BRUZZ - editie 1878 (21-02-2024) by bruzz.be

021 0 februari M A A N D 2024 2024

Fietsacademie

Leren koersen met Remco Evenepoel 14

Amfibieën onder de wielen Paddentrek vroeger begonnen 23

Porno en schaamhaar

Toneelstuk beantwoordt seksvragen 24

‘Mijn zus is een martelaar’ Soumaya Phéline Abouda over de dood van Sourour in een politiecel

W E E K B L A D # 1 8 7 8 , E E N U I TG AV E VA N V L A A M S - B R U S S E L S E M E D I A V Z W, F L AG E Y P L E I N 1 8 - 1 0 5 0 , E L S E N E - A FG I F T E K A N TO O R A N T W E R P E N X P 3 0 3 1 5 3

KWAM EEN ONGEPASTE ADVERTENTIE TOT JE ATTENTIE?

Meld onet his reclame o che p JEP.be

Jury voor Ethische Praktijken inzake reclame

21 februari 2024 | 3

en 29 Helikopters camera’s

De Brusselse politie bespioneert burgers vanuit de lucht

vrouwelijke 32 De René Magritte

Nieuwe expo in Bozar eert Jane Graverol

in tijden 37 Animatie van Elon Musk Filmfestival Anima toont de toekomst 05

EDITO

COVERSTORY Soumaya Phéline Abouda blijft vechten voor rechtvaardigheid voor haar zus

IN BEELD Bart Dewaele

IN DE KIJKER Het drugsgeweld ontspoort

BEELDCOLUMN Delphine Frantzen

SPORT Wie wordt de nieuwe Remco Evenepoel?

BIJGEDACHTE Franstalige taboes sneuvelen door schietpartijen

KORT GESPREK Orthopedagoog Karolien François over geweld tegen jongeren

BEESTIG BRUSSEL Fietsers en voetgangers zijn een gevaar voor de gewone pad

THEATER Q&A doet jongeren praten over seks en relaties

VOETBALCOLUMN De spits

DE SLAAPKAMER van Ana

COLUMN Bloed en steengruis

SELECT

Klein onderhoud Cindy Castillo Eat & Drink Confessions De vijf inzichten Fenne Kuppens

Enthousiasme genoeg bij de jonge ketjes die dankzij de fietsacademie van Remco Evenepoel hun fietsvaardigheden aanscherpen.

DE GRONDWET KAN DIEREN BETER BESCHERMEN TEGEN ONNODIG LIJDEN.

Beste Kamerleden, luister naar de stem van het volk en naar uw geweten. Neem dierenwelzijn ernstig en keur dit historische voorstel tot grondwetswijziging goed. Dieren verdienen hun plaats in de grondwet.

Liefst 86% van de bevolking vindt dat dieren een rechtmatige plaats moeten krijgen in de grondwet. Want ook dieren hebben nood aan een grondwettelijke bescherming van hun waardigheid. Weldra krijgen de Kamerleden de kans om geschiedenis te schrijven en dieren grondwettelijk te erkennen en te beschermen als levende wezens met gevoel. *Volgens een marktonderzoek van Ipsos 2023.

240214_220x290_NL.indd 1

#dierenindegrondwet

14/02/2024 14:09

24 14:09

21 februari 2024 | 5

COLOFON BRUZZ Flageyplein 18, 1050 Brussel, 02-650.10.65 ABONNEMENTEN Josiane De Troyer (abo@bruzz.be), 02-650.10.80 Gratis in Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Rest van België: 29 euro per jaar; IBAN: BE98 3631 6044 3393 van Vlaams Brusselse Media vzw Buiten België: 35 euro per jaar. OPLAGE 55.000 exemplaren.

Martelaar Maarten Goethals Coördinator Magazine

ADVERTEREN? Marlies De Deygere 02-650.10.81 marlies.dedeygere@bruzz.be DISTRIBUTIE Ute Otten, 02-650.10.63, ute.otten@bruzz.be ALGEMENE DIRECTIE Dirk De Clippeleir COÖRDINATOR MAGAZINE Maarten Goethals ARTDIRECTOR Heleen Rodiers VORMGEVING Ilse Mertens EINDREDACTIE Karen De Becker, Kurt Snoekx WERKTEN MEE AAN DIT NUMMER Kris Hendrickx, Sophie Soukias, Tom Zonderman (redacteurs); Michaël Bellon, Annelies Bontjes, Charlotte De Cort, Charlotte Deprez, Ine D’Hauwers, Andy Furniere, Tom Peeters, Niels Ruëll, Reinout Vander Hulst, Bram Van Renterghem, Michel Verlinden, Max Wyckaert (medewerkers) VERTALING Frédérique Beuzon, Gregory Blauwers, Sam De Ryck, George Holmer FOTOGRAFIE & ILLUSTRATIE Bart Dewaele, Kim, Delphine Frantzen, Ivan Put, Saskia Vanderstichele VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Koen Cypers Flageyplein 18, 1050 Elsene. BRUZZ is een uitgave van de Vlaams Brusselse Media vzw, wordt gedrukt bij Printing Partners Paal-Beringen en wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap en de Vlaamse Gemeenschapscommissie

MELD NIEUWS Zelf nieuws gespot? Tips zijn altijd welkom via: BRUZZ.be/meldnieuws Persberichten kunnen via redactie@bruzz.be

VOER UW EVENEMENT IN OP ENCODEZ VOTRE ÉVÉNEMENT SUR ENTER YOUR EVENT ON www.extranet.brussels

WWW.BRUZZ.BE

“Voor nabestaanden van politiegeweld zijn tags niet alleen uitroeptekens van onmacht” FR Cette semaine, la chroniqueuse BRUZZ Charlotte De Cort a écrit une belle chronique sur ce que de nombreuses personnes n’aiment pas trop : le graffiti. Après avoir heurté à pleine puissance une porte de voiture il y a quelques années, elle s’est surprise à murmurer : « Tout va bien. ». Elle voit maintenant ces mêmes mots tagués sur une maison devant laquelle elle passe régulièrement, et elle conclut : « Si chaque tag est la preuve visuelle d’un événement passé, combien d’histoires tacites contient la rue ? » (p. 36). Une de ces histoires est celle de Sourour Abouda, la femme de 46 ans décédée dans des circonstances toujours inexpliquées dans une cellule de police bruxelloise en janvier 2023. Quiconque parcourt les rues de la Région voit régulièrement son nom en peinture blanche sur un mur. BRUZZ a donné la parole à sa sœur. Certaines réponses sonnent comme des coups de massue et se situent dans la prolongation des affirmations de la rue : « Sourour est morte en martyr. » (P. 6) Les tags gâchent parfois la vue. Mais pour les personnes qui ont connu la violence policière, ils permettent aussi de rappeler une vérité fondamentale : le pouvoir s’accompagne de responsabilité et de justification. Tant que ceci manque, les fresques murales parlent au nom des victimes.

BRUZZ-columniste Charlotte De Cort schreef deze week iets moois over wat velen doorgaans weinig fraai vinden: graffiti. Nadat ze een paar jaar geleden tegen een openslaande wagendeur was geknald, hoorde ze zichzelf murmelen: “Tout va bien.” Diezelfde spreuk vindt ze vandaag terug als tag op een huis dat ze dagelijks passeert. En dan concludeert ze: “Als elke tag een blijvend visueel bewijs vormt van een gebeurtenis van vroeger, hoeveel verzwegen verhalen herbergt een straat dan?” (p. 36) Een van die verhalen is dat van Sourour Abouda, de 46-jarige vrouw die in januari 2023 in nog altijd onopgehelderde omstandigheden stierf in een Brusselse politiecel. Wie door de straten van het gewest wandelt, ziet geregeld haar naam in witte letters opduiken. BRUZZ laat haar zus aan het woord. Sommige antwoorden lezen als mokerslagen en liggen in het verlengde van de publieke opschriften: “Sourour stierf als martelaar.” (p. 6) Tags verpesten het uitzicht soms. Maar voor nabestaanden van politiegeweld zijn het niet alleen uitroeptekens van onmacht, ze brengen ook een fundamentele waarheid in herinnering: macht komt met verantwoordelijkheid én verantwoording. Zolang die ontbreken, spreken de muurschilderingen in naam van de slachtoffers.

EN This week, BRUZZ columnist Charlotte De Cort wrote a beautiful piece about what many usually disapprove of, graffiti. After colliding with a swinging car door a few years ago, she heard herself murmuring: “Tout va bien.” Now, she sees that written today as a tag on a house she passes daily. So she concludes: “If each tag is permanent visual evidence of a past event, how many hushed-up stories does a street harbour?” (see page 36) One such story is that of Sourour Abouda, the 46-year-old woman who died in January 2023 in what remain unexplained circumstances in a Brussels police cell. Anyone walking through the captial’s streets will regularly see her name pop up in white letters. BRUZZ lets her sister, Soumaya Phéline Abouda, have her say. Some of her answers read like blows from a sledgehammer and are an extension of the public write-ups: “Sourour died as a martyr.” (see page 6) Tags sometimes spoil a wall. But for those who have survived police brutality, they are not just exclamation points of impotence, they also recall a fundamental truth: power comes with responsibility as well as accountability. As long as these are lacking, the murals speak on behalf of the victims.

Het gesprek

Soumaya Phéline Abouda over de dood van haar zus in een politiecel

‘Mijn zus is vernederd’ Toen Sourour Abouda vorig jaar in januari in een Brusselse politiecel overleed, trad haar zus op als woordvoerder van de familie. Die zat toen met veel vragen, en vandaag nog steeds. Ook de eis naar gerechtigheid blijft pertinent. “Als we de politie nooit straffen, zullen ze altijd hetzelfde blijven doen,” zegt Soumaya Phéline Abouda in een zeldzaam interview. door Charlotte Deprez foto’s Saskia Vanderstichele

ormaal geef ik geen inter views meer,” zegt Soumaya Phéline Abouda, die net van een workshop rond politie geweld komt in Sint-Gillis. Iets meer dan een jaar geleden – op 12 januari 2023, om zes uur in de ochtend – stierf haar zus Sourour Abouda (46) in een politiecel. Volgens de politie ging het om zelfdoding, maar dat gelooft de familie niet. Zaterdag 24 februari organiseert Abouda een benefietevenement in de Hallen van Schaarbeek. De opbrengst gaat naar de families van slachtoffers van politiegeweld.

Waarom geeft u normaal geen interviews meer? SOUMAYA PHÉLINE ABOUDA: De media doen niet genoeg. Ze schrijven alleen over

politiegeweld als er iemand sterft. Dat is niet normaal, het zou een wekelijkse verplichting moeten zijn om hierop terug te komen. Het is ook zo moeilijk om de juiste woorden te vinden en niet gedreven te worden door woede. Want ik wil niet worden weggezet als hysterisch. Ik ben elke keer bang om iets verkeerd te zeggen en dat mijn woorden zullen worden verdraaid, om ons in een slecht daglicht te plaatsen, terwijl we nog steeds onder geheimhouding van het onderzoek staan.

Stoot u op veel onbegrip?

ABOUDA: Op sociale media staan vaak verschrikkelijke reacties onder artikels. Na de herdenking in januari had ik om een muurschildering gevraagd, als eerbetoon aan mijn zus. Iemand had gereageerd: “Wie

is zij om dat te vragen? Ze is geen held.” Nee, inderdaad, maar mijn zus is een martelaar. En er zijn zoveel standbeelden en muurschilderingen van martelaren van oorlogen of van de coronacrisis. Waarom geen van politiegeweld?

Op sociale media bent u heel activistisch over politiegeweld. Was dat al zo voor haar dood? ABOUDA: Activistisch is een groot woord, het is gewoon menselijk zijn. Ik was ervoor wel geëngageerd, maar niet zo sterk als nu. Het is jammer dat het haar dood van mijn zus kostte om nog meer activistisch te zijn. Want de last rust volledig op de schouders van de families. Het neemt zoveel tijd in beslag om bewustwording te creëren. Ik vraag me soms af hoe andere activisten dit volhouden.

▼

“

21 februari 2024 | 7

BIO • 40 jaar • zus van Sourour Abouda, die op 12 januari 2023 overleed in een Brusselse politiecel • sinds 2006 actief als promotor en dj in de Brusselse muziekscene • maakt deel uit van Psst Mlle, een intersectioneel feministisch platform

▼

Het gesprek Soumaya Phéline Abouda

Ik post veel over mijn emoties op sociale media, want ik wil niet enkel zeggen dat er politiegeweld is, ook wat het met me doet. Alleen praten over gerechtigheid is niet genoeg. We moeten het ook over onze emoties hebben. We moeten vertellen dat ze niet slechts één leven hebben vernietigd, maar meerdere levens.

Wat ging er door uw hoofd toen u te weten kwam dat uw zus was gestorven?

ABOUDA: Ik geloofde het niet, ik had nooit gedacht dat ons dat zou overkomen. Onmiddellijk dacht ik aan haar zoon Allan, toen 19 jaar oud. Wie zou voor hem zorgen? En ook die eerste beelden van mijn moeder, toen ze haar dochter op het nieuws zag. En daarna de blikken vol medeleven: verschrikkelijk. Op een bepaald moment haatte ik de buitenwereld, omdat de familie telkens werd benaderd met zoveel medelijden. Daarbovenop probeerden we te achterhalen wat er was gebeurd. Ik heb zoveel gelezen, om te begrijpen hoe het rechtssysteem werkt, om verbanden te leggen. Ik sliep niet, at niet. In een maand tijd ben ik tien kilo afgevallen.

Hoe gaat het nu met Allan?

ABOUDA: Hij blijft moedig. Ik hou niet van het woord ‘sterk’. Hij moet ermee leren leven, er is geen andere keuze. Allan is gelukkig goed omringd, door zijn oma, zijn vriendin en haar familie. Hij studeert nog steeds en woont nu alleen in een appartement. Maar het blijft zwaar. Zijn moeder heeft hem alleen opgevoed, en ze waren echt heel close.

Waren jullie ook close?

ABOUDA: Ja, heel erg. Voor haar overlijden hadden we een tijdje geen contact door een ruzie, zoals dat kan gebeuren tussen zussen. Maar we waren ontzettend hecht, en ik mis haar elke dag. Ik haal kracht uit de wetenschap dat ze hetzelfde voor mij zou hebben gedaan, dat ze nooit zou hebben opgegeven. Die gedachte motiveert me dagelijks: niet opgeven. Sourour stond

altijd klaar voor anderen. Op momenten waarop ik de moed niet kan vinden, denk ik aan haar. Ik bekijk vaak foto’s van haar, en dan besluit ik: “Oké, ik ga vechten.”

De politie beweert dat Sourour door zelfdoding om het leven kwam.

ABOUDA: Het verhaal van de politie werd steeds ongeloofwaardiger, omdat ze het meermaals veranderden. Uiteindelijk heb ik de videobeelden gezien. Sourour smeekte duidelijk om hulp en uitte haar pijn tot ze in de cel aankwam en voordat ze van het scherm verdween en plotseling op de grond viel. Later zagen we dat mijn zus blauwe handen had en blauwe plekken op haar benen en rug. Ook aan de linkerkant van haar gezicht, terwijl ze op haar rechterkant was gevallen. Er zijn veel onduidelijkheden over alle beelden van alle camera’s, en wat er in de politieauto is gebeurd, blijft onbekend.

Kunt u beschrijven wat u hebt gezien op de beelden? ABOUDA: Het was zo moeilijk om te zien.

Mijn zus werd vernederd. Ze riep duidelijk om hulp, maar niemand kwam. Bovendien had ze niet in de cel moeten belanden. Sourour was erg dronken, met twee gram alcohol in haar lichaam. Wanneer iemand dronken is, moet de politie die persoon naar het ziekenhuis of naar huis brengen. In plaats daarvan lieten ze haar een uur op de grond liggen nadat ze was gevallen. Waarom krijgt het individu telkens de schuld als iemand sterft in handen van de politie? Als we de politie nooit straffen, zullen ze altijd hetzelfde blijven doen.

Sourour nam antidepressiva. Denkt u dat de bijwerkingen ervan deel van de oorzaak van haar dood zijn?

ABOUDA: Helemaal niet. Anders was ze eerder al gestorven. Ze nam inderdaad antidepressiva, net als veel mensen. Maar dat heeft haar niet gedood, hé. Angstremmers veroorzaken geen slagen in je gezicht, benen en rug.

“Op de videobeelden is te zien dat mijn zus om hulp riep en pijn leed, maar niemand kwam”

Wat is dan wel de oorzaak van haar dood?

ABOUDA: Ik weet niet wat de uiteindelijke oorzaak was, en we staan onder geheimhouding van het onderzoek. Ik weet wel dat er sprake was van geweld, verwaarlozing en racisme. Daardoor is ze gestorven. Ze was een Arabische dronken vrouw, en zat dus in een zeer kwetsbare positie. Het perspectief van de politie ten opzichte van mensen met een migratieachtergrond zal nooit veranderen. We worden gezien als beesten.

U denkt dat het een doofpotoperatie is?

ABOUDA: Onze advocaat waarschuwde ons dat de politie de zaak naar buiten zou proberen te brengen voordat wij dat deden. Inderdaad, terwijl we nog bij de lijkschouwer waren, nam de politie contact op met een journalist van een Franstalige krant en beweerde dat een dakloze vrouw zelfmoord had gepleegd in hun politiebureau. Dat is het beeld dat de politie heeft van mensen van kleur. Maar ze waren mis. Sourour was een sociaal werker, die ook bij de RTBF heeft gewerkt, die veel mensen kende, en een actieve familie heeft in de stad.

