Świecie24 Extra - numer 39

Page 1

n n n gazeta BEZPŁATNA n n ngazeta BEZPŁATNA n n n gazeta BEZPŁATNA n n n gazeta BEZPŁATNA n n n gazeta BEZPŁATNA n n n gazeta BEZPŁATNA n n n

N R 3 9 u R O K I I I u 1 6 PA Ź D Z I E R N I K A 2 0 1 4 r. u w w w. s w i e c i e 2 4 . p l u n a k ł a d 5 0 0 0

Gotują z pasją – smaki Polski i Niemiec Motywem przewodnim czwartej wizyta młodzieży ze Stiftsgymnasium z Xanten w Gimnazjum nr 2 w Świeciu stały się tradycje kulinarne Polski i Niemiec. Goście z Niemiec dotarli do naszego miasta pod koniec września. Po odbiorze ich z lotniska polska i niemiecka młodzież wspólnie zwiedzała Gdańsk. Drugiego dnia 36 uczestników projektu Polsko – Niemiecka Współpraca Mło-

dzieży wzięło udział w rajdzie szkolnym organizowanym przez Gimnazjum nr 2 nad Jezioro Deczno. Wspólna wędrówka, gry i zabawy pozwoliły na bliższe poznanie się. Grupa zwiedziła również zamek krzyżacki w Świeciu. Tradycją jest, że młodzi goście niedzielę spędzają z polskimi rodzinami. W kolejnych dniach w programie znalazły się wizyta w urzędzie miejskim, warsztaty językowe w mieszanych grupach, udział w otrzęsinach pierwszaków,

w dyskotece oraz wycieczka do Poznania. Dużo pozytywnych emocji przyniosła realizacja tematu przewodniego „Gotujemy z pasją”. Kulinarne dziedzictwo Polski i Niemiec stanowiło doskonałą okazję do przygotowania tradycyjnych potraw. Wspólnie z gośćmi polscy uczniowie ulepili pierogi, wypełnili je różnymi farszami. Potem z apetytem zjedli je podczas kolacji „Smaki Polski”. OPRAC. NOW

reklama

Kandydaci z mandatem w kieszeni Aż w czterech gminach naszego powiatu są takie okręgi wyborcze, w których startuje tylko jeden kandydat. Oznacza to, że 25 kandydatów zostanie radnymi bez głosowania. Taka sytuacja powstała przez zmianę ordynacji wyborczej, która wprowadziła w wyborach do rad gmin i rad miejskich okręgi jednomandatowe. Oznacza to, że gminy zostały podzielone na 15 okręgów (bo tyle jest miejsc w radzie gminy) i z każdego okręgu będzie jeden radny. Obowiązuje tu zasada „zwycięzca bierze wszystko”. To znaczy, że radnym zostanie osoba, na którą w danym okręgu oddano największą ilość głosów. Odpada wyborcza arytmetyka. Wszystko jest proste i łatwe do policzenia. Dla kandydatów i komitetów wyborczych to ważna zmiana. Spowodowała ona to, że w większości przypadków komitety wystawiały tylko jednego kandydata w jednym okręgu (w poprzednich latach było ich po kilku lub nawet kilkunastu). Okazało się, że aż 25 kandydatów na radnych nie ma w swoich okręgach kontrkandydatów. – To znaczy, że do Państwowej Komisji Wyborczej zostanie przekazany protokół o zaistniałej sytuacji i w takich okręgach nie przeprowadza się glosowania do rady gminy – wyjaśnia Wojciech Kulikowski, sekretarz gminy Bukowiec. Dokończenie oraz inne artykuły dotyczące wyborów samorządowych: strony 6-7


2

CZWARTEK, 16 października 2014

Policyjny pościg za pijanym kierowcą 57-letni kierowca nie zatrzymał się do kontroli, a kiedy zrównał się z nim ścigający go radiowóz próbował swoją corsą zepchnąć policyjny wóz do rowu. Dzielnicowi patrolujący w nocy okolice Dworzyska zauważyli forda fiestę. Sposób jazdy kierowcy wskazywał na to, że może on być nietrzeźwy. Postanowili zatrzymać samochód do kontroli. Kierujący zignorował dawane przez funkcjonariusza sygnały, gwałtownie przyspieszył i zaczął uciekać. Policjanci wskoczyli do radiowozu i ruszyli za nim. Gdy zrównali się z uciekającym, ten próbował zepchnąć ich na pobocze. Po krótkim pościgu policjanci skutecznie udaremnili kierowcy dalszą jazdę. - Kierującym okazał się 57-letni mieszkaniec powiatu świeckiego – mówi st. asp. Maciej Rakowicz, rzecznik KPP Świecie. - Przeprowadzone badanie wykazało w jego organizmie blisko 2 promile alkoholu – dodaje.

Przez sufit weszli do sklepu 17-latek z Nowego i jego starszy kolega z Tczewa włamali się do sklepu i ukradli ubrania za 2 tys. zł. Do zdarzenia doszło w nocy z niedzieli na poniedziałek (5/6.10.14) w Nowem. Policjanci z Nowego zostali poinformowani o tym, że z jednego ze sklepów na terenie miasta nieznany sprawca ukradł odzież o wartości 2 tys. zł. Pracujący na miejscu kryminalni nowskiego komisariatu ustalili, że sprawca prawdopodobnie przez otwarte okno wszedł do wnętrza hali, w której znajdował się sklep, a następnie przez podwieszany sufit wykonany z regipsu dostał się do jego wnętrza. Żmudna praca kryminalnych przyniosła pożądany efekt. W dobę od zdarzenia wczesnym rankiem we wtorek (07.10.14) funkcjonariusze zatrzymali 31-letniego mieszkańca powiatu tczewskiego podejrzanego o kradzież ubrań. Jeszcze tego samego dnia ustalenia mun-

durowych doprowadziły do zatrzymania 17-letniego mieszkańca Nowego, który pomagał swojemu starszemu kompanowi. Podczas przeszukania policjanci odzyskali skradziony towar o wartości 1600 zł. Śledczy pracujący nad sprawą ustalili, że zatrzymany 17-latek jest uciekinierem z młodzieżowego ośrodka wychowawczego. Pomógł w kradzieży swojemu starszemu koledze. Kilkanaście godzin po usłyszeniu zarzutu kradzieży mienia został doprowadzony do ośrodka wychowawczego. 8 października 31-latek w świeckiej prokuraturze usłyszał zarzut kradzieży mienia. Za przestępstwo to kodeks karny przewiduje do 5 lat więzienia, jednak 31latek czyn ten popełnił w warunkach recydywy, dlatego może mu grozić znacznie wyższa kara.

Podróżujący corsą dwaj pasażerowie również byli nietrzeźwi. Mieli odpowiednio 0,8 i 2,8 promila alkoholu w organizmie. - 57-latek odpowie przed sądem za kierowanie pojazdem w stanie nietrzeźwo-

RED

Ukradli rowery, odkurzacz i miedziane rury Policjanci zatrzymali dwóch mieszkańców gminy Jeżewo podejrzanych o kradzieże. Obaj są dobrze znani policji.

Zatrzymani mimo młodego wieku (17 i 19 lat) już wielokrotnie wchodzili w

kolizję z prawem. Tym razem są podejrzewani o dokonanie dwóch kradzieży jednego dnia. In for ma cja o prze stęp stwie dotar ła do po li cji 29 wrze śnia. Wy ni ka ło z niej, że nie zna ny sprawca z

ST. ASP. MACIEJ RAKOWICZ, OFICER PRASOWY KOMENDANTA POWIATOWEGO POLICJI W ŚWIECIU reklama

Wydawca: Gedeon Media Na podstawie umowy franchisowej z Extra Media sp. z o.o.

ści oraz spowodowanie zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym – informuje Rakowicz. - Może mu grozić do 2 lat pozbawienia wolności i utrata prawa jazdy.

Wyborcza kampania reklamowa dla każdego kandydata Szczegóły na www.wybory.swiecie24.pl

wia ty ga ra żowej na te re nie jed nej z po se sji w gmi nie Je że wo ukradł rower, od ku rzacz oraz ru ry mie dzia ne prze zna czo ne do in sta la cji c.o. Po krzyw dzo na swo je stra ty wyce ni ła na kwotę 700 zł. Jak się okazało nieznany sprawca działał także kilka posesji dalej, gdzie z otwartego garażu zginął rower. Wartość skradzionego jednośladu to 500 zł . Jeszcze tego samego dnia podjęte działania oraz ustalenia świeckich kryminalnych doprowadziły do zatrzymania podejrzanych o kradzieże dwóch mieszkańców gminy Jeżewo, w wieku 17 i 19 lat. Podczas przeszukania posesji zamieszkiwanej przez jednego z podejrzanych policjanci znaleźli skradziony rower. Obaj zatrzymani trafili do policyjnego aresztu. - Zarówno 19-latek, jak i jego dwa lata młodszy kompan są bardzo dobrze znani świeckim policjantom – mówi st. asp. Maciej Rakowicz, rzecznik KPP Świecie. Dzień później obaj usłyszeli zarzuty zaboru mienia w celu przywłaszczenia. Za przestępstwo to grozi im do 5 lat pozbawienia wolności. RED

Redakcja: ul. Kopernika 6, 86-100 Świecie tel. 52 333 31 27 e-mail: redakcja@swiecie24.pl Redagują: Krzysztof Nowicki – redaktor naczelny (e-mail: nowicki@swiecie24.pl) Michał Biniecki – redaktor i grafika (e-mail: biniecki@swiecie24.pl) Współpraca: Ariel Stawski – dziennikarz (e-mail: ariel@swiecie24.pl) Józef Szydłowski, Reklama: Michał Biniecki tel. 52 333 31 27, e-mail: biniecki@swiecie24.pl Krzysztof Nowicki, e-mail: nowicki@swiecie24.pl Wydawca nie odpowiada za treść zamieszczonych ogłoszeń oraz reklam.

reklama

MECHANIKA POJAZDOWA

KASACJA SAMOCHODÓW

kom. 691 180 205

M

technika grzewcza i sanitarna

NOWOCZESNA ARMATURA GRZEWCZA I SANITARNA

AUTO CZÊŒCI NOWE, U¯YWANE kom. 696 704 170 Plewno tel. 52 332 29 26

NTER

KOT£Y NA PALIWA STA£E GAZOWE I OLEJOWE KOLEKTORY S£ONECZNE, POMPY CIEP£A, GRZEJNIKI

Œwiecie, ul. Che³miñska1 tel. 52 33 126 43 monter-swiecie@o2.pl

PRZYDOMOWE OCZYSZCZALNIE ŒCIEKÓW RURY, KSZTA£TKI I ART.METALOWE


3

Mieszkańcy zgłosili prawie 200 zadań do budżetu Każdego roku we wrześniu mieszkańcy gminy Świecie mogą składać do urzędu wnioski do przyszłorocznego budżetu. Wśród nich są pomysły na utwardzenie dróg, budowę chodników, instalację lamp, ale też na powstanie parku do kalisteniki czy placu zabaw dla psów,

Jaka jest szansa na realizację konkretnego projektu?

Idea tego typu praktyk jest taka, żeby o kształcie budżetu gminy nie decydowali wyłącznie urzędnicy i radni żeby nie tylko ich pomysły były realizowane. – Ludzie sami najlepiej wiedzą jakie wokół nich są potrzeby, co jest konieczne, co bardzo ułatwi im życie – mówi Marzena Rzymek, skarbnik gminy Świecie. – Dlatego istnieje możliwość składania wniosków do budżetu – dodaje. Do końca września mogli je składać indywidualni mieszkańcy, organizacje społeczne, stowarzyszenia, instytucje, radni…

Trudno zawyrokować. To zależy od rzeczy, o których napisaliśmy wyżej. Co roku do realizacji trafia 30-35 procent złożonych wniosków. Nie należy tym się zrażać. Nawet jeśli radni w tym roku nie uznali naszych pomysłów za godne realizacji to może za rok lub dwa sytuacja się zmieni i doczekamy się publicznego sfinansowania naszych pomysłów.

Wybory uaktywniły ludzi?

Co dalej z wnioskami? Po zarejestrowaniu zostają przekazywane do odpowiednich tematycznie wydziałów, gdzie kierownicy analizują czy wniosek jest uzasadniony, czy jest wykonalny oraz czy wpisuje się w politykę rozwojową gminy. Jeżeli wszystkie odpowiedzi sa pozytywne to wpi-

kutować je w komisjach – tłumaczy Rzymek. W gminie Świecie zazwyczaj budżet na kolejny rok uchwalany jest w grudniu. – Proszę zaznaczyć, że dopiero wtedy będziemy mogli odpowiedzieć wnioskodawcom o przyjęciu ich wniosków do budżetu lub odrzuceniu – mówi skarbnik. Dodajmy, że urzędnicy mają na to 60 dni od uchwalenia budżetu.

suje się takie zadanie do projektu budżetu, który burmistrz przekazuje radnym. Trzeba pamiętać, że ostatecz-

nie to rada miejska przyjmuje projekt budżetu w zaproponowanym kształcie lub ze swoimi poprawkami. – Radni

otrzymują materiały dużo wcześniej, żeby mogli dokładnie zapoznać się z poszczególnymi punktami i przedys-

Przez wiele lat liczba składanych przez mieszkańców wniosków do budżetu była stała i wynosiła około stu. Tym razem przedstawiciele lokalnych społeczności zaktywizowali się i złożyli 130 wniosków. Tyle, że w niektórych zapisanych jest po kilka punktów, więc urzędnicy doliczyli się 180 zadań. Czy to wynik zbliżających się wyborów i tego, że wśród wnioskodawców są również obecni radni? KRZYSZTOF NOWICKI

Yacht Club Morski Columbus po raz ostatni w tym sezonie opuścił banderę. Uroczystość była doskonałą okazją do podsumowania minionych miesięcy. W sobotę na przystani Klubu Żeglarskiego Columbus nad jeziorem Deczno odbyło się spotkanie członków i sympatyków żeglarstwa. Wszyscy uczcili zakończenie tegorocznego sezonu. Komandor Eugeniusz Libecki podsumował działania Columbusa. - W Decznie głównym zajęciem było prowadzenie szkółki żeglarskiej dla najmłodszych. W zajęciach pod czujnym okiem Anny Stawickiej i Zdzisława Garczarka brało udział 11 dzieci w wieku 7-10 lat. Wzrost zainterereklama

zostaw konkurencjE w kryzysie

DAJ

LUDZIOM POZNAÆ TWOJ¥

OFERTÊ! tel. 52 333 31 27

Foto Dagmara Popek

Żeglarze zakończyli sezon sowania żeglarstwem sprawił, że w wakacje udało nam się zorganizować półkolonie dla najmłodszych - wymieniał Libecki. Przez cały czas aktywna jest flagowa jednostka klubu, czyli Dar Świecia. W minionym sezonie odbyła ona 14 rejsów, odwiedzając prawie wszystkie porty polskiego wybrzeża, Bornholm oraz wody Niemiec, Danii i Szwecji.

