Fylkesmagasinet 12 2014 by Rein Design

NR. 12 OKTOBER 2014

FM fylkesmagasinet.no

Kjekt å lese!

HAUGEN GARDSMAT:

Med hjarte for god mat Side 5-8

Heimigarden side 12-14

Det avgjerande styrkeløftet side 26-29

Haustdepresjon side 35-36

Moderne linjer og avansert teknologi. ensis – Toyota Av rhjul inte No med v ! g i prisen utan tilleg

Toyota Avensis stv frå kr 294.500,-

Kom og opplev Toyota sitt flotte modellutval. ris – Toyota Ya avigasjon No med n n! gg i prise utan tille

litter Sjå vår sp ta Aygo nye Toyo

Toyota Aygo frå kr 154.000,-

Du må også sjå våre mange hybridmodellar. Toyota bryr seg om miljøet.

Toyota Rav 4 frå kr 307.600,-

ris – Toyota Au interhjul No med v n! gg i prise utan tille

Toyota Yaris Hybrid frå kr 216.600,-

Toyota Auris Hybrid frå kr 270.400,-

Toyota Nordfjord AS

Toyota Førde AS

6718 Deknepollen. Tlf. 57 85 26 50

Steinavegen 10, 6800 Førde

Hegrevegen 16 - 6783 Stryn. Tlf. 57 87 60 00 www.toyotanordfjord.no

Tlf. 57 72 10 00 www.toyota-forde.no

I denne utgåva kan du lese om:

FM FYLKESMAGASINET

Fylkesmagasinet kjem ut til alle husstandane i Sogn og Fjordane Grunnlagt 2001 Øyrane 3, boks 353, 6802 Førde

Tlf. 95 93 99 99 REDAKTØR

ROY SUNDE roy@fylkesmagasinet.no Tlf. dir. 95 93 99 90

Vi som har det best, klagar mest Påstanden er udokumentert, og basert på personleg empiri gjennom media, og ikkje minst sosiale medium. Årsaka til at eg trur dette finn vi i Maslows behovspyramide. Den beskriv dei grunnleggande behova menneska har, og korleis dei påverkar åtferd og motivasjon. Nedst i pyramiden finn vi fysiske behov: mat, søvn, husly og slike ting. Når dei er på plass kan vi byrje å søke stabilitet, orden og tryggleik. Så melder sosiale behov seg: kjærleik, fellesskap og så vidare. Når desse behova er tekne i vare byrjar behovet for annerkjenning, status og verdigheit å melde seg. Med alt anna på plass, byrjar ein å søke etter å verkeleggjere livsmåla sine, og realisere seg sjølv. Ein eller annan stad på dei øvste trinna i pyramiden finn ein truleg klaging også. Er du svolten, trøytt eller redd klagar du sjeldan. Då brukar du energien din på å finne mat, lys eller tryggleik.

– Vi er opptekne av å finne dei gode, positive tinga som skjer i vårt fantastiske fylke. Vi klarer ikkje å fange opp alt, så har du tips om saker som du meiner vi burde skrive om – ta kontakt med meg!

Eg seier ikkje at alt er vel i Kongeriket Norge. Eller at det ikkje finst menneske i Norge som kan klage med god grunn. Norge er ikkje perfekt, men vi er trass alt blant dei nasjonane med mest og best velferd, tryggleik og sjukestell. Majoriteten i Norge har det langt betre enn dei aller fleste menneske på jorda. Likevel er det utruleg mykje klaging her til lands, og mykje av det handlar om bagatellar i den store samanheng.

MARKNADSANSVARLEG

I skrivande stund har årets TV-aksjon gått av stabelen. Inntektene går til Kirkens Nødhjelp, og deira arbeid for å skape varig tilgang til reint vatn i Etiopia, Tanzania, Sudan, Sør-Sudan, Somalia, Afghanistan, Pakistan og Haiti. Aksjonen har namnet ”Vann forandrer alt”. Og det er sant. Mange av desse menneska er på botnen av pyramiden, og treng sårt å få dekka basisbehov. Truleg finn få av dei tid til å klage på verken skatt eller vegstandard, sidan dei er meir opptekne av kampen for det daglege brød.

THOR-AAGE LILLESTØL thoraage@fylkesmagasinet.no Tlf. dir. 95 93 99 97

Ønskjer du å nå alle husstandane i heile fylket med din bodskap – ta kontakt med meg!

Ansvarleg utgjevar og grafisk formgjeving Fylkesmagasinet Trykk Schibsted Trykk Flesland AS Distribusjon Posten Opplag 43.300

Eg håpar vi vanen tru sette givarrekord, og at alle gav nokre hundrelappar. Dei fleste av oss kan gjere det utan at det er eit offer for oss, men for dei som mottek bidraga våre kan det heve livskvaliteten monnaleg. Og det å gje er vel og bra. Men ein treng ikkje avgrense det til den eine dagen i året då heile Norge er fokusert på dette. Om vi alle gjer ein god ting for nokre andre i verda det neste året, vil kanskje ikkje verda gå gjennom ei drastisk endring. Nokre hundrelappar til Leger Uten Grenser, eller andre verdige mottakarar. Fjernadopter eit barn gjennom Røde Kors, og gje nokre hundrelappar i månaden, eller send klede du eller borna dine ikkje treng lenger til nokon som treng dei. Sakte, men sikkert bidreg du då til at verda blir ein betre stad for mange. Det treng ikkje vere dei store tinga heller. Slepp nokon ut i køa føre deg i rushtrafikken. Hald oppe døra for dei som kjem bak deg, sjølv om det kostar deg tre-fire sekund. Vær eit medmenneske for andre. Kjenner du nokon som er einsam, eller treng litt hjelp i kvardagen? Gje litt av di tid i blant. Eit menneske kan kanskje ikkje redde verda på eiga hand. Men alle kan gjere nokre små – eller store – ting i kvardagen, som i sum gjer verda betre.

Redaktør: Roy Sunde

BLI MEDLEM I KUNDEKLUBBEN! D O B L I T E K I N FÅ U

SEND “ELVETORGET” TIL 1963

Det blir sendt ut maks to SMS pr. månad. SMS-en inneheld unike tilbod og aktivitetar. Det er gratis å motta SMS. Om du vil melde deg ut – send STOP Elvetor o get til 1963.

3 elvetorget.no

hAUstkampanje – Nye Volvo XC60 D4 AWD Summum Edition

2,95 % RENTE!

Komplett bil inkl. vinterhjul.

FOR PRØVEKØYRING SEND ”XC60” TIL 2330 I Volvo XC60 tek du deg fram heile vegen med stil og kraft. D4 AWD Summun Edition Edition byr på unik design og det meste ein bilførar med høge forventningar kan ønskje seg. Kom inn til oss for ei biloppleving utover det vanlege – til ein uvanleg bra pris. Velkommen!

Volvo XC60 D4 AWD summum Edition – kr 599 900,–* (Spar kr 73 096,–) kampanjepris leasing – månAdsleiGe BERRE kr 4 999,Leasing/privatleige 3 år/45.000 km. Volvo XC60 2015 mod. Etableringsgebyr 4.863,-. Forskot 49.900,- Totalkost 234.727,-. Prisane er inkl. mva. Atterhald om endringar i marknadsrenta. 2,95% nom. rente. Kan ikkje kombinerast med andre tilbod/avtalar.

