BRUZZ - editie 1872 (10-01-2024) by bruzz.be

W EEKBLAD # 1872, EEN UITGAVE VAN VLAAMS- BRUSS ELS E MEDIA VZW FLAGEYPLEIN 1 8 - 1050, ELSENE - AFGIFTEKANTOOR ANTWERPEN X P303153

10 JANUARI 2024

‘Ik heb mĳn kinderen aangeraden om Brussel te verlaten’

‘Union kan de komende maand de drie stadsderby’s winnen’

‘Wie mos bekĳkt, ontdekt een choquerende schoonheid’

Identiteit Joodse gemeenschap onder druk

Nieuwe voetbalcolumn

Het moeras in met filmmaker Bas Devos

Op glad ĳs met kunstschaatser Nina Pinzarrone

‘Ik presteer goed onder druk, maar het kan nog beter’

SCHOOLJAAR

2024-2025

Ontdek alles over aanmelden en inschrijven voor het Nederlandstalig onderwijs in Brussel. Mis het schooljaar 2024-2025 niet en kijk snel op:

www.inschrijveninbrussel.be Inschrijven in het kleuterof lager onderwijs

Inschrijven in het 1ste leerjaar van het secundair onderwijs

8 – 19 januari Voorrang broers en zussen 27 februari – 19 maart Online aanmelden 22 april – 13 mei Inschrijven aangemelde leerlingen Vanaf 23 mei Vrij inschrijven 2 september Start schooljaar 2024-2025

25 maart – 19 april Online aanmelden (ook broers en zussen) 14 mei – 10 juni Inschrijven aangemelde leerlingen Vanaf 14 mei Vrij inschrijven 2 september Start schooljaar 2024-2025

Meld alle kinderen geboren in 2022 aan, ook als ze pas naar school gaan in september 2025.

Informatie over de procedure in het buitengewoon onderwijs? Ga naar inschrijveninbrussel.be.

Inschrijven in de hogere jaren van het secundair onderwijs Vanaf 27 mei Inschrijven 27 mei – 30 mei Voorrang leerlingen met een Nederlandstalige ouder 2 september Start schooljaar 2024-2025

10 JANUARI 2024 © MARC SETHI

zĳn er 12 ‘Soms vechtpartĳen,

met messen en machetes’

Douane en FOD Financiën zien steeds meer valse sigaretten opduiken

Napoleon 22 Sprak met zĳn maîtresse af in café Sainte-Anne? Zowat alle tooghangers bleven het verhaal decennialang vertellen

EDITO

COVERSTORY Nina Pinzarrone schaatst vol vertrouwen het EK tegemoet

IN BEELD Bart Dewaele

KORT GESPREK Jasper Wouters van Bond Beter Leefmilieu

BEELDCOLUMN Kim Duchateau

SAMENLEVING De onzichtbare Joodse gemeenschap in Brussel spreekt

BIJGEDACHTE Good Living: minder regels, meer stedenbouwkundige power

BEESTIG BRUSSEL De kolgans vliegt al jodelend over de hoofdstad

SPORT Een nieuwe voetbalcolumn in BRUZZ

DE SLAAPKAMER van Lavinia

INTERVIEW Regisseur Bas Devos filmde zijn cinemaparel Here in de Brusselse moerassen

NICK TRACHET Kemel

SELECT Speakers Corner Quartet brengt een Londense sound naar het Brussels Jazz Festival Eat & Drink Groseille Smalltalk Sam Touzani De vĳf inzichten Bert Haelvoet

Speakers Corner Quartet: “Als ik de planeet rond me zie, schaam ik me soms voor mijn job. En dan besef ik dat we meer dan ooit nood hebben aan positiviteit.”

| 3

TOT

S I T A R G

UR U T N O M

Bezoek jouw Grandoptical opticien in Brussel of maak een afspraak!

-50% KOP MER N* RE MONTU

SOLDEN VAN 3 TOT EN MET 31 JANUARI 2024

*Voorwaarden op grandoptical.be

JUSQU’À

RE MONTU *

E T I U T A GR

Visitez votre opticien GrandOptical à Bruxelles ou prenez rendez-vous ! *Conditions sur grandoptical.be

-50%

RES MONTU* S E L R SU QUE DE MAR

SOLDES DU 3 AU 31 JANVIER 2024

10 JANUARI 2024

COLOFON BRUZZ Flageyplein 18, 1050 Brussel, 02-650.10.65

Vuurwerk

ABONNEMENTEN Josiane De Troyer (abo@bruzz.be), 02-650.10.80 Gratis in Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Rest van België: 29 euro per jaar; IBAN: BE98 3631 6044 3393 van Vlaams Brusselse Media vzw Buiten België: 35 euro per jaar.

“ Brussel telt veel jongeren met geloof en met een missie”

De start van een nieuw jaar begint vaak met goede intenties, maar evengoed met oude, kwalijke gewoontes die meteen een schaduw werpen op wat nog moet komen. Consequent het vuurwerkverbod niet naleven, straatmeubilair vernielen in een soort orgastische ontlading van geweld, vuur en (mannelijke) jeugdige overmoed: ook in 2024 staat Brussel voor een aantal lastige samenlevingsvraagstukken, zonder eenduidig antwoord. Maar wie het magazine leest, vindt ook het tegendeel: jongeren met geloof, en met een missie. Neem Nina Pinzarrone, 17, en een van Brussels grootste kunstschaatstalenten ooit. Deze week wil ze haar doorbraak bevestigen, en haar bloedvorm verzilveren op het EK. En wat zegt ‘het ijsprinsesje van Woluwe’ over al die verwachtingen? “Ik presteer al goed onder druk, maar het kan nog beter.” (zie p. 6) Of neem Lavinia uit Sint-Gillis, 10, die in ‘De slaapkamer’ getuigt over haar ambities: ze wil een kledingstuk bedenken dat nog niet bestaat, én propere trams en bussen, gevraagd naar wat ze zou realiseren als burgemeester (p. 28). De drang om te excelleren, de verbeelding om te gaan waar niemand ooit ging: meer dan het gedonder op straat staan deze twee jonge vrouwen voor het échte vuurwerk aan het begin van het jaar.

Le début d’une nouvelle année s’accompagne de bonnes résolutions, mais aussi de mauvaises et anciennes habitudes qui font de l’ombre à ce qui doit encore venir. Le non-respect systématique de l’interdiction de feux d’artifice, la destruction de mobilier urbain lors d’une décharge orgastique de violence, de feu et de jeune orgueil (masculin) : en 2024 aussi, Bruxelles fait face à quelques problèmes de société sans réponse uniforme. Mais qui lit ce magazine trouvera aussi son contraire : des jeunes qui ont la foi, et une mission. Comme Nina Pinzarrone, 17 ans, un des grands talents bruxellois du patinage artistique. Cette semaine, elle veut confirmer sa percée au Championnat d’Europe. « Je suis forte sous pression, mais je peux encore m’améliorer », nous confie-t-elle (p. 6). Ou Lavinia de Saint-Gilles, 10 ans, qui parle de ses ambitions dans notre série « De Slaapkamer » : elle veut inventer un vêtement qui n’existe pas encore, et si elle était bourgmestre, elle ferait en sorte que les trams et bus soient propres (p. 28). La volonté d’exceller, l’imagination pour aller là où personne n’est encore allé : plus que les échauffourées dans la rue, ces deux jeunes filles sont le véritable feu d’artifice de ce début d’année.

We often start a new year with good intentions, but just as often old, bad habits immediately cast a shadow on what is yet to come. Blatantly disregarding the fireworks ban, destroying street furniture in a kind of orgasmic discharge of violence, fire, and (male) youthful hubris. In 2024, Brussels will again face a number of difficult societal issues with no easy answer. But those reading this issue will find the opposite too: young people with faith, and with a mission. Take Nina Pinzarrone, 17 and one of Brussels’ greatest figure skating talents ever. This week, she aims to confirm her breakthrough and bring home a few medals from the European Championships. What does “the ice princess of Woluwe” say about all of this? “I already perform well under pressure, but there is room for improvement,” she tells us (see page 6). Or take Lavinia from Sint-Gillis/Saint-Gilles, 10, who in this issue’s “De slaapkamer” tells us about her ambitions of inventing a garment that does not yet exist, as well as clean trams and buses when asked what she would like to achieve as mayor (see page 28). The drive to excel, the imagination to go where no one has ever been. These two young women represent the real fireworks at the beginning of the year, more than any of the rumble on the streets.

OPLAGE 55.000 exemplaren. ADVERTEREN? Marlies De Deygere 02-650.10.81 marlies.dedeygere@bruzz.be DISTRIBUTIE Ute Otten, 02-650.10.63, ute.otten@bruzz.be ALGEMENE DIRECTIE Dirk De Clippeleir

Maarten Goethals Coördinator magazine

COÖRDINATOR MAGAZINE Maarten Goethals ART DIRECTOR Heleen Rodiers VORMGEVING Ruth Plaizier EINDREDACTIE Karen De Becker, Kurt Snoekx WERKTEN MEE AAN DIT NUMMER Eva Christiaens, Kris Hendrickx, Toon Hendrikx, Bettina Hubo, Sophie Soukias, Steven Van Garsse, Tom Zonderman (redacteurs); Michaël Bellon, Annelies Bontjes, Andy Furniere, Tom Peeters, Tom Peeters, Niels Ruëll, Nick Trachet, Michel Verlinden (medewerkers) VERTALING Frédérique Beuzon, Gregory Blauwers, Sam De Ryck, George Holmer, Laura Jones FOTOGRAFIE & ILLUSTRATIE Bart Dewaele, Kim, Ivan Put, Saskia Vanderstichele VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Koen Cypers Flageyplein 18, 1050 Elsene. BRUZZ is een uitgave van de Vlaams Brusselse Media vzw, wordt gedrukt bij Printing Partners Paal-Beringen en wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap en de Vlaamse Gemeenschapscommissie

MELD NIEUWS Zelf nieuws gespot? Tips zijn altijd welkom via: BRUZZ.be/meldnieuws Persberichten kunnen via redactie@bruzz.be

VOER UW EVENEMENT IN OP ENCODEZ VOTRE ÉVÉNEMENT SUR ENTER YOUR EVENT ON www.extranet.brussels

WWW.BRUZZ.BE

| 5

Het gesprek. Kunstschaatstopper Nina Pinzarrone

‘Door fouten te maken, word ik steeds beter’ Na het jaar van de doorbraak, staat het Brusselse kunstschaatswonder Nina Pinzarrone in 2024 voor het jaar van de bevestiging, te beginnen op het Europees Kampioenschap van deze week. Al op driejarige leeftijd zette de ijsprinses van Woluwe haar eerste schaatspassen op de piste Poseidon. Onder haar timide voorkomen schuilt een vurig temperament: “Zelfs bij de kleinste foutjes word ik direct kwaad.” door Andy Furniere foto’s Saskia Vanderstichele

2023 was het jaar van de doorbraak voor het Belgische toptalent met de Italiaanse naam. Vijfde bij haar EK-debuut, elfde op haar eerste WK, Belgisch kampioene, vierde op de Grand Prix-finale … Resultaten die haar bombardeerden tot een van de favorieten voor de eerste afspraak van 2024, het EK, samen met onze meer ervaren landgenote Loena Hendrickx. In afwezigheid van de Russische toppers, geweerd vanwege de oorlog in Oekraïne, zou het zomaar kunnen dat de Belgen met goud en zilver terugkeren uit Litouwen – ongezien voor ons land. Die weelde doet denken aan de tijden van Kim Clijsters en Justine Henin in het tennis, die heel lang geleden lijken. “Ik was nog niet geboren, dus daar kan ik je niets over zeggen,” lacht Pinzarrone.

Ben je de vragen over Hendrickx ondertussen een beetje beu? Jullie zitten net als Kim en Justine een beetje aan elkaar vast. NINA PINZARRONE: Een beetje, ik spreek niet graag over anderen. We hebben ook geen contact. We zitten allebei in onze eigen bubbel en ik vind het ook wel goed zo. Al feliciteren we elkaar natuurlijk tijdens wedstrijden. Ik bewonder ook de manier waarop zij tijdens haar lange carrière verschillende obstakels heeft overwonnen, telkens is teruggekomen na lange blessures en er nog steeds staat op een voor kunstschaatsers best hoge leeftijd (Hendrickx is 24, red.). Kunstschaatsen is mentaal een bĳzonder belastende sport, waarbĳ het resultaat

▼

eze week geeft Nina Pinzarrone (17) alles op het Europees Kampioenschap kunstschaatsen in het Litouwse Kaunas, om zo hopelijk naar een medaille te glijden, al spreekt ze die concrete ambitie niet uit. Op het moment van het interview, net voor de jaarwisseling, is de jonge Brusselse nog in volle voorbereiding en heeft ze er net een vermoeiende avondtraining op zitten op de schaatsbaan van Liedekerke. Voor oudejaar heeft ze begrijpelijkerwijs weinig oog. Ze zal de overgang wel vieren met haar familie thuis in Sint-LambrechtsWoluwe, zegt ze, maar laat wordt het niet. “Ik denk niet dat ik het aftellen haal. De volgende ochtend sta ik om halftien weer op het ijs.”

31 SEPTEMBER 2022

| 7

BIO • 17 jaar, geboren en wonend in SintLambrechts-Woluwe • Zette haar eerste schaatspassen op driejarige leeftijd • Brak in 2023 door met tal van ereplaatsen op het hoogste niveau van het kunstschaatsen • Is deze week een van de favorieten voor een medaille op het Europees Kampioenschap in het Litouwse Kaunas

▼

Het gesprek. Kunstschaatstopper Nina Pinzarrone

afhangt van je prestatie tĳdens een kür van slechts enkele minuten. Hoe zwaar zit dat in het hoofd? PINZARRONE: Ik heb op dit moment nog geen mentale last, maar ik besef dat zoiets met de jaren kan opkomen. Ik word daarom sinds kort begeleid door een mental coach: Anja van Gompel, die ook Jorik Hendrickx (broer en huidige coach van Loena, red.) heeft geholpen tijdens zijn kunstschaatscarrière. Ze leerde me al oefeningen om me beter te kunnen concentreren op mezelf. Om bijvoorbeeld niet onzeker te worden als je de score hoort van een concurrente, net voor je zelf de piste op moet. Ik presteer al goed onder druk, maar het kan nog beter. Ben je perfectionistisch? PINZARRONE: Ja, ik word direct kwaad als ik fouten maak. Zelfs als het kleine foutjes zijn, bijvoorbeeld mijn schaats één

Heeft het groeiende niveauverschil ooit tot spanningen geleid? PINZARRONE: Ik denk niet dat Lily er ooit problemen mee had dat ik beter was. Ze is blij voor me, heeft me altijd gesteund. Ze is er ook bij op het EK, samen met mijn mama. Heel tof, want vaak schaats ik in verre landen, zoals China en Japan, waar ze moeilijker mee naartoe kunnen reizen. De laatste keer dat ze erbij waren was in Angers, in Frankrijk.

