Fylkesmagasinet 15 2014 by Rein Design

FM NR. 15 DESEMBER 2014

Kjekt ĂĽ lese!

fylkesmagasinet.no

God jul Comeback med rekordsal side 6-11

FĂ¸rstepremien side 18-21

Akevitt-test side 28-32

Ny bil til vinteren? Kom og opplev vårt store modellutval!

Vinterhjul og motor-/kupévarmar utan tillegg i pris – verdi kr 25.000,-

Toyota Avensis stv frå kr 294.500,-

Kald vinter? Varm bil! No har vi innhaldsrike utstyrspakkar på fleire av våre modellar – utan tillegg i prisen. Navigasjon og motor-/ kupévarmar utan tillegg i pris – verdi kr 15.300,-

litter Sjå vår sp Aygo ta nye Toyo

Toyota Aygo frå kr 154.000,-

år Opplev v av 4 R r a lj bestse

Du må også sjå våre mange hybridmodellar. Toyota bryr seg om miljøet.

Toyota Rav 4 frå kr 307.600,-

Toyota Yaris Hybrid frå kr 216.600,Vinterhjul og motor-/kupévarmar utan tillegg i pris – verdi kr 25.000,-

Toyota Auris Hybrid frå kr 270.400,-

Toyota Nordfjord AS

Toyota Førde AS

6718 Deknepollen. Tlf. 57 85 26 50

Steinavegen 10, 6800 Førde

Hegrevegen 16 - 6783 Stryn. Tlf. 57 87 60 00 www.toyotanordfjord.no

Tlf. 57 72 10 00 www.toyota-forde.no

FM FYLKESMAGASINET

I denne utgåva kan du lese om: Comeback med rekordsal | Interiør | Tettare på Jørn Trollebø Kvalheim Førstepremien | Fylkesmagasinet – Sogn og Fjordane i bilde Småbarnsfar, lærarstudent – og spaltist i Fylkesmagasinet | Juss Rett på med Ørjan Sætren Eide | Den (store) akevitt-testen | Treffpunkt bil X-ord | E-prat med Liv Grimsbø FRAMSIDEFOTO: istockphoto.com/Andrew_Mayovskyy

Fylkesmagasinet kjem ut til alle husstandane i Sogn og Fjordane Grunnlagt 2001 Øyrane 3, boks 353, 6802 Førde

Tlf. 95 93 99 99 REDAKTØR

ROY SUNDE roy@fylkesmagasinet.no Tlf. dir. 95 93 99 90

– Vi er opptekne av å finne dei gode, positive tinga som skjer i vårt fantastiske fylke. Vi klarer ikkje å fange opp alt, så har du tips om saker som du meiner vi burde skrive om – ta kontakt med meg!

MARKNADSANSVARLEG

THOR-AAGE LILLESTØL thoraage@fylkesmagasinet.no Tlf. dir. 95 93 99 97

Ønskjer du å nå alle husstandane i heile fylket med din bodskap – ta kontakt med meg!

Ventetida er snart over Då var vi der igjen: med jula like om hjørnet. Dette året gjekk, som dei fleste etterkvart, temmeleg fort. Det kjennes ikkje ut som om det er eit heilt år sidan vi bretta opp armane og byrja på 2014. Men brått sit ein og les korrektur på årets femtande utgåve av Fylkesmagasinet. Det har som vanleg vore ei kjekk reise gjennom året og fylket vårt, med mange små og store møter med menneska som bur her. Dei som satsar på nye og spennande ting, eller på andre vis utmerkar seg. Å få lov å reise rundt og prate med spennande folk som yrke, det gjer ein takksam. Spesielt på denne tida av året. Og kva passar vel betre enn å sette seg ned med det siste Fylkesmagasinet for året, som ein del av førjulskosen? I lesande stund er det 18. desember, og mange av dykk er nok midt i den hektiske innspurten i samband med julefeiringa. Ei fin tid for å bla litt i eit papirmagasin, gjerne med ein god kopp kaffi og litt julekaker. Og du, mange av sakene har god utløpsdato, så det er berre å behandle den som konfekt: Legg den frå deg på stovebordet, og plukk den fram når det passar. I denne utgåva kan du blant anna lese vinnarnovella i Sogn og Fjordane Skrivelag sin novellekonkurranse, møte kunstnaren Helge Segrov (som nyleg vendte tilbake til offentlegheita med salsutstilling og selde for rekordsummar), eller lese vår vesle akevitt-test, om du må ha slik drikk til julematen. Og for dei som er interessert i bil, får du bli kjent med eit spennande nytt prosjekt i Førde.

Ansvarleg utgjevar og grafisk formgjeving Fylkesmagasinet Trykk Schibsted Trykk Flesland AS Distribusjon Posten Opplag 43.300

Vi i Fylkesmagasinet vil med dette nummeret ynskje alle ei god og fredfylt jul. Måtte den by på mange gode stunder med nære og kjære. Og måtte det neste året bli eit godt eit. Vi i Fylkesmagasinet gler oss til nye møter i 2015. Sit du på ei god historie, så ikkje nøl med å ta kontakt!

Redaktør: Roy Sunde

kjøp ny bil no - før dei nye avgiftene trer i kraft! No kan du gjere eit verkeleg godt bilkjøp. Leveringsklare 2015-modellar til 2014-pris! Vi har også ein del bilar med 4-hjulstrekk. Priseksempel: Volvo XC70 Dynamic Edition Volvo V70 Dynamic Edition Volvo V60 Momentum Volvo V40 Kinetic m/Business-pakke

kr 599.900,kr 423.351,kr 379.900,kr 299.900,-

2,95% R EN T E

OBS! Siste sjanse til 3 års leasing! Det er vedteke endring i leasing/privatleige frå 3 til 4 år i neste års statsbudsjett (noko som medfører auka kostnader). Nytt deg av våre leasingtilbod i dag! www.frydenbo-bil.no

SANDANE: 57 86 61 00

FØRDE 57 83 72 00

SOGNDAL 57 67 34 00

MINDE 55 59 97 00

ÅSANE 55 53 68 00

BERGEN VEST 982 05 882

VOSS 982 05 929

KRISTIANSAND 38 04 90 00

Foto: Thomas Bick

hardt

Rein Design

LEDIGE

SØK ELEKTRON ISK VIA FRAMTI DSFYLKET.NO SØKNADSFRIST 16. MARS 2015

TRAINEESTILLINGAR

KARRIEREMESSER 2015 TRONDHEIM 29.01

REGISTRÉR DI MESSEDELTAKING VINN KAJAKKURS MED GO´KAJAKK

KARRIERE

UTVIKLING

OSLO 5.02

JØRN TROLLEBØ KVALHEIM KULTURINNSLAG

Foto Go´Kajakk: David Zadig • Håkon Haugsbø og Jørn Trollebø Kvalheim: pressefoto.

Eid vidaregåande skule

BERGEN 26.02

KONFERANSIER HÅKON HAUGSBØ SAMFUNNSANSVAR I NÆRINGSLIVET

NETTVERK LIVSGLEDE

Comeback med rekordsal TEKST OG FOTO: ROY SUNDE

Når Helge Segrov opnar døra til den ombygde låven i Dale han bur i, er det med eit breitt smil. Neven til den vitale 58-åringen leverer eit handtrykk som likegjerne kunne tilhøyrt ein jernbindar. Om neven og grepet er fast, er mannen og blikket mildt og vennleg. Segrov er ein kunstnar som har falt djupt, men reist seg med bravur. Etter tunge år gjorde han comeback med salsutstilling i Høyanger i haust. Det gjekk over all forventing. «Vel blåst, Helge Segrov! Trur det må vere rekord i kunstomsetting i fylket, kanskje nasjonalt, Høyanger kunstlag har i alle fall aldri opplevd maken: omsett kunst for kr 240.700 frå 14.nov-5.des.», skreiv leiar i Høyanger Kunstlag, Reidun Haugnes, på Facebook då utstillinga stengde. Blant gratulantane var Davy Wathne: «Fantastisk! It couldn't happen to a nicer guy! Denne suksessen er vi mange som unner deg, Helge!» – Det er sjukt å selje så mykje! Det hadde eg ikkje rekna med. Salsutstillingar er usikre ting. Det er ingen garantiar i denne bransjen. Du kan stille ut 200 bilete, annonsere i hytt og pine og lokke folk, utan at det skjer ein drit, ler han. – Eg har slitt mykje med angst og depresjonar, og har ein haug med diagnosar. Eg skal love deg at eg var redd på veg til opninga av salsutstillinga. Det hjelpte ikkje at eg vart ståande i kø grunna vegarbeid på veg dit. Eg var så redd at eg nesten sat med redningsvest i bilen, skrattler han. – Og tankane kverna: Kjem folk? Kjøper dei noko? Og så blir det stinn brakke! Og eg sel så

mykje. Den dyraste teikninga gjekk for 22.500 kroner! Men sjølv om det er ti år sidan førre salsutstilling, så har han selt jamt og trutt i alle år. – Største enkeltkunden kjøpte kunst for 285.000 kroner – på ein dag! Og har totalt 200 originalar - nok til å fylle eit galleri, seier han og spør om han kan røyke. – Det går stort sett i røyk og kaffi når eg jobbar. Vil du ha ein kopp kaffi, spør han og ler når han får avslag. – Er det nokon i Dale som har åtvara deg mot pulverkaffien til Helge, skrattar han.

Nedturen. Men lat oss spole tilbake ti år. For det har ikkje berre vore salsrekordar og lyse dagar i karrieren til Helge. Den store nedturen for Helge byrja for alvor på midten av 2000-talet. – Eg var i USA eit halvt år, og ville leige ei leilegheit i Santa Monica i California. Eg har ikkje stadsans, så eg må bu sentralt, og fann ei midt i byen med flott balkong. Men husverten sa leilegheita skulle pussast opp grunna svart muggsopp. Eg spurte kor lang tid det ville ta, og sa at eg ville betale godt. Då skjedde ting fort. Då eg kom tilbake var leilegheita strøka, og eg flytta inn. Men etter litt vart eg dårleg. Det kjentes ut som eg hadde ei strømpe i halsen. Ein dag la eg merke til at det var noko svart på veggen under vindauget på soverommet. «Kva er dette, eksos?» tenkte eg og fekk ein ven til å sjå på det. Han slo alarm. «Her kan du ikkje sove Helge!» Og så vart det ballade: Leilegheita vart forsegla i plast, og det kom folk med pustemasker. Huseigar hadde ikkje gjort noko med muggsoppen, berre malt veggar og reinsa teppet. Eg kom tilbake til Dale våren 2006 sjuk og avmagra. Eg vog 62 kilo, og makta ingenting. Russen i Dale kåra meg til årets æresruss. Eg klarte å komme på utdelinga, elles var eg heilt utmatta, seier han og fortel at det berre var starten på problema. – Midt i sjukdom, angst og nervar, kravde skattemyndigheitene at eg skulle betale eit avsindig

Når eg trefte folk lurte dei på kor eg hadde det. Eg er ærleg og sa: Eg har det jævlig! Helge Segrov

beløp innan 14 dagar. Mens eg hadde meir enn nok med å ete og komme meg igjen. Alt var kjempekaos i hovudet. Eg orka verken teikne eller anna. Eg sat lange periodar ute i hagen og røykte og drakk kaffi, medan kverna gjekk i hovudet. Folk helsa, men eg merka dei ikkje. Eg vart slått konkurs, og år med gjeldssanering følgde. Eg teikna litt i gode stunder, men det var ei tung tid. Eg hadde gode stunder i blant, men vi snakkar om timar no og då. Og når eg ein sjeldan gang følte meg bra, fall eg raskt tilbake. Folk i Dale er snille, og vil meg så vel. Når eg trefte folk lurte dei på kor eg hadde det. Eg er ærleg og sa: Eg har det jævlig! Etter tunge år byrja det å snu rundt 2010. – For fire-fem år sidan flytta eg opp på Einehogane i Dale. Det var ein opptur. Eg budde i eit campingvogntelt, og følte meg fri. Eg byrja å komme ut av det tunge. Det var vondt, men med fleire lyse stunder, seier han og fortel om det neste vendepunktet. – Kristoffer, den yngste av mine to søner, som er musikar, flytta inn hit for tre år sidan. Eg er glad for at eg har eit godt forhold til sønene mine. Den eldste er psykolog i Oslo. Eg skuldar dei ein kjempetakk – dei er fantastiske støtter. Ikkje minst nærværet med Kristoffer dei siste åra. Det er fantastisk å ha han her. Han er positiv, tek tak, og har vore med på ombygginga av låven. Han er 28 år, utruleg reflektert og den som kan sette meg på plass, ler Helge. – Han strukturerer meg. Når han ser at eg har det tungt let han meg få lov til det, men han pratar og gjev støtte. Og vil eg ikkje prate let han meg få lov til det. Barna gjev meg ro og ei god kjensle. Dei snakkar til meg på sitt rolege vis, og fordømmer ikkje.

Nyoppdaging. Heilt tilfeldig, fekk Helge ein ny kontakt for to år sidan, som skulle vise seg viktig. – Eg møtte Dag Dammen for to år sidan. Han såg meg som menneske og kunstnar. Før var eg i eit stort svart hol, men då eg møtte han kom eg ut i lyset. Det var utruleg å komme til Oslo og Grafikk Senteret: Eit litografisk kunsttrykkeri i ei nedlagt kyrkje, leia av Dag, som trykker litografi for alt frå Ludvik Eikaas, Knut Ruhmor, Victor Sparre, Kaare Espolin Johnson, Nerdrum, Camilla Coucheron til Eva Langaas. Dag er eit fantastisk menneske, som tok meg under vengane. Medan eg var der og lærte meg å trykke litografi ringte Reidun og lurte på om eg ville ha ei salsutstilling i Høyanger. Eg gav telefonen til Dag. Sidan har han vore «manageren» min, smiler Helge. – Utfordringa med ei slik utstilling er at ein må

Kunstnaren Helge Segrov gjekk frå å være ein av fylkets mest omtalte, på godt og vondt, til å «bli borte». I november var han tilbake med salsutstilling i Høyanger, og rekordsal.

Teiknekick: Når først trongen til å teikne kjem over Helge strøymar det ut teikningar av handa hans.

ha nok bilete. I dei periodane eg teiknar kjøper folk det eg lagar, så fort dei får nyss i det. Eg hadde ingenting klart. Så eg sat meg til å teikne opp i Oslo, i løyndom, smiler han. – Siste to åra har vore ein opptur. Eg har blitt femna av kunstnarar som er anerkjent både i Norge og internasjonalt, seier Helge – Eg trefte Helge via ein kjenning, som kjente han godt. Då budde han oppe på fjellet i ei brakke. Helge har vore langt nede som menneske, og då sto kunsten hans meir eller mindre stille. Dagen eg var hos han var solfylt, og vi sto ute og såg på bileta hans, som då var penneteikningar, pastellar og måleri. Vi fekk umiddelbar kontakt. Då eg reiste derifrå hadde eg alt bestemt meg for å gjere noko med, og for han, fortel Dammen. – Kva var det med kunsten hans du likte? – I bileta hans såg eg mykje av Picasso, Dali og Miro. Han brukar mange symbol og teikn, som

kvar har si eiga historie og meining. Eg har ikkje sett liknande i Norge. Helge er autodidakt (sjølvlært) og det er utruleg kva han får til med penneteikningane og pastellane sine. På Grafikk Senteret kjem mange innom, og alle blir mållause over dette. Helge har vore mykje i Oslo siste året, for å trykke litografiar og silketrykk. I alt 16 til no. Det er mykje på kort tid. Hugs at han måtte lære faget først. Han tar ting på strak arm, og går rett på, seier Dammen. – Som menneske er han utruleg varm og inkluderande mot alle. Det er ikkje vanskeleg å bli glad i han. Helge er ein god ven, ved sidan av at han etterkvart har blitt ein god kunde. Og han bur hos meg når han kjem nedover. Eg følgjer han heile vegen, som ein støttespelar. Han treng styrke i ryggen, og eg er den styrken som gjev han råd om ting og uting slik at han ikkje skal ende i djupe problem igjen. Vi er mange som støtter han her nede.

Som menneske er han utruleg varm og inkluderande mot alle. Det er ikkje vanskeleg å bli glad i han. Dag Dammen

Fantastiske Høyanger. Den førebels siste store oppturen var møtet med Høyanger og utstillinga. – Eg er glad i heile Sogn og Fjordane, men Høyanger fanga hjartet mitt med varmen og omtanken dei viste meg. Når eg trillar inn byportalen er det som å komme inn i si eiga stove, smiler han og lovprisar Høyanger. – Alt var så behageleg der. Ingenting var eit problem. – «Slapp av Helge, dette ordnar vi» var omkvedet. Tenk all motgangen dei har møtt, med nedleggingar og arbeidsløyse dei siste åra. Dei møtte meg med ein slik varme, og er så inkluderande at eg vart sett ut. Eg sat og drakk kaffi på hotellet, og folk kom bort og lurte på om eg hadde flytta til Høyanger. Når eg fortalte kva eg skulle, ønska dei meg lykke til og synest dette var spennande. Dei er varme, imøtekommande og optimistiske. Nett som Dale: samfunn gjennomsyra av livsglede, som ikkje let seg knekke. Det er unikt. Dei deppar ikkje! Ein skulle ikkje tru det var eit samfunn «som ligg nede». Gatene pulserer av folk som smiler og tek kontakt. I samfunn med store utfordringar rår ofte tungsinn. I Høyanger smiler dei og seier: – Det skjer noko snart! Når dei misser jobben står dei på og reiser seg igjen. Om nokon vurderer å starte opp ei bedrift der seier eg berre: Skynd deg å gjere det. Eg har ikkje sett maken til arbeidsmoralen. Det er eit knallhardt folkeferd med pågangsmot og optimisme. Og dei forvaltar kulturinteressa godt. Ungane lærer om kunstteknikkar og gamle meistrar på interessant vis i skulen, og dei er kvikke og opplyste. Ofte

Eit fantastisk år går mot slutten…

104 nye Audi selde * 365 nye Volkswagen selde * 355 nye Volkswagen nyttekøyrety selde * 104 nye Skoda selde * 450 bruktbilar selde * 18175 registrerte verkstadbesøk *

…og vi ligg an til ei omsetning på ca * millionar kroner!

