Suiker omkeren? Insuline, weg ermee! XXL AR T 5 desk u IK E L n aa n het digen woord
Kinderwens? Vruchtbare vooruitzichten Wildbreien Hobby's van toen helemaal van nu
Mooi initiatief Stichting Jarige Job
Weet u nog van vroeger, die dag voor uw verjaardag? Slecht slapen van de spanning en wakker worden met vlinders in uw buik. Jarig zijn is het equivalent van feestvieren. Maar wat als er thuis geen geld is voor een feestje, zelfs niet voor een cadeau voor de jarige? Stichting Jarige Job zorgt ervoor dat kinderen van ouders die onder de armoedegrens leven, alsnog hun verjaardag kunnen vieren. Ruim 60.000 kinderen in Nederland leven in armoede. Geen cadeaus. Geen verjaardagsfeestje. Geen traktaties op school. “Dat kan en dat mag niet”, vindt Amber Merkus. Zij is een van de drijvende krachten achter Stichting Jarige Job, de stichting die dagelijks kartonnen dozen vult met alles wat nodig is voor een memorabel verjaardagspartijtje. Van slingers tot taart. Van cadeau tot heerlijke traktatie voor de klas. Merkus: “Een verjaardag is superbelangrijk. Het gevoel dat je het waard bent en ervaart dat mensen blij zijn dat jij er bent. Dat verdient ieder kind.” Diverse bedrijven melden zich aan bij Stichting Jarige Job om een duit in het zakje te doen, of beter gesteld: om een cadeau in de doos te doen. Allemaal A-merken. En steeds andere producten. Heel gevarieerd. Op die manier zal een kind niet gauw hetzelfde ontvangen als een klasgenootje. Het vullen van de dozen is een behoorlijke klus. Dat gebeurt door organisaties die er een bedrijfsuitje van maken. “Er is dus heel veel betrokkenheid vanuit het bedrijfsleven”, vertelt Merkus. “Zo doen we het samen.” De distributie wordt mogelijk gemaakt door de Voedselbank. Stichting Jarige Job heeft haar thuishaven gevonden in een van Nederlands mooiste, industriële monumenten: de Rotterdamse Van Nellefabriek. De bedrijvigheid die er jarenlang plaatsvond, wordt in ere gehouden. In 1931 was het koffie, thee en tabak wat de klok sloeg. Nu worden kartonnen dozen rijkelijk gevuld met alles wat een mooi en gezellig verjaardagsfeestje nodig heeft. Het doel: ervoor zorgen dat elk kind zich op en top jarig voelt.
Wilt u Stichting Jarige Job helpen? Kijk op www.stichtingjarigejob.nl en kom meer te weten over dit mooie initiatief.
Er is er ĂŠĂŠn jarig, hoera! Een feestje voor ieder kind
3
IZA is er voor u als u zorg nodig hebt. Daarnaast helpen we u graag gezond, veerkrachtig en goed geĂŻnformeerd te blijven. In IZAmagazine nemen we u mee in de wereld van zorg en welzijn. Met interviews, achtergrondverhalen en informatie over zorgzaken. Ons doel is om u te informeren, te inspireren en een weloverwogen standpunt in te laten nemen. MEER azine IZAmag E IN L ON a.nl/ www.iz ine magaz
2-3
16
30-31
Mooi initiatief Stichting Jarige Job
Lijstrubriek Hobby’s van toen
IZA diensten De IZA Zorg app
6-13
17
32-33
IZA vraagt Suiker omkeren?
IZA diensten ZorgkaartNederland
Kijkje in de keuken Beroepsbrandweer Rotterdam-Rijnmond
14-15
18-29
34
Zorgkosten in beeld Wat kost een spiraaltje?
IZA vraagt Kinderwens?
IZA informeert Alles wat u wilt weten over de apotheek
4
#007
sep
2017
6
Suiker omkeren? Insuline, weg ermee!
32
De kazerne als tweede thuis Binnen anderhalve minuut in de wagen
16
Hobby’s van toen helemaal van nu
18
Kinderwens? Vruchtbare vooruitzichten
5
Vooraf
Medicatie is bij diabetes type 2 in wezen niets anders dan symptoombestrijding. De ziekte blijft. Zodoende zal deze chronische ziekte op termijn eerder meer dan minder medicijnen vereisen. Menig diabetes type 2-patiënt weet niet beter dan dat eens aan de insuline, altijd aan de insuline betekent. Stichting Voeding Leeft introduceerde in 2014 het Keer Diabetes2 Om-programma. Sindsdien lijkt het onmogelijke waar. Een nieuwe leefstijl en diabetes type 2 verdwijnt. De medicatie dus ook.
IZA vraagt
Suiker omkeren? Insuline, weg ermee! Feiten & cijfers Bijna één miljoen Nederlanders hebben diabetes type 2. Elk jaar komen er 55.000 nieuwe patiënten bij.
+
+
ZZZ
Keer Diabetes2 Om heeft als doel diabetes type 2 om te keren. Voor de deelnemer betekent dat: een merkbaar betere gezondheid. Verhoogde kwaliteit van leven. Minder medicatie. Gunstigere bloedwaarden. Bijkomend voordeel: lager zorggebruik en zodoende lagere zorgkosten.
6
Aan het woord Kennis uit de theorie en de praktijk Martijn van Beek Directeur Stichting Voeding Leeft
Tamara de Weijer Oprichter/voorzitter Vereniging Arts en Voeding
Eef van Koppenhagen Stedenbouwkundige Ruimtelijke vormgeving
7
Met tips over voeding en leefstijl helpen we veel deelnemers helemaal van de insuline af
Naam Functie Gespecialiseerd Organisatie Meer lezen
8
Martijn van Beek Directeur Bedrijfseconomie Stichting Voeding Leeft NRC: ‘Huisarts moet paprika voorschrijven, geen pillen.’
IZA vraagt
Suiker omkeren? Insuline, weg ermee!