Sourour is de derde persoon die overleden is in het politiebureau. Hebt u contact met de families van de andere slachtoffers?

ABOUDA: Ik heb contact met veel families, en onze ervaringen delen heeft me veel steun geboden. Niet veel mensen realiseren zich wat we doormaken. Ik wou dat er meer bewustzijn was. Veel mensen denken

21 februari 2024 | 9

Soumaya Phéline Abouda: “De dood van mijn zus is het begin van de rest van mijn leven. Alles ziet er nu anders uit, de manier waarop ik anderen zie, mezelf en de samenleving.”

“Ik weet niet wat de uiteindelijke oorzaak is van haar dood, maar ik weet wel dat er sprake was van geweld, verwaarlozing en racisme”

dat politiegeweld alleen in de Verenigde Staten plaatsvindt en niet hier in België. Sommigen kennen zelfs het verhaal van mijn zus niet omdat er te weinig media- aandacht aan wordt besteed. Dat is niet normaal.

Voelt u zich nog veilig in Brussel?

ABOUDA: Ik wil me niet onveilig voelen als ik de politie zie, maar ik vraag me af wie ik moet bellen als ik met een probleem zit. Niet de politie, in elk geval.

wilden ze niet doen om de expert die de eerste had gedaan niet in diskrediet te brengen. En hoezo moeten wij nu om gerechtigheid vragen bij de rechtbank? De rechtbank moet de politie ter verantwoording roepen. Waarom moeten de families zelf al het werk doen? Het is aan comité P om een fatsoenlijk onderzoek te voeren. Maar de politie zal altijd collega’s beschermen.

Het is meer dan een jaar geleden en u hebt nog altijd geen duidelijkheid. Hoe gaat u daarmee om?

ABOUDA: De dood van mijn zus is het begin van de rest van mijn leven. Alles ziet er nu anders uit, de manier waarop ik anderen zie, mezelf en de samenleving. We hebben geen tijd gehad om te rouwen. Bij een normaal rouwproces zijn er fases die elkaar opvolgen, maar als er vragen en onrechtvaardigheden zijn, is dat onmogelijk. Het blijft een emotionele rollercoaster. Niets kan ons ooit volledig herstellen, zelfs geen gerechtelijk proces. Het is wel van cruciaal belang dat de betrokken agenten verantwoordelijk worden gehouden voor hun daden. Zulke mensen horen niet thuis bij de politie. De rol van de politie is om de vrede te bewaren, niet om angst te zaaien. Maar ze zijn gefrustreerd, en lopen gewapend rond met een gevoel van superioriteit en vooroordelen.

Op 24 februari organiseert u een benefietevenement.

ABOUDA: Inderdaad. De opbrengsten gaan naar de families van slachtoffers. Want ik heb zelf gezien hoe zwaar het financieel is. Wij hebben advocaten in België, maar ook in Tunesië, waar we een tegenautopsie hebben laten uitvoeren. Dat kost tussen de 5.000 en 10.000 euro, schandalig veel. Daarnaast zijn er nog begrafeniskosten en in sommige gevallen repatriëringskosten voor het lichaam, en ook het verlies van inkomsten, omdat we ons professionele leven opzij moeten zetten. Niemand praat over die kosten.

Wat hoopt u voor de toekomst?

ABOUDA: Ik hoop dat er meer bewustwording is. Nu zijn het telkens de families die moeten strijden voor elkaar. Sommige zijn er al jaren mee bezig. Maar hoelang zal dat nog duren? Wat als we uitgeput raken? Wie zal dan nog strijden voor gerechtigheid?

Vertrouwde u de politie in het verleden?

ABOUDA: Ik vertrouw op mezelf en op collectieven, meer dan op de politie. Ik was nooit anti-politie en ik weet niet of ik nu anti-politie ben, maar ik weet in ieder geval dat ze hebben beslist om niet aan onze kant te staan.

Hebt u nog vertrouwen in justitie?

ABOUDA: Hoe kan ik nog vertrouwen hebben? Ik heb de autopsie gelezen. Alles is oppervlakkig gebeurd. We hadden gevraagd om een tegenonderzoek, maar dat

‘MA SŒUR EST UNE MARTYRE’

‘MY SISTER IS A MARTYR’

FR Il y a un peu plus d’un an, Sourour Abouda décédait dans une cellule de police bruxelloise. Selon la police, il s’agit d’un suicide, mais la famille n’a jamais cru cette version. Sa sœur Soumaya Abouda est encore toujours en quête de vérité et de justice. Le 24 février, elle organise un événement caritatif en faveur des familles des victimes de violences policières. « Ma sœur est une martyre. »

EN It is just over a year ago since Sourour Abouda died in a Brussels police cell. The police say that it was suicide, but the family has never believed that. Her sister Soumaya Phéline Abouda is still searching for the truth and fighting for justice. Now, she is organising a fundraiser on 24 February to raise money for families of victims of police violence. “My sister is a martyr.”

In beeld door Bart Ivan Dewaele Put

Tegen de stroom roeien Afgelopen zondag vond de honderdste editie plaats van de Grote Winter Handicap: een wedstrijd waarbij roeiers van alle niveaus zo snel mogelijk 6,1 kilometer moeten afleggen op het Brusselse kanaal. Dit jaar deden vijftig teams mee, goed voor 180 deelnemers, een recordaantal volgens de RSNB-club, al een eeuw lang de organisator. Ook clubs uit Frankrijk dongen mee naar de snelste tijd, en de oudste deelnemer was blijkbaar 75 jaar oud. MG

In de kijker

Drugsgeweld ontspoort ‘Er dreigt een vicieuze cirkel te ontstaan’

Minstens zes schietpartijen, waarbij zelfs een dode valt: het drugsgeweld in het gewest flakkert opnieuw op. “We moeten de netwerken oprollen.” Op de Jacques Francksquare in laag Sint-Gillis stond de voorbije maanden een stoel op een vaste plek: aan de Vorstsesteenweg, ter hoogte van de Sint-Gilliskerkstraat. Op de stoel zat steevast iemand die de drugsbestellingen in ontvangst nam. Een tweede persoon nam even verderop het geld in ontvangst, terwijl een derde handlanger per e-step de drugs ging halen. Nog anderen stonden intussen op de uitkijk voor politie of concurrenten. Het is ter hoogte van de stoel dat het vorige week misgaat. Dinsdagmiddag openen mannen in een gestolen auto er het vuur, volgens ooggetuigen met “een zwaar wapen”. Niemand raakt gewond, maar tijdens de daaropvolgende nacht wordt de 23-jarige Badreddine Jammal rond 5.30 uur doodgeschoten op het plein, ter hoogte van de bloembakken die bewoners er onderhouden. De jongeman zonder papieren zou gedood zijn met een riotgun, hetzelfde type wapen dat eerder ook al twee zwaargewonden maakte in de Marollen, vlak bij de Jacques Francksquare.

Wat is er aan de hand? Politiebronnen vertellen in La Capitale hoe alles begon toen een dealer uit het Anderlechtse Peterbos zijn producten op de Jacques Francksquare probeerde te slijten. De lokale dealers zouden hem vervolgens een pak rammel gegeven hebben. De verschillende schietpartijen en de executie van Jammal zouden een direct gevolg zijn van de afranseling.

Gespecialiseerde dealers

Het geweld in Sint-Gillis is symptomatisch voor het hele gewest, waar verschillende drugsbendes een territorium oorlog uitvechten. “Er wordt meer gedeald,” zegt Anderlechts burgemeester Fabrice Cumps (PS). “In de hele zone hebben we het voorbije halve jaar 2.000 arrestaties gedaan in een drugscontext.” “Tegelijk zijn er zijn ook meer wrijvingen tussen verschillende spelers over wie waar mag verkopen. De dealers specialiseren zich trouwens. In Peterbos vind je meer cocaïne en marihuana, terwijl aan Clémenceau in Kuregem vooral crack wordt gedeald.”

Zijn collega uit Sint-Gillis merkt hoe de laatste tijd steeds vaker dealers van buiten de eigen wijk opduiken. “We hebben het afgelopen jaar heel wat acties tegen de drugstrafiek gedaan en daarbij heel wat mensen opgepakt,” zegt Jean Spinette (PS). “Na de zomer zag je dan plots nieuwe gezichten opduiken, die soms ook van buiten Brussel komen.” Wat in Brussel gebeurt, maakt ook deel uit van een internationale trend. “In heel wat plekken in Europa is er een toename van wapengeweld, vaak door jonger daders,” merkt Nils Duquet op. De directeur van het Vlaams Vredesinstituut is tevens expert in wapengeweld. “Die jongeren zijn impulsiever, hebben minder te verliezen en schieten zich letterlijk een weg naar

boven. Je ziet dat in Zweden, in Marseille en in Nederland.” Waar komt die toename vandaan? “Er komen meer drugs en met name cocaïne binnen,” analyseert Duquet. “Daardoor gaat er meer geld rond en is de inzet hoger. Het gaat ook vaak om geweld verbonden aan open drugsmarkten, waarbij verschillende bendes in directe concurrentie met elkaar opereren. Daarbij moet je dan nog eens een toegenomen beschikbaarheid van wapens tellen. Allemaal samen kan dat tot een vicieuze cirkel leiden, waar je niet zomaar uitraakt.” De voorbije dagen regende het verwijzingen naar het drugsgeweld in de Franse stad Marseille, waar het voorbije jaar een veelvoud aan drugsdoden viel. Feit is dat enkele dealers

Cartoon door Delphine Frantzen

uit Marseille komen. Maar of er echt bendes uit Marseille zijn, die hier de controle over de drugshandel proberen te krijgen, is vandaag nog helemaal niet duidelijk, zegt een goed ingelichte bron.

Blijven pesten

2000

drugsgerelateerde arrestaties werden er in het voorbije halfjaar gedaan in Anderlecht

5.30 u.

dinsdagnacht is het uur waarop de 23-jarige Badreddine Jammal wordt doodgeschoten in Sint-Gillis

Een eenvoudige oplossing voor het drugsgeweld bestaat niet, daarover zijn alle spelers het eens. Burgemeester Spinette van Sint-Gillis hoopt vooral op een nog nauwere samenwerking met de federale politie en het parket. “Dealers oppakken volstaat niet, we moeten het probleem bij de wortel aanpakken en de netwerken oprollen.” Dat zegt ook zijn Anderlechtse collega Cumps: “We zullen de dealers blijven ‘pesten’ met arrestaties, maar onderzoek in de diepte levert meer op.” Spinette ziet ook heil in een politiebrigade die zich specifiek op de drugsproblematiek in laag Sint-Gillis werpt. “Met Uneus hadden we een nabijheidsbrigade, maar die moest zowel preventie als de hardere interventies doen. Dat soort functies moeten we scheiden. Maar een team met genoeg mensen die de wijk goed kennen, is geen luxe.” De Uneusbrigade kwam onder vuur toen buurtbewoners de agenten ervan beschuldigden de wijkjongeren te hardhandig aan te pakken. Nils Duquet van het Vredesinstituut wijst op het belang van preventie, maar pleit ook voor meer aandacht voor de wapenstromen. “Politiediensten zien wapens nog te vaak als bijvangst, terwijl ze net allerlei criminele activiteiten faciliteren.” Brussels minister-president Rudi Vervoort (PS) van zijn kant roept deze week een gewestelijke veiligheidsraad samen. Daarin buigen alle betrokken partijen zich over het escalerende drugsgeweld. KRIS HENDRICKX

Sport

Fietsacademie van Evenepoel plaatst een versnelling

21 februari 2024 | 15

In het wiel van kampioen Remco Meer ketjes in het zadel krijgen. Dat is het doel van de fietsacademie opgericht door ‘de kannibaal uit Schepdaal’, Remco Evenepoel. Brusselse jongeren kunnen er terecht voor laagdrempelige trainingen, en er is een eigen wielerteam voor jongeren. “Wie weet ontdekken we de nieuwe Biniam Girmay?”

oensdag 14 februari. Op het moment dat Remco Evenepoel zelf in Portugal aan zijn seizoen begint, trotseren een dertigtal jonge deelnemers de Brusselse regen op het domein van het Koning Boudewijnstadion en het Ossegempark. Sommigen zigzaggen nog onzeker, anderen trappen al stevig op de pedalen van hun blitse mountainbikes en durven zelfs al eens het stuur los te laten om hun zegegebaar te oefenen. Allen nemen ze deel aan deze fietstraining via de Brusselse Huizen voor het Kind, de buurthuizen waarmee de fietsacademie van Evenepoel – de Remco Evenepoel (R.EV) Brussels Cycling Academy – samenwerkt. Het project werd begin vorig jaar officieel opgestart op initiatief van het fenomeen uit Schepdaal zelf, vertelt Patrick Evenepoel, directeur van de academie en vader van Remco. “Remco lag thuis in de zetel en vertelde me dat we echt iets moesten gaan doen voor de Brusselse jongeren die willen leren fietsen, maar de

mogelijkheden niet hebben. De kiem voor het idee ligt in zijn voetbalperiode, toen hij vaak ploeggenoten zag aankomen met kapotte schoenen omdat hun ouders niet genoeg geld hadden. De wielersport is dan nog een stuk duurder dan voetbal, want een koersfiets kost een aardige duit. En dan heb je nog ander materiaal nodig. Remco ging ter inspiratie praten met Vincent Kompany toen die nog coach was bij RSC Anderlecht, over zijn socio-sportieve project ter ondersteuning van Brusselse voetbalclubs (BX Represent, red.).”

Absolute beginnertjes

Voor de realisatie van hun initiatief kregen de Evenepoels de steun van een echt powerhouse in de sportwereld, het internationale sportbedrijf Golazo. “Zo willen we jongeren in beweging krijgen en bijdragen aan de ontwikkeling van de sporters van morgen,” zegt Anthony Fina van Golazo, project manager van de Academy. Ook krachtige sponsors – onder meer Soudal, AG Insurance en Specialized – schaarden zich achter het project, net

zoals de Stad Brussel en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Maar Evenepoel rekent ook in grote mate op enkele getrouwen uit de periode dat hij zelf nog bij Anderlecht speelde: zijn voormalige conditietrainer Quentin Parent en Jean-François Lenvain, die jaren de sociale cel van Les Mauves leidde. Lenvain staat nu aan het hoofd van het sociale programma van de Academy, waarbij hij wekelijks de woensdagnamiddagtrainingen aan het Koning Boudewijnstadion organiseert voor kinderen uit de lagere school. “Iedereen is welkom, van absolute beginnertjes tot kinderen met ervaring,” legt hij uit. “We stellen alle materiaal, waaronder een veertigtal mountainbikes, en een groep begeleiders gratis ter beschikking van kinderen van de Huizen voor het Kind. We leren hen de cultuur van de wielersport kennen en laten zien dat de fiets meer kan zijn dan een middel om naar school of de bakker te gaan. We leggen dan bijvoorbeeld uit wat de Ronde van Frankrijk of de Ronde van Vlaanderen is.”

▼

door Andy Furniere foto’s Ivan Put

Sport Fietsacademie van Evenepoel plaatst een versnelling

Sommige van die kinderen komen ondertussen al ongeveer een jaar geregeld hun fietsskills trainen. Onder hen Nizar (12), Islam (12), Mohamed-Amine (8) en Bassim (12). “Vorig jaar gingen we voor het eerst kijken naar een koers, de Fun Cross (cyclocrosswedstrijd voor jongeren aan de Heizel, red.) en dit jaar hebben we al zelf kunnen meedoen,” zeggen ze trots. “In het begin hadden we veel stress bij het fietsen, maar intussen hebben we goed leren

schakelen om te klimmen, scherpe bochten nemen met snelheid, in groep rijden … Al hebben we tijdens de Fun Cross geleerd dat we nog veel moeten trainen om mee te kunnen in wedstrijden.” Toch blijkt voetbal nog altijd hun favoriete sport te zijn, al kan vooral Islam moeilijk kiezen. “Ik vind ze nu allebei even leuk, en Remco is echt wel een voorbeeld, met al zijn overwinningen.” Hij kijkt geregeld naar wedstrijden op televisie en er

Patrick Evenepoel, de vader van Remco, is directeur van de fietsacademie.

viel hem iets opmerkelijks op: “Als wielrenners iemand anders doen vallen, excuseren ze zich meteen. Dat is in het voetbal wel anders (lacht).”