Olympisch kampioen Pinzarrone werkt momenteel hard aan een verbeterde uitvoering van haar technische elementen, expressie en de component skating skills, zegt haar hoofdtrainster Ansje Bocklandt, die er even bij komt zitten. Pinzarrone is al sinds haar vierde haar pupil, haar trainster kent ook haar persoonlijkheid door en door. “Tamelijk introvert en timide,

“Ik zou graag eens op het balkon van het stadhuis staan, dat zou fantastisch zĳn”

centimeter verkeerd plaatsen bij een sprong. Dat is een werkpuntje, want er zal altijd wel iets zijn dat niet helemaal ideaal verloopt. Anderzijds word je zo ook steeds beter. Je staat al sinds je derde op het ĳs, in eerste instantie met je twee jaar oudere zus Lily. De prinsesjes van Woluwe werden jullie weleens genoemd. PINZARRONE: Lily is als eerste begonnen met kunstschaatsen, nadat ze het had gezien op televisie. Omdat ik merkte hoe plezierig het was, wou ik meedoen. Samen stonden we dan op de piste van schaatsbaan Poseidon in Woluwe. We hebben lang veel van elkaar geleerd en het was fijn om met zijn tweeën in de auto te zitten van en naar trainingen. Maar rond mijn dertiende zijn onze wegen op schaatsgebied uit elkaar beginnen te lopen, omdat ik internationaal op een hoger niveau begon te acteren. Lily is ongeveer een jaar geleden ook gestopt.

maar ook iemand die recht op haar doel afgaat. Ze laat zich niet afleiden door externe factoren. Ik ben ook zo, dus dat werkt goed (lacht).” Sinds 2022 krijgt Pinzarrone financiële steun via het Belgische Be Gold-project, maar voordien moesten haar ouders de coaching van Bocklandt en de vele andere kosten allemaal uit eigen zak betalen. “Kunstschaatsen is een dure sport, dus dat vergde veel investeringen.” Moeder Laurence

speelt naast haar job ook chauffeur voor haar dochter en dat is nog een stuk zwaarder geworden sinds schaatsbaan Antarctica in Wilrijk begin vorig jaar sloot. “Tot dan kon Nina zelfstandig van de topsportschool naar de piste gaan, maar nu moeten we van de ene baan naar de andere rijden. Naar hier in Liedekerke, Deurne, Mechelen … Heel tijdrovend en vermoeiend.” Nochtans is er nog altijd die piste in Pinzarrones thuisbasis Woluwe, Poseidon,

“Ik ben een Brusselaar, voel mĳ hier goed. Ik verdedig Brussel ook tegenover de grappen van Antwerpenaren in Wilrĳk”

10 JANUARI 2024

Deze week schaatst NIna Pinzarrone op het Europees Kampioenschap in LItouwen. “Mijn mama en zus zullen erbij zijn.”

de school van Wilrijk heb ik ook niet zulke goede vriendinnen kunnen maken als in mijn vorige school in Brussel. Ik zit ook niet vaak in de klas.

PINZARRONE: Vooral de hits van het moment. Ik hou ook van bepaalde Franse muziek, uit de jaren tachtig bijvoorbeeld, uit de playlists van mijn mama.

Wat was je vorige school? PINZARRONE: De Europese School van Brussel III in Elsene. Een strenge en moeilijke school, maar ook een heel leuke, waar ik een goeie vriendengroep had. We chatten nog altijd vaak en zien elkaar wanneer het kan. Heel tof ook om er veel verschillende talen en culturen te leren kennen.

Zoals?

Geniet je ook van het vele reizen voor je sport? PINZARRONE: (Gedecideerd) Zeker. Ik heb wel nooit de tijd om een heel land te ontdekken, maar ik probeer toch telkens één stad te leren kennen. Als de verre reizen elkaar snel opvolgen, is het wel moeilijk. Dan moet je telkens omgaan met het grote tijdsverschil, wat mentaal en fysiek zwaar is. Je hebt een heel ander leven dan leeftĳdsgenoten. Zĳn er zaken die je mist, eens uitgaan bĳvoorbeeld? PINZARRONE: Goh, uitgaan zit niet in mijn karakter. Maar het is natuurlijk leuk om veel te kunnen afspreken met vriendinnen, om rustig te babbelen of een film te bekijken. Daar heb ik nu geen tijd voor. Nu, ik heb voluit voor dit leven gekozen en ben blij met die keuze. En ik besef dat veel jongeren in mijn plaats zouden willen zijn. waar ze tijdens haar jeugd zoveel op het ijs stond. “Daar hebben ze jammer genoeg niet het beleid om de piste beschikbaar te stellen voor clubs (Pinzarrone is deel van de club Antarctica, red.).” Bocklandt hoopt dat de schaatsbaan in Wilrijk snel weer opengaat en ziet hoopgevende signalen. “Ernaast opende onlangs de indoorskipiste SnowWorld, dus hopelijk is er binnenkort ook weer een schaatsbaan.” Je woont nog in Woluwe, maar gaat al jaren naar de topsportschool in Wilrĳk, waar je ook lang op de schaatspiste hebt getraind. Je traint ook regelmatig in Deurne. Zou je overwegen om naar Antwerpen te verhuizen als je een eigen stek zoekt? PINZARRONE: Zeker weet ik het nog niet, maar ik zou hier willen blijven wonen. Ik ben een Brusselaar, voel mij hier goed. Ik verdedig Brussel ook tegenover de grappen van Antwerpenaren in Wilrijk die hun stad de beste van het land vinden (glimlacht). In

Je schaatst op klassieke muziek, maar naar welke muziek luister je in je vrĳe tĳd?

| 9

PINZARRONE: Het liedje ‘Les démons de

minuit’. Heel sfeervol en ritmisch. En heb je een favoriete plek in Brussel? PINZARRONE: Ik blijf graag in Woluwe, met

zijn vele parken en toffe winkels. Ik hou er van de rust. Ik zou in niet in het centrum van Brussel willen opgroeien, maar ga wel heel graag naar de Grote Markt. Dat is zo’n mooie plek, zo groots en met zoveel geschiedenis. Zou je er graag eens op het balkon van het stadhuis staan, na een grote overwinning, met het plein vol supporters? PINZARRONE: (Met kamerbrede glimlach) Ja, dat zou fantastisch zijn. Misschien sta je er wel na de Olympische Winterspelen van 2026, in Milaan. PINZARRONE: Goed presteren op de Olympische Spelen, met hopelijk een medaille als resultaat, is alleszins een groot doel. Ik zal in Milaan negentien zijn, een goeie leeftijd als kunstschaatser. Dan ben je matuur en ervaren, maar nog niet te oud. Tegen dan kan je misschien uitpakken met viervoudige sprongen? PINZARRONE: Ik oefen er wel al eens op buiten het seizoen. Niet tijdens, want het risico op blessures is te groot. Ik wil ze natuurlijk zo snel mogelijk kunnen, maar kan er geen termijn op plakken.

LA PRINCESSE DES GLACES DE WOLUWE

THE ICE PRINCESS FROM WOLUWE

Pour la star bruxelloise du patinage artistique Nina Pinzarrone (17 ans), 2023 était l’année où elle a fait ses preuves, avec de nombreuses places d’honneur au niveau le plus élevé. 2024 sera l’année de la confirmation, à commencer par le Championnat d’Europe cette semaine, où elle pourrait conquérir une médaille. Elle a débuté le patinage à l’âge de trois ans, sur la piste du Poséidon à Bruxelles. Lorsqu’on lui demande si elle se voit un jour sur le balcon de l’Hôtel de Ville après une grande victoire, son large sourire en dit long. Peut-être après les JO d’Hiver de 2026 ?

In 2023, the figure skating prodigy Nina Pinzarrone (17) from Brussels enjoyed her breakthrough year. She now faces a year of confirmation, starting at this week’s European Championships. The ice princess from Woluwe took her first steps on skates as early as the age of three, at the Poseidon rink in Brussels. She goes to school in Wilrijk and is often abroad, but the bond with her hometown remains strong. When asked if she would ever wish to face the crowds from the City Hall balcony after a great victory, a telling smile follows. Maybe after the 2026 Winter Olympics?

In beeld. Bart Dewaele

Wolken vol onheil Temperaturen tegen het vriespunt, dikke sneeuwvlokken die even later uit de lucht dwarrelen: afgelopen maandag leek Brussel voor het eerst echt in de greep van de winter. Wie naar buiten moest, deed extra warme kleren aan. Maar extreme omstandigheden leveren vaak ook extreem mooie beelden op, zoals het uitzicht op Molenbeek. De wolken zitten vol onheil, de appartementsblokken lijken leeg en verlaten, maar de zon breekt op een zachte (zalvende) manier de hemel open. Een subtiel scenario. MG

10 JANUARI 2024

In de kijker.

‘De accĳnsverhoging op tabak zal leiden tot een toename van illegale sigaretten’ Door sigaretten en tabak duurder te maken, zal de illegale sigarettenhandel toenemen. Dat vrezen de FOD Financiën en de douane. Ook vzw Abattoir houdt de adem in, want de grootste markt van Brussel is al jaren hét walhalla voor verkopers van namaaksigaretten. door Toon Hendrikx

“Een jaar of tien geleden telde ik misschien acht verkopers die hun smokkelwaar discreet aan de man brachten,” zucht Paul Thielemans van vzw Abattoir terwijl hij over de natte kasseien naar de grote markthal stapt. “Tegenwoordig zijn ze met een stuk of tachtig, en ze zijn een pak agressiever dan vroeger.” Een bezoek aan de zondagmarkt in Kuregem staaft het punt van Thielemans. Tussen het kopen van een prei en een selder door worden de sloffen illegale sigaretten bijna mee in je winkeltas gestopt. “Lastig,” zegt Thielemans tegen BRUZZ, dat over het fenomeen een uitgebreide televisiereportage maakte, deze week terug te vinden op de website. “Maar daar stopt het niet. Marktkramers worden geregeld bedreigd en verplicht om sigaretten te helpen verstoppen. Er zijn ook vechtpartijen tussen

verkopers onderling, soms met messen en machetes.”

constant de grenzen in de gaten om te voorkomen dat legale (maar dus vaak obscure) tabaksmerken voet aan grond zetten in België. “In 2023 hebben de diensten meer dan 317 miljoen illegale sigaretten in beslag genomen,” zegt Florence Angelici, de woordvoerder van de Belgische douane. Dat ligt in de lijn van de vorige jaren. “De laatste vijf jaar ontmantelen we ook telkens tussen de vier en de negen illegale fabrieken.” Daarmee staat België trouwens op een bedenkelijke derde plaats van Europese landen waar zulke fabrieken het vaakst ontdekt worden, na Polen en Spanje.

Welke sigaretten zĳn illegaal? Grosso modo worden illegale sigaretten opgedeeld in drie categorieën. Enerzijds heb je ‘gewone’ sigaretten die het land binnengesmokkeld worden zonder taksen te betalen. Daarnaast zijn er namaaksigaretten, op de markt gebracht door criminele organisaties met illegale fabrieken. Een derde categorie bestaat uit zogenaamde ‘cheap whites’ of ‘illicit whites’. Dat zijn legale, maar heel obscure sigarettenmerken geproduceerd in Rusland, Oost-Europa of Griekenland. De douane strijdt dus op meerdere fronten. Enerzijds moet ze proberen illegale sigarettenfabrieken in België op te sporen en te ontmantelen, anderzijds houdt ze

Sigarettenprobleem in Kuregem Even terug naar Kuregem, want de abattoir zit duidelijk met een sigarettenprobleem.

Waarom in het nieuws? BRUZZ maakte een reportage over de illegale sigarettenhandel. Die is te bekijken via BRUZZ.be

Over welk dossier gaat het? De illegale sigarettenhandel in Brussel wordt steeds groter. Paul Thielemans van vzw Abattoir spreekt over een ware sigarettenmaffia.

10 JANUARI 2024

Kort gesprek. Jasper Wouters (BBL)

Eén dat alleen nog maar groter lijkt te gaan worden nu de federale regering de accijnzen op tabak en sigaretten heeft verhoogd op 1 januari. Dat is ook de stelling van de FOD Financiën en de douane, die een “forse toename” verwachten. “Vroeger waren de meeste valse sigaretten die we vonden niet bestemd voor de Belgische markt,” zegt Angelici. “Ze werden bijna meteen geëxporteerd naar Frankrijk of Engeland, waar een pakje al langer duurder is dan bij ons.” De kans is groot dat een deel van die handel nu in België en Brussel blijft kleven. Paul Van Der Meerssche, hoofd van de inspectiedienst van de FOD Volksgezondheid, noemt de prijsverhoging dan weer een “uitstekende zaak”, want hoe duurder de sigaretten “hoe minder mensen die roken”. Maar als verstokte rokers naar de illegale sigaretten grijpen omdat de reguliere prijzen te hoog liggen, kan het probleem qua volksgezondheid misschien onbedoeld nog erger worden. Angelici van de douane wijst daarvoor op het eigenaardige gedrag van de arbeiders – vooral Oost-Europeanen – die in illegale sigarettenfabrieken werken. “Die roken namelijk hun eigen sigaretten niet. Dat toont aan dat namaaksigaretten nog ongezonder zijn dan normale.”

Illegale verkopers Thielemans begrijpt de logica achter een prijsstijging, maar ziet die maatregel toch liever ingebed in een breder plan van aanpak. Mét oog voor de randfenomenen die ermee gepaard gaan. In de BRUZZ-reportage laat Thielemans het misschien niet zien, maar hij begint stilaan radeloos te worden van de “sigarettenmaffia” die zijn markt terroriseert. “De overgrote meerderheid van de verkopers van die namaaksigaretten zijn zelf ook illegaal in het land. Iedereen kent de straffeloosheid in België op dat vlak: nog voor de politie de administratie in orde heeft gebracht, staan ze al terug op onze markt met hun plastic zakken vol smokkelwaar.” Vzw Abattoir en bij uitbreiding de hele Kuregemwijk kreunt volgens Thielemans onder de illegale sigarettenhandel. Ook in de Heyvaertstraat bijvoorbeeld werden al tabaksventers gespot. “Je kan wel inzetten op meer dialoog en samenwerking tussen de verschillende diensten en de bevolking. Maar zonder het aanpakken van de straffeloosheid, zie ik het nut daarvan niet in. Wat niet wil zeggen dat je het dan maar gewoon niet moet doen.”

‘De overheid moet rekening houden met negatieve impact luchthaven’ Bond Beter Leefmilieu (BBL) diende een uitgebreid bezwaarschrift in tegen de nieuwe omgevingsvergunning die Brussels Airport tracht te bemachtigen. “Beperk het aantal vliegbewegingen per jaar tot 220.000,” zegt BBLexpert Jasper Wouters.

Leefmilieu Brussel riep de Brusselaars op om te reageren op het openbaar onderzoek. Wat staat er op het spel? De nieuwe milieuvergunning bepaalt onder welke voorwaarden de luchthaven de komende jaren uitgebaat mag worden, hoeveel vluchten er per jaar toegestaan zijn, hoeveel nachtvluchten. De vergunning kan ook doelstellingen opleggen voor geluids-, CO2- en stikstofdioxidereductie, zodat bepaalde types van vliegtuigen niet meer kunnen opstijgen. In de huidige vergunning, die in juli afloopt, staan er heel weinig voorwaarden. Het is nu dus hét moment om de overheid te dwingen rekening te houden met de negatieve impact van de luchthaven. Gaat het over vliegroutes en spreidingsplannen, waarover actiegroepen in Brussel en de Rand al jaren ruziën? Nee, vliegroutes en spreidingspannen zijn federale materie. Hier gaat het over een Vlaamse vergunning. Wat zĳn de belangrĳkste bezwaren? Er is de lawaaioverlast die gezondheidsschade veroorzaakt, de uitstoot van CO2 en de neerslag van stikstof op de natuur. De luchtvaartsector werkt wel aan verduurzaming, maar die staat in de kinderschoenen. Vliegtuigen op waterstof zijn nog lang niet in productie. Daarom vragen wij, wetende dat Brussels Airport de ambitie heeft om een vijfde meer passagiers en dubbel zoveel cargo te vervoeren, dat het aantal vliegbewegingen per jaar beperkt wordt tot

“BBL vraagt de stopzetting van de nachtvluchten”

220.000, vijf procent minder dan net voor corona. Ook vragen we de stopzetting van de nachtvluchten. Een verbod op de nachtvluchten stuit op groot verzet, onder meer bĳ de werkgeversorganisaties. Zĳ werpen het economische belang van de luchthaven en de werkgelegenheid op. Uit onze recente studie blijkt dat er geen banenverlies hoeft te zijn als het goed voorbereid wordt. Er is veel werk bij andere bedrijven, het spoor bijvoorbeeld. De uitreiking van de vergunning is een politieke beslissing. Verwacht u drastische maatregelen? We stellen vast dat het spel vanuit de luchtvaartindustrie heel hard gespeeld wordt. Toen de Nederlandse regering vorig jaar een krimp van Schiphol aankondigde, dreigden Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen er meteen mee dat ze dan niet langer op Schiphol zouden vliegen. We hebben dus politici nodig die de rug rechten tegen deze platte chantagetechnieken. Want ze kunnen de gezondheidsrisico’s en de CO2-uitstoot moeilijk naast zich neer blijven leggen. HUB

MARIA-BOODSCHAPLYCEUM

OPENDEUR MOMENTEN Kom langs voor een rondleiding en ontmoet de leerkrachten! Vrijdag 26 januari 17u - 20u Zaterdag 27 januari 14u - 17u jven t Inschrim omen r u e d open

Moutraat 22, 1000 Brussel www.mabobrussel.be | info@mabobrussel.be Maria-Boodschaplyceum | mabo.brussel

kaaitheater.be

@kaaitheater

10 JANUARI 2024

Beeldcolumn. Kim gaat aan de haal met de actualiteit

| 15

Samenleving. De onzichtbare Joodse gemeenschap in Brussel spreekt

‘Brusselse Joden worden steeds minder religieus’ Meer liberaal, minder uiterlijk religieus: de Joodse gemeenschap in Brussel verschilt in belangrijke aspecten van de Antwerpse groep gelovigen. Maar hoe komt dat? BRUZZ sprak met verschillende vertegenwoordigers, en peilde hoe de oorlog tussen Israël en Hamas hun identiteit momenteel hertekent. “Een Jood kan zich nergens meer echt veilig voelen.” door Tom Peeters foto’s Ivan Put

e voordeur van de Grote Synagoge in de Regentschapsstraat zit stevig in het slot. Zowel op straat als binnen is bijna niemand te zien, behalve Philippe Markiewicz (69) en een paar van zijn medewerkers. De voorzitter van de Centraal Israëlitisch Consistorie van België (CICB) – de officiële vertegenwoordiging van het Jodendom in België – zet zijn keppeltje op en gaat met snelle passen naar de grootste van de twee synagogen in het negentiende-eeuwse gebedshuis in romaans-byzantijnse stijl. Opmerkelijk, er staan geen agenten voor de deur, ondanks de gespannen situatie in het Midden-Oosten. Een glimlach verschijnt op het gezicht van de gastheer. “O, maar op dagen dat we open zijn, zowel op de zaterdagse sabbatviering als voor plechtigheden op weekdagen is er meer dan voldoende beveiliging. De Belgische staat zorgt uitstekend voor ons, beter dan voor de aanval van Hamas op 7 oktober.”

