Fylkesmagasinet 14 by Rein Design

NR. 14 NOVEMBER 2012

FM fylkesmagasinet.no

Det gode liv Side 5-12

Den tilfeldige kunstnar side 15-16

Eventyret er ikkje over side 28-29

Barnsleg side 40-41

VOLVO XC60

FRYDENBØ EDITION KAMPANJETILBOD D4 AWD SUMMUM • Dieselvarmar m/tidsur • Automatgir • Driver Support pakke • Volvo On Call • Navigasjon med 7``skjerm • Aktive Xenonlys • Ryggesensor • Regnsensor • Vinterhjul på alu.felg • Adaptiv cruise control • Alarm • El. vindauge og fjernstyrt sentrallås • High Performace stereo • DAB+ radio/CD m/fjernkontroll • El. oppvarma baksete • El. klima • Skinninteriør • City Safety System • El. førarsete m/minne • El. speglar med varme

2013 MODELL

VOLVO XC60 KR

609 900, -*

RETTL. PRIS KR 657.800,Tillegg for R-design kr 17.900,-

AVGRENSA TAL LEVERING 2012

VOLVO XC60. LES MEIR PÅ VOLVOCARS.NO LAST NED NORSK VOLVO APP

* Pris inkl. frakt-, leverings- og adm. kostnadar levert forhandlar. Gj.sn. forbruk 5,7 – 10,7 l/100 km. CO 2 -utslepp 149 – 249 g/km. Alle Volvo sine dieselmodellar har partikkelfilter som standard. Atterhald om trykkfeil. Avbilda bil kan ha ekstrautstyr. Treff Volvo på facebook.com/volvocarsno og volvocars.no. For meir info skann QR-koden til venstre eller send SMS ”VOLVO” til 2330.

VOLVO XC70

FRYDENBØ EDITION

KAMPANJETILBOD •

D4 AWD SUMMUM • Dieselvarmar m/tidsur • Automatgir • Driver Support pakke • Volvo On Call • Navigasjon med 7``skjerm Aktive Xenonlys • Ryggesensor • Regnsensor • Vinterhjul på alu.felg • Adaptiv cruise control • Alarm • El. vindauge og fjernstyrt sentrallås • High Performace stereo • DAB+ radio/CD m/fjernkontroll • El. oppvarma baksete • El. klima • Skinninteriør • City Safety System • El. førarsete m/minne • El. speglar med varme

2013 MODELL

VOLVO XC70 AVGRENSA TAL LEVERING 2012

609 900, -*

RETTL. PRIS KR 657.800,-

VOLVO XC70. LES MEIR PÅ VOLVOCARS.NO LAST NED NORSK VOLVO APP

* Pris inkl. frakt-, leverings- og adm. kostnadar levert forhandlar. Gj.sn. forbruk 5,5 – 10,6 l/100 km. CO 2 -utslepp 144 – 248 g/km. Alle Volvo sine dieselmodellar har partikkelfilter som standard. Atterhald om trykkfeil. Avbilda bil kan ha ekstrautstyr. Treff Volvo på facebook.com/volvocarsno og volvocars.no. For meir info skann QR-koden til venstre eller send SMS ”VOLVO” til 2330.

www.frydenbo.no

I denne utgåva kan du lese om:

FM FYLKESMAGASINET

REPORTASJE: Det gode liv i Piemonte | Den tilfledige kunstnar Rett på med Andrine | Utfordrande, men fylk med moglegheiter Geologisk superlag i Stongfjorden | Eventyret er ikkje over | Du må bli meir aktiv! Jølster – Eit uoppdaga toppturparadis | Fantastiske tal for Fylkesmagasinet Biltest: Audi A3 | Barnsleg: Lustrabadebassengen | Trend og mote med Regine X-ord | E-prat med Jacob Storevik FRAMSIDEFOTO: Heidi Kårstad Gloppen

Fylkesmagasinet kjem ut til alle husstandane i Sogn og Fjordane Grunnlagt 2001

Det største slaget ventar!

Øyrane 3, boks 353, 6802 Førde

Tlf. 95 93 99 99 REDAKTØR

ROY SUNDE roy@fylkesmagasinet.no Tlf. dir. 95 93 99 90

– Vi er opptekne av å finne dei gode, positive tinga som skjer i vårt fantastiske fylke. Vi klarer ikkje å fange opp alt, så har du tips om saker som du meiner vi burde skrive om – ta kontakt med meg!

MARKNADSANSVARLEG

MAI-KRISTIN TIDEMANSEN mai.kristin@inform-media.no Tlf. dir. 95 93 99 97

Ønskjer du å nå alle husstandane i heile fylket med din bodskap – ta kontakt med meg!

Ansvarleg utgjevar og grafisk formgjeving Inform Media Trykk Mediatrykk Bergen Distribusjon Posten Opplag 42.000

Det har vore nokre harde rundar siste åra, internt i Sogn og Fjordane. Stridens eple: Sjukehus og veg/bru. Truleg vil dei bleikne no når slaget om dei vidaregåande skulane i fylket hardnar til for alvor. Sidan 2005 har det blitt investert over 1 milliard kroner i vidaregåande skular her i fylket. Mange av skulane er topp moderne og flotte bygg for læring. Skulane har alt 30.000 m2 for mykje areal, i følgje Norconsult, som har utarbeida ein rapport over situasjonen, med ulike modellar som forslag til kutt. Ein kan stille spørsmål ved om dette har blitt løyst optimalt, ein har visst om reduksjonane i elevtal lenge. Kanskje burde ein teke den harde debatten, og sentralisert elevar for lenge sidan. Det er for så vidt ei sanning om mangt her i fylket, men som vanleg vik vi unna, legg hovudet i sanden og tenker at det går nok over. Eller så går det seg til. Men denne gangen er det truleg ikkje nokon veg unna. Allereie i 2016 er det truleg 200300 færre elevar på vidaregåande skular i fylket, og i 2024 er venta nedgang 400-600 elevar. Det året er det venta at fylkeskommunen får mellom 45 og 90 millionar kroner mindre til vidaregåande opplæring. Dei mest utsette skulane ser ut til å vere Høyanger, Luster, Årdal, Dale, Stryn, samt Mo og Jølster avdeling Jølster, men kva for kva for nokre, eller om alle ryk, gjenstår å sjå. Høyanger har alt byrja å mane til kamp, som den mest usette i alle kuttforslaga. Dei er truleg ikkje den einaste staden med grunn til uro. Dei tre modellane med kuttforslag som er lagt fram varierer i kor hardt dei går til verks. I modell 1 vert talet vidaregåande skular reduserte frå 13 til 10. I modell to går ein heilt ned i 8 skular. Og i modell tre er berre 6 vidaregåande skular att i fylket. Det ventar mange vonde val, og mange vil sitte igjen og føle seg bitter, men endringane vil tvinge seg fram, i ly av sentralisering, fallande fødselstal og ny kommunikasjon. Det blir spennande å sjå om fylket for ein gongs skyld klarar å stå samla og komme fram til ei best mogleg løysing på eit kompleks problem. Redaktør: Roy Sunde

15. – 17. NOVEMBER HAR VI

LANGO PE

14•2012 TORSDAG:

10 - 21 FREDAG:

10 - 19 LAURDAG:

10 - 18

GODE TILBOD I BUTIKKEN FYLKETS SPREKASTE PÅ DAMEKLE!! «BLI NY» HJÅ OSS KLE • SKO • SMYKKE • SJAL M.M. - I STR. 34 - 54

FØLG OSS PÅ

Sogndal, Tlf. 57 67 29 88

//////////////////////////

Det

største

//////////////////////////

og mest unike handletilbodet mellom Førde og Ålesund Kulturhovudstad Eit naturleg handelssenter i Nordfjord Handel med sjarm i Eidsgata Shoppingsenter

BANK DNB KAFE, RESTAURANT OG KIOSK Narvesen Didriks Kafe og Gaver Dolca Vita KJØKKEN Nordfjordkjøkkenet

FM 14•2012

INTERIØR Primula Design Magasinet Kala Lappestua Eid Interﬂora Hildenes Gartneri as MOTE Frislid Herreekvipering Bergset GAVEBUTIKK Monrad Johnsen Eftf

FRISØR Fin Frisør og Hudpleie Mona Frisør

GULLSMED Bergart Gullsmedverkstad AS

APOTEK Vitusapotek

BYGG Byggern, Eid bruk

Og mykje, mykje meir…

besøk våre heimesider: nordfjordeid.no / operanordfjord.no

ELEKTRONIKK Euronics R. Hestenes Expert BIL OG SERVICE Eid Motor Eid Servicesenter AS - ESSO Stårheim Bilverksted AS HOTELL Nordfjord Hotell KUNSTGALLERI/ TURISTINFORMASJON Kulturhuset Gamlebanken

Det gode liv i Piemonte Trond Malmer og Roald Notø fann det gode liv i Piemonte, på den enorme Po-sletta, som utgjer Italias matkammers, på vingarden Cascina Desderi. TEKST: Roy Sunde FOTO: Heidi Kårstad Gloppen

<< FM 14•2012

Utsikt frå landsbyen La Morra. Her ser ein typisk landskap for området: Lag på lag med rullande åsar, grønt og dyrka så langt auge kan sjå, og ein liten rest av Piemonte-tåka som får bakgrunnen til å viskast ut.

FM 14•2012

Der tek dei smilande i mot 14 forventingsfulle turistar, som er med Knutholmens Jan Fredrik Fosse på studie- og nytingstur til Cascina Desderi. Det er ein solvarm ettermiddag i det grøne og frodige åslandskapet, lengst nord i Italia. Piemonte tyder foten av fjellet, og fjella er Alpane. Næraste by er Asti, ti minutt unna i bil, med ca 80.000 innbyggarar, men storbyliv i Torino, Milano og Genova er ikkje langt unna. Masse vestlendingar sit glade i hagen til Cascina Desderi. På bordet står skinke, pølse, ost og gardens vinar. Folk smiler og koser seg. –Vi trudde ikkje det skulle balle så på seg. Helgene er fullbooka i sesong. Vi ville ha vingard med sjølvhushald, men gjestar ønska henting på flyplass, opplegg og mat, så vi dreia til «vingardshotell» med restaurantfasilitet. Vegen blir til når ein går, smiler Roald. – Kva forhald hadde de til vin når de hoppa i det? – Truleg same som deg, vi hadde drukke ein del vin, ikkje meir, ler Roald. – Å dyrke druer er ikkje så komplisert. Vi lærte av dei vi leigde. Prosessen vidare til vin krev erfaring og utdanning. Ønologi er læra om vin, og utdanninga tek 5-7 år. Vi snakka om både gjeste- og produksjonslokale, men enda på å bruke garden til gjester, og leige lokale hos produsenten La Girabaldina. Vinmakarar må vere til stades kvar dag. Vin er ei levande organisme, ein kan ikkje reise frå den. Vi ønska å ha meir fridom til å reise. Dei kan kapasitet til 80.000 liter i året, men nytta berre 50.000 av den. Vi kan lage ca 21.000 liter årleg, så det høver perfekt. Vi har tønner og tankar der, og nyttar deira ønolog, Giuseppe Caviola, som er topp 5 i Italia. Dei gjer jobben frå tank til flaske, vi bestemmer farge, struktur og smak. Jan Fredrik Fosse og Knutholmen er største enkeltkunde. – Eg kjente til Roald, som er frå Grotle, og tok kontakt i 2009 for å finne ut om vi kunne kjøpe vin av dei. Piemonte har fantastiske vinar, frå blant anna Barolo og Barbaresco. To månadar etter reiste eg og kona ned, og kom heim med to nye, gode vener. I april 2010 kom 5 pallar vin. Første året henta vi 3000 flasker og i fjor 5000 der ein del er årgangsvin som skal lagrast. Dei lagar vår signaturvin. Vi ville ha kvalitetsvin til maten på Knutholmen. Dei lagar kvitvin på drua Arneis, og raudvin på Barbera, med namna Sendingen og Frøysjø. Begge høver perfekt til sjømat, som vi i hovudsak serverer, seier han og fortel at det er flott å ha lokal tilknyting til eit av verdas beste vindistrikt. – Vin er eit enormt fag, og tungt å lære via bok. Cascina Desderi er viktig for Knutholmen i å bygge vinkompetanse, spesielt på Piemonte. Vi har heile sortimentet deira på Knutholmen, og eigen label.

Bygger ut No skal garden utvide. Nybygget består av kjellar på ca 400 m2, og like stort areal over jord, og omfattar 5 suitar på 30-33 m2, kjøkken, vinkjellar og vinsmakingrom, bar/resepsjon, salong med utstilt kunst og meir til. Prislappen er ca 500.000 Euro.

– I dag har vi 7 suitar, og 14 sengeplassar. I gardsturisme kan ein ha 25 sengplassar, det er målet. Det gjer oss meir fleksible. Skal vi forbi 25 er vi i ny skatteklasse, og må ha nattevakt osv. Det vil vi ikkje, slår Trond fast. –Vi har bra kjøkken, men for lite rom å serverer i. Om sommaren kan vi ete ute, men på for- og ettersesongen er det for kjølig. No får vi konferanse/multimediarom i gamle delen, og restaurant med høve til heilårsdrift i nybygget. Gravinga byrjar truleg i november. Målet er gjestar i nybygget neste haust. Då er visjonen i mål, seier Roald. – Det blir eit grønt hus. Med to etasjar over jord måtte vi ha følgt eksisterande stil. No får vi eit økologisk hus med solpanel, solfangar og varmepumpe, og friare uttrykk, seier Trond. Dei kvir seg ikkje på ei ny runde med byggetillatingar og arbeid. – Vi sleit ikkje med å få kjøpt eller pussa opp Cascina Desderi. Det er eit visst byråkrati, og ein del vi ikkje tenkte på, men erfaringa nytta vi no. Vi spurte kva må vi gjere? Då går ting greitt, seier Roald. Trond kallar til middag. Kvelden svinn i ein femrettars drøs av vin og god samtale til inntrykka flyt saman i søvn.

Frå Piemonte til Kalvåg Frukostpraten har lagt seg. Ostar som blir dyrare, og eit par som ikkje blir det, er fortært. Italiensk skinke, saftige tomatar og eggerøre har gjort lukke. Ein morgontrøtt, men fatta, gjeng er klar for tur. Målet er lunsj i landsbyen La Morra, like ved byen Alba – som er hylla i eit mytologisk skjær kulinarisk. Der finn ein trøflar. Berre her finn du kvite, matverdas dyraste substans til over 40.000 kr kg heime. Fire ubrytarar vil på helikoptertur, og møte oss til lunsj. Dagens Piemonte-tåke er av varianten som siv opp av jorda, og forsinkar oss. Ein time for sein finn Trond mikrofonen. – No er det drueranker overalt, men 80-90 prosent døydde av druepest på slutten av 1800-talet. Men etter samlinga av Italia i 1861 kom dårlige tider. Millionar av italienarar flytta til Sør- og Nord-Amerika, mange med vinranker i bagasjen. Så ein kunne hente heim drueranker for å redde vinmarkene. – Stopp! Miksen dårlig veg og god vin kvelden før gjev akutt luftbehov for ein kar. – Er vi verste gjengen du har hatt, ler ein moroper. – På langt nær, smiler Trond. Ein kar frå Rogaland sovna i suppa. Dagen etter var han så dårlig at han svima på bussen, etter ti minutt, og vart henta av ambulanse. Når vi kom heim etterpå sat han og drakk vin. Samanlikna er de englar. Det kan bli fuktig første kveld. Folk er glade, reisa lang og vin billig, så går det seg til, seier han og beskriv ein typisk gjest. – Som Jan Fredrik med venner. Eller ein vinklubb, ei leiargruppe. Dei fleste er interesserte i mat og vin, og vil ha ei pakkeløysing. Gjestar flest er norske, og kjem att. – Kvifor arrangerer du ein slik tur, du har vel nok å gjere på Knutholmen? – For å få avkopling og opplevingar med vener og kjende. Det er kjekt å

Trond Malmer, Roald Notø og Jan Fredrik Fosse på inspeksjonsrunde i vinrankane.

Best planlagt og tillaga – Kvar ligg Piemont når det gjeld mat og vin? – Verdas beste vindistrikt, med merkevarer som Barbarersco og Barolo, verdas største merkevare på raudvin, og på linje med Champagne og Bordaux. Piemonte er kjent for å den best tillaga og planlagde maten i Italia. Eg seier ikkje beste maten, men dei fire årstidene gjer at ein må tenke annleis. Har ein kyst fiskar du mat året rundt. I innlandet med vinter må ein planlegge. Parmaskinka er ei av verdas beste, seier han og nemner spesialitetar. – Vitello Tonato, kalv og tunfisk. Brassato, langsteikt/langkokt oksekjøt i raudvin. Fritto Misto: alt på dyret: hjerne, testiklar, hjerte osv, fritert og blanda. Agnolotti: pastaputer, fylt med tre typar lyst kjøt, most og blanda med grønsakpurre og pakka i så tynn pastadeig som råd, seier han. Vi skal ete i La Morra på Ristorante Bovia, ein pranzo –lunsjrestaurant, med Bib gourmand frå Michelin. Eigar Gian Bovio, dreiv før Ristorante Belvedere rett ved, med Michelinstjerne. Det er lov å vente god mat. Det fekk vi frå første rett, frityrstekt og fylt zucciniblom, til desserten seks rettar etter. Høgdepunkt: Ein egg og pastarett, som blir overdådig med trøffel. – Berre dotter i huset får skave trøffelen, smiler Trond når trøffelen kjem, og lukta breiar seg. Vi smattar i veg. Heimover deler Trond vinhistorie. – Mennesket har alltid hatt behov for å ruse seg. Når ein grov ut Pompei, hermetisert av vulkanen Vesuv i år 79, fann ein vinamfora. Kor tid vin kom til Europa veit ein ikkje, franskmenn har sin teori, og italienarar sin. Den eg festar lit til er at soldatane til Alexander den store tok drueranker til Europa.

Han var i Babylon, ein fruktbar by mellom Eufrat og Tigris. Då han døydde i år 323 før Krist, trakk soldatane heim, truleg med druer. På garden ventar mat og vin, til vi pip vi om nåde. Den lova enkle middagen er enkel, men i høve lunsjen på 7-rettars. Tre rettar seinare, med nok vin, er senga lett å finne og lettare å like.