Volvo XC60 D4 AWD Summum Edition inneheld: • Skinninteriør XC • City Safety generasjon 2 • LED køyrelys • Skinnratt • Regnsensor

• Active Dual Xenon lys • DAB+ radio • Panel Shimmer Graphite • Aut. avblending innv. speglar • El. justerbar førarstol/minne

• Alufelgar 18’ • Nøkkellaus bil • Krom sidelister • Hill Desent Control • Doble integrerte eksosrør og mykje meir.

I tillegg får du med: • Automat • Vinterhjul • Parkeringsvarmar m/tidsur • Volvo on Call

* Pris inkl. frakt-, leverings- og adm. kostnader levert forhandlar. Tilbodet gjeld ved bestilling av ny 2015-modell ut oktober 2014 eller så langt lageret rekk. Gj.sn. forbruk 5,3–6,4 l/100 km, CO2-utslepp 139–169 g/km. Alle Volvo sine dieselmodellar har partikkelﬁlter som standard. Atterhald om trykkfeil. Avbilda bil kan ha ekstrautstyr. Treff Volvo på facebook.com/volvocarsno

volvocars.no www.frydenbo-bil.no

SANDANE: 57 86 61 00

FØRDE 57 83 72 00

SOGNDAL 57 67 34 00

MINDE 55 59 97 00

ÅSANE 55 53 68 00

BERGEN VEST 982 05 882

VOSS 982 05 929

KRISTIANSAND 38 04 90 00

Suksess med naturlig gardsmat <<

Med fantastiske råvarer frå eit av våre rikaste matfat, indre Sogn, valte Odd og Kristine Ohnstad å satse på Haugen Gardsmat, heller enn å jobbe i skuleverket. TEKST OG FOTO: Roy Sunde

Det er ein klår haustdag i Aurland. Haugen Gardsmat sel matvarer laga på gamalt vis, og i lokala deira er det fullt fart. Oktober er høgsesong. – I denne bransjen skjer mykje av omsetnaden i siste kvartal. Der hentar vi botnlinja. Tida før jul er avgjerande, seier Odd Ohnstad, og viser rundt i lokale som byrjar å bli for små. Dei har bygd stein for stein i 13 år, og har no seks tilsette. Men historia byrjar alt i 1997, med generasjonsskiftet på småbruket i Flåm. Mor til Odd dreiv det åleine ein del år, godt, men med jobb utom, var det mykje vedlikehald å ta tak i. Ei hektisk tid som sauebønder følgde. – Vi venta vårt første barn den hausten. Eg var nett ferdig med lærarstudia og Kristine jobba som rektor på ein krinsskule i Aurland. Som sauebønder merka vi raskt at same kor mykje vi gjorde rett, sat vi ikkje att med noko på botnlinja. Alt gjekk i drifta. Når eg såg i gamle rekneskap frå far min si tid oppdaga eg at han fekk same pris for lammekjøt i 1981 som vi gjorde i 1997. Vi skjøna at vi ikkje ville klare å livnære oss som sauebønder. Vi trivast godt saman og ønska å jobbe ilag, helst på garden. For å klare det måtte vi ta grep. Og både vi og naboane leverte lammekjøt av høg kvalitet, som ikkje visste att i butikkhyllene. – Familien min er matglad, og har slakta og foredla mykje på kjøkkenet til tradisjonell sogne-

– Men når tida ikkje strakk til, i nokre av jobbane, byrja eg fullt i Haugen Gardsmat. Det var eit stort steg at begge skulle få løna derifrå, men vi har ikkje angra. Det var målet. Vi måtte berre komme dit vi torte å knyte begge til bedrifta, seier ho. – Første åra tok eg ikkje ut løn. Siste åra har vi vore tilsette i eige firma, med løn på konto kvar månad, med same rettar som andre tilsette. Det var eit poeng i seg sjølv, seier Odd. Og det var ei lette å få Kristine inn fullt. Familielivet var krevjande før. Eg var mykje vekke, for dette er ein arbeidsintensiv bransje, og mykje av oppfølginga av ungane fall på henne. Vi måtte ta grep. Med begge i bedrifta vart vi to om planlegging og utføring av plikter. Når begge er einige om ei avgjersle står ein sterkare når det dreg seg til i høgsesongen. Vi deler på kven som syt før at ungane får mat, kjem seg på skulen og hjelp til med lekser, mens den andre kan jobbe meir. Og vi er framleis lukkeleg gift, seier han med glimt i auget. – Kor tid visste de at satsinga var liv laga? –Vi kravla ut av blodbadet i 2006/07, smiler han og sikter til raude tal. – Vi gjorde nokre val i forkant og endra tilnærminga vår. Om bedrifta skulle bli det vi håpa måtte vi gjere grep. Eit var å avvikle sauedrifta i 2005. Med knallflinke kollegaer, lokalt og regionalt, var det lett å få tak i gode råvarer. Vi hyra inn Jostein Vågenes som styreleiar. Han gjekk over drifta med lupe. Vi organiserte oss annleis, vart meir spesifikke på kven kundane er og kva behov dei har, og skjerpa oss inn mot dei definerte marknadane. Sidan steig omsetnaden jamt og trutt. På topplinja har vi siste åra auka med nokre og tjue prosent i snitt. Vi ser at når vi tek ein jafs i omsetnad, må vi jobbe meir med botnlinja, men vi har stabilisert oss på eit nivå, der vi er rimeleg trygge på at det blir ei botnlinje, ler han. – Vi tok meir risiko i starten. No er kunnskaps-

Vi veit kvar dyra kjem frå, og kan garantere for kvaliteten. Det gjev produkta tilleggsverdi. Odd Ohnstad

mat. Der såg vi ei nisje. Vi starta Haugen Gardsmat, i eit produksjonsbygg på garden på rundt 100 kvadratmeter, i november 2011. Mange gardsprodusentar byrjar i det små, vi skalerte litt opp. Vi ønska ei bedrift som gav løn til minst to. Og omfanget vart raskt større enn vi trudde. Vi utvida lokala i 2008, men det vart for lite. Frå 2010 har vi leigd 300 kvadratmeter i Næringshagen i Aurland. Produksjonen skjer der, og på garden saltar, røyker og modnar vi kjøt. Det er ikkje rasjonelt, men det må ein finne seg med i ei bedrift i utvikling.

Valte vekk tryggleiken. Odd via seg fullt til Hau-

gen Gardsmat frå start. Kristine haldt fram som rektor, og gjekk etterkvart over i 80 prosent stilling som kyrkjeverje, for å vie ein dag i veka til eiga bedrift.

nivået høgare, vi er flinkare til å identifisere kor risikoen ligg og har eit nettverk av jamne, gode kundar i botnen. Og kan med rimeleg tryggleik seie kva omsetnaden blir. Og i dag når varen til Haugen Gardsmat vidt ut i fylket. – Viltbollar, tapasbollar, lammebollar og viltkarbonadane får du i dei fleste kjedebutikkane i fylket. Mot jul kjem varer som lammerull og sylteflesket vårt, som har namn etter Oline Haugen, bygdekokka i Flåm, som lærte meg å lage det. Ho er over 80, men kjem enno innom når ho veit det er tid for sylteflesk, for å sjå til at det blir gjort rett. Og ho kvir seg ikkje på å seie frå om ikkje. Eg sagar sosekjøt til ho, men vågar ikkje å gjere det utan at ho står her og godkjenner bitane. Eg har trass alt berre drive med dette i 15 år. Ho veit kva ho vil ha, og det er kjempebra. Om alle hadde

vore like bevist i si gjerning hadde det ikkje vore nokre problem i verda, smiler han.

