Fylkesmagasinet 8 2014 by Rein Design

NR. 8 JUNI 2014

Kjekt å lese!

fylkesmagasinet.no

Kald suksess Side 5-8

Solund: Den vesle, store kvite flekken side 14-17

45 år på skjermen – og no er det slutt side 38-39

SOMMARTILBOD! Vårt bidrag til betre byluft

LÅN&LEIGE

fastrente

1,95% i 3 år**

Navigasjon utan tillegg i prisen. Verdi 6 400,-

NYE Auris Hybrid Touring Sports frå 284 600,-*

LÅN&LEIGE

1,95%

fastrente

i 3 år**

Prius+ Seven frå 334 100,-*

Navigasjon utan tillegg i prisen. Verdi 6 400,-

Auris Hybrid frå 269 100,-*

LÅN&LEIGE

1,95%

fastrente

i 3 år**

fastrente

i 3 år**

Vinterhjul utan tillegg i prisen.

Yaris Hybrid frå 208 800,-*

i 3 år**

Navigasjon utan tillegg i prisen. Verdi 6 400,-

Prius Plug-in frå 339 600,-*

Prius frå 288 400,-*

Pris levert Førde/Nordfjord. PrivatLeige: Auris Hybrid Touring Sports 1 995,-/md. Startleige 50 000,- Total leigekostnad 125 172,-. Periode/køyrelengde 36 mnd/45 000 km. Tillegg for tingl./etabl.gebyr kr 4 190,-. Forbruk blanda køyring, utslepp CO2 og NOx: Auris Hybrid Touring Sports frå 0,38 l/mil, frå 85 g/km, fra 5 mg/km Auris Hybrid frå 0,38 l/mil, frå 87 g/ km, frå 5,7 mg/km Yaris Hybrid frå 0,35 l/mil, 79 g/km, 6 mg/km Prius frå 0,39 l/mil, 89 g/km, 5 mg/km. Prius+ Seven frå 0,41 l/mil, frå 96 g/km, frå 6 mg/km Prius Plug-in Hybrid frå 0,21 l/mil, frå 49 g/km, fra 0,9 mg/km. **Renta er subsidiert i 3 år for deretter å bli justert til normal salsrente. Avbilda modell kan ha ekstrautstyr. Vi tek atter om trykkfeil.

Toyota Nordfjord AS

Toyota Førde AS

6718 Deknepollen. Tlf. 57 85 26 50

Steinavegen 10, 6800 Førde Tlf. 57 72 10 00

Hegrevegen 16 - 6783 Stryn. Tlf. 57 87 60 00 www.toyotanordfjord.no

www.toyota-forde.no

I denne utgåva kan du lese om:

FM FYLKESMAGASINET

Fylkesmagasinet kjem ut til alle husstandane i Sogn og Fjordane Grunnlagt 2001 Øyrane 3, boks 353, 6802 Førde

Tlf. 95 93 99 99

Har du for dårleg tid til å overleve sommaren?

REDAKTØR

ROY SUNDE roy@fylkesmagasinet.no Tlf. dir. 95 93 99 90

– Vi er opptekne av å finne dei gode, positive tinga som skjer i vårt fantastiske fylke. Vi klarer ikkje å fange opp alt, så har du tips om saker som du meiner vi burde skrive om – ta kontakt med meg!

MARKNADSANSVARLEG

THOR-AAGE LILLESTØL thoraage@fylkesmagasinet.no Tlf. dir. 95 93 99 97

Ønskjer du å nå alle husstandane i heile fylket med din bodskap – ta kontakt med meg!

Kor travelt må du ha det for å vere villig til å risikere livet for å prøve å rekke fram litt tidlegare? Kor stor risiko er du villig til å utsette dine medtrafikantar, eller familien din, for å nå ei ferje? Det er uansett ikkje verdt det. Ingen innspart tid er verdt at ein av dine kjære dør, eller blir skadd. Klarar du å gjette kva tid på året det skjer flest bilulykker? Svaret er sommaren. Med soleklar margin. Det er 84 prosent fleire ulykker om sommaren enn elles i året, i følgje tal frå 2011. Grunnane er mange: Blant anna aukar trafikken mykje om sommaren. Det er cirka 24 prosent meir trafikk om sommaren, samtidig som det blir fleire typar trafikantar. Vegane er gjerne fylt med turistar i bubilar, bilar med campingvogner på slep, busslaster med turistar, motorsyklistar, syklistar på treningstur eller ferie, i tillegg til dei som elles ferdast på vegen gjennom året. Og ikkje minst føregår det mange stadar asfaltlegging, utbetring av vegar eller anna som påverkar trafikken. Samtidig pakkar vi bilane våre med det kjæraste vi har, for å reise på ferie og opplevingar. Paradoksalt nok kan det virke som vi har det travlast når vi har fri og eigentleg har mest disponibel tid. Bruk hovudet i sommar: Tusenfryd og Dyreparken ligg der i morgon også. Det går alltid ei ferje til, og både campingplassen og hytta ligg der om du kjem nokre timar seinare. Ja, ungane er sure og du er svolten, men det finst måtar å underhalde dei på som er langt tryggare enn å auke farten, og det skulle vere råd å finne seg ein stad å få ein matbit langs vegen.

Ansvarleg utgjevar og grafisk formgjeving Fylkesmagasinet Trykk Schibsted Trykk Flesland AS Distribusjon Posten Opplag 43.300

Kanskje kjem du litt seinare fram enn du hadde tenkt. Kanskje blir ein dag av ferien øydelagd. Kanskje blir det dårleg stemning i bilen nokre timar. Men du kjem fram, og rår over eiga framtid og liv. Konsekvensen av å ha for dårleg tid kan bli så uendeleg stor: Kvart år døyr i snitt 184 menneske i trafikken. Og 709 blir hardt skadde. Ikkje bli eit tall i den statistikken. Å reise handlar ikkje berre om å komme fram, men om å oppleve undervegs. Ta ein ekstra stogg, eller ein avstikkar du alltid har hatt lyst til. La vegen dit vere ein del av opplevinga. Eller bit i deg irritasjonen og bruk hovudet medan du er på vegen. Redaktør: Roy Sunde

God sommar.

VM-ba

llen

299,-

Vi vil ønske alle våre kundar

EIN RIKTIG GOD Solkrem

por

-30%

SOMMAR!

SOMMARENS BESTE BILKJØP – UTRULEG RENTE! FAST RENTE

0,99%* GARANTERT I 3 ÅR

Nå kan du gjere sommarens beste bilkjøp. Her er det pengar å spare. Fast rente til 0,99% – garantert i 3 år. Gjeld alle modellar, både lån og privatleige/leasing. Normal rente for bilfinansiering er no 4,95%. Garantert låg rente gir deg den beste finansieringa av bilkjøpet ditt. www.frydenbo-bil.no *Føresetnader: Lån: 0,99% føresett 35% eigenkapital av kjøpesum (ved 20% til 34% egenkapital blir renta 1,99% - ved 0% til 19% eigenkapital blir renta 2,99). Tinglysings- og etableringsgebyr kjem i tillegg. Privatleige/leasing: 0,99% rente føresett 20% forskot (ved 10% forskot blir renta 1,99%). Prisar inkl. mva. Etableringsgebyr kjem i tillegg. Frydenbø Bilsenter garanterer renta i 3 år, deretter lågaste marknadsrente hos vår samarbeidspartnar på finans. Avbilda bil kan ha ekstrautstyr. Vi tar atterhald om pris-/avgiftsendringar.

www.frydenbo-bil.no

SANDANE: 57 86 61 00

FØRDE 57 83 72 00

SOGNDAL 57 67 34 00

MINDE 55 59 97 00

ÅSANE 55 53 68 00

BERGEN VEST 982 05 882

VOSS 982 05 929

KRISTIANSAND 38 04 90 00

Bringebær og alpakka I 2006 sto Petter Andresen ved ein korsveg. Med fersk utdanning i bagasjen frå København, og ein sterk lidenskap for å stå på ski, måtte han velje kor han skulle etabler seg. Svaret vart Lærdal. <<

TEKST OG FOTO: Roy Sunde

Lærdals Beste: Bringebær frosne i korg er ein suksess for bringebærdyrkarane i Lærdal.

Han byrja yrkeskarrieren i reklamebransjen. Saman med to vener starta han midt på 90-talet selskapet Mediafront, som dreiv med digital kommunikasjon. Etter mange år med hardt arbeid som dagleg leiar i eit sterkt veksande IT-selskap selde han seg ut, og brukte tid på å reise og oppleve andre kulturar. Så tok han bachelor i sosialpedagogikk i København. – Det einaste eg var sikker på etter studia var at eg ville til Norge, men ikkje til Oslo. Eg sikta meg inn på området mellom Voss og Jotunheimen. Gardstunet eg bur i no låg til sals på finn.no, på ein onsdag. Eg heiv mor mi i bilen og reiste opp dagen etter. Vi er like impulsive begge to, så eg tenkte det var eit godt val. Etter nokre timar la eg inn bod og fekk det.

«Skiboms» – Kvifor Lærdal?

– Eg ville tettare på god snø. Då er Lærdal eit flott utgangspunkt, fordi ein ligg mellom ulike klima. Ein liten time i bil eine eller andre vegen gjev moglegheiter for skiturar i Sogn, på Voss, Jotunheimen eller Hemsedal. Ein av stadane er det alltid gode skihøve. Lærdal er Norges tredje tørraste kommune, men eit fantastisk utgangspunkt for å finne god snø, seier Petter og fortel at ski er lidenskapen. – Eg har stått mykje på ski sidan eg var liten, og byrja å reise til Chamonix alt i 1992, der eg

har vore mykje sidan. Etterkvart kom eg inn i den delen av skikøyringa som ikkje skjer i preparerte løyper, der grenselandet mellom ski og klatring byrjar viskast ut. Det har blitt mindre heisbasert køyring, og meir og meir randonee og toppturar dei siste ti åra – Kva er det som lokkar? – Det eine er at det er rasande festleg å køyre nedover, seier han. – Interessant ordval? – He he, ja målet er å ikkje bli teken av raset. Men det er utruleg å køyre ei urørt fjellside. Alle toppturar handlar om å finne optimal snø og helling til nedfarten. Det er noko med at du blir veldig liten der oppe, og må ta dei rette vala til ei kvar tid. Det er ein meir kompleks måte å køyre ski på enn i løyper. Ein kombinerer god trening og store opplevingar, får brukt kroppen både opp og ned, i fantastisk natur som aldri sluttar å imponere. Men for meg handlar det om optimal snø på vegen ned. Alle som har køyrt ei side med perfekt snø kan skrive under på at kjensla ein har etterpå er ubeskriveleg.

Bringebær. Men ski er fritid. Jobb måtte han ha. Kva skal ein tidligare dot.com grunder frå Oslo, med sosialpedagogikkutdanning, leve av i Lærdal? Svaret vart bringebær. – Storbonden som eig garden hadde jord til leige. Eg forhøyrde meg og fann ut at bringebær var ein spennande kultur i vekst. Eg starta selskapet Frigard AS, som paktar jorda av bonden, saman med to venner, Simen Nordgren Johannessen og Matias Utnemn, og byrja med bringebær-

produksjon. Vi planta ut bringebær på ti mål i 2007, som året etter gav 17-1800 kg bær per mål, totalt rundt 18 tonn, seier han. I 2011 planta vi ut nye 40 mål med bringebær, og i fjor 25 mål til. No har vi rundt 75 mål med bringebærbusker på, og håpar å levere 60-80 tonn bær i år, seier han og fortel at årets sommar har byrja lovande. – Vi har hatt ein flott forsommar, så trass tre månader med austavêr i vinter ser det bra ut. Vi er i starten av blomstringa, som er ein kritisk fase. Får vi fint ver framover kan det bli bra. Vi reknar med å ha dei første bæra klare til plukking rundt 10. Juli, nokre veker før normalt i år. Sjølv med firedobling av produksjonen på 7 år har dei lyst å vekse vidare. – Vi tenkjer offensivt: No er det nok eigna mark på garden som bremser. Vi trur det rette for Lærdal er at jorda som høver til bærproduksjon blir nytta til det. Vi håpar å få leigd meir jord, kanskje også i byte mot jord vi har som ikkje eignar seg til bringebær, og ønskjer å sette 50 mål til med bringebærbusker. Om vi når 100 mål om litt bør det gi rundt 150 tonn bær. Då har vi nådd ein fin storleik, slår han fast. Ei utfordring med å vere ein stor bærprodusent er at det er arbeidsintensivt i høgsesongen. – Vi treng mange plukkarar. Ein rekna cirka 1 person per mål med busker. I år har vi 50 personar i arbeid i sesongen, og neste år treng vi 75. Det er utfordrande å ha nok sengeplass til desse personane i 6 veker, midt i turistsesongen. Vi får plass til alle i år, men ikkje neste år. Difor har fleire bærgardar i Lærdal gått saman om eit prosjekt med kommunen, om korleis vi skal få husa

Fleire bein å stå på: Ein kan sikkert leve godt som bringebærbonde. Men, ein bondegard treng også dyr. Petter Andresen fekk med seg to lærdølar til og satsa på alpakka. – Det er utruleg trivelege dyr, som er lette å halde, seier han.

Tung satsing i Lærdal. Lærdal haustar godt ry for jordbruksprodukta sine. Spesielt satsinga på ulike bær. – Bringebær og morellar er dei to store kulturane her inne, i tillegg til poteter, gulrøter, kålrot og salat. Vi er rundt 10-12 bønder som satsar på bringebær i Lærdal, og om lag det same som satsar på morellar. Det har komme til ein del ungdommar som tek over gardar og satsar på bringebær siste åra, og vi jobbar med å rekruttere fleire. Totalt er det 25-30 bærbønder i Lærdal no, så vi er det fjerde største miljøet i landet på bringebær, og lagar halvparten av alle morellar i Norge. Eit spennande miljø som har vekse fram rundt Lærdal Grønt. Eg er heldig som er ein del av eit innovativ og satsande miljø. Lærdal Grønt er eit velfungerande kooperativ, eigd og drive av bøndene, som eg har utruleg mykje att for å vere ein del av. Og Knut Eltun, som tidlig vart Frigard sin mentor, har vore ei utruleg støtte. Han tok oss under sine bondevinger og guida oss på den ”reisa”. Det er ikkje så reint lite ein skal sette seg inn i for å bli bonde. Til og med sonen hans kallar han berre mentor no, ler Petter.

Bringebær-eksplosjonen. Jordbær har vore sjefen på bærmarknaden, men bringebær har fått vind i segla dei siste åra. – Eg har tru på framtida, men det er mange som har fått opp auga for potensialet i bringebær. Sogn og Fjordane har produsert 80-85 prosent av

alle bringebær som blir selt i Norge, men dei har vakna på Austlandet no. Ein må vere på vakt for å ikkje få overetablering og kollaps i marknaden, seier han. – Roger Utengen i Bama fortalte at dei selde 8 tonn bringebær i 2002. I fjor selde dei 800 tonn! Det er nok det produktet som har hatt brattaste auken nokosinne. Bringebær er i vinden: det er sunt og godt og fleire og fleire får opp auga for dette. Ingenting veks inn i himmelen, men om nokre år tek truleg den norske konsummarknaden unna 1500 tonn, så trur eg nok taket nærmar seg. I alle fall i systemet vi primært leverer til, med Norgesgruppen og Bama, seier han. – Vi merkar også at etterspurnaden aukar frå hotell, restaurant og storkjøkkenmarknaden. Det er utfordrande å produserer sesongråvarar. Jo høgare ein kjem i verdikjeda, jo betre. Bringebærprodusentane i Lærdal satsa på konseptet Lærdals Beste i 2012: bringebær plukka direkte i korg og frosne. Prøveproduksjonen på 15 tonn vart omsett med stor suksess i Meny-butikkar i Stavanger og Oslo. – Eg ringte Bama for to år sidan og sa eg ville fryse bæra. Det tok 20 sekund å selje inn konseptet, ler han. – No går så godt som alt vi plukkar til Lærdals Beste. – Å fryse frukt og bær umiddelbart er den beste måten å konservere dei på. Det bevarar alt av næringsstoff, gjev ingen forringing av kvaliteten, og ein får spreidd produksjonen ut over året, fortel han og seier at ein ser eit potensiale for å eksportere bær.

– I fjor hadde Frigard besøk av spanske Royal, som er blant verdas største innan bringebær og blåbær. Grunder og toppsjefen, salssjefen og forskingssjefen deira kom for å sjå på bæra våre. Sjefen sjølv smakte på bæra, og slo følgjande fast: «I have been around the world, and I have never seen raspberries like this. You must be doing something right.» Det gjer noko med sjølvkjensla til ein oslogut som er blitt bonde, ler han, og understrekar at det er mange faktorar bak æra. – Lærdal har fantastisk klima for bærproduksjon, godt jordmonn, gode kunnskapar og sterke tradisjonar. Samla gjev det nokre av dei beste bringebæra i verda. Og ikkje minst skal rådgjevingstensta, med fylkesgartnar Torbjørn Takle i spissen, ha mykje av æra.

Du store alpakka. Bringebær er hovudsatsinga på Frigard. Men, dei ville satse på fleire prosjekt. – Når eg flytta hit tenkte eg at har ein gard, så lyt ein også ha dyr. Men eg ville ikkje ha kyr, sauer eller andre tradisjonelle dyr, som krev veldig mykje arbeid. At det enda med alpakka var litt tilfeldig, men når vi undersøkte litt fann vi ut det var eit letthaldeleg dyr, med potensiale for å gjere grei butikk. Saman med lærdølane Ola Geir Hunderi og Anders Voll Eltun, starta eg Lærdal Ullcompagni AS, og kjøpte inn åtte drektige alpakkaer i 2008. Målet er å drive avl og selje livdyr. I sommar sel vi fire drektige hopper, seier han og fortel at flokken er på 25 dyr. – Deriblant 12 hopper som vi driv avl på, fortel han.

fleire plukkarar. Det inneber nok bygging av fasilitetar.

Alpakkaen er eit reint ullproduserande dyr. Det blir ikkje drive mjølk- eller kjøttproduksjon. – Alpakka høyrer til kamelfamilien, er frå Andes og leverer det mange kallar verdas beste ull: Tre gangar meir isolerande enn saueull, den klør ikkje, og er ikkje allergiframkallande. Eit fantastisk produkt, frå utruleg trivelege dyr, seier han og fortel at tusenvis av år i stor høgde har gitt dei ein spesiell eigenskap. – Dei føder berre om morgonen. Har det ikkje skjedd noko før 14, så skjer det ikkje den dagen. I Andes er det så kaldt at avkommet ville frose i hel om dei hadde fødd på kveld eller natt.

