BRUZZ - editie 1856 (06-09-2023)

‘Kinderen op de fiets kunnen Brussel verkeersveiliger maken’

Leticia Sere, de vrouw achter Kidical Mass

Leerling en docent samen op het podium

TheaterFestival overbrugt generatiekloof

‘Bind de strijd aan met pooiers, luide muziek en dieven’

Nieuwe burgerbeweging eist daadkracht

en

Sprintbom Cynthia Bolingo wil schi eren op Memorial Van Damme

‘Ik ben mijn grootste vriend

vijand’

SCHOOLABONNEMENT VOOR

MAAR €12 PER JAAR...

SNACK SNACK

STUDENTEN 12-24 JAAR

...MAG JE JE EENS GOED LATEN GAAN

Eliot Docquir (15) van de Youth Coalition denkt mee na over de toekomst van Brussel: “Net als mijn generatiegenoten heb ik niet veel vertrouwen in het huidige systeem.”

COLOFON

BRUZZ

Flageyplein 18, 1050 Brussel, 02-650.10.65

ABONNEMENTEN

Josiane De Troyer (abo@bruzz.be), 02-650.10.80

Gratis in Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Rest van België: 29 euro per jaar;

IBAN: BE98 3631 6044 3393

van Vlaams Brusselse Media vzw

Buiten België: 35 euro per jaar.

OPLAGE

55.000 exemplaren.

ADVERTEREN?

Marlies De Deygere 02-650.10.81 marlies.dedeygere@bruzz.be

DISTRIBUTIE

Ute Otten, 02-650.10.63, ute.otten@bruzz.be

ALGEMENE DIRECTIE

Dirk De Clippeleir

HOOFDREDACTIE

Kristof Pitteurs (algemeen hoofdredacteur)

COÖRDINATOR MAGAZINE

Maarten Goethals

CULTUUR & UIT

Gerd Hendrickx

ART DIRECTOR

Heleen Rodiers

VORMGEVING

Ruth Plaizier

EINDREDACTIE

Karen De Becker, Kurt Snoekx

WERKTEN MEE AAN DIT NUMMER

Eva Christiaens, Bettina Hubo, Jasmijn Post, Sophie Soukias, Steven Van Garsse, Tom Zonderman (redacteurs); Michaël Bellon, Anke Dirix, Andy Furniere, Niels Ruëll, Nick Trachet, Michel Verlinden, Max Wyckaert (medewerkers)

VERTALING

Frédérique Beuzon, Gregory Blauwers, Sam De Ryck, George Holmer, Laura Jones

FOTOGRAFIE & ILLUSTRATIE

Bart Dewaele, Kim, Ivan Put, Saskia Vanderstichele

VERANTWOORDELIJKE UITGEVER

Kristof Pitteurs

Flageyplein 18, 1050 Elsene.

BRUZZ is een uitgave van de Vlaams Brusselse Media vzw, wordt gedrukt bij Printing Partners

Paal-Beringen en wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap en de Vlaamse Gemeenschapscommissie

MELD NIEUWS

Zelf nieuws gespot?

Tips zijn altijd welkom via: BRUZZ.be/meldnieuws

Persberichten kunnen via redactie@bruzz.be

VOER UW EVENEMENT IN OP

ENCODEZ VOTRE ÉVÉNEMENT SUR ENTER YOUR EVENT ON www.extranet.brussels

WWW.BRUZZ.BE

Een luide stem

Veertig wijkcomités slaan de handen in elkaar om hun stem luider te laten klinken. De problemen waarmee ze worden geconfronteerd zijn uiteenlopend: het gaat van geluidshinder over een gebrek aan openbare netheid tot geweld en drugsoverlast. Eén ding verbindt hen: ze hebben allemaal het gevoel niet gehoord te worden door de overheid. Vorige vrijdag werden de wijkcomités al ontvangen door minister-president Rudi Vervoort die zich liet flankeren door de ministers Alain Maron (Ecolo) en Elke Van den Brandt (Groen), en directeur-generaal van safe. brussels Sophie Lavaux. Volgens de deelnemers werd er “met aandacht geluisterd, maar kwamen er geen echte beloftes of maatregelen”. De afgelopen dagen liet Vervoort in zijn kaarten kijken. Op BX1 verklaarde hij dat het een rechts mantra is te stellen dat Brussel een veiligheidsprobleem heeft. Op RTL-TVI zag hij een politiek maneuver van de Vlaamse politici die niet willen investeren in justitie en veiligheid in Brussel, want “ze willen die bevoegdheden regionaliseren”. Dat laatste ziet Vervoort niet zitten, vandaar dat niet hij, maar het federale niveau moet tussenbeide komen, zo stelt hij. De wijkcomités werden vrijdag wel gehoord, maar werd er wel echt geluisterd? Het zal de volgende weken en maanden blijken.

FR Quarante comités de quartier se sont alliés pour donner plus de force à leur voix commune. Les problèmes auxquels ils sont confrontés sont divers, allant de nuisances sonores à un manque de propreté publique en passant par la violence et des nuisances liées à la drogue. Une chose les rassemble : l’impression de ne pas être entendus par les autorités. Vendredi passé, ils ont été reçus par le ministre-président Rudi Vervoort, accompagné d’Alain Maron (Écolo), d’Elke Van den Brandt (Groen) ainsi que la directrice générale de safe.brussels Sophie Lavaux. Selon les participants, ils ont « écouté avec attention, sans toutefois formuler de réelles promesses ou mesures. » Ces derniers jours, Vervoort a quelque peu dévoilé son jeu. Sur BX1, il a déclaré que c’est surtout une formule de droite de dire qu’il y a un problème de sécurité à Bruxelles. Sur RTLTVI, il parle d’une manœuvre des politiciens flamands qui ne veulent pas investir dans la justice et la sécurité à Bruxelles car « ils souhaitent régionaliser ces compétences ». Et cela, Vervoort n’en veut pas, car selon lui, c’est au fédéral d’intervenir. Les comités de quartier ont donc été entendus, mais les a-t-on véritablement écoutés ? On le saura dans les semaines et mois à venir.

EN Forty neighbourhood committees are coming together to make their voices louder. The problems they face range from noise pollution to dirty streets to violence and drug nuisance. What they have in common is a sense of not being heard by the government. Last Friday, the neighbourhood committees got to meet Brussels Prime Minister Rudi Vervoort along with the ministers Alain Maron (Ecolo) and Elke Van den Brandt (Groen) as well as Sophie Lavaux, director-general of safe.brussels. According to those who took part, the policy makers “listened attentively but offered no real promises or actions.” Since then, Vervoort has been open about his views. On BX1, he explained how claiming that Brussels has a security problem is a right-wing mantra. On RTL-TVI, he called any refusal by Flemish politicians to invest in justice and security in Brussels political manoeuvring because “they want to regionalise those powers.” Something Vervoort does not like and which, he argues, is why the federal level should intervene. The neighbourhood committees got a fair hearing last Friday but were they really listened to? The next few weeks and months will show.

“De wijkcomités werden vrijdag wel gehoord, maar werd er wel echt geluisterd?”

Kristof Pitteurs, hoofdredacteur

Het gesprek. Leticia Sere, onderneemster en organisator van Kidical Mass

‘Kinderen kunnen zoveel bijdragen aan verkeersveiligheid’

Alleen maar kommer en kwel als het over Brussel gaat? Niet voor Leticia Sere die met galerie Grafik haar buurt in Schaarbeek nieuw leven inblaast en met Kidical Mass kinderen laat proeven van hoe zalig het kan zijn om te fietsen in de stad. “Ik geloof heel hard dat de toekomst bepaald wordt door hoe je ernaar kijkt.”

door Steven Van Garsse foto’s Saskia Vanderstichele

Galerie Grafik bestaat vijf jaar en heeft zich een prominente plaats weten te veroveren op de Louis Bertrandlaan in Schaarbeek, een van de mooiste lanen van onze hoofdstad, die desondanks lang heeft moeten vechten tegen de verloedering en achterstand.

Met negatieve beelden over Brussel moet je bij initiatiefneemster Leticia Sere niet komen aanzetten. “Dat gaat op den duur een eigen leven leiden. Je dromen en verbeelding over de stad bepalen ook haar toekomst. Ik zie het liever positief. Zo zeg ik niet Carbeek (de naam die criticasters geven aan Schaar-

beek door de rodeorijders, red.), maar Schaarbike. Daar wil ik liever voor staan.”

Vandaag is de Louis Bertrandlaan een bloeiend stukje stadsweefsel geworden, waar hippe handelaars elkaar gevonden hebben, en een boel dingen organiseren om de buurt te laten heropleven. Vanuit de vitrine van Grafik die uitkijkt op de riante laan groet Leticia Sere geregeld een voorbijganger. Synergieën opzoeken, mensen met elkaar in verbinding brengen, het gemeenschapsleven voeden, het is Sere op het lijf geschreven.

“Samen dingen doen zat er al van in het begin bij,” zegt Sere. “Ik heb kunstgeschiedenis gestudeerd, maar wou eigenlijk

illustrator worden. Op mijn eenendertigste dacht ik: als ik dan toch een opleiding volg, waarom dat niet samen met anderen organiseren? Zo is Grafik geboren. Het moest een soort jeugdhuis worden voor kunstenaars. Dat is wel gelukt.”

“Het is heel hybride. We zijn tegelijk een galerie, een boekshop en een ontmoetingsruimte. We doen bijvoorbeeld elke maand een ‘drink & draw’. In de zomer zitten we hier in het midden van de laan buiten te tekenen, met een gast-tekenaar die een uitdaging geeft. We zijn dan makkelijk met zeventig tekenaars, die van overal komen. Er is geen druk. Het is bijna een meditatief ▼

BIO

• Sociaal onderneemster en illustrator

• Studeerde kunstgeschiedenis aan de VUB en grafische vormgeving aan Luca School of Arts.

• Gemeenteraadslid voor Ecolo-Groen in Schaarbeek van 2018 tot mei 2023

• Kabinetsmedewerker van Ecolo/Groen in Jette sinds 2018

• Gewestelijke coördinator van Kidical Mass in Brussel

Het gesprek. Leticia Sere, organisator van Kidical Mass

moment. Het kan superstil zijn. Iedereen tekent en tekent. Je voelt die energie. Dat is zalig.”

Dergelijke events doen de vroeger wat ingedommelde wijk heropleven. Is dat ook uw betrachting?

LETICIA SERE: Mensen uit de buurt zijn ons heel dankbaar, ja. Wat ik doe, komt allemaal heel spontaan, maar toen ik in Chaudfontaine een tweedaagse heb gevolgd met de Britse schrijver Rob Hopkins kreeg ik wel een aha-moment. Hopkins legt heel erg de nadruk op sociale cohesie, op ownership over de eigen wijk en actief burgerschap. Pas dan kunnen we echt nadenken over de transitie naar een meer duurzame samen-

een positief verhaal schrij . Wordt u door die donkere berichten uit het lood geslagen?

SERE: Dat beeld is deels terecht. Er kunnen zaken beter in Brussel, maar dat mag ons niet doen vergeten dat er heel veel ten goede veranderd is in de stad. De zone dertig. De pleintjes die er overal bijkomen. Mijn houding is meer die van living by example. In plaats van op de problemen te focussen, kan iedereen beter proberen om zelf aan de stad te werken. Anders wordt het een zelfvervullende voorspelling. Ik geloof heel hard dat de toekomst bepaald wordt door hoe je ernaar kijkt. De kracht van verbeelding is zeer belangrijk. Mensen verliezen die soms, denk ik, als ze ouder worden.

leving. Dat herkende ik heel erg. Mensen moeten elkaar ontmoeten, beter leren kennen. Zo kan er een vonk ontstaan, zodat de mensen iets ondernemen voor hun wijk. Dat is een geslaagde voedingsbodem voor verandering.

Dat is de theorie, maar lukt dat ook?

SERE: Het is niet evident, dat moet ik toegeven. Er is hier bijvoorbeeld nog altijd veel verkeer. Dat belet ook puur fysiek om elkaar te ontmoeten. Je moet telkens een straat over. Daarom willen we met de handelaars graag een autoluwe Louis Bertrandlaan.

Wat is uw drive om dit allemaal te doen?

SERE: (Denkt na) Ik ben eerder introvert, maar mensen blij maken geeft me veel energie. Ik kijk graag naar mensen die genieten, liever dan er zelf helemaal in op te gaan.

Wat ik doe, sluit ook aan bij waar ik vroeger al hard mee bezig was. Ik heb mijn thesis gemaakt over kunst in de openbare ruimte.

Er is vandaag een overheersend negatief beeld over Brussel. Met drugs, veel daklozen, armoede en geweld, terwijl u

U bent naast al wat u met Grafik doet ook coördinator van Kidical Mass. Dat sluit ongetwijfeld aan bij hoe u naar de stad kijkt, maar kunt u uitleggen wat het is?

SERE: Een feestelijke fietstocht voor kinderen, families en sympathisanten. Het is een internationale beweging (ontstaan in 2008 in Amerikaanse staat Oregon, red.). In Brussel is die gestart in mei 2020 in Schaarbeek. Er waren meteen zeventig deelnemers, dat is veel voor een lokaal initiatief. Vandaag telt Brussel al tien Kidical Mass-groepen in twaalf gemeenten, die dit jaar vijftig dergelijke fietsoptochten organiseren. In het begin waren dat groepjes van rond de dertig, vandaag zijn we soms met tweehonderd. We hebben een eigen huisstijl,

en maken er nu ook steden in Wallonië en Vlaanderen warm voor. Ik had zopas nog een meeting met een Kidical Mass-groep in La Hulpe.

Wat is het belang ervan?

SERE: Het is de kinderversie van de critical mass. We tonen dat we als fietsende Brusselaars de openbare ruimte willen delen met alle andere gebruikers. Het helpt als je een massa bent.