380

Er det rart vi er stolte? Tusen takk til alle våre kundar, nye som gamle. Vi opplever det som tillit at folk frå heile fylket kjem til våre anlegg og kjøper bil. Det er kundane våre som får oss til å smile. Og vi håpar kundane våre smiler like mykje. At dei smiler når dei køyrer bil frå Berge & Co. At dei smiler når dei har kjøpt ny eller brukt bil. At dei smiler når dei har fått reparert bilen sin. Ja, vår mål er at ein Berge & Co-kunde skal smile heile tida. I 60 år har vi fått folk til å smile. Det skal vi halde fram med. 2015 byr også på mykje spennande, mellom anna Audi A3 E-tron, ny Audi A6, ny Volkswagen Passat, ny Volkswagen Golf Hybrid og ny Skoda Fabia. Gled deg! Nye modellar og ny teknologi. Vi har tru på mange fantastiske år framover, både for deg som kunde – og oss som forhandlar! *) Alle tal gjeld t.o.m. veke 49/2014

omriss eg har teikna, med teikneblokka klar under, og så må eg berre hive det frå meg og byrje å teikne. Det kjem gjerne 10-15 teikningar på rappen, utan ein feil i streken: menneske, fuglar, mønster og symbol. Det er ofte først etter at eg er ferdig eg ser kva det vart. Eg rår ikkje over det i det heile, det kjem og eg blir like overraska kvar gang. I blant inntreff dette før eg er vaken om morgonen, så eg undrast i blant over når eg teiknar eit omriss, ler han. – Er det råd å leve av å være kunstnar i Sogn og Fjordane? – Ja! Og eg både søv kunst og eg tenker kunst heile dagen. Underbevisstleiken går. Når kicket kjem slepp eg alt anna. No har eg drive med kunst i 20 år. Eg byrja i 1994, med skulpturar, teikning og dikt. Då var eg ei tid i Hedmark, og opphaldt meg rundt ein person som levde av kunst, som gav meg innsikt og inspirasjon. Men interessa vakna på slutten av 70- talet, grunna grandonkelen til mine barn: Bjørn Tvedt, den avdøde kunstmålaren, som målte mange av dei kjente portretta som heng på Stortinget, Slottet og i mange reiarhus. Tidlegare har Helge gitt uttrykk for at ei høgare makt handlar gjennom kunsten hans. – Kva forhold har du til Gud? – Eg trur på Gud, fordi alternativet ikkje er noko særleg, ler han. – Der finn du djevelen. Men sjølv satanistar trur på noko. Dei har valt vekk ei side, men trur på noko. Men eg går ikkje i kyrkja og eg bannar, så det er eit særs avslappa forhold, seier han. – Eg må ha noko i livet mitt å tru på. Eg har blitt svikta så mange gangar, av familie og folk som står meg nær opp gjennom åra, og det er så mykje kaos rundt meg, at eg treng noko å tru på. For meg er trua og Gud eit anker, som festar meg så eg ikkje driv for langt av stad. Eg er kristen, men går ikkje rundt og tenker at dette er ei synd, no må du be Helge, og eg les ikkje bibelen. Eg dømmer ingen, eg har nok med å dømme meg sjølv, så lenge dei ikkje driv med noko som gjer andre vondt, svarar han og ler av spørsmålet om kven Helge Segrov er. – Ja hadde eg berre visst det.

Framtida. For tida lever Helge med indre ro, i eit Dyraste enkeltbilete: Dette biletet, med tittelen Guardians, gjekk for 22.500 kroner på utstillinga i Høyanger. – Det er jo heilt enormt, seier Helge. Foto: Privat.

møter ein unge som gir seg faen. I Høyanger møtte eg spørsmål og entusiasme, seier han og fortel at det meste av hjartet likevel tilhøyrer Fjaler. – Eg har det fantastisk i Fjaler, i verdas beste bygd, min barndoms dal. Det er utruleg korleis folk har teke vare på meg her. Eg flyttar aldri, seier han og trekk fram Fjaler-ordførar Arve Helle som ein god støttespelar. – Då han opna utstillinga med tale kom tårene. Det skjemst eg ikkje over, for det er tøft å grine. Helle er særs glad for å ha ein vital og produktiv kunstnar på beina att. – Helge er ein stor personlegdom og ein strålande ambassadør for Fjaler. Han profilerer kommunen på glimrande vis, og vi er svært glade for at han no er i full vigør igjen, slår Helle fast. – Korleis er Helge som person? – Å beskrive han med få ord er ikkje lett, smiler Helle. – Han er kreativ som få, og kjem opp med dei

mest utrulege idear. Og har stor omtanke for sine medborgarar. Han er ein særs populær skikkelse i bygda. Han har vore gjennom ein tung periode, men har kjempa seg tilbake, og det står det stor respekt av. For meg var det difor viktig å ta turen til Høyanger, for å vise på vegne av innbyggarane i Fjaler at vi støttar han, og gler oss på hans vegne, seier Helle.

24 timarskunstnaren. – Beskriv deg sjølv som kunstar? – No er det mykje teikning og grafiske trykk. Det er godt å sjå at salet av og interessa for grafikk er på veg opp. Eg elskar å male med olje og akryl, teikning med pastell – og oljestift, kolteikningar, å lage skulpturar og å blande ulike uttrykk, seier Helge. – No har eg teiknekick – og tusenvis av teikningar inne i meg, som vil ut. Når dei kjem er det berre å gje seg hen. Handa går av seg sjølv. Eg teiknar kvar natt. Ofte sit eg og fargelegg eit

ytre kaos. Låven er halvvegs på veg til ein heim, og ikkje minst ein arbeidsstad og eit galleri. – Eg og Kristoffer byrja i mai 2013. No er det prioritert å bli ferdig. Det målast og ryddast i desse dagar, seier han og viser fram stova på 100 kvadratmeter. – Det er for stort for meg. Eg likar meg best her, på det vesle soverommet på 8 kvadratmeter. Eg trivst best på små rom. Det handlar nok om at eg alltid tenker at eg ikkje fortener betre, smiler han. – Eg må ha det trongt og kummarleg. Kristoffer sitt rom er tre gangar større. Stova er så stor fordi den også skal vere galleri. Det viktigaste no, som må på plass raskt, er tredje etasjen på 120 kvadratmeter, som skal bli arbeidsrom. Eg kan ikkje stå på eit uisolert loft om vinteren og måle. Det handlar både om trivsel og at remediane eg brukar må ha varme. Eg lurer på om det finst SMILmidlar, eller om Innovasjon Norge kunne hjelpt meg. Om nokon veit det - ta kontakt, ler han. – Teikning kan eg gjere på soverommet. Men ikkje drive med måling, skulpturar eller andre teknikkar. Det krev eit eige areal. Det plagar meg. Eg må ha eit rom med alt eg treng rundt meg. Det pressar meir og meir på. Så lenge teikningane står i kø er det greitt. Då vil ikkje kroppen min anna enn å teikne. Når det er tomt må eg gjere noko anna. Då kjem ein formateringsperiode, der eg

Dag Dammen har vore viktig i oppturen til Helge Segrov dei siste to åra. Og på Grafikk Senteret, som Dag driv i Oslo, har Helge lært seg å trykke litografi og silketrykk. Her er Dag saman med kunstnaren Camilla Coucheron. Foto: Privat.

gjerne går inn i ein depresjon. Men ein positiv depresjon, fordi eg veit det kjem noko godt ut i andre enden. No har eg noko å sjå fram til, som eg ikkje hadde før. Derfor kallar eg det gode depresjonar, sjølv om dei ikkje er noko særleg medan det står på, smiler han. Brått kjem Kristoffer heim igjen. Med to av dei andre bebuarane: Ein diger Rhodesian ridgeback, opphavleg brukt som jakthund på løver, og ein litt mindre schæfer. – Eg trur sanneleg dei likte deg, ler Helge, etter

at eg har blitt kosa ettertrykkeleg av 100 kilo + med hund. Løvehunden ser sitt snitt til å krype opp i den smale senga. – Han vil helst under dyna, smiler Helge som også har ein katt. – Alle går godt overeins. – Korleis ser du på framtida? – Eg er inne i ein veldig fin periode. Det kan vere vanskeleg å ta inn over seg, eg er god på å gjere sjølv det positive til noko negativt. Den greia eg har hatt frå eg var liten slår inn når det skjer

fantastiske ting: Du fortener ikkje dette, Helge! Du må ikkje ha det for godt. Det vart ei lita greie opp i alt det flotte som skjer no, fortel han og avbryt seg sjølv. – Men no klarar eg å tillate meg sjølv å ha det godt. Om det held fram veit eg ikkje. Dei siste åra har vore dei beste i mitt liv. Det kan snu igjen. Men no veit eg at eg klarar å snu det også når og viss det blir vondt igjen, avsluttar Helge og ynskjer vel heim.

hairtalk.no - facebook.com/hairtalknorway

KLIPP F FARGE ARGE A BRUD EXTENSIONS DROP IN MAKE-UP STUDENT STUDENT-- OG SPENST RABA RABATT ABA ATT T Besøk vår facebookside Fresh Fresh Frisørsalong

Hafstadvegen 34 | 6800 Førde TTimebestilling imebestilling 47 70 73 80

INTERIØR

med Bjørg Njøsen

Glade jul Juleveka er nær og her i huset gleder både små og store seg! Ei lita veke fylt med berre kos og familietid er fantastisk. Å vere i lag og ikkje skulle noko heile tida, er veldig etterlengta. Eg gleder meg til å gå i pysjen i lag med jentene til langt på dag. Å ete god mat, sjå julefilmar, tenne lys og kose oss i julepynta hus er fantastisk.

Huset vårt har vore julepynta sidan 1.desember, men det blir meir pynta jo nærmare vi kjem. Nystrokne dukar kjem på borda og innpakka julegåver blir lagt her og der. Julekort blir sendt med posten. Julekaker blir baka og kjem i gamle kake-

boksar. Lys blir tente rundt huset og ikkje minst inne. Er eg heldig blir det tid til litt julevask også. Du kan seie kva du vil, men jula er raud for meg. Eg blir nesten litt sur når eg har kjøpt eit juleinteriørblad og det ikkje finst eit einaste juleraudt bilde der. Smaken er som baken, den er som kjent delt. Og for all del, julepynting i andre fargar kan vere skikkeleg fint. Men for at eg skal få den rette julestemninga, så må eg ha raudt. Det er ikkje snakk om at alt skal vere raudt. Men små dryss her og der i form av puter, lysestakar, dukar og anna dekor. Det er julestemning det. Ein må heller

ikkje gløyme å ta med pynt som gjev dei gode juleluktene. Granbar spredt utover bord og i eit trau, kanelhus med telys i, mandarin i ei stor skål og peparkakehus som pyntar så flott er med for å gje oss den gode stemninga. Blomstrar som sviblar, julestjerner og amaryllis i store mengder må også til. Og stearinlys i kvar ein krok. Av dekor brukar eg ei god blanding av gammal nostalgisk pynt, litt nykjøpt og mykje heimelaga. På denne måten får vi ein personleg stil på vår julepynta heim. Eg likar ikkje å fylle huset med for mykje pynt. Det blir heller valt ut nokre fine ele-

Alle bilmerke - opptil 7,5 tonn

Les meir om interiĂ¸r pĂĽ min blogg: husetvedfjorden. blogspot.no

- reparasjon - vedlikehald - service - EU-kontroll - hjulstillings-kontroll - aircondition-service Vi er med i verdas stĂ¸rste og mest kunnskapsrike verkstadkjede. Hos oss fĂĽr alle bilmerke profesjonell hjelp til hyggeleg pris.

â&#x20AC;&#x201C; MED KVALITET OG SERVICE SOM VAREMERKE â&#x20AC;&#x201C;

DIN BUBIL-VERKSTAD I FĂ&#x2DC;RDE s Service og reparasjonar s Periodisk kĂ¸yretykontroll (EU-kontr.) s Hjulstillingskontroll med 4-hjulsmĂĽling s Fabrikkoppdateringar og garantiarbeid pĂĽ chassis s Service/fylling pĂĽ AC-anlegg s Ettermontering av cruise control og ryggekamera

VISSTE DU AT s 2 av 3 bubilar er bygd pĂĽ Fiat Ducato? s Autoservice er Norges eldste Fiat-forhandlar, etablert i 1966, og Iveco-forhandlar frĂĽ 1974?

Kusslid, 6819 FĂ¸rde â&#x20AC;&#x201C; Tlf. 57 83 38 80 www.as-autoservice.no

5(9,6-21 5(.1(6.$3 Â&#x2021; )5$07,'65(77$ OG ())(.7,97 OPPLEGG FOR REKNESKAPSRAPPORTERING Â&#x2021; Â&#x2018;.2120,67<5,1* Â&#x2021; Â&#x2018;.2120,6. 5c'*-(9,1* Â&#x2021; 3267#5 5 12 Â&#x2021; ::: 5 5 12 )Â&#x2018;5'( Â&#x2021; )/25Â&#x2018; Â&#x2021; (,' Â&#x2021; 0c/Â&#x2018;< Â&#x2021; 675<1

7$ .217$.7 )

7,/%2' 3c

5(.1(6.$36)Â&#x2018;

5,1* 2* 5(9,6-21

PĂĽ tide med service? ALLE BILMERKER OPPTIL 7,5 TONN.

ment som fĂĽr vere i fokus. PĂĽ denne mĂĽten blir ikkje det raude altfor pĂĽtrengande. Juletreet hogger vi gjerne sjĂ¸lv. NĂĽr vi fĂĽr det inn i stova pĂĽ veslejulaftan kjem det store hĂ¸gdepunktet i julepyntinga. Jentene fĂĽr stjerner i auga og litt av deira barnlege julestemning smittar over pĂĽ oss vaksne. Vi pyntar treet i lag, og dette er stor stas bĂĽde for oss foreldre og ikkje minst for jentene. SĂĽ fĂĽr vi heller late att augea for

at pynten ikkje blir heilt symmetrisk og perfekt. Eg tar den siste finpussen pĂĽ heimen veslejulaftan om kvelden, mellom hovmeisteren og juleglĂ¸gg. DĂĽ dekker eg ogsĂĽ bordet til middagen, slik at sjĂ¸lve julaftan blir ein dag med lave skuldrar. For meg i alle fall, julemiddagen stĂĽr nemleg mannen for. Ha ei riktig god jul og eit godt nytt ĂĽr!

EU-KONTROLL VARE- OG BOBILVERKSTED HJULSTILLINGS-KONTROLL 3D AC/KLIMA-SERVICE FLUSH/RENS AUTOMAT-GEARKASSE

ET ET TRYGT TRYGT V VALG ALG A AV V BI BILVERKSTED LVERKSTED VER V

ME MECA C A Car C a r Service S e r v i c e er et trygt v al g av a v bilverksted. bil ve r ks t e d. Vi Vi stĂĽr st ĂĽ r for fo r riktig r i kt i g utu tt r ygt valg og prisgunstig Al t arbeid a r b e id utfĂ¸res u t fĂ¸ res med reservere s e r veffĂ¸rt Ă¸r t o gp r i sg u nst i g verkstedsarbeid. ve r ks t e d s a r b e i d. Alt deler gje ld er alle bilens bile ns garantier g a r a n t ie r d el er av a v originalkvalitet, o r i g i n al k v ali t et, og o g selvfĂ¸lgelig s el v fĂ¸l ge li g gjelder fortsatt nĂĽr bilen hos oss. os o s s. fo r ts a tt n ĂĽ r bil en har h a r vĂŚrt vĂŚr t h Ring R i ng oss o ss i dag d a g og o g bestill b est ill tid. t i d. TTlf.: l f.: 57 79 68 80

Rutebilane Ru tebilane i B Bremanger remanger as Avd: ME Avd: MECA CA Terdal Terdal bilservice bilser vice Bremanger 6727 B remanger

www.meca.no

Betal nĂĽr det passer for deg! Opptil 24 mnd. rentefri nedbetalning.

TETTARE PĂ&#x2026;

JĂ¸rn TrollebĂ¸ Kvalheim

Foto: TV 2.

â&#x20AC;&#x201C; Kor tid hevar du stemma? â&#x20AC;&#x201C; Eg hevar stemma nĂĽr eg syng ein song med ÂŤtrĂ¸kkÂť. Og dersom nokon vert behandla dĂĽrlig. â&#x20AC;&#x201C; Kor tid sist kjende du pĂĽ lukkekjensla? â&#x20AC;&#x201C; Eg har kjent pĂĽ lukkekjensla veldig mykje i det siste. Spesielt nĂĽr eg har stĂĽtt pĂĽ scena, og nĂĽr eg har lest meldingar eg har fĂĽtt!