Trainen zoals Remco

Of een van de jongens in de voetsporen van Evenepoel zal treden, zullen we pas binnen een flink aantal jaren weten. “Dat hoeft uiteraard ook niet per se,” benadrukt Lenvain. “Dit is ook een school voor het leven. Het is in de eerste plaats belangrijk dat ze plezier hebben, aan sport doen en doorzettingsvermogen kweken.” Wie dat wil, heeft de kans om door te groeien binnen de academie. Dat kan eerst naar een groep met een meer doorgedreven trainingsprogramma, waar ook andere jongeren zich kunnen bij aansluiten. Voor sommigen wenkt daarna de R.EV wielerploeg voor jongeren. Die telt vandaag acht renners, een mix van Brusselaars en jongens van buiten de stad. Begin maart rijden ze hun eerste wedstrijden in hun nieuwe tenue. “Zij trainen in het weekend buiten Brussel,” zegt Patrick Evenepoel. “We starten in Schepdaal en maken dan een lus van elf kilometer in de streek van Lennik en Elingen. Dat is geen toeval, het is een trainingsparcours waarop Remco zelf in zijn jonge jaren veel heeft geleerd.” Daar stopt het niet, de begeleiding van de renners gaat verder dan die trainingsritten, op vraag van de Belgische kampioen zelf. “Remco heeft van in het begin gezegd dat we op het niveau moesten werken dat hij zelf gewoon is, ook op gebied van voedingsadvies, coaching, testen, enzovoort. We leren de jongeren hun fiets tot in de puntjes kennen, zodat ze in de toekomst eventueel mecanicien bij een wielerploeg kunnen worden. De wielerwereld telt veel meer jobs dan alleen die van toprenner.” Momenteel is er enkel een jongensploeg, maar de academie heeft de uitgesproken ambitie om ook meer meisjes op de koersfiets te krijgen. Meer concreet is er het plan om enkele Brusselse talenten aan de start te krijgen van het WK wielrennen in Brussel in 2030, al is het nog niet zeker dat Brussel dat zal binnenhalen. Of dat lukt, weten we pas in september. Dat de R.EV-wielerploeg in het Pajottenland traint, is natuurlijk onder meer omdat het daar veel veiliger fietsen is dan in de stad, zeker met hoge snelheden op dunne koersbandjes. Ook voor gewone stadsfietsers blijft het ondanks de vele aanpassin-

gen in de laatste jaren nog altijd opletten geblazen, zoals iedereen weet die Brussel regelmatig op twee wielen doorkruist. Dat is een van de grote redenen waarom jongeren veel minder dan in bijvoorbeeld Vlaamse steden, laat staan het platteland, vergroeid zijn met hun fiets.

Liefde voor de Ronde

Een andere reden is de hyperdiversiteit van Brussel, met jongeren van verschillende achtergronden, bij wie de liefde voor bijvoorbeeld de Ronde van Vlaanderen of Parijs-Roubaix er niet van jongs af aan wordt ingelepeld door hun (groot)ouders en omgeving. “We zetten er hard op in om ook die jongeren te bereiken,” zegt Patrick Evenepoel. “Daarbij helpt het dat Remco’s vrouw Oumi zelf van Marokkaanse afkomst is. Wie weet ontdekken we binnenkort de nieuwe Biniam Girmay (de eerste Afrikaanse winnaar van een wielerklassieker, red.).” De R.EV Brussels Cycling Academy zette om die reden al een samenwerking op met Cyclo Tourki Team, een wielerclub uit

Molenbeek die vier jaar geleden werd opgericht. Het Tourki Team is een echt familieteam dat is geïnspireerd door de fietsexploten van een Marokkaanse wielerkampioen van wie de familie gedeeltelijk naar Brussel is geëmigreerd. Enkele leden van het team zijn intussen opgenomen in de R.EV-wielerploeg, maar de Academy ondersteunt ook wie in het Tourki-truitje blijft rijden. Aasoum Hamza (21) is een van hen. “Dankzij die ondersteu-

ning gaat alles er bij ons nu veel professioneler aan toe, op alle gebied,” zegt hij. “Het voorbeeld van Remco inspireert natuurlijk, al is fietsen in de eerste plaats een liefhebberij voor mij. Maar als er een profploeg me vraagt, zal ik geen ‘nee’ zeggen (lacht).” De werking van de R.EV Brussels Cycling Academy betekent een belangrijke stap voorwaarts voor het Brusselse wielrennen, al zijn er al langer initiatieven

“We zetten ook in op jongeren met een diverse achtergrond. Dat Remco’s vrouw Oumi zelf van Marokkaanse afkomst is, helpt daarbij” Patrick Evenepoel

Vader van Remco en directeur van de Academy

▼

De jonge fietsers krijgen al het materiaal, waaronder een veertigtal mountainbikes, gratis ter beschikking.

Sport Fietsacademie van Evenepoel plaatst een versnelling

Fietsen in Brussel is niet voor iedereen evident. “In het begin hadden we veel stress bij het fietsen, maar intussen hebben we goed leren schakelen om te klimmen,” zegt een van de jonge deelnemers.

“Ik vind voetbal en wielrennen nu allebei even leuk, en Remco is echt wel een voorbeeld, met al zijn overwinningen” Islam

Deelnemer aan de fietsacademie

om meer ketjes in het zadel te krijgen. Een belangrijke gangmaker is de voormalige wielermanager Gérard Bulens, die al enkele jaren geleden een fietsproject aan de Heizel opzette om kinderen de nodige stuurvaardigheid bij te brengen. Hij richtte met Team Wilink Brussels Cycling een ploeg op, waarmee hij de eerder genoemde cyclocrosswedstrijd Fun Cross organiseert. Brussel telt nog andere wielerteams, zoals de Brussels Big Brackets Cycling Club, al is het aanbod beperkt. De oudste

wielerclub van de stad is met voorsprong Cureghem Sportief, opgericht in 1911 in Anderlecht. “We zijn zelfs de oudste wielerclub van het land die onafgebroken actief is geweest in het peloton,” zegt voorzitter Marc Hindrijckx. De club heeft in haar rijke geschiedenis heel wat toppers in haar rangen gehad, zoals Raymond Impanis en Emile Daems, die zowel in klassiekers als grote rondes klinkende overwinningen behaalden.

“In die tijden vonden er heel wat koersen plaats in Brussel, op de grote wegen en op wielerbanen, en waren er heel wat Brusselse ploegen. Ooit waren er drie clubs in Anderlecht alleen.” Maar de tijden veranderden voor het Brusselse wielrennen en voor Cureghem Sportief. “Nu zijn we een ploeg die zich niet richt op een specifieke leeftijdscategorie en iedereen een kans geeft, ongeacht of ze veel ervaring hebben of niet.” Cureghem Sportief heeft momenteel 23 renners, van wie acht Brusselaars uit verschillende gemeenten.

Wie is Tom Boonen?

Hoe cultureel divers hun team is? “De meeste zijn Vlamingen, maar we hebben en hadden leden van verschillende landen: Italië, Spanje, Tsjechië, het Verenigd Koninkrijk, Peru … en enkele leden met een gedeeltelijk Afrikaanse achtergrond.” Een echte afspiegeling van de diversiteit van thuisbasis Kuregem is dat uiteraard niet. “Nee, dat blijft moeilijk,” geeft

21 februari 2024 | 19

Hindrijckx toe. Hij verwijst naar een infodag voor scholen jaren geleden in Anderlecht. “Het was de periode dat Tom Boonen en Philippe Gilbert de Belgische wielerhelden waren, maar we merkten dat bijna niemand die langskwam hun namen kende. De infostand van een boksclub naast de onze bleek een stuk populairder.” Hindrijckx kijkt met gemengde gevoelens naar de opkomst van het R.EV-wielerteam. “Ik was erg verrast dat de Academy een ploeg voor competities heeft opgericht, naast de andere opleidingspro gramma’s. Kijk, het is nu al de realiteit dat andere ploegen renners die goed presteren bij ons komen weghalen. Met dat wieler team komt er nu een speler bij die in

dezelfde vijver als wij vist, maar die natuurlijk een fantastisch uithangbord heeft met Remco Evenepoel, naar wie zoveel jongeren opkijken.” Een uithangbord dat met zijn 24 jaar zelf nog jong is, wat helpt om jongeren mee te slepen met zijn overwinningsdrang. Evenepoel won afgelopen weekend voor de derde keer de Ronde van de Algarve. Deze zomer doet hij voor het eerst een gooi naar het podium van de Ronde van Frankrijk. Misschien wordt hij in 2030, op zijn dertigste, wel nog eens wereld kampioen in zijn eigen stad. Of zijn academie tegen dan een Brusselse opvolger heeft opgeleverd, jongen of meisje? Afspraak binnen zes jaar.

Anthony Fina van sponsor Golazo is project manager bij de fietsacademie: “Zo krijgen we jongeren in beweging.”

DANS LA ROUE DE REMCO EVENEPOEL

IN THE WHEEL OF REMCO EVENEPOEL

FR Stimuler le vélo chez les enfants, voilà l’objectif de l’académie de Remco Evenepoel, qui met en place des formations et une équipe cycliste pour enfants via les maisons de quartier bruxelloises. « Remco veut faire quelque chose pour les jeunes Bruxellois qui n’ont pas la possibilité de faire du vélo », dit Patrick Evenepoel, père de Remco et directeur de l’académie. « L’idée lui vient du temps où il jouait au foot et qu’il voyait des coéquipiers avec des chaussures cassées car leurs parents manquaient d’argent. Et le sport cycliste est encore plus coûteux. »

EN Getting more kids on to the saddle. That is the aim of Remco Evenepoel’s cycling academy. They organise training for children through Brussels community centres and set up a new cycling team for young people. “Remco wants to do something for youngsters in Brussels who do not have the opportunities to cycle,” says Patrick Evenepoel, Remco’s father and director of the academy. “The germ lies in his football days, when he often saw teammates with broken shoes because their parents didn’t have enough money. Cycling is even more expensive.”

VOLLEDIGE LINE-UP & TICKETS: WWW.BROSELLASPRINGFESTIVAL.BE

Bijgedachte

Franstalige taboes sneuvelen door schietpartijen

Bram Van Renterghem Elke week neemt een BRUZZ-redacteur het nieuws op de korrel

“Na Ecolo en een deel van Les Engagés, is nu ook MR bereid tot een fusie van de politiezones”

‘Nog 32 schietpartijen en het is lente!’ Dat grapje doet de ronde op sociale media, verwijzend naar de zeven schietpartijen in Brussel in evenveel dagen. Het lijstje is hallucinant. Vorige zondag twee zwaargewonden in de Marollen. Maandagnacht een drive-by-shooting aan de Zuidlaan. Dinsdagmiddag een oorlogswapen, dat op het Jacques Franckplein in de lucht wordt afgevuurd – bij het wegvluchten rijden de daders een vrouw aan. Op datzelfde plein in Sint-Gillis valt de volgende dag een dodelijk slachtoffer, door een schot met een riotgun. In het Dudenpark in Vorst krijgt donderdagavond iemand een kogel in het achterwerk. Vrijdagnacht worden er schoten gelost in de Doverstraat in Anderlecht. Zaterdagnacht is het de beurt aan Schaarbeek, waar een man gewond raakt aan het been. Het voorbeeld van Vorst doet het meest merkwaardig aan. Niet alleen omdat het slachtoffer niet doorhad dat hij beschoten werd, het is vooral de reactie van burgemeester Mariam El Hamidine (Ecolo) van Vorst die, opgebeld door onze redactie, boekdelen spreekt. Zij was wel op de hoogte van de schietpartij, maar op alle andere vragen, moest ze antwoorden met: “Dat weet ik niet.”

Klinkklare nonsens

Wat bleek? Het slachtoffer was naar het Sint-Pietersziekenhuis in Brussel-Stad gegaan, waar het personeel de politie had opgetrommeld, die van de zone Brussel-Hoofdstad- Elsene. Daardoor was de burgemeester van Vorst tot haar eigen frustratie ook de

volgende middag nog niet op de hoogte van verdere details. Dat er geen winst te behalen is met een fusie van de politiezone – zoals veel Franstaligen beweren – is dus klinkklare nonsens. Toch houden ze dat tot op vandaag tegen. Al lijkt er nu wel iets te bewegen. Na Ecolo en Les Engagés, is nu ook MR tot een fusie bereid “op voorwaarde dat het vrijwillig gebeurt”. De deur wordt daarmee op een kier gezet, nadat Etterbeeks burgemeester Vincent De Wolf (MR) die jarenlang potdicht heeft gehouden. Bij PS en Défi zijn er wel nog rabiate tegenstanders, maar de vraag is hoelang ze dat nog

Fabrice Cumps, burgemeester van Anderlecht. © BELGA

kunnen volhouden: de huidige structuur is totaal onwerkbaar. Om u een idee te geven: na lang dralen roept minister-president Rudi Vervoort (PS) deze maandag eindelijk de Gewestelijke Veiligheidsraad samen om een gezamenlijke strategie uit te dokteren tegen het drugs geweld. Zitten in die raad: de minister-president, de Procureur des Konings, de bestuurlijk directeur-coördinator, de gerechtelijke directeur, de korpschefs van de zes lokale politiezones, de burgemeesters van alle negentien Brusselse gemeenten en de hoge ambtenaar. Succes met die vergadering – die overigens pas op 27 februari plaatsvindt.

15 september 2024 | 21 21 februari 2024 | 21

Kort gesprek Orthopedagoog Karolien François over geweld tegen jongeren De schietpartijen doen mogelijk nog meer taboes sneuvelen. Zo wil Anderlechts burgemeester Fabrice Cumps (PS) dat ook kopers van drugs beboet worden via een onmiddellijk inning. Hoewel veel waarnemers sceptisch zijn – een kei kan je niet stropen – is het mogelijk een dam tegen de brutale openheid waarmee de drugs op pleintjes verhandeld worden. Ook crackgebruikers willen liever niet dat laatste kwijtspelen dat ze nog hebben, een beetje schrik kan dan geen kwaad.

Land uit sturen

Daarnaast pleit Cumps voor een strengere aanpak van de dealers, veelal mensen zonder papieren. Die dealers zijn inwisselbaar en zelfs onstrafbaar: heel vaak krijgen ze alleen maar een bevel om het grondgebied te verlaten, wat ze nooit doen. “Ik ben er voorstander van dat sans-papiers die misdaden begaan, het land worden uitgestuurd,” zei hij op BX1. Hoewel de PS dat beleid in de praktijk al jaren mee uitvoert, is het opvallend dat Cumps hier nu expliciet mee te koop loopt. Een deel van zijn achterban verwijt hem nu met (extreem)rechts te heulen, wat hem stemmen kan kosten. Dat hij toch voor die ‘hardere’ houding kiest, is tekenend voor de nieuwe realiteit, die zowat iedereen naar rechts doet opschuiven. Vraag is of die harde houding nog verder wordt doorgetrokken. Zo wil CD&V al lang woonstbetredingen toelaten, om criminelen zonder papieren thuis op te pakken. PS en Ecolo hebben zich daar altijd tegen verzet. Maar nu de burgemeesters in Brussel met de handen in het haar zitten, zou ook dat taboe binnenkort weleens kunnen sneuvelen.

‘Examens kunnen thuis extra spanningen veroorzaken’ Op 22 februari zullen tien Nederlandstalige middelbare scholen uit Brussel een minuut lang fluiten, om de stilte rond geweld tegen jongeren te doorbreken. Karolien François, drijvende kracht achter het initiatief ‘Nupraatikerover’, licht toe. Vanwaar de campagne?

Mishandeling, verwaarlozing en misbruik vormen nog steeds een verontrustende realiteit. Vooral kinderen die opgroeien in een arm gezin hebben het moeilijk. Ouders zijn dan voornamelijk bezig met overleven, waardoor elke vorm van extra stress impulsief gedrag uitlokt. Onze actie kan helpen als aanzet om te praten over wat er thuis gebeurt. Want jongeren ondervinden soms schaamte, of zijn bang voor de consequenties. In Brussel speelt daarnaast ook de problematiek van taalbarrières.

Mishandeling, verwaarlozing en seksueel geweld, wat valt daaronder?

Fysieke mishandeling gaat van het kind slaan met een voorwerp, bijvoorbeeld een broeksriem, tot brandwonden veroorzaken met een opgewarmde vork. Emotionele mishandeling omvat het kind vernederen of beledigen. Bij mishandeling is een ongepaste handeling waarneembaar, terwijl bij verwaarlozing juist een gebrek aan een adequate handeling opvalt. Een kind geen eten meegeven naar school is een voorbeeld van fysieke verwaarlozing. Krijgt het kind daarentegen geen liefde, dan is sprake van emotionele verwaarlozing. Tot slot is er het seksuele geweld: dat valt onder de fysieke categorie. Gaat het om ongepaste seksuele opmerkingen dan valt het onder emotioneel seksueel geweld.

Welke leeftijdscategorie komt het vaakst ten rade bij ‘Nupraatikerover’?

