BRUZZ - editie 1848 (07-06-2023)

Manoeuvres op één jaar van de verkiezingen

Deel 1: de Nederlandstalige partijen

‘We moeten meer onze bo en aandoen’

Over de kloof tussen overheid en burger

‘Ballet kan mensen doen dromen’

Het debuut van het Brussels City Ballet

Wanneer het terras aan het plein vreet

De horeca neemt steeds meer openbare ruimte in

OPERA NOS

DMITRI SHOSTAKOVICH

JUNI / JUIN 20, 21, 23, 25, 27, 29 & 30 2023

JULI / JUIL 2 2023

DE MUNT / LA MONNAIE

Wat gebeurt er als een neus besluit weg te lopen van zijn eigenaar en een eigen leven gaat leiden?

Dmitri Sjostakovitsj’ heerlijk absurde opera Nos (de neus) werd vanwege zijn maatschappijkritiek, zijn surrealistische thema en zijn hilarische muzikale stijlvermenging bijna een halve eeuw uit het Sovjetrepertoire gebannen. Nu maakt La Fura dels Baus van dit geniale werk met zijn buitenmatige bezetting (alleen al zo’n 80 personages!) een seizoensafsluiter van formaat.

FR

Un nez décide de quitter son propriétaire pour vivre sa propre vie… Critique sociale au thème surréaliste, Nos (le nez) de Dmitri Chostakovitch mélange plusieurs styles musicaux de façon presque démente. Banni du répertoire soviétique pendant près d’un demi-siècle, cet opéra de la démesure (regroupant près de 80 personnages et une quinzaine d’instruments à percussion), termine notre saison avec force grâce à la mise en scène spectaculaire de La Fura dels Baus.

06 ‘Vij ig parlementsleden volstaan’

Sven Gatz en Alexia Bertrand hervormen Brussel

22 Van Brussels parlementslid tot minister onder Erdogan

Mahinur Ozdemir, minister uit de diaspora

05 EDITO

10 IN BEELD Saskia Vanderstichele

12 IN DE KIJKER Het financiële drama van Union

13 KORT GESPREK Schepen en artiviste Sihame Haddioui maakt een performance over de gevolgen van onderdrukking op een lichaam

15 BEELDCOLUMN Kim Duchateau

16 POLITIEK Een jaar voor de verkiezingen: het palmares van de Vlaams-Brusselse partijen doorgelicht

24 BIG CITY Bestaan er nog veel oude muurreclames in Brussel?

24 BEESTIG BRUSSEL Het Brusselse menu kan ook de nijlgans bekoren

26 COMMUNICATIE Waarom de Brusselse overheid veel burgers niet bereikt

30 DE SLAAPKAMER van Anna

32 COVERSTORY Iets nieuws onder de zon: de expansiedrift van de terrassen

36 NICK TRACHET Zeekat

37 SELECT Aki Nishio geeft Brussel weer een professioneel balletgezelschap

Eat & Drink Honest

Smalltalk Sergeant

De vijf inzichten Paul Van Bruystegem

Theatermaker en muzikant Ferre Marnef debuteert met zijn band Sergeant: “Misschien moet iemand anders onze volgende plaat maar eens inzingen.”

met Karl

managing director, al

Een etsrevolutie teweegbrengen, hoe doe je dat? “Lucien is niet in één dag gebouwd, uiteraard”, steekt Karl van wal. Het idee ontstond in 2018, toen het moederbedrijf D’Ieteren Group de lijnen voor de komende vijf jaar ui ekende. “D’Ieteren is voor alle duidelijkheid meer dan een autohandelaar. De rode draad binnen het familiebedrijf is ‘mobiliteit’, en dat al sinds 1805”, verklaart Karl. “De laatste jaren zet D’Ieteren ook in op duurzaamheid via incubatorprogramma’s. Denk aan Poppy (deelwagens), Skipr (mobiliteitsplatform) of Lizy (tweedehands autoleasing).”

DE CIRKEL IS ROND

Fietsen stond al langer op de D’Ieterenagenda, maar de coronapandemie bracht alles in een stroomversnelling. Dat Karl in de projectgroepen zat, is geen toeval. “Ik werk al 20 jaar voor D’Ieteren, ze kennen mijn passie voor etsen. Zelf had ik ooit het idee om een etsenwinkel te openen. Toen ik onlangs mijn kantoor aan het opruimen was, kwam ik mijn dossiertje terug tegen. Dat was echt zo’n ‘full circle’-moment.”

DARWINISME

Maandenlang steken Karl en zijn collega’s de koppen bij elkaar. De allereerste stap? Hun oren te luisteren leggen bij de mensen. “Ik ben niet religieus, maar geloof wel in darwinisme”, gaat Karl verder. “Je moet jezelf aanpassen aan je omgeving.

Fietsen is toegankelijk voor iedereen, ook in Brussel

KARL LECHAT managing director

Het is niet de rijkste of slimste die wint, maar diegene die luistert en zich aanpast.”

De consensus? Fietsen is toegankelijk voor iedereen. “Tegelijkertijd betekent mobiliteit voor iedereen iets anders. Wat zijn jouw noden? Pendelen, wonen, kinderen,… dat zijn allemaal zaken die meespelen. Stap je bij Lucien binnen, dan leggen we samen de puzzel”, aldus Karl. “Voor de ene persoon is een longtail of cargo ets geschikt, terwijl de andere meer baat hee bij een elektrische plooi ets. Via onze nancieringsprogramma’s, het Lucien Business-programma voor B2B en etsleasingen maken we ons aanbod toegankelijk voor elk budget.”

GÉÉN COPY-PASTE

Met 15 winkels and counting, is Lucien goed op weg om uit te groeien tot een etsketen. “Het klopt dat wij regelmatig overnames doen, maar dat betekent niet dat er sprake is van een ‘copy-paste’-

verhaal. Neem nu bijvoorbeeld Velo xer op de Anspachlaan. Oprichter Amor zag meteen de voordelen van een synergie: een extra atelier, nieuwe werkposten en nieuwe merken in hun aanbod. Iedereen content!”

Karl droomt van een etsvriendelijk Brussel. “Aan de heuvels kan je niets veranderen, aan de infrastructuur wél. Door zo veel mogelijk mensen op de ets te krijgen, oefen je druk uit op de overheid. Je verplicht ze als het ware om actie te ondernemen. Lucien is een innoverende gamechanger, geloof me”, besluit Karl trots.

FIETS JE MEE?

Neem dan een kijkje op: www.lucien.bike

@lucien.bike

De gezellige etsenwinkels van Lucien doen soms denken aan een hippe ko ebar maar vergis je niet: met in-house etsexperten, herstelateliers en een vernieuwend aanbod aan (stads) etsen wandel je wel degelijk het etsparadijs binnen. We spreken

Lechat,

verkiest hijzelf de term ‘sportief directeur’. “Als kopman begeleid ik mijn peloton richting een etsrevolutie.”

FOTO’S Lucien • TEKST Aline Peeters • VORMGEVING monoeil.be

COLOFON

BRUZZ

Flageyplein 18, 1050 Brussel, 02-650.10.65

ABONNEMENTEN

Josiane De Troyer (abo@bruzz.be), 02-650.10.80

Gratis in Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Rest van België: 29 euro per jaar;

IBAN: BE98 3631 6044 3393

van Vlaams Brusselse Media vzw

Buiten België: 35 euro per jaar.

OPLAGE

55.000 exemplaren.  ADVERTEREN?

Marlies De Deygere 02-650.10.81 marlies.dedeygere@bruzz.be

DISTRIBUTIE

Ute Otten, 02-650.10.63, ute.otten@bruzz.be

ALGEMENE DIRECTIE

Dirk De Clippeleir

HOOFDREDACTIE

Kristof Pitteurs (algemeen hoofdredacteur)

COÖRDINATOR MAGAZINE

Kris Hendrickx

CULTUUR & UIT

Gerd Hendrickx

ART DIRECTOR

Heleen Rodiers

VORMGEVING

Ruth Plaizier

EINDREDACTIE

Karen De Becker, Kurt Snoekx

WERKTEN MEE AAN DIT NUMMER

Eva Christiaens, Luana Difficile, Kris Hendrickx, Bettina Hubo, Sophie Soukias, Steven Van Garsse, Tom Zonderman (redacteurs); Johan Baeten, Michaël Bellon, Anke Dirix, Andy Furniere, Tom Peeters, Niels Ruëll, Nick Trachet, Bram Van Renterghem, Michel Verlinden (medewerkers)

VERTALING

Frédérique Beuzon, Gregory Blauwers, Sam De Ryck, George Holmer, Laura Jones

FOTOGRAFIE & ILLUSTRATIE

Bart Dewaele, Kim, Ivan Put, Saskia Vanderstichele

VERANTWOORDELIJKE UITGEVER

Kristof Pitteurs

Flageyplein 18, 1050 Elsene. BRUZZ is een uitgave van de Vlaams Brusselse Media vzw, wordt gedrukt bij

Printing Partners

Paal-Beringen en wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap en de Vlaamse Gemeenschapscommissie

MELD NIEUWS

Zelf nieuws gespot?

Tips zijn altijd welkom via: BRUZZ.be/meldnieuws

Persberichten kunnen via redactie@bruzz.be

VOER UW EVENEMENT IN OP ENCODEZ VOTRE ÉVÉNEMENT SUR ENTER YOUR EVENT ON www.extranet.brussels

WWW.BRUZZ.BE

Van deur tot deur

Het was een wilde gok op een redactievergadering: als we nu eens een reporter deur per deur laten aanbellen met de vraag of de bewoners de nieuwe ophaalregeling kennen? Ons vermoeden werd bevestigd: de wekenlange informatiecampagne met folders, radio- en tv-spots bleek bijna niemand te hebben bereikt. Het is stilaan een constante. Coronamaatregelen, de Good Move-plannen en nu de huisvuilophaling: wil je de Brusselaar informeren, dan lukt dat niet meer via de traditionele weg. In dit magazine spreken we met experten over deze uitdaging. Die zijn het over één ding eens: wil je in een diverse én jonge stad als Brussel de mensen bereiken, dan moet je de straat op. Het stelt meteen het model van burgerparticipatie in vraag. Brussel zet hier sterk op in, maar bereikt op deze manier slechts een heel klein deel van de bevolking. “De overheid luistert niet naar ons” en “we zijn niet gehoord”... ondanks alle inspanningen zijn dit nog altijd veel gehoorde reacties.

Aan de vooravond van de grote burgerparticipatie die we verkiezingen noemen, is dat iets om bij stil te staan. Politici weten wat hen te doen staat: letterlijk van deur tot deur hun boodschap gaan verdedigen. Dat dat niet altijd een parkwandeling zal worden, is wel duidelijk.

FR C’était un pari osé lancé lors d’une réunion de rédaction : envoyer un journaliste faire du porteà-porte pour demander si les habitants étaient au courant du nouveau calendrier de collecte. Réponse : la campagne d’information qui s’est étalée sur plusieurs semaines avec des dépliants, spots radio et télé n’a touché quasiment personne. C’est un fait très récurrent. Qu’il s’agisse des mesures sanitaires corona, des plans Good Move ou du calendrier de collecte des déchets, si vous souhaitez informer les Bruxellois, ce n’est plus possible via les canaux traditionnels. Dans ce magazine, nous évoquons ce phénomène avec des experts. Ils se rejoignent sur ceci : si vous voulez toucher les gens dans une ville diverse et jeune comme Bruxelles, il faut aller dans la rue. Et cela remet en question le modèle de participation citoyenne sur lequel Bruxelles mise beaucoup. Malgré les efforts déployés, on entend encore souvent dire « on ne nous écoute pas ». La veille de la grande participation citoyenne que sont les élections, il est important de réfléchir à cela. Les politiciens savent quoi faire : littéralement faire du porte-à-porte pour défendre leurs convictions. Et il est clair que ce ne sera pas toujours une promenade de santé.

EN It started as just a crazy thought during an editorial meeting: how about we get a reporter to go door-todoor, asking residents if they know about the new waste collection scheme? Our suspicions were confirmed: almost no one had seen the information campaign with leaflets, radio and television spots that has been going on for weeks. It is starting to become the new normal. Covid measures, the Good Move plans and now the waste collection: if you need to inform the residents of Brussels, you can no longer do that the traditional way. In this issue, we talk to experts about this challenge and they all agree on one thing: if you want to reach the people in a diverse and young city like Brussels, you have to do it out on the streets. This immediately calls into question the idea of citizen participation. Brussels is strongly committed to this, but it only reaches a very small part of the population. Despite all the efforts, “the government is not listening to us” and “we have not been heard” are still common sentiments. About a year ahead of that great civic engagement we call elections, this is something to think about. Politicians know what they have to do, literally going doorto-door defending their message. That that will not always be a walk in the park is clear.

“Brussel bereikt met burgerparticipatie slechts een heel klein deel van de bevolking”

Kristof Pitteurs, hoofdredacteur

Het gesprek. Sven Gatz en Alexia Bertrand (Open VLD) hervormen Brussel

‘Schaf de VGC-raad af’

Een kleiner parlement, de afschaffing van de VGC-raad en gemeentefusies. Het zijn maar enkele van de voorstellen die Alexia Bertrand en Sven Gatz op het Open VLD-congres goedgekeurd kregen. Gooi daar nog een ophefmakende tweet en een dure metrolijn bovenop, en je hebt genoeg stof voor een dubbelinterview.

door

Bram Van Renterghem foto’s Saskia Vanderstichele

Brussels begrotingsminister Sven Gatz (Open VLD) is in z’n nopjes. “Ik ben zonet voor de tweede keer grootvader geworden,” zegt hij, wanneer hij samen met ons de kolossale Finance Tower binnenwandelt, waar federaal staatssecretaris voor Begroting Alexia Bertrand (Open VLD) kantoor houdt. De perikelen met de dure metro 3 kunnen zijn goede humeur niet bederven. Dat hij half Vlaanderen over zich heen kreeg omdat hij in een Tweet Vlaams Belangers gespuis had genoemd, evenmin.

GATZ: “Ik had het voor alle duidelijkheid over de harde kern die daar in Brussel stond te betogen en onze democratie kapot wil maken. Hen noem ik fascisten en ik behoud mij dat recht. We zijn dat te veel aan het banaliseren.

Hoe keek u naar die berichten, mevrouw Bertrand?

BERTRAND: Ik heb dat van ver gevolgd en gezien dat het voor veel debat heeft gezorgd. Sven had het ook over de openheid van onze stad en daar sluit ik me bij aan.

De timing deed wel wenkbrauwen fronsen. Het begrotingstekort was al bijzonder groot, de metroperikelen dreigen dat nog erger te maken en net dan komt u met zo’n tweet. Een afleidingsmanoeuvre?

GATZ: (wuift weg) Jullie denken dat alles wat wij ademen en doen, zelfs als wij naar het toilet gaan, met een bepaalde intentie gepaard gaat. Natuurlijk zijn wij geen kerstekinderen, maar wij hebben nog altijd gewone opinies. Namelijk: extreemrechts, ik moet er niks van weten. Ik ben een man van overtuigingen en ik wens mij daar niet voor te excuseren. Daarvoor doe ik aan politiek.

Nu we toch over de nieuwe metrolijn bezig zijn: wat dacht u toen u hoorde dat die 4,4 miljard euro gaat kosten?

GATZ: De kostprijs voor het stuk tussen Noord en Bordet is te hoog. Een offerte aan 130 procent van wat wij voorstelden, hadden we verwacht. Maar 250 procent, dat is obsceen. De kostprijs van een metrostation in Schaarbeek zou drie keer hoger zijn dan een metrostation in Parijs. Er is duidelijk een gebrek aan concurrentie op onze markt.

En nu?

GATZ: Als de onderhandeling met de aannemers niet lukt, moeten we een nieuwe aanbesteding uitschrijven, zodat de bedrijven die nu in Parijs aan de metro bouwen, kunnen meedoen. Maar we moeten ook de eigen zaken op orde krijgen. We zullen dus moeten besparen, wat al voorzien was. Na de verkiezingen moeten we kijken waar we al dan niet nieuwe inkomsten kunnen vinden.

