BRUZZ - editie 1833 (22-02-2023)

Page 1

‘Ze verdienen minder dan vijf euro per bestelling’

‘Wil je rebels zijn, vertel dan over Marx die hier woonde’

‘Geen chocoladen Atomium, wel albums van Stromae’

Gewest opent eigen huis in Milaan

Oekraïners in Brussel, een jaar na de Russische invasie

WEEKBLAD #1833 EEN UITGAVE VAN VLAAMS-BRUSSELSE MEDIA VZW FLAGEYPLEIN 181050, ELSENEAFGIFTEKANTOOR ANTWERPEN X P303153 22 FEBRUARI 2023
‘Iedereen is hier zo open’
Martin Willems in de bres voor fietskoeriers Jan Dumolyn en het verhaal van Brussel

18 February 2023 - 14 January 2024 TEMPORARY

HOUSE OF EUROPEAN HISTORY

Rue Belliard 135, 1000 Brussels, Belgium

historia-europa.ep.eu

EXHIBITION
©
Photograph
Mandy Barker

Een vijfde minder autoverkeer in de Vijfhoek door Good Move

44 ‘Blijf trouw aan je eigen creativiteit’

Judith Kiddo levert een ep én vijf inzichten af

05 EDITO

06 HET GESPREK Martin Willems (ACV) na de dood van fietskoerier Sultan Zadran

10 IN BEELD Saskia Vanderstichele

13 KORT GESPREK Laurent De Meutter (Proximus) over het glasvezelnetwerk

15 BEELDCOLUMN Wauter Mannaert

16 COVER STORY Een jaar Oekraïneinvasie in Brussel in vijf conclusies

22 BIJGEDACHTE De splinter en de balk

24 BIG CITY Waarom loopt de wielerwedstrijd Kuurne-BrusselKuurne niet meer door Brussel?

24 BEESTIG BRUSSEL Daar is de eerste juffer van het jaar

26 REPORTAGE Brussels houses: citymarketing over de grenzen

30 DE SLAAPKAMER van Giovanni

32 INTERVIEW Jan Dumolyn en het verhaal van Brussel

36 NICK TRACHET Spruitjesverdriet

37 SELECT Choreograaf en danser Ehsan Hemat staat op de scène met zijn oom

Eat & Drink Seven

Smalltalk Adja Fassa

22 FEBRUARI 2023 | 3
12 ‘Heel wat mensen stapten over op de fiets of het openbaar vervoer’
Historicus Jan Dumolyn werkte mee aan Het verhaal van Vlaanderen en gaat met ons op zoek naar Het verhaal van Brussel, als dat al bestaat.
SAMEN LATEN WE BRUSSEL BEWEGEN

COLOFON

BRUZZ

Flageyplein 18, 1050 Brussel, 02-650.10.65

ABONNEMENTEN

Josiane De Troyer (abo@bruzz.be), 02-650.10.80

Gratis in Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Rest van België: 29 euro per jaar;

IBAN: BE98 3631 6044 3393

van Vlaams Brusselse Media vzw

Buiten België: 35 euro per jaar.

OPLAGE

55.000 exemplaren.

ADVERTEREN?

Marlies De Deygere 02-650.10.81

marlies.dedeygere@bruzz.be

DISTRIBUTIE

Ute Otten, 02-650.10.63, ute.otten@bruzz.be

ALGEMENE DIRECTIE

Dirk De Clippeleir

HOOFDREDACTIE

Kristof Pitteurs (algemeen hoofdredacteur)

COÖRDINATOR MAGAZINE

Kris Hendrickx

CULTUUR & UIT

Gerd Hendrickx

ART DIRECTOR

Heleen Rodiers

VORMGEVING

Ruth Plaizier

EINDREDACTIE

Karen De Becker, Bouke Schut

WERKTEN MEE AAN DIT NUMMER

Eva Christiaens, Luana Difficile, Kris Hendrickx, Bettina Hubo, Sophie Soukias, Steven Van Garsse, Tom Zonderman (redacteurs); Michaël Bellon, Jasper Croonen, Nena Langloh, Tom Peeters, Niels Ruëll, Nick Trachet, Bram Van Renterghem, Michel Verlinden, Max Wyckaert (medewerkers)

VERTALING

Frédérique Beuzon, Gregory Blauwers, Sam De Ryck, George Holmer, Laura Jones

FOTOGRAFIE & ILLUSTRATIE

Bart Dewaele, Kim, Wauter Mannaert, Ivan Put, Saskia Vanderstichele

VERANTWOORDELIJKE UITGEVER

Kristof Pitteurs

Flageyplein 18, 1050 Elsene.

BRUZZ is een uitgave van de Vlaams Brusselse Media vzw, wordt gedrukt bij

Printing Partners

Paal-Beringen

en wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap en de Vlaamse Gemeenschapscommissie

Aardig en open

Precies een jaar geleden viel Rusland Oekraïne binnen. Het bracht – onder meer – een vluchtelingenstroom op gang die voor 11.000 mensen hier in Brussel eindigde. Terwijl de overheden zeker de eerste weken en maanden worstelden met die toestroom, waren het vooral de Brusselaars zelf die voor opvang zorgden. “Iedereen in Brussel was zo aardig en open,” getuigt een van de Oekraïense vluchtelingen in dit magazine. Wij maken na een jaar de balans op. De meesten van hen beginnen hier hun draai te vinden. Ze zoeken een woonst en werk. Sommigen leren Nederlands om hun kinderen te kunnen helpen die in het Nederlandstalige onderwijs les volgen. Het contrast is groot met de situatie van de asiel- en andere gelukszoekers die in de Schaarbeekse Paleizenstraat een kraakpand hadden bezet. De chaos die gepaard ging met de ontruiming van het pand dat zij hadden gekraakt, tartte alle verbeelding. Het politieke gekissebis over het feit dat een aantal van hen tijdelijk werd ondergebracht in een hotel net buiten de gewestgrens deed dat nog meer. Ik begrijp dat men niet voor iedereen ‘aardig en open’ kan zijn, maar een menswaardige behandeling zou toch een minimum moeten zijn.

MELD NIEUWS

Zelf nieuws gespot?

Tips zijn altijd welkom via: BRUZZ.be/meldnieuws

Persberichten kunnen via redactie@bruzz.be

VOER UW EVENEMENT IN OP ENCODEZ VOTRE ÉVÉNEMENT SUR ENTER YOUR EVENT ON www.extranet.brussels

WWW.BRUZZ.BE

FR Il y a exactement un an, la Russie envahissait l’Ukraine, entraînant – entre autres – un flux de réfugiés. 11 000 d’entre eux ont fini à Bruxelles. Alors que les premières semaines et mois, les autorités peinaient à gérer l’arrivée en masse de réfugiés, c’étaient surtout les Bruxellois eux-mêmes qui organisaient l’accueil. « À Bruxelles, tout le monde était tellement gentil et ouvert », témoigne une réfugiée ukrainienne dans ce magazine. Un an après, nous faisons le bilan. La plupart d’entre eux commencent à trouver leurs repères en Belgique. Ils cherchent un logement et du travail. Certains apprennent le néerlandais pour pouvoir aider leurs enfants qui ont intégré l’enseignement néerlandophone. Le contraste est grand avec les demandeurs d’asile qui ont occupé le squat de la rue des Palais à Schaerbeek. Le chaos suite à l’évacuation du bâtiment qu’ils squattaient était surréaliste. Les discussions politiques sans fin à propos du fait que certains d’entre eux avaient été accueillis dans un hôtel juste en dehors de la frontière régionale l’étaient encore plus. Je comprends qu’on ne peut pas être ‘gentil et ouvert’ avec tout le monde, mais un traitement humain devrait quand même être la moindre des choses.

EN Exactly one year ago, Russia invaded Ukraine. It caused – among other things – a flow of refugees that lead 11,000 people here, to Brussels. While initially the authorities struggled with the influx, it was mainly the people of Brussels themselves who welcomed the people. “Everyone in Brussels was so friendly and open,” one of the Ukrainian refugees testifies in this issue.

One year later, we make the balance. Most of them are starting to get used to the city and find their way. They look for a place to live and work. Some learn Dutch to help their children, who attend Dutch-speaking schools.

The contrast is stark with the situation of asylum seekers and other fortune-seekers who had occupied a squat in Schaarbeek’s Paleizenstraat. The chaos that accompanied the evacuation of the building they had taken over, defied all imagination. The political wrangling over the fact that some of them ended up being temporarily housed in a hotel just outside the border of Brussels was even more shocking. I understand that we cannot be ‘friendly and open’ to everyone, but treating people as humans should still be a minimum.

22 FEBRUARI 2023 | 5
“ De chaos die gepaard ging met de ontruiming van het pand in Schaarbeek tartte alle verbeelding”
Kristof Pitteurs, hoofdredacteur

‘Niemand zou in zulke omstandigheden moeten werken’

De dood van Sultan Zadran, de Uber Eats-bezorger die met zijn fiets onder een FlixBus terechtkwam, maakte een diepe indruk op Martin Willems van vakbond ACV United Freelancers. Tegen lage lonen, onverzekerd en soms zestig uur per week fietsen de maaltijdkoeriers door de stad. “Hoog tijd dat ze een werknemersstatuut krijgen.”

door Nena Langloh foto’s Bart Dewaele

We ontmoeten Willems in het gezellig drukke café Belga op het Flageyplein. Een thuismatch voor hem, want hij woont net om de hoek. Tijd voor smalltalk is er niet: hij zit nog maar net op zijn stoel als hij benadrukt dat het interview niet te persoonlijk mag worden. Daarop schuift hij zijn visitekaartje naar ons toe – Martin Willems, nationaal verantwoordelijke bij ACV United Freelancers, lezen we. In 2019 stond hij mee aan de wieg van die christelijke vakbondsdienst, die zich richt tot platformwerkers, freelancers en zelfstandigen zonder personeel. Al meer dan 26 jaar is hij vakbondsman – eerst bij het socialistische ABVV, dan bij het christelijke ACV – en vandaag is dat niet anders. “Sinds 2017 zet ik me ook in voor de maaltijdkoeriers bij platformen als Uber Eats en Deliveroo. Dat hun arbeidssituatie in al die tijd niet is verbeterd, maakt me kwaad. Zeker als er doden vallen.”

Heeft u Zadran zelf gekend?

MARTIN WILLEMS: Nee. Intussen heb ik wel de indruk dat ik hem ken, omdat we contact met zijn familie hebben en onderhandelen over een schadevergoeding met FlixBus en Uber. Zadran was de enige inkomensbron van de familie. Zijn vrouw blijft achter met vijf kinderen, het zesde is onderweg. Er is geld nodig voor hun opvoeding.

Uber zei na onderhandelingen met de transportdienst van het ABVV dat ze een “riant bedrag” zullen betalen aan de familie.

WILLEMS: Uber beweert dat Zadran niet werkte toen hij overleed. Dat lijkt mij sterk, omdat hij aan het Noordstation verongelukte en daar niets te zoeken had (Zadran woonde in Sint-Gillis, red.). Ik heb het parket gevraagd of hij een rugzak van Uber Eats droeg. Alleen Uber kan nagaan of Zadran als koerier aan de slag was en ik betwijfel dat ze de waarheid spreken. Nu stelt Uber het voor alsof zij de familie

eigenlijk niets moeten betalen, maar toch zo vrijgevig zijn. Wat “riant” is, weet ik niet, maar bij FlixBus kijken we in de richting van 50.000 euro.

Zadran werkte onder een peer-to-peerstatuut (P2P), net als zo’n negentig procent van de koeriers bij Uber Eats en Deliveroo. Welke gevolgen heeft dat?

WILLEMS: Dat staat toe dat mensen tot een zeker brutobedrag – in 2022 was dat 6.540 euro per jaar – voor een platform kunnen werken zonder sociale bijdragen te betalen. Wij noemen dat dus geen statuut, maar een werkregime. Ze zijn werknemer noch zelfstandige. Omdat ze geen werknemer zijn, lopen ze alle voordelen ook mis. Concreet: geen minimumlonen, geen uurloon, geen verzekering bij arbeidsongevallen, geen ziekteverlof en geen vakantiedagen.

Waarom zouden ze volgens u wel in loondienst moeten werken? Volgens Uber ▼

6

BIO

• 50 jaar

• Geboren in Leuven, groeide op in Brussel

• Woont in Elsene

• Studeerde politieke wetenschappen (KUL) en burgerlijke ingenieur (UCL)

• Richtte in 2019 ACV United Freelancers op, de vakbond voor platformwerkers, freelancers en zelfstandigen zonder personeel in alle sectoren

Het gesprek. Martin Willems (ACV) komt op voor de fietskoeriers

en Deliveroo zou dat er net toe leiden dat de koeriers niet meer flexibel kunnen werken.

WILLEMS: Voor de duidelijkheid, niet alle platformwerkers moeten werknemer worden, toch niet als ze echt onafhankelijk werken. Maar Uber en Deliveroo nemen duidelijk een gezagspositie in, zonder de verantwoordelijkheid van een werkgever te nemen. De platformen werken bijvoorbeeld met een scoresysteem. Uber-koeriers moeten minstens 95 op 100 behalen, anders worden ze geschorst. De enige criteria die we kennen, zijn snelheid en klantenbeoordelingen. De andere kent niemand, zelfs de koeriers niet.

(PS) is federaal minister van Werk, red.) omdat de wet geen effect heeft. Ze stelden een sociale inspectie voor, maar die kan alleen overtredingen vaststellen. Dat zou naar de rechtbank kunnen, maar dan zijn we weer vijf jaar verder. Toen ik vroeg om sneller in te grijpen, kreeg ik als antwoord: “Maar het is Uber, wat kunnen wij doen?” Het is toch waanzin als een ministerie zelfs niets durft te proberen.

Wat is het voordeel voor Uber en Deliveroo om hun koeriers onder het P2P-statuut te laten werken?

WILLEMS: Meer winst. Als de koeriers in loondienst zouden werken, zouden Uber en

Dat hun flexibiliteit in het gedrang zou komen, is trouwens onzin. Kijk maar naar Takeaway: hun koeriers werken wel in loondienst en zij kunnen nog altijd beslissen hoe vaak en wanneer ze werken.

Sinds 1 januari is een nieuwe Belgische wetgeving waardoor platformwerkers onder het werknemersstatuut kunnen vallen. Geldt die wet dan niet voor Uber en Deliveroo?

WILLEMS: De wet bepaalt acht criteria, bijvoorbeeld dat het platform geolocatie gebruikt, dat de koeriers hun prijzen zelf niet kunnen bepalen of dat het platform met een sanctiesysteem werkt. Als een platform aan twee of drie daarvan voldoet, dan moeten de werkkrachten als werknemers beschouwd worden. Maaltijdbezorgingsplatformen voldoen aan alle criteria. Toen de wet op komst was, heb ik Uber en Deliveroo gevraagd wat ze ermee zouden doen. Uber heeft niet geantwoord, Deliveroo zei dat hun advocaat vond dat ze niet aan de criteria voldoen. Tot op vandaag zijn de statuten van de koeriers nog niet veranderd.

Afgelopen week was ik op bezoek bij het kabinet-Dermagne (Pierre-Yves Dermagne

Deliveroo hen dubbel zoveel moeten betalen. In 2021 berekende ik dat maaltijdkoeriers gemiddeld 9,20 euro per uur verdienen. Per bestelling verdient een koerier minder dan vijf euro, een koerier deed toen net geen twee leveringen per uur. Het minimumloon voor een werknemer is 13,90 euro, voor de werkgever is dat 20 euro.

Nog belangrijker is dat het economische risico nu bij de koerier ligt. De platformen betalen de koeriers per bestelling, met een werknemersstatuut zouden ze de koeriers een uurloon moeten betalen. Als er dan drieduizend koeriers aan het werk zijn voor maar duizend bestellingen, draait het platform verlies.

Over hoeveel maaltijdkoeriers hebben we het in Brussel?

WILLEMS: Deliveroo en Uber Eats werken elk met 3.500 koeriers in België. Ik vermoed dat de helft van hen in Brussel werkt. Gemiddeld werken zij vier tot vijf maanden als koerier.

Waarom wisselt dat zo snel?

WILLEMS: Om verschillende redenen. Het is bijna nooit een keuze om ermee te stoppen. Over het algemeen doen ze hun job graag omdat ze buitenkomen. Maar het betaalt slecht en is op de lange termijn niet vol te houden. Wie van de job wil leven, moet zestig uur per week werken. Tijdens vakanties of met ziekte verdienen ze niets.

8
“Omdat Uber en Deliveroo per levering betalen en Uber op snelheid beoordeelt, zet dat aan tot roekeloos gedrag”
“In 2021 berekende ik dat maaltijdkoeriers gemiddeld 9,20 euro per uur verdienen.
Per bestelling verdient een koerier minder dan 5 euro”

Martin Willems (ACV): “Het economische risico ligt nu volledig bij de koeriers. Hun werksituatie verbeteren is een werk van lange adem, maar ooit zullen ze onder het werknemersstatuut vallen.”

Anderen zien het dan weer als iets tijdelijks: ze zitten tussen twee jobs in, zijn schoolverlaters of hebben een tijdelijke werkvergunning.

Wat is het profiel van de maaltijdbezorgers?

Het valt op dat velen een migratieachtergrond hebben en dat het vaak mannen zijn.