Trouwens, vult hij zichzelf nog aan: de Grote Synagoge is tegenwoordig zelden nog volledig bezet. “Tijdens de week is de opkomst redelijk, maar op zaterdag zijn we al tevreden met een opkomst van veertig mensen. De oorlog heeft dat niet veranderd. De naar schatting twintigduizend Brusselse Joden worden steeds minder religieus, een trend die we gemeen hebben met de toegenomen ontkerkelijking in het katholicisme. Ik vind dat helemaal niet erg. Een goede Jood plaatst de praktijk van de moraal boven religie.”

Liberale levensstĳl Hoewel de Joodse Brusselaars overal in het gewest wonen, zijn ze toch voornamelijk te vinden op de welvarendere zuid-oostflank: Ukkel, Vorst, Elsene, de Woluwes. Ooit huisvestte de gemeente Anderlecht een aanzienlijke Joodse gemeenschap, geconcentreerd rond de synagoge in de Kliniekstraat, maar de meesten hebben de gemeente de voorbije jaren verlaten. De

vraag naar het exacte aantal synagogen in Brussel verrast Markiewicz duidelijk. Tien, misschien elf, schat hij voorzichtig. Ter vergelijking: Brussel telt zo’n zeventig moskeeën. Hoewel Ukkel vaak geciteerd wordt als de gemeente met de grootste Joodse aanwezigheid, kent Brussel niet één ‘Joodse’ wijk, vergelijkbaar met de Diamantwijk in Antwerpen, vorig jaar het decor van de reeks Shalom Allemaal!, een televisieproductie van Play 4. En eveneens in tegenstelling tot de Antwerpse orthodoxe gelovigen die hun religiositeit ook duidelijk zichtbaar belijden door hun traditionele kledij, leiden de Joden in Brussel eerder een onopvallend leven met hun liberale levensstijl. Markiewicz is zelf afkomstig uit een niet-orthodoxe Antwerpse familie en ziet een economisch heterogenere gemeenschap in Brussel dan in Antwerpen. “Hier zijn de activiteiten van de Joodse gemeenschap divers. Ze kunnen rechter, advocaat, zakenman, journalist of arbeider zijn, en ze

Philippe Markiewicz is voorzitter van de Centraal Israëlitisch Consistorie van België. “De Belgische staat zorgt uitstekend voor ons.”

Samenleving. De onzichtbare Joodse gemeenschap in Brussel spreekt

weerspiegelen daarmee de diverse samenstelling van de Brusselse samenleving.” Die verschillen in religiositeit tussen de tweede steden hebben een historische verklaring. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden zo’n tienduizend Antwerpse Joden gedeporteerd. “Na de oorlog trokken veel religieuze families uit Hongarije en Polen naar Antwerpen,” zegt Markiewicz. “Zij bleven godsdienstig en hadden weinig contact met andere mensen. Tot begin jaren 2000 hadden ze hun activiteiten hoofdzakelijk in de diamantsector.” In Brussel gebeurde na de Tweede Wereldoorlog het tegenovergestelde: de Joodse gemeenschap rukte zich los van haar geloof. Schrijver en emeritus hoogleraar aan de ULB Adolphe Nysenholc (85) is een van de weinigen die daar nog over kan getuigen. Hij was drie jaar toen zijn ouders in 1942 naar Auschwitz werden gedeporteerd. Via een seculier weeshuis belandde hij bij een Vlaamse familie in Ganshoren. “In Brussel was de reactie dat geloven in God na de Jodenvervolging door de nazi’s onmogelijk was,” meldt hij aan de telefoon vanuit Oudergem. “Misschien had de omgekeerde respons in Antwerpen te maken met het feit dat de synagoge daar in vlammen opging. Dat versterkte de noodzaak om zich na de oorlog wél rond religie te verenigen.” Nysenholc is een van de vele nietreligieuze Joodse inwoners van Brussel die zich na de oorlog via de seculiere Franstalige universiteit ULB omhoog konden werken. Hoe zou hij vandaag de Joodse gemeenschap ideologisch omschrijven? “Zeker niet als een monolithisch blok. De opvattingen variëren van rechts naar links, tot zelfs in de hoek van extreemlinks. Er zijn zelfs Joden die zich uitspreken voor de Palestijnse zaak. Gelukkig vormen zij een minderheid en genieten ze niet veel populariteit binnen de

Joodse gemeenschap. Hun standpunt is dat wij Joden ooit immigranten waren en daarom solidariteit moeten tonen met hedendaagse migranten, met name de moslimgemeenschap en in een breder perspectief het Palestijnse volk. Sommigen beschouwen hun houding als antisemitisch, en ik kan begrijpen waarom.”

Nervositeit Het hoge woord is eruit: antisemitisme. Tot de kerstvakantie registreerde Gelijkekansencentrum Unia in het hele land een tachtigtal dossiers rond het Israëlisch-Palestijnse conflict, het merendeel van antisemitische aard. De afgelopen maanden waren er ook incidenten, zoals antisemitische graffiti op scholen, synagogen en winkels, of hakenkruizen op een Joodse begraafplaats in Kraainem, net buiten de grenzen van het gewest. Doet ons land te weinig tegen antisemitisme, zoals N-VA-politicus Theo Francken beweerde in zijn ondertussen veelbesproken interview op de Israëlische televisie? Philippe Markiewicz begrijpt de angst, maar is van mening dat Joden zich niet onveilig moeten voelen in Brussel. “De Belgische staat doet er alles aan om ons zo goed mogelijk te beschermen. Hout vasthouden – er hoeft maar één gevaarlijke gek toe te slaan zoals de terrorist tijdens die voetbalmatch (België-Zweden in oktober, red) – maar ik vind toch: het is nog altijd goed leven voor Joden in Brussel.” Adolphe Nysenholc ervaart wel nervositeit binnen de Joodse gemeenschap. “Hamas heeft op 7 oktober een zekerheid aan diggelen geslagen. Tot die dag leefden we als diaspora met de geruststellende gedachte dat een sterk Israël altijd in staat zou zijn om ons te beschermen en ons de mogelijkheid te bieden om ooit naar Israël terug te keren. De

“Ik heb mĳn kinderen aangeraden om Brussel te verlaten en hun leven elders uit te bouwen. Jodenhaat is een oud virus dat evolueert met de tĳd” Patricia Teitelbaum International Movement for Peace and Coexistence

Philippe Markiewicz vindt het niet zo erg dat de Joden in Brussel minder religieus worden: “Een goede Jood plaatst de praktijk van de moraal boven religie.”

verschrikkelijke aanval van Hamas heeft die zekerheid tot een illusie gemaakt. We voelen ons nergens meer echt veilig. Het is bijzonder moeilijk om niet de vergelijking te trekken met 1939. Net als velen betreur ik dat Israël in oorlog is, maar wat kan het anders doen om het fascisme van Hamas uit te schakelen?” De angst voor antisemitische aanvallen duikt zelfs op in schijnbaar kleine, alledaagse zaken. Zo mijden Joodse Brusselaars Uber Eats omdat ze zich geïntimideerd voelen door bezorgers die met een Palestijnse vlag of sjaal door de Brusselse straten rijden. Alle Joodse Brusselaars die BRUZZ voor dit artikel sprak, vertelden dat ze sinds 7 oktober geen Joodse symbolen zoals een ketting met een Davidsster of chai meer dragen om op straat of op restaurant confrontaties over de oorlog te vermijden. Ook de twee joodse scholen in het Gewest, gevraagd om een reactie en een impressie van de sfeer in de klassen, reageerden niet of enkel per mail, en dan nog afwijzend om

10 JANUARI 2024

| 19

Coexistence (IMPAC) is radicaler in haar opvatting, en is klaar met de sfeer in Brussel. “Ik heb mijn kinderen aangeraden om Brussel te verlaten en hun leven elders uit te bouwen. Jodenhaat is een oud virus dat evolueert met de tijd. Israël haten is vandaag de moderne vorm van antisemitisme.”

Campus Solbosch

‘veiligheidsredenen’. Door de toestand in Israël en Gaza groeit bij de ondervraagde Joden de overtuiging dat ze zichzelf niet helemaal meer kunnen zijn. En het zit hen bovendien ook hoog dat daar maar weinig empathie voor is. “Het is alsof onze gevoelens niet meetellen,” reageert MR-politica Viviane Teitelbaum. Zij is erg ontgoocheld in haar collega’s in het Brussels parlement, die naar eigen zeggen veel te lichtzinnig omspringen met antisemitisme. “Het wordt geminimaliseerd, terwijl andere vormen van discriminatie onmiddellijk worden veroordeeld. Die onverschilligheid raakt de gemeenschap diep.” Of dat een reden voor Joodse inwoners om Brussel te verlaten, betwijfelt Philippe Markiewicz, die zelf in Ukkel woont, maar volgens Viviane Teitelbaum onderschat hij de heersende twijfels binnen de gemeenschap die hij vertegenwoordigt. “Ik beweer niet dat er veel Joden zullen vertrekken, maar sommigen vragen zich toch sterk af of hun kinderen en kleinkinderen hier nog een

toekomst hebben. Het is twintig jaar geleden dat ik dat zo sterk heb gevoeld en gehoord.” Haar zus Patricia Teitelbaum van de ngo International Movement for Peace and

Dat gevoel leefde in de eerste weken van de oorlog ook sterk onder Joodse studenten op de campus van de ULB, waar een honderdtal Joodse studenten zijn ingeschreven. Affiches van Israëlische gijzelaars in Gaza werden afgetrokken, Joodse studenten voelden zich geïntimideerd door medestudenten die hen op het geweld van Israël in Gaza aanspraken. Op pro-Palestijnse betogingen op de campus werd de historisch gevoelige slogan ‘from the river to the sea’ gescandeerd. In december leek de kalmte teruggekeerd op de campus in de Solboschwijk. Volgens Gabrielle Piorka, de voorzitster van de Joodse studentenkring Ujeb, die een veertigtal leden telt, lag dat aan de examens en de extra veiligheidsmaatregelen. Ze betreurt dat het tot half december duurde voor de ULB zich openlijk uitsprak tegen antisemitisme op haar terreinen. “Ik veronderstel dat de universiteit haar neutraliteit wilde handhaven, maar als zelfs maar een kleine minderheid van de studenten zich onveilig voelt, is het overduidelijk dat de universiteit sneller een signaal had moeten geven. Intussen blijven we gedwongen onze identiteit verborgen houden, en dat zou nooit het geval mogen zijn op een universiteitscampus.”

‘LES JUIFS DE BRUXELLES DE MOINS EN MOINS RELIGIEUX’

‘THE JEWS IN BRUSSELS ARE GOING OFF RELIGION’

Plus libéraux et moins religieux dans leur apparence : la communauté juive de Bruxelles diffère fortement de la communauté religieuse d’Anvers. Pourquoi ? BRUZZ a parlé à différents représentants, et a demandé si la guerre actuelle entre Israël et le Hamas a redessiné leur identité. « Un Juif ne peut plus se sentir en sécurité nulle part. » Tous les Juifs questionnés disent que depuis le 7 octobre, ils ne portent plus de symboles juifs comme des étoiles de David ou le haï pour éviter les confrontations dans la rue. Certains envisagent même de déménager.

More liberal and less outwardly religious: the Jewish community in Brussels differs greatly from the one in Antwerp. But why is this? BRUZZ spoke to several representatives, probing how the war between Israel and Hamas is currently reshaping their identity. “A Jew can no longer feel safe anywhere.” All Jewish Brussels residents BRUZZ spoke to told us that since 7 October they no longer wear Jewish symbols such as a necklace with a Star of David or chai to avoid confrontations about the war on the street or in restaurants. Some are even thinking about moving away.

Bijgedachte.

Good Living: minder regels, meer stedenbouwkundige power Met Good Living wil de Brusselse wetgever de woonkwaliteit van de stad verhogen, maar zonder al te veel regeltjes op te leggen. Steven Van Garsse Elke week neemt een BRUZZ-redacteur het nieuws op de korrel

“Zowel voor de burger als voor de vastgoedpromotor dreigt er willekeur”

Radicale veranderingen. Er wordt vaak om geroepen in de politiek, maar zelden worden ze bewaarheid. Een beleid moet rekening houden met zoveel checksand-balances en belangen, dat de politiek meestal maar kleine stapjes vooruitzet. En in Brussel: heel kleine stapjes. Maar Good Living, de naam voor de nieuwe Gewestelijke Stedenbouwkundige Verordening (GSV) en het geesteskind van voormalig staatssecretaris Pascal Smet (Vooruit.Brussels), dat net voor de kerstvakantie is goedgekeurd door de Brusselse regering, betekent voor het stedenbouwkundige beleid in de hoofdstad wel degelijk een radicale omslag. De ontwerptekst is nu naar de Raad van State, en zal in mei, in volle verkiezingscampagne, door de Brusselse regering definitief worden goedgekeurd. Tenminste als alles verloopt volgens plan. Een nieuwe regelgeving was hard nodig. De huidige GSV dateert van 2006. In een snel veranderende maatschappij als die van vandaag is dat een eeuwigheid geleden. Smet ging voor het nieuwe plan niet over één nacht ijs. Hij stelde een expertencommissie aan en een jaar geleden ging Good Living ook in openbaar onderzoek. Het is een ambitieuze tekst die

de stad klimaatproof moet maken, biodiverser en leefbaarder. Het meest opvallende is de verplichting om terrassen te voorzien voor elke nieuwbouwwoning, maar net zo goed gaat het over de vergroening van de openbare ruimte, de mogelijkheid om buitengevels te isoleren, de plaats voor fietsers en voetgangers in de openbare ruimte, het verbod op afbraak van robuuste gebouwen, of het beheer van het regenwater.