Klar for å hauste. Både Frigard og Lærdal Ullcompagni AS har vore i oppbyggingsfasen siste åra. – Utfordringa med alpakkasatsinga har vore å bygge opp flokken til kritisk storleik, slik at vi kunne byrje å selje dyr utan at det går ut over flokken. På bringebærsida har det meste av innteninga gått til reinvesteringar, men det er derifrå inntekta mi har kome så langt. No er begge selskapa godt rigga for å kunne konsolidere og byrje å tene gode pengar. Vi er der vi skal vere på alpakka med flokken vi har no, seier han og fortel om eit kapitalkrevjande dyr. – Ei drektig hoppe kostar rundt 75.000 kroner, men vi sel aldri berre ei, for dette er dyr som er sterkt knytt til flokken. Ein treng ikkje meir enn to dyr for å byrje å bygge ein flokk, så det kan ein tene inn at raskt. Hingstar er rimelegare, og seljast ferdig kastrerte for 10-15.000 kroner. Ein alpakka levere cirka 3-6 kg ull i året, og når vi selde ull fekk vi rundt 800 kroner kiloen. Vi har spart på ulla nokre år, og vurderer om vi kan byrje å lage produkt av den, seier han. Petter har også andre prosjekt på gang. – Eg brukar alltid å ha utviklingsprosjekt. I vinter har vi jobba med ein bringebærlemonade til kalddrikkmarknaden, som kjem til sommaren. Eg driv òg med guiding og opplevingsreiser, der eg let folk få oppleve Lærdal. Kanskje skalerer eg opp dette selskapet litt etterkvart også, fortel han og deler hovudfilosofien for arbeidslivet hans. – Visjonen når eg byrja var å jobbe mykje om sommaren, og lite om vinteren, i motsetnad til dei fleste andre. Om vinteren er det ski som har fokus, smiler han.

Lærdal. Lærdal har fått mykje negativ merksemd, blant anna i form av tapte arbeidsplassar dei siste åra. Men det har også vore suksessar, som i bærbransjen. – Eg synest Lærdal har fått ufortent mykje peppar siste åra. For bærmiljøet sin del har vi berre

Frisk satsing: Frigard har lyst å foredle råvarene sine vidare. Snart lanserer dei sin bringebærlemonade.

hatt framgang siste åra gjennom Lærdal Grønt, seier han. – Men eg synest det er litt frustrerande at Lærdal ikkje klarar å utnytte potensialet sitt betre. Fleire tilreisande ville løfte bygda. For å klare det må vi i meir strukturerte former klare å tilby folk dei fantastiske opplevingane dei kan ha her. Eg involverte meg litt i styre og stell, men det er mange interesser og ulike syn på dette, så eg trakk meg ut og jobbar vidare med å realisere mine pro-

Flytte langt? Flytte heim? Flytte ut?

• Vi leverer alt av dører og vinduer, tilpassa kunden sine ønskjer. • Alle typar gitterportar til vindu-og butikkinngangar.

• Vi tek på oss små og store oppdrag med glas- og monteringsarbeid, i alt frå privathus til store forretnings- og industribygg.

GLASMEISTER

Halbrendsøyra 7 • 6800 Førde • Tlf. 57 83 08 50 • www.holvikglas.no

Rein Design

Alt innan tradisjonelle glasmeistertenester • Vi leverer og monterer ulike typar solskjerming til både privathus og foretningsbygg.

sjekt, seier han og fortel at han har forståing for at det er tungt arbeid å snu ein kommune i negativ utvikling. – Det er ikkje berre, berre å drive ein liten kommune. Tunge kostnadar blir fordelte på få personar. Lærdal treng meir folk, og større næringsgrunnlag. Fleire tilreisande og fastbuande vil løfte handel og reiselivsbedrifter her inne. Og det blir gjort eit vesentleg arbeid i Lærdal Næringsutvikling, som eg trur vil løfte oss på sikt.

Vi tar jobben. Uansett kvar du skal til eller frå. Over heile landet – eller ut av landet.

• • • • •

Flytting Lagring Pakking Forsikring Utleige av vare- og lastebilar

www.volkswagen.no

Sommardagar iste med r e r f i v n a k K svogn til n o j s a t s ny * pr mnd.?

1.475,-

*) PRISEKS. FORBRUKARLEIGE: Volkswagen Passat stv. 105 TDI Business DSG m/Sportspakke

1.475,- pr. mnd. 3 år / 45.000 km.

Fakturapris: kr 380.530,-. Eingongsleige: kr 100.000,-. Etablering: kr 5.238,-. Termingebyr: kr 107,-. Alle prisar er inkl. mva.

DSG

automatgir kr

0,-

1,99%

rente kampanje , på Tiguan s n a in F n age n. frå Volksw t Alltrack og Toura ss a Passat, Pa

på Passat Business Edition, Golf og Golf stasjonsvogn. Spar inntil kr 22.700,-.

Vi held fram med gode jubileumstilbod! Vi forstår at vi må lokke deg litt ekstra for å få deg inn i butikken i sommar. Derfor har vi ei rekkje gode tilbod hos Berge & Co. Du får t.d. 1,99%* kampanjerente på fleire av modellane og knallprisar på det saumlause automatgiret DSG. Det neste giret ligg allereie klart, slik at du ikkje merkar overgangen. Kjøper du Passat Business Edition, Golf eller Golf stasjonsvogn får du faktisk DSG med på kjøpet. Dette er berre noko av det som ventar deg dersom du tek turen innom næraste Volkswagen-forhandlar i sommar. Kampanjeperioden varer frå 02.06 til 31.08.

Volkswagen. Innovasjonar du har bruk for. * Eff. rente 4,45 % ved lånebehov 150.000 o/5år, etabl-/tinglysningsgebyr kr 4.190 og termingebyr kr 85. Total kredittkostnad kr 167.216. ** Tilbodet gjelder Golf Highline og Golf Stasjonsvogn Highline. Avbilda modellar kan ha utstyr utover standard. Drivstofforbruk blanda køyring Passat Alltrack: 4,6-8,6 l/100 km. CO 2-utslepp 113-199 g/km. Tiguan: 5,3-8,4 l/100 km. CO 2-utslepp 138-195 g/km. Golf: 3,8-6,9 l/100 km. CO 2-utslepp 98-159 g/km.

Heim for kunsten Etter 10 år i reklamebransjen i Bergen vende Frode Holst i fjor heim til Hyllestad, med mål om å livnære seg av grafisk design og kunst i heimbygda. TEKST OG FOTO: Roy Sunde

Frode Holst er utdanna grafisk designar frå MI (no Norges Kreative Høgskule) i Bergen. – Etter utdanninga byrja eg i Reklamebyrået Oktan der eg jobba med ulike kundar, til dømes Sportsklubben Brann. Dei var spesielt artig å jobbe med, det er «litt» engasjement rundt klubben. Så byrja eg i Mediacircus, eit mediebyrå som jobbar med blant anna Tv-grafikk og produksjon av TV, som frilansar gjennom eige selskap. Siste 4-5 åra har eg også undervist i grafisk design på Norges Kreative Høyskole parallelt med å drive eige selskap, fortel han.

design har han ein hobby han håpar å gjere til yrke: måling. – Eg har drive med teikning og måling heile livet. For 4-5 år sidan byrja eg å tenke på å gjere

dette på meir profesjonell basis, og frå 2010 byrja eg aktivt å måle og selje bilete, seier han og viser rundt i atelieret: Det gamle skulehuset i Hyllestad, som slik har fått nytt liv. Fritt på ei høgde i Hyl-

Rein Design

Eit veksande ønske om å måle. Ved sidan av grafisk

Midt i kunsten: Det er ikkje vanskeleg for ein kunstnar å bli inspirert, når du står andlet til andlet med Lihesten.

Rolegare liv på «landet». Kombinasjonen byliv og hektisk bransje fekk etterkvart Frode til å sakne «landlivet». – Eg er eigentlig ikkje så glad i å ha mange menneske rundt meg, så til slutt fekk eg litt «nok» av å bu i by. Eg og sambuaren har to barn på tre og eitt år, og ønska eit rolegare liv. Når ein jobbar i reklamebransjen i Bergen blir det ikkje så rolig, smiler han. – Så då bestemte vi oss for å flytte til Hyllestad i fjor. – Går det ann å leve av grafisk design i Hyllestad då? – Det trur eg. Til no har eg ikkje promotert meg sjølv i særleg grad. Eg har fått oppdrag på at folk høyrer om meg via andre. No jobbar eg med å få opp ein kundemasse som gjer at eg kan leve av dette her, og det ser positivt ut så langt. Eg er blant anna involvert i promoteringa av Kvernsteinsparken.

Forandring frydar! V Vii har bytta a ut W Wella ella e sine fargar fa med Kevin.Murphys COLOR.ME COLOR.ME inneheld Shea Butter og Granateple og er så naturleg som mogeleg mens den samtidig har styrken til ein permanent hårfarge. å Den dekkar grått å hår å og gir håret å ein fantastisk glans.

KLIPP F FARGE ARGE A BRUD STUDENT RABA RABATT AT TT DROP IN EXTENSIONS MAKE-UP Besøk vår facebookside Fresh Fresh Frisørsalong

Hafstadvegen 34 | 6800 Førde TTimebestilling imebestilling 47 70 73 80

Naturbilete: For tida er det naturen som inspirerer Frode Holst mest. Arbeidsbord: Slik skal det sjå ut når du driv med oljemåling.

lestad sentrum, med perfekt panoramautsyn over fjorden og Lihesten. – Eg jobbar med ei blanding av manuelle og digitale teknikkar, men i hovudsak er det måling med olje eg driv med, samt litt akryl. Ofte byrjar eg med å måle eit bilete, så jobbar eg vidare med det digitalt, seier han. – Eg jobbar mykje med naturbilete. Naturen har alltid vore ein viktig del av meg, og eg er ofte ute i skog og mark. Det å vere i ein mørk skog, eller ute på sjøen med litt bølgjer, det skaper kjensler i meg som eg har lyst å formidle. Men eg jobbar med andre utrykk også, eg har ikkje lyst å låse meg i ein «sjanger». Men siste året, spesielt

etter at eg vende heim, er det i det store landskap eg har jobba med, og har hatt lyst å fokusere på.

Ei frisone. – Er målet å leve av kunsten? – Det er ikkje noko konkret mål i seg sjølv. Eg elskar også å drive med grafisk design, så for meg er det å kunne halde fram med å kombinera dei to «faga» eit viktigare mål. Grafisk design blir nok framleis hovudgeskjeften, og målinga kjem ved sidan av, seier han og fortel at kunsten er ei frisone for han. – I grafisk design jobbar du alltid for ein kunde. Når eg målar jobbar eg for meg sjølv. Eg tenkjer ikkje på at nokon må godkjenne resultatet. Det

er ei frisone, ein terapeutisk stad. Målinga er noko eg må gjere, som ligg der heile tida. Om eg ikkje hadde måla hadde eg sakna det djupt. Pengar er ikkje fokus når eg målar, eg hadde gjort det om eg ikkje tente ei krone. – Kor mykje tek du for eit måleri? – Sikkert alt for lite, smiler han. – Eg synest det er vanskeleg å prise eigne ting, spesielt sidan det gjev meg så mykje glede. Eg kan stå i timar, og gløyme å ete medan eg held på, så det er vanskeleg å setje ein pris på måleria. Det avheng også av storleik og kva teknikk eg har brukt. Trykte ting kostar frå 500 kroner og oppover, men dei blir jo laga i fleire eksemplar. Måleria ligg frå 2500 kroner og oppover.

Mykje som skjer. – Korleis er det å flytte heim til

Det å vere i ein mørk skog, eller ute på sjøen med litt bølgjer, det skaper kjensler i meg som eg har lyst å formidle. Frode Holst

ein omstillingskommune, som har store utfordringar? – Eg ser positivt på det. Det skjer mykje spennande i Hyllestad, og det er mange nye bedrifter som startar opp. Det er særs annleis frå sist eg budde her. For tjue år sidan følte eg det skjedde lite, og eg ville berre vekk. No er det mykje meir positivt som skjer, også på kulturfronten. Men kanskje ikkje så mykje innan kunst. Eg håpar eg kan vere med å bidra positivt, slik at vi kan få til eit levande kunstmiljø i bygda. Då kan det òg verte attraktivt for kunstnarar frå andre stader å komme hit. Hyllestad er ein fantastisk stad for ein kunstnar, med den flotte og barske naturen her, avsluttar han.

Besøk vår butikk på Øyrane i Førde

Rein Design

Rein R ein Design

Din lok lokale ale røyrleggar

Vi berre gnir det inn

Polering av personbil kr1290,Må bestillast innan 10. juli. Førstemann til mølla.

TECTYL

BILPLEIEHALLEN Halbrendsøyra 6, 6800 Førde Tlf. 99 30 22 20 • bilpleiehallen.no

Følg oss på Facebook

Ring oss for pris og timebestilling

'X ÀQQ RVV Sn \UDQH 'X ÀQQ RVV Sn \UDQH

NYHET

Finnes det noet vakrere enn et nymalt hus? Det formidler liv og lyst og sender ut signaler som kan tolkes som “Jeg er sterk”. Og det er akkurat det som er malingens egentlige oppgave – å klare å stå imot når vinden uler rundt hjørnene og værgudene gjør alt for å bryte ned huset. Men det er ikke bare husfasader som må beskyttes. Også terrasser, utemøbler, gjerder og så videre må beskyttes. Og det gjøres best med Beckers utendørsprodukter.

Rein R ein Design

3HUIHNW $NU\ODW 3OXV 3HUIHNW $NU\ODW 3OXV

Beckers er det beste GX NDQ JL KXVHW GLWW

Alle bilder er henta frå beckers.no

Flovegen 5, 6800 Førde • 57 82 85 00 • Fax 57 82 85 01 • neumann.no

Opningstider: Mandag - Fredag 07.30 - 16.30

Krakhella: Eit «historisk» augneblikk. Første landfall i Solund.

Den vesle, store kvite Det er ei skam som har bygd seg opp over tid. Ein kvit flekk på fylkeskartet som aldri har blitt vitja. Solund! Verken eg eller Tore har vore der i løpet av karrieren i Fylkesmagasinet. TEKST OG FOTO: Roy Sunde

Vi har skrive om Solund, vi har hatt journalistar ut der, og i løpet av 13 år har vi vore innom alle andre kommunar, og dei fleste krokar. Men den minste kommunen manglar. Intensjonane har vore der, planane også, men på eit eller anna vis har dei alltid falle i grus. Så byrja frykta for at kommunesamanslåingar skulle ende prosjektet før vi kom oss dit. Og brått var vi komne til årets siste utgåve før ferien. – Kvar skal vi teste bil, Roy?

Eg trengte ikkje å tenke, eit alternativ har lagt der i heile vår. Ein sjekk på yr.no lova sol. – Solund! I det vi set oss i bilen byrjar eg å kjenne kor det lettar. Endeleg skal den siste kvite flekken på kommunekartet over Sogn og Fjordane fjernast. Transportetappen går via E39 Førde-Lavik, som for tida er prega av vegarbeid både før og etter Sande. Apropos skam: Det er på høg tid at den strekka, og mange andre, får ei oppgradering. På Sande-Vadheim er det nokre strekker som ikkje burde ha ein «E» føre seg. Det er ikkje rare overgangen å passere Lavik, og gå ned i vegstandard. Og brått er vi på startpunktet for turen: Rysjedalsvika. Til no det næraste eg har vore ein tur til Solund, om ikkje båtturar forbi tel.

Minicruise. Ingen biltur utan å tre av på naturens vegne. – Du må sjå toalettet på denne ferja, Fossen! Kanskje ikkje eit vanleg utsegn, men når det

truleg er det lågaste toalettet som er mogleg å montere opp føler eg at det er innafor. Dosetet når meg omtrent midt opp på leggen. Eg torer ikkje sette meg, uviss på om eg ville komme opp att. Med to koppar kaffi er det berre å sette seg roleg ned og nyte turen over til Rutledal, og vidare derifrå til Krakhella. Den tek nemleg nesten ein time. Billettørdama kjem bort, så vi nyttar høve til å fritte informasjon. – Kva kan vi oppleve der ute på øyane? – Du, eg kjem frå ei mykje finare øy, Atløy, så det torer eg ikkje seie så mykje om, seier ho med glimt i auget. Men de er no heldige med veret, slår ho fast og ønskjer oss ein fin dag. Vi passerer Losna, men skal ikkje innom i dag. Om du vil innom sjølv, kan det vere lurt å legge turen til 11.-13. juli. Då er det nemleg tid for Losnaspelet. Truleg vel verdt turen.

1: Ein solfylt dag, med storhavet like der ute, og ein benk. Kva meir treng ein Liverpool-supportar? Kanskje eit steg opp på tabellen neste år? 2: Det var ikkje eting på oss på Ytre Sula. Men vi kjem sterkt tilbake. 3: Ein stor og ein liten: Ferja på Daløy-Haldorsnes er ikkje store karen. Noko som vart ekstra tydeleg når Hurtigruta passerte.

flekken hella. Det blir fort openbart at i eit fylke prega av vegstrid, så er det ikkje Solund som stikk av med vegkronene. Vegbreidda er ikkje tofelts, for å seie det slik. – Her er det berre å slå over i feriemodus, og nyte naturen utan å stresse, slår Fossen fast. Og naturen er både vakker og eksotisk for innfjordingar, så det går fint. Neste etappe går til Hardbakke, så til Daløy og neste ferje over til Haldorsnes, på Ytre Sula. – Det er meir skog her enn eg hadde trudd, slår Fossen fast. Naturen er fascinerande: Nesten som å vere på ei vidde, bortsett frå at sjøen ligg like ved, men krydra med tre, gras og blomar i rikt monn, blanke fjellsider og vatn overalt. På same tid både frodig og karrig. Og når berre ein tynn asfaltslange buktar seg gjennom landskapet føler ein seg nesten utanfor tida. I alle fall utanfor kvardagen.

Dei karakteristiske berga av devonsk sandstein og konglomerat gjev særpreg som er vel verdt turen, sjølv om ein ikkje er så interessert i geologi. Eit skilt varslar om innsnevra veg. – Kan den bli smalare, undrast Fossen. Det kan den. Snittfarten er langt under 60 kilometer i timen. Men sola skin, og vi er på tur. – Lite møtande trafikk i det minste, seier Fossen, og møter sporenstreks ein bil. Vi må ty til den urgamle folkesporten rygging, ein sport med lange anar her i fylket. Eg sit og myser ut på naturen. – Skulle gjerne sett eg også, men eg veit ikkje om eg torer, seier Tore. Eg trur det er best å følgje med på vegen.

Tilbake til sivilisasjonen. Det er nesten overdose natur: Himmel og hav i strålande sol, små berre fjell og lune vikar. Vide horisontar og små grøne lunger. Så dukkar Solund Verft opp og gjev «sivilisasjonssjokk». Ei viktig bedrift for Solund. 37

eigne arbeidarar, og mellom 5 og 50 leigde/undentreprenørar er ei stor bedrift i ein kommune med knappe 800 innbyggarar. Brått går fartsgrensa ned til 50. Det har vi for så vidt halde lenge, heilt frivillig. Og så er Hardbakke der, kommuneadministrasjonsstaden i Solund. Eit Sparskilt får Fossen til å legge inn eit stogg. – Eg må ha ein matbit! Rusta med lunsjkaker og rundstykke held vi fram. Sidan Solund er øyriket i vest så held det ikkje med ei øy når ein først er der. Brua over Steinsundet sender oss over på dagens andre. Nokre minutt etter er det over på dagens tredje. Brått dukkar Hurtigruta opp, og like etter ei av dei minste ferjene eg har sett, som trafikkerer DaløyHaldorsnes. Med eit kvarter å vente er det berre å sette seg og nyte litt mat, i strålande sol.