Dus de beslissing voor de verlenging naar Bordet is voor na de verkiezingen?

GATZ: Er zijn ook nog de moeilijkheden onder het Zuidpaleis waar we oplossingen voor moeten vinden. Ik wil zo snel mogelijk klaarheid, maar niemand zal voor de verkiezingen definitieve beslissingen willen of kunnen nemen.

Is er nu geen ‘window of opportunity’? Er zi en hier twee ministers van Begroting, van dezelfde partij, allebei voorstander van de nieuwe metrolijn.

GATZ: U denkt dat wij de begroting en offertes zomaar kunnen regelen? (lacht) Wij beslissen niet alleen hé. ▼

BIO

• Sven Gatz (1967)

• 1991-2001 actief bij de Volksunie en VU-ID21

• Sinds 2002 bij Open VLD

• 1995-2004 Brussels parlement

• 1999-2011 Vlaams Parlement

• 2014-2019 Vlaams minister van Cultuur, Jeugd, Media en Brussel

• Sinds 2019 minister van Begroting en Financiën in de Brusselse regering

BIO

• Alexia Bertrand (1979)

• 2007-2012 Zakenadvocaat

• Sinds 2012 gemeenteraadslid in Sint-Pieters-Woluwe

• 2012-2019 Kabinet minister Didier Reynders (MR)

• 2019 fractieleider Brussels parlement

• 2022 federaal staatssecretaris voor Begroting (Open VLD)

Het gesprek. Sven Gatz en Alexia Bertrand hervormen Brussel

BERTRAND: De bal ligt nu in het kamp van de Brusselse regering, die samen met Beliris de offertes moet proberen aanpassen. Zeggen dat de federale overheid vandaag moet bijspringen terwijl de offertes onredelijk zijn, is geen goed bestuur.

GATZ: Als je dat doet, geef je in de toekomst aan elke aannemer vrij spel om offertes van 250 procent van de geschatte kostprijs in te dienen.

Nu de pacificatie een feit is, kan het simpeler en met minder.

BERTRAND: Er zijn in Brussel veel parlementsleden per inwoner. Té veel. Sommigen zijn minder actief en het is zeker doenbaar om als parlementslid in meer commissies te zitten. Burgers zouden zich ook meer betrokken voelen. Een kleiner parlement betekent ook een herwaardering van dat parlement. Maar wat echt nieuw is, zijn de taalgemengde lijsten.

De nieuwe metrolijn is in elk scenario duur, terwijl de Brusselse begroting er niet goed voorstaat. Wat zegt de begrotingsminister in elk van u over dit project?

BERTRAND: Er zijn terugverdieneffecten die verdergaan dan mobiliteit alleen. Zo zijn er nieuwe wijken die zich kunnen ontwikkelen. Als we de metro niet hadden gegraven in de jaren 1960 en 1970, was Brussel niet de stad die het nu is.

GATZ: Ook toen was het een moeilijk verhaal. Door de oliecrisis zijn daar veel aannemers op failliet gegaan. Maar het moet aanvaardbaar blijven. Daarom werk ik de komende weken aan een plan waarin ik ook een aantal rode lijnen aangeef, die met de schuldgraad van het gewest te maken hebben.

BERTRAND: Iedereen moet er natuurlijk in blijven geloven. Het probleem met dit soort projecten is dat ze politiek gebruikt worden door mensen die al minder overtuigd waren. U bedoelt Ecolo?

BERTRAND: Ze zijn nooit de grootste enthousiastelingen geweest.

Over naar jullie voorstellen om Brussel te hervormen. Zo willen jullie naar 50 parlementsleden: 40 Franstalige en 10 Nederlandstalige. Waarom?

GATZ: De bestaande structuren en verhoudingen zijn er gekomen om Frans- en Nederlandstaligen te laten samenwerken.

Wat is het grote voordeel daarvan?

BERTRAND: Dat MR en Open VLD ook voor het gewest op dezelfde lijst mogen staan, net zoals andere politieke families. Nu zeggen PVDA en PTB één partij te vormen, maar ze mogen niet op dezelfde lijst staan en in het parlement vormen ze twee groepen. Dat is niet coherent.

GATZ: De binaire opdeling is te absoluut en komt niet meer tegemoet aan wat de Brusselaars wensen.

BERTRAND: Net daarom moet je ook van taalgroep kunnen veranderen.

Ook de raden en colleges van de Vlaamse Gemeenschapscommissie (VGC), de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie (GGC) en de Franse gemeenschapscommissie (Cocof) willen jullie afschaffen. Zijn die dan zinloos?

GATZ: We laten die politieke organen niet meer rond hun eigen as draaien, want daar komt het

vandaag op neer. Nu beginnen we de agenda in het parlement met het gewest, sluiten we die af en beginnen we met de agenda van de GGC... Maak daar gewoon een commissie van. Hetzelfde geldt voor de VGC en Cocof. Maak daar één commissie van, waarbij Franstalige parlementsleden ook vragen kunnen stellen over het Nederlandstalig onderwijs, en vice versa.

BERTRAND: Zo kunnen we van elkaar leren. Uiteindelijk gaat het over Brussel.

Dat we elkaar vragen stellen, is één ding. Maar Franstaligen zouden dan ook kunnen stemmen over pakweg de scholenbouw in het Nederlandstalig onderwijs?

GATZ: Ja. Dat klinkt zeer exotisch, maar we moeten toch geen schrik hebben van onze eigen schaduw? Als we van de historische budgetten voor de VGC en Cocof vertrekken, en we waken over de 20-80-verhouding Nederlandstalig- en Franstalig onderwijs,

“Het probleem met projecten als de metro is dat ze politiek gebruikt worden door wie al minder overtuigd was”

Alexia Bertrand Open VLD

“We denken dat het tijd is om de Rubicon over te steken”

Sven Gatz Open VLD

dan lijkt het me zeer werkbaar. Ik snap wel dat je die vraag stelt. Een aantal Franstaligen zullen ze ook stellen. Est-ce que les flamands vont voter pour la Cocof?

Ja, maar zij zijn met 40 en wij met 10.

GATZ: Toch is die gedachte ook bij hen soms ondraaglijk. Maar we denken dat het tijd is om de Rubicon over te steken.

BERTRAND: Het is ook niet zo dat ze alle veertig hetzelfde denken. Deze werkwijze zal een echt Brusselgevoel geven.

Jullie willen gemeenten met minder dan 100.000 inwoners stimuleren om te fusioneren met een aangrenzende gemeente. Riskeer je met die grote, machtigere gemeenten niet een nog grotere blokkering van de werking van het Gewest?

BERTRAND: Neen, want het is een dubbel debat. Enerzijds kunnen de kleinere gemeenten samenwerken voor een aantal bevoegdheden, die met nabijheid te maken hebben. Anderzijds moeten de bevoegdheidsverdeling tussen gemeente en gewest efficiënter. Zo is netheid vandaag gesplitst tussen gemeente en gewest. Dat heeft weinig zin.

Jullie willen een upgrade van het Engels in de dienstverlening door de overheden. Men slaagt er al niet in om alles in het Neder-

lands fatsoenlijk te organiseren. Waarom dan nog een taal erbij?

GATZ: Er wordt al Engels gesproken aan de loketten, laten we dat gewoon regulariseren. Voor complexere zaken zoals een bouwvergunning moet je wel kiezen tussen het Nederlands en het Frans. Voor de basisinfo kun je ook terecht in het Engels. Het is een moderne service die past bij een internationale stad als Brussel.

BERTRAND: Het heeft ook een grote symbolische waarde. Brussel is de hoofdstad van Europa, maar we moeten niet op onze

BRUXELLES RÉFORMÉE

FR Le ministre bruxellois du Budget Sven Gatz et son homologue au fédéral Alexia Bertrand (tous deux du Open VLD) ont émis quelques propositions pour une réforme politique de Bruxelles. Ils proposent par exemple de passer de 89 à 50 députés, d’inclure l’anglais comme langue de l’administration, de créer des listes linguistiques mixtes et de fusionner les communes de moins de 100 000 habitants. Mais ils évoquent aussi le métro. Gatz dit que les devis des entrepreneurs sont si élevés qu’ils en sont obscènes. Au point que si le gouvernement fédéral apporte son soutien à ce stade, ce serait de la mauvaise gestion.

lauweren rusten. Ik zie de pleidooien voor Straatsburg (als enige zetel voor het Europees parlement, red.).

Tot slot: de lijstvorming. U bent lijs rekker voor het Gewest, meneer Gatz?

GATZ: Dat is de aanname.

En u mevrouw Bertrand, waar staat u?

BERTRAND: Op de federale lijst, vanuit Brussel. De vraag is dan of het een gemeenschappelijke lijst wordt met de MR, of niet. Maar ik begrijp dat het die richting uitgaat. Al zijn de gesprekken daarover nog preliminair.

GATZ: De sterren staan redelijk gunstig.

U zou vierde worden op die lijst?

BERTRAND: Het zou ook de derde plaats kunnen zijn, dat moeten we nog bespreken.

Wanneer wordt het een goed verkiezingsresultaat voor Open VLD?

GATZ: We moeten beter doen dan de vorige keer. Is het niet in aantal zetels, dan in aantal stemmen.

Dat wordt niet evident zonder kopstuk en stemmentrekker Guy Vanhengel.

GATZ: Daar heb ik geen schrik voor. Gisteren begroetten veel mensen op straat mij met: ‘Hey, goeie tweet.’ Ik moet inderdaad zien dat ik goed scoor, maar het gaat om veel meer dan mij alleen. Ik heb hier een heel goeie as (wijst naar Alexia Bertrand, red.). En ik wil ook nieuwe mensen in positie brengen.

Wie dan?

GATZ: Die zullen u binnenkort onthuld worden.

REFORMING BRUSSELS

EN Brussels budget minister Sven Gatz and his federal counterpart Alexia Bertrand (both Open VLD) are launching several ideas for reforming the politics of Brussels. For example, they want to reduce the number of members of parliament from 89 to 50, for English to be upgraded to an administrative language, language-mixed lists and for municipalities with fewer than 100,000 inhabitants to merge. But they talk about the metro too, of course, and Gatz says that bids from contractors are “obscenely” high, which means that if the federal government would decide to step in now, that would speak of bad governance.

Sven Gatz en Alexia Bertrand willen de banden tussen Nederlands- en Franstaligen verder aanwakkeren.

In beeld. Saskia Vanderstichele

Snuistervreugde

Ziet u dat glunderende duo helemaal links? Of de luide binnenpret bij de man met baard rechts? Snuisteren in de bakken van het Brusselse stadsarchief, het maakt een mens duidelijk gelukkig. Afgelopen vrijdag en zondag kwam er dan ook een massa volk af op de uitverkoop bij het archief. De gegadigden vertrokken met oude tijdschriften, politiereglementen, expocatalogussen, archiefdozen – maximum twee per persoon - en natuurlijk ook oude postkaarten. De vreugde van de bezoekers kan ook met de prijzen voor al dat moois te maken hebben: 5 cent per postkaartje en 1 euro per centimeter archiefmateriaal. KH

In de kijker.

Het financiële drama van Union

Union had zondagavond de landstitel – en de daarmee gepaard gaande miljoenen euro’s – binnen handbereik, maar ontwaakte maandag met een ongeziene sportieve en financiële kater.

door Johan Baeten

In een onwaarschijnlijke apotheose waren er drie verschillende virtuele kampioenen in minder dan tien minuten tijd. Ondanks een successeizoen greep Union finaal naast een eerste landstitel in 88 jaar. Meer nog: doordat de voorsprong tegen Club Brugge alsnog omgebogen werd in een 1-3-verlies en Genk tegelijkertijd gelijkspeelde tegen kampioen Antwerp, eindigt Union als derde in de Jupiler Pro League. Dat is onbeschrijfelijk zuur, want de ploeg van Karel Geraerts leek bijna de hele tweede helft lang op weg naar het kampioenschap. Tussen minuut 80 en 90 maakte het Joseph Marien-stadion zich al op voor een ultiem historisch moment.

Het verschil tussen de titel pakken versus een tweede of derde plek is niet enkel uit te drukken als sportieve en historische graadmeter. Financieel scheelt de tien minuten durende vrije val van zondagavond (mogelijks) miljoenen. Want Union loopt door de dramatische ontknoping - waarin het

eerst de titel en daarna de tweede plek uit haar handen liet glippen - sowieso de Champions League mis, het meest prestigieuze clubtoernooi wereldwijd.

“Al is een ticket voor de groepsfase van de Champions League voor de Belgische kampioen komend seizoen niet gegarandeerd,” legt sporteconoom Wim Lagae (KU Leuven) uit. “Antwerp moet eerst nog de laatste horde (een play-off-duel tegen een andere Europese club, red.) overleven.”

Als die dubbele confrontatie in de laatste voorronde uitmondt in een kwalificatie voor de groepsfase, wacht een cheque van minstens twintig miljoen euro. De kampioen van volgend seizoen belandt trouwens het jaar nadien wél automatisch in de CL-groepsfase. “Die 20 miljoen haal je dus zelfs binnen zonder één minuut te spelen,” stelt Lagae. Per overwinning komen er miljoenen euro’s bovenop, ook elk gelijkspel levert een slordig miljoen op.

Geen miljardenbal

Union moet als derde echter vrede nemen met de laatste voorronde van de Europa League, het kleine broertje van de Champions League. Die voorronde overleven betekent een nieuw groepsfaseavontuur voor Union. In het andere scenario wacht een verblijf in de Conference League – de derde en laagste Europese competitie. “Maar de verschillen met de Champions League qua mogelijke opbrengsten zijn immens,” zegt Lagae. Het Europa League-verhaal van Union afgelopen seizoen, waarin de Brusselaars in de kwartfinale strandden, leverde immers ‘maar’ tien miljoen euro op. “Een heel goede campagne in de Europa League is pakken minder winstgevend dan een slechte Champions League-prestatie.”

Een groepsfasestek in de Europa League levert iets meer dan drie miljoen euro op, ofwel zo’n vijftien procent van deelname aan het ‘miljardenbal’. Er speelt ook een

In het nieuws omdat Union in extremis toch naast de eerste landstitel in 88 jaar greep.

Over welk dossier gaat het? Het sportieve verlies heeft een miljoenenimpact op voetbalclub Union.

secundair effect mee, duidt de hoogleraar. “Op dat kampioenenbal zijn veel meer ogen gericht. Door er als club aan te treden, zet je je spelers in de vitrine.” Al is het wellicht niet zo dat Union de Champions League nodig zal hebben om deze zomer (mogelijk) flink te cashen voor felbegeerde successpelers, die zich al toonden in de geslaagde Europa League-campagne.

Maar emoties zijn krachtiger dan financiële neveneffecten. Niet de spaakgelopen Champions League-droom, maar de rauwe teleurstelling om de misgelopen titel zal nog even nazinderen in het Dudenpark. Zoals coach Geraerts zelf terecht aangaf, miste Union de oppergaai op een veel pijnlijkere manier dan vorig seizoen, toen Club Brugge de titel pakte. Toch zijn er – uiteraard – voldoende redenen tot optimisme.

Dankzij het Europese succes en de verrassende consistentie in de competitie heeft Union getoond dat het geen eendagsvlieg is. Vergeet ook niet dat een groot deel van het team dat zondag voor het hoogste goed in het Belgische voetbal streed, twee jaar geleden pas gepromoveerd is naar de eerste klasse. “Er zijn indicatoren dat Union zal kunnen blijven meedraaien aan de Belgische top,” voorspelt Lagae. “Cruciaal is de stabiliteit en duidelijkheid qua eigenaarschap, en die is er met Tony Bloom.”

Dat de Brit (die ook eigenaar is van de Engelse eersteklasser Brighton, red.) all-in gaat met Union, mag duidelijk zijn. Sinds hij de slapende reus vijf jaar geleden wekte, pompte Bloom 26 miljoen euro in de club. “Hij zal opnieuw vertrouwen hebben gekregen na dit seizoen. Het merk Union heeft weer extra body en bevestiging gekregen.”