â&#x20AC;&#x201C; Kva forhold har du til husarbeid? â&#x20AC;&#x201C; Husarbeid mĂĽ til. Er fint nĂĽr ting er pĂĽ plass! â&#x20AC;&#x201C; Kva gret du av? â&#x20AC;&#x201C; Av verkeleg rĂ¸rande opptredener. Og blir lei meg om eg ser folk som ikkje er greie med kvarandre. â&#x20AC;&#x201C; Kor tid mistar du besinnelsen? â&#x20AC;&#x201C; Eg beheld besinnelsen for det aller meste! â&#x20AC;&#x201C; Kor hentar du energi? â&#x20AC;&#x201C; Eg hentar energi frĂĽ musikk. Og frĂĽ familie og venner!

Byggjeplanar? Du kan velje mellom 43 hustypar eller vi kan skreddarsy bustaden etter dine Ă¸nske. SjĂĽ vĂĽr nettside www.vestlandshus.no Din lokale forhandlar:

â&#x20AC;&#x201C; Blir du fort stressa? â&#x20AC;&#x201C; Nei, eg har kontroll â&#x20AC;&#x201C; Kven var din fĂ¸rste kjĂŚrleik? â&#x20AC;&#x201C; Musikken var min fyrste kjĂŚrleik. Og Malin i barnehagen. â&#x20AC;&#x201C; Kva type folk unngĂĽr du? â&#x20AC;&#x201C; Eg unngĂĽr ikkje folk, eg vil oppleve flest mogelege personar! â&#x20AC;&#x201C; Kven eller kva saknar du i livet ditt? â&#x20AC;&#x201C; Eg saknar heimbyen MĂĽlĂ¸y, og Volda, sjĂ¸lv om eg trivast godt i hovudstaden.

â&#x20AC;&#x201C; Kva gjer du nĂĽr du har ĂĽleinetid? â&#x20AC;&#x201C; Eg hĂ¸yrer pĂĽ musikk, spelar og syng. Og slappar gjerne av med ein god film.

Hellandshornet

Fjordane Bilutleige Avis tilbyr bilar til dei ďŹ&#x201A;este fĂ¸remĂĽl, stasjonert pĂĽ fylgjande stadar: s s s s

FLORĂ&#x2DC; FĂ&#x2DC;RDE LEIKANGER MĂ&#x2026;LĂ&#x2DC;Y

s SANDANE s SOGNDAL s STRYN

Budget bilutleige er tilgjengeleg pĂĽ flyplassane:

VESTBYGG GRYTĂ&#x2DC;YRA

BTHUS AS FĂ&#x2DC;RDE

Telefon 57 73 72 60

Telefon 48 02 08 00

VESTLANDSHUS FLORĂ&#x2DC;

VESTLANDSHUS SOGN, KAUPANGER, Telefon 57 67 33 88

Telefon 57 75 21 70

â&#x20AC;&#x201C; Kven er du pĂĽ Facebook? â&#x20AC;&#x201C; Eg er han som deler musikk, og prĂ¸var ĂĽ legge ut underhaldande bilete

â&#x20AC;&#x201C; Likar du merksemd? â&#x20AC;&#x201C; Er glad i merksemd nĂĽr det kjem til musikken min.

Rein Design

â&#x20AC;&#x201C; Korleis flĂ¸rtar du? â&#x20AC;&#x201C; Ved ĂĽ vere meg sjĂ¸lv, prĂ¸var ĂĽ vere snill og grei! Og viss du blir spurt om ĂĽ sjĂĽ ein Shrek-film med meg, sĂĽ veit du kva som er pĂĽ gang.

â&#x20AC;&#x201C; Kva gjer alkohol med deg? â&#x20AC;&#x201C; Kva er alkohol?

s FLORĂ&#x2DC; s FĂ&#x2DC;RDE

s SANDANE s SOGNDAL

Pristilbod og reservasjon tlf: 57 72 50 80 og www AVIS NO s WWW BUDGET NO

Rein Design

JĂ¸rn TrollebĂ¸ Kvalheim frĂĽ MĂĽlĂ¸y har dei siste mĂĽnadane underhaldt oss frĂĽ TVskjermen fredagane. Han er ein av finalistane i ĂĽrets Idol pĂĽ TV2.

snømåking!

Polaris brøyteskjærpakke selges fra

Kr 3.999,570 570 EFI EFI EPS EPS FOREST FOREST 75.900,- eks. mva. (94.875,- inkl. mva.)

500 500 EFI EFI FOREST FOREST 63.900,- eks. mva. (79.875,- inkl. mva.)

Ny Nyhet! het !

500 EFI EFI FOREST FOREST DLX DLX 500 67.900,- eks. mva. (84.875,- inkl. mva.)

570 570 E EFI FI

VELG TR RYGT - VELG MARKEDSLEDEREN

Pb. 122 | 6781 STRYN | Tlf.: 578 72 000 Telefaks: 578 72 017 | jon@kveen.as | www.kveen.as

WWW.POLARISINDUSTRIES.NO WWW.POLARISINDUSTRIES.NO • F FACEBOOK.COM/POLARISNORWAY ACEBOOK .COM / POLARISNORWAY

Vi ynskjer alle våre kundar ei god jul og eit godt nytt år! Foto: ©iStock.com/anyaivanova

KVARDAG

Klar for

Rein Design

EIN ENKLARE

Flovegen 5, 6800 Førde • 57 82 85 00 • Fax 57 82 85 01 • neumann.no Opningstider: Mandag - Fredag 07.30 - 16.30

Det umoglege er gjort mogleg.

NYE FORD FOCUS frå kr 249.000,-* Parkeringsassistent

Korleis parkerer du på ein stad du ikkje ein gong kan sjå? Nye Ford Focus gjer det mogleg å parkere på dei mest utilgjengelege plassar, takka vere sin avanserte teknologi. Nye Focus har også mykje anna ny teknologi, som forbetra Active City Stop, 8’’ touchskjerm med stemmekontroll og naudhjelpsassistanse, advarsel om kryssande trafikk og adaptive bi-xenon hovudlys. Berre for å nevne noko av det som skjuler seg under det nye, lekre karosseriet. ford.no

* Pris Pris levert levert Førde/Florø. Førde/Florø. Årsavgift Årsavgift kjem i tillegg. tillegg. CO2-utslepp frå 159 CO2-utslepp fr å 98 – 15 9 g/km (1,5 TDCi TDCi 120Hk – 2,0 2,0 EcoBoost EcoBoost 250Hk). Blanda Blanda drivstofforbruk drivstofforbruk frå frå 0,38 0,38 – 0,68 0,68 l/mil l/mil (1,5 TDCi TDCi 120Hk – 2,0 2,0 EcoBoost EcoBoost 250Hk).

www.autoforum.sf.no www www.autof w..autofforum.sf o f..no .n

AutoForum AS Sanderplassen 2 6800 Før de Førde T elefon: e 57 83 09 60 Telefon:

AutoForum AS Leirvåggata 1 6900 Florø elefon: 57 75 29 30 Te T Telefon:

FULLPAKKA MED INNOVATIV TEKNOLOGI SOM GIR DEG EIN TRYGG OG KOMFORTABEL KØYRETUR

Vi har leveringsklare bilar på lager – og kampanjerente: 1.95%

NISSAN NOTE

frå kr 177 300 Kampanjerente: 1 1,95%* 95 5%* Nissan Note får du no med eit sportsleg styling kit og ein svært effektiv 1,2-liters kompressormata bensinmotor på 98 hk. Den innovative Safety Shield-teknologien frå Nissan vil hjelpe deg med å unngå faresituasjonar og køyre tryggare.

www.autoforum.sf.no

AutoForum AS Sanderplassen 2 6800 Førde Telefon: 57 83 09 60

Forbruk: 3,6-4,7 l/mil. CO2- utslepp 92-109 g/km. Pris levert Førde/Florø. Årsavgift kjem i tillegg. *) Kampanjerente ved 35% eigenkapital. Bileta i annonsen kan avvike frå tilbod.

AutoForum AS Leirvåggata 1 6900 Florø Telefon: 57 75 29 30

Følg oss på Facebook: facebook.com/AutoForum.sf.no

FOTO KIKKERTAR UR FOTO KIKKERTAR UR FOTO KIKKERTAR UR FOTO KIKKERTAR UR FOTO KIKKERTAR UR FOTO KIKKERTAR UR

CANON juletilbod Canon kompaktkamera

Canon EOS 70D/Canon EOS 7D Mark II

CANON EOS 70D kamerahus

CANON EOS 7D Mark II kamerahus

7999,-

13999,-

Canon PowerShot G16

Canon PowerShot G1X Mark II inkl. 1 års abo. på Adobe Creative Cloud Photography ved kjøp innan 15.01.15

Canon PowerShot S120HS

3.499,-

6.499,-

2.899,-

Kjøp eitt av Canon objektiva nedanfor samtidig med Canon EOS 70D eller EOS 7D Mark II hus, og få inntil kr 2.400,- i Cashback frå Canon* Tilbodspris Cashback* Pris etter CB* 2.400,1.600,1.600,800,-

15.299,8.399,10.399,6.899,-

EF-S 17-55/2,8 IS USM EF-S 15-85/3,5-5,6IS USM EF-S 18-135/3,5-5,6 IS USM

6.699,5.999,3.499,-

800,800,600,-

5.899,5.199,2.899,-

få inntil

2400,tilbake!

pa nje canon.no/kampanjer 02. per 3. iode -0 30.10.20 14

inkl. 1 års abo. på Adobe Creative Cloud Photography ved kjøp innan 15.01.15

5.499,-

CANON EOS 700D m/ Canon EF-S 18-55 IS STM

CANON EOS 1200D m/ EF-S 18-55 IS II

1.499,-

3999,-6499,- 4999,-7499,- 3299,-

Canon Pixma PRO 1

*) Canon EF-S 55-250 STM *) Canon EF 50/1,8 *) Canon Selphy CP 910

2499,-

899,-

999,-

Canon EOS 6D

Kr 2.299,-

EF-S 24/2,8STM

Kr 1.499,-

EF 40/2,8 STM

Kr 1.699,-

EF-S 18-55 STM

Kr 1.599,-

EF-S 18-135STM

Kr 3.499,-

EF-S 55-250 STM

Kr 2.499,-

Canon Pixma PRO 100

Canon EOS 5D Mark III CANON EOS 5D Mark III kamerahus

Canon videokamera

Canon MG 3550

3.499,Kr 799,Kr 799,Kr 399,-

1999,Speedlite 90EX Speedlite 270EXII

Kr 999,1499,Kr 4799,Kr

Speedlite 600EX RT

2.999,-

1.999,Kr 6.999,Kr 7.999,-

Legria HF-R 406

Legria HF-G 25

Legria HF-G 25 m/trådlaus ekstra mikrofon Legria HF-G 30 Kr

11.999,-

Når nye rekordar i sin klasse. Lysgjennomgangen er auka til 92%, og synsfeltet er også blitt større. 10 års garanti.

8x32 8x42 10x42 8x56

Zeiss Victory 10x45 RF

Steiner Skyhawk 3.0

Steiner Ranger Xtreme

kr 4.499,kr 5.499,kr 5.699,kr 6.499,-

Focus Eagle 20-60x83 ED m/stativ

9.995,-

Perfekt til naturelskaren og fuglekikkaren. Med ny optikk med høg oppløysing og høg kontrast får ein skarpe og klåre bilete, samt eit større synsfelt. 10 års garanti.

10x26 8x32 10x32 8x42 10x42

kr 1.999,kr 3.299,kr 3.499,kr 3.999,kr 4.199,-

1.995,VASSTETT!

Inkl. stativ!

Legria Mini-X

2.399,Kr 3.699,Kr

Andre Zeiss Victory RF:

10x56 T* RF RF 8x45 T* RF

Kr 20.490,Kr 16.990,-

Andre Zeiss Victory RF:

10x54 T* RF

17.990,-

15.990,-

10x56 WP LE Titan 8x32 WP LE Titan 10x32 WP LE Titan 8x25 WP LE 8x42 WP ED 10x42 WP ED

Sky Tech Multi R102S AZ-F

10x54 T* HT 8x42 T* HT

Sky Tech Multi 70 AZ

Andre Zeiss Victory HT:

10x54 T* HT 8x42 T* HT 10x42 T* HT

kr 18.490,kr 15.490,kr 15.990,-

kr 3.998,Sky Tech Premium II 8x42

5.449,-

Andre Ultima/C vasstette kikkertar

8x25 8x32 8x42 10x42 10x50

kr 1.295,kr 1.495,kr 1.895,kr 1.895,kr 1.995,-

10x42 DCF CS kr 3.395,7x50 Marine/Hydro kr 2.995,8x21 Jupiter III kr 495,Atterhald om utselde varer og eventuelle prisendringar / trykkfeil

9.990,Zeiss Conquest 10x42 HD

6.990,Andre Zeiss Conquest HD:

10x56T* HD 8x42 HD 8x32 HD 10x32 HD

Kr 10.490,Kr 6.490,Kr 5.490,Kr 5.990,-

Sky Tech Classic 7x50 WP

1.998,Andre Sky Tech Classic kikkertar:

Kr 18.490,Kr 15.490,-

Zeiss Conquest 8x56 T* HD

kr 3.350,kr 1.850,kr 1.898,kr 1.498,kr 3.598,kr 3.698,-

4.475,-

Zeiss Victory T* HT 8x54

17.990,-

Andre Sky Tech Titan kikkertar:

kr 20.990,-

Zeiss Victory T* HT 8x54

Andre Zeiss Victory HT:

Andre Focus Spottingscope/ landskapskikkertar:

2.995,-

17.990,-

Zeiss Victory T* HT 10x54

Focus Ultima/C 7x50

Andre Pentax:

Legria Mini

2.998,-

19.990,-

16-32x50 Nature kr 995,20-60x60 Nature kr 1.995,20-60x85 Nature kr 2.995,(alle inkl. stativ!)

Kjøp eit Canon EOS 5D Mark III innan 15.01.15 og få kr 2.000,- i avslag på 1 stk Canon L-serie objektiv eller på 1 stk Canon Speedlite 600EX RT blits og 1 års gratis abonnement Adobe Creative Cloud Photography Plan ved registrering på www.canon.no

Sky Tech Titan 8x50 WP LE

Zeiss Victory 8x56 T* RF m/avstandsmålar

Legria HF-R 56 Premium kit Kr inkl. veske og 8 GB minnekort

Pentax DCF CS 8x42

Atterhald om utselde varer og eventuelle prisendringar.

Canon Speedlite blitsar

Kikkertar til alle føremål

24799,-

Prisdøme etter fråtrekk av kr 2.000,- på objektivet: EOS 5D Mark III m/EF 24-105 /4,0 L IS USM kr 30.798,-

2.999,-

Speedlite 430 EXII

Canon Pixma PRO 9500 Mark II Canon MG 5350 fotoskrivar Canon iP 7250 A4 fotoskrivar

13799,-

Alternativ: EOS 6D m/EF 24-70 / 4,0 L IS USM kr 19.999,EOS 6D m/EF 24-105 / 4,0 L IS USM kr 19.999,-

Flott reise/turkamera. Topp kvalitet!

6.999,Kr 5.999,Kr 4.499,-

Kjøp ein Canon Pixma skrivar innan 15.01.15 og få med 1 års abo. på Adobe Creative Cloud Photography

CANON EOS 6D kamerahus

Kjøp eit Canon EOS 6D innan 15.01.15 og få følgjande utan kostnad attpå: 1 stk Wacom teiknebrett, verdi kr 2.995,- og 1 års abonnement på Adobe Creative Cloud Photography Plan ved registrering på www.canon.no

2.599,-

Kr Canon Pixma PRO 10

Canon STM-objektiv: EF-S 10-18IS STM

Canon PowerShot SX 700HS

Canon PowerShot D30

999,-

30x opt. zoom og Wi-Fi

Canon PIXMA skrivarar

Kjøp eitt av dei tre Canon-produkta nedanfor samtidig med Canon EOS 1200D, EOS 100D eller EOS 700D og få kr 500,- i Cashback frå Canon*. *) Tilbodet varer t.o.m. 31.01.15 og gjeld følgjande tre produkt:

Vasstett

4.699,-

1.499,-

Canon Ixus 240HS/135HS/145HS

Canon PowerShot SX 600HS

Canon PowerShot SX 60HS

CANON EOS 700D m/ Canon EF-S 18-135 IS STM

1.999,-

65x opt. zoom

CANON EOS 100D m/ Canon EF-S 18-135 IS STM

Canon Ixus 265HS

Canon PowerShot SX 280HS

Canon PowerShot G7X

Canon EOS 100D/EOS 700D/EOS 1200D

CANON EOS 100D m/ Canon EF-S 18-55 IS STM

1.999,-

12x optisk zo

*) Tilbodet gjeld t.o.m. 03.02.15. Cashbackbeløpet blir utbetalt frå Canon.