Ein time og litt til med safari. Ein ferjesvipp seinare

Rett i feriemodus. 10.08 rullar vi i land på Krak-

Solund Brygge: God mat, god service og ein gresk vri. Det kan du også oppleve om du legg turen innom Makis Giourgas og dei andre på Solund Brygge.

er vi på dagens fjerde øy. Ytre Sula. Hovudmålet med turen er å ta øyriket Solund i auge. Delmålet er å teste bil, og alle gode turar har også eit underordna mål: Eit godt måltid mat. Ein kjenning med hytte der ute, tipsa om Havkroa, som skal ha god mat. Og trass dårleg skilting finn vi til slutt fram i Nordre Hjønnevåg. – Den opnar ikkje før klokka 13, kan eg fortelje etter å ha studert lappen på døra. – Då tek vi oss ein sightseeing mens vi ventar, slår Tore fast. – Blir travelt dette. Ferja går klokka 14. Vi må ha ti minutt på turen til Haldorsnes også. – Går fint! Vi snirklar oss ned til Søre Hjønnevåg, og utover. Alt er så vakkert som berre eit øyrike kan vere på ein sommardag. Eit skilt byr på Nåra/ Kolgrov. Vi vel Nåra og held fram med lågfartcrusing. Etter litt dukkar nok ei bru opp. – Den der liknar jammen på gamle Langebrua, seier Fossen. – Den som stod i Førde. Og det er gamle Langebrua! Den tente trufast som ferdaveg over elva Jølstra frå 1925 til den vart avløyst av ny bru i 1963. No er den altså veg over Rørdalsfjorden i Ytre Sula. Ingenting er som å finne noko heimafrå på tur! Det svulmar litt i Førdehjarta våre. Nokre kjappe bilete seinare, avgrensa av at det var himla frisk vind der, held vi fram. På andre sida av brua stig vegen opp mot 100

meter over havet igjen. Reine fjellturen her ute, før den knekk ned igjen. Til ei lun vik, skjerma mot storhavet utanfor. Ein seglbåt ligg og kosar seg der, og på ein solfylt dag blir Ytre Sula nesten som ei gresk øy i stemning. Vi kjem til vegs ende på Nåra, studerer eit gammalt ferjeleie, og snur. I krysset tek vi likegodt det andre alternativet og utforskar Kolgrov også.

Bom, bom og atter bom. 12.55 står vi atter ved Havkroa. Ingenting inne tyder på snarleg opning. Ein gjeng med tyske fisketuristar sit like ved, og nyt medbrakt mat. – Veit de når dei opnar her? – Eg trur dei har sesongopning neste fredag. (20. juni, red. merknad) Geipen blir lang! Eg sjekkar dørlappen igjen, og ser no at det står 2013 på den! – Ja, ja. Vi har køyrt lenger på jakt etter mat og bomma, seier Fossen og minner om to turar til Bjartmars Favorittkro ved Atlanterhavsvegen, utan hell. – Men på tredje klaffa det. Så vi skal nok få ete på Havkroa ein eller annan gong. Den dårlege tida frå i stad er blitt til ein time til overs. Vi held fram krusinga på Ytre Sula. På det omtrent smalaste punktet på vegen kjem ein lastebil. Etter litt rygging og baksing forstår vi til slutt at han som rattar den prøver å oppnå kontakt. – Hei, bur du her, seier han med tung aksent.

– Nei, vi er turistar seier Fossen. – Eg skal til Kolgrov, veit dokke kvar det er? Fossen losar han vidare. Det finst ingen bomturar i universet, alle erfaringar kan nyttast til noko. Men kanskje sjeldan i løpet av 10 minutt. Ved krysset tilbake til Haldorsnes og ferja over til Daløy, med 45 minutt til overs, siktar vi oss inn på Ytterøy. Og køyrer til vegs ende. Svolten byrjar å rive, eit rundstykke med lunsjkake kan ikkje vara evig. Det er lenge til ferja går, så vi fullfører runda rundt vegnettet på den 32 kvadratkilometer store øya med ein svipp til Ytterøygrend, og finn butikken Lambrechts Eftf. Og går for ein is og litt drikke. 25 minutt på ferjeleiet går fort med is og sol.

Mat MÅ ein ha! – Solund Brygge skal vist ha god mat, fastslår eg etter litt mobilgoogling. – Rekk vi det då, seier Tore i vissa om at klokka er 8 minutt over 14, og ferja frå Krakhella til Rysjedalsvika går 15.20. Bommar vi på den blir opphaldet forlenga med minst to timar. – Det er vel ti minutt til Hardbakke, seier eg, så då blir klokka rundt ti på halv. – Kor langt var det frå Hardbakke til Krakhella då? – 22 kilometer. – Vi treng 30 minutt! Vi må seinast reise frå Hardbakke 14.50, seier Fossen og nektar å leike Petter Solberg på Sula! – Det gjev ca 25 minutt å bestille og ete på!

1: Populær bok? «Når Gjøken Galer» er Harry Potter-forfattar J.K. Rowling sin debut som krimforfattar, under pseudonymet Robert Galbraith. Og etter at vi har vore innom to butikkar i Solund tippar vi den anten er mest populær der ute, eller ikkje i det heile. Dei har rikeleg av den, så enten er etterspurnaden stor, eller ikkje eksisterande slik at dei hopar seg opp. 2: Nesten greske vibbar: Du skjønnar tiltrekninga til Solund når du ser eit slikt bilete: Ein stille våg, ein duvande seglbåt, strålande sol og endelaust hav. Nesten som eit grønare Hellas. 3: Langebrua: Eit liten bit av heime, ute i havgapet.

Fossen ser tvilande ut, men vi går for det. All motgåande trafikk inntreff på møteplassar. Det er som om universet unner oss ein matbit. Med 27 tilgjengelege minutt svingar vi inn til Solund Brygge. Personalet sit passande nok i sola utanfor, og tek i mot med eit smil. – Hei! Vi har 27 minutt på oss til å bestille og ete maten, før vi må køyre. Rekk dokke det? – No problem, smiler Makis Giourgas, dagleg leiar på Solund Brygge. Menyen byr på både lam, svin, storfe og kylling, men den vegen går ikkje vi. I havgapet er det berre ein ting som gjeld: Fisk! – Eg tek Breiflabb frå Solund Mat, med Middelhavsgrønsaker og steikte poteter, seier Fossen. – Og eg fersk ovnsbakt SolundTorsk, med kvitlaukspure på gresk vis. Ordren blir raskt omsett til handling, gitt tidspresset. I mellomtida nytta eg høvet til eit intervju. Det skal ikkje meir til enn ein grekar i Solund før ein luktar ei historie. – Korleis enda du i Solund Makis? – Grunna finanskrisa i Europa. Det er harde tider i Hellas, og eg var open for å flytte for å finne arbeid. Eg har ein gresk venn som bur i Solund, og eg kom hit i oktober i fjor. No bur eg her, og i april tok eg over som dagleg leiar på restauranten. Eg har to greske kokkar på kjøkkenet, og ein kvinneleg servitør frå Romania, så vi er ein internasjonal gjeng.

Gresk vri. Råvarene er ultralokale, men får ein internasjonal vri på kjøkkenet. – Alt vi serverer er lokal mat. Solund Mat leverer fantastiske råvarer: breiflabb, torsk, lange og anna fisk, skaldyr og lam, som vi nyttar til å lage rettane våre med, men vi gjev dei vår eigen vri, med ein smak av Middelhavet. Ein kombinasjon som passar godt. Vi lagar alt sjølv frå grunnen av. Her er ingen halvfabrikat, fortel Makis og byr på rundstykke dei bakar sjølv medan vi ventar på maten. – Korleis går det å drive ein slik restaurant i eit så lite lokalsamfunn? – Veldig bra så langt. Dei som bur her ute er finke til å nytte seg av tilbodet vårt. Og for at det ikkje skal bli «kjedeleg» for dei, så skiftar vi menyen ofte. Den du ser her er den fjerde menyen vi har sidan april. Vi bytter den ut om lag kvar tredje veke, slik at det alltid skal vere nye opplevingar i vente når ein kjem tilbake, seier han. – Og no startar turistsesongen for alvor. Då kjem turistane hit, og ikkje minst båtfolket. Det er mange båtar i hamna på Hardbakke om sommaren. Til tider er det 50 til 100 båtar her. Og så har vi jo hotell og gjestehus i Hardbakke også, som gjev kundegrunnlag for oss. Det er mange flotte stadar å vitje på øyane også, med mykje båttrafikk fram og tilbake, så eg trur vi skal få ein fin sommar. Vi har valt å ha mykje ope om sommaren også: frå 20. mai har vi hatt ope dagleg,

og det kjem vi til å halde fram med ut august. Så få vi sjå korleis vi gjer det i september, avsluttar han. Maten kjem på bordet, og fyller forventinga. Vi deler litt av fisken med kvarandre, og det viser seg at begge har gjort gode val. Vi et fortare enn god mat bør nytast. Uansett kan den soleklart anbefalast. Berre pass på at du har betre tid enn oss. Dei 22 kilometerane tilbake til ferjeleiet går unna på litt fleire minutt. Men takka vere lite trafikk har vi ingen problem med å rekke ferja.

Må tilbake. Solund er fantastisk flott. I alle fall i finvêr. Og truleg berre meir interessant å oppleve om vêrgudane er meir vrange enn i dag. Vi fekk ein strålande dag, og ein første smak av øyriket i vest. Den neste blir større. Det er framleis utruleg mykje igjen å sjå og gjere. Truleg er Solund best å oppleve frå eit sykkelsete, eller frå ein båt. Eller i kombinasjon. Og med 1700 øyer å velje frå går du nok ikkje tom for alternativ den første ferieveka. Sjølv har eg lyst både til fiskeværet Gåsvær, Utvær Fyr og ein tur innom Losna, slik at eg kan krysse av dei tre største av øyene på kartet. Skal du feriere lokalt, må Solund vere eit godt val.

RETT PÅ

Supermann

Tore Fossen

Tenk å kunne vere Supermann. Du veit han som fyk rundt oppi lufta, og med sitt røntgensyn kan finne forbrytarar eller redde kvinner i naud. Eller litt mindre Supermann, men ein sånn Supermann som får tid til alt, får gjort alt mogleg heime. Ein sånn som heilt utan å bli masa på flyg av stad og hentar plenklypparen når graset er blitt 3,8 centimeter høgt, utan at det kostar han ein kalori. Ein Supermann som ser at terrassen skulle ha vore vaska og beisa på nytt, utan at ein får tusenvis av hint frå den ein bur i lag med. Tenk å kunne vere ein sånn. Eit kvart nabolag har ein slik Supermann. Ein sånn helsikes Supermann som lagar lydar med hekksaksa si, klypparen sin, høgtrykkspylaren sin, hageslangen sin. Eller så skranglar det i skyvestigen hans, og vips, så hadde jaggu huset skifta farge – berre i løpet av eit par dagar.

Sånn Supermann hadde vore fint å vere. Men samstundes så hatar eg dei også. Hadde dei visst kva dei påfører oss andre av dårleg samvittigheit og kjensler av å vere fullstendig hjelpelause, hadde dei kanskje teke det litt med ro. Eller hadde dei det? Tenkjer dei aldri på at livet kan vere heilt fantastisk i ein sofakrok, med Bergens Tidende og ein kaffikopp? Har dei aldri kjent på kor herleg det kan vere å fyre opp grillen ein fredag ettermiddag og jekke seg ei kald ei? Neppe. For desse Supermennene er tydelegvis lukka «å få gjort noko». Og gudane skal vite at det skal naboane få merke. Spesielt mai og juni er månader der Supermannen verkeleg får vist seg fram. Det er jo nesten så ein må ta fire vekers ferie frå midten av mai til midten av juni for å sleppe å sjå Supermann i aksjon. Jau då, eg har ofte tenkt at det må vere fantastisk

Å ha ein Supermann flygande rundt i huset med bakblåst for å komme seg fram, må lukte noko heilt forferdeleg.

å vere Supermann. Men så tenker eg at det kan ikkje vere heilt enkelt for ei kvinne å leve i lag med ein sånn Supermann. For når du samanliknar dei med teikneseriefiguren, så er det eit par ting som må vere heilt frykteleg. Det første er framdrifta. Korleis kjem Supermann seg opp i lufta? Han har jo ikkje vengjer, og derfor må framdrifta vere om lag som på eit jetfly. Altså lufta kjem ut bak for å skape nok luft for at han skal kunne fly. Å ha ein Supermann flygande rundt i huset med bakblåst for å komme seg fram, må lukte noko heilt forferdeleg. Det andre er korleis ein Supermann ser ut når ein har vore på tur. Ein Supermann som flyr høgt og lågt ein tidleg sommardag eller -kveld kan ikkje sjå særleg vakker ut når han omsider kjem heim. Dersom trynet hans ser like fælt ut som frontruta på bilen min når eg har vore ute ein kveldstur, innsmurt med innsektkrasj og blod, kan det ikkje vere mykje kjekt å få han opp i senga. Eg er i grunn glad for at eg er ein anti-Supermann. Ikkje sikkert kona er like glad for det, men ho slepp i alle fall ein mann som går rundt og prompar heile tida for å få ting gjort, og ho slepp å ligge med ein sveitt og illeluktande mann. At huset ikkje får ny farge i sommar, det får ho heller leve med.

VISA VIS A Gåvekort Den perf ekte g perfekte gåva! K an brukast brukast bå Kan både i butikkar og på nett. Kjøp på s ssf.no/gave sf.no NO OGS OGSÅ ÅF FOR OR BED BEDRIFTER!

Har du ttenkt enkt på a att du d kan bruke VISA Gåvekort som gå ve til dine tils gåve tilsette? Sjå ssf.no/bedriftsgave

meirennbank.no

Rein Rein Design

Sommartilbod på superraskt breiband!

Sidan 2001 har vi tatt verda til Sogn og Fjordane. Det betyr at du og resten av innbyggarane i fylket kan få alt som er der ute rett inn i stova. Bruk nokre få minutt på å bestille internett frå Enivest i dag, så får du superraskt breiband samtidig som du er med på å skape lokale verdiar.

Vi nn Vinn weeken weekend for d 2! for 2! Verdi kr

Surf globalt, vel lokalt! Skjerjehamn

FRÅ F FR RÅ R Å

298,2 98,,-98 98,-

8.000* 8.000*

j enives v t.no/kamp panjje for or meiir iinfo f rma r sjon om konkurransen

PR. P PR R.. M R MN MND MND. N ND. ND D D..

Bytt til Enivest i dag! Bruk bestillingsskjemaet på nett; enivest.no/bestill, eller ring kundeservice på 57 00 91 00.

**I tillegg får du fri etablering og modem for kr 0,- (ord. pris 1.424,-). Pris første året frå kr 3.576,-. Tilbodet Tilbodet gjeld nye kundar på superraskt breiband (ADSL Maks og VDSL), og føreset 12 mnd. binding. Bestillingsfrist: 31. august 2014.

FFoto: oto: Gøril Sæ Sætre tre

Vi spanderer 100 100 kroner kvar månad i eit år.**

Resten ordnar vi.

LES MEIR PÅ

enivest.no/kampanje

19 Din lokale breibandsleverandør i Sogn og Fjordane

57 00 91 00 | enivest.no

HARALD BRØYN

Back In (Monkey) Business

Han er av den gode 86-årgangen, har langt over middels lidenskap for musikk og har spelt gitar så lenge han kan hugse. Han er glad i dyr, friluftsliv, film, bøker og god drikke.

Brøyn i fritt fall Som så mange andre eventyr, starta dette ein fuktig kveld etter eit par kalde. Det er ikkje det at eg drikk mykje, eller ofte, men eg får som regel gode og graverande idear på fylla. Kunsten er å hugse dei på måndagen, og ikkje angre, men stole på at du er klokare i fylla enn edru. «Alcohol. Cause no great story starts with a salad...»

Eg følte at det var på tide å leve litt. Å føle spenning og bli litt REDD. Inspirert av ekstremsportvideoar på Youtube meldte eg meg på fallskjermkurs. Brøyn skulle, frivillig, hoppe frå eit fly og falle i litt over 200 km/t mot bakken. Eg gjekk på med ope sinn, og var spent på kva som møtte meg. Dette har eg aldri prøvd før, så det klarar eg sikkert fint.

fartsstriper køyrde inn i Bømoen leir på Voss ein fredagskveld. Bak rattet sat ein gut med blåe auge, som eg berre så vidt kjenner att når eg tenkjer tilbake på han no. På Bømoen vart eg raskt tatt inn i familien, og sat til langt på kveld og vart skremt av skrekkhistoriene til dei erfarne hopparane. Helga gjekk med til å bli tvangsfora med teori og instruksar. Me var 7 personar på kurset, som sto ute og trena naudprosedyrar til ryggane våre gav seg og me ein etter ein datt omkull. Utslitne både psykisk og fysisk. Resultatet er at om nokon kjem bak meg og hyler «FLYR IKKE!!» så skal dykk få sjå guten som kan naudprosedyrar. Eg kjem til å stå og sprelle som pinoccio medan eg prøver å få tak i handtak som ikkje er der. Sannsynlegvis riv eg av meg genser og t-skjorte før eg tek godt tak i ringen i brystvorta.

Ein liten lilla polo, ikkje EU-godkjent, men med

Måndag morgon var eg klar til fyrste hoppet. Mer-

keleg nok var eg ikkje nervøs. Inn i flyet, finne plassen sin, fly i 15 min til me var på 12.000 fot, og så var det berre å hoppe. Som ein fugleunge som hoppar frå reiret for fyrste gong. På veg inn i flyet hadde eg kvilepuls, men når eg hoppa ut så stritta kroppen imot. Den trur den skal dø, og nesten ropar «likar du meg ikkje lenger???» Men etter all terpinga fekk eg roen etter nokre sekund, og automatikken slo inn. Med ut døra hadde eg to instruktørar som reiv og sleit i meg og ga meg teikn på veg ned om eg gjorde noko feil. Eg fekk beskjed om å gjere diverse kunstar i lufta. snurre 360 grader, stupe ned, ta saltoar og vise at eg fekk tak i utløysarhandtaket. Hopp nr to var verre. Eg kvidde meg som ein hund. Dette er visst normalt, for no veit du kva du går til.. Men det var fint vêr, og i løpet av måndagen fekk eg tre hopp og tre godkjente nivå.

på Ska bi de 83 len?

Tuff-Kote Dinol behandling, den mest avanserte og omfattande rustbeskyttelsebehandlinga.

Vi tilbyr også lakkonservering frå Diamondbrite med 6 års garanti uten rebehandling.