Voor de kinderen komt er nog een aspect bij: ze leren fietsen op de openbare weg. Dat is vaak een overwinning voor hen. Veel ouders houden hun kinderen liever binnen. Hier krijgen ze voor het eerst die vrijheid. Het onveiligheidsgevoel valt weg, door de

“Ik heb het niet over Carbeek, maar over Schaarbike. Daar wil ik liever voor staan”

“Veel ouders vragen zich af hoe ze hun kinderen kunnen leren fietsen in Brussel. Zeker omdat heel wat ouders zelf nooit fietsen”

massa, en door de begeleiders die meerijden. Het is echt op maat van de kinderen. We rijden trager, leggen kortere routes af, de kinderen krijgen een ijsje. Het kan gaan om kleine dingen. Zo leren we de ouders met een elektrische fiets dat ze bergop niet te hard moeten gaan, want kinderen moeten het zonder assistentie doen.

En hoe verklaart u het succes?

SERE: Veel ouders vragen zich af hoe ze hun kinderen kunnen leren fietsen in Brussel. Dat merk je. Zeker omdat heel wat ouders zelf nooit fietsen. Toen de Kidical Massgroep in Watermaal-Bosvoorde de fietstocht deelde via SmartSchool waren ze meteen met 120 deelnemers. De interesse is echt wel groot.

We mogen niet onderschatten hoeveel de kinderen zelf kunnen bijdragen om de stad verkeersveiliger te maken. Neem nu fietsbogen (U-vormige fietsenstallingen, red.) die erbij komen dicht bij kruispunten. Vaak worden er parkeerplaatsen voor opgeofferd, dat is voor kinderen een enorm voordeel, omdat ze op die manier een beter zicht hebben. Auto’s belemmeren immers het zicht omdat kinderen niet boven de auto’s uitsteken.

Het kan echt nuttig zijn om je te verplaatsen in het perspectief van het kind, om die problemen te zien, en er met hen over te praten. Kinderen moet je au sérieux nemen.

Een nieuw fenomeen is dat ouders die met bakfiets of longtail rijden het extra lastig vinden om hun kinderen zelf te laten

‘BRUXELLES CHANGE POSITIVEMENT’

FR En ce moment, les nouvelles bruxelloises sont surtout négatives. Mais pas pour Leticia Sere, qui fait revivre son quartier schaerbeekois avec sa galerie Grafik et fait goûter aux enfants les plaisirs du vélo en ville via Kidical Mass. Pour elle, l’avenir est déterminé par la façon dont on le perçoit. Une philosophie qu’elle s’efforce d’incarner. « Certaines choses pourraient clairement aller mieux à Bruxelles, mais n’oublions pas les nombreux changements positifs ». Elle reste convaincue que la cohésion sociale et une citoyenneté active précèdent une société durable.

fietsen, en dat ze die beslissing daarom ook uitstellen. Hebben jullie dezelfde ervaring?

SERE: Ik merk dat bij mezelf ook. Het voelt inderdaad veilig aan om je kind bij jou op de fiets te hebben. Maar de Kidical Mass gaat toch vooral over het ingang laten vinden van een fietscultuur. Met onze optocht zien ouders en kinderen iedereen fietsen. Het is als bij lezen. Als ouders nooit lezen, dan is dat ook moeilijk voor een kind. We tonen dat fietsen gewoon fun kan zijn. Niet alleen om van A naar B te rijden, ook voor het plezier.

En toch, uit cijfers van Pro Velo, blijkt dat 67 procent van de ondervraagde ouders het niet ziet zi en om kinderen het Brusselse verkeer in te sturen. Begrijpt u dat?

SERE: Ook daar wil ik het positief zien. Er zijn vandaag twee en een half keer meer fietsers dan voor corona. Je ziet ook ineens kinderen in het straatbeeld. Dat zag je vroeger niet. De drempel waarom kinderen niet fietsen komt trouwens soms uit onverwachte hoek. Als we in de Stephensonwijk in Schaarbeek fietsen, en we roepen naar de kinderen: ‘Kom mee fietsen!’, dan roepen ze terug: ‘We hebben geen fiets!’ Daarom hebben we contact opgenomen met de fietsbib. Daar kan je een fiets lenen en weer inruilen als de kinderen groter worden. Die fietsbibs zijn een enorm succes, ze openen nu in Vlaanderen en Brussel de honderdste fietsbib, in de Stephensonwijk.

Op 10 september organiseert Kidical Mass een groot fietsdorp aan de Begijnho erk vanaf 13u. BRUZZ organiseert op 17 september een mobiliteitsdebat. Meer info en inschrijven via BRUZZ.be/debat

‘BRUSSELS HAS ALREADY IMPROVED LOADS’

EN In recent weeks, news about Brussels has been all doom and gloom. But that is not how Leticia Sere sees it. She has been revitalising her corner of Schaarbeek/Schaerbeek with her gallery cum bookstore Grafik and giving children a taste of how blissful cycling in the city can be with Kidical Mass. She believes the future is determined by the perspective you take and she advocates “living by example.” “Things could be better here, but that should not make us forget that a lot has already changed for the better.” She is also convinced that a sustainable society requires social cohesion and active citizenship.

“In plaats van op de problemen te focussen, kan iedereen beter proberen om zelf aan de stad te werken,” zegt Leticia Sere, die met Kidical Mass kinderen aan het fietsen wil krijgen.

Symbolisch verzet

Sinds eind april wordt een leegstaand gebouw in de Wetstraat – gelegen net naast het partijhoofdkwartier van CD&V – gekraakt door het collectief Stop de Opvangcrisis. Ongeveer 140 mensen, overwegend alleenstaande mannen die om asiel vragen, leven samen in precaire omstandigheden. Afgelopen donderdag kwam een deel van de groep op straat, om symbolisch mee te protesteren met een tentje “tegen het falende migratiebeleid”, aldus de organisatoren, die hun pijlen richtten op Nicole de Moor (CD&V), de bevoegde staatssecretaris. Voorlopig kwam er nog geen officieel bevel om het pand te ontruimen. Wanneer dat wel gebeurt, dan krijgen de inwoners een week de tijd om te verhuizen. MG

In de kijker.

Brusselse brouwers niet of amper aanwezig in Belgian Beer World

In het nieuwe Belgian Beer World ontbreken Cantillon, l’Ermitage en vele andere Brusselse brouwerijen. “Jammer dat er geen plek speciaal voor de Brusselse brouwerijen en bieren is ingericht, een gemiste kans,” zeggen de brouwers. Ook voor minister Sven Gatz had zo’n Brusselse hoek gemogen.

door Be ina Hubo

Elf jaar na de aankondiging dat Brussel een biertempel zou krijgen, gaat dit weekend in het gerenoveerde beursgebouw Belgian Beer World open, een interactief belevingscentrum rond bier. Op twee verdiepingen wordt de geschiedenis van het Belgische bier en het brouwproces uit de doeken gedaan. Ook wordt de grote diversiteit van het Belgische bier getoond en zal er ruimschoots gelegenheid zijn om te proeven, onder meer in de spectaculaire Skybar op het dak.

Het is een prestigieus project dat uitgaat van de Stad Brussel, eigenaar van het beursgebouw, en de federatie van Belgische Brouwers en waarvan het budget, ooit 25 miljoen euro, ondertussen is opgelopen tot 83 miljoen, een bedrag dat vooral met publiek geld gefinancierd wordt. Behalve de Stad Brussel betalen ook het Gewest en Beliris mee en kwam er ook geld van het Europese EFRO-fonds en het Relanceplan.

Afspraak was dat ook de brouwers mee zouden investeren. Dertig brouwerijen – de grote zoals AB InBev, Alken-Maes en Duvel-Moortgat, maar ook enkele middelgrote en trappistenbrouwers – waren bereid om hun schouders onder het project te zetten en legden samen vijf miljoen euro neer.

Met die dertig ging het project van start, maar na enkele jaren besliste de brouwersfederatie om de groep uit te breiden en ook kleinere brouwerijen uit te nodigen om deel te nemen. Ze kregen de kans om, tegen betaling, een vernoeming te krijgen op de ‘beer wall’, een muur waarop meer dan duizend bierflesjes en bierglazen van de verschillende brouwerijen prijken. 74 brouwerijen zegden toe.

Jean-Pierre Van Roy van geuzebrouwerij Cantillon in Anderlecht bedankte echter voor de eer. “Ik heb destijds gesuggereerd om in

dat biermuseum een speciale plek in te richten voor de Brusselse brouwers. Brusselse brouwerijen als Wielemans en Vandenheuvel zijn immers heel belangrijk geweest in de biergeschiedenis en er zijn de jongste jaren opnieuw veel brouwerijen bijgekomen in de stad.”

Niets in ruil

Zijn suggestie belandde op de tafel van de initiatiefnemers, maar werd niet geconcretiseerd. “Spijtig, de Stad en het Gewest steken veel geld in het project zonder iets in ruil te krijgen voor de Brusselse brouwerijen.” Een gemiste kans vindt hij het. “Belgian Beer World zal vooral het museum zijn van de grote industriële brouwerijen, en een beetje van de middelgrote, maar niet van de kleine ambachtelijke. Wij zijn daar dan ook niet op onze plaats.”

In het nieuws omdat Dit weekend gaat in het gerenoveerde beursgebouw Belgian Beer World open. De Stad Brussel is eigenaar van het gebouw.

Over welk dossier gaat het?

Het idee voor het biermuseum werd elf jaar geleden al gelanceerd. Nu blijkt dat de Brusselse brouwers er weinig aanwezig zullen zijn.

Kort gesprek. Cultuurfilosoof Simon Truwant

Ook verschillende andere brouwerijen –Brussel telt er een kleine twintig – gingen niet in op het voorstel. “Wij hebben het nog even overwogen, we moesten iets van 1.500 euro betalen om één flesje en één glas in de vitrine te mogen plaatsen, veel geld voor een kleine structuur zoals de onze, zeker als je bedenkt wat we er maar voor terug krijgen,” zegt Nacim Menu van Brasserie de L’Ermitage. Zelfde reactie bij En Stoemelings en CoHop, een coöperatieve in Etterbeek die vier microbrouwerijen groepeert.

Ook Joël Galy van La Mule in Schaarbeek had weinig zin om een paar duizend euro op te hoesten voor een naamsvermelding op de muur. “In Belgian Beer World zal vooral het bier van de grote geldschieters gepromoot en gedronken worden. Jammer dat de Brusselse overheden niet meer aandacht hadden voor de Brusselse ambachtelijke bieren.”

L’Annexe uit Sint-Gillis, Brussels Beer Project en Brasserie de la Senne besloten wel mee te doen, maar ze beseffen dat de zichtbaarheid die ze krijgen minimaal is. “Voor het Belgische bier is Belgian Beer World een goede zaak. Er zullen zeker extra toeristen op af komen. Maar voor ons zal er weinig impact zijn. Door die paar flesjes die we mogen uitstallen in de biermuur zal er niet meer volk naar onze brouwzaal in de Dansaertstraat komen,” meent Olivier De Brauwere van Brussels Beer Project.”

Bierhoofdstad

Krishan Maudgal, die het biermuseumproject al die tijd geleid heeft en intussen ook directeur is van de brouwersfederatie, benadrukt dat alle Belgische bierbrouwers de kans kregen om op een of andere manier aanwezig te zijn. “We hebben gezocht naar een evenwicht. Er waren verschillende instappakketten. Sommige doen mee, andere niet. We kunnen niemand verplichten. Bovendien gaat het hier om het Belgische bier.” Dat vindt ook bierkenner en minister

Sven Gatz (Open VLD), die in 2006 het idee lanceerde om van Brussel de ‘beer capital of the world’ te maken. “Het hoofddoel van dit project is niet de Brusselse bieren in de kijker zetten. Het gaat om het Belgische bier, we willen aan toeristen tonen waarin een klein land groot kan zijn.”

Maar hij geeft toe: met een hoek speciaal voor de Brusselse brouwers en hun bieren was het belevingscentrum nog beter geweest. “Daar was inderdaad sprake van, het is niet gebeurd. Maar dingen kunnen nog evolueren. Wat niet is, kan nog komen.”

Simon Truwant, cultuurfilosoof en als Brusselaar betrokken bij sommige opvanginitiatieven, hekelt de beslissing van staatssecretaris Nicole de Moor (CD&V) om alleenstaande mannen uit te sluiten van asielopvang. “Dit is een expliciete foert tegen de rechtsstaat.”

Maakt het eigenlijk iets uit wat staatssecretaris voor Asiel en Migratie Nicole de Moor zegt en beslist? De facto kon die groep toch al nergens terecht.

Ja, maar zelfs dan is de beslissing van vorige week een grote stap. Ten eerste ontneemt het na de directe hulp ook het toekomstperspectief van deze groep mensen. Dat kan een grote impact hebben op hun mentale gezondheid, wat op zijn beurt de druk op de hulpverlening verhoogt én de kansen op latere integratie bemoeilijken.

Ten tweede is het een principiële rode lijn: het onaanvaardbare en onwettige wordt nu systematisch aanvaard beleid. Dat is een expliciete foert tegen de rechtsstaat. En zo is het ook zeer belangrijk als signaal naar de burgers: dit soort beleid, buiten de wet om, is blijkbaar mogelijk in België.

Is het niet ergens ook legitiem om eerst voorrang te geven aan families en zeker aan kinderen?

In de praktijk zullen ook humanitaire hulpverleners die voorrang geven. Maar als beleidsregel is dat onderscheid onaanvaardbaar, want het is discriminatoir en onmenselijk. Ook geisoleerde mannelijke asielzoekers zijn zeer kwetsbaar: ze zijn alleen in een vreemd land en slepen trauma’s mee

“Ook geïsoleerde mannelijke asielzoekers zijn zeer kwetsbaar”

door bijvoorbeeld oorlogservaringen of vervolging wegens seksuele oriëntatie. Deze keuze zou gewoon nooit gemaakt moeten worden, zeker niet omdat de situatie al lang op voorhand te voorzien was, zoals De Moor ook zelf aangeeft.