Kjøp EOS 70D eller EOS 7D Mark II og Canon objektiv –

20 15

17.699,9.999,11.999,7.699,-

m Ka

EF 70-200 /2,8L IS USM II EF 70-200 /4,0 L IS USM II EF 70-300 / 4-5,6 L IS USM EF 100/2,8L IS USM Macro

2.999,-

Canon PowerShot S110HS

Canon PowerShot G15

Andre Sky Tech Premium kikkertar:

Zeiss Conquest 8x56 T* HD

9.990,Andre Zeiss Conquest HD:

10x56 T* HD 8x42 HD 10x42 HD 8x32 HD 10x32 HD

kr 10.490,kr 6.490,kr 6.990,kr 5.490,kr 5.990,-

Premium II 10x42 kr 5.730,Premium 8x28 kr 2.898,Premium 10x28 kr 2.998,-

10x50 WP 8x40 WP 7x50 8x40 WA 10x50

kr 1.998,kr 1.898,kr 875,kr 935,kr 955,-

Canon 10x30 IS

4.495,Andre Canon:

8x25 IS 12x36 IS 15x50 IS All Weather 18x50 IS All Weather 10x42 L IS WP

kr 3.495,kr 7.995,kr 10.995,kr 12.995,kr 14.995,-

Alf Helgheim & Co AS 6843 Skei i Jølster • Tlf. 57 72 83 11 www.alfhelgheim.no • post@alfhelgheim.no Opningstider: Månd.-fred. kl 09-17. Laurdag kl 09-15.

FOTO KIKKERTAR UR FOTO KIKKERTAR UR FOTO KIKKERTAR UR FOTO KIKKERTAR UR FOTO KIKKERTAR UR FOTO KIKKERTAR UR

Førstepremien TEKST: Vegar Volle ILLUSTRASJONAR: Stine Bortheim / Rein Design

Å seie at han prata er å ta hardt i, sjølv om han ikkje var lydlaus. «Hallo», «hei», «ja visst» og «nei, det kan du seie», var i all hovudsak vokabularen han nytta i det offentlege rom.

Folk rista på hovudet. Klaga på denne tilflyttaren som ikkje var god å kome inn på, sjølv om han i og for seg virka grei nok. Det måtte ligge noko bak. – Det burde no vere mogleg å prate med folk, sa Kalenderdama til mannen sin. – Eg ville jo berre vere hyggeleg, og spurde kva han jobba med. Veit du kva han svara? At han hadde nokre prosjekt på gong. Høyrt sånt! Det må då kunne gå an å svare på eit enkelt spørsmål? Det er sikkert noko han skammar seg over. Kanskje han ikkje har jobb? Det er nok mest truleg

det. Om det ikkje er noko kriminelt då, ein kan jo aldri vite når folk skal halde alt så hemmeleg.

Tormod Nakken høyrde på alt kona snakka om, men kommenterte det heller sjeldan. Han tenkte sitt. Korleis i verda hadde det blitt om alle skulle tyte i veg slik madammen hans gjer nær sagt til ei kvar tid er noko han ikkje torer tenkje over. Kanskje lurte han litt på kven denne nykommaren kunne vere? Men å gi uttrykk for det kom ikkje på tale. «Kvar og ein skal få lov til å halde seg med sitt» var eit visdomsord han hadde teke med seg frå bestemor si. Utanfrå sett på som ein prippen og hyperreligiøs moralsk vaktar, med kallenamnet «Moralisa», men Tormod visste det ikkje var sant. Ryktet og kallenamnet hadde ho fått fordi ho som den einaste takka nei til vin i eit selskap, og fordi det hende at ho gjekk i kyrkja. På denne sta-

den får dei aller fleste kallenamn, og andre gonger høver dei betre. Tormod høyrer aldri namnet sitt når han er ute i ærend. «Toddy» ropar dei. «Kan du gi oss ei hand, Toddy?». Og det kan han. Som dei fleste andre på staden er han oppteken av å hjelpe til, for det fører som regel til at han sjølv får hjelp om han ber om det. «Kvar og ein skal få lov til å halde seg med sitt» vart ein leveregel. Få lov til, sa bestemor. Ikkje for ein kvar pris. «Kvar og ein må for ein kvar pris halde seg med sitt» hadde vore håplause greier, tenkte Tormod.

Kona hans var også tilflyttar. Då ho gifta seg med Tormod og tok etternamnet hans var kallenamnet klart. Når du heiter Alma og tek etternamnet Nakken ber du om å få kallenamnet «Kalenderdama». Ho lata som at ho korkje brydde seg eller visste om det. Alma kom frå ei grend i Nordfjord. Der visste

– Eg trur du har fått slinger i hjerneborken. – Det er ikkje heilt bra, sa Tormod.

Alma brukte handleturen for det den var verd. Det ho måtte få vite fekk ho greie på mellom reolane. Der møtte ho folk, og praten gjekk i eit bankande køyr. Ikkje fordi Alma var så glad i å prate, for ho såg ikkje på det på den måten. Ho måtte berre vite, for slik var ho skapt. «Har du prøvd denne deodorangen før, du? Den eg har får eg slikt utslett av, ja du må ikkje snakke» kunne Alma seie. På butikken. Med born til stades. Og brått går praten i munter tone om utslett, død og forderving mellom fiskedisk, brødhyller og bønner på boks, og den eine samtalepartnaren blir skifta ut med ein ny, for nokre har det med å få litt dårleg tid når dei pratar med Alma, og neste prat handlar kanskje om kor mykje molter det vil bli. Då skiftar Alma tema, og kjem inn på han nye. – Er det noko med han, trur du? – Nei, eg veit ikkje eg, men eg skjønar kva du meiner. Alma fann ein likesinna ved nøkkelosten. – Ja, ikkje sant? Eg spurde han kva han driv med og så sa han berre at han hadde prosjekt på gong. Høyrt sånt! – Kva prosjekt var det då? – Nei, det var visst nokre hemmelege greier. Var ikkje råd å få ut av han noko om det, ser du. Er ikkje det mystisk? – Ja, det må no gå an å få svar når vaksne folk spør! Nei, du har nok rett. Han held nok noko skjult. Men Alma, skal du på basaren på søndag? – Å, er det no på søndag? Nei, du, ja eg veit ikkje, for du skjønar eg har noko eg skulle ha ordna, og det må vere klart til måndag, så eg får sjå om eg får tid.

Tormod hadde funne seg i at Alma hadde ein annan.

Ho hadde kanskje fleire for alt han visste. Han gav blanke i heile greia, impotent som han var. Det hadde som vanleg vore klar tale frå madammen då det viste seg at han ikkje kunne gi ho det ho ville ha i senga. I tillegg skulle ho ha ekte vare. «Viagra, pøh!» Det var rolege helgar for han når ho fôr av garde til elskaren sin. Han likte det. Basaren i morgon skulle han ikkje på. Han hadde levert to sekkar ved som vinstar til åresalet, eit bidrag som var i Tormod sin ande. No sto han ute på tunet og kløyvde til seg sjølv medan han drakk pils.

Eit kort gaul og eit sværa rabalder av metalldelar som hamra i asfalten slo hol i ettermiddagsidyllen. Tormod la øksa frå seg og spankulerte for å sjå kva som låg i ei røys bak hekken. Ein mann låg oppå fortauet, medan det som ein gong var ein sykkel låg i vegbana. Det vil seie, det eine hjulet låg oppå den stakkars mannen som no så smått kvikna til liv. Tormod løfta hjulet opp og snakka varsamt. – Ser du meg? Den forfjamsa tilflyttaren nikka svakt og byrja å reise seg. Grimasen på veg opp i sitjande stilling bar bod om ein hovudverk som berre fylleangsten kan måle seg med, tenkte Tormod. Han kom seg på føtene. – Eg må kome meg heim, sa han. – Ta å ro deg litt ned først. Eg trur du fekk deg ein god kakk. Kom og sett deg, sa Tormod og leidde tilflyttaren inn på tunet. Med det same dei passerte opninga seig mannen i kne og spydde inn under hekken, så ein skulle tru det var planlagt slik. – Litt gjødsel skadar ikkje, humra Tormod.

Du bør kome deg til doktor. Vil du eg skal ringe, spurde Tormod. Den tidlegare syklisten greidde ikkje å riste på hovudet, men klarte å seie «nei». – Eg trur du har fått slinger i hjerneborken. Det er ikkje heilt bra, sa Tormod. – Har ikkje tid, svara tilflyttaren sakte. Legevakt var det ikkje på staden. Sto det om anna enn livet måtte du fint kome deg til byen for eiga hjelp, og sitje på vent saman med likesinna frå 12 13 andre kommunar for at doktoren skulle ha litt å bryne seg på. Ja, for det var stort sett berre ein doktor der. Særskilt laurdagane. Tilflyttaren var såleis såpass ved sine fulle fem at han ikkje såg poenget i å bruke ein time kvar veg, og minst ein time venting, for å få høyre at han måtte kome seg heim og kvile. Problemet var

at han ikkje hadde tid til å kvile. Basaren var jo dagen etter. – Limen! – Limen? Kva snakkar du om, spurde Tormod. – Eg hadde med meg ein tube lim. Kvar er han? Fånyttes prøvde han å reise seg. Han myste med auga, og sjølv om mysinga gjorde skranglinga i hovudet noko spakare, var han realistisk sett langt frå å kome seg på to føter. – Hadde du tuben med då du sykla? Tormod fekk eit slags nikk til svar, så han rusla rundt hekken og ut på fortauet. Når han først var der ute tok han seg tid til å samle saman det som var att av sykkelen. Det som vart liggande i vegbana låg der framleis. Dei få bilane som hadde passert valde å svinga unna, og var nøgde med det. – Du lyt ønskje deg ein ny sykkel, sa Tormod og prøvde å få opp humøret på mysaren. Med sykkelen stykkevis plassert innanfor hekken gjekk han ut att for å finne limtuben.

Det var ein heller liten tube. Plastposen frå jernvarebutikken hadde hindra tuben i å hamne i sluket. Oppå rista låg posen med tuben oppi. Hadde tuben blitt slengt på rista utan pose hadde han hamna i avløpssystemet. Men det gjorde han ikkje, tenkte Tormod. Posen vart lagt i fanget på sykkelfantomet som knapt reagerte. – Kva skal du med limen, spurde Tormod. – Kan eg få eit glas vatn? – Ja, du vil vel ikkje ha pils. – Nei, Toddy, er du hamna på vassvognkjøret? Tormod tusla ut på tunet med ei mugge vatn og eit glas i handa. Ved innkøyrsla sto Bekken. – Det er sykkelfantomet her som må ha seg ein tår, ser du. Då først såg Bekken den uheldige syklisten, mysande som aldri før tok han imot glaset og etter ein liten kraftprøve fekk han i seg ein dråpe. – Kva som har skjedd med han? – Han kolva på sykkelen rett utanfor her. Og så gjødsla han hekken min. No er det ein limtube som er svært så viktig for han visst, sa Tormod. – Limtube? Tormod peika på fanget. – Åja.

alle alt om alle. Det dei ikkje visste fann dei ut, og det ved å spørje folk. «Eg høyrde du ha vore til doktaren å fått lungebetennelse, stemme det?» kunne dei finne på å spørje om. «Ja eg lurte på om eg skulle tore å ringje på, men så kom eg te å tenkje på at du va sjuk, så då gjekk eg like inn i staden for å uroe med dørklokka.» Her føregjekk det ikkje slik. Ringde du på døra til folk var det fordi du trong hjelp eller selte lodd. Dersom du i det heile skulle vurdere å ringe på døra til nokon utan at du sjølv trong hjelp eller hadde lodd å selje, måtte det i så fall vere fordi nokon nett hadde døydd. Det var gyldig grunn. Elles var det sende meldingar folk gjorde, anten på mobilen eller på fjaseboka, og på den måten heldt dei kontakten nokolunde.

Sykkelfantomet sovna. Eller uvita, kven veit? Tormod og Bekken sette seg til rette og passa på han. – Vil du ha pils? – Ja takk, Toddy, gjerne.

Det var ein fin kveld. God temperatur, så dei vart sitjande ute. Pallen kom også. Han hadde med seg ei flaske heimelaga vin, og stemninga vart deretter. – Kva er det som skjer? Spørsmålet kom spakt frå området ved stolen til den uheldige syklisten. – Sjå der, no vaknar Fantomet. Fantomet set seg opp, myser mindre enn før i kveld, og skjønar ikkje det grann. – Har du gløymt at du datt av sykkelen? Tormod seier nokre forløysande ord, og Fantomet sig på plass att i stolen. – Kva du skal med den limen, spør Pallen. – Limen! Har du han? – Han ligg i fanget på deg. – Å, ja heldigvis! – Er det noko viktig? Det blir ein liten pause. Tre karar sit ute i vårkvelden og drikk og kosar seg. Ein noko yngre fyr, nyleg oppnemnt som Fantomet, sit i ein stol med desperat behov for limen han har i ein tube i fanget. – Eh. Eg skulle ha gjort ferdig noko til basaren i morgon. Kva er klokka? Det veit Tormod og kompisane hans ingenting om, men dei tippar rundt åtte. Fantomet reiser seg sakte opp. Han er betre no. Framleis litt banking i skallen, men ikkje verre enn at han toler det. – Eg får kome meg heim. – Sykkelen din er ikkje noko gagn i. Er det langt å gå, spør Tormod. – Eg bur fremst i Skora. – I Helgoland! Du kan ikkje gå dit! Det er langt… – Eg veit. Finst det drosje her? – Næ. – Og ingen av dykk..? Dei held opp flaskene sine, og svarar på det viset. – Kva skal du med limen? Det må du kunne gi oss eit ærleg svar på, seier Pallen utolmodig. Fantomet set seg ned att på stolen. – Eg har laga ein modell, det vil seie, eg held på å lage ein modell av kyrkja. – Modell, du. Det var ikkje verst… – Meininga var å ha han ferdig til basaren i morgon, for eg har lova fru Andresen å syte for ein original og lokal førstepremie. – Fru Andresen? –Han meiner Strutsefjøra. – Å, ja. – Men,.. Fantomet tek seg til panna. Hovudverken gir seg nok ikkje i kveld. – Men, no slit eg alvorleg med tida. – Du, kva er det du lagar den modellen av? – Finèr. Limen er til taket. Eg har klypt ut det som skal bli skiferhellene av noko takshingelpapp, men å få limt dei på kjem til å ta ein dag åleine, eg rekk det aldri…

Tormod ruslar inn i huset. Dei andre blir sitjande.

– Det er lenge sidan eg har sett Strutsefjøra no, seier Bekken. – Ikkje er ho noko å sjå heller, ler Pallen, og Bekken skrattar med. – No Toddy, har du ikkje meir pils? Tormod kjem tuslande utan noko ny flaske. – Det manglar ikkje på det, men no kan vi snart ikkje drikke meir. Pallen og Bekken ser spørjande både på kvarandre og Tormod. Fantomet høyrer kva dei seier, men skjønar lite og bryr seg mest om den uferdige

kyrkja og det vonde hovudet sitt. Brått tutar det ein bil rett utanfor hekken. – Kom an, karar. No dreg vi, seier Tormod. – Kom an, seier eg. Du òg, Fantomet! – Eg lurte på kven det var som hadde busett seg oppi Skora. Så det er deg det ja. Fint der, men gudsjammerleg avsides veit du… Det var førre helg Tormod hjelpte Avbitaren med å bere ei oppvaskmaskin i hus. Såleis var det naturleg å ringe han når det var bruk for ein sjåfør i ei knipe. – Er det fest der oppe i kveld, eller? – Ikkje fest akkurat, men vi skal prøve å få til litt høgtid, sa Tormod og smilte i barten.

Modellen var nydeleg. Alt utvendig var kopiert til minste detalj. Karane var ikkje fullare enn at dei lot seg begeistre over miniatyrkyrkja som var kliss lik originalen nede i sentrum. Raudfargen var identisk, endå han er nokså ubestemmeleg. Ikkje raud, ikkje burgunder, noko i mellom på eit vis.

Dei farga vindauga var kopiert med cellofan festa på innsida av byggverket før veggane vart limte saman. No sto berre det tidkrevjande taket att. Fantomet var ein smule skeptisk til om desse halvfulle bygdekarane kunne hjelpe han, men sant å seie hadde han ikkje noko val. Skulle det bli ein førstepremie utanom det vanlege på basaren i morgon måtte han takke ja til hjelpa han kunne få.

– De tek den sida, vi tek denne, sa Tormod og plasserte Pallen og Fantomet på den eine sida, medan Bekken og han sjølv skulle montere takheller på den andre. Alle «skiferhellene» låg på bordet, og det var berre å lime dei på. – Dei skal ligge slik dei gjer på kyrkja. Kan de sjå til at de limer dei nøyaktig på, bad Fantomet og peika på biletet av kyrkja som han hadde på veggen. – Ikkje noko problem, sa Pallen. – Eg kliner lim på bitane, du festar dei.

– Er det nokon som veit kva klokka er? – Søndag.

– Ein ørliten dråpe er nok, sa Fantomet. – Vi òg må ha lim, sa Bekken. Fantomet henta eit stykkje papp, og spruta ut ein klatt slik at begge sider hadde limen dei trengte. Med ei fyrstikk tok Bekken lim på takshingelbitane. Tormod tok over med ein pinsett, og la kvar bit sirleg på taket, som ein ekte taktekkar. Fantomet kom over på Tormod og Bekken si side for å sjekke at det gjekk rett føre seg, og pusta letta ut. Vel hadde dei ein fin stim, dei tre gode hjelparane, men kom ikkje her og sei at dei tok lett på det når dei skulle yte hjelp. – Nei, Toddy. Eg skulle hatt meg ein røyk, sa Bekken. – Du kan røyke her, sa Fantomet. Timane gjekk. Taket vart lagt. Då Fantomet hadde lagt den siste biten på skråtaket på si side kom han over til Tormod og Bekken og fullførte taket på klokketårnet. Pallen sovna. – Er det nokon som veit kva klokka er? – Søndag.