De categorie van 13- tot 25-jarigen. Die categorie vindt via socialmediaplatformen het makkelijkst de weg naar de chat. Wanneer er een nieuwsfeit over misbruik circuleert op platformen als Instagram of TikTok, resulteert dat in een stijging van het aantal meldingen. Dat was bijvoorbeeld zo toen het vonnis viel in de zaak van Nicolas Caeyers (acteur die één jaar cel met uitstel kreeg voor verkrachting van minderjarigen, red.). Daarnaast merken hulpverleners dat het tijdens de maanden december en juni extra druk is: de examens gaan van start en jongeren zijn vaker thuis, waardoor de spanningen kunnen oplopen. In Brussel oefenen ouders – voornamelijk zij die zelf geen diploma hebben – veel druk uit op hun kind. Ze willen dat hun kind een succesvolle toekomst tegemoetgaat. Komt hun zoon of dochter thuis met een slecht resultaat, dan krijgt die slaag. ID Meer info via www.nupraatikerover.be

14.03 > 19.03.2024

JR.CE.SA.R/KVS MUZIEKTHEATER

Join The Revolution with a Smile.

eckless diots eeking for bsolution www.kvs.be V.U. Michael De Cock - Arduinkaai 7 - 1000 Brussel © Pablo Amaringo

Beestig Brussel

21 februari 2024 | 23

Gewone pad Fietsers rijden amfibieën aan flarden Brusselse natuurorganisaties manen fietsers en joggers aan om in de maanden februari en maart rekening te houden met overstekende padden. “Vooral na zonsondergang is het uitkijken geblazen.” door Andy Furniere

Vroeger begon de paddentrek veelal begin maart, maar dat behoort tot het verleden. Tegenwoordig kruipen padden, kikkers en salamanders soms al bijna een maand eerder uit de schuilplaatsen waar ze hun winterslaap hielden. Bewijs? Twee weken geleden vond in Watermaal-Bosvoorde al een zogenoemde paddenoverzet plaats, ter hoogte van de Wolvinnendreef en de Charle-Albertlaan. Vrijwilligers van natuurorganisatie Natagora hielpen een veertigtal ontwaakte dieren om veilig de drukke wegen over te steken, op weg naar hun broedplaatsen in poelen en vijvers. Extra hulp bij die overzet is welkom, want volgens Aude Jacomet van Natagora vormen behalve het autoverkeer ook tweewielers een steeds grotere bedreiging voor de koudbloedigen. “Snel rijdende fietsers in het donker zullen net als snel rijdende automobilisten de dieren niet opmerken,” zegt Jacomet. Daarom wil Natagora binnenkort in dialoog treden met fietsersorganisaties, om meer in te zetten op bewustzijnsacties. Ook joggers letten best goed op hun tellen, vult Jacomet aan. “Het is uitkijken na zonsondergang, want dat is het moment dat padden op weg gaan.” De relevante sites, met veel kikvorsachtigen, liggen allemaal in de periferie van de stad. Er zijn elf bekende plekken in Brussel waar ze dezer dagen oversteken: twee in Watermaal-Bosvoorde, drie in Oudergem en twee in Ukkel. Andere hotspots zijn aan het Zoniënwoud en het Rood Klooster. In totaal telden vrijwilligers van Natagora bij de paddenoverzet vorig jaar meer dan 9.000 amfibieën. Op de site in de buurt van het Begijnenbosdal in Neder-Over-Heembeek is de nood aan vrijwilligers het hoogst.

Eigenschappen • Mannetjes worden tot 9 cm groot, vrouwtjes tot 11 cm. • Opvallend wrattige huid. De rug is beige, grijsbruin tot bruinrood, de buik witachtig met een grijs gemarmerde tekening • Sommige paartjes worden al gevormd tijdens de trek, waarbij het mannetje zich laat meevoeren op de rug van het vrouwtje

Onlangs kwam de Vlaamse tegenhanger van Natagora, Natuurpunt, met het weinig opbeurende nieuws dat er steeds minder padden voorkomen, met een gemiddelde daling van dertig procent van de populatie. Sommige locaties crashen volledig met een verlies van tachtig procent. In Nederland daalde het aantal padden sinds 2008 met zestig procent. Brusselse cijfers zijn er niet, maar tellingen van Natagora geven volgens Jacomet een indicatie van een gelijkaardige trend. “In Watermaal-Bosvoorde werden in 2022 ongeveer 8.000 amfibieën overgezet, maar vorig jaar telden de medewerkers er maar 5.000.” Natagora merkt specifiek ook dat er steeds minder bruine kikkers zijn. De klimaatopwarming is volgens de experts de grote schuldige, omdat die langere periodes van droogte veroorzaakt, wat nefast uitdraait voor hun geliefde broedplekken. Belangrijk is ook dat er daardoor minder stabiel koude winters zijn. Zo werden in januari koudere periodes afgewisseld met warmere en die schommelingen zijn nefast voor amfibieën in hun winterslaap. Als zij blootgesteld worden aan hoge temperaturen terwijl ze in winterrust zijn, verbranden ze veel meer energie dan bij normale temperaturen. Lagere energiereserves maken ze kwetsbaarder voor terugkerende winterse vorst. Ze ontwaken er zwakker door, waardoor hun overlevingskansen slinken. De belangrijkste Brusselse sites: www.natagora.be/sauvetage-des-batraciens

Reeks nalezen? Lees de hele reeks op BRUZZ.be/beestigbrussel

Theater

Nieuw theaterstuk laat jongeren zelf praten over seks

‘Online staat nergens een goede tutorial over liefde’

xxx

21 februari 2024 | 25

Hoe lang is een piemel? Kan je doodgaan van masturbatie? Is porno echt of geacteerd? Moet ik mijn schaamhaar scheren? Wat met seks voor het huwelijk? In de theatervoorstelling Q&A van het Brusselse gezelschap Tint stellen jongeren honderduit vragen over seks. door Michaël Bellon

Is het een dingetje of je nog maagd bent of niet?

MINA BOUTI: Ik vind in ieder geval niet dat je ‘het’ moet doen, gewoon omdat je denkt dat dat moet, of om te kunnen zeggen dat je ‘het’ gedaan hebt. Door dat idee van maagdelijkheid hebben sommigen volgens mij op jonge leeftijd seks ‘om ervan af te zijn.’ Maar zo kijk ik er niet tegenaan. En veel van mijn vrienden ook niet. WASO VANDEN BROECK: In de voorstelling stellen we onszelf de vraag hoe relevant deze vraag over maagdelijkheid is. We gaan in op dat woord ‘maagd’. Wat is dat? Waar ligt de grens tussen maagd zijn en niet meer maagd zijn? Is dat penetratie?

Masturbatie? Een eerste kus? Gaat het alleen over vrouwen? Bestaat dat, een maagdenvlies? Bij al die vragen willen we even stilstaan. Voor sommige mensen is dat concept van maagdelijkheid iets heel persoonlijks, voor andere iets maatschappelijks. Ik ben er zelf ook mee bezig geweest toen ik opgroeide, omdat het in onze samenleving zo groot wordt gemaakt. Maar eigenlijk is er weinig speciaals aan en verandert het weinig aan je doen en laten. De focus op de eerste keer doet volgens mij zelfs afbreuk aan de seksuele beleving van veel jongeren. Uiteindelijk waren we het er in onze groep over eens dat je zelf kiest of het idee van maagdelijkheid voor jou belangrijk is of niet. RENÉE DEMEULEMEESTER: In onze cast zitten jongeren die nog geen stappen hebben gezet en jongeren die al jaren ervaring hebben. Ik ben al ontmaagd, maar ik vind het supercool hoe jongeren die nog ‘maagd’ zijn, kunnen zeggen: “En dan?” Je kan ook veel weten over seks, zonder het per se te willen doen. En je moet ook niet van alles a big thing maken. Seks is ook maar seks. Mijn visie daarover is echt hard veranderd de laatste maanden. Ik had deze voorstelling zelf graag tien jaar eerder willen zien.

Hoe breng je je verliefde gevoelens op de juiste manier over? En hoe geef je jouw grenzen aan?

BOUTI: Als het over liefde gaat, heb ik nog nooit echt heel diepgaande gevoelens gehad. Ik denk dat het moeilijk zou zijn om die over te brengen. Sommige mensen doen dat wat makkelijker, voor heel wat jonge mensen is het volgens mij moeilijker. Ik vind het soms lastig om mezelf kwetsbaar op te stellen. Soms vind ik het zelf niet zo

▼

oor zinnenprikkelend theater moet je dit weekend in Zinnema zijn. Theatermaker Eline George en seksuoloog Jacoba Cuppens spraken het afgelopen jaar tijdens workshops in scholen met meer dan zeshonderd jongeren over relaties en seksualiteit. Dat leidde tot een lange lijst van vragen, die de rode draad vormen door de theatervoorstelling Q&A. Daarin laten zeven jongeren geen enkel aspect van de liefde en het liefdesspel onderbelicht of onbesproken. Zorgvuldig alle grapjes over voorspel vermijdend, ging BRUZZ vooraf op consultatie bij drie jongeren uit de cast. Onder het toeziende oog van de theatermaker en de seksuoloog legden we Mina Bouti (15), Waso Vanden Broeck (21) en Renée Demeulemeester (25) vijf specifieke vragen voor. “Wij hebben geen diploma seksuologie, dus alles wat wij zeggen halen we ook maar gewoon uit onze eigen ervaring of uit ons personage.”

Theater Nieuw theaterstuk laat jongeren zelf praten over seks

erg aangenaam als iemand iets tegenover mij laat blijken. Ik ben bang dat anderen ook afwijzend over mij kunnen denken. Je weet ook niet altijd goed wat je precies voelt, en dus niet wat je moet zeggen. Mijn personage in de voorstelling zegt vaak wat ze niet wil. VANDEN BROECK: Wat we merkten in ons onderzoek, is dat als iemand zegt: “Ik wil dat eigenlijk niet,” anderen snel concluderen: “Ach, die is daar nog niet klaar voor.” Dat is belachelijk. Het is net supersterk aan het personage dat Mina speelt, dat zij gewoon zegt: “Ik hoef dit niet. Niet omdat ik er niet klaar voor zou zijn, maar gewoon omdat dit niet iets is waar ik mee bezig ben.” DEMEULEMEESTER: Ik ben onlangs voor de eerste keer echt verliefd geweest – niet zo’n tienerliefde, maar écht, écht verliefd. Dat voelde als iets helemaal nieuws, iets waar ik nog nooit over had gelezen, of nog nooit iets over had gezien. Ik heb het gevoel dat we dáárover te weinig écht spreken, dat we te weinig zeggen wat we zelf voelen, en te veel bezig zijn met wat de ander zal denken. Ik denk dat het leuker zou zijn voor iedereen als iedereen leert om te zeggen wat die voelt. Zodat ook liefde en verliefdheid meer bespreekbaar worden. Want liefde is ook wel een beetje een taboe. Online staat nergens een tutorial over liefde. Je kan daar niet vinden wat je moet doen als je afgewezen wordt of met heel grote gevoelens zit. Tijdens seksuele opvoeding op school gaat het wel over hoe alles er aan de binnenkant uitziet en hoe je wel en niet zwanger kan worden, maar niet over hoe seks voelt, wat seks met je doet, of hoe je je een dag later kan voelen.

Is het oké om seks te hebben met mensen van wie je niet van houdt?

VANDEN BROECK: Seks kan ook gewoon voor het plezier en het genot, daar hoeft niet altijd veel diepgang achter te zitten. Ik denk dat dat vrij vaak gebeurt onder jongeren. Opnieuw is praten over wat we voelen hier

“Theater is een heel mooi medium om het over seks te hebben” Mina Bouti

belangrijk. Je kan eens seks hebben na een date, maar communiceer dan gewoon. Wil je dit? DEMEULEMEESTER: We hebben in ons onderzoek ook geleerd over de bonobo’s (mensapen, red.). Hoe die in hun gemeenschap allemaal seks hebben met elkaar, en elkaar begroeten of sorry zeggen door even te vingeren of zo. (Lacht) Bij zowat elke gelegenheid komen voor de bonobo’s seksuele handelingen kijken, en de bonobo’s zijn ook aan het floreren, dus … Regisseur Eline George en seksuoloog Jacoba Cuppens beseffen dat sommige jongeren door tradities, geloofsregels of normen in de familie de zaken anders bekijken. En misschien meer ‘waarde’ hechten aan maagdelijkheid of exclusiviteit bij seks.

“De focus op ‘de eerste keer’ doet afbreuk aan de seksuele beleving van veel jongeren” Waso Vanden Broeck

“In de cast zitten geen jongeren die er zo over denken,” verduidelijkt George. “Tijdens de workshops waren er die een bepaalde geloofsovertuiging hadden, en die niet zomaar vrij, blij en schaamteloos over seks praatten. We zullen veel schoolvoorstellingen spelen voor zulke jongeren. We willen niets prediken, wel goed kaderen wat we willen doen: vooral het gesprek op gang brengen in een veilige context.” “Het gaat niet zozeer over de antwoorden, maar over het vragen durven te stellen, om zo tot eigen keuzes te kunnen

komen,” zegt seksuoloog Cuppens. “Als je naar de voorstelling komt kijken om veel over seks te leren, dan zal je misschien teleurgesteld zijn. Hopelijk ervaar je wel dat het normaal is dat je met vragen zit, en dat je die kan stellen. Zo kan je een seksuele identiteit ontwikkelen die bij jou past.”

Waarom maakt het voor sommigen blijkbaar uit op welk geslacht iemand valt?

VANDEN BROECK: Seks, gender, liefde ... het zijn allemaal fluïde begrippen. Als je dat uit het oog verliest, blijf je snel haperen bij onnauwkeurige vragen. JACOBA CUPPENS: Het personage dat Waso speelt, zit wat dat betreft een beetje in een spreidstand. Hij zegt dat hij een hekel heeft aan mannen, maar er toch graag seks mee wil. Dat is volgens mij wel relevant voor onze tijd van feminisme en MeToo: welk beeld hebben we van mannelijkheid? Als je op mannen valt, op wie val je dan eigenlijk? BOUTI: Ik denk dat het klopt dat homofobie te maken heeft met een onderwaardering van wat vrouwelijk is. Als twee meisjes close zijn met elkaar, zullen daar niet zo snel opmerkingen op komen dan wanneer twee mannen lief zijn voor elkaar. Dat kunnen veel mensen precies niet aan, want dat is dan niet ‘mannelijk’ genoeg. DEMEULEMEESTER: Ik zag onlangs een TikTok die daar keihard bij aansluit. Over het feit

21 februari 2024 | 27

dat mannelijkheid de norm is, en dat alles wat daarvan afwijkt, zoals een man die vrouwenkleren draagt, daarom veel meer haat krijgt. Vrouwen zijn al niet de norm, dus maakt het voor die haters minder uit of iemand lesbisch is. Een man die met een andere man samen is, clasht veel meer. CUPPENS: Mannen worden sneller afgestraft als ze afwijken van de norm. Ook wanneer het gaat over praten over seksualiteit. Je kwetsbaar opstellen is al een risico. Daardoor is babbelen over seks, of open zijn over homoseksualiteit, soms een grote stap. Ook tijdens onze workshops was dat in bepaalde klassen moeilijk. ELINE GEORGE: In de groepen met de meeste culturele verschillen was het het moeilijkst om heel open te zijn, omdat er vaak te grote meningsverschillen waren. Jongeren waren wat terughoudender om bepaalde zaken op tafel te gooien, terwijl het net boeiend is als er verschillende meningen zijn.

terwijl jongens elkaar filmpjes tonen in de les. Daardoor dacht ik lang dat porno iets voor jongens is. Over de porno die jongens kijken, hoor ik ook veel slechte dingen, over de machtsverhoudingen bijvoorbeeld. De porno die ik heb gekeken, was altijd vrouwvriendelijk en zonder ‘foute’ dingen.

vijftig minuten is natuurlijk te kort om een helemaal veilige context te creëren voor een gesprek over seksualiteit. Hopelijk kan het stuk dan een vertrekpunt zijn voor meer van die gesprekken. Tijdens de voorstellingen zullen we in ieder geval een comfortabele ruimte creëren waar de toeschouwers kunnen kiezen van hoe nabij ze alles volgen.” De drie jonge acteurs zijn ambassadeurs van het vrije woord geworden als het over seks gaat. Ze merkten dat ze na hun onderzoek en repetitieproces veel vrijer en

“Liefde is eigenlijk ook een beetje een taboe” Renée Demeulemeester

Wat denk je over de rol die porno speelt in onze maatschappij?

BOUTI: Mij lijkt het niet slecht als porno niet zo snel en makkelijk toegankelijk zou zijn. Het lijkt mij bijvoorbeeld leuker om naar een seksshop te gaan en daar een dvd te huren of zo. (Lacht) Dan ben je je bewuster van wat je gaat doen. Nu krijg je van alles te zien, ook al wil je dat misschien niet per se. VANDEN BROECK: Over porno is er wel wat onenigheid in onze groep en in de voorstelling. Ook ik zit tussen twee standpunten. Enerzijds denk ik dat het gezond en goed is dat porno seks zo toegankelijk maakt, maar anderzijds heb ik het idee dat porno ons beeld rond seks vervormt. Ik weet dus niet of ik zo superblij ben met de toegankelijkheid van porno. Dankzij Q&A heb ik wel geleerd dat seks en genot veel met psychologie te maken hebben. Je denkt aan iets fysieks dat je gewoon moet doen, maar je moet je natuurlijk in de eerste plaats goed voelen. Porno heeft daar veel invloed op. Als jongere word je erg beïnvloed door wat je ziet, waardoor het in het echt soms allemaal niet zo vlotjes gaat. DEMEULEMEESTER: Ik maak echt wel het onderscheid tussen porno kijken en seks hebben. Intiem zijn met iemand is iets helemaal anders dan voor een schermpje zitten. Ik heb porno nooit als iets slechts gezien, omdat de eerste porno die ik zag ethische porno was, toen ik al zeventien of achttien was. Bij meisjes is er toch nog een groter taboe rond. Zij praten er minder over,

De voorstelling behandelt nog meer vragen, maar heeft het ook over de oorsprong van porno. Interessante materie, waarvoor op school blijkbaar vaak maar weinig tijd is. Eline George: “We kregen van scholen veel meer aanvragen voor workshops dan we konden toezeggen. Je voelt dat ze daar zitten te wachten op materiaal, gespreksstof en ondersteuning. De leerkrachten zaten vaak op het puntje van hun stoel mee te luisteren of mee te doen. Achteraf kwamen ze nog vragen stellen. Een les van

directer praten over seks met mensen in hun omgeving. Ze willen, in de woorden van Waso Vanden Broeck, dat “virus verder verspreiden.” “Ik heb wat dat betreft ook een hele weg afgelegd,” besluit Mina Bouti. “Ik denk ook dat theater een heel mooi medium is om het hierover te hebben. Niet superdirect, maar met interessante vragen waar je zelf rustig over kan nadenken.” Q&A van TINT, 23 > 25/2, Zinnema, www.zinnema.be, www.ttint.be

PARLONS SEXE

LET’S TALK ABOUT SEX

FR Quelle est la longueur d’un pénis? La masturbation peut-elle vous tuer? Le porno est-il réel ou estce de la comédie? Faut-il raser ses poils pubiens? Et quid du sexe avant le mariage? Dans le spectacle Q&A de la compagnie bruxelloise Tint, des jeunes ont posé des centaines de questions sur le sexe. «On n’est pas diplômés en sexologie, donc ce qu’on raconte est tiré de nos propres expériences ou de nos personnages,» racontent les trois acteurs.