Produktuvikling. Frå start har dei vore fokusert på å finne produkt som gjev sunne økonomiske bein. – Vi byrjar alltid med eit heilt slakt, som gjev mange moglegheiter for kva produkt du kan lage. Frå start av satsa vi på typiske tradisjonsprodukt knytt til høgtid: Fenalår, får- i-kål, sosekjøt, pinnekjøt, lammerull, sylte og spekeskinke. I dag er produktspekter vidt. Det er ikkje sikkert at det er ein styrke i seg sjølv, men det gjev mange strengar å spele på gjennom året. Vi har hatt høg innovasjonsgrad. For eksempel med produksjonskjøt, eller kjøttdeig, som det blir mykje av når ein handterer heilt slakt. Handelen har øydelagt kjøttdeig som produkt ved å bruke det som lokkevare. Du får ikkje økonomi i å selje det, så ein

Odd og Kristine valte å satse hardt på å utvikle sine eigne arbeidsplassar, i form av Haugen Gardsmat. Og det har dei lukkast særs godt i. Bedrifta har i dag 6 fast tilsette, og leiger inn hjelp i tillegg i høgsesongen.

rer tunge løft og rullere arbeidsstasjonane. Arbeidsdagen er variert, alle gjer «alt» her. Det ser ut til å fungerer. Sjukefråværet er nær null. Ein dønn lojal, stabil og fleksibel arbeidsstokk, med folk som gjerne legg inn ekstra innsats ved behov er ein del av suksessoppskrifta. Utan det hadde det vore vanskeleg å nå dit vi er no, seier han.

100 prosent naturlig. – Vi brukar ikkje kunstig tilsetting i produkta. Vi kan ikkje lage farse med høgt vassinnhald, fordi vi ikkje nyttar fosfat. Ein del produkt har kortare haldbarheit enn industrien sine, fordi vi ikkje nyttar tilsetnadar. På andre produkt nyttar vi historisk metodikk industrien ikkje er i nærleiken av, fordi det er for low tech, som gjev særs god haldbarheit, seier Odd og deler ein annan styrke. – Kontroll på identiteten til råvarene. Vi veit

kvar dyra kjem frå, og kan garantere for kvaliteten. Det gjev produkta tilleggsverdi. Vi vurderer sjølv kvaliteten på slaktet og kva det skal nyttast til. Det er ikkje gitt at alle lamma skal ende som pinnekjøt. Ein av motivasjonane våre for å gå i gang var at det er veldig mange gode bønder i Indre Sogn, som berre driv med sau. Det er ikkje attåtnæring til for eksempel mjølkeproduksjon. Dei er knallgode på sau, og har dei beste fjellbeita i Norge: Snøtunge område, der dyra et det første graset som kik fram gjennom sommaren, og får stadig påfyll når snøen smelter. Veksesongen er kort på fjellet og plantane fulle av næring. Det gjev fin utvikling av kjøtet og masse smak. – Korleis ser de på framtida til lokale, høgkvalitets råvarer og matprodukt? – Lokal mat er ute av fasen der berre pionerar

må skape produkt som gjev den prismarginen vi er nøydd å ha, seier han og gjev eit døme: Hjortehamburgarar. – I dag skal vi steike 2400 slike, seier han og byr på ei smaksprøve. – I starten kan ein trille kjøttbollar og lage hamburgarar for hand. Når volumet aukar må vi automatisere. Mange maskiner er tilpassa farse med høgare vassinnhald. Vi la tid og pengar i å finne utstyr som taklar farsen vi ønskjer å lage, av den kvaliteten matglade personar ville laga heime, seier han og viser den nyinnkjøpte Freyhamburgermaskina. – Den kan tilpassast alt frå pølser til hamburgarar. Mekaniseringa av produksjonen er langsiktig og pågåande, og krev store investeringar og rette val. Utstyrsparken må lette arbeidet for dei tilsette. Ein må og gjere dempande tiltak, reduse-

seier han. – Det er nesten ikkje ei helg på hausten at vi ikkje er tilstades i Bergen eller Oslo, eller begge. – Produsentane på Bondens Marknad blir meir ettertrakta. Vi får mange invitasjonar til å vise oss fram, fordi stadig fleire vaknar og ser at kvalitetsmat er viktig, og noko folk ønskjer. Diverre når vi ikkje over alt. Vi prioriterer marknadane i Oslo og Bergen som vi har vore med i frå start av og føler eigarskap til. Dei krev mange helger i året, resten må vi bruke på vanlege familieaktivitetar. På denne tid betyr det jakt, smiler ho. – Heldigvis er ungane så store at dei hjelp til no. Dei er 12, 15 og 17 år. Far min bur i Bergen og er stødig og flink hjelp der. – Barnearbeid er undervurdert, ler Odd. – Bedrifta er ein stor del av livet vårt. Det er viktig at dei føler seg inkludert og tekne med på «innsida». Dei får med seg mykje som er godt å ha med vidare i livet ved å bidra: Samanheng mellom innsats og lønn. Kva det krev å tene pengar. Og kva som er salsutløysande. Det er nyttig, same kva dei skal drive med i livet. Gode fellesopplevingar gjev godt samhald, og familielivet ein dimensjon eg ikkje ville vore forutan. Det er viktig for eit barn å oppleve seg sjølv som viktig i ein familie: At ein er til nytte, og blir anerkjent for innsatsen ein gjer. Det ligg i oss alle. Det får dei ved sine bidrag til bedrifta, både ved sjølvsyn, og ved velfortent skryt frå oss. Vi er ei familiebedrift og eit arbeidsfellesskap.

Hjortehamburgarar har gitt suksess. På den dagen Fylkesmagasinet vitja dei skulle 2400 slike steikast opp.

var oppteken av det, og har spreidd seg til breie lag av folket. Det er ein positiv driv frå mange retningar no. Folk er oppteken av kvalitet og smak, og villig til å betale for det om kvalitetane er på plass og identifiserbare. Og klassisk bondekost, som sosekjøt og får-i-kål er løfta fram til festmat i dag: Det er enkelt å lage, og kjempegodt når det blir gjort skikkelig. Når Olina lagar sosekjøt gret nesten vaksne karar medan dei et, smiler han. – Ei tid no har ikkje folk teke seg tid til middagar som tek tre timar å lage. Det er stas at det er på veg inn att. Eg håpar berre norske fjernsynskokkar sluttar å legge får og kål i panna, og tømme kaldt vatn på. Det er vandalisme, smiler han. – Og trygg mat blir stadig viktigare, i eit vidt perspektiv. Om ikkje utviklinga snur, blir landbruket meir og meir marginalisert. Det byrjar å bli synleg for folk i form av attgroing og fråflytte dalføre. Snart merkar nok reiselivet det også. Norge er attraktivt fordi det bur folk i fjordane og dalane. Spenningsfeltet i møtet mellom natur og kultur gjer oss attraktive. Og det vil bli tydelegare for folk kva det inneber å ikkje handle lokalt og hegne om kulturarven. I det perspektivet er framveksten av foredlingsbedrifter som oss viktig for å halde oppe landbruket. Det har kome mange slike dei siste 20 åra via verdiskapingsprogrammet til Innovasjon Norge, ein av deira største suksessar. Det skaper ein underskog av bedrifter, med fokus på kvalitet, som finn fram til forbrukarane som er villig til å betale det varen kostar. – Velstandsauken gjer at ein ikkje treng å prio-

ritere så hardt i dag for å handle kvalitetsmat. Det er og meir fokus på kva prosessert mat kan bety for helsa, og mange fleire les ingredienslista på produkt når dei vel varer i dag enn før, seier Kristine. – Lokalmat står for mykje av veksten i daglegvarehandelen. Når omfanget aukar, aukar folk sin vilje til å betale for kvalitet. Det kjem råvareprodusentar til gode. Eg håper det viser bransjen at det går å produsere varer rasjonelt, utan å pumpe inn tilsetnadar, seier han.