Wśród zaproszonych gości nie mogło zabraknąć burmistrza Świecia Tadeusza Pogody, przewodniczącego Rady Miejskiej Jerzego Wójcika oraz Zbigniewa Iwańskiego - zastępcy kierownika OKSiR ds. sportu. Po opuszczeniu bandery przyszedł czas na wspólne ognisko i śpiewanie szant przy akompaniamencie gitary Janusza Kałasa. MACIEJ KOSZUR


4

CZWARTEK, 16 października 2014

Czas na wymianę opon Nie czekaj do pierwszego śniegu Ciepły i bardzo słoneczny październik nie sprzyjał myśleniu o wymianie opon na zimowe. Lepiej jednak zrobić to teraz w 20 minut, niż później czekać kilka godzin przed warsztatem. Przedłużająca się złota polska jesień sprawiła, że mało który kierowca myśli o zmianie opon, w warsztatach wulkanizacyjnych pustki. Jednak termometr wskazuje na to, że już można zmienić ogumienie na zimowe. – Producenci opon zalecają wymianę ogumienia w momencie, kiedy średnia dobowa temperatura nie będzie przekraczać 8 stopni C – mówi Jacek Zgubiński, właściciel warsztatu Auto Centrum – Autopon w Świeciu. - Możemy zmienić opony kiedy temperatura w dzień wyniesie nawet powyżej 10 stopni C. Nie wpłynie to znacząco na zużycie opony zimowej. Lepiej, bo bezpieczniej jest jeździć na zimowych oponach kiedy jest sucho bądź deszczowo, niż na letnich, gdy spadnie śnieg – dodaje.

Dlaczego letnie nie nadają się na zimę? Coraz więcej kierowców za naturalną uważa zmianę opon w zależności od pory roku, ale jeszcze u części pokutuje stare przyzwyczajenie do tzw. wielosezonowych opon. – Teraz już coraz mniej się takich produkuje – mówi Zgubiński. – Jedynie do wąskich i małych kół. Ale co zrobić jeśli spodziewamy się bezśnieżnej zimy albo nie będziemy zbyt dużo jeździć i uważamy że poradzimy sobie na śniegu jadąc na oponach letnich? Nasz rozmówca stanowczo odradza. Po pierwsze, dlatego, że opona letnia jest wyprodukowana z gumy o innych właściwościach i prz niskich temperaturach twardnieje. – W zimowej opnie ta guma reklama

jest stosunkowo miękka i lamele (czyli nacięcia) pod wypływem obciążenia rozchodzą się łapiąc większą przyczepność – uzasadnia. Po drugie, bieżnik w zimowkach jest zupełnie inaczej wycinany, pod innym kątem. Chodzi o to, żeby ząbki bieżnika bardziej wgryzały się w śnieg

Nie ma co oszczędzać Wielu właścicieli aut twierdzi, że nie stać ich na zakup kompletu opon. Wydatek jest

rzeczywiście spory. Przykładowo ceny opon zimowych 15-calowych zaczynają się już od 180 zł. Wymiana też kosztuje kilkadziesiąt złotych. Za to zakup zimówek to inwestycja na lata. Ich bieżnik nie ściera się tak szybko na śniegu, a odpowiednie przechowywanie sprawia, że będą służyć bardzo długo. Pamiętajmy też, że nie tylko wymiana opon jest ważna w przygotowaniu auta na zimę. War to odwiedzić warsztat, by sprawdzić i ewentualnie wymienić na zimowe wszel kie pły ny, na sma rować uszczelki itp. – Od ponad roku tego typu rzeczy można zrobić w naszym warsztacie bo rozszerzyliśmy zakres usług – mówi Jacek Zgubiński. Właściciel Auto Centrum przypomina też, że co roku po pierwszych przymrozkach, a szczególnie po opadach śniegu przez warsztatami wulkanizacyjnymi ustawiają się długie kolejki. Wtedy zamiast 15-20 minut czasu potrzebnego na zmianę kompletu opon możemy czekać nawet po kilka godzin. – Warto tego uniknąć i zmienić opony wcześniej – zachęca pan Jacek. NOW


5

Chodzi o ważną sprawę, bo o zdobycie specjalistycznego sprzętu do terapii dzieci niepełnosprawnych w świeckiej szkole. Zespół Szkół Specjalnych nr 1 w Świeciu bierze udział w konkursie zorganizowanym przez Fundację Aviva. Stawką jest specjalistyczny sprzęt o wartości 35 tys. zł, który jest potrzebny w terapii sensorycznej dzieci niepełnosprawnych. W konkursie bardzo liczy się poparcie wielu osób: rodziców dzieci uczących się w Zespole Szkół nr 1, ich znajomych, przyjaciół szkoły a także świecian i mieszkańców regionu, którzy zwyczajnie chcą pomóc. Ta pomoc kosztuje niewiele wysiłku. Jak głosować?

1. Wejść na stronę www.todlamniewazne.pl 2. W okienku wyszukiwania po prawej stronie wpisać nazwę inicjatywy: Sala doświadczania świata oraz nazwę miejscowości: Świecie (jeśli ktoś nie pamięta nazwy inicjatywy wystarczy w odpowiednie okienko wpisać: Świecie) 3. kliknąć w przycisk „Zagłosuj” 4. wpisać swój adres e-mail oraz kod pocztowy

Nasze kliknięcia pomogą szkole wygrać konkurs (UWAGA: nie trzeba podawać swojego numeru telefonu ani zgadzać się na przetwarzanie Twoich danych w celach marketingowych – można zagłosować bez zaznaczania tych opcji) i kliknąć w przycisk „Oddaj głos” 4. ostatni krok to wejście do swojej poczty elektronicznej i kliknięcie w link potwierdzający oddanie głosu.

lem organizowania tego typu sal jest stwarzanie możliwości odbierania nowych bodźców, wzbogacanie doświadczeń oraz miłe spędzanie czasu w atmosferze pełnego relaksu. Głównym celem terapii jest doświadczanie świata zmysłami wzroku, dotyku, słuchu i węchu oraz odprężenie, relaks i wyciszenie. Odbiorcami tego typu terapii są osoby z różnego rodzaju niepełnosprawnościami i deficytami: z upośledzeniem umysłowym, mózgowym porażeniem dziecięcym, autyzmem, zespołem Downa, chorobą psychiczną, zaburzeniami mowy na tle nerwicowym, osoby z demencją. Sala Doświadczania Świata stwarza im możliwości autentycznego przeżywania świata i otoczenia tym, którzy są "inni". - Sala w szkole w Świeciu służy nie tylko naszym uczniom, lecz od kilku lat na zajęcia w tej sali przychodzą do nas dzieci z Przedszkoli z terenu miasta Świecie – wyjaśnia Hanna Chmurzyńska. – Pomóżmy naszym dzieciom i głosujmy na naszą szkołę – zachęca.

Ile głosów można oddać?

Do zakończenia głosowania został prawie cały miesiąc (do 14 listopada), więc każdego dnia można oddać swój głos. Jeśli jednak ktoś posiada więcej adresów mailowych, to z jednego adresu IP można jednego dnia wysłać do 10 głosów (każdy z innym adresem e-mail). Wychodzi więc na to, że do końca trwania konkursu jedna osoba może oddać około 300 głosów. Co to jest Sala Doświadczania Świata? To specjalnie wyodrębnione pomieszczenie, wyposażone w różnorodne urządzenia stymulujące rozwój zmysłów. Głównym ce-

KRZYSZTOF NOWICKI

Gotowa droga do Kozłowa 3,5 kilometra liczy przebudowana droga pomiędzy Sulnówkiem a Kozłowem. Obok sześciometrowej jezdni powstała ścieżka pieszo – rowerowa. Prawie zgodnie z harmonogramem skończyły się prace związane z modernizacją tej trasy (koniec robót planowany był do końca września). – W tych dniach trwają odbiory techniczne, jeśli wszystko będzie dobrze zgłosimy zakończenie inwestycji do nadzoru budowlanego, który w swoich terminach wyda pozwolenie na użytkowanie drogi – wyjaśnia Ryszard Sadowski, kierownik wydziału inwestycyjnego w Urzędzie Miejskim w Świeciu. – Zostały jeszcze do zrobienia prace wykończeniowe, czyli np. posianie trawy i posprzątanie – dodaje. Brak formalnego zakończenia inwestycji nie oznacza, że droga nie jest używana. To przecież jedyny dojazd do wy-

sypiska śmieci. Dlatego roboty były podzielone na dwie tury: od Sulnówka do wysypiska oraz od wysypiska do Kozłowa. Teraz z nowiutkiej, pełnowymiarowej (6 metrów) nawierzchni korzystają nie tylko kierowcy dojeżdżający do wysypiska, ale też mieszkańcy okolicznych miejscowości. Mieszkańcy gminy preferujący ruch na świeżym powietrzu cieszą się z wybu-

Profilaktyka na ulicach Świecia Przemarsz Amazonek oraz wykład na temat profilaktyki i leczenia raka pier si – mają zachęcić świecianki do systematycznych badań. Akcja zaplanowana jest na 20 października. Stowarzyszenie Kobiet Amazonki Ziemi Świeckiej skupia panie, które uporały się z rakiem piersi. Teraz są dla siebie wzajemnym wsparciem, ale za cel postawi-

ły sobie uświadamianie innym kobietom jak ważne jest systematyczne badanie się. Dlatego co jakiś czas organizują różne akcje: przemarsze, prelekcje, a nawet zawody łucznicze – wszystko w powiązaniu z profilaktyką. Taki tez cel będzie miała akcja w najbliższy poniedziałek (20.10) przebiegająca pod hasłem „Wczesne raka wykrycie ratuje życie”.

dowania kolejnego odcinka ścieżki pieszo – rowerowej. Już korzystają z niego rowerzyści, rolkarze i biegacze. Zmodernizowana droga w większości położona jest poza terenem zabudowanym, więc nie ma potrzeby żeby była oświetlona. Lampy są zamontowane tylko na skrzyżowaniach w Kozłowie i Sulnówku. NOW

PROGRAM:

14.00 Duży Rynek w Świeciu Spotkanie uczestników marszu – profilaktyka raka piersi pod hasłem „Wczesne raka wykrycie ratuje życie”. 15.00 przemarsz ulicami Świecia Duży Rynek, Klasztorna, Mickiewicza, do Ośrodka Kultury Sportu i Rekreacji 15.30 sala lustrzana OKSiR. Wykład „Profilaktyka i metody leczenia raka piersi” - dr n. med. Artur Gralec Centrum Onkologii w Bydgoszczy. NOW

Zobacz gdzie wyrzucisz odpady Ruszyła już jesienna tura zbiórki odpadów problemowych, czyli takich, których nie powinno się wyrzucać do zwykłego śmietnika lub do niego się nie mieszczą. Zobacz gdzie i kiedy stanie kontener. Jeśli masz starą szafę, popsuty telewizor, świetlówki, baterie, leki, chemikalia… możesz to przynieść do kontenera ustawionego danego dnia w pobliżu Twojego miejsca zamieszkania. Co się kryje pod nazwą zbiórki odpadów problemowych? Wszystko to, czego chcesz się pozbyć, a nie kwalifikuje się lub się nie mieści do zwykłych pojemników, czy worków na śmieci segregowane. Co można w ramach tej objazdowej zbiórki wyrzucać? Poniżej lista odpadów przyjmowanych: * odpady wielkogabarytowe * zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny * zużyte źródła światła (świetlówki i żarówki energooszczędne) * baterie i akumulatory * zużyte tonery i płyty CD/DVD * termometry rtęciowe i inne odpady zawierające rtęć reklama

* przeterminowane leki * chemikalia * opony. Zbiórka odpadów nie dotyczy odpadów pochodzących z działalności gospodarczej. Zobacz najbliższe terminy: 18 października - kontener do odpadów problemowych będzie ustawiony w trzech miejscowościach: w DWORZYSKU przy świetlicy (godz. 8-9), w KOSOWIE przy świetlicy (godz. 9.15-10.15) oraz w GRUCZNIE przy kościele (godz. 10.30-11.30). 25 października: POLSKI KONOPAT – osiedle Terespol ul. Modrzewiowa (godz. 8-9), - dawny PGR bloki (godz. 9.15-10.15) oraz KOZŁOWO koło zapory - zajazd autobusu (godz. 10.30-11.30). W pozostałych miejscowościach gminy w dniach podanych w harmonogramie na stronie www.swiecie24.pl (w portalową wyszukiwarkę trzeba wrzucić hasło „Mobilne zbiórki – harmonogram”). Więcej informacji można znaleźć na stronie www.ekowisla.pl lub uzyskać telefonicznie pod numerem 52 33 01 980. KRZYSZTOF NOWICKI


6

CZWARTEK, 16 października 2014

Aż w czterech gminach naszego powiatu są takie okręgi wyborcze, w których startuje tylko jeden kandydat. Oznacza to, że 25 kandydatów zostanie radnymi bez głosowania. Taka sytuacja powstała przez zmianę ordynacji wyborczej, która wprowadziła w wyborach do rad gmin i rad miejskich okręgi jednomandatowe. Oznacza to, że gminy zostały podzielone na 15 okręgów (bo tyle jest miejsc w radzie gminy) i z każdego okręgu będzie jeden radny. W Świeciu i Nowem jest 21 mandatów, więc tyle też jest okręgów wyborczych. Obowiązuje tu zasada „zwycięzca bierze wszystko”. To znaczy, że radnym zostanie osoba, na którą w danym okręgu oddano największą ilość głosów. Odpada wyborcza arytmetyka. Wszystko jest proste i łatwe do policzenia.

Kandydaci z mandatem w kieszeni

Dla kandydatów i komitetów wyborczych to ważna zmiana. Spowodowała ona to, że w większości przypadków komitety

Za co odpowiada gmina?

Za co odpowiada powiat?

PRZYCHODNIE ZDROWIA

URZ DY PRACY

wystawiały tylko jednego kandydata w jednym okręgu (w poprzednich latach było ich po kilku lub nawet kilkunastu).

Za co odpowiada samorz d województwa?

Okazało się, że aż 25 kandydatów na radnych nie ma w swoich okręgach kontrkandydatów. – Terytorialne komisje wyborcze już poinformowały wyborców w formie obwieszczenia, o tym że w tych okręgach nie przeprowadza się glosowania do rady gminy – wyjaśnia Wojciech Kulikowski, sekretarz gminy Bukowiec. To właśnie wtej gminie najpierw nie było chętnych do kandydowania w niektórych okręgach i trzeba było przedłużyć termin rejestrowania kandydatów. A teraz aż 11 kandydatów nie ma w swoich okręgach żadnej konkurencji. I właściwie już mogą cieszyć się tego, że zasiądą w nowej radzie gminy.

Podobną sytuację ma druga gmina, w której również brakowało chętnych i był przedłużony termin rejestracji, czyli Świekatowo. Tutaj ośmiu kandydatów ma już mandat radnego w kieszeni. W gminie Nowe – czterech. Osie – dwóch. Najwięcej chętnych nawspółdecydowanie o losach gminy znalazło się w gminie Świecie. Tu do rady miejskiej (21 mandatów) chce się dostać aż 102 kandydatów. Tylko trochę mniej, bo 91 chętnych na bycie radnym jest w gminie Jeżewo, wktórej rada składa się z15 osób. Równie liczna reprezentacja mieszkańców kandyduje w gminie Pruszcz – 86. W gminie Warlubie zarejestrowało się 71 kandydatów, w gminie Dragacz – 58, w gminie Drzycim – 47, wgminie Osie – 41, wLniane – 39, Nowem – 28, w Świekatowie – 22 i w Bukowcu – 20. KRZYSZTOF NOWICKI

Wyższe diety dla członków komisji wyborczych

KOLEJE

SZKO Y PODSTAWOWE I GIMNAZJA

SZPITALE

POMOC SPO ECZNA

SZKO Y PONADGIMNAZJALNE

SZPITALE SPECJALISTYCZNE

SIE WODNO-KANALIZACYJNA CHODNIKI, O WIETLENIE ULIC, DROGI LOKALNE

AUTOBUSY REGIONALNE

INSPEKTORATY NADZORU BUDOWLANEGO

MUZEA I TEATRY

S U BY WETERYNARYJNE OPIEKA NAD ZABYTKAMI

PARKI KOMUNIKACJA PUBLICZNA

DOMY DZIECKA

DROGI POWIATOWE WYSYPISKA MIECI BIBLIOTEKI, DOMY KULTURY

ROZDZIELANIE RODKÓW UNIJNYCH RZECZNIK KONSUMENTÓW

REJESTRACJA POJAZDÓW BOISKA STRA MIEJSKA I BEZPIECZE STWO PUBLICZNE

reklama

KARTY W DKARSKIE

REJESTRACJA PRODUKTÓW TRADYCYJNYCH

Wynagrodzenia dla osób, które podczas najbliższych wyborów samorządowych będą zajmowały się między innymi wydawaniem kart do głosowania, sporządzaniem list obecności oraz obliczaniem wyniku wyborczego, wzrosną ponad dwukrotnie. Przewodniczący okręgowej komisji wyborczej otrzyma 380 zł (dotychczas 165 zł),, jego zastępca - 330 zł (dotychczas 150 zł), a szeregowy członek - 300 zł (dotychczas 135 zł),. Z kolei członkowie terytorialnych komisji wyborczych zarobią 550 zł (wcześniej 200 zł), ich przewodniczący 650 zł (wcześniej 245 zł), a wiceprzewodniczący 600 zł (wcześniej 225 zł).