Sportief gaat het inderdaad voor de wind - titel of niet. Het knelpunt blijft dat langverwachte nieuwe stadion. “Union kan haar markt onvoldoende valoriseren zolang de ploeg in het Joseph Marien-stadion voetbalt,” zegt Lagae. “Qua inkomsten uit dat stadion bengelt Union ergens onderaan Op middellange termijn zal daar echt iets aan moeten veranderen, want volgend seizoen zal de ploeg weer moeten uitwijken naar een ander stadion voor Europese wedstrijden, wat extra kosten meebrengt.”

Ook CEO Philippe Bormans noemde een nieuw stadion bouwen onomwonden al belangrijker dan een prijs pakken. “Zolang de eigenaar die infrastructurele problemen met middelen weet te compenseren, is er eigenlijk weinig aan de hand”, concludeert Lagae.

Kort gesprek. Sihame Haddioui

‘Onderdrukking tekent lichamen’

Sihame Haddioui (33), schepen van Cultuur en Gelijke Kansen voor Ecolo, diende klacht in tegen Michel De Herde (LB-Défi) wegens grensoverschrijdend gedrag. Als artiviste maakt ze een performance over de gevolgen van onderdrukking op een lichaam.

U bent activiste en artieste, maar ook politiek mandataris in Schaarbeek. Hoe ziet u die combinatie?

Voor mij is dat één geheel. Ik ben een militante artieste met een politiek mandaat. Mijn artistieke werk stelt de politieke praktijk in vraag. Hoewel ik mijn artistieke werk lang heb moeten pauzeren nadat ik verkozen was, wist ik dat ik ooit werk zou maken over mijn ervaringen in de politiek. Nu heb ik voor het eerst de kans om terug de scène op te gaan. Al moest ik daardoor een aantal weken twee jobs combineren.

Waar gaat ‘Exhibit A’ over?

Ik schrijf een boek dat volgend jaar in februari uitkomt en gaat over de waardigheid van het menselijke lichaam, vanuit politiek oogpunt. Meer bepaald de lichamen van vrouwen, arbeiders of niet-witte mensen die getekend zijn door onderdrukking. Deze performance is gebaseerd op een deel van dat essay. Lichamen zijn universeel. Iedereen heeft er één. Het over onderdrukking hebben aan de hand van de gevolgen voor het lichaam maakt het onderwerp concreet.

In de performance praat ik over mijn eigen lichaam, dat van mijn ouders en broers. Ik heb vanaf mijn zeventiende lang in een fabriek gewerkt, ook ’s nachts, en dat voel ik nog steeds. Dat intieme raakt aan het politieke. Omdat mijn lichaam dat van een arbeider is, gaat het over kapitalisme. Daarnaast is mijn lichaam het voorwerp geweest van seksuele agressie. Ook stel ik de koloniale onderdrukking op niet-witte licha-

men in vraag. Het praten over die lichamelijke pijn doe ik als een soort cartograaf, aan de hand van bewijsstukken.

Werkt het vooruitzicht op het proces bevrijdend of vreet het juist energie? Elke keer wanneer ik de brievenbus open, kan er een brief in zitten die betrekking heeft op de zaak en moet ik moeite doen om die te beantwoorden. Dat is zwaar, maar ik ervaar het niet als een individuele strijd. Het is een politieke, culturele en dus collectieve strijd, en dat geeft me energie.

Weet u al hoe uw toekomst in de Schaarbeekse politiek eruitziet?

Daarover zal ik de komende dagen of weken een belangrijke beslissing moeten nemen. Politiek heeft me al veel bijgebracht. Het is een soort van burgerdienst die iedereen zou moeten ervaren. Maar ik werk in een moeilijke context, en ik mis het artistieke. MB

Exhibit A, Sihame Haddioui, 10/6, 20.00, De Kriekelaar, www.kaaitheater.be

“Mijn artistieke werk stelt de politieke praktijk in vraag”

Beeldcolumn.

gaat aan de haal met de actualiteit

Kim

Politiek. Het palmares van de Vlaams-Brusselse partijen doorgelicht

Van links naar rechts: Sven Gatz, Elke

Van Den Brandt, Pascal Smet, Cieltje

Van Achter en Bianca Debaets. ©BART DEWAELE , SASKIA VANDERSTICHELE, PHOTONEWS

Warm lopen voor de verkiezingen

Binnen een jaar trekken we opnieuw naar de stembus. Nog voor de campagne in september echt losbarst, zijn de partijen al volop bezig om hun posities in te nemen. Dat loopt bij de ene al wat vlotter dan bij de andere. door Steven Van Garsse

Politiek. Het palmares van de Vlaams-Brusselse partijen doorgelicht

Flashback naar de regionale verkiezingen van 2019, nu vier jaar geleden. Het is aan Nederlandstalige kant in Brussel niet minder dan een aardverschuiving. Open VLD verliest haar dominante positie die ze vijftien jaar onafgebroken had mogen innemen in de Brusselse regering. De partij was geërodeerd geraakt. Te lang aan de macht, te weinig oog voor de nieuwe ontwikkelingen. De partij tuimelde van vijf naar drie zetels.

Groen stond meteen klaar om de fakkel over te nemen. De partij haalde de meeste

Nederlandstalige stemmen binnen. Dat was niet helemaal onverwacht. De gemeenteraadsverkiezingen van acht maand eerder hadden al een groene golf over Brussel heen laten komen. Ook N-VA ging vooruit. De nationalisten konden net geen vierde zetel binnenrijven.

Het zijn die twee partijen, Groen en N-VA, die ook vandaag - een jaar voor de verkiezingen - het best in hun vel lijken te zitten. Dat blijkt uit de vele gesprekken die Bruzz voerde met partijmensen en waarnemers. Met de vraag: waar kunnen de partijen mee uitpakken, wat is hun aanvalsplan en wie schuiven ze naar voren?

GROEN

houdt stand

Vriend en vijand zijn het erover eens dat minister Elke Van Den Brandt (Groen) een prima parcours heeft gereden, en zich - in tegenstelling tot minister Alain Maron (Ecolo) - nooit echt in de moeilijkheden heeft gewerkt. Ze kan met de coronafietspaden en de zone dertig een mooi palmares voorleggen. Natuurlijk was er het Good Move-debacle. In enkele gemeenten liep het helemaal mis met de circulatieplannen. Maar dat is vooral in het gezicht van de Groen-schepenen in die gemeenten ontploft. Van Den Brandt heeft daar tot op vandaag weinig politieke schade van ondervonden. Boven-

dien kan ze altijd naar de geslaagde voorbeelden verwijzen, zoals in Brussel-Stad en Schaarbeek, waar al een deel van de circulatieplannen is uitgerold.

Ook de coronacrisis heeft Van Den Brandt handig doorstaan. Beter alvast dan haar collega Alain Maron (Ecolo), hoewel ze voor precies dezelfde bevoegdheden verantwoordelijk is. Het wordt haar door de andere partijen wel aangewreven dat ze hier heel makkelijk mee is weggekomen. Voor de pandemie uitbrak, was er afgesproken dat Maron de bevoegdheden van de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie ten volle zou uitoefenen. Maron was het gezicht. Zo bleef ze grotendeels buiten beeld in een periode die onvoorspelbaar was en voor politici aartsmoeilijk om te beheren. Dan is er metro 3. Een dossier waar de Brusselse regering nu op het einde van de legislatuur in een lastig parket mee komt. Ze zal wellicht tot het einde van de legislatuur met een impasse moeten zien om te gaan. Ze kan geen kant uit. Want zowel verklaren dat het afgelopen is met het metro 3-project als een vergunning verlenen voor het stuk Noord-Bordet is politieke waaghalzerij. Het geld is gewoon niet voorhanden. Toch raakt dit de partij niet echt. Groen is voorstander van de nieuwe metrolijn, meer dan Ecolo bijvoorbeeld, maar is niet echt de vaandeldrager. Dat is Open VLD.

OPEN VLD

interne twist sleept aan

Daarmee is al veel gezegd over de Nederlandstalige liberalen in de hoofdstad. Ze hebben het verlies van 2019 nog niet kunnen omkeren in een positieve tendens. Dat geven ze zelf off the record toe. Ze kijken met verbazing en lichte jaloezie hoe Groen het doet. Het palmares voor Open VLD ziet er niet zo fraai uit. De Brusselse begroting is een ramp. Dat is voor een liberale partij sowieso moeilijk te verkopen aan de

achterban, zelfs al zijn er de omstandigheden en hebben alle deelstaten in het land het moeilijk met de overheidsfinanciën.

Op papier is een begroting in evenwicht nog mogelijk, maar iedereen weet dat het eigenlijk zo niet verder kan. Brussel leeft op een te grote voet. Bij de regeringsonderhandelingen in 2024 zal er één miljard structurele inkomsten gezocht moeten worden, of, minstens even pijnlijk, een miljard structureel bespaard moeten worden. De goede huisvader van de Brusselse overheidsfinancien: het was het handelsmerk van Guy Vanhengel. Huidig Open VLD-minister van begroting Sven Gatz kan dat moeilijk waarmaken.

Gatz kan wel de verhoging van het abattement bij de registratierechten op zijn conto schrijven. Niet onbelangrijk voor jonge gezinnen die een woning kopen. Open VLD ziet zelf ook de beslissing over 5G als iets wat is binnengehaald maar voor dat laatste is het nog maar de vraag of de kiezer die link direct legt. Maar vooral intern botert het niet. Er is de eindeloze trammelant met Vlaams parlementslid Els Ampe. De strijd om haar aan de kant te schuiven duurt veel langer dan gedacht en heeft tonnen energie gevergd, die niet is kunnen gaan naar de vernieuwing van de partij. Die is nochtans nodig, want Open VLD zal zich schrap moeten zetten in 2024.

De outsiders, van links naar rechts: Pepijn Kennis (Agora), Dominiek Lootens-Stael (Vlaams Belang) en Jan Busselen (PVDA).

“Vriend en vijand zijn het erover eens dat Elke Van Den Brandt (Groen) een prima parcours hee gereden”

Zwaargewicht Guy Vanhengel heeft al aangegeven niet meer te zullen opkomen. Wellicht verdwijnt ook Els Ampe van de lijst. Ze was in 2019 goed voor 3.800 stemmen. Dat is gerekend buiten het risico dat Els Ampe opkomt met een scheurlijst, een horrorscenario voor de partij. Open VLD beseft dus maar al te goed dat de sterren op dit moment niet goed staan. Het verklaart misschien waarom Sven Gatz vorige week zo ongewoon hard uithaalde naar het Vlaams Belang, dat aan de Kunstberg was komen manifesteren. In een soort van oud-Nederlands, en met een gedicht, vertelde hij dat het ‘gespuis’ maar beter terug naar zijn dorp kan keren. Het kan een cri de coeur zijn geweest. Misschien was het toch gewoon profilering. Het leverde, buiten een storm van protest in Vlaanderen, en een rel met de rector van de Universiteit van Gent, binnen Brussel heel wat steun op. Al was die minder zichtbaar. De schade die de tweet heeft opgeleverd in Nederlandstalig Brussel mag dus misschien gerelativeerd worden, precies omdat veel Brusselaars stilzwijgend hetzelfde denken als wat Gatz, misschien wat knullig, tweette. In dat geval is de opdracht geslaagd. Gatz staat terug in de aandacht.

In de wissel van de macht van Open VLD naar Groen moet natuurlijk ook gekeken worden naar waar Groen toch in de moeilijk-

heden kan geraken. Die risico’s zijn er zeker. Zo heeft sterkhouder Juan Benjumea-Moreno laten weten niet meer te kandideren. Een jong beloftevol parlementslid verliezen is altijd een aderlating.

Dan is er ook de vraag in hoeverre de algemene tendens in Vlaanderen zal doorslaan naar Brussel. Groen doet het er bar slecht in de peilingen. Het voorzittersduo van Groen slaagt er maar niet in om de partij buiten woelig water te houden. Dat kan in Brussel negatief afstralen op de partij: voorzitter Nadia Naji is namelijk zelf een Brusselse. Ook die andere Brusselse sterkhouder, federaal minister Tinne Van der Straeten, zal nog moeten bewijzen dat ze deze federale regering zonder kleerscheuren kan doorkomen.

N-VA hopen op gestage vooruitgang

De N-VA werd in 2019 de tweede grootste partij aan Nederlandstalige kant. In tegenstelling tot de legislatuur ervoor is de partij erin geslaagd om een positie te verwerven in het Brusselse ecosysteem. Daar zijn twee redenen voor. De partij stelt zich, veel meer dan in de vorige legislatuur, constructief op. Dat heeft met Cieltje Van Achter te maken. Die stelt zich hard op waar nodig, maar consensueel waar het kan. Het grote voordeel daarvan is dat ze intussen ook omarmd wordt door de Franstalige politici en media. Ze toont dat de partij helemaal niet zo hardvochtig is als ze soms aan Franstalige kant wordt voorgesteld. En dat de partij bestuursklaar is.

Een nadeel kan zijn dat deze houding ten koste gaat van de profilering, precies wat een partij nodig heeft in de aanloop naar de verkiezingen. Cieltje Van Achter wordt ook een te grijs imago toegedicht. Niet scherp genoeg. Maar daarvoor zijn de twee andere N-VA-parlementsleden geknipt, die een volledig ander profiel hebben.

Gilles Verstraeten is een goeie debater, komt heel sociaal over en ligt ook goed binnen dat parlement. Mathias Vanden Borre heeft het op dat vlak misschien wat moeilijker, maar hij dekt perfect de Theo Francken-strekking af. Hard op veiligheid en immigratie. Ook daar zijn zeker stemmen mee te winnen binnen Brussel.

De partij hoopt, net zoals Groen, op de verrassing. Vallen de resultaten voor N-VA in Vlaanderen misschien wat tegen, dan ligt er in Brussel wél een vooruitgang in het verschiet. De partij gaat uit van vier à vijf zetels in 2024. Het moment van de waarheid voor de N-VA zal dan sowieso de Brusselse regeringsvorming in 2024 zijn. Een meerderheid met N-VA aan Vlaamse kant is theoretisch niet uitgesloten, maar hoe moet dat dan verlopen als er met de Franstaligen aan tafel zal worden gezeten?

N-VA zal dan zeker de correcte toepassing van de taalwet op tafel leggen. Of hierover compromissen gesloten kunnen worden, blijft zeer de vraag.

Tenzij N-VA in Brussel echt incontournable wordt. In de gesprekken die Bruzz voerde, lijkt niemand daar van uit te gaan, maar als het toch zo zou zijn dat er geen Vlaamse meerderheid mogelijk is in Brussel zonder N-VA, dan komen we in een andere dimensie terecht. N-VA kan dat als breekijzer gebruiken voor de federale regeringsvorming, of voor het confederalisme.

ONE.BRUSSELS omslag naar Vooruit, of niet?

In dat geval is het ook kijken naar Vooruit, dat momenteel de beste verstandhouding heeft met de N-VA. Maar in Brussel is het ook de partij die het meest worstelt met haar positionering naar 2024. Het hele One. Brussels-verhaal was opgezet als vernieuwingsoperatie, maar lijkt mislukt. Al was het maar omwille van de naam. One.Brussels sloeg op de fusie van de negentien gemeen-

“Als N-VA in Brussel echt incontournable wordt, dan kan de partij dat als breekijzer gebruiken voor de federale regeringsvorming”

© BART DEWAELE EN PHOTONEWS

Politiek. Het palmares van de Vlaams-Brusselse partijen doorgelicht

ten, waarover de partij het debat op gang wou brengen, maar waar op dit moment niemand van wakker lijkt te liggen. Brussel institutioneel hervormen is nochtans een punt in het regeerakkoord. Nu Vooruit met Conner Rousseau de wind in de zeilen heeft, lijkt het logisch om met de naam Vooruit naar de kiezer te trekken. Het moment vinden om de omslag van One.

die wel naar zijn hand, zodat hij toch zijn verhaal over de ontwikkeling van de stad kon brengen. Kijk maar naar de Noordwijk, Good Living of zijn bemiddelaarsrol in het stadiondossier van Union.