EN How long is a penis? Can masturbation kill you? Is porn real or acted? Should I shave my pubic hair? And what about sex before marriage? In the theatre performance Q&A by the Brussels-based company Tint, young people ask hundreds of questions about sex and relationships. “We don’t have a degree in sexology, so everything we say comes from our own experiences or from our characters,” the three actors tell us.

Meer BRUZZ

Randje buitenspel

ANDERLECHT-WATCHER REINOUT VANDER HULST

BRUZZ GOES VIETNAM Deze maand zoomt BRUZZ International in de landenspecial in op de Vietnamese gemeenschap in Brussel. Bekijk alle landenspecials op BRUZZ.be/international

BRUSSEL, MIJN LIEF Nog niet genoeg van Valentijn? Lees deze bijzondere liefdesverhalen die zonder Brussel niet zouden bestaan. De hele reeks is te vinden op BRUZZ.be/lief

NIEUWE DJ’S OP BRUZZ ICE Matinée is er eens per maand, Raph Stark & Boo van Food For Ya Soul en dj iNess vullen de andere zondagen. Elke zondagavond vanaf 18u op BRUZZ radio

DE SPITS — “Uiteindelijk draait voetbal om doelpunten.” Een waarheid als een koe, een cliché zo hoog als de Brusselse schulden ten gevolge van metrolijn 3. Telkens als iemand me dit zinnetje achteloos toewerpt, sterf ik een klein beetje. Uiteraard is scoren van primordiaal belang in het edele balspel, en akkoord: je wint pas als je meer goals maakt dan je tegenstander. Maar mag het ook wat meer zijn? In Brussel moet het voetbal elke weekend opboksen tegen de andere geneugten van de grootstad. Opera, theater, film, muziek … het Astridpark is een cultuurtempel als geen ander en cultuur moet bovenal ontroeren. Nu, het ene hoeft het andere niet uit te sluiten. Sommige voetballers kunnen beroeren met hun doelpunten. Luc Nilis, te gast in de laatste Radio Radzinski, was zo iemand. Voor velen geldt hij nog steeds als de maatstaf voor paars-witte aanvallers. Met doelpunten alleen verover je geen harten. In het Astridpark verwacht men meer, veel meer. Je moet er zelfs gracieus ademen en stijlrijk je veters strikken. Die onmenselijke druk om schoonheid te creëren … begin er maar aan. Luis Vasquez mocht het aan den lijve ondervinden. Tot voor kort, kon men bij zijn korte invalbeurten steeds wat hoongelach op de tribunes ontwaren. “Bambi on ice,” hoorde je weleens iemand prevelen, wanneer Vasquez naar de bal stoof. Pas bij zijn vijfde treffer, werd de goedlachse beuker enigszins in de armen gesloten. Terwijl Brian Riemer enkele maanden geleden telkens een beroep kon doen op zijn land genoot Anders Dreyer om de ploeg op voorsprong te brengen, rekent hij tegenwoordig vaak op het Argentijnse breekijzer om de klus te klaren. Vasquez onderging een ongeziene metamorfose. Op 26 juli stapte de ‘Nieuwe reiger’, zoals sommigen hem al noemen, met twee linkervoeten van een vliegtuig in Zaventem. Nog geen jaar later knalde hij ineens een volley loepzuiver in het dak van een Charlerois doel. Een Nilis zal hij nooit worden, maar toch lijkt Vasquez zijn bonkige rechtervoet met steeds meer gevoel tegen het leer te plaatsen. De onstuimige steltenloper heeft een vleugeltattoo in zijn nek en komt over van Boca Juniors. Anderlecht heeft Poolse rechtsbacks gekend die het met minder moesten doen om het tot cultheld te schoppen. Spitsen, het blijven vreemde snuiters. Je hebt ze in alle soorten, maten en gewichten. Terwijl de ene weergaloos kan voetballen, lijkt de andere verzeild in een permanent worstelgevecht met de bal. Toch is hun taakomschrijving altijd dezelfde: doelpunten maken. Laat Vasquez rondhollen in een vijandig strafschopgebied en er zal geregeld een bal in doel dwarrelen. En hoewel het daar uiteindelijk allemaal om draait, verkies ik toch zijn Deense concurrent Kasper Dolberg, een stilist die met zijn treffers meer doet dan louter scoren.

Met Union, RWDM en Anderlecht telt Brussel drie voetbalteams in eerste klasse. In ‘Randje buitenspel’, een nieuwe column, focust BRUZZ beurtelings op het wel en wee van de traditieclubs uit de drie buurgemeenten. Volgende week is het de beurt aan Union.

Big City

Hoe houdt de Brusselse politie ons in de gaten vanuit de lucht?

Max Wyckaert zoekt een antwoord op een lezersvraag, deze week van Rik uit Sint-Gillis.

Ook een vraag?

Stel je vraag en stem op BRUZZ.be Bekijk en lees antwoorden op BRUZZ.be/bigcity

Het geratel van een politie helikopter in de lucht: je hoeft geen ontsnapte crimineel te zijn om dat regelmatig op te merken. Politiehelikopters rukken elk jaar gemiddeld 1.500 keer uit en veel van de vluchten voeren naar Brussel. Binnen amper vijf minuten hangt er een toestel van de federale politie boven onze hoofdstad. Bijzonder nuttig tijdens voetbalwedstrijden, betogingen of Europese topbijeenkomsten. Maar ook bij achtervolgingen en reddings acties bewijzen die helikopters hun waarde. De helikopters maken deel uit van de Directie Luchtsteun (Dafa), een gespecialiseerde eenheid van de federale politie. Noem het gerust de extra ogen van de veiligheidsdiensten. Die bestaan al van in de jaren 1950, toen de rijkswacht voor het eerst een beroep deed op het leger voor bijstand vanuit de lucht. Pas vijftien jaar later kreeg de rijkswacht haar eigen helikopters: zes stuks van het type Alouette, in de jaren 1970 aangevuld met de legendarische

Puma-helikopters. Zwaar geschut dat helemaal iconisch werd in 1987 tijdens de scheeps ramp met de Herald of Free Enterprise voor de kust van Zeebrugge. Niet alleen vlogen ze duikers aan, de helikopters evacueerden ook schipbreuke lingen.

Het lichte vliegwezen

Hoewel gebruikt door de rijkswacht, waren de piloten toen militairen van het lichte vliegwezen, een onderdeel van de landmacht. Dat verklaart waarom de toestellen aanvan kelijk waren gestationeerd in de legerkazerne van Brasschaat. Toen de rijkswacht in 1993 werd gedemilitariseerd, kreeg de politie een eigen eenheid voor luchtsteun en verhuisde de basis naar Melsbroek, naast Brussels Airport. En hoewel politiehelikopters geen voorrang hebben zoals prioritaire voertuigen op de grond, garandeert de lucht verkeersleiding een strakke aanvliegtijd van enkele minuten voor Brussel. Dat is belangrijk in geval van nood, want de

Luchtsteun verdeelt zijn tijd tussen geplande vluchten – op vraag van de federale politie en lokale zones – en noodoproepen, zogenoemde scrambles. In twee minuten hangt dan een helikopter in de lucht, met piloot en ‘tactical flight officer’ (TFO). Die licht de piloot in, bedient de camera’s en houdt contact met collega’s op de grond, die met de luchtbeelden snel situaties kunnen inschat ten en bijsturen. Met 1.236 vlieguren boden de dertien piloten van de Lucht steun vorig jaar steun bij uiteen lopende opdrachten, gaande van vermiste personen opsporen tot achtervolgingen of arrestaties. Net zo goed escorteerden ze staatshoofden bij een Europese top of boden ze hulp bij de bosbrand in de Hoge Venen. In Brussel vallen de politie helikopters vooral op tijdens betogingen of voetbalwedstrij den. Dan zijn er verschillende aandachtspunten: het verkeer, ordehandhaving en de openbare veiligheid. De TFO houdt zich dus niet bezig met betogers of supporters tellen.

De slaapkamer

Ana

Ana is elf en woont in Anderlecht. Volgend schooljaar gaat ze naar het eerste middelbaar. “Ik weet nog niet of ik naar een Nederlandstalige of Franstalige school ga.”

21 februari 2024 | 31

‘In Brussel heb je alles dichtbij’ Elke week gaat BRUZZ op bezoek bij een kind in Brussel in zijn of haar slaapkamer. Deze keer is dat bij Ana (11) die met twee broers en haar ouders in Anderlecht woont. “Het is raar dat er in dezelfde stad verschillende vakanties zijn.” doorAnnelies Bontjes foto Saskia Vanderstichele

Ik zie een paspop, kun je naaien?

Spreek je ook twee talen?

Waar kom je het liefst?

Hoe heb je dat geleerd?

Ga je volgend jaar naar een Franstalige of een Nederlandstalige middelbare school?

Is er weleens iets waarover je je zorgen maakt als je in bed ligt?

Ja, dat doe ik heel graag. Ik maak geen kleren, maar kussens. Die geef ik dan cadeau aan mijn vriendinnen of aan familie.

Ik heb voor mijn verjaardag een boek over naaien gekregen en mijn mama heeft me geholpen. Eerst was dat frustrerend, want mijn mama deed alles zo perfect. Maar nu kan ik het zelf.

Wat voor kleding hangt er over de paspop? Dat is mijn tenue van basket, ik speel bij Molenbeek Rebels.

Wat is er nodig om goed in basketbal te zijn?

Een goede conditie hebben en er zin in hebben, want als je niet echt je best doet, is dat niet goed voor de ploeg.

Waar ben jij goed in?

Ze zeggen dat ik goed kan dribbelen en passen. Scoren kan ik niet echt heel goed, maar anderen zijn daar dan wel beter in. Daarom zijn we een ploeg.

Heb je nog meer hobby’s?

Ik speel piano en ik ga naar de Chiro. Volgende week ga ik theater doen bij Bronks, want dan heb ik vakantie.

Dat betekent dat je op een Nederlandstalige school zit?

Ja, ik zit in het laatste leerjaar. Mijn grote broer zit op een Franstalige school, dat is heel moeilijk, want nu hebben we bijna nooit meer samen vakantie.

Ja, mijn papa is van Frankrijk dus met hem spreek ik Frans, en met mijn mama spreek ik Nederlands.

Ik heb al veel scholen bezocht, Nederlandstalige en Franstalige, maar ik weet het echt nog niet.

Waarom vind je die keuze lastig?

Ik vind Molenbeek leuk. Al mijn vriendinnen wonen daar en je hebt er het kanaal, zo kan ik me makkelijk oriënteren.

Nee. Toch niet ‘s avonds. Ik maak me meer zorgen in de ochtend. Ik ben geen vroege vogel. Als mijn ouders mij wakker maken, dat is een nachtmerrie.

Ik moet nu al beslissen welke taal ik het beste wil kennen en leren. Dat is heel moeilijk.

Je wil dan niet opstaan?

Voelt het als een grote beslissing?

Ik heb wel een klein idee. Ik maak graag mocktails en vind het leuk om achter een bar te staan en mensen te bedienen.

Ja, heel groot. Mijn broer spreekt nu minder vaak Nederlands. Ik vrees dat ik mijn Nederlands verlies als ik naar een Franstalige school ga. Dat wil ik niet.

Stel, jij was hier de baas in Brussel. Is dat iets wat je zou veranderen, dat vakantierooster?

Ja, sowieso. Er zijn verschillende vakanties in dezelfde stad, ik vind dat heel raar.

“Ik ben geen vroege vogel. Als mijn ouders mij wakker maken, is dat een nachtmerrie”

Nee, ik slaap liever heel lang.

Weet je al wat je later wil worden?

Misschien kan je je eigen bar openen? Ja, dan kan ik altijd laat opblijven.

Reeks nalezen?

Lees de hele reeks op www.BRUZZKet.be/slaapkamer

Zou je nog iets veranderen?

Meer natuur en meer autovrije zondagen, zodat iedereen kan fietsen.

Fiets je graag?

Ja, behalve als het heel koud is. We hebben geen auto dus ik ga vaak met de fiets.

Wat vind je leuk aan wonen in Brussel? Dat ik weet waar alles is. In Brussel heb je alles dichtbij.

‘TOUT EST ACCESSIBLE ICI’

‘IN BRUSSELS, EVERYTHING IS NEARBY’

FR Ana, 11 ans, habite avec ses frères et ses parents à Anderlecht. Elle coud ses propres coussins et joue au basket. Elle aime Bruxelles car tout y est accessible. Elle ne sait pas si elle doit aller à l’école secondaire en néerlandais ou en français. « C’est bizarre que les vacances ne soient pas les mêmes alors qu’on est dans la même ville. »

EN Ana is 11 and lives in Anderlecht with her two brothers and parents. She plays basketball and makes her own cushions. She likes Brussels because everything is nearby. She still cannot decide whether to go to a Dutchspeaking or French-speaking secondary school. “It’s weird that there are different holidays in the same city.”

DÉPÔT AU MUSÉE DE LA PHOTOGRAPHIE À CHARLEROI © GEORGES THIRY – GUY JUNGBLUT / YELLOW NOW

▼

De surrealistische schilder Jane Graverol voor een van haar meesterwerken: L’esprit saint, uit de jaren 1960.

21 februari 2024 | 33

Tentoonstelling Bozar kijkt met nieuwe ogen naar Jane Graverol

Een vergeten icoon van het surrealisme Even absurd als René Magritte en even cruciaal voor het Brusselse surrealisme is Jane Graverol. In de overzichtstentoonstelling Histoire de ne pas rire zet Bozar de vergeten schilderes uit Elsene naast collega’s als Paul Delvaux, Salvador Dalí en Giorgio de Chirico. “Ze was een drijvende kracht achter de beweging,” benadrukt kunsthistorica Marie Godet haar belang.

oor zover ze zich kan herinneren, is Marie Godet de naam Jane Graverol nooit tegengekomen tijdens haar universitaire studies in de vroege jaren 2000. “Vrouwen kwamen vrijwel niet voor in de lessen kunstgeschiedenis,” zegt de onafhankelijke curatrice en voormalige assistente aan de Université Libre de Bruxelles, waar ze haar masteropleiding volgde en doctoreerde. “Nu zou het ondenkbaar zijn om een cursus te geven waarin alleen mannelijke kunstenaars aan bod komen.” De laatste jaren is het tij gekeerd en lijkt de maatschappij zich te realiseren dat ze niet alleen weinig ruimte heeft geboden aan vrouwen om kunstenaar te worden, maar dat de weinige vrouwen die die ruimte wel slaagden in te nemen, ook nagenoeg onmiddellijk weer werden vergeten. Zo ook de schilder Jane Graverol, die in 1905 in Elsene werd geboren en op 78-jarige leeftijd in het Franse Fontainebleau overleed. Het werk van Jane Graverol werd tentoongesteld in het Paleis voor Schone Kunsten in Brussel in 1946, op de

Biënnale van Venetië in 1954, en in talrijke galeries. Ze was een sleutelfiguur in de Brusselse surrealistische groep, een gezelschap gevormd rond René Magritte, Paul Nougé en Marcel Mariën. In 2023 plaatste het Musée de Montmartre in Parijs haar samen met andere vergeten surrealistische kunstenaressen op de voorgrond. In Brussel zijn de schilderijen van Jane Graverol en vrouwelijke collega’s als Rachel Baes en Irène Hamoir vanaf 21 februari te zien in de tentoonstelling Histoire de ne pas rire. Het surrealisme in België in Bozar, naast werk van onder anderen René Magritte, Paul Delvaux, Max Ernst en Salvador Dalí. En Marie Godet zal Jane Graverol volgende herfst samen met andere surrealistische sterren laten schitteren in het BAM, het museum voor schone kunsten van Bergen. “Ze heeft het nog nooit zo goed gedaan.”

Hoe kijkt de kunstmarkt vandaag naar Jane Graverol?

MARIE GODET: Vorig jaar schoten de prijzen van sommige van haar meesterwerken de lucht in. Het is opvallend om te zien hoe

haar werk resoneert met dat van hedendaagse vrouwelijke kunstenaars. In de jaren 1990 deed een van de weinige kunstcritici (voor de krant Le Soir) die zich ooit over Jane Graverol had uitgelaten haar werk nog af als melig en te vrouwelijk. Dertig jaar later valt haar schilderkunst wel in goede aarde.

Tegenwoordig vinden miskende en vergeten vrouwelijke figuren als Jane Graverol geleidelijk aan hun weg terug naar de musea.

GODET: Het is dag en nacht verschil. Wetenschappelijke en museale instellingen zijn op zoek naar dit soort kunstenaars, terwijl tien jaar geleden niemand hen serieus nam. De ontwikkeling van genderstudies en de impact van de MeToo-beweging hebben hun een enorme impuls gegeven.

Zitten we dan op een historisch keerpunt? GODET: Ik hoop het.

Hebt u het gevoel dat u daar zelf toe hebt bijgedragen?