Wetenschappelijk bewijs stapelt zich langzaam maar zeker op: diabetes type 2 is met de juiste voeding en leefstijl succesvol te behandelen. Martijn van Beek is er helder over. Keer Diabetes2 Om is het antwoord op medicijnen. “De voedingsindustrie heeft ontzettend veel macht in ons dagelijks leven. Ik heb bijna vijftien jaar in de voedingsindustrie gewerkt, voor namelijk bij grote A-merken. Tijdens mijn werk bij een snoepfabrikant kwam ik er pas achter wat slechte voeding met je doet. Je kon daar onbeperkt snoep en drop pakken. Toen zaten er bij mij echt te veel kilo’s aan. Ik voelde me niet lekker in mijn vel. Al die suiker is niet goed voor je. Je stopt ook geen benzine in een dieselauto. Dat gaat mis.” "Het roer ging om. Ik richtte Stichting Voeding Leeft op waaruit Keer Diabetes2 Om ontstond. Diëtiste Connie Hoek wist dat wij bezig waren met gezonder en bewuster leven. Zij kwam bij ons en vertelde over een duurzame manier waarbij diabetes type 2, zelfs met insulinegebruik, omgekeerd kon worden. Ons grote bereik sprak haar aan. Ze had samen met een aantal
huisartspraktijken een manier gevonden waardoor veel mensen geen diabetesmedicatie meer hoeven te gebruiken. Onderzoek in het buitenland toonde al aan dat diabetes type 2 omkeerbaar is. We zijn gaan kijken hoe we hier een programma voor konden maken dat toegankelijk is voor het grote publiek.” “Hoe help je mensen aan een duurzame gedragsverandering die op een bepaald moment geen enkele moeite meer kost? Dit is de belangrijkste vraag van Keer Diabetes2 Om. We werken met een team dat bestaat uit een diëtist, een arts, een verpleegkundige, een leefstijlcoach en een kok. Het programma wordt in eerste instantie in groepsverband gedraaid. Mensen motiveren en inspireren elkaar enorm. Je bent tenslotte lotgenoot van elkaar. Het programma is geen leefstijladvies, anders hadden we aan een boekje schrijven genoeg gehad. Wij zien het als een volledige leefstijlbegeleiding. Studies tonen aan dat het honderd dagen duurt om je gedrag te veranderen. Daarom hebben we bewust veel tijd voor het programma uitgetrokken. Het traject duurt twee jaar. Het eerste halfjaar bestaat uit intensieve begeleiding: in totaal
‘ Diabetes type 2 is omkeerbaar’ Praat online mee www.facebook.com/IZAzorgverzekeraar
vijf volle dagen op een buitenlocatie, aangevuld met online begeleiding. Dit is ook echt nodig. We hebben ondervonden dat mensen veel handvatten nodig hebben om aan de slag te gaan: op het gebied van eten, bewegen en ontspannen. Zelfs de kwaliteit van slapen is van belang.” “We willen laten zien dat juiste leefstijl en voeding goede medicijnen zijn tegen diabetes type 2. Om een indicatie te geven: ongeveer tien tot vijftien procent van de mensen met diabetes type 2 in Nederland spuit insuline. Een deel van die groep doet ook mee aan het programma. Met tips over voeding en leefstijl helpen we die groep regelmatig helemaal van de insuline af. Het programma is overigens lang niet alleen voor insulinegebruikers. Ook patiënten die geen medicatie gebruiken of die juist aan medicatie moeten beginnen, kunnen hun diabetes type 2 volledig omkeren. De verschillende disciplines van diëtist tot leefstijlcoach maken patiënten wegwijs in hoe ze het leven anders en dus gezonder kunnen invullen. Een simpel voorbeeld van een aanpassing voor veel deelnemers is ‘s ochtends yoghurt met vruchten eten in plaats van koolhydraatrijk brood.” “De uitdaging is nu het programma landelijk op te schalen. Dat gaat hartstikke goed. We hebben voor de komende drie jaar met Coöperatie VGZ (waar IZA onder valt) contracten afgesloten, waardoor de kosten van deelname vergoed worden. Enkele honderden deelnemers hebben al mogen ervaren hoe het is om hun diabetes type 2 om te keren. Dat worden er gelukkig nog veel meer.”
9
IZA vraagt
Suiker omkeren? Insuline, weg ermee!
‘ Dit is waarvoor ik arts ben geworden’ Slechts twee jaar betrokken bij het Keer Diabetes2 Omprogramma en volledig overtuigd. Voor Tamara de Weijer geen twijfel: veel medicatie kan afgebouwd worden. Jammer dat artsen zich daar te weinig op richten. “Diabetes type 2 wordt vaak aan geduid als ouderdomssuiker. Vroeger klopte dat wel. Het waren over het algemeen 65-plussers die het kregen. Tegenwoordig is dat anders. Er ontstaat wereldwijd een enorme epidemie. Vooral in Amerika en Engeland is dit merkbaar. Lang niet alleen bij ouderen. De gemiddelde leeftijd waarop mensen diabetes type 2 krijgen ligt op 52. Ik behandel zelfs mensen van rond de 30 met deze vorm van diabetes.” “Bij diabetes type 2 reageert het lichaam niet meer goed op insuline. Dat is het hormoon dat de bloed suikerspiegel regelt. De insuline kan zijn werk niet doen. Hierdoor blijft er te veel suiker in het bloed zitten. Zonder de juiste behandeling kan dit een grote verscheidenheid aan complicaties opleveren die het leven onleefbaar maken. Zodoende krijgen diabetes type 2-patiënten medicijnen en op termijn ook insuline-injecties voorgeschreven.”
10
“Ik ben sinds twee jaar nauw betrokken bij Stichting Voeding Leeft. Die heeft in 2014 het Keer Diabetes2 Om-programma ontwikkeld. Hier ondersteun ik deelnemers en ben ik continu bezig met het verbeteren van het groepsprogramma. Een goed voorbeeld daarvan is het medicatie afbouwprotocol. Op de een of andere manier zijn dokters van mening dat patiënten in het verloop van hun behandeling alleen maar meer medicatie nodig hebben. Een protocol om op een juiste manier medicatie af te bouwen is er nog niet. Vreemd! Ik streef er juist naar om medicatiegebruik zo veel mogelijk en verantwoord af te bouwen.” “Het programma is een enorm succes. Regelmatig worden mensen op verantwoorde wijze van hun medicatie afgeholpen. Stoppen met pillen is al fantastisch. Maar mensen die ervan overtuigd zijn dat ze de rest van hun leven insuline moeten spuiten, van de insuline afkrijgen, is fenomenaal. De eerste groep begon in 2014. Deze club mensen is nog steeds van de insuline af. Het gaat erg goed met ze. Dit is waarvoor ik arts ben geworden.”
Het is een aanpassing van je hele levensstijl
“Natuurlijk zijn we altijd scherp op verval in oude gewoontes. Mensen die diabetes type 2 hebben gehad, blijven een risicogroep. Ze hebben verhoogde kans op het opnieuw krijgen van de ziekte. Het programma is niet alleen op voeding gericht. Het is een aanpassing van je hele levensstijl: beweging, slaapgedrag, ontspanning en voeding. We werken dan ook met een coach aan persoonlijke doelen. Geen onrealistische, maar doelen die dichtbij zijn en zodoende haalbaar: een moeder die over negen maanden een mooie jurk wil passen en zich fit wil voelen op de bruiloft van haar zoon. Een opa die over een jaar een balletje wil kunnen trappen met zijn kleinzoon. Een flatbewoner die niet meer met de lift wil, maar gebruik wil maken van de trap.”
Naam Functie Gespecialiseerd Organisatie
Tamara de Weijer Huisarts Leefstijlgeneeskunde Oprichter/voorzitter Vereniging Arts en Voeding
“Gemiddeld duurt het drie tot vier maanden voordat mensen van de insuline af zijn en op basis van hun nieuwe levensstijl een gelukkig en gezond leven leiden. Soms duurt het langer. Het is afhankelijk van de wijze waarop mensen in staat zijn om hun leven aan te passen en hieraan vast te houden. Ik heb ook meegemaakt dat het na een week al lukte. Eén van de deelnemers was binnen zeven dagen van de insuline af. Het gaat supergoed met hem. Hij is veel afgevallen, voelt zich fit en noemt zichzelf een compleet ander mens. Diabetes type 2 omkeren, dat wens je elke patiënt toch toe?”
11
IZA vraagt
Suiker omkeren? Insuline, weg ermee!