Tlf: 57 83 72 50 post@bilskadesenteret.no www.bilskadesenteret.no Man-fre 07:30-16:30 Følg oss facebook.com/Bilskadesenteretas

På kvelden vart det fyrt opp bål. Som fjellfant fekk eg ro i sjela av å sjå på flammane. Eg såg ei glo som spratt ut av bålet, og eg følgde den opp i den varme luftstraumen over bålet. Høgre og høgre flaug den før den vart sittande fast på himmelen. Det var stjerneklart, og kvelden var komplett. Kurset var bestått alt etter tre dagar med hopping. Eg gjekk i meg sjølv og lurte på kva eg skulle bruke resten av veka til. Rommet var betalt, så eg valte å bli og hoppa meir. På papiret var eg klar til solohopp, men følte meg ikkje klar i det heile. Ein dag gjekk eg og trakka utan å klare å komme meg i flyet. Så kom eg i drøs med ein kjekk kar, som tilbydde seg å vere med på eit par hopp. Dette var det som skulle til. No var eg klar til å hoppe åleine! Dei siste dagane gjekk med til hopping, og i skrivande stund har eg 18 hopp. Altså 18 skikkelig nedturar på ei veke. Det er ei spesiell kjensle å hoppe ut av flyet. Som om det er ein strikk festa i halsen i eine enden, og i topploket i andre enden, og når ein bykser ut av flyet, så blir den strekt til brestepunktet. På vegen ned lyt ein berre stole på seg sjølv. Ein suser mot jorda i minst 200km/t. Når ein har fått litt dreisen på det kan ein sjå seg rundt, og ein ser at bakken kjem nærmare og nærmare. Dette er nervepirrande, og fleire gongar har eg teke meg sjølv i å sikte på trampolinane... Eg må innrømme at eg framleis er livredd når eg sit i flyet, og lurer på om dette nokon gong kjem til å gå over? Så kva gjer dette med ein person? Å møte frykta og gjere noko som er mot all fornuft? Å ignorere at kroppen strittar imot av fulle krefter? Dette var noko av det eg var mest spent på. Jau. Dette er sunt. Ingen tvil. Det er ikkje ei einaste sur mine på Bømoen. Alle går i ein evig lykkerus, og me er som ein einaste stor familie. Eg er som regel fyrst oppe, lagar meg ein kaffi, og sit ute og spelar gitar til dei andre står opp. Eg har ikkje sett ein morgongretten person på 14 dagar! Eg merkar det sjølv også: Då eg kom hit hadde eg mykje eg satt og funderte på. Ting var ikkje heilt slik dei skulle vere: Livskvaliteten var dalande, og eg hadde ikkje knaggar nok til å henge alt på. Men når eg hoppar ut av flyet i 175 km/t, 15.000 fot over bakken, er det som om hovudet tømmer seg heilt. Det er ingenting der oppe unntatt det eg har lært om korleis eg skal overleve. Eg er meir konsentrert enn eg har vore på alle eksamenar eg har tatt, samanlagt. Det er stille, og eg har fri. Når eg dreg i snora, tel til 5, ser opp og konstaterer at skjermen flyg, kan eg berre lene meg tilbake og nyte utsikta. Ho heime er ikkje så begeistra for den nye «hobbyen» min. Eg lurte på korleis eg skulle klare å forklare kjensla for ho. Då ho spurte korleis det var å hoppe ut svarte eg: Det er heilt forferdelig. Forferdelig godt og forferdelig skummelt. No forstår eg kvifor det heiter «Falling in love.» Eg veit kvifor fuglane syng, og eg ser fram til ein lang sommar på Bømoen!

Rein Design

Det var tid for «ustabil exit»: Eg skulle rulle ut av flyet, og dette mot bakken som ein ball, før eg skulle bli stabil att utan hjelp frå instruktør. Eg sette meg i fosterstilling i døra på flyet, og på klarsignal rulla eg ut. Og kom på at me ikkje hadde avtalt kor lenge eg skulle rulle rundt på vegen ned, så eg haldt stillingen vel og lenge før eg slo ut kroppen og var stabil med ein gong. Etterpå fekk eg vite at instruktøren lurte på kor lenge eg eigentlig skulle rulle, og stupte etter meg for å ta meg igjen. Men eg viste at eg kunne bli stabil igjen, og nivået var bestått!

NO ER DET LOV Å KØYRE VASSSCOOTER I NORGE! HK avgifta vert tatt vekk frå 1. juli. Det gjer det billegare for deg å kjøpe båtmotor! Angedalsvegen 59, 6800 FØRDE Tlf. 578 22 808 / 958 66 866 www.doskeland.net

Rein Design

På tysdag hadde eg berre med meg éin instruktør ut døra. Oppgåvene vart meir og meir avanserte, men eg hang med, hadde stort sett bakkekontakt, he he, og fekk unna to hopp. Eg var klar for nivå seks på onsdag. Fyrste hoppet på onsdagen hoppa eg ut åleine, med ein instruktør rett bak meg. Plutseleg vart eg ustabil og hamna på rygg! Eg såg flyet over meg, og armar og bein baska i lause lufta, og prøvde å få tak i noko å halde fast i! Det artige var at dette hadde me terpa på, og det tok berre eit (veeeldig langt) sekund før automatikken slo inn, og eg var over på magen igjen. Instruktøren flaug rundt meg og møtte meg med eit paddeglis og to tomlar opp! Eg var klar til nivå 7, det siste på kurset.

Om kvelden var det fest, og eg lærte at dette ikkje var ein fallskjermklubb med eit drikkeproblem, men ein drikkeklubb med eit fallskjermproblem...

ANTIRUSTBEHANDLING

Vi berre gnir det inn

Polering med lett vask innvendig kr1890,Må bestillast innan 10. juli. Førstemann til mølla.

TECTYL

BILPLEIEHALLEN Halbrendsøyra 6, 6800 Førde Tlf. 99 30 22 20 • bilpleiehallen.no Ring oss for pris og timebestilling

Følg oss på Facebook

TETTARE PÅ

Signy Fardal, Sjefredaktør/Editor in Chief ELLE Norway

– Kor tid hevar du stemma? – Eg hevar stemma når eg er stressa eller sint. Og eg blir oftare stressa enn sint… – Kva er mat for deg? – Mat er stort sett kos og hygge. – Kor tid sist kjende du på lukkekjensla? – Eg kjenner på den innimellom stadig vekk… Og eg blei veldig glad då eg i april gjorde eit kjempekupp på eigedomsmarknaden på Frogner i Oslo… – Flørtar du mykje? – Ja, eg gjer nok det. – Kva gret du av? – Eg gret når eg er ser barn og dyr som har det vondt, av krig og elende. – Kva gjer alkohol med deg? – Alkohol gjer meg stort sett sprudlande og glad og supersosial. – Kva forhold har du til husarbeid? – Er ikkje spesielt glad i tanken på å gjere husarbeid, men når eg først er i gang synest eg det er deilig å sjå resultatet av det. – Kor tid mistar du besinnelsen? – Eg mistar besinnelsen når eg blir tråkka på, og når folk eg er glad i bli tråkka på. Og innimellom mistar eg besinnelsen når ting går fryktelig galt, som eg ikkje vil eller har planlagt… – Kor hentar du energi? – Eg trenar med jamne mellom, og så er eg ganske god på å slappe av. Dessutan gir jobben min og medarbeidarane mine meg mykje energi. – Likar du merksemd? – Eg likar positiv merksemd, kven gjer vel ikkje det? Men negativ merksemd kan eg sjølvsagt klare meg utan….

– Kva er ein god venn? – Ein god venn er ein som gir deg energi .

døde brått våren 2009. Eg saknar han kvar einaste dag.

– Kva gjer du når du har åleinetid? – Les bøker, ser på TV. Er glad i TV-seriar som House of Cards, Orange is the new black, Game of Thrones, Mad Men etc etc.

– Blir du fort stressa? – Ja, i periodar.

– Kva ser du fram til? – Akkurat no ser eg fram til å være ferdig med oppussinga av ny leilegheit og å ha selt den gamle. Det skjer nok i løpet av sommaren.

– Kven er du på Facebook? – Meg sjølv.

– Kven saknar du? – Eg saknar faren min, som

– Kven var din første kjærleik? – Eg trur nok at det var Donny Osmond…

NYHEdIeTi Prøv s! hos os

Peugeot CE-21

Peugeot CE- 31

Peugeot CE-132

Peugeot CE-122

Pe uge o t M T 0 2

FØRDE MOTORSPORT

Øyrane 4 // Tlf. 41 53 42 45 // www.fordemotorsport.no

MC // // MOPED //// A ATV TV // // BÅT BÅT // // BÅTMOTOR BÅTMOTOR //// AUT AUTORISERT ORISERT V VERKSTAD ERKSTAD

Følg oss på FACEBOOK

Vi er i VM-stemning!

Eg takka nei til ei karriere i England, og satsa heller på å gje proff service til deg som skal måle. Eg scorar alltid på fargeval!

Lange ballar, korte ballar…Vi har alltid mange ballar i lufta, og under VM gir vi deg gode tilbod på måling – inne og ute. copacabana

c copacaba ana ole ole!

ole ole! e!

Tilboda gjeld frå 26. juni til 12. juli Luxaﬂex solskjerming

-20%

Baron terrassebeis V før kr 498,-

NO 348,-

Terrasseteppe, kunstgras frå

kun kr 89,pr kvm. 2 og 4 m. bredde

V Ved ed kjøp av 30 lit liter er ell eller er meir av utv utvendig endig beis ell eller er måling

TIS FÅ GRATIS FÅ GRA AT TI ARBEIDSSPANN ARBEIDS SP PA ANN MED PENSLAR V Verdi erdi kr 400,Langebruvegen 2 | tlf. 57 82 99 50 | forde.fargehandel@enivest.com

! NY :,; L < TI N 3:/ E , M + OM /(5 K L VE 2 7ࠫ 2 ;0 )<

T R PO

! T LE T OU

SHJAR OL i

sol

«Smashing» til ei kvar «Smashing» tid – dett rette rett tte til tilbehøy behøyret yret løftar løft ftar eitt kvart antrekk til nye høgder, høgder, r og i butikkanee våre vå åre på Handels Handelshuset huset ﬁnn n du alt du d treng for fo å strålee om kapp k p med d solskinnet. l ki

topp 79 50 S Hennes

Modell: Natalie Nedrebø frå Princess, med kle frå Hennes & Mauritz : Topp 99,- Skjørt 99,- Rosa veske 69,50. Sandalarr, Birkenstock 899,frå dna. Armband 19,90 og 79,90 smykke 149,- og 99,90 frå Glitter. Natalie sin sminke, frå Vita: Max factor X mascar arra 189,stift Isadora lipliner 95,-- leppe l 139,- kajal 105,- ka kajal jja 99,gloss stick 109,øyenskygge 105,-Loreal concealer 135 13 ,primer/highlighter er 179,gloss dish 139,Loreal BB krem 179 9,,– kom innom oss for rråd å og rettleiing! åd

Toms i mange ulike fargar og mønster 599,dna

Bikinitopp 49,50 Bikinitruse: 49,50 Hennes & Mauritz Klokker 399,Glitter

Smykke 129,Glitter

RTET i sinnet

Stø S tørste kjøpesenter kjøp k sent et mellom lom m Bergen B og Ålesund 49 butikkar 4 restaurantar leikeland gratis parkering KLE Bare Barn KappAhl VIC Marcel More Woman b-young Arkja Dameklær Hennes & Mauritz Jack Jones Vero Moda Maatch Sport Outlet

HUS OG HEIM Bellis Blomster Nille Norli Handelshuset Kremmerhuset Princess Tilbords Kitch’n

MA AT, DRIKKE OG KIOSK Spar Ferske Smakar Deli Vita Narvesen Peppes Pizza Vinmonopolet Bambus

SKO dna Eurosko Shoeday

KROPP OG HELSE Nikita Apotek1 SPESIALSPOR POR RT OG FRITID The Body Shop BUTIKKAR Sunkost Din sport Clas Ohlson Trendy frisør Ringo Glitter Ranels Parfymeri Zoo-senteret VITTA OPTIKK, PTIKK, UR Bagorama OG GULL Citybag SERVICE Bjørklund CMYK accessories Mestergull Sparebanken Vest Enklere Liv Posten Brilleland

Kvardagar

10–20(21) Laurdagar

10–18

Ring 129,Glitter

Salt skrubb 239,Vita Korre O Henrikksen Truth serum colOle lagen booster 560,Ole Henriksen Blue/black berry enzyme mask 435,Vita

Klokkerr, kampanjepris 149,ord. 249,Glitter

...vi har d det!

Foto og design: n: Rein Design ign

Produktta er leverte av:

Førde United er kome på bana! Idrettsglede, fellesskap og meistringskjensle er målet når gjengen frå Førde United går på bana. Om dei vinn eller ikkje er ikkje så nøye, men litt kjekt er det no å følgje med på resultatavla. TEKST: Kristine Slettehaug FOTO: Thor-Aage Lillestøl

– Vi trenar til vi kan det vertfall, ler Cecilie EL Sayed når ho får spørsmål om det krev mykje hard trening å vere handballspelar. Ho er ein av spelarane på Førde United som tel 15 på laget, frå tre kommunar. Cecilie hadde ikkje drive med idrett før ho fekk tilbod om å vere med på laget. – Eg måtte tenke litt på det, men eg er veldig glad for at eg takka ja. Det er viktig for meg å komme meg ut og treffe andre menneske.

Unikt i fylket. Det var Terje Holvik og Moises Romero, begge miljøterapeutar i Førde kommune, som tok initiativ til å starte Førde United. Holvik har drive aktivt med handball i fleire år og har bakgrunn i organisasjonen NHF. Romero har i lengre tid vore pådrivar for å auke den fysiske aktiviteten for brukarane i Førde, og trenar i tillegg eit fotballag. – Vi driv med handball førebels, i samarbeid med Førde kommune og Førde IL. Handball for utviklingshemma er unikt i fylket, og av den grunn er alle våre motstandarar frå Hordaland, forklarar Terje. Fem turar er det blitt til Hordaland for å spele i Gullserien, og i tillegg har gjengen arrangert kampdag i Førdehuset. Kampane byr på speleregulerande tiltak for utjamning av nivået.

Ikkje fokus på resultat. – Vi har eit resultat i kam-

pane, men det er ikkje viktig, og vi ønskjer først og fremst å gje spelarane treningsglede. Dei har ikkje tidlegare hatt ein naturleg inngang til idrett på fritida, og vi opplever at tilbodet blir tatt i mot med opne armar. Det betyr noko for dei å pakke treningsbagen kvar onsdag. Sjølv om fokuset ikkje ligg i resultatet, har Terje likevel sett at poengtavla får merksemd. – Vi har tapt alle kampane, men den siste vi spelte enda uavgjort. Eg såg at det som sto på lystavla betydde noko for spelarane, og at dei følgde godt med. Då kampen enda uavgjort, så kom det ein fantastisk fin kommentar frå ein av spelarane: No må vi feire at vi nesten vann kampen! Det synest eg er ei god haldning.

– Ja, det var kjekt endeleg å klare spele uavgjort mot Sotra 2, skyt Anita inn. – Mot slutten av kampen kjente eg at eg skalv, så spent var eg, legg ho til. Lagvenninna Cecilie nikkar. – Ja, det er viktig å gjere det bra på kamp. Det er fint å ha slik framgang. Kanskje vinn vi neste kamp? – Men det viktigaste er å delta. Av og til skyt motstandaren så harde ballar at eg må flytte meg, medan andre gongar tek eg i mot, ler keeper Anita. – Eg er ofte litt nervøs før kamp, med sommarfuglar i magen. Men så er det så kjekt når vi er i gang, seier Nina.

Reddar alt-nesten. Tre andre som spelar på laget, er Anita Halbrend, Helen Halbrend og Nina Roska. Ingen av dei hadde spelt handball før då dei takka ja til plass på laget. – Dette blir kjekt, tenkte eg då eg fekk tilbodet. Eg er keeper på laget, og reddar stort sett alle ballane, seier Anita. – Det er både kjekt og sosialt, supplerer tvillingsøstera Helen. Nina har tidlegare trena ballett, men synest det er stas å vere med på eit lag. – Eg har trena litt forskjellig før, men aldri vore med på eit lag slik som no. Eg likar det.

Utvidar tilbodet. – Målet er at Førde United skal bli ein plattform for å kunne delta i idrett og friluftsliv, og vi har ambisjonar om å drive med fleire aktivitetar framover. Tilbodet skal vere for både Førde og nabokommunane. Menneske med utviklingshemming pregar handballaget, men friluftsliv og andre framtidige tilbod kan vere eit tilbod også for funksjonshemma brukarar. Deltakarane vil vere i alle aldrar, også barn, forklarar Terje. Menneske med utviklingshemming har ikkje same moglegheitene som andre når det gjeld integrering i idrettslag. Gevinsten blir difor stor etterkvart som fleire vil få sjansen til å vere del av eit lag og eit fellesskap. – Vi håpar vi kan vere ein inngangsport til idrett og sosialisering for det som er ei gruppe med få tilbod. Vi vil gje dei moglegheita til spel og leik med ball, på deira premiss. I tillegg til treningsglede, oppnår spelarane betre fysisk og mental helse ved å vere aktive og delta i eit slikt fellesskap. Eg såg at det gjorde noko med dei å få draktene på seg, og å få vere del av eit idrettslag, avsluttar Terje.

Stolt trenar. Trenaren Moises skryt av jentene. – Dei har alle hatt stor framgang frå dei begynte til no. I starten var det mykje å sette seg inn i, og mykje dei skulle lære. Det som er fint med denne gjengen, er at dei som kan mest hjelper dei som treng det. Dei støttar kvarandre, og passar på at alle følgjer reglane. Han tykkjer trenarjobben er givande. – Det er svært motiverande å sjå treningsgleda spelarane opplever, og at dei meistrar idretten. Dei blir betre og betre.

FOTO KIKKERTAR UR FOTO KIKKERTAR UR FOTO KIKKERTAR UR FOTO KIKKERTAR UR FOTO KIKKERTAR UR FOTO KIKKERTAR UR

Ta vare på sommarminna – med nytt kamera frå Nikon NIKON D 800 kamerahus

19.995,-

NIKON D 610 kamerahus

13.995,-

NIKON D 5300 m/Nikon AF-S DX 18-55 VRII

NIKON D 7100 m/Nikon AF-S DX 18-105

6.990,-

9.790,-

Innebygd Wi-Fi og GPS!

Atterhald om utselde varer og evt. prisendringar.

Alternativ Nikon D 610: m/Nikon AF-S 24-85G ED VR kr 18.490,-

NIKON D 3300 m/ AF-S DX 18-55 VR II

4.795,26

Alternativ Nikon D 3300: Kamerahus kr 4.495,m/Nikon AF-S DX 18-105G ED VR kr 5.990,-

NIKON 1 AW1 m/11-27 mm obj.

Alternativ Nikon D 7100: Kamerahus kr 8.295,m/Nikon AF-S DX 18-140 ED VR kr 13.490,-

NIKON Coolpix AW 120

m/Nikon Adventure Kit (veske, flytereim). Vasstett, støyt- og frostsikkert! Innebygd Wi-Fi og GPS! Speillaust systemkamera.

Vasstett, støyt- og frostsikkert! Innebygd WiFi og GPS! 5x zoom (28-140)

6.499,-

2.599,-

Alternativ Nikon D 5300: Kamerahus kr 6.495,m/Nikon AF-S DX 18-105G ED VR kr 7.990,-

Godt utval i Nikon objektiv: Eks.: Nikon AF-S 80-400 F. 4,5-5,6 ED VR kr 21.795,-

Personleg service og god pris. Vårt mål er at alle våre kundar skal få hjelp og rettleiing til å finne akkurat det produktet og den løysinga som høver for kvar einskild. Sjå vår heimeside www.alfhelgheim.no for oppdaterte og konkurransedyktige prisar.