GODET: Ik weet het niet. In mijn werk heb ik

▼

DÉPÔT AU MUSÉE DE LA PHOTOGRAPHIE À CHARLEROI © GEORGES THIRY – GUY JUNGBLUT / YELLOW NOW

door Sophie Soukias foto Saskia Vanderstichele

Tentoonstelling Bozar kijkt met nieuwe ogen naar Jane Graverol

nooit bewust geprobeerd om vrouwelijke schilders te rehabiliteren, zoals sommige van mijn collega’s doen. Wat mij interesseert is de rol die kunst speelt in de bredere samenleving. Vandaag zie je dat kunstenaars en kunstinstellingen de vraag krijgen om beelden te tonen die lange tijd niet te zien waren. Dat maakt me natuurlijk enorm enthousiast. Maar het is ook interessant om te zien dat het niet voor alle vergeten vrouwelijke schilders op dezelfde manier verloopt. De Belgische surrealiste Rachel Baes bijvoorbeeld, die tijdens haar leven tot de hogere kringen behoorde en op foto’s te zien is naast zowel Annie Cordy als Marcel Broodthaers, vindt nauwelijks haar weg naar het hedendaagse publiek.

“ Toen Jane Graverol voor het eerst iets van Magritte zag, vond ze het helemaal niets” Marie Godet

Kunsthistorica

Waarom is Jane Graverol nu zo succesvol?

GODET: Haar werk is eenvoudiger dan dat

van Rachel Baes. Toeschouwers hoeven niet uit hun comfortzone te komen, omdat Graverols werk hen op het eerste gezicht doet denken aan dat van René Magritte.

Spelen die gelijkenissen ook in haar nadeel?

GODET: Het is best grappig, want ze zegt dat

Kunsthistorica Marie Godet: “De ontwikkeling van genderstudies en de impact van de MeToo-beweging hebben een enorme impuls gegeven aan de herwaardering van miskende en vergeten vrouwelijke figuren als Jane Graverol.”

toen ze voor het eerst iets van Magritte zag, ze het helemaal niets vond. Je kan elementen van Magritte in haar werk zien, maar ze heeft ook een heel eigen pad bewandeld, met haar eigen referenties en een sterke verbeelding die alleen haar toebehoort. Je moet weten dat Magritte een grote invloed had op al zijn surrealistische metgezellen, en niet alleen op Jane Graverol. In dezelfde geest is er vaak gezegd dat Jane Graverol op het toppunt van haar artistieke kunnen was toen ze een relatie had met Marcel Mariën, wat opnieuw een grove oversimplificatie is. Hij stelde zich ten dienste van haar, omdat hij echt in haar geloofde.

Genoot Jane Graverol de erkenning van haar surrealistische collega’s?

GODET: Absoluut. Ze vertelt dat ze Magritte eind jaren 1940 vroeg om haar schilderijen te komen bekijken, en dat hij erg onder de indruk was van haar kunst. Hij hielp haar op weg door aan te bieden haar werk te tonen in een galerie waar hij zelf had tentoongesteld. Begin jaren 1950 kwamen verschillende leden bij elkaar om een publicatie aan haar te wijden. Ze was niet alleen deel van het surrealisme, ze was een drijvende kracht achter de beweging. Het was zij, bijvoorbeeld, die aan de basis lag van het beroemde tijdschrift Temps mêlés. Jane Graverol was ook een mooie, heel elegante vrouw. Haar voorkomen speelde ongetwijfeld een rol in de relatie die de andere schilders in de groep met haar hadden.

Wat weten we eigenlijk over haar? Heeft ze geschriften nagelaten?

GODET: In publicaties kom je haar eigen stem zelden tegen, maar in de archieven zijn er veel sporen bewaard gebleven. Je voelt haar passie voor schilderen in haar geschriften. Ze moest haar carrière zelf financieren. In haar jeugd waagde ze zich aan modellenwerk en nam ze deel aan modeshows om doeken en verf te kunnen kopen. Na twee huwelijken moest ze haar twee kinderen alleen opvoeden. Ze schrijft dat haar vader haar heeft laten vallen toen

21 februari 2024 | 35

Jane Graverols De nieuwe melancholie (links) en L’esprit saint. Marie Godet: “Graverol haalde op een heel persoonlijke manier inspiratie uit de natuur om het vrouwelijke lichaam te symboliseren. Maar het is erg moeilijk om te weten of ze daarmee ook bewust een feministisch standpunt vertolkte.”

ze moeder werd. Hulp van buitenaf kreeg ze niet meer. Om een schilderscarrière uit te bouwen, moest je het echt heel graag willen.

Weerspiegelt haar werk haar positie als vrouw?

GODET: Dat is de interpretatie die we vandaag geneigd zijn eraan te geven, met name omdat haar werk over vrijheid en opsluiting gaat. Maar we mogen niet vergeten dat die interpretatie alleen mogelijk is omdat de maatschappij is veranderd. Het is erg moeilijk om te weten of Jane Graverol feministische bedoelingen had. In haar geschriften merken we dat het in die tijd moeilijk was om vrouw te zijn. Ze betreurde de seksistische opmerkingen die ze kreeg, en de momenten dat ze alleen in de keuken stond, terwijl haar mannelijke collega’s in de surrealistische beweging rustig zaten te kletsen in de woonkamer.

Dankzij haar perspectief als vrouw kan ze het vrouwenlichaam op andere manieren voorstellen dan haar mannelijke collega’s, in het bijzonder in haar naaktbeelden.

GODET: Precies. En we kunnen het alleen maar toejuichen dat een vrouw de controle herwint over de representatie van vrouwen. Graverol haalt op een heel persoonlijke manier inspiratie uit de natuur om het vrouwelijke lichaam te symboliseren. Net als Rachel Baes onderscheidt ze zich ook door zwarte vrouwen af te beelden. Terwijl surrealistische doeken overlopen van de representaties van vrouwenstandbeelden, zie je in het werk van Graverol standbeelden van mannen, soms op hun knieën of met afgehakte armen. Maar nogmaals, het is

moeilijk om te zeggen in hoeverre ze daarmee een standpunt innam.

In de surrealistische schilderkunst worden vrouwen in hoge mate geobjectiveerd door mannelijke kunstenaars.

GODET: Meer nog: vrouwen hebben er zelfs geen lichaam, geen vlees meer. In plaats van een lichamelijke werkelijkheid worden ze een puur fantasme, een soort gewichtloze geest. Voor Magritte is Georgette zeker een handlangster, maar ze blijft de muze die zich welwillend leent voor alles wat Magritte van haar vraagt. Toch was het als vrouw beter om in de surrealistische groep in Brussel te zitten dan die in Parijs.

Was Brussel een goede plek voor Jane Graverol om te creëren?

GODET: Brussel stelde haar in staat om

zichzelf te worden. Ze kon de academies van de stad frequenteren. Ze woonde in Elsene, vlak bij het Wiertz Museum en het Museum voor Natuurwetenschappen, twee plaatsen die haar verbeelding hebben aangewakkerd en haar wereld gevormd. In haar werk beeldt ze dinosaurussen af, wat erg uitzonderlijk is. Ze bezoekt wetenschappelijke laboratoria om kleine insecten te observeren. Dat heeft weinig te maken met haar status als vrouw. Ik denk dat de uitdaging nu is om de figuur Jane Graverol te rehabiliteren zonder haar in het hokje te plaatsen van de ‘vrouwelijke kunstenaar.’ Het is beter om haar te beschouwen als een surrealiste onder de surrealisten. De overzichtstentoonstelling Histoire de ne pas rire. Het surrealisme in België loopt van 21/2 tot en met 16/6 in Bozar, bozar.be

UNE ICÔNE OUBLIÉE DU SURRÉALISME

A FORGOTTEN ICON TITEL SAMENVATTIN GOF SURREALISM

FR Absurde comme René Magritte et tout aussi cruciale au surréalisme bruxellois, peu de gens connaissent Jane Graverol. Dans l’exposition Histoire de ne pas rire, Bozar présente la peintre oubliée aux côtés de collègues tels que Paul Delvaux, Salvador Dalí et Giorgio de Chirico. « Elle était une figure clé du mouvement », insiste l’historienne de l’art Marie Godet. « Le développement des études de genre et l’impact du mouvement MeToo ont donné une impulsion énorme à la reconnaissance de ces figures féminines méconnues comme Jane Graverol. J’ose espérer qu’il s’agit d’un tournant historique. »

EN Jane Graverol is as absurd as René Magritte and EN Bodytekst samenvatting as crucial to Brussels surrealism. In the retrospective exhibition Histoire de ne pas rire, Bozar juxtaposes the forgotten painter from Elsene/Ixelles with colleagues such as Paul Delvaux, Salvador Dalí, and Giorgio de Chirico. “She was a driving force behind the movement,” art historian Marie Godet says, stressing her importance. “The development of gender studies and the impact of the #MeToo movement have given tremendous impetus to the revaluation of misunderstood and forgotten female figures like Jane Graverol. Hopefully, this is a turning point.”

Column

door Charlotte De Cort

Bloed en steengruis

Charlotte De Cort is een Brusselse scenarist en regisseur. Ze schrijft met filmische flair over haar ervaringen in de stad die haar inspiratie leveren voor nieuwe filmcreaties.

“Graffiti toont de geblutste ziel, de zwakheden, de zaligheden van een stad”

November 2020. Het regent. Een stem vraagt of het gaat. Ik lig op de grond, open mijn ogen en zie een blauwe gestalte in het onzuivere middaglicht. “Ça va, madame?” “Tout va bien,” zeg ik instinctief, terwijl ik recht kom. Mijn jas is gescheurd (ik heb ook een gebroken hart, maar dat komt door iets anders), en langs mij raast het verkeer op de Leopold II-laan verder alsof ik niet net bijna mijn leven kwijt was. Ik ben met de fiets tegen een plots openvliegend autoportier geknald. Slachtoffer nummer zoveel. De verschijning is een agent die toevallig alles zag gebeuren, en meteen naar mij toesnelde. Een voorbijganger, minder heldhaftig, laat zijn durum in zilverpapier zakken en zegt schaapachtig: “Ça m’a coupé l’appétit.” Smakelijk. Ik proef bloed, en steengruis. De adrenaline hijst me op mijn benen. De agent biedt mij aan om naar het politiekantoor te gaan voor een aangifte. Ik voel mij licht in mijn hoofd, en een misplaatste euforie neemt het van mij over. Niet omdat ik het overleefd heb, maar omdat

ik, in die fractie van een seconde voor de val, in een soort oeverloze overgave aan het lot, vrede nam met het idee dat het erop zat, dat mijn leven daar en dan en zo zou stoppen, op een stoep in Brussel. Ik raap mijn fiets op en benadruk dat ik ongedeerd ben. Nu legt de agent zijn hand op mijn schouder – een gebaar dat verder reikt dan het gezag dat met zijn functie komt – en hij kijkt mij recht in de ogen en vraagt nog eenmaal of het ‘echt, echt, echt’ gaat. Dan barst ik toch in tranen uit. Tout va bien. Zoveel jaar (en nog een gebroken hart) later gaat alles beter. Toch moet ik bijna dagelijks aan dat moment terugdenken, en dat komt door een vreemd toeval. In Molenbeek staat namelijk een huis dat ik vaak passeer, en op de verweerde gevel prijkt precies diezelfde zin die ik uitsprak na mijn val. Als tag, in zwarte hanenpoten, niet te negeren. De graffiti lijkt in dat opzicht op een litteken: een zichtbare herinnering aan een intiem trauma. Sinds ik dat besef, rijd ik op een andere manier door de

hoofdstad. Sowieso met een kleurrijke fietshelm op, maar ook met een aangescherpt bewustzijn, met een nieuwe, onderzoekende blik. Naar welke realiteiten verwijzen alle tekeningen die ik onderweg tegenkom? Als elke graffititag een soort blijvend visueel bewijs vormt van een anekdote, een incident, een gebeurtenis van vroeger, hoeveel verzwegen verhalen herbergt een straat dan? En wie herkent zich nog allemaal in die moeilijk te ontcijferen rijkdom? Graffiti, zelfs de lelijke, maakt daarom onderdeel uit van het stedelijke weefsel; het legt stilzwijgend getuigenis af van wat de mens – de Brusselaar – allemaal ontroerde en wat hem kwaad en gelukkig maakte en deed grijpen naar de spuitbus. Graffiti toont de geblutste ziel, de zwakheden, de zaligheden van een stad. Tout va bien. Ik was bijna mijn leven kwijt, maar ondertussen heb ik er vele nieuwe ontdekt.

Reeks nalezen?

Wie alle columns van BRUZZ wil herlezen, kan de teksten terugvinden op BRUZZ.be/column

Uw Uwgids gidsdoor doorde deculturele cultureleagenda agenda

xx 21>>xx/x 27/2

Het Anima-filmfestival blikt naar de toekomst

Animatiefilm en sciencefiction, het is een huwelijk voor de eeuwigheid. Dat toont filmfestival Anima nog maar eens aan met een vers blik toekomstvisies. Openingsfilm Mars Express brengt je in een flits naar de drieëntwintigste eeuw. “Animatie geeft de verbeelding de volle vrijheid.” door Andy Furniere

Film Anima-filmfestival verbeeldt de toekomst

et Mars Express presenteert de Franse regisseur Jérémie Périn zijn ambitieuze langspeelfilmdebuut bij Anima, het internationale animatiefilmfestival van Brussel. De kijker wordt gekatapulteerd naar de drieëntwintigste eeuw. In die nabije fictieve toekomst zijn de havenots op aarde achtergebleven, terwijl de gegoede klasse naar Mars is verkast. In Noctis, de hoofdstad van de nieuwe wereld op de rode planeet, maken robots en androïden steeds meer de dienst uit, met de nodige spanningen tot gevolg. Door verschillende ontwikkelingen wordt de relatie tussen mens en technologie verder op scherp gezet. De actie in Mars Express wordt in gang gezet door de mysterieuze verdwijning van een cyberneticastudente, die moet worden opgelost door Aline Ruby, een koppige detective met een alcoholverleden. Het zijn bekende uitgangspunten, maar Périn werkt ze op originele wijze uit, met veel aandacht voor zowel spannende actiescènes als menselijk drama. “Mars Express combineert alle typische ingrediënten van klassieke sciencefiction met elementen uit de film noir, en ziet er ook fantastisch uit. Dat maakt er voor ons de ideale openingsfilm van,” zegt Daria Fretto, een van de programmatoren van het Anima-filmfestival, dat dit jaar een bijzondere focus heeft op sciencefiction. “We hadden al lang zin om te focussen op het genre. Animatie en sciencefiction passen bovendien erg goed samen, want animatie geeft de verbeelding van filmmakers de volle vrijheid. Animatie maakt dat je niet gebonden bent aan special effects om de rijke wereld in je hoofd te vertalen naar het doek of het scherm. Bovendien merken we dat er de laatste tijd heel wat boeiende sciencefiction-animatiefilms uitkomen.”

Aliens versus avatars

Neem bijvoorbeeld Shôjirô Nishimi’s Phoenix: reminiscence of flower, ideaal vertier voor kijkers voor wie het ook wat experimenteler mag zijn. Ook in die Japanse klepper verlaten we de aarde, maar dan voor de desolate planeet Eden. En in plaats van een paar eeuwen, flitsen we in Phoenix: reminiscence of flower meer dan 1.300 jaar verder in de toekomst. Op Anima krijg je eveneens een herkansing om Robot dreams van regisseur Pablo Berger te zien, de Spaans-Franse hartenbreker die al in

In het Japanse Phoenix: reminiscence of flower flitsen we meer dan 1.300 jaar verder in de toekomst.

onze zalen liep en intussen een Oscar-nominatie beetheeft. “Die nieuwe golf van sciencefiction-animatiefilms stelt, net zoals veel oudere klassiekers, vragen over de plaats van de mens in een wereld die verandert door slimme technologie, en wat het dan nog betekent om mens te zijn,” zegt Fretto. Ze verwijst daarbij zowel naar het klassieke personage Astro Boy, van de legende van de Japanse manga en anime Osamu Tezuka, als naar dat van Carlos Rivera, de androïde sidekick van detective Aline Ruby in Mars Express, als twee mooie voorbeelden van figuren die dergelijke vraagstukken oproepen. “Rivera is een kopie van Ruby’s overleden partner, terwijl Astro Boy een robot is die door een wetenschapper wordt ontworpen ter vervanging van zijn overleden zoon.”

De huidige context verschilt wel van die in de jaren 1950, toen het personage Astro Boy voor het eerst verscheen in de gelijknamige Japanse mangaserie. “De bekende onderwerpen die in sciencefiction aan bod komen, leunen steeds dichter aan bij de realiteit. Denk maar aan bedrijven zoals Neuralink van Elon Musk, dat al chips in de hersenen van mensen implanteert. Daardoor houden die toekomstvisies mensen in het algemeen ook meer bezig.” Die ontwikkelingen in de werkelijkheid beïnvloeden ook de keuze voor onderwerpen in films. “We merken dat er minder sciencefiction-animatiefilms zijn over invasies van aliens op aarde. Vandaag wordt er meer ingezoomd op avatars (digitale versies van personen, red.).” In het ‘Science Fiction Scavengers’-programma op Anima, dat opmerkelijke hedendaagse

21 februari 2024 | 39

“Door Elon Musk en co. leunt sciencefiction steeds dichter aan bij de realiteit. Daarom houden die toekomstvisies ons ook meer bezig” Daria Fretto

Programmator Anima Het geflipte Muscle Man in: metal mayhem van Brusselaar Nicolas Gemoets wordt op de Animeernacht getoond.

kortfilms presenteert, is het in dat laatste opzicht uitkijken naar The first metahuman van regisseur Yi Le, waarin het hoofdpersonage voor een reclamecampagne wordt gevraagd om zijn eigen ‘metamens’dubbelganger te creëren.