- W komisjach terytorialnych diety będą wynosiły od 550 do 650 zł - wyjaśnia Krzysztof Lorentz z Krajowego Biura Wyborczego. Podczas ponownego głosowania - drugiej tury wyborów członkowie komisji otrzymają 50% pierwotnej stawki.

Podwyżki zostały wprowadzone, gdyż obciążenie pracą w wyborach samorządowych jest większe niż w tych do Parlamentu Europejskiego czy do Sejmu i Senatu. Do pracy w terytorialnej lub obwodowej komisji wyborczej może zgłosić się każdy, kto ukończył 18 lat oraz ma prawa publiczne i czynne prawo wyborcze. ŹRÓDŁO: INFOWIRE.PL


7

Mówią, że zaczyna się trzęsieniem ziemi 7 października nowe ugrupowanie Razem dla Świecia przedstawiło swój program, kandydatów na radnych i kandydata na burmistrza – Dariusza Woźniaka. Informacja o tym, że Woźniak jednak będzie kandydował w wyborach na burmistrza Świecia, zdominowała pierwszą część konferencji zorganizowanej 7 października w sali konferencyjnej OKSiR. Dziennikarze zarzucali nowo upieczonemu kandydatowi zmianę zdania, bo jeszcze kilka tygodni temu twierdził, że takiej możliwości nie bierze pod uwagę. – Zmieniłem zdanie, bo uświadomiłem sobie, że stworzyliśmy bardzo dobry program dla rozwoju Świecia i żeby go zrealizować nie wystarczy mieć kilku ludzi w radzie miejskiej – tłumaczy swoją motywację Dariusz Woźniak. – Po drugie, przekonałem się o tym jak duża grupa mieszkańców naszego miasta jest niezadowolonych z obecnych władz – dodaje. Dał też do zrozumienia, że nie wszystkie karty odkrywa się od razu. – Zaczyna się od trzęsienia ziemi, a później zobaczycie co będzie – tłumaczy i zapowiada. - Głęboko w to wierze, że jest szansa zmienić nasze miasto. Pójdźmy do wyborów, zmobilizujmy się, pokażmy, że będzie wysoka frekwencja, pokażmy, że możemy wygrać nawet w pierwszej turze – zapala się i słyszy oklaski obecnych na konferencji kandydatów i zwolenników. reklama

Potrzebne nowoczesne zarządzanie miastem Konferencję prowadził Woźniak, który jest liderem ugrupowania Razem dla Świecia. Przedstawiając program wyborczy starał się zaznaczyć to, że najpierw chodzi o zmianę filozofii zarządzania miastem. – Potrzebne jest przejście od stylu zarządzania, które dobrze sprawdziło się w latach dziewięćdziesiątych, ale teraz już niestety nie wystarcza, do zarządzania menadżerskiego – przekonuje Woźniak. – Trzeba postawić na personalizację, konsultacje i rozmowy z ludźmi. Nowe ugrupowanie proponuje m.in.: stworzenie budżetu obywatelskiego – co należy rozumieć, że sami mieszkańcy mają zaproponować, na co przeznaczyć część środków w budżecie miejskim. Planuje także cykliczne spotkania z przedsiębiorcami, żeby poznawać ich potrzeby, żeby współpracować w celu tworzenia nowych miejsc pracy. – Chcemy zatrzymać naszą młodzież, żeby nie musiała wyjeżdżać ze Świecia w poszukiwaniu pracy – tłumaczy.

Ściągnąć inwestorów i zatrzymać młodych Ważnym punktem programu jest sprofesjonalizowanie pozyskiwania środ-

Bez czystek w urzędzie Do py ty wa ny przez dzien ni ka rzy Woź niak uspo ka jał. - Nowe go bur mi strza obawia ją się przede wszyst kim urzęd ni cy, bo są stra sze ni rze ko my mi czyst ka mi w urzę dzie. Ka te go rycz nie za prze czam. Prze cież spraw ny urząd to do świad cze ni urzęd ni cy, więc w żad nym wy pad ku nie pla nuje my ro bić tzw. czystek. Nie trze ba te go się obawiać – do da je Da riusz Woź niak.

Drużyna Woźniaka

ków unijnych oraz inwestorów. Razem dla Świecia chce poprawienia komunikacji w mieście przez: przejęcie dróg powiatowych leżących w granicach miasta, stworzenie nowych miejsc parkingowych, skomunikowanie okolicznych miejscowości, które stają się sypialniami miasta.

Woźniak i jego kandydaci na radnych chcą również ożywienie okolic Dużego Rynku. Zapytany o to jak starostwo poradzi sobie bez doświadczonego skarbnika kandydat na burmistrza odpowiedział, że będą wspólnie ze starostą pracować nad sprawnym przekazaniem obowiązków.

Konferencja służyła też przedstawieniu kandydatów do rady miejskiej. Wśród nich tylko jedna osoba należy do partii politycznej. Razem dla Świecia tworzą: Anna Chabowska, Anna Rimell, Justyna Kulikowska-Lar, Paweł Daniłowski, Jan Fiałkowski, Michał Gronowski, Stanisław Golonka, Jakub Kuc, Artur Maliszewski, Janusz Pasternak, Wojciech Sarnecki, Wojciech Wilkowski, Dariusz Woźniak. Czy nowe ugrupowanie przekona swoim programem świecian? Czy rzeczywiście tych niezadowolonych jest tak wielu? Czy Woźniakowi uda się zwyciężyć w pierwszej turze? O tym przekonamy się 16 listopada. Dziś już wiadomo, że wejście zupełnie nowego kandydata do gry o fotel burmistrza zapowiada ciekawszą kampanię wyborczą. KRZYSZTOF NOWICKI


CZWARTEK, 16 października 2014

8

$JFLBXF IJTUPSJF J NJFKTDB HNJO

1PNOJL QS[ZSPEZ ,".*&ɢ /"10-&0ɢ4,*

8 LPNQMFLTJF MFʯOZN X NJFKTDPXPʯDJ 8FSZ MF˃Z UBKFN OJD[Z LBNJFʤ 1 BTLJ .B XZ NJBSZ OB DN J Tʇ OB OJN XZSZUF UBKFNOJD[F [OBLJ 8 EPMOFK D[ʒʯDJ UFHP PEQSZTLV TLB Z XJEOJFKF QJBTUPXTLB LP SPOB X HØSOFK EXB NBMUBʤTLJF LS[Z˃F 8TQØ D[FʯOJ [BEBKʇ TP CJF QZUBOJF LJFEZ J LUP KF XZ SZ DP P[OBD[BKʇ D[Z NB UP [XJʇ[FL [ XZEBS[FOJBNJ [XJʇ [BOZNJ [ IJTUPSJʇ UVUFKT[ZDI PLPMJD %S[ZDJNJB $[Z Tʇ POF VQBNJʒUOJFOJFN TUPD[POFK UV CJUXZ LTJʒDJB 8 BEZT BXB )FS NBOB [ 1PNPS[BOBNJ LXJFU OJB SPLV (BMM "OPOJN UBL PQJTB QS[F CJFH CJUXZ v,TJʩ˥ʴ 8 BEZT BX KFEOBL˥F QP NOZ [B XZS[ʩE[POʩ TXPJN LS[ZX Eʴ [ XJFMLʩ NPDʩ XUBSHOʩ OB JDI 1PNPS[BO [JFNJʴ QS[FE XJFMLJN QPTUFN J UBN TQʴE[J QS[FXB˥Oʩ KFHP D[ʴˑʫ " HEZ NJOʴ B KV˥ [OBD[ OB D[ʴˑʫ QPTUV XLSPD[Z OJFTQP E[JBOJF X T[NBU LSBKV MVEOJFKT[Z J CPHBUT[Z PE JOOZDI J TUBNUʩE [F CSB PHSPNOZ VQ PSB[ OJF[MJD[POF S[FT[F KFˆDØX (EZ [Bˑ KV˥ [F TXʩ [EPCZD[ʩ XSBDB OJD[FHP OJF QPEFK S[FXBKʩD J KV˥ CF[QJFD[OJF [CMJ˥B TJʴ EP HSBOJD TXFHP LSØMFTUXB 1P NPS[BOJF OBHMF OBˆ OBTUʴQVKʩD EP QBEMJ HP OBE S[FLʩ 8Eʩ J X QS[FE E[JFˆ OJFE[JFMJ QBMNPXFK TUPD[ZMJ [ OJN CJUXʴ LSXBXʩ J ˥B PTOʩ EMB TUSPO PCV #JUXB UB CPXJFN [BD[ʴ B TJʴ PLP P US[FDJFK HPE[JOZ EOJB B TLPˆD[Z B [F [NSPLJFN XJFD[PS OZN 8SFT[DJF 1PNPS[BOJF [OBMFˤ MJ TDISPOJFOJF X DJFNOPˑDJBDI OPDZ 1PMBDZ [Bˑ VUS[ZNBMJ QPMF [XZDJʴ TUXB [XBOF %S[V %S[ZDJN QS[ZQ SFE /JF CZ P S[FD[ʩ KBTOʩ D[Z CZ B UP LMʴTLB DIS[FˑDJKBO D[Z UF˥ QP HBO #JD[ UFO [EBOJFN OBT[ZN #ØH XT[FDINPDOZ TQVˑDJ OB QS[FTUʴQ DØX QPTUV D[UFSE[JFTUPEOJPXFHP LV JDI QPQSBXJF KBL UF˥ PCKBXJ OJF LUØSZN VSBUPXBOZN [ UFHP OJFCF[ QJFD[FˆTUXB " QPOJFXB˥ KBL QP XJFE[JBOP [XZDJʴTUXP UP CZ P EMB XJFMV ˥B PTOF J QF OF TUSBU B OBE DIPE[J P ˑXJʴUP ;NBSUXZDIXTUB OJB 1BˆTLJFHP [XZDJʴ˥Z X[HMʩE QS[FNBXJBKʩDZ [B QPXSPUFN OBE QPETVXBOʩ QS[F[ OJFLUØSZDI SBEʩ BCZ ˑDJHBʫ XSPHBw ,PMFKOB LPODFQDKB QPDIPE[FOJB LBNJFOJB [XJʇ[BOB KFTU [ MFHFOEʇ 1S[FE QBOPXBOJFN 8 BEZT B XB PLJFULB UPD[Z Z TJʴ PTUSF XBM LJ NJʴE[Z ʏXJʴUPQF LJFN LTJʴ DJFN [F ʏXJFDJB B 4BNCPSFN ** X BEDʩ QØ OPDOFHP ,PDJFXJB 4QØS EPUZD[Z [JFN MF˥ʩDZDI OB QØ OPD PE ʏXJFDJB HE[JF CZ Z PHSPN OF MBTZ [BTPCOF XF XT[FMLJF MFˑOF EPCSP QF OF [XJFS[B [BNJFT[LJ XBOF QS[F[ MVE [BNP˥OZ EVNOZ J QSBDPXJUZ 8BMLJ QPNJʴE[Z LTJʩ ˥ʴUBNJ J JDI OBTUʴQDBNJ QS[FE V ˥B Z TJʴ J QS[ZOPTJ Z UZMLP DJFSQJF OJF PSB[ [OJT[D[FOJB ,SØM 8 BEZ

$[Z XJFDJF ˥F OB UFSFOJF (NJOZ %S[ZDJN Tʩ OJF[XZL F J UBKFNO NJFKTDB $[Z [OBDJF JDI IJTUPSJʴ MFHFOEZ $P NØXJʩ P OJDI PQPXJFˑDJ J EBXOF QS[FLB[Z

T BX PLJFUFL T ZT[ʩD P UZN QPTUB OPXJ PTPCJˑDJF [BLPˆD[Zʫ TQØS J VEB TJʴ X #PSZ 1ZUB MVE[J LPNV DIDʩ T V˥Zʫ B PEQPXJFEˤ CZ B KFE OB v /BT[FK [JFNJ J #PHVw ;E[J XJ TJʴ LSØM J [BEVNB 8 ESPE[F EP ʏXJFDJB [BUS[ZNB TJʴ OB MFˑOFK QPMBOJF J TUBOʩXT[Z OB Q BTLJN LB NJFOJV XZEB XFSEZLU /B LBNJF OJV OB LUØSZN TUPKʴ OJDI XZSZUF [PTUBOʩ LS[Z˥F J JOTZHOJB LSØMFX TLJF ˥FCZ XT[ZTDZ XJFE[JFMJ ˥F UZM LP #ØH LSØM J NJFT[LBˆDZ UZDI [JFN NBKʩ EP OJDI QSBXP J EP UFHP DP OB OJDI TJʴ VSPE[J 5BLB KFTU NPKB XPMB 8T[ZTDZ QS[ZKʴMJ XPMʴ LSØMB J OBTUB X #PSBDI TQPLØK " NP˃F QSBXEʇ KFTU UP ˃F LB NJFʤ XZUZD[B HSBOJDF QPNJʒ E[Z ,PSPOʇ B [JFNJBNJ ;BLP OV 1S[FDJF˃ OJFEBMFLP X (SØE LV CZ B TUSB˃OJDB LS[Z˃BDLB " NP˃F UP QPMTLJ ˃P OJFS[ BSNJJ OB QPMFPʤTLJFK XZSZ UF [OBLJ QPE D[BT QS[FNBST[V XPKTL OBQPMF PʤTLJDI 8 BʯOJF OBT[ZNJ ESP HBNJ NBT[FSPXBMJ /BQPMFPO J KFHP OBKXJFSOJFKTJ ˃P OJFS[F XBMD[ʇD P XPMOʇ 1PMTLʒ :ĂŬ ƚƌĂĮ đ ĚŽ ŬĂŵŝĞͲ ŶŝĂ͍ 'ųĂnj ƵŬƌLJƚLJ ũĞƐƚ ƚƵǏ ƉƌnjLJ ƉŽͲ ǁŝĞƌnjĐŚŶŝ ŐƌƵŶƚƵ ǁ ŽĚůĞŐųŽƑĐŝ ŽŬ͘ ϭϱϬ ŵĞƚƌſǁ ŶĂ ůĞǁŽ ŽĚ ƉŝĞƌǁͲ ƐnjĞũ ůŝŶŝŝ ĞŶĞƌŐĞƚLJĐnjŶĞũ ǁLJƐŽŬŝĞŐŽ ŶĂƉŝħĐŝĂ ŶĂ ƉŽůĂŶĐĞ ƉŽƌŽƑŶŝħƚĞũ ĚǁŽŵĂ ŽŬĂnjĂųLJŵŝ ĚħďĂŵŝ͘ WƌnjĞĚ ůŝŶŝČ ďŝĞŐŶŝĞ ƐƚĂƌĂ ĚƌŽŐĂ ůĞƑŶĂ ŝ ƉŽ ũĞũ ƉƌĂǁĞũ ƐƚƌŽŶŝĞ ǁŝĚŽĐnjŶLJ ũĞƐƚ njŶĂŬ ŐƌĂŶŝĐnjŶLJ ŽĚĚnjŝĂųƵ ůĞƑŶĞŐŽ ŽnjŶĂĐnjŽŶLJ ŶƵŵĞƌĞŵ Ϯϲϴ͘ /ĚČĐ ǁ ƉƌĂǁŽ ƉƌnjĞnj ůĞƑŶLJ ŐČƐnjĐnj ƉŽ ŽŬ͘ ϴϬ ŵĞƚƌĂĐŚ njŶĂũĚnjŝĞŵLJ ŽƉŝƐĂŶĞ ǁLJǏĞũ ĚħďLJ͕ Ă ƉƌnjLJ ŶŝĐŚ ͣ<ĂŵŝĞŷ ŶĂƉŽůĞŽŷƐŬŝ͘͟ ^njŬŽĚĂ͕ ǏĞ ŶŝĞ ũĞƐƚ ŽnjŶĂĐnjŽŶLJ ũĂŬŽ ƉŽŵŶŝŬ ƉƌnjLJƌŽĚLJ ŝ ƉƌnjĞnj ƚŽ ƚƌƵĚŶŝĞũ ĚŽƐƚħƉŶLJ ĚůĂ ƚƵƌLJƐƚſǁ ŬŽƌnjLJƐƚĂũČĐLJĐŚ nj ƵƌŽŬſǁ ŶĂƐnjLJĐŚ Žƌſǁ dƵĐŚŽůƐŬŝĐŚ͘