Hij kon tegelijk moeilijk zijn frustratie verstoppen over het ontgoochelende resultaat in 2019 en verwijt Groen tot op vandaag dat die met de pluimen gaan lopen

Benjamin Dalle? Die kon als Vlaams minister wel in de kijker lopen, maar wordt vandaag nog te weinig als Brussels gezien. Hij zit al in campagnemodus, door in heel Brussel organisaties te gaan bezoeken. Het versterken van het middenveld is sowieso iets waar Dalle mee wil uitpakken, maar de vraag is of hij daarmee de harten kan veroveren.

Bovendien gaat het verhaal dat CD&V-voorzitter Sammy Mahdi hem liever in het Vlaams parlement de lijst ziet trekken. CD&V beseft dat elke zetel daar telt, om er in de volgende Vlaamse regering terug bij te zijn. Dan lijkt het logisch om de Vlaamse minister daar uit te spelen. Zelf zou Dalle liever voor het Brusselse niveau gaan, waar een zetel iets makkelijker te halen is dan in het Vlaams parlement. Afwachten dus.

Brussels naar Vooruit te maken heeft blijkbaar wat voeten in de aarde. In september zou hierover een beslissing vallen. Dat is meer dan louter een naamkwestie. Heel het One.Brussels-verhaal ademt stedelijk progressief kosmopolitisme. Dat staat mijlenver van de flinkse richting die Conner Rousseau in Vlaanderen is ingeslagen. De Molenbeek-bashing door Rousseau, waar Vooruit een schepen heeft, bracht de Brusselse partijafdeling meerdere malen in verlegenheid. Hoe de Vlaamse en Brusselse Vooruit gaan convergeren is een groot vraagteken. Zeker omdat geen van de huidige Brusselse parlementsleden in het Conner Rousseau-verhaal passen. Fouad Ahidar is uit het partijbureau gezet en Els Rochette neemt het op voor de vluchtelingen en mensen zonder papieren, terwijl Rousseau het leefloon voor vluchtelingen wil afschaffen. Hilde Sabbe steekt haar kritiek op Rousseau niet onder stoelen of banken. Twee mogelijkheden dienen zich aan: ofwel laat Rousseau de Brusselse afdeling zijn gang gaan – Brussel lijkt niet het gewest waar hij het gevecht voor wil voeren, ofwel zal Rousseau, controlefreak die hij is, de bakens hier wel uitzetten. De vraag is dan ook welke rol staatssecretaris Pascal Smet hierin zal spelen. Die gaf zelf al aan de fakkel wellicht te zullen doorgeven aan Brussels schepen Ans Persoons.

Feit is dat de legislatuur voor Smet niet de makkelijkste was. Hij heeft bevoegdheden waar hij moeilijk mee in de media kan treden, maar op een slimme manier zette hij

voor wat hijzelf als minister in gang heeft gezet. Het lijkt ook een marsorder binnen One.Brussels-Vooruit om coalitiepartners Groen en Ecolo als schietschijf te gebruiken, in de hoop het verloren electoraat terug te winnen. Afwachten of dat lukt.

CD&V

het is erop of eronder

Voor CD&V wordt het erop of eronder. Voormalig staatssecretaris Bianca Debaets en enig parlementslid heeft in het parlement zeker geen potten gebroken, maar het is ook niet makkelijk om oppositie te voeren als voormalig regeringslid. Kan ze opnieuw de lijst trekken, of wordt dat

EN ROUTE VERS LES ÉLECTIONS

FR Dans un an, nous irons à nouveau aux urnes. C’est le moment de faire le bilan des partis flamands de Bruxelles, mais aussi d’analyser la manière dont ils se préparent pour 2024. En tant que gagnants de 2019, Groen et la N-VA sont très confiants pour les nouvelles élections et tracent déjà les lignes du futur. Open VLD, Vooruit et CD&V n’en sont pas encore là. Même si cela peut changer rapidement, ils ont encore du pain sur la planche. Et des outsiders comme le PTB, Agora et Vlaams Belang pourraient avoir un mot à dire au gouvernement , en conquérant un des dixsept sièges.

PVDA, VLAAMS BELANG & AGORA

de niet

te vergeten outsiders

Aan de uitersten van het politieke spectrum zijn er nog PVDA en Vlaams Belang. Die haalden elk een zetel in 2019. Dat lijkt weinig, maar als er maar zeventien zetels te verdelen zijn, verengt dat wel het speelveld. Bovendien kan de uitslag aan de Nederlandstalige kant in Brussel grillige vormen aannemen. Er is geen kiesdrempel en door lijstverbindingen, of door Franstalige stemmen, kunnen kleine partijtjes plots een zetel halen, zoals Agora in 2019. Ook daar zal in 2024 rekening mee moeten worden gehouden.

ON TO THE ELECTIONS

EN This time next year, we will be heading to the polling stations once again. It is about time for us to take stock of the Flemish parties in Brussels. We review their record of the past legislature and, above all, look ahead. How are they preparing for the 2024 elections? This is easier for some parties than for others. Having won in 2019, Groen and N-VA are looking forward to the elections with confidence whereas Open VLD, Vooruit and CD&V are not quite there yet. Things can move fast in politics, but they still have their work cut out. For outsiders like PVDA, Agora and Vlaams Belang, it could be their chance to have an impact by taking one of the 17 seats.

“Hoe de Vlaamse en Brusselse Vooruit gaan convergeren is een groot vraagteken”

THEATER

THOMAS BELLINCK & SAID REZA ADIB/ROBIN

SIMPLE AS ABC #7: DE STEM VAN VINGERS

KAAISTUDIO’S

DO 15 + VRIJ 16 JUNI

Vertrekkend vanuit hun eigen vingerafdrukken zoomen Thomas Bellinck en Said Reza Adib uit. Naar een wereld waarin lijnpatronen op een vingertop laptops ontgrendelen. Waarin overheden de piepkleine, aangeboren groeven op een vingertop opvorderen als meetinstrument om te bepalen wie welk grondgebied mag betreden.

Je

DANS/PERFORMANCE

SALVA SANCHIS & ALMA SÖDERBERG

La Manufacture — Bachelor in Contemporary Dance

LA RAFFINERIE/ CHARLEROI DANSE

DO 15 + VRIJ 16 JUNI

Twee verschillende choreografen werken met dezelfde groep dansstudenten. Het resultaat is een uiteenlopend programma dat draait rond energie, virtuositeit en de diepe relatie tussen dans en muziek.

BACKOFFICEMEDEWERKER

Je bent de rechterhand en administratieve steun voor de collega’s. Ook vragen van externen beantwoord je met plezier. Met jouw klantgerichte, zelfstandige en precieze aanpak ben jij de onmisbare link om het kantoor vlot te laten draaien.

Je bent op zoek naar een betekenisvolle job in Brussel met een warm team en een gezonde werk-privébalans.

Iets voor jou? Ontdek de vacature op komoptegenkanker.be/vacatures en solliciteer vandaag nog.

Nieuws en cultuur uit

BRUZZ dag

brengt je van maandag tot zaterdag de actualiteit van de dag (in het Nederlands).

BRUZZ week

serveert je iedere zaterdag de belangrijkste hoofdpunten van de voorbije week (in het Nederlands).

BRUZZ culture

ontvang elke donderdag de BRUZZ-selectie in je mailbox en begin goed voorbereid aan je cultureel weekend (Nederlands, Frans en Engels gemixt).

BRUZZ international

voor en door internationale Brusselaars, met elke week restauranttips, cultuurreportages en portretten (in het Engels).

talent inzetten in de strijd tegen kanker?

Een minister van de diaspora

Brussel zendt zijn zonen en dochters uit. In november 2021 werd voormalig bokskampioen en Elsens politicus Bea Diallo (PS) minister van Jeugd en Sport in zijn thuisland Guinee. Afgelopen weekend raakte bekend dat Mahinur Ozdemir (ex-CDH) minister van Gezin, Arbeid en Sociale Zaken wordt in de regering van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan. Ze is er de enige vrouw.

Mahinur Ozdemir, op en top Brussels, studeerde aan de ULB, was gemeenteraadslid in Schaarbeek en nadien parlementslid in het Brussels parlement voor CDH. Binnengehaald door Joëlle Milquet om de Turkse stem te capteren in Schaarbeek en SintJoost, maar nadien in onmin geraakt met haar partij omdat ze weigerde om de volkerenmoord tegen een miljoen Armeniërs tijdens het Ottomaanse rijk te bestempelen als genocide.

De toetreding van Ozdemir tot het kabinet van Erdogan komt niet helemaal uit de lucht gevallen. De politica was al ambassadrice voor Turkije in Tunesië en er speelden ook persoonlijke banden. Ze komt uit een nationalistisch nest in Schaarbeek, waar ze opgroeide, en Erdogan was zelfs aanwezig op haar trouw.

De aanstelling van Mahinur Ozdemir kan misschien gezien worden als een dankbetuiging van Erdogan aan de Turkse diaspora.

Die mag sinds 2014 stemmen bij de Turkse verkiezingen. De buitenlandse stem heeft Erdogan mee in het zadel geholpen. Want, zoals verwacht, stemden de Turken die in Europa wonen massaal voor de AKP-president. In België nog het meest. Bijna driekwart van de Turkse kiezers in ons land koos voor de zittende president.

Eind mei, bij de verkiezingsover-

winning van Erdogan, brak er een spontaan feest uit in de straten van Schaarbeek en Sint-Joost. Met de aanstelling van Ozdemir versterkt Erdogan de band met de Turken in Europa. Het is het summum van een transnationale politiek, waarbij grenzen er even niet toe doen. De kiezer is beloond. Ozdemir, dochter van een eenvoudige supermarkthouder uit de Josaphatstraat, is zo ergens ook de minister van de diaspora. Toch rijzen er nog altijd heel wat vragen over deze ontwikkeling, die al een tijdje aan de gang is. Want waarom stemmen Turken voor een autocraat die de liberale waarden minacht, terwijl de Turken in België en in Brussel juist ten volle van die vrijheden kunnen genieten? Heel wat analisten proberen daar de vinger op te leggen, maar simpele antwoorden komen er niet.

Nog moeilijker te begrijpen is het uiteenlopende stemgedrag naar gelang de Turken in Turkije stemmen, dan wel tijdens de verkiezingen in België. In 2023 stemt een grote meerderheid voor de AKP en volgend jaar zullen ze hier naar alle verwachting weer volop voor de Parti Socialiste stemmen. Een partij die opkomt voor de werkende klassen, maar die ook vrijzinnig is en volop zaken als abortus en het homohuwelijk verdedigt.

Dat tegenstrijdige stemgedrag kan als bewijs gezien worden voor het feit dat stemgedrag een rationale en strategische keuze is. Mensen lijken vooral te stemmen voor partijen die het best hun belangen vertegenwoordigen, eerder dan vanuit een diepgewortelde ideologie. In Turkije stemmen ze dan voor Erdogan, in Brussel is dat de Parti Socialiste.

Dat klinkt evidenter dan het is, want wetenschappers wijzen er al langer op dat er onvoldoende bewijs is dat stemgedrag louter opportunistisch is. Dat kiezers wel degelijk een soort algemeen belang voor ogen houden. De transnationale stem van de Turken lijkt dat tegen te spreken. Vooral het groepsbelang speelt. Tegelijk kunnen we er niet omheen dat er limieten zijn aan een politiek die de waarden van de diaspora probeert te verzoenen met de Europese waarden. Het zorgt voor steeds meer spanningen binnen de partijen. In heel Europa, maar ook in Brussel. De burgemeester van Sint-Joost Emir Kir (ex-PS) is daar een goed voorbeeld van. Hij is uit de partij gezet, omdat hij konkelfoesde met extreemrechtse Turkse burgemeesters. Mahinur Ozdemir (ex-CDH) is daar ook een voorbeeld van. Zij was de perfecte belichaming van iemand die de conservatieve gezinswaarden verdedigde en een stevig electoraat achter haar naam kon krijgen. In lijn met hoe veel Turkse kiezers zelf denken. Ook zij vloog uit de partij omwille van standpunten rond de Armeense genocide die bon ton zijn in de Turkse binnenlandse politiek, maar die hier niet passeren. Al is het paradoxaal genoeg juist hierdoor dat ze vlotjes minister kon worden voor de AKP in Turkije.

“Er zijn limieten aan een politiek die de waarden van de diaspora probeert te verzoenen met de Europese”

Steven Van Garsse

Elke week neemt een BRUZZ-redacteur het nieuws op de korrel

Mahinur Ozdemir vloog in België uit haar partij, maar kon net hierdoor vlotjes minister worden in Turkije.

Big City.

Bestaan er nog veel oude muurreclames in Brussel?

Geschilderde muurreclame vind je vanaf de negentiende eeuw zowat overal in het straatbeeld, maar hee ze de tand des tijds doorstaan?

Max Wyckaert en Luana Difficile zoeken elke week een antwoord op een lezersvraag, deze week van Bart uit SintAgatha-Berchem. Volg ook de Instagrampagina voor het Big City-verhaal op donderdag.

Ook een vraag?

Stel je vraag en stem op BRUZZ.be

Bekijk en lees antwoorden op BRUZZ.be/bigcity

Beestig Brussel.

Tot voor enkele jaren prijkte aan de Steenkoolkaai een opvallende reclamemuur voor Zanussi, het Italiaanse merk voor huishoudtoestellen. Een foto van Stephan Vanfleteren tijdens Winterpret 2016 maakte de muurschildering extra iconisch. Nog meer faam kreeg de muur toen een street artist de letters ‘Z-A-N-US-S-I’ bewerkte tot ‘A-N-U-S’, en het beeld van een gigantische kringspier voorzag. Zanussi en z’n derrière verdwenen in 2017 achter nieuwbouwappartementen van vastgoedgigant Bouygues Immobilier en ook naar andere oude muurreclame in olieverf is het nu goed zoeken. Geschilderde muurreclame ontstaat halverwege de negentiende

De nijlgans: flexibele exoot

met zuiders ritme

Onlangs moest de politie het verkeer stilleggen op de Belliardstraat om een kuikentje van onder de bus te redden, deze week paradeerden moeder en vader eend met hun kroost door de Wetstraat.

Hoeveel nijlganzen er precies zijn in het gewest is niet helemaal duidelijk. Maar of je nu langs de VUB, het Kanaal of de

Wetstraat fietst: je ziet ze bijna overal. “De nijlgans plant zich bijna het hele jaar voort en kan zelfs in putje winter jongen uit-

eeuw in een context van demografische groei, industrialisering en de opkomst van massaconsumptie. Nieuwe, grotere winkels als Au Bon Marché (geopend in 1845 in Brussel) en de Innovation (sinds 1902 in Brussel) wilden klanten van buiten hun wijk aantrekken. Daarvoor was er reclame nodig, en die was het liefst zo groot mogelijk. Zijgevels van gebouwen vormden het ideale canvas. Die kwamen onder meer bloot te liggen na de aanleg van grote boulevards, zoals de centrale lanen na de overkapping van de Zenne vanaf 1867.

De eerste muurreclames lieten letterlijk weinig aan de verbeelding over: een schoenmaker maakte reclame door een schoen af te beelden, een slotenmaker liet een grote sleutel schilderen. Pas in de jaren 1920 ontstaan logo’s die passanten in één oogopslag moesten associëren met een product: het mannetje van Spa, de gemaskerde heer van Sandeman of de zwierige letters van Campari. Veel drankmerken

sierden de gevels, maar evengoed zag je de logo’s van huishoudmerken, of reclame uit de autosector.

Eén ding bleef onveranderd: muurreclame zag er altijd eenvoudig uit. Oorspronkelijk was dat omdat niet iedereen even goed kon lezen of schrijven, later kwam dat vooral doordat passagiers van auto’s, trams of treinen de reclame snel passeerden en die dus ook in één oogopslag moesten kunnen vatten. Onderweg in het vooroorlogse Brussel kon je zo op ontelbaar

broeden,” zegt Alain Paquet van Natagora. “Dat kan deels verklaard worden door de klimaatverandering, maar we denken vooral dat de nijlgans haar Afrikaanse ritme heeft behouden.”