Eef van Koppenhagen is een van de deelnemers die meedoet aan het programma Keer Diabetes2 Om. Met succes, want tegenwoordig gebruikt hij nauwelijks medicatie. Dankzij verse groenten van de boer en regelmatig sporten heeft hij weer grip op zijn eigen lichaam. “In 2011 zat ik door veel stress niet goed in mijn vel. Ik besloot om naar de huisarts te gaan. Die zag na bloedonderzoek alleen maar rode balken op de monitor. Het was duidelijk: ik had diabetes type 2. Met een noodgang ging ik aan de medicatie. De eerste keer dat ik medicatie kreeg, voelde ik een enorme weerstand. Daarover heb ik veel gediscussieerd met mijn diabetesverpleegkundige. Ze bleef me maar pilletjes voorschrijven die ik eigenlijk helemaal niet wilde. Ik wilde niet afhankelijk zijn van medicatie.” “Viavia hoorde ik van een proef van het Keer Diabetes2 Om-programma. Toen heb ik alles op alles gezet om hieraan deel te nemen. Mijn grootste motivatie was om van de medicijnen af te komen. Voor mij geen behandel protocol waarin ik steeds meer en zwaardere medicatie krijg. Want medicatie tegen diabetes type 2 is symptoombestrijding. Het doet niets tegen de ziekte zelf. Mijn moeder was ook diabetespatiënt. Door de ziekte moest haar been geamputeerd worden. Dat was wel het ultieme schrikbeeld. Ik had er alles voor over om de ziekte te overwinnen en de regie over mijn gezondheid te behouden. Ik ben nu 64 jaar, misschien heb ik wel de mazzel dat ik nog twintig jaar mee ga. Laat ik vooral proberen om aan die jaren kwaliteit te geven.”
12
‘ Je kunt meer bereiken met een gezond leefpatroon dan met een pilletje’ “Tijdens het programma zit je in een groep van twintig personen. Het is een fantastische ploeg. Je loopt met z’n allen tegen dezelfde problemen aan: tegen een huisarts die vasthoudt aan de traditionele behandelingslijn of bijvoorbeeld een diabetesverpleegkundige die niet weet wat het 'patiënt-zijn' met je doet. Iedereen in de diabetesgroep heeft hetzelfde motief: van al die medicijnen afkomen.” “In het programma krijg je te maken met een kok, diëtist, een verpleeg kundige en een leefstijlcoach. Al deze specialisten staan naast de deelnemers, niet erboven. Dat vind ik fantastisch. Zo steken ze allemaal hun handen uit de mouwen als er gekookt moet worden.” “Een week geleden had ik nog de huisartsondersteuner aan de lijn. Hij belde om te informeren hoe het ging. Inmiddels is het bevestigd: je kunt meer bereiken met een gezond leef patroon dan met een pilletje.”
“Het programma luidt een nieuwe levenswijze in, dat vind ik schitterend. Mijn vrouw en ik halen tegenwoordig onze groenten bij de boer. Ik heb smaken leren waarderen. Ik geniet vele malen meer van alles wat ik doe. Niet alleen het eten, maar ook de invulling van ons dagelijkse leven is veranderd. We gaan bijvoorbeeld regelmatig wandelen in een natuur gebied. Echt heerlijk.” “In september is de laatste ontmoeting met de andere deelnemers. Ik heb het doel gesteld om dan op mijn gewenste gewicht te zitten. Ik moet nu nog 3,5 kilo afvallen en dat gaat gewoon lukken. Ook wil ik in september op de helft van mijn medicatie zitten. Een jaar later wil ik helemaal van mijn medicijnen af zijn. En over tien jaar wil ik kerngezond zijn. Ik ben een redelijk fanatieke skiër en heb me voorgenomen dat ik op mijn tachtigste de laatste keer de piste op ga. Je moet wel doelen blijven stellen, hè?”
Iedere maand worden er informatie bijeenkomsten georganiseerd over het programma. Kijk op www.keerdiabetesom.nl voor de data en dichtstbijzijnde plaatsen bij u in de buurt.
Op mijn tachtigste op de piste
Naam Functie Thuis
Eef van Koppenhagen Stedenbouwkundige - Ruimtelijke vormgeving Getrouwd zonder kinderen Verzekerd bij IZA sinds 1972
13
Zorgkosten in beeld Wat kost een spiraaltje? Vooralsnog geen kinderwens of is uw gezin compleet? U bent het slikken van de pil wel een beetje zat. Pilmoeheid noemen specialisten dat. Uiteraard neemt u het zekere voor het onzekere. Na wat online onderzoek besluit u om een spiraaltje te laten plaatsen.
Huisartsconsult
Keuze maken
Apotheek
U hebt een gesprek met uw huisarts over uw wensen. Uw huisarts stelt wat varianten van anticonceptie voor en geeft u informatie om thuis nog eens door te lezen.
U besluit welke variant u wilt hebben en door wie u deze laat plaatsen.
U wilt het spiraaltje laten plaatsen door uw huisarts of verloskundige. Daarom haalt u het spiraaltje zelf op bij uw apotheek.
€9
Negen van de tien gebruikers van het spiraaltje kiezen voor het hormoonhoudende Mirenaspiraaltje, dat vijf jaar beschermt tegen zwangerschap.
€ 140 Tien procent van de andere gebruikers van het spiraaltje kiest voor het hormoonvrije koperspiraaltje. Hiervan zijn diverse varianten in omloop. Gemiddeld beschermen ze vijf jaar tegen zwangerschap.
€ 140
(max.)
Plaatsing door gynaecoloog U laat het spiraaltje in het ziekenhuis plaatsen. U hoeft niet langs de apotheek. De prijs van het spiraaltje is inbegrepen.
€ 400
14
Zorgkosten in beeld Wat kost een spiraaltje?
Verwijderen spiraaltje door huisarts of verloskundige Een spiraaltje wordt geplaatst met het idee dat het vijf jaar3 blijft zitten. Na vijf jaar moet het spiraaltje verwijderd worden door huisarts of verloskundige. Bestaat er geen kinderwens, dan wordt er eventueel een nieuw spiraaltje geplaatst.
€ 56 Uw huisarts plaatst het spiraaltje.
3)
Plaatsing door huisarts Controle
Plaatsing door verloskundige
Afhankelijk van het type spiraaltje.
€ 56
Na zes weken bekijkt de huisarts of de verloskundige of het spiraaltje goed geplaatst is.
€0 U hebt ervoor gekozen om uw verloskundige het spiraaltje te laten plaatsen.1
€ 56 IZA-verzekerden kunnen via de aanvullende verzekering gebruikmaken van verloskundigen die hiervoor gecertificeerd zijn.
1)
Totale kosten
€ 261 Verwijderen spiraaltje in het ziekenhuis Een spiraaltje wordt geplaatst met het idee dat het vijf jaar2 blijft zitten. Na vijf jaar laat u het spiraaltje door de gynaecoloog verwijderen. Bestaat er dan geen kinderwens, dan wordt er eventueel een nieuw spiraaltje geplaatst. 2)
*
* De prijsverschillen tussen zorgaanbieders zijn enorm. De getoonde tarieven zijn gebaseerd op gemiddelden en op gecontracteerde tarieven. Voor zorg waarvoor de Nederlandse Zorgautoriteit tarieven heeft vastgesteld, geven we deze tarieven weer.
Voor actuele tarieven van ziekenhuisbehandelingen kunt u bellen met onze zorgadviseurs via 088 - 131 16 13.
Afhankelijk van het type spiraaltje.