Alf Helgheim & Co AS 6843 Skei i Jølster • Tlf. 57 72 83 11 www.alfhelgheim.no • post@alfhelgheim.no Opningstider: Månd.-fred. kl 09-17. Laurdag kl 09-15.

FOTO KIKKERTAR UR FOTO KIKKERTAR UR FOTO KIKKERTAR UR FOTO KIKKERTAR UR FOTO KIKKERTAR UR FOTO KIKKERTAR UR

Nystarta FĂ¸rde United sitt handballag er fulle av treningsglede og tel vanlegvis 15 spelarar. Her er litt av gjengen saman med trenarane:F.v: Terje Holvik (miljĂ¸terapeut), Anita Halbrend, Cecilie EL Sayed, Moises Romero (trenar), Helen Halbrend og Nina Roska.

Prøvekøyrt: Peugeot Metropolis 400

På tre hjul i svingen Kva gjer du når mc-lappen ikkje står på denne vekas familiebudsjett, eller du ikkje ønskjer å bruke sommaren på ei ny runde med teori og køyretimar? TEKST OG FOTO: Thor-Aage Lillestøl

Løysinga kan vere Peugeot sin nye 3-hjuls scooter, som ein kan køyre på «billappen». Vi testa doningen ein vakker sommardag i juni! Første inntrykk av «sykkelen» er at det kjem grom lyd frå eksospotta i det vi fyrer opp. Eg gler meg til å legge ut på den opne «motorvegen». Men så var det dette med to hjul framme. Kva har det å seie for styreeigenskapane? Hjula står låst i det eg set meg oppå, men i det eg gjev gass «mjuknar» dei opp og det kjennest som om eg sit på ein vanleg motorsykkel.

– Legg deg i svingen. Rune Soleide på Førde Motorsport gir instruksar. – Tenkt eitt hjul, og legg deg i svingane. Noko anna fungerer ikkje! Eg vel rette dagen for en testtur: Jølster Aurefiske går av stabelen på Skei, det er strålende ver og det er mange skodelystne som kan få et glimt av scooteren! Ein merkar fort at scooteren er på heile 400 ccm. Den sparkar godt i frå, men med automatgir har eg alt fokus retta mot trafikken. Med vind i hjelmen og flott landskap føre meg nyt eg stunda til Skei. I første møte med ei motorsykkel slår det meg: Eg er blitt ein biker! For om du køyrer to eller tre hjul, så helsar ein i mc-miljøet når ein møter likesinna! Scooteren ligg godt på vegen, og er behageleg å køyre. Ein sit godt bak den litt breie fronten, og ikkje blir det kaldt heller. Det er god plass til ein passasjer, og det var mange som ville sitte på: Kollegaer, sonen i huset og mi gravide fru, men ikkje alle på ein gang så klart. Dei sat godt, og syntest som sjåføren det var stas å køyre «sykkel!» Det er plass til ein reservehjelm av typen halvhjelm bak i «bagasjerommet». Under setet kan du ha laptop eller fotballsko, eller brød og mjølk på veg heim frå jobb!

– Kan du køyre den på billappen? Så kva blir konklusjonen? Dette

gav meirsmak! Ein merker at dette er eit køyretøy ikkje så mange har sett før: Dei skodelystne strøymer til i det du parkerer. Det som overraskar dei fleste er: «Å, kan du køyre den på vanleg bilsertifikat?» Og det kan du! Så om du har lyst, og har sertifikat på bil, kan også du bli ein biker i sommar.

UNGE MEININGAR

Tekst og foto: Hilde Gunn BrĂĽstad. Alder: 15 ĂĽr. Bustad: Kvammen. Elev pĂĽ utplassering i Fylkesmagasinet, frĂĽ Gjelsvik Skule i Kvammen.

Lars Erik 6 ĂĽr

Synne 4 1/2 ĂĽr

Paulo 6 ĂĽr

Bustad: Ulltang

Bustad: FĂ¸rde

â&#x20AC;&#x201C; Skal du pĂĽ ferie i sommar? â&#x20AC;&#x201C; Eg veit ikkje, men eg skal vertfall vere litt heime der eg skal bade og ete masse is.

â&#x20AC;&#x201C; Skal du pĂĽ ferie i sommar? â&#x20AC;&#x201C; Ja, eg skal til Kretholtberg. Der skal eg bade pĂĽ stranda, og eg trur vi skal kĂ¸yre bĂĽt.

â&#x20AC;&#x201C; Skal du pĂĽ ferie i sommar? â&#x20AC;&#x201C; Eg trur vi skal til Volda med mamma og pappa. Der skal vi bade i sjĂ¸en og hoppe pĂĽ trampoline. Eg gler meg.

â&#x20AC;&#x201C; Kva er det kjekkaste du gjer om sommaren? â&#x20AC;&#x201C; Bade med mamma, pappa og Sandra. Eg gler meg. â&#x20AC;&#x201C; Og det mest kjedelege? â&#x20AC;&#x201C; Eg synest det er kjedelig nĂĽr det regnar for dĂĽ kan eg ikkje vere sĂĽ mykje ute og leike. â&#x20AC;&#x201C; Badar du mykje om sommaren? â&#x20AC;&#x201C; Eg badar eindel nĂĽr det er sol.

â&#x20AC;&#x201C; Kva er det kjekkaste du gjer om sommaren? â&#x20AC;&#x201C; Eg leikar ute, badar og er med familien min. Eg gler meg til ĂĽ ete frukost ute saman med mamma, pappa og Eiril.

â&#x20AC;&#x201C; Kva er det kjekkaste du gjer om sommaren? â&#x20AC;&#x201C; Det er mykje artig ĂĽ gjere om sommaren, men eg trur det mĂĽ bli ĂĽ bade.

â&#x20AC;&#x201C; Og kva er minst kjekt om sommaren? â&#x20AC;&#x201C; Det er kjedeleg nĂĽr det regnar mykje, og sĂĽ saknar eg barnehagen om sommaren.

â&#x20AC;&#x201C; Er det viktig med fint sommarver? â&#x20AC;&#x201C; Ja, for dĂĽ kan eg leike masse ute, og bruke vatn-spretterten min.

â&#x20AC;&#x201C; Er det viktig ta det er fint ver om sommaren?

â&#x20AC;&#x201C; Badar du mykje? â&#x20AC;&#x201C; Ja, det er kjempekjekt. Spesielt sidan eg har lĂŚrt meg ĂĽ symje. Eg har alt bada i ĂĽr.

â&#x20AC;&#x201C; Kva er den beste maten om sommaren? â&#x20AC;&#x201C; PĂ¸lse med brĂ¸d!

â&#x20AC;&#x201C; Ja, for dĂĽ kan eg leike i sklia og hoppe pĂĽ trampoline.

â&#x20AC;&#x201C; Et du mykje is om sommaren? â&#x20AC;&#x201C; Faktisk ikkje, men eg er glad i is.

â&#x20AC;&#x201C; Badar du mykje? â&#x20AC;&#x201C; Ja, og det kjekkaste er ĂĽ dykke under vatn.

â&#x20AC;&#x201C; Gler du deg til ĂĽ byrje pĂĽ skulen? â&#x20AC;&#x201C; Det blir kjekt ĂĽ fĂĽ nye venner og lĂŚre nye ting, og det blir spennande med lekser.

â&#x20AC;&#x201C; Beste sommarmaten? â&#x20AC;&#x201C; Spagetti og kjĂ¸ttdeig, med litt ketsjup pĂĽ.

Rein Design

Byggjeplanar? Du kan velje mellom 43 hustypar eller vi kan skreddarsy bustaden etter dine Ă¸nske. SjĂĽ vĂĽr nettside www.vestlandshus.no Din lokale forhandlar:

VESTLANDSHUS STRYN

Telefon 57 73 72 60

Telefon 57 87 62 00

VESTLANDSHUS FLORĂ&#x2DC;

BTHUS AS FĂ&#x2DC;RDE

Telefon 57 75 21 70

Telefon 91 66 17 00

VESTLANDSHUS MĂ&#x2026;LĂ&#x2DC;Y

VESTLANDSHUS SOGN, KAUPANGER, Telefon 57 67 33 88

Avis tilbyr bilar til dei ďŹ&#x201A;este fĂ¸remĂĽl, stasjonert pĂĽ fylgjande stadar: FLORĂ&#x2DC; FĂ&#x2DC;RDE LEIKANGER MĂ&#x2026;LĂ&#x2DC;Y

s SANDANE s SOGNDAL s STRYN

Budget bilutleige er tilgjengeleg pĂĽ flyplassane: s FLORĂ&#x2DC; s FĂ&#x2DC;RDE

â&#x20AC;&#x201C; Gledar du deg til du byrjar pĂĽ skulen? â&#x20AC;&#x201C; Ja. Det eg gledar meg mest til er ĂĽ lĂŚre lesing og skriving. Eg trur det blir kjekt ĂĽ fĂĽ fleire vener som eg kan leike med. Men leksene trur eg blir kjedelege.

s SANDANE s SOGNDAL

30 Pristilbod og reservasjon tlf: 57 72 50 80 og www AVIS NO s WWW BUDGET NO

M F o n . t e n i s smaga

fylke

Rein Design

VESTBYGG GRYTĂ&#x2DC;YRA

Fjordane Bilutleige s s s s

â&#x20AC;&#x201C; Et du mykje is om sommaren? â&#x20AC;&#x201C; Ja. Favoritten er Lollipop.

â&#x20AC;&#x201C; Et du mykje is om sommaren? â&#x20AC;&#x201C; Ja, nesten kvar dag.

Falketind

Telefon 95 72 22 52

â&#x20AC;&#x201C; Kva er den beste sommarmaten? â&#x20AC;&#x201C; Spagetti og kjĂ¸ttdeig.

t e n i s a g a m s e k l y F i i V r a r a s e l e r ĂĽ v e l l a r Ă¸nskje g i t k i r n i e r a r Ă¸ s n o n n og a ! r a m m o s god

Neste utgĂĽve kjem 21. august. Annonsefrist er 8. august, tlf. 95 93 99 97.

IZY HRG 466 SK med bioklipp inkl. i prisen, veil. kr 6.495,–

Nå kr 5.495,SPAR 1.000,-

HF 2315 HM

veil. kr 40.860,–

Nå kr 37.490,HRS 536 SD veil. kr 7.535,–

÷15%

Nå kr 6.790,HRE 370 veil. kr 2.790,–

Nå kr 2.590,-

Møt sommeren med kvalitet fra Honda Vår bestselger! • Kulelager på fram- og bakhjul • Smart knivmateriale konstruert for å bøyes, ikke brytes, dersom kniven treffer en hindring • Forsterket håndtakfeste på clippechassiset • Valgfri bioklipp • Sammenleggbart håndtak • Oppsamlerpose med kraftig luftgjennomstrømming og støvbeskyttelse

HRX 537 HY veil. kr 10.890,–

Nå kr 9.990,-

UMK 435 UE, veil. kr 6.770,–

Nå kr 5.990,UMS 425 LN, veil. kr 3.790,–

Nå kr 3.490,Importør: Berema AS, www.berema.no

La robotklipperen Honda Miimo gjøre jobben

allproﬁl.no

Honda Miimo er en helt nyutviklet robotklipper med en mengde unike egenskaper; kraftige motorer, stor batterikapasitet og den unike retningsstabilisatoren (YAW-sensoren) som sørger for at den jobber like bra i skrått terreng som på ﬂat mark. I tillegg jobber Honda Miimo i all slags vær!

Kom innom for å få en demonstrasjon! Førde Hafslo Hyllestad Måløy

Tools Nord AS, avd. Førde..................... Hillestad Traktorservice ......................... Hatleberg Bil & Maskin AS .................... Verlo AS ................................................

57 83 70 50 57 68 43 40 57 78 85 88 57 85 11 77

Nordfjordeid Rindal Maskin ....................................... 57 86 04 63 Selje Selje Auto DA ........................................ 57 85 65 45 Stryn Johan Flo & Søn AS .............................. 57 87 60 60

Din fagforhandler! DELELAGER, SERVICE OG VEDLIKEHOLD

TRENING

Min lidenskap for sunn og god mat, samt trening kan du lese meir om på Facebooksida mi: Fit4Fitness.

med Ingeborg Sol Fure

Foto: Roy Sunde

Trappetroll! For 5 månader sidan løfta Huldri sine første vekter. Dagen etter kunne ho knapt gå ned trappa. Musklane verkte og kjentes for korte ut til å nyttast til noko. Målet var ikkje å få mageruter, sprettrumpe eller å gå ned i vekt: Ho ville endre livsstil frå kronisk jojo-slankar til å bli i jamt god form. No er det tid for å oppsummere.

Med mottoet «dette har eg ikkje prøvd før, så dette klarer eg heilt sikkert», gauv ho laus på treningsprogrammet eg laga. Sirkeltrening er effektivt både tids- og treningsmessig, og for å sikre riktig muskelkontakt var eit program for bein og eit for overkropp ideelt. – Eg har like lite tid som alle andre, så det er

supert at det ikkje tek lang tid, seier ho medan ho tek situps. Fire gonger i veka har ho smilande møtt opp på Spenst for «å gjere jobben sin». – Eg ser på treninga som arbeid. Det har eg forplikta meg til. Med 45 minutt arbeidstid, inkludert pause, må dette vere verdas beste jobb, ler ho og klapsar meg på rumpa. – Lønna er heller ikkje verst, ei så stram rumpe får ein ikkje av kva jobb som helst! Huldri trenar rett etter jobb. Øktene blir ei forlenging av arbeidsdagen. – Det er mest familievennleg. Alle har sine oppgåver i heimen. Når eg kjem frå trening er potetene på kok og kjøkkenet «sjaina», det er berre for meg å lage middag, seier ho og blunkar.

– Eg er god på å planlegge og betre til å delegere. Det forenklar kvardagen veldig. Og familien min skjønnar kor viktig dette er for meg, og støtter «prosjekt livsstilendring». Dei ønskjer ei Hulder i god form, ikkje ei Sutrehulder som ligg slapp på sofaen heile kvelden. Dominoeffekt. Treningsiveren har smitta over på familie og venner. – Det er kjekt å sjå at dei rundt meg har teke seg sjølv i nakken og trenar meir. Aktivitet har blitt eit naturleg samtaleemne, anten det er fjellturar, vekttrening eller jogging. Vi har fått utdelt ein god porsjon konkurranseinstinkt av Vår Herre, så praten dreier seg ofte om sjølvskryt som kven

Foto: Roy Sunde

Opptur. Første kroppsanalysen tok vi etter to månader. Treninga gjekk som ein leik og resultatet kunne vi lese svart på kvitt. – Eg hadde auka muskelmassen min og brent vekk kroppsfeitt. Større musklane aukar kvileforbrenninga og ein brenn fleire kaloriar,

seier Huldri ivrig. Det er eit tema ho finn interessant. – Eg har alltid vore styrt av talet på vekta. No veit eg at den ikkje seier meg noko. Det er forholdet mellom musklar og feitt på kroppen som er essensielt, ikkje kor tung du er! Frå prosjektet starta har ikkje Huldri hatt lov å vege seg heime. Eg veit kor mykje det kan psyke ut ein person å sjå at vekta først går OPP når ein byrjar å trene. – Eg har ikkje vege meg, Beistet! Eg har vore freista, men vekta er heldigvis tom for batteri! – Å ha deg som coach har vore eit tryggleiksnett, Beistet! Alt du har sagt kom til å skje har skjedd, på godt og vondt. Eg trur det er der mange gjer feil. Dei tek råd i frå mange personar i staden

for å høyre på EIN. Planen du laga gav resultat. Når eg har vore freista til å endre den, for å få større progresjon, har du stogga meg, bedt meg vere tolmodig og la prosessen gå sin gang. Eg lærte meg å stole på opplegget og ikkje stresse med at skritta verka små undervegs. Når eg ser attende på endringa på fem månadar vert eg ekstremt motivert av å tenkje på kvar eg er om eit år, seier ho takksam. Eg er glad på hennar vegne. Ho har eit langt perspektiv og veit at det framleis er mykje å lære. Å lage seg eit bilete av korleis ein har det om eit år er smart, så lenge det er eit realistisk bilete og vegen dit mogeleg å gjennomføre. Huldri har nådd første målet ho satt: Trening er dagleg «eigentid»,

har sprunge lengst eller satt ny pers i situps, flirer ho og fortel at treningstyten dominerer rundt middagsbordet. – Eg tenkjer at det er sunt og inspirerande for oss som familie. Vi heier på kvarandre, og det gjer det lettare å presse seg sjølv litt ekstra. Du får lov å skryte av det når du kjem heim, utan å bli stempla som ei sjølvgod klyse.

Dette hadde eg ikkje klart for eit halvt år sidan! Eg trur eg sprekk av lukke! Huldri

ho er sterkare og har meir energi. Som bonus har ho gått ned om lag seks kilo! Vegen vidare. – Eg skal halde fram i dette sporet. Treninga er ein del av arbeidsdagen, og skal utførast 4 gonger i veka. Eg har mindre smerter, så trening er også medisinen min. Eg er avhengig! Ernæringsfysiolog Hanne Lien hjalp meg å finne matvarer som er bra for meg i forhold til Fibromyalgien. Litt etter litt har eg endra matvanene mine: Havregraut, cottage cheese, nøtter og bær er på menyen kvar dag. Eg visste ikkje kor mykje kosthaldet har å seie for forma, og det er herlig å kjenne effekten av det etter kort tid, seier ho og tenkjer seg om. – Utfordringa blir å halde ved like det eg har oppnådd når eg til dømes er på ferie. Det er vanskeleg å vite om eg et rett og trenar nok når eg er på tur. – Du er i god form no Huldri. Du veit kva du skal gjere i kvardagen, som det er flest av i løpet av

året. Kropp og sinn har godt av ein "pause" i blant. Om du trenar mindre, kviler meir og et det du har lyst på innan rimelege grenser i 2 veker, har det ingenting å seie i det lange løp. Når du restarter kroppen med jamne mellomrom reagerer den enno betre på trening etterpå. Sjå på det som eit skritt tilbake, så tre skritt fram, seier eg og får ein klem. – Det er dette eg treng å høyre, Beistet mitt! At det går an å leve og kose seg sjølv om ein skal halde seg i form! No er det slutt på jojoslanking, eg har verkeleg komme i rett spor! Intervallfest. Vi avsluttar prosjekt «Huldri og Beistet» med ein heftig syrefest i bytrappa: Ti x løp opp og gå ned! Vi spring side om side. Eg må fokusere for å halde tritt med Huldri. Vi vinn kvar våre runde, ropar på kvarandre, heiar og tek «High five» kvar gong vi kjem på toppen. Låra skjelv, musklane svir, sveitten piplar og halsen er knusktørr.

