท่านให้ความเห็นว่า “ฝึกตั้งแต่เด็กนี่แหละดี โตเป็น วัยรุน่ ติดยาแล้วค่อยเอามาฝึกมันไม่ได้ผล พวกทีเ่ คยบวชเณรพอสึก ออกไปก็ยังมาวัดกันเป็นประจำ� ปิดเทอมก็เลิกไปยิงกิ้งก่าหรือขุดปู อยู่ตามทุ่งนา” เราเล่าให้ท่านฟังว่า ตอนเป็นเด็กไม่เคยบวชเณร เลย ไม่ รู้ ว่ า เด็ ก ชั้ น ประถมหรื อ มั ธ ยมต้ น พอมาบวชแล้ ว เขารู้ สึ ก ยั ง ไง ท่านว่า “เด็กสมัยก่อนบวชเณรเพราะเบื่อเลี้ยงควาย ส่วนเด็กสมัยนี้ มาบวชเพราะเบือ่ เล่นเกมคอมพิวเตอร์ ถ้าเห็นเณรเขาสนุกสนานกัน ดีเราก็พลอยมีความสุขไปด้วย แต่ถา้ ตกเย็นเห็นเขานัง่ เหงาพระพีเ่ ลีย้ ง ก็พลอยเหงาไปกับเขาด้วยเหมือนกัน” ศัพท์ (เปล่ง) แสง พระฝรัง่ ทีอ่ ยูภ่ าคอีสานมาหลายปีก�ำ ลังจัดทำ�หนังสือรวบรวมคำ�ศัพท์ ภาษาไทยที่ใช้ในชีวิตประจำ�วันของพระป่า ท่านบอกว่า “หนังสือ แบบนี้ไม่มีขายในโลก” เราเปิดดูต้นฉบับเห็นมีคำ�ศัพท์น่าสนใจอยู่ หลายคำ�เช่น consideration for other people’s feeling : เกรงใจ / Timeless Trilogy | 123

natural debt of gratitude : บุญคุณ / (please be attentive) Now is the time to receive the blessing : ตั้งใจรับพร / wearing away defilements : ขัดเกลากิเลส ส่วนคำ�ที่น่ารักน่าลุ้นที่สุดคือ guava juice : น้ำ�บักสีดา (อีสาน) หรือ น้ำ�ฝรั่ง (ไทย) นอกจากนี้ยังมีคำ�เรียก ชือ่ สัตว์ตา่ งๆทีส่ ามารถพบเห็นได้ตามกุฏเิ ช่น มด ปลวก หนู แมงป่อง ตะขาบ จิ้งจก ตุ๊กแก งู แมงมุม ยุง ผึ้ง ค้างคาว เราเสนออีกหนึ่งชนิด ซึ่ ง อาจพบเห็ น ได้ เ หมื อ นกั น จะได้ เ ตื อ นพระไทยแต่ เ นิ่ น ๆด้ ว ย หนึ่งชนิดที่ว่านั้นก็คือ...ผี! ศัพท์ (ปล่อย) แสง ว่ากันต่อสำ�หรับหนังสือรวบรวมคำ�ศัพท์ภาษาไทยเบื้องต้นสำ�หรับ พระป่า มีอยูป่ ระโยคหนึง่ น่าหวาดเสียวใช่เล่น จำ�ภาษาอังกฤษไม่ได้ แต่แปลเป็นไทยได้วา ่ “ในกระโถนของท่านเป็นน้�ำ ลายหรือปัสสาวะ” เราใช้ดินสอเขียนต่อท้ายประโยคว่า “อาจจะมีอุจจาระด้วยก็ได้” เพราะเคยได้ยินมาว่า พระบวชใหม่ปวดอุจจาระตอนกลางคืนแล้ว ไม่กล้าลงจากกุฏิเพราะกลัวผี ท่านจึงถ่ายอุจจาระลงในถุงพลาสติก มีครั้งหนึ่งเจ้าอาวาสจัดให้พระบวชใหม่เข้าพักในกุฏิที่ไม่มีห้องน้ำ� คงจะด้วยความขีเ้ กียจหรืออย่างไรก็ไม่ทราบ พระใหม่จงึ นำ�ถังใส่น�้ำ ไปไว้ในกุฏิสำ�หรับเป็นที่ถ่ายอุจจาระปัสสาวะ พอทำ�ธุระเสร็จแล้ว ก็เอาผ้าปิดไว้ อยูม่ าวันหนึง่ เจ้าอาวาสเดินตรวจดูตามกุฏแิ ล้วไปพบเข้า ก็สงสัยว่าเป็นถังอะไรจึงเปิดผ้าออกดู! อย่าให้ต้องบรรยายต่อเลย แค่จินตนาการก็แทบจะอาเจียน บุญมหาชาติ (หน้า) เมื่อคืนนี้ที่วัดบ้านซึ่งตั้งอยู่ใกล้ๆกับวัดป่าจัดปาร์ตี้บุญมหาชาติ พ่อใหญ่ที่มาจากหมู่บ้านเพิ่นว่ามันน่าจะเรียกบาปมหาชาติ เพราะ 124 | เรื่องของเรา