WILLEMS: Vijf jaar geleden waren het vooral blanke, Belgische studenten. Dat is vandaag helemaal anders. Nu zien we inderdaad meer mensen die niet blank zijn. Voor hen is het moeilijker om een job te vinden omdat zij met discriminatie te maken krijgen op de arbeidsmarkt. Ze zijn daarnaast ook laaggeschoold. Het klopt dat het grotendeels mannen zijn. Ik vermoed dat dat komt omdat mannen gemakkelijker buiten kunnen plassen. Restaurants weigeren namelijk dat de koeriers hun toiletten gebruiken.

Hoe veilig is de job?

WILLEMS: Smart (interimkantoor voor freelancers, waar zij op de payroll komen en een arbeidscontract kunnen afsluiten, red.) had cijfers over de kans op arbeidsongevallen. Die was bij de koeriers vijftien keer zo hoog als bij de andere beroepscategorieën

die bij Smart onderdak hebben. Die cijfers zullen vandaag niet anders zijn, alleen kunnen we het niet meer meten: in 2017 had Smart nog maaltijdkoeriers van Deliveroo in dienst, vandaag niet meer. Omdat Uber en Deliveroo per levering betalen en Uber op snelheid beoordeelt, zet dat aan tot roekeloos gedrag. Hoe sneller je

bent, hoe beter je verdient en hoe hoger je score. De kans op ongevallen is dan groter, maar alle kosten zijn voor de koerier.

Sinds november kunnen de koeriers terecht in het Huis van Koeriers (in de Troonstraat, red.) om uit te rusten, hun gsm-batterij op te laden en advies te vragen. Soms zijn dat schrijnende verhalen. Zo was de fiets van een koerier tegen een auto gevallen. De koerier lichtte de eigenaar van de auto in, die de verzekering inschakelde. Maanden later kreeg de koerier te horen dat hij verantwoordelijk is voor de schade en 3.000 euro moet betalen. Uber en Deliveroo hoeven daar niet tussenbeide te komen.

Sinds 2017 bent u aan de slag voor maaltijdbezorgers. Hoe is de situatie sindsdien geëvolueerd?

WILLEMS: In zes jaar tijd is die niet verbeterd. Integendeel, ze is zelfs slechter geworden. Maaltijdkoeriers kunnen niet meer via Smart werken. Toen hadden ze wél sociale zekerheid en een verzekering. Er zijn pogingen ondernomen om hun situatie te verbeteren, maar die hebben maar een kleine impact gehad. Het is een werk van lange adem. Soms word ik kwaad, ja. Zeker als ik de verhalen hoor van de koeriers die ik elke dag ontmoet. Zeker als er doden vallen. Het is verbluffend dat mensen in zulke omstandigheden moeten werken.

Hoe hoog schat u de kans in dat de maaltijdkoeriers ooit onder een werknemersstatuut zullen vallen?

WILLEMS: Ik ben er zeker van dat dat zal gebeuren. Ik weet alleen niet of dat voor de komende twee, vijf of twintig jaar is.

‘TOUS LES RISQUES SE SITUENT CHEZ LES LIVREURS DE REPAS’

FR Sultan Zadran, le livreur Uber Eats décédé après une collision à vélo avec un FlixBus, n’était pas couvert par une assurance accident de travail. Il travaillait sous le statut peer to peer comme 90% des livreurs de repas. Ceux-ci ne sont donc ni employés ni indépendants, travaillent pour un salaire bas, jusqu’à 60h/semaine et sans assurance. « Nous devons absolument revoir le statut d’employé. Tous les risques se situent chez les livreurs, alors qu’Uber et Deliveroo occupent une position d’autorité », dit Martin Willems, responsable national du syndicat ACV United Freelancers.

‘DELIVERY DRIVERS TAKE ALL THE RISKS THEMSELVES’

EN Sultan Zadran, the Uber Eats meal delivery driver who was killed when his bike crashed under a FlixBus, was not covered by work accident insurance. Just as 90 per cent of meal couriers, he had a peer-to-peer status, making him neither an employee nor self-employed. The couriers cycle around the city delivering meals on low wages, without insurance and sometimes working 60 hours a week. “In time they got an employee status. As it is now, all the risks lie with the couriers, while Uber and Deliveroo have a clear position of authority,” says Martin Willems, national manager at union service ACV United Freelancers.

22 FEBRUARI 2023 | 9

In beeld. Saskia Vanderstichele

Het licht gezien

De wijk rond de Brusilia-toren in Schaarbeek baadde vier dagen lang in een uniek licht, voor de zevende editie van Bright Brussels. Het lichtfestival lokte 400.000 bezoekers naar een dertigtal installaties in drie Brusselse wijken. Behalve Schaarbeek werden ook de Europese wijk aan het Jubelpark en

de Koningswijk rond de Kunstberg in de schijnwerpers gezet.

Enkele musea openden ‘s avonds hun deuren voor de kunstliefhebbers en wie het feeërieke Brussels by night wilde leren kennen, kon letterlijk een avondje stappen tijdens een gegidste avondwandeling in de uitgaansbuurten.

10
22 FEBRUARI 2023 | 11

In de kijker.

Good Move vermindert autoverkeer in de Vijfhoek met een vijfde

Sinds de invoering van het nieuwe circulatieplan rijdt er zeker negentien procent minder auto’s rond in de Vijfhoek dan ervoor. Het fietsverkeer groeide dan weer met een vijfde. Terwijl andere gemeenten struikelen over Good Move lijkt het in Brussel-Stad een succes. Toch blijven er knelpunten.

Toen het nieuwe mobiliteitsplan in de Vijfhoek werd ingevoerd, bleek dat de nieuwe regeling her en der ook tot méér verkeer leidde, denk maar aan de file die regelmatig opdook in de Dansaertstraat. Schepen van Mobiliteit Bart Dhondt (Groen) suste steevast door te zeggen dat een evaluatie ten vroegste mogelijk was na een half jaar. Die termijn is nu afgelopen, reden genoeg om naar de eerste cijfers te vragen.

In het algemeen suggereren die cijfers dat het circulatieplan in de Vijfhoek doet wat het belooft: er rijden beduidend minder auto’s rond, terwijl het aantal fietsers net stijgt.

De cijfers komen onder meer uit manuele metingen die de Stad liet uitvoeren op 26 oktober 2021 (voor de invoering van het plan) en op 8 november 2022 (erna). De telling vond plaats tijdens de ochtend- en avondspits

op 45 kruispunten binnen de Vijfhoek en op nog eens 30 plekken op de kleine Ring.

Op die kleine Ring blijkt het totale aantal auto’s dat de Vijfhoek in- of uitrijdt gedaald met zestien procent. Achter dat algemene cijfer steken wel erg verschillende lokale situaties. Zo daalde het aantal voertuigen ter hoogte van de Pachecolaan zowat met de helft, terwijl er aan het Barricadenplein net ruim de helft auto’s bijkwam.

Op andere plekken, zoals de Vlaamsepoort, blijft het totale aantal wagens dan weer nagenoeg gelijk. Alleen schuilt achter die stagnering een erg groot verschil tussen het autoverkeer dat de Vijfhoek in- en uitrijdt. Het inkomende verkeer kromp drastisch, terwijl het uitgaande verkeer even fors groeide, met de bekende avondlijke filebeelden in de Dansaertstraat tot gevolg.

Binnen de Vijfhoek is de daling nog opmerkelijker: de telling gaf 19,2 procent minder auto’s aan dan voor de invoering van het plan. Ook hier zijn de verschillen per straat aanzienlijk. Tijdens de telling werd ook het aantal fietsers geturfd. Dat bleek in een jaar tijd dan weer met een vijfde gegroeid.

Wellicht zijn de cijfers ondertussen nog meer uitgesproken. De telling dateert immers al van november. “Veel mensen hebben hun mobiliteitsgedrag aangepast en die beweging is nog bezig,” analyseert schepen Dhondt.

Een vaak gehoord argument tegen het circulatieplan luidt dat de Stad het autoverkeer naar de al verzadigde kleine Ring duwt en zo een volledig Brussels verkeersinfarct veroorzaakt. Cijfers van gps-aanbieders waarover de Stad beschikt, tonen echter een ander beeld. In januari 2023 duurde het exact

In het nieuws omdat Zes maanden na de invoering van het circulatieplan blijkt dat er in de VIjfhoek minder autoverkeer is.

Over welk dossier gaat het?

Good Move is het Gewestelijk Mobiliteitsplan voor het Br ussels Gewest, de circulatieplannen maken er deel van uit en lokten heel wat protest uit.

12
© SASKIA VANDERSTICHELE

één uur om de hele kleine Ring af te rijden tijdens de piek van de spits. Dat is vijf minuten sneller dan voor corona en amper trager dan in de lente van 2021.

“Het toont dat het verdampingsprincipe wel degelijk werkt,” vindt Dhondt. “Heel wat mensen hebben een andere mobiliteitskeuze gemaakt en zijn bijvoorbeeld op de fiets of het openbaar vervoer overgestapt. Het circulatieplan draagt zo bij tot het uiteindelijke doel: een aangenamere stad voor iedereen.”

De voorlopige balans van het circulatieplan in de Vijfhoek is best opmerkelijk. In gemeenten als Anderlecht en Jette (en deels Schaarbeek) krabbelde het bestuur terug toen er protest opstak. In Brussel-Stad bleef het plan wel overeind. “Dat heeft veel te maken met onze voorbereiding,” denkt Dhondt. “We hebben veel tijd genomen om het plan zelf te bedenken en nog meer tijd om er het plan van de hele meerderheid van te maken en niet enkel van de groenen. Dat heeft geloond, want iedereen is erachter blijven staan.”

Ook de snelle reactie van het bestuur was volgens Dhondt een troef. “Als mensen mij of mijn collega’s over een probleem aanspraken, namen we dat ernstig en bekeken we of we iets konden aanpassen zonder aan de filosofie van het plan te raken. Zowel de coalitiepartners als de bevolking hebben dat gemerkt.”

De hele Vijfhoek doorkruisen

Toch blijven er nog problemen. In verschillende straten lijkt het verkeer nog altijd omvangrijker dan voor de invoering van het plan. Met name in de Pacheco- en Berlaimontlaan en de nabijgelegen Zandstraat is dat het geval. In de Anneessenswijk knelt het dan weer geregeld in de Loof- en Gierstraat. Ook de Locquenghienstraat blijkt een knoop. En de Dansaertstraat mag dan niet meer auto’s slikken, de toename van het uitgaande verkeer leidt wel tot frustrerende files. Een geregelde blik op verkeerssites en navraag in de buurt leert wel dat de files minder frequent zijn dan in de beginfase van het plan.

“De Dansaertstraat moet op termijn een fietsstraat worden, we zijn nog niet tevreden met de situatie,” zegt Dhondt, die erop wijst dat de telling van november plaatsvond toen er nog overdag werd gewerkt aan Troon. “Het lijkt misschien vreemd, maar we zagen dat mensen de hele Vijfhoek doorkruisten om die werken te vermijden. Nu die werken enkel ’s nachts zijn, is het al wat rustiger in de Dansaertstraat. In elk geval is het werk nog niet af. We blijven zoeken naar oplossingen voor straten waar er een probleem is.”

Kort gesprek. Laurent De Meutter

‘Tegen 2026 heeft heel

Brussel fiber voor de deur’

Telecombedrijf Proximus werkt momenteel in heel Brussel aan de uitbouw van zijn glasvezelnetwerk. Doel is een performanter internet. “We zitten net over de helft,” zegt Laurent De Meutter, directeur van het fiberprogramma.

Waarom investeren jullie in een nieuw glasvezelnetwerk?

We gebruikten tot hiertoe ons vijftig jaar oude kopernetwerk, met de klassieke telefoondraad. Dat werkt nog altijd goed, maar het is niet geschikt voor supersnel internet. Met de performantere glasvezeltechnologie willen we onze klanten ook de komende vijftig jaar optimaal kunnen bedienen. Fiber laat een kortere reactietijd en hogere bandbreedte toe. Hogere download- en uploadsnelheden dus. Nu zitten we aan 100 megabit per seconde. Met fiber wordt dat meteen 1 gigabit per seconde (Gbps) en het plan is om nog dit jaar 10 Gbps te lanceren. Honderd keer sneller dan nu. Dat maakt ook allerlei nieuwe toepassingen mogelijk, virtuele realiteit, hdtv, geneeskunde op afstand.

Is het glasvezelnetwerk nodig voor 5G, dat er ook zit aan te komen?

De huidige werken hebben niets met 5G te maken. Het zijn twee afzonderlijke technologieën die complementair zijn. Glasvezel is een vast netwerk, bedoeld voor internet, telefoon en tv in huis en binnen bedrijven. 5G daarentegen is een mobiel netwerk, voor gebruik buitenshuis, denk aan mobiliteitstoepassingen of de aansturing van drones.

De 5G-antennes zullen wel worden aangesloten op het fibernetwerk. Voor de uitrol van 5G zijn straks overigens geen nieuwe infrastructuurwerken nodig. De straat moet niet opnieuw open.

Hoever staan jullie met de aanleg van het fibernetwerk?

We zitten net over de helft in Brussel. In de Anspachbuurt, in Etterbeek, Evere en Koekelberg zijn we ongeveer klaar. In de rest van het gewest zijn we nog volop bezig. Tegen 2026 moet er dekking zijn in heel Brussel.

Betekent dat overal kabels op de gevels, ook bij niet-abonnees?

Daar waar mogelijk en waar er al een kabel op de façade aanwezig is, hangen we een kabel bij tegen de gevel. In het andere geval werken we ondergronds. Bij beschermde panden gebeurt de aanleg sowieso ondergronds. En ja, we leggen de kabel op alle gevels van de straat, ook bij niet-abonnees.

Zal de abonnementsprijs na de overstap op fiber stijgen?

Elk abonnement wordt herbekeken, maar het zal hooguit vijf euro duurder worden. HUB

22 FEBRUARI 2023 | 13
“We leggen de kabel op alle gevels van de straat, ook bij niet-abonnees”

LISABOA HOUBRECHTS & LA GESTE

Vake Poes (of hoe God verdween)

KVS BOL

VR 3 + ZA 4 MAART

Houbrechts schrijft en ensceneert een familie-epos dat drie generaties overspant met de Johannespassie van Bach als leidraad. Centraal staat een meisje van twaalf jaar dat aan het eind van een lange geschiedenis staat en in de verborgen trauma’s van het verleden duikt.

LATIFA LAÂBISSI & MARCELO EVELIN

La Nuit tombe quand elle veut

DE KRIEKELAAR ZA 4 + ZO 5 MAART

Een immersief en hallucinatoir avontuur, geleid door drie flamboyante wezens en gedrenkt in raadselachtige muziek en spookachtige stemmen. Latifa Laâbissi en Marcelo Evelin nodigen het publiek uit voor een tijdloze wake, een lange reis door de nacht.

MARIANNE BARTHÉLÉMY
©
MUZIEKTHEATER
(LES BALLETS C DE LA B + KABINET K) KAAITHEATER.BE GET YOUR TICKETS & PAY WHAT YOU CAN VIA PERFORMANCE / MUZIEK
© KURT VAN DER ELST KaaiAd_BRUZZ_220223_Latifa&Evelin.indd 1 15/02/2023 13:04

Beeldcolumn. Kim en Wauter gaan om de beurt aan de haal met de actualiteit

22 FEBRUARI 2023 | 15

Terugblik. Een jaar Oekraïne-invasie in Brussel in vijf conclusies

16
Olha Lisovska woont hier sinds april. In Oekraïne werkte ze als journaliste, nu schrijft ze verhalen in het Oekraïens die ginds gepubliceerd worden.

‘Ik heb enkel lovende woorden voor Brussel’

Vrijdag is het één jaar geleden dat Rusland Oekraïne binnenviel en miljoenen mensen deed vluchten. Een kleine 11.000 van hen kwamen in Brussel terecht, waar ze wonen, werken, les volgen of de liefde vonden. Eén jaar Oekraïne-crisis in vijf conclusies.

22 FEBRUARI 2023 | 17

Terugblik. Een jaar Oekraïne-invasie in Brussel in vijf conclusies

1Brussel

valt in de smaak

Bij aanvang van de oorlog, nu een jaar geleden, verwachtte België tot 200.000 vluchtelingen uit Oekraïne. Dat werden er uiteindelijk ‘maar’ 53.220. Daarvan zou Brussel tien procent voor zijn rekening nemen.

In werkelijkheid zijn het er 10.824, of iets meer dan twintig procent van het totale aantal opgevangen Oekraïners in België. Dubbel zoveel dus als afgesproken, en dat percentage neemt nog altijd lichtjes toe. “Oekraïners verkiezen doorgaans steden,” legt de Brusselse Oekraïne-coördinator Peter Michiels uit. “Daarnaast is Brussel ook een gastvrije stad, met veel aangemelde gastgezinnen. Ook de lokale en gewestelijke besturen leveren behoorlijk wat inspanningen om Oekraïners te huisvesten. Als de andere gewesten, en dan vooral Wallonië, wat lauwer reageren, zit je al snel aan een oververtegenwoordiging in Brussel.”

Opvallend: waar de opvang bij gastgezinnen vorige zomer een probleem dreigde te worden, omdat die het samenleven beu dreigden te raken, wonen nog steeds heel wat Oekraïners bij zo’n gastgezin. Precieze cijfers zijn er niet, maar het zou om een meerderheid gaan.