Weg bouwvoorschriften Toch deed de tekst op het terrein, zowel bij verenigingen, vastgoedpromotoren als lokale besturen, heel wat wenkbrauwen fronsen. Zeker als het over het hoofdstuk Stedelijkheid gaat. De bestaande GSV legt heel precies vast hoe de stad gebouwd wordt. De hoogtes van de woningen, de dieptes, de breedte van de wegen, etcetera. In de nieuwe versie zijn die heel precieze bouwvoorschriften verdwenen. In de plaats zijn er vooral algemene doelstellingen, zoals bijvoorbeeld de architecturale kwaliteit of de harmonieuze inrichting. Dat is best radicaal. Maar Smet deed dat niet zonder redenen. Vandaag worden er zoveel afwijkingen toegestaan op de GSV, dat die in de feiten toch al helemaal is uitgehold. Dan beter minder regeltjes en meer algemene doelstellingen. Maar wie de tekst goed leest, ziet tegelijk ook hoe de overheid veel meer kan beslissen welk gebouw of project door de beugel kan, en welk niet. Het gebeurt niet vaak dat stadsverenigingen zoals Bral én vast-

goedpromotoren tot dezelfde conclusie komen. Door het verdwijnen van de regeltjes, wordt de appreciatie van een nieuw project wel heel subjectief. Zowel voor de burger, als voor de vastgoedpromotor verdwijnt een groot stuk van de rechtszekerheid, en dreigt er willekeur. Of nog: wat in de ene gemeente zal mogen, zal in de andere niet kunnen. De Brusselse regering beseft dat, en staatssecretaris Ans Persoons (Vooruit.Brussels) stelt daarom voor om met vademecums te werken, gebaseerd op de nieuwe tekst, die voor een gelijk beleid moeten zorgen. Alleen heeft een vademecum geen kracht van wet. Erger nog: door vagere regels in te voeren, en de overheid meer armslag te geven, in bijvoorbeeld bouwhoogte of densiteit van een wijk, riskeert de nieuwe GSV de deur open te zetten voor speculatie en canapépolitiek, iets waar Brussel in het verleden een patent op had. Good Living lijkt dan ook een echte compromistekst van de Brusselse regering waarbij de socialisten meer stedenbouwkundige power krijgen om zo de woningnood in Brussel te kunnen lenigen en waarmee, in ruil, de groenen heel wat speerpunten kunnen realiseren om tot een duurzame stad te komen. Of dat goed is voor de stad valt af te wachten – de eerste effecten van Good Living zullen pas over een kleine tien jaar zichtbaar zijn. Maar het zet wel meteen de stedenbouwkundige regels op zijn kop. En dat zal aanpassingen vergen, voor de overheid, de burger én de vastgoedsector.

10 JANUARI 2024

| 21

Nieuwbouwwoningen in het Brussels Gewest moeten een terras hebben, volgens Good Living. Op de foto: de Tivoliwijk in Laken.

Big City.

Ging Napoleon ooit op café in Brussel? Het verhaal gaat dat Napoleon in de SintAnnadreef in Laken afsprak in een café met een maîtresse. Klopt dat? Max Wyckaert en Luana Difficile zoeken elke week een antwoord op een lezersvraag, deze week van Marleen uit Brussel-Stad. Volg ook de Instagrampagina voor het Big City-verhaal op donderdag.

Ook een vraag? Stel je vraag en stem op BRUZZ.be Bekijk en lees antwoorden op BRUZZ.be/bigcity

De kleine generaal hield van Brussel. Van de kant, de koetsen en de kastelen. Hij kwam er een paar keer toen Brussel onder Frans bewind stond. Volgens wat werd verteld in het vroegere café Sainte-Anne hield hij er ook een maîtresse op na, met wie hij stiekem afsprak in die herberg in de Sint-Annadreef in Laken, op een steenworp van het kasteel. Napoleon belandde in Brussel omdat de Fransen, kort na de Franse Revolutie, de Zuidelijke Nederlanden wilden inpalmen. Op dat moment hadden de Oostenrijkers er het voor het zeggen. In 1794 installeerde zich een Frans bewind in Brussel.

Ondertussen was ook Napoleon aan zijn opmars als keizer begonnen. In 1799 werd hij eerste consul van Frankrijk en kreeg hij zo ook de macht over de Brusselaars. En ook in Brussel wilde hij zijn visie doordrukken. De stadsomwalling moest eraan geloven. Hij vond dat niet meer passen bij een moderne stad en hij liet grote boulevards aanleggen, waar de muur vroeger stond. Nu kennen we dit tracé als de Kleine Ring. Tijdens de overmeestering van het gebied, vernielden of stalen de soldaten heel wat Brusselse kunstschatten, maar Napoleon zorgde ervoor dat een groot deel weer in Brussel belandde en hij bouwde er zelfs een museum voor. Het was de voorloper van de Musea van Schone Kunsten. Het zijn maar twee voorbeelden van hoe Bonaparte zijn Franse stempel drukte op Brussel. Vooral bijzonder was dat hij het kasteel van Laken redde van de sloop. Hij kocht het gebouw op en alle terreinen rondom,

renoveerde het kasteel, vulde het met kunst en bracht er zelfs een paar dagen door tijdens zijn wittebroodsweken in 1810. Dan blijft nog de vraag of Bonaparte dan af en toe uit zijn pas gerenoveerde kasteel geslopen zou zijn, om iets verderop in een rendez-vousherberg af te spreken met een maîtresse? Dat is toch wat de stamgasten van café Sainte-Anne al die tijd aan elkaar doorvertelden.

Beestig Brussel.

Jodelahiti, een kolgans Als het in formatie vliegt, en het klinkt als een jodelaar, dan is het allicht een kolgans, die in de winter van Rusland naar de polders migreert, en over Brussel passeert. “De vriezeganzen zijn weer geland.” Afgelopen zaterdag kon Natuurpunt met zijn vreugde geen blijf, toen het op Facebook de mededeling zette over een ‘prachtig natuurspektakel’ dat

ieder jaar in januari plaatsvindt: namelijk de trek van duizenden ganzen die vanuit het barre noorden komen (regio Noord-Rusland en West-Siberië) en de komende maanden in de polders en

andere waterrijke gebieden overwinteren. Zich tegoed doen aan graslanden, wilde planten en soms oogstresten van suikerbieten. Over welke soorten gaat het specifiek? De grauwe gans, de kleine rietgans, de kolgans. Kunnen Brusselaars dezelfde vreugde delen als Natuurpunt? Niet echt. Want de vriezeganzen stoppen niet onderweg; het gewest ligt niet op hun route, toch niet om uit te rusten. Wie het fenomeen rustig wil aanschouwen, moet vooral

De kolgans stopt niet in Brussel, maar met wat geluk is ze te zien terwijl ze de stad overvliegt, op weg naar de polders.

10 JANUARI 2024 | 2 3

| MEER BRUZZ |

Robbe!

Vanaf nu kan je weer elke dag opstaan met Robbe en vrienden. Elke ochtend Brusselse actualiteit, interviews, verse plaatjes en op verzoek ook klassiekers! Robbe, van maandag tot vrĳdag van 7u tot 10u op BRUZZ radio (98.8 FM) en op BRUZZ.be

Geen café Het is een straf verhaal, maar weinig waarschijnlijk. In de stadsarchieven zijn er maar sporen van een café op die plaats terug te vinden vijftig jaar nadat Napoleon er in de buurt was geweest. Tot het begin van deze eeuw was er een café, dat om de zoveel jaar een andere eigenaar had. Wie wil gaan zoeken naar Franse sporen is eraan

voor de moeite. Het café ging tegen de grond en op de plaats waar het stond kwam een nieuwbouw. Op Google Streetview is het vanuit sommige hoeken nog te zien, wanneer je het Google-ventje laat wandelen op de hoek van de Sint-Annadreef en de Vrièrestraat. Maar dat dat ander kleine en machtige ventje er zijn vrouw kwam bedriegen, dat is dus een urban legend. LD

Was een café in de Sint-Annadreef de plek waar Napoleon afsprak met een minnares?

Belgisch

BRUZZ draait volledig Belgisch tijdens De Week van de Belgische Muziek! Mét livesessies van onder anderen Yung Mavu & K1D, Reinel Bakole, Aili en Stace. Vanaf 22/1 op BRUZZ radio, BRUZZ tv, Youtube & BRUZZ.be

richting West-Vlaanderen en Oost-Vlaanderen trekken, waar de vogels honkvast in groep blijven. (Soms tot frustratie van de lokale boer die vreest voor de gezondheid van zijn akker: te veel ganzenpoep kan een grond verzuren en minder vruchtbaar maken.) Toch kan de Brusselaar, met een beetje geluk, de soorten de lucht zien kruisen in formatie. Neem de kolgans, te herkennen aan de witte vlek rond zijn roze snavel, en aan het jodelende geluid tijdens het vliegen. Afgelo-

pen week werd de kolgans meermaals in tomen van dertien tot vijftig exemplaren gespot, in zuidwestelijke richting boven Sint-Pieters-Woluwe en Neder-Over-Heembeek. Aangezien de vriezeganzen en masse migreren, is de kans groot dat nog wel een paar keer jodelahiti in de lucht zal weerklinken. MG

Lees de hele reeks op BRUZZ.be/beestigbrussel

Dit was 2023

BRUZZKet polste bij de Brusselse ketjes naar hun leukste en droevigste moment het afgelopen jaar en wat het tofste was dat ze deden. Meer info op BRUZZKet.be en op TikTok

Stadsderby. Nieuwe voetbalcolumn in BRUZZ

‘Na zeven nederlagen is Anderlecht minder enthousiast over Union’ Tijdens de wintermercato haalde BRUZZ Guy Dermul (RWDM), Reinout Vander Hulst (Anderlecht), en Kevin Ruelens en Felix Demeester (Union) binnen als nieuwe columnisten die alternerend over hun Brussels cluppie zullen schrijven. Een kennismakingsgesprek. “Union kan de drie stadsderby’s komende maand zomaar winnen.” door Michaël Bellon foto’s Ivan Put

anuari is de maand van de stadsderby’s. Met Union-Anderlecht (de 17de) voor de Beker, en Anderlecht-Union en UnionRWDM (respectievelijk 28 en 31 januari) voor de reguliere competitie. Sowieso belooft de tweede seizoenshelft spannend te worden met een mogelijke titelstrijd tussen Anderlecht en Union, en RWDM dat worstelt tegen de degradatie nu het sinds dit seizoen weer in eerste klasse voetbalt. Een unieke situatie, die heel Brussel in de ban houdt, ook niet-voetbalfans. Daarom verschijnt vanaf volgende week in het BRUZZ magazine een vaste column die afwisselend een unieke inkijk biedt in het wel en wee van de traditieclubs uit de drie buurgemeenten. Neergepend door voetbaliefhebbers, -kenners en -waarnemers Reinout Vander Hulst (Anderlecht en Radio Radzinski-medewerker), het duo Kevin Ruelens en Felix Demeester (Union), en Guy Dermul (RWDM).

Wat is jullie persoonlĳke geschiedenis met de club? KEVIN RUELENS: Ik ben opgegroeid in een Anderlecht-gezin, met zelfs een abonnement op mijn twaalfde. Maar op de unief ben ik eens met vrienden mee gaan kijken toen Union in tweede klasse in het Koning Boudewijnstadion speelde. Dat waren zeker niet de gloriejaren, maar een ticket kostte vijf euro en je zat met twee- à driehonderd man in één vak van dat grote stadion. Dat was heel leuk, en je moest nog niet zo lang in de rij staan om een pint te kunnen kopen zoals nu. REINOUT VANDER HULST: Mijn vader was Standard-supporter, maar mijn grootvader was voor Anderlecht en vertelde verhalen over Pelé die daar met Santos kwam spelen. Mijn eigen eerste herinnering dateert uit mijn kinderjaren, met de Champions League campagne van 2000-2001 met Koller en Radzinski. Vanaf 2003-2004, met spelers

als Wilhelmsson, Kompany en Aruna, werd het concreter en ging ik ook voor het eerst naar het stadion. Ik weet nog dat het koud was toen ik door het park liep; en toen ik via de betonnen trapstructuren ineens op de tribunes kwam, kreeg ik het gevoel dat iedereen naar mij keek. Dat gevoel in het centrum van de belangstelling te staan – ik ervaar dat nog steeds soms in het Anderlechtstadion. GUY DERMUL: De eerste keer dat ik daadwerkelijk een abonnement nam, was toen de club onder de naam FC Brussels kampioen

10 JANUARI 2024

| 25

speelde in tweede en naar eerste ging. In mijn heimat was ik Beringen-supporter, maar ik wilde in mijn thuisstad Brussel graag eersteklassevoetbal zien en had vroeger al een boon voor RWDM: in de glorietijd van L’Ecluse maar ook daarna onder trainer René Vandereycken, die nochtans door velen werd verafschuwd. Het rood-zwart van Beringen was het roodzwart van Daring Molenbeek, en Beringen zat ook altijd in de underdogpositie waar ik altijd sympathie voor heb gehad. Ook als theatermaker trouwens.

Om nog even in nostalgie te blĳven hangen. Welke speler geldt voor jullie als absoluut clubicoon? DERMUL: De Boskampen en de Teugelsen heb ik natuurlijk niet in het Daringstadion beleefd. Als het gaat over FC Brussels en het latere RWDM dan heb je Igor De Camargo die nu assistent is, of een wat vergeten speler als Ibrahim Kargbo. Hij was een fantastische en sierlijke speler, bovendien een beer van een centrale verdediger die ook nog eens kon uitvoetballen – tegenwoordig een zeldzaamheid. Maar een echt clubicoon is Alan

Haydock. Niet de briljantste speler, maar wel één met de typische Molenbeekse vechtersmentaliteit. Hij begon als jeugdspeler en speelde uiteindelijk jaren in eerste klasse. VANDER HULST: Normaal gezien interesseert alles wat zich achter de middenlijn afspeelt mij minder, maar ik ga toch Kompany noemen, ook omdat hij symbool staat voor het belang van de Academie op Neerpede. Dat spelers als Kompany, Lukaku, Tielemans, en Doku allemaal van dat kleine dorp aan de rand van Brussel naar de beste clubs van Europa zwerven, valt bijna niet te geloven.