Bondens marknad. – Kva er løyndommen bak dei gode skussmåla de får både i media og frå kundar? – Truleg at vi er dønn ærlege, og leverer naturlege produkt. Vi brukar ikkje pengar på marknadsføring, vi nyttar jungeltelegrafen. Den fungerer best for oss. I vår bransje, som i dei flest, er det berre ein ting som gjeld: Kvalitet over tid. Det er det som betyr noko, seier han. – Bondens Marknad er eit av suksesskriteria. Der treff vi privatkundane og ein del av proffkjøparane, på vår «heimebane», med eit breitt produktspekter. Dei får sjå og smake på kva vi kan gjere, seier ho. – På førre Bonden Marknad i Bergen var fire kokkar innom. Dei er dei fire viktigaste kokkane i Bergen no. Lokal identitet, fokus på kvalitet og identiteten til råvarer er i vinden. Stadig fleire ønskjer å kjøpe kvalitetsmat, utan tilsetnadsstoff. – Største kundegruppe er hotell, restaurant og storhushald. Bondens Marknad er viktig og ein god salskanal, men ein krevjande ein å betene,

Bygger for framtida. – Kva er framtidsmålet for bedrifta? – Eg veit kva eg ønskjer, men vil ikkje talfeste det. Målet er å stabilisere oss på ein monnaleg større omsetnad enn no, og bli meir robuste med fleire tilsette og «dobbeldekning» på kompetanse, så ikkje ting står og fell på eit individ. Det aukar evna til å absorbere utfordringar. Vi treng og eit større produksjonsbygg og betre logistikk. Det ligg stor rasjonaliseringsvinst i å samle alt i eit anlegg. Vi har fått godkjent ny reguleringsplan av eit grustak på garden og ønskjer å bygge eit anlegg på opp mot 1000 kvadratmeter, som er dimensjonert for framtida. – Vi treng og enklare distribusjon av varer ut til kundar Vi har gode løysingar, men dei krev mykje balansekunst, spesielt innan hotell og restaurant. Dei skulle ofte hatt «varene i går», smiler Kristine. – Transport tek gjerne tid å organiser, men ein må løyse det. Det skulle vi gjerne gjort enklare, i samarbeid med andre bedrifter. – Lokale/regionale nettverk og gode relasjonar mellom bedrifter er eit suksesskriterium. Når ei bedrifter veks og får større musklar, blir nettverk viktigare. Mange kjem til eit punkt der dei vil kople seg av og stå på eigne bein, og trur det skal gjere ein salig. Det har eg inga tru på. Delingskultur gjer det lettare for ein sjølv å vekse, samtidig som ein bidreg til å styrke andre. Det løftar lokalsamfunnet, seier han. – Eg har permisjon frå Haugen Gardsmat, og jobbar med nettverksbygging for bedrifter i Sognefjorden Næringshagar. Haugen Gardsmat er ei målbedrift i dette, fordi vi synest dette er viktig, seier ho. Rett før vi gjekk i trykk kom nyhende om at Haugen Gardsmat fekk Innovasjon Norge sin Bygdeutviklingspris for Sogn og Fjordane, på 50.000 kroner. Dermed er dei også kandidat til å vinne den nasjonale Bygdeutviklingsprisen på 250.000 kroner.

Det er NO du treng gode dekk! Hausten er vakker, men den kan også vere farleg. Spesielt no når haustlauvet legg seg i vegen og gjer vegbana glatt. Dårlege dekk kan dessverre utgjere den store skilnaden når farlege situasjonar oppstår. Det går også mot vinter, og den kjem som regel like overraskande på oss kvart år. Kom innom eit av våre anlegg og be om tilbod på

VINTERDEKK! Sidan vi fyller 60 år, har vi også jubileumstilbod på

Betal

60%

HJULSKIFT!

av ordnær pris på hjulskift.

No kr 240,-. (Gjeld våre merke; Audi, Volkswagen og Skoda) Førde Sogndal Stryn Florø Måløy berge.no

RGE & CO

Kr 489 000,-

UKTBIL

Kr 269 000,-

FØRDE

2013 Skoda Octavia 3 AMB TDI

Kr 144 000,-

FØRDE

2011 Skoda Fabia stv 70 hk Amb.

Kr 149 000,-

FØRDE

2011 Audi A6 3,0 TDI 204 hk

SOGNDAL

2010 VW Touran 1.9 105 hk, vare

Kr 229 000,-

FØRDE

2013 VW Golf 90 hk TDI Trend

Kr 179 000,-

FØRDE

2012 VW Caddy 110 HK 4Motion

Kr 225 000,-

Kr 159 000,-

FØRDE

2008 VW Passat 1.9 Blue Mo. stv.

SOGNDAL

2013 VW Golf 90 hk TDI 5D Trend

Kr 454 000,-

FØRDE

2012 Audi Q5 2,0TDI 143 hk Quat.

Kr 249 000,-

FØRDE

2011VW Touran 105 TDI

Kr 219 000,-

Kr 189 000,-

FØRDE

2009 Skoda Octavia 105 hk TDI stv

Kr 229 000,-

FØRDE

2013 VW Golf 90 hk TDI Trend

Kr 219 000,-

FØRDE

2009 Audi A4 120 hk TDI Avant

SOGNDAL

2006 BMW X3 150 hk Diesel

Kr 169 000,-

SOGNDAL

2010 Toyota Auris 1,4 90 hk Diesel

Kr 209 900,-

FØRDE

2013 Skoda Rapid 105 hk TSI GT

Kr 159 000,-

FØRDE

2014 Skoda Citigo GT 60 hk

Kr 429 000,-

FØRDE

2011 BMW X3 X-drive 163 hk

Kr 279 000,-

SOGNDAL

2010 Audi A6 2.0 TDI

Godt nybilsal, gjev godt utval av bruktbilar. Sjå alle bilane på berge.no Følg oss på Facebook. Kr 175 000,-

STRYN

2011VW Touran 105 TDI Comfort

Kr 145 000,2008 Honda Civic 1,8

STRYN

Kr 139 000,-

STRYN

2008 Toyota Auris 1,4 Diesel

Alle våre bruktbilar har gått gjennom ein kvalitetskontroll. Du får med skriftleg rapport om bilens tilstand.

Atterhald om trykkfeil og selde bilar.

24 03 18 00 57 67 57 00 57 87 26 00 57 74 22 40 57 84 80 08

Foto Thor-Aage LillestĂ¸l.