Muscles from Brussels

The first metahuman is een Noorse productie. Het ‘Science Fiction Scavengers’programma bevat daarnaast ook films uit Denemarken, Duitsland en Polen. Is het een indicatie dat in Europa ook andere landen dan Frankrijk, de traditionele voortrekker, zich meer en meer op animatieterrein begeven? Fretto twijfelt. “In zekere zin wel, maar binnen Europa blijft Frankrijk toch een unieke positie innemen. Daar slaagt men erin om grootschalige projecten op te zetten met navenante budgetten, zoals Mars Express (met een budget van 9 miljoen euro, red.). Robot dreams is een interessante halve uitzondering, als Spaans-Franse coproductie.” Die laatste film heeft ook een Brussels tintje, dat op Anima extra in de verf zal worden gezet. De Brusselse animator en stripauteur Benoît Feroumont zette namelijk als chef animatie mee de lijnen uit bij de filmproductie. Wat lokale makers betreft, is het ook uitkijken naar de geflipte studentenkortfilm Muscle Man in: metal mayhem van Brusselaar Nicolas Gemoets, die op de Animeernacht wordt getoond. De Brusselse filmmaker Laura Vandewynckel heeft met Le crépuscule dan weer een intrigerend kleinood klaar, dat de wanhoop van mensen laat zien wanneer het (zon)licht plots uitgaat. Buitengewoon droogkomisch is Drijf van de jonge RITCS-alumnus Levi Stoops, over een duo op drift op een boomstam in zee, waarmee hij vorig jaar de juryprijs won op het internationale animatiefilmfestival van Annecy.

Er wordt op Anima ook uitgebreid teruggeblikt op pionierende films, zoals La planète sauvage van René Laloux uit 1973, een van de eerste sciencefiction-animatiefilms. De politieke en ecologische fabel is een halve eeuw oud, maar blijft inspireren. Als deel van Anima worden er in Cinematek ook acht iconische langspeelfilms getoond, zoals Interstella 5555: the 5tory of the 5ecret 5tar 5ystem, een animatiemusical geïnspireerd door Daft Punks album Discovery.

Mis ook de hommage aan Raoul Servais niet, de Belgische reus van de animatiefilm, die vorig jaar overleed. In zijn rijkgevulde carrière waagde hij zich ook met succes aan sciencefiction – denk maar aan Operation X-70 uit 1971 – en was ook met dat werk zijn tijd ver vooruit. Anima vertoont van 23/2 tot en met 3/3 een 120-tal films in Flagey, Théâtre Marni en Cinematek, animafestival.be

Brusselaar Benoît Feroumont was chef animatie van het Oscar-genomineerde Robot dreams.

LE FESTIVAL ANIMA SE PLONGE DANS LE FUTUR

THE ANIMA FILM FESTIVAL DIVES INTO THE FUTURE

FR Le film d’animation et la science-fiction sont unis pour l’éternité. Le festival de film d’animation Anima nous le démontre une fois de plus, avec un focus spécial sur des visions du futur comme Mars Express ou Phoenix: Reminiscence of Flower. « L’animation donne une liberté totale aux réalisateurs », explique la programmatrice Daria Fretto. « Avec l’animation, on ne dépend pas des effets spéciaux pour retranscrire son univers sur grand ou petit écran. En plus, avec Elon Musk & co., les thèmes de la science-fiction ont tendance à se rapprocher de plus en plus de la réalité. »

EN Animated film and science fiction, it is a marriage that will never go out of fashion. Animation film festival Anima demonstrates this once again with a particular focus on visions of the future such as Mars Express or Phoenix: Reminiscence of Flower. “Animation offers full freedom to the imagination of film-makers,” explains programme director Daria Fretto. “Animation does not tie you to special effects to translate the rich world in your head to the canvas or screen. Science fiction is also coming closer and closer to reality because of Elon Musk and others.”

Select Aanraders van de week

Pop & Jazz

fotobijschrift Senna JMB zwartopwit

Expo

fotobijschrift Jules Françoiszwartopwit Crahay: back in the spotlight

Film

fotobijschrift Stop making sense zwartopwit

Formule twee

Uit/in de mode

Talking Heads in concert

Ja, de artistieke alias van Brusselaar Johan Marc Baeten verwijst naar het formule 1-icoon dat dertig jaar geleden zijn bolide met dodelijk gevolg van de baan stuurde. Het is een knipoog naar zijn vader, onvoorwaardelijke fan, en naar de Braziliaanse roots van zijn moeder, die met wat inbeeldingsvermogen ook terug te horen zijn in de rauwe, industriële mix van gitaren, elektronica en hiphop van zijn naar genrebenders als Yves Tumor knipogende debuut-ep Purity.

Het Mode & Kant Museum neemt de nobele taak op zich om Jules François Crahay (1917-1988) weer voor het voetlicht te brengen. De vandaag tussen de plooien van de geschiedenis gevallen Luikenaar raakte gefascineerd door mode in het atelier van zijn moeder, ging studeren in Parijs en werkte zich na de Tweede Wereldoorlog op tot een toonaangevende ontwerper, die in één adem werd genoemd met Christian Dior.

De bioscopen verwennen muziekliefhebbers. De biopic Bob Marley: one love, het ontluisterende Joan Baez: I am a noise en Mutiny in heaven: The Birthday Party krijgen deze week het gezelschap van het veertig jaar oude Stop making sense. Dat zou de beste concertfilm ooit zijn. Regisseur Jonathan Demme (The silence of the lambs) legt de focus op de muziek van de invloedrijke Talking Heads en de ingenieuze show die frontman David Byrne opbouwt rond hits als ‘This must be the place’ en ‘Psycho killer’.

SENNA JMB 21/2, Beursschouwburg, beursschouwburg.be

JULES FRANÇOIS CRAHAY: BACK IN THE SPOTLIGHT 23/2 > 10/11, Mode & Kant Museum, fashionandlacemuseum.brussels

Satijnen funksater

Mooi, man!

Kroniek van de banlieue

Met zo’n bandnaam verwacht je een bende garagerockers die iets te lang aan de waterpijp gelurkt hebben, maar Jack Vamp (de artiestennaam van Hasselaar Arthur Boussiron) vervelde het voorbije jaar tot een satijnen funksater die zijn drietand in de eighties heeft geplant. De groep, vorig jaar een van de drie laureaten van De Nieuwe Lichting, bracht tot nog toe enkel singles uit, maar het is uitkijken naar meer. Véél meer.

Van 23 februari tot en met 3 maart heerst Anima weer over Flagey, Théâtre Marni en Cinematek. Behalve een rist filmparels heeft het internationale animatiefilmfestival van Brussel ook enkele andere snoepjes in zijn programma verstopt. Zo kan je in Flagey naar een tentoonstelling van Oilsjteneer Nicolas Keppens, die er de kalende broers Steven, Koen en Bart uit zijn wonderlijk ontroerende kortfilm Beautiful men toont. Voor wie eens achter het scherm wil kijken.

Met zijn eerste langspeelfilm blies Ladj Ly pers, publiek en de jury van het Festival van Cannes omver. De opvolger van Les misérables speelt zich opnieuw in de Parijse banlieue af, maar maakt minder indruk op de Fransen. Ly focust niet op de penibele relatie met de politie, maar op een problematisch woonbeleid. Hij filmt een woontoren die tegen de grond moet, met alle problemen van dien voor de almaar bozere bewoners.

JACK VAMP & THE CASTLE OF CREEP 24/2, Ancienne Belgique, abconcerts.be

BEAUTIFUL MEN 23/2 > 3/3, Flagey, animafestival.be

STOP MAKING SENSE US, dir.: Jonathan Demme

BÂTIMENT 5 FR, dir.: Ladj Ly, act.: Anta Diaw, Steve Tientcheu

Futuristische groove

Folon-folie

Wat na de aanranding?

Jean-Paul Groove past in het rijtje Echt!, Tukan en Kau: in de hoofdstedelijke jungle gerijpte instrumentale muziek die sapstromen uit de jazz kruist met vruchten uit de dance. Een snijpunt waar John Coltrane, The Prodigy en Aphex Twin elkaar raken, zeg maar, wat in zijn ep Violent party music uitmondt in een wilde, opzwepende rave. Futuristisch spul dat Jean-Paul Groove bovendien met analoge instrumenten bij elkaar speelt. Klasse. (TZ)

Aan artistieke genieën geen gebrek deze weken. Terwijl het Ensor-jaar op aftrappen staat en in tempels als Bozar en de KMSKB een eeuw surrealisme wordt gevierd, rijgt ook Jean-Michel Folon, 90 jaar na zijn geboorte, de evenementen aan elkaar. Voor zijn tekeningen, schilderijen en sculpturen het Maison Autrique en het Design Museum aandoen, zet het Magritte Museum een dialoog op tussen de beeldende poëten. (KS)

Brussel heeft er een dappere en intelligente filmregisseur bij. In haar eerste langspeelfilm diept Delphine Girard haar Oscar-genomineerde kortfilm Une soeur verder uit. Ze combineert de kijk van een dader, slachtoffer en getuige van een seksueel misdrijf. Veerle Baetens, Selma Alaoui en Guillaume Duhesme spelen goed. De vele onbeantwoorde vragen en de complexe problematiek verdienen meer dan een nagesprek. (NR)

MAGRITTE · FOLON 21/2 > 29/7, Magritte Museum, fondationfolon.be

QUITTER LA NUIT BE, dir.: Delphine Girard, act.: Veerle Baetens, Selma Alaoui, Guillaume Duhesme

JEAN-PAUL GROOVE 22/2, Botanique, botanique.be

30 SEPTEMBER 2022 | 41 21 februari 2024 | 41

Klein onderhoud

Cindy Castillo geeft orgelspel zijn heroïek terug

‘De knoppentovenaar fascineert weer’ Net voor ons gesprek stond Cindy Castillo, de vaste organiste van de Basiliek van Koekelberg, nog in contact met het Brusselse elektronicalabel Vlek, waar ze tijdens de pandemie al eens een album uitbracht. Enkele jaren eerder was ze de drijvende kracht achter het This is not a Pipe-orgelfestival, en ook in duo met componist Pierre Slinckx geeft ze haar instrument steevast een hedendaagse toets. Hij is er straks in de Sint-Michiels- en Sint-Goedelekathedraal opnieuw bij. Samen brengen ze een commissie van Radio France in Belgische première. “Een quatre-mains, heel ongewoon voor een orgel,” vertelt Castillo. “Ik mocht de componist kiezen. Maar omdat het voor een akoestisch orgel was, en Pierre niet met elektronica mocht werken, zag hij het niet zitten zonder mij. Toch zal het klinken alsof hij elektronica toevoegt. Het wordt een avontuur, vermoeiend ook, zo met z’n tweeën op één bankje, en dat orkest, dat zo’n orgel is, dat we moeten delen. In Frankrijk speelden we in een auditorium, in een kathedraal zal het nog spectaculairder klinken.” Even bijzonder is de Sonata eroïca van Joseph Jongen. De componist speelde het stuk zelf tijdens de inhuldiging van het toenmalige orgel van het Paleis voor Schone Kunsten in 1930. “Ter nagedachtenis maakte ik eind 2020 een opname op het orgel van Bozar. Deze herneming is nog symbolischer, want enkele weken daarna brandde het dak van Bozar af. Hun orgel is nog altijd niet hersteld. De suspenserijke, epische compositie van Jongen herinnert ons eraan dat de muziek zelf en dus ook de hoop altijd overleeft. Een boodschap die we graag wilden meegeven naar aanleiding van het Belgische voorzitterschap van de EU, de reden waarom dit concert plaatsvindt.” Ook ‘Prière’ van César Franck past volgens Castillo binnen die heroïsche kracht van muziek. “Zijn gebed gaat voor mij niet over hogere sferen, maar over onze dagelijkse werkelijkheid. Over de dingen die we willen en net daarom blijven herhalen. Ik herken er dus ook de ‘smeekbeden’ van mijn kinderen in.” (Lacht) Castillo is blij met de huidige heropleving van het orgel, zeker in de stad. “De organist als knoppentovenaar fascineert opnieuw. Kijk maar naar het succes van een festival als Toulouse les Orgues. Kerken in Italië en Spanje lopen vol voor orgelconcerten, omdat de muziek zo menselijk en toegankelijk is. Zo nemen organisten opnieuw de verbindende rol op die ze in de middeleeuwen speelden.” TOM PEETERS Cindy Castillo concerteert op 21/2 in de Sint-Michiels- en Sint-Goedelekathedraal, bozar.be

Select Aanraders van de week

Meet the author: Brecht Evens

Literatuur

Podium

Gala Gallait #4

God in Frankrijk

Punk, kak en gevelreclame

Dat Brecht Evens al even goed bezig is, is mild uitgedrukt. De naar Parijs verkaste Belg vergaarde met beeldverhalen als Ergens waar je niet wil zijn, De liefhebbers, Panter en Het amusement behalve een rist internationale prijzen ook een hele schare hongerige lezers. Die raken er niet meer bij in een hopeloos uitverkocht Passa Porta, maar kunnen zich troosten met het niet te overprijzen eerste deel van Evens’ nieuwe striptweeluik De bondgenoten. Magistraal!

Het is weer open huis in de Gallaitstraat 80, de uitvalsbasis en ontmoetingsplaats waar het Brusselse theatergezelschap Tristero samen met jonge makers Arno Boey, Yelena Schmitz en Hanne Machielsen werkt, droomt en speelt. Gala Gallait #4 beslaat twee avonden met in punksongs gepropte politieke manifesten, een lezing over de stammoeder van de Bruegel-dynastie, een geschiedenis van onze kak, soaptheater en een expo van oude gevelreclames.

MEET THE AUTHOR: BRECHT EVENS 22/2, Passa Porta, passaporta.be

GALA GALLAIT #4 23 & 24/2, Gallaitstraat 80, Schaarbeek, tristero.be

Poëzie voor de planeet

Mangaanknollen mijnen

Wie zei ook alweer dat kunst de wereld kan redden? Wellicht geen van de vier ‘dichters van het antropoceen’, die door de organisatie Klimaatdichters en Bozar worden uitgenodigd voor een avondje poëzie voor de planeet. Al doen Geert Buelens, Dominique De Groen, Lisa Robertson en Miek Zwamborn hun welriekende best om middels elegie, doodsreutel, dan wel aanklacht mens en machine een geweten te schoppen.

Het wordt een belangrijk jaar voor de diepzeemijnbouw. De Verenigde Naties beslissen of het ontginnen van waardevolle metalen op de zeebodem in internationale wateren mogelijk wordt. In Out of the blue bouwen Hannes Dereere en Silke Huysmans het podium om tot onderzoekslabo en geven via beeldprojecties, klankopnames, technologie en connectiviteit diepgang aan dit intrigerende en ingrijpende onderwerp.

DICHTERS VAN HET ANTROPOCEEN 27/2, Bozar, bozar.be

SILKE HUYSMANS & HANNES DEREERE: OUT OF THE BLUE 22 > 24/2, Les Brigitinnes, brigittines.be

Mediamagnaat

Baksteenslag

Amerika heeft Rupert Murdoch, Italië had Silvio Berlusconi, en België en Nederland hebben Christian Van Thillo. Zo ziet Mark Koster het toch. De Nederlandse onderzoeksjournalist wijdde met De Belg zopas een boek aan de mediakoning van de Lage Landen, die heerst over een rijk dat zich uitstrekt van de Volkskrant tot Q Music en van vtm tot Story. Of die alleenheerschappij een bedreiging is, zoekt deBuren uit. (KS)

De Belgische circusartiest Samuel Bey haalt de Bob de Bouwer in zichzelf naar boven in een woordloze solovoorstelling die helemaal in het teken staat van de bakstenen snelbouwsteen. Welke bedenkingen kunnen we ons allemaal maken bij die kleirode baksteen in onze maag? Welke esthetiek gaat uit van tientallen kilo’s gebakken stof? Je ontdekt het terwijl Bey naarstig en virtuoos stenen versleept, constructies bouwt en ook weer sloopt. (MB)

DE BELG: HOEVER REIKT DE MACHT VAN CHRISTIAN VAN THILLO? 21/2, deBuren, deburen.eu

SAMUEL BEY: BRICK 24/2, 6+, BRONKS, bronks.be

Select Wat te doen deze week

30 SEPTEMBER 2022

Eat & Drink Confessions ••••• Drievuldigheidsplein 10, Elsene, confessionscocktail.com

Als cocktailbar waar alles onder controle en tot in de puntjes verzorgd is, laat Confessions zich ontdekken als een stijlvolle speakeasy zonder ruwe randjes. Maar met te weinig pit. Er valt weinig aan te merken op cocktailbar Confessions, die in oktober vorig jaar de deuren opende tegenover de Drievuldigheidskerk. Met een onberispelijke service, een zorgvuldig uitgewerkt decor (met een drieluik geschilderd door Adeline Jadot, wier werk doet denken aan dat van Kehinde Wiley, en een inrichting van binnenhuisarchitecte Anno Defeche), een uitgekiende soundtrack en overtuigende hapjes en drankjes heeft de bar alles in huis om te schitteren. Toen we er op een vrijdagavond binnenstapten, was het goede onthaal het eerste wat opviel. Het personeel was

gedrild in attentheid en vulde voortdurend de gratis glazen water aan, ongeacht het aantal geconsumeerde cocktails. ‘The Boldness’ (16 euro) – die we kozen uit de creaties onder de noemer ‘The Loveful Eight’ – combineert tequila (Patron Silver), tonkabonen, limoen en gekruid zout. De cocktail is van de hand van mixoloog Nicolas Vignals, wiens snor we al spotten bij Arthur Orlans en La Villa Lorraine, en jongleerde perfect tussen zachtzuur en fruitig. Kruidige toetsen versterkten de compositie zonder ooit de overhand te nemen. Het vermelden waard: toen we ons halflege glas omstootten, werd het meteen vervangen, zonder weerslag op de rekening en in de grootst mogelijke discretie. Naast de acht signatuurcocktails telt de kaart een hele reeks klassiekers: een negroni, een Old Fashioned, een Pornstar

Martini, een Basilicum Smash, een bloody mary ... De bierselectie – Vedette IPA (6 euro), Liefmans (7 euro) ... – stelde daarentegen teleur, terwijl de wijnkaart zowel koud – de geglobaliseerde Terrazas de los Andes (45 euro) – als warm – Dernier Souffle van Domaine Rottiers (45 euro), een auteurswijn in de stijl van Moulin-à-Vent – blaast. De kleine gerechten zijn heel verfijnd, zoals de sando met rundertartaar (15 euro) en het verloren brood met coppa, bonito en misosaus (13 euro voor 4 stuks). We kunnen niet zeggen waarom, maar deze onberispelijke zaak geeft ons niet het gevoel dat we er de avond willen doorbrengen. Na één drankje zijn we klaar om koers te zetten naar een andere plek. Misschien dat de ontbrekende soul hier mettertijd nog opduikt. MICHEL VERLINDEN

Linda veut du poulet !