มีการฆ่าวัวฆ่าควายกินเหล้าเมายากันตลอดงาน ในงานมีลูกทุ่ง หมอลำ�ประชันกัน ไล่ไปตั้งแต่สองทุ่มยันเที่ยงคืนก็ยังไม่ยอมลดรา วาศอก ดีว่าช่วงนี้มีงานหนังสือธรรมะเข้ามา เราใช้เวลาส่วนใหญ่ ตรวจต้นฉบับจึงไม่สจู้ ะรำ�คาญอะไรมากนัก หัวถึงหมอนหลังเทีย่ งคืน กำ�ลังเคลิม้ ๆจะหลับได้ยนิ เขาเล่นเพลง Zombie ของ The Cranberries วงดนตรีที่มีใครบางคนบอกว่าเป็น IRB หรือ Irish Republic Band เราตาสว่างขึ้นมาทันที ขำ�ด้วย มีอย่างหรือเล่นหมอลำ�อยู่ดีๆแล้ว เปลีย่ นมาเล่น Indy แล้วนักร้องก็ท�ำ เสียงซะเหมือนเชียว ก่อนเทีย่ งคืน ขณะดนตรีกำ�ลังบรรเลงอยู่ได้ยินนักร้องฝ่ายชายพูดแทรกขึ้นมาว่า ความเกิด แก่ เจ็บ ตาย เป็นของธรรมดา ขณะทีเ่ รายังมีชวี ติ อยูใ่ ห้เร่ง สั่งสมคุณงามความดีกันให้มากๆนะครับ อืม...จะเชื่อมันดีไหมนี่ วัด (ใกล้) บ้าน เจ็ดโมงเช้าโยมพ่อโยมแม่น้องๆหลานๆและเราไปทำ�พิธีบังสุกุลให้ คุณตาคุณยายที่วัดใกล้ๆบ้าน ซึ่งอยู่ตรงข้ามกับโรงเรียนที่พวกเรา เคยเรียนสมัยชั้นประถม บรรยากาศเปลี่ยนไปมาก เมื่อก่อนนี้ยังมี ความร่มรื่นสงบเงียบ ถ้ารู้สึกฟุ้งซ่านรำ�คาญหรืออยากอยู่คนเดียว เราจะขีจ่ กั รยานมานัง่ เล่นทีเ่ ถาวัลย์ใหญ่หรือเข้าไปกราบพระพุทธรูป ปางไสยาสน์ในวิหาร ป่าช้าท้ายวัดก็นา่ กลัวมากสำ�หรับเด็กๆ ถ้าไม่มี เหตุจำ�เป็นถึงขนาดคอขาดบาดตาย ก็จะไม่มีเด็กคนใดเดินหรือขี่ จักรยานผ่านถนนที่อยู่ติดกับป่าช้าเป็นอันขาด ครั้งหนึ่งเราเคยขี่ จักรยานมากับเพื่อน แล้วเพื่อนมันเกิดปอดแหกเร่งความเร็วเพราะ อยากให้ผ่านป่าช้าไปไวไว แต่จักรยานดันมาล้มเอาตรงป่าช้าพอดี มันบอกว่าผีทำ�แต่เราไม่เชื่อ ก็เลยพิสูจน์ด้วยการขี่ไปอย่างช้าๆ ระมัดระวังแล้วก็ผ่านไปได้ กลอนบทแรกๆที่จำ�ได้ขึ้นใจก็มาจากเสา ประตูวัดตรงทางเข้าป่าช้านี่แหละ...ไปไม่กลับ หลับไม่ตื่น ฟื้นไม่มี Timeless Trilogy | 125

หนีไม่พ้น...ตอนนั้นยังไม่รู้ว่ามันหมายถึงอะไร แต่จำ�มาท่องเพราะ เห็นมันคล้องจองกันดี หลงทางเสียอะไร? พอเราบอกหลวงพ่อที่วัด (ใกล้) บ้านว่า มาจากชลบุรี หลวงพ่อท่าน ก็ถามว่าไปเรียนหนังสือเหรอ? เราบอกเปล่าครับ เป็นวัดสาขาของ วัดหนองป่าพง พอได้ยนิ ดังนัน้ หลวงพ่อก็เล่าว่า พึง่ มีขา่ วพระกรรมฐาน หลงป่าทีเ่ ขาใหญ่ ท่านพยายามโทรศัพท์ตดิ ต่อโยมทีอ่ ยูข่ า้ งนอก แต่ โยมระบุไม่ได้วา่ ท่านอยูต่ �ำ แหน่งใดของพืน้ ที่ หลวงพ่อท่านคอมเม้นท์วา ่ ถ้าถ่านหมดก็จบกัน ป่านนีค้ งตายไปแล้วมัง้ ... เราว่าถ้าไม่ถงึ ฆาตก็ตอ้ ง มีคนมาช่วย ถ้าคนไม่ช่วยเทวดาก็ต้องช่วย ถ้าเทวดาไม่ช่วย พระป่า ตายอยู่ในป่าก็สมน้ำ�สมเนื้อกันดี แค่คิดเฉยๆไม่ได้พูดอะไรออกไป ข้อคิดเห็นจาก สุขใจ สบายจิต มีเทวดามาช่วยจริงๆ เฮลิคอปเตอร์ของเจ้าหน้าที่อุทยานเห็นจีวรที่ ท่านซักตากไว้เลยลงไปช่วยได้ทนั ท่านว่าสามวันแรกเกือบตายเพราะ ไม่มีน้ำ�ฉัน ต้องฉันปัสสาวะตัวเองจึงรอดมาได้ เจ้าหน้าที่อุทยานกับ นั ก ข่ า วที่ ไ ปด้ ว ยตกใจที่ พ ระทั้ ง สองรู ป อยู่ ใ นสภาพที่ ดี ผิ ด คาด เพราะหลงอยู่ในป่าเขาใหญ่ตั้ง ๑๑ วันน่าจะสะบักสะบอมกว่านี้ ท่านว่าเพราะได้มาเจอแหล่งน้ำ�ตรงที่เจ้าหน้าที่ไปพบ ท่านเลย ได้หยุดพัก ได้ใช้ดมื่ กิน ชำ�ระล้างร่างกาย ซักผ้าจีวร สภาพก็เลยดูดกี ว่า ทีค่ วรจะเป็น / ป.ล. เห็นสภาพรองเท้าของพระทัง้ สองรูปทีใ่ ช้เดินป่าแล้ว สุดยอดสมเป็นพระป่าจริง ๆ ข้อคิดเห็นจาก เปสโลภิกขุ เทวดาองค์ใหญ่เบิม้ เหาะมาช่วยซะด้วย ยังถามพระทีว่ ดั ป่านานาชาติ 126 | เรื่องของเรา