Zo ook Olha Lisovska (30). Ze woont hier sinds april. Eerst bij een Armeens-Frans

koppel in Sint-Gillis, dat ze al van voor de oorlog kent. “Zij heeft me echt alles geleerd,” zegt ze. “Maar eigenlijk is iedereen hier in Brussel erg aardig en open. Als ik in een patriottische trui door de stad loop, spreekt iedereen me breed glimlachend aan. En de stad is zo internationaal! Contacten leggen gaat erg makkelijk, bijvoorbeeld tijdens de lessen Frans.”

Ook fotografe Oksanav (32), die liever niet met haar volledige naam of foto in de media wil, verblijft nu bij een gastgezin in Sint-Gillis, samen met haar dochtertje van vier jaar. “De eerste twee maanden heb ik in een Aparthotel doorgebracht,” vertelt ze. “Maar toen ik vrijwilligerswerk deed, nodigden een man en zijn gezin me uit om bij hem te verblijven. Nu wonen we een aparte studio, waarvoor we niks moeten betalen.”

Ook zij is positief over haar verblijf hier. “Ik heb enkel lovende woorden voor Brussel. Ik voel me veilig en iedereen is altijd vriendelijk. Toen mijn gsm laatst dan toch gestolen werd, heeft de politie hem gevonden en me via een vriend terugbezorgd.

Schrijf maar op: ‘I love the police!’”

Dat Sint-Gillis een prominente rol speelt, is overigens geen toeval. Gemeenten als Etterbeek, Sint-Gillis en Koekelberg herbergen bovenproportioneel veel Oekraïners. Andere gemeenten zoals Evere, Schaar-

beek en Sint-Agatha-Berchem doen dat minder. “Dat hangt deels af van de spreiding van eurocraten, die een grotere bereidheid tonen om Oekraïners op te vangen,” verklaart Michiels.

2Oekraïners zijn plantrekkers

Zelfredzaam, gemotiveerd en georganiseerd. Zo omschrijven heel wat Belgische middenveldorganisaties de Oekraïense vluchtelingen. Peter Michels bevestigt: “Ze zoeken zelf naar werk en huisvesting, en hebben niet zo heel veel begeleiding nodig.” Daarbij speelt het mee dat ze doorgaans hoogopgeleid zijn.

Maar ook de wil om er iets van te maken, valt op. Ruim 15.000 van de 21.075 naar Vlaanderen gevluchte meerderjarige Oekraïners volgen Nederlandse les, hoewel dat niet verplicht is en veruit de meeste geen lange termijnperspectieven hebben hier. Voor Brussel zijn die cijfers moeilijker te verkrijgen. “Maar ook wij merken een grote motivatie,” zegt Jo Wuyts van het Huis van het Nederlands. “Zo vroeg een moeder die al vier keer per week Nederlands volgt om haar kind met het huiswerk te kunnen helpen, of ze niet nog extra lessen kon volgen. Het ging te traag. Ook bij activiteiten is het enthousi-

18
Maart 2022: Oekraïners schuiven aan op de Heizel om zich te laten registreren als vluchteling. Maart 2022: op de Heizel brengen mensen kleding voor de Oekraïense oorlogsvluchtelingen.

asme altijd erg groot.” Dat het vaak om moeders gaat van wie de kinderen op school zitten, en die overdag dus niet veel om handen hebben, speelt weliswaar ook een rol.

De Oekraïners zijn intussen goed georganiseerd. Promote Ukraine en Ukrunian voices zijn de twee bekendste organisaties door en voor Oekraïners. Die laatste groep runt zelfs een community center in de Europese wijk, met een damesverdieping, kinderopvang, taallessen, sportactiviteiten en een bibliotheek. “Mevrouw Zelensky heeft onlangs nog tweeduizend boeken geschonken,” zegt Michiels. “De dynamiek van het community center is tot in Oekraïne bekend.”

Die organisaties zorgen ervoor dat Oekraïners snel hun weg vinden. “Er zijn heel wat Facebook- en Telegramgroepen voor Oekraïners in Brussel,” zegt Oksanav. “Daar kun je om advies vragen over werk, hobby’s, administratie, enzovoort. Vooral de Oekraïners die hier al voor de oorlog waren, spelen daarin een rol.”

3Werken is niet makkelijk

Die zelfredzaamheid vertaalt zich vooralsnog niet in jobs. ‘Maar’

2.601 Oekraïners schreven zich in bij

Actiris en daarvan vond 13,8 procent werk. “Oekraïners zien die inschrijving als de laatste stap, ze vinden dat ze zelf hun plan moeten trekken,” zegt Michiels. “Dat het allemaal met een inschrijving bij Actiris begint, behoort tot onze adviezen aan die groep.”

Olha Lisovska is bij de grote groep die zich nog niet inschreef, maar dat wil niet zeggen dat ze niet werkt. In Oekraïne was ze journaliste, nu schrijft ze romans en verhalen, die ginds gepubliceerd worden. “In het Oekraïens,” zegt ze stellig. “We moeten weg van die Russischtalige dominantie.”

Oekraïners die hier wel aan de slag gaan, en dat zijn er steeds meer, vinden vooral

werk in de administratieve en ondersteunende diensten (52,8 procent), horeca (7,6 procent) en groot- en detailhandel (5,6 procent). “Om welke concrete jobs het dan gaat? Vooral poetshulp,” zegt Jan Gatz, woordvoerder van Actiris. “Voor heel wat andere jobs zitten de taal- of diplomavereisten in de weg.” Oekraïners mogen dan wel hoogopgeleid zijn, zolang hun diploma hier niet erkend is, kunnen ze daar weinig mee.

Oksanav is in dat geval. Ze heeft een master in toerisme, en is nu de procedure gestart om dat diploma ook hier te laten erkennen. “Ik hoop hier in een reisbureau aan de slag te kunnen,” zegt ze. “We weten immers niet hoelang de oorlog nog zal duren.”

September 2022: Oekraïense asielzoekers verblijven langere tijd in een voorlopig opvangcentrum in een oud kantoorgebouw in de Arianelaan in Sint-Lambrechts-Woluwe.
“Iedereen in Brussel is erg aardig en open. Als ik in een patriottische trui door de stad loop, spreekt iedereen me breed glimlachend aan”
Olha Lisovska
Oekraïense in Brussel

Terugblik. Een jaar Oekraïne-invasie in Brussel in vijf conclusies

4

Terugkeren of niet?

It’s complicated

Die onzekere prognoses doen heel wat Oekraïners hinken op twee gedachten. “Het eerste half jaar was ik alleen maar bezig met overleven. Nu probeer ik iets op te bouwen, onder meer door mijn diploma te laten erkennen en de taal te leren,” zegt Oksanav.

Toch wil ze terug zodra het kan. “Ik had een goed leven in Oekraïne, met een fotostudio en heel wat werk. Ik denk dus dat ik terugga. Maar het leven kan vreemd lopen. ‘Als je God wilt laten lachen, vertel hem dan je plannen,’ luidt het spreekwoord. Daarom ben ik voorzichtig met voorspellingen. Maar mijn hart is in Oekraïne. Als de oorlog stopt, ga ik terug.”

Peter Michiels vermoedt dat redelijk wat Oekraïners die stap al gezet hebben, ook al is de oorlog nog bezig. Van de 64.000 Oekraïners die het statuut van tijdelijke bescherming hebben aangevraagd, zijn er dik 53.000 ingeschreven in het rijksregister. “De rest is misschien al teruggegaan,” zegt Michiels. Al kan het ook dat ze naar een ander land zijn doorgereisd.

Toch denkt Michiels dat die vaste wil om terug te keren, bij sommigen aan het keren is. “Hun kinderen lopen hier school en worden heel goed opgevangen. Dat kan een klik geven, waardoor ze hier langer willen blijven in plaats van terug te keren naar een kapotgeschoten land.”

Ook Olha Lisovska wil na de oorlog niet per se fulltime terug naar Oekraïne. Ze woont immers niet langer bij een gastgezin,

maar bij haar Zwitserse vriend, in het onvermijdelijke Sint-Gillis. Ze hadden elkaar twee keer ontmoet, nog voor de oorlog, in Odessa. “Er waren toen wel al gevoelens, maar ik zag op tegen een leven in het buitenland. De oorlog veranderde dat. Hij was een van de redenen waarom ik voor Brussel koos. En uiteraard is onze relatie nu veel hechter.” (Lacht)

“Mijn vriend en ik hebben beslist dat een deel van ons leven zich in Odessa zal afspelen,” gaat ze verder. “Zeker in de zomer, als het mooi weer is, is het er erg fijn.” Maar een ander deel zal zich dus mogelijk hier afspelen.

5Waar een wil is, is een weg

Olha en Oksanav zijn ondanks de oorlog al in Oekraïne geweest het voorbije jaar, op familiebezoek. En ze zijn zeker niet de enigen: dagelijks rijden meerdere FlixBussen van Brussel-Noord naar Kiev – een zitje boeken kan vanaf 100 euro.

Tegen dat heen-en-weergereis maakt niemand bezwaar. Nochtans gingen politici enkele jaren geleden nog flink tekeer tegen vluchtelingen die even heen en terug gingen naar het gevaarlijke thuisland. “Vakan-

20
“Ik ben voorzichtig met voorspellingen, maar mijn hart is in Oekraïne. Als de oorlog stopt, ga ik terug”
Oksanav
Oekraïense in Brussel
Maart 2022: van aan de Oekraïense ambassade in Brussel vertrekken jonge mannen naar het front. Onder hen Volodymyr, die Oekraïense roots heeft en zijn vrouw Tanya ten afscheid kust. Februari 2022: de oorlog is net begonnen en aan de Oekraïense ingezameld om naar Oekraïne te brengen.

tiefraudeurs,” noemde Theo Francken (N-VA) hen, en hij maakte er een prioriteit van om dat tegen te gaan, iets wat toen op veel bijval kon rekenen.

Dat er nu geen ophef is over terugreizende Oekraïners, is dan ook opvallend. “De richtlijn staat terugkeren toe. Dus niet te vergelijken,” reageert Francken.

Het eerste deel klopt alvast: de speciaal voor deze crisis in het leven geroepen Europese Richtlijn Tijdelijke Bescherming, die Oekraïners recht op opvang geeft, laat een terugkeer toe. Toch valt de situatie van Oekraïners te vergelijken met mensen uit andere oorlogsgebieden zoals Jemen of Syrië, die hier dan subsidiaire bescherming krijgen, oordeelt Benoit Dhondt, advocaat migratie- en vluchtelingenrecht.

“En zij mogen niét terug naar het thuisland,” zegt hij. “Als ze betrapt worden, kan hun statuut ingetrokken worden. Daarnaast mogen Oekraïners ook doorreizen naar andere Europese landen enzovoort. Het toont aan hoe logisch die behoeftes zijn. Maar het toont ook aan met wat voor andere lens we naar dit conflict kijken. We zien de Oekraïners en onszelf als deel van één team. Dat geldt veel minder voor andere mensen op de vlucht. Maar ook zij hebben nood om bijvoorbeeld hun stervende moeder in het thuisland te

bezoeken, of om na te gaan of het land van herkomst wel een land is waar ze kúnnen naar terugkeren.”

Bovenstaande is maar één voorbeeld van de verschillende benaderingen. “De gestructureerde en humane manier waarop Oekraïners zich kunnen registreren en op noodopvang kunnen rekenen, staat in schril contrast met de chaos aan het Klein Kasteeltje,” schrijft Vluchtelingenwerk Vlaanderen in een nota. Ze pleiten er dan ook voor om de humane ontvangst uit te

breiden naar alle asielzoekers, want de Oekraïne-aanpak toont dat kan.

Ook voor Peter Michiels kunnen en mogen de goeie punten van de Oekraïnewerking best uitgebreid worden naar de andere doelgroepen. “Zoals de Bemyguest-tool, waar gastgezinnen zich kunnen aanmelden, of gebouwen die gereserveerd worden voor mensen in nood. Ook de coördinatie met bijhorende equipe ... dat zijn allemaal zaken die zeker overgenomen kunnen worden,” besluit Michiels.

UN AN DE CRISE EN UKRAINE EN CINQ CONCLUSIONS

FR Vendredi, la crise en Ukraine aura un an. Depuis le début de la guerre, près de 11 000 réfugiés ukrainiens se sont établis à Bruxelles. BRUZZ a tiré cinq conclusions. Selon les Ukrainiens, Bruxelles est une ville accueillante. Les Ukrainiens sont vus comme de vrais débrouillards. Alors que la guerre continue, de plus en plus se préparent à rester plus longtemps, peutêtre même définitivement. Entre-temps, ils retournent parfois dans leur pays natal. Pour finir, les Ukrainiens ont plus de droits que les autres réfugiés. La société civile plaide donc pour que ces ‘privilèges’ soient élargis à tous.

ONE YEAR OF THE UKRAINE CRISIS IN FIVE CONCLUSIONS

EN Friday marks the one-year anniversary of the Ukraine crisis. BRUZZ has drawn five conclusions. For example, Ukrainians find Brussels a very hospitable city, Ukrainians are seen as go-getters who sort out work and housing themselves, and they organise themselves without much difficulty. As the war continues, more and more Ukrainians are preparing to stay here longer, or perhaps even permanently. But they occasionally also go back home, which the governments also accept. Which leads to the last conclusion: Ukrainians are permitted more than other refugees. The centre-ground therefore advocates extending those ‘favours’ to all.

22 FEBRUARI 2023 | 21
ambassade worden hulpgoederen Enkele weken geleden was de Oekraïense president Zelensky op bezoek in Brussel. Zijn speech in het Europees parlement werd live uitgezonden.

De splinter en de balk

Bij de ontruiming van het kraakpand in de Paleizenstraat ging het maar over één ding: het lef van Brussel om asielzoekers tijdelijk in een hotel in Vlaanderen te slapen te leggen. Die verontwaardiging is misplaatst.

Bram Van Renterghem

Elke week neemt een

BRUZZ-redacteur

De Franstalige Brusselse politici kennen hun grenzen niet, schrijft Luckas Vander Taelen in De Standaard. Daarmee hekelt hij het Brusselse onbegrip voor de Vlaamse ophef over de transfer van 163 asielzoekers – van de Paleizenstraat naar een Ibishotel in Ruisbroek, Vlaanderen dus. In dat onbegrip leest hij een minachting voor de gewest- en taalgrens: een analyse die op nogal wat bijval kan rekenen in Vlaanderen, aan de reacties te horen.

Want niet de aangetroffen dode over wie niemand nog spreekt, niet de 46 gevallen van schurft, de drie gevallen van tuberculose, de vele mensen in tentjes langs het kanaal in Molenbeek of de uitzichtloosheid van de situatie beroeren de gemoederen. Neen. De hetze ging over het Brusselse lef/misprijzen om 163 asielzoekers vanuit Brussel naar Vlaanderen over te brengen. Over de ware toedracht van de keuze voor het ‘Ibis budget Brussels South Ruisbroek’, is nog altijd geen klare wijn geschonken. Zo zegt staatssecretaris Nicole de Moor (CD&V) niet op de hoogte te zijn geweest van het plan, maar was haar kabinet er wel bij op de beslissende vergadering. Brussels ministerpresident Rudi Vervoort (PS) zou dan weer niet geweten hebben dat het hotel in Vlaanderen lag, maar tegelijk de gouverneur van Vlaams-Brabant op de hoogte hebben gebracht. Verschillende partijen waren dus wel en tege-

lijk niet op de hoogte – Schrödingers kat is er niks tegen. Toch zijn het niet de Franstalige Brusselse politici die hun grenzen niet kennen, maar de Vlaamse politici, uit Vlaanderen welteverstaan. De grenzen van fatsoenlijk taalgebruik in eerste instantie, want wat schrijft Ben Weyts (N-VA) diezelfde dag nog op Twitter? “Vlaanderen transfereert miljarden naar Brussel en Wallonië. In return krijgen we het achteloos dumpen van menselijke miserie. Faut le faire.”

Ook andere politici zoals Tom Van Grieken (Vlaams Belang) gebruiken het woordje dumpen, daarmee onvermijdelijk de link leggend tussen asielzoekers en afval. Taal doet ertoe. Dat is de laatste jaren meermaals herhaald én aangetoond, maar blijkbaar nog niet voldoende. Van Grieken liet niet na er ook nog eens op te wijzen dat de asielzoekers in het hotel allemaal mannen waren. Ook het videofilmpje van de tocht van de Paleizenstraat naar Schaarbeek Crossing, waar een deel van de asielzoekers die middag werd opgevangen, werd van volgend bovenschrift voorzien: “Telt u even mee het aantal vrouwen en kinderen?”

Wat het Vlaams Belang zo plots tegen mannen heeft, is niet geheel duidelijk, maar vermoedelijk wil de partij erop wijzen dat het niet om weerloze vrouwen en kinderen gaat, voor wie medelijden wel gepast is, maar om van die akelige mannen. Wel

vergeten ze erbij te vertellen dat vrouwen en kinderen voorrang hebben in het opvangnet en dus wél over een schoon bed, bad en een snee brood beschikken. Behalve het taalgebruik is er nog een andere grens die Vlaamse politici niet kennen, met name de landsgrens. Want dat is de enige grens die er echt toe doet bij asiel en migratie, nog altijd een federale bevoegdheid. Wat doet het ertoe dat 163 asielzoekers niet langer in Brussel, maar in Vlaanderen noodopvang krijgen? Tijdelijk dan nog wel, want uiterlijk donderdag zouden de laatste asielzoekers uit het hotel vertrekken.