– Vi er halvvegs, kom igjen! Huldri er raud i fjeset og hiv etter pusten. Mjølkesyra pumpar i låra mine. Eg veit ikkje om eg klarar fem rundar til, men det kan eg ikkje seie. Eg koplar ut tankane. Brått er det berre fire rundar att. Ein mann sit på toppen av trappa og ser på oss, Huldri får eit nytt gir og aukar tempoet. – Ikkje pokker om vi gjer oss no! Tre rundar att! Runda går på rekordtid og mannen jublar i det vi når toppen. Når vi får att pusten slår vi av ein prat med den svenske legen som er i Hafstadkleiva for første gang. Det endar med at han spring trappeintervall også! Vi heiar oss gjennom dei siste rundane. Sjølv om stemninga er god er eg sjeleglad for at vi er ferdige. Eg hadde ikkje klart ei til, dei siste tre vart gjennomført på rein viljestyrke, stoltheit og adrenalin. Han er imponert av oss, og det verkar oppriktig. Huldri er kry som ein hane. – Dette hadde eg ikkje klart for eit halvt år sidan! Eg trur eg sprekk av lukke! Vi ruslar ned til elva og tøyar ut. Klokka er 21.30 og det er framleis sol over Førde. Eg har ei deilig kjensle i kroppen, varmen brer seg langt inn i hjarterota når eg ser Huldri ta situps på eige initiativ ved sidan av meg. Trening handlar ikkje om talet på vekta eller kva storleik du brukar i klede, men om fellesskap, livsglede, adrenalinkick og meistring. Det har vore ei glede å følgje utviklinga og progresjonen hennar på denne reisa. Eg føler vi har fått prova at alle kan viss dei vil, og at det aldri er for seint i komme i gang! Huldri har funne Beistet i seg, og det har kome for å bli!

Vi har ilar sklare b levering ger! på la

Verdas mest selde bil kan du no gjere endå betre med valfrie teknologiar frå øvste hylle FORD FOCUS ECOBOOST Prøv motoren som for andre år på rad er kåra til ”Engine of the Year”. Vi lovar deg ei positiv køyreoppleving. Ford Focus tilbyr også ei rekke innovative teknologiar, som akkurat no vil gje deg valets kval. Du kan velgje blant teknologier som Active City Stop, parkeringsassistent, filskiftevarslar, trafi kkskiltgjenkjenning, automatiske ernlys og mange fleire. Sjå alle teknologiane på Ford.no FORD FOCUS frå kr 245.000,-*

No med valfrie teknologiar og utstyr for

kr 20.000,Utan tillegg i prisen.

Ford Focus Trend+ 5 d. 1,0 l EcoBoost.*Prisen er inkl. leveringsomkostningar. Årsavgift kjem i tillegg. 1,0 EcoBoost: CO2 fra 109-117 g/km. Blanda drivstofforbruk frå 0,47-0,51 l/mil. Avbilda modell kan avvike frå annonsert tilbod.

www.autoforum.sf.no Les meir på ford.no

AutoForum AS Sanderplassen 2 6800 Førde Telefon: 57 83 09 60

AutoForum AS Leirvåggata 1 6900 Florø Telefon: 57 75 29 30

Følg oss på Facebook: facebook.com/AutoForum.sf.no

Tre på gata om sommarferie No nærmar sommarferien seg. Vi tok turen ut på gata for å sjå kva planar folk har for sommaren. Tekst og foto: Hilde Gunn Bråstad. Alder: 15 år. Bustad: Kvammen. Elev på utplassering i Fylkesmagasinet, frå Gjelsvik Skule i Kvammen.

Rosi Aarseth

Tor Mulen

Solveig Borren

Alder: 14 år Bustad: Vevring

Alder: 47 år Bustad: Solheimsdalen

Alder: 65 år Bustad: Jølster

– Kvar skal du på sommarferie? – Eg skal på Svanøy fordi der er det mykje kjekt å gjere. Eg har også fått sommarjobb der.

– Kva skal du i sommar ferien? – Eg skal gå på fjellet der eg skal fiske og sove i telt. Elles skal eg jobbe heime på garden og køyre motorsykkel.

– Kva skal du i sommarferien? – Eg skal til Etne der eg skal vere med barna mine og barnebarn og oldebarna mine. Eg skal og i bryllaup i Haugesund.

– Har du ein favorittstad å bruke litt av ferien din i Sogn og Fjordane? – Eg likar best Vevring og Svanøy. Eg likar Vevring best fordi der kan vi bade i sjøen, fiske og spele fotball. Eg likar meg og godt på Svanøy fordi der kan eg vere på hjortefarmen.

– Har du ein favorittstad å tilbringe ferien din i Sogn og Fjordane? – Eigentleg ikkje. Det er så mykje å velje i, men det må vel bli på fjellet.

– Har du ein favoritt stad å tilbringe ferien din i Sogn og Fjordane? – Eg likar meg best ved sjøen fordi det er så fint der.

FULLPAKKA MED INNOVATIV TEKNOLOGI SOM GIR DEG EIN TRYGG OG KOMFORTABEL KØYRETUR

Vi har leveringsklare bilar på lager! NYE NISSAN NOTE

frå kr 177 300

Lanseringsrente

2,95%*

Den nye Nissan Note får du no med eit sportsleg styling kit og ein svært effektiv 1,2-liters kompressormata bensinmotor på 98hk. Den innovative Safety Shield-teknologien frå Nissan vil hjelpe deg med å unngå faresituasjonar og køyre tryggare.

www.autoforum.sf.no

AutoForum AS Sanderplassen 2 6800 Førde Telefon: 57 83 09 60

Forbruk: 3,6-4,7 l/mil. CO2- utslepp 92-109 g/km. Bilda i annonsen kan avvike frå tilbod.

AutoForum AS Leirvåggata 1 6900 Florø Telefon: 57 75 29 30

Følg oss på Facebook: facebook.com/AutoForum.sf.no

KRISTINE TESTAR

Har du tips til kva Kristine kan teste, send mail til post@fylkesmagasinet.no

Litt krøll med shoppestopp! Korleis går det med denne shoppestoppen? Jo, no skal du høyre! Faste lesarar fekk kanskje med seg at eg heiv meg på shoppestopp-trenden i januar og lova at eg ikkje skulle kjøpe noko som helst på eit halvt år (med unntak av mat og daglegvarer). Og vidare skrytte over kor leikande lett det gjekk nokre månader seinare? Vel... Her kjem fortsettinga. Det var overraskande lett første tre månadane. Det var ikkje noko spesielt vi trengte, og verste shoppebehovet fekk vi (les: eg) dekka i form av å kjøpe gåver til andre og, merkeleg nok, handle daglegvarer.

Men så kom april og ei krølltang eg lenge har hatt lyst på dukka opp på tilbod. Hm, dette tilbodet er for godt til å gå i frå meg, tenkte eg, og trykte «bestill» før eg rakk å seie «dårleg samvit». Krølltanga kom i posten, og lettare skamfull la eg ho raskt inn i eit skåp og overbeviste meg sjølv om at dette var lov. Ja, dette var innanfor. Vi set ho på hygieneposten. – Kva i all verda?, spurte sambuaren min nokre dagar seinare medan han heldt opp øskja til krølltanga, og såg spørjande på meg. – Daglegvarer! Hygiene! Måtte ha! Nærast ropte eg tilbake litt forfjamsa og flau over kva eg hadde gjort. – Daglegvare? Verkelig? svarte han og sette auga i meg. – Ja, det er sånt som damer må ha. På lik linje med shampo og tampongar og, og.. Ja, du veit? Eg treng den. Eg må ha den… Etterkvart som eg snakka vart stemma spakare og spakare, og eg hørte sjølv kor dumt det eg sa var. – Eg skal sende ho inn att. Krølltanga vart som avtalt sendt inn att, og det var

eigentleg heilt greitt. Denne fadesen hadde nok uansett blitt oppdaga, for shoppestopp-politiet står på kvart hjørne. Familie og venner, og nokre lesarar, har vore veldig flinke til å «passe på oss» desse månadane og sørgja for at absolutt ingenting har gått i handleposen. Og skulle eg finne på å gå rundt i sentrum med ein H&M-pose (med bursdagsgåve i då sjølvsagt), kan du vere sikker på at eg vart stoppa med spørsmål av typen «jaja, så lenge varte den shoppestoppen», «jasså, vore og shoppa no?», «det der har vel ikkje du lov til?» I tillegg finst det ein del hemmelige agentar der ute som sladrar til sambuaren eller kollegaer om dei observerer meg i ein butikk ;-)

Illustrasjonsfoto: Roy Sunde

Så kva har vi lært? Som eg skreiv innleiingsvis er det overraskande kor lenge ein kan gå utan å kjøpe noko og ikkje li noko naud. Men det er rart med det. Når ein har alle basale behov dekka, så kjem behovet om noko meir. Noko nytt og skinnande. Difor kribla det litt i fingrane då vårmoten kom i butikkane, og eg må ærleg innrømme at shoppestoppen for min del enda i ei handlegate i Rhodos i slutten av mai då nokre klesplagg «datt» ned i posen. Etter fem månader var det nok. Har vi spart noko? Nja, ikkje nemneverdig. Ein klok økonom sa at forbruket stort sett er konstant, og om at ein ikkje bruker det på materielle gode, så blir det brukt på andre ting. Vi har brukt meir på opplevingar og ikkje minst god mat. Så

summa summarum er det ikkje store summane som står att på sparekontoen. Men vi har lært mykje. Som om at ein fint kan senke forbruket og likevel ha det godt. Og så er det fint å legge vekk klede fordi dei er brukt opp, ikkje fordi ein er lei av dei.

Kan det anbefalast? Her må eg sei meg einig i professor ved Økonomisk institutt ved Universitetet i Oslo Steinar Holden. Han har ikkje spesielt sansen for shoppestopp i ein gitt tidsperiode, men heiar på ei varig endring. – Det kan være ein god ide at folk med høgt materielt forbruk avgrensar forbruket sitt noko, men eg har meir sansen for at dette blir gjort på varig basis. Einig med du!

Vi legg oss pĂĽ lading nokre veker no, slik at du kan nyte godt av vĂĽre fantastiske idear nĂĽr sommaren er over.

God sommar frĂĽ gjengen i Rein Design!

Rein Design

SUPERHELTAR TRENG OGSĂ&#x2026; FERIE!

Vi berre gnir det inn

Vask innvendig kr1200,MĂĽ bestillast innan 10. juli. FĂ¸rstemann til mĂ¸lla.

TECTYL

BILPLEIEHALLEN HalbrendsĂ¸yra 6, 6800 FĂ¸rde Tlf. 99 30 22 20 â&#x20AC;˘ bilpleiehallen.no

FĂ¸lg oss pĂĽ Facebook

Ring oss for pris og timebestilling

BĂĽde ute og inne i Bartine og RRestaurant estaurant Lax Laxen en ffĂĽr ĂĽr du ser servert vert smĂĽretter smĂĽr etter heile dagen: dagen: Kongekrabbe Kongekrabbe og avocado avocado CĂŚsarsalat CĂŚsarsalat med kylling

VELKOMEN VELKOMEN TIL FESTIV FESTIVALNATT ESTIV VALNA A ATT T LAURD LAUR LAURDAG AG 5. JULI: I to to et etasjar asjar kan du nyt nyte e ttopp opp int internasjonale ernasjonale band med danserytmar frĂĽ ďŹ&#x201A;eire ďŹ&#x201A;eire k kontinent: ontinent:

Moules frites 1[Ă&#x152;bZYT[ SP\_P X [^ZP[c Ă&#x;[ ~ bYP[^cc[Ă&#x;Z 1[Ă&#x152;bZYT[ SP\_P X [^ZP[c Ă&#x;[ ~ bYP[^cc[Ă&#x;Z Ă&#x;hcT ~ _^\\Tb UaXcTb ~ PĂ&#x2013;^[X Ă&#x;hcT ~ _^\\Tb UaXcTb ~ PĂ&#x2013;^[X Kyllingsandwich Kyllingsandwich ylling y med avocadokrem avocadokrem adRRd[P ~ c^\Pc ~ aPdS[Ă&#x;Z adRRd[P ~ c^\Pc ~ aPdS[Ă&#x;Z steikte poteter

HEKLA ST TĂ&#x2026;LSTRENG Ă&#x2026; A - i grenselandet mellom folke- og populĂŚrmusikk Sunnfjord Sunnfjord Burger Burger CHERIF FA KERSIT - intens berber-blues. Dreg deg i dansen fĂ¸r du fĂĽr sukk for deg! adRRd[P ~ c^\Pc ~ aPdS[Ă&#x;Z ~ WTX\bh[cP adRRd[P ~ c^\Pc ~ aPdS[Ă&#x;Z ~ WTX\bh[cP SONEROS DE VERDAD - cubanske son-klassikarar i tradisjonell stil PVdaZ ~ RWX[X PĂ&#x2013;^[X ~ _^\\Tb UaXcTb PVdaZ ~ RWX[X PĂ&#x2013;^[X ~ _^\\Tb UaXcTb FERRO GAIT TA - perfekt festband med brasiliansk og afrikanskinspirert funanamusikk y I tillegg vil den polsk-tyske DJèn DARIUS DAREK halde deg i ande med multirytmisk 5aĂ&#x152; Z[ ( bTaeTaTa eX ^VbĂ&#x152; P [P RPacT ( bTaeTaTa eX ^VbĂ&#x152; P [P RPacT 5aĂ&#x152; Z[ dansemusikk frĂĽ heile verda ?Ă&#x152; [PdaSPV UĂ&#x152;a P [P RPacTVYTbcTa X ?Ă&#x152; [PdaSPV UĂ&#x152;a P [P RPacTVYTbcTa X Restaurant Restaurant Laxen Laxen inngang til 5TbcXeP[]Pcc Uâ QTaaT Za " $ 5TbcXeP[]Pcc Uâ QTaaT Za " $ Velkomen til festivalhotellet â&#x20AC;&#x201C; god mat, god festivalstemning og gode opplevingar! For bestilling: 57 83 40 00

45 år på skjermen – og no Ein skal vere forsiktig med ordet legende. Men Ragnhild Sælthun Fjørtoft fortener det etter 45 år på skjermen i NRK. 6.juni hadde ho sin siste kveld som kanalvert. TEKST: Roy Sunde

For å sette det i perspektiv: Då underteikna vart fødd i 1971 var ho inne i sitt andre år på skjermen. For tre generasjonar nordmenn er ho nærast synonymt med kanalen. – Korleis var det å gje seg i NRK etter å ha jobba der sidan 1969? – Det er rart å gje seg når du har hatt same arbeidsplass i så mange år. Men eg skal ta på meg småoppgåver for NRK framover, så eg stenger ikkje døra heilt bak meg, smiler ho. – Det lettar overgangen til pensjonistlivet å vite at eg skal rusle litt vidare i korridorane. Så då er det ikkje så hardt likevel. Men det blir ikkje meir på skjermen, den perioden er over, slår ho fast. – Kva slags oppdrag er det snakk om då? – Ein ting vi alt har gjort avtale om er at eg skal vere omvisar på NRK. Eg har teke ein del omvisningar før også. NRK får ofte grupper på vitjing, med alt frå skuleelevar til pensjonistar, som vi viser rundt på huset. Det er eit spennande hus for folk å vitje. Her får dei sjå kva NRK har å by på, og ikkje minst sjå kva som skjer i kullissane på programma dei ser på fjernsyna sine heime. Det er ein triveleg måte å treffe folk på, så det gler eg meg til, seier ho. Men etter 45 år travle år i Noregs største kanal er det pensjonisttilværet som får hovudfokus framover. Og ho er ikkje redd for å kjede seg. – Eg gler meg til å få meir tid til det eg har fått for lite tid til før. Som lesing, teater og kulturelle opplevingar, som eg er oppteken av, og ikkje minst reising som eg likar godt. Så eg håpar pensjonistlønna strekk til for ein del reising. Eg har aldri brukt mykje pengar på meg sjølv, men reiser er ein ting eg gjerne brukar ein del pengar på, for det synest eg er givande, seier ho. – Og så gler eg meg til å få meir tid til mine to barnebarn framover.

Rivande utvikling i 45 år. Ragnhild byrja på NRK

medan fjernsynet framleis var i sin spede barndom. Utviklinga har vore enorm i løpet av karrieren hennar. – Det er ein kjempeforskjell på no og då. Det har vore ei vanvittig utvikling, både på teknisk side og i jobben som kanalvert. Då eg byrja i NRK var fjernsyn noko særs nytt, det hadde berre vore i Noreg i 9 år. Dei første to åra mine i kanalen var sendingane i svart-kvitt. I byrjinga kom ein berre på jobb som kanalvert om ettermiddagen, og fekk eit manus i handa som ein skulle lære seg i løpet av kvelden. Og ofte var det oppramsing av namn og slike ting. No er heile kvelden ein eigen produksjon, med mange små og store innslag, som krev at du set deg grundig inn i alt. Normalt har ein 1-2 dagar på å førebu seg til ei kveldsvakt. Og no må ein skrive manus sjølv, ein

Foto: Anne Liv Ekroll:NRK

må sette seg grundig inn i alle programma ein skal presentere, sjekke det språklege, og sette oss inn i korrekt uttale av namn og utrykk på andre språk og mykje meir. Då eg byrja i NRK hadde ein lange

pausar mellom programma med berre klokke på skjermen, og pausefiskar. No er det sekundteljing heile kvelden, fortel ho. – Og reint teknisk har det vore ei enorm utvik-

Alle bilmerke - opptil 7,5 tonn

er det slutt ling. No har vi eit dataprogram vi skal meistre medan vi stĂĽr og snakkar til folk, der vi trykker fram innslaga undervegs. Folk har kanskje lagt merke til at vi stĂĽr med ein ÂŤdingsÂť i handa som vi brukar til ĂĽ styre undervegs. SĂĽ det har blitt ei langt meir komplisert rolle ĂĽ fylle. Etter 45 ĂĽr i fjernsynsruta er ein for kjendis ĂĽ rekne. Men det var meir ÂŤtrykkÂť fĂ¸r. â&#x20AC;&#x201C; I Oslo er folk sĂĽ vant til ĂĽ sjĂĽ kjente fjes pĂĽ gata at her blir det ikkje stort oppstuss. Men med ein gang ein kjem utom Oslo blir ein meir lagt merke til. Og det er stort sett hyggeleg, det er sjeldan folk stoggar ein for ĂĽ kjefte, smiler ho og fortel at trykket som fĂ¸lgde med ĂĽ vere i media var stĂ¸rre fĂ¸r. â&#x20AC;&#x201C; Fram til TV3 kom i 1987 var det jo berre NRK. Og alle sĂĽg pĂĽ kanalen. Dei fĂ¸rste ĂĽra var fjernsyn nytt og spennande, og NRK hadde monopol. DĂĽ vart ein gjenkjent overalt. SĂĽ dĂĽ var ein nok meir ÂŤspennandeÂť. I dag er det langt fleire ansikt ĂĽ fordele dette pĂĽ, seier ho.

Ă&#x2026; bli sett. PĂĽ spĂ¸rsmĂĽl om kva som er hĂ¸gdepunktet etter 45 ĂĽr mĂĽ ho tenkje seg om. Og svaret er kanskje litt overraskande, med tanke pĂĽ kor synleg ho har vore. â&#x20AC;&#x201C; Det er vanskeleg ĂĽ trekke fram enkelthendingar. Eg har fĂĽtt vere med pĂĽ sĂĽ mykje spennande, og hatt ein veldig variert arbeidskvardag, ogsĂĽ utan jobben som kanalvert. Men det var veldig stort ĂĽ fĂĽ Heidersprisen under utdelinga av Gullruten i 2006. Det var ei gledeleg overrasking, seier ho og grunngjev kvifor: â&#x20AC;&#x201C; Ein fĂ¸ler seg ofte teken for gitt pĂĽ eit vis i jobben som kanalvert. Ein er der liksom berre. SĂĽ det var veldig godt ĂĽ bli sett og anerkjend for akkurat den jobben. DĂĽ fĂ¸ler ein at ein faktisk blir sett, og satt pris pĂĽ, seier ho.