Dei uendeleg kompliserte vinane Po-sletta har fjell på tre kantar, og sol frå den fjerde. Klimaet er solrikt med lite nedbør. Uver frå nord stoggar i Alpane. Området er Italias matkammer. Raudvinane frå Barbaresco og Barolo livsblod for vinelskarar. Po strekk seg frå dei maritime Alpane til Adriatarhavet. 16 millionar bur her, 4,3 av dei i innlandsfylket Piemonte, det nest største fylket i Italia. Po-elva renn frå hav til hav, med 141 tilflytande sideelever, ei livsnerve som gjev vinranker og gardsdrift vatn. For ein vestlending er Piemonte underlig: Skog på geledd. Dyrka mark utan ende i gode vindistrikta. Nær elver, skog. Øvst i solhellinga, druer. I dalbotnen landbruk. – Alt godt vindrueland har druer. Dei beste dyrkast der det er mest sol. Plassering er ein, to og tre på lista over viktige faktorar for druerankar. Dei må ha sol, vatn og god jord, seier Trond og forklarar kva som skil vin frå den nye og gamle verda. – I Italia, Frankrike, Spania, Portugal osv får du ikkje vatne. Røtene søker djupt etter vatn, opp til 15-20 meter. I USA og dei andre nye landa er vatning lov, og røtene blir grunne, seier Trond og peikar på ei skjering. – Der ser ein ulike lag med mineral, jord, leire og sand som set smak på vinen. I Barbaresco og Barolo er det Nebbiolo-druer som gjeld. Nebbia tyder tåke, som de nok har lagt merke til. Det er stor skil natt og dag, og morgontåka gjer Piemonte grønt og friskt året rundt, og set smak på vinen. Nebbiolo treng mest sol for å nå høgt sukkerinnhald, helst på 25 prosent. Dårlig veg er ikkje berre eit norsk fenomen. Når ein kjem ut på sidevegane blir det norske tilhøve. Vegen vinglar over bakketoppane, som alle har ein landsby eller by på toppen. – Alle bakkelandsbyar har tårn. Jo høgare tårn, jo betre råd. Eit kjent fenomen. Eg las nett at Jeddah i Saudi-Arabia vil bygge Kingdom Tower, ein skyskrapar på 1 kilometer, smiler Trond og set på litt jazz. Når ein duvar

Aluminiumsskyvedører Vi monterer nye, vedlikehaldsfrie skyvedører.

Halbrendsøyra 7 • 6800 Førde Tlf. 57 83 08 50 • www.holvikglas.no

FM 14•2012

7 <<

reise med folk som har sans for mat og vin. Dette er ein del av det gode liv, seier Jan Fredrik. – Ein flott stad, god mat og vin, i selskap med gode folk seier han og nektar for at han blir matlei. – Det kan ein bli heime. Her koplar eg av, og får impulsar og inspirasjon, smiler han. Vi nærmar oss La Girabaldina, garden der Cascina Desderis Barbera og Arneis-druer blir vin. – Å lage vin er dyrt og krevjande, smiler Trond, og forklarar gangen frå tanken der drua blir sortert og mosa, via tanken der dei gjærar ilag med skalet, som seinare nyttast til å lage Grappa, til ein lagrar på tønne. – Ulike tønner, og prosessen med å klargjere dei, pregar vinen. I dag lagar mange italienske tønnemakarar tønner av slovensk eik. Til slutt blandar ein tønnene på ståltank. Kvar vin skal ha lik signatur. Våre raudvinar er av drua Barbera. Vi har litt Moskato, som vi lagar kvitvin og søt heitvin av. Vi smakte ein rosevin på Barbera-drua, som var kraftig, men god. Vi «mangla» ein vin, og prøvde oss fram med ca 2000 liter. Mottakinga var god, vi auka volum og laga etikett og varmemerke. No er det ein offisiell vin. Skal ein dømme på responsen vår er det ein vinnar. – Har du ei flaske med rose, var som motto å rekne.

Nokre månadar på slovensk eik, så er det tilbake ståltank for å få same signatur.

Over: Kvite trøflar: Ikkje all verden å sjå til, men smaken gjer det til ei av verdas dyraste matvarer.

opp og ned bakketoppane er det lett å tru at Kittelsen var på danningsreise i Piemonte. Kvar fjern topp er eit svevande Soria Moria, lag på lag til dei forsvinn i disen. I Barolo skal vi på ønoteket. Ønologi er læra om vin og ønotek eit «bibliotek» for vin. Barolovinar lagrast 4-20 år. Her kan du finne vinar frå året du vart fødd. – Om du har råd, smiler Trond og seier hans årgang fort kjem i 1000 Euro. – Cirka 200 av dei 600 produsentane i Barolo er representert her. Ønoteket er eigd av dei 11 kommunane i Barolo-distriktet, og viser breidda av vinar og kvaliteten. Alle vinane er plukka ut, smiler guide Kyria og viser ein modell av Barolo. – Her er dei 11 landsbyane i distriktet. Alle lagar Barolovin, men det er store skilnadar. Lengst borte er jordsmonnet leire, som gjev kraftige vinar som krev lang langring. I andre enden er det sandmorene, som gjev lettare vinar. I midten ei blanding, seier ho. Vi får to krukker med ulik jordsmonn til å lukte på. Informasjonen om faktorar som påverkar vin, frå tønner og måten dei behandlast, jord, druetype, vasstilgang, får oss til å sjå kvifor mangfaldet er stort. Piemonte har 5000+ vinbønder, med sin vri, ulike druer og jordtypar osv. Det er eit distrikt. I eit land! Kyria viser byr å tre vinar, ein frå kvart jordsmonn i Barolo, og ber oss lukte og smake. Praten summar og går, dei fleste nølar med å beskrive vinane, av respekt for kor krevjande dette er. Vi entrar eit slott for å ete 7 rettar med god, italiensk mat, og blir av Anna Abbona, eigar av Marchese di Barolo, som lagar 1,5 millionar liter vin årleg, eit artig krydder. Spesielt når ho kjem med gåver.

– Eg er lei meg for at du vart avvist sist Trond, seier ho og fortel om ei feilbooking. – Når Trond ringer skal han få ei løysing! Stemma er latinsk bestemt. Førre gruppes sorg er vår glede. – Som plaster på såret vil vi by dykk ein rett med kvite trøflar. Smila rundt bordet blir ikkje smalare av neste replikk. – Trøflar no igjen? Latteren som rullar er rein glede over provet på at sjølv fjordingar blir blaserte om du skjemmer dei vekk. Og trøflane glir ned. – De blir teke godt vare på? – Dette er bondeland. Er ein lojal mot ein restaurant viser dei takksemd, seier Trond. Vel heime venter helikoptergjengen og vi samlast rundt bordet. To timar seinare ruller vi i stabilt sideleie, og veit kvifor romarane åt liggande. 4000 kcal italiensk mat krev sitt.

Tilfeldigheitenes spel Det var ikkje gitt at ein kar frå Bremanger og ein frå Oslo, skulle ende som vinbønder. – Vi flytta til USA i 88 på investorvisa, som krev ei substansiell investering. Fort Lauderdale auka då drikkealderen, for å redusere Springbreak. Mange småhotell, i storleik 15-30 rom, gav opp. Vi kjøpte eit hotell, og dreiv også med eigedomsutvikling. Så kom 9-11. Landet eg kom til første gang under Carter på tidlig 80-tal forsvann. Etter gisselfadesen i Teheran, der USA tapte

FM 14•2012

99.900,79.920,-

ink mva

eks mva

FÅ MED UTSTYR FOR NESTEN 20.000 KR!

(Kr 18.328,-)

ALT AL T DET DETTE TE FÅR FÅ ÅR R DU!

C_bZU_TW < Cb_lc_Tfg C_bZeT``X C_bZYXfgX C_bZ` `Te^Xe\aZ I\aWf^]Xe` 5TZTf]XUb^f 5T^ ;~aWgT^fiTe`XeX Gb``X_iTe`Xe Fg¥gYTaZXe 9beTa Fg¥gYTaZXe 5T^

VELG TRYGT - VELG MARKEDSLEDEREN

Pb. 122 | 6781 STRYN | Tlf.: 578 72 000 Telefaks: 578 72 017 | jon@lars-kveen.no www.kveenmotor.no

TING

AUDHILD VIKEN A AU

GULLSMED & URMAKAR H. BRÆNDMO & J. PETTERSEN

KEN AUDHILD VIKEN

PARFYMELLE

Handlehygge Kva ønskjer du deg til jul? PARFYMELLE

MOZART

Opningstider:10–20 (10-16) Matvarebutikkane har eigne opningstider Følg oss på

ORRTT GÅÅVEKO

Vårt elektroniske gåvekort kan nyttast i våre butikkar!

Reklamebyrået Inform Media

FM 14•2012

Ă&#x2DC;noteket i Barolo, som samlar, viser fram og sel nokre av dei flottaste raudvinane Barolo har ĂĽ by pĂĽ. Og det er ikkje noko dĂĽrlig skussmĂĽl.

Ein av ca 40 kcalrike freistingar vi fekk i lĂ¸pet av tre dĂ¸gn.

ansikt i ein fiaskoredningsaksjon, kom Reagan inn som den sterke mannen. Han skulle ta USA til gamle hĂ¸gder. Ă&#x2026;ra under Clinton var som1920-talets USA: Optimisme, og glede, pilene peika opp. SĂĽ vart Bush Jr valt, via valjuks. Det er trist for verda at USA hadde ein dĂĽrlig president og Storbritannia ein svak statsminister, pĂĽ ei kritiske tid. Det gjorde verda meir utrygg. Patriotismen i USA byrja tendere til usympatisk nasjonalisme, seier Trond. â&#x20AC;&#x201C; Vi som turoperatĂ¸r selde billettar til to av terroristane pĂĽ United-flyet. Det laga litt pes. Vi var ikkje amerikanske statsborgarar, og alt vart komplisert, anten ein skulle fornye sertifikat eller ha forsikring. Vi ville vende tilbake til Europa, seier Roald â&#x20AC;&#x201C; Var det eit trist val ĂĽ vende USA ryggen? â&#x20AC;&#x201C; Ein kan ikkje seie det er trist nĂĽr ein bryt opp frivillig med opent sinn. When the going is good er det pĂĽ tide pĂĽ bryte opp, slĂĽr Trond fast. â&#x20AC;&#x201C; Eg fylte 50 dĂĽ. Skal ein lĂŚre ny business, sprĂĽk og kultur mĂĽ ein gjere det mens ein er ÂŤungÂť. PĂĽ studietur oppdaga vi vingardsturisme, vart fascinert og ville starte. Vi kika i Spania, Frankrike og SĂ¸r-Afrika, men fann ut det var lettare i Italia. Vi ville ikkje bu i same bygg som turistane, etter tips om at kunne bli slitsamt. â&#x20AC;&#x201C; Vi fann ein vingard nĂŚr ein stor by, med to bygg, og nokre hektar med vindrue. Du kan eigentlig ikkje feile med 70 mĂĽl jord i hjartet av Europa, sĂĽ vi hoppa i det, seier Roald.

â&#x20AC;&#x201C; Balanse mellom arbeid som held deg fysisk i form, samt held ved like intellektet. Ein mĂĽ ha utfordringar. NĂĽr eg tek ei gruppe pĂĽ tur nyttar eg samla kunnskap og erfaring til ĂĽ for eksempel sette vin i ein stĂ¸rre samanheng. Eg likar ĂĽ danne eit totalinntrykk av alt eg tek inn, som fĂĽr gjĂŚre, fĂ¸r eg presenterer det i form som kan gje andre ei oppleving, eller som atmosfĂŚre til eit godt mĂĽltid eller glas vin. â&#x20AC;&#x201C; Ă&#x2026; bĂĽde jobbe i fri natur og fĂĽ intellektuelle utfrodringar gjer livet spennande. Hjernen er ein muskel, og mĂĽ trenast. Ein mĂĽ utfordre seg sjĂ¸lv. Som det seiast i teksten til ein av favorittsongane mine, Here`s to life, framfĂ¸rt av Shirley Horn: No complaints and no regrets. I still believe in chasing dreams and placing bets. But I have learned that all you give is all you get, so give it all you got. Thereâ&#x20AC;&#x2122;s no yes in yesterday. And who knows what tomorrow brings or takes away. Ein mĂĽ sjĂĽ framover, utan anger! Han smiler pĂĽ spĂ¸rsmĂĽl om han blir lei dette livet. â&#x20AC;&#x201C; NĂĽr du har skĂĽre ei vinranke i januar, det byrjar snĂ¸ og du veit det er 18.000 att er motivasjonen lĂĽg, ler Trond, men eg er nok einaste vinbonden som jobbar i marka i badebukse nĂĽr veret er fint, sĂĽ det varierer. Roald ler godt pĂĽ spĂ¸rsmĂĽlet om dette er det gode liv, og roligare enn i USA. â&#x20AC;&#x201C; Langt frĂĽ roligare. Det gode liv er ein jobb ein likar, i klima ein trivast i. Det kjekke med konseptet vĂĽrt er at vi fĂĽr sĂĽ hyggelige gjestar. Dei veit kva dei kjem til og vil oppleve. Det handlar om mat og vin, og det kjem ei anna gruppe gjestar enn pĂĽ sol og bading i Florida. â&#x20AC;&#x201C; Har de flytta ut for godt, eller er planen ĂĽ vende heim til slutt?

Det gode liv â&#x20AC;&#x201C; Kva legg du i det gode liv? Trond lener seg tankefullt tilbake frĂĽ kveldssola.

FM 14â&#x20AC;˘2012

K alitet du kan vere Kv ttrygg pĂĽ www.vestlandshus.no Falketind

Forhandlarar i Sogn og Fjordane â&#x20AC;˘ Vestbygg GrytĂ¸yra Tlf. 57 73 72 60 â&#x20AC;˘ VestlandsHus FlorĂ¸ Tlf. 57 75 21 70 â&#x20AC;˘ VestlandsHus MĂĽlĂ¸y Tlf. 95 72 22 52 â&#x20AC;˘ VestlandsHus Stryn Tlf. 57 87 62 00 â&#x20AC;˘ BTHUS AS FĂ¸rde Tlf. 916 61 700 â&#x20AC;˘ VestlandsHus Sogn, Kaupanger, Tlf. 57 67 33 88

+@3= Ă 0TY\NKXO ,SV_^VOSQO UJMCZS CJMBS UJM EFJ Ă&#x161; FTUF GĂ?SFNÂ˝M TUBTKPOFSU QÂ˝ GZMHKBOEF TUBEBS p '-03Â° p 'Â°3%& p -&*,"/(&3 p .Â?-Â°:

p 4"/%"/& p 40(/%"p 453:/

:\S]^SVLYN YQ \O]O\`K]TYX

^VP$ ! ! " YQ aaa K`S] XY

FM express

Trist lesnad*

fylkesmagasinet.no

30000 25000 20000

FM 26 692 lesarar i Sunnfjord

Firda 21 940 lesarar i Sunnfjord

15000

FM 22 579 lesarar i Sogn

10000

Sogn Avis 18 160 lesarar i Sogn

FM 16 489 lesarar i Nordfjord Fjordenes Tidende 8518 lesarar i Nordfjord

5000 0

Sunnfjord

Sogn

Nordfjord

*) For utgjevarane av Firda, Sogn Avis og Fjordenes Tidende. For oss i Fylkesmagasinet â&#x20AC;&#x201C; og vĂĽre annonsĂ¸rar â&#x20AC;&#x201C; er det hyggeleg lesnad. Vi har fleire lesarar i Sunnfjord enn Firda, fleire lesarar i Sogn enn Sogn Avis og fleire lesarar i Nordfjord enn Fjordenes Tidende. Dette er tal frĂĽ TNS Gallup. Ikkje planlegg neste ĂĽrs annonsebudsjett utan ĂĽ ta med Fylkesmagasinet. Ring oss pĂĽ 959 39 999, sĂĽ fĂĽr du vite meir om undersĂ¸kinga, prisar, utgivelsesdatoar m.m.

LesarundersĂ¸kinga er utfĂ¸rt av TNSâ&#x20AC;&#x2C6;Gallup, okt. 2012

/ZF #.8 9

www.bmw.no

3FO LKÂ¸SFHMFEF

FM 14â&#x20AC;˘2012

NYE BMW X1 â&#x20AC;&#x201C; INTRODUKSJONSKAMPANJE. Bestselgeren BMW X1 er en kompakt SUV som leverer kjĂ¸reglede i konsentrert form. Den nye modellen har enda tĂ¸ffere utseende og et mer markant frontparti, og kan leveres med nye innovative lykter som kombinerer xenon og LED. BMW X1 er nĂĽ tilgjengelig med BMWs nye 8-trinns automatgirkasse og du kan velge mellom Y%SJWF ę&#x2014;&#x2026; SFIKVMTESJGU eller bakhjulsdrift. BMW X1 er nĂĽ tilgjengelig i to nye utstyrsversjoner xLine og Sport Line i tillegg til M Sportspakke. Velg den versjonen som passer deg â&#x20AC;&#x201C; uansett gir nye BMW X1 deg ren kjĂ¸reglede. CNX OP LBNQBOKF

/ZF #.8 9 sDrive GSB LS %SJWF $PNGPSUQBLLF . 4QPSUTQBLLF %SJWF $PNGPSUQBLLF 'VODUJPOBMJUZQBLLF /ZF #.8 9 xDrive GSB LS ,".1"/+&13*4 ,3 KAMPANJEPRIS KR 900,7FJM QSJT LS

7FJM QSJT LS

#JMUSFGG "4 *Pris er inkl. frakt og lev.omkost. levert forhandler. Ă&#x2026;rsavgift kommer i tillegg. Forbruk bl. kjĂ¸ring inkl. alle modeller: 0,45-0,79 l/mil, CO2-utslipp: 119-185 g/km.

http://forde.biltreff.bmw.no T: 57 72 56 60 Hafstadv. 76, 6802 FĂ¸rde

Svein Arild Vatsø gjev tommelen opp for sightseeing!

– Eg ville sagt det er kanskje her venane våre slår seg ned til slutt, smiler Roald. Siste kvelden byr ein familierestaurant i byen Castagnole Monferatto bokstavleg talt i stova til familien. Innreiinga er personlig og snål, men maten god, stemninga bra og vertinna topp. – Det er utruleg, eg har ikkje sett ein einaste overvektig italienar, stønnar fotograf Heidi, med halv kroppsvekt i høve journalisten. Ho får like mykje mat. Fem rettar seinare ventar turen heim, søvn, og turen heilt heim. Korleis summere eit land med 2500 års tradisjon som leiande kultur-, mat og vinnasjon? Og tre døgn med 10-12 matrettar dagleg og like mange vinar, tusen inntrykk og gode samtalar. Italia skin ikkje som før, men mat og vin kan dei, med eit unnatak. Eit godt måltid skal avsluttast med vulgært brennevin seier dei. Og meiner Grappa. Eg takkar for alt eg åt eg drakk. Men dyr heimebrent seier eg nei til, på nær med ein gang.