SLIK TRENAR EG

med Donovan Goosen

Golf passar for alle! Allereie som 6-åring gjekk Donovan rundt på golfbana med far sin i Sør-Afrika og kopierte det han gjorde. – Golf var ikkje særleg populært blant ungdom då, så det vart brukt mest tid på rugby, cricket og squash, men golf var alltid ein del av livet. Etter skulen spelte eg meir regelmessig, og då eg opna min eigen restaurant ved ei golfbane i Groblersdal (by i Sør-Afrika, red.merk) fekk eg mogelegheita til å trene og spele mykje. Mitt handicap raste ned etter ei kort stund og på mitt beste spelte eg på +2 handicap. Som med alle idrettsutøvarar, var drømmen å bli proff, men økonomiske avgrensingar og ei ærleg vurdering av framtida gjorde slutt på drømmen. – På same tid begynte eg å hjelpe juniorgolfarar og andre spelarar i klubben, og eg skjøna fort at det var det eg ville. Sidan har eg fokusert 100% på golfinstruksjon, men prøvd å halde eige spel i nokolunde form med fokusert trening. – Korleis trenar du i dag? – Eg har alltid trudd på

kvalitet i trening, ikkje kvantitet. Med golf er det ingen vits i å banke tusenvis av ballar kvar dag, viss ikkje ein har fokus på teknikk. Det er mykje betre å slå ei korg ballar der ein tenker på ein spesifikk rørsle, til dømes rotasjon

nokre av verdens beste baner her nede i Spania. Golf er sikkert den einaste idretten som har eit velfungerande handicap-system som gjer at golfarar på forskjellige nivå kan konkurrere på «lik linje».

– Kor ofte trenar du? – Mykje jobbing har avgrensa innsatsen dei siste åra. Eg prøvar likevel å slå ei korg ballar 2-3 gongar i veka. Når eg har litt ledig tid, likar eg å trene på nærspel. Det har alltid vore ein viktig del av min treningsrutine og er absolutt min styrke.

– Korleis er golfmiljøet i Sogn og Fjordane? – Vi har seks golfklubbar i Sogn og Fjordane, der Sunnfjord Golfklubb er den største, og alle klubbane er tufta på dugnad av eldsjeler. Medlemstalet på Sunnfjord Golfkubb er ganske stabilt. Vi får inn ca 30-40 nye golfarar kvart år, men så er det alltid ein del som dett ut. Vi har starta ein turneringsserie, NordVestTour, som har utvida til ni klubbar, heilt opp til Sunnmøre GK. Turneringsserien har skapt stor aktivitet i det fleste klubbar. Som fylkets einaste golf pro driv eg fylkets einaste golfbutikk. Det er ein ganske stor golfbutikk (pro shop) og del av Golfstore-kjeda.

– Viktige eigenskaper for å bli ein god golfspelar? – Ein må vere villig til å jobbe hardt på dei rette tinga og vere fokusert. Å vere sterk mentalt er eit stort pluss. Å vere i topp fysisk form for å spele golf er ikkje viktigast, men utan tvil ein kjempestor fordel. Ei 18-hols turneringrunde varer 4-5 timar og kvart einaste slag tel. God fysisk form hjelper ein med å halde fokuset og konsentrasjonen oppe til siste slag. – Kva er det beste med å drive med golf? – Golf er sosialt og utfordrande på same tid. Akkurat no er eg på golftur med fem gode venner, og vi spelar

Donovan Goosen

OPPTIL

– Mange trur at golf er dyrt, men det er ikkje det. Ein kan legge seg på eit rimelegar nivå, og GoosenGolf Golfstore har nybyrjar golfsett frå kr 1599. Årskontingent på klubbar i fylket varierer. På Sunnfjord Golfklubb kostar medlemsskap kr 1500 per år. Ta gjerne kontakt med din lokale klubb!

Rein Design

Grøntkort-systemet er fjerna, og det er «Veien til Golf» som gjeld, som er mykje enklare.

– Kven passar golf for? – Golf passer for alle, uansett alder eller ferdigheitsnivå. Vi har barn frå 4-5 år på klubben og seniorar som er passert 80. Av medlemmar har vi ein del proff volleyballspelarar, fotballspelarar, legar, yrkessjåførar, banktilsette med fleire. Grøntkort-systemet er fjerna, og det er «Veien til Golf» som gjeld, som er mykje enklare. Der er ingen resultatkrav lenger, berre eit 12timars krav, der 2/3 av timane er praksisspel på bane. Teoritimar og -prøve er også fjerna. Sunnfjord Gofklubb satsar på helgekurs.

20%

STUDENT OG OG SPENST SPEN NST RABATT RABATT BRUD STUDENT RABA KLIPP FARGE FARGE A RABATT ATT T DROP IN EXTENSIONS MAKE-UP Besøk vår facebookside Fresh Fresh Frisørsalong

Hafstadvegen 34 | 6800 Førde Timebestilling Timebestilling 47 70 73 80

Helle modellerer sin eigen genser i kveldssola p책 Stad.

Heimigarden TEKST: Roy Sunde FOTO: Jon Frogner

Helle er frå Oslo, men siste fem åra har ho kalla Ervik heime. Der har Heimigarden og base. – Forholdet til Stad byrja med at Jon, mannen min, sonen vår, og eg kom hit på sommarferie i lag med venner, og budde på stranda i to veker for 12 år sidan. Den første veka regna det, så eg ville berre reise vidare til Frankrike og vitje mor og far min, smiler ho. – Den andre veka vart fantastisk med strålande sol. Stad var varmast i Europa då, i følgje vêrmeldingane, og Ervik den mest romantiske staden du kan tenke deg, med utrulege solnedgangar. Det vart eit flott møte med naturen her. Vi fiska, surfa, lyste etter krabbe, kokte kaffi, naut soloppgangar og åt måltida ute. Og vi kom tilbake årleg i sju år. For kvar vitjing vart det klårare at Stad var ein stad dei ønska å tilbringe kvardagane på. – Vi har alltid hatt lyst å bryte med bylivet og bu i naturen, gjerne ved havet. Men vi fann aldri tida som passa å flytte. Ein sommar vi kom til Hoddevika var det ingen stadar å overnatte. Vi sto med tre born og masse pikk pakk, og enda på Honningsvågen i staden. Det var flott, men vi vart litt stressa. Vi skjønte at det hadde skjedd noko, og at om vi ville være sikra å ha ein stad å komme til, måtte vi gå i gang. Sommaren 2009 byrja vi å banke på dører i Ervik for å sjå om det var råd å få kjøpt eit hus. Vi ønska å bu der fordi dei hadde skule, born og barnehage. Og enda med å kjøpe ein gard utan hus. Drømmen var å flytte hit og bli gjeldfri. Men etter å ha bygd hus, som sto ferdig i vår, er vi langt frå gjeldfrie og har fått eit born til. Men vi er kjempenøgde og utruleg glade for å bu her, ler ho, med panoramautsyn over Atlanterhavet. Borna våre seier at det beste vi har gjort, var å flytte hit.

Drømmen om ein god genser. Jon Frogner jobbar i selskapet Maskinen, med base i Oslo, via pendling og heimekontor. Helle jobba som fotograf og marknadsansvarleg, med ansvar for det visuelle

uttrykket til det norske kledemerket Fabel. Ho byrja etter kvart å sjå høve til bruke erfaringa si frå klede- og designbransjen til eit eige prosjekt. – Eg hadde idear om korleis eg ville gjere ting, i høve det eg saknar i kledebransjen. Den utløysande faktoren kom når eg ville kjøpe ein fin genser til jul til Jon. Eg var innstilt på å bruke nokre tusenlappar, om eg fann den rette. Eg er oppteken av gode råvarer, og ønska ein tjukk og god genser av høg kvalitet, som han kunne ha lenge. Når eg fann genserar eg likte, var dei alltid laga av blandingsmaterial som akryl og ull. Det var vanskeleg å finne noko i rein ull/kasjmir, eller andre naturlege, varme material. – Eg veit eg godt kva garn, stoff og produksjon av eit plagg kostar, og kva eit ferdig produkt bør koste. Og ville ikkje betale 3000 kroner for eit plagg om det ikkje er verdt det. Forholdet mellom råvare/pris må vere riktig, utan at merka prisar inn skyhøg forteneste. Eg fann ein genser som var 50/50 ull og Kasjmirull, som Jon vart glad i og brukte mykje. Eg vaks opp med bodskapen om at det er betre å kjøpe færre ting av høg kvalitet, som ein likar og «brukar» opp, enn å kjøpe billeg og ofte. Og eg likar å kunne spore råvarene til produkta bakover i verdikjeda. Det var vanskeleg å finne. Då kom ideen om å lage slike produkt sjølv.