Probeert Nicole de Moor met haar beslissing niet vooral zichzelf vooraf in te dekken, mocht het organiseren van de opvang binnen enkele maanden (om de een of andere reden) niet lukken? Het lijkt erop dat zij twee tegenstrijdige signalen tegelijkertijd wil uitzenden: die van de eigen daadkracht én van een onbeheersbare situatie. Maar je kan het ook omgekeerd zien, als een weigering om écht daadkrachtig op te treden en bijvoorbeeld het verplichte spreidingsplan dat klaar ligt te activeren. MG

‘Mannen uitsluiten van asiel, verhoogt de druk op hulpverlening’

Beeldcolumn. Kim gaat aan de haal met de actualiteit

Sport. De jacht op records tijdens de Memorial

‘De Brusselse Bocht gee atleten vleugels’

Vrijdag viert de atletiekwereld feest in het Koning

Boudewijnstadion, want de jaarlijkse Memorial Van Damme is er weer. En hoe? Met grote namen, een nieuwe piste en een goed gedraaide ‘Brusselse bocht’.

Meetingdirecteur Kim Gevaert en Brussels

sprintfenomeen Cynthia Bolingo blikken vooruit. “Ik heb zoveel zin om op deze nieuwe piste te lopen.”

door Eva Christiaens foto’s

Saskia Vanderstichele

Sport. De jacht op records tijdens de Memorial

Cynthia Bolingo mag vrijdag op een ererondje rekenen. De sprintster uit Brussel zette deze zomer haar beste tijd ooit neer op het wereldkampioenschap in Boedapest. Ze dook voor het eerst onder de 50 seconden op de 400 meter, een verbetering van haar eigen Belgisch record, en ze werd vijfde in de finale. De enige Belg die haar dat ooit voordeed op een loopnummer was Kim Gevaert.

Diezelfde Gevaert is vandaag meetingdirecteur van de Memorial Van Damme. Het atletiekevent in het Koning Boudewijnstadion haalt dit jaar elf wereldkampioenen naar Brussel. En Gevaert mag deze hele week in goede banen leiden, van seminaries en trainingssessies tot een galadiner in het Stadhuis. Het echte werk is voor vrijdag.

Supersnelle piste

Het wordt dit jaar de eerste Memorial op de nieuwste piste van het Italiaanse merk Mondo, dat volgend jaar ook de Olympische Spelen in Parijs sponsort. “De vorige piste was al vijftien jaar oud. Normaal gezien moet je een looppiste toch elke tien

“Ik kan niet wachten om op die piste te lopen. Hopelijk wordt ze een van de beste pistes van de Diamond League-wedstrijden.”

Wat maakt die piste dan zoveel sneller? “Dat heeft vooral te maken met de energie die je als loper terugkrijgt,” legt Gevaert uit. “Bij beton ben je al die energie kwijt zodra je je voet op de grond zet. Bij deze pistes is dat niet zo: het materiaal geeft een stuk energie terug aan je volgende pas. En het is ook zo gemaakt dat spikes er goed op vallen.” Een betere piste helpt ook disciplines die een aanloop vragen, zegt Gevaert, zoals verspringen en polsstokspringen. Handig voor die andere Mondo, de Zweedse wereldkampioen polsstokspringen Armand Duplantis, die ook dit jaar weer de hoogste lat wil halen. “Hij neemt altijd een erg snelle aanloop. Benieuwd dus of hij dit jaar zijn eigen wereldrecord (6m22, red.) zal proberen bij te stellen.”

De Jamaicaan atleet Asafa Powell zal deze week alvast een sprintje trekken op de 100 meter om de piste officieel in te huldigen. En zelfs enkele Brusselse politici wagen zich aan een estafetteloop in het stadion. Want niet alleen de piste is

De laatste bocht voor de eindsprint is er minder scherp dan in veel andere stadions, wat lopers extra snelheid kan opleveren. “Elke piste is natuurlijk 400 meter lang, maar bij sommige pistes liggen de bochten wat breder, bij andere scherper. In Brussel ligt die blijkbaar goed,” vertelt Gevaert. De ‘Brusselse Bocht’ helpt vooral sprinters op de 200 meter.

Net in het midden van die bocht ligt bovendien een windgat, tussen de twee stadionblokken in. “Ertegenover, aan het einde van de 100 meter, ligt nog zo’n opening. Die twee samen kunnen lopers letterlijk een duwtje in de rug geven,” weet Gevaert. Al kan het ook anders uitpakken, vertelt ze. “Vorig jaar haalde de Amerikaan Erriyon Knighton hier een heel goede tijd op de 200 meter, maar die was misschien nog beter geweest als hij geen tegenwind had gehad.”

jaar vervangen, zeker als je weet dat hier regelmatig concerten plaatsvinden,” vertelt Gevaert. De Brusselse Memorial kan zich nu weer meten met internationale kampioenschappen, want tijdens het recente WK in Hongarije liepen de atleten al op exact hetzelfde merk en materiaal. “Uiteraard speelt zo’n piste niet de enige rol in je tijd, maar de coating en het materiaal zijn niet te negeren. Bij de vorige Olympische Spelen in Tokio zag je dat zo’n nieuwe technologie tot zeer goede prestaties leidt,” vertelt Cynthia Bolingo.

vernieuwd, ook alle zitjes zijn vervangen. In de tribune zie je nu ‘Brussels’ in blokletters staan, naast het logo van Stad Brussel. Het stadsbestuur belooft later ook de zachtere oefenpiste naast het stadion te vernieuwen, wanneer het sportpark vorm krijgt. De vergunning is er al, een timing voor de werken nog niet.

De Brusselse troef

Voor de loopnummers heeft het Koning Boudewijnstadion trouwens nog een troef.

Dit jaar is het vooral uitkijken naar de Jamaicaanse Shericka Jackson bij de vrouwen. In Boedapest liep zij onlangs amper 7 honderdste van een seconde boven het wereldrecord op de 200 meter. “Van dat record is jaren gedacht dat het nooit gebroken zou worden. Als zij hier geluk heeft met de Brusselse bocht en een zuchtje wind, is het zeker niet onmogelijk dat ze het hier wel breekt,” zegt Gevaert.

Recordpogingen

Duimen voor Jackson dus, al staan er nog recordpogingen op het programma. Dat lijkt wel een traditie tijdens de Memorial, het laatste grote toernooi aan het einde van het atletiekseizoen. “Het Brusselse publiek is vaak heel enthousiast en sportief. Er hangt altijd een leuke sfeer, er wordt veel geklapt en aangemoedigd. Dat neem je mee als atleet,” weet Gevaert uit eigen ervaring.

Meetingdirecteur Kim Gevaert aan de befaamde bocht. Elf wereldkampioenen zakken vrijdag af naar de Brusselse piste.

“Het Brusselse publiek is vaak heel enthousiast en sportief. Er hangt altijd een leuke sfeer. Dat neem je mee als atleet”

Kim Gevaert Ex-atlete en meetingdirecteur

“Voor de Belgen voelt dat als een thuismatch, maar ook iemand als Mondo Duplantis wordt onthaald als een halve Belg.”

“Weten dat het publiek er echt voor jou is, geeft je vleugels,” zegt ook Bolingo, die vorig jaar al een Belgisch record brak tijdens de Memorial. Wil zij dat nog eens bijstellen? “Ik heb zin om te zeggen: waarom niet?” lacht ze. “Maar eigenlijk gaat het vooral om genieten. Er is geen enkel ander evenement in België dat de hele atletiekwereld zo verenigt over de taalgrenzen heen. Ik wil vooral die eenheid vieren. Als die sfeer ervoor zorgt dat ik beter presteer, des te beter.”

De Belgische langeafstandsloper Bashir Abdi wil wel een recordpoging wagen, maar dan op de 10.000 meter. De beste Europese tijd daarvoor staat nu op naam van de Brit Mo Farah. “Abdi noemt Farah zijn boezemvriend en leermeester. Die wil hij nu evenaren,” zegt Gevaert. De Noor Jakob Ingebrigtsen probeert vrijdag dan weer het wereldrecord op de 2.000 meter te kloppen. En hoogspringster Yaroslava Mahuchikh, die net goud haalde op het wereldkampioenschap, kan haar persoonlijke record van vorig jaar proberen te breken. Toen sprong zij in Brussel voor het eerst boven de lat van 2,05 meter. “Als ze zich goed voelt, is het zeker mogelijk,” zegt Gevaert.

Bolingo in actie

Zelf zal Bolingo om iets na acht uur vrijdag ‘haar’ 400 meter lopen. “Ik voel me goed, maar deze week draait helemaal om trainen en genoeg rusten,” zegt ze daarover. Tijdens het WK in Boedapest moest de Brusselse nog forfait geven voor de 4x400 meter-finale met de Belgian

Cheetahs. Ze zat met kuitproblemen en kon de Cheetahs niet helpen om een medaille te halen. Het team eindigde vijfde. Volgend jaar wordt een erg druk seizoen voor haar. “Er staan vier internationale kampioenschappen op het programma: het wereldkampioenschap in zaal, het WK aflossing op de Bahama’s, het Europees kampioenschap en de Olympische Spelen. Ik zal keuzes moeten maken in samenspraak met mijn coach.”

Dankzij haar recordtijden kon Bolingo afgelopen zomer op meer belangstelling rekenen dan gewoonlijk. Vorig jaar zei ze nog dat ze die erkenning soms miste in vergelijking met andere Belgische lopers. “Ik merk dat ik nu vaker in het nieuws

kom, maar dat hangt natuurlijk samen met mijn prestaties. Voor mij gaat het nu om verder trainen en focussen,” vertelt ze.

Lopen blijft ze doen met de intussen bekende witte lijnen over haar gezicht: een op de neus met twee stippen en een op de kin. Daarmee wil ze een strakke visie op diversiteit uitdagen, want niets is zwart-wit voor Bolingo. “Ik beschouw die schmink als een deel van mijn proces als mens. Voorlopig laat ik de lijnen zoals ze zijn, maar ik kan ze altijd aanpassen of de betekenis ervan wijzigen,” vindt ze. “De twee stippen verwijzen voor mij naar de strijd die we voeren met onszelf. Soms kan je zelf je grootste vijand zijn, soms je beste

wereld-

Cynthia Bolingo dook als eerste Belgische ooit onder de 50 seconden op de 400 meter.

Sport. De jacht op records tijdens de Memorial

Dominicaanse Republiek. “Ik denk dat mijn concurrente het ongelooflijk zal doen,” zegt Bolingo. “Al zal ik niet te veel kijken, want ik ben dan zelf aan het lopen.”

Belgen op de piste

Dus kan Bolingo best supporteren voor de andere Belgen. Die zijn dit jaar in totaal met 22 op de Memorial. Het gaat onder meer om de vrouwelijke en mannelijke estafetteteams op de 400 meter, zevenkampster Noor Vidts, polsstokspringer Ben Broeders, en sprintsters Rani Rosius en Delphine Nkansa.

Die laatste is trouwens aangesloten bij de Brusselse club Royal Excelsior, pal naast het Koning Boudewijnstadion, maar traint in de praktijk uitsluitend in Parijs. Verder komt alleen sprinter Florent Mabille af en toe in Brussel trainen, maar ook hij woont hier niet. “De lichting Brusselaars is tegenwoordig inderdaad niet zo groot,” zegt Bolingo. “Ik denk dat dat toeval is. Vroeger had je met Anne Zagré toch een sterke generatie. Het is wachten op een nieuw seizoen en goede opvolging in de Brusselse clubs.”

Publiekstrekker Nafi Thiam is er dit jaar niet bij. Ze sukkelt nog altijd met haar achillespees, zo weet Gevaert. “Wij kijken nu vooral uit naar wat Rani Rosius zal doen op de 100 meter en Delphine Nkansa op de 200 meter,” zegt de meetingdirecteur. “Hanne Claes loopt ook mee in de 400 meter horden en Ben Broeders zal Mondo Duplantis uitdagen bij het polsstokspringen.”

Bolingo’s echte favoriet komt niet uit eigen land. “Zonder twijfel Shericka Jackson.”

vriend. Momenteel ben ik zeker mijn eigen grootste vriend.”

Zoals een goede vriend wil Bolingo de komende tijd vooral goed voor zichzelf zorgen. “Trainen, maar ook echt chillen. Dat doe ik door te slapen, series te kijken en te lezen. En ik vertrek bijna op vakantie met vriendinnen,” zegt ze. Heeft ze een tip? “De laatste reeks die ik zag was Insecure op HBO. Zeer goed en interessant. Ik vind het een van de meest representatieve series over het leven van Afro-Amerikanen.”

Vrijdag neemt Bolingo het onder meer op tegen huidig wereldkampioene op de 400 meter Marileidy Paulino uit de

VIRAGE BRUXELLOIS

FR Vendredi, c’est la grande fête bruxelloise de l’athlétisme au Stade Roi Baudouin, avec la tenue annuelle du Mémorial Van Damme. Une belle édition avec de grands noms, une nouvelle piste et un ‘virage bruxellois’ bien réfléchi. La directrice du meeting d’athlétisme Kim Gevaert et la vedette bruxelloise du sprint Cynthia Bolingo évoquent cette nouvelle édition. BRUZZ vous donne cinq astuces pour ne rien rater de l’événement.

THE BRUSSELS CURVE

EN On Friday, the athletics world celebrates at the Koning Boudewijnstadion/ Stade Roi Baudouin as it welcomes back the annual Memorial Van Damme. With a bang! And with big names and a new track with a fast “Brussels curve”. Event director Kim Gevaert and Brussels sprint phenomenon Cynthia Bolingo look ahead. “I’m mainly going to watch my competitors.” BRUZZ has five tips to make sure you do not miss a thing from this great athletics event.

“Er is geen enkel ander evenement in België dat de hele atletiekwereld zo verenigt over de taalgrenzen heen”

Cynthia Bolingo

Recordhoudster op de 400 meter

BOEKENVERKOOP

BOOK SALE / VENTE DE LIVRES

Kom op Autoloze zondag naar Muntpunt en trakteer jezelf op een karrenvracht boeken, strips, cd’s en dvd’s voor spotprijzen.

w.wwmuntpunt.be

AFRICAMUSEUM, WILLEMSFONDS & KUUMBA

NODIGEN JE UIT VOOR

MUSEUM SOIREE

NOCTURNE IN HET AFRICAMUSEUM

ZATERDAG 30 SEPTEMBER OM 18.15 UUR

LEUVENSESTEENWEG 13, TERVUREN

Bekende en minder bekende gelegenheidsgidsen geven uitleg bij de interessantste objecten en ruimten

MEt onder andere stijn vercruysse vrt-journalist - GIA ABRASSART schrijfster & journaliste - bart ouvry directeur afrikamuseum - peter berx entomoloog - rik pinxten antropoloog - salomÉ YSEBAERT sociologe En nog vele anderen als gelegenheidsgidsen

€2, €5 of €10 per titel

BIGIT’S HIPHOPTHANGER

je kan het hele museum verkennen en op vele plekken geven onze gidsen je boeiende uitleg . AAN HET EINDE VAN DE AVOND (20.30 UUR) BIEDEN WE JE EEN DRANKJE AAN iN HET PARK .

prijs : 5 EURO

meer info & tickets VIA

MUSEUMSOIREE.WILLEMSFONDSBRUSSEL.BE

Bijgedachte.