Dat Vervoort en zijn regering nu al maanden oplossingen zoeken voor iets dat niet tot hun bevoegdheden behoort – en ervoor betalen - siert hen net. De grenzen van de asielcrisis zijn inderdaad bereikt, daar is iedereen het over eens. Maar het past niet om Brussel daar met de vinger voor te wijzen.

Dat het opvangprobleem zo Brussels is, komt doordat asielzoekers zich hier moeten aanmelden bij de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ), en hier dan ook blijven hangen bij gebrek aan deftige opvang. Dat is bezwaarlijk de schuld van het Brussels Gewest of zijn beleid. Volgens de woordvoerder van Vervoort bestaat een deel van de oplossing er dan ook in om antennes van DVZ op te zetten in een Vlaamse en een Waalse stad. “Dan verdelen we de taken en voorzien ze ook daar in noodopvang, in afwachting van de plaatsen in asielcentra,” klinkt het. “Zou dat niet solidair zijn?”

Een goeie vraag, wat ons betreft. We wachten in spanning de kandidaatstelling van de Vlaamse en Waalse gemeenten af.

22
Bijgedachte.
“Dat Vervoort al maanden oplossingen zoekt voor iets wat zijn bevoegdheid niet is, siert hem net”
het nieuws op de korrel
22 FEBRUARI 2023 | 23
© PHOTONEWS
Asielzoekers die bij de ontruiming van het kraakpand in de Paleizenstraat geen opvangplek kregen, slapen in tentjes aan het Klein Kasteeltje.

Waarom loopt de wielerwedstrijd

Kuurne-Brussel-Kuurne niet meer door Brussel?

Een naam is een traditie, zoals in slaap vallen terwijl je naar de koers kijkt op zondag.

Max Wyckaert en Luana Difficile zoeken elke week een antwoord op een lezersvraag, deze week van Luc uit Leuven. Volg ook de Instagrampagina voor het Big City ­ verhaal op donderdag.

Ook een vraag?

Stel je vraag en stem op BRUZZ.be

Bekijk en lees antwoorden op BRUZZ.be/bigcity

Beestig Brussel.

Haal de pistolets, de préparé en de plakjes kaas maar al in huis. Een lunch die perfect past bij dit weekend, want het Belgische wielerseizoen gaat weer van start. Traditiegetrouw worden de liefhebbers in het openingsweekend twee keer verwend. Op zaterdag even tukken en wakker worden bij de finish van Omloop Het Nieuwsblad en zondag bij Kuurne­Brussel­Kuurne. Maar waarom rijden de renners in die tweede klassieker niet meer tot in de hoofdstad?

Al 75 jaar opent Kuurne­BrusselKuurne mee het wielerseizoen. “De eerste editie tot Brussel was in 1946,” vertelt Jos Callens. Hij is al jarenlang verbonden aan de koers en schreef er ook een boek over ter gelegenheid van de 75e

is de eerste juffer van het jaar

Op de Josaphatfriche zijn begin vorige week vijf bruine winterjuffers gespot. Het zijn meteen de eerste libelle-achtigen die dit jaar werden waargenomen in het gewest.

Benoit De Boeck lijkt wel op de Friche Josaphat te wonen, zo vaak post hij natuurwaarnemingen van de plek. De eerste beelden van een bruine winterjuffer

op de site dit jaar stammen dan ook van hem. De foto’s zijn niet enkel een primeur voor het verwilderde voormalige rangeerterrein, het zijn ook de eerste

verjaardag. “De koers heette toen Brussel­Kuurne omdat de eindmeet in het West­Vlaamse Kuurne lag, maar de start in Brussel. De grote sponsor van de wedstrijd was de krant Het Nieuwsblad, dus leek het de organisatoren een leuk idee om de wedstrijd te laten starten aan de kantoren van de krant.” Die waren toen gevestigd in de Emile Jacqmainlaan, waar heel wat andere kranten ook hun redactie hadden, zoals Het Laatste Nieuws, De Standaard en Le Soir Een wielerwedstrijd door Brussel laten rijden was toen een doordachte keuze. Het gaf extra cachet aan je sportevenement. Heel wat koersen starten, passeerden of finishten in Brussel. Parijs­Brussel of de Ronde van België bijvoorbeeld. Maar hoewel Brussel best een bloeiende wielergeschiedenis kent, kwam er bij Brussel­Kuurne beduidend minder volk opdagen in Brussel dan aan de eindmeet in Kuurne. “Dus besliste de

organisatie het jaar nadien om het parcours te starten in Kuurne, te rijden tot Brussel, om weer te finishen in Kuurne. En zo geschiedde,” vertelt Callens nog.

Ninove

Het is een koers voor sprinters omdat er veel vlakke stukken zijn. In de beginjaren liep het parcours van Kuurne naar Harelbeke, tot Oudenaarde en Aalst om zo richting Brussel te gaan en

libelle­achtigen die dit jaar in het gewest zijn opgemerkt. De bruine winterjuffer is een buitenbeentje in de orde van de libellen (die ‘echte libellen’ en juffers omvat). Het is immers de enige soort die als volwassen dier overwintert in ons land. Daardoor kan hij de voor libellen onvoorstelbaar hoge leeftijd van tien maanden bereiken. “Als het koud is, beweegt hij helemaal niet en kan hij zelfs met ijs bedekt zijn, maar toch overleven,” zo weet De Boeck. Dat de natuurliefhebber de soort opmerkte, was geen toeval. In de

De bruine winterjuffer kan met ijs bedekt zijn en toch overleven.

©

24
Big City.
Daar
SHUTTERSTOCK

A LA CARTE

Melina Verbeeck en Luckas Vander Taelen nodigen elke week de m/v/x uit die mee het nieuws heeft bepaald.

Herbekijk alle afleveringen via BRUZZ.be/alacarte of beluister ze als podcast

daar het tracé te ronden naar Halle, Geraardsbergen en net voor het eindpunt in zicht was, nog even langs Kortrijk.

In 1968 volgde een drastische verandering. Voordien reden de renners Brussel binnen via de Ninoofsesteenweg. Maar in de jaren 1960 groeide het verzet om één zondag per jaar de steenweg volledig af te sluiten voor de koers. “Volgens het plaatselijke bestuur was dat te ingrijpend geworden voor het autoverkeer,”

verduidelijkt Callens. “Op zondag namen dagtoeristen die route om een bezoekje aan de hoofdstad te brengen.”

En zo draaiden de renners niet meer in Brussel, maar in Ninove. De benaming bleef wel behouden. “De naam van een klassieker verander je niet zomaar, Parijs-Roubaix start ook niet meer in hartje Parijs. Maar namen zijn tradities.” Zoals in slaap vallen in de zetel, terwijl je naar de koers kijkt op zondag. LD

GA NAAR DE BESTE PARTY’S MET GAILOR Ready to party? Gailor stuurt je op vrijdagavond naar de beste clubs en feestconcepten in Brussel.

Elke vrijdagavond van 16 tot 19u

winter hangt de activiteit van de juffer immers sterk af van de temperatuur en die liep in de schaduw op tot 13 graden. “We zagen daardoor zelfs vliegende exemplaren,” zegt De Boeck. De Josaphatsite is zowat dé hotspot in het gewest voor libellen, vertelt bioloog René-Marie Lafontaine. Dat heeft te maken met de gunstige omstandigheden –poelen, een uitgestrekt gebied natuur en hogere temperaturen door de zon – maar ook met het grote aantal waarnemers op de plek.

De aanwezigheid van libellen geldt als bio-indicator. Waar ze verschijnen is de kwaliteit van het water erg goed. “Bij de minste vervuiling, gaan ze zich niet meer verder voortplanten,” zo weet Lafontaine.

Het aantal bruine winterjuffers in ons land zit overigens in de lift, wellicht een gevolg van het gestaag opwarmende klimaat. KH

VAKANTIETIPS

Joepie, het is weer krokusvakantie! Geen inspiratie voor leuke activiteiten? BRUZZKet to the rescue met elke dag een tip.

Meer info op BRUZZKet.be

22 FEBRUARI 2023 | 25 | MEER BRUZZ |
Sinds 1947 start Kuurne-Brussel-Kuurne in de West-Vlaamse gemeente, maar een passage in Brussel is er niet meer bij.
© MUSEUM VAN DE WIELERSPORT
© BELVUE MUSEUM
Lees de hele reeks op BRUZZ.be/beestigbrussel

Citymarketing. Brussel opent eigen etalage in Milaan

‘Come to Brussels, where you can be yourself’

Een eerste Brussels House in Milaan moet Brusselse bedrijven in de etalage zetten in het buitenland. Dit jaar volgt nog zo’n toonzaal in Barcelona en in Londen. Handelsagentschap hub.brussels trekt zo op expliciete export- én marketingtoer, maar veel meetbare effecten verwachten experts niet. “Een imago echt bijstellen duurt tien tot twintig jaar.”

door Eva Christiaens

Be welcome, be yourself. Be Brusseler.” Op de gelijkvloerse verdieping van een groot kantoorcomplex in Milaan wordt de nieuwe slogan nog op de ruit gekleefd. Binnen worden dozen met Brusselse koekjes, confituur, zeep en bierflesjes uitgepakt. Er staat een elektrische fiets van Cowboy in de etalage en het hele interieur is gemaakt van hout van Sonian Wood Coop. En we zijn in Milaan, dus staat mode voorop. Een zijden foulard van Roseline d’Oreye en een handtas van ledermaker Niyona krijgen een plek in de inkomhal.

Het zijn allemaal Brusselse merken die dankzij deze etalage mogen dromen van extra klanten in Italië. Dat land is nu al de zevende exportmarkt van Brussel en de zesde voor onze diensteneconomie. In de Milanese wijk Porta Nuova, vol nieuwbouw, banken en verzekeraars, heeft Brussel sinds deze maand een eigen uitvalsbasis. Een

allereerste ‘Brussels House’ is het: een vitrine voor al wat Brussels is. Het Gewest betaalt 80.000 euro huur per jaar voor deze incubator in een van de meest welvarende stadswijken van Europa.

“Het is, zoals de naam zegt, een huis van Brussel in Milaan,” zegt staatssecretaris Pascal Smet (one.brussels-Vooruit) voor Buitenlandse Betrekkingen en Handel bij de opening. “Ons toeristische agentschap visit. brussels en ons economische agentschap hub.brussels hebben de handen in elkaar geslagen om Brussel hier samen te promoten. Het wordt een ontmoetingsplek voor Brusselse bedrijven en voor Italianen die geïnteresseerd zijn in Brussel.” Het huis mikt niet op toevallige shoppers, maar op bedrijven en investeerders die zaken willen doen in of met Brussel.

Zo’n Brussels kantoor in het buitenland is niet helemaal nieuw. Handelsagentschap hub.brussels heeft al langer 37 eigen attachés in het buitenland en werkt samen

met de Vlaamse en Waalse partners opgeteld in 91 landen. Vaak delen de handelsattachés dan een bureau in de Belgische ambassade. Ook toerismedienst visit.brussels werkt al op verplaatsing in twaalf landen wereldwijd. Zij bouwen het netwerk van eigen medewerkers wel af en kiezen tegenwoordig vaker voor lokale partners. Dat beide diensten samenwerken, gebeurt voorlopig minder. In Milaan hadden ze tot voor kort elk een eigen werkplek, opgeteld goed voor bijna dezelfde huurprijs als het nieuw gedeelde Brussels House. “Dit is ook een efficiëntie-oefening,” zegt Smets woordvoerder Damiaan De Jonge. De werkingskosten zouden in het nieuwe huis moeten zakken.

Of ook het sop daarmee de kool waard is, is een andere vraag. Na Milaan zal de regering dit jaar al zo’n tweede Brussels House openen in Barcelona. Beide huizen krijgen twee jaar proeftijd en pas een evaluatie in de volgende legislatuur. “En welke controle heb je als beleidsmaker echt

26
In de wijk rond het Brussels House in Milaan liggen verschillende reisbureaus en recht tegenover de vitrine staat het Bosco Verticale, een toeristische trekpleister.

Citymarketing. Brussel opent eigen etalage in Milaan

op buitenlandse investeringen? Die zijn zodanig volatiel dat het zeer moeilijk is om je erop te richten,” zegt professor economische en financiële geografie David Bassens (VUB). “In de aandachteconomie kan je met marketing alleen niet winnen. Verwacht er dus niet te veel van, maar economische relaties gaan over meer dan geldstromen. Zo’n Brussels House kan wel zinvol zijn om netwerken uit te bouwen en kennis uit te wisselen. Zo zorg je ervoor dat je met je eigen ondernemers iets kan doen.”

Want jawel, het gaat hier ook om marketing, zoals Bassens zegt. Met een eengemaakt ‘Brusselkantoor’ in enkele grote steden hoopt Smet het imago van de stad in het buitenland op te frissen. Behalve de Brussels Houses openen dit jaar nog een pop-upwinkel in Londen en een nieuw (regulier) kantoor van hub.brussels in Genève. “De pop-up is een tijdelijk project van zes maanden in de nasleep van de Brexit. In het Verenigd Koninkrijk beschouwen ze ons nog te vaak alleen als de hoofdstad van

de Europese Unie. Dat beeld willen we veranderen,” zegt Smet.

Brusselse illustratoren

Met frisse, liefst circulaire producten van Brusselse ontwerpers en start-ups lijkt Brussel zich te willen loswrikken van zijn institutionele imago. De etalage in Milaan moet de ‘Brussels way of life’ uitstralen. Je

vindt er geen chocoladen Atomium of Europese vlag, maar platen van Stromae en Angèle naast bier van Brusselse microbrouwerijen en posters van Brusselse illustratoren. Brussel wil hier uitpakken met duurzaamheid, creativiteit en kleinschaligheid, zo lijkt het. Van bureaucratie, grijs weer of maatpakken geen spoor.

Staatssecretaris voor Buitenlandse Betrekkingen en Handel Pascal Smet bij de opening van het Brussels House in Milaan.

© FC

“Zo’n huis is als soft diplomacy: je toont de wereld waar je voor staat,” zegt citymarketing-expert Martin Boisen van de Universiteit Groningen. Hij adviseerde een honderdvijftigtal Europese steden, waaronder het Brussels Gewest, bij het uitzetten van eigen imagocampagnes. Die van Brussel wordt pas dit voorjaar gelanceerd, maar de vitrine in Milaan – ‘be yourself’ – geeft nu al een voorsmaakje. Brussel zet zich hier in de markt als authentiek, divers en open-minded.

“In Brussel kan je helemaal jezelf zijn,” speecht ook Pascal Smet tijdens de openingsavond. “We zijn een stad van minderheden. Je mag in Brussel de taal spreken die je wil. Misschien zijn we niet perfect, maar wie wil er nu getrouwd zijn met iemand zonder gebreken? We are perfectly imperfect.” Uit het publiek van een honderdtal Italianen komt instemmend gelach. “Ook wij zijn niet de klassieke Italiaanse schoonheid, zoals Firenze of Venetië,” zegt burgemeester Giuseppe Sala van Milaan snel na de opening. Hij is een links-politieke vedette in Italië en lokt een heleboel lokale pers. “Ik wil zeker verder samenwerken. Grote steden zullen de komende jaren de ecologische omslag dragen op het vlak van mobiliteit en stadsontwikkeling. Daarin kunnen we elkaar ondersteunen.”

Wat de exacte slogan van de Brusselse citymarketing wordt, bepaalt de regering zeer binnenkort. Een grote kanshebber is momenteel ‘In Brussels, we dare you to be yourself’ (We dagen je uit om jezelf te zijn, red.). Dat herhaalde Smet onlangs in het

28
“Je kan het effect moeilijk meten. De juiste vraag is of we het belangrijk vinden dat een reputatie bewaakt wordt. Ik vind van wel”
Martin Boisen
Citymarketing-expert Universiteit Groningen

parlement. Voor de hele citymarketing-campagne trekt de regering 600.000 euro per jaar uit, te beginnen in april. Smet neemt als staatssecretaris voor Buitenlandse Handel het voortouw. Tijdens zijn geplande werkreizen dit jaar (naar onder meer het Verenigd Koninkrijk, Senegal en Australië, red.) zal hij ook “een beetje citymarketing” doen.

Is het dan zo nodig om een frisse zakenwind door Brussel te blazen? “Natuurlijk niet. We hebben een zeer goede naam in Italië en onderschatten dat vaak,” zegt Smet. Het Belgische ambassadepersoneel in Rome bevestigt dat. “Maar als je economisch wil blijven bestaan, moet je voortdurend nieuwe investeringen aantrekken en je eigen producten gaan verkopen. Milaan is ook meer en meer het financiële hart van Europa aan het worden, dus is het logisch dat we hier investeren,” zegt Smet.

Levensstijl

Want nee, Brussel wil niet alleen start-ups of lokale keuken promoten. Een minder uitgespeelde focus van handelsagentschap hub.brussels ligt nog altijd op de grote spelers, onder meer in de financiële of juridische dienstverlening. “Bedrijven houden bij hun keuze om een nieuwe vestiging te openen niet alleen rekening houden met bijvoorbeeld ligging en logistiek, maar ook met de levensstijl in die stad,” zegt Smets woordvoerder De Jonge. Hij baseert zich op een marktanalyse aan de basis van de twee Brussels Houses, die het kabinet om concurrentieredenen niet publiek maakt. “Dat Brussel een bruisend nachtleven heeft, kan bedrijven met jonge werknemers echt mee aanspreken. Dat willen we dus in de verf zetten,” zegt De Jonge.