Tre i Italia

FM 14•2012

– Piemonte har alltid lokka, seier Per Kjetil Stautland. Advokaten er frå Bømlo, men gifta seg til Eid. – Eg har vore i Italia før, men dette er eit eventyr av mat og vin, og ikkje minst Nord-Italiensk kultur. Det har vore fire fantastiske dagar eg anbefalar alle å unne seg. Ein kan til og med køyre ned her på eigen hand. Høgdepunktet må være frukostane på garden. Det er idyllisk her, og fantastisk stemning. Maten er enorm! Og for ein flott gjeng, i ein miks av ung og gammal, i ulike yrker og livssituasjonar. Det har vore ein glede, ikkje minst å møte vertskapet, seier han og fortel det gode liv er knytt til ferie og familie. – Og dette kjem høgt. Eg er glad i å lage mat, og turen har inspirert. Det blir parmesan i sausar og Polenta som tilhøyr. Dette har gitt meirsmak. Eg kjem gjerne hit med familien. Preben Moen er arvelege belasta på mat og vin, som son av Dag Moen, eigar av Gloppen Hotell. Han var ikkje tung å be om å reise til Piemonte. – Det var ei stor oppleving å reise til eit av verdas flottaste vindistrikt, seier han og skryt av italienske matkultur. – Nordisk mat er best i verda frå kokkeperspektiv, men vi kan lære av forholdet italienarar har til mat. Dei ser måltid som samlingspunkt. Heime syns mange matlaging er eit ork, men mat er det viktigaste vi har. Eg saknar eit meir bevisst forhold til det, seier han. – Det beste med turen var utfluktene! Spesielt Marchese di Barolo. Ei ekte

Oppe: Per Kjetil Stautland. Nede: Preben Moen

familiebedrift, med heile familien i sving var inspirerande. Stoltheita deira imponert, som når dotter i huset introduserte seg for å vise vertsskap, og når vi fekk kvite trøflar, seier Preben, som nesten måtte gi opp kokkefaget – Eg byrja læretida, men måtte operere ei hand to gongar så legen råda meg frå kokkeyrket. I staden vart eg servitør. Men eg skulle bli kokk! Eg byrja i lære på Gloppen Hotell. No er eg soussesjef på Engø Gård på Tjøme. Planen er å ta over Gloppen Hotell med veslebror, og bygge vidare på det Dag har fått til. Spennande og krevjande, så eg jobbar hardt og sankar kunnskap. Opplevinga og kunnskap. Eg vil å bli så flink innan mat som råd, då er det viktig å reise, smake og oppleve. Eg vil delta i Bocouse D`Or, jobbe internasjonalt på gode restaurantar, og bygge ut med vin- og hotellfagutdanning. Det var utruleg bra vinar. Det lagast lite dårlige vinar i området, som har mange smågardar. I Barolo er det ca 600 produsentar. Svein Arild Vatsø frå Kalvåg jobbar i Fugro Geoteam, og leitar etter olje og gass verda rundt. Elles lagar han musikkvideo med Madcon, arrangerte Sirkus Bremanger og er bygdepatriot. – Eg er ingen gourmand. – Men kjenner godt kokkegruppa Flying Culinary Circus, som lagar verdas beste mat, og har lært meg å like vin. Eg set pris på godt selskap med mat og god vin, seier han. – Det gode liv er godt reisefølgje, mykje sol, god mat og rosévin. Eg er skeptisk til nye rettar, men fekk mange positive opplevingar, seier han og ramsar høgdepunkt. – Vertskapet og gjestfridomen til Roald og Trond. Den gode maten. Å ete kvit trøffel. Mi beste smaksoppleving: deira Rosévin. Kjekkast: Ein spontant og ellevill helikoptertur over Barolo, Asti og Barbaresco. Vi var fire mann, og ein time vart til seks. Vi landa på ein vingard i Barolo. Familien måtte skubbe vekk ein hest så vi fikk lande. Dei tok oss mot med opne armar! Dei hadde produsert vin sidan 1860, og laga 40.000 flasker årleg. Vi tenkte 10 minutt, men sat der i 2,5 timar og drakk 11 flasker med familien, ler Vatsø. – Vi skulle møte resten i Barolo, men piloten flaug forbi. Han drakk vin og. Eg syns det var gøy, dei andre var skeptiske. Han landa ved ein restauranten der det sto 7 røde Ferrariar. Vi drakk lokal vin og åt ein betre lunsj. Når vi skulle dra tok piloten med ei tomflaske, flydde til garden og droppa flaska som teikn til bonden på at vi hadde drukke vin frå garden hans. Så reiste vi til Cascina Desderi. Ei surrealistisk oppleving eg aldri gløymer. Vi fekk eit minne for livet.

Haustkampanje - Gode prisar på kvitevare, garderobe, bad og kjøkken!

Godt kjøkkenliv – vi veit korleis vi skreddersyr eit kjøkken Velg mellom over 2500 fargar.

FM 14•2012

Gløym alle tankar om standardløysingar - bli inspirert hos oss Opningstider: Mandag - Fredag 07.30 - 16.30

- 2500 fargar - Unike løysingar

FOTO KIKKERTAR UR GULL SØLV MUSIKK FOTO KIKKERTAR UR GULL SØLV MUSIKK FOTO KIKKERTAR UR GULL SØLV MUSIKK

Alf Helgheim & Co flytta butikken med foto-ur-gull-sølv-musikk til Skei hausten 1987. 25 år har gått, og vi feirar dette jubileet med kaker, kaffi og massevis av gode tilbod fredag 16. og laurdag 17. november 2012. Atterhald om utselde varer og eventuelle prisendringar.

Canon 25-års jubileumstilbod CANON Eos 1100D m/Canon EF-S 18-55DC obj.

CANON Eos 600D m/Canon EF-S 18-55IS obj.

1999,-

Canon objektiv og Canon blits

Totalt 15 stk kamera . kunde Max 1 stk pr

*) Inkl. tilleggspakke: Canon etui, SD-minnekort 8GB Cl. 10, fiberklut og CeWe fotobok.

Verdi kr 995,-

Canon Legria videoopptakar

Canon fotokonkurranse

Kjøp ein Canon Legria videoopptakar og få læreboka «Bedre videoer med Canon Legria videokameraer», verdi kr 299,- med på kjøpet.

Fyll ut eit spørjeskjema og bli med i trekninga om eit Canon Eos speilreflekskamera 1100D m/Canon EF-S 18-55DC objektiv! Svara på spørsmåla finn du enkelt i butikken vår!

4 x 25% rabatt på musikk-kassettar Så langt lageret rekk! Max 3 stk. pr. kunde!

• All julemusikk • Ca 1000 utvalde CD-plater • Alle gullsmykke • Alle ferdigbriller • Utvalde herre- og dameur

4999,Gjeld 1100D, 600D og 60D.

CANON Eos 1100D m/Canon EF-S 18-55DC obj.

Kamerahus, kr 5.699,med Canon EF-S 18-55IS, kr 5.999,-

CANON Eos 7D Kamerahus

ALTERNATIV Eos 60D:

2995,ALTERNATIV Eos 1100D:

Gjeld 1100D, 600D og 60D. Meir informasjon på www.canon.no/cashback

Kamerahus, kr 2.795,med Canon EF-S 18-55IS, kr 3.295,med Canon EF-S 18-55DC og Canon EF-S 55-250IS, kr 4.990,CashBack kr 200,-

6995,-

ALTERNATIV Eos 7D: med Canon EF-S 18-135IS, kr 12.490,CashBack kr 750,med Canon EF-S 15-85IS, kr 14.990,CashBack kr 1300,med Canon EF 17-40 F.4,0L, kr 14.990,CashBack kr 1300,Også andre Kit-alternativ til Eos 7D

Kjøp eit Canon EOS 60D, 7D eller 6D og få eit spesialkurs attpå (verdi kr 799,-)! Kursdatoar: (Skei Hotell) 13. mars 2013 kl. 18-21: Nybegynnarkurs 14. mars 2013 kl. 18-21: Spesialkurs

1.999,-

Andre Speedlite blitsar: 320 EX Kr 1.695,580 EX-II Kr 3.795,600 EX-RT Kr 4.995,- CashBack kr 400,-

Nytt fullformat speilreflekskamera. Truleg leveringsklart i månadsskiftet nov./des.

Canon Ixus

Speillaust kompakt systemkamera.

med Canon EF 22mm, blits 90EX og EF-adapter,

1699,Før 2.499,12 X optisk zoom vidv. Zoom (28-336 mm) CANON IXUS 127 HS IXUS 230HS

kr 7.995,-

CANON LEGRIA HF-M 506

3499,-

CMOS PRO sensor HD Video optikk! 10X optisk zoom

Canon Cashback CASHBACK på Canon Eos 60D og 7D hus og utvalde Canon objektiv og blitsar www.canon.no/cashback

1299,-

ALTERNATIV Eos M:

Opptil kr.

1.500,Gjeld utvalde Canon objektiv og blitsar

CANON IXUS 500 HS

CANON Eos M m/ Canon EF-S 18-55IS obj. og blits EX90

CashBack kr 750,-

Kjøp Canon EOS - få fotokurs

Meir informasjon på www.canon.no/cashback

Kamerahus, kr 5.995,CashBack kr 400,med Canon EF-S 18-135IS, kr 8.490,CashBack kr 400,Også andre Kit-alternativ til Eos 60D

9495,-

14•2012

Meir informasjon på www.canon.no/cashback

Gjeld 1100D, 600D og 60D.

ALTERNATIV Eos 650D:

Meir informasjon på www.canon.no/cashback

Kamerahus, kr 4.499,med Canon EF-S 18-135IS, kr 6.499,med Canon EF-S 18-55IS og Canon EF-S 55-250IS, kr 6.999,CashBack kr 200,-

Gjeld 1100D, 600D og 60D.

CashBack kr 200,-

Kjøp Canon EOS - få fotokurs

Kjøp Canon 1100D, 600D eller 650D og få eit nybegynnarkurs attpå (verdi kr 799,-)!

Speedlite 430 EX II Kr

16995,-

CashBack kr 800,-

Canon fotokurs

Canon Speedlite blitzar:

CANON Eos 6D Kamerahus

9490,-

Kjøp Canon EOS - få fotokurs

ALTERNATIV Eos 600D:

1987-2012

CANON Eos 60D m/Canon EF-S 18-200IS obj.

8499,-

Alf Helgheim (t.v.), som starta butikken i 1946, blir på butikken under jubileumsdagane. Nytt gjerne høvet til ein prat med han som har følgt utviklinga på så mange område sidan krigen slutta. Dei erfarne naturfotografane Aril Gjelsvik (t.h.), Øyvind Alvær og Tryggvi Sigmannsson blir med oss på butikken dei to jubileumsdagane. Dei vil vise flotte naturbilete frå m.a. Island, Lofoten og frå områda her omkring. Nytt gjerne høvet til ein prat med dei om deira erfaringar og solide kunnskapar om fotografering og foto generelt!

på Skei

Canon juletilbod! CANON Eos 650D m/Canon EF-S 18-135 STM obj.

Fredag 16. og laurdag 17. nov:

25år

2 x 25% rabatt på

CANON Eos 600D m/Canon EF-S 18-55IS obj.

Kjøp eit Canon tillegg-objektiv og / eller ein Canon blits og få Canon Eos 25-års jubileumsutgåve «Bedre bilder med objektiver og blits frå Canon», verdi kr 499,- med på kjøpet. Sjå informasjon om CashBack i denne annonsa og på www.alfhelgheim.no

999,-*

Inkl. Canon skinnetui

Salsstart: Fredag 16. nov. kl 11.00

Totalt 5 stk. . kunde pr s hu 1 ax M

CANON PowerShot A3200 IS/ A2300IS

4999,-

Alle 25-års jubileumstilbod gjeld ved personleg frammøte og kan ikkje bestillast på førehand.

5499,-

Totalt 10 sett . kunde pr tt se 1 ax M

CANON PowerShot G1X

Totalt 5 stk kamera . kunde Max 1 stk pr

CANON Eos 60D HUS

4499,-

Totalt 10 sett . kunde pr tt se 1 ax M

OPNINGSTIDER: Fredag 16. nov: 09.00-20.00 Laurdag 17. nov: 09.00-18.00

Canon Legria videokamera Legria HF-R 306, kr 1.995,CMOS sensor. 51 x optisk zoom

Legria HF-M 52, kr 4.999,CMOS PRP sensor. HD Video optikk! 10X optisk zoom, WiFi og 32 GB internminne

Legria G 10, kr 8.999,-

Tilboda gjeld t.o.m. 31. 12.2012. PRODUKT:

Pris

Cash-Back

Canon EF-S 55-250IS Canon EF-S 18-200 IS Canon EF-S 15-85 IS USM Canon EF 50 mm F.1,4 Canon EF-S 60 mm F. 2,8 Macro Canon EF 100 mm F. 2,8 Macro Canon EF 100 mm F. 2,8 L IS Macro Canon EF 70-300 IS USM Canon EF-S 10-22 USM Canon EF-S 17-55 F. 2,8 IS USM Canon EF 16-35 F. 2,8 L II USM Canon EF 17-40 F. 4,0 L Canon EF 24-105 F. 4,0 L IS USM Canon EF 70-200 F. 4,0 L IS USM Canon EF 70-300 F. 4-5,6 LØ IS USM Canon EF 100-400 F. 4,5-5,6 L IS USM Canon EF 70-200 F. 2,8 L IS USM II Canon EF 8-15 F. 4,0 L USM Fisheye Extender EF 2X III Extender EF 1,4X III

1.999,3.995,5.795,2.995,3.495,4.195,6.995,3.695,5.695,7.995,11.995,5.995,8.995,9.395,11.995,12.995,18.995,9.995,4.495,4.495,-

200,400,550,200,200,400,550,200,550,550,750,550,750,750,750,750,1.500,750,200,200,-

Vi lagerfører desse og mange andre Canon-objektiv

Suveren videokvalitet!

Canon Powershot G15, Kr

4.995,-

Canon Powershot S110, Kr

3.995,-

Canon Powershot SX 500 HS, Kr

2.495,-

Personleg service og god pris. Vårt mål er at alle våre kundar skal få hjelp og rettleiing til å finne akkurat det produktet og den løysinga som høver for kvar einskild. Sjå vår heimeside www.alfhelgheim.no for oppdaterte og konkurransedyktige prisar.

Alf Helgheim & Co AS Skei Sentrum, 6843 Skei i Jølster Tlf. 57 72 83 11 • Fax 57 72 83 29 www.alfhelgheim.no • post@alfhelgheim.no

FOTO KIKKERTAR UR GULL SØLV MUSIKK FOTO KIKKERTAR UR GULL SØLV MUSIKK FOTO KIKKERTAR UR GULL SØLV MUSIKK

Skulpturen Terra Nullius, på utstilling i Cape Town.

Den tilfeldige kunstnar Det er langt frå kulturskulen på Sande til New York, men Magnhild Øen Nordahl har teke spranget. TEKST: Roy Sunde

Utforskar Sjølv ser ho på seg sjølv som ein som søker å finne ut av ting.

– Eg likar å utforske, undersøke og finne ut av ting. Det kan både vere ei fysisk, romleg og materiell undersøking og/eller rundt eit spesielt tema som eg jobbar med i det aktuelle prosjektet. Noko av det kjekkaste med å jobbe med kunst er at en heile tida kan lære seg nye ting, og at ein kan bestemme sjølv kva som er relevant, kva ein vil fokusere på. Arkitektur er ofte utgangspunkt for arbeida mine. Det siste året har eg jobba mykje med ulike former for reisverk og bærande konstruksjonar. Eg er ein ganske strukturert kunstnar. Det må ein vere, i og med at ein også driv eit enkeltpersonføretak. Det går mykje tid til søknadar, administrere økonomi, lage nettside og ymse logistikk. For eksempel held eg no på å rekne om valutaen på alle kvitteringane frå ei utstilling i Cape Town for å føre dei inn i ein rapport og inn i rekne-

Dogg på rutene? Vi monterer straumsparande energiglas.

No er dei på tilbod!

Halbrendsøyra 7 • 6800 Førde Tlf. 57 83 08 50 • www.holvikglas.no

FM 14•2012

15 <<

For dei fleste blir vegen til medan ein går. Så også kunstkarrieren til Magnhild, som er fødd i Ulsteinvik, men vaks opp på Sande i Sunnfjord. Og skulle bli arkitekt. – Eg har alltid likt å teikne og måle. Då eg var liten gjekk eg på malekursa til Ellen Døskeland på Kulturskulen på Sande. Eg såg på det som ein hobby, og visste lite om kva kunst var. I ein slags «1+1=2 logikk» tenkte eg at eg skulle bli arkitekt. Fordi eg likte å teikne og måle, og eg syntest matte og fysikk var dei kjekkaste faga då eg tok allmennfag, seier ho og fortel ho heldt fram i same spor etter vidaregåande. – Eg byrja på Kunstskolen i Bergen i 2005, men tenkte på det som førebuing til arkitektstudie. Der byrja eg å bygge ting og jobbe meir tredimensjonalt, og fant ut litt meir om kva det å jobbe med kunst var. Framleis tenkte eg lite på å bli kunstnar, men søkte på Kunsthøgskulen i Bergen, der eg byrja i 2007. Etter nokre år der måtte eg vedgå for meg sjølv at eg var i ferd med å bli kunstnar. At det var det vi vart på den skulen der, smiler ho, men det var rart å kalle seg sjølv kunstnar. Eg har nok sjølv hatt fordommar og rare eller klisjéfylte idear om kva ein kunstnar er. Det trur eg kjem av at eg hadde sett få utstillingar og møtt få kunstnarar, og dei som oftast er i media er jo dei sprø folka som gjer rare ting, smiler ho.

Magnhild Øen Nordahl, jaktar nye teknikkar og tips i Stockholm, på Kungliga Konsthøgskolan.

skapen min. Å vere kunstnar handlar også om struktur og rutine, slår ho fast.

Hands on

FM 14•2012

Som kunstnar likar ho handfast arbeid. – Reisverk og ulike bærekonstruksjonar har vore former eg har jobba med mykje det siste året, og det har stort sett vore laga i tre. Eg er nett ferdig med eit sveisekurs, og trur det neste prosjektet vert i metall. I haust starta eg mastergraden min på Kungliga Konsthøgskolan i Stockholm. Den siste veka har eg lært meg ulike sveiseteknikkar og bruk av ulike verktøy for behandling av metall. Ei årsak til at eg søkte meg til akkurat denne skulen er at dei har fantastiske verkstadar. Som sjølvstendig kunstnar har ein ikkje råd til å kjøpe avansert utstyr for alle tenkelege teknikkar. Etter to år i eige atelier med berre kappsag og sirkelsag, kjennest det som eg er komme til eit eldorado. Det neste prosjektet mitt blir skulpturar som er basert på utandørs treningsapparat. – Eg har jobba med å gjenskape reint funksjonelle gjenstandar – som eit reisverk – til ikkje-funksjonelle objekt – som ein skulptur er. Ved å lage om apparata til små skulpturar fjernar eg funksjonen deira og beheld den ytre forma. For meg viser treningsapparat at vi også har fjerna ein stor del av kroppen sin funksjon – det fysiske arbeidet. Vi er avhengige av treningsapparat for å oppretthalde helsa og det ytre, for å halde oss i form. Eg går sjølv på treningsstudio, så det er ikkje tenkt som eit moraliserande prosjekt, men meir som ei undersøking av tematikken. Det veldig skarpe skiljet mellom kropp og sinn som vi praktiserer trur eg er ein falsk konstruksjon. Når eg arbeider erfarer eg at det skilet ikkje alltid er der, at tankar og hender jobbar mot det same.