NRK i 45 ĂĽr til?. I lĂ¸pet av ĂĽra Ragnhild har vore pĂĽ skjermen har NRK mĂ¸tt ein mediekvardag i enorm utvikling. Siste ĂĽra har ogsĂĽ aktĂ¸rar som Netflix gjort sitt for ĂĽ endre mĂĽten ein ser fjernsyn pĂĽ. â&#x20AC;&#x201C; Kva trur du om framtida til NRK? â&#x20AC;&#x201C; NRK har klart seg veldig bra, spesielt for ein allmennkringkastar, i hĂ¸ve mange andre slike i Europa. NRK har hatt godt tak om mediekvardagen, styrt seg i takt med utviklinga og klart ĂĽ bĂĽde modernisere seg og fĂ¸lgje med i den nye tida, bĂĽde teknisk og innhaldsmessig. Det trur eg dei kjem til ĂĽ halde fram med vidare ogsĂĽ. Og NRK har framleis veldig mange sjĂĽarar, spesielt i helgene, der vi oftast slĂĽr dei andre kanalane ned i stĂ¸vlane. Og det er godt gjort for ein allmennkringkastar. â&#x20AC;&#x201C; Trur du NRK kjem til ĂĽ fĂĽ problem i mĂ¸te med nye mĂĽtar ĂĽ sjĂĽ fjernsyn pĂĽ, for eksempel tenester som Netflix? â&#x20AC;&#x201C; Eg trur NRK vil klare ĂĽ halde posisjonen sin framover. Men dei aller mest trufaste sjĂĽa-

rane er jo i aldersgruppa 65 pluss. SĂĽ generasjonane etter desse byr jo pĂĽ fleire utfordringar. Det er liten tvil om at vi er inne i eit generasjonsskifte. Og den teknologiske utviklinga gĂĽr berre raskare og raskare. Det er liten tvil om at yngre generasjonar ser stadig meir fjernsyn via data, mobil og slike ting, men 20 ĂĽr fram i tid kan alt vere heilt annleis enn i dag, sĂĽ det er vanskeleg ĂĽ spĂĽ, avsluttar ho.

- reparasjon - vedlikehald - service - EU-kontroll - hjulstillings-kontroll - aircondition-service Vi er med i verdas stĂ¸rste og mest kunnskapsrike verkstadkjede. Hos oss fĂĽr alle bilmerke profesjonell hjelp til hyggeleg pris.

â&#x20AC;&#x201C; MED KVALITET OG SERVICE SOM VAREMERKE â&#x20AC;&#x201C;

DIN BUBIL-VERKSTAD I FĂ&#x2DC;RDE s Service og reparasjonar s Periodisk kĂ¸yretykontroll (EU-kontr.) s Hjulstillingskontroll med 4-hjulsmĂĽling s Fabrikkoppdateringar og garantiarbeid pĂĽ chassis s Service/fylling pĂĽ AC-anlegg s Ettermontering av cruise control og ryggekamera

VISSTE DU AT s 2 av 3 bubilar er bygd pĂĽ Fiat Ducato? s Autoservice er Norges eldste Fiat-forhandlar, etablert i 1966, og Iveco-forhandlar frĂĽ 1974?

Fakta â&#x20AC;˘ Ragnhild SĂŚlthun FjĂ¸rtoft kjem frĂĽ Seltun i LĂŚrdal. Ho er utdanna lĂŚrar, frĂĽ lĂŚrarskulen i TĂ¸nsberg, men byrja i 1969 som programmedarbeidar i NRK. â&#x20AC;˘ I lĂ¸pet av 45 ĂĽr i kanalen har ho vore bĂĽde produsent, programleiar, kommentatorlesar, oversettar og kanalvert. Ho har ogsĂĽ leia sprĂĽkutvalet i NRK, og er kjent for sin sikre nynorsk. â&#x20AC;˘ FjĂ¸rtoft har gjennom ĂĽra vore engasjert i blant anna uhjelpsarbeid, og har vore styremedlem i Organisasjonar som UNICEF Norge, StrĂ¸mmestiftinga, Forut og Antislaveriselskapet. Ho var i ungdommen aktiv i Norges Studerende Ungdoms Avholdsforbund, og har leia venneforeininga for det Norske Teatret. I 2002 gav FjĂ¸rtoft ut boka â&#x20AC;?Under bergfallâ&#x20AC;?, pĂĽ Det norske samlaget. Ei samling av favorittdikta henna. â&#x20AC;˘ Ragnhild SĂŚlthun FjĂ¸rtoft er gift med tidligare programsekretĂŚr, Venstre-leiar og leiar for medie- og miljĂ¸stiftelsen WIF (Worldview International Foundation), Arne FjĂ¸rtoft.

Kusslid, 6819 FĂ¸rde â&#x20AC;&#x201C; Tlf. 57 83 38 80 www.as-autoservice.no

5(9,6-21 5(.1(6.$3 Â&#x2021; )5$07,'65(77$ OG ())(.7,97 OPPLEGG FOR REKNESKAPSRAPPORTERING Â&#x2021; Â&#x2018;.2120,67<5,1* Â&#x2021; Â&#x2018;.2120,6. 5c'*-(9,1* Â&#x2021; 3267#5 5 12 Â&#x2021; ::: 5 5 12 )Â&#x2018;5'( Â&#x2021; )/25Â&#x2018; Â&#x2021; (,' Â&#x2021; 0c/Â&#x2018;< Â&#x2021; 675<1

7$ .217$.7 )

7,/%2' 3c

5(.1(6.$36)Â&#x2018;

5,1* 2* 5(9,6-21

PĂĽ tide med service? ALLE BILMERKER OPPTIL 7,5 TONN.

EU-KONTROLL VARE- OG BOBILVERKSTED HJULSTILLINGS-KONTROLL 3D AC/KLIMA-SERVICE FLUSH/RENS AUTOMAT-GEARKASSE

ET ET TRYGT TRYGT V VALG ALG A AV V BI BILVERKSTED LVERKSTED VER V

ME MECA C A Car C a r Service S e r v i c e er et trygt v al g av a v bilverksted. bil ve r ks t e d. Vi Vi stĂĽr st ĂĽ r for fo r riktig r i kt i g utu tt r ygt valg og prisgunstig Al t arbeid a r b e id utfĂ¸res u t fĂ¸ res med reservere s e r veffĂ¸rt Ă¸r t o gp r i sg u nst i g verkstedsarbeid. ve r ks t e d s a r b e i d. Alt deler gje ld er alle bilens bile ns garantier g a r a n t ie r d el er av a v originalkvalitet, o r i g i n al k v ali t et, og o g selvfĂ¸lgelig s el v fĂ¸l ge li g gjelder fortsatt nĂĽr bilen hos oss. os o s s. fo r ts a tt n ĂĽ r bil en har h a r vĂŚrt vĂŚr t h Ring R i ng oss o ss i dag d a g og o g bestill b est ill tid. t i d. TTlf.: l f.: 57 79 68 80

Rutebilane Ru tebilane i B Bremanger remanger as Avd: ME Avd: MECA CA Terdal Terdal bilservice bilser vice Bremanger 6727 B remanger

www.meca.no

Betal nĂĽr det passer for deg! Opptil 24 mnd. rentefri nedbetalning.

ØKONOMI

Omstilling og fokus for betring av lønnsemd og likviditet Vi må heile tida være opne for å tenkje nytt og fornye oss! Det er ikkje slik at det som førte til at vi lukkast i går, nødvendigvis fører til at vi lukkast i morgon. Dine tenester og produkt kan plutselig være i ferd med å bli mindre etterspurt, det «nye og spennande» er borte, og aggressive konkurrentar dukkar opp. Kundens behov endrast, og det blir sett andre krav og forventningar til oss. Lønnsam drift er ei hovudmålsetting for bedrifter flest. Grunnleggande for å skape lønnsemd er produkt eller tenester som det er behov for i marknaden. Men det å skape lønnsemd er som regel òg avhengig av systematisk arbeid og enkeltpersonar som «dreg» prosessen. Det handlar om å forstå bedriftas interne og eksterne rammevilkår, sjå moglegheiter og deretter utnytte dei. Det handlar om teft og kremmarånd, motiverte medarbeidarar og relevant informasjon med fokus på inntekter, kostnader og likviditet. Og det handlar om å velje rette strategiar! Vi ser at bedrifter i fylket, og elles i landet, har utfordringar med lønnsemd i periodar og at ein får press på likviditeten. Utfordringane kjem ofte som følgje av at ein i periodar mistar fokus frå leiinga på kjerneaktiviteten i verksemda og at ein ikkje har tilstrekkeleg «trykk» internt i eigen organisasjon og ut i marknaden. Utfordringa blir at ein mistar marknadsposisjon og ikkje klarer omstille seg raskt nok etter endringar i marknaden. Fokus på kunde og produktlønnsemd blir svakare, og marginane går ned samtidig som omsetnaden går ned. Dette fører til at ein etter kvart får utfordringar med likviditeten. Dei same utfordringane ser ein ofte knytt til bedrifter i vekst. Eksempelvis er omsetningsvekst med på å auka finansieringspresset i bedrifta ved at balansen «blåsast opp» gjennom auka kapitalbinding, bl.a. i kundefordringar og varelager. Om lønnsemda ikkje er god nok, vil ikkje behovet for auka eigenkapital dekkast frå drifta og må finansierast på andre måtar. Auka kapitalbinding og redusert lønnsemd vil oftast måtte finansierast med fremmendkapital. Ofte skjer dette med kortsiktig gjeld til høg rente, og utviklinga går mot skeivare finansieringsstruktur og meir pressa likviditet. For låg inntening over tid fører gjerne til ein «vond sirkel» med skeivare og skeivare finansieringsstruktur, strammare likviditet og svakare eigenkapital.

Difor er det viktig at leiinga og styret i selskapet har verktøy som fangar opp utviklinga så tidleg som råd og at ein evnar å sette fokus. Utfordringa i dag er at ein ikkje handlar raskt nok, men avventar og ser utviklinga. Først når likviditetsutford-

Ei bedrift må heile tida tenke nytt, og klare å omstille seg. Det hjelp ikkje å sitte med gårsdagens teknologi, utdatert programvare eller ein gamaldags syn på marknaden ein opererer i. Då får ein fort problem. Illustrasjonfoto: Roy Sunde

ringa blir stor nok forstår ein alvoret. Då er ein på etterskot og har ofte eit mindre handlingsrom. Bedrifta må fokusere på både inntekter, kostnadar og likviditet. Ein må sikre at ein har kontroll på kven som er kundane, kva sel ein til ulike kundar, og kva lønnsemd har ein på dei ulike kundane og produkta/tenestene. Dette er ofte informasjon som eksisterer i bedrifta, men som ikkje blir nytta, og er viktig når ein skal gjere tiltak og sette fokus i organisasjonen. Dei fleste bedriftene har god kontroll på dei faste kostnadane og det er ofte på bemanning ein må gjere tiltak for å redusere kostnadane. Det blir ofte ikkje sett fokus på likviditetsstyringa tidsnok. Ein håpar at tiltak for å skape god lønnsemd er tilstrekkeleg i ein slik fase. Det bør så tidleg som råd i ein slik situasjon settast fokus på likviditetsstatusen og finansieringsstrukturen i balansen. Det bør vurderast kva tiltak som kan gjerast saman med dei tilsette, eigarane og banken. Ein bør starte å sjå på kva som kan gjerast internt i eigen organisasjon knytt til balansen. Det vil oftast være mogleg å gjere kortsiktige tiltak

gjennom kundefordringane, betalingstider leverandørar, reduksjon av varelager, sal av eigedelar som ikkje er nødvendige, osv. Dette er viktig å gjere så tidleg som råd, for så å finne gode løysingar saman med banken knytt til ekstra finansiering og ikkje vente til stoda er kritisk. Erfaringar er at til lenger ein ventar til meir krevjande blir perioden det tek før ein er tilbake til «normal» situasjon og ein har opplevd det krevjande både for organisasjonen og leverandørar/kundar. Erfaringane er at verksemda må være i kontinuerlig omstiling og leiinga må sikre fokus på dei rette elementa for å sikre god lønnsemd og likviditet framover. BDO støttar ofte leiinga i ulike verksemder i slike prosessar. Meir informasjon om fagområdet finn du på www.bdo.no eller ta kontakt for ein samtale. Innlegget er skrive av:

BDO Harald Husabø Siviløkonom

Vi berre gnir det inn

27. juli 2014

Vi ønskjer velkomen til den tradisjonelle marsjen gjennom den unike Aurlandsdalen frå Østerbø 800 moh til Vassbygdi 50 moh På Sinjarheim er det naturleg å ta ein matpause.

Tu urløype urløype: assbyg Østerbø-Sinjarheim-Vassbygdi er om lag 19 km, og turen tek 5-6 timar. Stien er god, og middels lett å gå. Transport: ranspor r som før. Til og frå rå Vassbygdi a so tilEkstra bussar vert sett opp i til legg til ordinær rutebuss. Innkomst: Stålring sitt skyttarhus ved brua

Rein Design

Aurlandsmarsjen

Påmelding: frå kl 08.30 ved Øst Ved e start s Østerbø Turisthytte Startkontingent: Vaks a aksne kr 100,Born gratis Premiar: Det vert delt ut diplom til alle marsjdeltakarar jdeltakararr, og pr p emie for gjennomførte 5,10,15 og 20 gonger.

Ditec-behandling med vask innvendig kr5500,-

vill natur - gamal kultur

Må bestillast innan 10. juli. Førstemann til mølla.

TECTYL MEIR INFO: Kjem etter kvart på

www.aurland.kommune.no

ARRANGØRAR: VENNER AV AURLANDSDALEN

BILPLEIEHALLEN Halbrendsøyra 6, 6800 Førde Tlf. 99 30 22 20 • bilpleiehallen.no

Følg oss på Facebook

Å J S G O M O N N I M O K ER!

Rein R ein Design

Ring oss for pris og timebestilling

T I E H Y N VÅRE

KAMPANJEPRIS

22.590,Frakt kjem i tillegg

Kan leverast med bakvegg i svart spegelglas eller kvitt glas (same pris).

Opnin ngstider: Måndag–fredag: 07.30–16.30. Laur u dag: 10.00–14.00. Vi tar forbehald om fargeavvik og tr ykkfeil.

R Rørle ø r l e g ge g e re r e n i næ n æ rhete rh e te n

Tlf. 57 72 55 90 - Mob. tlf. 992 13 790 Flovegen 4, 6800 Førde - www.comfort.no

Prøvekøyrt: Skoda Rapid Spaceback

Value for money? Skoda har børsta namnet av ein gammal modell, nemleg Skoda Rapid. Vi lånte med oss ein og reiste på øyhopping i Solund. TEKST: Tore Fossen FOTO: Roy Sunde

Om du var tsjekkar på midten av 80-talet og ville brese litt, så var det ikkje feil å tøffe seg i ein Rapid. I dag er det vel ikkje stort meir enn namnet som minner om den gamle modellen, og det at det faktisk er ein bil med dører og fire hjul. Eksempelvis har dei – i motsetnad til den gamle Rapid’en – flytta motoren framom føraren, slik alle andre bilprodusentar gjer, med unntak av enkelte sportsbilprodusentar. Men eg tvilar på om Skoda har ikkje noko overordna mål om å satse på det segmentet. Med Skoda Rapid Spaceback ønskjer Skoda å nå den yngre kjøpargruppa, med ein bil som byr på god plass, god sikkerheit, rikeleg med utstyr, til ein overkommeleg pris.

Prisgunstig. Den rimelegaste Skoda Rapid Spaceback startar på 218.400 kroner (1,2 liter TSI 86 hk bensin, Ambition Plus). Av andre bensinmotoralterantiv finst det 1,2 liter med 105 hk, og 1,4 liter med 122 hk, som også har 7-stegs DSG automatgir. Dieselvariantane består av to ulike 1,6 liters TDI-motorar med høvesvis 90 og 105 hk. Rapid’en vi lånte var utstyrt med 90 hk TDImotor og DSG. Inngangsprisen på denne er 244.300, og så kan ein plusse på litt for ekstraustyret (panoramasoltak og DAB-pakke med navigasjon).

Rikeleg med utstyr. Vår modell var utstyrt med eit

digert panoramasoltak. Det er ikkje redaktør Sunde like glad i til ei kvar tid. Han har litt lett for å bli overoppheta i topploket. Men eg likar det veldig godt. Det slepp lys inn i ein elles mørk kupé.

Motor: 1,6 TDI Maks effekt: 90 hk 0–100 km/t: 12,1 sek Toppfart: 182 km/t Lengde: 4304 mm Breidde: 1706 mm Høgde: 1459 mm Vekt: 1185 kg Oppgitt forbruk, blanda køyring: 0,42 1/mil Vårt forbruk: 0,48 l/mil CO2-utslepp: 118 g/km Pris frå kr 218.400,Pris testbil kr 244.300,Utlånt av: Berge & Co

Bilen hadde også DSG-girkasse, ei girkasse som fungerer ypparleg ved all type køyring. Du merkar lite til dei raske girskifta, og det gjev samstundes økonomisk køyring. Elles hadde Skoda’en DAB-radio med blåtann, lettmetallfelgar, sportssete og multifunksjonsratt.

Ut på tur. Skoda Rapid Spaceback er ein lettkøyrt bil. Du finn deg fort til rette bak rattet. Instrumenteringa er mykje lik det Volkswagen utstyrer sine modellar med. Lettleste instrument, musikkog telefonsystem opererer ein enkelt med fingrane på touch-skjermen eller via knappane på rattet. Bilen er kanskje litt stump, og ein merkar når

asfalten burde ha vore fornya. Men teke i betraktning at dette er ein rimeleg bil, så finn eg ikkje grunn til å klage over komforten. Ein kan ikkje samanlikne den med bilar som kostar fleire hundre tusen kroner meir. Den er direktestyrt og ligg fint på vegen. Den har krefter nok til å kunne gjere forbikøyringar på ein trygg måte, utan at den nokon gong vil komme i kategorien «sportsbil». Sportssetene gjev fin sidestøtte for den veltrente kroppen min, men i følgje redaktør Sunde så var dei litt for harde. Han om det! Skoda har prøvd å gje bilen eit sportsleg preg, men Golf og Audi A3, som er dei næraste slekt-

ningane til Rapid i VAG-systemet, ser friskare ut. Men det gamle uttrykket at du ikkje skal skode hunden på håra, kjem her til sin rett. Bilen er morosam å køyre. Spesielt når vegane blir smale og svingete. No har ikkje Hr. Sunde og eg vanlegvis mykje bagasje når vi dreg på tur. Likevel konstaterer vi at bagasjerommet er stort (415 liter), noko som er større enn både VW Golf, Toyota Auris og Mazda 3, som det gjerne kan vere aktuelt å samanlikne seg med.