€ 200
€ 609 15
*
Lijstrubriek
Hobby’s van toen helemaal van nu
Hobby’s van toen helemaal van nu ‘Als je maar lang genoeg wacht, wordt het vanzelf weer hip.’ Dat geldt zeker voor deze hobby’s. Ouderwetse gezelligheid in een nieuw jasje.
1
W ild van breien
Zat u vroeger op de bank sokken te breien voor alle kinderen? Tegenwoordig gaat het er wat groter aan toe. ‘Wildbreien’ is namelijk de trend. Bij deze bijzondere vorm van straatkunst worden bomen, lantaarnpalen, vuilnisbakken of fietsenrekken in een vrolijk gebreid jasje gestoken. Tip: bekijk het boek ‘Hoe overleef ik wildbreien’ van Francine Oomen, met handige tips en foto’s. Ook leuk voor kinderen!
3
R ock-'nrollschaatsen
De jaren ’70 zijn terug van weggeweest. De originele rolschaatsen met twee-aan-tweewieltjes zijn weer helemaal in. Populair voor kinderen én volwassenen. Er zijn zelfs speciale rollerdisco’s en rolschaatskampioenschappen. Tip: zin om zelf een keer naar een rollerdisco te gaan? Google op ‘rollerdisco’ voor mogelijkheden bij u in de buurt.
16
2
Bak met gemak
Zondagmiddag met een stukje zelfgebakken appeltaart. Het is gelukkig geen herinnering uit vervlogen tijden meer. Beroemde chefs hebben het taarten bakken en decoreren weer helemaal hip gemaakt. En als we Martine Bijl en André van Duin mogen geloven, dan kan heel Holland het. Tip: zelf een heerlijke taart op tafel zetten? Kijk op www.24kitchen.nl/de-brabander-bakt voor stap-voor-stap-beschrijvingen.
4
H aken en ogen
Kleedjes haken is geweest. Maar de haakpennen hoeven echt niet weg. Vanuit Japan is namelijk het ‘amigurumi’-haken overgewaaid. Amigurumi zijn kleine gehaakte poppetjes of beestjes. Het internet staat vol patronen, maar het leukste is om zelf ontwerpen te maken. Tip: zelf aan de slag? Kijk voor patronen op www.etsy.com.
IZA in ontwikkeling ZorgkaartNederland
ZorgkaartNederland Deel en lees ervaringen met de zorg Tussen een hotel met uitzicht op zee of uitzicht op een blinde muur is het niet moeilijk kiezen. Maar hoe kiest u tussen twee zorgaanbieders? Ervaringssite ZorgkaartNederland kan u hierbij helpen. Op www.zorgkaartnederland.nl delen patiënten hun ervaringen met de zorg. Net zoals reizigers dat doen op bijvoorbeeld Tripadvisor en Booking.com. Maandelijks komen er bijna 11.000 nieuwe persoonlijke waarderingen bij. En dat is mooi, want zo wordt het steeds makkelijker om een zorgaanbieder te vinden die écht bij u past.
ZorgkaartNederland is een initiatief van Patiëntenfederatie Nederland. De ervaringssite helpt patiënten een keuze te maken uit zorgaanbieders.
Gynaecoloog Eva Robertson is oprichtster van Vrouwenkliniek Zuidoost. Haar team won in 2016 de patiëntvriendelijkheidsprijs van ZorgkaartNederland. “Een echte opsteker”, vertelt ze. “De beoordelingen op
Tekst en uitleg Robertson geeft altijd tekst en uitleg als ze patiënten naar ZorgkaartNederland verwijst. Het gebruik van een eigen e-mailadres schrikt nogal eens af: “Ik vertel
ZorgkaartNederland ademen onafhankelijkheid. Die nominatie was al fantastisch, de prijs daadwerkelijk winnen is echt een positieve stimulans.”
patiënten dat dit juist goed is, dat het fraude voorkomt. Anders kun je als zorginstantie jezelf gaan waarderen. Daarnaast wijs ik erop dat er een mail volgt met een link om de ingevulde evaluatie te bevestigen. Dat vergeten mensen nog wel eens.”
Een lage of een hoge 8 Zorgaanbieders zijn verplicht om patiënten te vragen hoe zij hun hulpverlening hebben ervaren. In het verleden ging dat vaak met enquêtes. Ook bij Vrouwenkliniek Zuidoost. Robertson: “We hadden een hoge respons, maar er was in deze vragenlijsten geen ruimte voor een persoonlijke toelichting. Bij ZorgkaartNederland kan dat wel. Woorden zijn belangrijker dan cijfers. Wij vinden een 8 laag, maar dat is voor sommige patiënten juist een heel goede beoordeling. Dat lees je dan terug in de toelichting die mensen toevoegen.”
Stem van de patiënt Voor Robertson is er geen twijfel. Iedereen die bij een zorgaanbieder is geweest, zou een reactie moeten achterlaten op ZorgkaartNederland. “De onafhankelijke stem van de patiënt is namelijk het allerbelangrijkst. ZorgkaartNederland is een onafhankelijk platform. Als iedereen het consequent invult, wordt er zorg gedragen voor elkaar via een eerlijk en open platform.”
Hoe meer mensen een ervaring delen, hoe duidelijker het beeld van de zorg in Nederland wordt. Zo helpen we elkaar en daarom ondersteunt IZA dit initiatief. Meer weten? Kijk op www.iza.nl. Of laat direct een waardering achter op www.zorgkaartnederland.nl.
17
Vooraf
Kinderen. Is iemand er ooit echt klaar voor? En wanneer is dat dan? Zwangerschap wordt vaak beschouwd als iets wat te plannen is. Sinds de komst van goede anticonceptie klopt dat deels. Een zwangerschap is te voorkomen en uit te stellen. Maar wat zijn de risico's daarvan? Wat is de ideale leeftijd om aan kinderen te beginnen? En wat zijn de mogelijkheden om kinderen te krijgen?
IZA vraagt
Kinderwens? Vruchtbare vooruitzichten Feiten & cijfers
De kans op zwangerschap neemt af naarmate u ouder wordt. Onderstaande tabel geeft de kansen weer op basis van leeftijd. Slagingskans
1 kind
2 kinderen 3 kinderen
90%
32 jaar
27 jaar
23 jaar
75%
37 jaar
34 jaar
31 jaar
50%
41 jaar
38 jaar
35 jaar
90%
35 jaar
31 jaar
28 jaar
75%
39 jaar
35 jaar
33 jaar
50%
42 jaar
39 jaar
36 jaar
Zonder ivf
Met ivf
Bron: Human Reproduction Journal
18
Aan het woord Kennis uit de theorie en de praktijk Dik Habbema Hoogleraar Medische Besliskunde (gepensioneerd), Erasmus MC
Bregje Verwijmeren Vrijgevestigde verloskundige
Jesper Smeenk Gynaecoloog, hoofd van het Centrum Voortplantings geneeskunde Brabant
Lotty Koomen Voorlichter Stichting Adoptievoorzieningen
MariĂŤtte Goddijn Hoogleraar, Gynaecoloog, AMC
19
IZA vraagt
Kinderwens? Vruchtbare vooruitzichten
Dik Habbema is bekend met het fenomeen uitgestelde kinderwens. Hij stelde een model op dat de kansen op zwangerschap en gezinsvorming in relatie tot leeftijd weergeeft. Sterke voorkeur voor een gezin met drie kinderen? Begin op uw 23ste. “Paren besluiten steeds vaker pas op latere leeftijd voor kinderen te gaan. Dit is goed mogelijk geworden door de pil. Betrouwbare anticonceptie geeft de mogelijkheid om een kinderwens in de wacht te zetten. Niet altijd vrij van risico, overigens. Hoe langer vrouwen wachten, des te kleiner de kans wordt om zwanger te worden. Het gemiddelde gezin in Nederland heeft 1,8 kinderen. Minder dan twee dus. Dat is nog nooit zo laag geweest. Sinds de komst van de pil hebben er drie duidelijke verschuivingen plaatsgevonden. Ten eerste, het eerste kind wordt later geboren. Ten tweede, het aantal kinderen per huishouden is lager. Ten derde, geen nakomertjes meer. Daarnaast: bewust geen kinderen krijgen wordt maatschappelijk steeds beter aanvaard.”