Vidsyn På kort tid har ho hatt utstilling i Sydney, New York, Cape Town og Spitsbergen. – Sydney og Cape Town kom i stand fordi det var kuratorar derifrå på vitjing i Bergen som såg arbeidet mitt. Til New York vart eg invitert av Bergensgalleriet Tag Team, som har invitert meg med på The Armory Show, ei stor årleg kunstmesse i New York. På Svalbard trefte eg ei anna kunstnar-

dame: Vi bad om eit møte med galleristyraren og spurte om å få ei utstilling. Eg trudde ikkje ein kunne gjere slikt, men ho hadde meir guts enn meg. Det var artig å oppleve. Elles vil eg seie at eg sjølv har vore med på å arrangere fleire utstillingar, og halde på lenge før eg byrja å få invitasjonar av andre. Ein kan ikkje vente på invitasjon om ein vil vise fram det ein lagar, då er det berre å arrangere noko sjølv. Det er generelt haldninga i Bergen, som har eit kjempebra kunstmiljø med mange kunstnardrivne initiativ. Det er ein skikkelig bra plass å starte som kunstnar, lovar ho. – Kva er drøymeoppdraget? – Fram til no er det vel soloutstillinga eg hadde på NO.5 i Bergen Kunsthall i vinter. Eg har ikkje eit spesielt drøymeoppdrag eg ønskjer meg, eg er ikkje typen til å sette meg så spesifikke mål. Kanskje dumt… eg har høyrt at det kan vere nyttig. Men draumen og ambisjonen generelt er å kunne jobbe med kunst på heiltid, å leve av det, og ha tid til andre ting utom kunst. Det høyrest kanskje slapt ut, men er eigentleg veldig ambisiøst.

Ikkje på heimebane Det unge talentet bur no i Stockholm. Heimfylket er ikkje tema for augneblikket. – I seg sjølv er det sikkert ikkje noko skil på vere kunstnar frå Sogn og Fjordane enn andre plassar. Kanskje folk heime er litt ekstra skeptiske til kva eg held på med, ler ho og tenkjer over spørsmålet om ho ønskjer seg heim. – Eg trivst godt i Sogn og Fjordane, vi har nydeleg natur og masse kjekke og jordnære folk. Som det er no er eg avhengig av eit større kunstmiljø. Kanskje endrar det seg? Nett no kan eg tenke meg å flytte tilbake til Bergen etter Stockholm. Ein passe stor by med veldig bra kunstmiljø og kort veg heim til familien, seier ho. Enn så lenge blir det diverre ikkje høve til å sjå kunsten hennar på heimebane heller. – Eg har ingen utstillingsplanar i Sogn og Fjordane i næraste framtid dessverre. Men det hadde jo vore artig å prøvd seg på heimebane, så ein dag må det jo bli. Det står nokre skulpturar på SAS-hotellet på Bryggen i Bergen, elles har eg ikkje noko utstilt i distriktet. Men ein kan jo sjå bilete på nettsida mi www.magnhildnordahl.com, der pleier eg å legge ut det meste, avsluttar ho.

Ri på ka ng b d 57 ile e 83 n? 72 50

DRØYMER DU OM EIT LIV UTAN LINSER OG BRILLER?

Tlf.: 57 83 72 50 e-post: post@bilskadesenteret-as.no www.bilskadesenteret-as.no

• Skadereparasjon Vi reparerar store og små bilar, med store og små skadar.

Vi opererer langsynte, nærsynte, skeive hornhinner, alderslangsynte, grå stær og deg med dårleg mørkesyn. Smertefri, rask behandling for eit nytt liv!

• Lakkering Vi lakkerar store og små kjøretøy.

Skadereparasjon

• Klimaanlegg

Rentefri delbetaling. Uforpliktande forundersøkelse! Ein av Europas dyktigaste synskirurgar TTa kontakt for meir informasjon og referansar!

Service, rens og påfyll av AC.

• Hjulstilling og bremser Rep. og kontroll av hjulstilling.

Synskirurgi er ei tillitssak

Lakkering

• Takst Vi takserar skadar kvar dag, forsikring eller privat.

Perfekt syn på eit augneblink

• Bilglas

Lurer du på om du skal hoppe i det og kvitte deg med briller og linser for godt? Vi kan hjelpe deg ved å gje deg perfekt syn, men første steget må du ta sjølv. Ta turen innom og sjå kva vi kan gjere for deg.

Reparasjon og skift. ss.no .bilgla www

9009 tlf.: 0

Bilskadesenteret Nybygg, våren 2013

Tilknytta kirurgar: dr.Thilesen, dr.Plesner, dr. Meberg

Sogn og Fjordane Synskirurgi, Sørstrandsvegen 9, 6823 Sandane Tlf.57 86 74 00 • www.synskirurgen.no

Opningstider: Mandag - fredag 0730 - 1600

BILGLA

Ikkje fjas. Prøv oss!

FM 14•2012

inform-media.no - 95939999

Fødselsførebuande kurs RETT PÅ Andrine Bruland Sidan det er snart fem år sidan sist eg var gjennom ein fødsel, og nesten det einaste eg hugsar frå det er at eg lova meg sjølv å aldri gjere det igjen, takka eg ja til tilbod frå helsestasjonen vår i Bergen om eit fødselsførebuande kurs. Og sambuaren min, som var vordande førstegongsfar, tok eg sjølvsagt med. Men etterpå skulle vi vel helst ønskt at vi hadde droppa det begge to. Kursleiaren var ei dame bemerkelsesverdig lik Miss Piggy frå The Muppet Show, berre at ho i staden for ein rosa gallakjole, var kledd i ein brun sekk med eit brodert hjarte på brystet. «Eg er litt forkjøla, så vi får håpe stemma held heilt ut», opna ho med å kviskre. Det såg imidlertid ut til å være gløymt fem minutt seinare, når ho var i full gong med å rope det eine ukvemsordet etter det andre ut i rommet. Eg anser meg og sambuaren min for å være ganske opne og kunne snakke om det meste saman, men her vart det kasta ut så mange ubehaglege bilete og ting eg tenkte at han ikkje trengte å vite om, at speed-dating i jakta på kjærleiken vart berre barnemat. «Det er ikkje uvanleg at partnaren ikkje får att sexlysta etter å ha vore med på ein fødsel» sa ho vidare, ei aning bittert. Det må vel vere dei som har vore på dette kurset, tenkte eg. Etter å ha inntatt ei breibeint, ståande fødestilling og demonstrert barnets ferd ut av fødselskanalen ved hjelp av ei dukke, og tatt på dukka ei papirbleie bak fram, såg kursleiaren seg ferdig med opplæringa, og spurde om vi hadde nokre spørsmål. Både ja og nei, tenkte eg, men nøya meg med eit kleint smil. Var vi noko som helst meir førebudd på det som skulle skje tre veker seinare? Niks. Ingen førebudde meg på at du til tross for fem timar med vonde samantrekningar og henting av barnevakt til eldstemann midt på natta, kan bli fortalt med eit overberande smil at du på ingen måte er i fødsel, og må reise heim att. Ingen førebudde meg på at ei gammal venninne av sambuaren min var under opplæring den dagen, og skulle få jobben med å sjekke kor stor opning eg hadde, medan dei småprata om alt som har skjedd sidan sist. Om du ikkje veit korleis ein sjekkar opning, så får du google det, men meir absurd situasjon enn det skal du leite lenge etter. Ingen førebudde meg heller på at eg halvanna veke seinare skulle gå frå åtte minutt til 30 sekund mellom riene i løpet

REGNSKAPSFØRING – Ny tjeneste for ditt aksjeselskap.

14•2012

Du bestemmer hvor stort regnskapshonorar du skal ha.

Unni Kriken

statsautorisert revisor

Med webbaserte regnskap fra norske 24SevenOfﬁce kan du gjøre som du selv vil: Scann inngående faktura, fakturer, ta ut rapporter og sjekk om kunden har betalt. Som kunde har du samme tilgang til systemet som oss. Våre 4 ansatte, herav 2 statsautoriserte revisorer og en siviløkonom, har lang erfaring fra regnskap og revisjon og stor kompetanse på skatt, avgift, selskapsrett, økonomistyring og revisjon. Vi tar oppdrag i hele fylket. Kontakt statsautorisert revisor Hans Magnar Hansen for en uforpliktende prat på tlf 41 78 54 00 eller statsautorisert revisor/ aut. Regnskapsfører Unni Kriken på tlf 41 78 54 01.

Hans Magnar Hansen statsautorisert revisor

Ingen førebudde meg heller på at eg halvanna veke seinare skulle gå frå åtte minutt til 30 sekund mellom riene i løpet av fem minutt.

av fem minutt, og at vi skulle køyre i 150 med naudblinken på som på film, medan eg ropte at eg ikkje kom til å klare å halde igjen. Eller at ein får tidenes dagen-derpå-angst i sjukehuskorridoren, fordi ein ikkje hugsar ansiktet på dei tre jordmødrene som ein brølte til, når ein gav opp og heldt på å svime av etter å ha fått ut berre hovudet. Eller at dette skulle verte karakterisert som ein «heilt normal og fin fødsel», til tross for at den lille skapningen som kom ut var kolsvart frå halsen og opp, og hadde blodutredningar i auga. Og at storebroren ved første møte skulle kaste eit lite blikk på han, himle med auga, og spørje om nokon kunne lese Sesam Street for han. Minst av alt, førebudde nokon meg på at eg skulle bli eit følelsesmessig vrak. Riktig nok nemnte nokon noko om barselstårer, men eg trudde at det innebar at ein blei litt ekstra rørt av romantiske komediar. Ikkje at ein før lunsj skulle begynne å grine fordi du har verdens verste mann, som bannar foran babyen din og legg klutane på feil side av stellebordet, og at du etter lunsj same dag skal begynne å grine fordi det er så uendeleg vakkert å sjå kor glad den snille, gode kjærasten din er i borna dine. Eg er stor tilhengar av kunnskap, og tenkjer at ein i utgangspunktet ikkje kan lese for mange bøker eller sjå for mange dokumentarar. Men det er tydelegvis ikkje alt ein kan kursast i og førebuast på.

inform-media.no

Kose meg heime med familien - eller køyre snøbrett i Sogndalsdalen? Hm... Eg kan gjere begge delar. Vi har internett både heime og på hytta.

Vi gir deg 3 mnd. utan abonnementskostnad på internett i heimen (ADSL) og mobilt breiband.

Tilbodet gjeld nye ADSL-kundar med 12 mnd. bindingstid som bestiller begge produkta samla. (Pris første året frå kr 4301,- inkl. etablering).

Surf der du er, når du vil Om du allereie er Enivest-kunde – gjer som denne familien og bestill mobilt breiband no!

Din lokale breibandsleverandør i Sogn og Fjordane

FM 14•2012

57 00 91 00 | enivest.no

FM 14•2012

– Bønder må tenke på seg sjølv som sjølvstendig næringsdrivande, seier Anders Felde.

– Utfordrande, men fylt med moglegheiter Leiar i Breim Bondelag, Anders Felde, ser ei framtid for bonden som byr på utfordringar, men og mange høve til å styrke bondeyrket. TEKST OG FOTO: Roy Sunde

Massiv effektivisering – Skal ein lukkast som bonde må ein ha eit bevisst forhold til korleis ein nyttar tida, som andre småbedrifter. Dei politiske føringane har vore dei same lenge, uavhengig av kven som sit i regjering: Effektivisering. Har ein som bonde ikkje auka produksjonen har det blitt verre å tene pengar. Gjer du som du alltid har gjort, og produserer same volum, går inntekta ned. Berre oljebransjen har hatt like stor effektivisering som landbruket. Produksjonsauken er voldsam, og bøndene har blitt færre. Det skjer av seg sjølv. Det er ikkje bra å misse bønder, men det styrker grunnlaget til dei som blir att, og det ville skjedd uavhengig av politiske føringar, men det er ei smertegrense for kor få bønder vi kan ha. – Eg håpar ikkje reduksjonen blir veldig stor framover. Sogn og Fjordane kan aldri bli mest effektiv på landbruk, grunna tilhøve i form av jordsmonn og topografi. Vi treng politisk «velsigning» for å lage mat her. Å vere innovativ bonde med ny maskinpark er kostbart. Vi har ikkje stordriftsfordelane ein har andre stader, og er avhengig av politiske investeringsordningar. Ca 25 prosent av lokal mjølk kjem frå gardar som har bygd nytt eller rehabilitert siste 10-15 år. Men framleis har vi 75 prosent som i framtida må gjere noko med driftsbygget sitt, og må ta stilling til framtida. Mjølkeproduksjonen går frå kyst til indre strok. Det er vanskelig å motverke, seier han og trøystar magre bruk. – Like viktig som ressursgrunnlag og størrelse er kva ein vil, og gjer ut av ressursane. Haldninga di som person. Det er utruleg kva flinke bønder får til. Som å legge om frå ulønsam epleproduksjon til brennevin, cider osv, i

Balestrand, og på Sandane, som gjev betre grunnlag for drifta. Entreprenørtanke, bevistleik til moglegheiter og kva ein kan gjere ekstra er viktig, anten ein driv med kjøtt eller bringebær. Eg er imponert over kva ein får til med morellar i Lærdal, som løfta økonomien i bygda. Leikanger og Balestrand er gode på frukt/bær, og på Sandane byrjar frukt og bærmiljøet få tyngde. På Breim satsar mjølkeprodusentar. Skal ein løfte ei næring må mange vere med og spreie den gode bodskapen. Der ein misser jordbruksareal, som Førde, er det viktig å ta vare på matjorda og lage jordbruksareal andre stadar. Vi treng motorane regionsenter utgjer. Det har vist seg utfordrande å behalde landbruksareal. Å pålegge utbyggar å dyrke nytt andre stadar kan vere ei god løysing. God matjord er vanskelig å erstatte og tek lang tid å lage, seier han og fortel at bonden kan bli enno flinkare til å tenke butikk. – Vi er flinkare, men har mykje å lære. Det krev bevisstgjering. Ein må levere kvalitet, og vere gode til å selje. Og sjå på drifta: kor tener og taper eg pengar? Kva endringar kan eg gjere? Det er viktig at rådgivingsapparatet i kommunen, industriselskap innan landbruk etc har god kompetanse, og er ein sparring-partner, som kan gje råd, seier han og kjem inn på utfordringar. – Dei fleste peikar på økonomi som utfordringa i småskalalandbruk. Det er viktigare å fokusere på individet, og kva høve ein har til å påverke eige liv. Ja, vi er småskala, som må finne sin plass i eit landbruk med større einingar. Det er ei utfordring. Men det er hjelp å få. Tine har mykje bra på gang. Det som kan vere hinder for mange er at landbruket er så lite mange stadar. Hjelpeapparatet i kommunane tappast for kompetanse. Kanskje må små kommunar samarbeide, så bønder får hjelp til å utvikle garden. Om eg kontaktar eit kontor på Eid eller Sandane er ikkje viktig, det som tel er at eg får hjelp. Nytenking i landbruket er viktig. «Eg har 100 dekar: kva kan eg gjere med dei?»

FM 14•2012

Formidle dei positive historiene også Om ein berre les overskrifter er det lett å tru at bonden har fått dødsstøtet i blant. – Det er viktig å skape blest om bondeyrket, og spreie positive historier. Det er mogleg å skape levedyktige og lønsame gardar i dag. Det er gode og store mjølkebruk på kysten, bygd opp på dyktig vis, sjølv om mjølkeproduksjon trekk innover. Å vere bonde er hardt arbeid, og bønder er vant med å jobbe mykje. Det nye er at det krev meir kapital og kompetanse. Å handtere store lån, er avgjerande for å klare drifta, spesielt om ein ønskjer nytte

Sjølv er han i samdrifta Felde Samdrift, saman med Per Asbjørn Felde og to til som har skote inn kvotar. Dei har 220 + dyr, og produserer 570.000 liter mjølk, i ein topp moderne fjøs: – Med moderne mjølke- og foringsrobotar kan ein drive stort. Kyrne mjølkar seg sjølv, når dei vil, seier han og viser roboten, der ei ku har funne roen, og tre står i kø. Felde fortel at effektivisering og tiltak som letta kvardagen brer seg. – Ein får mjølkebruk med større volum, mange automatiser og endrar organiseringsform. Det skjer mykje i alle nisjar. Bonden må sjå seg sjølv som privat næringsdrivande, som han som driv bensinstasjon, og må tenke over situasjonen og drifta. For mange skjer det ved generasjonsskifte, og mange har teke valet. Nokre vel vekk bondeyrket, andre satsar.

FM 14•2012

Over: Ein moderne mjølkerobot er ei tung investering, men gjer til at kyra sjølv tek mjølkejobben. Under: Køkultur, ei godbit ventar, og dermed er ikkje kyrne vonde å be.

I tillegg til mjølkerobot har Felde Samdrift også investert i ein foringsrobot, som legg ut mat til kyrne.

nye arbeidsmåtar, anten det er mjølkerobot eller bærproduksjon i tunnel. Bonden må vere bedriftsleiar, selje seg sjølv, levere kvalitetsvarer, produsert til rett tid i høve pris, handtere høge volum og utvikle nye produkt. Det er meir krevjande på alle nivå, men det har aldri vore større høve i landbruket. Tenk over korleis ein ønskjer yrkeslivet 10-15 år fram og ikkje grav seg ned i problem. Kor mykje fritid ? Kva skal eg halde fram, slutte eller byrje med? seier Felde og listar positive ting: – Det er mangel på storefekjøt og lam, og bær av rett kvalitet. Skinnprisane er fantastiske, ein kan kjøpe mjølkekvoter og auke produksjon. Staten vil at bønder skal lage 20 prosent meir mat om 20 år, det må vi henge oss på. Med gode rammevilkår lagar vi meir mat, men vi treng bønder som tørr. Mange satsar, det håpar eg brer om seg, seier han og fortel det er gode tider. – Det er ikkje mykje som bremser: Høva er mange, økonomien sunn og renta låg. No er tida for å satse. Tenk deg om, reis og få impulsar og idear, finn ut kva du vil med garden og kast deg i det. Framtida blir meir delt mellom dei som driv smått med gardsmat/turisme og gardsdrift, og volumprodusentar. Det er rom for begge. Å vere tradisjonell bonde kan bli næring om ein satsar på produktutvikling, gardsmat og turisme, om ein er ein god seljar. Tilleggsnæring er eit gode. Mange sysler er positivt, men kan krevje investeringar på fleire felt, og aukande kapitalkrav. Eg trur diverre vi vil sjå mindre dei som er bonde i tillegg til ein 9-4 jobb. Det er så krevjande å vere bonde. For mange er valet 100 prosent bonde, eller jobb. Vi er i ei profesjonalisering av yrket, og mange skalar av. Eg trur ikkje alle tek over seg kva kompetanse bondeyrket krev, om alt frå produksjon og dyr, til drift og utvikling av ei bedrift. Kompetansen må bonden ha lyst å utvikle, seier han og fortel kva som må til. – Forsterking av investeringsvirkemidla kan berge mykje landbruk i fylket. Vi har dårligare høve for volumproduksjon enn mange fylke, som kan kompenserast. Sjølv gardar ned mot 200.000 liter mjølkekvote kan utviklast med f.eks mjølkerobot, men det er eit tøft løft. Staten må vere aktiv om ein vil halde dagens volum. Å satse som mjølkeprodusent krev ofte investering på 5-9 millionar. Det er tungt med låg produksjon. Ein bør ha høgt volum for å forsvare investeringar over 3-4 millionar. Her ligg ei utfordring. Bonden har fått ein oppsving, regjeringar har levert, og vi overlevd nok eit regjeringsskifte og, men er avhengige av at politikarar innser at det er dyrt å lage mat

her. Gjer dei det vil vi ha eit landbruk, men å drive utan tilskot her er umogleg, avsluttar han.