Etter å ha sove nokre timar ringde Tormod til Avbitaren så dei fekk skyss tilbake. Fantomet sov, og Tormod tenkte han ville greie seg sjølv. Utanfor på tunet sto ein gamal Dodge, og der var det god plass til ei nylaga kyrkje, meinte Tormod. Vel heime gjekk Tormod til sengs for å ta att den tapte søvnen. Etter nokre timar vart han vekt av Alma. – Kva? Ligg du her og søv? Vil du ikkje vere med på basar? Det er viktig å støtte opp om det som skjer lokalt, har du ikkje fått med deg det? Eg kom tidleg att for å få med meg basaren, fordi

eg tykkjer det er viktig. Men du har vel berre lata deg og drukke. Det er i alle fall ikkje mykje ved du har hogge. Middag får du ordne sjølv, eg må gå no, taut Alma og Tormod var nøgd med at ho gjekk.

Tormod sov altfor lenge. Arbeidsnatta hjå Fantomet hadde gjort han vrangsøvd, og det var strengt tatt leggetid då Alma vekte han med kjeftamentet sitt. – Gud, Tormod. Sjå kor vakkert det er! Det er Bent Åmund som er meisteren! Er det ikkje fantastisk? Kom deg opp og sjå då, din latsabb! «Bent Åmund». Det var då eit høveleg namn på ein fyrig kar, tenkte Tormod. No var det altså kome så langt at han var byrja å gi gåver til Alma som ho ville vise fram. Eit eller anna vakkert! Ikkje lenge før eg blir hivd ut, tenkjer eg. Men han sa ingenting. Berre stavra seg søvndrukken opp, tassa inn i stova og såg det majestetiske byggverket han sjølv hadde vore med på å fullføre stå fint plassert på stovebordet. – Har du…? – Eg vann førstepremien på basaren, Tormod! Det er ein kopi av kyrkja vår, ser du vel. Bent Åmund fortalde meg at han har brukt heile veka på det. Han er onkelungen til fru Andresen og har flytta opp i det gamle tunet i Skora. Han er kunstnar han skjønar du. Eg skjønte det måtte vere noko stort den mannen dreiv med. Ja, det var klart frå første gong eg såg han. Og så du då, som ikkje sa meg imot då eg spekulerte i om han sysla med noko kriminelt! Nei, det var som eg sa, han jobba med noko hemmeleg…

«Førstepremien» av Vegar Volle vann Sogn og Fjordane Skrivelag sin novellekonkurranse. Juryen sin uttale: «Ein gjennomført god og velskriven tekst. Ikkje akkurat overtydeleg innanfor temaet løyndom, men såpass at juryen meiner det held. Dette er ei historie som handlar om eit lett gjenkjenneleg frodig bygdemiljø, skildra med ironi og varme og i eit lett, ledig og dialektfarga nynorsk der gode replikkar og dobbelbotna dialog gjev handlinga fart og driv. Men samstundes ein ujamn og spenningsskapande rytme. Personane i forteljinga i dramaet, som er meir komedie enn drama, er lett karikerte og skildra med ein brei og fargerik pensel. Og ikkje tvil: dette er personar du vil smile gjenkjennande til. Og du veit at du vil møte dei neste gong du er på lokalbutikken. Det er kanskje denne vellukka blandinga av ei god historie, godt språk og treffsikker skildring som har sjarmert juryen til å gje den førstepremien.»

Fylkesmagasinet – Sogn og Fjordane i bilde Sogn og Fjordane i bilde er ei nyoppstarta gruppe på Facebook med mål om å dele bilde frå fylket vårt med kvarandre. Vi ønskjer fleire medlemmer, og gir difor vekk fotoutstyr verdi 10.000,- til ein heldig, tilfeldig medlem. Alt du trenger å gjere er å melde deg inn i gruppa. Vi trekkjer vinnaren 24.12.2014! Premien er levert av Alf Helgheim as. Astrid Wingsternes

Edle Fjellanger

Gro Hilde

Zandra Vikum

Line Hårklau

Merete Strømmen

Meld deg inn i facebook-gruppa «Sogn og Fjordane i bilde» Alle som er medlem i facebook-gruppa «Sogn og Fjordane i bilder» den 23. desember 2014, er med i trekkinga av fotoutstyr til ein verdi av ca. 10.000 kroner. Meld deg inn du også! I dag! Den heldige vinnaren vert publisert på sjølvaste julaftan kl. 12.00.

Vinn fotoutstyr! Verdi kr 10.000,-

Premien er sponsa av fotospesialisten på Skei:

Alf Helgheim & Co AS Canon EOS 700D kamerahus m/Canon EF-S 18-55 IS STM og EF-S 55-250 STM linser og diverse utstyr.

6843 Skei i Jølster • Tlf. 57 72 83 11 www.alfhelgheim.no • post@alfhelgheim.no Opningstider: Månd.-fred. kl 09-17. Laurdag kl 09-15.

Småbarnsfar, lærarstudent – og spaltist i Fylkesmagasinet Vår nye spaltist Ørjan Sætren Eide er ein norskfokusert lærarstudent med interesse for skriving. Møt vår andre spaltist i trekløveret som skal fylle Rett På-spalta. TEKST: Roy Sunde

Sidan han er frå Sandane, har budd i Stryn og Høyanger, jobba i Førde og no har slått seg til ro i Sogndal, burde han jo vere eit godt val til å sjå med litt skrått blikk på fylket vårt. – Kven er Ørjan Sætren Eide? – Ein 26 år gamal lærarstudent og småbarnsfar er sentrale stikkord. Vi har to jenter, på tre og eitt år, og ventar ein gut i januar, så det blir spennande. Eg er opphavleg nordfjording, men har no gjort meg til sogning og fått ungar som brukar iendingar. – Tre barn på knapt fire år? – Ja, det er fullt mogleg! Eg ville ha to, ho ville ha fire, så vi møtes på midten. Så fann vi vel ut at det ikkje var noko å vente på. Då kan dei få mykje glede, og krangling, av kvarandre i oppveksten, seier han og fortel at det var medan dei venta sitt første barn han landa i læraryrket. – Eg pendla til Førde på arbeid då, og fekk brått tilbod om å jobbe på skulen i Høyanger, som ufaglært lærar. Den jobben likte eg godt. Eg fekk meir og meir ansvar og valte til slutt å byrje på lærarutdanninga. Med sine 26 år er han litt over snittalderen i klassen. – Det er litt spesielt, men det går fint. Som familiemann må eg prioriterer annleis, og prøve så godt eg kan å ha ein strukturert studiekvardag. Fritida mi er meir fastlåst enn for studentar flest. Det hender eg føler meg litt eldre enn dei andre, men det er uproblematisk. Eg pleier ikkje fortelje kor gamal eg er, smiler han – sjølv om enkelte er flinke til å minne meg på det. – Og utanom studium? – Å vere pappa og student tek naturleg nok mesteparten av tida mi, og så jobbar eg så mykje eg kan utanom. Og er veldig mykje pappa, ler han. – Det er nok å henge fingrane i med to barn og eit tredje på veg – sjølvsagt med positivt forteikn. Eg rekk ikkje så mykje anna enn å prøve å få desse tinga til å harmonere så godt som mogleg. Men det er ei takknemleg oppgåve. Det er langt mellom kjedelege dagar, for å seie det slik. Om du spør sambuaren min er det kanskje fotball som tek ein del tid utanom.

Skriveglede. – Kva forhold har du til skriving?

– Eg er oppteken av skriving og likar godt å halde på med det. Eg har alltid skrive og lese mykje, til tider veldig mykje, men til no har det vore mest for eige konsum. Det er først no eg har utvikla det dit hen at eg vil vise det til eit publi-

Ørjan Sætren Eide. Foto Thor-Aage Lillestøl.

kum. Siste tida har eg måtte prioritere å vere student og lese fag. Då har lesing og skriving på si vore nedprioritert. Men no er semesteret over. Tida fram til neste skal brukast til å lese og skrive eigne ting, seier han. – Kva er yndlingssjangrane då? – Som lesar er eg altetande og set pris på dei fleste sjangrar. Når det kjem til eiga skriving går det mest i type petitar, med satire, ironi og humor som viktige element. Det er den gata eg trivst best i. Eg jobbar med meir seriøse ting også, og lenger

manus enn dei ein kjem til å sjå i spalta, men enn så lenge er det nemnde tekstar eg er mest komfortabel med. – Kva kan folk vente av deg i denne spalta? – Eg håpar å treffe mange. Sjølv om ikkje alle er i heilt same livssituasjon som meg, håpar eg å kunne levere drypp av kvardagsleg gjenkjenning. Eg er oppteken av å skrive om det som ligg nært på, og set gjerne ting på spissen. Og eg har lyst å treffe eit breitt spekter av folk med tekstane mine.

JUSS

skriven av Erik Slotterøy, advokat Advokatfirma Blikra, Slotterøy og Fonn AS

Kva veg tyngst – helsepersonell si teieplikt eller effektiv straffeforfølging?

Helsepersonellets teieplikt er lovfesta i Helsepersonelloven §21: «Helsepersonell skal hindre at andre får åtgang eller kjennskap til opplysningar om folks lekams- eller sjukdomsforhold eller andre personlige forhold som dei får vite om i eigenskap av å være helsepersonell.» I forarbeida har lovgjevar sagt at føresegna skal sikre den einskilde sin rett til vern om personlege

forhold. Teieplikta bidrar dermed til å senke terskelen for å søke naudsynt helsehjelp. På den andre sida står straffelova sitt forbod mot å øydelegge bevis. Straffelova §132 første avsnitt slår fast at i undersøkingar av ei straffbar handling, er det straffbart å bidra til at: «Gjenstande af Betydning for Undersøgelsen tilintetgjøres, bringes tilside eller forvanskes, eller at Gjerningens Spor paa anden Maade udslettes.» Bestemminga effektiviserer rettsleg straffeforfølging hos politiet og bidrar til oppklaring av straffesaker. Forbodet er utvilsamt viktig, men kan kome i konflikt med reglar om teieplikt. Spørsmålet er kva for omsyn som veg tyngst; den personlege rett til liv og helse eller allmenne behov for effektiv straffeforfølging. Skal ein tillate at personar i naud lar vere å søke naudsynt helsehjelp i frykt for straffeforfølging?

Veit du at… • Du kan sende inn skjema Ɵů ŽƐƐ ƉĊ ǁǁǁ͘ŶĂǀ͘ŶŽ? ͻ >ŽŐŐ ŝŶŶ ƉĊ ŝƩ E s ŽŐ ĨĊ ƟůŐĂŶŐ Ɵů ŽǀĞƌ ϲϬ ƐŬũĞŵĂ͘

Rein Design

Helsepersonell er under både etisk og rettsleg konflikt mellom forbod mot øydelegging av bevis på den eine sida og helsepersonell si teieplikt på den andre. Denne problemstillinga har relevans ut over den indre konflikt hos den enkelte tilsette i helsevesenet. Er ein person involvert i kriminelle handlingar og treng omgåande hjelp, får vedkommande eit dilemma mellom å avsløre seg sjølv og sine handlingar, mot å få den hjelpa han eller ho treng.

I fjor var temaet oppe for Høgsterett i dom Rt.2013.1442. Saka gjaldt spørsmål om ein lege hadde brote forbodet mot øydelegging av bevis etter straffeloven §132 første avsnitt. I tråd med sjukehuset sine retningsliner om anonymitet for pasientar ovanfor politiet, hadde legen gnidd ein pose med narkotika mellom hendene for å fjerne DNA til pasienten som hadde oppbevart den. Høgsterett kom samrøystes til at legen hadde handla innan teieplikta og frifann tiltalte. Dommen illustrerer at trass i dei tungtvegande omsyna bak kampen mot narkotikakriminalitet, veg likevel vernet om liv og helse tyngst i rettsbruken til domstolane. Truleg er domsresultatet i tråd med den allmenne rettskjensla, og Høgsterett illustrerer si gode evne til å foreta heilskapleg vurdering av mostridande omsyn i bruken av rettsreglane.

Husets hjarte!

Kjøkkenet Stadig fleire oppdagar fordelane ved vinylgolv. Det spelar inga rolle om du søler medan du lagar mat, eller at hunden og katten spring inn med skitne potar. Den beskyttande overflata gjer det utruleg enkelt å reingjere golvet. Den sterke overflata kallast PUR og gjer at for eksempel

kjøkkenstolar kan dragast ut og inn ved matbordet gong etter gong utan at golvet blir stygt. Vinylgolv er perfekt tilpassa til kjøkkenet. Praktisk, slitesterkt, lett å reingjere, vakkert, mykt, behageleg å gå på. Heilt enkelt det perfekte kjøkkengolvet.

Førde Fargehandel er best på golv og har fylkets største utval i golvbelegg. Kom innom oss for inspirasjon til alle husets rom.

sĊƌĞ ƚĞŶĞƐƚĞƌ ƉĊ ŶĞƩ • Tilgang når som helst på døgnet ͻ 'ŝƌ ĚĞŐ ŐŽĚ ŽǀĞƌƐŝŬƚ ͻ Ğƚ Ğƌ ĞŶŬĞůƚ ŽŐ ĞīĞŬƟǀƚ • Treng du hjelp, ring 5555 3333

«Grunnaren»

RETT PÅ Ørjan Sætren Eide

Eit av dei mørkaste kapitla i eit samlivsforhold er då sambuaren har fått kloa i eit gamalt møbel, som ho skal forvandle til eit klenodium for våre felles arvingar. Ei større kjelde til dårleg stemning i husstanden skal du leite lenge etter. Lat oss forresten fastslå ei vanleg misforståing med ein gong: Det er ikkje ho som skal uføre denne operasjonen – det er utvilsamt du. Mitt seinaste prosjekt vart bestemt av ho på seinsommaren. Eg var ikkje så heldig at ho hadde sett seg ut ein liten kommode eller ein spegel. Nei, vi snakkar no om ei spisestove frå 1930 – beståande av seks stolar og bord med tre ileggsplater i tillegg til ein passande skjenk på 160 kilo. Alt med nokre frykteleg detaljerte utskjeringar og mølletne stolputer – som sjølvsagt måtte trekkast om. Her snakkar vi altså om eit prosjekt som overstig ein eigenmeldingsdag. Min sambuar er ein strategisk person, som veit korleis ho skal få meg til å setje i gong. Ho er ein «grunnar». Første steg på agendaen hennar er å sende meg på fargehandelen for å handle råvarer til prosjektet. Ei hyggeleg dame på fargehandelen kunne tipse meg om både måling, penslar og framgangsmåte. Tanken hennar var god, og fagkunnska-

pen framifrå. Men det å tru at eg dukka opp der åleine, og med all makt i mine hender, ville vore urealistisk. Verken eg eller dama i butikken hadde noko form for påverknad i dette valet. Ein antidemokratisk prosess, altså. Eg hadde med meg lapp heimanfrå. Du veit, noko liknande som den ein fekk med frå skulen når ein hadde banna eller kasta snøball på ugunstige tidspunkt. Eg drog lappen opp frå lomma, og fjerna all diskusjon: «Bomull i høgglans, takk!» Då eg hadde fått overlevert ordren frå fargehandlaren, bar det heim. I håp om ein roleg ettermiddag med kaffikoppen og beina høgt, skjer det noko. Sambuaren min brettar opp armane. Ho skal grunne. Dette veit alle er noko skikkeleg drit, og ved første augekast kan det virke som eit sympatisk grep frå diktatoren. Men så kjem tvisten: Ho grunnar éin stol, og stoppar der. Det er på dette tidspunktet ein forstår bestillinga. Ho tenkjer: «Du held fram, og gjer det ferdig. For eg veit at det kjem til å irritere deg at det står éin grunna stol i stova. Og viss det ikkje blir gjort relativt raskt, kan eg fort bli irritabel og sur – lenge.» Det er berre å hive seg rundt. Ei veke tok det denne gongen. Og det berre med sto-

Men så kjem tvisten: Ho grunnar éin stol, og stoppar der. Det er på dette tidspunktet ein forstår bestillinga.

lane og bordet – og dei forbanna innleggsplatene. Eitt strøk med grunning, og tre med måling. Eg bar heile arrangementet ut på verandaen for å få gjort det i barnevennlege omgjevnader. Sveitte, banning, fluger i målinga og kvefsestikk er naturlege stikkord å trekkje fram frå denne seansen, som forresten fann stad i om lag tretti varmegrader i skuggen. (For dei som hadde tilgjenge på skugge). I tillegg trakk eg om stolane utan å ha greie på kva eg gjorde. Tekstiltypen var bestemt av Mussolini sjølv – eg skulle berre utføre ordren. Sjølvsagt passa ikkje putene ned i stolen når eg var ferdig, men eg kunne ikkje brydd meg mindre og pressa dei med all makt ned i spora. Absolutt alt hadde passa i det sporet på dette tidspunktet. Det ser nokolunde greitt ut i dag. Faktisk uvanleg fint. Ein kan sjå at dette er arbeid som er utført av ein som elskar å putle på litt på fritida. Ein som har auge for detaljar og fargeval. Eg skryt ofte til besøkande over arbeidet mitt, og om kvifor fargen og akkurat dette stoffet er valt – etter eige hovud. Vel, den forklaringa skiftar eg litt på, alt etter kven som er til stades. Eg er for så vidt fargeblind òg, når eg tenkjer meg om. Essensen i det heile er at eg er fornøgd med eigen innsats. Men eg veit med meg sjølv, at hadde det ikkje vore for min betre halvdel, så hadde eg hatt ei svært lite tiltalande spisestove i skrivande stund. Ho får ting gjort – på ein måte. Så var det den forbanna skjenken. Eg lot den passere i det stille medan eg jobba med bordet og stolane. Eg håpa at den originale fargen skulle vise seg å passe godt inn i stova. At den gamle sjela som sat i møbelet, skulle få spele ut si rolle i moderne omgjevnader. Lukka varer ikkje lenge. Den skrik mot meg frå veggen i stova. Desperat etter hjelp. Eit svært beist på 160 kilo – ferdig grunna.