De bedoeling is dat alle Brusselse administraties dat voortaan op dezelfde manier doen. “Wij doen al lang aan citymarketing, maar vaak met een ander verhaal dan hub.brussels of privébedrijven,” zegt ceo Patrick Bontinck van visit.brussels. De toeristische dienst zette Brussel dan in de markt als hyperdiverse stad met art nouveau, terwijl handelsagentschap hub.brussels start-ups probeerde te promoten of bedrijven in de eurobubbel wilde lokken. Ondertussen tracht buitenlandagentschap brussels. international met nog eigen communicatie samenwerkingsakkoorden met andere steden te sluiten. Die doelgroepen matchen niet altijd. “Maar, uiteindelijk willen alle mensen een stad beleven. Toeristen zoeken

een ervaring. Met dat verhaal kunnen we ook jong talent aantrekken,” zegt Bontinck.

Hier in Milaan zal zijn toeristische attaché daarom een bureau delen met de handelsattaché. In de wijk rond het Brussels House liggen verschillende reisbureaus en recht tegenover de vitrine staat het Bosco Verticale, een toeristische trekpleister. Het zijn twee luxewoontorens, omhuld met 20.000 bomen. Een toerist die niet te veel naar boven kijkt, zou het Brussels House vlakbij dan kunnen kruisen.

Blijft de vraag hoe je het effect daarvan kan meten. “Dat is bijna onmogelijk,” zegt citymarketeer Martin Boisen. “Een reputatie komt te voet en gaat te paard: om een beeld echt bij te stellen, spreken we over lange periodes van tien tot twintig jaar. En zelfs als toeristen meer geneigd zouden zijn om naar Brussel te reizen omdat er een positief verhaal rond hangt, kan je niet bewijzen dat ze dat niet sowieso zouden doen. Dat geldt ook voor buitenlandse ondernemers die in Brussel investeren. De juiste vraag is of we het

belangrijk vinden dat een reputatie bewaakt wordt. Ik vind van wel.”

Boisen vindt het in elk geval belangrijk dat zo’n citymarketing breed gedragen is. “Niet alle inwoners hoeven het eens te zijn met de campagne an sich, maar ze moeten zich wel herkennen in het verhaal dat over hen verteld wordt,” zegt hij over goede citymarketing. “Als er voldoende humor gebruikt wordt, zie ik daar in Brussel een goede kans.” En als dat goed zit, moet de campagne nog minstens enkele jaren lopen. Het zou niet de eerste keer zijn dat een gekozen marketingkoers wordt teruggedraaid bij een nieuw bestuur: toen Bart De Wever in 2012-2013 verkozen werd in Antwerpen, schrapte hij meteen de slogan ‘’t Stad is van iedereen’ van oud-burgemeester Patrick Janssen. “Misschien kan de complexiteit van Brussel zo’n flipperkast hier net vermijden,” hoopt marketingexpert Boisen. “Als de huidige regering erin slaagt om alle betrokken diensten en gemeenten op hetzelfde spoor te krijgen, is het achteraf moeilijker voor één partij om eruit te stappen. Dat blijft natuurlijk een grote ‘als’.”

BRUXELLES OUVRE UNE VITRINE À MILAN

FR La première Brussels House, à Milan, veut faire rayonner les entreprises et le lifestyle bruxellois à l’étranger. Deux autres maisons suivront à Barcelone et à Londres. Vous n’y trouverez pas des Atomium en chocolat mais plutôt des disques de Stromae et d’Angèle ainsi que des bières de microbrasseries et des affiches d’illustrateurs. L’agence bruxelloise hub.brussels prend la voie du marketing et de l’exportation, même s’il ne devrait pas y avoir d’impact direct. « Pour changer une image, il faut dix, vingt ans. La question est de savoir s’il importe de surveiller sa réputation. Selon moi, oui », dit l’expert en marketing urbain Martin Boisen.

BRUSSELS OPENS ITS OWN SHOP WINDOW IN MILAN

EN The first Brussels House in Milan aims to showcase Brussels companies abroad. Later this year, showrooms in Barcelona and London will follow. You won’t find chocolate Atomiums or European flags, but rather records by Stromae and Angèle alongside beer from Brussels microbreweries and posters by Brussels illustrators. The trade body hub.brussels is embarking on an ambitious export and marketing tour, but experts do not think it will have any real impact. “To put this in perspective, we are talking about long term, 10 to 20 years. I think it is important to work on the reputation of Brussels,” says city marketer Martin Boisen.

Geen chocoladen Atomium of Europese vlag, maar platen van Stromae en Angèle naast bier van Brusselse microbrouwerijen, dat is te zien in het Brussels House in Milaan. © FC

De slaapkamer. Giovanni

30
Giovanni is 13 en woont in Sint-Jans-Molenbeek: "Veel mensen zeggen dat ik een lieve gast ben, maar ik ben eigenlijk alleen maar mezelf."

‘Ik probeer mezelf al wat Japans te leren’

Elke week gaat BRUZZ op bezoek bij een kind in Brussel in zijn of haar slaapkamer. Deze keer is dat bij Giovanni (13) uit Sint-Jans-Molenbeek. “Later zou ik graag manga-auteur worden en in Japan wonen, waar de mensen heel positief en respectvol zijn.”

door Max Wyckaert foto Saskia Vanderstichele

Giovanni, jij hebt een Italiaanse naam. Ben je ook Italiaans?

Ik ben in Brussel geboren, maar mijn ouders zijn Siciliaans. In de zomer gaan we er vaak op vakantie. Vorig jaar nog zijn we naar Etnaland gegaan, een waterpark vlak bij de vulkaan. Ik heb er alle glijbanen uitgetest!

Je boekenkast staat vol manga’s!

Ja, eerst keek ik naar de tekenfilms. Daarna dacht ik: waarom ze niet lezen? Dat vind ik leuker dan ernaar kijken op tv, omdat je dan kan terugbladeren. Ik teken ze ook zelf. Misschien wil ik later wel manga-auteur of tekenaar worden.

Je kamer heeft de kleuren van Union Saint-Gilloise. Ben je fan?

Nee, maar met TADA (zaterdagschool waar tieners onder meer kennismaken met verschillende beroepen, red.) zijn we er eens op bezoek geweest. Bij TADA werken we nu aan een horrorfilm, maar zonder bloed.

Wel iets voor jou, nee?

Ja! Het zal De wraak van de monsters heten en gaat over drie monsters die wraak nemen op mensen die hun familie hebben gedood. De monsters gijzelen een van hen om losgeld te vragen, maar de mensen zijn slim en betalen met vals geld. De film eindigt wanneer de monsters ontdekken dat al het geld vals is.

Een cliffhanger! Heb jij het scenario bedacht?

Ik heb het mee verzonnen en ben de regisseur. Dat is cool, want je

hebt de controle over wat waar moet komen en wat er gebeurt. Ik heb nooit griezelverhalen gezien, maar dankzij de manga’s heb ik wel ideeën over hoe een verhaal eruit kan zien.

Boven je deur hangt er iets dat helemaal niet op een manga lijkt: een afbeelding van padre Pio.

Dat is een heilige uit Italië. Hij heeft veel mirakels gedaan. Als iemand uit de familie ziek is, bid ik voor die persoon. En voor het slapengaan vraag ik padre Pio dat iedereen mooie dromen heeft.

Waar droom je zelf van als je niet slaapt?

Dat ik een succesvolle mangaauteur ben die veel geld heeft en in Japan woont. Alhoewel ... Mijn familie moet dan elke keer dertien uur vliegen om mij te komen bezoeken, terwijl een van mijn twee zussen vliegangst heeft. Om haar dat niet aan te doen, zou ik wel in België blijven.

Waarom wil je naar Japan?

Voor alles. De mensen zijn er heel positief en respectvol. Dat mis ik hier soms. Als je in Japan tegen iemand aanloopt, moet je sorry zeggen of wanneer je moet niezen in de metro, doe je dat in een hoekje om het niet te tonen. Dat is een beetje raar, maar ik vind het wel goede regels.

Zijn er dingen die je kwaad maken?

Veel mensen zeggen dat ik een lieve gast ben, maar ik ben eigen-

lijk alleen maar mezelf. Soms ben ik wel gefrustreerd als iets niet loopt zoals ik het in mijn hoofd had. Zoals een ontwerp van een manga dat ik bedacht heb en moeilijk op papier krijg. Maar dan begin ik niet te tieren als een of andere Gordon Ramsay (bekende, maar schreeuwerige Britse tv-chef, red.) hoor.

Waar zou je graag nog veel over willen bijleren?

Japans! Ik zou graag Japans kunnen schrijven, maar dat is heel moeilijk omdat zij drie alfabetten hebben. Op YouTube bekijk ik video’s om het te leren. Ik heb zelf een cursus gemaakt met de oefeningen die erin aan bod komen. Ik print die dan en vul ze in.

Lees de hele reeks op BRUZZ.be/slaapkamer

Naar een idee van de Volkskrant

‘J’ESPÈRE DEVENIR AUTEUR DE MANGAS’

FR Giovanni (13 ans) habite à Molenbeek et adore les mangas. Avant, il regardait des mangas à la télé, mais maintenant, il préfère les lire. Plus tard, il espère devenir auteur de mangas et vivre au Japon. La seule chose qui le retiendrait de déménager est le long vol que sa famille devrait prendre pour venir lui rendre visite. Et il ne veut pas faire endurer ça à sa sœur, qui a peur de prendre l’avion.

‘I WOULD LIKE TO WRITE MANGAS’

EN Giovanni (13) lives in Molenbeek and is a big fan of mangas. He used to watch them on TV, but now he prefers reading them because he can flip back and forth. Later, he hopes to be a manga author and lives in Japan, as he loves Japanese culture and positivity. The only thing that would stop him from moving is the long flight his family would have to take to visit him, as well as his sister's fear of flying. He is not sure if that's a good idea.

22 FEBRUARI 2023 | 31
“Bij TADA werken we aan een horrorfilm, ik ben de regisseur”

BIO

• 49 jaar, woont in Gent

• Hoofddocent middeleeuwse geschiedenis (UGent), gespecialiseerd in sociale opstanden

• Stond bij gemeenteraadsverkiezingen in 2018 op kieslijst van PVDA

• Adviseerde de tv-makers van Het verhaal van Vlaanderen over aflevering 4 en 5

• Lid van de Vlaamse canoncommissie

• Auteur van onder meer België. Een geschiedenis van onderuit. Werkt aan een nieuw boek over de geschiedenis van Belgische steden voor 1300

Geschiedenis. Historicus Jan Dumolyn en het verhaal van Brussel

zit Jacques Brel in de canon van Vlaanderen’

De geschiedenis van Brussel is genoeg onderzocht, zegt historicus Jan Dumolyn (UGent), maar tot een eigen tv-reeks als Het verhaal van Vlaanderen zal het hier niet snel komen. “Niemand kan het Brusselse verleden nog claimen. Men weet niet wat men ermee moet. Terwijl je het verleden wél zichtbaarder kan maken.”

door Eva Christiaens foto’s Saskia Vanderstichele

Kent u de Anneessenstoren, de Zwarte Toren en de Plebaantoren bij naam? De kans is groot dat u het korte lijstje middeleeuwse stadsresten in Brussel zo voorbijloopt. De Brusselse geschiedenis is niet zo bekend bij het grote publiek, beseft Jan Dumolyn, hoofddocent middeleeuwse geschiedenis aan de Universiteit Gent. Nochtans kende Brussel zijn eigen ambachtsopstanden, net zoals die bekende in Brugge en Kortrijk in 1302. “Brusselaars, gedenk de slag van de Vilvoordse Beemden,” opperde Dumolyn in een recent opiniestuk in De Standaard In dat gebied in het huidige Haren sneuvelde in 1306 een honderdtal lakenarbeiders toen ze zich verzetten tegen de hertog van Brabant. Nog nooit van gehoord, zegt u? Dat is net het punt van de historicus.

Dumolyn is een van de experts in de populaire tv-reeks Het verhaal van Vlaanderen, waarin Bekende Vlaming Tom Waes de kijker door ‘onze’ geschiedenis wandelt. Even leek die geschiedenis vooral te blijven plakken in het oude graafschap Vlaanderen, het huidige West- en Oost-Vlaanderen. “Brugge was in de dertiende eeuw twee keer zo groot als Brussel en Gent drie keer. In die zin vind ik de keuze legitiem,” zegt Dumolyn. “Al is het natuurlijk jammer dat Brussel zo wat in de schaduw blijft staan.”

Er is veel kritiek op het programma gekomen, maar met één punt was u het eens: de middeleeuwse afleveringen gingen over Brugge en Kortrijk, niet over de rest van het huidige Vlaanderen.

JAN DUMOLYN: Ja, Het Belang van Limburg heeft me ook al geïnterviewd. Ook zij waren boos. (Lacht) Ik begrijp dat de programma-

makers liever één episode in de geschiedenis uitvoerig uitleggen dan een heleboel zaken samen. Het is wel zo dat je exact rond de periode van de Guldensporenslag in heel wat andere gebieden van de zuidelijke Nederlanden opstanden zag, bijvoorbeeld de slag bij de Vilvoordse Beemden. (Lacht) Ik denk dat niemand daar al van gehoord had.

Kunt u dan eens uitleggen hoe belangrijk Brussel was als middeleeuwse stad?

DUMOLYN: Rond 1300 was het de tweede grootste stad van Brabant, na Leuven. We schatten dat er zo’n 15.000 mensen woonden. Voor een middeleeuwse stad is dat veel, maar de groei kwam pas echt in de vijftiende eeuw, toen Brussel de ‘hoofdstad’ van de Bourgondiërs werd. Filips de Goede vestigde zich daar omdat de stad centraal gelegen was in zijn bezetting en omdat het er minder riskant was. In Gent of Brugge had je

▼ 22 FEBRUARI 2023 | 33
‘Natuurlijk

Geschiedenis. Historicus Jan Dumolyn en het verhaal van Brussel

nog grotere ambachtsopstanden dan in de Brabantse steden. Maar ze bestonden er dus ook. Dat onderzoek is niet nieuw: ik baseer me onder meer op het werk van historicus Hans Vandecandelaere. Het verschil is dat die verhalen niet in het collectieve geheugen zijn doorgedrongen. De slag in Haren wordt niet herdacht en je ziet nauwelijks middeleeuwse resten in het straatbeeld.

Is er historisch minder aandacht voor erfgoed geweest in Brussel?

DUMOLYN: In de jaren 1950, 1960 en 1970 is er heel veel vernietigd voor grote bouwprojecten. Niet alleen uit de middeleeuwen: ook het volkshuis van Horta is afgebroken. En ook in Antwerpen en Gent zijn veel lelijke dingen gebouwd. Alleen Brugge leek al te snappen dat er geld te verdienen valt met erfgoedtoerisme. Om nu nog iets te zien van middeleeuws Brussel, moet je echt weten waar te kijken.

Die kaalslag heeft zeker een effect op de beleving van de stad. Wie in Brugge rondloopt, denkt nog altijd dat het er middeleeuws is – ook al is de helft van de gebouwen fake 19e-eeuws. Dat maakt het makkelijker om je als Bruggeling met het verleden te identificeren, zelfs als dat een soort fantasme is. Voor een Brusselaar is die continuïteit minder duidelijk, ook omdat de stad hyperdivers is geworden. Je moet al erg je best doen om nog een Brusselaar te vinden die rechtstreeks afstamt van de wevers en volders uit de veertiende eeuw. Wie vandaag nadenkt over ‘onze’ geschiedenis in Brussel moet ook kijken naar de geschiedenis van de Berbers uit Marokko of de Turkse gezinnen in Schaarbeek.

Waarom is het belangrijk dat Brussel die geschiedenis in het straatbeeld toont?

DUMOLYN: Als historicus vind ik erfgoed bewaren sowieso belangrijk, maar het is ook waardevol dat er systematisch aandacht komt voor de schoonheid van de stad.

Brussel zit vol met heel mooie stukjes tussen een heleboel lelijkheid, laten we eerlijk zijn. En het is niet omdat je niet allemaal in bloedlijn afstamt van die middeleeuwse wevers, dat je niets kan doen om dat verleden in de kijker te zetten. Je zou in de wijk rond Kapellekerk het oude textielverleden kunnen herdenken, maar ook de 19e-eeuwse arbeidersstrijd en allerlei nieuwe verhalen. Laat ons die allemaal door elkaar brengen.

Waarom zijn Brusselaars niet zo met een gedeeld verleden bezig als de Vlamingen, denkt u?

DUMOLYN: Omdat niemand dat verleden nog kan claimen. Tot voor de industriële revolutie was Brussel volledig Nederlands. De verfransing is pas begonnen in het midden van de negentiende eeuw. Franstaligen kunnen dus niet zeggen dat Brussel een Franstalig verleden heeft, maar ook Vlamingen zijn gestopt met Brussel een Vlaamse stad te noemen. Men weet niet meer goed wat men ermee moet. Er zijn in Brussel genoeg geschiedkundigen, musea en heemkundige kringen. Alleen zie je niet dezelfde drive vanuit de overheid om iedereen daarin mee te nemen. Dat gebeurt nu wel in Vlaanderen.

Hoe kan je als brede bevolking van vandaag nog een geschiedenis delen?