,".*&ɢ ɭ8 80+$*&$)" ,BNJFʤ ʯX 8PKDJFDIB [XBOZ SØXOJF˃ ,BNJFOJFN EJBCFM TLJN UP HSBOJUPXZ H B[ OBS[V UPXZ oQPNOJL QS[ZSPEZ OJF P˃ZXJPOFK 0CJFLU MF˃Z X LPN QMFLTJF MFʯOZN X NJFKTDPXP ʯDJ -FPTJB X QP VEOJPXFK D[ʒ ʯDJ 8EFDLJFHP 1BSLV ,SBKPCSB [PXFHP

ŽũĂnjĚ ŽĚ ƐƚƌŽŶLJ ŵŝĞũͲ ƐĐŽǁŽƑĐŝ 'ƌſĚĞŬ Ͳ njũĂnjĚ nj ĚƌŽŐŝ 'ƌſĚĞŬ Ͳ <ƌČƉůĞǁŝĐĞ ũĞƐƚ ŽnjŶĂͲ ĐnjŽŶLJ njŶĂŬŝĞŵ ŬŝĞƌƵŶŬŽǁLJŵ͘ +FTU UP OBKXJʒLT[Z OB 1PNP S[V J KFEFO [ OBKXJʒLT[ZDI X 1PMTDF H B[ØX OBS[VUPXZDI Cʒ EʇDZ QP[PTUB PʯDJʇ QP PTUBUOJFK FQPDF MPEPXDPXFK +FHP PCXØE XZOPTJ N E VHPʯʉ N T[FSPLPʯʉ N B XZTPLPʯʉ N 8FE VH MFHFOEZ ɭXJʒUZ 8PKDJFDI XZH BT[B UV LB[BOJB QPED[BT TXPKFK XʒESØXLJ EP 1SVT %SVHB MFHFOEB PQPXJBEB P EJBCMF LUØSZ QPQBE X LPO Ę JL [ NJFKTDPXZN N ZOBS[FN LUØSFNV DIDʇD VQS[ZLS[Zʉ ˃Z DJF DIDJB [NJFOJʉ CJFH S[FLJ 8EZ UBL CZ PNJKB B POB N ZO %JBCF [BQMBOPXB QS[FHSPE[Jʉ S[FLʒ PMCS[ZNJN H B[FN LUØ SZ OJØT X QBMDBDI ʯMBEZ vOJF TJFOJBw OJFXJFMLJF PUXPSZ XJ EPD[OF Tʇ QP PCV TUSPOBDI H B [V ;BTLPD[POZ QJBOJFN LVSB P ʯXJDJF VQVʯDJ H B[ OB TJFCJF J EP E[JTJBK [OBKEVKF TJʒ VXJʒ[JP OZ QPE H B[FN 0QJTBOF XZ˃FK ʯMBEZ V QPE OØ˃B H B[V UP XZXJFSDPOF PUXPSZ TUS[FMOJD[F QS[ZHPUP XBOF EP SP[TBE[FOJB LBNJF OJB QS[Z V˃ZDJV NBUFSJB V XZ CVDIPXFHP 1PDIPE[ʇ POF [ QS[F PNV 9*9 J 99 XJFLV LJF EZ QPEKʒUP LSPLJ X DFMV SP[ CJDJB UFHP PCJFLUV QFXOJF OB NBUFSJB CVEPXMBOZ %PCS[F ˃F CF[TLVUFD[OF

(3»%&, 3&-*,5: 453"ʁ/*$: ,3;:ʁ"$,*&+

3VJOZ OJFXJFMLJFHP [BNLV LS[Z˃BDLJFHP [OBKEVKʇ TJʒ OB DZQMV XZTPD[Z[OZ NPSFOPXFK XDJʇHOJʒUFK X EPMJOʒ S[FLJ 8EZ $[BSOFK 8PEZ QP QSBXFK TUSPOJF TUBSFHP LPSZUB S[FLJ OB [BMFTJPOZN X[HØS[V OB XZTP LPʯDJ PLP P N OBE MVTUSFN S[FLJ 1P[PTUB PʯDJ CVEPXMJ NBKʇ XZNJBSZ PLP P OB NFUSØX J Tʇ PEDJʒUF PE H ØX OFHP US[POV XZTPD[Z[OPXF

HP T[UVD[OJF QS[FLPQBOʇ TVDIʇ GPTʇ P T[FSPLPʯDJ PL N /JF JTUOJFKʇDB KV˃ E[JTJBK CVEPXMB QPTJBEB B US[Z TLS[ZE B QP V EOJPXF QØ OPDOF PSB[ TLS[Z E P XTDIPEOJF [ LBQMJDʇ 0E [BDIPEV TUB B XZTVOJʒUB QS[FE NVS X BʯDJXZ XJF˃B CSBNOB [ NPTUFN [XPE[POZN ʇD[ʇDZN [BNFL [ QS[FE[BND[FN $FO USBMOʇ D[ʒʯʉ [BNLV [BKNPXB E[JFE[JOJFD X LT[UB DJF QSPTUP LʇUB [ [BCVEPXBOJBNJ PE TUSP OZ QP VEOJPXFK J QØ OPDOFK ;BNFL B X BʯDJXJF TUSB˃ OJDB LS[Z˃BDLB QP P˃POB OB [BDIPEOJDI SVCJF˃BDI QBʤ TUXB LS[Z˃BDLJFHP TQF OJB B SPMʒ PDISPOOʇ CSPEV QS[FQSB XZ OB S[FDF ;CVEPXBOB QP NJʒE[Z SPLJFN B OB NJFKTDV ESFXOJBOFHP HSPEV )JTUPSJB GVOLDKPOPXBOJB UFK OJFXJFMLJFK CVEPXMJ KFTU LSØU LB J PQJFSB TJʒ SBD[FK OB EPNZ T BDI BOJ˃FMJ OB TQSBXE[POZDI GBLUBDI 1JFSXT[B X[NJBOLB P HSPE[JF [XBOZN (SPEFTOP QP DIPE[J [ S 0TJFEMF PCSPO OF X (SØELV [PTUB P [EPCZUF QS[F[ ,S[Z˃BLØX X SPLV QPED[BT [BKNPXBOJB QS[F[ OJDI 1PNPS[B 8TDIPEOJFHP 8 SPLV ,S[Z˃BDZ [EPCZMJ UBL˃F ɭXJFDJF 4QS[FE SPLV QPDIP E[J JOGPSNBDKB P [B P˃FOJV CV EPXMJ NVSPXBOFK [ QS[FE[BN D[FN OB OJFSFHVMBSOZN QMBOJF ,PNUVS %BOJFM WPO .BOEFO QPEMFHBKʇDZ XJFMLJFNV NJ TUS[PXJ 8JOSZDIPXJ WPO ,OJ QSPEF XZTUB XJ X SPLV QS[ZXJMFK MP LBDZKOZ EMB %S[ZDJNJB 1S[Z XJMFK XZTUBXJPOP X [BNLV MVC KBLJNʯ VNPDOJPOZN EPNV (FHFCFO JO VOTFSO )BVTF [V %SJUTDINJO OBDI (PUUFT 8JBEPNZN KFTU ˃F X PCFD OZN %S[ZDJNJV BOJ [BNLV BOJ VGPSUZĕ LPXBOFK CVEPX MJ OJF NB OBUPNJBTU OBKCMJ˃ T[ZN UBLJN PCJFLUFN NØH CZ CZʉ [BNFL X (SØELV /BEBOJF [ SPLV [OBMB[ P QPUXJFS E[FOJF X PEOPXJPOZN QS[Z XJMFKV [ SPLV [BUXJFSE[B KʇDZN EBXOF OBEBOJF ,S[Z ˃BLØX %PLVNFOUZ ,S[Z˃BD LJF [ MBU ;FD[F %SFD[ %SFD[F 4FD[F 4FUD[ XTQPNJOBKʇ P GPM XBSLV [BLPOOZN QS[Z PLB[KJ

PNBXJBOJB JOXFOUBS[B PSB[ P [BNLV MVC EXPS[F PCSPOOZN X %S[ZDJNJV B OJF X (SØELV 4UʇE EMB JEFOUZĕ LBDKJ PCZEXV UZDI OB[X NJFKTDPXZDIOBK CBSE[JFK JTUPUOZ KFTU TLJFSPXBOZ EP TUBSPTUZ CZEHPTLJFHP EPLV NFOU XJFMLJFHP NJTUS[B ,POSB EB WPO &SMJDITDIBVTFOB [ SPLV LUØSFHP GSBHNFOU CS[NJ vyHFHFCFO PČ VOTFSO )PČ F [V 4FD[FO BOEFST (SPULP BN UBHF .BSUJOJ JN +BISF w 6SZXFL UFO XZKBʯOJB OBN ˃F PCJF XZ NJFOJPOF OB[XZ NJFKTDPXP ʯDJ PEOPTJ Z TJʒ X ʯSFEOJPXJF D[V EP PCFDOFHP (SØELB PSB[ UBNUFKT[FHP [BNLV *EFOUZ ĕ LBDKB PCZEXV NJFKTDPXP ʯDJ NP˃MJXB KFTU UBL˃F E[JʒLJ QØ˂OJFKT[FNV EPLVNFOUPXJ [ S X LUØSZN D[ZUBNZ v(SØEFL QSBFEJVN 4VFDFOTF BY RVF OJIJM QSBFTUBUVS w 1P XPKOJF US[ZOBTUPMFUOJFK [B NFL XSB[ [ GPMXBSLJFN QS[F T[FE X SʒDF QPMTLJF KFEOBL˃F ˂SØE B [ UFHP PLSFTV OJF QS[Z OPT[ʇ CBSE[JFK T[D[FHØ PXZDI SFMBDKJ %PQJFSP MVTUSBDKB EØCS LSØMFXTLJDI [ S XZNJF OJB [BNFL J [BXJFSB PQJT HSVO UØX XTJ %S[ZDJN v.B X ØL JO TVNNF TP UZTJDI LUØSF NB XPMOPˑʫ KBLP JOT[Z TP UZTJ QP XJOOPˑʫ [ MJTUZ J OBE SPCPUʩ TUB OJF ,PˑDJFMOZDI X ØL w 0QJT UFO QPLSZXB TJʒ [ BLUFN MPLB DZKOZN [ SPLV XTLB[V

OJF [BCVEPXBOJB 97*** XJFLV 8 S OB U XBOZDI SVJO TUSB˃ LJFK [ JOJDKBUZXZ (SVE[JʇE[V QS[Z MF *OTUZUVUV "SDI HSBĕ J 6OJXFSTZU ,PQFSOJLB X 5PS XBE[POP QSBDF XF LUØSF LPOUZO OJF˃ J X S $ T POJʒDJF SFMJLUØX QØ˂OPʯSFEOJPXJF LV LS[Z˃BDLJFHP BSDIFPMPHJD[OZDI UZHSBĕ J J CBEBʤ CZULPXFHP B UBL˃ OZDI VNP˃MJXJ Z CZ PEUXPS[FOJB I X (SØELV 8 US E[POZDI QSBD PE FMFNFOUØX BSDIJ LV P T[FSPLPʯDJ NVSBDI XFXOʒU DN X NVSBDI EPXMJ .VSZ X[O ˃ZDI J ʯSFEOJDI SF [PTUB Z D[ʒʯDJ OF 0ET POJʒUP X NVSØX [FXOʒUS[ XP [Bʯ QP[PTUB P XFXOʒUS[OFK ; V XJFMLʇ XZTPLPʯʉ GVOEBNFOUØX OJ XZN PLSFʯMFOJF G QPT[D[FHØMOZDI #BEBOJB BSDIFPMP TFSXBUPSTLJF QP[

KF KFEOP[OBD[OJF OB JTUOJFOJF [BNLV OB HSVOUBDI E[JTJFKT[F HP (SØELB XTQPNJOBKʇD HP X PQJTZXBOFK MVTUSBDKJ ʀSØE B IJ TUPSZD[OF QPEBKʇ ˃F X QP PXJF 97 XJFLV XBSPXOJB [PTUB B QS[FLT[UB DPOB X GPMXBSL [Bʯ QP SPLV OB TLVUFL QPTUB OPXJFʤ ** 1PLPKV 5PSVʤTLJFHP USBĕ B X SʒDF QPMTLJF /BKQSBX EPQPEPCOJFK XLSØUDF QPUFN [PTUB B PQVT[D[POB 0TUBUFD[

˃F X[E V˃ QP VEO OPDOFHP NVSV [OBKEPXB Z TJʒ CV LBMOF J SFQSF[FOUB [BOP SØXOJF˃ ˃F OB [BNLV CZ B QP 8 USBLDJF QSPXBE EXB TF[POZ BSDI CBEBʤ XZLPQBMJT TLBOP CPHBUZ U[X DIPNZ QPOBE UØX DFSBNJLJ D


9

OZ %S[ZDJN

OJD[F

B SP[FCSBOP X

UFSFOJF [BDIP ˃OJDZ LS[Z˃BD Z .V[FVN X Z XTQĂ˜Â’VE[JB FPMPHJJ J &UOP UFUV .JLPÂ’BKB SVOJV QS[FQSP XZLPQBMJTLP OVPXBOP SĂ˜X $FMFN CZÂ’P PE X BSDIJUFLUVSZ FD[OFHP [BN 8ZOJLJ QSBD I X UZN TUB NBUFSJBÂ’V [B ˃F Ë‚SĂ˜EFÂ’ QJTB QPEKĘ’DJF QSĂ˜ IJTUPSJJ [BNLV SBLDJF QSPXB ETÂ’POJĘ’UP JUFLUVSZ [BN DN X US[OZDI J EP I PCXPEV CV OJFTJPOP [ EV LBNJFOJ LUĂ˜ PXP PCSPCJP X DBÂ’PĘŻDJ PCSZT [OZDI D[Ę’ĘŻDJP PĘŻDJ [BCVEPXZ VXBHJ OB OJF [BDIPXBOZDI JF CZÂ’P NP˃MJ GPSNZ J GVOLDKJ QPNJFT[D[Fʤ PHJD[OP LPO [XPMJÂ’Z VTUBMJʉ