Vroeger fantaseerden jongeren over hoeveel kinderen ze wilden “De uitgestelde kinderwens hoort sterk bij het tijdsbeeld. Voornaamste redenen: het hogere opleidingsniveau waardoor een mooier en langdurig
20
‘ Wanneer ben je er klaar voor?’ carrièreperspectief ontstaat. Kinderen zijn dan niet handig. Ook individualisering is een belangrijke reden. Vroeger fantaseerden jongeren over hoeveel kinderen ze wilden en
kinderen te beginnen. Je ziet hoe de kansen op gezinsvoltooiing afnemen naarmate de vrouw ouder wordt. Ook geeft het model inzicht in hoeveel de kansen op gezins-
hoe ze zouden heten. Nu dromen ze over verre reizen en zelfontplooiing. Ten slotte zijn er financiële redenen om te wachten. Ik heb alle redenen meer dan eens gehoord. Mensen willen klaar zijn om kinderen te krijgen. Maar wat is: ‘er klaar voor zijn’? Wat als je 38 bent, er klaar voor bent en het niet meer lukt om kinderen te krijgen?”
voltooiing toenemen wanneer je gebruikmaakt van ivf als het niet op de natuurlijke wijze lukt om kinderen te krijgen. Het is een inzicht waaruit iedereen zelf conclusies mag trekken. Bij een zeer sterke kinderwens zal iemand in de dertig zeggen: ik wil zo snel mogelijk zwanger worden. Terwijl een ander die er wat minder belang aan hecht, juist concludeert dat de kinderwens best wat verder kan worden uitgesteld. De resultaten zullen ongetwijfeld ook nu en dan als argument worden opgevoerd bij een discussie over kinderen krijgen tussen hem en haar.”
“Ik denk dat mensen goed beseffen dat een kind geen vanzelfsprekend cadeau is en dat leeftijd een rol speelt bij de kansen op zwangerschap. Maar de exacte cijfers kennen ze niet. Iedereen kent wel iemand die nog op late leeftijd een kind kreeg. Is het niet in de kennissenkring dan is het wel een beroemdheid in een roddelblad. De kansen om op natuurlijke wijze kinderen te krijgen denderen achteruit vanaf eind dertig - begin veertig. En met ivf is dat niet echt anders.” “Ik heb onderzoek gedaan aan het Erasmus MC. En ik heb meegewerkt aan de ontwikkeling van een model om paren inzicht te geven in wat voor hen de beste leeftijd is om aan
“Ik zou graag zien dat het model op diverse niveaus gebruikt wordt. Op de eerste plaats voor paren om te kijken of hun wensen en kansen overeenkomen. Daarnaast ook tijdens biologielessen. De bewustwording dat zwanger worden en gezinsvoltooiing op oudere leeftijd lang niet vanzelfsprekend zijn, is belangrijk. Ook professionals hebben baat bij onze resultaten, die waardevolle informatie verschaffen bij preconceptionele counselingsgesprekken.”
Op pagina 18 vindt u het model van Dik Habbema.
Naam Functie Gespecialiseerd Organisatie Publicaties
Dik Habbema Hoogleraar Medische Besliskunde (gepensioneerd) Analyse van beslissingen in patiëntproblemen, ziektepreventie Erasmus MC Volkskrant: ‘Een gezin met drie kinderen?’ New Scientist: ‘When should you get pregnant?’
21
Naam Functie Meer lezen over Bregje Verwijmeren
22
Bregje Verwijmeren Vrijgevestigde verloskundige Trouw: ‘Soms thuis, soms in het ziekenhuis’
IZA vraagt
Kinderwens? Vruchtbare vooruitzichten
De maatschappij lijkt ingericht op controle en maakbaarheid. Dat merkt Bregje Verwijmeren tijdens haar werk als verloskundige. Maar de ideale zwangerschap, bestaat die eigenlijk wel? “Als verloskundige heb je de medische poortwachtersfunctie: heeft iemand een normale zwangerschap of zijn er complicaties? Dat ga ik vanaf de eerste controle tot en met de nacontrole zes weken na de bevalling onder zoeken. Daarnaast richt een verloskundige zich op de sociale en emotionele kant van een zwangerschap. Ik denk dat de maatschappelijke rol van een verloskundige misschien wel groter is dan de medische rol. Hoe zit je in je vel tijdens de zwangerschap? We vragen ook naar je leefomstandigheden. Of iemand een baan heeft. En of er een vangnet is.”
Kijk voor de vergoedingen van verloskundige zorg en preconceptiezorg op www.iza.nl/ vergoedingen/verloskundige-zorg-bevalling.
hulp ik kan bieden. Als bijvoorbeeld een jonge vrouw van een jaar of zestien hier komt, gaan we samen kijken hoe ze haar zwangerschap kan combineren met school. Werkende vrouwen krijgen verlof, maar is dat ook zo geregeld als je op de middelbare school zit? Dat zijn dingen die we samen uitzoeken. Als je een klein netwerk hebt, kijken we op wat voor manier je toch wat ondersteuning kunt krijgen.”
Dat je kind gezond is, blijft het aller belangrijkste
“Ik kan en wil ouders geen kinderen ontzeggen. Dat is niet mijn rol. Wat ik als verloskundige wél doe, is samen
“We proberen veel in ons leven te redigeren. Dat zie je ook terug in het gegeven dat veel ouders steeds eerder in de zwangerschap willen weten of het een jongen of meisje wordt. Tegenwoordig kan dat bij 13 of 14 weken al. Maar dat je
met aanstaande ouders kijken welke
kind gezond is, blijft natuurlijk het
‘ Zwangerschap is geen doel maar een middel’ Praat online mee www.facebook.com/IZAzorgverzekeraar
allerbelangrijkste. Hiervoor zijn tegenwoordig veel tests. De combinatietest, NIPT, vlokkentest en vruchtwaterpunctie zijn de voornaamste. Maar de garantie van een gezond kind kan ik nooit geven, ook niet als al deze tests het gewenste resultaat hebben. Je kunt gezond geboren worden, maar na twee of drie weken kan er nog steeds iets fout gaan.” “Mensen willen de volledige controle hebben. Ze zijn banger voor de zwangerschap dan vroeger. Het vertrouwen in hun eigen lijf en in een goede zwangerschap is weg. Dat komt denk ik door alle enge verhalen die op internet circuleren. Onzekerheid mag. Misschien kunnen we dat wat ondervangen met een preconceptioneel advies. Dat raad ik iedereen aan die zwanger wil worden. Preconceptionele adviezen vloeien voort uit twee inventariserende gesprekken waarin we samen kijken wat er bij je speelt en waar je bij een zwangerschap rekening mee kunt houden. Dat is per stel verschillend. Er zijn algemene adviezen als stoppen met roken, maar sommige hebben een veel specifieker karakter, wat bijvoorbeeld te maken heeft met ziektes in de familie. Steeds meer mensen stellen ook een geboorteplan op, dat geeft wat houvast. Zie het als een draaiboek waar uiteraard op elk moment van afgeweken mag worden. Een zwangerschap moet in de ogen van veel mensen perfect zijn. Maar wat is een perfecte zwangerschap? Zwanger zijn is en blijft een middel om een kind op de wereld te zetten.”