Nieuwe burgerbeweging daagt de politiek uit

De Brusselse regering slaagt er niet in om de problemen met de drugsoverlast rond de stations en de navenante onveiligheid van zich af te schudden. En ook de komende weken, misschien zelfs maanden, riskeert dat het nieuws te beheersen.

Elke week neemt een BRUZZ-redacteur het nieuws op de korrel

Daar is een eenvoudige verklaring voor, en een wat complexere. De eenvoudige is dat er vandaag een diepgewortelde malaise is in het hart van de stad. Die heeft met postcovidarmoede en -dakloosheid te maken, met een asielcrisis en met een stad die overspoeld wordt door een goedkoop drugsaanbod. Dat alles zal niet als sneeuw voor de zon verdwijnen.

De oplossingen hiervoor zijn allerminst eenvoudig en het zal jaren vergen om hieruit te raken. Daarbij komt nog dat er een burgerbeweging is opgestaan, van veertig comités, die er genoeg van heeft en weer veilige buurten eist (lees ook p.26).

Opmerkelijk, misschien zelfs uniek in ons land, is dat de beweging niet de mensen viseert die de overlast veroorzaken. Er klinkt zelfs begrip en empathie.

De burgerbeweging vindt dat het aan de overheid is om nu eindelijk de overlast ter harte te nemen. Van een (extreem)rechtse agenda is geen sprake. Het gaat hier om veiligheid als basisbehoefte, met voor de rest een positieve blik op de stad. Het gaat om de leefbaarheid van de stad. Dat is op zich een verademing. Want het ergste wat Brussel kan

overkomen, is dat burgers gelaten de boel de boel laten. Of dat ze de stad moegetergd verlaten. Het is een doembeeld van een dystopische stad, van ieder voor zich. Daar zijn we hier ver van.

Gamechanger

De komst van de beweging is ook om politieke redenen interessant. Die beweging kan zelfs een gamechanger worden. De partijen van de huidige progressieve meerderheid zullen met het oog op de verkiezingen ongetwijfeld hun palmares van de afgelopen vijf jaar willen verzilveren. Dat doen ze liefst door ook de thema’s voor de volgende verkiezingen in de markt te zetten. Hun thema’s. Maar wat er nu gebeurt, brengt de progressieve meerderheid uit haar comfortzone. Veiligheid is vijf jaar lang als thema onder de mat geveegd.

De PS, toch de PS die vandaag in Brussel de lakens uitdeelt, heeft er namelijk een bloedhekel aan. Vandaag wordt diezelfde PS met de neus op de feiten gedrukt. Niet door de oppositie, die kritiek valt altijd makkelijk weg te wuiven, maar door een ruime burgerbeweging.

Minister-president Rudi Ver-

voort (PS), die altijd wel een antwoord klaar heeft, zal nu toch stevig uit de hoek moeten komen. Hij heeft vrijdag weliswaar vertegenwoordigers van de burgerbeweging ontvangen, maar sloeg diezelfde dag in de media de bal volledig mis, door er een communautaire zaak van te maken. De hele focus op de veiligheid, zo klonk het, dient de agenda van Vlaanderen, dat het federale niveau wil uithollen. Als er één ding is dat de burgers niet willen horen, is het wel dat. De burgers vragen daadkracht, geen uitvluchten, zelfs al klopt het dat de hele federale veiligheidsketen kraakt in haar voegen.

Een lastige affaire

Ook voor Ecolo is de burgerbeweging een lastige affaire. De groenen stellen al langer het huidige politieke model van de klassieke parlementaire representatie in vraag. Ze willen meer burgerdemocratie. Nu er een welwillende burgerbeweging opstaat rond een veiligere stad zal ook Ecolo hiermee moeten dealen. Dat is extra lastig omdat er niet zomaar pasklare oplossingen zijn. Samenwerken met het federale niveau is het enige alternatief.

Volgende week komt het parlement vervroegd samen om de problemen rond de Brusselse stations te bespreken. Burgers hebben hun stem laten horen, te hopen valt dat de meerderheid met een krachtig antwoord komt, en een plan van aanpak.

“Het ergste wat Brussel kan overkomen, is dat burgers gelaten de boel de boel laten”

Steven Van Garsse

Vechtpartijen, drugsoverlast, vuilnis overal, het lijkt schering en inslag in de Alhambrawijk. De nieuwe burgerbeweging 40 comités kaart de problematiek aan.

Werden er ooit geheime signalen uitgezonden van op de kathedraal?

Op de noordtoren van de kathedraal staat een vlaggenmast, maar liet Napoleon er ooit geheime signalen uitzenden?

men, die overeenkwamen met ruim 25.000 codes die stonden voor bepaalde letters, cijfers, woorden en geografische termen.

Max Wyckaert en Luana Difficile

zoeken elke week een antwoord op een lezersvraag, deze week van Peter uit SintJoost. Volg ook de Instagram pagina voor het Big City-verhaal op donderdag.

Ook een vraag?

Stel je vraag en stem op BRUZZ.be Bekijk en lees antwoorden op BRUZZ.be/bigcity

Beestig Brussel.

Het antwoord is ‘ja’ en dat deed de kleine keizer met behulp van een optische telegraaf, uitgevonden door de Franse priester Claude Chappe kort na de Franse Revolutie. In minder dan 25 minuten kon die ‘Chappe-telegraaf’ boodschappen seinen tussen Parijs en Rijsel. En dat gebeurde via een telegrafielijn, die bestond uit een aaneenschakeling van optische telegrafen die elke tien tot vijftien kilometer op een heuvel of een toren werden geïnstalleerd.

Elke telegraafpost bestond uit een verticale ladder met daarop een mobiele dwarsbalk met beweegbare vleugels. Met katrollen en hendels konden die onderdelen verschillende posities aanne-

De zwarte ooievaar: schuwe parel op doortocht

In Neerpede in Anderlecht kon een wandelaar een zeldzame zwarte ooievaar spo en, die tijdens zijn terugtocht naar het zuiden even kwam uitblazen.

De zwarte ooievaar is een indrukwekkende vogel: zijn rode snavel en poten steken fel af tegen zijn zwarte verenkleed, dat in de zon een paars-groene gloed

krijgt. In tegenstelling tot zijn witte tegenhanger, is de zwarte ooievaar een erg schuwe vogel.

Ze broeden niet in kolonies of op daken, maar helemaal alleen, er-

Een boodschap seinen ging als volgt: de directeur van een telegraaflijn zette een boodschap om in codes op basis van een codeboek, waarop de eerste telegrafist de tekens vormde door de hendels en katrollen te bewegen. In de volgende telegraafpost kon die code gelezen worden met een verrekijker en dan gekopieerd worden. Een procedure die werd herhaald tot het bericht op zijn bestemming was, waar alle tekens werden omgezet naar het originele bericht. Zo konden berichten met een toen ongeziene snelheid over grote afstanden worden doorgeseind. Noem het gerust de ‘gsm van Napoleon’. Het principe van de optische telegrafen bestond al sinds het einde van de 17e eeuw, maar het systeem van Chappe werd pas ontwikkeld in de context van de Franse Revolutie eind 18e eeuw,

toen hij in 1792 zijn uitvinding voorstelde aan de Franse revolutionaire overheid. Die was meteen verkocht, gezien de politieke en militaire context toen. Frankrijk was in oorlog met de Oostenrijkse Nederlanden aan zijn noordgrens en snelle communicatie met Parijs zou een militair voordeel kunnen opleveren. Bovendien paste een performant communicatiesysteem binnen de nieuwe staatsidee: een gecentraliseerde staat met Parijs als beslissingscentrum van waaruit verschillende departe-

gens diep in het bos. Tijdens de broedperiode krijg je deze soort amper te zien, maar de trekperiode is het ideale moment om er een te spotten.

“De terugtocht van de zwarte ooievaar is ingezet, maar het wordt hen niet makkelijk gemaakt,” zegt Gerald Driessens van Natuurpunt. “Er staat een strakke zuidwestenwind, waardoor trekvogels flink wat tegenwind moeten trotseren. Daarom nemen ze af en toe pauze en wachten ze tot de wind draait om verder te reizen.”

De trekperiode is het moment om een zwarte ooievaar te spotten.

© SHUTTERSTOCK

De beste snackbar

In Brussel zijn er veel snackbars. In de buurt van de Gentsesteenweg kan je ze zelfs niet op twee handen tellen. Welke is nu de beste? BRUZZKet-reporter Chadi zocht het uit.

Meer info op BRUZZKet.be en Tiktok

menten werden bestuurd en gecontroleerd.

Ligne du nord

In 1793 werd een eerste telegrafielijn aangelegd tussen Parijs en Rijsel, de ligne du nord. Een uitbreiding van die lijn naar het huidige België kwam er onder Napoleon, met posten in Sint-Denijs, Tiegem, Sint-Maria-Oudenhove, Sint-Antelinks, Nukerke, Pamel, Dilbeek en Brussel. Die laatste telegrafiepost kwam boven op de noordtoren van de Sint-Michiels-

en Sint-Goedelekathedraal. Op 15 mei 1803 kwam daar het eerste bericht binnen: de cijfers van de Parijse loterij. Later werd de lijn nog doorgetrokken naar Antwerpen en Amsterdam, maar toen de Fransen zich in 1814 moesten terugtrekken, werden veel telegrafen ontmanteld, opdat ze niet in handen zouden vallen van de vijand. Vermoedelijk gebeurde dat ook met de telegraaf op de kathedraal van Brussel. Zoals de meeste telegrafen van Chappe is deze constructie alleszins niet bewaard. MW

Melina Verbeeck spreekt met mensen die Brussel doen ‘bougeren’. Ze ontvangt een m/v/x die iets in beweging heeft gezet in de stad.

Tweewekelijks op donderdag na BRUZZ 24

Liefst van al pauzeert de zwarte ooievaar in kleine plasjes waar amfibieën te vinden zijn. Kikkers, salamanders, maar ook kleine visjes staan op het menu.

“Vooral in het najaar zijn plaatsen als Neerpede een typische plek om de zwarte ooievaar te spotten. Het water geeft hen naast een lekker hapje ook een veiligheidsgevoel, omdat ze in een plas beschermd zijn tegen vossen of andere predatoren. Al vind je hen soms ook op weilanden, waar ze op muizen, sprinkhanen of insecten jagen.”

Waar de ooievaar in Anderlecht precies zijn vleugels heeft uitgeslagen, is moeilijk te zeggen.

“Waarschijnlijk komt hij uit Duitsland of Polen, al kan het ook dat hij in de Ardennen is vertrokken en op de dool is geraakt.” Wel staat het vast dat hij niet lang in Brussel blijft. “Weldra vertrekken ze in kleine groepjes richting Spanje of Afrika, om er de winter te overbruggen.” AD

Lees de hele reeks op BRUZZ.be/beestigbrussel

De ochtend van BRUZZ

Word elke dag wakker met BRUZZ. Gunnar staat voor je klaar, gewapend met een stevige portie Brusselse actualiteit.

Van maandag tot vrijdag tussen 7u en 10u via 98.8 FM, BRUZZ tv en BRUZZ.be

Melina

De Sint-Michiels en Sint-Goedelekathedraal maakte deel uit van een grote telegrafielijn.

Samenleving. Buurtcomités eisen acties tegen dealers, luide muziek en straatprostitutie

Nieuwe burgerbeweging bindt de strijd aan met overlast

Brussel telt een nieuwe burgerbeweging: de ‘40 comités’. Het gaat om honderden bewoners, handelaars en verenigingen die de drugsoverlast op straat meer dan beu zijn en die, een jaar voor de verkiezingen, dringend acties eisen van de politiek. “Om de situatie per wijk op te volgen, wordt een barometer opgesteld met verschillende indicatoren van leefbaarheid.”

door Eva Christiaens foto’s Bart Dewaele

Dakloosheid, openlijk drugsgebruik op straat, agressie, luide muziek, diefstal en andere overlast: voor ruim veertig wijkcomités uit zes verschillende gemeentes is het genoeg geweest. Na een open brief aan de Brusselse regering en aan enkele burgemeesters verenigen ze zich in een nieuwe burgervereniging: de 40 comités. Een naam die klinkt als een werktitel, want de interesse kan nog groeien. “Als wijken die met gelijkaardige problematieken kampen, zich willen aansluiten, kan dat zeker,” zegt initiatiefnemer Eric Vandezande.

De comités gaan van buren en handelaars tot dienstencentra en grote mede-eigendommen zoals de appartementsblokken in de Helihavenlaan. Ze volgen grotendeels de route langs het kanaal, van de Noordwijk en Molenbeek via het stadscentrum naar Kuregem en Laag-Vorst. “De laatste tijd is er veel aandacht voor de onveiligheid rond het Zuidstation, maar je ziet dezelfde problemen

aan Brussel-Noord en in alle buurten daartussen. Het gaat niet alleen om drugs, maar ook om groeiende armoede. De groep mensen die vandaag op straat moet leven, wordt te groot,” verduidelijkt Vandezande.

Dus vragen de comités een gemeenschappelijke aanpak. Ze hebben daarvoor een verklaring opgesteld en afgegeven aan Brussels minister-president Rudi Vervoort (PS). De eisen gaan onder meer over veiligheid, netheid, welzijnswerk en wonen. Om de situatie op te volgen, wil Vandezande een barometer opstellen voor elke wijk of straat met verschillende indicatoren qua leefbaarheid.