Liv laga for bonden Stadig fleire bønder investere og tenker nytt, og kjem i kontakt med organ som yt støtte til næringsliv og utvikling. – Det kjem ofte negative oppslag om landbruk, om nedlegging og svak lønsemd. For Innovasjon Norge er det viktig å få fram at det ikkje er heile sanninga. Det er mogeleg å skape og utvikle arbeidsplassar i næringa, det har vi gode døme på lokalt. Lokalmat interessa aukar, og nokre greier ta sin del av marknaden og har vekstplanar. Når ein startar ny næring er det avgjerande å utvikle bedrifta tett på marknaden, vere bevisste på kven kunden er, korleis ein når ut i marknaden, ha bevisst forhold til fortrinn og utnytting av dei, og eventuelt spissing av aktivitetar. For å lukkast må ein vere bevisst på kva som krevjast, og satse fullt ut, seier Rune Lotsberg, seniorrådgivar i Innovasjon Norge (IN).

Kvar sjette krone går til å utvikle nye næringar – Det er størst etterspørsel etter midlar til utvikling av det tradisjonelle landbruket, mest til husdyrhald, og så hagebruk. Interessa for midlar til nye næringar, som lokalmat, reiseliv eller produksjon av varer/tenester er mindre. I år går ca 1/6 av verkemidla våre til landbruk til slikt, seier han. – Vi har ikkje registrert tydeleg auke her, men for oss er ikkje målet å få flest til å etablere ny næring. Viktigast er at dei som gjer det set seg godt inn i kva som krevjast, planlegg godt og er bevisste på korleis nå kundar. Dei som satsar heilhjerta lukkast best. Tidlegare kalla ein slikt aktivitet «tilleggsnæring». Vi likar ikkje ordet så godt – det gjev eit inntrykk av noko ein driv med om ein har tid. Å etablere ny næring er minst like krevjande som å utvikle tradisjonell drift. Det er enkelt å skaffe deltidsjobb utom bruket om ein treng ekstra inntekt. Arbeidsløysa er lav, og bønder har arbeidserfaring og arbeidskraft det er etterspørsel etter. Deltidsjobb gjev ofte lettare pengar enn å etablere ny næring frå botnen av i eigen regi, i alle høve på kort sikt, seier han og fortel at det varierer kor flinke bønder er til å tenke næring. – Det varierer. Garden har gjerne vore lenge i slekta og er bu- og arbeidsplass, så det er rimeleg at det påverkar haldninga, men vi ser ei endring. Sær-

NÅ KOMMER KULDEN VARMEPUMPELØSNINGER TIL ALLE BYGG

SKIFT UT DIN OLJEFYR! Daikin Altherma HT er et luft til vann system som kan erstatte en eksisterende oljefyr. Dette er en varmepumpe som leverer opptil 80° vann til oppvarming, uten bruk av elektrisk tilleggsvarme!

DESIGN leg unge bønder skil drift og privat i større grad enn foreldra. For IN er det prioritet å få fleire til sjå seg sjølv som bedriftsleiar, med mange av utfordringane småbedrifter i andre bransjar har, seier han og deler trekk i landbruket. – Utviklinga går mot mindre samdrift. Delvis som resultat av rammevilkår. Styresmakta verkar ikkje så glad i samdrift. Vi stussar på det. Alternativet er ofte større einingar i regi av bonde, som tek all risiko, og i stor grad baserer drift på leigde ressursar. Det gjev færre aktive i næringa, fleire passive jordeigarar og meir leigejord. Truleg er samarbeid mellom to-tre av desse i fellesfjøs med organisert arbeidstid, i mange høve er ei vel så god løysing. I tradisjonelt landbruk registrerer vi sterkare spesialisering. F.eks bønder som leiger andre til å drive slåtten, mens dei konsentrerer seg om husdyrhald, seier han og gjev vekstdøme. – Mest positiv utvikling skjer i hagebruket, der ein ser omstilling og modernisering i heile verdikjeda. Nye bær- og fruktsortar, moderne dyrkingsmetodar og produkt løftar næringa, seier han og fortel at volumproduksjon er ryggraden. – Utvikling av nye næringar er eit supplement om vi ser fylket under eitt. For nokre kan nyetablering utvikle seg til hovudaktiviteten, forklarar han og seier at kva bønder søker pengar til endrar seg i takt med omstillingane. – Dei fleste spør etter prosjektfinansiering. Faktoren som endrar seg mest er arbeidskraft. Før var det mykje folk på garden. Ein såg arbeidskraft som «gratisressurs». No er det ein minimumsfaktor. I ein del prosjekt som vert fremja oss er dette teke for lett på, seier han, men bonden rår over framtida si sjølv. – Rammevilkåra er viktig. Like avgjerande er at bøndene er fokuserte på kva dei kan gjere for å utnytte vilkåra sine. Stikkord er realistiske mål, kompetanse og vilje til nytenking om organisering og gjennomføring. Alt kan ikkje vere som før. Strategisk planlegging, på kort og lang sikt, er eit viktig hjelpemiddel. Auka samarbeid og nettverk er nøkkelfaktorar i næringslivet. For landbruket lokalt gjeld det i endå større grad, både internt i næringa og i høve andre bransjar og folk i bygda. Her er ikkje potensialet fullt utnytta, avsluttar han.

Prisbelønnet Europeisk design

NORDISK

Utviklet for nordisk klima

GULVMODELL

FM 14•2012

Alt i varmepumpeteknikk! FØRDE Tlf. Arild: 917 16 305 Egne montører i følgende kommuner: Florø, Førde Høyanger/Balestrand, Askvoll, Lavik, Dale, Hyllestad

Vinteren har m Sunt, søtt & salt – la deg friste

ALLE SMYKKER 3FOR2

Epic discovery nylon koffert

kr 300,i avslag

Gj e l d e r s m y k k e r , ø r e p y n t a r m b å n d og r i n g e r

Stor 899,- no 599,Mellom 799,- no 499,Liten 699,- no 399,-

Sko frå Sixtyseven Før 1099,- no 799,-

Veske 299,1. etg Handelshuset / Tlf. 57 82 17 17 KDQGHOVKXVHW I¡UGH WOI ZZZ FP\NDFFHVVRULHV QR

B-young Tulipantopp kr 399

Kremmerhuset Lyshus kr 99,-

Blend Genser frå Object kr 499,95

Eurosko Sorel boots kr 1999,-

Handelshuset

Vita L’oreál Øyenskyggepalett 149,Leppestift 139,Neglelakk 49,-

Vic Jean Paul pyjamasbukse kr 499,-

Største kjøpesenteret mellom Bergen og Ålesund • Over 50 butikkar • 550 gratis parkeringsplassar • 4 restaurantar/kaféar • Leikeland HANDELSHUSET

1987-2012

Opningstider: Kvardagar: 10-20 (21) Laurdag: 10-16 (20)

Nokre butikkar har andre opningstider.

inform-media.no

eldt seg

Største kjøpesenteret mellom Bergen og Ålesund SKO • dna • EuroSko • Økonomisko MAT, DRIKKE OG KIOSK • Spar • Napoleon Conditori • Deli Vita • Narvesen • Peppes Pizza • Vinmonopolet • Bambus OPTIKK, UR OG GULL • Bjørklund • Mestergull • Brilleland KROPP OG HELSE • Nikita • Apotek1 • The Body Shop • Sunkost • Trendy frisør • Cosmetique Parfymeri & Spa • Ranels Parfymeri • VITA

Tilbords Førde feirer 1 år på Handelshuset!

HUS OG HEIM • Bellis Blomster • Nille • Norli Handelshuset • Kremmerhuset • Princess • Tilbords KLE • Bare Barn • KappAhl • VIC • Marcel • Marcel Sister • Marcel Home • More Woman • b-young • Blend • Arkja Dameklær • Hennes & Mauritz • Jack Jones & Vero Moda • Match

Vi har fest på Skywalken lørdag 10/11 med kaffe, kake og knallgode JUBILEUMSTILBUD. Velkommen!

SPORT OG FRITID • Ringo • Din sport

TILBORDS FØRDE, TLF. 977 97 977, HANDELSHUSET

SPESIALBUTIKKAR • Glitter • Zoo-senteret • Ti-Ti • Førde Lydsenter • Bagorama • Fotograf Helle • Citybag • CMYK accessories

Tilbords: Vspik Retro telefonrør til Smartphone, iPad og PC. Reduserer stråling med opptil 95 % kr 199,CMYK Smykke kr 199,-

Glitter Smartphone hansker kr 49,90

Marcel Lykt fra kr 169,3 ulike storleikar (avbilda lykt kr 499,-)

SERVICE • Sparebanken Vest • Posten

www.hhforde.no

...vi har det! HANDELSHUSET

Synne Lindgren Alsaker leier SGC AS.

Fremst Einar Alsaker, og over han Even Vie, og peikande Atle Nesje, på synfaring i felten.

Geologisk superlag i Stongfjorden Sunnfjord Geo Consulting (SGC) bygger eit knallsterkt geologi-lag i Stongfjorden, med blant anna den kjende forskaren Atle Nesje på laget. Tekst: Roy Sunde

FM 14•2012

Nesje er professor i Kvartærgeologi v/Universitetet i Bergen (UiB), og klimaforskar tilknytt Bjerknessenteret for klimaforsking i Bergen. Han er no medeigar i SGC AS, nyleg stifta av Einar Alsaker og Synne Lindgren Alsaker, som også driv Sunnfjord Geo Center i Stongfjorden. – Det er fantastisk å få ein slik ressurs på laget. Atle Nesje er ein internasjonal tungvektar. Det er berre dagar sidan han fekk tildelt 15 millionar i forskingsmidlar til eit forskingsprosjekt i Himalaya, fortel Synne Lindgren Alsaker, medeigar og dagleg leiar i selskapet. – Nesje er også styreformann og fagleg leiar i SGC AS. Skredgeologane Even Vie og Oliver Queck er og med på eigarsida. – Eit knallsterkt lag. Eg trur ikkje folk skjønnar kor stort det er at ein internasjonalt kjend forskar går inn i eit nytt firma i Sunnfjord, stråler ho.

Sunnfjord Geo Consuting AS Sunnfjord Geo Consulting AS utarbeidar skredevaluering for kommunale, private og statlege utbyggarar. Selskapet utfører grunnundersøkingar, både i lausmassar og fast fjell. Fagleg dekker dei kvartærgeologi, klimaforsking, glasiologi, geomorfologi, geokjemi, sedimentologi, strukturgeologi, hydrologi og bergrunnsgeologi. – Fagfeltet blir truleg meir aktuelt i framtida. Skredevaluering vil bli meir etterspurt, spesielt om spådommane om fuktigare klima og meir ekstremvêr slår til, seier Einar Alsaker. – Anten det er store veganlegg, eller byggefelt, er det viktig å kjenne geologien ein skal bygge i, og gjere naudsynte sikringstiltak. Kommunar er pålagde å utarbeide skredrapportar i forkant av sine reguleringsplanar, før bygging. Vi lagar rapport, og gjev eventuelle anbefalingar for sikring. Eventuelle sikringstiltak blir gjennomført av spesialiserte entreprenørar.

– SGC AS har alt levert mange skredrapporter. Vi føl NVE sine retningslinjer for utarbeiding av rapporter, og har spisskompetanse i fagleiar og rådgivar i firmaet. Å ha Nesje på laget er eit kvalitetstempel i seg sjølv, seier daglig leiar, og fortel at Nesje er medforfattar i ein ny rapport om endringar i fortidas, dagens og framtidas havnivå med fokus på vestlandskysten. Rapporten vart nyleg referert til på TV2 si vêrmelding.

Tungvektar Atle Nesje er frå Olden, men bur no i Bergen. Han har mellom anna forska på klima, isbrear og innsjøavsetningar i Noreg, Storbritannia og Canada, og har gjeve ut fleire bøker og eit stort tal artiklar i internasjonale vitskapstidsskrift. Nesje har leia fleire store forskingsprosjekt innan geologi, m.a. om alderen på Jostedalsbreen og Folgefonna. Nesje fekk nyleg klarsignal for GLACINDIA-prosjektet støtta av Norges forskningsråd. Prosjektet er del av eit bilateralt samarbeid mellom Norge og India, som Nesje skal leie i 3 år med Birgit Falch. Det var 20 søknadar til programmet, der berre to fekk klarsignal. – Eg hadde ei god kjensle knytt til søknaden, som var veldig gjennomarbeida, seier Nesje. Full prosjekttittel er «Water related effects of changes in glacier mass balance and river runoff in western Himalaya, India: past, present and future (GLACINDIA)». Prosjektpartnerar er Uni Bjerknes og UiB: Univ. i Oslo, Dept. of Geoscience: NCAR, Boulder, USA: Jawaharlal Nehru University, New Dehli, India: TERI, New Dehli, India: CSC (German Climate Service Center) og Institut de Recherche pour le Dévelopement, France.

Havnivårapporten finn du på: http://www.bjerknes.uib.no/filer/2092.pdf

Nordpeis Duo2

PEISOMN Ein peisomn er løysinga for deg som har lyst på peis, men har liten plass. Ein peisomn er ein vedomn med glasdør. Glasdøra gjer at ein får maksimal varmeeffekt, samtidig som ein har innsyn til peisbålet. Peisomnar passar like godt heime som på hytta, i eit moderne eller klassisk interiør. Wham 3630m

Jøtul F373

Vi er forhandlar av: Nordpeis, Hwam og Jøtul

VI HAR OMNAR PÅ LAGER!

Nytt sortiment for hest! Vi har jobbet fram et funksjonelt og godt basissortiment for hest, rytter og stall. Det er viktig å ha tilpasset og godt utstyr for et aktivt liv med hest både for deg som rir, og for deg som arbeider i stallen. Vårt nye hestesortiment gjør dette mulig til en svært god pris.

2490

5490 Salhenger

Ridepisk

Kraftig konstruksjon av sortlakkert metall. For veggmontering. 14-408

Lett og gripevennlig allroundpisk. Håndtak som ligger godt i hånden, og håndrem. Lengde: 65 cm. 14-554

179,-

FM 14•2012

Halsdekken

Gir hesten fullgod beskyttelse mot regn og kulde. Halsdekkenet er vindtett, vanntett (3000 mm vannsøyle) og har pustefunksjon (3000 mvt). Halsdekkenet festes enkelt på vinterdekkenet. 14-569

499,Vinterdekken

Slitesterkt og solid vinterdekken med ytterstoﬀ av 600 D ripstop-polyester for tøﬀe tak i havnehagen. Farge: lysebrunt med mørkebrune og lyseblå detaljer. Vask 30 ºC.

2490 Rotbørste

5490

Stellesett

3490

Eﬀektiv plastbust på et deilig supergrephåndtak. For sikker strigling av hesten. 8 cm 14-442 32,90 4 cm 14-443 26,90 2,5 cm 14-444 24,90

Søtt stellesett i ryggsekk med rosa detaljer og glidelås. Inneholder skrape, kardask, piggbørste, hovskrape med børste, mankam, svetteskrape og svamp. 46-580

Plast av høy kvalitet. For 10 kilos salt- eller mineralstein. Kan skrus fast i boksen/spiltauet eller spennes fast rundt / festes oppå en stolpe. Perfekt både for hester og vilt. 14-402

Saltsteinholder

FØRDE, Kronborgveien 5, 6800 Førde Man-fre 9-20, lør 9-18 815 32 815 - www.biltema.no

FM 14•2012

Eventyret er ikkje over TV-opptredenar, autografskriving og intervju har vore kvardagen til Alice dei siste månadane. Ein smakebit av stjernelivet gjer at ho vil ha meir. Tekst og foto: Kristine Slettehaug

I ein skulegard i Florø får ei jente spesielt mykje merksemd. Dei yngre elevane flokkar seg rundt ho straks dei ser ho. Dreg i ho, spør etter autografar og tek bilete. Slik har det vore nokre månader no. Heilt sidan Alice Kucevic Hugøy for nokre månader sidan kom på skulen og fortalde at ho skulle vere med i Norske Talenter. Ho skulle komme på TV. – Eg har vore med på eit eventyr. Det har vore heilt fantastisk, seier ho og smiler med heile kroppen. Den vesle jenta med den store stemma har fått lov til å bli intervjua i skuletida. Det er mange som har intervjua ho i det siste. Til og med «Ettermiddagen» på TV2 fatta interesse for og ville snakke med Florøjenta. – Men du er den einaste som har intervjua meg etter at eg rauk ut.

Eit liv med song Alice har sunge så lenge ho kan huske. Ho har delteke i fleire songkonkurransar, og stått på scena framfor 3000 publikummarar under Melodi Grand Prix delfinale i Florø. Ei oppleving ho skildrar som «den beste i mitt liv». Foreldra har heile tida vore der. Oppmuntra ho og minna ho på at ho må øve om ho skal bli god. Og god er ho blitt. Så god at dommarane ønska ho vidare i programmet «Norske Talenter». Av over 3400 deltakarar var ho ein av 45 som gjekk vidare. – Tenk kor mange som såg meg. Det var fleire millionar sjåarar og der sto eg på scena og song. Åh, det var så gøy! Om eg var nervøs? Du skulle sett meg før precasten. Heile kroppen rista. Eg er nervøs når eg står bak scena, men når eg begynner å synge flyg sommarfuglane ut og etter det er eg berre glad. Eg elskar å stå på scena. Elskar å sjå på publikum. At dei klappar og er med, seier ho entusiastisk og drøymer seg tilbake til då Mia Gundersen, Alex Rosén og Adil Khan utvilsamt sa ja til at akkurat ho skulle få gå vidare. Ja, til at ho var eit talent. – Tilbakemeldingane deira betydde mykje for meg. Eg lurte jo på om eg verkeleg hadde eit talent. Når Mia Gundersen seier at eg har det, ja då har eg det, seier ho fornøgd. Etter at ho gjekk vidare arrangerte ho ein stor fest med venner og familie. Etter det tenkte ho «la det gå som det går». Ho hadde vore på TV, ho hadde fått vist fram kva ho var god for og fått tilbakemeldingar på at ho hadde noko på ei scene å gjere. Det var det viktigaste.

Den neste Rihanna Talentet er berre elleve år, men snakkar som om ho er ti år eldre. I ein høfleg, men livleg tone formulerer seg som ein vaksen og verkar allereie trena for media. Ho understrekar kva som ikkje skal på trykk og vil ikkje nemne namn når ho fortel om dei som sat og stemde febrilsk på seg sjølv under live-sendinga. Under fotograferinga poserer ho som ho ikkje har gjort anna. Samstundes har ho noko barnsleg, naivt ved seg som gjer ho om muleg endå meir sjarmerande. – Det er det her eg vil drive med. Opptre, gje intervju, skrive autografar og vere kjendis. Eg vil vere artist, seier ho bestemt. – I Oslo såg eg ein limousin. Ein dag skal eg sitte inne i ein slik. Det var jo derfor eg begynte å synge, fordi eg ville vere som dei. Med «dei» refererer

ho til Beyonce, Rihanna, Gabrielle og Cher Lloyd. Store stjerner. Sistnemnde har ho fått høyre at ho liknar på, og ho går ikkje av vegen for å seie at ho er den neste Rihanna. – Eg har vertfall lyst til det, ler ho og bles ein lang marsj i janteloven. Dei siste månadane har ho fått ein smakebit på kjendislivet. I tillegg til mykje merksemd i skulegarden, kjem folk bort til ho på gata og spør etter autograf og bilde. På Facebook har ho dagleg over hundre veneførespurnader og rundt 500 «notifications». Alle vil ha ein bit av ho, og ho deler gladeleg ut. Kan det bli litt mykje? – Nei, aldri! Eg avviser ikkje nokon. I love it! Dei er jo fansen min, eg må behandle dei godt, smiler ho og ler medan ho fortel korleis det er å logge seg inn på Facebook for tida: – Det er pling, pling, pling det. Heile tida. Eg svarar dei eg rekk, men dessverre rekk eg ikkje over alle.