OJPXFHP J QĂ˜Â’ PCXPEPXFHP VEZOLJ NJFT[ BDZKOF 8ZLB D[ʒʯʉ QĂ˜Â’OPD PEQJXOJD[POB E[POZDI QS[F[ IFPMPHJD[OZDI LPXZDI QP[Z X NBUFSJBÂ’ SV GSBHNFO D[Ę’ĘŻDJ OBD[Zʤ

T[LMBOZDI PSB[ QS[FENJPUĂ˜X NFUBMPXZDI 8ĘŻSĂ˜E NB UFSJBÂ’V DFSB NJD[OFHP XZ SĂ˜ËƒOJʉ NP˃ OB GSBHNFO UZ LBĘ J PSB[ QÂ’ZUFL QP TBE[LPXZDI /B NJFKTDV KFT[D[F E[JTJBK NP˃OB PET[V LBʉ XĘŻSĂ˜E HSV[PXJTLB ESPCOF GSBHNFOUZ DFSBNJLJ ĘŻSFEOJP XJFD[OFK GSBHNFOUZ DFHJFÂ’ J QPT[ZDJB EBDIPXFHP dÄžĆŒÄžĹś ĹŠÄžĆ?Ćš Ĺ˝Ĺ?ſůŜĹ?Äž ÄšŽͲ Ć?ĆšħƉŜLJ Ĺ? Ä‚Ä?LJ ƚĂž ÄšĹ˝ĆšĆŒÇŒÄžÄ‘ ŜĂůĞÇ?LJ ĹŹĹ?ÄžĆŒĹ˝Ç Ä‚Ä‘ Ć?Ĺ?ħ ŽĚ žŽĆ?ƚƾ ƉŽųŽÇ?ŽŜÄžͲ Ĺ?Ĺ˝ ŜĂĚ Ć?ĆšÄ‚ĆŒÇ‡Ĺľ ĹŹĹ˝ĆŒĆšÄžĹľ ĆŒÇŒÄžĹŹĹ? ÄšĆŒĹ˝Ĺ?ÄŒ Ĺ?ĆŒƾŜĆšĹ˝Ç ÄŒ Ç ĹŹĹ?ÄžĆŒƾŜŏƾ ƉŽųƾĚŜĹ?ŽͲ Ç Ç‡ĹľÍ˜ ĆŒĹ˝Ĺ?Ä‚ Ä?Ĺ?ÄžĹ?ĹśĹ?Äž ųĂĹ?ŽĚŜLJž ųƾŏĹ?Ğž Ç ĹŻÄžÇ Ĺ˝ ƉŽĚ Ć?ĆšĆŒŽžÄŒ Ĺ?ĹżĆŒͲ ŏħ͘ EÄ‚ Ć?ĂžLJž ŊĞŊ Ć?ÇŒÄ?njLJÄ?Ĺ?Äž Ć?ĹŹĆŒħÄ?Ä‚Ͳ žLJ Ç ĹŻÄžÇ Ĺ˝ Ĺ? Ć‰Ĺ˝Ć‰ĆŒÇŒÄžÇŒ ĆŒĆľĹ?ŜLJ Ä?ƾĚLJŜͲ ĹŹĹżÇ Ć‰ĆŒÇŒÄžÄšÇŒÄ‚ĹľÄ?njĂ ĚŽÄ?Ĺ?ÄžĆŒÄ‚ĹľÇ‡ ŜĂ Ç Ĺ?ÄžĆŒÇŒÄ?ĹšŽųĞŏ ĹľÄ‚ĹŻĹ˝Ç ĹśĹ?Ä?ÇŒĹ˝ ƉŽųŽÇ?ŽͲ ŜLJÄ?Ĺš ĆŒĆľĹ?ĹśÍ˜

,B˃EZ LUP UBN EPUS[F [ DB’ʇ QFXOPĘŻDJʇ [XSĂ˜DJ VXBHĘ’ OB UP ˃F CVEPXMB QPXTUBÂ’B X NJFK TDV P T[D[FHĂ˜MOZDI XBMPSBDI PCSPOOZDI 4USPNJ[OZ TLBSQ QS[FLPQBOB TVDIB GPTB QPE NPLÂ’Z UFSFO V QPEOĂ˜ËƒB X[OJF TJFOJB ĘŻXJBED[ʇ P USBGOZN EP CPS[F NJFKTDB OB CVEPXĘ’ [BN LV QS[F[ ,S[Z˃BLĂ˜X 5FSFO KFTU PCKĘ’UZ PDISPOʇ BSDIFPMPHJD[ Oʇ 8 PEMFHÂ’PĘŻDJ PL NF USĂ˜X PE PQJTZXBOFHP NJFK TDB X LJFSVOLV [BDIPEOJN OB UFSFOJF CZÂ’FHP 1(3 [OBK EVKF TJĘ’ OBKTUBST[Z [BDIPXBOZ OB 1PNPS[V ESFXOJBOZ EXĂ˜S +FHP CVEPXB EBUPXBOB KFTU OB MBUB 1SBXEPQPEPC OJF EBUB SPLV XJEOJFKF OB KFEOFK [ CFMFL LPOTUSVLDKJ TUSP QV 'VOEBUPSBNJ J QJFSXT[ZNJ XÂ’BĘŻDJDJFMBNJ EXPSV CZMJ .J DIBÂ’ J 5FSFTB 4D[BʤTDZ 8 MB UBDI NBKʇUFL CZÂ’ XÂ’BTOPĘŻDJʇ SPE[JOZ (SVOPX EP OBMF˃BÂ’ EP $BSMB B PE (FPSHB (SVOPX -F HFOEB HÂ’PTJ ˃F PTUBUOJ HSBG NB KʇULV X (SĂ˜ELV [PTUBÂ’ QPDIP XBOZ XSB[ [F TXPJN LPOJFN ,BNJFOJF OBHSPCOF MFËƒĘ‡ X QP CMJ˃V PQJTBOFK CVEPXMJ /B QJTZ OB OBHSPCLV [PTUBÂ’Z XZ LPOBOF vHPUZLJFNw T[XBCB DIʇ 0CJFLU PCFDOJF KFTU X SĘ’ LBDI QSZXBUOZDI [BCF[QJFD[ OZ QS[FE OJT[D[FOJFN QPLSZ UZ OPXZN EBDIFN 0HMʇEB KʇD UFO CVEZOFL NP˃FNZ QP E[JXJBʉ LVOT[U CVEPXOJD[ZDI

Kal en d ari u m Kalendarium Wrzesień 1 września 1888 r. – zostaje uruchomione połączenie kolejowe Świecia z Tere-

spolem a co za tym idzie z gĹ‚Ăłwna liniÄ… kolejowÄ…. PoĹ‚Ä…czenie w duĹźej mierze powstaĹ‚o wskutek rozwoju Cukrowni Ĺšwiecie. PoĹ‚Ä…czenie ulega likwidacji w czerwcu 1996 roku po prawie 108 latach funkcjonowania. Podobny los spotyka kilka lat później CukrowniÄ™ Ĺšwiecie.

UBNUFK FQPLJ ,0É­$*ÂťÂŒ .BULJ #PTLJFK 1PDJFT[FOJB X %3;:$*.*6

8 SPLV OB [BNLV X (SĂ˜ELV LPNUVS ĘŻXJFDLJ %B OJFM WPO .BOEFO QPEQJTBÂ’ BLU MPLBDKJ %S[ZDJNJB 1S[ZXJMFK XTQPNJOB OBEBOJF QSPCPT[ D[PXJ QBSBÄ• J %S[ZDJN XÂ’Ă˜L [JFN 5P KFEOB [ QJFSXT[ZDI X[NJBOFL P QBSBÄ• J %S[ZDJN /JF XJBEPNP KFEOBL LJFEZ POB QPXTUBÂ’B )JTUPSZL J CBEBD[ E[JFKĂ˜X 1PNPS[B LT 4UBOJTÂ’BX ,VKPU QS[ZKNVKF ˃F QBSBÄ• B X %S[ZDJNJV JTUOJBÂ’B KV˃ X SPLV 8UFEZ UP .ĘŻDJXPK ** LTJĘ‡ËƒĘ’ ĘŻXJFDLJ J HEBʤTLJ OBEBÂ’ LPNFTPXJ É­DJCPSPXJ XJFĘŻ (BD LJ OBMFËƒĘ‡Dʇ EP QBSBÄ• J ES[ZDJN TLJFK 1PNJNP ˃F X EPLVNFO DJF UZN OJF KFTU XTQPNOJBOB QBSBÄ• B X %S[ZDJNJV 4UBOJTÂ’BX ,VKPU UXJFSE[J ˃F vCF[ XʇUQJF OJB CZÂ’ X %S[ZDJNJV LPĘŻDJĂ˜Â’ HEZ É­DJCPS (BDLJ QPTJBEBÂ’ B [F X[HMĘ’EV OB EBXOPʯʉ J [OBD[F OJF XTJ J HSPEV X OJFK US[FCB HP OBXFU NJĘ’E[Z OBKEBXOJFK T[F QJFSXPUOJF [BMJD[Zʉw ; [B DIPXBOZDI QS[FLB[Ă˜X XZOJLB ˃F TUBSZ LPĘŻDJĂ˜Â’ CZÂ’ ESFXOJBOZ [CVEPXBOZ CZÂ’ OB QMBOJF LS[Z ˃B 8 EOJV MJQDB SPLV CZÂ’ LPOTFLSPXBOZ QS[F[ CJTLV QB 3P[SB˃FXTLJFHP 1S[Z LPO TFLSBDKJ Ă˜XD[FTOFHP LPĘŻDJP Â’B QS[ZKĘ’UP XF[XBOJB 8OJFCP X[JĘ’DJB .BULJ #PTLJFK [BS[V DBKʇD QBUSPOBU QPQS[FEOJ ĘŻXJĘ’ UZDI BQ 1JPUSB J 1BXÂ’B 8 SPLV LPĘŻDJĂ˜Â’ PUS[ZNVKF XF [XBOJF 0D[ZT[D[FOJB /.1 J 8T[ZTULJDI É­XJĘ’UZDI ,PMBUP SFN QBSBÄ• J CZÂ’ S[ʇE 8 LPĘŻDJF MF VTZUVPXBOP DVEPXOZ PCSB[ .BULJ #PTLJFK J Â’BTLBNJ TÂ’ZOʇ Dʇ TUBUVĘ’ 6LS[Z˃PXBOFHP 1BOB +F[VTB LUĂ˜SB X TUBSZN LPĘŻDJFMF [OBKEPXBÂ’B TJĘ’ X HĂ˜SOFK D[Ę’ĘŻDJ PÂ’UBS[B 1JĘ’DJV 3BO 8J[ZUBDKB CJTLVQB 0TUSPX TLJFHP [ SPLV PQPXJBEB Â’B P XTQPNOJBOFK Ä• HVS[F ˃F QPXT[FDIOJF VDIPE[JÂ’B V MVEV [B DVEPXOʇ ;B PEFCSBOF Â’B TLJ P[EPCJPOP Kʇ MJD[OZNJ XP

UBNJ LUĂ˜SF KFEOBL X D[BTJF CVEPXZ OPXFHP LPĘŻDJPÂ’B [B HJOĘ’Â’Z 0CFDOZ LPĘŻDJĂ˜Â’ Q X . # 1PDJFT[FOJB [CVEPXB OZ [PTUBÂ’ QS[F[ LT 1SPCPT[ D[B ,TBXFSFHP .PSBXTLJF HP X TUZMV OFPSPNBʤTLJN X MBUBDI OB NJFKTDV US[ZOBTUPXJFD[OFK ĘŻXJʇUZOJ 0QSĂ˜D[ LPĘŻDJPÂ’B [CVEPXBOP QMFCBOJĘ’ 6SPD[ZTUPʯʉ PEQV TUPXʇ 1PDJFT[FOJB .BULJ #P TLJFK PCDIPE[JÂ’P TJĘ’ X QJFSX T[ʇ OJFE[JFMĘ’ QP ĘŻX "VHVTUZ OJF B OJF KBL [XZLMF X QJFSX T[ʇ OJFE[JFMĘ’ XS[FĘŻOJB 1P[B UZN PCDIPE[POP CSBDLJ PE QVTU ĘŻX "MPK[FHP X OJFE[JF MĘ’ QP ĘŻX "MPK[ZN %BXOJFK PCDIPE[POP UBL˃F PEQV TUZ /JFQPLBMBOFHP 1PD[Ę’DJB ;XJBTUPXBOJB 8OJFCPX[JĘ’ DJB .BULJ #PTLJFK J .BULJ #P TLJFK (SPNOJD[OFK $VEPX OZ PCSB[ /BKĘŻXJĘ’UT[FK .BSJJ 1BOOZ CZÂ’ OBNBMPXBOZ OB QPEPCJFʤTUXP .BULJ #PTLJFK $[Ę’TUPDIPXTLJFK 8 OPXZN LPĘŻDJFMF CZÂ’ VNJFT[D[POZ OB ĘŻDJBOJF OJFEBMFLP PÂ’UBS[B ĘŻX +Ă˜[FGB 8ZQPTB˃FOJF LP ĘŻDJĂ˜Â’ NJBÂ’ HÂ’Ă˜XOJF CBSPLPXF J OFPHPUZDLJF B OBKDFOOJFK T[ZN [BCZULJFN PCFDOJF KFTU NPOTUSBODKB [ SPLV /B LPOJFD QS[ZQPNOJKNZ ˃F PQJTBOF XZ˃FK [BCZULJ UP OB T[F E[JFE[JDUXP LVMUVSPXF Tʇ EPCSFN OBT XT[ZTULJDI 8Z NBHBKʇ POF T[D[FHĂ˜MOFK USP TLJ J ECBÂ’PĘŻDJ 1BNJĘ’UBKNZ P UZN CZ [BDIPXBʉ UF NJFKTDB EMB LPMFKOZDI QPLPMFʤ +BL UP VD[ZOJʉ %CBKNZ P QPS[ʇ EFL X JDI PUPD[FOJV OJF QP [XĂ˜MNZ OB JDI EFXBTUBDKĘ’ B HEZ KFTU QPUS[FCB PSHBOJ[VK NZ TQFDKBMJTUZD[Oʇ PDISP OĘ’ LPOTFSXBUPSTLʇ (PSʇDP [BDIĘ’DBN EP PEXJFE[FOJB UZDI [OBOZDI J PELSZXBOJB OJF[OBOZDI KFT[D[F B SĂ˜X OJF DJFLBXZDI NJFKTD [OBK EVKʇDZDI TJĘ’ OB UFSFOJF (NJ OZ %S[ZDJN %BSJVT[ 1PEMFKTLJ

wrzesień 1931 r. – w Szkole Podstawowej nr 1, staraniem starosty Kowalskiego, pasjonata historii, zostaje otwarte Muzeum Regionalne. Większość cennych zbiorów ginie podczas II Wojny Światowej. 3 września 1939 r. – wojska hitlerowskiej III Rzeszy wkraczają do Świecia. Za oddziałami Wehrmachtu natychmiast pojawia się SS i wspólnie z bandycką, paramilitarną formacją Selbstschutz dokonuje aresztowań mieszkańców miasta: Polaków wskazanych przez niemieckich sąsiadów, jako działaczy organizacji patriotycznych i niepodległościowych oraz ŝydów za sam fakt bycia ŝydami. 29 września 1949 r. – komunistyczne władze doprowadzają do osądzenia przetrzymywanych i torturowanych przez UB (Urzędu Bezpieczeństwa) działaczy młodzieşowej organizacji niepodległościowej działającej w ramach Harcerskiego Klubu Sportowego (HKS-u), którego załoşycielem był w latach 1945-46 Maksymilian Cybulski. Ośmiu z młodych chłopaków otrzymuje kary od 8 do 10 lat więzienia. 16 września 1967 r. – zostaje oddany do uşytku nowy gmach Zespołu Szkół Zawodowych. Dyrektorem ówczesnym szkoły był znany i ceniony pedagog Feliks Czortek. W trakcie prac ziemnych przy rozbudowie szkoły ekipa budowlana wydobywa szczątki ludzkie, najprawdopodobniej ofiar ubeckich mordów z lat 40-stych. Sprawa zostaje natychmiast uciszona i zatuszowana typowym dla tej władzy tłumaczeniem, şe to szczątki ofiar zamordowanych przez hitlerowców. 1 września 1986 r. – osiedle Marianki zyskuje tak długo oczekiwaną szkołę podstawową. Pierwszym dyrektorem nowoczesnej placówki, Szkoły Podstawowej nr 8 zostaje Leonarda Szulc.