อยู่เลยว่า เป็นเพื่อนๆเราจากสำ�นักสาขาที่อยู่ติดกับป่าเขาใหญ่หรือ เปล่า? ส่งรูปรองเท้าของพระมาให้ดบู า้ งสิ อยากรูว้ า่ ท่านใช้ยหี่ อ้ อะไร มีสองยีห่ อ้ ทีน่ กั ปฏิบตั ธิ รรมเค้านิยมกันจนกลายเป็นแฟชัน่ คือ REEF กับ TEVA สงสัยจะเป็นยี่ห้อหลังแหงมๆ สำ�บัดสำ�นวน มาพักทีว่ ดั ป่านานาชาติกด็ อี ยูอ่ ย่าง ทำ�ให้ได้เรียนรูภ้ าษาอังกฤษแปลกๆ วันนี้มีหนึ่งสำ�นวนคือ “หัวเราะจนน้ำ�ตาไหล” ทีแรกเราคิดว่าเป็น “Laugh to tears” พระชาวอเมริกันท่านว่ามีสำ�นวนที่ใกล้กว่านั้นอีก คือ “Laugh ‘till you cry” นอกจากนี้เรายังสนทนาถึงการออกเสียง ในภาษาไทยด้วยเช่นคำ�ว่า “งู” พระฝรั่งบางท่านจะออกเสียงเป็น “หงู” คงจะเป็นสัตว์ชนิดใหม่ที่ไม่ใช่งูไม่ใช่หนู แต่เป็น งู+หนู=หงู นอกจากนีย้ งั เคยมีพระฝรัง่ ท่านพูดว่า “พระป่าฉันมือเดียว” แรกได้ยนิ เราก็คดิ ว่าคงจะเป็นการปฏิบตั พิ เิ ศษทีใ่ ช้มอื ข้างเดียวฉันอาหาร พาล ให้สงสัยต่อไปอีกว่าเป็นมือข้างซ้ายหรือข้างขวา คุยไปคุยมาจึงรู้ว่า ท่านออกเสียงผิด ทีถ่ กู มันต้องเป็น “พระป่าฉันมือ้ เดียว” หนนีเ้ ป็นการ Free Chicken ของพระฝรั่งก่อน เร็วๆนี้คงจะถึงคราวปล่อยไก่ของ พระไทยบ้าง

Timeless Trilogy | 127

Blog 3.3

กลอนพามา ฉันขอเป็นความจริงเพียงบางส่วน อย่าให้เป็นทั้งมวลที่เธอหวัง ขออย่าเป็นบางอย่างที่เธอชัง ฉันขอเป็นเพียงหวังที่ตั้งใจ กนกวรรณ : เขียน กลอนพาไป ฉันขอเป็นความจริงเพียงบางเศษ ขออย่าเป็นสิ่งทุเรศที่เธอหวัง อย่าให้ต้องคลุมหัวหูดูน่าชัง ฉันขอเป็นมนุษย์จอมพลังดังตั้งใจ มรกตวรรณ: เขียน E-Mail : Nostalgia (จากเอโพดสะเลนาปัง) กลับไปบ้านแล้วรู้สึกเป็นไงบ้าง (^w^) เราแยกบ้านมาอยู่ต่างหาก แต่ก็ฝันถึงบ้านเก่าที่น้องทำ�ร้านเกมอยู่เป็นประจำ� (ซึ่งไม่ใช่โรงไม้ที่ เป็นบ้านของครอบครัวเราหมายถึงพ่อแม่พี่น้องอยู่ปัจจุบันนี้ด้วย ย้ายหลายบ้าน ตอนเรียนก็ย้ายหอทุกเทอม) ช่วงที่อยู่บ้านนั้นเป็น ช่วงก่อนที่ระยองจะเป็นจังหวัดอุตสาหกรรม มันสงบดีเราชอบมาก ตอนเย็นครอบครัวเราก็จะเอาเก้าอีม้ านัง่ หน้าบ้าน (ฟุตบาทนีแ่ หละ) ดูรถวิง่ ผ่านไปมา บางทีกต็ แี บตฯกันริมถนนนัน่ เอง ตอนนีต้ ไี ม่ได้แล้ว มี สิ ทธิ์โดนรถชนตาย อ้ อ อี ก อย่ า ง เราชอบไปดู ห นัง กลางแปลง หนังแก้บน โดยเอาหนังสือพิมพ์ปูนั่งกับเพื่อนๆพี่ๆ ซึ่งไม่มีอีกแล้ว ถึงมีแล้วชวนใครก็คงไม่มใี ครไป เพราะน่าอายและเชย ตอนนีด้ หู นัง คนเดียวที่บ้านเสียแทบทุกครั้ง...แต่เราชอบนะ เพราะการดูหนัง 130 | เรื่องของเรา

มันต้องใช้สมาธิ และหนังที่เราชอบดูมันก็ไม่ค่อยเข้าฉายในโรงที่ ระยองเสียด้วยสิ ตอบกลับ : Nostalgia เด็กชอบนิทาน วัยรุ่นชอบความตื่นเต้น คนแก่ชอบเรื่องความหลัง หมายเหตุ : “เอโพดสะเลนาปัง” เป็นนามสมมุติ นำ�มาจากท่อนฮุค ของเพลงฮิปฮ็อปยอดนิยมในยุคหนึ่ง ใครแร็พประโยคถัดไปได้ แสดงว่าสามสิบอัพ ควรพิจารณาตัวเองเป็นอย่างยิ่ง...

Page Maker V.S. Broom Maker มีโยมถวายโปรแกรมออกแบบและจัดหน้าเอกสารสำ�หรับสิ่งพิมพ์ที่ ชื่อ Page Maker มาเกือบปีแล้ว แต่ยังไม่ได้แกะห่อพลาสติกเลย วันนี้หยิบขึ้นมาดูและกำ�ลังตัดสินใจอยู่ว่าจะเอายังไงดี งานออกแบ บมันต้องใช้การปรุงแต่งเยอะซะด้วยสิ จะให้ไปทำ�แบบบ้านๆอย่าง ที่เขาทำ�กันก็เห็นมาจนเบื่อ แต่พระป่ามานั่งจิ้มคอมพิวเตอร์นี่มัน ไม่เท่เอาซะเลย เย็นวานเดินไปดูพระท่านเตรียมด้ามไม้ไผ่และเหลา ก้านมะพร้าวเพือ่ จะทำ�ไม้กวาด เราว่างานแบบนีม้ นั เหมาะกับพระป่า มากกว่า เพราะมันไม่ต้องใช้การปรุงแต่งอะไร แค่ทำ�ตามแพตเทิร์น หรือรูปแบบที่เขาวางไว้แล้วก็จบ อีกอย่างมันก็ดูสงบดี ถ่ายรูป ออกมาก็เท่ระเบิด...เมื่อคืนจำ�วัดดึกสงสัยจะเบลอ เอาไว้ฉันข้าว เสร็จแล้วงีบสักหน่อยค่อยตัดสินใจก็แล้วกัน ข้อคิดเห็นจาก Ratha Chou ท่านหัดไว้ออกแบบหนังสือส่วนตัวก็ได้คะ่ หรือว่าทำ� poster เวลาจะมี Timeless Trilogy | 131