Hugs å fylle opp

BSU

KONTOEN i desember 25 000 kroner spart, gir deg 5000 kroner mindre i skatt!

ssf.no/bsu

•

tlf. 57 82 97 00

meirennbank.no

R Rein ein Design

Lokalpatrioten Vi Vi er opptatt av å syne deg verdien av å bruke lokale leverandørar. leverandørar. Difor har vi vore og handla lokalt, og gir vekk ei korg med kortreist mat til tre heldige vinnarar vinnarar.. Enivest vil fortsette med å dele ut sponsormiddel, skape arbeidsplassar, arbeidsplassar, sørgje for utvikling i fylket samfunnsansvar.. Bestill lokalt breiband, og ta samfunnsansvar så er du ein del av det.

Vinn ein pakke med lokalprodusert lokalp lprodusert p mat!** m **

BREIBAND FRÅ KR

174,-* + FRI ET ETABLERING TA ABLERING

*Intropris *Intr opris til nye DSL-kundar i 3 mnd. + halv pris på modemgaranti. Gjeld ikkje ADSL Enkel pluss. Minste totalpris med 12 mnd. avtaletid: kr 3868,-

Lokalt breiband – Lokale verdiar Bruk bestillingsskjemaet på nett; enivest.no/bestill eller ring kundeservice på 57 00 91 00

**Ved **V Ved e bestilling før 31. 31 januar januar..

God jul og godt nytt år!

HIV DEG RUNDT! BYTT TIL ENIVEST!

Resten ordnar vi.

LES MEIR PÅ

enivest.no/kampanjer

27 Din lokale breibandsleverandør i Sogn og Fjordane

57 00 91 00 | enivest.no

Ikkje for nybyrjarar. Fire glas med akevitt – då er det greitt å vite at du berre skal smake litt.

Den store akevittNår det nærmar seg jul sprett salet av akevitt til værs. Mange ønskjer å hjelpe feit julemat ned med «styrkedrikken» basert på poteter og norsk know-how. Ein tredel av akevittsalet skjer i desember. TEKST: Roy Sunde FOTO: Thor-Aage Lillestøl

Og medan totalsalet av brennevin går ned i volum år for år, held akevitt god stand. – Det var ein liten nedgang i akevittsalet i 2012-13, men så langt i år ser vi ein liten oppgang. Så akevitten held betre stand enn dei andre typane brennevin. Og i høve til for ti år sidan, skjer ein større del av salet utover året. Tidlegare var det slik at halvparten av akevittomsetninga skjedde i desember, seier Bjørn Kristian Sunde, dagleg leiar på Vinmonopolet si avdeling i Førde. Slik er det ikkje lenger. – Kvifor det? – Ei årsak er nok at dette er norsk tradisjonsdrikk. Det blir stadig sterkare fokus på kortreiste og lokale mat- og drikkevareprodukt. Ei tilbake til røtene-haldning. Lokalt øl breiar òg veldig

om seg. Det er veksande interesse for varer av kvalitet, og ikkje minst lokale produkt. I dag har mange stadar, fylke og byar sin eigen akevitt. Også Sogn og Fjordane. Det skaper lokal interesse. Før var det berre nokre få, blant anna Løiten og Oplandske Spritfabrikk, som produserte akevitt, i dag er det mange produsentar og sortar, seier han og tel opp utvalet i sin butikk. – Rundt 40 ulike akevittar, seier han. Hausten 2014 var det totalt 158 norske akevittar i sal på Vinmonopolet, og rundt 30 frå Sverige, Danmark, Finland, Færøyane, Tyskland, Polen og Frankrike. – Ein annan faktor som bidreg til akevitten sin popularitet er at mange matrettar har fått sin eigen spesialakevitt: pinnekjøtt, ribbe, lutefisk, smalahovud og får-i-kål, for å nemne nokre. Det finst akevittar som høver til rakfisk, fisk og skaldyr. Den høver godt til mykje av den norske tradisjonsmaten. Spør du eit av akevittmagasina vil nok dei foreslå mange ulike rettar som kan høve i lag med akevitt. For min del kan eg nemne sild, kald julemat, kraftig pålegg og annan norsk husmannskost: kraftig, rustikk kost. Blir maten for «fin» er akevitt for voldsamt. Det er eit sterkt og krevjande brennevin, og det må ein tenke over. Men det er litt som med utviklinga innan

ølsortar: du finn nok ein sort som høver til det meste i dag. – Kven er den typiske akevitt-kjøparen? – Hovudtyngda er framleis «vaksne» menn. Men ein del kvinner drikk òg akevitt. Det ser ein også innan til dømes Cognac. Men druebrennevin har sterkare tradisjonar for å bli nytta som avec eller til kaffi enn kva akevitt har. Akevitten er nok det brennevinet som er sterkast knytt til mat. Langt på veg dei fleste kjøper akevitten for å nyte den i lag med mat. Men det finst akevittar med lang langringstid, som er runde og behaglege på smak, som er laga for å vere avec. Å endre etablerte vanar tek lang tid, men fleire og fleire vel å prøve slike lagra akevittar, og synest det er vel så spennande i smak som ein god Cognac.

Lang kultur. Det nordiske fenomenet akevitt har lange anar. Og vart første gong omtala i skriftlege kjelder her til lands i 1531: Då sende Eske Bilde, høvedsmann på Bergenshus festning i Bergen, akevitt til erkebiskop Olav Engelbrektsson, med følgjebrev: «Jeg sender Eders nåde noe vann noe vann om kalles Aqua Vitae, og samme vann hjelper for allehånde Krankdom som et menneske kan ha innvortes.» Det spørs om dei som har kika ned i eit glas for mykje med foredla poteter, er villig til å skrive

Frå venstre: Båd Eikeset, Helena Bremer Farsund og Tore Fossen gjekk laus på oppgåva med stort alvor.

jakta perimentere med brennevin, ulike krydder og gode, sunne norske urter: kvann, pors og karve. Han må kunne seiast å vere den norske akevitten sin far. På slutten av 1700-talet kom òg poteta til Norge. Før det laga ein brennevin av korn. Poteter gav tre gongar så mykje brennevin av same flateareal som korn, sa Berulfsen og gav nokre råd på kjøpet: – Akevitt er ikkje ein drikk berre for jula. Den høver like godt elles i året. Det er eit mangfald av sortar. Det tristaste eg høyrer er folk som seier: «Eg drikk berre Gammel Oppland». Då spør eg: «Kva er den einaste raudvinen du drikk då?» Mange lever i trua på at akevitt skal serverast avkjølt. Men den skal vere sval,

Det er eit sterkt og krevjande brennevin, og det må ein tenke over. Bjørn Kristian Sunde, dagleg leiar på Vinmonopolet si avdeling i Førde.

helst rundt 17-18 grader. Norsk akevitt er lagra på eikefat, og får mykje av smaken sin frå fata. Som ein Cognac. Og unnskyld meg, men ein skal vere bra ressurssvak for å legge ei flaske Cognac på kjølen. Jo kaldare drikke, jo mindre smak!

Panelet. Vi skrudde saman eit skarpskodd panel for å teste fire akevittar i lag med julemat, for å gje deg ein peikepinn på kva for ein du skal nyte til julematen. Det er ein kald og fin seinhaustlaurdag. Inne er det lyst og triveleg, og lukta av julemat spreier seg i lokalet. På bordet står tre gonger fire glas akevitt, og i bakgrunnen muldrar tonane til «Fairytale of New York», med The Pouges og Kirsty MacColl, ut i rommet. Det gjev god førjulsstemning til panelet beståande av assistent og baseleiar på SFO (og underhaldar) Helena Bremer Farsund, føretaksjurist i Helse Førde, Bård Eikeset, og bedriftseigar Tore Fossen. Forventingsfulle set dei seg til bords. – Kva forhold har du til akevitt, Helena? – Eg har ymse erfaringar med det. I samband med julematen byrja pappa å slå opp i ein skvett til oss døtrene då vi bikka 25. Då først tykte han vi var modne for den type drikke. Bror vår fekk før. Akevitt er til julemat, og til for å skyfle ned

under på det. Men med måte, så går det fint. For 11 år sidan intervjua Fylkesmagasinet NRK-veteranen Torkjell Berulfsen om akevitten si historie. Han linja opp nokre av nøkkelpunkta: – Justisråd Christopher Blix Hammer vart fødd 1720, og var eit opplysningstidsmenneske av Guds nåde: Han dreiv med fiskeoppdrett, teikning, botanikk, gastronomi og meir – og var fast i si tru på følgjande: at var det noko den norske bonden trengte om vinteren, så var det eit godt glas brennevin. Logisk nok. Vatn og øl fraus, kaffi låg ute i framtida og vin var for dyrt. Men brennevin fraus ikkje, og det var sunt! Han meinte vi ikkje skulle importere dyrt brennevin frå utlandet, men heller lage sjølv. Blix Hammer byrja å eks-

Og til slutt var dei alle tre relativt samde om topp- og botn!

sau og ribbe. Det er ikkje alle sortane som er like gode, ler ho. – Og så trur ein kanskje at ein brenn vekk kaloriar i same slengen. – Og du då, Bård Eikeset? – Det høyrer jula til! Det er stort sett då eg drikk akevitt. Det er tradisjonsbunde, og eg har blitt tilbydd akevitt til jul sidan eg var 20, så det har hengt ved. Det høyrer julemiddagen til for min del, og set liksom spissen på stemninga rundt det. Tore Fossen har lenge vore ein stor akevitt-fan. – Akevitt er langt å føretrekke framfor Cognac til kaffien, året rundt. Det er tull å berre drikke det i jula. Det er ein særs undervurdert drikk, som må inntakas i moderate mengder, som alt brennevin. Og som «avec» året rundt er det mitt førsteval. Eg er mykje meir glad i det enn alt anna brennevin.

Fire utvalte. På bordet står fire akevittar, som panelet skal blindsmake saman med julematen. Bård tjuvstartar med å lukte på alle fire i tur og orden, før han smakar på den første. – Den første luktar meir enn dei andre, og har mykje smak og krydder. Truleg meir enn dei andre om ein berre dømmer ut frå lukta, seier han. – Den var jækla god, smiler Tore. – Det var den, stemmer Bård i. – Den var strame! Det er vanskeleg å bedømme den første. Det vart slik i år også, ler Helena. – Den sit godt i bringa i alle fall. Praten går livlig, og panelet går vidare til dagens andre akevitt. – Denne smakte meir enn den første. Eg trur eg må tilbake og kontrollsmake, seier Bård. – Denne var god den! Kan det ha med at vi har

komme lenger med maten? Eg synest denne var betre enn nummer ein. Eg gler meg til nummer tre og fire, seier Tore. – Jaggu er dei strie, smiler Helena. – Denne var det mykje meir smak i enn nummer ein. Etter litt mat og pausedrikk, for å skylje ganen, går dei vidare. – Denne var mildare på smak, ein fin og mild akevitt. Dette er nok ein «dameakevitt», smiler Bård. – Og det er nok for lite karve i den for deg, Tore! – Den luktar nesten ingenting, og har for lite tyngde for meg, seier Tore. – Denne held ikkje til julemiddagen. Denne er meir for ein vakker vårkveld, ved sidan av kaffien. Så langt held eg ein knapp på toaren. – Denne er mildare og lett å drikke. Dette er den beste til no, tykkjer eg, ler Helena, og held fram. – Julematen var steikje god forresten. Kven som har laga den? – Eg, svarar Tore. – Du store, du er god til å lage mat. – Bortsett frå surkålen. Den kjem frå Nora. Ho er ein god venn av meg, svarar Tore, og byrjar på den fjerde og siste akevitten. – Denne hadde meir fart enn trearen. Den var for mild og kan drikkast utan mat til, men denne har meir brennevinssmak, seier Bård. – Firaren går ikkje til julemat, seier Tore. – Nja, tippar det står jule-eit-eller-anna på akevitten likevel. Men eg trur eg må tilbake til toaren, og smake på den, kjem det frå Bård. – Eg er einig, toaren var suverent best, seier Tore.

– Eg er litt einig, sjølv om trearen var lettast å drikke. Nummer fire var skikkeleg travel, og ikkje god. Den var skikkeleg strie, seier Helena og nippar ein slurk til. – Å fytti grisen. Toaren var tam i høve denne!

Vurderingsrunde. Panelet går inn i sluttfasen, og tek ei rask avgjerande smaksrunde for å være sikker. – Eg skal gå andre vegen, og byrjar med nummer fire, seier Tore, og gjer nett det. – Einaren var god også, seier Bård, som har valt omvendt taktikk. – Eg veit kva for ein eg likte best, seier Helena, og seier ikkje meir. – Kva for ein likte du best då, spør underteikna. – Om eg klårna til? spør Helena. – Nei, kva for ein likte du best? – Nummer tre, ler ho, men nummer to var også god. Trearen er så mild og fin at den hadde mor mi likt også. Nummer ein gjekk også, men nummer fire var grufull! – Det er ein ting vi må ha klart for oss: Det finnast ikkje grufulle akevittar, slår Tore fast. – Prøv han igjen du Helena, den veks på deg, påstår Bård. – Trearen er «kose-akevitten», blir dei samde om. – Den er så mild at du nesten kunne drukke den til frukost, gliser Bård. – Den burde nesten vere del av frukosten, i lag med egg og bacon. Det hadde truleg gjort dagen kjekkare, dog mindre produktiv. Den er perfekt til ein fredagskveld, med Pink Floyd-konsert på NRK3, mens du sit og lurer på om du går glipp av noko på Pikant, slår Fossen fast.

Visste du at dittgavekort kan brukast i alle butikkar (bortsett frå Vinmonopolet og Peppes pizza). Gåvekortet får du kjøpt i automaten ved Skin tonic Ranels og Mestergull

51 butikkar/restaurantar leikeland treningssenter gratis parkering KLE Bare Barn KappAhl VIC Marcel More Woman b-young Arkja Dameklær Hennes & Mauritz Jack Jones Vero Moda Match MAT, DRIKKE OG KIOSK Spar Ferske Smakar Deli Vita Narvesen Peppes Pizza Vinmonopolet Bambus

SPESIALBUTIKKAR Clas Ohlson Glitter Zoo-senteret CMYK accessories Bagorama Citybag Enklere Liv HUS OG HEIM Bellis Blomster Nille Kremmerhuset Norli Handelshuset Princess Tilbords Kitch’n OPTIKK, UR OG GULL Bjørklund Mestergull Brilleland

SPORT OG FRITID Din sport Sport Outlet Ringo SKO dna Eurosko Shoeday SERVICE Sparebanken Vest Posten KROPP OG HELSE Nikita Apotek1 The Body Shop Sunkost Trendy frisør Skin tonic Ranels VITA Puls Førde

DEN ENKLASTE

julegåva

r gåvekortet kan bror kjøpe T-rex robot 799,Ringo g

mor kjøpe Skinnveske1199,Bagorama

r j p Organizer 399,CMYK

For gåvekortet kan far kjøp pe Bosh toolbox 1498,Clas Ohlson

www.hhforde.no Følg oss på Facebook og Instagram! facebook.com/handelshusetforde instagram: Handelshuset

Tore Fossen

– Den høver godt som eit alternativ til Cognac, seier Helena. – Einig, seier Bård, men firaren lukta utruleg godt og er veldig krydra. Eg trur den er fin etter mat. Det er noko med den, den blir betre og betre. – Eg trur jammen vi skålar i firaren, føreslår Tore, for å sjå om den faktisk veks. – Eg vel å berre kose meg med nummer tre eg, smiler Helena. – Og eg likar best julematen! Deltakarane får utdelt lappar, med ordre om å rangere. Førsteplass gjev fem poeng, andreplass fire, tredje plass tre og fjerdeplass to. – Eg gjev førsteplass til akevitt nummer to, andre til akevitt nummer tre, tredjeplass til akevitt nummer ein og så må eg sette nummer fire på sisteplass, seier Tore. – Eg er einig langt på veg, seier Bård. – Men det er vanskeleg å finne «taparen». Eg seier nummer to på førsteplass, nummer tre på

andreplass og delt tredjeplass til nummer fire og ein. – Eg er litt ueinig: førsteplass til nummer tre, andreplass til nummer to, nummer ein på tredjeplass, og firaren heilt sist, slår Helena fast med tyngde. Skåren: Akevitt nummer to: 14 poeng. Akevitt nummer tre: 13 poeng. Akevitt nummer 1: ni poeng. Akevitt nummer 4: sju poeng. Fotografen kjem inn med flaskene etter som dei blir ropt opp frå verst til best: På sisteplass: Pinnekjøttakevitt! På tredjeplass: Arvesølvet (med eit bilete på etiketten som visstnok skal vere utsyn mot fjella på Holsa i Førde). På andreplass: Gilde Ribbeakevitt. Og på toppen: Gamal Reserve.