▼

De nieuwe BRUZZ-columnisten: - Kevin Ruelens (linksboven) - Felix Demeester (linksonder) - Guy Dermul (rechtsboven) - Reinout Vander Hulst (rechtsonder)

▼

Stadsderby. Nieuwe voetbalcolumn in BRUZZ

RUELENS: Teddy Teuma, die nu voor Stade

Reims speelt. Qua voetbalfinesse en leadership was hij heel belangrijk. In de match net voor de winterstop in een kolkend stadion in Brugge (1-1) had Union zo iemand wel kunnen gebruiken om de manschappen te leiden en niet te laten intimideren. Voor welke van twee andere clubs hebben jullie nog de meeste sympathie? VANDER HULST: Is Scup Jette een geldig antwoord? (Lacht) Met Amoura, Puertas, Sadiki en Lapoussin telt Union wel een aantal mooie spelers in de rangen. En toen ik vanuit Jette met Bus 49 passeerde langs de RWDM-supporters die naar de derby tegen Anderlecht vertrokken, vond ik dat best indrukwekkend. RUELENS: Ik voel sympathie voor de meeste supporters van RWDM, die ook heel lang in lagere reeksen hebben moeten dasjteren. Bij Anderlecht lijkt de sympathie niet echt meer wederzijds te zijn. Toen Union pas weer in eerste zat, en RWDM nog niet, werden we nog beschouwd als het kleine broertje, maar na zeven keer winst in de derby zijn ze bij Anderlecht minder enthousiast geworden over Union. DERMUL: Voor upper class Anderlecht heb ik het nooit gehad. Nu beschikken ze over een goede jeugdacademie, maar in de jaren zeventig kocht Anderlecht zich rijk met de toppers van de concurrentie. Er bestond toen maar één kapitaalkrachtige club in België, dan is het makkelijk. En de laatste jaren bleef Coucke maar geld pompen in dat bodemloze vat. Als je dat vergelijkt met de efficiëntie van Union, die ik samen met Racing Genk de mooist voetballende ploeg vind, dan hoop ik dat Union het haalt dit jaar. De clubs kwamen onlangs alle drie in nieuwe handen. Hoe kĳken jullie tegen het nieuwe bestuur aan? RUELENS: Sinds Tony Bloom overnam (de Engelse gokker, gokmagnaat en voetbalvoor-

Hun liefde voor het Brusselse voetbal verbindt deze vier voetbalwaarnemers, al zullen ze in hun BRUZZcolumns vooral over hun eigen club schrijven.

zitter die ook Brighton & Hove Albion bezit, red.) is het natuurlijk heel snel gegaan. Mede door corona is Union eerst nog twee jaar in tweede klasse gebleven, waardoor we – denk ik – een stevige basis hebben kunnen leggen om nu te doen wat bijna geen enkele club in Europa ons al heeft nagedaan. Het bestuur doet niet alleen goede transfers van nieuwe jongens met een mentaliteit in zich om tot het uiterste te gaan. Het houdt zich ook aan bepaalde principes als het gaat om verloning en premies. VANDER HULST: Ik kan niet anders zeggen dan dat Jesper Fredberg, die nu een jaar meedraait als CEO Sports, het goed heeft gedaan. Alleen is een deel van de supporters nog altijd niet heel enthousiast over de constructie met ‘niet-uitvoerend voorzitter’

“Coucke bleef geld pompen in Anderlecht, dat bodemloze vat. Union was veel efficiënter, daarom hoop ik dat Union het haalt dit jaar” Guy Dermul Voetbalcolumnist - RWDM

Wouter Vandenhaute die als een schaduw boven Fredberg hangt. En verder kijk ik met argusogen naar wat er met de jeugdopleiding zal gebeuren na het vertrek van Jean Kindermans en Kevin Vermeulen. Met Henk Mariman, Peter Verbeke en Mikkel Hemmersam lijkt het bestuur opnieuw een survival of the fittest te organiseren, om te kijken wie uiteindelijk de beste optie is. DERMUL: Ik ben als RWDM-supporter wel serieus beginnen te twijfelen door de perikelen na de verkoop van de club aan John Textor en het ontslag van trainer Vincent Euvrard. Hij is volgens mij iemand die met veel geduld een team uitbouwt en beter maakt. De ploeg van vorig seizoen speelde veel beter dan de huidige selectie. Textor zegt dat hij wil inzetten op jonge Belgische talenten, maar zijn eerste beslissing was om jeugdproduct Zakaria El Ouahdi verkopen. En niet eens aan zijn eigen clubs, maar aan Genk. Dat begrijp ik niet. En hoe evalueert de supporter de eerste seizoenshelft? DERMUL: Na al dat tumult van bij aanvang, toch beter dan verwacht. Maar met het niveau van die laatste matchen en nog wat geblesseerden erbij vrees ik nu het ergste. Er zijn negen RWDM-veldspelers geblesseerd, van wie toch vier topspelers.

10 JANUARI 2024

| 27

RUELENS: Ik dacht dat Union na twee jaar aan

de top niet meer beter kon. Zeker niet na het vertrek van zoveel spelers, maar kijk: het klopt weer allemaal. Ook met de nieuwe coach. Als ik naar de statistieken kijk, doet Union het qua punten nog beter dan in de heenronde vorig seizoen. Ik vind de ploeg ook completer. Het hangt minder af van één of twee spelers die een goede dag hebben. VANDER HULST: Uiteindelijk is er een hele influx geweest van echte kwaliteit met Thorgan Hazard, Kasper Dolberg en Thomas Delaney, en volgden de resultaten. Alleen qua spel blijf ik toch nog op mijn honger zitten. DERMUL: De verdediging van RWDM rammelt langs alle kanten en nu Segovia is weggevallen, is de toestand hopeloos. De coach heeft geen twee matchen met dezelfde verdediging gespeeld, denk ik. Dat schept geen vertrouwen. Met de revelatie van vorig seizoen erbij, Jake O’Brien, had de club zeker tien punten meer gehad. Het seizoen belooft voor alle drie nog spannend te zĳn. Hoe zien jullie het aflopen? RUELENS: Union speelt deze maand drie derby’s. Het huidige Anderlecht is niet dat van het begin van de competitie, derby’s zijn meestal niet de mooiste matchen, en Amoura en Lazare vertrekken naar de Afrikacup. Maar als Union zijn eigen spel kan spelen, dan kan het zomaar die drie wedstrijden winnen. Al vind ik Union niet echt een bekerploeg. Daarvoor heb je een je-ne-sais-quoi nodig, dat ontbreekt. Doe mij maar het kampioenschap, en eventueel de Conference League als ze voorbij Eintracht Frankfurt raken. VANDER HULST: Sinds enkele weken zeg ik top vier. Tegenwoordig valt het woord ‘titel’ weleens. Dat mag bij Anderlecht, en door het competitieformaat met de play-offs is er altijd iets mogelijk, maar ik ga ervan uit dat je eerst beter moet voetballen om je resultaten te kunnen bestendigen. In de play-offs gaat het er steviger aan toe en dan lijken Union, Club Brugge en Antwerp mij professioneler. DERMUL: Volgens mij hangt het echt af van de wintermercato. Minstens twee centrale verdedigers die top zijn, één linksback en liefst één extra spits zijn levensnoodzakelijk. Met de huidige verdediging redt RWDM het gewoonweg niet. Textor moet aan de bak. De concurrentie zal enorm zijn. Een behoorlijk aantal clubs zitten op een zakdoek, er zijn nog dertig punten te verdienen, er is bijgevolg nog een lange weg te gaan. Volgende week verschĳnt de eerste voetbalcolumn, en Union mag de reeks aftrappen.

UNE NOUVELLE CHRONIQUE FOOT DANS LE BRUZZ

A NEW FOOTBALL COLUMN IN BRUZZ

Pendant le mercato d’hiver, BRUZZ a recruté plusieurs chroniqueurs qui vont parler du foot belge, alors que trois clubs bruxellois se retrouvent à nouveau en D1. En tant qu’observateurs et connaisseurs, ils suivront chacun une équipe : Guy Dermul parlera du RWDM, Reinout Vander Hulst d’Anderlecht et Kevin Ruelens et Felix Demeester de l’Union. Leur rubrique offrira un point de vue unique sur tout ce qui se passe dans les trois clubs de tradition des trois communes voisines. Dans l’édition suivante, ce sera au tour de l’Union. Le RWDM et Anderlecht suivront.

As part of the winter transfers, BRUZZ brought in a few new columnists to cover the Belgian football league, now that we have three Brussels clubs playing in the top division. As observers and football experts, they cover one team each: Guy Dermul follows RWDM, Reinout Vander Hulst keeps an eye on Anderlecht, and Kevin Ruelens and Felix Demeester focus on Union. Their column offers a unique insight into the ups and downs of the tradition clubs from the three neighbouring municipalities. The Unionists are first up in the next issue, followed by RWDM and Anderlecht.

ADVERTENTIE

Nieuwjaarsreceptie N-VA Brussels Hoofdstedelijk Gewest

4 februari 2024 Van 11 tot 13 uur

Koning van Spanje, Grote Markt 1, Brussel Inschrijven via annabel.tavernier@n-va.be voor 1 februari 2024

NIEUW-VLAAMSE ALLIANTIE

De slaapkamer. Lavinia

Lavinia is tien en woont in Sint-Gillis. Ze houdt van dansen: "Ik oefen soms in mijn kamer, op dansen op spitzen. In het begin deed dat pijn, maar je went eraan."

10 JANUARI 2024

| 29

‘Elke maandag na school ga ik naar Muntpunt om Jommekes uit te lenen‘ Elke week gaat BRUZZ op bezoek bĳ een kind in Brussel in zĳn of haar slaapkamer. Deze keer is dat bĳ Lavinia (10) die met haar moeder en vader in Sint-Gillis woont. “Ik heb een kledingstuk bedacht dat nog niet bestaat, dat wil ik later gaan maken.” door Annelies Bontjes foto Saskia Vanderstichele

Ik zie dat je veel boeken hebt. Lees je graag? Ja! Het liefst strips van Jommeke. Er bestaan 318 Jommekes. Ik heb er ongeveer negentig, maar ik wil er nog veel meer. Ik lees ook graag de Smurfen en Spirou. Dus je leest ook in het Frans. Welke talen spreek je allemaal? Met papa spreek ik Roemeens, met mama Italiaans, op school Nederlands en bij dansen Frans. Wanneer lees je strips? Altijd. Als ik thuiskom dan ga ik op bed liggen en een strip lezen. Soms zet ik muziek op. ik luister graag naar Måneskin, Linkin Park, Nirvana, Metallica, Queen en Pommelien Thijs. Ik heb gehoord dat je ook van dansen houdt. Ik doe moderne dans en ballet bij Dans'Harmonie en Rosas. Ik doe al ballet sinds ik drie jaar oud ben. Ik kan er niet meer mee stoppen, want ik heb veel vriendinnen op ballet. Oefen je soms in je kamer? Ja, ik oefen met dansen op spitzen. Dat doe ik sinds dit jaar. In het begin deed dat wel pijn, maar je went eraan. Gelukkig is nu nog maar de helft van de les op spitzen. Heb je nog meer hobby’s? Ik vind het leuk om te naaien. Ik naai vaak de sokken van papa, want die zijn altijd vol gaten. Ik ben met een van mijn vriendinnen een winkeltje begonnen. We

breien knuffeltjes en die verkopen we. We hebben al vijf knuffels die we moeten maken voor vriendinnen: een schildpad, twee koeien, een eend en een sushi.

Als jĳ de burgemeester was, wat zou je dan veranderen? Zorgen dat de trams en de bussen proper zijn. Soms is er een plaats vrij, maar dan wil ik er niet zitten omdat er kauwgum op ligt.

Weet je al wat je later wil worden? Ik twijfel tussen een paar dingen: iets met dans, architect, schrijfster of modeontwerpster.

Wat vind je leuk om te doen in de stad? Ik ga graag naar Muntpunt, want daar liggen veel strips. Op maandag ga ik er na school heen en neem ik vier Jommekes mee, de week daarna zet ik ze terug en neem ik vier andere Jommekes mee. In Muntpunt heb ik ook debateville, daar leer ik debatteren.

Welke kleding zou je maken? Ik heb een kledingstuk bedacht dat nog niet bestaat, ik hoop dat dat zo blijft zodat ik het later kan maken. Wil je vertellen wat het is? Nee, het is geheim. Ben je veel met kleding bezig? Ja, ik vind het leuk om na te denken over wat ik aantrek. Ik draag vaak blauw, want dat is mijn lievelingskleur. En ik draag graag wijde broeken en hoodies. Volgens je moeder hou je ook van koken en eten. Er is een recept dat ik graag maak, een omelet met stukjes brood en munt en andere kruiden. In plaats van in de pan steek ik het in de oven. Wat eet je het liefst? Kaaskroketten met frietjes. En ik eet graag lekker wit brood met onze olijfolie. Die maken we elk jaar in oktober in Italië. Mijn papa schudt de olijven uit de boom met een machine en dan ga ik eronder staan, dan vallen ze op mijn hoofd.

“Ik vind het leuk om te naaien. Ik naai vaak de sokken van papa, want die zĳn altĳd vol gaten”

Weet je snel wat je ergens van vindt? Ja, heel snel. Als ik iets hoor en het komt mijn hoofd binnen, dan weet ik meteen of ik het goed of niet goed vind. Lees de hele reeks op www.BRUZZKet.be/slaapkamer

‘J’AIME EMPRUNTER DES BD AU MUNTPUNT’

‘I LIKE TO BORROW COMICS AT MUNTPUNT’

Lavinia a dix ans et habite avec ses parents à SaintGilles. Plus tard, elle veut devenir architecte, écrivaine, créatrice de mode ou alors être active dans la danse. Elle fait de la danse moderne et du ballet, et depuis peu elle danse en demi-pointes. Elle aime aller au Muntpunt pour emprunter des BD et apprendre à mener des débats à Debateville. « Je sais vite si quelque chose me plaît ou non. »

Lavinia is 10 years old and lives with her mother and father in Sint-Gillis/Saint-Gilles. She wants to be an architect, a writer, a fashion designer, or something to do with dancing. She does modern dance and ballet and recently started dancing on pointe. She loves going to Muntpunt to borrow comics and to learn how to debate at Debateville. “I know right away whether I like or dislike something.”

Film. Bas Devos verheft Brussels mos en moeras tot pure cinema

‘Er zijn andere verhalen dan die vol conflict’ Kenners in Berlijn, Tokio en New York zijn wild van Here. Een film van hier. Over een Roemeense bouwvakker die soep uitdeelt en een Chinees-Belgische die mossen onder de loep legt. Geboren in de moerassen van Evere, Jette en Ganshoren. Wij gingen op wandel met Bas Devos, de regisseur van het verzachtende, verstillende kleinood. door Niels Ruëll foto’s Ivan Put

10 JANUARI 2023

Bas Devos in het moeras van Jette en Ganshoren: “Ringslangen? Hier? Wat een geluk dat ik dat niet wist toen ik hier in de zomer Here filmde.” xxx

| 31

Film. Bas Devos verheft Brussels mos en moeras tot pure cinema

Bas Devos filmde Here in de moerassen van Evere, Jette en Ganshoren: “Mos vraagt dat je stopt en een vergrootglas bovenhaalt. Dan pas zie je de bijna choquerende schoonheid, finesse en variatie.”

et idee: de Brusselse filmmaker Bas Devos (Hellhole, Ghost tropic, Violet) niet interviewen in een duffe vergaderzaal of lawaaierig café, maar de wandelschoenen aantrekken en hem uithoren over Here op de wilde, wonderlijke plek waar hij zijn internationaal gekoesterde, zomerse, ingoede wandelfilm draaide. Tussen de ringslangen, bosmuizen en reeën, en het heksenvingermos, het vals dooiermos en de bleekgroene schotelkorst in het moeras van Jette en Ganshoren. De praktijk: geploeter in de modder, wandelpaden die in watervlaktes verdwijnen en een noodgedwongen demi-tour na een dik halfuur. Maar kon er worden gepraat over Roemenen met heimwee naar het verlaten vaderland, gekeken naar de wilde schoonheid van mossen, en gefantaseerd over de kracht van verhalen? O ja! “Ringslangen, zei je?” “Toch wel.” “Verschrikkelijk. Ik denk dat ik nergens bang voor ben. Maar van slangen moet ik niet weten. Wat een geluk dat ik daar niet van op de hoogte was toen ik hier in de zomer Here kwam filmen.”

‘Hier’ is in het moeras van Jette en Ganshoren. “Het plan was om in Evere in natuurreservaat het Moeraske te filmen, een maffe plek die me aantrekt en veel voor me betekent,” vertelt Bas Devos, terwijl we er de zompige pas in zetten. “Ik woon in Schaarbeek, ik ga daar graag wandelen sinds de geboorte van mijn dochter, acht jaar geleden. Eigenlijk is het giftige grond, zoals wel vaker in de buurt van spoorwegen. Er is veel afval gedumpt. Soms zie je er enkelingen of groepjes in een tent wonen. Maar bovenal wordt de weerstand van de natuur er zichtbaar. Ondanks al het toxische afval, de vervuiling en de weggegooide plastic stoelen floreert de natuur er. De niveauverschillen zorgen voor verrassingen. Na een klim krijg je plots zicht op het immense rangeerstation. De stad ligt om de hoek. Soms is ze zichtbaar, soms niet. ‘Ik wist niet dat er zoiets in Brussel bestond,’ reageren veel mensen na het zien van mijn film.” Ploeteren we dan in het verkeerde Brusselse moeras? “Nee, door treinen en vliegtuigen is het er nooit langer dan dertig seconden stil. Zo kan je geen film draaien. We hebben de helft van Here in het Moeraske in Schaarbeek gefilmd, de

andere helft hier in het moeras van Jette en Ganshoren.”

Onder de loep Met Here gaat Devos door op het menslievende elan van Ghost tropic, een fijngevoelige stadsnocturne over een vrouw die Brussel doorkruist nadat ze op de laatste metro in slaap dommelde. Dit keer volgt hij de zachtaardige bouwvakker Stefan die voor zijn afreis naar Roemenië soep maakt met de restjes uit de koelkast en die wil uitdelen. In een natuurgebied ontmoet de wandelaar een jongedame met Chinese roots die mossen bestudeert. Veel meer gebeurt er niet, maar het is van een schoonheid en eenvoud die wereldwijd cinefielen beroert. “Er zijn verschillende beginpuntjes, maar alles start met de goesting om samen te werken met de fascinerende Stefan Gota,” vertelt Devos over zijn hoofdrolspeler. “Er zitten zulke mooie contradicties in hem.