Die barometer en de manier waarop de monitoring moet gebeuren, is nog een work in progress. Maar dat zoveel verschillende actiegroepen zich in Brussel verenigen voor een breed vraagstuk als leefbaarheid, is absoluut nieuw. “De schaalgrootte is uniek,” bevestigt coördinator Wim Van Roy van De Wakkere Burger, een organisatie die

overheden adviseert bij burgerparticipatie. “Bij de plannen voor Oosterweel in Antwerpen zag je natuurlijk ook samenwerking tussen verschillende wijkcomités, maar dat zelfs grote appartementsblokken zich erbij aansluiten, heb ik nog nooit gehoord.”

Bovenlokaal burgeractivisme was in Brussel tot nu toe vooral beperkt tot afgebakende onderwerpen zoals verkeersveiligheid of luchtkwaliteit. “Dat het nu gaat om overlast in de brede zin, is een teken dat het echt erg moet zijn,” zegt experte burgerparticipatie Cato Léonard, een van de oprichters van het democratisch vernieuwingsplatform G1000. “De vraag is wat er met hun eisenpakket zal gebeuren.”

‘Niet politiek’

Een eerste stap is al gezet: Vandezande en negen andere leden van de comités werden afgelopen vrijdag ontvangen door Vervoort, de hoge veiligheidsambtenaar Sophie Lavaux ▼

Eric Vandezande nam het initiatief voor de nieuwe burgerbeweging. “We kaarten gewoon aan wat we zien.”

Samenleving. Buurtcomités eisen acties

en ministers Alain Maron (Ecolo) en Elke Van den Brandt (Groen). “Het probleem is niet onbekend, alleen krijgt het onvoldoende erkenning,” zegt Vandezande daags nadien. “Ik denk dat het goed is om concrete verhalen uit de wijken te blijven vertellen. Pas dan wordt duidelijk hoe diep die inhakken op de bewoners.”

Zo vertelt Vandezande over een incident in maart, toen een persoon met een hakbijl een andere man in zijn straat te lijf ging. “Ik woon in de Diksmuidelaan, ik ben al jaren gewend aan de mensen zonder papieren die er wachten om opgepikt te worden voor klusjes in het zwart,” zegt hij. “Toch is het de laatste maanden frappant verergerd. Die aanval met de bijl gebeurde in de late namiddag, toen gezinnen met kinderen voorbijliepen. De man was gedrogeerd en de stoep lag vol bloed. Sindsdien zie ik vaker gevechten met messen.” Toen afgelopen juli een man onder invloed voor zijn eigen deur een buurman begon te slaan, besloot Vandezande andere wijkcomités te contacteren en ontstond het initiatief voor de open brief. “De verhalen verschillen per buurt, maar dat zoveel verenigingen onafhankelijk van elkaar dezelfde boodschap onderschrijven, wil toch iets zeggen,” vindt hij.

Hun verklaring roept op tot meer blauw op straat, waarbij de politie moet optreden tegen dealers, diefstal, luide muziek, straatprostitutie en agressie. Ook vragen de betrokken burgers betere opvang van dakloze personen, medische begeleiding van drugsverslaafden, een strakker asielbeleid en versnelde armoedebestrijding door de OCMW’s. En alles moet netter, vinden ze nog. De vuilnisophaling kan beter en de publieke ruimte kan beter ingericht worden.

“Het risico van zo’n breed eisenpakket is dat de politiek aan cherrypicking kan doen om hen te sussen,” reageert VUB-politicoloog Dave Sinardet. Aan de comités is beloofd dat hun opmerkingen op de volgende gewestelij-

ke veiligheidsraad besproken worden en dat nadien nieuw overleg volgt. “Blijkbaar heeft Vervoort nu toch de handschoen opgenomen, wat hij enkele weken geleden niet leek te doen toen de situatie rond het Zuidstation in het nieuws kwam,” zegt Sinardet. “Misschien omdat achter dit initiatief op het eerste gezicht geen politieke agenda zit. Het gaat om burgers die vanuit hun dagelijkse frustraties en met een zekere liefde voor de stad spreken. Niet om oppositiepartijen die de meerderheid een hak willen zetten, of om politiebonden die meer middelen vragen.”

Die neutraliteit benadrukt Vandezande ook. “40 comités is een apolitieke beweging,” zegt hij. “Sommige voorstellen klinken eerder sociaal, maar er ligt ook nadruk op repressie. Wij kaarten gewoon aan wat we zien. Mocht een van onze leden individueel in de politiek willen stappen, kan dat, maar ik ambieer geen plaats op een kieslijst.”

Vandezande is een geboren en getogen Brusselaar, die na jaren werken bij een grote bank besliste om een carrièrepauze in te lassen. De zestigjarige houdt zich nu bezig met vrijwillig activisme. Hij trekt het wijkcomité IJzer-Sainctelette en is medeeiser in een rechtszaak rond betere luchtkwaliteit van de ngo Client Earth. De nieuwe burgerbeweging van 40 comités coördineert hij zelf. “Dat is tijdsintensief, maar het grootste werk is nu gebeurd: alle verenigingen samenbrengen,” zegt hij. “Afhankelijk van hoe Vervoort reageert, zullen wij bekijken hoe we onze acties voortzetten. Bijvoorbeeld door elke twee maanden feedback uit de wijken te geven.”

Daarbij komt meteen de vraag naar representatie. Veertig comités is veel, maar zijn ze ook divers? “Bij klassieke burgerparticipatie blijft breed rekruteren vaak moeilijk,” zegt Sinardet, die in dit geval liever spreekt over een drukkingsgroep. “Het zijn vaak mensen met een zekere mondigheid en met de nodige politieke kennis en kunde.” De

politicoloog vergelijkt het met Ringland in Antwerpen enkele jaren geleden. “Dat was een drukkingsgroep van experten die eigen plannen had bedacht voor de Oosterweelverbinding. Ze mochten nadien mee aan tafel schuiven bij het beleid, en hielden hun achterban op de hoogte van de beslissingen en de gemaakte compromissen.”

Divers in taal, lee ijd en geslacht

Vandezande noemt zijn nieuwe burgerbeweging divers in taal, leeftijd en geslacht. “Een perfecte weerspiegeling van de wijk heb je nooit helemaal, maar het is een begin,” vindt hij. Volgens Cato Léonard zit de diversiteit al deels vervlochten in de veelheid aan betrokken organisaties. “Dat geeft een rijkdom aan inzichten. Er bestaan goede participatiemethoden om, ondanks alle individuele bekommernissen, toch tot oplossingen te komen in het algemeen belang,” zegt de experte. Maar dat moet je wel juist aanpakken, zegt ze. “Eerst en vooral moet het duidelijk zijn waar ze naartoe willen. Wat kan Brussel zelf doen en

“Wij zijn verontwaardigd dat er weinig gebeurt, maar niet wantrouwig tegenover de politiek. We geloven er net in”

Eric Vandezande Trekker 40 comités

Eric Vandezande: “Ik denk dat het goed is om concrete verhalen uit de wijken te blijven vertellen. Pas dan wordt duidelijk hoe diep die inhakken op de bewoners.”

wat moet op een ander niveau gebeuren? Wat kan deze legislatuur nog en wat is eerder een plan voor de volgende regering? Dat organiseren als burgerbeweging vraagt veel tijd en energie. Ik zou de overheid eerder aanraden om dit momentum niet te laten varen. In het meest ideale scenario maakt Brussel zelf middelen vrij om hierover een participatieproces te initiëren en begeleiden.”

Had de Brusselse overheid deze legislatuur al niet tal van participatietrajecten opgezet? Inspraakrondes rond het mobiliteitsplan Good Move, de staten-generaal over de organisatie van het Gewest, er loopt dit jaar nog een burgerraad rond het klimaat en met Agora zit al een eerste burgerpartij in het Brussels parlement. Nog in dat parlement vergaderden gelote burgercommissies over 5G, biodiversiteit en zelfs, hier komt de overlap, dakloosheid. “De vraag is wat daarmee gebeurd is en of het voldoende geweten is. Je kan een leuke nota opstellen, maar wat heb je dan opgelost?” zegt ze.

“Een jaar voor de verkiezingen is het nu wat laat voor een burgerbevraging rond drugsoverlast,” denkt Sinardet, “maar deze

beweging is wel politiek interessant. De oppositie kan een graantje meepikken van hun acties, terwijl de meerderheid kan tonen dat ze echt wil luisteren naar de burger. Als het niet bij een beleefdheidsbezoekje blijft en Vervoort in dialoog gaat, schuift deze

drukkingsgroep sowieso op naar een vorm van participatie. Voor een sociale beweging, zijn ze niet voldoende goed georganiseerd, maar het kan in die richting evolueren.”

Wordt participatie dan een van dé verkiezingsthema’s volgend jaar? “De gevoeligheid van politici voor de stem van de burger ligt in een verkiezingsjaar hoger dan in het midden van een beleidsperiode,” zegt Wim De Roy, “maar het leven stopt niet bij verkiezingen. In veel gemeenten stellen burgergroeperingen liever een eisenbundel voor toekomstige beleidsmakers op. Wie het probleem oplost, vinden ze minder belangrijk dan dat het opgelost raakt.” En daar geloven ook de veertig comités nog in, zegt Vandezande. “Wij zijn verontwaardigd dat er weinig gebeurt, maar niet wantrouwig tegenover de politiek. Dat we deze beweging starten, wil net zeggen dat we erin geloven.”

Dat engagement is positief, vindt Sinardet. “Opdat deze mensen niet verweesd achterblijven, moet Vervoort wel duidelijk maken wat hij met hun bezoekjes zal doen.” Zijn kabinet meldt dat er een nieuw gesprek komt over drie maanden. “De opmerkingen van de burgers worden deze week besproken met alle burgemeesters,” zegt Vervoorts woordvoerster Zeynep Balci. Dat gebeurt tijdens het vaste veiligheidsoverleg dat al gepland was. “We spreken nog niet over een structurele dialoog, maar zullen elkaar wel over drie maanden opnieuw ontmoeten,” zegt Balci. Voor Cato Léonard mag het allemaal meer methodisch en meer ingebed worden. “Politici moeten burgers als evenwaardige gesprekspartners beschouwen, want de burger zal zich blijven moeien. Die laat zich niet zomaar aan de kant schuiven.”

NOUVEAU MOUVEMENT CITOYEN CONTRE LES NUISANCES

FR Plus de quarante comités de quartier bruxellois forment une nouvelle association contre les nuisances liées à la drogue, le sans-abrisme et l’agression en rue. « Du jamais vu », selon des experts en participation citoyenne. « C’est un puits d’informations capable d’aider les politiques à passer à l’action. Les citoyens évoquent leurs frustrations au quotidien. » Derrière l’association: Erik Vandezande, activiste bénévole sans ambitions politiques. Peut-on imaginer une réelle participation citoyenne ? « Les citoyens n’ont pas accès aux méthodes à suivre », dit l’experte Cato Léonard. « Mais le gouvernement devrait faciliter cela, car les citoyens continueront de s’en mêler. »

NEW CITIZENS’ INITIATIVE FIGHTS NUISANCE

EN Over 40 neighbourhood committees in Brussels are forming a new citizens’ initiative against drug nuisance, homelessness and street aggression. The pressure group, led by volunteer activist Eric Vandezande, wants to urge Brussels to act or, at the very least, to coordinate better. “The scale is unprecedented,” say experts. “This provides a wealth of insights that politicians can use.” But is this just about putting pressure or will there be real participation? “To do that, you need to adopt certain methods that are not available to local residents,” thinks expert Cato Léonard. “The government should help with that because residents will continue to demand a say.”

De slaapkamer. Juliette

Juliette is twaalf en woont in Sint-Agatha-Berchem. Skaten is haar favoriete hobby. Dat begon tijdens de lockdown: "Ik passeerde langs het skatepark en kreeg interesse om ernaartoe te gaan."

‘Skaten is vrienden maken en dingen doen die je niet dur ’

BRUZZ gaat elke week op bezoek bij een kind in Brussel in zijn of haar slaapkamer voor een gesprek over dromen, school, vrienden en de wereld. Deze week is dat bij Julie e in Sint-Agatha-Berchem, die van skaten houdt, en niet zo van Frans. Na "misschien wel de tofste zomer ooit" blikt ze vooruit op het nieuwe schooljaar.

door Jasmijn Post foto Saskia Vanderstichele

Kun je iets over jezelf vertellen?

Ik ben twaalf jaar, ik ga naar het KAK (Koninklijk Atheneum Koekelberg, red.), ik hou van skaten, ik kan wat gitaar spelen en leer nu de bas. Ook hou ik van Nijntje en van kleren en lekker eten.

Wanneer begon je met skaten?

Ik denk tijdens de lockdown. Ik passeerde langs het skatepark en kreeg interesse om ernaartoe te gaan. Mijn eerste plank kreeg ik voor Kerstmis. De gast die de tekening op het board heeft gemaakt, heeft me lesgegeven. Daarna heb ik skatekampen gedaan in de zomer.

Inmiddels heb je een hele collectie skateboards. Ja, maar ik gebruik ze niet allemaal.

Waar kan je goed skaten in Sint-Agatha-Berchem?

Het Schweitzerplein is niet slecht, daar zijn trapjes om te springen. Verder ga ik graag naar Dilbeek of naar Byrrrh and Skate in Anderlecht. Dat wordt afgebroken, maar het skatepark wordt opnieuw opgebouwd, nog mooier dan daarvoor.

Wat is het leukst aan skaten?

Vrienden maken, samen met hen gaan skaten. Uit je comfortzone gaan, iets doen wat je niet durft. Dingen bijleren en de blijheid als het eindelijk lukt.

Ga je de stad in met je board?

Ik heb een skateboardtas, zodat

ik hem makkelijk mee kan nemen. Soms ga ik met mijn mama op pad en dan kan ik skaten onderweg.

Welke tricks ken je?

De ollie, en die waarbij je de plank pakt en een kickflip maakt, de pop shove it … Een paar weken geleden waren we op de Place Morichar, er was een contest. Die dag was echt tof, iedereen was er, uit heel Brussel. Ik heb meegedaan met de contest, ik vond die adrenaline zo tof.

Wat doe je nog graag? Met vrienden afspreken, vooral vrienden van school. Tijdens de pauze of als er geen les is.

Je hebt geen last van het lerarentekort?