23
IZA vraagt
Kinderwens? Vruchtbare vooruitzichten
‘ Olympisch team van zaadcellen’ Voor veel mensen lijkt een ivf-behandeling dé oplossing voor het niet kunnen krijgen van kinderen. Een medisch wondermiddel? Dat niet, stelt gynaecoloog Jesper Smeenk. “Onze patiënten worden over het algemeen doorverwezen door de huisarts. Vaak zijn ze al ruim een jaar bezig met zwanger worden. Dat levert veel stress op. De vrouw denkt: al mijn vriendinnen zijn zwanger, in de bladen lees ik alleen maar over mensen die makkelijk zwanger worden, waarom lukt het mij dan niet?” “Ik kijk samen met het stel of de bouwstenen voor een zwangerschap in orde zijn: de cyclus en de hor monen van de vrouw en het zaad van de man. Het komt voor dat we geen afwijkingen vinden. De grootste kans ligt dan vaak nog steeds in de slaapkamer. Er volgt dan geen behandeling, maar advies op het gebied van leefstijl: stop met roken en drinken of draag minder strak ondergoed. Als dat niet werkt, gaan we behandelen.
24
De eerste stap is dan insemineren, ofwel kunstmatig bevruchten. Bij uitblijvend succes gaan we aan de slag met ivf. De bevruchting vindt dan plaats in een laboratorium. Via een punctie in de eierstokken halen we eicellen uit het lichaam van de vrouw. In het laboratorium stellen we als het ware een Olympisch team van zaadcellen samen, dat we naast de eicellen leggen om de bevruchting tot stand te brengen. Drie dagen daarna plaatsen we het embryo met de beste kans terug in de baarmoeder.”
Mensen denken dat wij in een ziekenhuis alles kunnen fixen “Vergis je niet, ivf vergt veel van je; psychologisch en lichamelijk. Veel mensen denken: als een natuurl ijke zwangerschap niet lukt, proberen we een ivf-behandeling
en dan komt het wel goed. Alsof we in een ziekenhuis alles kunnen fixen. Een ivf-behandeling slaagt niet a ltijd. Daarbij is het belangrijk om te realiseren dat het een heel stressvolle behandeling kan zijn. Patiënten ervaren sociale druk door hun directe omgeving en er is niet altijd begrip op het werk. De relatie z elf kan onder druk komen te staan. Daarom moet je paren niet a lleen medisch-technisch maar ook psychologisch begeleiden. Dat vind ik het mooiste aan mijn vak: begeleiding aan een individueel paar geven en niet klakkeloos een protocol volgen.” “In Nederland krijg je vanuit de basisverzekering drie pogingen vergoed. De kans van slagen is per poging ongeveer dertig procent, dat betekent dat na drie pogingen ongeveer drie op de vijf vrouwen zwanger is. De kans op zwangerschap bij een eventuele volgende poging neemt af. Dat wil niet zeggen dat je na de derde poging niet zwanger kunt worden. Maar einde
Naam Functie Gespecialiseerd Organisatie Publicaties
Jesper Smeenk Gynaecoloog, hoofd van het Centrum Voortplantingsgeneeskunde Brabant in-vitrofertilisatie (ivf) Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis (ETZ) Tilburg NRC: ‘En dan gaan we nu het embryo plaatsen’ CVB: ‘Ziekenhuis Tilburg vanaf maart enige met ivf-lab in Brabant’
loos door blijven gaan is niet altijd het beste. Het vergt een zorgvuldige afweging van de kansen. Soms lukt het simpelweg niet. Een stel moet op enig moment beseffen: we hebben er alles aan gedaan, het is tijd om ons op nieuwe levensdoelen te richten. Dat kan een andere manier zijn om de kinderwens in te vullen, zoals adoptie.”
Kijk voor de vergoedingen voor ivf op www.iza.nl/vergoedingen/ ivf-en-fertiliteits-bevorderendebehandelingen.
25
Naam Functie Organisatie Meer lezen over adopteren
Lotty Koomen Voorlichter Stichting Adoptievoorzieningen www.adoptie.nl
26
IZA vraagt
Kinderwens? Vruchtbare vooruitzichten
Tientallen jaren geleden werden er voornamelijk baby’s in Nederlandse adoptiegezinnen geplaatst. Tegenwoordig zijn het vooral kinderen ouder dan twee jaar met special needs. Wat wél hetzelfde is gebleven? Dat er altijd nog veel onwetendheid over het adoptietraject bestaat, aldus voorlichter Lotty Koomen. “De meeste mensen die adopteren, zijn ongewenst kinderloos. Dat is anders dan in de begintijd van adoptie. Toen was idealisme ook een belangrijke drijfveer. Het aantal adopties is flink gedaald. Vorig jaar zijn er 214 kinderen uit het buitenland in Nederlandse adoptiegezinnen geplaatst: ruim tien jaar geleden waren dat er 1200. Dit komt onder andere doordat kinderen steeds vaker in eigen land kunnen worden opgenomen in een gezin. Dat is uiteraard een goede zaak. De kinderen die nu voor adoptie naar het buitenland in aanmerking komen, zijn meestal ouder dan twee jaar en hebben één of meer special needs. Dat betekent een medische aandoening of een verhoogd risico op medische of andere beperkingen. Niet iedereen staat hier voor open. Binnenlandse adoptie komt in Nederland niet vaak voor. De laatste jaren worden in Nederland ongeveer vijftien kinderen per jaar ter adoptie afgestaan.” “Sinds 1989 moet iedereen die wil adopteren, een voorbereidingstraject volgen bij Stichting Adoptievoorzieningen. In een eerste informatiebijeenkomst vertellen we hoe adoptie er tegenwoordig uitziet en om welke kinderen het gaat. Daarop volgen vijf bijeenkomsten waarin we dieper ingaan op wat het van ouders vraagt om voor een kind te zorgen. Een kind dat is afgestaan
‘ Adoptieouders zijn zeer gemotiveerde ouders’ en vaak al veel heeft meegemaakt. Vervolgens onderzoekt de Raad voor de Kinderbescherming of je een goede basis kan bieden aan een kind. Als dit allemaal in orde is, krijg je een beginseltoestemming. Hiermee meld je je aan bij een van de officiële bemiddelingsbureaus die de contacten hebben met het buitenland.” “Adopteren is niet voor iedereen weggelegd. Zo is er een behoorlijke financiële drempel. Afhankelijk van het land van waaruit je gaat adopteren, kunnen de kosten oplopen van 12.000 tot ruim boven de 40.000 euro. Alleen al het meerdere keren op en neer vliegen en langdurig verblijven in het buitenland is erg kostbaar. Zo sprak ik laatst een jong stel dat puur op basis van de kosten dacht af te moeten haken. Ook hoor je regelmatig dat adoptie enorm lang duurt. Een adoptieprocedure moet zorgvuldig gebeuren en dat kost tijd. Hoe snel het lukt, hangt onder andere af van of er een goede match kan worden gemaakt tussen een kind en de wensouders. Als zij open staan voor het adopteren van een kind met een bepaalde aandoening en er wordt op dat moment naar ouders voor zo’n kind gezocht, kan het heel snel gaan. Snel is binnen drie jaar na de start van de procedure. Maar als de wensouders uitsluitend
Praat online mee www.facebook.com/IZAzorgverzekeraar
voor een kind zonder special needs onder de twee jaar willen gaan zorgen, dan gaat het langer duren of zelfs helemaal niet lukken.” “Wat veel mensen niet weten, is dat landen van waaruit geadopteerd wordt, ook eisen stellen aan de adoptieouders. In Nederland kun je bijvoorbeeld als alleenstaande een adoptieprocedure starten, maar in veel landen van herkomst geldt de voorwaarde dat je getrouwd moet zijn. Homostellen mogen uit de meeste landen niet adopteren. Ook als je zelf al een kind hebt, kun je in sommige landen niet terecht omdat je dan mogelijk onderscheid maakt tussen je eigen en het adoptiekind. Andere landen stellen aanvullende gezondheidseisen of willen dat de adoptieouders een bepaald geloof aanhangen.” “Bij adoptie staat het belang van het kind voorop. Adoptiekinderen zijn kwetsbare kinderen die in hun jonge leven vaak al veel heftige dingen hebben meegemaakt. Adoptieouders zijn nodig om tot gezinsvorming te kunnen komen. Gelukkig informeren aspirantadoptieouders zich goed. Adoptieouders zijn over het algemeen zeer gemotiveerde ouders.”