Bas Devos: “Ondanks alles, van toxisch afval tot weggegooide plastic stoelen, floreert de natuur in dit soort plekken.”

Fysiek is hij erg mannelijk en hij is veel met zijn lichaam bezig geweest. Tegelijk is hij superzacht, stil en bedeesd. Een fragiele denker die vijf talen spreekt. Hij is een Roemeen, maar belandde via grote omwegen in België. Een tijd werkte hij in de Duitse bouw, via een vriendin kon hij als kinesist bij voetbalclub SK Lierse aan de slag. Na afloop wist hij niet goed of kinesitherapie wel zijn ding was en besloot hij zijn grote droom, acteren en theatermaken, na te jagen. Ik leerde hem kennen via een eclectisch theatercollectief in Schaarbeek.” Na lange gesprekken verkenden Devos en Gota samen de Roemeense gemeenschap in Brussel. “Die is veel groter dan we beiden vermoedden. Je hebt hier 43.000 Roemenen. Alleen vallen ze niet op. Je kan op de bus naast een Roemeen zitten en geen flauw benul hebben dat hij hier pas vorige week is aangekomen.” Een waterplas met geel-blauwe nadarhekken in het midden blijkt te diep om ons pad te vervolgen. Het gesprek kan wel worden voortgezet. De met actrice en schrijfster Maaike Neuville samenlevende regisseur was geïnteresseerd in de dynamiek en spanning van arbeidsmigratie die voortkomt uit een politiek-economisch onevenwicht in de Europese Unie. “Tegelijk

Bas Devos: “Ik ben blij als mensen vertellen hoe mooi ze Here vinden. Maar ik zou het nog fijner vinden als ze na het zien van de film ook een loep aanschaffen om naar de natuur te kijken.”

had ik niet de ambitie om een film te maken die daar letterlijk over gaat of die miserabilistisch vertelt over het leven van een Roemeense bouwvakker in Brussel. Veralgemenen is gevaarlijk, maar ik meen veel weerstand en veerkracht terug te vinden. En een soort van melancholie. Gesprekken gaan vroeg of laat over ‘de Terugkeer’. Maar het is nooit helemaal duidelijk of dat een droom of een concreet plan is.” Door de zwarte modder, voorbij bruine plassen, onder kale bomen die in de zomer de grijze woontorens aan het zicht onttrekken, belanden we op de feeëriek groene plek waar de sleutelscène van Here is gedraaid. De plek waar Stefan Shuxiu ontmoet en door

haar loep naar het mos mag kijken. Devos diept zelf een loep op uit zijn jas en laat me naar een plukje mos kijken. Net als Stefan schrik ik ervan hoe groen, hoe mooi, hoe wild het oogt. “Zo reageerde ik de eerste keer ook. Ik bedacht: als je dat in een film kan doen, mensen laten opkijken door iets te tonen … Misschien is het zo eenvoudig.” Een dure loep is het niet. “Ik ben geen wetenschapper. Ik heb geen loep nodig om het kleinste mos te identificeren. Voor mij gaat het om de esthetische ervaring. Ik kan je zo’n loep warm aanbevelen. Ik ben blij als mensen vertellen hoe mooi ze Here vinden. Maar ik zou het nog fijner vinden als ze na afloop ook zo’n loep aanschaffen. Jij

“Veel verhalen hebben als motor een conflict. Ik kies voor een ander narratief. En dus maak ik een film over iemand die zĳn koelkast leegmaakt en soep maakt met de restjes”

Film. Bas Devos verheft Brussels mos en moeras tot pure cinema

bewondert nu mos. Maar je kan er alles mee bekijken. Je eigen vingernagel is fascinerend.”

Een scheur in het wegdek Research voor Here bestond niet alleen uit verbroedering met Roemenen, maar ook uit lange wandelingen en gesprekken met Geert Raeymaekers, een bryoloog of mosdeskundige. “Hij heeft me leren kijken. Ik ontdekte dat er misschien een heel grote kracht schuilt in het naar de voorgrond brengen van dat

hoofdrol is voor mensen die naast je op de metro zitten. Zachte, goede mensen, met elk hun verhaal. “Zoveel verhalen hebben als motor een conflict. Ik wil daar een ander narratief tegenoverstellen,” zegt Devos, terwijl we dieper het moeras in duiken. “Het is niet evident om telkens weer te moeten uitleggen dat mijn film gaat over iemand die zijn koelkast leegmaakt en soep maakt met de restjes. Soms voel ik me fragiel. Maar ik zie nu eenmaal een leegte in het soort verhalen dat we elkaar vertellen én ik geloof dat verhalen de wereld vormen waarin we leven. Dus ga ik voor het verhaal van de

“Wat als je de natuur niet als achtergrond gebruikt maar haar op de voorgrond plaatst, haar tĳd geeft en tot een aanwezigheid in je film maakt? Dat probeer ik uit”

mos. We zijn het gewoon dat de natuurlijke wereld zoals deze hier als achtergrond wordt gebruikt in een film. Maar wat als je de natuur op de voorgrond plaatst, haar tijd geeft en tot een aanwezigheid in de film maakt? Wat brengt dat bij? Dat probeer ik uit.” “En mossen zijn daar de overtreffende trap van. Want mos vraagt dat je stopt en een vergrootglas bovenhaalt. Dan pas zie je de bijna choquerende schoonheid, finesse en variatie. En mos groeit overal, ook in de stad. Een scheur in het wegdek, een barst in een baksteen. Mos wurmt zich overal tussen, palmt muren van gebouwen in zoals het de kliffen van krijtrotsen inpalmt. Een openbaring.” Prachtige beelden van mos zijn de climax van Here. “We kijken anders naar een speelfilm dan naar een natuurdocumentaire. Kan je in een speelfilm een soort verwondering bij de kijker genereren en eventueel zelfs wat kennis overdragen zonder dat het didactisch, saai of koud wordt? Het is de vraag waar ik het langst mee heb gesukkeld. Ik hoop van wel.” In Here duiken geen helden en schurken op, net als in Ghost tropic. De

Roemeen die soep maakt.” Moeras slokt het wandelpad op. Maar we willen ons niet laten doen. “Bizar. Dit is meestal een stuk dat heel begaanbaar is.” “Proberen we over te steken?” “Ik zeg altijd: proberen is leren.”

Vier stappen verder zinken we net niet weg. “Oeps, proberen is natte kleren,” grapt Devos. Demi-tour dan maar. Op de Berlinale, het filmfestival van Berlijn, won Here de Encounters-competitie. Het MoMA in New York ziet er een van de invloedrijke, innovatieve films van 2023 in “die de tand des tijds zullen doorstaan.” Blijkbaar kan je mensen in verre wereldsteden diep raken met een zachte, meditatieve film over een Roemeen die met een plastic zakje soep door het Moeraske wandelt. Devos is ‘absoluut niet’ aan Brussel gebonden. Zijn verbeelding beperkt zich niet tot de hoofdstad. “Maar ik vind een eigen verbintenis met de plek die ik film wel essentieel. Het Chinese restaurant in de film is niet zomaar een Chinees restaurant. Het is een Chinees restaurant waar ik vaak voorbij wandel en denk: ‘Mooi plekje.’ Voor mij is het heel moeilijk om iets te filmen dat ik niet ken. Ik rijd ook niet met de auto, ik doe alles met de fiets of het openbaar vervoer. Zo beleef ik deze stad. Locaties voor mijn films zoek ik dus het liefst in een doenbare straal rond mijn huis.” Moe gewandeld, moe gepraat en onder de modder springen we op onze fietsen om weer huiswaarts te keren. Twee meisjes spreken ons in het Nederlands aan. Ze zijn met hun uit Marokko overgekomen oma op wandel en hopeloos verdwaald. Of we de weg naar Zellik kennen? Here is overal. Here komt op 17/1 in de zalen, op 11/1 om 19.00 uur vindt de Brusselse première plaats in Cinema Palace, in aanwezigheid van Bas Devos en hoofdrolspelers Liyo Gong en Stefan Gota, cinema-palace.be

BAS DEVOS OU LE CINÉMA DES MARÉCAGES

BAS DEVOS MAKES CINEMA OF BRUSSELS MOSS AND MARSHES

Dans Here, Bas Devos (Ghost Tropic, Hellhole, Violet) réunit dans les merveilleux marécages d’Evere, de Jette et de Ganshoren, les vies du gentil ouvrier Stefan et de la BelgoChinoise Shuxiu, qui étudie la mousse. Il ne se passe pas grand-chose dans le film, mais il est d’une beauté et d’une simplicité qui émeut les cinéphiles du monde entier. « Je crois que les histoires forment le monde dans lequel nous vivons », explique Devos. « Beaucoup d’histoires ont un conflit comme moteur. Je veux opposer un autre récit à cela. »

In the wondrous marshes of Evere, Jette, and Ganshoren, film director Bas Devos (Ghost Tropic, Hellhole, Violet) brings together the lives of mild-mannered construction worker Stefan, who before his trip to Romania makes soup with the leftovers from the fridge, and Chinese-Belgian Shuxiu, who puts mosses under the microscope. Not much else happens in Here, but it is with a beauty and simplicity that moves cinephiles worldwide. “I believe stories shape the world we live in,” Devos explains. “Many stories have conflict as their engine. I want to contrast that with a different narrative.”

look i n g f or

rs & non-pro

t fi

ake

Trachet.

Kemel Nick Trachet Brusselaar die de stad en de wereld culinair ontdekt

“Lastdieren hebben altĳd deel uitgemaakt van onze omgeving. Zelfs honden trokken vroeger de kar van de melkboer”

Het is het jaar van de Kemel. Niet ik vind dat uit, maar de Wereldvoedselorganisatie FAO. Zonder zwans: “2024 is the International Year of Camelids,” declareerden ze. Eerst dacht ik nog dat het over een soort bloempjes ging, maar neen, het is wel degelijk het jaar van de bultige beesten met een lange nek: de Camelieden. Kameelachtigen komen voor in Afrika en Azië, maar ook in Zuid-Amerika. De familie van de lama’s zijn ook kamelen: de lama, de alpaca en de wilde guanaco en vicuña. Er zou ook nog een wilde soort kameel in Centraal-Azië rondlopen, maar de andere soorten zijn allemaal huisdieren geworden. Ze voorzien de mensen die ervoor zorgen van trekkracht (bijna had ik paardenkracht geschreven), maar ook van wol, van melk, van vreugde. En uiteraard van vlees. Dat de Verenigde Naties hier aandacht aan besteden, heeft zonder twijfel (ook) te maken met energetische transitie. We zijn bijna vergeten dat er transportmiddelen bestaan die geen fossiele brandstoffen of elektriciteit gebruiken. Lastdieren hebben altijd deel uitgemaakt van onze omgeving. Zelfs honden trokken vroeger de kar van de melkboer. Vijftig jaar geleden verdwenen de paarden

BELEGGEN IN FYSIEK GOUD EN ZILVER

Zekerheid voor generaties La sécurité pour des générations ACHAT � VENTE OR & ARGENT

Gratis en vrijblijvende waardebepaling en advies

Estimation et conseils gratuits

The House_ adv Bruzz_1-4pag.indd 6

lastdieren zullen moeten verschijnen, zullen we het vleesgebruik van dieren ook organiseren. Paarden en kamelen kunnen bescheiden lasten dragen (Schaarbeek had niet zo lang geleden een proefproject met paarden in de plantsoendienst). Schapen om het gras op dijken en in de parken te scheren, paarden voor allerhande taken. In de economie van die dieren is er op het einde een ecologisch gebruik van het vlees en zo is de cirkel rond: het nuttige aan het aangename paren.

Meer Trachet? Met ‘Kemel’ schreef Nick Trachet zijn laatste culinaire column voor BRUZZ. De redactie wenst hem uitdrukkelijk te danken voor al zijn bijdrages. Wie de stukjes wil herlezen, kan de hele reeks terugvinden op BRUZZ.be/trachet

The House Brussel/Bruxelles Keizerinlaan 68 68, Bd. de l’Impératrice +32 (0)2 514 01 70 info@the-house.be

INVESTIR DANS L’OR ET L’ ARGENT PHYSIQUES

AANKOOP � VERKOOP GOUD & ZILVER

en ezels uit het straatbeeld ten voordele van fossiel gedreven wagens. Maar elders is men ze blijven gebruiken. Onze moderne manier van leven is niet zaligmakend. De enige keer dat ik in een land met kamelen werkte, was in Mauritanië, en daar waren er vrij veel. Dromedarissen, dan. Dat zijn de éénbultige kamelen (alhoewel ze als embryo twee bulten hebben). Een Britse die in Nouakchott trouwde, zette er een melkerij op en maakt kaas van dromedarismelk. Zij kreeg internationale lof, maar gezien er in Europa geen regels en normen bestaan voor dromedarisproducten, is deze kaas niet officieel te krijgen in ons land (in de VS wel). Hetzelfde gaat op voor het vlees. Ik vroeg aan mijn Marokkaanse slager of hij wist waar er dromedaris te krijgen was, en hij keek mij onbegrijpend aan. Neen, dat had hij hier nog niet gezien. In Australië daarentegen is dromedarisvlees bijna een lokale specialiteit. Er lopen daar dan ook héél veel verwilderde kamelen rond. In een koolzuurarme economie, waar weer méér

www.the-house.be

familiebedrijf entreprise familiale

31/08/2023 16:08:55

SELECT

10  16 / 1

B R U Z Z G I D S T U D O O R D E C U LT U R E L E AG E N DA

‘Mĳn oma wil nog steeds dat ik een echte job zoek’ De gespleten roots en de veerkracht van fluitist en beatmaker Alan Ross Harris alias Biscuit – half Tamil, half Cornisch – zijn tekenend voor de hybride jazz-, slam- en hiphopscene die vanuit Londen al een tijdje de wereld aan het veroveren is. Met Speakers Corner Quartet kleurt hij straks ook het Brussels Jazz Festival. door Tom Peeters

Muziek. Speakers Corner Quartet injecteert het Brussels Jazz Festival met positiviteit

eertien jaar na hun eerste release – de ep Further back than the beginning – volgde vorige zomer eindelijk het debuutalbum van Speakers Corner Quartet. Hun fusie van jazz, elektronica, rap en spoken word gooide op Further out than the edge hoge ogen. De titel kwam van Kae Tempest, al jaren een metgezel van de instrumentalisten die sinds 2006 zowat fungeren als de moederkloek van de Zuid-Londense scene. Drummer Giles Kwakeulati King-Ashong alias Kwake Bass was de rechterhand op tournees van Sampha en Tempest. Fluitist Alan Ross Harris alias Biscuit maakt sinds kort deel uit van Kofi Flexxx, het nieuwe ensemble van Shabaka Hutchings, een andere roerganger van de scene. Biscuit heeft een stekje in Londen, maar lijkt in een ruimteschip te zitten wanneer we hem videobellen in zijn echte thuishaven in het Engelse graafschap Cornwall, waar hij een dag eerder nog sprak met zijn grootmoeder van 102. “Ze vindt nog steeds dat ik een echte job moet zoeken,” lacht de fluitist, wiens moederskant roots heeft in Karainagar, een eiland in Jaffna, in het noorden van Sri Lanka. Die gespletenheid weerspiegelt zich in zijn muziek en bij uitbreiding in die van de diverse Londense hiphop/jazzscene. “Vanuit Londen ben ik met de Eurostar trouwens sneller in Brussel dan in Cornwall, het westelijke tipje van Engeland. Maar zoals je ziet, heb ik de aarde even achter me gelaten. In dit land met zijn rechtse regering kan dat soms bevrijdend zijn. Iedereen staat gewoon te kijken op de absolute nachtmerrie in het Midden-Oosten. Voor wapenbedrijven als Lockheed Martin zijn de oorlogen in Gaza en Oekraïne de hemel. Hun aandelen gaan door het dak. Money makes the world go round. Nog steeds.”