DUMOLYN: L’histoire croisée, noemen ze dat soms. De vervlochten geschiedenis. Er zijn dingen die we delen, maar ook transnationale verhalen. Die migratiestromen tussen landen en steden zijn er al lang. Je zou Brussel kunnen zien in een netwerk van steden, mensen en ideeën. Karl Marx woonde er in de 19e eeuw, de arbeidersbeweging was internationaal en Brussel was een centrum van vernieuwende wetenschap. Denk maar aan het Solvay-instituut. Dan spreken we nog niet over het Belgische verhaal, dat in Brussel ontstond, en de

kolonisatie waar we nu boete over moeten doen. Ik zeg niet wat Brussel moet doen, dat moeten ze aan Brusselse historici vragen. Maar misschien getuigt niets doen wel van een gebrek aan creativiteit of durf.

Op dit moment ontwikkelt Brussel een nieuwe citymarketing-campagne. Die is gericht op diversiteit en jezelf durven te zijn, niet op het verleden.

DUMOLYN: Ze zetten dat inderdaad niet voorop. Ook in de campagne om culturele hoofdstad te worden in 2030 is het geen thema. Nu, Gent legt de nadruk ook niet op geschiedenis. Het ‘rebelse Gent’ is pure marketing. Alleen in Brugge draait citymarketing om het middeleeuwse karakter, maar het is er dan ook een fabriek die miljoenen toeristen trekt en tienduizend mensen tewerkstelt. Men verwijt de N-VA dat ze de geschiedenis misbruikt met cultuursubsidies voor Het verhaal van Vlaanderen, maar citymarketing doet net hetzelfde. Alleen dan niet vanuit een politieke hoek, maar economisch om bijvoorbeeld toeristen te lokken.

Is het rebelse Brussel historisch correct?

DUMOLYN: Ik ben geen cultuurcriticus, ik hoop dat die reacties vooral van onderuit komen. Laat mensen die met Brusselse geschiedenis bezig zijn zelf vertellen wat volgens hen eigen is aan de stad. Wil je rebels zijn, vertel dan iets over Marx die in

“Wie vandaag nadenkt over ‘onze’ geschiedenis in Brussel moet ook kijken naar de geschiedenis van de Berbers uit Marokko of de Turkse gezinnen in Schaarbeek”
34 ▼

Brussel woonde of César De Paepe (vrijzinnig arts, socialist en anarchist, red.) en de arbeidersbeweging. Of dat Zwangere Guy er dan een liedje over maakt, doe maar. Ik heb liever dat zoiets van onderuit komt. En als ze van bovenaf initiatief nemen, doe ik mee om ervoor te zorgen dat ik er mijn eigen draai aan kan geven.

Onder dat motto werkte u ook mee aan de canon van Vlaanderen, die dit voorjaar wordt gelanceerd. Hoeveel Brusselse figuren mogen we daarin verwachten?

DUMOLYN: We mogen nog niet zeggen wat er allemaal in zit. Je zal dat zien op 9 mei.

Jacques Brel?

DUMOLYN: Oké, dat verklap ik. Die zit er natuurlijk in. Voor de Franstalige cultuur in Vlaanderen en voor Brussel, maar hij had ook familie in Zandvoorde bij Oostende. Le plat pays waarover hij zingt, dat is niet Brussel, maar de polders. En Arno, is dat geen Brusselaar? Ik kan nog niet alles zeggen, maar het stadsbeeld van Brussel zit ook in de canon.

Was de canoncommissie eensgezind om Brussel gelijkwaardig mee te nemen?

DUMOLYN: Natuurlijk, maar ik ga niet ontkennen dat we niet meteen wisten hoe. Het probleem van de canon is er een van grenzen en schalen. Je kan Vlaanderen niet isoleren van België en de wereld, dat was

altijd al een absurd idee. Alleen is de uitwerking daarvan ingewikkeld. Brussel was één specifiek probleem, maar ook Europa is belangrijk voor de canon. En Brussel is ook Europa. Dat is allemaal mee verwerkt in de canon.

En de taalstrijd?

DUMOLYN: Taalgrenzen, die zitten er allemaal in. Wat zei Jacques Brel over zichzelf? ‘Je suis chanteur flamand de langue française.’ Hij zingt over Vlaanderen, maar lacht met flaminganten. Zo zie je dat er nuances zijn. Vlaanderen heeft een tweetaligheid gekend en dat verhaal mag ook verteld worden. In Brussel is die tweetalig-

‘JACQUES BREL FAIT BIEN SÛR PARTIE DU CANON FLAMAND’

FR L’histoire de Bruxelles a été suffisamment étudiée, mais une série télé comme Het Verhaal Van Vlaanderen n’est pas pour demain, selon l’historien Jan Dumolyn (Université de Gand). « Personne n’a plus le monopole du passé bruxellois. On ne sait plus quoi en faire. Mais on peut rendre cette histoire plus visible. » Dumolyn collabore au canon flamand, qui sera lancé au printemps. « Jacques Brel, bien sûr, en fait partie. »

heid verfranst. Er is een periode geweest waarin Vlamingen taalkundig en cultureel onderdrukt werden in Brussel, zelfs gediscrimineerd. Denk maar aan figuren als Roger Nols (ex-FDF-burgemeester van Schaarbeek, red.). Politici als Gaston Onkelinx leerden hun kinderen geen Nederlands omdat ze met Frans hogerop zouden raken. Dat is nu veel minder het geval, maar het is wel een deel van de geschiedenis.

U blijft erbij dat het gelukt is om er geen natievormend project van te maken?

DUMOLYN: Ja, lees het en je zal dat zien. Het is futiel om te denken dat we met de canon de Vlaamse identiteit zouden versterken, want dan zijn er meteen tien andere mensen die het tegendeel beweren. Het enige dat ik wil is dat we meer weten over geschiedenis. Voor mijn part maken ze een verhaal van Brussel en een verhaal van Zichen-ZussenBolder. Dit is niet hét verhaal van Vlaanderen, maar een verhaal van Vlaanderen. Alleen klinkt dat als titel minder goed.

Maar zullen jonge Brusselaars van vandaag zich in de canon van Vlaanderen herkennen?

DUMOLYN: Maar wie is die jonge Brusselaar? Is dat een West-Vlaming die aan de VUB heeft gestudeerd, daar blijft wonen en plotseling supporter van Union SaintGilloise is geworden? Of is het een Franstalige die er gewoon komt werken, iemand die er al langer woont of een gemengd gezin, waar Nederlands nog in de familie zit? Wij maken niets om een bepaald gevoel of identiteit op te wekken. De geschiedenis is wat ze is. Als je daar iets mee wil doen … goed! Dat is mijn punt.

’OF COURSE JACQUES BREL IS PART OF THE FLEMISH CANON’

EN The history of Brussels has been thoroughly researched, says historian Jan Dumolyn (UGent), but there won’t be an equivalent of Het Verhaal van Vlaanderen any time soon. “No one can claim Brussels’ past anymore. We don’t really know what to do with it. But you can make the past more visible.” Dumolyn is also part of the team working on the Flemish canon, which will be launched this spring. “We’re not allowed to say what’s in it yet, but certainly, Jacques Brel, yes, he’s in, of course.”

Jan Dumolyn: “Er zijn in Brussel genoeg geschiedkundigen, musea en heemkundige kringen. Alleen zie je niet dezelfde drive vanuit de overheid als in Vlaanderen om iedereen daarin mee te nemen.”
22 FEBRUARI 2023 | 35

Het is nog spruitjesseizoen, want dat blijft een wintergroente. Het spruitje, dat Obbrusselse juweeltje van een kool, heeft de laatste decennia populariteit verloren. Niet alleen bij ons was de Brassica oleracea gemmifera erg geliefd, in de Angelsaksische wereld was het zelfs héél gewild, en dan vooral bij belangrijke feestmaaltijden zoals Kerstmis. Maar de laatste jaren is men de groente gaan haten, meer nog: de bevolking wordt verdeeld in spruitjeshaters en spruitjeslieven.

Volgens sommige studies heeft dat te maken met de ‘veredeling’ van de spruitjesplant. Lang geleden, toen spruitjes een product waren uit de achtertuin van boertjes net buiten de stad, werden ze geoogst na de eerste vorst. Als het koud wordt, maken veel planten immers ‘antivries’ aan in hun bladeren. Dat is waarschijnlijk glucose, en suiker doet de groente uiteraard zoeter smaken, wat iedereen lekker vindt. Ook werden de spruitje individueel geoogst wanneer ze precies de juiste rijpheid en grootte hadden. De boerkoos sneed eerst de onderste spruitjes af (de oudste) en kwam enkele dagen later terug om de volgende reeks af te snijden.

Maar in een industriële omgeving werkt dat uiteraard niet meer zo. Men wil alle spruitjes van de hele plant ineens oogsten. Dat is minder werk en het maakt de grond vlugger vrij voor een andere teelt. Ik heb net buiten Brussel weleens bij een veld gestaan van een hectare of vier, vol spruitjes, ga daar maar eens selectief plukken?

De veredelaars hebben hun expertise over de spruitkool laten varen en kijk, ze kwamen met spruitjes die allemaal tegelijk oogstrijp waren. Dat kwam met een kostprijs: ze smaakten helemaal niet zo lekker. Maar een kniesoor die zo in de weg gaat staan van de vooruitgang. Het moest allemaal groter, sneller en goedkoper. Vandaar dat je mensen hoort zeggen dat spruitjes niet meer smaken als vroeger. Zo zie je vandaag spruiten die verkocht worden aan de steel. Van die steel kun je kimchi maken, weten ze in Korea. De resten van de plant werden door de boeren ook zelf gebruikt. De bladeren langs de steel kunnen in de soep of de hutsepot, de heel kleine beginnende spruitjes worden over de soep gestrooid.

Spruitjes bevatten heel wat geurige stoffen, die zijn vooral

bedoeld om planteneters af te schrikken. Maar, zoals de evolutie in elkaar zit, kan het omgekeerde ook gebeuren: het koolwitje, die witte vlinder, wordt er juist door aangetrokken en laat zijn rupsjes van de kool eten. Maar ook mensen vonden de smaak van kolen best smakelijk. In recent onderzoek is gebleken dat niet iedereen al die stofjes kan proeven. Een substantieel deel van de bevolking heeft spruitjes dus nooit bitter gevonden. Ook ik heb nooit begrepen waarom men spruitjes bitter vindt smaken. Pittig ja, met zelfs een hint van mosterd, maar bitter, nee, daar zijn andere groentes voor.

Moderne koks roosteren spruitjes in de oven, in plaats van ze te koken. Zo verspreidt zich geen spruitjeslucht en ja, het is een grappige manier om ervan te genieten.

Meer Trachet?

Lees de hele reeks op BRUZZ.be/trachet

36
Trachet.
Nick Trachet Brusselaar die de stad en de wereld culinair ontdekt
“Ook ik heb nooit begrepen waarom men spruitjes bitter vindt smaken”
© SS Volg BRUZZ op TikTok Budget Tips, Food & Lifestyle @bruzzbe THRIFT SHOP in Brussels #brusselsfashion #paradise #pourmoi See translation Following For You @bruzzbe CHEAP EATS in Brussels #brusselsfoodguide #bruxellesfood #pourtoi See translation Following For You @bruzzbe BOOKSHOPS in Brussels #reading #bestpresent #georgeorwell See translation Following For You @bruzzbe STUDY in Brussels #favouriteplace #hangout #co ee See translation Following For You •••
Spruitjesverdriet

‘Niemand is vrij totdat iedereen vrij is’

In A in the role of B, when C didn’t make it staat de Iraans-Brusselse choreograaf en danser Ehsan Hemat op de scène met een schrijver, een regisseur en een acteur (zijn oom). Samen zoeken ze naar wat hen verbindt en scheidt.

SELECT
22  28 / 2

Dans. Ehsan Hemat met zijn oom op scène tijdens Moussem Cities Teheran

De Brusselse choreograaf, performer en theatermaker

Ehsan Hemat heeft het druk in de aanloop naar de première. Door productieproblemen gerelateerd aan de situatie in Iran – het vaderland dat hij verliet voor een danscarrière in Europa – gingen twee weken repetitie verloren. Hemat danste voor het eerst in 2000 in het stuk Dance on glasses van zijn bekende landgenoot Amir Reza Koohestani. Sindsdien werkte hij samen met kunstenaars als William Forsythe, Felix Van Groeningen, David Zambrano, en Mokhallad Rasem. In 2018 maakte hij samen met drie dansers en een drone zijn eerste eigen stuk, I put a spell on you, over surveillance en privacy. Het werd meteen bekroond op festivals in Belgrado en Teheran – de stad die centraal staat op het lopende festival van het Brusselse ‘nomadi-

sche kunstencentrum’ Moussem, waar Hemat sinds 2021 artiest in residentie is.

A speelt B

Op het Moussem Cities Festival, dat in het teken staat van Teheran, presenteert Hemat

A in the role of B, when C didn’t make it. In zekere zin lag I put a spell on you aan de basis daarvan. Zijn prijs voor I put a spell on you kreeg hij in Teheran uit handen van zijn oom Asghar Hemat, een bekende klassieke theateracteur in zijn land. Toen stonden ze dus voor het eerst even samen op het podium, en dat smaakte naar meer.

“Het oorspronkelijke idee was om een stuk op te voeren dat mijn oom, een 70-jarige klassieke acteur, en mijzelf samenbracht,” aldus Hemat. “In de loop van de drie jaar waarin we aan het stuk gewerkt

hebben, is de samenwerking nog uitgebreid met twee andere Iraanse theaterartiesten: Ali Asghar Dashti is een experimenteel theaterregisseur en docent die al meer dan twintig theatervoorstellingen heeft gemaakt. Keyvan Sarreshteh is schrijver, vertaler en dramaturg die recent nog met Dashti samenwerkte in het inspirerende stuk For(named).”

Oom Asghar inspireerde ook tot de titel die het stuk draagt. “Die titel is onze interpretatie van een beroemde regel van de Amerikaanse theatercriticus en -schrijver Eric Bentley, waarschijnlijk uit diens boek What is theatre? Die basisregel luidt: ‘Theater is A die B speelt terwijl C ernaar kijkt.’ Aan die regel worden we voortdurend door mijn oom herinnerd.”

Relatieonderzoek

Op het podium delen de acteur, choreograaf, schrijver en regisseur hun expertise om het materiaal te ordenen. Dat autobiografische en documentaire materiaal is in de loop van het repetitieproces wel geëvolueerd. “Onze try-out vorig jaar in Gent was een heel nieuwe ervaring. Ervoor wilden we een stuk maken dat gebaseerd was op relaties, erna werden we ons meer bewust van wat ons van elkaar onderscheidde.” De voorstelling onderzoekt dus de verandering van menselijke relaties in tijd en ruimte, en hoe het hier en nu het resultaat is van verstrengelde en verbroken relaties. Dat het spelers van verschillende generaties zijn, speelt daarbij een rol. Hemat: “Ik ben geïnteresseerd in transgenerationele gesprekken. Ik hoop die met dit project te kunnen faciliteren. Als zeventiger vertegenwoordigt mijn oom een heel andere tijdsgeest dan zijn neef, die nu in België woont en werkt.”

Zo gaat het stuk automatisch ook over evoluties versus tradities binnen de kunsten en in het leven tout court. “Een goede vriend vertelde me eens dat oom Asghar de levende Iraanse versie is van de Belgische acteur Bert André (1941-2008). We hebben door ons leeftijdsverschil verschillende opleidingen genoten. In zijn opleiding stonden de stem en de woorden centraal, terwijl ik mezelf heb opgeleid als danser waar het lichaam en de bewegingen centraal staan. Door die verschillende opleidingen te onderzoeken, ontdekten we ook een sterke disconnectie.”

Door de autobiografische, documentaire

38
“Dit is de langste periode dat ik niet meer in Iran geweest ben sinds ik er vertrok”
Iran vandaag Ehsan Hemats werk staat in directe lijn met Iran. © MICHEL DEVIJVER

inslag gaat het stuk onvermijdelijk ook over Iran. Hemat: “Alle makers en performers zijn Iraans en het onderwerp en de situatie staan in directe relatie met Iran: het intergenerationele conflict en de uitdagingen daaromtrent. Die spelen uiteraard niet alleen in het theater en de kunsten, maar ook op politiek en sociaal vlak.”

Sinds Hemat in 2007 emigreerde, ging hij nog geregeld terug naar zijn vaderland, maar de laatste jaren niet meer. “Tot de pandemie, die samenviel met de diplomatieke crisis tussen Iran en België vanwege het gevangenenuitwisselingsbeleid, was ik zeer actief in Iran en keerde ik zo’n drie keer per jaar terug. Maar sindsdien ben ik er niet meer geweest. Dit is de langste periode dat ik niet meer in Iran geweest ben sinds ik er vertrok.”

Natuurlijk volgt hij de situatie ter plekke nog wel op de voet. Die stemt hem niet erg optimistisch. “De huidige protesten scheppen misschien de mogelijkheid voor echte communicatie tussen verschillende gedachten en overtuigingen. De Iraanse bevolking droomt van een situatie waarin mensen met verschillende overtuigingen toch vrij kunnen samenleven. Maar ik ben natuurlijk ook moe door de toestand die nu al zo’n 44 jaar aanhoudt en sta op het punt de hoop te verliezen. Nog maar een eeuw geleden was het Midden-Oosten een plaats waar mensen van vijf verschillende geloven en religies vreedzaam samenleefden in Jeruzalem. Maar kijk nu naar Jeruzalem. En kijk naar de gevolgen van de oorlogen in Afghanistan, Irak, Syrië en in onze Europese samenleving. Waar is het prachtige Kaboel? Het mooie Bagdad? Aleppo? Damascus?