งานวัดทำ�บุญอะไรแบบนี้ หรือว่าจดหมายข่าว ไม่ต้อง fancy มาก จะได้ไม่ฟงุ้ แล้วงานทำ�ไม้กวาด กวาดใบไม้หรือ routine ต่างๆ ก็เอาไว้ เป็นการฝึกสมาธิระหว่างวัน งาน design พัฒนาสมองซีกซ้ายให้ได้ จินตนาการบ้าง หากว่า serve purpose ที่จะ support เรื่องศาสนา โยมว่า not too bad ka (this is my personal suggestion only) ข้อคิดเห็นจาก เปสโลภิกขุ โยมเพื่ อ นที่ เ ป็ น Graphic Designer บอกว่ า Page Maker เขาเลิกใช้กันไปตั้งนานแล้ว Indesign ม่วนใจกว่า สมุดบันทึกกลางเก่ากลางใหม่ พึ่งใช้ไปได้แค่ ๒๐ แผ่นเอง บังเอิญเปิดไปเจอกระดาษแผ่นเล็กๆที่ ตัดมาจากหนังสือพิมพ์ภาษาอังกฤษฉบับหนึ่งแปะอยู่ช่วงกลางๆ ข้อความในสมุดบันทึกเขียนไว้วา ่ เราอ่านหนังสือพิมพ์ฉบับประจำ�วันที่ ๒๗ พฤศจิกายน ๒๕๕๐ ขณะนัง่ รถทัวร์จากชลบุรไี ปโรงพิมพ์ทก่ี รุงเทพฯ เพือ่ สรุปงานหนังสือ Dhamma Design Issue 2 ข้อความในกระดาษ เหลืองกรอบแผ่นนั้นมีดังนี้… PISCES(Feb 19-March 20) : You need to demonstrate independence in some small way. If you rebel in the little things, you won’t upset the big things. You could be more popular than usual-just don’t let it go to your head…อ่านแล้วขำ�ดีเลยตัดมาแปะไว้ ผ่านไปปีกว่าๆแล้วพอเจอ เข้าอีกก็ยังขำ�อยู่ E-mail : เรื่องกวนใจ (จากน้องไอติม) หลวงพี.่ .ช่วงนีม้ เี รือ่ งทีต่ อ้ งจัดการเยอะเหลือเกินทำ�ให้เครียดมากๆเลย เวลาหลวงพีม่ ปี ญ ั หาหรือมีเรือ่ งรบกวนใจ (ซึง่ ไม่รหู้ ลวงพีจ่ ะมีหรือเปล่า?)

132 | เรื่องของเรา

จะทำ�ยังไงดีคะ? รูส้ กึ ว่าตัวเองไม่มปี ญ ั ญาทีจ่ ะนำ�มาใช้แก้ปญ ั หาเลย มีแต่กลุม้ ใจและวิตกกังวล ขอความกรุณาหลวงพีช่ ว่ ยแนะนำ�ด้วยค่า… สาธุค่ะ

ตอบกลับ : เรื่องกวนใจ YO! หลวงพีก่ ม็ ปี ญ ั หาหรือเรือ่ งกวนใจเหมือนกัน เพราะพระก็ยงั ต้อง เกีย่ วข้องกับโลก ถ้ายังไม่ถงึ ทีส่ ดุ ของการปฏิบตั มิ นั ก็ตอ้ งเป็นอย่างนี้ แหละ ยิ่ ง ถ้ า เป็ น เจ้ า อาวาสก็ ยิ่ ง มี เ รื่ อ งกวนใจเยอะ...น้ำ � ไม่ ไ หล ไฟไม่สว่าง ค้างคาวขีใ้ ส่ศาลา หมาออกลูก ตุก๊ แกขยายพันธ์เุ กินงาม ถ้ ว ยชามไม่ พ อใช้ พระเณรปวดฟั น เป็ น ไข้ ถ่ า ยไม่ อ อกก็ ม าบอก เจ้าอาวาสกันทั้งนั้น แต่ที่ท่านคงยังทำ�หน้าที่นี้อยู่ได้ เพราะท่านฝึก สิ่งที่เรียกว่า “การปล่อยวาง” หลวงพี่ขอเสนอข้อคิดเห็นดังนี้ ๑.ถามตัวเองว่า ปัญหาหรือเรื่องกวนใจต่างๆที่เคยเกิดขึ้นกับเรา มีสกั ปัญหาไหมทีม่ นั อยูก่ บั เราตลอดปีตลอดชาติ เกาะติดอยูอ่ ย่างนัน้ ไม่ผ่านไปเลย ถ้าคำ�ตอบคือ “ไม่มี” ทุกปัญหามันเกิดขึ้นแล้วผ่านไป ปัญหาที่เรากำ�ลังเผชิญอยู่ในตอนนี้ก็เหมือนกัน เดี๋ยวมันก็ผ่านไป และถ้ามันผ่านไปแล้วก็อย่าให้มันผ่านไปเปล่า ให้จำ�ใส่ใจไว้ว่า ถ้า ปัญหาคราวหน้ามาอีกมันก็จะผ่านไปอีก ๒.“เดี๋ยวมันก็เป็นไปเอง” ท่องประโยคนี้ไว้สำ�หรับทุกๆปัญหา หรือเรื่องกวนใจ ช่วงที่หลวงพี่เขียนความเรียง มีหลายครั้งที่นึกตอน จบไม่ออกหรือจบแล้วไม่โดน มันก็กวนใจอยู่พอสมควรเหมือนกัน ก็เลยพิจารณาว่า ความเรียงหลายเรื่องที่เราเคยเขียนมาก่อนหน้านี้ เราก็ยังจบมันแบบโดนๆได้ เดี๋ยวมันก็คิดออกเองล่ะน่า จากนั้นก็ไป กวาดลานวั ด หรื อ ทำ � กิ จ กรรมอื่ น ๆ แล้ ว มั น ก็ คิ ด ออกเองจริ ง ๆ บางทีคิดได้หลายแบบจนเลือกไม่ถูก จากตัวอย่างที่ยกมานี้มันอาจ จะฟังดูเป็นเรื่องเล็กน้อยสำ�หรับคนอื่น แต่ถ้ามันเป็นปัญหาของเรา Timeless Trilogy | 133