Ein siste dom. Design på etikettar, form på flasker, farge på akevitten og slike ting blir studert.

M U D E V VA

! E J N A P M A K S M O R E SK Dampstasjon frå Electrolux Verdi 1.300,-

Opnin ngstider:

Måndag–fredag: 07.30–16.30. Lau urdag: 10.00–14.00. Vi tar forbehald om fargeavvik og tr ykkfeil.

R Rørle ø r l e g ge g e re r e n i næ n æ rhete rh e te n

Tlf. 57 72 55 90 - Mob. tlf. 992 13 790 Flovegen 4, 6800 Førde - www.comfort.no

Rein R ein Design

Om noko kostar femti kroner meir eller mindre er ikkje viktig når ein skal kose seg.

– Arvesølvet og Pinnekjøttakevitten ser ut som First Price-flasker, seier Helena. – Og det handlar vi ikkje! – Utsjånaden har ein del å seie når ein står og handlar, seier Bård. – Dei to dårlegaste har lågare og meir omfangsrike flasker som minner om urinprøveglas, seier den mannlege delen av panelet seg samde om. – Gammel Reserve har stil, slår Tore fast. – Ja den er fin, seier Helena. – Gilde Ribbeakevitt sin etikett minner meg om ein flott portal på Bryggen i Bergen. – Dei to på topp har finast flasker, farge og etikettar også, seier Helena og får støtte frå Bård. – Eigentleg kan ein sjå på flaskene og handle ut frå det, smiler Tore. – Dei med finast form, etikett og farge er best. – Eg trur det må bli konklusjonen, seier dei seg samde i. – Kva for ein av dei er dyrast då, undrar Helena. – Pinnekjøttakevitt! Og Gilde Ribbeakevitt var soleklart billegast, slår Tore fast etter å ha sjekka kvitteringa! – Ein bør uansett aldri handle ut frå prislapp. Om noko kostar femti kroner meir eller mindre er ikkje viktig når ein skal kose seg. Og i dette tilfellet er kvaliteten ikkje styrt av høg pris heller. Eg vil seie: kjøp det du likar, seier Tore. – Og ei flaske akevitt varer jo i tre juler, bortsett frå hos deg Fossen, smiler Bård. – Ikkje på Sunde heller, protesterer Helena.

Rein Design

M F

Vi held stengt mellom jul og nyttĂĽrr.

t. e n i s a g lkesma

Neste utgĂĽve kjem 22. januar

Rein Design

God jul

VAREHENGAR FrĂĽ

KNALLGODE KNA LLGODE PRI PRISAR SAR

6.490,-

Vi ynskj ynskjer kjer er a alle lle vĂĽ vĂĽre ĂĽre kund kundar ar og sa samarbe samarbeidsmarbe eids-eids SDUWQDUDU HL ĹşRWW MXO RJ HLW JRGW Q\WW ÂĽU SDUWQDUDU S DUWQDUDU H HLL ĹşĹşR RWW R WW MMXO XO R RJ J H HLWLW J JRGW RGW QQ\WW \WW ÂĽ ÂĽU U Velkommen til oss pĂĽ nyĂĽret for o ĂĽ sjĂĽ vĂĽre nye og spennande prosjekt som kjem m for o sal pĂĽ alle vĂĽre avdelingar.

PĂ&#x2026; TIKI BĂ&#x2026;T BĂ&#x2026;TĂ&#x2026;TT- OG V VARETILHENGAR VARETILHE ARETILHE ENGAR V Vii har dei pĂĽ lager. Ta k kontakt ontakt for bes bestilling. tilling.

D&S Dvergsdal & Sunde Helsing D&

BĂ&#x2026;THENGAR FrĂĽ

avdelingane FĂ¸rde, Sogn og Nordfjord.

7.990,Tlf : 57 72 65 00

Angedalsvegen 59, 6800 FĂ&#x2DC;RDE Tlf. 578 22 808 / 958 66 866 www.doskeland.net

dvergsdalogsunde.no | post@dsgruppen.no Avd. FĂ¸rdee | Avd. Eid | Avd. Sogn

''#- '%1 7 . !$

! /'% . '**3 #& 7 $ 7 . #7 $!3 3 ! /!33 ! . ! . ' / '**3 #& 7 7 $ " & &: /3 #7 $!3 3/ !$ & * 7 . !$% .# 3 .! 3//!## . 3- 6 )$ . $ & 3 3.: . ! ! !$ % $- -

.'//8!& //!/3 & *!& //!/3 ' - 6 # & //63 & 7 $ % $$'% 9 # "6$/ .! 3 $$ . '. "6$/3. ##

.!/ !&#$- $ 7- /$'- 9 3!$ " & $ . % ./ 5;( - '. .6# $ & #):.!& +% # "6$/ .! 3, ; $!3 . *.1%!$- 5 63/$!** (04 1#%- %*'.3). .3 $ - 3 & -

Sjekk prisen!

1,1,--

Nyhet!

499,-499,

m/ Mobil M+ m/Mobil M+,, 549,- pr pr.. mnd. Minste Minste totalpris totalpris 6 289,-

m/ Mobil M+ m/Mobil M+,, 549,- pr pr.. mnd. Minste Minste totalpris totalpris 6 787,-

Julegavetips!

Kontant

299,-- 7 299, 799,99,m/ m/Telenor Telenor Kontant, Kontant, Minste totalpris totalpris 799,Minste

Kontant

799,9,,-7799,99,- 1 799 m/Telenor m/Telenor Kontant Kontant

m/ m/Telenor Telenor Kontant Kontant

Julegavetips!

1 699699,999,

Treffpunkt bil Reis til kva som helst liten by, bygd eller tettstad i Norge, og eg garanterer – same kor få eller mange dei er, så er det ei hard kjerne av bilinteresserte der. No har desse fått ein møtestad i Førde. TEKST: Riy Sunde FOTO: Thor-Aage Lillestøl

Der har fire, over snittet, bilinteresserte karar laga eit etterlengta samlingspunkt for dei som er glad i bil. I eit lokale på Øyrane, som før husa Stølens Auto og no har stått tomt nokre år, har tre amerikanske og ein tysk bil fått vinterheim: Ein BMW M3 E30 89-modell, ein 1965-modell Chevrolet C10 stepside pickup, ein 69 mod Chevrolet Camaro RS convertible, og ein Chevrolet 1957 Bel Air. Utanfor står ein Bel Air til som skal inn, medan C10 må «heim» i garasjen til Freddy Ulltang. – Målet er at lokalet skal bli ein stad der alle som likar bil kan møtast over ein kopp kaffi og gode samtalar. Det er mange garasjar og låvar som er dedisert til bilar rundt i fylket. Men det skaper ikkje eit miljø. Vi håper det skal bli eit levande bilmiljø rundt dette samlingspunktet. Det er mange som ikkje veit om dette enno, det håpar vi å endre på, smiler Freddy Ulltang og ønskjer velkommen inn. – Vi har snakka om å få eit slikt lokale i 4 år, men det vart med snakket. Vi sleit med å få fingeren ut av tarmsystemet og gjere noko med det, slår Jan Egil Kristiansen fast, og løyser på lattermusklane til Freddy Ulltang og Terje Dvergsdal. Saman med Oddne Etterlid, utgjer dei firarbanden bak det 140 kvadratmeter store samlingslokalet. – Kva var den utløysande faktoren for at de fekk ut fingeren i haust? – At Freddy og Terje tok tak, i staden for å halde fram med å snakke, ler Jan Egil. – Eg sat på Statoil-stasjonen til Terje og prata, og så kom det ein kar og nemnte dette lokalet. Då rulla ballen fort, seier Freddy. – Det er greitt å få ein skubb, då skjer ting, smiler Terje. – Og plasseringa er ypparleg, seier han og ser ut på nabobygga, som inneheld bygg- og industriverksemder. – Her kan ein spele så høgt ein vil, natt som dag, utan klager, slår han fast og ser bort på to velvaksne høgtalarar, på ein kubikkmeter kvar, som ilag med Spotify og ein stor TV utgjer underhandlingssentralen i lokalet. – Det er litt for tynt, gliser Jan Egil. – Vi skal ha inn to høgtalarar til. Einaste klagene vi får på musikken her er at den ikkje er høg nok. Og eg slit med å få dei andre til å skjønne at ein kan høyre litt på Rammstein også, ikkje berre country. – Det er kontor i etasjen over, så vi tek det roleg på dagtid karar, slår Freddy fast.

Balla fort på seg. At bilfolket saknar eit slikt tiltak

merka dei fort. Då dei delte bilete frå lokala på Facebook vart dei nedringt av folk som hadde lyst å plassere bilane sine der. – Eigentleg har vi alt eit plassproblem, smiler Freddy. – Det hagla inn førespurnadar. – Vi kunne fylt lokalet fem gangar, berre med eigne bilar, skyt Jan Egil inn. – Så eigentleg er lokalet alt for trongt for dykk? – Det er mogleg. Vi kunne hatt større lokale, og det er for så vidt av interesse, men dette er ikkje primært ein stad vi oppbevarar bilar. Det er eit samlingspunkt, med nokre få bilar, seier Freddy. – Sidan det står tre amerikanarar, og ein BMW der må ein spørje kvifor?

– Dette er ikkje ein Amcar-klubb, det er bilinteressa som er fellesnemnar. At det er flest amerikanarar er fordi tre av oss er mest interessert i det, seier Jan Egil. – Det er Oddne sin! Vi satsar på å omvende han i løpet av vinteren, ler Freddy. – Det trur eg blir eit langt lerret å bleike Freddy, skyt Jan Egil inn. – Og BMWen til Oddne er jækla fin, sjølv om den har ein ekstremt liten motor, seier han med glimt i auget.

Dyrt, men betre enn jakt og fotball. Importerte, gamle bilar, og eit lokale i Førde til å ha dei i, kostar sjølvsagt litt. – Er det ein dyr hobby dette?

Tre gangar Chevrolet, og langt ute til høgre kan du så vidt skimte ein BMW.

– Ja, seier Freddy, og etterlet ingen tvil om at det går med litt pengar på bil. – Kan ikkje seie anna, ler Jan Egil, som før i år betalte årsavgift på ein god del bilar. – Det er ei prioritertingssak. Nokre går på jakt, og legg ned mykje tid og pengar i det. Vi interesserer oss for bil, og brukar tid og pengar på det, seier Freddy. – Og det kunne vore verre, slår Jan Egil fast. – Ein kunne vore interessert i fotball. Då brukar ein mykje pengar, og får ingenting igjen, seier han og er takksam for at det vart bil for han. – For oss er dette ei god investering. Folk blir så forbanna lukkeleg av trening. Vi blir glade av å henge rundt kaffimaskina, med eit snev av ben-

sin og Tectyl i lufta, seier han og hentar ein ny kopp frå automaten. – Den er sponsa av Statoil, og blir eit tap med stor T for Terje, ler han. – Og så får vi verkstadlukter frå naboen. Der har ein gjeng ungdommar verkstad, og mekkar på bilar, seier Freddy. Det blir det lite av her inne, ler han frå godstolen. – Her blir det til nauda litt polering, seier Terje. – Og å sjekke at stereoanlegga i bilane fungerer, og lufttrykket i dekka. Vi vurderer å importere luft frå USA, så det blir ordentleg, seier Jan Egil med glimt i auget.

Barnevennleg. Og det blir ikkje berre bilprat i lokala.

– Dette er også ein stad der vi kan planlegge turar og happeningar. Vi er ein gjeng som er glad i å reise, for eksempel til USA, og arrangerer biltreff av ulikte turar, seier Terje. – Då vi var yngre brukte vi å møtast rundt og henge saman. Så kom kone og barn, og brått møttes ein sjeldnare. Dette er ei frisone. I dag er det mange som heng på Facebook. Men det er kjekkare å møtast ansikt til ansikt. Ut frå blikka til dei to andre er det tydeleg at den trenden vil halde fram. – Lokala vil bli brukt mykje i vinter, og alle er velkommen. Både til kvardag og fest. Vi hadde nett den amerikanske countryartisten Wendel Atkins her, og skal snart ha julebord med kokk. Julebord er noko av det viktigaste ein set i gang

Du er lite i tvil om kva som er favorittsjangeren innan musikk for dei fleste: Country.

med, ler Freddy. Eit gamalt kontor på 10-12 kvadrat skal skape ei frisone i frisona. – Der skal vi lage til spelestove for ungane. Utvalet blir bilspel! Det blir ingen skytespel, slår han fast. – Du kan vere heilt trygg på at FIFA sine fotballspel ikkje kjem dit heller, om eg har noko eg skal ha sagt, seier Jan Egil med tyngde. – Ungane likar seg godt her, og vil ikkje heim igjen om kveldane. Spesielt etter at dei fann ut at kaffiautomaten byr på gratis kakao, seier Jan Egil, og at det ofte er chips her. – Med ei slik «barnesone» kan vi ta med ungane og vere her, utan dårlig samvit. Og kanskje gje dei litt bilinteresse, seier Terje. – Bilinteressa er eg ikkje redd for at ikkje skal bli ført vidare. Yngstemannen vart nett 14 år, og lurer alt på kva han må betale for å få bilen sin inn hit, seier Jan Egil.

Fødd slik. Felles for alle fire er at bilinteressa har vore djupt forankra i dei i «alle» år. – Eg likar alle sortar bilar, men spesielt litt eldre. Og er veldig glad i amerikanske bilar, som eg har hatt ein del av i løpet av åra, smiler Freddy. – Eg er «altetande». Einaste krav er at bilen har rett look og stuk. Den må sjå tøff ut. Om den kostar 5000 – eller 5 millionar kroner er ikkje viktig for om eg likar den. – Der er eg også, og eg hallar mot amerikanske bilar – og amerikansk kultur i sin breiaste forstand. Men eg køyrer Mercedes til dagen, smiler Terje.

– Eg har ei alt-oppslukande interesse for bilar, så lenge dei er tøffe! Eg har størst interesse for amerikanarar, og Mercedes. Eg har ein del amerikanarar og andre bilar, og ein god del traktorar, seier Jan Egil. – Eg ringte ein kar nett for å høyre om eg ikkje hadde ein traktor ståande i sandtaket. Det visste det seg at eg hadde to der, ler han. – Når byrja interessa? – Eg har vore ekstremt oppteken av alt med hjul så lenge eg kan huske. Det er nok ein medfødd defekt, ler han. – Første bilen var ein Ford Cortina, som eg kjøpte av far min, for pengane eg fekk til konfirmasjonen. – Der er vi på nivå, ler Terje. – Eg kjøpte ei «boble» for konfirmasjonspengar. – Eg kom seint på bana, ler Freddy. – Første bilen eg kjøpte var ein Opel Ascona B i 1988. Eg var faktisk 18 år før eg kjøpte bil! – Er det noko ein blir terga for her? – Han kom så sterkt på bana då han først byrja at vi har ikkje tort, ler Jan Egil. – Sidan Oddne ikkje er her er det fint at eg huska hans første bil: Ein Televerke-blå Ford Taunus Stasjonsvogn. – Eg har ikkje eigd så mange bilar som dei, men det har blitt ein del etterkvart, seier Freddy med glimt i auget. – Kor mange bilar har de eigentleg hatt? – Eg har nok bikka 250 registrerte bilar, smiler Terje. – Det er ikkje alle eg hadde lenge, nokre sel eg

etter nokre veker. Og det var flest i mi første ungdomstid. Eg har aldri drive «butikk», det vart berre sånn at eg kjøpte og selde mange bilar. Det har blitt nokre kroner i omregistrering i løpet av åra, seier han. Og sidan han eig og driv Statoil-stasjonen i Førde, er jo det ein passande hobby. – Eg har nok ikkje hatt like mange som Terje, men det har blitt nokre hundre bilar etter kvart, seier Jan Egil, og gjev opp å komme fram til eit konkret tal. – Vi var over til USA i vår. Det medførte at det hopa seg opp ein del bilar når containerane byrja å komme til Norge ei tid seinare, ler Freddy. – Det vart vel fem bilar til på den turen, halvt spør, halvt fastslår Jan Egil. Siste bil er neppe kjøpt. Om du er glad i bil, er det berre å ta turen utom Fjærevegen2 i Førde, og sjå om det er lys i vindauga.

Motmæle. Fjerde mann i gjengen var ikkje til stades under intervjuet. Sidan han vart litt «mobba», er det god presseskikk å la han sleppe til. – Er motoren i bilen din så liten som Jan Egil skal ha det til? – Altså den er ein original firesylindra 2,3 liters motor med 215 hestekrefter, protesterer Oddne. – Det held, og dei er friska opp litt, smiler han. – Blir du «mobba» som einsleg BMW-entusiast blant tre «amerikanarar»? – Dei prøver seg. Men får beskjed om at amerikanarane deira er tunge. Dei har store motorar,

TOM INAU

BENS LAND R Æ J IF

Frå venstre mot høgre: Freddy Ulltang, Terje Dvergsdal og Jan Egil Kristiansen.