Straks valt Kiev nog en daarna misschien Beiroet of Istanbul. Het is ook absoluut verkeerd om te denken dat dit niet ons probleem is. We zijn allemaal verantwoordelijk voor wat er gebeurt in het Midden-Oosten en ook in Afrika. Ik begrijp niet waarom we hier in Europa zo passief blijven.”

Voor een uitweg uit de repressie van het regime in zijn land, kijkt Hemat ook naar de internationale gemeenschap. “Alleen een wereldwijd initiatief kan het probleem oplossen, aangezien dat probleem niet daar is ontstaan, maar naar de regio is gebracht. Er is een gezegde: niemand is vrij totdat iedereen vrij is.”

A in the role of B, when C didn’t make it speelt tijdens het Moussem-festival op 24 en 25 februari om 20.30u. Tickets en meer informatie zijn te vinden op www.kvs.be of www.moussem.be

DEUX GÉNÉRATIONS S’UNISSENT

FR Ehsan Hemat, chorégraphe et danseur aux origines iraniennes, présente A in the role of B when C didn’t make it au festival Moussem Cities Teheran. Pour ce faire, il a collaboré avec son oncle Asghar Hemat, un acteur connu à Téhéran. L’exploration de leurs différences générationnelles les a rapprochés tout en agrandissant le fossé. Compte tenu de l’approche autobiographique et documentaire, la pièce est étroitement liée à la situation sociopolitique actuelle en Iran. « Je ne comprends pas pourquoi l’Europe est si passive. On est tous responsables de ce qui se passe au Moyen-Orient et en Afrique. »

TWO GENERATIONS UNITE

EN Ehsan Hemat, choreographer and dancer with Iranian roots, will be performing his new work A in the role of B, when C didn’t make it at the festival Moussem Cities Teheran. He works together with his uncle Asghar Hemat, a famous actor in Tehran. The exploration of their generational differences brought them closer to each other, as well as widened the gap. Because of their autobiographical, documentary approach, A in the role of B... is strongly related to the current socio-political situation in Iran. “I don’t understand why Europe is so passive. We are all responsible for what is happening in the Middle-East and Africa.”

22 FEBRUARI 2023 | 39
© MICHEL DEVIJVER

Select. Wat te doen deze week?

POP & JAZZKLASSIEK EXPO & LIT

Zwarte gordel

Black Belt Eagle Scout klinkt tegelijk als een totem en een bijnaam van een gevechtssporter, maar het is vooral ook de alias van Katherine Paul, een Amerikaanse singer-songwriter met inheems bloed. Als kind danste ze mee op traditionele powwows, maar dankzij enkele VHS-tapes van Nirvana en Hole raakte ze daarna in de ban van grunge. Dat hoor je ook op haar derde album, The land, the water, the sky

BLACK BELT EAGLE SCOUT 18/2, 19.30, Botanique, www.botanique.be

Golfslag

Nu het jazzcollectief STUFF. even de pauzeknop heeft ingedrukt, zwermen zijn leden uit. Bassist Dries Laheye leende zijn muzikale kunde de voorbije jaren onder meer uit aan Selah Sue, Fulco Ottervanger, Liesa Van der Aa en Lucid Lucia. Maar nu neemt hij ook eindelijk de tijd om zichzelf in de picture te plaatsen met zijn eerste soloalbum. Op Deining stuwen bas en synths langzame golfbewegingen langs meditatieve muzikale patronen en dromerige klanklandschappen.

DRIES LAHEYE 24/2, 19.30, Volta, volta.brussels

Terug naar je tienerzelf

Jonge dertigers die zich twintig jaar jonger willen voelen, moeten deze en volgende maand in de AB zijn. Daar knopen de broederparen Jonas en Niels Meukens en Philip en Thomas Valkiers aan met hun prepuberale zelf, toen ze in 2003 met X!NK gitaren lieten knetteren op Junior Eurosong. Laat je stembanden los op ‘De vriendschapsband’, ‘Laat me vrij’ en ‘Denk aan mij’, of de nieuwe Afrekening-hit ‘Misschien’. (TZ)

X!NK 23 & 24/2, 23 & 27/3, 19.00, Ancienne Belgique, www.abconcerts.be

Onwrikbaar duo

Drie uur en 25 minuten muziek: zo lang duurt de integrale opname van Beethovens vioolsonates door violist Leonidas Kavakos en pianist Enrico Pace. Iets te lang voor één concertavond, dus pikte het tweetal er voor Bozar nummertje één uit. Dat is dan weer iets te kort voor één concertavond, dus vullen ze het programma aan met de bokkensprongen van Bartók en met een zangerige Fantasie van Schubert.

LEONIDOS KAVAKOS & ENRICO PACE 24/2, 20.00, Bozar, www.bozar.be

Ongelofelijk solo

Een beetje BRUZZ-lezer kent Hendrik Lasure ondertussen: zorgt voor klaviervertier bij Schntzl en Bombataz, frontman van Warm Bad, tegenwoordig ook kleinkunstig op zijn soloalbum Het wiel en op de theaterplanken met Lisa Verbelen. Het etiket ‘jazzsolist’ kleeft al lang niet meer aan Lasure, maar toch is de lijm enigszins blijven plakken. In Bozar keert hij namelijk heel even terug naar de toetsenroots voor een middagje solowerk.

HENDRIK LASURE 26/2, 11.00, Bozar, www.bozar.be

Miniconcerten

Schrik niet als je de komende weken strijkersklanken uit een scheepscontainer hoort komen. De Klarafestival Box reist opnieuw door de hoofdstad. Het programma is naar goede gewoonte gevuld met aanstormende musici uit de verschillende Belgische conservatoria, en ook de pas gekroonde winnaars van kamermuziekwedstrijd Supernova geven het beste van zichzelf tussen de golfplaten. (JC)

KLARAFESTIVAL BOX > 8/3, verschillende locaties, www.klarafestival.be

Art in de Gare

In de indrukwekkende Gare Maritime nam Sculptura Gallery zijn intrek, dat focust op internationale makers van monumentale sculpturen en installaties. Nog tot volgende maand neemt Sculptura ook de hele hal in, met in het oog springend werk van onder meer Arne Quinze, Nick Ervinck, Willem Boel, Koen Vanmechelen en Atelier Van Lieshout. Ook de ons welbekende Tom Frantzen exposeert.

SCULPTURA #1 10 > 12/3, Sculptura Gallery, www.sculpturafestival.be

Rechthoek meets cirkel

Er is een galerie CLEARING in Brooklyn en er is er een in Brussel, meer bepaald in Vorst, vlak bij Wiels. De New Yorkse schilder en beeldenmaker Sebastian Black kennen we al: vorig jaar nog waren zijn tekeningen in CLEARING te bewonderen. Dit keer trakteert hij ons op een solotentoonstelling, met in de hoofdrol de rechthoeken en cirkels die zijn speelse, geabstraheerde werk al langer kenmerken.

CIRCLE AND SQUARE > 8/4, CLEARING, www.c-l-e-a-r-i-n-g.com

Dieren, doden, Despret

De Belgische schrijfster en filosofe Vinciane Despret heeft een originele stem die ook naar het Nederlands is vertaald. Ze schreef verschillende boeken, zoals Wat zouden dieren zeggen als we ze de juiste vragen stelden?, Habiter en oiseau (binnenkort vertaald als Leven als een vogel) en Au bonheur des morts, over de relaties tussen nabestaanden en doden. (MB)

MEET THE THINKER: VINCIANE DESPRET 23/2, 18.30, Bozar, www.bozar.be

40
BLACK BELT EAGLE SCOUT LEONIDOS KAVAKOS SCULPTURA

WO 08.03 | 20:30 muziek

DE FRIVOLE FRAMBOOS TROPPO MATURO

DO 09.03 | 20:30 theater

DE HOE VECHTSTUK

ZO 12.03 | 10:30

DE KAST VAN ... JAN HAUTEKIET

Bibliotheek Dilbeek

WO 15.03 | 20:30 dans

Knorren van plezier

Er zit wat Roald Dahl-venijn in het verhaal van deze heerlijke Nederlandse stopmotionfilm. De negenjarige Babs krijgt voor haar verjaardag een big van haar opa. Terwijl ze van Knor een aanvaard huisdier probeert te maken, broedt opa op plannen om een worstenwedstrijd te winnen. Wie zich haast kan dankzij Anima nog de kleine expo in Flagey meepikken met de poppen en decors uit deze opa-onvriendelijke parel voor zwijnliefhebbers.

KNOR dir.: Mascha Halberstad

Beertje Coke

Het succes van de trailer doet vermoeden dat veel mensen zin hebben in het concept achter Cocaine bear. Na de consumptie van 35 kilo gedumpte cocaïne verandert een zwarte beer in een moordmachine die voor geen rede vatbaar is. De ene dagtripper na de andere ambulancier moet eraan geloven. Zelfs kindjes zijn niet veilig. Vanaf woensdag weten we of de hype terecht is en de horrorkomedie zo beresterk als de trailer.

COCAINE BEAR dir.: Elizabeth Banks, act.: Keri Russell, Ray Liotta, Brooklynn Prince

Spielberg phones home

In de herfst van zijn carrière duikt Steven Spielberg (76) alsnog in zijn jeugdherinneringen. The Fabelmans verhaalt over een jongen die zijn hart verliest aan het maken van films terwijl de kloof tussen mama (Michelle Williams) en papa (Paul Dano) steeds dieper wordt. Deze liefdesbrief aan de macht van cinema is fabelachtig geregisseerd en diep ontroerend. (NR)

THE FABELMANS dir.: Steven Spielberg, act.: Michelle Williams, Paul Dano, Gabriel LaBelle

DIE VERDAMMTE SPIELEREI

WO 22.03 | 20:30 theater

ZUIDPOOL

LONG DAY’S JOURNEY INTO NIGHT

DO 23.03 | 20:30 klassiek

LIEBRECHT VANBECKEVOORT & VITALY SAMOSHKO

DO 23.03 | 19:30 lezing

ROEL VAN BAMBOST

HOLLYWOOD TEENAGERS

Dil’arte - auditorium

WO 29.03 | 20:30 humor

ROBRECHT VAN DEN THOREN ACHTERAF NIET KOMEN HUILEN

du 21 janvier

au 2 avril

van 21 januari

tot 2 april 2023

WO 12.04 | 20:30 theater

ELENA PEETERS

BEGIN

INFO & TICKETS: WWW.WESTRAND.BE

KNOR 22 FEBRUARI 2023 | 41
FILM
SCHTG FONDTION I TI N PHOTOGRAPHY www.fondationastichting.com Avenue Van Volxemlaan 304 1190 Bruxelles -
Graciela Iturbide Lignes d’ombre Schaduwlijnen
Brussel

Stuur het trefwoord, samen met je adres en telefoonnummer, naar win@bruzz.be

Vake poes, of hoe God verdween

3X2 TICKETS, KVS, 3/3

Regisseur en theatermaker Lisaboa Houbrechts ensceneert een familie-epos dat drie generaties overspant. Ze blikt terug op het tijdsgewricht van haar grootouders, haar ouders en haar eigen generatie.

Stef Kamil Carlens & The Gates of Eden

5X2 TICKETS, AB, 5/3

“Nobody sings Dylan like Dylan,” ook Stef Kamil Carlens niet, maar de Antwerpenaar zet de songs van de Bobster samen met The Gates of Eden wel op onnavolgbare wijze naar zijn hand.

What remains

5X2 TICKETS, BRONKS, 5/3

In What remains brengt choreografe Zoë Demoustier twee generaties samen op scène: kinderen die beginnen aan het leven en oudere dansers die het leven achter zich laten. Een fysiek en dansant spel tussen oud en jong dat het vergankelijke lichaam blootlegt.

Eat & Drink. Seven

Het zit op deze lunchplek met een afgelikt interieur elke middag stampvol en toch bespeuren wij maar weinig menselijkheid. Een pijnlijke zaak.

‘Nieuwe kantines’ worden ze genoemd, en ze maken sinds een tiental jaar school als lunchadresjes. Hulde voor de manier waarop ze de lunchpauze uit de junkfoodsfeer halen. Bleef het lunchaanbod traditioneel beperkt tot een broodje ham, dan hebben zij er een zaak van gemaakt om gerechten aan te bieden waarin groenten de hoofdrol spelen – en voor die diversiteit alleen al verdienen ze alle lof. Hun succes is ongetwijfeld een gevolg van de aandacht die er al langer is voor gezondheid en gezonde voeding.

De nieuwste speler op de markt heet Seven, en deze plek wil een fancy versie van het genre zijn, door onder meer – althans zo lijkt het – in te zetten op een sfeer die ruikt naar een modeboetiek. We moeten al diep in ons geheugen graven om zo’n fijn afgewerkte versie van een moderne kantine te vinden. Gewaxt beton, houten meubilair, projecties op het plafond, een stijlvolle toonbank in U-vorm en een open keuken aan het eind.

De lichtarmaturen zijn verfijnd en zelfs de koelkasten met drank aan de ingang hebben een zekere allure. Ze zijn gevuld met een lekkere kombucha met hibiscus (5 euro). De minimalistische stijl komt helemaal niet koel over. Dat staat helaas in schril contrast met de manier waarop we worden ontvangen. Behoort die kilte tot het DNA van deze plek

die nochtans gezelligheid heiligt? Of heeft het te maken met het feit dat het er rond lunchtijd overvol is? Als we onze bestelling doorgeven, proberen we een glimlach of op zijn minst een beetje aandacht los te weken. Tevergeefs. We hebben niet echt geluk, er rest alleen nog een klein, laag tafeltje, waar je met je kin tegen je knieën moet eten.

Seven •••••

Edith Cavellstraat 10, Ukkel. Reservatie niet mogelijk ma > vr 9 > 15.00 , za > zo 10 > 15.00, di gesloten

De romige soba met pinda (15,50 euro) staat na de vijf minuten al voor ons. De noedels en de in gember gemarineerde garnalen komen recht uit de koelkast en hebben daardoor weinig smaak. De pindasaus, de munt en de citroen doen die twee cruciale ingrediënten gelukkig wel ontwaken uit hun coma. Er is weinig mis met het gerecht, maar het wekt bij ons geen enkele emotie op – misschien is dat normaal voor een plek waar de empathie ver te zoeken is. Het dessert, een brownie met chocolade (4 euro), krijgt een flinke portie zoutkristallen mee. Ondanks de weinig hartelijke sfeer op deze plek kan de smaak van de chocolade ons bekoren. Als een balsem op onze ziel. MICHEL VERLINDEN

42 |
|
WIN!
© SASKIA VANDERSTICHELE

Smalltalk. In het Ter Kamerenbos met zangeres en theatermaker Adja Fassa

‘Ik smijt mij graag’

We spreken met de Brusselse zangeres en theatermaker Adja Fassa af in het Ter Kamerenbos, op het terras van een Woodpeckerkiosk. De frisse lucht geeft extra zuurstof aan het gesprek met deze muzikale duizendpoot, die met haar debuut-ep Ironeye openhartig in de spotlights treedt.

Ze komt heel dikwijls wandelen in het bos, zegt Adja Fassa, die ook in de buurt woont. “Ik heb een heftige innerlijke leefwereld. Dan doet zo’n kalme omgeving deugd.” Brussel is al enkele jaren haar thuis. “Ik ben veel en graag onderweg, maar Brussel is de neutrale tussenplek waar ik tot rust kom.”

Ze groeide op in het Antwerpse, maar zat in haar tienerjaren op internaat in de Bockstaelwijk. “Ik had toen al heel wat meegemaakt. Ik was altijd moe door een trage schildklier en werd vanaf de lagere school veel gepest. In het middelbaar had ik er genoeg van en werd rebels, in die mate dat ik een stoel door het raam gooide wanneer iemand mij lastig viel. Daardoor werd ik van de ene naar de andere school gestuurd. Maar op internaat ervoer ik rust en echte vriendschap. Die meisjes van toen zijn nog altijd mijn beste vriendinnen.”

Talrijke omzwervingen volgden. In België, maar ook onder meer in India, waar ze vaardigheden oppikte om haar fysieke en mentale demonen te beteugelen. Yoga, meditatietechnieken, ayurveda … Met die houvast treedt Fasse nu volop in het voetlicht als zangeres en performer, na “tien jaar denken, voelen en schrijven.”

De verwachtingen zijn hooggespannen, nadat ze eind 2021 de talentenwedstrijd Sound Track won met wat ze haar “sophisticated soul” noemt – gelaagde soulmuziek met jazz- en gospelelementen. “De muziek van Erykah Badu is de soundtrack van mijn jeugd. Ik voel me ook wel een Bag Lady (naar de hit van Badu, red.) omdat ik meestal zwaar gepakt buitenkom, en omwille van de emotionele bagage die ik met me meedraag.”

In haar eerste single, ‘Told you so’, haalde ze meteen stevig uit in de eerste regels: “You can suck it / Fed up with your games/ Fuck it I’ll do it on my own.” “Ik hou er wel van om een deur in te trappen.”

Naast zangeres is Fassa ook theatermaker. Op termijn wil ze tijdens optredens een totaalbeleving aanbieden. “Met meditatieve elementen, een gospelkoor, intuïtieve bewegingen, geurexperimenten … Sowieso geef ik me altijd honderd procent. Ik krijg

soms de commentaar dat het af en toe meer ingetogen mag, maar dan denk ik: laat mij. Ik smijt mij graag.”