แล้วมันกลายเป็นเรื่องใหญ่ อุปมาเหมือนสิวที่อยู่บนหน้าของคนอื่น กับหน้าของตัวเอง การให้ความสำ�คัญมันก็ตา่ งกัน ยิง่ ถ้าเราเผชิญหน้า กับปัญหาหรือเรือ่ งกวนใจในระยะแรกๆทีเ่ รายังไม่รวู้ า่ จะรับมือกับมัน อย่างไร มันก็ทำ�เอาเรากระวนกระวายใจอยู่ตั้งนานสองนาน ๓.ฝึกแผ่เมตตาให้ตัวเองอยู่เสมอเพื่อเป็นฐานให้จิตใจ ที่หลวงพี่ เคยแนะนำ �คำ �แผ่ เ มตตาของ “ภันเต คุณรัตนา” พระมหาเถระ ชาวศรีลงั กายังไงล่ะ “ขอให้ขา้ พเจ้ามีความสบาย มีความสุข มีความสงบ ขอให้ปราศจากอันตรายทัง้ ปวง ขอให้ปราศจากอุปสรรคทัง้ ปวง ขอให้ ปราศจากปัญหาทั้งปวง ขอให้ขา้ พเจ้ามีความสำ�เร็จ ขอให้ข้าพเจ้า มีความกล้าหาญ อดทน เห็นใจผู้อื่น มีความมุ่งมั่นที่จะต่อสู้ และมี ชัยชนะต่ออุปสรรค ปัญหา ความล้มเหลวในชีวิต ซึ่งไม่สามารถ จะหลีกเลี่ยงได้” เท่าที่นึกได้ตอนนี้มี ๓ ข้อ มีอะไรก็เขียนมาเล่า ให้ฟังอีกนะ HAVE A PEACEFUL NIGHT / หลวงพี่เอง ภาษาปะกิตสนิทสนม พอดีมีอุบาสกชาวอังกฤษมาปฏิบัติธรรมที่วัด หลังฉันภัตตาหารเรา จึงโฉบไปถามข้อสงสัยเกีย่ วกับภาษาปะกิตว่า Timeless Trilogy กับ The Timeless Trilogy ถ้าเป็นชื่อหนังสืออันไหนจะ Awesome กว่ากัน? เขายังไม่ตอบเสียทีเดียว แต่ถามกลับมาว่าเป็นหนังสือ เกี่ ย วกั บ อะไร? เราก็ ส งสั ย ว่ า ต้ อ งรู้ ด้ ว ยเหรอ? หลั ง จากอธิ บ าย Concept ของหนังสือให้เขาฟังพอสังเขป เขาบอกว่า ถ้าเป็น Opinion ควรใช้ Timeless Trilogy แต่ถา้ เป็น Statement ควรใช้ The Timeless Trilogy พอได้ยินคำ�ตอบดังนั้นเราก็ถึงบางโอ้โฮ มันซับซ้อนจริงๆ นะนี่นะ โชคดีที่มีฝรั่ง Native อยู่ใกล้ๆ เพราะก่อนหน้านี้เราก็ไปถาม พระฝรั่งชาว Czech Republic แต่เขาก็ไม่แน่ใจ พอเล่าเรื่องนี้ให้เขา 134 | เรื่องของเรา

ฟังเขายังบอกว่า Interesting แต่ถ้าไม่เอาเรื่องกฎ กติกา มารยาท ทางภาษามาพิจารณา เราก็ชอบชื่อ Timeless Trilogy อยู่ก่อน หน้านี้แล้ว เพราะจังหวะของเสียงมันเข้ากันได้พอดี แนวไหน? โยมเพื่ อ นชาวกรุ ง เทพฯคนหนึ่ ง วิ จ ารณ์ ห นั ง สื อ ‘เรื่ อ งเป็ น เรื่ อ ง’ ทีเ่ ราเป็นผูเ้ ขียนว่า “สนุกดีแต่ส�ำ นวนออกจะแนวไปหน่อย” เราจึงตอบ อีเมล์เขาไปว่า “อาตมาถือว่าเป็นคำ�ชมนะ เพราะอาตมาอยูแ่ ต่ในป่า และอายุก็ปูนนี้แล้ว แต่ก็ยังแนวกับเขาได้อยู่ แสดงว่า มันคงเป็นไป ตามธรรมชาติของมันเอง (อันทีจ่ ริงคำ�ว่า ‘แนว’ อาตมารูส้ กึ เขินทีจ่ ะใช้ เพราะไม่รู้ความหมายจริงๆของมัน) ในอีเมล์ถัดมาโยมเพื่อนก็มี อุตสาหะอธิบายคำ�ว่า ‘แนว’ ให้เราได้หูตาสว่างดังนี้… คำ�ว่า ‘แนว’ โดยความเห็นของผม เท่าทีไ่ ด้ยนิ มาหลายปีความหมายยังคลุมเครือ แต่เข้าใจว่าน่าจะหมายถึง แนวทางที่เป็นเฉพาะตัวคล้ายกับคำ�ว่า ‘อินดี’้ หรืออีกนัย ‘แนว’ น่าจะหมายถึง ‘แหวกแนว’ คือไม่เป็นไปตาม กระแสหลัก (mainstream) นั่นเอง แต่ถ้าพูดถึง ‘เด็กแนว’ ในบริบท ของศัพท์วัยรุ่นมักจะหมายถึง พวกที่ชอบนุ่งกางเกงขาเดฟ นิยม รองเท้ า แบบออลสตาร์ ห รื อ เอซิ ส (โอนิ สุ ก ะหรื อ รองเท้ า บรู๊ ซ ลี ) ชอบฟังเพลงแนวพังค์-นิวเวฟ-อีเลคโทร-บริทป๊อบ-โมเดิร์นร๊อคสมอลรู ม เร็ ค คอร์ ด (ประมาณว่ า อะไรก็ ต ามที่ ไ ม่ ไ ช่ บ อยแบนด์ เกิร์ลกรุ๊ป-เฮฟวี่เมทัลหรือฮิปฮอป) มักจะพูดคุยกันเรื่องป๊อบอาร์ตคิ ช -โพสโมเดิ ร์ น -นิ ว มี เ ดี ย -หนั ง สั้ น -หนั ง สื อ ทำ � มื อ -พี่ ป๊ อ ด-เพชร โอสถานุเคราะห์-ดีคอนสตรัคชัน่ -แมคซิมลั ลิส-อะเดย์-การ์ตนู ฮีชอี ทิ ปราบดา หยุ่น-เลส อิส มอร์-เลส อีส บอร์-โลโมกราฟฟี่-แฟทเรดิโอ -----ฯฯลฯฯ โดยมั ก จะแสดงสี ห น้ า ท่ า ทางเสมื อ นว่ า ฉลาดสุ ด ๆ เมกาเคลฟเวอร์ Timeless Trilogy | 135