De nijlgans - technisch gezien een eendensoort - is oorspronkelijk een Afrikaanse vogel en speelde een belangrijke rol in de cultuur van het Oude Egypte. Hij werd ingevoerd in Europa als siervogel om de parken en dierentuinen op te fleuren, en heeft zich sindsdien verder verspreid. De nesten van nijlganzen bevin-

De negatieve impact van de nijlgans op ons ecosysteem valt heel goed mee.

© SHUTTERSTOCK

Radio

Gunnar bezorgt je de beste Brusseltips en schotelt je meteen ook de actualiteit van de dag voor Van maandag t/m donderdag vanaf 16u

veel gevels geschilderde reclame spotten. Al was niet iedereen even opgezet met al die reclame in het straatbeeld. “De lepra van onze wegen,” noemden sommigen ze. Daarom legde de overheid regels en belastingen op. Huiseigenaars, die hun muren verhuurden voor reclame en er een aardige som geld voor kregen, moesten de boodschap in theorie laten overschilderen na het verstrijken van de huurperiode. Maar dat gebeurde vaak niet, waardoor je tot op vandaag nog oude muurreclames terugvindt

in de stad. Al moet je er goed naar zoeken. Veel muurschilderingen verdwenen na de Tweede Wereldoorlog. De economie lag toen stil, reclame was niet aan de orde en na de oorlog waren affiches populairder. Het aantal oude muurreclames in Brussel is vandaag op één hand te tellen. Slechts drie beschermde muurreclames telt het gewest: twee op eenzelfde muur in de Georges Henrilaan in Sint-Lambrechts-Woluwe en een in de Walkiersstraat in Evere. MW

A la carte

Jaouad Alloul is een geboren verteller met Arabische roots. Zijn eerste boek ‘De Meisje’ gaat over Idriss, een jongetje dat liever een meisje wil zijn. Donderdag vanaf 18.30u

den zich gewoonlijk op grote hoogte - op daken, takken of in boomholten. “Onmiddellijk nadat kuikens zijn uitgebroed, verlaten ze zelfstandig het nest in de vorm van een vrije val,” zegt Paquet. “Dat ziet er spectaculair uit, maar eigenlijk is het de normale gang van zaken.”

Zodra de kuikens de Brusselse bodem bereikt hebben, gaan ze op zoek naar voedsel. Hoewel de nijlgans een watervogel is en dus van waterplanten smult, kan het stedelijke menu hem ook bekoren. “Een beetje gras op een

rondpunt of pleintje volstaat. Vandaar dat je ze regelmatig over straat ziet lopen.”

Omdat de nijlgans een exoot is, wordt er vaak van uitgegaan dat hij een negatieve impact heeft op ons ecosysteem. “Eigenlijk valt dat goed mee,” zegt Paquet. “Je hoort regelmatig dat nijlganzen andere, inheemse vogels verjagen door hun nesten in te palmen, maar in onze monitoring zien we dat bijna nooit.” AD

Lees de hele reeks op BRUZZ.be/beestigbrussel

Sporten

Veel Brusselaars vinden dat er niet genoeg sport- en speelpleinen zijn in hun buurt. Wat ontbreekt er in jouw wijk?

Meer info op BRUZZKet.be en op Tiktok

De ‘anusmuur’ op de Steenkoolkaai herinnerde tot voor enkele jaren aan de oude geschilderde muurreclames in Brussel.

Communicatie. Waarom de Brusselse overheid veel burgers niet bereikt

‘Brussel moet meer aan beenwerk doen’

Of het nu gaat over de coronamaatregelen, nieuwe mobiliteitsplannen of een gewijzigde afvalkalender: telkens lijken heel wat Brusselaars uit de lucht te vallen wanneer nieuwe regels in voege treden. Hoe til je de communicatie tussen de Brusselse overheden en de burger naar een hoger niveau? “We moeten meer als een kameleon zijn.”

Ellen

Evere, enkele dagen nadat de nieuwe ophaalkalender van Net Brussel van start ging. In de Rustplaatslaan – vlak naast de begraafplaats van Evere – liggen aan bijna de helft van de voordeuren enkele witte vuilniszakken. Op de zakken kleeft een sticker. “Fout. Bedankt om uw zak binnen te zetten. Raadpleeg uw kalender voor het buitenzetten van de zakken,” klinkt de melding van Net Brussel.

“Wij hebben ons inderdaad vergist,” vertelt de 72-jarige Walter wanneer we hem samen met zijn 91-jarige moeder zien buitenkomen uit een huis waar verkeerdelijk een vuilniszak buitenstaat. “Wij ontvingen een boekje over de vernieuwde afvalkalender met daarin vier zones. Onze straat stond er niet in. Ik heb naar Net Brussel gebeld voor meer info. Ze hebben het me dan goed uitgelegd. Maar mijn mama onthoudt niet meer zo goed en had het niet begrepen. Intussen was het kwaad dus geschied.”

Walter is niet boos op Net Brussel. “Ik ben niet de enige die belt en ze hebben het

me telefonisch goed uitgelegd. Het is eventjes aanpassen omdat ze het aantal ophaalrondes tot slechts eentje willen beperken. Het straffe is dat ik zelf jarenlang op de gemeente milieubelastingscontroleur ben geweest. Ik moest zelf jagen op dit soort overtredingen. Nu ben ik zelf een overtreder.”

Een beetje verderop, in de W. Van Leeuwlaan, lijkt de boodschap wel doorgesijpeld. “Maar in andere straten, zoals de Haachtsesteenweg, was het een ramp,” vertelt een koppel zestigers dat al meer dan 35 jaar in de W. Van Leeuwlaan woont. “Wij kregen een folder, maar die was niet zo goed opgebouwd. Sommige buren kregen er zelfs geen. En de boodschappen op radio en televisie waren vooral duidelijk als je al wist waarover het ging. Bovendien lag de focus op het feit dat er nog maar één ophaalronde zou overblijven.”

Volgens de bewoners kon de communicatie helderder. “Het is sowieso niet eenvoudig om te weten welk afval in welke zak hoort.

Bovendien wordt nu aangegeven wanneer je

je zak moet buitenzetten, en niet wanneer hij opgehaald wordt. Dat draagt bij tot de verwarring. Omwille van de chaos heeft de burgemeester blijkbaar gevraagd om een extra ophaalronde zodat de zakken geen vier dagen buiten zouden blijven staan.”

Niet als een olifant

Met onder meer folders, radioboodschappen, sociale media en acties op het terrein zette Net Brussel een grootschalige communicatiecampagne op poten. Toch bleken heel wat Brusselaars niet op de hoogte van de nieuwe regels. Het is niet de eerste keer dat Brusselaars uit de lucht vallen, leert de geschiedenis ons. Waar loopt het dan telkens fout? Politicoloog Sofie Hennau (Universiteit Hasselt) wijst erop dat het erg moeilijk is om bepaalde groepen in de samenleving te bereiken. “Dat zien we ook in verkiezingstijd. Jongeren, maar ook mensen met een andere etnisch-culturele origine, maken vaak minder gebruik van de traditionele mediakanalen.” Expats en mensen met ▼

door

Debackere tekening Steve

een migratieachtergrond kijken binnen hun mediarepertoire ook naar nieuws uit hun thuisland. “Dat is echt een uitdaging voor veel lokale besturen, wiens communicatiedienst vaak onderbemand is. Je moet zoveel mogelijk naar die mensen zelf trekken. Zeker in Brussel, waar veel verschillende groepen samenzitten.”

“Een vaak gemaakte fout is dat er slechts één boodschap wordt verspreid, die voor iedereen moet werken,” zegt Fatima Llouh van communicatiebureau LDV United. Llouh werkte in het verleden mee aan verschillende sensibiliseringscampagnes in Brussel, gaande van het verhinderen dat veel batterijen in het huisvuil belanden tot de lancering van de blauwe zak. “Iemand met een gezin leest een bepaalde boodschap anders dan iemand zonder kinderen. Gepensioneerden of mensen met een migratieachtergrond moeten misschien rekenen op hun kinderen om bepaalde boodschappen te lezen. We weten nog steeds niet altijd hoe we moeten communiceren naar een divers publiek. Dat is een van de grootste uitdagingen.”

Om dat euvel te verhelpen, is Llouh er voorstander van om zoveel mogelijk op wijkniveau te werken. “We moeten verder durven gaan dan het pure denkwerk, we moeten vaker onze botten aantrekken, het veld ingaan en met mensen spreken. In plaats van duizenden respondenten te bevragen, moeten we meer met mensen gaan babbelen. Brussel moet meer aan beenwerk doen. Radio en televisie volstaan niet: in plaats van met een olifantenmentaliteit de massa te willen bereiken, moeten we meer zoals een kameleon zijn. Als we willen dat mensen mee zijn met het verhaal, moeten we ons aanpassen.”

Llouh gelooft sterk in een koepelcampagne die vertrekt vanuit het Gewest, maar daarnaast door elke gemeente op wijkniveau vertaald wordt. “Het Gewest kan beslissen om een aantal kanalen in gebruik te nemen, zoals affiches op het openbaar vervoer. De gemeente kan dat vertalen naar boodschap-

pen die via buurthuizen, lokale influencers en sociale media verder verspreid worden.”

Ook Ramona Canini, medewerker Brussel Begeleidingstrajecten bij participatieorganisatie Levl, is van mening dat de overheid niet langer de grote, abstracte mastodont mag zijn. “De overheid moet bereikbaar worden. Als je 3.000 verschillende folders in je brievenbus krijgt, dan ga je die niet beginnen sorteren. De overheid moet zich meer in de vorm van een persoon profileren, iemand die aanspreekbaar is. Als we specifieke groepen willen bereiken, moeten we de mensen en kanalen zoeken die deze groepen bereiken. Er zijn er voldoende die bereid zijn om belangrijke boodschappen mee te helpen verspreiden.”

Betrek burgers

Eind september 2022, Anderlecht. Na enkele woelige weken belandt het nieuwe circulatieplan in Kuregem – onderdeel van het gewestelijk mobiliteitsplan Good Move – in de prullenmand. Hoewel beleidsvoerders beweerden maandenlang aan communicatie en participatie te hebben gedaan, voelden buurtbewoners zich niet gehoord, of vielen ze regelrecht uit de lucht toen de eerste betonblokken verschenen. Opnieuw een communicatieprobleem?

“Daar zit natuurlijk al een belangrijk onderscheid,” zegt de Nederlandse communicatiedeskundige Aart Paardekoper, die in zijn werk overheden en inwoners met elkaar

tracht te verbinden. “Informeren is niet hetzelfde als overtuigen. Dat laatste is een pak moeilijker. Bij een mobiliteitsplan moet een stad ook nadenken over hoe ze haar burgers zal overtuigen van de urgentie. Bij een afhaalkalender zou je op het eerste gezicht denken dat dat niet hoeft. Tegelijk gaat het hier om meer dan een wijziging van de ophaaluren. Ook het stimuleren van een gedragsverandering dringt zich op. In zo’n geval moet de overheid eerst communiceren over de urgentie. Dat wordt vaak vergeten.”

“Voor je aan een plan begint, moet je nagaan hoe belangrijk mensen de kwestie vinden,” legt Paardekoper uit. “Dat doet de geesten alvast wat rijpen. Het staat je toe aan co-creatie te doen.”

Dat een participatieproject voor de communicatiecampagne vruchten kan afwerpen, vindt ook Cato Léonard, experte groepspsychologie en burgerparticipatie. “Op zo’n moment leer je de hindernissen en problemen van de doelgroepen al kennen.

“Voor je aan een plan begint, moet je nagaan hoe belangrijk mensen de kwestie vinden”

Aart Paardekoper Communicatiedeskundige

“Als het taalgebruik niet helder is, verdwijnt een foldertje snel in de prullenmand”

Cindy Van Geldorp Netwerk tegen Armoede

Communicatie. Waarom de Brusselse overheid burgers niet bereikt

Dan kan je nog zaken wijzigen. Het informeren zal nadien veel sneller gaan.”

“We moeten ophouden met communicatie te maken die te veel weg heeft van de verhouding tussen een kind en zijn ouders,” voegt Fatima Llouh toe. “We moeten evolueren naar een relatie tussen evenwaardige partners. De overheden gaan er nog te veel van uit dat het zomaar werkt als ze zaken opleggen, dat ze informatie meegeven waar niet aan getornd kan worden. Maar als je mensen betrekt en hen het gevoel geeft dat ze ertoe doen en hun mening belangrijk is, zal het proces veel vlotter verlopen.”

Het belang van taal

Juli, 2021. Brussel loopt wat vaccinatie betreft achter op de andere gewesten. De op dat moment gekende cijfers tonen dat 52 procent van de meerderjarigen gevaccineerd zijn in Brussel (week 29), tegenover 72 procent in Vlaanderen en 68 procent in Wallonië. Het hoofd van de Brusselse

Gezondheidsinspectie laat weten dat er een sterke link bestaat tussen het inkomen en opleidingsniveau van de bewoners en hun bereidheid om zich te laten vaccineren. “Vaak zijn die mensen gewoon slecht geïnformeerd,” klinkt het.

“Dat de boodschap niet altijd wordt opgesteld op maat van de burger, is een vaak terugkerend probleem in overheidscommunicatie,” zegt Cindy Van Geldorp van Netwerk tegen Armoede. “Een grote valkuil

is het gebruik van jargon. Kortgeschooldheid en armoede spelen daar een rol in, maar ook de taal die gebruikt wordt, is van belang. In Brussel wonen veel mensen zonder papieren of nieuwkomers die geen Nederlands of Frans spreken. Door de taalwetgeving zijn boodschappen vaak beperkt wat taal betreft. Daarom kan het helpen om meer visueel te werken, met bijvoorbeeld pictogrammen of infographics. Het is ook belangrijk dat mensen naar een gratis nummer kunnen bellen of een fysiek aanspreekpunt hebben.”

Ook Cato Léonard zegt dat de taal waarin bericht wordt, erg belangrijk is. “Maar je moet ook de media gebruiken die jouw

COMMENT LE GOUVERNEMENT

doelgroep gebruikt. Als je doelgroep bijvoorbeeld geen kabeltelevisie heeft, maar via een schotelantenne kijkt, dan ga je niet ver raken met boodschappen via de klassieke televisiekanalen. Folders kunnen zeker hun werk doen, maar alles hangt af van de doelgroep.”

“Als het taalgebruik niet helder is, verdwijnt een foldertje snel in de prullenmand,” aldus Van Geldorp. “Er moet ook gewerkt worden met sociale media. Via de klassieke post werkt een brief het best. Dat komt officiëler over. Op voorwaarde dat het geen brief met een venstertje is: daar hebben mensen in armoede vaak slechte ervaringen mee, omdat ze meestal een aanmaning of rekening bevatten. Het beste is dat bepaalde mensen of instellingen – ik denk aan huisartsen, wijkcentra of andere organisaties waar mensen vaak langskomen – de boodschap persoonlijk meegeven. Dat zijn laagdrempelige manieren om bepaalde groepen te bereiken.”

Er is zeker een taalbarrière, zegt ook Fatima Llouh. “Ik spreek regelmatig met expats die vooral in het Engels communiceren en die ook aangeven dat ze de overheidscommunicatie vaak niet begrijpen. De manier waarop de overheid communiceert, is vaak nogal bureaucratisch, met eerder saai en formeel taalgebruik binnen dezelfde huisstijl. Vaak gaat het om folders waar heel veel tekst in staat en onderzoek heeft aangetoond dat mensen niet altijd tijd hebben om die tekst door te nemen. Als overheid moeten we durven moderniseren. Als we zien dat er geen verandering komt, zoals tijdens de coronaperiode, dan moeten we over andere strategieën durven nadenken.”

PEUT-IL ATTEINDRE SES CITOYENS ?

FR Qu’il s’agisse des mesures corona, des nouveaux plans de mobilité ou du calendrier des collectes de déchets, à chaque fois bon nombre de Bruxellois semblent ne pas être au courant. Y a-t-il réellement un problème au niveau de la communication ? Selon des experts, la communication publique doit accorder plus d’attention aux groupes de la société qui ne s’informent pas via les canaux traditionnels. Il faut travailler au niveau des quartiers, avoir un langage clair et relier un trajet participatif à une campagne d’information, pour davantage impliquer les gens et mettre à nu les problèmes potentiels.