Ironeye komt uit op 24/2 (Sdban Ultra), live op 1/3 in de Beursschouwburg, www.beursschouwburg.be

Longread?

Meer weten over Adja Fassa? Smalltalk wordt Longread op bruzz.be/smalltalk

22 FEBRUARI 2023 | 43
Andy Furniere foto Ivan Put

‘Vergeet niet op tijd fuck off te zeggen’

Wij zetten de zomer alvast in met de onweerstaanbare synthpop van Judith Kiddo’s debuutalbum Ready to heal. En we zijn haar erkentelijk voor de onderstaande vijf inzichten. door Michaël Bellon

Cultiveer je fantasie

Een goede vriendin van me heeft een gave om je horoscoop te bepalen. Na een sessie van een uur trok ze als conclusie dat ik trouw moet blijven aan de bizarre kant van mijn creativiteit. Dat herinnerde me aan een uitspraak van actrice Juliette Lewis die ik op mijn veertiende las, en die toen mijn favoriete quote was: “Defy expectations, live in the purity of your own natural power.”

Just breathe

Voor zielen die soms een beetje angstig zijn zoals ik, helpt dat echt. Ik concentreer me daarbij vooral op het uitademen, want als je echt een angstig moment hebt, is het beter niet te veel in te ademen en wat langer uit te ademen. Dat zet je zintuigen weer op scherp en verankert je opnieuw in de realiteit.

Say it louder!

Op een dag las ik in een interview met Björk dat zij soms drie keer moest herhalen wat een man maar één keer moest zeggen om gehoord te worden. Toen dacht ik, oh my god, als zelfs Björk dat moet doen, zal ik zeker een attitude moeten hebben waarbij ik als vrouw de plaats durf in te nemen die mij toekomt.

Vergelijk

jezelf niet met anderen

Vergelijken is mijn zwakke punt. Minder op muzikaal vlak, misschien meer op het vlak van mijn andere passie: acteren. Vergelijken is nergens voor nodig. Zeker in deze tijden van streamingcijfers en likes is het ook een straatje zonder einde om jezelf met anderen te vergelijken. Je zal altijd wel iemand vinden die het nog beter doet. Je vergelijken met anderen is dus een garantie op negatieve gevoelens. Don’t go there!

Vergeet niet op tijd “fuck off” te zeggen

Op sociale media zag ik onlangs een meme van een vrouw van 98 jaar. Aan haar kleinzoon, die vroeg of ze ergens spijt van had, gaf ze als levensles mee dat ze vaker “fuck off” had moeten zeggen tegen mensen waar ze geen boodschap aan had.

Ready to heal is nu uit (eigen beheer), Judith Kiddo stelt haar album voor met een concert in de Ancienne Belgique op 23 februari, www.abconcerts.be

44
© ANTOINE NEUFMARS

Beleggen in fysiek goud en zilver: zekerheid voor generaties

Investir dans l’or et l’argent physiques : la sécurité pour des générations

Investing in physical gold and silver: security for generations

Waarom beleggen in fysiek goud?

Investeren in goud en zilver staat garant voor veiligheid en betrouwbaarheid. Edelmetalen hebben zich doorheen de jaren bewezen als een tastbaar en standvastig onderdeel van de beleggingsportefeuille, vooral in economisch onzekere tijden. Goud is bovendien een generatiebestendig beleggingsproduct. “Door een deel van uw portefeuille in goud te beleggen vormt zich een sterke fundering waardoor de totaalwaarde ervan alleen maar toeneemt”, zegt Jan Van Cutsem, zaakvoerder van The House Gold & Silver.

The House, a family affair

Van Cutsem heeft intussen meer dan dertig jaar ervaring in de goudsector. Hij werkte eerst als goudexpert voor KBC, om zich daarna toe te spitsen op de Amerikaanse goudmarkt. In 2001 startte hij zijn eigen goudhandel vanuit zijn woonkamer en in 2008 en 2010 vervoegden dochters Emma en Elisa het team. De voorbije jaren is de onderneming uitgegroeid tot een bloeiend familiebedrijf met filialen in Brussel, Gent, Kortrijk en Sint-Niklaas én een succesvolle webshop.

Betrouwbare partner

Met open en eerlijke informatie, een correcte prijs en jarenlange ervaring heeft het familiebedrijf een ijzersterke reputatie in de sector uitgebouwd. “Een goede naam die we te danken hebben aan onze persoonlijke aanpak en vertrouwensband met onze klanten”, zegt zaakvoerder Jan Van Cutsem.

Pourquoi investir dans l’or physique ? Investir dans l’or et l’argent garantit la sécurité et la fiabilité. Au fil des ans, les métaux précieux se sont révélés être un élément tangible et solide des portefeuilles d’investissement, surtout en période d’incertitude économique. L’or est en outre un produit d’investissement à l’épreuve des générations. « En investissant une partie de votre portefeuille dans l’or, vous créez une base solide qui ne fait qu’augmenter sa valeur globale », explique Jan Van Cutsem, gérant de The House Gold & Silver.

The House, une affaire de famille Jan Van Cutsem a désormais plus de trente ans d’expérience dans le secteur de l’or. Il a d’abord travaillé comme expert en or pour KBC avant de se concentrer sur le marché de l’or américain. Il a lancé son propre commerce d’or depuis son salon en 2001 et ses filles Emma et Elisa ont rejoint l’équipe en 2008 et 2010. Ces dernières années, la société est devenue une entreprise familiale florissante avec des succursales à Bruxelles, Gand, Courtrai et Sint-Niklaas, ainsi qu’une boutique en ligne prospère.

Un partenaire fiable

Grâce à des informations ouvertes et honnêtes, un prix correct et des années d’expérience, l’entreprise familiale s’est forgée une solide réputation dans le secteur. « Nous devons notre bonne réputation à notre approche personnelle et à la relation de confiance que nous entretenons avec nos clients », déclare le gérant Jan Van Cutsem.

Why invest in physical gold?

Investing in gold and silver guarantees security and reliability. Precious metals have proven over the years to be a tangible and steadfast component of investment portfolios, especially in economically uncertain times. Furthermore, gold is a generational investment product. “By investing part of your portfolio in gold, a strong foundation is formed that only increases its overall value,” says Jan Van Cutsem, business manager of The House Gold & Silver.

The House, a family affair

Van Cutsem now has more than 30 years of experience in the gold sector. He first worked as a gold expert for KBC, before focusing on the American gold market. He started his own gold business from his living room in 2001, and his daughters Emma and Elisa joined the team in 2008 and 2010. In recent years, the company has grown into a thriving family business with branches in Brussels, Ghent, Kortrijk and Sint-Niklaas, along with a successful online store.

Reliable partner

With open and honest information, correct pricing and years of experience, the family business has built up a rocksolid reputation in the sector. “A good reputation that we owe to our personal approach and trust relationship with our customers,” says business manager Jan Van Cutsem.

PUBLIREPORTAGE The House Brussel/Bruxelles Keizerinlaan 68 / 68, Bd. de l’Impératrice +32 (0)2 514 01 70 info@the-house.be www.the-house.be
familiebedrijf entreprise familiale

Nieuws en cultuur uit Brussel in je mailbox?

BRUZZ dag

brengt je van maandag tot zaterdag de actualiteit van de dag (in het Nederlands).

BRUZZ week

serveert je iedere zaterdag de belangrijkste hoofdpunten van de voorbije week (in het Nederlands).

BRUZZ culture

ontvang elke donderdag de BRUZZ-selectie in je mailbox en begin goed voorbereid aan je cultureel weekend (Nederlands, Frans en Engels gemixt).

BRUZZ international

voor en door internationale Brusselaars, met elke week restauranttips, cultuurreportages en portretten (in het Engels).

Schrijf je gratis in via BRUZZ.be/nieuwsbrief

Interrand is de afvalintercommunale die instaat voor de afvalinzameling aan huis en baat de recyclageparken uit van Hoeilaart, Overijse en Tervuren. Bij Interrand ligt de nadruk op maximaal vermijden en recycleren van afval om zo veel als mogelijk afval te voorkomen.

Voor versterking van het team zoekt Interrand een:

Deskundige projectmanagement en boekhouding

Jouw taken

- Als deskundige projectmanagement:

W initieer en volg je diverse projecten op (bv: diftar, sluikstort, textiel, asbest,…);

W ondersteun je de directie met het opvolgen van subsidiedossiers omtrent diverse, afvalgerelateerde onderwerpen zoals bvb. afvalbeheer, recyclageparken, …;

W volg je audits op.

- Als deskundige boekhouding sta je in voor de opvolging van de dagelijkse boekhouding (opleiding wordt voorzien).

W Je staat in voor het inboeken van de facturen.

W Opmaken en opvolgen van uitgaande facturen.

W Je verwerkt de bankverrichtingen.

Jouw profiel

- Je beschikt over een bachelordiploma of een diploma hoger onderwijs van één cyclus of daarmee gelijkgesteld onderwijs

- Je hebt affiniteit met cijfers en je hebt een analytisch inzicht.

- Kennis van boekhouding is geen voorwaarde maar is wel een pluspunt (een opleiding wordt voorzien).

- Je werkt gestructureerd en nauwkeurig.

- Je bent Nederlandstalig en vertrouwd met werken op een pc (Outlook, Excel, Word).

- Interrand staat open zowel voor veelbelovende starters als voor ervaren routiniers.

Ons aanbod

- Contractuele tewerkstelling: je krijgt een contract van 6 maanden. Na deze 6 maanden krijg je, na gunstige evaluatie, een contract onbepaalde duur aangeboden.

- Een verloning in salarisschaal B1-B3: het bruto geïndexeerd maandsalaris bedraagt minimum € 2.883,19 (B1 - 0 jaar anciënniteit) en maximum € 4.858,09 (B3- 23 jaar anciënniteit).

- Nuttige werkervaring kan in aanmerking worden genomen.

- Bijkomende extralegale voordelen zoals maaltijdcheques, fietsvergoeding, gratis woon-werkverkeer met het openbaar vervoer, hospitalisatieverzekering (na 6 maanden), groepsverzekering, GSD-V voordelen en ecocheques.

- Een gunstige werk- en vakantieregeling.

- Een job met veel afwisseling in een maatschappelijk relevante en uitdagende omgeving.

- Bovenop de stabiele werkomgeving kom je terecht in een kleine organisatie met een goede, positieve en familiale werksfeer.

Interesse?

Mail je motivatiebrief en uitgebreid cv ten laatste op 28 februari 2023 naar info@interrand.be

Bij een overtal van kandidaten kan een preselectie plaatsvinden op basis van motivatiebrief en cv.

Nog vragen? Contacteer onze dienst

personeelszaken op het nr. 02 658 95 41 DB779964A3
regiotalent.be Vind een leuke job in jouw buurt. DB619783H9

Kom jij met ons meewerken aan de toekomst van Beersel?

Je werkt in de dienst patrimonium en helpt het ambitieuze project van onze gemeente waar te maken. Je treedt op als bouwheer voor de gemeente Beersel en volgt de nieuwe bouwdossiers, administratief en technisch, van A tot Z op. Je hebt hierbij contact met verschillende partners (aannemers, ontwikkelaars, openbare instanties,…). Je zorgt ook mee voor het beheer van de bestaande gemeentelijke gebouwen.

Je bent gemotiveerd om samen met collega’s in je ploeg zorg te dragen voor de wegen en de rioleringen in onze gemeente (plaatsen van boordstenen, leggen van dallen, klinkers, kasseien, werken met koud asfalt en dolomiet, kleine afbraakwerken, nivelleringswerken, ontstoppen van rioleringen).

WIJ WERVEN AAN !

Je staat in voor de voorbereiding, opvolging en uitvoering van een hedendaags, strategisch en dynamisch personeelsbeleid en personeelsbeheer. Je bent er op gericht gemotiveerde en bekwame medewerkers aan te werven en te behouden.

Je leidt en coördineert de werking van de dienst personeel en de dienst organisatieontwikkeling. Je zorgt voor een correcte en efficiënte personeelsadministratie en voorziet in een ondersteunende, interne dienstverlening voor de diensten en personeelsleden. Je communiceert open, efficiënt en effectief over personeelszaken.

Als deskundige mobiliteit zorg je voor de uitwerking, opvolging en adviesverlening bij mobiliteitsprojecten. Je coördineert de voorbereiding, uitvoering en evaluatie van het mobiliteitsbeleid: aanpakken van onveilige verkeerssituaties, vorm geven aan het parkeerbeleid, verbeteren en uitbreiden van de fietsinfrastructuur, laadpalen, sensibiliseringsacties op vlak van verkeer, enz. Je formuleert antwoorden op meldingen en organiseert burgerparticipatie met betrekking tot mobiliteitsdossiers. Je onderzoekt subsidiemogelijkheden en stelt subsidiedossiers samen.

Als deskundige Plan Samenleven zorg je voor de uitwerking, opvolging en adviesverlening bij projecten. Je organiseert oefenkansen voor Nederlands voor volwassenen. Je bent verantwoordelijk voor het inzetten van Brugfiguren op school. Je zorgt voor toeleiding van kinderen en jongeren naar sport en cultuur. Je verbetert de sociale samenhang in de woonwijken door Pleinmakers aan te trekken en via buurtinitiatieven. Je werkt nauw samen met verschillende diensten bij de gemeente Beersel en andere sectoren. Je luistert naar de noden van de mensen en je bevordert gelijke kansen. Je streeft naar participatie waar iedereen zichzelf kan zijn en ontwikkelen.

Meer info over het examenprogramma, de voorwaarden, de functiebeschrijving, de salarisschaal:

www.beersel.be/thema/2821/vacatures-bij-lokaal-bestuur-beersel of contacteer de personeelsdienst op tel. 02 359 07 42, personeel@beersel.be

HUISHOUDHULP (TECHNISCHBEAMBTE)

CLUSTERZORG

Aanlegwervingsreservevan2jaar

voltijdsofdeeltijds•contractueel•E1-E3

De vzw Warlandis met 90 kamers, 3 kamers kortverblijf, 19 assistentiewoningen en een lokaal dienstencentrum gaat over tot aanwerving van (m/v/x):

Ergotherapeuten

Verpleegkundigen dag

Zorgkundigen

De volledige functiebeschrijving kan je via e-mail bekomen.

Aanbod: • goede arbeids- en loonsvoorwaarden • dynamische omgeving met fijne collega’s.

Interesse in een boeiende job bij een modern woonzorgcentrum in de regio Jette (nabij Brussel)? Aarzel niet en stuur snel jouw cv en motivatiebrief naar vzw Warlandis, Odon Warlandlaan 209, 1090 Jette of stuur een e-mail naar personeel@warlandis.be

Alshuishoudhulpstajepersonenbijinhetonderhoudvanhunwoning, hetstrijkenvankleding,hetklaarmakenvanmaaltijdenenhetdoenvan boodschappen.Datgebeurtopeenkwalitatievemanier,methetnodige respectendenodigeaandachtvoorspecifiekebehoeften.

Jeweetvanaanpakken,neemtinitiatiefenkanjewerkzelfstandigplannen enorganiseren.

Jekentdepoetsproductenwaarmeejewerkt,kanzejuistgebruikenen neemtdaarvoordenodigeveiligheidsmaatregelen.

Jekentdepoetstechniekenomefficiënt,veiligenergonomischtewerken. Jebentklantvriendelijkenvoertjewerknauwgezetenresultaatgerichtuit. Jehebtoogvoordetailenlevertgraaguitstekendwerkaf.

Jebentpunctueelenkomtafsprakenenregelsna.

Wijbiedeneen voltijdseofdeeltijdsecontractuelebetrekkingvooronbepaalde duur,eenbasisweddevan minimaal2.122,43eurobruto (voltijdsetewerkstelling) entalvan extralegalevoordelen

INTERESSE?

Bezorgonsjouwsollicitatiebriefeneenrecentcv tenlaatsteopwoensdag22februari2023om12uur:

VIAE-MAIL: vacatures@kampenhout.be

PERPOST: t.a.v.hetvastbureau

Dorpsstraat9,1910Kampenhout

VIAPERSOONLIJKEAFGIFTE: teamPersoneelszaken

Dorpsstraat9, 1910Kampenhout

016659935

vacatures@kampenhout.be

www.kampenhout.be/vacatures

DB781426B3
DB780502B3
1 PROJECTMANAGER PATRIMONIUM statutair | voltijds | B1-B3 1 ARBEIDER OPENBARE WERKEN contractueel | voltijds | D1-D3 1 DESKUNDIGE MOBILITEIT statutair | voltijds | B1-B3 1 DIENSTHOOFD PERSONEEL EN ORGANISATIE statutair | voltijds | A1a-A3a 1 DESKUNDIGE PLAN SAMENLEVEN contractueel | voltijds | B1-B3
DB780791B3 facebook.com/regiotalent.be Volg ons op Facebook en blijf op de hoogte. DB620417H9
STUUR JE KANDIDATUUR AAN: Personeelsdienst Gemeente en OCMW Beersel naar personeel@beersel.be of Torleylaan 13, 1654 Huizingen, ten laatste op 28 februari 2023.
4 & 5 maart, 10-17u, Be-Here Brussel Kom en test onze e-bikes, speedpedelecs en cargobikes! hét testevent van Brussel
Testival €500 Tot korting Meer info? bikerepublic.be/testivals
E-bike
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.