Voor hun eigentijdse variatie op dat kapitalistische riedeltje klopten ze in 2017 al aan bij Kae Tempest. De gevierde Engelse spoken-wordartiest is al lang een goede vriend, en hun ‘Geronimo blues’ (“Geronimo blues / when there’s nothin’ left to lose / but the planet”) bleek profetisch. “Als ik de planeet rond me zie, schaam ik me soms dat ik deze job doe,” vertelt Biscuit. “Maar we brengen geen plastic pop op de markt en we ademen geen negativiteit uit, zoals in de drillscene, waar kinderen rappen over hoe ze elkaar neersteken, dat vervolgens ook doen en filmen, en zo twee families levenslang geven – de ene omdat ze een zoon verliezen, de andere omdat die van hen vastzit. Het is intriest.” Biscuit is gefascineerd door het misdaadwereldje, en niet alleen in zijn thuisland. “Als fervent kijker van programma’s als Holland Crime Boulevard ben ik vertrouwd met de mocromaffia die in Nederland en België opereert. Wist je trouwens dat de bijnaam van Antwerpen hier Gramtwerp is? Zulke invloeden sluipen in de muziek door de drang om er positiviteit tegenover te stellen. Die hebben we nu meer dan ooit nodig.”

De soundtrack van de film Colors uit 1988 was daarbij een gamechanger. Terwijl hij de titeltrack van Ice-T uit de boxen van zijn ruimteschip laat knallen, klinkt het enthousiast: “Dat ben ik tijdens mijn jeugd. Voor ik tot de UK jazz gerekend werd, was ik eerst een hiphop-head. In mijn boerengat in Cornwall liep ik plots rond in baggy broeken. Als halfbloed – half Tamil uit Sri Lanka en half Cornisch – graviteerde ik in die witte omgeving vanzelf richting hiphop: Heltah Skeltah, Wu-Tang Clan, Black Moon …” Maar de samples in dat soort producties deden hem ook de jazz opnieuw ontdekken, en tijdens zijn studies muziektechnologie

Blokfluit Biscuit speelt fluit sinds zijn zesde. “In het lager onderwijs had ik veel last van astma. De dokters hebben mijn ouders aangeraden om een blokfluit te kopen. Zo heb ik via mijn middenrif leren ademen. Mijn leraars spoorden me later aan om over te schakelen op (gewone) fluit. Maar omdat de klassieke scene ook in Engeland erg wit is, wilde ik toen ik op mijn dertiende mijn graad van fluit en piano op zak had, hiphop/scratch-dj zijn.”

“Wist je dat de bĳnaam van Antwerpen hier Gramtwerp is? Ook zulke invloeden sluipen in onze muziek, door de drang om er positiviteit tegenover te stellen” Alan Ross Harris alias Biscuit Fluitist van Speakers Corner Quartet

Speakers Corner Quartet, met rechts vooraan Alan Ross Harris alias Biscuit: “We kennen geen grenzen, geografisch noch muzikaal.”

10 JANUARI 2024

aan de unief pakte hij zijn fluitspel weer op. In 2006 volgde met Smoke rings een eerste album, samen met hiphopproducer LG. “Hij raadde me ondanks frisse tegenzin op een avond aan om naar de Speakers Corner-open mic te gaan: ‘Dat zou weleens je leven kunnen veranderen,’ zei hij.” En zo geschiedde. “Ik voelde me meteen welkom in de Brixton Jamm-club. De sfeer was electric. Ik ontmoette er Kwake en vanaf toen improviseerden we er elke tweede donderdag van de maand op los, vijf uur aan een stuk. De aanwezige mc’s konden vrij spitten over ons samenspel. Er heerste freedom of speech in de ware betekenis van

het woord. Na een tijdje begon ik er beats bij te maken. Met Peter Bennie op bas en Raven Bush op viool combineren we nu een ritmesectie met elektronica en klassieke instrumenten.” Die niet-alledaagse mix wordt op hun debuut gekruid met featurings van Tempest, Hutchings en veel jong talent. “Ook onze vocalisten houden van een goed debat. (Lacht) Dat weerspiegelt zich in multisyllabic rhymes, die veel dieper graven dan de geweld verheerlijkende drillrappers.” Neem bijvoorbeeld Kae Tempests lyrics van ‘Geronimo blues’: “Britain’s on its knees with blood dripping from its socks / Driven to new degrees of desperation and unease / With a mouthful of blame and tattoos that say, what? / Meanwhile, it’s ‘Immigrant this, immigrant that!’” “Ik zeg altijd dat ik half-Cornisch ben, want voor de Engelsen de rest van de wereld begonnen te onderdrukken, hebben ze dat ook met de inwoners van Cornwall, Schotland, Wales en Ierland gedaan. Racisme is meestal een gevolg van de geschiedenis en van onwetendheid. Als je eenmaal andere culturen leert kennen, verandert dat. Zowel Tamils uit Sri Lanka als Joodse Israëli zijn zo vaak vervolgd dat ze denken dat ze zelf ook iedereen moeten bevechten.” De diverse Zuid-Londense scene, een amalgaam van mixed race-mensen, kan dienstdoen als tegengif. “Met Speakers Corner Quartet kennen we geen grenzen, geografisch noch muzikaal. Onlangs speelden we een concert met het klassieke orkest Manchester Camerata. Ik droom ervan om met hen op Glastonbury te staan. Ook met grime-artiesten als Skepta of

Kano, of met het Sault-collectief zouden we graag samenwerken.”

Veerkracht Naast gespletenheid, grenzeloosheid en positivisme ademt Speakers Corner Quartet veerkracht uit. Net toen Biscuit in 2017 alles op een rijtje leek te hebben, kreeg hij na een wonde aan zijn hand sepsis. “Er werd even gevreesd voor mijn leven en ik was bijna een arm kwijt, maar ik zette door. Na drie operaties vond ik dat ik geen tijd te verliezen had.” Ook toen twee goede vrienden zichzelf van het leven beroofden, bleef hij doorwerken. Pas toen zijn moeder begin 2021 aan covid overleed, volgde de weerslag. “‘Karainagar’ is aan haar opgedragen. De Indiase raga-invloeden pikte ik op tijdens mijn tournees met Nathan ‘Flutebox’ Lee, maar de pijn komt van dieper. Ik herinner me nog dat ik tijdens de kerst van 2020 met mijn moeder sprak over kleinkinderen die ik haar wilde geven. Maar drie weken later was ze er niet meer én had mijn vriendin me verlaten. Op een bepaald moment wilde ik gewoon dat mensen stopten met doodgaan. Ik kampte met een zwaar drank- en drugsprobleem. Gelukkig nam mijn bassist me toen mee naar Londen, waar de show in het Barbican voor een kentering zorgde. En kijk: nu sta ik bijna een jaar en drie maanden droog en zijn we als band alleen maar hechter geworden.” Speakers Corner Quartet featuring Joe Armon-Jones, Confucius MC en Goya Gumbani speelt op 13/1 om 21.00 uur op het Brussels Jazz Festival (11 > 20/1) in Flagey, www.flagey.be

UN SON LONDONIEN AU BRUSSELS JAZZ FESTIVAL

A LONDON SOUND AT THE BRUSSELS JAZZ FESTIVAL

Les origines mixtes et la résilience du flûtiste et beatmaker Alan Ross Harris alias Biscuit – mi-tamil, mi-cornique – sont caractéristiques de la scène hybride du jazz, slam et hip-hop de Londres qui conquiert le monde depuis un certain temps déjà. Avec le Speakers Corner Quartet, jadis le groupe attitré d’une scène ouverte à Brixton, il est coresponsable de la bande-son intrigante d’une génération diverse de musiciens qui souhaite rayonner de positivité sur une planète qui part en sucette. Il sera bientôt au Brussels Jazz Festival. « Avec Speakers Corner Quarter, nous n’avons pas de limites, ni géographiques, ni musicales. »

The split roots and resilience of flautist and beatmaker Alan Ross Harris alias Biscuit – half Tamil, half Cornish – are symbolic of the hybrid jazz, slam, and hip-hop scene that has been sweeping the world from London for some time. His Speakers Corner Quartet once began as the house band of an open mic in Brixton and with them, he is partly responsible for the intriguing soundtrack of that diverse generation of musicians who, on a planet going to the dogs, still want to radiate positivity. Soon he will bring colour to the Brussels Jazz Festival too. “Speakers Corner Quartet know no boundaries, neither geographically nor musically,” he says.

| 39

FESTIVAL DE CANNES BEST SCREENPLAY QUEER PALM

★★★★ ‘CREATED WITH A GREAT MORAL INTELLIGENCE AND HUMANITY’ THE GUARDIAN

★★★★ ‘A MARVEL’ BBC

★★★★ ‘MOVINGLY SHOWS THE POWER OF PERSPECTIVE’ T H E P L AY L I ST

L’INNOCENCE A FILM BY HIROKAZU KORE-EDA DIRECTOR OF SHOPLIFTERS AND BROKER

SCREENPLAY BY SAKAMOTO YUJI MUSIC BY COMPONIST RYUICHI SAKAMOTO

www.septemberfilm.be

/septemberfilmbe 3a /septem

RELEASE 10-1

17/01 IN DE BIOSCOOP

10 JANUARI 2024

Select. Wat te doen deze week?

EXPO

BIEKE BUCKINX & THOMAS DRIESEN: A CONVERSATION ...

FILM

MONSTER

POP

NTOUMOS DUO

Wazzup?

Gekunstelde Kore-eda

Begeesterende bouzouki

Niet geheel in lijn met de wereldse waanzin slaan schilder Bieke Buckinx en fotograaf Thomas Driesen de handen in elkaar. Meer nog: hun samenwerking wordt het kloppende hart van hun expo A conversation about a possible collaboration somewhere in the near future. Verwacht een WhatsApp-projectie vol wilde ideeën, mislukte beelden en random berichten, én een tastbare galerie vol schilderkunst, fotografie, video en installatie.

Nobody knows, het met een Gouden Palm bekroonde Shoplifters: elke film van Hirokazu Kore-eda is een fijnzinnig, humanistisch feest. Monster vormt daar geen uitzondering op, maar is gekunstelder dan we van de Japanse topregisseur gewoon zijn. Zoals in Kurosawa’s Rashomon krijgen we dezelfde turbulentie vanuit drie invalshoeken te zien. Het derde deel kan je omschrijven als een Japanse variant op Close van Lukas Dhont.

Vier jaar geleden zocht de tussen Londen, België en Griekenland pendelende trompettist Dominic Ntoumos met zijn album Back to the roots zijn Zuidoost-Europese wortels op. Deze week wekt hij die trip weer tot leven in Théâtre Marni, één keer met een matinee voor kinderen, en één keer met een avondconcert in het gezelschap van Evangelos Tsiaples, meester op de Griekse luit met de lange hals, de bouzouki.

BIEKE BUCKINX & THOMAS DRIESEN 12 > 27/1, Zsenne Art Lab, www.zsenne.be

MONSTER dir.: Hirokazu Kore-eda, act.: Soya Kurokawa, Sakura Ando, Eita Nagayama

NTOUMOS DUO 10 & 11/1, Théâtre Marni, theatremarni.com

Bezielde beelden

Pretty Priscilla

Ich möchte ein Eicher sein

Multidisciplinair kunstenaar Noé Sendas ruilde zijn Brusselse geboortegrond in voor Berlijn, maar met Praxiteles’s dream keert hij nog eens terug naar de plek waar hij wortel schoot. Dit keer zet hij zijn stijlvolle mix van fotografie, collage, video en sculptuur in voor een intrigerende en enigmatische droomroute door het werk van de voorchristelijke Griekse beeldhouwer Praxiteles, die zijn marmeren beelden een ziel wist in te blazen.

Zuchtte je van verrukking tijdens The virgin suicides, Lost in translation, Marie Antoinette en die andere elegant gestilleerde, wonderlijk dromerige films van Sofia Coppola over jonge vrouwen in een gouden kooi? Priscilla is van dezelfde ongrijpbare, invoelbare, pastelkleurige schoonheid. Sfeerrijke vignetten tonen hoe Priscilla Beaulieu er langzaam achter komt dat het géén sprookje is om met Elvis Presley getrouwd te zijn.

Stephan Eicher zal voor eeuwig verbonden zijn aan het new-wavehitje ‘Eisbär’, dat hij in 1981 samen met zijn broer en diens groep Grauzone scoorde. Sindsdien wierp de Zwitserse Arno zich vooral op als een alleskunner, met een bloeiende solocarrière tot gevolg. In Brussel staat Eichers recentste album Ode op het programma, waarin hij op zijn geheel eigen manier een (rock)draai geeft aan Frans chanson.

NOÉ SENDAS: PRAXITELES‘S DREAM 14/1 > 24/2, Hopstreet Gallery, www.hopstreet.be

PRISCILLA dir.: Sofia Coppola, act.: Cailee Spaeny, Jacob Elordi, Ari Cohen

STEPHAN EICHER 11/1, 20.00, Koninklijk Circus, www.cirque-royal-bruxelles.be

Vrĳheidsstrĳder

Al te reële odyssee

Het publiek als zanger

Galerie Nathalie Obadia zet het nieuwe jaar in met een gulle greep uit het oeuvre van Eugene James Martin. De Afro-Amerikaanse kunstenaar, die op nieuwjaarsdag 2005 op amper 66-jarige leeftijd het leven liet in Lafayette, Louisiana, verrijst uit die greep als een vrijheidsstrijder. Als een kunstenaar die in schilder-, teken- en collagekunst zijn geheel eigen en radicaal open ruimte zocht tussen abstractie en representatie. (KS)

In Venetië kreeg Matteo Garrone (Gomorra, Dogman) een Zilveren Leeuw voor de regie van Io capitano. In dit urgente migratiedrama reconstrueert hij de poging van twee jonge Senegalezen om naar Europa te vluchten. De woestijn en detentiecentra zijn al verschrikkelijke beproevingen en dan moeten ze de zee nog oversteken. Een huiveringwekkende herinnering aan het feit dat de vluchtelingencrisis over mensenlevens gaat. (NR)

EUGENE JAMES MARTIN 11/1 > 16/3, Galerie Nathalie Obadia, www.nathalieobadia.com

IO CAPITANO dir.: Matteo Garrone, act.: Seydou Sarr, Bamar Kane

Amine Boudchar alias Boudchart zette een ingenieurscarrière on hold om zijn muzikale passie te volgen. Met succes, met zijn project ‘La chorale, c’est vous’ vult de jonge Frans-Marokkaanse componist en dirigent de meest prestigieuze zalen. De formule die hij hanteert, is even simpel als geniaal: orkestrale versies van klassiekers uit de Maghreb laten meezingen door het publiek. Het zorgt voor euforische momenten bij de muzikanten én de zanglustigen. (TZ) BOUDCHART 13/1, 20.00, Bozar, www.bozar.be

| WIN! | Stuur het trefwoord, samen met je adres en telefoonnummer, naar win@bruzz.be

Io capitano 5X2 TICKETS, ALLE BRUSSELSE BIOSCOPEN, VANAF 10/1

Matteo Garrone (Dogman, Gomorra) volgt in Io capitano twee jongens op hun reis van Dakar naar Europa. Een hedendaagse odyssee die Seydou en Moussa leidt langs de woestijn, een Libische gevangenis en de zee. Mail ‘Capitano’

Marquis Hill ‘Composers Collective’ 5X2 TICKETS, FLAGEY, 18/1

Marquis Hill, het trompetfenomeen uit Chicago, keert terug naar Flagey met zijn mix van hedendaagse en klassieke jazz, hiphop, r&b, Chicago-house en neosoul – “allemaal takken van dezelfde Afro-Amerikaanse boom.” Mail ‘Marquis’

Kodo One Earth Tour 5X2 TICKETS, KONINKLIJK CIRCUS, 20/2

De groepsleden van Kodo – Japans voor ‘hartslag’ en ‘kinderen van de drum’ – reizen al jaren de vijf continenten af om met hun taiko’s bruggen te bouwen tussen culturen. Mail ‘Kodo’