Smil og tårer I slutten av oktober var ho tilbake på scena i Norske Talenter. Eit lite håp om å gå vidare låg der, men ho visste at nivået var høgt. Ho lova seg sjølv å ikkje grine på scena om ho ikkje vart ropt opp. – Då eg sto i trappa, på veg opp på scena saman med dei andre, sa eg om att og om att «ikkje grin, ikkje grin, ikkje grin». Då namnet hennar ikkje vart lese opp klarde ho å halde maska, men klemmane som venta bak scena utløyste ein ustoppeleg tåreflom. – Eg grein og grein då eg såg mamma. Adil (Khan, red.merk) såg kor lei meg eg var og kom etter meg og trøysta. Det synst eg var veldig snilt. Alice blir trist i auga når ho tenker tilbake på utgangen, men sprekk fort opp i det store smilet ho stadig deler ut. – Etterpå reiste eg og heile heiagjengen min på Peppes Pizza og feira. Då var liksom alt greitt igjen. Men eg hadde ikkje lyst tilbake til det normale livet. Eg ville helst vere i Oslo, ligge på hotell og stå opp tidlig for å synge heile dagen.

FM 14•2012

– Eg skal bli artist! Sjølv om «Norske Talenter» er over for Alice sin del, betyr det på ingen måte at ho legg songen på hylla. Tvert i mot. – Eg lytta til det Mia (Gundersen, red.merk) sa til meg. Ho sa at ho ville høyre mine eigne songar. At eg skulle framføre mitt eige. Heime i skuffa mi ligg det mange papir med songar eg har laga. Eg skal jobbe vidare med det som ligg i den skuffa. Ein dag håpar eg å kunne gå i studio med dei og spele dei inn. Eg skal bli betre og betre. Det er målet. For eg skal bli artist, gjentek ho bestemt. Under fotograferinga, livredd for å knuse drømmar, seier eg forsiktig at det er mange som vil bli songstjerne, men som ikkje blir det. Berre eit fåtal slår igjennom. Nok eit smil frå Alice, før ho ubekymra og kjekt seier: – Jammen då får eg blir friidrettsstjerne då. Du veit hekkeløp er mitt andre talent. Eg har nesten same etternamn som Christina Vukicevic. Kucevic og Vukicevic, det er ganske likt? Synst ikkje du?

Spesialist på gamle klokker, veggur, lommeur og armbandsur. Har klokka di høg personleg verdi, kanskje eit uerstatteleg arvestykke? Treng den ettersyn, reparasjon eller restaurering? Urmakarverkstad i Førde med ekspertise og lang erfaring på reparasjonar av alle typar ur. Henting og levering etter avtale om ønskjeleg. Gratis fast prisoverslag. 5 års garanti på overhaling av veggur.

Roger Pettersen A/S Offentl. godkjend urmaker

Sogningen Storsenter utvidar Med mål om å bli handelssenteret med størst omsetnad i fylket, opnar eit utvida Sogningen Storsenter i november. 25.000 kvadratmeter med handel ventar når Sogningen 15.november opnar dørene på nytt. Det same gjer song, talar og snorklipping av ordføraren. – Det er knytt stor spenning til dei nye butikkane på senteret, og mange er glade for å sleppe å reise langt for å handle, seier dagleg leiar Wilhelm Tangerud og røper butikkane som vil vere på plass opningsdagen: H&M, Kitch`n, Ark, Kids Planet, Yes vi leker, Til Bords, Zissy og DNA vil vere der og i desember er også Vita, Nikita og More Woman på plass. Ut på nyåret flyttar Clas Olsson inn, seier han og legg til at det har vore ein enkel jobb å få nye butikkar inn i senteret. Etter utvidinga er det totalt 58 butikkar i senteret. Tangerud meiner det er behov for eit breitt handelstilbod i saftbygda. – Saman med nabokommunane er Sogndal i stor utvikling. Tidlegare undersøkingar viser at det er behov for fleire butikkar og større satsing på

Sportsfiskar? Bruk vinteren på å bli kjend med alle dei fine fiskevatna som finnast i fylket. Informasjon/bilder og videovisning. Størst på innsjøfakta?

www.sfn.no (Med og uten medlemskap. Medlem: kr 0,- – 200,-/år.)

Sportsfiske i Norge finn du og på twitter

og facebook

handel. Målet er å bli største kjøpesenter på omsetnad i fylket, og eg trur Sogndal vil framstå som meir attraktivt med ei komplett samling av butikkar. – Vil utvidinga få innverknad på Førde som handelsstad? – Det viktigaste for oss er å leggje til rette for handel i Sogn, og skape eit totalt handelsprodukt i regionen. Det viktigaste er å få ei riktig blanding av butikkar og eit bra senter. Så får det vere opp til kundane å velje kor dei vil handle, avsluttar Tangerud (biletet).

Ta vare på bilen din! Utvendig vask

FM 14•2012

Innvendig vask

Polering

250,900,1200,-

Hausttilbod:

Utvendig vask, innvendig vask og polering: kr

1800,-

Polering er noko ein bør gjere minst to gonger i året for vedlikehald av bilens lakk. Tar du derimot ei Ditec-behandling slepp du å polere fleire gonger i året. Ditec beskyttar mot steinsprut, vegsalt, kulde og sol. Og den beheld lakkens glans.

DITEC lakkbehandling kr

Antirustbehandling Visste du at nye bilar ikkje er behandla for norske forhold? Tectyl er den beste sikring mot slitasje på understellet og er noko alle bilar treng.

Hos oss får du gratis understellskontroll Vi utfører: Utvendig vask, innvendig vask/rens, polering, frontruteskift, solfilm, Ditec lakkbehandling og Tectyl understellsbehandling.

5000,-

Haustkampanje:

Gratis leigebil medan bilen din er til DITECbehandling!

BILPLEIEHALLEN Halbrendsøyra 6 • 6800 Førde • Tlf. 57 82 01 76

www.bilpleiehallen.no Alle prisar gjeld personbilar.

www.inform-media.no

6810 Førde Tlf. 907 32 380

Kvalitet til rett pris Hjort Knudsen

Kvalitet, god design og utmerka komfort! Gavl 1 995,Pute til gavl 495,-

Sofa Esbjerg Stol frå 2 590,- 2+3 seter

9 990,-

Violante Norsk design

ODEL Eng kontinental 150/180 x 200 cm

4 990,– / 5 950,-

Bonell fjør i underramme, pocket fjør i vendbar madrass.

ODEL Foss kontinental 150/180 x 200 cm

9 990,– / 11 990,-

Pocket fjør i underramme, pocket fjør i vendbar madrass.

Livorno 2+3 Frå

ODEL Bree kontinental 150/180 x 200 cm

16 990,-

12 990,– / 14 990,-

LFK fjør i underramme, 5-punkt fjør i vendbar madrass.

Alle inkludert overmadrass og bein.

Lotus Mondo 3-9 KW

Lotus Mira 2-8 KW

8 990,Pris med kleber 9 990,-

Grå u/sideglass

Pris med stål

8 990,Svart u/sideglass 9 990,Svart m/sideglaas 11 990,-

FM 14•2012

31 Lotus S700 Magic

50% avslag Ord. 25

990,-

12 995,Begrensa anntall, førstemann til mølla

Lotus 9110 3-10 KW Hafstadvegen 39 (ved Esso), 6800 Førde • Tlf: 577 21060 Åpningstider: 10-16.30 (18), lør. 10-14

Før 15 990,No

11 990,-

Wiking Miro 3 m/sideglass. 3-8 KW.

7 990,-

–Du må bli meir aktiv! Atle Skrede er nytilsett rådgivar for fysisk aktivitet og idrett i Sogn og Fjordane fylkeskommune. Målet er at du skal få høve til å leve eit aktivt, fysisk liv. TEKST OG FOTO: Roy Sunde

– Vi trener meir enn før, men rører oss mindre. Kvardagsaktiviteten går ned. Mange køyrer ungane til og frå skulen. Det kan vere bra, men vi må unngå «overdriven omsorg» om det fører til inaktivitet. Farlegaste staden for ungar å gå kan og vere ved skulen: Det er høg trafikk, mykje rygging , dårleg ver og alle er ikkje flinke til å bruke refleks, seier Atle som jobbar med ny regionplan for idrett, fysisk aktivitet og friluftsliv. – Den skal stimulerer fysisk aktivitet, idrett og friluftsliv, og bidra til gode og allsidige tilbod i eit breitt folkehelseperspektiv, seier Atle. Han har utdanning innan idrett og helse, har jobba med trening i både privat og offentlig sektor, og skal bidra til å løyse eit enormt problem. – Berre 20 % av vaksne i landet fyller Helsedirektoratets anbefaling om minst 30 minuttar aktivitet dagleg. Skal folk bli meir aktive må vi forstå kven dei som er aktive/inaktive og kvifor dei er det. Kartlegginga viser at 76 % av dei ikkje-fysisk aktive ynskjer å bli det. Det er positivt, motivasjon og mangel på tiltak er største hinder for aktivitet. Dei som legg til rette for fysisk aktivitet må vere bevisst på å yte sosial støtte og oppmuntring. Anbefalinga om minst 30 minuttar fysisk aktivitet er ikkje godt nok kjent, det trengs meir kunnskapsformidling, seier Skrede. – Livsstilsjukdommar aukar i vesten, også her i fylket. Det må vi ta til oss. Offentlege aktørar på alle forvaltingsnivå har ansvar for tilrettelegging, via anleggsutbygging som gjev så mange som råd høve til å vere aktive. Det er individet sitt ansvar å ta val som tek i vare helsa, gjer dei ikkje det blir det til eit offentlig problem. Førebyggande arbeid i helsesektoren må sjåast i livsløpperspektiv.

Mange små grep… gjev store resultat Skrede seier ein må legge vekt på å få med alle, og redusere sosiale skilnader. – Idrett og fysisk aktivitet er viktig i å skape eit fungerande, aktivt og inkluderande samfunn. Skulen er viktig, der når ein barn uavhengig av sosioøkonomisk status. Vi veit det er ein sosial gradient i helse. Dei med høg utdanning trener meir enn dei med låg utdanning. Eit grep kan vere gratis tilgang til kommunale idrettsanlegg for gruppa 6-19 år. Ein må auke forståinga av fysisk aktivitet som verkemiddel i forvaltninga, for å nå målet om eit meir aktivt folk: tiltak kan vere dagleg fysisk aktivitet i skulen, økt aktivitet i kommune- og spesialisthelsetenesta, gratis tilgang til idrettsanlegg, god breiddeidrett som inkluderer, anlegg for eigenorganisert fysisk aktivitet som tek vare på dei som fell utom idretten, foreldre som tar bevisste val om at barn skal bevege seg, god planlegging av gang/sykkelvegar osv, ramsar Skrede. – Det er lettare å vere aktiv enn folk trur, om ein tek gode val i kvardagen.

Dei fleste har ein kvardag som ikkje utfordrar til rørsle. Kvardagsaktivitet er mindre enn for få år sidan. På 1960 talet åt vi 250 kcal meir pr. dag enn no og snittvekta aukar likevel, fordi vi rørte meir på oss då, seier han. Det er ikkje berre for liten fysisk aktivitet som fører til forverring av folkehelsa. – Fysisk aktivitet er ein faktor for god folkehelse. Og alt tyder på at effekt på eit område generer effekt på andre. Trening gjev betre kosthald og mindre røyking/rusing for eksempel. Låg fysisk aktivitet fører til høgre utgifter på helsebudsjett, seier han og fortel at aktivitetstilbodet må inkludere. – Idrett og fysisk aktivitet som sosial møteplass er viktig, og idretten må gje barn kjensle av meistring, bevegelsesglede og sosialt fellesskap. Eldre har stort effekt og glede av fysisk aktivitet, og er i dag sprekare og lever lenger. Organisasjonar som DNT har seniorgrupper og fleire treningssenter har slike tilbod. Satsing på trim på eldresenter og sjukeheimar som del av meiningsfull kvardag er lurt, avsluttar han.

Tips for å bli meir aktiv «Det viktigaste er ikkje kva du gjer, men at du gjer noko.» Sitat Grete Waitz; 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.

Tid er ofte ein unnskyldning – gå raskt eit kvarter og snu – då har du 30 minuttar. Ta ei treningsøkt/gå ein rask tur medan barna trenar. Ta trappa så ofte som mogleg. Har du små barn eller barnebarn, delta aktivt i leiken saman med dei. Finn ein aktivitet du likar eller har gjort før. Gå eller sykle til jobb ein dag i veka (om jobb er innan rimeleg avstand). Tenk enkelt om fysisk aktivitet – det kan vere lett og billeg, faktisk gratis. Start ein treningsperiode roleg og auk mengde og intensitet gradvis. Bruk alle årstidene og naturen rundt deg. Lag enkle og realistiske målsetningar for treningsarbeidet – litt er betre enn ingenting.

FM 14•2012

VINTERTILBUD VINTER TILBUD

Smartliner 21

Øien 530 HT

med Yamaha F70

m. Yamaha F40FETL

kr 209.900,-

kr 139.900,-

Suvi 4250 SR GRATIS

BUNNSMØRING ved kjøp av alle båter over 16 fot ut året!

m. Yamaha F20BEPL

kr 69.900,-

Pioner 15 m. årer

kr 26.690,-

Døskeland Marine Angedalsvegen 59, 6800 FØRDE tlf. 958 66 866 • www.doskeland.net

Dette er tyngre enn eg huskar, ler Atle Skrede. – Men nettopp å bli med barna i leiken kan vere ein fin måte å gjere kvardagen meir fysisk aktiv på.

Fysisk aktivitet hos vaksne • Helsedirektoratet gav ca 3500 personar frå 20-85 år aktivitetsmålar i eit år. Berre 22 prosent vaksne kvinner og 18 prosent vaksne menn var aktive minimum 30 minutt dagleg. Dei fleste har høgt aktivitetsnivå som barn, som går nedover med alder, spesielt jenter. • Av 6 åringar er 87 prosent jenter og 96 prosent av gutane moderat fysisk aktive 1 time dagleg. Ved 15 er tala høvesvis 43 prosent av jentene og 58 prosent gutar.

Flytte langt? Flytte heim? Flytte ut? Vi tar jobben. Uansett kvar du skal til eller frå. Over heile landet – eller ut av landet.

• • • • •

Flytting Lagring Pakking Forsikring Utleige av vare- og lastebilar

Bilhuset Før Førde, de, Øyrane 6, 6800 Førde, Tlf. 57 72 41 00, www.bilhus www.bilhusetforde.no etforde.no

Jølster – Eit uoppdaga toppturparadis Den nye skifilmen Define Happiness byr på engasjerte amatørar som står på ski i noko av den flottaste naturen Noreg har, med Sogn og Fjordane som viktig bidragsytar.

FM 14•2012

Tekst: Roy Sunde Foto: Kristin Telle

– Målet er å spreie skiglede og naturopplevingar: Å vise norsk natur med fjord og fjell på Vestlandet, spisse fjell i Nord-Norge, skikøyring sommartid i Stryn og spektakulære toppar i Jotunheimen. Samt skikøyring og turar som er oppnåeleg for alle, som Ola og Kari kjenner seg att i. Vi filma også to veker i Canada, blant anna Catskiing og Heliskiing, i enorme snømengder, seier Øyvind Aastad Kjøs, grunnleggar av Skiindeep Productions som laga filmen.

Hjartet i Jølster Periodane med filming i Jølster har gjeve meirsmak. – Vi var to helgar og filma i Jølster i løpet av sesongen. Vi gjekk frå Veitebergsdalen til Trollebottsegga og frå Fossheimsdalen til Skafonnfjellet, og hadde det fantastisk flott! I våre auge er Jølster eit uoppdaga toppturparadis, som er like fantastisk både midtvinters som på våren. Vi trur mykje av årsaka til at Jølster ikkje er meir besøkt er at det kjem litt i skuggen av Sogndal, som har blitt veldig populært. Vi kjem til å filme meir i Jølster denne vinteren, og planlegg eit besøk allereie før nyttår, seier Aastad Kjøs, og røper kor deira kjennskap til kommunen kjem frå. – Vi oppdaga Jølster som topptur-

destinasjon via eit av våre crewmedlem, nemleg Olav Sægrov. Han er meir kjent under namnet Skifantomet, som nok dei fleste i Sogn og Fjordane med interesse for ski og toppturar kjenner til. Olav vaks opp i Jølster og er genuint oppteken av å promotere høve for toppturar der, og dei mange flotte fjella, seier Aastad Kjøs, og fortel at Sogn og Fjordane har mange gode destinasjonar for dei som likar å gå på ski. – Det er veldig ofte gode skihøve i Sogn og Fjordane. Det kjem mykje snø og det er mogleg å gå på toppturar på ski heilt ut i juni i Jølster, så sesongen er lang, slår han fast.

Lærerik førstefilm Premierefesten vart arrangert i oktober. – Det møtte over 400 til premierefesten. Tilbakemeldingane var både positive og negative. Nokon hadde dessverre høgare forventningar til filmen enn kva dei fekk sjå. I ettertid ser vi at bildebruk på premiereplakaten kanskje gav enkelte litt høge forventningar. Men vi fekk også mange positive tilbakemeldingar og konstruktiv kritikk som vi tek med oss vidare. Det er første filmen og rom for forbetringar. Vi er ikkje profesjonelle. Alt er dugnad og frivillig arbeid. Crewet er på ti: Tre som filmar, ein fotograf, ein marknadsansvarleg, ein grafisk designar og eit knippe skikøyrarar, seier Aastad Kjøs som regisserer og produserer. – Å lage skifilm er hobby som utarta seg til å bli nesten fulltidsjobb. Av yrke er eg revisor. I eit så stillesitjande yrke er det ein flott kontrast å stå på ski ned bratte fjellsider som hobby. Om du ynskjer å kjøpe filmen er det høve til å bestille den via oyvind@skiindeep.com.

Pensjonist julebordet

Torsdag 6. desember Det alltid like populære Pensjonistjulebordet vårt vert i år på torsdag 6. desember. Høve til overnatting til gunstige pensjonistprisar både før og etter julebordet. Pensjonistjulebordet på Skei Hotel samlar trivelege og glade pensjonistar frå heile fylket og frå nabofylke våre. No er det tid for å bestille plass. For mer info, prisar og påmelding, kontakt hotellet på 57 72 78 00.

inform-media.no

6841 Skei i Jølster info@skeihotel.no www.skeihotel.no

Reiakvam Antirust AS – Din Dinitrolforhandlar i Sunnfjord Med fleire års erfaring frå sandblåsing og rustbeskyttelse av ulike typar køyretøy, behandlar Frank og Ørjan bilen din med Dinitrol. Dinitrol er verdsleiande leverandør av spesialiserte behandlingssystem og rustbeskyttelse.