27
IZA vraagt
Kinderwens? Vruchtbare vooruitzichten
‘ Geen voorbode van een medisch wonder’ Eicellen invriezen: de ene vrouw heeft sociale redenen, de andere maakt haar afweging op basis van medische argumentatie. Die motivatie moet wel altijd onder de loep genomen worden, vindt Mariëtte Goddijn. “Het invriezen van eicellen gebeurt al sinds 1986. Toch is er pas sinds 2006 een methode die zo effectief is, dat maar liefst negentig procent van de eicellen het invriezen en ontdooien overleeft. Deze methode heet vitrificatie. Als een vrouw haar eicellen wil laten invriezen, krijgt ze eerst hormonen om de eicellen te verkrijgen. Deze hormoonstimulatie zorgt ervoor dat er eiblaasjes groeien. Dat zijn meestal zo’n twaalf tot veertien stuks. In het lab wordt dan onderzocht hoeveel rijpe eicellen hierbij zitten. Deze worden ingevroren.”
28
Naam Functie Gespecialiseerd Organisatie Meer lezen
Mariëtte Goddijn Hoogleraar, Gynaecoloog Voortplantingsgeneeskunde Academisch Medisch Centrum (AMC) Science Daily: ‘100-year-old fertility technique reduces need for ivf’
“Invriezen van eicellen was absoluut niet vrij van kritiek. Ook niet vanuit de politiek. Er waren bezwaren tegen het invriezen van eicellen op basis van sociale motivatie, bijvoorbeeld bij alleenstaande vrouwen. De vrees was dat vrouwen om bij voorbeeld carrièreredenen niet aan een relatie of zwangerschap toe kwamen en daarom eicellen wilden invriezen. Dit bleek niet de motivering te zijn. Ze willen hun eicellen veiligstellen voordat ze te oud zijn en ze laten invriezen om later te gebruiken binnen een stabiele relatie. Ik denk dat er bij nieuwe ontwikkelingen altijd wel wat tegengeluiden zullen zijn, zeker als het precaire onderwerpen als voortplanting betreft. Die kritiek zwakt vaak af zodra er een beter beeld is van de voordelen. Vrouwen bereiken een steeds hogere leeftijd en de leeftijd waarop je nu embryo’s kunt terugplaatsen, gaat ook omhoog. In het AMC zien we sinds 2011 patiënten die vooralsnog geen stabiele relatie hebben en voor de zekerheid eicellen laten invriezen voor later. Het komt ook voor dat moeders eicellen laten invriezen voor hun dochters, omdat die zelf geen kinderen kunnen krijgen. Daar zijn we overigens pas mee begonnen.”
Moeders laten hun eicellen invriezen voor hun dochters “Het zijn uiteraard nog steeds overwegend medische redenen voor het invriezen van eicellen. Als er bijvoorbeeld geen bruikbare zaadcellen van de partner beschikbaar zijn op de dag
van de punctie van de eiblaasjes. Inv riezen is dan de enige optie. Of als er verminderde kans of zelfs helemaal geen kans op goede eitjes is door een ingreep: bijvoorbeeld als een vrouw een behandeling verwacht tegen kanker. Er bestaat dan een grote kans dat de eierstokken hier flink onder zullen lijden. Is de kanker weg, dan heeft zij dankzij vitrificatie nog steeds goede eicellen. Ook het verwijderen van eierstokken of een vroegtijdige overgang zijn redenen waarom ervoor wordt gekozen om eicellen in te vriezen.” “Het blijft voor veel mensen een vreemd concept: een eitje dat bevroren is en veel later weer ontdooid wordt. Vitrificatie is geen voorbode van een medisch wonder. Het bevruchten en terugplaatsen gaat niet altijd goed. Van elke twintig tot vijfentwintig eicellen in de vriezer ontstaat gemiddeld één kind. Verdere risico’s zijn er eigenlijk nauwelijks. Behalve bij vrouwen met borstkanker. Hormonen spelen een grote rol bij borstkanker en het vraagt nog om meer onderzoek om te achterhalen welke vorm van hormoonstimulatie dan een slimme zet is. Afgezien van die specifieke casus kunnen we na de geboorte van meer dan 3.000 gezonde kinderen, geboren uit vitrificatie wereldwijd, niet anders dan constateren dat vitrificatie geen gevaar voor zwangerschap of kind betekent. Langetermijnonderzoek kan daar nog niet in meegenomen worden. Deze groep moet zodoende dus nauw worden gevolgd. Het zijn nu vrijwel allemaal nog kinderen, maar het gaat goed met ze.”
29
De IZA Zorg app Appt u hem al? Uw nota uploaden, controleren en versturen. Zo eenvoudig declareert u via de IZA Zorg app. En binnen zes werkdagen ontvangt u de vergoeding waarop u recht hebt op uw rekening. Ook handig: u kunt zien hoeveel eigen risico u nog hebt. En uw persoonlijke zorgpas is beschikbaar in de app.
Nota declareren in drie stappen 1. Foto maken of nota uploaden 2. Controleren 3. Versturen
Stand van uw eigen risico Met ĂŠĂŠn klik zien hoeveel eigen risico u dit jaar al hebt verbruikt.
30
IZA diensten De IZA Zorg app
Bellen met IZA Alle telefoonnummers van IZA handig op een rij.
Zorgpas op zak Altijd de zorgpas van u en uw medeverzekerden op zak. In Nederland ĂŠn in Europa. Handig als uw zorgaanbieder hierom vraagt.