ZEBRAĹ JĂ“ZEF SZYDĹ OWSKI


10

CZWARTEK, 16 paĹşdziernika 2014


11

W Przysiersku i Budyniu poćwiczą na świeżym powietrzu

Ćwiczenia dla dorosłych i dla dzieci, bezpłatne, rozwijające. Dwie kolejne miejscowości gminy Bukowiec mają siłownie zewnętrzne.

Siłownie zewnętrzne coraz częściej można zobaczyć nie tylko w miastach, ale także we wsiach. Najczęściej znajdują się w

parkach i skwerach, na osiedlach, w okolicy placów zabaw i przy obiektach sportowych. Niedawno gmina Bukowiec wzbogaciła się o dwie nowe siłownie. – Udało nam się pozyskać 30 tys. zł z programu „Odnowa i rozwój wsi” – informuje Adam Licznerski, wójt gminy Bukowiec. W każdej siłowni znajduje się sześć

maszyn: wyciskacz, wahadło, biegacz, twister, orbitrek i wioślarz. Orbitrek - ćwiczenia na orbitreku wykonuje się poprzez ruch bioder, barków, ramion oraz nóg. Wahadło - dzięki ćwiczeniom na wahadle aktywują się mięśnie bioder oraz stawów biodrowych. Ćwiczenia kształtują i

wzmacniają mięśnie brzucha i pleców. Biegacz - służy wzmocnieniu mięśni i stawów nóg oraz poprawie ruchomości stawów kolanowych i biodrowych. Twister - jest to narzędzie poprawiające koordynację ruchową. Regularne ćwiczenia wzmocnią lędźwiową część kręgosłupa.

Wioślarz - wzmacnia mięśnie nóg, ramion i górnej partii pleców. Wyciskacz - wzmacnia mięśnie nóg i ramion. Urządzenia do ćwiczeń na świeżym powietrzu są ogólnodostępne i bezpłatne dla mieszkańców. NOW

Po naszej gminie jeździ się coraz lepiej

Nareszcie mieszkańcy Kawęcina mogą dojechać do swoich domów gładką, asfaltową nawierzchnią. Remontu doczekała się też ulica Dworcowa w Bukowcu. Zobacz jakie jeszcze drogi zostaną przebudowane.

Z końcem wakacji gmina Bukowiec zakończyła największą tegoroczną inwestycję drogową - przebudowę ponad 6-kilometrowego odcinka z Bramki przez Kawęcin aż do Dąbrówki.

- To duże zadanie inwestycyjne zrealizowaliśmy za kwotę 4,3 miliona złotych, z tym że pięćdziesięcioprocentowe wsparcie otrzymaliśmy z tzw. „schetynówek”, milion złotych przekazał powiat świecki, a ok. 500 tys. złotych partner projektu, czyli gmina Drzycim – wyjaśnia wójt Adam Licznerski - Ta inwestycja najbardziej cieszy mieszkańców Kawęcina, którzy do tej pory nie

Nad jeziorem Branickim dobrze urządzą plażę Pomost, plac zabaw, boisko, parking… to tylko część tego, co w przyszłym roku zastaniemy nad jeziorem. Ta długo wyczekiwana inwestycja w końcu doczekała się realizacji. War to było czekać, bo dzięki pozyskaniu środków unijnych można nie tylko przystosować plażę do wypoczynku, ale urządzić w tym miejscu centrum rekreacyjno – wypoczynkowe z prawdziwego zdarzenia.

W sierpniu wyłoniona przez samorząd Bukowca w drodze przetargu firma rozpoczęła prace związane z zagospodarowaniem terenu rekreacyjnego przy jeziorze Branickim. Cała inwestycja ma zostać zakończona wczesną wiosną przyszłego roku i służyć mieszkańcom, turystom już w przyszłoroczne lato. - Przy drodze powiatowej z Branicy do Krupocina powstanie plaża, pomost, plac zabaw dla dzieci, boisko do siatkówki pla-

żowej, miejsca parkingowe, wiaty z ławeczkami do odpoczynku, będzie też toaleta i budynek techniczny, a cały teren zostanie oświetlony – informuje wójt gminy Bukowiec Adam Licznerski. War tość inwestycji to ok. 1 mln złotych, z czego gmina Bukowiec pozyska ła do fi nan sowa nie w wyso ko ści 75% kosztów netto całego projektu z unijnego Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich.

mie li w swojej wsi as fal towej nawierzchni – dodaje wójt. Także w tym roku powiat realizuje, przy finansowym wsparciu gminy, położenie nowych chodników i odnowienie dotychczas nierównej i dziurawej ulicy Dworcowej w Bukowcu, w stronę Bramki. Obecnie trwają prace odbiorowe. Plan modernizacji dróg powiatowych na ten rok zakładał też remont przebiega-

jącej przez teren gminy drogi z Gruczna przez Różannę w stronę Stążek i dalej przez Gołuszyce do Pruszcza. Firma, która wygrała przetarg, miała za zadanie poszerzyć jezdnię, położyć nową, równą nawierzchnię asfaltową i wykonać chodniki. Dzięki temu tylko w tym roku w gminie Bukowiec przybędzie około 10 kilometrów kolejnych nowych i zmodernizowanych dróg asfaltowych.


12

CZWARTEK, 16 października 2014

W Osiu pobiegło prawie pół tysiąca

4 października, odbyły się XXV Oskie Biegi im. Krzysztofa Malinowskiego. W jubileuszowych biegach wzięli udział zawodnicy z: Bukowca, Brzezin, Drzycimia, Osiecznej, Laskowic, Lipinek,

Czerska, Nowego, Osia, Szlachty, Śliwic, Wierzchów, Serocka, Świecia, Gródka, Warlubia. Konkurencje rozgrywane były w 11 kategoriach, dystanse na 400, 600,800, 1000, 1500 i 1600 metrów.

W biegu głównym, na trasie Żur - Osie wystartowało 25 zawodników. Puchary, im. Profesora Alfonsa Hoffmanna i prezesa Bractwa Czarnej Wody otrzymali: Kulpa Michał, Śliwa Marek i Michalina Kowalska. W klasyfikacji drużynowej szkół podstawowych zajęły: I miejsce- SP Warlubie, II miejsce - SP Osie, III miejsce- SP Śliwice. Klasyfikacja drużynowa szkół gimnazjalnych: I miejsce - Gimnazjum Warlubie, II miejsce - Gimnazjum Osie, III miejsce Gimnazjum Osieczna. Jubileusz był okazją do tego, aby podziękować tym, którzy od samego początku tworzyli tę imprezę. Są to: Kochański Dariusz – Bukowiec, Szałwicki Roman- Korytowo, Kozłowski Krzysztof- Śliwice, Bagiński Marek- Osie, Manikowski Adam- Brzeziny, Bocian JacekOsie, Dombrowski Michał- Osie i Łytkowski Bogdan- Osie. Organizatorzy XXV Oskich Biegów, czyli Gminny Ośrodek Kultury w Osiu, Ra da Gmin na LZS w Osiu, Urząd Gminy w Osiu, Starostwo Po-

wiatowe w Świeciu, Bractwo Czarnej Wody i Zespół Szkół w Osiu, dziękują wszystkim uczestnikom oraz osobom,

które pomogły w organizacji biegów. Szczegółowe wyniki dostępne są na stronie www.gokosie.pl

zyczne i taneczne. Było miejsce na gratulacje, życzenia i zwiedzanie szkoły. Rekreacyjna część obchodów jubileuszu odbyła się kilka dni później, w sobotę. Nauczyciele, pracownicy szkoły i rodzice zorganizowali Piknik Rodzinny. To był czas wspólnego, radosnego świętowania, kosztowania domowych wypieków, grochówki, potraw z

grilla. Dzieciaki szalały na dmuchanym placu zabaw. Chętnie brały udział w licznych konkursach sprawnościowych. Sporym zainteresowaniem cieszyły się: stoisko z malowaniem twarzy, zwiedzanie wozu strażackiego czy jazda konna. Prawdziwą furorę zrobiło pojawienie się na niebie paralotniarza zrzucającego na teren pikniku cukierki.

Szkoła w Grupie ma 60 lat We wrześniu Szkoła Podstawowa im. 16. Pułku Ułanów Wielkopolskich w Grupie świętowała 60-lecie swojego powstania. Świętowanie trwało dwa dni. Szkoła Podstawowa w Grupie rozpoczęła działalność w roku 1954. Mieściła się na osiedlu cywilnym. Jej kierownikiem został mianowany Jan Kopyciński. Budynek szkolny był niewielki i w złym stanie technicznym. Od 1974 roku siedzibą szkoły jest obecny budynek. Od 9 września 2001 r. nosi ona imię 16. Pułku Ułanów Wielkopolskich. W ciągu 59 lat mury szkoły opuściło 3011 absolwentów. Obchody jubileuszu rozłożone zostały na dwa dni. 9 września miała miejsce cześć oficjalna. Rozpoczęła się na Cmentarzu Wojskowym w Grupie mszą św. i składaniem wiązanek pod

pomnikiem poległych żołnierzy z 16. Pułku Ułanów Wielkopolskich. Dalsza część miała miejsce w szkole. Pokaz

multimedialny przybliżył zebranym gościom historię szkoły, uczniowie zaprezentowali swoje umiejętności mu-

reklama

Mammobus przyjedzie do Pruszcza 24 października kobiety z gminy Pruszcz będą mogły skorzystać z bezpłatnego badania. Akcja profilaktycznych badań skierowana jest do grupy kobiet w wieku pomiędzy 50 a 69 rokiem życia. Mammobus stanie w Pruszczu – 24 października na parkingu przy Urzędzie Gminy, ul. Główna 33. Uwaga! Konieczna jest wcześniejsza rejestracja telefoniczna pod numerem 58 666 24 44 (przez 7 dni w tygodniu).

Więcej informacji na stronie internetowej www.mammo.pl. Badanie mammograficzne (prześwietlenie piersi) to najskuteczniejsza metoda

wykrywania wczesnych objawów raka piersi. Paniom, które ukończyły 50 rok życia (do 69 lat) przysługuje bezpłatne badanie w ramach Populacyjnego Programu Wczesnego Wykrywania Raka Piersi, finansowanego przez NFZ. Mammografia trwa jedynie kilka minut i polega na zrobieniu 4 zdjęć rentgenowskich – dwóch projekcji każdej piersi. Badania nie należy się obawiać, ponieważ promieniowanie, które emituje jest nie większe niż przy RTG zęba. Pozwala na rozpoznanie i wykrycie tzw. zmian bezobjawowych (guzków oraz innych nieprawidłowości w piersi) w bardzo wczesnym etapie rozwoju – wtedy, kiedy nie są one wyczuwalne przez kobietę lub lekarza, co bardzo istotnie zwiększa szansę wyleczenia.


13

Świecie po godzinach

Z Kreatywką dzieci rozwijają się szybciej

W poprzednim numerze opisywaliśmy różne rodzaje zajęć dodatkowych dla dzieci i dla dorosłych. Dziś przedstawiamy kolejną propozycję – tym razem dla najmłodszych świecian. Za ję cia Kre atyw ki wy ko rzystują na tu ral ną otwar tość dzie ci na mu zy kę. Au to rzy pro gra mu bez za jąk nię cia wy mie nia ją je go za le ty. Za ję cia wspo ma ga ją roz wój in te lek tu al ny i ru chowy, kształ tują pa mięć, roz wija ją wyobraź nię i kre atyw ne myśle nie, uczą roz po znawać emo cje, roz wija ją umie jęt no ści współ pra cy w gru pie, bu dują po zy tyw ny ob raz sie bie, są ra do sną za bawą przy mu zyce. Za ję cia wspie ra ją har mo nij ny roz wój dzie ci, po ma ga ją bu dować re la cje mię dzy dziec kiem a ro dzi cem, są prak tycz ną lekcją te go, jak wspól nie z Ma lusz kiem spę dzać czas.

Na czym polegają zajęcia? Raz w tygo dniu przez 60 mi nut dzieci i ich rodzice spotykają się z innymi uczestnikami w przytulnej sali z wykładziną i kolorowymi poduszkami, by – naśladując to, co proponuje instruktorka – zwiedzać krainę muzyki, dobrze się bawić, ekspe ry men tować z cie kawy mi rekwizytami i instrumentami. Zajęciom towarzyszy muzyka poważna, która stanowi ich ważny element.

Do kogo są adresowane? W zajęciach Kreatywki mogą uczestniczyć już kilkumiesięczne dzieci, do wieku około 4,5 lat. W tym roku Kreatywka przygotowała również zajęcia muzyczno - wokalne zastępujące rytmikę dla dzieci przedszkolnych,

Jeszcze o ZUMBIE Jeśli jesteś już znużona(y) zwykłym aerobikiem, bądź żmudnymi ćwiczeniami na siłowni; zumba to coś w sam raz dla Ciebie! Prawdziwa fuzja muzyki, tańca, dobrej zabawy oraz świetny sposób spalania kalorii.

-Co to jest Zumba? Gorące rytmy, energetyzująca muzyka, pozytywna energia i emocjonalna euforia; aż trudno uwierzyć, że wystarczy godzina aerobiku, by poczuć się jak na latynoskim parkiecie. Sedno jednak w tym, że nie chodzi o zwykły aerobik, ale o zajęcia Zumby. Pod tą tajemniczą nazwą kryje się innowacyjna metoda łącząca fitness z tańcami latynoskimi. Metoda, która zrewolucjonizowała rynek fitnessu i zamieniła zwykły trening w gorącą imprezę. W kolumbijskim slangu Zumba oznacza baw się i ruszaj, a tak naprawdę to innowacyjna forma fitness zainspirowana latynoskimi rytmami. Nie tylko taniec, nie tylko aerobik, to Zumbato zainspirowana latynoskimi rytmami fuzja tańca i aerobiku. To obecnie jeden z najmodniejszych kierunków taneczno-rozrywkowych w USA, który wielkimi krokami wchodzi także do Europy. Jej twórcą jest Kolumbijczyk Beto Perez, zwodowy tancerz i choreograf współpracujący m.in. z Shakirą. Jest on również założycielem i szefem szkoły trenerów Zumby (Zumba Master Trainer Team). Na format zajęć składają się szybkie i wolne ruchy wzmacniające i rzeźbiące sylwetkę w sposób charakterys-tyczny dla fitness, ale przede wszystkim zumba to świetna zabawa.