Handkjemba kasjmirgeit. I 2012 vart ho invitert på ei rundreise til ulike fabrikantar, av eksportrådet på Mauritius. – Eg vitja 20 ulike bedrifter på Mauritius for å sjå på høva, og fekk mange kontaktar. Det er eit fint land å produserer i: dei har forbod mot barnearbeid, obligatorisk skule, gratis sjukehus, pensjonsordningar og tett samband med Europa. Som tidlegare fransk koloni er språket lett å forhalde seg til, og kompetansen på strikking er høg, fortel ho og seier at garnet kjem frå ei italiensk bedrift. – Loro Piana har røter tilbake til 1800-talet, og lagar blant anna kasjmirgarn. Geitene som leverer ulla held til i Mongolia/Nord-Kina. Gamlefar sjølv i bedrifta reiser ned og sjekkar råvarene, som blir utvunne ved at geitene blir kamma ein gang i året. Ei geit leverer 300 gram ull. Dei finaste 100 gramma går til produsenten. Ei naturlig og prima råvare, som blir behandla fantastisk i alle ledd. Det er viktig for meg, seier ho. Hausten 2013 var prototypen i hus.

Eg elskar å bu i Ervik! Det gjev familien fantastisk livskvalitet. Helle Frogner

– Eg fekk 140 genserar på hausten. Før jul hadde eg selt 100, utan å ha nettbutikk. Ein fantastisk start. Eg vil sjølv ha flotte plagg av høg kvalitet, men det må vere økonomisk tilgjengeleg. Slike produkt vil alltid vere litt luksus, men det er mange nivå av luksus. Ein kasjmirgenser av råvara vi nyttar kostar 5-8000 kroner i butikkar i Cannes. Den sfæren er ikkje verken eg eller vennene mine i. Sal via butikk ville blitt for dyrt. Men eg ville bruke det fantastiske garnet og ikkje gå på kompromiss med kvalitet. Med eigen nettbutikk kan eg selje rett til kundar, utan fordyrande mellomledd. Eg held prisen låg, for å prøve å selje meir av eit produkt som er skikkeleg bra, slik at ein har råd til å kjøpe og erfare det sjølv, smiler ho. – Heimigarden skal vere eit firma folk er trygge på. Mange er oppteken av kvalitet på ulike felt, men ein klarar ikkje å ha oversikt over alt. Eg er nerdete oppteken av kvalitet på ull, og ønskjer å vere ein kurator på dette som går god for kvaliteten. Folk skal stole på at produkta til Heimigarden er så bra som det kan bli.

Heimigarden = heime. Namnet på bedrifta gav seg sjølv. – Garden vi kjøpte då vi flytta hit vart kalla heimigarden av alle som bur her. Forklaringa er at det var her garden stod før, før jordskiftetida. Dei andre gardane her spring ut frå denne. Vi vart raskt glade i Ervik, og knytt til staden. Vi føler oss heime, seier ho. – Vi er jo heime mamma, supplerer nest yngste blad Frogner frå bakgrunnen. – Vi er heime ja, ler mora og held fram. – Eg er glad i historie og gamle ting, og elskar å høyre om korleis folk levde i gamle dagar. I låven vår finn vi stadig gamle, fine handlaga ting. Som handspikka raker, som er brukt mykje tid på. På alle tinga er det rissa inn eit bumerke. Difor gav logoen seg sjølv: Det måtte bli bumerket til heimigarden. – Kva fordeler og ulemper er det å vere basert her? – Eg ser berre fordeler med å bu her, smiler ho. – I Oslo kunne eg hatt ein butikk og blitt veldig synleg. Her er eg litt mindre synleg, men takka vere nettbutikk når eg folk. Det er her eg vil vere: Eg elskar å bu i Ervik! Det gjev familien fantastisk livskvalitet. Soloppgang, solnedgang og stjernehimmelen her gjev masse inspirasjon. Når folk spør om det ikkje er einsamt å bu her svarar eg at det tvert imot er ekstremt sosialt. Det kjem mange spennande folk hit på vitjing, i tillegg til dei flotte folka som bur her. På sikt er planen å opne eigne butikkar, og den første kjem her. – Kva potensiale ser du i heimigarden på sikt? – Eg er sosial, og elskar å samarbeide med dyktige folk. I denne prosessen har eg jobba med ein kjempeflink illustratør frå Sør-Afrika, ein grafisk designar som har jobba blant anna for Nike, og fotograf Lasse Fløde, som har fotografert Kate Moss. Alle har tilknyting til Stad. Når ein er sosial og likar å samarbeide er det eit mål i seg sjølv å ha fleire dyktige menneske rundt seg. Fleire hender får gjort meir, og folk har ulike styrker. Eit

I oktober lanserte Helle Frogner nettbutikk for kledemerket sitt, Heimigarden.com. Og med base på Ervik på Stad ligg alt til rette for å ta verda med storm.

Helle er særs glad for den gode mottakinga gensaren, og nettbutikken til Heimigarden har fått.

mål er å tilsette folk som utfyller meg, men eg vil ikkje jinxe det med å talfeste det, ler ho. – Første mål er å leve av dette, og leve godt, for eg brukar all tida mi på dette. Og om vi skal bu her, lyt vi betale huslånet. Med mottakinga genseren fekk har eg trua på dette, og det ser ut til at tankane mine om dette trefte. Det gjev energi til å jobbe vidare. Sjølv om eg gjekk under radaren i starten, fekk eg mange meldingar frå folk, som hadde sett eller høyrt om genseren, og ville ha ein. Det er utruleg kjekt. Då eg lanserte heimesida byrja folk å dele den. Det viser dei er nøgde og har trua på dette, smiler ho.

Slow fashion. Ho har ikkje tenkt å avgrense seg til berre klede i framtida. – Eg lagar det eg får innfall om, og er open for

å lage produkt folk seier dei kan tenke seg. Tilnærminga mi er open og demokratisk, med fokus på gode råvarer, seier ho. – Og eg er i opposisjon til tankegangen i highog fast fashion: Dei er oppteken av trendar og nye kolleksjonar, to-seks gangar i året, og går ofte på kompromiss med kvalitet. Eg vil vere slow fashion: dyrke kunsten å bruke og ta vare på tinga ein kjøper, fokus på material og kvalitet, og skape ting som er klassisk og varer. Eg kjem ikkje til å lage sommar- og vinterkolleksjonar, men heller prosjektbaserte ting, i ein jamn straum. Eg har mange design som ligg på vent. Eg brukar mykje tid og går mange runde med kvart produkt. Det skal vere perfekt, og utprøvd over tid, før eg slepp det frå meg. Det første produktet er ein genser for

damer/jenter. Herregenseren er like om hjørnet. – Damegenseren kostar 2650 kroner. Herregenseren blir litt dyrare, sidan det krev meir råvarer. Det kjem andre typar produkt og. Planen er å få inn ulike småprodukt, som blir prismessig enno meir tilgjengeleg. Eg har lyst å lage ulike ting som skjerf, luer osv, som kostar mindre, men gjev ei oppleving av plagg laga av kasjmirull: Dei er særs varme, mjuke og lette. Ein fantastisk kombinasjon. Damegenseren veg berre 300 gram, det følast nesten som ein ikkje har noko på, men det kan du ikkje skrive, ler ho. – Eg brukar min til alt frå arbeid til yoga og fjellturar. Eg har ei venninne som seier ho søv i sin. Dei skal helst luftast i blant, men tilbakemeldingane eg får er at folk helst vil ha dei på heile tida, avsluttar ho.