31
Kijkje in de keuken
Beroepsbrandweer Rotterdam-Rijnmond
De kazerne als tweede thuis Binnen anderhalve minuut in de wagen
32
Vuur dat als een onvoorspelbaar monster om zich heen grijpt. Een brandweerman die een gezin in nood uit een brandend huis redt. Zwarte rookpluimen en rode brandweerwagens, een visueel spektakel. Filmmakers in Hollywood smullen ervan. Gelukkig is de realiteit vaak minder heftig. Sterker nog: het aantal branden in Nederland neemt af. Maar de brandweer is allesbehalve uitgeblust. Walter Verduyn werkt 25 jaar bij de brandweer. Hij begon als vrijwilliger en is nu clustercommandant. “Preventie staat hoog op de agenda bij de brandweer. We nodigen buurtbewoners uit in de kazerne voor voorlichting, maar we komen ook bij mensen thuis. Verbazingwekkend hoeveel onveilige situaties we daar tegenkomen. Theedoeken die vlakbij het gasfornuis hangen. Een gebrek aan rookmelders. Meerdere verlengsnoeren die aan elkaar gekoppeld door het huis liggen. Ik ben zelfs eens op huisbezoek geweest bij een man die een krantenverzameling van de afgelopen dertig jaar in zijn woonkamer had liggen. We willen absoluut niet met het vingertje wijzen, maar bijna iedereen kan vrijblijvende tips gebruiken.” De brandweer hoeft niet iedere dag uit te rukken voor een brand, voor iemand die bekneld zit in een auto of voor een angstige kat in een boom. De hele dag klaverjassen dan maar? Integendeel: er wordt hard gewerkt in 24-uursdiensten, die om acht uur ‘s ochtends beginnen. Verduyn: “Eerst sporten. Fit zijn is noodzakelijk voor ons beroep. Daarna volgt oriëntatie. Bijvoorbeeld de inspectie van een nieuw gebouw op brandveiligheid en mogelijke vluchtroutes bij calamiteiten. We volgen dagelijks theorie- en praktijkles. Terreurdreiging is op dit moment een onderwerp waar veel aandacht aan wordt besteed. Er moeten ook huishoudelijke activiteiten verricht worden. Brandweerwagens schoonmaken, wc’s poetsen, slaapkamers stofzuigen, dat werk. De kazerne is ons tweede huis.” Als het alarm afgaat, moeten de moedige brandweermannen en -vrouwen binnen anderhalve minuut in de wagen zitten. Op weg naar mensen die zich hoogstwaarschijnlijk in een penibele situatie bevinden. Dat vraagt om een groot improviserend vermogen. Verduyn: “We hebben protocollen, maar in de praktijk is geen situatie hetzelfde. Huizen worden van een grotere verscheidenheid aan materialen gemaakt. Auto’s worden steeds steviger, maar eenmaal in de kreukels is het veel lastiger om inzittenden te bevrijden. We moeten steeds weer de juiste inschatting maken. Spannend, maar zeer bevredigend. Preventief of actief: we redden levens.”
33
IZA informeert
Alles wat u wilt weten over de apotheek
Alles wat u wilt weten over de apotheek Na een bezoek aan de huisarts volgt vaak een recept voor medicijnen van de apotheek. Wanneer betaalt u hiervoor? En wat heeft de keuze van een apotheek te maken met uw vergoeding?
Uw vergoeding Als u een geneesmiddel nodig hebt, dan is het handig om van tevoren te weten wat u vergoed krijgt. En wat u eventueel zelf moet betalen. Kijk hiervoor op www.iza.nl/vergoedingen/geneesmiddelen. Het voorkeursbeleid geneesmiddelen Valt uw geneesmiddel onder het voorkeursbeleid geneesmiddelen? Dan betaalt u hiervoor bij IZA geen eigen risico. Handig om even te checken op www.iza.nl/voorkeursbeleid.
34
Kosten van een apotheekbezoek Voor geneesmiddelen op recept betaalt u vaak ook voor de dienstverlening van uw apotheek. Bijvoorbeeld terhandstellingskosten en kosten voor een begeleidingsgesprek. Deze kosten vallen wel onder uw eigen risico. Ook als u een voorkeursgeneesmiddel hebt gekregen. Keuze van de apotheek De keuze voor een apotheek kan invloed hebben op wat u vergoed krijgt. Bij een apotheek zonder contract krijgt u vaak een lagere vergoeding. Op www.iza.nl/vergelijk-en-kies ziet u of uw apotheek een contract met ons heeft.
Colofon
Redactie IZA Margriet van Lent (hoofdredacteur), Saila Kiriwenno-Dovermann, Susanne Welgraven Concept: Daan Berends, Mathieu Hermans, Joost Robben (BureauZUID) Art direction en Design: Chris Pelk (BureauZUID) Redactie BureauZuid: Robbert-Jan van IJzendoorn, Niek Willems, Robbert Timmermans (eindredactie) Fotografie: Rene van der Hulst Illustraties: Extrafazant, Josine van Berlo (BureauZUID) Drukwerk: Graphic Minds Verspreiding IZAmagazine wordt in een oplage van 230.000 exemplaren huis-aan-huis verspreid onder alle verzekerden van IZA. Tevens komt IZAmagazine terecht bij alle partners bij de (semi)overheid. De verspreiding wordt verzorgd door PostNL. Met dank aan Martijn van Beek, Erasmus MC, Petra Driessen, Yvonne Geelen, MariĂŤtte Goddijn, Niels van Gorp, Dik Habbema, Eef van Koppenhagen, Lotty Koomen, Amber Merkus, Ruud Natrop, Rianne van Pijkeren, Wim Pleunis, Lotte Schaffer, Jesper Smeenk, Stichting Jarige Job, Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond, Eva Robertson, Walter Verduyn, Bregje Verwijmeren, Tamara de Weijer
Meer weten? www.iza.nl/apotheek
Wilt u IZAmagazine niet meer per post ontvangen, laat dit dan weten aan de redactie. IZAmagazine faciliteert Niets uit deze uitgave mag zonder voorafgaande instemming van de uitgever worden overgenomen. Wij accepteren geen aansprakelijkheid voor eventuele onjuistheden en/of zetfouten. IZAmagazine faciliteert; is vrij van mening. Hetzelfde geldt voor IZA. Op geen enkele wijze neemt IZA middels deze uitgave een standpunt in. Het blad leent zich louter voor verstrekking van informatie en het bieden van content die aanzet tot het vormen en/of aanpassen van de mening van de lezer. Bronnen, feiten en cijfers Human Reproduction Journal, Factsheet Keer Diabetes2 Om Stichting Voeding Leeft Š 2017 IZAmagazine is een uitgave van IZA.
Volgende uitgave December 2017 Redactieadres IZAmagazine Postbus 445 5600 AK Eindhoven redactie@vgziza.nl www.iza.nl
Wat vindt u van IZAmagazine? Wij zijn benieuwd naar uw mening en naar eventuele suggesties voor de volgende editie. Laat een bericht achter op onze Facebook-pagina: www.facebook.com/ IZAzorgverzekeraar
Hoera, IZA 65 jaar! Dankzij u
IZA is dĂŠ zorgverzekeraar voor medewerkers van gemeenten, provincies en waterschappen. Al sinds 1952. www.iza.nl