VERDAS BESTE RUSTBESKYTTELSE

Kvifor velje Dinitrol? • Unngå rustangrep og få optimal passiv sikkerheit. • Behandlinga er baserte på meir enn 60 års erfaring, forsking og utvikling og har eit nøye tilrettelagt program. • Brukar kun spesialutdanna personale.

• Sikrar ei behandling med høgt behandlingsnivå. • Gjer at du kan behalde bilen din i fleire år. • Arbeider med dei mest moderne og miljøtilpassa produkta.

Det er aldri for tidlig og sjeldan for seint. Ein profesjonelt DINITROL rustbeskytta bil held lenger, gir færre verkstadrekningar og ein betre pris ved sal!

til Kåra s n Norde stru beste telset besky em! syst

FM 14•2012

REIAKVAM ANTIRUST.NO

Tlf. 99 61 05 42

www.reiakvamantirust.no

Smila satt laust i redaksjonen når tala frå TNS Gallup kom. Frå venstre: Ole Jonny Klopstad, Mai Kristin Tidemansen og Roy Sunde.

Fantastiske tal for Fylkesmagasinet Ei ny lesarundersøking i regi TNS Gallup gjev Fylkesmagasinet eit lesartal på 66.470 i Sogn og Fjordane. Det gjer gratismagasinet til det mest leste trykte mediet i fylket. Tekst og foto: Joachim Vie

FM 14•2012

– Dette viser at vår filosofi med positive saker og spennande personar i Sogn og Fjordane har betalt seg. Vi har bygd oss opp i 11 år. Resultatet er at Fylkesmagasinet er ei knallsterk merkevare, som veldig mange i fylket har eit forhold til, seier redaktør Roy Sunde. – Folk treng meir enn dei triste tunge, tinga som ofte pregar media. Saker om folk som får til ting, etableringar, vekst osv. Det er vår nisje, seier Ole Jonny Klopstad, som i lag med Tore Fossen grunnla Inform Media, reklamebyrået som gjev ut Fylkesmagasinet. Han er godt nøgd med dei knallsterke tala. – Vi har heile tida hatt trua på Fylkesmagasinet, men at tala er så gode gledar, smiler han. – Det er godt å få bekrefta det vi har trudd: At Fylkesmagasinet har ein særs sterk posisjon i den lokale mediefaunaen. Og det er kjekt at TNS Gallup står for undersøkinga. Dei lagar statistikk for dei fleste aviser i Norge og borgar for tal med kvalitet.

Størst Lesarane fordeler seg med 26.692 i Sunnfjord, 22.579 i Sogn og 16.489 i Nordfjord. – Det er fantastiske tal, seier marknadsansvarleg i Fylkesmagasinet, Mai

Kristin Tidemansen, som viser at «frykta» for å bli oppfatta som eit «Førdeorgan» truleg kan skrinleggast. Vi har kontor i Førde. I periodar med intern strid i fylket har vi frykta det skulle slå negativt ut på lesartala i andre regionar, men det ser ikkje ut til å ha skjedd, seier Tidemansen. – At det ikkje er store utslag viser at vi har ein god stoffmiks frå heile fylket, seier Sunde. Tidemansen finn mykje anna positivt i undersøkinga til TNS Gallup. – Magasin har ofte eit fortrinn i høve dagsaviser i kor lenge ein oppbevarar og kikkar i dei. Tala til TNS Gallup viser at 78 prosent av dei som får Fylkesmagasinet har kvar utgåve liggande i to til sju dagar, eller lenger. Nokre faktisk i over eit år. – Eit anna viktig tal for oss er det som viser at folk i snitt brukar 25,8 minutt på å lese Fylkesmagasinet, det er særs sterkt. Heile 71 prosent seier at blandinga av redaksjonelt stoff og annonser er bra. – Vi ligg på 48 sider per nummer, og har grenser på kor mykje annonser vi kan putte inn. Vi har ikkje noko ønske om å gå over dei, eller auke sidetalet for å få mest mogeleg annonser. Det inneber at vi i blant må takke nei til annonser, men heller det enn å gå på kompromiss med kvaliteten, lovar Klopstad.

Enno betre Eigar Klopstad seier undersøkinga skal bidra til eit enno betre magasin. – Vi skårar godt, men ønskjer ta tak i alle sidene ved undersøkinga og tilbakemeldingane dei spurte har gitt, til å skape eit enno betre magasin. Vi held på å planlegge neste år. Det vil skje ting, både designmessig og innhaldsmessig. – For å bli betre ønskjer vi at lesarane involverer seg enno meir: Tips oss om dei gode, spennande sakene, og menneske der ute vi burde skrive om, seier Sunde.

PREMIEREDAGER! Pris fra kr:

249 000,-

NYE MOKKA

HELT HEL LT NY OPEL. HEL HELT LT NYE VENNER. Premieredager på nye Opel Mokka hos din Opel-forhandler 15. - 30. november. Delta i vår store Facebook-konkurranse FYLL OPP BILEN og du kan vinne en ny Opel Mokka. www.opel.no www .opel.no - FFølg ølg oss på

www www.facebook.com/OpelNO .facebook.com/OpelNO

CO2 C O2 utslipp fra fra 116g/km, 4,5 l/100 km. Gjelder drivstofforbruk drivstofforbruk og utslipp blandet blandet kjøring. Euro Euro 5. Pris Pris levert levert Førde Førde / Sogndal. Avbildet Avbildet bil kan kan ha ekstrautstyr. ekstrautstyr. Importør Importør Opel Norge Norge AS.

ALLEGRO 100 CM MED SPEGEL

10.995,SPAR KR. 2.755,-

100 cm heilstøypt marmorservant og servantskåp med breie skuffer med fullt uttrekk. Spegel med avlange lysfelt. Inkl. viste grep. Ekskl. armatur.

20.995,SPAR KR. 6.370,-

Veil. pris kr. 13.750,FARGE Kvit høg-glans

15.495,SPAR KR. 4.300,FARGE Kvit matt Svart gummilakk Grå gummilakk

FM 14•2012

37 ALLEGRO 100 CM MED SPEGELSKÅP FARGE Kvit høg-glans

EL-PAKKE MED LED-LYS OG STIKKONTAKT I SKUFF

KANTATE 101 CM MED SPEILSKÅP

Veil. pris kr. 30.160,-

101 cm Kantate porselensservant og servantskåp med to skuffer. Spegelskåp med avlange lysfelt, stikkontakt og lysbryter. Inkl. integrerte grep og tilbehør. Ekskl. armatur. Veil. pris kr. 27.365,-

22.995,SPAR KR. 7.165,-

TLF. 57 72 55 90 - VAKTTLF. 992 13 790 BESØKSADR. FLOVEGEN 4, 6800 FØRDE www.comfort.no - ﬁrmapost@dale-ror.no

Nye Audi A3

Tøff i trynet, men veldig grei likevel Tredje generasjon Audi A3 er på plass hos forhandlarane. Vi har prøvd modellen med 1,4 liters motor og 122 hk – og tre dører. TEKST: Tore Fossen FOTO: Ole Jonny Klopstad

Motoren er den same som står i VW Golf Cabriolet, som vi prøvde tidlegare i sommar. Den er kvikk, stillegåande og slett ikkje verst å køyre om du let den få leike litt med høgt turtal. Sjølvsagt kjem Audi A3 med mange ulike motoralternativ, frå 1,2 liters TFSI med 105 hk til nemnde 1,4 liters med 122 og 144 hk, samt 1,8 literen med 180 hk. Sistnemnde blir også tilgjengeleg i Quattro-versjon. Det var bensinvariantane. Om du ikkje tek åtvaringane om dyrare bilhald med dieselmotor, gjev Audi deg valet mellom 1,6 TDI med 105 hk, 2,0 TDI med 150 hk, og 2,0 TDI med 184 hk. Vil du kombinere diesel og firehjulstrekk, er det 150 hkvarianten som blir alternativet.

14•2012

Design Du kjenner att bilen som ein Audi. Den har fått det same karakteristiske uttrykket i front og hekk som Audi A4 og Audi A1. Den blir kanskje litt lik dei andre familiemedlemene, men når Audi først har lagt seg på den linja, er det vel meininga at det ikkje skal vere tvil om kva du ser – og kven som er opphavet. Vi køyrde tredørs versjonen, og den ser jo retteleg snasen ut, men påmontert stylingsett i form av ekstra spoiler framme, sideskjørt og takspoiler. Dette er ekstrautstyr, men vi syntest den tok seg godt ut med ekstra pynt.

Sportssetene er gode å tilbringe litt tid i. Dei gjev fin sidestøtte og har, i alle fall for meg, passeleg lengde på sitteputa. Rett nok må eg justere inn setet manuelt, noko eg er redd for kan komme til å irritere meg dersom det til stadigheit skal folk inn og ut av baksetet. Men det kan ein vel løyse dersom ein vel elektrisk justerbare stolar… Instrumenteringa er tøff, og tenderer mot det sportslege i denne utstyrsvarianten (Ambition), godt hjelpt til av litt ekstra digg som ikkje er standardutstyr.

Innvendig Heller ikkje her er det særleg tvil om kva du har sett deg inn i. Det ser solid og pent ut, og ein stor skjerm dukkar opp på dashbordet når nøkkelen vert vridd om. På den kan du sjå kor nær du er uønska objekt rundt bilen når du ryggar (på godt norsk: ekstra ryggehjelp), eller du kan sjå kva radiostasjon som står. Det er rett nok ikkje standard, men du bør koste på deg dette.

På vegen Audi A3 kjennest god ut på vegen. Av ein eller annan grunn føler eg meg trygg når eg køyrer den. Full kontroll, liksom. Flaks for meg, så fekk vi litt snø og ikkje minst glatte vegar, og derfor fekk eg prøvd den på ulikt underlag.

DOBLÒ WORK UP 182.700,-

Kr (222.900,- inkl mva) *

AC, CC, PT C varme skinnr r, a s+v-h tt, jul

eks. mva.

NYHEIT

DOBLÒ 3,4 M 159.900,3

frå kr eks. mva. (195.200,- inkl mva) * * Prisar levert Førde, 5 år/100.000 km nybilgaranti.

Alle bilmerke - opptil 7,5 tonn

- reparasjon - vedlikehald - service - EU-kontroll - hjulstillings-kontroll - aircondition-service Vi er med i verdas største og mest kunnskapsrike verkstadkjede. Hos oss får alle bilmerke profesjonell hjelp til hyggeleg pris.

– MED KVALITET OG SERVICE SOM VAREMERKE –

Motor: 4-sylindra 1,4 liter bensin Maks effekt: 122 hk 0–100 km/t: 9,3 sek (aut.) Toppfart: 203 km/t Lengde: 4237 mm Breidde: 1777 mm Høgde: 1421 mm Vekt: 1250 kg Oppgitt forbruk, blanda køyring: 0,52 l pr mil Vårt forbruk: Ikkje målt CO2-utslepp: 120 g/km Pris testbil: kr 361.180,Rimelegaste modell: kr 295.400.Utlånt av: Berge & Co AS

På glatta tek elektronikken seg i stor grad av uønskt sladd og hjulspinn. På berr asfalt ligg bilen fint på vegen gjennom skarpe svingar, direktestyrt som den er. Ei aning stiv over dumpane, men litt må du lide for gode køyreeigenskapar. I kupeen kan du knapt høyre at motoren er i gang når du står stille. Til og med blinklys-lyden er nærast umerkelege. No kan det sjølvsagt skuldast at alderen på underteikna gjer sitt til at ein ikkje høyrer like godt lenger, men musikken frå P3 høyrde eg rimeleg klårt og tydeleg, så eg vel å skryte over lydisoleringa. Vi har ikkje prøvd bilen på noko langtur, men eg veit at det hadde gått heilt fint med ein tur til Trondheim og tilbake med den nye A3’en. Eit herleg ratt å halde i, eit godt sete å sitje i, godlyd frå anlegget og ein artig motor held i massevis for ein langtur.

EIENDOMSMEGLING

Trygg omsetning og høg kvalitet.

OPPGJØRSOPPDRAG Selge bolig selv? Vi tar papir- og oppgjør for fast pris på kr. 7.500,-

Ole Rune Torbjørn Døskeland Sognefest Kolås

Pb. 645, 6804 Førde | Tlf. 57 72 01 00 ord@fjordadvokat.no | www.fjordadvokat.no Advokat Ole Rune Døskeland og Torbjørn Kolås

Forspranget ligger i teknikken

Det er slagordet til Audi. Og teknikk kan dei tilby i massevis. Berre du vil betale for det. No er sjølvsagt ein heil del teknikk allereie bakt inn bilen si standardutrustning, men dei kan også tilby mykje meir i form av til dømes adaptiv cruisecontroll og active lane som hjelper deg til å halde bilen på vegen – og ikkje minst i høveleg avstand til bilen framfor deg. Du kan også få hjelp til å lukeparkere, nærast heilt av seg sjølv.

14•2012

Konklusjon Audi A3 har eit herleg førarmiljø og det er lett å like seg bak rattet. Den er behageleg å køyre og har veldig lågt støynivå i kupeen. Frekk front og hekk, men litt for ordinær i linjeføringa sett frå sida. Med denne bilen kunne vi ha køyrt langt. Veldig langt. Når femdørs-varianten kjem til neste år blir den i tillegg ein bil som gjennomsnittsfamilien kan finne interessant – med tanke på transport av folk i baksetet.

Treng du ikkje revisor, bør du vurdere denne løysinga. Ta kontakt for tilbod på regnskapsystem og vår controller.

Tlf: 57 82 40 90 • www.r-r.no

Eg heiter Joachim Vie, eg er 31 år gammal, sambuar med Lena S. Kirkebø og saman har vi Nomi på 2 år. Før Nomi klatra opp i familietreet var min altoppslukande hobby å vere i fjellet eller legge planar for neste tur til fjells. Ikkje minst kunne ein vere med på alt av tilbod frå aktive venner. I løpet av hausten 2012 skal eg ta med meg Nomi på tur. De skal få vere med.

Lustrabadebassengen Vinterens første snøfall kombinert med splitter nytt badeanlegg i Sogn, gjorde at valet for helgas Barnsleg-tur var enkelt.

FM 14•2012

Med mål om å vere fylkesdekkande, skulle det berre mangle at Fylkesmagasinet tok turen til til det nyopna Lustrabadet for å finne ut kva dette hundremillionarsprosjektet var for noko. – Vi ska badebassengen, vi ska badebassengen, syng Nomi og snurrar rundt på golvet etter at vi har konkludert med at Sogn og badebasseng er eit naturleg val i dag. – Det er eit par timar å køyre altso, er det greitt?, spør eg for å ta ned stemninga litt før vi tek fatt på den lange strekninga det er frå heime til Luster. – Bli sjæmpesjækt, seier ho ubekymra og hentar badebleie og badedrakt. Ivrig og full av glede pakkar ho opp i badebagen. Sko, ytterjakker, boblebukse og meir til hamnar i bagen. Nokre minutt seinare sit vi klare for ein «koshli» biltur. For min del er turen inn ei ypparleg anledning til å sjekke ut snøtilhøva i Sogndalsdalen. Om den neste saken blir «Barnsleg på topptur», skal snart opp til diskusjon i heimen.

Isfella Bilturen startar som vanleg med å plugge i «tævæn», velje film samt leveranse av snop til baksetet. Det kjem lite lydar derifrå i dag, og det er rom for å kjenne på ei kjensle av glede blanda med frustrasjon når vi kjem ut av Frudalstunnelen. Toppturistar slappar av ved bilane etter jomfruturen på nyfallen snø. I bilen sit Nomi og eg på veg til det familievennlege badeanlegget Lustrabadet…

Etterkvart vart det veldig stille i baksete. Litt smågrining når ho vaknar, men det endra seg raskt når eg peikar på den flotte trefasaden på Lustrabadet. Den halve bollen eg byr ho er ikkje interessant. - Badebassengen, badebassengen, ropar ho ivrig og finn fram skoa klar for å komme seg ut av bilen. Ingen tvil om at sogningane er nysgjerrige på det sprett nye badeanlegget, og med god grunn. Det ser fantastisk ut! – Is, sjøpe is, ropar Nomi medan eg løyser billett. Ikkje så rart at ho spør, sidan det står ei isfelle og tilbyr alle som kjem ut av garderobane gratis is på opningshelga. Vi luskar fint vidare og er etterkvart på plass. Den kritiske fasen er over.

Isje fali Medan vi står i garderobern kjem det sjølvsagt inn unge karar i skiklede, fulle av entusiasme klare for å toppe årets første topptur med ein tur i bassenget. Nomi står med store auge og kikkar på alle rundt seg, medan pappa organiserer badebagen som ho har pakka med ting vi overhovud ikkje treng. Ei badebleie, ei rosa-stripete badedrakt og pappas turkise shorts seinare, er vi klare for å sjå kva sogningane si nye perle har å by på. Det første som slår meg er at her kan ungar gå sjølv, utan å vere redde for at dei skal dette på dei sklisikre flisene. Her er knøttbasseng med sklie og fontene, eit litt større basseng med boblar i eine enden, eit stort hovudbasseng med to sklier og diverse stupetårn. I tillegg er det steamdusj, badstue, utandørs basseng og ei grotte med varmare vatn. Her kan ein fint vere eit par timar. – Sjå min, seier Nomi og klatrar opp i sklia. Det betyr sjå på meg, og eg ser. Eg ser, eg spring etter, eg ser meir, eg spring etter og eg passar på. Det er stort sett det eg gjer, til eg forsiktig foreslår at vi skal ta sklia saman. Ein gammal skulekamerat eg tilfeldigvis treff på, seier at det går fint å ta med Nomi opp i den. – Jaaa, skia, seier Nomi overmodig. Så går vi.

frå topp til botn. Dagens beste tid står på ein annan vegg. For ein god idé! (takk til Stine-Marie Rognstad Vik for bornepass)

Sjå dama

Jo lenger fram i køa vi kjem, jo meir usikker blir Nomi. – Isje fali, gjentek ho når eg prøver å roe ho. Eg har ingen planar om at vi skal forlate køa med halen mellom beina. Det er vår tur og det raude lyset skal snart skifte til grønt. – Neeei, vil isje, skrik ho medan vi sit der og venter. Eg håpar ikkje dei bak høyrer oss, før vi hiv oss i det. Nomi skrik og flirar om ein annan nedover før vi bremsar i ein stor vannsprut. - Isje ein gang te, seier ho bestemt. Eg prøver å overtale ho litt til før ei hyggeleg badevakt kjem bort og seier at eg kan ta ein tur til, så kan ho sjå etter Nomi. Det tilbodet kan eg ikkje seie nei til; dei har nemleg ei klokke på veggen som viser kor fort du greier å skli

Vi leikar litt til før eg seier det magiske ordet. – Nomi, skal vi gå og dusje no og etter det kjøpe is? – Jaaaa, sjøpe is!, seier ho sjølvsagt. Litt har eg då lært. Så er det tid for å dusje. Sjølve dusjrommet er ikkje så veldig stort og det nærmar seg stengetid, noko som gjere at dusjrommet er godt fylt opp av nakne karar. Nomi får sjølvsagt med seg det, sjølv om ho ikkje har heilt kontroll. – Sjå dama, ropar ho og eg latar som eg ikkje får det med meg. – Pappa, sjå dama, gjentek ho og strekk seg for å sjå meir på «dama». Eg veit ikkje kvifor ho seier det, og ikkje har eg tenkt å finne det ut heller. Ferdige i dusjen trekk vi bort i det folksame området med handklea. Nomi virrar rundt, og eg står der naken altfor tett på andre nakne karar medan Nomi er altfor aktiv i dette tette, tronge rommet. Vi evakuerer til garderoben, er effektive og kjem oss etterkvart ut i gangen. Der i enden står isfella (Heidi Bruheim, heiter ho ifølgje brosjyren). Vi får med oss kvar vår is ut i bilen og er klare for turen heimatt. Det blir ikkje bilete frå badeseansen, då det ikkje høver seg å gå rundt og knipse i ein badehall. Vi tek difor eit par raske bilete før vi køyrer av garde. I Sogndal kjøper vi ein liten pizza og kikar på supporterar med nødbluss som røyklegg Sogndal sentrum før vi køyrer heim att. – Sjæmpesjækt badebassengen, seier Nomi plutseleg på veg gjennom Sogndalsdalen med ein skvisa pizza i hendene og Shrek 2 på tævæn. Frustrasjonen over å sjå årets første toppturistar vert byta ut med eit fårete glis og eit smelta pappahjarte.