HOW THE GOVERNMENT CAN BETTER REACH ITS CITIZENS

EN Whether it is about Covid measures, new mobility plans or changes to the waste collections: when new rules come into force many residents of Brussels seem to be caught off guard. According to experts, government communication should try harder to reach groups in society that do not follow traditional news channels, and this should be done at the neighbourhood level. Clear language is also a crucial factor in getting a message across and it is useful to combine an information campaign with a participatory process. This gets people more involved and reveals problems in advance.

De slaapkamer. Anna

Anna is twaalf en woont in Schaarbeek. "Ik maak het graag gezellig. Later wil ik binnenhuisarchitect worden."

‘Ik hou van fietsen, maar dat is nu te gevaarlijk’

Elke week gaat BRUZZ op bezoek bij een kind in Brussel in zijn of haar slaapkamer. Deze keer is dat bij Anna (12) uit Schaarbeek. “Als ik in bed lig, denk ik soms uren na over grote vragen die ik mezelf al mijn hele leven stel en waar eigenlijk geen antwoord op is.”

door Annelies Bontjes foto Saskia Vanderstichele

Er is veel te zien in jouw slaapkamer.

Ik vind het leuk om mijn kamer gezellig in te richten. Ik ben altijd op zoek naar nieuwe dingen. Soms koop ik die, soms vind ik iets op zolder of geven mijn zussen mij dingen. Ik heb een oude vioolkist gepimpt met plantjes en op het kastje staan oude bierflesjes met bloemen erin. Ik ben ook bezig met een fotomuur. Later wil ik binnenhuisarchitect worden.

Wat is het nieuwste in je kamer?

Een olifantenbakje, dat ik van mijn zus heb gekregen. Al sinds ik heel klein was, zijn olifanten mijn lievelingsdieren. Ik weet eigenlijk niet precies waarom. Ik vind het vooral fascinerend dat ze zo groot zijn.

Ik zie ook posters hangen van bekende zangeressen.

Ik luister met mijn zussen veel naar K3. Dat is een beetje een rare gewoonte, want de meeste twaalfjarigen luisteren daar niet meer naar. Ik vind vooral de oude liedjes leuk, die ik vroeger als kind veel afspeelde en meezong. Ik hou van de energie die ik in niet veel andere liedjes terugvindt.

Wat doe je nog graag met je zussen?

Soms gaan we samen winkelen in het centrum. Dan kopen we vintage kleding. Kleding bij tweedehandswinkels is specialer omdat andere mensen die niet hebben. En ze is ook goedkoper. Laatst

kocht ik een Adidas-jasje voor maar vier euro. Als ik naar school wandel, kom ik langs een vintage winkel. Daar kijk ik vaak even naar binnen of er iets leuks hangt.

Hoe is het om in Schaarbeek te wonen?

Er hangt een goede sfeer. De buren zijn heel vriendelijk. Het Josafatpark is niet ver, en ik vind het fijn om daar te voetballen. Met één tram geraak je gemakkelijk in het centrum.

Dus je mist niks in Schaarbeek?

Er zouden wel meer fietspaden moeten zijn, die vind je hier in Brussel gewoon niet. Ik hou van fietsen, maar de weg naar school is nu erg gevaarlijk. Soms zijn er wel fietsstroken maar die zijn klein en auto’s rijden daar ook overheen. Dat moet echt beter.

Ik heb gehoord dat jij twee slaapkamers hebt.

Mijn papa en mama zijn gescheiden. Mijn papa woont in Evere. Mijn slaapkamer daar is kleiner, maar nog steeds goed.

Hoe vind je het dat jouw papa en mama niet meer samen zijn?

In het begin vertelde ik het aan niemand, behalve aan mijn beste vriendin Marie. Ik vond het moeilijk om er over te praten omdat het een onderwerp is waar je niet zo makkelijk over begint. Dat maakte me verdrietig en dat vond ik niet leuk. Ik kan er ook niet tegen als andere mensen verdrietig zijn. Als mijn mama

begint te wenen, probeer ik haar direct te troosten. Nu kan ik er beter over praten. Ik heb me eroverheen gezet. Misschien is het ook beter zo, want nu is er tenminste geen ruzie meer.

Maak je je wel eens ergens zorgen over?

Niet per se, maar ik kan wel lang nadenken over dingen als ik in bed lig. Dat zijn grote vragen die ik mezelf al mijn hele leven stel en waar eigenlijk geen antwoord op is. Hoe kan taal ooit ontstaan zijn als niemand ze begreep? We weten dat er planeten zijn, maar wat als er een planeet is, precies zoals de aarde? En wat als daar mensen wonen die net zo’n leven leiden als wij? Soms kan ik daar echt uren van wakker liggen.

Lees de hele reeks op BRUZZ.be/slaapkamer

Naar een idee van de Volkskrant

COULD THERE BE ANOTHER INHABITED PLANET LIKE THE EARTH?

FR Anna (12 ans) vit une semaine sur deux chez sa mère à Schaerbeek et l’autre chez son père à Evere. Elle aime acheter des vêtements vintage, écouter des anciennes chansons de K3 et veut devenir architecte d’intérieur. Elle aime philosopher sur les grandes questions de la vie. « Y a-t-il une autre planète habitée que la Terre ? Parfois, je n’en dors pas. »

EN Anna (12 years old) spends one week with her mother in Schaarbeek/Schaerbeek and the other with her father in Evere. She enjoys shopping for vintage clothes, listens to old K3 songs and wants to become an interior designer. She likes philosophising about the big questions. “Could there be another planet like the Earth, where people live? Sometimes, it keeps me awake.”

'Y A-T-IL UNE AUTRE PLANÈTE HABITÉE QUE LA TERRE ? '

“Kleding bij tweedehandswinkels is specialer”

Op het Sint-Gillisvoorplein komen de tafels intussen langs beide kanten tot aan het midden kruipen.

Terrassen. Moet de publieke ruimte wijken voor parasols en bierbanken?

Op het plein zi en? Dat is dan vijf euro

Terrassen eten in Brussel een recordoppervlakte aan publieke ruimte op, zeker nu de zomer voor de deur staat en horeca-uitbaters massaal om uitbreidingen vragen. Dat blijkt uit cijfers opgevraagd door BRUZZ. “De privatisering van pleintjes leidt tot een nieuw klassenonderscheid.”

door Maarten Goethals foto’s Ivan Put

Enkele weken geleden ging Pieter Gijssels naar Cinematek. Omdat hij wachtte op vrienden, zette hij zich op het pleintje schuin tegenover de inkom van het filmarchief, waar ook het terras van het Bozar Restaurant staat. Een ober komt meteen naar buiten en vraagt vriendelijk maar resoluut of Pieter zich wil verplaatsen. De reden? “Mijn uiterlijk. Ik zag er niet klassevol uit, dat was letterlijk het antwoord.”

Pieter, een jonge dertiger met dreadlocks, wilde geen scène maken en vertrok even later. Toch vond hij het voorval van een wrange maar vooral persoonlijke ironie getuigen. Zeven jaar eerder was hij namelijk een van de trekkers van Free 54, een collectief dat zich maandenlang verzette tegen de komst van de terrassen aan het Sint-Katelijneplein. “Ook toen klaagden de horeca-uitbaters zogezegd over overlast en

het kwalijke imago van de jongeren. De politie kwam toen systematisch intimideren met GAS-boetes en inbeslagnames van smartphones.”

Die tactiek werkte. De jeugd verliet het plein en Sint-Katelijne veranderde zienderogen van een open ruimte in een enclave van terrasjes, stoelen, statafels en windschermen, die een duidelijke scheiding aanbrengen tussen consumenten en niet-consumenten, betalende en niet-betalende burgers. Op een zonnige dag staat makkelijk de helft tot driekwart van het plein vol horecameubilair.

De massale aanwezigheid ervan noemt Pieter “invasief”. En de ondoordringbaarheid ervan geeft sommige hoekjes de indruk van “een fort”. Maar het past in een tendens die de afgelopen jaren op kruissnelheid kwam en ook andere hoofdsteden als Parijs en Amsterdam kenmerkt: de verregaande privatisering van de publieke ruimte.

“Voor alle duidelijkheid: ik doe ook graag een terrasje met vrienden,” erkent Pieter. “Maar niet als dat leidt tot een soort klassenonderscheid, waarbij de groep die betaalt zich meer welkom voelt én bovendien de beste plaatsen krijgt, in tegenstelling tot wie zich slechts een biertje uit de nachtwinkel kan veroorloven.”

Volgens Pieter gaat er bovendien ook iets wezenlijks kapot als het commerciële het leidende principe wordt in stadsplanning, ook als dat uit de koker komt van een socialistisch en groen bestuur. “Sint-Katelijne was vroeger een soort niemandsland. Een vrijhaven voor zwervers, schoolgaande jeugd, verwaaide zielen; er was zelfs een man die illegaal een soort parkeerplaats uitbaatte. Kortom, op Sint-Katelijne kwam een superdivers Brussel samen. Dat verdween. Wat extra banken vormen geen compensatie voor dat verlies.”

Terrassen. Moet de publieke ruimte wijken voor parasols en bierbanken?

Frisgroen muurtje

De wetenschappelijke literatuur spreekt in dat verband over “drempelwerelden”: een omgeving met één dwingende functionaliteit, waardoor gebruikers of maatschappelijke groepen met afwijkende noden en profielen zich financieel, mentaal en sociaal-cultureel geremd voelen om die (nog) te betreden.

Sint-Katelijne valt onder die definitie, maar bijvoorbeeld ook de voetgangerszone tussen De Brouckère en de Ancienne Belgique, die na het verbannen van het autoverkeer opgevuld raakte met eet- en drinkgelegenheden. Of de waterpartijen op de Vismarkt: bijna volledig omsingeld door parasols, ligzetels, bierbanken – en in de winter: warmteblazers. Of de omgeving achter Muntpunt. Luxehotel The Dominican pakte recent uit met zijn ‘Summer Terrace’ van 36 plaatsen als “de ultieme plaats voor wie de zomer wil vieren.” De uitbreiding, drie bij vijftien meter, wordt “afgezet met frisgroene planten en elegant zomermeubilair.”

Ook buiten het centrum wint het terras terrein. Op het Sint-Gillisvoorplein komen de tafels intussen langs beide kanten tot aan het midden kruipen; op drukke dagen kunnen

al 955 aanvragen voor een terras, en 208 voor een terrasuitbreiding. En volgens de woordvoerder van bevoegde schepen Fabian Maingain (DéFI) stijgt dat aantal nog “elke dag”. Afgezet tegen de afgelopen jaren lijkt het zelfs een record: in 2019 werden 746 vergunningen uitgereikt, in 2022 – het jaar waarin de coronamaatregelen finaal versoepelden – 878.

Sint-Gillis, een kleine gemeente met een rijk sociaal leven, kent een gelijkaardige opwaartse tendens. Volgens cijfers van schepen Willem Stevens (Vooruit) werden vorig jaar 259 terrassen belast voor een oppervlakte van 4.383 vierkante meter. Tien procent meer dan in 2019, precovid. Toen betrof het 215 toegekende aanvragen voor een areaal van 3.947 vierkante meter.

Elsene, met zijn vele pleintjes en parkjes, overschrijdt dit jaar voor het eerst de 5.000 vierkante meter vergund terrasgebied. Dat komt niet zozeer door extra inname van het trottoir, verduidelijkt schepen Audrey Lhoest (Ecolo). De groeimarge zit meer in het ombouwen van parkeerplaatsen naar terrasgelegenheden. Die aanvraag moet jaarlijks gebeuren, en geldt telkens voor zeven maanden. In 2021, toen de nood aan

mensen zitten en genieten van de omgeving; het belast ook minder de leefomgeving met schadelijke uitlaatgassen.”

Ook politiek ligt het makkelijk, merkt Van Heur op. “Parkeerplaatsen verwijderen in het kader van Good Move? Verwacht dan als lokale politicus maar tegenkanting. Maar maak van diezelfde ruimte een economische winstpost, met oog voor de ontharding of verfraaiing van de stad, en liberaal-rechts en links-progressief vinden elkaar.”

Welwillend bestuur

Bas van Heur

VUB-professor en directeur van Brussels Centre for Urban

Studies

wandelaars enkel nog via een smalle strook in het midden het plein doorkruisen. Aan Flagey slokt Café Belga een proportioneel groot deel van het Heilig-Kruisplein op, en dezelfde beweging blijkt ook in Jette te zijn gestart, aan het Spiegelplein, dat zowel aan populariteit als aan interesse van ondernemers wint.

Terrassen of parkeerplaatsen?

De expansie blijkt niet alleen uit de voorbeelden, maar ook uit de cijfers. Stad Brussel, die economisch teert op toeristen, telde dit jaar

buitenruimte, om elkaar veilig te mogen ontmoeten, het hoogst was, besloeg dat soort nieuwe terrassen 3.460 vierkante meter. Dat succes kalfde het volgende jaar af naar 1.628 vierkante meter (goed voor 111 horecazaken), maar bewijst niettemin dat het om een blijver gaat, met nog veel potentieel. Bas van Heur, VUB-professor en directeur van het Brussels Centre for Urban Studies, bekijkt die laatste evolutie “eerder positief”. Hij verduidelijkt: “Als de privatisering van de open ruimte zich dan toch doorzet, verkies ik puur uit pragmatisme terrasjes boven wagens. Aan een tafeltje kunnen meer

Die gelijkgezindheid valt ook de horecasector op. Ondanks de verschillende politieke samenstellingen stellen de meeste Brusselse gemeenten zich “flexibel” op, zegt Ludivine de Magnanville, voorzitter van Horeca Brussel en uitbaatster van twee restaurants en een bar in Sint-Gillis. “Bij problemen wordt snel naar een oplossing gezocht, en de afhandeling van een terrasaanvraag gebeurt over het algemeen vrij snel.”

Vooral dat laatste vindt De Magnanville belangrijk. Een terras vormt immers een belangrijke bron van inkomsten voor café-eigenaars. “Het kan de inkomsten aanzienlijk verhogen. Zeker tijdens de zomermaanden, wanneer veel van de vaste klanten op vakantie gaan.”

Qua faciliterend beleid vallen ook de relatief lage belastingen voor een terras(uitbreiding) op, zo blijkt uit de offertes die BRUZZ opvroeg.

“Parkeerplaatsen opgeven voor Good Move?

Dan krijg je tegenkanting. Maak er een fraai terras van, en rechts en links vinden elkaar”

Een vierkante meter op de Grote Markt kost 34 euro. Stad Brussel int in totaal ongeveer 600.000 euro, op een begroting van één miljard euro inkomsten.

Elf vierkante meter in Elsene kost 700 euro per jaar, een dubbel zo grote oppervlakte 1.750 euro. Etterbeek vraagt 23 euro per vierkante meter, en voor een seizoensterras 100 euro retributie per maand. In Stad Brussel varieert het bedrag van de grootte en de ligging. Een vierkante meter op de Grote Markt kost 34 euro, in de voetgangerszone 21 euro, en elders 17 euro per jaar, als het tenminste om een gewoon terras gaat. Het minimumbedrag is sowieso 170 euro.

Ukkel spant op dat vlak de kroon: een terras plaatsen kan geheel gratis, bevestigt schepen Valentine Delwart (MR). Dit past naar eigen zeggen in het nul-procent-taksbeleid op alle “economische activiteiten”. Ook voor Sint-Gillis en Elsene gaat het om relatief beperkte inkomsten, rond de 80.000 euro bij beide. Stad Brussel int ongeveer 600.000 euro, op een begroting van één miljard euro inkomsten. Net iets meer dan een half procent dus.

Dialoog boven boete

Bij die inkomsten zitten niet de cafés of restaurants die, afhankelijk van de weersomstandigheden, stiekem een paar extra rijen stoelen of tafels zetten en zo hun handelsruimte illegaal oprekken. Soms in de hoop om die sluipende expansie permanent te maken. Volgens activisten zoals Pieter Gijssels treden besturen redelijk coulant op tegen overtredingen, of toch minder fors dan

tegen de bezetters van Sint-Katelijne destijds. “Wat ook een belangrijke indicator is voor de prioriteiten van een bestuur.”