Det er ikkje vanskelig å skjønne interessa for amerikanske bilar når ein ser slike formar.

men det er betre med ein liten og kjapp, enn ein stor og slapp, slår han fast. – For meg er det BMW som gjeld, sjølv om eg har hatt andre merke også. Men ingen amerikanarar. – Så når dei snakkar om å omvende deg i vinter så blir det ikkje noko av det? – Eg seier vel heller alt anna enn amerikanarar. Dei skal få slite med det prosjektet, slår han fast. – Eg stiller meg ikkje bak påstanden til Jan Egil om at ein ikkje blir lukkeleg av trening heller, det er viktig å ta vare på seg sjølv, ein kan ikkje berre stelle godt med bilen. – Kor tid byrja bilinteressa di Oddne? – Var vel ikkje skikkeleg før eg var 16 år. Frå 15-årsalderen byrja det med motorsyklar, så ein kan vel seie det var der det starta. Eg ligg etter både Terje og Jan Egil der. Men eg har det svart på kvitt frå politiet at eg byrja litt for tidleg, ler han. – Og kor mange bilar har du bak deg? – Har ingen ide. Mor mi slutta å telje då eg passerte 20, for 20 år sidan. Eg har i grunn aldri rekna på det, men eg tvilar på om eg har hatt like mange som dei tre andre, seier han. – Kvifor ville du vere med på dette prosjektet? – Det er kjekt å ha garasjeplass til M3èn. Det er fullt i garasjen heime. Og det er utruleg kjekt å ha eit slikt samlingspunkt. Det skaper eit fellesskap rundt ein felles lidenskap. – Kva er drøymebilen? – BMW M3, så den har eg. Du får ikkje råare, som eg har råd til i alle fall, ler han. – Og sidan den står lagra for vinteren, kva køyrer du då? – Det er ein BMW i kvardagen også. Eg hadde eit feiltrinn, og kjøpte ein Range Rover Sport. Det vart ikkje det same som ein BMW, så den selde eg igjen, smiler han.

NYOPNA BENSINAUTOMAT I FJÆRLAND

DØGNOPEN Stasjonen er ein døgnopen kortautomat, som ligg ved Riksveg 5 ved avkjørsla til Mundal. Med den ønskjer vi alle innbyggarane i Fjærland ei riktig god jul, frå oss i Farsund & Naustheller AS.

God jul

Øyrane 6, 6800 FØRDE Tlf. 578 21 688 - www.farsundnaustheller.no

Produsert av Fride H. Haugen / fride.haugen@gmail.com

Namn: Adresse: Postnr./Stad

E-post:

103 Kryssordet kan også lastast ned frå fylkesmagasinet.no

Løysinga sender du innan 9. januar til: Fylkesmagasinet, Boks 353, 6802 Førde. Merk konvolutten «Fylkeskryss nr. 100». Vi trekkjer tre vinnarar med korrekt løysing som kvar får fem FLAX-lodd. Vinnarar og løying på Fylkeskryss nr. 102 kjem i neste nummer.

Mediebruket, Rein Design, Rein Moro og FM forma i 2013 fylkets største kommunikasjonshus, Riksvegfem. I dag er også selskapa Creo-X og Tydeleg ein del av det kreative veksthuset. Kom gjerne innom for ein prat.

Vi i Riksvegfem ynskjer alle kundar og samarbeidspartnarar god jul og godt nytt år!

TYDELEG

Riksvegfem Kommunikasjonshuset • +47 95 93 99 98 • riksvegfem.no • kontakt@riksvegfem.no • Øyrane 3A, Storegården, 6800 Førde

E-PRAT

med Liv Grimsbø, forlagsredaktør i Selja Forlag

Frå: Jølster Bur: Førde

Aktuell: Kva er sunnfjordsk? Kven er sunnfjordingen? Det har 18 skribentar med tilknyting til Sunnfjord svart på i boka «Ete fysst». Resultatet er ei mangfaldig, underhaldande og litt nostalgisk samling forteljingar. Selja Forlag gjev ut boka, og Liv Grimsbø står bak ideen. – Korleis oppsto ideen om å gje 18 skribentar stikkordet Sunnfjord? – Når nokon fortel eller skriv om Sunnfjord blir det fort blomstrande naturskildringar. Vi ønskte oss noko anna, underhaldande og gjerne litt provoserande historier. Det er mange kjende og dyktige forfattarar som kjem frå- eller på anna vis er knytte til Sunnfjord. Vi ville gjerne ha deira historier. – Vart boka slik du hadde tenkt? Kva overraska deg mest då du las svara? – Eg ønskte meg lesverdige, spreke og gjerne personlege tekstar, og det fekk vi. Eg vart overraska over variasjonen og kreativiteten i tekstane. Innhaldsmessig var det heilt klart Hans Sande sitt bidrag som overraska mest. Han skriv om julefeiring på Mars saman med Oddvar Torsheim. Den såg eg ikkje komme.

– Korleis har mottakinga vore til no? – Mottakinga har vore strålande! Folk kosar seg, og fortel at dei både smiler og får ei tåre i augekroken når dei les historiene. Det blir ikkje betre enn det. – Ein god grunn til å gje vekk «Ete fysst» i julegåve? – Her er det noko for ein kvar smak. Både unge og eldre vil finne tekstar dei kjenner seg igjen i. – Om du fekk vere ordførar i heimkommunen eit år, kva ville du sett fokus på? – Eg ville fokusere på å gjere livet godt for dei yngste og eldste i kommunen. Og så ville eg jobbe for å skape eit meir triveleg og levande sentrum i Førde. Vi treng fleire koselege møteplassar.

– Kven ser du opp til, og kvifor? – Eg ser opp til folk som verkeleg gjer ein innsats for andre, som til dømes helsepersonell som dreg til krigsherja område eller deltek i kampen mot Ebola. – Kva er din største epost-tabbe? – Det er nok ikkje der eg har gjort dei største tabbane…

– Kor mykje tid nyttar du på sosiale media ein vanleg dag? – For mykje, kanskje eit par timar.

– Du vinn 25.000 kroner i lotto. Kva nyttar du pengane til? – Ei spennande reise.

– Kva er din beste eigenskap? – Når eg først har bestemt meg for noko gir eg meg ikkje før eg har fått det til.

– Om du skulle utdanna deg på nytt/valt eit nytt yrke, kva ville du gjort? – Advokat eller arkitekt.

– Du får makt til å realiserer eit vegsamband i Sogn og Fjordane. Kva for eit ville du bygd? – Bru over Sognefjorden.

– Kva ser du mest fram til nett no? – At vi skal selje masse bøker som blir harde pakkar under mange juletre. Pluss førjulskos med Sara (snart 3).

Det går mot vinter og kulde... 3290 Tinesalt, 10 kg Grovkornet, ekte havsalt, perfekt for smelting av is og snø. 36-514

Strømiddel, 10 liter Langvarig virkning ned til – 25 ˚. 14-377

3990

169,-

Tennbriketter, 100 stk Av kutterspon og voks. Brenntid: ca. 12 min. 26-619

4-pk 99,-

2990

Konvektorovn

Vedbriketter

For tilkobling til jordet stikkontakt. 230 V. Kabel: 1,6 m. 1500 W. Uten vifte. 46-227

Behagelig alternativ til ved. Konsentrert og miljøvennlig energi laget av sag- og høvelspon for fyring i vedkomfyr, kjele, kakkelovn og vedovn. 10 kg. 87-9110.

FØRDE, Man-fre 8-20, lør 9-18 Kronborgveien 5, 6800 Førde

815 32 815 - www.biltema.no

FOTO KIKKERTAR UR FOTO KIKKERTAR UR FOTO KIKKERTAR UR

NIKON julekampanje

• Vi leverer alt av dører og vinduer, tilpassa kunden sine ønskjer.

• Vi tek på oss små og store oppdrag med glas- og monteringsarbeid, i alt frå privathus til store forretnings- og industribygg.

Nikon speilrefleks- og Nikon kamera-cashback Kjøp eit Nikon D3300/D5200/5300 eller D7100 innan 15.01.15, og Nikon betaler ut CashBack-beløpet.

GLASMEISTER

• Alle typar gitterportar til vindu-og butikkinngangar.

NIKON D5200 m/Nikon 18-55 VR II

NIKON D3200 m/ Nikon 18-55 VR II

3.495,-

410 kr

• • • • •

til der jel

20 1

CASHBACK

Alternativ Nikon D3300: Kamerahus kr 3.995,- / m/Nikon 18-105VR kr 5.990,m/Nikon 18-55VRII og Nikon 55-200VR kr 5.990,-

NIKON D7100 m/Nikon 18-140 VR

6.490,-

til der jel

og med 15. januar

NIKON

20 1

CASHBACK

615 kr

Alternativ Nikon D5300: Kamerahus kr 5.995,- / m/Nikon 18-140VR kr 7.990,-

NIKON D750 kamerahus

18.995,-

10.490,-

Over heile landet – eller ut av landet.

og med 15. januar

NIKON

NIKON D5300 m/Nikon 18-55 VR II

410 kr

Flytting Lagring Pakking Forsikring Utleige av vare- og lastebilar

Innebygd Wi-Fi og GPS!

Vi tar jobben. Uansett kvar du skal til eller frå.

NIKON D3300 m/ Nikon 18-55 VR II

4.495,-

20 1

Alternativ Nikon D5200: Kamerahus kr 4.495,- / m/Nikon 18-105VR kr 6.490,m/Nikon 18-55VRII og Nikon 55-200VR kr 6.490,-

Flytte langt? Flytte heim? Flytte ut?

og med 15. januar

NIKON

CASHBACK

Halbrendsøyra 7 • 6800 Førde • Tlf. 57 83 08 50 • www.holvikglas.no Alternativ Nikon D3200: Kamerahus kr 2.995,- / m/Nikon 18-105VR kr 4.990,m/Nikon 18-55VRII og Nikon 55-200VR kr 4.990,-

til der jel

4.995,-

• Vi leverer og monterer ulike typar solskjerming til både privathus og foretningsbygg.

Rein Design

Alt innan tradisjonelle glasmeistertenester

Alternativ Nikon D7100: Kamerahus kr 7.795,-

Alternativ Nikon D750: Nikon D750 m/ Nikon 24-85 VR kr 23.990,- / m/Nikon 24-120 VR kr 24.990,-

NIKON speillaust NIKON 1 AW1 m/11-27 mm objektiv

NIKON D610 kamerahus

13.995,Alternativ Nikon D610: Nikon D610 m/Nikon 24-85VR kr 17.490,-

med 31. dese mb er 14 20

og r til lde

NIKON

CASHBACK INNTIL

4 100 kr ca m

p aig n.niko n.n

* Tilbodsprisen betaler du til oss. Cashback-beløpet blir utbetalt direkte frå Nikon.

700 TBX XT PS m/beltekit

FØRDE MOTORSPORT

Øyrane 4 // Tlf. 41 53 42 45 // www.fordemotorsport.no

Følg oss på FACEBOOK

MC // MOPED // ATV // BÅT // BÅTMOTOR // AUTORISERT VERKSTAD Lokale klargjøringskostnader tilkommer.

Nikon 70-200/4,0 G ED VR Nikon 16-35/4,0G ED VR

9.995,8.995,-

820,820,-

Nikon 105/2,8G IF ED VRII

6.795,-

410,-

9.175,8.175,6.385,-

NIKON kompaktkamera NIKON Coolpix P7800 Atterhald om utselde varer og evt. prisendringar.

Lokale klargjøringskostnader tilkommer.

Tilbodspris CB * Pris etter CB * Nikon 14-24/2,8 G ED 15.495,- 1.640,- 13.855,Nikon 24-70/2,8 G ED 13.595,- 1.640,- 11.955,Nikon 70-200/2,8 G ED VRII 17.295,- 1.640,- 15.655,Nikon 80-400/4,5-5,6G ED VR 21.795,- 1.640,- 20.155,Nikon 24/1,4G ED 16.995,- 1.640,- 15.355,Nikon 35/1,4G 14.595,- 1.640,- 12.955,14.995.- 1.640,- 13.355,Nikon 58/1,4G Nikon 85/1,4 12.995,- 1.640,- 11.355,-

● Kjøp inntil 2 av Nikon objektiva ovanfor og få opptil kr 3.280,- i CashBack. ● Kjøp samtidig Nikon D610 eller Nikon D 750 og få ytterlegare kr 820,- i CB (Samla inntil kr 4.100,- CashBack.

Veil. pris Kr. 169.900,-

NÅ kr. 139.000,-

Vanntett, støt og frostsikkert! Innebygd Wi-fi og GPS! Speillaust.

NIKON CASHBACK OPTIKK Gje

700 TBX drives av en Arctic Cat-konstruert 695cc-motor, H1 EFI. 700 TBX leveres med en vippbar transportboks bak. 700 TBX sammenlignes med en stridsvogn, men i 1:4 størrelse. Dette betyr at de er klare for harde oppdrag år etter år.

5.999,-

3.999,-

NIKON 1 Coolpix AW 110

2.499,-

Vanntett, støytog frostsikkert! Innebygd Wi-Fi og GPS! 5x zoom (28-140)

Alf Helgheim & Co AS 6843 Skei i Jølster • Tlf. 57 72 83 11 www.alfhelgheim.no • post@alfhelgheim.no Opningstider: Månd.-fred. kl 09-17. Laurdag kl 09-15.

Personleg service og god pris. Vårt mål er at alle våre kundar skal få hjelp og rettleiing til å finne akkurat det produktet og den løysinga som høver for kvar einskild. Sjå vår heimeside www.alfhelgheim.no for oppdaterte og konkurransedyktige prisar.

FOTO KIKKERTAR UR FOTO KIKKERTAR UR FOTO KIKKERTAR UR

M ange tror tror man Mange man må må velge velge bil bil med med hodet hodet i stedet stedet fo r h jer tet, m kke n enger. Nå Nå lanserer lanserer vi for hjertet, men en iikke nåå llenger. vi nemlig helt helt nye nye B MW 2 - se r i e A ctive T ourer. nemlig BMW 2-serie Active Tourer. #JMFO CFWJTFS BU LPNQBLUF N¥M 趒FLTJCJMJUFU #JMFO CFWJTFS BU LPNQBLUF N¥M 趒FLTJCJMJUFU og ekstrem ekstrem romfølelse me d romfølelse kan kan kombineres kombineres med og et d ynamisk og ny og elegant elegant design. design. Møt Møt en en ny et dynamisk tilværelse med med ny, ny, ren ren kkjøreglede. jøreglede. tilværelse

BMW W 2-serie Active To ourer

www.bmw.no www.bmw.no

Ren kjøreglede

Send S MS ”BMW ”BMW Ac tive T ourer” ttil il 2 202 Send SMS Active Tourer” 2202 f or å b estille prøvekjøring eller kontakt kontak t for bestille prøvekjøring eller din nærmeste nærmeste forhandler. forhandler. din

BMW W 2-se 2-serie rie Active Active T Tourer our o er * fr a krr 322.800,– fra ** Privatleasing fr Privatleasing fra a krr 2.990,2.9 pr. MVA. prr. m mnd. inkl. MV VA A.

Biltreff Biltreff forde.biltreff.bmw.no forde.biltreff.bmw.no T: 72 T: 57 57 7 2 56 56 60 60 Hafstadveien H afstadveien 76, 76, 6802 6802 Førde Førde

EN HELT NY BMW FOR EN HELT NY LIVSSTIL. MØT NYE BMW 2-SERIE ACTIVE TOURER.

*Pris er inkl. frakt og lev. omkost. Forbruk bl. kjøring inkl. alle modeller: 0,41-0,58 l/mil, **Pris Pris e err iinkl. nkl. ffrakt rakt o og g llev. ev. o omkost. mkost. **Forskuddsleie/etabl.geb: mva. Totalpris Totalpris kr kr 150.527,150.527,**Forskuddsleie/etabl.geb: kr kr 42.887,42.887,- inkl. inkl. mva. CO2-utslipp: med kjørelengde 45.000 vvilil vvariere ariere m ed109-135 rrentenivået. entenivåg/km. et. 3 års årAvbildet s bindingstid, bindingsmodell tid, total totalkan kjøreavvike lengde fra 45.0standard. 00 km. km. Frakt Frakt og og lev.omkost, lev.omkost, samt samt åårsavgift rsavgift pluss pluss mva inkl. alle alle modeller: modeller: 0,41-0,58 mva kommer kommer i tillegg. tillegg. Forbruk Forbruk bl. bl. kjøring kjøring inkl. 0,41-0,58 l/mil, l/mil, CO CO2 -utslipp: -utslipp: 1 09-135 g/km. g/km. Avbildet Avbildet mo dell ka n avvike av vike fra fra standard. standard. 109-135 modell kan

Mitsubishi Outlander

Verdens første ladbare 4WD SUV

TEST 200 9 TEST 2013

GARANTI

5 ÅR 100.000km

Endelig en hybrid for alle norske forhold. Mitsubishi Outlander Plug-in Hybrid EV er VERDENS FØRSTE LADBARE 4WD SUV. Den sofistikerte drivlinjen med 2 elmotorer og en bensinmotor kombinerer 4WD, fremkommelighet og miljøbevissthet på en *. Utslipp av CO2 er på rekordlave 44 g/km*. Avansert 4WD sikrer meget godt veigrep selv under krevende forhold. Optimale løsninger er valgt slik at denne hybriden er særdeles romslig og komfortabel. Outlander Plug-in Hybrid EV fra kr

447.400.-

Pris er inkl. frakt og andre lev. omk. Utstyrsdetaljer kan avvike fra standard. *Forbruk: 1,9 l/100 km variert kjøring. CO2-utslipp: 44 g/km. Forbruk vil være avhengig av temperatur, topografi, utkjørt lengde, kjørestil og bruk av varmeapparat/klimaanlegg. Med forbehold om evt. trykkfeil.