บ้านและสวน ฉบับที่ ๓๘๕ กันยายน ๒๕๕๑ / อัมรินทร์พริน้ ติง้ สงสัยมานานแล้วว่า ทำ�ไมวัดแทบจะทัว่ ราชอาณาจักรต้องทำ�กุฏวิ หิ าร เป็นทรงไทยด้วย น่าจะลองทำ�แบบ minimal ดูบ้าง จะได้ลดภาระ ในการดู แ ลรั ก ษา พอดี ม าเจอหนั ง สื อ บ้ า นและสวนเล่ ม นี้ เ ข้ า มี ตั ว อย่ า งบ้ า นโมเดิ ร์ น ดิ บ -ดี ฝี มื อ ช่ า งท้ อ งถิ่ น เลยเก็ บ เอาไว้ เผื่อมีโอกาสลองทำ�อะไรแปลกๆ แต่คิดไปคิดมารสนิยมมันก็เป็น ของไม่แน่นอน พอถึงเวลานัน้ เข้าจริงๆ เราอาจจะชอบงานในยุคของ พระเจ้าชัยวรมันที่ ๗ ก็ได้ SAY IT RIGHT+VCD / แอนดรูว์ บิ๊กส์ เคยศึกษาตำ�ราเรียนภาษาอังกฤษมาหลายเล่ม เวลาจะออกเสียง ตัวอักษรทีไ่ ม่มใี นภาษาไทยเช่นตัว R ในหนังสือก็อธิบายละเอียดดีวา่ ลิ้นควรจะอยู่ที่ใด แต่มันก็ยังนึกภาพไม่ออกอยู่ดี นี่เป็นครั้งแรกใน ประวัติศาสตร์ชาติไทย ที่เราจะได้เห็นตำ�แหน่งและการเคลื่อนไหว ของลิ้นที่ถูกต้อง!

Beginnings / Bhikkhu Sujato & Lisa Anne การนำ�เนือ้ หาในพระไตรปิฎกมาผสานงานกราฟิกดีไซน์รสชาติจดั จ้าน เนือ้ เรือ่ งกล่าวถึงผูค้ นในยุคไร้ศลี ธรรมซึง่ จะมีอายุขยั เพียงสิบปี พวก เขาจะเข่นฆ่าทำ�ลายล้างอีกฝ่ายหนึง่ แม้เพียงพบหน้ากันเป็นครัง้ แรก ภาพประกอบและงานกราฟิกบางส่วนยังไม่ลงตัวนัก แต่น่าชื่นใจ ในความกล้าทดลอง ทำ�อย่างไรจะหายโกรธ / พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต) สิบอุบายบรรเทาความโกรธทีไ่ ม่วา่ จะพิมพ์ครัง้ ใดน่านำ�มาพิจารณา อยู่เสมอ แต่ครั้งนี้ต้องยกความดีความชอบให้กับกลุ่ม “สปายะ” 136 | เรื่องของเรา

ที่ออกแบบปก รูปเล่ม และทำ�ภาพประกอบ ได้อย่างน่ารักน่าเอ็นดู NATNALIN : ณัฐนลิน ฉบับ cityscape photographs / ณัฐนลิน น้อยไม้ (บรรณาธิการ) Art Photography Magazine in Thailand ทีป่ ดิ ตัวไปแล้ว NATNALIN ฉบับนี้เป็นการรวบรวมผลงานภาพถ่ายขาวดำ� ที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับ เมืองในมุมมองต่างๆของช่างภาพหลายคน ภาพทำ�หน้าที่บอกเล่า ความเปลี่ยนแปลงของสังคมเมืองได้อย่างชัดถ้อยชัดคำ�โดยไม่ต้อง พึ่งพาตัวอักษร A Chance of Sunshine ผู้หญิงเลี้ยวซ้าย ผู้ชายเลี้ยวขวา / จิมมี่ เลี่ยว พูดถึงประเด็นเกี่ยวกับความรักแล้วเราก็เฉยๆเพราะผ่านวัยหวาน มานานแล้ว แต่ในระยะหลังๆเรารูส้ กึ ถูกจริตกับหนังสือทีใ่ ช้ค�ำ น้อยๆ แต่ใช้ภาพเล่าเรือ่ งแทน ผูท้ เี่ ขียนเรือ่ งแล้ววาดภาพประกอบเอง หรือ วาดภาพแล้วเขียนเรื่องประกอบเอง งานของเขาจะออกมาตรงกับ สารที่ต้องการสื่อมากที่สุด ภูมิคุ้มใจ / เพลงดาบแม่น้ำ�ร้อยสาย หากใครกำ�ลังมองหาหนังสือธรรมะสำ�หรับวัยรุ่น (เรียบร้อย) ที่วาง จำ�หน่ายตามร้านหนังสือแผนปัจจุบนั ทัว่ ไปก็ไม่ควรจะมองข้ามเล่มนี้ “ภูมิคุ้มใจ” มีความเป็นหนังสือธรรมะอยู่ ๕๐% ส่วนอีก ๕๐% เป็นความเรียงสัพเพเหระ ซึ่งสามารถอ่านคละเคล้ากันไปได้โดย ไม่เคอะเขิน