FM 14•2012

TREND OG MOTE

med Regine Engevik Førsund

Julegåvetips! I følgje ein artikkel frå Din Side brukar vi nordmenn nesten det dobbelte når det kjem til julegåver enn våre naboar i Sverige & Danmark. Ikkje berre kjøpar vi dyrare gåver, men til fleire personer også. I mange land er det berre næraste familie som står på lista, men i Norge kjøper mange til både familie, nære vener og naboar. Eg har 22stk på min liste, og er med på å dra den statistikken opp! På spørsmålet om kva folk ynskjer seg er det mest vanlege svaret «snille ungar» og «veit ikkje» - så tipset er å ikkje bruke for mykje pengar på noko dei eigentlig ikkje ynskjer seg. Om nokre av dei du skal kjøpe til har alt dei treng, gje dei heller ei oppleving som teaterbillett, kinobillett eller lovnad om fjelltur eller fisketur med deg i sommar. Tid er dyrebart. Å gje vekk litt av tida di til nokon du bryr deg om er ei fin gåve. Det er halvanna månad att til julekvelden. Har du komme i gang med julehandelen? Har du mange på lista? Eg skreiv liste for over ein månad sidan, men så er jo eg overivrig når det kjem til lister. Ei liste bør du ha slik at du ikkje blir gåande evig i butikkar og glo og ende opp med berre å kjøpe ting og tang til deg sjølv! Her kjem nokre tips til kva du kan kjøpe til dei forskjellige på lista di:

Det er halvanna månad att til julekvelden. Har du komme i gang med julehandelen?

Til din kjære kone /sambuar/kjæraste: Gåvekort på hudpleie eller massasje – eller du kan gje eit gåvekort på eit romantisk spa opphald for begge. Lekkert undertøy. Parfyme eller ein god ansiktskrem. Ei designerveske. Eit nydelig smykke, armband eller ring, det er ein sikker vinner! Til slutt nemner eg frieri som eg gjorde i fjor òg.. det er jo litt av ei gåve!! Til din kjære mann/sambuar/kjæraste: Konsertbillettar til begge to til eit band han likar. Barbermaskin. Ei fin skjorte eller eit par tøffe sko. Kaffimaskin. Ei stilig klokke med inngravering. Ein tøff bag eller koffert. Ny Tv eller mobiltelefon. Ein weekendtur til ein storby som London, København eller Praha. Til mor: Robotstøvsugar, så slepp ho og gå rundt sjølv og slite seg ut. Ein bodylotion eller gode hårprodukt. Ei fin bok. Klede eller ei ny veske. Gåvekort hos hudpleier. Forkle. Fotbad. Abonnement på eit magasin ho liker som Kamille, Hjemmet, Tara Smak, Allers, KK, Boligpluss, Elle, Interiørmagasinet ++

FM 14•2012

kjøpesenter/butikk. Øredobbar, smykke, ring, armband, hårpynt. Makronbakesett eller ei spennande kokebok frå til dømes Manuela som har bloggen passionforbaking!

Til far: Barbersaker eller godlukt. Abonnement på eit magasin som Villmarksliv, Autofil, Illustrert Vitenskap, Historie eller National Geographic. Ein fin genser eller skjorte. Ei stilig toalettmappe. Ullundertøy, sokkar eller hanskar. Kaffimaskin. Verktøy. Til bror/kompis: Spotify-abonnement. Spill til Playstation/PC. Tøffe hanskar eller ein hatt. Ei kul klokke. Abonnement på Pondus eller Pondus bordkalender. Samleboks med tvseriar som The Office, Dexter, Sopranos, Family Guy, Dag, Simpsons, eller kva han måtte like. Til søster/veninne: Sminkeprodukt som ein lekker leppestift eller neglelakk. Hudpleieprodukt. Veske/lommebok. Klede og sko. Lekkert sengetøy eller nattøy. Eit par fine koppar, tekanne, ei stilig pute til sofaen eller ein flott telyshalder. Gåvekort på eit

Til bestemor/bestefar: Tøflar. Eit bilete i ei fin ramme. Kalender som du har laga sjølv med mange fine bilete. Teaterbillettar eller til ein fin konsert som du veit fell i smak. Eit nytt, godt pledd til sofaen. Ei lekker termoskanne i til dømes merket Stelton i ein farge som passar inn på kjøkkenet. Til svigers: Ein fin juleblom eller ein dekorasjon. Ei stor og fin lykt til å ha utanfor døra. Noko fint til heimen som lekre telyshaldere, ei fin skål eller nokre stilige krus. Konsertbillettar, teater eller kino. Gåvekort på ei reise eller eit opphald. Sengetøy.

Ta turen innom bloggen min regine.femelle.no eller følg meg på Instagram på @regineforsund dersom du vil sjå meir av mine antrekk og innkjøp.

Til ein god nabo: Blomar. Konfekt, eller kjøp ei fin krukke med lokk og fyll den med snop. God kaffe eller julete. Julepynt. Ein fin duk, nye gryteklutar eller spisebrikker. Håper du fekk nokre tips til julehandelen og at du får fylt ut lista di og komme deg i butikken! Hugs den førre spalta mi – kjøp noko, og lag noko sjølv. Det er fint og legge ved ei lita eske med heimelaga konfekt til blomen du har kjøpt, eller eit Norgesglas med julekaker. Lykke til, og god handel!

ENDELIG

LITT BRUNERE

I SOGN OG FJORDANE!

- mye vakrere Besøk Brun og blid Førde

Hafstadvegen 34 Oppnå bedre resultat med lederrådgiving

Jeg gir deg rådene som gjør at du treffer de beste beslutningene.

ÅPNINGSTIDER ER: Man-Fre: Lørdag: Søndag:

07:30 – 23:00 09:00 – 19:30 10:00 – 23:00

Nærmeste Brun og blid solsenter ﬁnner du ved å sende: BB HVOR til 1960 Besøk oss på facebook: www.facebook.com/Brunogblid Grønt nr: 800 34 033, www.brunogblid.no

PAKKETILBOD FESTSMINKE OG HÅR

Vil du vere ekstra ﬁn på årets julebord? La ein profesjonell ta seg av hår og sminke. Du blir garantert lagt merke til!

ORD PRIS 1.150,- TILBOD 650,-

OPPTIL

20%

SPENST OG

STUDENT

RABATT

14•2012

Foto Dieter Schneider

Live gir deg råd om korleis du skal sminke ditt ansikt

KLIPP FARGE BRUD STUDENT RABATT DROP IN EXTENSIONS MAKE-UP Besøk vår facebookside Fresh Frisørsalong

Veronica Frisør

Silje Frisør

Hafstadvegen 34 | 6800 Førde Timebestilling 47 70 73 80

Live Frisør / Make-up

Produsert av Fride H. Haugen / fride.haugen@gmail.com

FM 14•2012

Namn: Adresse: Postnr./Stad E-post:

70 Kryssordet kan også lastast ned frå fylkesmagasinet.no

Løysinga sender du innan 17. november til: Inform Media, Boks 353, 6802 Førde. Merk konvolutten «Fylkeskryss nr. 70». Vi trekkjer tre vinnarar med korrekt løysing som kvar får fem FLAX-lodd.

MILJØVENLEG nyheit frå Kemetyl

Antifrost Natur - ny giftfri frostvæske som ikkje skader miljøet. Det beste alternativet for vinterkonservering av vasskjølte motorar. Hindrar frost i røyr, avløp, vasslås, toalett, dusj, vask og vasstankar.

Vi forhandlar Kemetyl/Carix sine Antifreez- og kjølevæsker. Samt tankar, pumper og utstyr til entreprenørar, bønder, industri mm.

Løysing

VINNARAR AV KRYSSORD NR. 69:

Synneva Helland og Kjell Skjeldestad, Sogndal Tor W. Eikemo, Kaupanger Liv Solveig Brendefur, Nordfjordeid

Øyrane 6, 6800 Førde Tlf. 578 21 688 www.farsundnaustheller.no

Kryssordforfattaren tek no i mot bestilling på BURSDAGSKRYSSORD for spesielt interesserte - ta kontakt for meir informasjon: fride.haugen@gmail.com eller tlf 97503311.

FM 14•2012

nissan.no

E-PRAT

med Jacob Storevik

Bustadkommune: Trondheim/Frå Naustdal Alder: 16

Aktuelt: Keepertalentet og naustedølen tok sitt aller første cuptrofé for juniorar saman med Rosenborg i oktober. I kampen sette han Rosenborg si første straffe, deretter avgjorde han straffekonkurransen med redning.

– Kva får deg skikkelig irritert? – Når eg taper fotballkampar og veit at eg kunne gjort ein betre innsats. – Du får 50.000 kr du skal gje til eit lag eller ein organisasjon. Kven får dei og kvifor? – Eg ville gitt pengane til Tambarskjelvar IL-Fotballgruppa. Det ville eg gjort fordi det er der eg starta karrieren min, og det er ein flott klubb å spele fotball i som liten. – Kva hugsar du best frå barneskulen? – Eg hugsar best fotballkampane i friminutta på asfalten utanfor skulen i Naustdal. – Kva ville du vist fram for ein turist som kom til heimstaden din? – Eg ville vist Sanden på ein flott sommardag. Ingen plass i Naustdal er betre enn Sanden når sola skin og det er varmt i lufta!

– Korleis var det å vinne juniormeisterskapen som 16åring? – Det var sjølvsagt veldig artig, og det er nok det største eg har opplevd som fotballspelar til no. Det er nok ikkje så mange 16-åringar som får oppleve det, så eg føler meg veldig heldig. – Korleis er livet som fotballspelar på heiltid? – Eg går sjølvsagt på skule òg, men har fått eit lite innblikk i korleis det er, i og med at eg trenar med A-laget tre gongar i veka. Eg trur at dersom du er profesjonell fotballspelar, så er det viktig å ha noko å gjer utanom, og å skaffe seg utdanning. Det er fleire av spelarane på Rosenborg som studerer ved sidan av å spele fotball. – Kor er du om fem år? – Om fem år er eg førstekeeper for Rosenborg i Tippeligaen. – Drøymer du om profflivet? Kvifor/kvifor ikkje? – Eg drøymer sjølvsagt om profflivet. Det er vel alle unge fotballspelarars draum. Eg har som sagt allereie fått eit lite innblikk i korleis det er å vere profesjonell fotballspelar, og føler meg veldig privilegert som får vere med på det. – Beskriv den ultimate frihelg? – Den ultimate frihelg for meg må vere å få komme heim til Naustdal og slappe av med vener og familie. – Kva har du liggande på nattbordet? – På nattbordet har eg ei lampe, fjernkontroll til tv og ein mobilladar. – Kva musikk/musikarar lyttar du til? – Hører på alt mogleg, men mest techno og rap. – Du har invitert fire vener til middag heime hos deg sjølv. Kva serverer du dei? – Eg ville servert taco og noko godt i glaset. Taco er enkelt å lage, og smakar godt! – Kva drøymde du om å bli då du var liten? – Eg drøymde om å bli profesjonell fotballspelar, og gjer fortsatt det!

FM 14•2012

46 Registrert elektroentreprenør

Elektrikar? Vil du jobbe hos en El-Proff? Ta kontakt med oss.

EL-PROFFEN er Norges største elektrikarkjede. Kjeden er landsdekkjande og er i sin heilheit eigd av medlemane. EL-PROFFEN har 159 medlemsbedrifter med ca. 2700 tilsette.

Sandane tlf. 57 88 46 10 www.hendenelektro.no

Stryn tlf. 57 87 29 20 www.strynelektro.no

Sogndal tlf. 57 68 29 50 www.josvanger.no

Florø tlf. 57 75 22 11 www.vestelektro.no

Førde tlf. 478 36 160 www.sunnfjordelektro.no

Bremanger tlf. 57 79 13 57 Svelgen tlf. 57 79 51 90

AVENSIS. Kampanjetilbod på kompromisslaus kvalitet

Spar kr Avensis er ein bil med kvalitet i alle ledd. Lekkert design på både inn- og utside, gode køyreeigenskapar, driftssikker og med gode valmoglegheiter. Den kjem fullpakka med spennande og intuitiv teknologi som tar seg av både sikkerheit og komfort, og gir deg ei køyreoppleving heilt utanom det vanlege. No har vi eit avgrensa tal Toyota Avensis InBusiness-modellar til kampanjepris.

Avensis Advance 1.8 VVT-i 147 hk aut. stv. med InBusiness-pakke kr

329.500,-

I tillegg til Advance - InBusiness-pakke får du også med Advance - Touch & Co inkludert i prisen, verdi 9.600,Avensis Advance 1.8 VVT-i 147 hk 4-dørs, frå kr 319 500,-*

34.100,Rettl. pris: 363.900,-

Avensis Advance - Touch & Go

Avensis Advance - InBusiness pakke

Multimediaskjerm, ryggekamera og navigasjon utan tillegg i prisen

• Bi-Xenon m/AFS • LED køyrelys • 17” aluminiumsfelgar • Mørke ruter

Verdi 9 600,-

*Levert Sogn og Fjordane. Avensis frå 283 400,-. Årsavgift kjem i tillegg. Forbruk blanda køyring, utslepp CO2 og NOx: Avensis 2.0 D-4D: frå 0,45 l/mil, frå 119 g/km, frå 164 mg/km. Avensis 1.6 VVT-i: frå 0,65 l/mil, frå 150 g/km, frå 9,7 mg/km. Avbilda modell kan ha ekstrautstyr. Med atterhald om trykkfeil.

Toyota Nordfjord AS Toyota Førde AS Toyota Sogn AS 6718 Deknepollen. Tlf. 57 85 26 50 Hegrevegen 16 - 6783 Stryn. Tlf. 57 87 60 00 www.toyotanordfjord.no

Steinavegen 10, 6800 Førde Tlf. 57 72 10 00 www.toyota-forde.no

Skarpeteigvegen 1, 6854 Kaupanger Tlf. 57 67 66 66 www.toyotasogn.no

FM 14•2012 5•2012

8000 m2 med • DAGLEGVARE • BYGGVARE • GULLSMED • GÅVEARTIKLAR • KAFÉ

X LÅGE PRISAR! Prisane gjeld t.o.m. laurdag 10. november eller så lenge lageret rekk. Atterhald om skrivefeil og utselde varer.

LÅG PRIS

2 50

LÅG PRIS

2390

FOR

389

AL-KO VEDKLØYVER

LADY WONDERWALL VEGGMALING SILKEMATT En robust måling som gjør det enkelt å holde veggen pen over lang tid. 3 liters spann.

KHS 5200. Maks kløyvekraft på 5 tonn. Vedlengde opptil 52 cm. 220 V. Vekt: 47 kg.

PIZZA NROWEGIAN STYLE Coop. Ost & skinke eller pepperoni Ord.pris pr stk 29,60,-

BAR NYHEIT - VASK

LÅG PRIS

2 30

299

FOR

PELSFÔRET VARMEDRESS

Med sterkt polyester/bomull ytterstoff og refleks. God passform, med belte og elastikk i livet. Blå/svart eller raud/svart. Str XS-XXL. Pr stk.

LÅG PRIS

599

BOSCH STIKKSAG PST 800 PEL. Sterk 530 watts motor og 80 mm kuttedybde i tre. 4-trinns orbitalpendlingfor rask sagehastighet. Minimal vibrasjon.

YES HANDOPPVASK 450 ml. Ord.pris pr stk 19,70,-

LÅG PRIS

2 20

2 40

FOR

LÅG PRIS

2590

1490

MOTORSAG ELITE

BRANNSTIGE 3,9 METER

CS410. Ein robust og lett allround-sag for dei som trenger ein motorsag som er både kraftig og lett å starte.

No-Flame. Brannstige som kan foldast ut for rømming frå bygningar i tilfelle brann. Modulbasert system som kan byggjast ut etter ønske. Inneheld: topp, midt og bundel. Leverast sammanpakka for lett transport. Vekt: 11,3 kg. FRIONOR FISKEGRATENG 300 g. Ord.pris pr stk 14,80,-

LÅG PRIS

2 65 FOR

LÅG PRIS

499

BLACK&DECKER SIRKELSAG

CD601. 1100 W. Maksskjæredybde 55 mm. Gjæring: 0-45 grader. Kan tilkoplast støvavsug for støvfritt arbeid. Leverast med sagblad på170 mm og parallellanlegg

LAYS CHIPS Salt og paprika. 175 g. Ord.pris pr stk 30,80,-

COOP KARBONADEDEIG 400 g. Ord.pris pr stk 34,60,-

LITT AV VÅRT UTVAL

LÅG PRIS

2 60 FOR

cafe

LÅG PRIS

Kvar dag: LÅG PRIS

8 9 00

LOKALPRODUSERTE MENY KJØTKAKER FRÅ FJORDA med poteter, ertestuing og

COOP KJØTTDEIG 400 g. Ord.pris pr stk 32,90,-

595

BOSCH MULTIFUNKSJONSVERKTØY PMF 180 E Multi. Maskin som bl.a. sager, sliper og kapper. Trinnløs styring av hastighet.

LÅG PRIS

999

KELLEN KAPP OG GJÆRSAG

Motoreffekt: 1700 W. Dreiebord: fra -45 til +45 grader. Skråstilling: Fra 0 til +45 grader. Skjærebredde: 205 mm.

gulrot.

Torsdag og fredag: Raspeball Sjå elles vårt utsende flygeblad eller på www.coop.no

Coop Extra-varehuset, Førde

9-21 (20)

cafe