399 399,,399,399,-

1 119,19,-

7990

2990 Mye for M pengene! pe Autofil - sep 2012

Bra kvalitet og s stabilitet! Motor - mars 2012

e no! Ny katalag ut

FØRDE, Kronborgveien 5, 6800 Førde Man-fre 8-20, lør 9-18

815 32 815 - www.biltema.no

Canon-dagar på Skei Fotograf og eventyrar Johnny Haglund kjem til Skei 5. november for å halde fotoseminar. Arrangør er Alf Helgheim & Co AS, i samarbeid med Canon Norge. TEKST: Roy Sunde

– Målet er å gje fotointeresserte ein inspirerande kveld. Så vi er avhengige av at alle som har lyst melder seg på innan 1. november, så vi kan tilpasse lokala, seier Reidar Helgheim og held fram. – Johnny Haglund er frilandsjournalist, fotograf og Canon-ambassadør. Sidan 1988 har han reist verda rundt halve året for å lage reportasjar, for blant anna Vi Menn og A-magasinet. Haglund trivast best utanfor allfarveg, på jakt etter historier, møte med menneske og eksotiske dyr. Han har laga rundt 400 artiklar og har gitt ut m.a. bøkene «Forunderlige steder», «Eventyrlige reiser», «Eksotiske Norge» og «Utenfor allfarvei». Haglund kjem hit for å fortelje om reisene sine, gjennom sine fantastisk bilete. Og eigarar av andre kameramerke enn Canon er like velkommen, seier Reidar og fortel at fjorårets fotokveld gav meirsmak. – 160 deltakarar og mange gode tilbakemeldingar førte til at vi ilag med Canon vil arrangerer

Johnny Haglund

ein slik kveld i år også. Det er kjekt å få til noko som engasjerer. Vi har mange gode kundar frå heile fylket som vi set stor pris på. Dette er ein måte å vise det på, som gjev oss høve til å halde kontakten med kundane våre, samt møte nye kundar på. Og jo meir folk nyttar oss, jo meir let vi oss inspirerer til å stadig utvide vareutvalet, seier han.

ER R VA 4 T 1.1 E D 1.1 O 2 LB OM I T T

Kunnskap gjev fotoglede. I høve fotokvelden blir det fire dagar med ulike kurs og demonstrasjonar i butikken. – For Canon og oss er det viktig med oppfølging av kundane, så dei får mest mogleg att for investeringa si. Lars Askheim frå Canon held gratis fotokurs for alle som har kjøpt kamera hjå oss sidan førre kurs i mars og fram til kursdagane, seier Reidar. – Det blir julefotografering onsdag på dagtid, så fotokveld med Haglund. Torsdag kveld er det Canon EOS nybegynnarkurs for brukarar av EOS 1200D, EOS 100D og EOS 700D. Fredag kveld er det fotokurs for modellane EOS 70D, EOS 7D Mark II, EOS 6D og EOS 5D Mark III. Kursa varer i om lag tre timar, og er ein fint start for å byrje å lære seg å utnytte moglegheitene som ligg i eit systemkamera. Har du kjøpt Canon-kamera hjå anna forhandlar kan du også delta, men då lyt ein betale litt for kurset. Fredag og laurdag på dagtid er det høve til å møte Askheim i butikken og å få demonstrert ulike systemkamera og objektiv, samt kompaktkamera, videokamera, kikkertar og skrivarar. Vi har òg stort fokus på produkt som kikkertar og sveitsiske ur. Det var kvalitetsur far min byrja med då han starta Alf Helgheim & Co i 1946, så det er viktig for oss å bygge vidare på. Og det blir ekstra gode tilbod og nyhende desse dagane, avsluttar han

KUPP! K UPP! DW717XPS KAPP GJERDSAG, MED 250 MM BLAD

“NYHEIT”

TIL BERRE 6898,- INKL. MV MVA. VA. A • • •

Kappbredde opp til 320 XPS kuttindikator Vinklast 48 grader begge veier

DCD 790M2 COMP COMPACT PA ACT DRILL TIL BERRE 3090,- INKL. L. MV MVA. VA A. • •

DEWALT SPIKERPISTOL DEW ALT 18V SPIKERPIST OL

18V XR Compact børsteløs 5,0 Ah. Siste inne børsteløs motorteknologi for større effektivitet og lengre brukstid.

TIL BERRE 7498,- INKL. MVA. MV VA A. • • •

18V XR Li-Ion spikerpistol med børsteløs motor og 4,0 Ah XR batterier Nok kraft til å skyte inn 90 mm. spiker. Mulighet for serieskudd eller enkeltskudd

DCD 790D2 COMP ACT DRILL COMPACT DEWALT DEW ALT 745 BORDSAG INKL. TRANSPORT VOGN.

TIL BERRE 2390,- INKL. L. MV MVA. VA A. • •

18V XR Compact børsteløs 2,0 Ah. Siste inne børsteløs motorteknologi for større effektivitet og lengre brukstid.

MVA. VA. A TIL BERRE 7698,- INKL. MV • •

•

Rullebur i stål beskytter mot fall og slag Tannstangstyrt annstang a anlegg med låsing i både for- og bakkant gir god stabilitet samtidig som den er meget eksakt. 410 mm. kløyvebredde • 1700w motor

Opningstider: Mandag - Fredag 07.30 - 16.30 Flovegen 5, 6800 Førde • 57 82 85 00 • Fax 57 82 85 01 • neumann.no

VĂĽgsĂ¸y Heida nordlys mot Stad.

16 Mot Loen sentrum, soloppgang.

Prosjekt Nordfjord Prosjekt Gloppen, ein dokumentarisk film om naturen Iver Heen Ask laga i 2013, gav meirsmak. No har Iver filma natur i heile Nordfjord. I slutten av oktober/byrjinga av november håper han å kunne vise resultatet på kinoar i regionen. TEKST: Roy Sunde FOTO: Iver Heen ASk

Iver Heen Ask er 21 år, og kjem frå Gloppen. Og den veksande interessa for film byrja på medielinja ved Firda vidaregåande. – Etter skulen starta eg opp eiga bedrift, Iha Media. I fjor laga eg film om naturen i Gloppen kommune (Prosjekt Gloppen.) I tillegg tar eg oppdrag på blant anna reklamefilmar, seier han og fortel at tilbakemeldingane på Prosjekt Gloppen gav meirsmak. – Eg fekk veldig gode tilbakemeldingar, både frå folk og gjennom media. Inspirerande ord, og folk som har trua på det ein gjer, er veldig viktig i høve å få ein peikepinn på om det du gjer går i rett retning. Det er ikkje berre pengane som betyr noko, det å få høyre at du har laga noko som har betydd noko for andre er viktig. Ein film eller eit bilete kan bety mykje for folk. Reint kunstnarisk håpar du jo at det du lagar skal treffe folk på eit eller anna vis.