Nee, van mij mag het nog een beetje meer zijn (lacht).

Welke vakken doe je graag? Latijn, door de leerkracht. Hoe leuker de leerkracht, hoe meer zin de studenten erin hebben. Ze kan heel goed lesgeven.

Hoe bevallen andere talen je? Mijn Engels is zoveel beter dan mijn Frans, mijn Nederlands ook. Ik haat Frans.

En dat in een stad waar naar scha ing 90 procent van de bevolking Frans spreekt. Erg he? En ik heb een Franse leerkracht als moeder. Ik ken het wel, maar ik vergeet de vervoegingen van ‘être’ en ‘avoir’.

Wat spreek je dan met al die mensen in het skatepark? Slecht Frans, Nederlands en Engels. Google Translate.

Hoe was je zomer eigenlijk? Een van de tofste zomers ooit. We zijn naar het zuiden van Frankrijk geweest, het strand is daar heel mooi. Het water is er blauw en doorzichtig. We zijn naar Aix-en-Provence geweest, daar kwam ik ook toen ik klein was, alle herinneringen kwamen terug. De vrienden op de camping, het Hello Kitty-hoedje dat ik droeg ...

Ben je klaar voor het nieuwe schooljaar?

Ik heb best veel mappen gekocht.

Dat is al stap één. Stap twee is het doen.

Lees de hele reeks op www.BRUZZKet.be/slaapkamer

‘LE SKATE, C’EST L’AMITIÉ ET LE DÉPASSEMENT DE SOI’

FR Juliette de Berchem-SainteAgathe aime peut-être autant le skateboard qu’elle déteste le français. Mais quelle langue parle-t-elle alors, quand elle fait du skate ? Le néerlandais, l’anglais, un peu de français et un peu de Google Translate. Mais grâce au skate, elle se fait des amis, et elle affronte ses peurs.

EN It may be that Juliette from Sint-Agatha-Berchem/ Berchem-Sainte-Agathe loves skating as much as she hates French. What does she speak then, at the skatepark? Dutch, English, a bit of French and a bit of Google Translate. But thanks to skating, she makes friends, and does things she would otherwise not dare.

“We zijn naar Aix-enProvence geweest, daar kwam ik ook toen ik klein was, alle herinneringen kwamen terug”

‘SKATING IS ABOUT DOING THINGS YOU DON’T DARE’

’Als we met veel zijn, kunnen we wél impact hebben’

Onder de noemer Youth Coalition buigen honderd Brusselse jongeren zich drie dagen lang over de toekomst van hun stad, en de uitdagingen die ze moet overwinnen om in 2030 culturele hoofdstad van Europa te worden. Vier van hen blikken vooruit.

door Tom Zonderman foto’s Ivan Put

Brussel wil in 2030 opnieuw culturele hoofdstad van Europa worden, nadat het dat al was in 2000. Dramaturg en voormalig artistiek directeur van de KVS Jan Goossens en sociaal onderneemster en diversiteitsexperte Fatima Zibouh leiden de kandidatuur van hun stad in goede banen, maar ze rekenen daarvoor ook op de participatie van hun stadsgenoten. Veertig procent van de Brusselse bevolking is jonger dan dertig, via het deelproject Speak Up Brussels! krijgen die een stem in de debatten. Onder de

noemer Youth Coalition zullen honderd jongeren zich zo op 9, 10 en 24 september in het Brussels Parlement buigen over 1.000 vragen die 1.000 Brusselse jongeren gesteld hebben over hun stad, hun dromen en verwachtingen, en over de uitdagingen die Brussel moet aangaan om de titel van culturele hoofdstad in de wacht te slepen. Vragen die in zes domeinen zijn geclusterd, van inclusiviteit over mobiliteit tot klimaat en identiteit. De bevindingen en ideeën van de jonge denktanks worden op de laatste dag gepresenteerd aan de beleidsmakers.

Portretten. Youth Coalition stoomt Brussel klaar voor 2030

Ik wist al vroeg in het middelbaar dat ik advocaat wilde worden, om families en vooral jongeren juridisch te ondersteunen. Ondertussen zit ik in mijn tweede jaar rechten aan de Université Saint-Louis, dat deel uitmaakt van de UCL. Ik ben opgegroeid in Jodoigne, een plattelandsdorpje in Waals-Brabant, waar ik het enige zwarte meisje was. Ik had er moeite om mij uit te drukken, en als ik het deed, had ik de indruk dat niemand luisterde, toch zeker de volwassenen niet. Ik werd ook vaak uitgelachen. Toen ik in Brussel belandde, is dat gelukkig helemaal omgeslagen. Hier zijn mensen veel ruimdenkender. Ik heb het gevoel dat ik erbij hoor en dat ik mijn

Thalya Sita Bantsimba

21 jaar, uit Anderlecht Neemt deel aan de commissie ‘Safety’

stem kan laten horen. Aan de andere kant denk ik dat de grootste kracht van Brussel, zijn diversiteit, ook zijn grootste uitdaging is. Er zijn zoveel verschillende meningen en manieren om naar de dingen te kijken. Het is niet altijd makkelijk om daar een goed draaiende maatschappij mee te bouwen. Soms heb ik de indruk dat we opgesloten zitten in onze eigen meningen. De sleutel ligt wat mij betreft in het onderwijs, we geven kinderen les over seksualiteit en over omgaan met pesterijen, maar we moeten hun ook van jongs af vertellen wat racisme is, wat islamofobie is, wat xenofobie is. Daarom neem ik ook deel aan het luik ‘Safety’: ik droom van een Brussel waar iedereen zich veilig voelt.”

“Diversiteit is de kracht van Brussel, maar ook zijn grootste uitdaging”

Thalya Sita Bantsimba debatteert met 99 andere jongeren over de toekomst van Brussel: “Ik heb het gevoel dat ik hier mijn stem kan laten horen.”

Portretten. Youth Coalition stoomt Brussel klaar voor 2030

Panagiota Theofilopoulou

Ik zou mezelf omschrijven als artiest-activist. Ik heb een theateropleiding gevolgd, ondertussen studeer ik ook film aan de ULB. Je kan geen kunst maken zonder in de realiteit te staan, en zonder te proberen om verandering teweeg te brengen. Ik heb me altijd het lot aangetrokken van sans-papiers, mensen die in hongerstaking gaan enzovoort. Ik vind het waanzinnig dat er in de hoofdstad van Europa nog steeds mensen op straat moeten slapen, terwijl er zoveel leegstand is in de stad. Als je een paar van die gebouwen herinricht, kan je er meteen mensen zonder dak boven hun hoofd huisvesten. Een ander ding dat me na aan het hart ligt, is de ongelijkheid tussen mannen en vrouwen. Via sociale media heb ik ook een kleine rondvraag gedaan bij mijn vrienden om te weten wat zij belangrijke thema’s vinden. Maar daar heb ik maar weinig respons op gekregen. Daarom is zo’n initiatief als Youth Coalition belangrijk: mensen moeten meer betrokken zijn bij sociale en politieke kwesties. Omdat wij degenen zijn die de dingen kunnen veranderen, en gewoon omdat het ons allemaal aangaat. Het lijkt alsof we machteloos zijn, maar dat zijn we niet. We worden zo overstelpt door informatie dat we niet meer zien wat we op onze eigen schaal kunnen doen. Zoals meer groen in de stad brengen, voor de verkoeling, of onze daken wit verven, zoals in Griekenland. Dat vergt ook een zekere trots. België is zo’n klein, divers land, maar we hebben zulke mooie dingen gerealiseerd op artistiek vlak. Die trots moet je voelen, die zorgt ervoor dat je je engageert en dat je dingen wilt veranderen.”

“We worden zo overstelpt door informatie dat we niet meer zien wat we zelf kunnen doen”

24 jaar, uit Laken Neemt deel aan de commissie ‘Community’

Panagiota Theofilopoulou: “Een initiatief als Youth Coalition is belangrijk, mensen moeten meer betrokken zijn bij sociale en politieke kwesties.”

Wassim Allouka

23 jaar, uit Je e Neemt deel aan de commissie ‘Identity & Culture’

Ik begin eind deze maand aan mijn laatste jaar human resources aan de ULB. Via een tweede master wil ik me verder bekwamen in internationale betrekkingen. Daarnaast ben ik coördinator van de Fédération de la Jeunesse Musulmane, een vereniging die de betrokkenheid van jonge moslims in de samenleving bevordert en die strijdt tegen racisme en discriminatie. Inclusiviteit en cultuur liggen mij na aan het hart, het is door culturele activiteiten dat je banden kan smeden tussen jongeren en boodschappen kan overbrengen met een politieke impact. Youth Coalition is mij ter ore gekomen dankzij Fatima Zibouh van Brussels2030. Ik had haar leren kennen dankzij mijn werk bij de Fédération de la Jeunesse Musulmane, en ze heeft me aangemoedigd om deel te nemen. Daar heb ik geen seconde over getwijfeld. De enige manier om dingen in gang te zetten, is door je stem te laten horen. Door samen te komen in het Brussels Parlement krijgen de jongeren bovendien de kans om te proeven van politiek. Politiek is meer dan om de vijf of zes jaar gaan stemmen. Om zelf mee te bouwen aan een betere toekomst, is burgerparticipatie essentieel. Initiatieven als Youth Coalition kan ik dus alleen maar toejuichen.”

Eliot Docquir

15 jaar, uit Elsene Neemt deel aan de commissie ‘Climate’

Al van jongs af ben ik geïnteresseerd in politiek. Ik zit in mijn vierde jaar in het Collège Saint-Hubert in Watermaal-Bosvoorde, waar ik Latijn en moderne talen volg, maar ik kan niet wachten om mij te mengen in de debatten. Het blijft de beste manier om dingen te veranderen, al heb ik net als mijn generatiegenoten niet veel vertrouwen in het huidige systeem. Er wordt veel te weinig gedaan rond grote vraagstukken zoals de klimaatcrisis. Daarom doe ik ook mee aan de Youth Coalition, om de stem van mijn generatie te laten horen en haar bezorgdheden te uiten, en om te proberen om klimaatkwesties op te nemen in de kandidatuur van Brussel als culturele hoofdstad van Europa. Als Europese hoofdstad heeft Brussel sowieso een voorbeeldfunctie te vervullen, dus mogen we wel extra ons best doen. Er zijn bijvoorbeeld grote uitdagingen op het gebied van mobiliteit en huisvesting. We moeten meer investeren in groen in de openbare ruimte, in isolatie en zonnepanelen. Ik heb al mee met Youth for Climate geprotesteerd tegen onderzeese mijnbouw en voor de erkenning van ecocide als misdaad, maar het is de eerste keer dat ik aan zo’n debat zal deelnemen. In mijn eentje ga ik niets kunnen veranderen, daarom is het net goed om samen te komen. Als we met veel zijn, kunnen we wél impact hebben. Het moet, want het gaat om onze toekomst.”

“Brussel hee een voorbeeldfunctie”

“Burgerparticipatie is essentieel“

Trachet.

Dimsum

Nick Trachet

Brusselaar die de stad en de wereld culinair ontdekt

Het is ondertussen ook alweer lang geleden, maar ik moest ooit voor mijn werk naar Hongkong. Onze kennissen die er al geweest waren, zeiden: “Je moet zeker dimsum gaan eten, dat is daar de specialiteit.” Hongkong was toen nog een Britse kroonkolonie. Groot was onze verbazing toen zo goed als niemand er Engels bleek te spreken. Onze eerste avond op restaurant bestond er dus uit te gaan zitten en teken te doen, met handen en voeten, dat we wilden eten. Wat nog op tafel lag van de vorige klanten werd vakkundig op grond geveegd en er kwamen verse thee en spijzen. We zullen nooit te weten komen wat we die avond hebben gegeten.

Goed, een dag of wat later waagden we ons in een dimsumzaak. Die zijn indrukwekkend groot. Het restaurant telde zeker vier verdiepingen vol tafeltjes waaraan mensen zaten te eten. Vrouwen met trolleys vol bamboemandjes stoomden door de zaal, hier en daar iets afleverend. Niemand had aandacht voor ons, we bestonden niet. Nergens was een vrije tafel te zien en we zijn onverrich-

Tot zover de authentieke dimsum.

Intussen zie je bij ons – en over zowat heel de wereld – de stoommandjes opdagen in Chinese restaurants. Dat is dan als voorgerecht. Maar hoe het écht moet, dat heb ik pas later geleerd. Ik kijk ernaar uit wanneer er ook hier dimsumzaken opengaan. Er zijn wel plekken waar men dimsum serveert, maar niet volgens het ware ritueel. De kritiek van buitenlandse bezoekers druipt van het internet.

Dimsumplekken, daar kan je ongeveer de hele dag binnen wandelen. Het is geen formeel eten, eerder een gelegenheid om thee te drinken, met iets erbij. Een Chinees soort tapas.

Je begint met het kiezen van een thee voor het gezelschap. Die wordt gebracht, al op voorhand voldoende getrokken. Wie het dichtst bij de theepot zit, bedient de anderen. Hij/zij die thee krijgt uitgeschonken, klopt met zijn vinger een aantal keren op tafel terwijl dat gebeurt,

De dames met karretjes komen voorbij, en je kiest iets te eten. Er zijn gestoomde beignets, maar ook spiesjes kunnen, gefrituurde kippenvoeten of zoetigheidjes. Je kiest wat je zelf wil, zonder blijkbaar een formele volgorde, net als in een échte Spaanse tapasbar. Wanneer je weggaat, reken je af. Dat kan door het tellen van de stoommandjes op tafel, of omdat de karretjesdame de bestellingen op het tafelkleed heeft genoteerd. Simpel.

Ik hoop dat de mode van de sushi aan het tanen is. Mijn geliefde Chinese eethuisjes doen plots in pseudo-Japanse nigiri, maki en ander fraais. We hebben dat nu wel gehad. Terug naar Chinees! Tijd voor een dimsummode?

Meer Trachet?