Stad Brussel voerde vorig jaar 1.158 controles uit, waarbij 188 GAS-boetes werden opgelegd van maximaal 350 euro. Maar dat gebeurt pas na twee bezoeken waarbij een inbreuk werd vastgesteld. Bij recidive moet de eigenaar in extremis het terras verwijderen, wat in de praktijk nauwelijks of niet gebeurt. Het bestuur, in samenwerking met de Cel Horeca, ziet namelijk meer heil in “pedagogische controles”, waarbij de partijen in gesprek gaan met elkaar.

TERRASSE OU ESPACE PUBLIC ?

Eenzelfde filosofie in Elsene. “Boetes uitschrijven komt zelden voor,” weet Lhoest. “De voorkeur gaat uit naar dialoog.”

Nieuwe publieke ruimte

Blijft de vraag: verdwijnt de publieke ruimte definitief door de terrassenexpansiedrift? Gaat er iets fundamenteels verloren?

Neen, zegt De Magnanville van de sectorfederatie. “Schoonheid blijft iets subjectiefs. Een terras zoals dat van vishandel Noordzee geeft de omgeving net een echte identiteit. Buiten een garnalenkroket eten, een wijntje drinken: dat is Brussel. Bovendien geeft een terras in donkere straatjes een groter gevoel van veiligheid wanneer de avond valt.”

Ja, zeggen urbanisten zoals Van Heur. “Een plein zoals Sint-Katelijne vervult niet meer dezelfde functie als vroeger, waar een democratie vorm kreeg door protesten en acties. Vandaag kunnen bezoekers nog steeds discussiëren, zij het door eerst iets te bestellen.”

Toch ziet Van Heur ook een interessante tegenbeweging, in de hoedanigheid van organisaties als vzw Toestand en Communa, die leegstand weer in gemeenschappelijk gebruik brengen. “Door nieuwe ruimtes te creëren en te ontsluiten voor het brede publiek, al is dat tijdelijk, ontstaat evengoed zoiets als openbare ruimte en een stedelijk weefsel. Wat maakt dat de publieke ruimte niet zozeer verdwijnt, maar van het centrum naar de periferie verschuift. Letterlijk en figuurlijk.”

TERRACE OR PUBLIC SPACE?

FR Selon des chiffres consultés par BRUZZ, Bruxelles n’a jamais compté autant de terrasses dédiées à la consommation, que ce soit au centre historique, à Ixelles, Saint-Gilles, Jette... Mais plus il y a de chaises, de tables et de parasols, plus l’espace public est privatisé, ce qui ne réjouit pas tout le monde. Selon les activistes urbains, ce phénomène entraîne une nouvelle distinction des classes : les gens qui peuvent se permettre de consommer profitent des plus beaux endroits. Le secteur horeca, quant à lui, est partisan des terrasses, car ces dernières génèrent beaucoup de revenus et aident à sécuriser les abords des établissements.

EN Figures requested by BRUZZ show that Brussels never before has had so many outdoor terraces. The historic centre, Elsene/Ixelles, Sint-Gillis/Saint-Gilles, Jette...café furniture is appearing in more and more public places, intended to entice people to have a drink. But the chairs, tables and parasols privatise more and more of the public space and not everyone is in favour. Urban activists claim that it leads to a new kind of class distinction as those who can afford to eat out can enjoy the nicest spots. The hospitality industry, however, is in favour: terraces are an important source of income, and make areas safer.

Aperitieven aan de Sint-Gorikshallen. “Een terras kan de inkomsten aanzienlijk verhogen,” zegt Ludivine de Magnanville van Horeca Brussel.

Trachet.

Zeekat

Vlaanderen heeft er een streekproduct bij: de zeekat. Ik sprak afgelopen maand met mensen van de vismijnen aan de kust. “Wil je niet eens iets doen rond zeekat? We hebben zoveel aanvoer.”

Dat moet je mij geen twee keer vragen. De zeekat is “onze” inktvis. Hij komt van nature voor in de Noordzee. Maar vissers verkochten hem nooit en aten hem zelf ook niet. Er is in oude viskookboeken niets te vinden over zeekat. Zoals bij veel delicatessen uit de zee dachten onze grootouders dat die beesten niet te eten waren, of zelfs ‘vies’ waren.

In Spanje, en ook wel in Italië, is dat anders. Daar zijn de mensen altijd gek geweest op “chocos” en “seppie”. Bovendien geeft geen enkele andere inktvis zo’n goede inkt als de zeekat.

Sepia officinalis heet onze zeekat, maar zeekatten zijn overal ter wereld te vinden. Hij haalt makkelijk een halve kilo, maar wordt nooit meer dan twee jaar oud. Het eerste jaar wordt hij geboren en groeit hij enthousiast, het volgende jaar plant hij zich voort en sterft daarna zonder uitzondering. Hij takelt snel af en spoelt aan op het strand. De beesten zijn dan

niet meer om aan te zien. Aangezien ze vervaarlijk blazen als ze aan boord komen, kregen ze de naam ‘kat’.

Nu kopen Spanjaarden de grote aanvoer in de Belgische vismijnen bijna volledig op. Dat heeft onze vissers ertoe aangezet om ze goed te verzorgen en mee te brengen. Zo hebben we dus een nieuw ‘Vlaams’ streekproduct. In de viswinkel aan de kust liggen ze meestal lomp en lelijk in de vitrine. De inkt druipt er uit. Hier in Brussel kan je ze ook zo vinden, maar mijn visboer heeft vaak schoongemaakte zeekatten. Die dieren zijn van een onvoorstelbare witheid onder hun vel. De spieren lijken geen vezel te hebben en zijn helemaal glad. Een stevige beet, dat zijn ze wel. Japanners zijn er gek op. Ze vinden ze zo mooi dat ze er meteen sushi mee maken. Proef ze zeker rauw. Dat is misschien wel de beste manier om zeekat te eten.

Traditionele recepten voor zeekat vinden we pas vanaf Bretagne. Je kunt stukken zeekat bakken in boter. Dat mag maar héél kort, anders worden ze taai.

Stoven is misschien de beste manier. Zo kook je ze de taaiheid voorbij.

Snij de zeekat in mooie vierkantjes. De armen zullen nooit vierkant zijn, maar daarom niet minder smakelijk. Laat in een grote pan wat stukken witte ajuin aanstoven in olijfolie. Wanneer de ajuin glazig is, pers je er een teen look over en voeg je de stukken zeekat toe. Kruid met wat zout. Even stoven en dan witte wijn erover. Deksel erop en héél zacht laten sudderen. Minstens een uur, twee mag ook. Controleer ondertussen of er genoeg vocht overblijft. Wanneer de inktvis weer mooi zacht is, dik je de saus en doe je er een lik room, gehakte peterselie en... erwtjes bij. Die mogen niet lang meer koken. Dien op met citroen.

Meer lezen?

Lees de hele reeks op BRUZZ.be/trachet

Nick Trachet

Brusselaar die de stad en de wereld culinair ontdekt

“Zoals veel delicatessen uit de zee dachten onze grootouders dat zeeka en niet te eten waren”

‘We moeten balletdansers weer volop kansen bieden’

Met het Brussels City Ballet heeft de hoofdstad eindelijk opnieuw een professioneel balletgezelschap. Deze week gaat de eerste productie, Figures in trav’lin’ light, van de achtkoppige groep dansers, opgericht door ballerina Aki Nishio, in première in Bozar.

door Andy Furniere

Ballet. Aki Nishio geeft Brussel weer een professioneel balletgezelschap

Decennia geleden – ondergetekende was nog niet geboren – was De Munt, en zo ook Brussel, een internationaal balletcentrum. Tussen 1960 en 1987 floreerde de lichtvoetigste der danskunsten hier dankzij het gezelschap

Ballet van de XXste Eeuw van de Franse choreograaf Maurice Béjart, die uit zijn thuisland was weggelokt door toenmalig schouwburgdirecteur Maurice Huisman. Aan die glorieperiode kwam een einde toen de volgende directeur, Gerard Mortier, in conflict raakte met Béjart. Waarna die laatste met zijn gezelschap naar het Zwitserse Lausanne verkaste.

“Hoe ik hoop dat ik ooit eens met ons Brusselse balletgezelschap in deze prachtige schouwburg kan spelen,” mijmert Aki Nishio, terwijl ze haar blik op het statige gebouw van De Munt richt. We

brengen en hier een onafhankelijk professioneel gezelschap op poten te zetten. “Het is moeilijk en het wordt een lang proces, maar iemand moet het doen. De situatie hier moet veranderen voor de volgende generaties die ervan dromen om professioneel balletdanser te worden.”

De van oorsprong Japanse ballerina woont sinds drie jaar in Brussel, maar kent ons land door en door. Ze kwam op haar vijftiende naar België om les te volgen aan de Koninklijke Balletschool in Antwerpen, waarna ze haar eerste professionele stappen zette bij Ballet Vlaanderen. Na een lang verblijf bij een gezelschap in het Tsjechische Brno, waarmee ze door de hele wereld toerde, keerde ze terug naar België. Eerst zette ze in Mechelen mee het ondertussen ter ziele gegane gezelschap Belgian Ballet Company op. En nu is er dus haar nieuwe gezelschap Brussels City Ballet, dat voorlopig acht

zitten aan het raam in het aanpalende Café de l’Opéra, waar Béjart ongetwijfeld ook veel tijd heeft doorgebracht. “We moeten Brusselse balletdansers weer volop kansen bieden,” vervolgt ze. “Nu leiden we goede studenten op in onze scholen, waarna ze in groten getale wegtrekken naar het buitenland om er te werken. Hier kunnen ze niet aan de slag bij een balletgezelschap, terwijl dat in bijvoorbeeld Parijs en Amsterdam wel kan.”

Zwervend licht

In Brussel zijn er enkel balletgezelschappen die gelinkt zijn aan een school of die tegen betaling een eerste professionele ervaring bieden, zoals Brussels International Ballet en het junior ballet Europa Danse Company. Nishio probeert daar verandering in te

dansers telt, haarzelf incluis. “Ik heb mijn tijd genomen en gedurende twee jaar naar de juiste dansers gezocht voor de eerste voorstelling,” vertelt Nishio. Alle dansers wonen in Brussel en werken op dit moment op vrije basis voor het gezelschap.

Ze konden terecht in de dansstudio in het Maurice Béjart Huis – daar is de man weer –in de Greepstraat, waar de choreograaf woonde en werkte. Ze bereidden er de voorbije weken en maanden hun eerste productie voor, Figures in trav’lin’ light, in een choreografie van Nishio zelf (die niet meedanst). De voorstelling gaat vrijdag in première in Bozar, onder begeleiding van het strijkkwartet Satellite Quartet, dat muziek zal brengen van Schubert, Mozart, Bach, Vivaldi en Piazzolla.

“Het is een neoklassieke balletvoorstelling in negen tableaus over de positie

Aki Nishio: “Nu leiden wij hier studenten op, die na hun studies naar Parijs of Amsterdam trekken om bij een balletgezelschap aan de slag te gaan. Dat moet veranderen voor de volgende generaties.”

van de mens in de maatschappij en over menselijke relaties. Concreet gaat het over hoe we heel vaak de schone schijn ophouden,” verduidelijkt Nishio. “In de liefde en in vriendschap, maar ook in andere domeinen van het leven, bijvoorbeeld op het werk.” Het ‘trav’lin light’ of ‘zwervend licht’ slaat op het licht in onszelf, onze ziel, waarmee we als mensen kunnen schitteren. De dansers vertellen in een uitgepuurde lichaamstaal over onder meer gelijkwaardigheid, onbeantwoorde liefde en de band tussen moeder en kind.

Sneeuwwitje

Als alles goed gaat, en het Brussels City Ballet zijn financiële slagkracht kan vergroten, plant Nishio om over te schakelen op

“Veel mensen hebben het idee dat ballet iets serieus is, iets slaapverwekkends. Maar met ballet kan je een publiek laten dromen ”

Aki Nishio

Oprichter Brussels City Ballet

grotere, meer klassieke producties. “Als volgende voorstelling zou ik graag Sneeuwwitje spelen, iets wat ook kinderen kan aanspreken. Doornroosje en Raymonda zijn andere droomproducties. Het zwanenmeer en De notenkraker zou ik bewust niet doen, omdat die al zo vaak gespeeld worden. Terwijl er zoveel meer is, maar dat is niet meer geweten. Veel mensen hebben het idee dat ballet iets heel serieus is, ze vrezen dat het slaapverwekkend zal zijn. Maar met ballet kan je zoveel verschillende gevoelens overbrengen. Je kan een publiek laten dromen.”

Behalve klassiekers zou Nishio ook eigen creaties willen blijven brengen. Met die combinatie hoopt ze een aanvulling te bieden op het aanzienlijke aanbod aan hedendaagse dansvoorstellingen in Brussel. “Wij brengen iets heel anders dan bijvoorbeeld Rosas van

Anne Teresa De Keersmaeker, voor wie ik heel veel respect heb. Ballet en hedendaagse dans zijn verschillende werelden. Neem bijvoorbeeld de moeilijkheidsgraad van pointes, de passen die balletdansers maken op de toppen van de tenen. Je kan als volwassen balletdanser overstappen naar hedendaagse dans, maar omgekeerd is dat onmogelijk. Met ballet moet je heel jong starten en je moet er heel veel tijd voor overhebben.”

Nishio benadrukt hoe zwaar balletdansers moeten oefenen om schijnbaar moeiteloos over het podium te kunnen bewegen. “Je bereikt die schoonheid en elegantie alleen door verschrikkelijk hard te trainen,” zegt ze. “Om het publiek aan het dromen te zetten tijdens een optreden, moet je als danser voortdurend blijven werken. Je moet klaar zijn om die sprongen iedere voorstelling uit te voeren, ook al voelt je lichaam de ene dag minder goed aan dan de andere.”

Zelf trok ze al op haar veertiende in haar eentje van Japan naar de VS om met een beurs aan een kunstschool in Boston te gaan studeren. Ook naar België kwam ze helemaal alleen. “Het was hard, ook voor mijn ouders. Maar ik ben hun dankbaar dat ze niet overbeschermend waren. Zo heb ik snel geleerd om zelf oplossingen te bedenken.”

Het Brussels City Ballet danst Figures in trav’lin’ light op 9 en 10/6 in Bozar, www.bozar.be

À NOUVEAU UN BALLET PROFESSIONNEL À BRUXELLES

FR Avec le Brussels City Ballet, la capitale compte à nouveau une compagnie de ballet professionnelle. Le groupe, composé de huit danseur.euse.s et créé par Aki Nishio, présente en première à Bozar sa première production Figures in Trav’lin’ Light. « Nous devons offrir plus d’opportunités aux danseur.euse.s de ballet bruxellois », dit la ballerine japonaise qui habite à Bruxelles depuis trois ans. « Actuellement, nous formons de bons étudiants dans nos écoles, mais ensuite la majorité d’entre eux partent à l’étranger pour travailler. Il faut changer ça pour les générations suivantes qui rêvent d’une carrière dans la danse. »

BRUSSELS ONCE MORE HAS A PROFESSIONAL BALLET

EN With the Brussels City Ballet, the capital once more has a professional ballet company. The group of eight dancers, founded by Aki Nishio, has spent the past few months at the Maurice Béjart House rehearsing its first production, Figures in Trav’lin’ Light, which this week premieres at Bozar. “We need to offer Brussels ballet dancers loads of opportunities again,” the Japanese ballerina, who has lived in Brussels for three years now, told us. “Right now, we train good students here and then many of them leave to work abroad. The situation for the next generations of young people dreaming of becoming professional ballet dancers must change.”

Select. Wat te doen deze week?

POP & JAZZ EXPOFILM

De Marcellekes

Er zijn veel manieren om kunst te verzamelen: je focussen op doeken waarop de kleur rood primeert of alleen sculpturen kiezen van drie meter hoog. Kinderverzorgster Chantal en groendienstmedewerker Serge R. Patt hadden het nogal voor de naam Marcel. Door de jaren kregen Mariën, Duchamp en Broodthaers het gezelschap van lui als Jasper Johns, Walter Swennen en Man Ray. In de Botanique levert dat een feestje op.