Eat & Drink. Groseille

De getalenteerde chef-kok Camille Cosnefroy, eerder aan de slag in Café La Pompe en Lombric, opende onlangs een restaurant in Schaarbeek. Met een lichte, vrolĳke en kleurrĳke keuken geeft ze meteen haar visitekaartje af. Camille Cosnefroy, een illustratrice die zo’n vijftien jaar geleden naar België kwam, heeft al naam gemaakt in Brussel. Ook in de keuken laat deze jonge vrouw zich leiden door kleur, een element dat de rode draad vormt tussen haar twee activiteiten. Met Groseille, de zaak die ze samen met de voormalige uitbaters van de Schaarbeekse bar Copain opende, doet deze vastberaden dertiger een gooi naar de bekendheid die ze al geruime tijd verdient. Interieurarchitect Nicolas Léonard (Jules & Charles, G-Spud ...) ging aan de slag met de volumes van die oude en vrij lange shishawinkel in Schaarbeek. In die plek met zijn open keuken en mooie bar, allebei afgewerkt met tegels, maar ook bekleed met houten planken, een kleine wachtruimte bij de ingang en een mooi rek vol natuurlijke wijnen (Hervé Souhaut, Domaine Giudicelli, Jean-Baptiste Sénat ...), voelt iedereen zich meteen thuis. En dan zijn er nog een paar doordachte details, zoals het keramiek van Axelle Gielen en het wat oneerbiedige borduurwerk van Lucile (aka Brode pute). Trouw aan de filosofie van het restaurant is de lunch zo biologisch en lokaal

mogelijk, met kefir van Màloma, vlees van Wesley’s Butcher Shop, cocktails van Ethylo Cocktail Bar en ijs van Jalou. De lunch (34 euro voor 3 gangen) focust op het plantaardige en op zeevruchten. Op het moment van ons bezoek stonden de gerechten nog niet helemaal op punt. Het voorgerecht – geroosterde biet geserveerd met prei, walnoten en granaatappel – was bijvoorbeeld niet helemaal in evenwicht. Te GROSEILLE royaal en ook niet sappig genoeg, het kostte ons Leuvensesteenmoeite om alles weg 309, Schaarop te krijgen. beek, Het hoofdge0498-64.51.08, recht geeft al iets groseille.brussels, meer prijs over de wo & do 12 > 14.00 smaak van de & 18.30 > 21.30, sharing-gerechten vr & za 12 > 14.00 & ’s avonds – een 18.30 > 22.00 moment waarop het restaurant zijn talent pas echt ten volle laat zien –, met een perfect gebakken makreel, aan één kant gegaard. Een glazuur van honing, soja en gember geeft de vis een perfecte smaak. Dit is pure verwennerij, een mooie voorbode van een adres om in de toekomst rekening mee te houden.

•••

MICHEL VERLINDEN

10 JANUARI 2024

| 43

Smalltalk. Met theatermaker Sam Touzani in brasserie La Mirabelle

‘Nachtelĳk Brussel inspireerde me lang, nu sta ik om zeven uur op’ In Cerise sur le ghetto, le pouvoir de dire non vertelt theatermaker en voorvechter van het vrĳe woord Sam Touzani een familieverhaal van drie generaties. In brasserie La Mirabelle vragen we hoe het met hem gaat. door Michaël Bellon foto Ivan Put

Dat we Sam Touzani al een hele tijd niet meer hebben gesproken, ligt niet aan hem. Sinds hij ooit kind aan huis was bij de KVS, met voorstellingen als Gembloux en One human show, is hij altijd blijven schrijven, optreden en zich inzetten voor de goede zaak. Als plek voor een gesprek over zijn sterk autobiografische show Cerise sur le ghetto, le pouvoir de dire non heeft Touzani gekozen voor La Mirabelle, vlak bij het kerkhof van Elsene. Omdat hij in Evere bezig is met opnamen voor een vriend, maar ook omdat hij hier al komt sinds 1989, toen hij nog student was aan het INSAS. De uitbater, Portugees van origine, had enkele jaren voor hij met de zaak begon het toelatingsexamen afgelegd aan dezelfde Brusselse kunsthogeschool. “Maar omdat hij niet geslaagd was, is hij de horeca ingegaan. Zijn brasserie was meteen een succes, omdat het een van de weinige plekken was waar je tot diep in de nacht terechtkon. Daarom zaten hier altijd veel artiesten na hun voorstelling. Ik heb hier ook jarenlang gezeten.” Ondertussen doet de man het wat rustiger aan. Hij is niet meer tot vijf uur ’s ochtends open, maar toch nog tot middernacht. “Dat is nog altijd beter dan veel andere cafés, en bovendien is het eten hier typisch Brussels: stoemp met worst, vol-au-vent … Daar houd ik wel van.” Is Sam Touzani nog een nachtuil? “Ik ben het lang geweest. Ik begon mijn dag nooit voor tien uur ’s ochtends, en ging nooit voor drie uur ’s nachts slapen. Na mijn voorstellingen werkte ik ’s nachts verder door te lezen en te schrijven. De stad inspireerde me in de nachtelijke uren. Ze is dan veel stiller, er heerst een soort sereniteit en die creëert een goede afstand. En aan het einde van die nachtelijke tunnel het licht zien opdoemen,

geeft ook een mooi gevoel.” Na twintig jaar lang hooguit vier uur slapen, is Touzani’s ritme wel wat vertraagd. “Op mijn 50e kreeg ik kinderen – ze zijn intussen vier en anderhalf jaar oud – en dat heeft mijn slaappatroon veranderd. Nu sta ik elke ochtend om zeven uur op, zelfs op zondag. (Lacht) Ik voel ook dat mijn lichaam het nachtbraken niet meer aankan. Laatst heb ik voor de eerste keer in jaren nog eens een nachtje doorgewerkt, daar heb ik een hele week van moeten herstellen.” Zo komt

Touzani alsnog fris aan de start van zijn voorstellingenreeks. Sam Touzani speelt Cerise sur le ghetto, le pouvoir de dire non van 16/1 tot en met 18/2 in Théâtre Le Public, www.theatrelepublic.be

Longread? Meer weten over Sam Touzani? Smalltalk wordt Longread op bruzz.be/smalltalk

‘Blĳf voortdoen, met je head held high’ In het successtuk Que sera sera van tg STAN draait acteur Bert Haelvoet met Damiaan De Schrĳver flarden Hitchcock, Truffaut en Godard in de mix. Hier presenteert hĳ wĳze woorden die hĳ tot levensinzichten maakte. door Michaël Bellon “Be not perfect. Be on the road” (Fred Bervoets) Ik heb het geluk gehad om een paar jaar met de legendarische schilder Fred Bervoets aan boogschieten op de staande wip te hebben gedaan. Bij Donatusgilde Eikevliet, samen met Damiaan De Schrijver, mijn vriend en collega bij tg STAN. Deze quote is van Fred en behoeft eigenlijk niet zoveel uitleg. Hij riep dat naar mij, toen ik weer eens een schot had gemist. Daarna begon hij over zijn recentste schilderij, dat hij niet goed vond en waar hij uit frustratie in zijn tuin met pijlen naar had geschoten, om het te vernielen. Daarna was hij er plots toch tevreden over. Perfectie nastreven in de kunst of in het leven heeft geen zin, bij twijfel of tegenslag moet je gewoon voortdoen, met je head held high. Shit, nu heb ik er toch een uitleg aan gegeven! “La marge, c’est ce qui fait tenir les pages ensemble” (JeanLuc Godard) Ik vind dit een prachtige quote. Aan iedereen die denkt slechts in de marge te leven of te werken: het is de marge die de pagina’s samenhoudt! In de voorstelling Que sera sera zitten meerdere van die mooie quotes van Jean-Luc Godard tussen het gebulder van Alfred Hitchcock. “To speed up, slow down” (Admiral Freebee) Admiral Freebee is een vriend en de beste gitaarleraar ter wereld. Zijn uitspraak is een prachtige filosofische omkering: als je iets heel hard wilt, moet je niet versnellen maar vertragen. Dat is op vele dingen van toepassing, tenzij je met veel dorst ergens aan een toog zit, natuurlijk. “Life is too important to be taken seriously” (Oscar Wilde) Het is toch waar, zeker? Komaan, zeg! “Vroeger was ik wat onzeker en besluiteloos, daar ben ik nu niet meer zo zeker van” (Tommy Cooper) Met deze quote van Tommy Cooper sluit ik graag af. Alles houdt een contradictie in zich en kan uiteindelijk worden omgedraaid. In Théâtre Les Tanneurs spelen Bert Haelvoet en Damiaan De Schrĳver van tg STAN de Franstalige versie van Que sera sera (16 > 20/1), www.lestanneurs.be

De vijf inzichten. Bert Haelvoet

voor de zor g?

ji j o o k

t ar

Surf je mee op de vacaturegolf van Lokaal bestuur Hoeilaart?

Heb

Wil je:

Word onze collega! hoeilaart.be/vacatures

- werkuren en weekends waarbij we rekening houden met je thuissituatie, - gratis met het openbaar vervoer naar je werk, - en nog veel meer?

DB619834H9

DB107641L3

Bij welk bedrijf pas jij het best? Doe de test! regiotalent.be

Ontdek je carrièrekans en surf nu naar mijntoekomstbijroularta.be

DB749611B2

KOM NAAR DE INFOBEURS voor zij-instromers op 24/01 van 14 tot 19 uur.

Emile Jacqmainlaan 135, 1000 Brussel www.leerkrachtBXL.be

“ONZE BRUSSELSE WERKNEMERS KUNNEN MEER KLANTEN HELPEN IN DE HOOFDSTAD” Levi Benjamins, CEO van Any Green uit Diegem, kijkt ook naar Brussel voor nieuwe werkkrachten

Brussels Airlines

De Vlaamse arbeidsmarkt telt meer vacatures dan geschikte kandidaten. En dat terwijl er in Brussel opnieuw meer werklozen zijn, die actief op zoek zijn naar een job. In onze hoofdstad liggen dus heel wat opportuniteiten voor bedrijven uit Vlaanderen, en dan vooral de Vlaamse rand. Levi Benjamins, CEO van Any Green (Diegem), greep die kansen met beide handen.

“Bij Any Green zorgen we voor meer groen bij bedrijven, om een leuke werkplek te creëren. Dat kunnen we alleen maar doen met gemotiveerde werknemers. Er is weinig verloop, maar binnenkort gaan enkele medewerkers op pensioen. Het wordt een uitdaging om hen te vervangen én extra mensen te vinden om te blijven groeien.” Waarom is het moeilijk om vacatures in te vullen? “Dat heeft verschillende redenen. Specifiek voor ons: plantenverzorgers werken individueel. Dat kan soms eenzaam aanvoelen, en sommige kandidaten vergissen zich daarin. Daarnaast is het moeilijk om deeltijds te werken. Iedere plantenverzorger heeft een eigen bestelwagen, en het is niet efficiënt als die verschillende werkdagen niet wordt gebruikt.” “Dan zijn er natuurlijk ook tendensen in onze maatschappij. Ik merk dat de jongere generatie anders naar werk kijkt. Ze verwachten meer van een job. Ook op dat vlak moet je dus een juiste match vinden.” Waarom kijkt Any Green naar Brussel voor nieuwe medewerkers? “We weten dat er een grote vijver is van kandidaten. We zoeken vooral gemotiveerde en sociale personen die de noden van onze klanten kunnen invullen. En die match vonden we al een paar keer in Brussel.”

“We vinden het belangrijk dat onze mensen in hun eigen regio kunnen werken. Brussel is een grootstad, met veel kantoren. Als collega’s dicht bij die klanten wonen, kunnen we meer bedrijven helpen en is er minder woon-werkverkeer.”

Space Refinery

Welke inspanningen leveren jullie om de juiste personen te vinden? “Wij laten zoveel mogelijk personen op gesprek komen. In Brussel is er een hoge werkloosheidsgraad en er zijn veel latente kandidaten die geen nieuwe job zoeken, maar die wel openstaan voor een andere uitdaging. Wij hebben enkele belangrijke pijlers: onze mensen moeten zelfstandig kunnen werken en sociaal zijn. Die basis moet goed zitten om een vertrouwensband op te bouwen. De plantenkennis kunnen wij hen wel bijbrengen. We voorzien daarvoor een opleidingsfase van drie tot zes maanden. En we investeren veel tijd in ons retentiebeleid, om alle medewerkers tevreden te houden.” Welke uitdagingen ervaar je zelf bij de werving? “Iedereen verdient een kans en we investeren in onze werkkrachten, maar we moeten natuurlijk wel streng zijn. Onze plantenverzorgers zijn ons visitekaartje, dus ze moeten toch voldoende Frans of Nederlands kennen.”

De Brusselse ring zit vol talent. Haal het eruit met jouw vacature! Ook op zoek naar talenten voor je vacature? VDAB en z’n partners vinden samen met Actiris een match waar toekomst in zit.

> > > Ontdek meer via RekruterenBinnenDeRing.be < < <

Veolia BXL DB107074L3

VACATURE

SEIZOENSMEDEWERKER Provinciedomein Huizingen Zoek je een job...  voor 6 maanden, van april tot eind september?  in een groene werkomgeving?  met veel variatie?  waarbij je dagelijks in contact staat met mensen?  waarbij je samenwerkt met fijne collega’s?

Kom werken als seizoensmedewerker in het provinciedomein van Huizingen! Solliciteer via website tot 21 januari https://vlaamsbrabant.cvw.io DB108256A4

IVEMAR BV, met diverse sites in België en deel van Transpharma International, heeft zich gespecialiseerd in farmaceutische opslag in België en geconditioneerd vervoer over heel Europa, zowel met vrachtwagens als bestelwagens. We zijn op zoek voor ons hoofdkantoor in Saintes naar een

VERANTWOORDELIJKE KLANTENBOEKHOUDING Functie: • Je bent verantwoordelijk voor de uitvoering van de facturatie (nazicht van orders en prijzen, opmaak facturen, controle, uitprint van facturen en verzending) door middel van het ERP systeem, MS Dynamics NAV • Je registreert ook op klantenportalen de uitgevoerde orders en facturen • Je volgt de klantenfeedback inzake facturen accuraat op • Je voert overige administratieve en boekhoudkundige taken uit.

VERANTWOORDELIJKE LEVERANCIERSBOEKHOUDING EN PAYROLL

Functie: • Je bent verantwoordelijk voor het boeken van de aankoopfacturen door middel van het ERP systeem, MS Dynamics NAV • Je bent verantwoordelijk voor de loonadministratie van de chauffeurs (nazicht van prestaties chauffeurs in Transics, nazicht van de prestatiebladen, doorsturen bestanden loonadministratie en opvolging personeelsdossiers met sociaal bureau) • Je voert overige administratieve en boekhoudkundige taken uit zoals voorbereiding aangifte BTW, aangifte professionele diesel, voorbereidingen teruggave buitenlandse BTW, bestellingen,… Profiel: • Je hebt een diploma graduaat boekhouding, een bachelor in het bedrijfsmanagement, afstudeerrichting accountancy en fiscaliteit of je hebt deze competenties verworven dankzij je ervaring • Je bent uiterst nauwkeurig en houdt van zelfstandig werken • Je bent sterk in communicatie zowel Nederlands als Frans • Je hebt een hands on mentaliteit en bent oplossingsgericht • Je bent stressbestendig en positief ingesteld waarbij je uitdagingen, veranderingen en initiatief niet uit de weg gaat • Je hebt een grondige kennis van Excel en Outlook. Ervaring met een ERP-systeem, bij voorkeur MS Dynamics NAV, is een pluspunt.

Interesse? Stuur je sollicitatiebrief met cv per e-mail naar vera@ivemar.be of verzend het naar onze administratieve zetel, tevens de plaats van tewerkstelling: IVEMAR BV, Avenue Léon Champagne 5 te 1480 Saintes. Voor vragen over deze vacature kan je eveneens mailen naar bovenvermeld adres. Je kandidatuur wordt snel en discreet behandeld.

www.ivemar.be

DB107274L3

Aanbod: • Je verwerft een contract van onbepaalde duur (voltijds) (37 uur/week in PC 226) • We bieden een aantrekkelijk loon in overeenstemming met je ervaring • Als extralegale voordelen bieden wij maaltijdcheques en ecocheques.

DB108257A4