Uczestnicy treningu często nawet nie zdają sobie sprawy z tego, jak intensywnie ćwiczą. Nieskomplikowane kroki taneczne, urozmaicone kombinacje ruchów i energiczna muzyka stwarzają atmosferę świetnej imprezy i totalnie porywają nas do zabawy. Bardzo dynamiczna i ekscytująca mieszanka rytmów latynoskich tj. merengue, salsa, cumbia, reggaeton, flamenco, samba, taniec brzucha, cha-cha, rumba, twist i wiele innych. Ale tak naprawdę do konkretnych układów można wpleść wszystko, nawet taniec brzucha, czy hip- hop. Ważne, by były to rytmy, przy których nogi same rwą się do tańca, a dusza pragnie gorącej zabawy. Jednak taka definicja niczym nie odróżniałaby Zumby od popularnych zajęć Latino, które widnieją w grafiku większości polskich fitness klubów. Rewolucyjna formuła Zumby polega na tym, że nie wykorzystujemy skomplikowanej choreografii, która jest trudna do zapamiętania i kończy się często frustracją, a nie efektywnymi ćwiczeniami. Zumba łamie tą formę i praktycznie każda piosenka ma mały układ złożony maksymalnie z 2- 4 kroków. Ponadto kroki nie są wyliczane, to muzyka dyktuje, który będzie następny. Za każdym razem, kiedy muzyka wraca, powtarzamy ten sam krok, a ćwiczący już intuicyjnie wiedzą, co będzie dalej. Zumbie towarzyszą również nieco inne rytmy. W odróżnieniu bowiem do tradycyjnych zajęć fitness nie używa się tutaj muzyki opartej na 32bitowych schematach, dzięki czemu nie trzeba liczyć powtórzeń. Muzyka do Zumby to jednym słowem egzotyczny koktajl gorących melodii.

zajęcia trwają 30 min. - Podczas zajęć gramy, rytmizujemy, wykorzystujemy różne instrumenty i rekwizyty – mówi Agnieszka Lubak, prowadząca zajęcia w Świeciu. – Jest dużo śmiechu i wspólnej zabawy. Prowadząca świecką Kreatywkę zapowiada zorganizowanie kolejnego koncertu Kreatywki na styczeń przyszłego roku. Pierwszy taki koncert odbył się rok temu. Przypomnijmy, że sala lustrzana OKSiR wypełniona była podrygującymi maluchami i szczęśliwymi rodzicami. NOW

Obecnie w 40 krajach na całym świecie zajęcia Zumby prowadzi ponad 25000 instruktorów. Przedstawicielką Zumby w Polsce jest Izabela Kin, która uczy już od 2006, w roku 2009 została Zumba Education Specialist. Obecnie, oprócz stacjonarnych zajęć, Iza prowadzi również szkolenia dla instruktorów. W lutym 2010 odbyło się pierwsze szkolenie instruktorów w Warszawie. Faktem jest, że ostatnie lata to prawdziwie „okres zumbowy” w Polsce. W naszym kraju wciąż jest bardzo niewielu instruktorów zumby, dlatego też fitness kluby zapraszają gości nawet z zagranicy na specjalnie zorganizowane warsztaty. Niewiele miejsc może się pochwalić własnym, wyszkolonym instruktorem tego rodzaju zajęć. MICHAŁ BYSTRY

reklama

reklama


14

CZWARTEK, 16 października 2014

Zaproszenia 19.10 Koncert „Jesień z klasyką”.

Wystąpią chóry Parati Semper i św. Cecylii z Drzycimia, Ludwika Buczyńska, Aleksandra Kałdowska, Michał Dąbrowski i Bar tłomiej Dudziński miejsce: Sala widowiskowa OKSiR, godz. 15, wstęp wolny 26.10 Wieczór kabaretowy

Po raz pierwszy w hali w Świeciu wystąpią na żywo: Nowaki oraz Kabaret Skeczów Męczących. Bilety w cenie 45 zł do nabycia m.in. w Hali Widowiskowo-Spor towej w Świeciu, w OKSiR Niedziela 26.10, hala widowiskowo-spor towa, godz. 16. Szczegóły na www.halawswieciu.pl

Namaluj Wisłę albo zrób zdjęcie

KINO WRZOS:

Nawet pięciolatki mogą wziąć udział w konkursie plastycznym „Wzdłuż Wisły” - spacer i odpoczynek u brzegu Wisły. Uczestnikami mogą być również starsze dzieci i młodzież. Konkurs adresowany jest do dzieci i młodzieży, oceniane będą prace plastyczne i fotograficzne w czterech kategoriach wiekowych: 5-6 lat, 7-10 lat, 11-13 lat oraz 14-19 lat.

17 października – piątek 14:30 PUDŁAKI 2D, USA 2014, 97' animacja, familijny, przygodowy 16:30 PUDŁAKI 3D, USA 2014, 97' animacja, familijny, przygodowy 17:00 MARY'S LAND. ZIEMIA MARYI, HISZPANIA 2014, 116' dokum., dramat, religijny sala studyjna 18:15 BOGOWIE, POLSKA 2014, 120' biograficzny, dramat 19:00 MARY'S LAND. ZIEMIA MARYI, HISZPANIA 2014, 116' dokum., dramat, religijny sala studyjna 20:30 BOGOWIE, POLSKA 2014, 120' biograficzny, dramat 18 października – sobota 13:00 MARY'S LAND. ZIEMIA MARYI, HISZPANIA 2014, 116' dokum., dramat, religijny sala studyjna 14:30 PUDŁAKI 2D, USA 2014, 97' animacja, familijny, przygodowy 15:00 MARY'S LAND. ZIEMIA MARYI, HISZPANIA 2014, 116' dokum., dramat, religijny sala studyjna 16:30 PUDŁAKI 3D, USA 2014, 97' animacja, familijny, przygodowy 17:00 MARY'S LAND. ZIEMIA MARYI, HISZPANIA 2014, 116' dokum., dramat, religijny sala studyjna 18:15 i 20:30 BOGOWIE, POLSKA 2014, 120' biograficzny, dramat 19 października – niedziela 11:00 PUDŁAKI 3D, USA 2014, 97' animacja, familijny, przygodowy 13:00, 15:00 i 17:00 MARY'S LAND. ZIEMIA MARYI, HISZPANIA 2014, 116' dokum., dramat, religijny sala studyjna 18:00 i 20:15 BOGOWIE, POLSKA 2014, 120' biograficzny, dramat 20 października – poniedziałek 14:30 PUDŁAKI 2D, USA 2014, 97' animacja, familijny, przygodowy 16:30 PUDŁAKI 3D, USA 2014, 97' animacja, familijny, przygodowy 18:15 BOGOWIE, POLSKA 2014, 120' biograficzny, dramat 20:00 MARY'S LAND. ZIEMIA MARYI, HISZPANIA 2014, 116' dokum., dramat, religijny sala studyjna 20:30 BOGOWIE, POLSKA 2014, 120' biograficzny, dramat 21 – 22 października – wtorek, środa 14:30 PUDŁAKI 2D, USA 2014, 97' animacja, familijny, przygodowy 16:30 PUDŁAKI 3D, USA 2014, 97' animacja, familijny, przygodowy 18:15 BOGOWIE, POLSKA 2014, 120' biograficzny, dramat 19:00 MARY'S LAND. ZIEMIA MARYI, HISZPANIA 2014, 116' dokum., dramat, religijny sala studyjna 20:30 BOGOWIE, POLSKA 2014, 120' biograficzny, dramat 23 października – czwartek 15:30 PUDŁAKI 3D, USA 2014, 97' animacja, familijny, przygodowy 17:15 PUDŁAKI 2D, USA 2014, 97' animacja, familijny, przygodowy 19:00 DKF – SERCE LWA, FINLANDIA/SZWECJA 2014, 100' dramat 19:00 MARY'S LAND. ZIEMIA MARYI, HISZPANIA 2014, 116' dokum., dramat, religijny sala studyjna 20:45 BOGOWIE, POLSKA 2014, 120' biograficzny, dramat

Technika i forma prac:

* część plastyczna - malarstwo, rysunek, grafika - minimalny format prac A3, maksymalny A0 *część fotograficzna (kategoria wiekowa: 11-13, 14-19 lat) - akceptowane będą prace czarno-białe i kolorowe w dowolnej technice fotograficznej w postaci odbitek w technice klasycznej lub drukowane na papierze fotograficznym - prace na nośniku elektronicznym nie będą oceniane - dopuszczone do konkursu będą prace w formacie od 18x24 cm do 30x40 cm. Temat prac powinien obejmować aspekt piękna, osobliwości przyrodni-

czych oraz walorów krajobrazowych Wisły. Zwycięzca otrzyma nagrodę główną GRAND PRIX. Przyznane zostaną nagrody rzeczowe w poszczególnych kategoriach wiekowych. - Przewidziana jest również nagroda specjalna dla opiekuna, za

największą ilość wyróżnionych prac wśród podopiecznych – zachęca Agnieszka Puza - PR Manager Ośrodek Kultury, Sportu i Rekreacji w Świeciu. Regulamin Ogólnopolskiego konkursu plastycznego „Wzdłuż Wisły” dostępny na stronie organizatora: www.oksir.eu

Jak przeciętny zjadacz chleba poradzi sobie w sytuacji ekstremalnej

28.10 Kino dla kobiet miejsce: Kino Wrzos, początek godz. 17.30, wstęp na film 10 zł Jak co miesiąc panie będą mogły porozmawiać z wystawcami, zasięgnąć rady, czy zaopatrzyć się w kosmetyki. Zapowiedzieli się m.in. przedstawiciele: FM Group, Avone, Mary Kay, Oriflame, Aromat Świat Zapachów oraz Natur House. O godz. 19 projekcja filmu „Spódnice w górę!” – dla kobiet i o kobietach w każdym wieku.

Zorganizowane było w ramach „Jesieni Poetyckiej”. Spotkanie otworzyła promocja najnowszego zbioru opowiadań Oczy pełne strachu, jak się okazało było to pierwsze spotkanie promocyjne tej książki. Jak powiedział autor: Na ten zbiór opowiadań grozy składa 31 różnych historii, różnych bohaterów, a wątkiem łączącym jest pojęcie zła. Jarosław Jakubowski zaprezentował kilka opowiadań pochodzących z tego zbioru. Jak wspomniał: Są to historie z gatunku grozy zawierające wątki nadprzyrodzone. Temat zła – jest podstawowym tematem dla człowieka. Pisarz opowiedział również o książce Slajdy, która zawiera wątki autobiograficzne, o zwariowanej powieści Cyryl, dlaczego to zrobiłeś, która jest jedną z jego z ulubionych książek.

31.10 Halloween z Wyspą Skarbów miejsce: Wyspa Skarbów, godz. 17.30, bilety 10 zł, od lat 7

Takie pytanie zadawał sobie Jarosław Jakubowski pisząc każde z opowiadań z niedawno wydanej książki „Oczy pełne strachu”. O swoim pisaniu opowiedział w świeckiej bibliotece.

14.11 Koncert Xxanaxx

Ruszył nabór do konkursu Miss Ziemi Świeckiej i Chełmińskiej Już po raz dwudziesty drugi organizowany jest lokalny konkurs piękności.

Cafe Kultura, szczegóły wkrótce

Do tej pory w finałach wystąpiło ponad 300 osób z obu powiatów. Laureatki reprezentowały region w półifinałach i finałach Miss Polski i Miss Polonia w Gdańsku, Olsztynie, Katowicach czy Warszawie. Największe sukcesy odniosły świecianki Sandra Majka (wice Miss Polonia Nastolatek 2004) oraz Anna Krupa (wice Miss Polonia 2011). Trwa nabór kandydatek do tegorocznego konkursu, który będzie rozegrany w dwóch kategoriach: nastolatek 15-18 lat dorosłych 18-24 lata. Zgłoszenie zawierać powinno fotografię i dane osobowe na adres mailowy: wybory-miss2014@gazeta.pl Telefony kontaktowe: 52 33 14 915 oraz komórkowy: 608 451 803.

Spotkanie autorskie z Jarosławem Jakubowskim, poetą, prozaikiem, dramatopisarzem i dziennikarzem miało miejsce 8 października w czytelni MBP w Świeciu.

OPRAC. MARCIN WARMKE

Organizator nie odpowiada za zmiany w programie. Informacje i rezerwacja biletów pod numerami telefonu 52 562 73 70, 52 562 73 71, www.oksir.com.pl


15

Świekatowianie grają dalej Gimnazjum Świekatowo triumfowało w powiatowych zawodach „Gimnazjady” w piłce nożnej chłopców. Turniej odbył się na boisku orlik '2012 w Świeciu. Wzięły w nim udział cztery drużyny. Trzy z nich stoczyły zacięte pojedynki o mistrzostwo powiatu. Ostatecznie tytuł zgarnęli zawodnicy ze Świekatowa, którzy wygrali wszystkie mecze. Mistrz gminy Świecie - Gimnazjum nr 4 Gruczno był drugi. Dzięki wyjazdowemu zwycięstwu z Ostrovią trzecioligowiec ze Świecia awansował na 3. miejsce w tabeli. Do nowego lidera z Brodnicy traci dwa punkty. Trwa świetna seria piłkarzy ze Świecia, którzy są niepokonani od siedmiu spotkań. Z kolei Łukasz Zapała nie wpuścił gola już od 690 minut biorąc pod uwagę regulaminowy czas gry. W meczu 11. kolejki III ligi Wda Świecie pokonała w Ostrowie Wielkopolskim miejscową Ostrovię 1:0 (1:0). Zgodnie z przewidywaniami mecz był trudny. Spadkowicz po dwóch porażkach z rzędu chciał przełamać złą serię. Gospodarze posiadali od początku inicjatywę, lecz podopieczni Łukasza Jankowskiego mądrze odpierali ich ataki. I szukali szansy w kontrach i stałych fragmentach gry. W 45. min. na 40 metrze sfaulowany został Maciej Kot. Rzut wolny tradycyjnie wykonał Patryk Urbański, który dośrodkował piłkę w pole karne, a tam dobrze znalazł się Patryk Kiełpiński. „Raul” precyzyjnym strzałem z głowy umieścił futbolówkę w „okienku”.

Wyniki: Gimnazjum nr 4 Gruczno – Gimnazjum Świekatowo 2:3, Gimnazjum nr 4 Gruczno – Gimnazjum Osie 5:1, Gimnazjum nr 4 Gruczno – Gimnazjum Nowe 2:2, Gimnazjum Świekatowo – Gimnazjum Osie 5:3, Gimnazjum Świekatowo – Gimnazjum Nowe 2:0, Gimnazjum Osie – Gimnazjum Nowe 0:3. Kolejność końcowa: 1. Gimnazjum Świekatowo – 9 pkt, 2. Gimnazjum nr 4 Gruczno – 4 pkt (9-6), 3. Gimnazjum No-

we – 4 pkt (5-4), 4. Gimnazjum Osie – 0 pkt. Gimnazjum Świekatowo: Łukasz Kiełpikowski, Łukasz Szynderłacki, Kornel Bujanowski, Michał Kwasigroch, Kacper Żakiewicz, Bartosz Ciechanowski, Błażej Szczukowski, Jakub Pulkowski. Opiekun zespołu: Krzysztof Sowiński. Gimnazjaliści ze Świekatowa awansowali do ćwierćfinału wojewódzkiego. (ROGER)

Trwa znakomita seria Wdy 8. Jarota Jarocin 11 17 9. Unia Swarzędz 11 17 10. Ostrovia Ostrów Wlkp. 11 17 11. Polonia Środa Wlkp. 11 16 12. Lech II Poznań 11 13 13. Chełminianka Chełmno 11 11 14. Pogoń Mogilno 11 10 15. Tarnovia Tarnowo Podgórne 11 10 16. Victoria Września 11 8 17. Unia Solec Kujawski 11 3 18. Włocłavia Włocławek 11 1

rzystali ich Borys Klimczewski, Maciej Kot i Fabian Chabowski. Poza tym dwukrotnie groźnie z rzutów wolnych z dalszej odległości uderzał Patryk Urbański. OSTROVIA OSTRÓW WIELKOPOLSKI – WDA ŚWIECIE 0:1 (0:1) Bramka: Patryk Kiełpiński (45.). WDA: Zapała – Kardas, Kocieniewski, Urbański, Kiełpiński – Witucki (60. J. Piotrowski), Wenerski – M. Kot, G. Brze-

Lider przyjeżdża do Jokera Już w 2. kolejce I ligi siatkówki kobiet doszło do pierwszej niespodzianki. Była nią porażka Roltex Zawisza Sulechów z beniaminkiem z Jastrzębia-Zdroju.