Timeless Trilogy | 137

Eight Mindful Steps to Happiness แปดขั้นวิถีทางสู่ความสุข / ภันเต คุณารัตนา มหาเถระ เมื่อครั้งที่อยู่จำ�พรรษารูปเดียว เราศึกษาหนังสือเล่มนี้เป็นแนวทาง ในการปฏิบัติ แม้จะเป็นหนังสือที่เขียนขึ้นสำ�หรับนักปฏิบัติที่เป็น ฆราวาส แต่กม็ เี นือ้ หาทีเ่ ข้มข้น อุบายธรรมะในหนังสือเล่มนีท้ �ำ ให้เรา สามารถแก้ไขสถานการณ์ตา่ งๆจนผ่านพ้นพรรษานัน้ มาได้โดยสวัสดิภาพ Mindfulness in Plain English สติด้วยภาษาง่ายๆ / ภันเต คุณารัตนา มหาเถระ เคยจัดอันดับสิบหนังสือในดวงใจไหม? เราจัดให้หนังสือเล่มนี้อยู่ใน อันดับต้นๆเลยทีเดียว ทีแรกก็คิดว่าเป็นเพียงหนังสือที่เขียนขึ้นเพื่อ ปูพื้นฐานในการปฏิบัติธรรม แต่ที่ไหนได้ยิ่งอ่านไปยิ่งปฏิบัติไป ยิง่ นานไปยิง่ ลึกซึง้ หนังสือธรรมะทีเ่ ขียนขึน้ สำ�หรับการอ่าน เรารูส้ กึ ว่า มันได้อรรถรสกว่าหนังสือธรรมะที่มาจากการถอดเทป Opening The Door of Your’s Heart ชวนม่วนชื่น / พระอาจารย์พรหมวังโส เคยถามเพือ่ นพ้องน้องพีน่ กั อ่านว่า ในรอบ ๕ ปีมานีม้ หี นังสือเล่มไหน ทีอ่ า่ นแล้วฮาทีส่ ดุ ? แต่กย็ งั ไม่ได้รบั คำ�ตอบทีช่ ดั เจน เหตุทถี่ ามอย่างนี้ เพราะเข้ า ไปร้ า นหนั ง สื อ ที ไ รก็ เ ห็ น แต่ ห นั ง สื อ แนวดิ บ -ดาร์ ค ...ในที่สุดก็ได้รับคำ�ตอบเสียที เที่ยว ๔ ตำ�บลด้วยตนเอง / เพลงดาบแม่น้ำ�ร้อยสาย ผูท้ เี่ ดินทางกับคณะทัวร์อาจไม่จ�ำ เป็นต้องพกพา (แต่เราก็พก) เพราะ นี่เป็นคู่มือท่องเที่ยวสังเวชนียสถานทั้ง ๔ ในประเทศอินเดียและ เนปาลสำ�หรับขาลุย แต่ถ้าใครไปแบบเดี่ยวๆหรือเกี่ยวก้อยก็น่ามี 138 | เรื่องของเรา

ติดเป้เอาไว้ เพราะอัดแน่นด้วยเนือ้ หา แผนที่ ภาพประกอบ เกร็ดเล็ก เกร็ดน้อย ที่จะนำ�ความหฤหรรษ์มาสู่ทุกรูขุมขน ในหุบเขา / กนกพงศ์ สงสมพันธ์ุ พอจะนิยามหนังสือเล่มนี้ได้ว่า “กลอนเปล่าของชาวสวน” นมนาน ผ่า นมาเคยอ่ า นบางเรื่องสั้นของกนกพงศ์ สงสมพั น ธ์ุ แล้ วรู้ สึก เข็ดขยาดกับความเอาจริงเอาจังในการมองโลก แต่เล่มนี้ผิดคาด เพราะผสมอารมณ์ขันแบบขลุกขลิก The Mindful Way สถานีวิทยุโทรทัศน์ BBCแห่งเกาะอังกฤษเข้ามาถ่ายทำ�สารคดี ความเป็นอยูข่ องพระป่า ณ วัดหนองป่าพงยุคบุกเบิก ทีมถ่ายทำ�ถาม หลวงปู่ชาผ่านล่ามว่า อะไรคือเป้าหมายของการปฏิบัติ? ท่านตอบ ด้วยใบหน้ายิ้มแย้มว่า “เป้าหมายของการปฏิบัติคือการปล่อยวาง” แม้ความเป็นอยูข่ องพระป่ารุน่ หลานจะสะดวกสบายขึน้ แต่ครูบาอาจารย์ ทีเ่ คยผ่านการฝึกฝนมาจากยุคนัน้ ต่างเตือนให้เรารำ�ลึกถึงความยาก ลำ�บากของบุรพาจารย์และเป้าหมายอันแท้จริงของการปฏิบตั อิ ยูเ่ สมอ Buzz ดู Animation สัน้ ๆเรือ่ งนีจ้ าก iPod ของโยมเพือ่ น เป็นเรือ่ งของผูช้ าย คนหนึ่งประกอบพิธีล้างแค้นผึ้ง ที่เป็นตัวการทำ�ให้แม่ของเขาตก หน้าผาเสียชีวิตเมื่อครั้งที่เขายังเป็นเด็ก เขาเริ่มพิธีกรรมด้วยการเท น้ำ�ผึ้งลงบนโต๊ะเพื่อล่อผึ้งเป็นฝูงๆเข้ามาในห้องแล้วจึงปิดหน้าต่าง จากนั้นก็เปิดเพลงบรรเลงประกอบการไล่ตีผึ้งจนผึ้งตายเกือบทั้งฝูง แต่ในตอนจบเขาพลาดกระโดดคว้าผึ้งตัวสุดท้ายพุ่งทะลุกระจก หน้าต่างตกลงมากระแทกพื้น อนิจจา+อาเมน...

Timeless Trilogy | 139

Chang (1927) โยมเพือ่ นทีท่ �ำ งานอยูศ่ นู ย์ศลิ ปวัฒนธรรมเอกชนในจังหวัดแพร่ ฝาก ภาพยนตร์ขาวดำ�สุดคลาสสิกเรื่องนี้มาให้ชม Chang ถ่ายทำ�ใน จังหวัดแพร่และน่าน บันทึกเรือ่ งราวของชาวบ้านป่าตัง้ แต่สมัยแผ่นดิน พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยูห่ วั รัชกาลที่ ๗ ประโยคทีส่ ะกดให้ ผู้ชมนิ่งงันคือบทสรุปในตอนท้ายของเรื่องที่ว่า “ป่าก็ต้องเป็นป่า วันยังค่�ำ แรกเริม่ เดิมทีเคยเป็นมาอย่างไรก็คงจะต้องเป็นไปอย่างนัน้ จากป่าที่เริ่มมีมาตั้งแต่แรก ก็คงจะขยายเป็นป่าที่กว้างใหญ่ออกไป ป่าที่มนุษย์ไม่อาจจะเอาชนะได้” ถ้า Merian C. Cooper ผู้กำ�กับ ภาพยนตร์เรื่องนี้ขึ้นไทม์แมชชีนย้อนเวลากลับมายังโลกปัจจุบัน อยากรู้เหมือนกันว่าเขาจะแสดงอาการใดก่อนระหว่างหัวเราะกับ ร้องไห้ (ประมาณห้าปีหลังจากใช้ชีวิตกลางป่าเมืองน่าน Merian C. Cooper ก็สร้างภาพยนตร์อมตะเรื่องคิงคอง) Koyaanisqatsi : Life out of Balance “สภาวะภาพของชีวิตที่ร่ำ�ร้องหาหนทางเพื่อให้ตัวมันอยู่รอด” คือ ความหมายเต็มๆของชื่อหนังสารคดีเรื่องนี้ ซึ่งมาจากภาษาโฮปีของ ชาวอินเดียนที่อาศัยอยู่ทางตะวันออกเฉียงเหนือของรัฐอริโซน่ า ประเทศสหรัฐอเมริกา ตัวหนังเป็นการลำ�ดับภาพสภาพแวดล้อมทาง ธรรมชาติและนานาอารยธรรมของมนุษย์ทั้งที่เจริญรุ่งเรืองและ เสื่อมโทรม ประกอบกับดนตรีหลอนๆของ Philip Glass ปรมาจารย์ ดนตรี แ นว minimal ต้ อ งอยู่ นิ่ ง ๆว่ า งๆจึ ง จะ in กั บ หนั ง เรื่ อ งนี้ ผู้ที่คุ้นเคยกับความฉับไวแบบ Holywood คงจะถามหาหมอนนุ่มๆ เป็นแน่