Lees de hele reeks op BRUZZ.be/trachet

“Er zijn hier wel plekken waar men dimsum serveert, maar niet volgens het ware ritueel”

‘ eater werkt beter als je ook jezelf in de strijd gooit’

Een van de meest eenvoudige maar tegelijk innemende stukken op het TheaterFestival is Analoog, een intieme, persoonlijke maar tegelijk universele pas de deux van acteurs Louis Janssens (27) en Willem de Wolf (61). Ooit was Janssens student van De Wolf op het conservatorium. door Michaël Bellon

BRUZZ GIDST U DOOR DE CULTURELE AGENDA

Theater. Het TheaterFestival huppelt over de generatiekloof

Soms gaapt er tussen generaties geen kloof, en is er juist sprake van liefdevolle camaraderie. Acteurs Louis Janssens en Willem de Wolf verschillen best nogal wat van elkaar. Janssens was ‘voorbestemd’ om kunstenaar te worden en stond al op zijn zestiende met zijn eerste voorstellingen in de krant. Voor De Wolf verliep de ontvoogding uit zijn communistische nest in Groningen een pak moeilijker. De jongste is gay, vindt dat kunst gaat om wie je bent en haalt uit nachtelijke feestjes evenveel inspiratie als uit de autobiografie van Schubert. De oudste is hetero, schrijft elke dag gedisciplineerd en was ooit de leraar van de jongste.

En toch vinden de twee elkaar in een ontroerende dialoog over kennisoverdracht, zingeving, engagement, loskomen van je wortels, ouder worden, spijt en schaamte. Die voorstelling, Analoog, beklijft zonder spectaculair decor of een verrassende plot, maar dankzij ontwapenende openheid en enkele slimme vormelijke ingrepen, en haalde zo de selectie van het TheaterFestival.

“Zo’n selectie kan je niet zien aankomen,” reageert Louis Janssens, die in 2012, op zijn zestiende, ook al de eerste ‘State of the Youth’ op het TheaterFestival mocht brengen. “Ik was zelf wel heel blij met de voorstelling. We hebben voor veel publiek mogen spelen en de recensies die we kregen waren goed. Sommige mensen kwamen zelfs een tweede keer kijken, en stuurden ons mooie berichten. Daardoor voelden we wel dat de voorstelling iets deed met het publiek. Maar Willem en ik dachten: hoe vaker je erover

praat hoe minder waar het wordt. En plots werd ik daar dan weer zenuwachtig over, terwijl ik me er nooit voor ingeschreven had.”

Een idee over waar de aantrekkingskracht van het stuk precies vandaan komt, heeft hij wel. Janssens: “Wat ik van veel mensen hoor, is dat ze de openheid en de liefde die er van ons uitgaat, lang niet gezien hebben op een podium. Niet dat er dan geen frictie of meningsverschillen kunnen zijn, maar die bestaan op een open manier. Mensen die het fijn hebben met elkaar en die aandachtig zijn

voor elkaar: het is blijkbaar fijn om ook dat eens te zien, en het is in ieder geval fijn om dat te spelen.”

Intergenerationele liefde

“Analoog is een intergenerationele voorstelling zonder generatieconflict,” verklaart Louis Janssens. “Een stuk waarin getoond wordt dat je in gesprek kan gaan met elkaar. De basis is liefde, in de brede zin van het woord, en ik voel nu al dat dat een basis zal zijn voor alle voorstellingen die ik nog zal maken. Er is al zoveel geweld in de wereld dat ik geen zin heb om dat ook nog eens op het toneel te zetten. De voorstelling gaat ook over het feit dat je het niet in je eentje kan. Het is een ontkrachting van individualisme.”

De samenwerking tussen Louis Janssens en Willem de Wolf is gekiemd in hun vroegere relatie als leerling en docent.

Janssens: “Ik vond Willem een heel fijne docent op de toneelschool van het KASK, en we konden het goed met elkaar vinden. Hij heeft ook mijn afstudeerproject begeleid en nadien zijn we altijd in contact gebleven. We gingen regelmatig eens wandelen of iets eten. Net voor de lockdown ontstond het idee om iets samen te doen, en tijdens de lockdown vernauwde dat idee zich tot de studentdocentrelatie. Omdat dat iets persoonlijks was dat ook universeel kon zijn. Even was ik

“Analoog is een intergenerationeel stuk zonder generatieconflict, dat toont dat je in gesprek kan gaan met elkaar. De basis is liefde, in de brede zin van het woord”

Louis Janssens en Willem de Wolf: “Het cliché dat je ook leert van je studenten is waar.”

© KOEN BROOS

bang dat het te veel over het toneel en de toneelschool zou gaan, maar iedereen heeft wat met generaties, vaderfiguren, voorbeelden, ouder-kindrelaties, het doorgeven van kennis … Ook een bakker en een dokter hebben hun vak van iemand anders geleerd. Door die afstand van het louter persoonlijke connecteren verschillende mensen op een verschillende manier met het stuk.”

Bijzonder aan de verhouding tussen Janssens en De Wolf is wel dat de waardering tussen mentor en student zo wederkerig was. “Willem zegt dat toen hij mij in zijn klas zag binnenkomen, hij zichzelf zag binnenkomen,” vertelt Janssens. “Het is inderdaad bijzonder dat iemand van 27 en iemand van 61 samen een voorstelling maken, en van elkaar leren. Maar ik geef intussen ook zelf les aan het conservatorium in Antwerpen, en het cliché dat je ook van je studenten leert is waar.”

Verbeelding op een wi e vloer

Analoog moet het niet hebben van een spectaculaire vormelijke aanpak, wel van een aparte, slimme en doeltreffende. Janssens: “Toen we de teksten die we hadden geschreven, hadden voorgelezen aan elkaar, kreeg Willem het idee om elkaars teksten te lezen. We voelden hoe spannend het was om elkaars biografie te spelen, en zijn dan ook in functie daarvan gaan schrijven. Op de duur begonnen we zelfs teksten te schrijven alsof we de ander waren. Omdat we er ook geen dagboektoneel van wilden maken, zijn er ook dingen verzonnen. Louis en Willem werden ook personages.”

Zonder decorstukken slagen Janssens en De Wolf erin de werelden uit hun anekdotes

L’AMOUR INTERGÉNÉRATIONNEL

FR Au TheaterFestival, une des pièces les plus simples et prenantes à la fois est Analoog, un pas de deux intime et universel des acteurs Louis Janssens (27) et Willem de Wolf (61). L’ancien élève et le professeur de l’école KASK sont plutôt différents, mais parviennent à se trouver dans un dialogue sur le transfert de connaissances, la quête de sens, l’engagement, le déracinement, le vieillissement, les regrets et la honte. Sans décor spectaculaire et intrigue compliquée, la pièce parvient à saisir le public grâce à son ouverture déconcertante. « Analoog est une pièce intergénérationnelle sans conflit de générations, qui montre qu’on peut entrer en dialogue l’un avec l’autre. La base est l’amour, au sens large du terme. »

op te roepen. “Net als de beslissing om elkaar te spelen is die witte vloer een eenvoudig, minimalistisch idee dat een groot effect kan sorteren. Het witte vloertje op de scène werd een wit blad, waarop je je verbeelding kan projecteren. Zo beland je plots op een feest bij Willems ouders, een gay party of in een klaslokaal.”

Op die witte vloer wordt voluit gedanst. “We bedachten dat het leuk zou zijn als we ook zouden bewegen,” knikt Janssens. “Meestal koppel je beweging en tekst dan los van elkaar, maar het samenvallen ervan geeft het geheel een licht abstracte vorm. Praten en bewegen tegelijk is wel een beetje schizofreen. De vraag was of dat vol te houden was. Maar mensen die we tijdens de repetitie uitnodigden, moedigden ons aan om ermee door te gaan. We hebben er heel hard op geoefend, maar nu zit het zo in onze lijven dat we er bijna niet meer over hoeven na te denken.”

Uit die eenvoudige vorm en autobiografische eerlijkheid vloeit een zekere kwetsbaarheid voort, die voor Louis Janssens essentieel is. “Theater werkt gewoon beter als je ook jezelf in de strijd gooit, en je eigen twijfels, angsten en onzekerheden op dat speelvlak durft te tonen. Dat resoneert bij mensen. Als speler heb ik veel geleerd van deze voorstelling. Vroeger vond ik spelen altijd moeilijk en eng. Willem heeft me op mijn gemak gesteld om op dat podium mezelf te durven zijn. Dit ben ik, dit is mijn lichaam, dit is hoe ik praat en toneelspeel. Dat werkt heel emanciperend.”

Louis Janssens en Willem de Wolf spelen Analoog op 14 & 15/9 in Bronks, www.theaterfestival.be

INTERGENERATIONAL LOVE

EN Analoog is one of the simplest yet most engaging plays at the TheaterFestival. It is an intimate yet universal pas de deux by actors Louis Janssens (27) and Willem de Wolf (61). The former KASK student and teacher are very different but somehow, they find each other in a moving dialogue about knowledge transfer, meaning, commitment, freeing yourself from your roots, getting older, regret and shame. There is no spectacular setting or surprising plot, but thanks to a disarming candour it remains with you. “Analoog is an intergenerational piece without generational conflict that shows that you can have an engaging conversation. The basis is love in the broadest sense of the word.”

Tiemen Hiemstra

Maxim Februari

Alara Adilow

Marc de Kesel

Nele Needs a Holiday

Edson Sabajo

Jeroen Olyslaegers

Nozizwe Dube

Sacha Bronwasser

Vieze Meisje

Maxine Palit de Jong

Amir Bachrouri

Caroline de Gruyter

THOMAS SCHUBERT PAULA BEER LANGSTON UIBEL ENNO TREBS MATTHIAS BRANDT

Winner Silver Bear Grand Jury Prize

A

Select. Wat te doen deze week?

POP & JAZZ EXPOFILM

Startschot

Sinds 2008 luidt het Brussels Gallery

Weekend in september het nieuwe galerieseizoen in. Behalve expo’s van onder meer

Thierry De Cordier (bij Xavier Hufkens), Eric Croes (bij Sorry We’re Closed), Lili Dujourie (bij Jan Mot), Richard Tuttle (bij Greta Meert) of Fred Bervoets (bij Rodolphe Janssen), kan je er ook smachten naar Cet obscur objet du désir, de Generation Brussels-expo voor jong talent, gecureerd door Sam Steverlynck.

BRUSSELS GALLERY WEEKEND 7 > 10/9, brusselsgalleryweekend.com

Close-up

In de slipstream van het Brussels Gallery

Weekend steken ook de musea en kunstencentra een tandje bij. Zo presenteert Hangar twaalf vrouwelijke Magnum-fotografen, onder wie Bieke Depoorter, Alessandra Sanguinetti, Susan Meiselas en Hannah Price. Allen delen ze de wens om hun onderwerpen dicht te naderen, ruimtelijk én emotioneel. Up close and personal!

CLOSE ENOUGH – 12 WOMEN

PHOTOGRAPHERS OF MAGNUM 8/9 > 16/12, Hangar, www.hangar.art

Schilder met een potlood

Al ruim vijftien jaar beweegt Créons zich als een urbane mythe door zijn stad, met in zijn kielzog een bonte stoet uit zijn spuitbus getoverde Crayons. Al die tijd ging achter die mythische maker van kleurrijke maar diepmenselijke figuren ook een bezielde schilder schuil. In Couleurs intimes treedt die helemaal op de voorgrond, met werk op doek dat de mooie mens achter het machtige potlood toont. (KS)

CRÉONS: COULEURS INTIMES 8/9 > 22/10, locatie nog vrij te geven, www.les-crayons.com

Een Oost-Duitse zomer

Een vakantiehuis in de bossen aan de Baltische kust. De jonge Leon sukkelt met zijn tweede roman, terwijl zijn vriend Felix en huisgenote Nadja wel voluit genieten van de zomer. De vraag is voor hoe lang, want bosbranden kleuren de hemel almaar roder. Het einde is nabij. Maar waarvan is het einde nabij? Een lyrische, donker omrande zomerfilm van Christian Petzold, de gevierde regisseur van Barbara, Phoenix en Undine

ROTER HIMMEL dir.: Christian Petzold, act.: Thomas Schubert, Paula Beer, Langston Uibel

Koloniale glazen blik

De Brusselse docent-onderzoeker-filmmaker Hannes Verhoustraete valoriseert en ontsluit in de bevreemdende poëtische essayfilm Broken view uitzonderlijk materiaal: bewaard gebleven, vaak rijkelijk ingekleurde glazen beelden voor een van de vroegste types beeldprojector: de toverlantaarn. Ze tonen het Congo van vroeger, bovenal ‘onze Congo’, en waren de speerpunten van de koloniale propaganda die de goede werken van kerk, staat en industrie moesten etaleren.

BROKEN VIEW dir.: Hannes Verhoustraete

Feesten als de beesten

Van 1979 tot 2004, van disco tot techno, wachten een man en een vrouw in een immense nachtclub op een mysterieuze gebeurtenis. Het verhaal over liefde en obsessie is los gebaseerd op een novelle van Henry James. Brusselse nachtraven herkennen in deze door de Berlinale geselecteerde Franse feestfilm de legendarische nachtclub Mirano, waar Chiha een groot deel van de opnames draaide. (NR)

LA BÊTE DANS LA JUNGLE dir.: Patric Chiha, act.: Anaïs Demoustier, Tom Mercier

Inktvisstoemp

Hoe een inktvis klinkt, weten we niet, maar afgaande op het geluid dat Squid produceert, moet het veelarmig, kleverig en kameleonachtig van kleur verschietend zijn. De Britse indieband uit Brighton met voet aan wal in Londen meandert op zijn albums tussen postpunk, noise, jazz en experiment, en alles daartussenin. Die dampende hutsepot kan live al eens overkoken, maar mits de juiste cuisson smaakt het heerlijk.