LES MARCEL – COLLECTION R.PATT > 30/7, Botanique, www.botanique.be

Werk-uit-verf-en-taal

Xavier Hufkens heeft nog maar net de nieuwe tentoonstelling van Paul McCarthy geopend, of daar ligt hun zesde samenwerking met Walter Swennen al in het verschiet. Met de meedogenloze gore van de Amerikaan heeft het werk-uit-verf-en-taal van onze Brusselse held niet veel gemeen, al snijden beide wel even graag diep. McCarthy in etterende hompen mens(heid), Swennen in (zijn relatie met) de schilderkunst.

WALTER SWENNEN 9/6 > 5/8, Xavier Hufkens, www.xavierhufkens.com

Het geluid van bananen

Argos duikt met de Britse componist-kunstenaar Trevor Mathison terug in de tijd naar toen het Brusselse centrum voor audiovisuele kunsten nog een pakhuis voor het rijpen van Congolese bananen was. Voor zijn eerste solotentoonstelling op Belgische bodem creëerde het stichtende lid van het legendarische Black Audio Film Collective een geluidsinstallatie die de politieke dimensie van de plek hoorbaar maakt. (KS)

TREVOR MATHISON: FROM SIGNAL TO DECAY, VOLUME 4 > 24/9, Argos, www.argosarts.org

Sectie 28

Amper 25 jaar geleden verbood de regering-Thatcher scholen bij wet om homoseksualiteit aan te moedigen. Die nare tijd van ‘Section 28’ reconstrueert Georgia Oakley in haar zeer degelijke debuut Blue Jean. Rosy McEwen imponeert als een turnjuf die haar geaardheid op school verbergt, maar in de nesten komt te zitten als ze een leerlinge tegenkomt in een bar waar lesbiennes zich thuis voelen.

BLUE JEAN dir.: Georgia Oakley, act.: Rosy McEwen, Lucy Halliday

Femicide

De passionele Blanche volgt haar droomprins naar zijn huis in het bos, ver van haar moeder en tweelingzus. De jaren gaan voorbij, twee kinderen schieten op. Blanche doorziet niet dat haar man haar almaar feller isoleert, controleert en manipuleert. Een gouden trio legt een perfide mechanisme bloot in deze puike semithriller: regisseuse Valérie Donzelli, scenariste Audrey Diwan en de Frans-Brusselse filmster Virginie Efira.

L’AMOUR ET LES FORÊTS dir.: Valérie Donzelli, act.: Virginie Efira, Melvil Poupaud

Deneuves gigolo

Benoît Mariage schoolde zich na bijdragen aan de beruchte docureeks Strip-tease met succes om tot filmregisseur. Denk aan Les convoyeurs attendent of Les rayures du zèbre In een komedie verwerkt hij nu met veel fantasie het waargebeurde verhaal van een jonge acteur uit Molenbeek, die thuis niet durfde te vertellen dat hij door Jaco Van Dormael was gecast om de gigolo van Catherine Deneuve te spelen. (NR)

HABIB dir.: Benoît Mariage, act.: Bastien Ughetto, Ahmed Benaissa, Catherine Deneuve

Afscheidskus

Na vijftig jaar op de allergrootste podia van de rock-’n-roll begint hun make-up wat te craqueleren, maar dat weerhoudt de jongens van KISS er niet van om opnieuw op tournee te gaan. Deze keer zal het écht de laatste keer zijn dat het Amerikaanse glammetalkwartet rond zanger-gitarist Paul Stanley en bassist-tongworstelaar Gene Simmons zijn exuberante alter ego’s en pyrotechnics van stal haalt voor een afscheidskus in de vorm van een vette smak rock and roll all nite.

KISS 13/6, 20.00, Paleis 12, www.palais12.com

Spontaan activisme

De ene is een Belgisch-Nigeriaanse bassiste en improvisatiemuzikante die al in het voorprogramma van Thurston Moore speelde, de andere is een Amerikaanse activiste en spoken-worddichter die het freejazzcollectief Irreversible Entanglements bestiert: Farida Amadou en Camae Ayewa, alias Moor Mother, ontmoetten elkaar op de Duitse Monheim Triënnale en besloten spontaan om samen te werken.

MOOR MOTHER & FARIDA AMADOU 11/6, 19.00, Ancienne Belgique, www.abconcerts.be

Droog je tranen

“Marchita es un disco para sanar,” schrijft Silvana Estrada op haar Spotify-pagina over haar debuutalbum, “un disco para limpiarte los ojos y encontrar la luz de la vida” – een album om je tranen te drogen dus, en het licht toe te laten in je leven. De tussen traditionele folk, westerse pop en dromerige jazz meanderende liedjes van de jonge Mexicaanse schuwen de tristesse niet, maar ze bieden ook troost. (TZ)

SILVANA ESTRADA 10/6, 19.30, Botanique, www.botanique.be

KISS

LES MARCEL - COLLECTION R.PATT BLUE JEAN

Stuur het trefwoord, samen met je adres en telefoonnummer, naar win@bruzz.be

Jen Cloher

5X2 TICKETS, BOTANIQUE, 16/6

Op het album I am the river, the river is me viert de Australische rocker Jen Cloher hun queer identiteit en Maori-roots zodanig brutaal en eerlijk dat The Independent die “een hedendaagse Patty Smith” noemde. Mail ‘Cloher’

Film naar keuze

5X2 VOUCHERS UGC-BIOSCOPEN

Eat & Drink. Honest

Onlangs opende in de Vorstse rand Honest, een adresje dat zich wijdt aan kwaliteitskoffie en brunch. De plek blijkt veel meer te zijn dan alleen eerlijk.

Met onze vouchers voor UGC De Brouckère en UGC Gulden Vlies kan je zelf een film uit hun aanbod kiezen. Zoals The little mermaid, Renfield of Beau is afraid. Mail ‘UGC’

Baiba Skride & BNO

15X2 TICKETS, BOZAR, 16/6

Het Belgian National Orchestra ontvangt de Letse violiste Baiba Skride, eerste laureate van de Koningin Elisabethwedstrijd in 2001, voor een programma met Mozart en de Afro-Amerikaanse componisten George Walker en Anthony Davis. Mail ‘Skride’

De Halvemaanstraat is niet bepaald een Brusselse doorgangsweg waar je komt nippen van een kwaliteitskoffie. En toch heeft Honest voor deze hoek van de hoofdstad gekozen, waar de gentrificatie (nog) niet al te zichtbaar is – een beetje in de stijl van neocafé Damn Good, dat onlangs in deze pagina’s figureerde, niet in het minst door zijn niet zo alledaagse ligging in de Alhambrawijk. Honest is meteen te herkennen aan het mooie houten uithangbord, dat al een voorsmaakje biedt van het verzorgde interieur. De strakke lijnen van het grote parallellepipedum, dat dienstdoet als eetzaal, hebben we te danken aan architectenbureau études. De uitgepuurde ruimte biedt plaats aan een mooie, houten gastentafel die wordt omrand door gerecupereerde stoelen. Een imposante toonbank in rode terracottategels domineert de ruimte die in rustgevende tonen baadt. Voltreffers zijn het behangpapier, vervaardigd van samengeperst koffiedik, en de gordijnen uit gerecycleerde jutezakken. De eerlijkheid waaraan de naam van het etablissement refereert, slaat op de directe herkomst van de koffiebonen die ter plekke worden gebrand. Die herkomst is dubbel: een deel van de bonen komt van Mildred, een vrouwencoöperatie uit Colombia, een ander deel komt van Forest,

een Ethiopische producent uit de regio van Kaffa. De espresso (2,50 euro) getuigt van de kwaliteit van de grondstoffen.

HONEST •••

Halvemaanstraat 34, Brussel, 0494-43.47.77, honestbrussels. com, wo > zo 9 > 17.00

Behalve met koffie verblijdt Honest ons ook met een kleine “brunchy” kaart, waarvan je kan bestellen tussen 9 en 15 uur. Wij genoten in het bijzonder van de grilled cheese sandwich (12,50 euro). De bereiding verleidt in de vorm van twee mooie sneetjes brood van uitmuntende kwaliteit. Een slimme toevoeging is de pittige gele mosterd van Must, het merk ontwikkeld door Richard Schaffer van restaurant Le 203, die nog de smaken van gouda, cheddar, tomaten en champignons versterkt. Ook vermeldenswaard is een specialiteit die enkel in het weekend wordt geserveerd: de zeer smeuïge avocadotoast met hollandaisesaus en eggs benedict (13,50 euro). Tot slot mogen de handen op elkaar voor de geslaagde selectie viennoiserieën (zoals erg lekkere kaneelbroodjes voor 3,80 euro per stuk) en gebak (zoals een heerlijk stuk glutenvrije pistachetaart voor 6 euro) .

MICHEL VERLINDEN

Smalltalk. Met muzikant en theatermaker Ferre Marnef in Bar à Nelson

‘We zijn toe aan een nieuwe vorm van socialisme’

Deze week smalltalken we met theatermaker en zanger Ferre Marnef in Bar à Nelson over de exit van Alberto, de teloorgang van het socialisme en de debuutplaat van zijn band Sergeant.

“Eén keer heb ik hier karaoke gezongen,” vertelt Ferre Marnef over Bar à Nelson, een fijne mix tussen een hippe kroeg en een volkscafé in het lage gedeelte van Vorst. “Maar vraag me niet meer welk liedje.” (Lacht) Zingen vindt Marnef “iets moeilijks”, ook al is hij de zanger van Sergeant. “Ik probeer het aantal zangmomenten te beperken. Misschien moet iemand anders onze volgende plaat maar eens inzingen.”

Marnef woont sinds zeven jaar in Brussel, nadat hij vier jaar grafische vormgeving studeerde in Gent. Sinds vorige week heeft hij zijn stek hier even verder om de hoek opgezegd. “Ik zit de komende twee maanden in Amsterdam, ik maak een theatervoorstelling samen met de derdejaarsstudenten van de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht. In augustus trek ik naar Anderlecht.”

Ondertussen repeteert hij ook in Antwerpen voor een voorstelling waarin hij in het najaar acteert. En dadelijk vertrekt hij samen met Benjamin Cools, zijn compagnon in Sergeant, naar Berlijn om er op te treden. Drukke agenda, dus. “Het is echt mayhem,” lacht hij. Marnef speelde vroeger in Soldier’s Heart, de band rond Sylvie Kreusch, die in 2013 laureaat werd van de eerste editie van De Nieuwe Lichting.

De jonge Brusselaar gaat graag op café, zowel om het te hebben over de wereldproblematiek, als voor de laatste roddels. “Ik denk dat mijn vrienden mij als een roddeltante beschouwen,” lacht hij. “Ik vind roddelen overigens iets positiefs, het is een teken van echte vriendschap.” Dat Alberto niet meer zal deelnemen aan de volgende kersthow van Samson, vindt hij wel zuur.

“Het enige gay personage is eruit geschreven.”

“Socialism is dying,” zingt Marnef op het debuut van Sergeant, dat zich nestelt tussen de jonge dEUS en het avant-gardezusje van Lana Del Rey. “Net als zij maken wij ook een soort van protestsongs. Ik denk dat socialisme aan vernieuwing toe is, en dat het niet met Conner Rousseau zal zijn. Socialisme moet niet de weg van de economie volgen, maar van de mensen. Ik vind het bijvoorbeeld waanzinnig dat armoede bestaat.”

Sergeants uit de kluiten gewassen songtitels klinken als gedichten, of beter nog manifesten. Ze zijn zo lang dat ze niet op

Spotify passen. “En ze zijn ook te lang voor Sabam, het veld waar je de titel moet invullen, telt niet genoeg tekens. Niet dat we commerciële muziek maken, maar we verdienen dus niks aan onze eigen songs.” (Lacht)

Sergeant is nu uit. Concert op 8/6 (22.00) in de Beursschouwburg, www.beursschouwburg.be

Longread?

Meer weten over Ferre Marnef? Smalltalk wordt Longread op bruzz.be/smalltalk

door Tom Zonderman foto Ivan Put

De vijf inzichten. Paul Van Bruystegem

Na 25 jaar haalt Paul Van Bruystegem, alias Monsieur Paul, alias Lange Polle, zijn finger van de trigger én van de bas bij Triggerfinger. Om te schi eren bij Mr. Paul & The Lowriders en ons op deze vijf inzichten te wijzen.

door Michaël Bellon

Laat je niet te veel beïnvloeden

Het bekende gezegde luidt: opinions are like assholes, everyone has one and they all stink. Blijf zo dicht mogelijk bij je oorspronkelijke idee, en blijf ver weg van mensen die komen zeggen wat jij echt eens zou moeten doen. Als je te veel luistert naar andermans wijze raad, kom je ergens uit waar je zelf niet meer tevreden over bent.

“The chief enemy of creativity is good sense” (Pablo Picasso) Als je creatief bent, wil je niet gelimiteerd worden door wat dan ook. Je moet je volledig open kunnen stellen en loosgaan. Achteraf zal dan wel blijken of daar iets goeds uit is voortgekomen. ‘Goede smaak’ heeft voor mij dezelfde bijklank als ‘guilty pleasures’: dat bestaat eigenlijk niet.

Neem van alles mee

Waar ze mij bij ‘de Triggers’ altijd mee uitlachen als we op tournee gaan, is dat ik altijd heel veel meeneem. Niet noodzakelijk kleren, maar benodigdheden. Uiteindelijk komen ze dan van alles aan mij vragen. Ik denk dan aan Dafalgan, een plantensproeier met wodka om je kostuum fris te houden (werkt verschrikkelijk goed!), een nagelknipper, schaartjes, naald en garen, zwarte zwerenzalf, aluinsteen tegen snijwondjes van het scheren, pleisters en gaffa tape

Houd de drankvoorraad op peil

Een tip voor beginnende groepen: vul de drankvoorraad in je kleedkamer aan met de drank van de groep die op dat moment op het podium staat. Zorg dan ook dat jouw ijskast leeg is op het moment dat jij op het podium moet, want iedereen doet hetzelfde.

Leer professioneel glimlachen

Wat je het snelst moet leren als je succes hebt, is professioneel lachen naar mensen waar je absoluut niet mee wilt praten, zoals opdringerige fans of mensen van platenfirma’s. Het enige probleem is dat je na veertig jaar moeite moet doen om nog een spontane glimlach te tonen.

Triggerfinger zwaait op 10 & 11/6 (19.00) Paul Van Bruystegem uit in de Ancienne Belgique, www.abconcerts.be, www.triggerfinger.net

‘Vergeet de zwarte zwerenzalf niet’

CONTACTLOOS BEWEGEN

Betaal je MIVB-rit contactloos met je bankkaart

- WERKEN BIJ BRUZZ -

BRUZZ IS DE MAX

Vind jij dat ook? Wij zoeken nieuwe collega’s die onze passie voor Brussel delen.

Zin in een job in een dynamisch mediabedrijf?

Kom het team van BRUZZ versterken als:

•Redactiechef (m/v/x)

•Salesmedewerker (m/v/x)

Meer weten? Ga snel naar BRUZZ.be/jobs

BRUZZ is het mediamerk van de Vlaams-Brusselse media. BRUZZ is een magazine, een radiozender (FM 98.8), een televisiezender en een website. BRUZZ is ook actief via de app en verschillende social media kanalen. BRUZZ brengt nieuws, cultuur en verhalen uit de hoofdstad.

PLOTS ZIN IN RODE VRUCHTEN?

Het hongertje dat je nu voelt, dat is wat wij de kracht van beelden en papier noemen.

Magazines zijn zoveel meer dan mooie beelden. Want dankzij magazines kom je meer te weten én proef je van vele onderwerpen. Van koken tot duurzaamheid bijvoorbeeld.

Lees een magazine en voed je geest.

of

met onder andere

met onder andere

makaya mccraven lakecia benjamin casimir liberski

makaya mccraven lakecia benjamin casimir liberski

jakob bro immanuel wilkins büşra kayıkçı EABS

jakob bro immanuel wilkins büşra kayıkçı EABS

somi chilly gonzales quartabê takuya kuroda

somi chilly gonzales quartabê takuya kuroda