140 | เรื่องของเรา

10,000 B.C. แม้จะจับประเด็นเรือ่ งสิง่ แวดล้อมเหมือนกัน แต่สง่ิ ทีท่ �ำ ให้ 10,000 B.C. ต่างไปจากหนังสารคดีอย่าง An Inconvenience Truth หรือ 11 Hours ก็ตรงที่อัดแน่นไปด้วยความบันเทิงเต็มพิกัด เพื่อตอบรับกระแส ประหยัดพลังงานจึงขอสรุปสาระสำ�คัญของหนังเรือ่ งนีเ้ ป็นการปิดท้าย ด้วยข้อความจากหนังสือ Collapse: How Societies Choose to Fall or Succeed ของ Jared Diamond... “แนวทางการปกครองและค่านิยม ของมนุษย์ผอู้ ยูอ่ าศัยมีผลมหาศาลต่อสภาพแวดล้อมทางกายภาพ”

อ้างอิง : หนังสือ “100 เล่มสูจ่ ติ สำ�นึกใหม่” แนะนำ�หนังสือ / เขียนโดย ดร.วนิสา สุรพิพิธ (http://onehundredfirst.blogspot.com/2007/02/collapse.html) ความย่อ : หนังสือ Collapse: How Societies Choose to Fall or Succeed ของ จาเร็ด ไดอะมอนด์ เป็นหนังสือขายดีทั่วโลก ที่มุ่งเสนอให้เห็นถึงเหตุและ ผลของวิวัฒนาการของชุมชนหนึ่งๆ จากความรุ่งเรืองสู่หายนะและสุดท้ายคือ ความล่มสลายของอารยธรรมในแต่ละแห่ง โดยมีค�ำ ถามหลักคือ สังคมเหล่านัน้ ล่มสลายได้อย่างไร? แล้วตึกระฟ้าที่ล้อมเราอยู่ในมหานครทุกวันนี้ จะถึงวัน ที่ต้องถูกทิ้งร้างเช่นเดียวกับศาสนสถานเก่าแก่เช่น นครวัด นครธม หรือไม่

บอกลาชาวบล็อก บางครั้งข้าพเจ้าก็นึกอิจฉาตัวเอง--ทำ�ไม? ๑.ได้อยู่ในสถานที่อันเงียบสงบ ๒.ได้อยู่ในชุมชนที่มีความปรารถนาดีต่อกัน ๓.มีกัลยาณมิตร ๔.ได้ทำ�งานหนังสือที่ตัวเองชอบ ๕.สิ่งที่ตัวเองชอบเป็นประโยชน์กับผู้อื่น

Timeless Trilogy | 141

สงวนลิขสิทธิ์ : Copyright 2009 © Pesalo Bhikkhu ห้ามคัดลอกดัดแปลงทำ�ซ้ำ�หรือนำ�ไปพิมพ์จำ�หน่าย หากท่านใดประสงค์จะพิมพ์แจกเป็นธรรมทานกรุณาติดต่อ : เปสโลภิกขุ วัดป่าอัมพวัน(สาขาที่ ๔๒ ของวัดหนองป่าพง) บ้านห้วยดินดำ� หมู่ ๑๒ ตำ�บลหนองรี อำ�เภอเมือง จังหวัดชลบุรี ๒๐๐๐๐ ไปรษณีย์อิเลคทรอนิคส์ : Peslo123@yahoo.co.th

แขกรับเชิญ : ปัญญาวุฒโฑภิกขุ ภาพถ่ายปกและภาพประกอบ : Andrew Binkley ออกแบบปกและรูปเล่ม : Dhumma Design Club พิสูจน์อักษร : มานี มีตา จัดพิมพ์เป็นของขวัญธรรมะครั้งแรก : มิถุนายน ๒๕๕๒ จำ�นวน : หนึ่งพันเต็มที่

เรื่องของเรา : Timeless Trilogy เปสโลภิกขุ

สนับสนุนการจัดพิมพ์เป็นอย่างดี ครอบครัวสุวรรณกูล คุณกิตติพงค์-คุณศศิวรรณ-ด.ญ.สุมนัส-ด.ญ.ภูริชญา ทุมนัส คุณเบญจพร อ้วนเจริญกุล คณะสงวนนามชาวสยามประเทศ

อนุโมทนาเป็นพิเศษ เกวลีภิกขุ ธีรปัญโญภิกขุ ชีวโกภิกขุ ขันติธัมโมภิกขุ ครอบครัวสุวรรณกูล คุณมาลินใจใหญ่ คุณกิตติพงค์ ทุมนัส คุณธานินทร์ เฮงจิตตระกูล คุณวรรณี สิชฌนุกฤฏ์

พิมพ์ที่ : ห้างหุ้นส่วนจำ�กัดภาพพิมพ์ ๒๖๙ ซอยสุวิชาญดำ�ริ บางยี่ขัน บางพลัด กรุงเทพมหานคร ๑๐๗๐๐ โทรศัพท์ : ๐-๒๔๓๓-๐๐๒๖-๗ /โทรสาร : ๐-๒๔๓๓-๘๕๘๗

WWW.AJAHN-CHAH.ORG

No

tf or

Sa le