W miniony weekend pierwszoligowe siatkarki rozegrały tylko pięć spotkań. Szóste: SMS PZPS Szczyrk – Joker Mekro Świecie zostało na prośbę beniaminka przełożone na 9 listopada. W niedzielę do niespodzianki doszło w Jastrzębiu-Zdroju, gdzie beniaminek KS Jastrzębie-Borynia PLKS Pszczyna pokonał faworyzowany Roltex Zawisza Sulechów 3:0. Gospodynie w każdym secie były lepsze wygrywając do 17, 21 i 20.

19-14 18-19 15-12 19-25 14-20 14-20 13-29 8-30 5-35

Outsider w Świeciu

Asekuracja obrońców Po przerwie ostrowianie dążyli do wyrównania. Mieli swoje okazje, ale dobrze bronił Zapała lub w porę asekurowali go obrońcy. Najpierw po akcji Tomasza Kempińskiego piłkę zmierzającą do bramki zdążył wybić Urbański. Później, po rzucie rożnym, na linii bramkowej dobrze interweniował Adam Kardas. Miejscowi sygnalizowali, że pomógł sobie ręką, ale sędziowie nie przerwali gry. Wda miała też swoje szanse na postawienie kropki nad „i”, ale nie wyko-

14-15 27-18

Dwa tie-breaki Na innych parkietach wyniki można było przewidzieć. Najwięcej emocji było w Krośnie i Łodzi, gdzie zwycięzców wyłoniły tie-breaki. Drugie zwycięstwa zanotowali Budowlani Volley Toruń, ŁKS Commercecon Łódź i Ekstrim Gorlice. Ten ostatni jako jedyny ma na koncie maksimum punktów, czyli sześć. Premierową wygraną zaliczył w sobotę beniaminek z Węgrowa. Wyniki 2. kolejki: Ekstrim Gorlice Silesia Volley Mysłowice 3:1 (21, 16, -29, 13), ŁKS Łódź - Sparta Warszawa 3:2 (21, 22, -23, -23, 12), Nike Węgrów - KS Murowana Goślina 3:0 (25, 24,21), KS Jastrzębie-Borynia PLKS Pszczyna - Zawisza Sulechów 3:0 (17, 21, 20),

ziński, Czerwiński (85. Chabowski) – Klimczewski (80. S. Kot). Inne wyniki 11. kolejki: Chełminianka Chełmno – Pogoń Mogilno 2:0 (0:0), Włocłavia Włocławek - Sparta Brodnica 0:1 (0:0), Sokół Kleczew - Nielba Wągrowiec 0:1 (0:0), Warta Poznań - Unia Swarzędz 1:1 (1:0), Start Warlubie - Centra Ostrów Wielkopolski 2:2 (0:0), Tarnovia Tarnowo Podgórne - Unia Solec Kujawski Karpaty Krosno - Budowlani Toruń 2:3 (-23, -21, 22, 23, -11). W tabeli prowadzi Ekstrim (6 pkt) przed ŁKS Łódź (5) i Budowlanymi (5). Joker Mekro jest ósmy (2).

Inauguracja I ligi W 3. turze spotkań podopieczne Mariusza Bujka zagrają w końcu przed własną publicznością. Tak się składa, że Joker podejmie w sobotni wieczór Ekstrim Gorlice, czyli nowego lidera. Z tym beniaminkiem Jokerki nie miały okazji zmierzyć się w okresie przygotowawczym. Obie drużyny nie spotkały się też w kwietniowym turnieju o awans do I ligi w Łodzi, bo Ekstrim był organizatorem drugiego półfinału. Mecz rozpocznie się w sobotę o godz. 18 w hali widowiskowo-sportowej w Świeciu. Na pewno warto go obejrzeć. (ROGER)

4:1 (1:1), Victoria Września - Jarota Jarocin 1:2 (1:1), Polonia Środa Wielkopolska Lech II Poznań 2:4 (0:2). 1. Spar ta Brodnica 11 2. Start Warlubie 11 3. Wda Świecie 11 4. Sokół Kleczew 11 5. War ta Poznań 11 6. Nielba Wągrowiec 11 7. Centra Ostrów Wlkp. 11

25 18-11 23 20-7 23 19-5 23 19-8 23 27-12 22 15-13 22-13

Przed piłkarzami Łukasza Jankowskiego teoretycznie dwa łatwiejsze spotkania. W sobotę do Świecia zawita Włocłavia Włocławek. Ta, po mocnym odmłodzeniu kadry, jest w grupie 2. III ligi „chłopcem do bicia”. Jeszcze w tym sezonie nie wygrała meczu, choć ostatnio postawiła się Sparcie Brodnica (0:1). Dlatego nie można jej lekceważyć. Warto dodać, że Wda po powrocie do III ligi nie potrafiła ograć Włocłavii. Zatem teraz będzie okazja, by poprawić statystyki. Mecz rozpocznie się o godz. 15. Tydzień później świecianie pojadą do beniaminka z Wrześni, który w tabeli plasuje się na 16. miejscu. (ROGER)

Porażka z debiutantem Koszykarze KK Świecie doznali drugiej porażki w sezonie. W niedzielę ulegli beniaminkowi z Grudziądza. W 2. kolejce III ligi Stal Grudziądz wygrała z KK Świecie 73:50. Dla gospodarzy było to historyczne zwycięstwo w seniorskich rozgrywkach. W pełni na nie zapracowali. Świecianie dobrze zaczęli zawody, bo prowadzili w 5. min. 11:6. Jednak wówczas zdarzył im się pierwszy przestój. Do końca kwarty ani razu nie trafili do kosza. Gospodarze skutecznie kontrowali i po 10. minutach wygrywali 22:11. W 2. odsłonie świecianie zmniejszyli straty do 8 „oczek” (28:36). Niestety, po przerwie znów straty i niska skuteczność sprawiły, że grudziądzanie odskoczyli aż na 23 punkty. I było praktycznie po meczu. Najlepszym zawodnikiem spotkania był dosko-

nale znany w Świeciu Karol Klein, który rzucił 24 pkt. Dobrze grał też inny były gracz KKŚ Adam Domżalski – 14 pkt. W naszym zespole najwięcej punktów tradycyjnie zdobył Tomasz Herman - 13. STAL GRUDZIĄDZ – KK ŚWIECIE 73:50 (22:11, 14:17, 24:9, 13:13) KKŚ: Herman 13, Kowalski 11, Wojtasiński 7, Rzosiński 7, Dolny 6, Modrakowski 4, D. Klein 2, Bednarski 0, Łoziński 0. Inne wyniki 2. kolejki: AKM Włocławek – MChKK Chełmno 87:47, Domino Inowrocław – Astoria Bydgoszcz 79:49, TKM Włocławek – Noteć 1938 Inowrocław 75:51. W niedzielę KK Świecie w sali sportowej Gimnazjum nr 2 podejmie TKM Włocławek (godz. 16). (ROGER)


50

KALENDARZ KIBICA Sobota – 18 października ♦godz. 11.00: Wda II/Strażak Prze-

p u n k t ów w G r u d z i ą d z u r z u c i l i ko s z y k a r z e K K Świecie.

Brzeziński opluł sędziego Długo oczekiwany pojedynek piątoligowców z Laskowic i Przechowa został przerwany ok. 73 minuty, po tym jak arbiter główny został znieważony przez piłkarza Wdy II/Strażak. W ramach 10. kolejki V ligi Tor Laskowice podejmował Wdę II/Strażak Przechowo. Mecz zapowiadał się interesująco, bo w kadrze beniaminka większość zawodników reprezentowała niegdyś barwy świeckiej Wdy. Gospodarze przystąpili do derby osłabieni brakiem m.in. Łukasza Smolarza, Patryka Smolarza, Damiana Sulowskiego, Pawła Słabego czy kontuzjowanego od dawna Daniela Grzywaczewskiego. Jednak łatwo punktów nie zamierzali oddać. Tymczasem przyjezdni dysponowali optymalnym zestawieniem. Do ich bramki wrócił Daniel Semrau.

Zmarnowane szanse Przechowianie, mimo przewagi przez większość spotkania, nie potrafili pokonać dobrze dysponowanego tego dnia bramkarza Toru Mateusza Kawały. Doskonałe sytuacje zmarnowali m.in. Adrian Talaśka, Radosław Mik, Mateusz Andrzejewski, a po strzale z dystansu Marcina Wanata laskowiczan od starty gola uchroniła poprzeczka. Tor szukał szans przy stałych fragmentach gry. W 43. min. z ok. 30 metrów groźnie uderzył Andrzej Gła-

chowo – Piast Łasin (piłka nożna, V liga) – stadion w Przechowie. ♦godz. 15.00: Wda Świecie – Włocłavia Włocławek (piłka nożna, III liga) – stadion w Świeciu. ♦godz. 18.00: Joker Mekro Świecie

Inne wyniki 10. kolejki: Wisła Nowe - Pomorzanin Serock 2:2 (0:0), Sokół Radomin Chemik Bydgoszcz 1:4 (0:2), Czarni Nakło Gryf Sicienko 5:2 (2:0), Naprzód Jabłonowo Pomorskie - Pomorzanin Toruń 3:1 (1:0), Piast Łasin - Mustang Ostaszewo 1:5 (1:3), Unia Wąbrzeźno - Start Pruszcz 1:0 (0:0).

dek, ale Semrau sparował piłkę na rzut rożny. Po nim z bliska fatalnie spudłował Grzegorz Sułkowski. Gładek w 2. połowie jeszcze dwa razy miał okazję uderzać z rzutów wolnych, ale uczynił to znacznie gorzej.

Opluł arbitra Do 71. minuty utrzymywał się bezbramkowy remis. Wówczas, arbiter ukarał za przepychanki na środku boiska żółtymi kartkami Dawida Warchoła i Adriana Brzezińskiego. Dla tego drugiego oznaczało to udanie się do szatni, bo trzy minuty wcześniej sędzia Dariusz Burkiewicz pokazał mu podobną kartkę za utrudnianie ustawienia muru przy rzucie wolnym dla Toru. Brzeziński nie potrafił pogodzić się z tą decyzją. Znieważył arbitra. Opluł go, a następnie próbował uderzyć z głowy. Sędzia, po konsultacji ze swoimi asystentami, postanowił zakończyć zawody. Brzezińskiemu za naganne zachowanie grozi dyskwalifikacja, a wynik najprawdopodobniej zostanie zweryfikowany jako walkower 3:0 dla Toru. Werdykty poznamy po najbliższych posiedzeniach Wydziału Gier i Ewidencji oraz Wydziału Dyscypliny Kujawsko-Pomorskiego Związku Piłki Nożnej w Bydgoszczy. Dodajmy, że dwa tygodnie temu za uderzenie sędziego liniowego jeden z piłkarzy

LKS Dąbrowa Chełmińska (A klasa) został zdyskwalifikowany na dwa i pół roku. TOR LASKOWICE – WDA II/STRAŻAK PRZECHOWO 0:0 Tor: Kawała – Warchoł, Gabruś, Maciejewski, Gładek – Dąbrowski, Jaśniewski – Sułkowski, Sobierajski, Grajewski – M. Macura. Wda II: Semrau – Szczukowski, Jasik, Grzelczak, Kozicki – Subkowski, Rożnowski (61. Teliszewski) – Talaśka (61. A. Brzeziński), Wanat, Mik – Andrzejewski.

Naprzód i Chemik uciekają W 10. kolejce kolejne zwycięstwa odnieśli Naprzód Jabłonowo Pomorskie i Chemik Bydgoszcz, którzy tym samym zwiększyli przewagę nad grupą pościgową, na której czele są wciąż rezerwy Wdy.

1. Naprzód Jabłonowo 10 2. Chemik Bydgoszcz 3. Wda II/Strażak 4. Wisła Nowe 5. Pomorzanin Toruń 6. Drwęca Golub-Dobrzyń 7. Pomorzanin Serock 8. Gryf Sicienko 9. Legia Chełmża 10. Czarni Nakło 11. Mustang Ostaszewo 12. Unia Wąbrzeźno 13. Piast Łasin 14. Sokół Radomin 15. Start Pruszcz 16. Tor Laskowice

26 10 9 10 10

24-9 25 18 18 15

40-10 19-8 25-14 24-24

10 10 10 10 10

15 14 13 12 11

12-10 14-21 16-21 21-21 18-21

10 10 10 10 10 9

11 10 9 8 8 8

15-18 12-26 12-23 18-26 7-18 13-20

W sobotę Wda II/Strażak gościć będzie na stadionie w Przechowie Piast Łasin. (ROGER)

– Ekstrim Gorlice (siatkówka, I liga kobiet) – hala widowiskowo-sportowa w Świeciu.

Niedziela – 19 października ♦godz. 10.00: Wda Świecie – Lider Włocławek (piłka nożna, Liga Wojewódzka juniorów młodszych) – boisko ze sztuczną nawierzchnią w Świeciu. ♦godz. 10.30: LZS Kozielec-Suponin – Wisła Gruczno (piłka nożna, B klasa) – stadion w Kozielcu.

Dobry występ świeckich maszerów! Na zawodach psich zaprzęgów rangi Pucharu Polski w Minikowie, Radosław Pyrka oraz Tomasz Dobrowolski zdobyli złote medale w swoich klasach i zgarnęli komplet punktów do klasyfikacji Pucharu Polski! Jesienny sezon dla maszerów z powiatu świeckiego zaczął się pomyślnie. W weekend 4-5 paździer nika w Mi ni kowie ko ło Na kła nad Note cią odbyły się zawody rangi Pucharu Pol-

ski w psich zaprzęgach. W dwudniowych zma ga niach Ra do sław Pyrka oraz Tomasz Dobrowolski zdobyli złote medale w swoich klasach i zgar nęli komplet punktów do klasyfikacji Pucharu Polski. - Niespełna trzykilometrowa trasa okazała się dość trudna technicznie – mówi Radosław Pyrka. - Liczne górki nadawały sporych prędkości na zjaz-

dach, a w połączeniu z ostrymi zakrętami sprawiały, że niejeden zawodnik skorzystał z błotnej kąpieli - dodaje. Przewagę uzyskaną przez naszych zawodników po pierwszym dniu zawodów udało się zachować, a nawet jeszcze poprawić czas przejazdów. Jesień oraz zima to okres największej intensywności naszych psiarzy, ponieważ specyfika tego sportu oraz dobro psów wy-

maga niskich temperatur podczas zawodów. Następnym celem świecian są Mistrzostwa Polski w Witowie koło Łodzi oraz Mistrzostwa Europy w Lamotte – Beuvron we Francji. O szczegółach będziemy informować. Gratulujemy i życzymy dalszych sukcesów! (OPRAC. M. BINIECKI)


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.