SQUID 7/9, 19.00, Ancienne Belgique, www.abconcerts.be

Een propere lei

“I took the long way around,” zingt Sam Burton op zijn nieuwe plaat, Dear departed Nadat zijn relatie strandde, ruilde de Amerikaanse singer-songwriter LA in voor Utah, zijn geboortegrond, om na omzwervingen weer in de City of Angels te belanden. Uit die tabula rasa sproten liedjes die hij samen met analogeklankenwonder Jonathan Wilson in de weemoedige sixtiesgrandeur van Glen Campbell en Harry Nilsson doopte. SAM BURTON 6/9, 19.30, Botanique, www.botanique.be

Nachtdienst

Op de opening van kunstentempel

KANAL – Centre Pompidou is het nog twee jaar wachten, maar in de tussentijd houdt het centrum de prik in de fles met kleinere initiatieven, zoals Night Shift. Het dance-evenement in de tijdelijke locatie K1, waar zich ooit een club bevond, verkent een weekend lang de grenzen tussen stijlen en disciplines met onder meer Lyra Pramuk, Crystallmess en He4rtbroken. (TZ)

NIGHT SHIFT 8 & 9/9, K1, www.kanal.brussels

SQUID

BRUSSELS GALLERY WEEKEND: ERIC CROES ROTER HIMMEL

Beursschouwburg Pilar

CC De Factorij BRONKS

Decoratelier Globe Aroma

KVS GC De Kriekelaar

Kaaistudio’s Tour&Taxis

Les Halles de Schaerbeek

ZINNEMA CC ’t Vondel

Eat & Drink. Chez

Geworteld in de traditie van de Franse bistro’s biedt Chez Luma een eenvoudige maar heerlijke keuken, met een blik op de wereld. Een mooie selectie wijnen maakt het plaatje compleet.

“We wilden een restaurant zonder concept, een plek waar het eten de mensen samenbrengt,” legt chef-kok Luka Greiner uit. In deze tijden van uitgebreide concepten en mengelmoesrestaurants heeft die keuze zeker zin. Zo’n terugkeer naar de roots van het koken vraagt wel waar meesterschap. Maar geen nood, Greiner werd opgeleid door een van de grote namen uit de bistrotraditie: chef-kok en auteur Stéphane Reynaud van Villa9Trois in Montreuil en Oui Mon Général! in Parijs. De man overtreffen op het vlak van culinaire referenties is bijzonder moeilijk.

Na zijn aankomst in Brussel werkte de Fransman samen met zijn jeugdvriend Marius Junot. Ze namen met z’n tweeën Fauvette over, een klein buurtrestaurant in Ukkel. De betegelde toonbank, de rieten stoelen, de houten meubels, het wijnrek ... ze maken het interieur wel decoratief, maar niet zo flashy. Niet onlogisch voor een plek waar eten centraal staat. Er is tot onze vreugde niet slechts één menu, op de kaart staat een selectie voor-, hoofd- en nagerechten. Op het moment van ons bezoek, waren dat er respectievelijk vijf, drie en twee.

CHEZ LUMA ••••

Om te beginnen, deelden we een tempura van lamshersenen, citroenboter en kappertjes (12 euro), een rundercarpaccio bestrooid met alpenkaas en kruiden (11 euro) en een ceviche (12 euro). Die laatste is een toonbeeld van het talent in dit huis. De gepekelde zeebrasem blijft lekker knapperig, iets wat we vaak missen bij huisgemarineerde vis. Een granité van peer en ingemaakte koolrabi verrijken het gerecht nog meer. Die extraatjes bewijzen dat de uitbaters openstaan voor de wereldkeuken, in dit geval voor de Japanse, die zoet en zuur perfect in evenwicht houdt.

Grasmusstraat 17, Ukkel, 0498-14.83.83, www.chezluma. be, wo > zo 19 > 23.30

Als hoofdgerecht kiezen we de vegetarische optie, een bewijs dat deze bistro geen oogkleppen draagt. De tajine van tomaten (17 euro) met falafel van linzen en aubergines is erg sappig. Perfect te combineren met een van de goede flessen natuurwijn op de kaart – er staan ook wat klassiekers op trouwens – zoals de Pineau d’Aunis (41 euro) van de familie Vaillant of de Spaanse grenachewijn Altaroses van DO Montsant (47 euro).

MICHEL VERLINDEN

Luma

Smalltalk. Met kunstenaar Lucian Moriyama op het terras van Au Soleil

‘Ik houd van de experimentele vibe die hier nog altijd heerst’

Deze week spreken we op het terras van café Au Soleil af met Lucian Moriyama, een van de lokale, jonge artiesten die tijdens het Brussels Gallery Weekend in de kijker worden gezet. Op de expo Generation Brussels stelt hij replica’s van muziekapparatuur voor, gemaakt met imitatiemarmer.

door Andy Furniere foto Ivan Put

De tentoonstelling Generation Brussels tijdens het Brussels Gallery Weekend is de ideale gelegenheid om aanstormend artistiek talent te ontdekken. Kunstenaars zoals

Lucian Moriyama (31), die we ontmoeten op het terras van Au Soleil op de Kolenmarkt, om de hoek van zijn studio en woonst. Moriyama zorgt voor een muzikale noot op Generation Brussels, met vernuftige illusies. “Ik maak replica’s van muziekapparatuur: een platenspeler, een mengpaneel ... Ik droom ervan om ooit een opnamestudio na te bouwen, die magische plek waar ervaringen worden omgezet in platen.”

Zijn namaakobjecten vervaardigt hij uit scagliola, imitatiemarmer gemaakt van een gipsmengsel. “Prestigieuze gebouwen staan er vol van. Musea, kerken, het Amerikaanse Congres, het Brusselse Justitiepaleis ... Ironisch toch, dat zulke instituten indruk willen maken met statige maar fake pilaren.”

Moriyama speelt zo met de grens tussen fictie en realiteit, een van zijn dada’s. Inspiratie vindt hij in zijn geboortestreek, Hawaï. “Zeker in de jaren 1990 waren daar meer Elvis-imitatoren dan authentieke Hawaïaanse muzikanten. Het nepbeeld dat het origineel verdringt: culturele toe-eigening, zeker, maar ook fascinerend.”

Moriyama schrijft ook, zowel songteksten als proza, en speelt in zijn teksten eveneens met wat waar en onwaar is. En hij maakte zelfs boeken van verzonnen auteurs in scagliola.

Moriyama woont nu twee jaar in Brussel, maar heeft al langer een liefde voor België. Voor beeldende kunstenaars zoals Marcel Broodthaers, maar ook voor de lokale muziekgeschiedenis, ver voorbij Brel. “Ik ben

fan van het avontuurlijke Brusselse platenlabel Les Disques du Crépuscule uit de jaren 1980, dat artiesten als Isabelle Antena, die een soort van Brusselse bossanova maakte, onderdak bood. Een typische exponent van de experimentele vibe die hier nog altijd heerst en waar ik erg van houd.” Momenteel is hij zijn kennis van Nederlandstalige kleinkunst aan het uitbreiden. “Ik luister bijvoorbeeld naar Ramses Shaffy en Wannes Van de Velde. Als je nog aanraders hebt?”

Lucian Moriyama maakt deel uit van Generation Brussels, de expo waarmee het Brussels Gallery Weekend (7 > 10/9) focust op jong talent, brusselsgalleryweekend.com

Longread?

Meer weten over Lucian Moriyama? Smalltalk wordt Longread op bruzz.be/smalltalk

De vijf inzichten.

Shoshana Walfish

‘Spijbel, pauzeer, zeg plannen af, droom’

In het Joods Museum bevraagt de CanadeesBrusselse kunstenares Shoshana Walfish met haar schilderijen de representatie van het vrouwelijke lichaam. Hier beantwoordt ze vijf prangende levensvragen. door Michaël Bellon

Wat de moeite waard is, komt niet makkelijk of snel Iets goeds maken kost tijd. Gun jezelf die tijd om een ecosysteem te creëren waarin je kan werken, om je ideeën te proberen te begrijpen, om te experimenteren, na te denken en uit te voeren. Je kan niet meteen de beste resultaten verwachten. Net het proces daarnaartoe maakt het interessant. En dat geldt ook voor het opbouwen van relaties en gemeenschappen, heb ik gemerkt.

Maak een gemeenschap

Omring je met mensen die je respecteren, die je waarden en interesses delen, je vreugde brengen, je uitdagen, je laten groeien en om je geven. Ze zullen er zijn als het goed en minder goed gaat. Waardeer hen en geef hun zorg, aandacht en kennis terug.

Maak je eigen keuzes

Wat goed is voor iemand anders is niet altijd goed voor jou. Jij leidt jouw leven, dus maak de keuzes die het beste bij jou passen. Zelfs als die keuzes niet de meest conventionele of veilige zijn, en zelfs als ze spanning kunnen creëren met je omgeving of de maatschappij. Het is het waard.

Gebruik de vliegtuigmodus

Ik vind het belangrijk om af en toe te deconnecteren en onbereikbaar te zijn – spijbelen, pauzeren, nee zeggen, een boek lezen, plannen afzeggen, wandelen, dromen ... Neem de tijd om jezelf te horen denken en helder te krijgen wat je aan het doen bent. Of om te focussen op de persoon met wie je op dat moment tijd doorbrengt. Wees aanwezig.

Eet goed

Ik kook graag voor mezelf, mijn familie en vrienden. Het brengt me in het nu en doet me het belang van goede voeding beseffen. Daarna kunnen we eten, genieten en ons goed voelen. Ik eet ook graag wat anderen koken en reis om geweldige gerechten te kunnen eten. Mijn beste vrienden brengen de meest typische lekkernijen uit verre oorden voor mij mee: honing uit Albanië, za’atar uit Palestina, khmeli-suneli uit Georgië, gedroogd zeewier uit Korea ... Er is niets beters.

Shoshana Walfish’ solo Illusive bodies in het Joods Museum loopt van 7/9 tot 18/2, www.mjb-jmb.org, www.shoshanawalfish.com

Soon at AB

THU 07.09

Squid + Clarissa Connelly

THU 14.09

Chantal Acda & guests plays 10 years

‘Let Your Hands Be My Guide’

THU 14.09 SOLD OUT

Feist

SAT 16.09

Cafuné

SUN 17.09

Sparta

TUE 19.09

Acres + VALLEY + dear nothing.

THU 21.09

Don Kapot + Alex Koo + ODIL feat. Nina

Kortekaas

FRI 22.09

The Murlocs

FRI 22.09

Echoes of Zoo + Esinam + Uma Chine

TUE 26.09

Dominic Fike

SUN 01.10

Marlon Craft

TUE 03.10

Eliades Ochoa

Star of Buena Vista Social Club ®

WED 04.10

M.CHUZI

THU 05.10

Remy van Kesteren

‘Harp as you’ve never heard before’

FRI 06.10 SOLD OUT

Cory Wong

FRI 06.10

Johannes Is Zijn Naam

SAT 07.10

Coca-Cola Sessions: Mayorga

WED 11.10

Brik Tu-Tok

11-12.10 LES HALLES DE SCHAERBEEK

Takemehome:

Dimitri Chamblas in collaboration with Kim Gordon

THU 12.10

Jamie Webster

SAT 14.10

Kid Francescoli

SUN 15.10 High Vis

SUN 15.10

OYESONO

MON 16.10

Mansur Brown

THU 19.10

Bombataz

THU 19.10 SOLD OUT

King Krule

FRI 20.10

Overmono

SAT 21.10

Gondwana records presents: Hania Rani + Matt hew Halsall + Svaneborg Kardyb + Jasmine Myra

TUE 19 OCT Bombataz

A house voor dance, theatre, performance et conversations. Momentarily presenting from many scenes in en around Brussels.

kaaitheater.be @kaaitheater

CF Group Benelux werft aan:

Twee nieuwe talenten!

EEN BOEIENDE SECTOR ONTDEKKEN?

CF Group Benelux is een toonaangevende fabrikant en distributeur van zwembad- en wellnessproducten en -uitrusting voor professionals.

Sales Support

(voltijds)

Solliciteer: gil.galle@cf.group

Technical Support

(voltijds)

Solliciteer: erwin.vandereyde@cf.group

in the mood

Taalcursussen Cours de langue Language courses

Nederlands, français, English, Deutsch, português, italiano, español, Polski, русский,Ελληνικά, Schrijf je online in voor een dag-, avond- of zaterdagcursus, online of in de klas

Inscrivez-vous en ligne à un cours du jour, du soir ou du samedi, en ligne ou en classe Enrol online for day, evening or Saturday, online and in class

Werken bij CF Group Benelux betekent:

3 Een familiale omgeving binnen een multinationaal bedrijf

3 Een doorlopend opleidingsprogramma

3 Een competitief salaris en tal van sociale voordelen

3 Een vast contract

3 Een jonge en dynamische bedrijfscultuur

Wijzoekeneen

Jebentsociaal,oplossingsgericht, georganiseerdenhebtleidinggevendecapaciteiten.

Praktische Informatie

Europalaan 74 1932 Sint-StevensWoluwe 02/648.17.82

02 882 50 70 info@cvosemper.be

cvosemper.be DB794224F3 DB794224F3

Wijzoekeneen poetsmedewerkerthuiszorg

n stimuleert de

Steljekandidaattot

Kijkvoordevolledigejobbeschrijving, voorwaardenenprocedureop:

Jebentflexibel,denkt out-of-the-boxengaatmet eenconstructievehoudingelke uitdagingaan DB797717H3

Jestaatinvoordeorganisatie vanhetIBOenspeelpleinwerking, zorgtvoorafstemmingtussen buitenschoolseactiviteitenenwerkt hetdecreetBuitenschoolseOpvang enActiviteitenuit.

w cliënten ht je ding, g voor elk

Jehebtoogvoordetail enlaatelkeruimte spicenspanachter

Jezorgtervoordatmensenlangerthuis kunnenblijvenwonenenstimuleertde zelfredzaamheidvanjouwcliënten Ordeennetheidzijnechtjeding, enjehebteenoplossingvoorelk poetsprobleem Stelje nu kandidaat!

www.overijse.be/jobs

Vragen?Bel027853360 ofmail personeelsdienst@overijse.be DB797714H3

Kijkvoordevolledigejobbeschrijving, voorwaardenenprocedureop:

hrijving, :

Brussel

unieke talenten, non peut-être !

En met Actiris vind ik de juiste kandidaat

Brussel leert je doorzetten, geduld hebben, onderhandelen… Je plan trekken, quoi. In meerdere talen. Op zoek naar een kandidaat met al die competenties uit de grootstad? Bij Actiris begeleidt een sectorexpert je in al je rekruteringen. Voor de meer uitdagende vacatures gaan we aan de slag met onze partners en jouw organisatie om samen Brusselaars te vormen voor de job. On y va ?