Konklusjon. Når ein tek pris i betraktning, får ein mykje bil for pengane. Ein får god plass for pen-

gane. Ein får artige køyreopplevingar for pengane. Likevel må ein stille spørsmål om ein når eit yngre publikum med denne bilen. I alle fall her i Norge. Synd, for Skoda Rapid Spaceback har fått toppscore i NCAP kollisjonstest, er rimeleg og velutstyrt, men eg tvilar på om den har rette «look’en» for den yngre kjøpargruppa. Unge bilkjøparar betaler heller 50 til 100 tusen kroner meir for å køyre rundt i Golf eller Audi A3. Tenk om dei hadde forstått kor mykje moro ein kan ha for mellomlegget…

Produsert av Fride H. Haugen / fride.haugen@gmail.com

Namn: Adresse: Postnr./Stad

E-post:

96 Kryssordet kan også lastast ned frå fylkesmagasinet.no

Løysinga sender du innan 8. august til: Fylkesmagasinet, Boks 353, 6802 Førde. Merk konvolutten «Fylkeskryss nr. 96». Vi trekkjer tre vinnarar med korrekt løysing som kvar får fem FLAX-lodd.

Rein Design

Byggje nytt hus?

Sjjå vår flotte huskatalog og la deg bli inspirert!

Kontakt oss i Dvergsdal & Sunde, og saman finn vi din draumebustad, uansett kor du vil bu i Sogn og Fjordane. Vi har avdeling i Førde, Sogndal og Eid.

Løysing

VINNARAR AV KRYSSORD NR. 95 Gunnar Solheim, Holmedal Gerd Sørebø, Sandane Ivar Haaland, Dale i Sunnfjord Tlf : 57 72 65 00 | dvergsdalogsunde.no

Kryssordforfattaren tek no i mot bestilling på BURSDAGSKRYSSORD for spesielt interesserte - ta kontakt for meir informasjon: fride.haugen@gmail.com eller tlf 97503311.

VURDERER DU SYNSOPERASJON? fra k r ris fr Pri

a. va. mv kll.. m ink 5,,- in 75 87 9.8 69. 1 16

R RANGER ANGE R 900 9 0 0 XP XP EPS E PS

R RANGER ANGE R DIESEL DIE SE L HD HD

RANGER RANGE R 800 80 0 6X6 6X6

VELG TR RYGT - VELG MARKEDSLEDEREN

Pb. 122 | 6781 STRYN | Tlf.: 578 72 000 | Telefaks: 578 72 017 jon@lars-kveen.no | www.kveenmotor.no

45 W WWW.POLARISINDUSTRIES.NO WW.POLARISINDUSTRIES.NO • FACEBOOK.COM/POLARISNORWAY FACEBOOK .COM / POLARISNORWAY

E-PRAT

med Ingrid Loftesnes

Bustadkommune:Sogndal Alder: 63

Aktuelt: Ingrid Loftesnes har vore i reiselivsbransjen i 44 år. I fjor skreiv ho Reisehandboka «Opplev Sognefjorden», med fotograf Finn Loftesnes. Kortreist ferie er i vinden som aldri før, og boka ein fin guide til flotte opplevingar i heimfylket. – Kvifor skrive ei bok om reisemål rundt Sognefjorden? – Med boka ynskjer eg at både du som bur i området og tilreisande skal få inspirasjon til å besøke dei ulike kommunane langs den unike fjorden. Du blir kjent med eit breitt utval av kultur- og naturopplevingar, frå historiske attraksjonar og lokale matprodusentar til fotturar, aktivitetar og moderne friluftsliv. – Kva er det med Sognefjorden som fascinerer slikt? – Sognefjorden er den lengste og djupaste fjorden i verda, der det bur folk, og den strekkjer seg over 200 kilometer frå kysten til foten av nasjonalparkane Jotunheimen, Jostedalsbreen og Breheimen. Attraksjonane er godt tilrettelagt med aktivitetar som: øyhopping, kajakkpaddling, roing, sykling, fjordcruise, fjell- og brevandring, samt rafting for å nemne nokre. Her er museum, informasjonssenter, galleri, flotte kyrkjer og stavkyrkjer. Uansett kor du oppheld deg eller bur ved Sognefjorden, kan du nå dei aller fleste attraksjonane på dagsturar. Her finn du fleire av dei mest kjente attraksjonane i Norge. Fleire står på UNESCO si verdsarvliste og er kåra til dei beste reisemåla i verda. – Kva bør ein absolutt få med seg frå ei reise i regionen? – Ein øyhoppingstur ute ved havet, brevandringstur på Jostedalsbreen, den største breen på det europiske fastlandet, fjordcruise, roing eller padling på verdsarvfjorden Nærøyfjorden, ein topptur til Fanaråken og eit besøk i UNESCO stavkyrkja på Urnes. Alle desse opplevingane vil gje

sterke inntrykk. Boka er på 270 sider, så det er vanskeleg å prioritere. Å oppleve Sognefjorden er absolutt ikkje gjort unna på ein dag eller to. – Kva er ditt favorittreisemål langs Sognefjorden? – Mitt favorittreisemål er Solund og Pollatinden (541 moh). Det å oppleve sola ved havet er alltid like fasinerande for meg. – Om du fekk vere ordførar i heimkommunen din eit år, kva ville du satt fokus på? – Då ville eg jobbe for å påverke reiselivspolitikken. Eg ville prosjektorganisert alle reiselivstiltaka utan å ta omsyn til kommune- og fylkesgrenser. – Kor mykje tid nyttar du på sosiale media ein vanleg dag? – Lite, men bruker 1-2 timer på nettaviser – Kva er din beste eigenskap? – Eg er sta, uthaldande og gir aldri opp. (Dette kan også vere mi svakaste side) – Du får makt til å realiserer eit vegsamband i Sogn og Fjordane. Kva for eit ville du bygd? – Handspiki mellom Styggevatnet i Luster og Sota Sæter i Skjåk. Då ville vi fått flotte rundturar for

turistane og kort veg til Gudbrandsdalen. Den måtte vere vinteropen. – Kven ser du opp til, og kvifor? – Eg har ikkje nokon spesiell eg ser opp til, men set pris på det gode, positive og konstruktivt kreative hjå i kvart enkelt menneske – Kva er din største epost-tabbe? – Kan ikkje hugse nokon e-post tabbe, men sendte ein gong ei god-natt helsing på sms til presten i staden for til kjærasten. (det var like etter at far min døydde) – Du vinn 25.000 kroner i lotto. Kva nyttar du pengane til? – Hus og hage. Men hadde eg vunne litt meir hadde eg teke barnebarna med på tur. – Om du skulle utdanna deg på nytt/valt eit nytt yrke, kva ville du gjort ? – Å jobbe med reiselivsnæringane har vore stressande og strevsamt, men eg ville ha valt det på nytt, men gjerne med meir grundig juridisk innsikt – Kva ser du mest fram til nett no? – Å nyte kvart sekund av sommarvarmen

Det du trenger i sommer! 1999,-

499,-

299,-

Piknikbord

12/230 V

City Folding 20”

Kjøle-/varmeboks

Robust, sammenleggbar aluminiumssykkel med god ytelse. Shimano Nexus 3 innkapslede gir med fotbrems. Rustbeskyttet kjede. 27-1421

For midlertidig oppbevaring av mat/ drikke som skal holdes kald eller varm. 12 V DC adapter og 230 V strømkabel medfølger. Kapasitet: 24 l. 49-513

Sammenleggbart bord og 4 krakker som oppbevares i det sammenlagte bordet. 37-502

199,-

2299,2499,Gressklipper LM 502SP Selvgående med oppsamler eller bioklipp, som ﬁnfordeler gresset for rask nedbryting. Lettmanøvrert, med store bakhjul. Enkel rengjøring med slangetilkobling. 17-496

Grill Enkel å bære med seg. Grillﬂate: 35 x 23 cm x 2 stk. (både lokk og bunn kan brukes for grilling). 26-463

FØRDE, Kronborgveien 5, 6800 Førde SOGNDAL, Stedjevegen 38, 6856 Sogndal Man-fre 8-20, lør 9-18 815 32 815 - www.biltema.no

NYE M{ZD{ 3 FRA

230 800,-

M{ZD{ CX-5 FRA

334 400,-

M{ZD{ 6 FRA

328 400,-

Sammen med suksessen Mazda CX-5 og designprisvinneren Mazda6, tilbyr Mazda helt nye Mazda3 med samme prisbelønte design og SKYACTIV-teknologi. Mazdas nye generasjon biler har sterke motorer med lave utslipp, i tillegg til et interiør som står i stil med bilens utvendige design. Kom innom Riko Førde og prøvekjør.

Alle nye Mazda personbiler selges med 5 år/100.000 km nybilgaranti, 12 års rustbeskyttelsesgaranti, 3 års lakkgaranti og inntil 10 års Mazda veiassistanse. Prisene er inkl. frakt levert Førde. Årsavgift kjem i tillegg. Utstyrsnivå og farger på avbildede biler kan avvike fra priseksemplene. Mazda6: Drivstofforbruk kombinert kjøring 3,9–6,4 l/100 km, CO2-utslipp 104-150 g/km. NOx = 5-51 mg/km. Mazda CX-5: Dricstofforbruk kombinert kjøring 4,6–6,6 l/100 km. CO2-utslipp 119-155 g/km. NOx = 7-72 mg/km. Mazda3: Drivstofforbruk kombinert kjøring 3,9–5,6 l/100 km, CO2-utslipp 104-129 g/km, NOx 8-60 mg/km.

ALLE GODE TING ER TRE

www.rikoforde.no

Alle som bestiller ny Mazda3, Mazda6 eller Mazda CX-5 før 31. juli får med gratis vinterhjul og ei Diamondbrite lakkbehandling med 6-års garanti!

VERDI INNTIL KRONER

33.000,-

Sjå vårt utval av brukte bilar! HYUNDAI Hyundai ix35 2.0 CRDI Premium 4WD Offroad Hyundai Santa Fe 2.2 150hk 7seter 4WD Aut. Flerbruksbil Hyundai Santa Fe 2.2 CRDi LUX 7-seter 4x4 Aut. Flerbruksbil Hyundai i30 1.6 CRDI 90Hk WC Edition 5-d Hyundai i30 1.6 CRDI 90Hk WC Edition Stv. Hyundai i30 1,6 CRDi 90Hk Comfort Stv. Hyundai Trajet Flerbruksbil Hyundai Atos MAZDA Mazda 3 2.2 DE Optimum Mazda 5 1.6DE Advance Pluss Flerbruksbil Mazda 5 2.0DE ADVANCE PLUS 110 HK Flerbruksbil Mazda 5 2,0 DE AdvancePlus Flerbruksbil Mazda 3 1,6 Diesel SUBARU Subaru Outback 2.0D Premium 4WD Stv. Subaru Forester 4WD Stv. Subaru Forester 4WD Stv. Subaru Justy 1.0 Bensin 69Hk 5-d Subaru Forester 4WD Subaru Outback 4WD Aut. Stv. ANDRE MERKER Honda CR-V Fleirbruksbil Mitsubishi Outlander 2,0 4WD Stv. Volkswagen Sharan 1.9 TDI Kia Carnival 2,9 Aut. Flerbruksbil Honda Accord 2,2 150Hk Elegance Audi A3 1.9TDI 3-d Ford Mondeo 2,0 TDCi Ghia Aut. Stv. Peugeot 307 1.6D Stv.

Farge Sølv Svart Blå Grå Grå Blå Sølv Svart

År 2012 2006 2007 2010 2010 2008 2004 2000

Km-stand 21 000 83 500 Ny motor! 85 800 78 100 71 000 136 000 68 000

Pris 349 000 269 000 259 000 169 500 169 500 149 000 89 000 25 300

Grå Svart Svart Rød Grå

2014 2012 2009 2008 2007

2 000 40 000 50 000 89 500 107 000

318 755 258 700 199 000 179 900 85 400

Hvit Grå Rød Sølv Grønn Sølv

2012 2009 2006 2010 2000 2013

165 000 96 000 190 000 61 800 198 000 21 000

298 000 279 000 129 500 99 000 68 000 469 000

Grå Grå Sølv Sølv Hvit Rød Svart Sølv

2006 2005 2003 2006 2009 2003 2005 2005

112 000 70 000 180 000 82 000 145 000 220 000 180 000 107 000

150 200 124 000 52 800 89 000 198 000 69 000 98 000 89 000

Årsavgift kjem i tillegg. Atterhald om feil i prisane og utselde bilar. Alle prisar er inkl. omreg. og sommar/vinterdekk

DEMOBIL 2013 Hyundai Santa Fe 2.2 Diesel 197 hk Prem. 4WD Aut. Fleirbruksbil. Svart 5 200 km. Kr 599 000,-

DEMOBIL 2013 Mazda 6 2.0 Vison Automat Aut. Stv. Rød. 20 500 km. Kr 349 900,-

DEMOBIL 2013 Subaru Forester 2.0D-S SPORT 4WD. Beige. 3 500 km. Kr 458

000,-

www.rikoforde.no

BMW X5 30dA 258Hk #.8 J" )L Adap. Dynamic D, Safirsort met.2013. 2014 Gran Coupe xDrive. Carbonsvart. Km 8st.500. 5 000. 1 000. 129 000,Kr 1Kr. 629

BMW 530dA xDrive Touring 258Hk #.8 9 E" )L M Sport. White met. 2013 Active St. Frozen SĂ¸lv met. 2012. Km 20 st. 100. 21 900. Kr. 889 Kr 839 000.000,-

BMW 530dA xDrive Touring 258Hk #.8 E" )L M Sport. Carbonsort met. 2013 Sedan xDrive. SophistogrĂĽ. met. 2012. Km 500. Kr. 879 Km st. 28 19 700. Kr 629 000.000,-

BMW 520dA xDrive Touring 184Hk #.8 E" )L M Sport. Havanna Glaciersilver Touring. met. met. 2013.2014 Km 3 500. Kr. 739 Km st. 3 400. Kr 629 000.000,-

BMW 520dA xDrive Sedan 163Hk #.8 E" )L Luxury Line. Space grĂĽ met. 2014 M Sport. SophistogrĂĽ met. 2013. Km 4 500. Kr. 699 Kmst. 5 000. Kr 659 000.000,-

BMW 420dA Coupe 163Hk #.8 E" )L Glaciersilver met. 2014 Coupe. Glaciersilver met. 2014. Km 3st.500. 4 500. Kr. 589 Kr 599 000.000,-

BMW 320dA GT 163Hk #.8 E" )L MineralgrĂĽ met. 2014 GT. MineralgrĂĽ met. 2014. Km 2 st.500. 2 500. Kr. 529 Kr 559 000.000,-

BMW 328iA Touring 163Hk #.8 J" )L M Sport.Black BlackSapphire Sapphiremet. met. 2013 Touring. 2013. Km 800. Kr. 639 Km st. 31 31 800. Kr 679 000.000,-

BMW 320dA xDrive Touring 164Hk #.8 J" )L M Sport. EstorilGlaciersilver blĂĽ met. 2014 xDrive Touring. met. 2013. Km 3 500 000,Km st. 4 500. Kr Kr. 569529 000.

BMW 320dA xDrive Touring 164Hk #.8 E" )L M Sport. MineralgrĂĽ met. 2014 Y%SJWF 5PVSJOH 4Bę &#x2039;STPSU NFU Km 500Kr Kr.569 539000. 000,Kmst. 112300.

BMW 318d xDrive Sedan 143Hk #.8 E" )L M Sport Sport.Touring. MineralgrĂĽ met. 2014 met. Black Sapphire 2013. 1 000. 489 000. Km st.Km 3 000. Kr.Kr 479 000,-

BMW X1 18dA xDrive 136Hk #.8 9 E" )L M Sport. Safirsort met. 2014 Y%SJWF . 4QPSU 4Bę &#x2039;STPSU NFU Km. st. 1 600. Kr 489 000.000,Km 1 800. Kr. 459

BMW X1 18dA xDrive 136Hk #.8 9 E" )L M Sport. MineralgrĂĽ met. 2014 xDrive M Sport. MineralgrĂĽ met. 2014. Km st. 5 200. Kr 489 000.000,Km 5 200. Kr. 469

BMW X1 18d xDrive 143Hk #.8 9 E )L XxDrive. Line. MineralgrĂĽ met.2013. 2013 MineralgrĂĽ met. Km st. 16 16 500. Kr Kr. 459419 000. Km 500 000,-

BMW X3 20dA xDrive 163Hk #.8 9 E" )L M Sport. met. 2014 xDrive M Safirsort Sport. Carbonsort met. 2013. Kmst. 224900. Km 500.Kr.kr.659 665000. 000,-

#.8 9 E" )L BMW X3 20dA xDrive 184Hk xDrive M Sport. Alpinkvit. met. 2013.2014 M Sport. EDC, Safirsort Kr Kr. 609649 000. Km 23 st. 200. 5 200. 000,-

#.8 9 E" )L BMW X3 20dA xDrive 184Hk xDrive Alpinkvit. X Line.X-Line. Alpinkvit. 2012 2012. Km. st. 18 18 200. Kr 589 000.000,Km 200. Kr. 549

#.8 . J )L BMW M 135i xDrive Sportsaut. 320Hk xDrive Sportsaut. MineralgrĂĽ met. 2014. MineralgrĂĽ met. 2013 Km st. 13 13 900. Kr 799 000.000,Km 900. Kr. 779

#.8 E )L BMW 118d xDrive 143Hk . 4QPSU - 4Bę &#x2039;STPSU NFU M Sport. Safirsort met. 2014 Km st 3 800. 339 000. Km 1000.KrKr 429 000,-

#.8 E )L BMW 116d 2,0L 116Hk LESport. 2,0L. Black Sapphire met. 2010. M Safirsort met. 2013 Kmst. 524000. 175 000. Km 500.KrKr. 319 000,-

SjĂĽ fullstendig annonse pĂĽ www.biltreff.no 4KÂĽ GVMTUFOEJH BOOPOTF QÂĽ XXX CJMUSFGG OP

Alle *Alleprisar priser inkludert er inkludertomregistrering omregistrering

BMW PREMIUM SELECTION.

GLEDE ER FĂ&#x2DC;LELSEN AV TRYGGHET. Hvis alt annet stemmer, men man har den lille snikende fĂ¸lelsen av utrygghet er det vanskelig ĂĽ oppleve ren kjĂ¸reglede. Velger du en BMW fra BMW Premium Selection derimot fĂĽr du en bil som har gjennomgĂĽtt vĂĽr aller strengeste kontroll. Full historikk, bytterett og minimum 24 mĂĽneders garanti er akkurat det du trenger for ĂĽ kunne lene deg tilbake og fullkomment nyte din nesten helt nye BMW.

BMW PREMIUM SELECTION. SERTIFISERTE BRUKTBILER.

.JOJNVN NÂĽOFEFST 1SFNJVN 4FMFDUJPO HBSBOUJ

HSBEFST UFLOJTL PH PQUJTL LPOUSPMM

5JMCVE QÂĽ #.8 4FSWJDF *ODMVTJWF

#ZUUFSFUU JOOFO EBHFS

4FSUJę&#x2014;&#x2026;TFSU CJMIJTUPSJLL

5JMCVE QÂĽ ę&#x2014;&#x2026;OBOTJFSJOH

#.8 7FJBTTJTUBOTF

BMW &Gę&#x2014;&#x2026;DJFOU%ZOBNJDT

#JMUSFGG "4

.JOESF GPSCSVL PH VUTMJQQ .FS LKÂ¸SFHMFEF