Film naar keuze

James Ensor. Maestro

5x2 tickets, Flagey, 24/2

5x2 tickets, UGC-bioscopen

5x2 tickets, Bozar, 29/2 > 23/6

Sébastien Laudenbach en Chiara Malta stellen op het Anima-festival hun nieuwe langspeelfilm voor. Mail ‘Poulet’

Met onze vouchers voor UGC De Brouckère en UGC Gulden Vlies kan je zelf een film uit hun aanbod kiezen. Mail ‘UGC’

Bozar herdenkt de 75e verjaardag van het overlijden van meester James Ensor met een overzichtsexpo. Mail ‘Ensor’

Win

Tickets

Stuur het trefwoord, samen met je adres en telefoonnummer, naar win@bruzz.be

De vijf inzichten Fenne Kuppens

‘Stap af en toe uit je hoofd’ Met het nieuwe album The great calm laat Whispering Sons wat frivoliteit binnen in zijn bekende duistere sound. Frontvrouw Fenne Kuppens laat hier haar licht schijnen over een aantal creatieve levenswijsheden. door Michaël Bellon

Vertrouw het proces en wees geduldig Ik ben heel ongeduldig en wil soms te snel resultaat. Maar af en toe is het beter om te vertrouwen op wat nog komen gaat. Wat je opschrijft krijgt vaak pas na een tijd echt betekenis. Vertrouw erop dat de tijd zal uitwijzen waar je heen moet en wat je precies wilt zeggen. “To write is to fail” (Kae Tempest) In Kae Tempests boekje On connection staat veel dat mij inspireert en raakt. “An idea is a perfect thing,” schrijft die ook: het perfecte idee in je hoofd zal je nooit perfect kunnen vertalen naar een tekst, een nummer of een schilderij. Maar het is eerder een geruststelling dan iets negatiefs dat het genoeg is om gewoon je best te doen. Blijf niet in je eigen hoofd zitten Ik heb de neiging om te geloven dat ik het allemaal zelf moet doen. Maar het is net door om hulp te vragen dat je nieuwe inzichten kan verwerven. Ook bij het schrijven, een nogal eenzame bezigheid, kan het eye-opening zijn om te rade te gaan bij iemand die je vertrouwt en gelooft. Lees veel Ik kan niet schrijven zonder te lezen. Er ligt hier altijd een hele stapel boeken op mijn bureau waar ik in kan bladeren om geprikkeld te worden. Eén woord kan een heel nieuwe wereld openen waar jij dan jouw idee aan kan vasthangen. Ook zo kan je uit je eigen hoofd stappen.

Geniet Het klinkt wat stom, maar er zit zoveel plezier in de ontdekkingen die je doet tijdens het creëren, in de connecties die je brein maakt om iets nieuws te laten ontstaan. Dat fantastische gevoel mag je niet laten overschaduwen door jezelf te veel druk op te leggen. The great calm is uit bij PIAS, Whispering Sons speelt op 20/3 in de Botanique, botanique.be

Bozar Arcade

First edition 29 Feb.→ 16 Mar.’24

Come play video games at Bozar

ur Ho

DC202402 - Bozar Arcade_annonces.indd 1 ic

on ph

13/02/2024 14:44

m Sy

vr 23.02.24 20:00

Sibelius 5 & Kobekina plays Elgar

James Feddeck, DIRIGENT Anastasia Kobekina, CELLO

INFO & TICKETS n a t i o n a l o r c h e s t r a . b e

belgian national orchestra in permanent residence at

Woonzorgcentrum Nazareth en Kinderdagverblijf Prutske te Ukkel. Op

een zorgzame en deskundige wijze bieden we aan 494 zorgbehoevende Persoonlijk & professioneel welzijn ouderen en 67 jonge kinderen verzorging, begeleiding en zingeving. Daarnaast verzorgen we het beheer van 43 assistentiewoningen.

Onze medewerkers en vrijwilligers zetten zich dagelijks in voor een kwaliteitsvolle en toekomstgerichte professionele zorg.

We wensen ons managementteam van de site Ukkel te versterken met een (m/v/x):

Diensthoofd technisch en facilitair departement (voltijds, met doorgroeimogelijkheden)

Jouw opdracht Je staat in voor de dagelijkse leiding en organisatie van het technisch en facilitair departement en bent verantwoordelijk voor • het opvolgen van technische projecten en het onderhoud van technische infrastructuur • de organisatie en het toezicht op het onderhoud van de diverse lokalen en ruimten • in samenwerking met de verantwoordelijke van de externe cateraar, de leiding en organisatie van de activiteiten van de grootkeuken en de cafetaria • het dagelijks preventiebeleid in de rol van preventieadviseur

Je onderhoudt klassen, burelen, refters, ... Je zorgt voor de maaltijdbedeling in de refter. Je draagt orde en netheid hoog in het vaandel. Je verzorgt recepties

Jouw profiel • je bezit een bachelor- of masterdiploma in een technische richting • je bezit een getuigschrift preventieadviseur niveau 2 of bent bereid een opleiding te volgen • je hebt een goede kennis van (gebouw)technische en elektrische installaties • je hebt bij voorkeur een leidinggevende ervaring • je bent tweetalig Nederlands/Frans

aat Stel je kandid 2024 rt voor 18 maa

Ons aanbod • een veelzijdige functie in een maatschappelijk relevante werkomgeving • een vriendelijk en collegiaal onthaal en begeleiding • een voltijdse arbeidsovereenkomst van onbepaalde duur • een verloning volgens de sectorale IFIC-klasse 17 • maaltijdcheques • een aansluiting bij de groepsverzekering pensioensparen • reële doorgroeimogelijkheden op termijn

Vragen? Bel 02 785 33 41 of mail personeelsdienst@overijse.be

Kijk voor de volledige jobbeschrijving, voorwaarden en procedure op:

www.overijse.be/jobs DB111333B4

Interesse? Contacteer dhr. Kenny Malbrecq (directeur technische en facilitaire diensten) via 016/21.96.30 of Kenny.Malbrecq@wzcbetlehem.be voor meer informatie. Bezorg jouw kandidatuur aan dhr. Ivo Guldentops (algemeen directeur) via Ivo.Guldentops@wzcbetlehem.be.

zoekt deeltijds financieel directeur (x/v/m) BRUZZ werft aan

Wil je mee aan het stuur zitten van de Vlaams-Brusselse Media? Kick je op dashboards, tabellen, grafieken en cijfers? Ben jij zowel financieel als administratief sterk? Contacteer ons! www.bruzz.be/financieeldirecteur

DB111911B4

poetsmedewerkers!

Deze publicatie wordt behartigd door A&S Solutions

Wij zoeken

Woonzorgcentrum Fac Similiter VZW beheert Woonzorgcentrum Betlehem te Herent en

Logistiek talent

Wij zoeken collega’s bij onze dienst Publieke Ruimte

voor het Labo?

Projectmanager

Start de chemie

Als bouwheer weet je hoe je samenwerkt met aannemers, studiebureaus, architecten, ... Je werkt mee aan het beleid en bereidt grondige adviezen voor

bij onze Douane.

Je volgt projecten op van concept tot oplevering

Projectmedewerker Je volgt verschillende soorten werken in onze gemeente op Je werkt samen met aannemers, nutsbedrijven, studiebureaus, ...

Ben jij een organisatorisch talent met een passie voor administratie? Weet jij wel van aanpakken en heb je altijd al eens in een labo willen werken? Sta je klaar voor een uitdagende rol met heel wat verantwoordelijkheden en kansen? En heb je een bachelordiploma op zak? Waar wacht je dan nog op?

Je zorgt voor een vlotte administratieve en praktische opvolging van aanvragen, reglementen, innames, ...

Scan de QR-code, ontdek alles over deze job en solliciteer vandaag nog.

Stel je kandidaat voor 4 maart 2024

Yep,

werken bij de Douane, ook dat is FOD Financiën!

Kijk voor de volledige jobbeschrijving, voorwaarden en procedure op:

www.overijse.be/jobs DB111262B4

ׂ w À²!R §§0mXhj ²²X²À0yÀ0y À0 w ² !X m0 ð j0y ‫! ا‬mÇ²À0ª w0y² ym0J à0ªßXyJ²ª0²0ªß0 ‫ ـ‬ywX((0mmXhj0 Xy(X0y²ÀÀª0(XyJ‫ف‬ ! yÀª !ÀÇ00m ‫ ا ׃ ׁٌ ا‬ß mÀXh(² ‫ فڭ׀׀ׁـ‬0y (00mÀXh(² ‫فڭ׀׈ـ‬ Ƶȁ ǯǞǯ ȁǞƵɈ ƊǶǶƵƵȁ ƧȌǿǿɐȁǞƧƊɈǞƵǏ‫ ة‬ǿƊƊȲ ȌȌǲ ƊƮǿǞȁǞȺɈȲƊɈǞƵǏ ɨƊƊȲƮǞǐ‫ د‬jƊȁ ǯƵ ǯƵ Ǟȁ ƵƵȁ ƧǶǞǁȁɈȺǞɈɐƊɈǞƵ ǞȁǶƵɨƵȁ Ƶȁ ɹƵɈ ǯƵ ƊǶǶƵȺ Ȍȯ ƊǶǶƵȺ Ȍǿ ƵƵȁ ȌȯǶȌȺȺǞȁǐ Ȍȯ ǿƊƊɈ ƊƊȁ ɈƵ ȲƵǞǲƵȁ‫( د‬Ɗȁ ƦƵȁ ǯǞǯ ƮƵ ǐƵǲȁǞȯɈƵ ǲƊȁƮǞƮƊƊɈ‫ث‬

DB110662A4

jȌǿ ȁƊƊȲ ȌȁɹƵ ǯȌƦƮƊǐ Ȍȯ ׂ‫ ׇ‬ǏƵƦȲɐƊȲǞ‫ ث‬ RƵƦ ǯƵ ǞȁɈƵȲƵȺȺƵ Ǟȁ ƮƵɹƵ ɨƊƧƊɈɐȲƵ‫ ة‬ǿƊƊȲ ɹǞɈ ǯƵ ȁȌǐ ǿƵɈ ƦȲƊȁƮƵȁƮƵ ɨȲƊǐƵȁ‫ د‬jȌǿ ƮƊȁ ȁƊƊȲ ȌȁɹƵ ǯȌƦƮƊǐ Ƶȁ ǿƊƊǲ ǲƵȁȁǞȺ ǿƵɈ ȌȁɹƵ ǿƊƊɈȺƧǘƊȯȯƵǶǞǯǲ ƊȺȺǞȺɈƵȁɈƵȁ‫خ‬ ðǞǯ ƦƵƊȁɈɩȌȌȲƮƵȁ ǿƵɈ ɨƵƵǶ ȯǶƵɹǞƵȲ ƊǶ ǯȌɐɩ ɨȲƊǐƵȁ‫خ‬ XȁȺƧǘȲǞǯɨƵȁ ǞȺ ȁǞƵɈ ȁȌƮǞǐ‫خ‬ áƏȇȇƺƺȸ‫ ي‬ƳǣȇɀƳƏǕ ‫ וא‬ǔƺƫȸɖƏȸǣ ‫ גא׎א‬ɮƏȇ ‫ ז׏‬ɎȒɎ ‫ ׎א‬ɖɖȸ áƏƏȸ‫( ي‬ƺ kȸȒȵ ٢(ȒȸȵɀɀɎȸƏƏɎ ‫ח‬ƫً ‫ ׎׏ח׏‬kƏȅȵƺȇǝȒɖɎ٣

Xȁ ǯȌɐɩ ǏɐȁƧɈǞƵ ɨȌƵȲ ǯƵ ƵƵȁ ȺȌƧǞƊƊǶ ȌȁƮƵȲɹȌƵǲ Ƶȁ ǐƊ ǯƵ ȁƊ Ȍȯ ɩƵǶǲƵ ȺȌƧǞƊǶƵ ȲƵƧǘɈƵȁ ǯȌɐɩ ƧǶǞǁȁɈ ƵƵȁ ƦƵȲȌƵȯ ǲƊȁ ƮȌƵȁ‫( خ‬Ƶ ȲƵǐƵǶǐƵɨǞȁǐ Ǟȁ ƵƵȁ !wàٌ ǘɐǶȯɨƵȲǶƵȁǞȁǐȺƧȌȁɈƵɮɈ ǲƵȁɈ ɨȌȌȲ ǯȌɐ ǐƵƵȁ ǐƵǘƵǞǿƵȁ‫خ‬ hƵ ǘƵƦɈ ɹǞȁ ɨȌȌȲ ǞȁǞɈǞƊɈǞƵǏ Ƶȁ ǲƊȁ ɨƵȲȺƧǘǞǶǶƵȁƮƵ ȯȲȌǯƵƧɈƵȁ Ƶȁ ǞȁǞɈǞƊɈǞƵɨƵȁ ȌȯɨȌǶǐƵȁ‫ خ‬ hƵ ƦƊȺǞȺɩƵƮƮƵ ƦƵƮȲƊƊǐɈ ǿǞȁ‫ ׆׈ة׀ׄ׉خׂ خ‬ƵɐȲȌ ‫ـ‬ɨȌǶɈǞǯƮȺ‫ ׀ ة‬ǯƊƊȲ ƵȲɨƊȲǞȁǐ ׁ‫ ف‬Ƶȁ ǯƵ ȌȁɈɨƊȁǐɈ ɈƊǶ ɨƊȁ ƵɮɈȲƊǶƵǐƊǶƵ ɨȌȌȲƮƵǶƵȁ‫خ‬

R0 h0 XyÀ0ª0²²0‫د‬ ƵɹȌȲǐ ȌȁȺ ǯȌɐɩ ȺȌǶǶǞƧǞɈƊɈǞƵƦȲǞƵǏ ǿƵɈ ƵƵȁ ȲƵƧƵȁɈ Ƨɨ Ƶȁ ƵƵȁ ǲȌȯǞƵ ɨƊȁ ǯȌɐɩ ƮǞȯǶȌǿƊ‫ب‬

ßX 0ٌw Xm ‫ـ‬ƦǞǯ ɨȌȌȲǲƵɐȲ‫ بف‬ɨƊƧƊɈɐȲƵȺ‫ۊ‬ǲƊǿȯƵȁǘȌɐɈ‫خ‬ƦƵ §0ª § ²À‫ ب‬Ɉ‫خ‬Ɗ‫خ‬ɨ‫ خ‬ɈƵƊǿ §ƵȲȺȌȁƵƵǶȺɹƊǲƵȁ‫ة‬ (ȌȲȯȺȺɈȲƊƊɈ ‫ ׀ׁ׉ׁ ة׉‬jƊǿȯƵȁǘȌɐɈ ßX §0ª² ymXhj0 IJXIÀ0‫ ب‬ ɈƵƊǿ §ƵȲȺȌȁƵƵǶȺɹƊǲƵȁ‫ة‬ (ȌȲȯȺȺɈȲƊƊɈ ‫ ׀ׁ׉ׁ ة׉‬jƊǿȯƵȁǘȌɐɈ DB110249A4

MEET THE BRUZZ ICE DJ’S *

Luister naar ICE op BRUZZ radio (elke weekdag van 19 tot 20u) voor de nieuwste muziek en de beste partytips. En volg @BRUZZICE op Instagram voor het hotste nieuws uit de stad. Nog niet genoeg ICE? Ga naar BRUZZ.be/ICE voor het non-stop digitale ICE radiokanaal. * Ontdek de volledige programmatie van onze BRUZZ ICE DJ’s op BRUZZ.be/radioprogramma