Iver Heen Ask.

Oppstryn mot Hjelle, stjerner.

Poetisk dokumentarfilm. Og no er han straks i mål med sitt andre store prosjekt. – Prosjekt Nordfjord er ein poetisk dokumentarfilm på omlag ein halvtime speletid. Eg har reist rundt i Nordfjord-regionen sidan februar 2014, og har filma både frå bil, båt og fly. Mange av opptaka i filmen er gjort på nattetid, med spektakulære bilete av stjernehimmelen. Eg har også vore særs heldig med nordlys-opptak og har fått mange av desse. Filmen handlar om naturen og livet i Nordfjord, og er ein film utan dialog, som har eit samspel mellom bilete og musikk som skapar sin eigen dramaturgi. Musikken er laga av Bård Linga, og den er spesialkomponert for filmen, fortel han.

Ville lage noko eige. – Kvifor lage ein slik film? – Det har eg ikkje noko godt svar på. Filmen er litt i same stil som Prosjekt Gloppen, og lokalsuksessen med den har heilt klart vore med å prege valet om eg skulle lage meir spelefilm eller om eg skulle konsentrere meg om reklamefilmar. Det er veldig moro å lage noko som er mitt heilt eige – og det er noko som for så vidt ikkje berre gjeld filmen, men også dei andre produkta eg kjem til å produsere. Dette er blant anna fotolerret til å henge på veggen, kalender, postkort og DVD. Alt av materiell har eg tatt opp sjølv, og designet er mitt. Det blir spennande å sjå om eg får selt noko, det er aldri godt å vite på førehand. – Eg har jobba mykje med produkta rundt filmen, og håpar folk er interesserte i å kjøpe. Først

Selje kloster, nordlys.

og fremst via butikkar, men alle avtalane er ikkje på plass endå, seier han.

Ein kassebil med madrass. Å produsere film krev dyrt utstyr og mange arbeidstimar. Iver jobba iherdig med å få sponsorar i ryggen. – Eg tok ei runde på det i vinter før eg byrja, og fekk med mange sponsorar. Hovudsponsor er Frydenbø Bilsenter. I tillegg har eg Gloppen Camping, Gloppen Hotell, SFE og rundt femten andre i ryggen. Dette gjer at produksjonsmaterialet omlag fullt ut er sponsa, men det var jo så klart kostnadar med å lage filmen også. Eg har reist rundt i ein kassebil med madrass i, og har sove litt i telt og sovepose også. Eg har halde kostnadane på eit minimum. Det ligg i prosjektets natur at eg ikkje trengte hotellovernatting, då eg ofte er ute og filmar om nettene. Men det er ikkje alltid så behageleg å ligge ute, seier han og deler framtidsmålet. – Eg håpar på sikt å leve av filmskaping og reklamefilm på fulltid, men det er så avhengig av å anten få statleg støtte eller å lage noko som bedrifter eller privatpersonar betaler for. Det er

ikkje gratis å drive eiga bedrift, og mykje å sette seg inn i, men eg har begynt å få bra kontroll på både økonomi og utstyr. – Kva er framtidsmåla med filmproduksjonen din? – Om det skulle gå svært, svært bra med Nordfjord-prosjektet så kanskje eg utvidar endå meir, kanskje til heile fylket. Bortsett frå det har eg få planar enno, seier han.

Snart klar. Om alt går etter planen er kinovisning av Prosjekt Nordfjord like om hjørnet. – Filmen er snart klippa ferdig, og musikken nærmar seg også ferdigstilling. Eg held på i desse tider med avtaler både med filmen og produkta rundt, men eg håpar verkeleg eg får filmen på kinoane i Nordfjord, og produkta ut i bokhandlane og andre butikkar. Det blir heilt klart visning på Gloppen kino, men i Stryn og på Eid har eg ikkje fått avtale endå. Seint oktober/tidleg november håpar eg at filmane kan bli synt fram, og dei som ikkje får med seg filmen på kino kan kjøpe den på DVD eller Blu Ray ei stund etter kinoframsyningane er ferdige, slår han fast.

RETT PÅ Tore Fossen

Berr Berre e3a av v 10 barn er fforsikra orsikra mot sjuk sjukdom dom Er barnet ditt godt nok fforsikra? orsikra? Barne– og ungdomsf ungdomsforsikringa orsikringa til Fr Frende ende har ﬂeir ﬂeire e år på rrad ad v vore ore k kåra åra til Nor Noregs egs bes beste te barnef barneforsikring. orsikring. s ssf.no/barneforsikring sf.no/barneforsikring

Lokalpatrioten Hurra!

Rein Rein Design

”

Tilgang T ilgang i p på breiband er nødvendig for å oppnå utvikling og vekst, skape nye former for innovasjon, samarbeid og sosialisering. Å levere breiband i distrikta meiner vi er eit samfunnsansvar samfunnsansvar. Vii håpar og trur du ser nsansvarr. V glede og nytte av vårt bidrag til Sogn og Fjordane. – Nandor ndor Helghe Helgheim Adm. dir Enivest AS

V Vii gjer oss klare for breiband-det største breiband sløftet i fylket nokon gong!

”

½ PRIS I 3 MND. Foto: Foto: D Dagrun agrun R Reiakvam eiakvam

½ PRIS PÅ MODEMGARANTI

+ FRI ET ETABLERING TABLERING AABLERIN Abonnement til nye DSL-k DSL-kundar. Gjeld ikkje ADSL Enkel pluss. Minste M totalpris med 12 mnd. avtaletid: kr 38 868,3868,-

Lokalt breiband – Lokale verdiar Bruk bestillingsskjemaet på nett; enivest.no/bestill eller ring kundeservice på 57 00 91 00

HIV DEG RUNDT! BYTT TIL ENIVEST!

Resten ordnar vi.

LES MEIR PÅ

enivest.no/kampanjer

19 Din lokale breibandsleverandør i Sogn og Fjordane

57 00 91 00 | enivest.no

Rolf skal vere tydeleg Mange vart overraska då Rolf Sanne Gundersen gjekk frå stillinga som distriktsredaktør i NRK Sogn og Fjordane til administrasjonssjef i Bano AS. Eitt år seinare hoppa han av leiarstillinga, og satsar som sjølvstendig lobbyist i selskapet tydeleg.no TEKST: Roy Sunde FOTO: Thor-Aage Lillestøl

– Kva gjer du no Rolf Sanne-Gundersen? – Eg har etablert selskapet tydeleg.no. Målet er å kunne leve av kunnskapen eg har tileigna meg gjennom mange år i yrkeslivet, ved å drive rettleiing og rådgiving innan kommunikasjon og leiing, seier Rolf, som har søkt kontorfellesskap med selskapet Mediebruket AS i Kommunikasjonshuset Riksvegfem i Førde. (Ein paraply som femnar selskapa Mediebruket, Fylkesmagasinet, Rein Moro, Creo-X og reklamebyrået Rein Design. Red.merk.) – Kvifor akkurat der? – Eg har kjent Arild Nybø (dagleg leiar Mediebruket) i mange år, og ønskte å vere ein del av eit levande og spennande arbeidsmiljø. Eit gründermiljø som har lukkast. Dessutan trur eg at alle selskapa som held til i kommunikasjonshuset kan utfylle kvarandre, seier han.

Hektisk. – Kvifor valte du å ikkje halde fram i næringslivet? – Eg var direktør for to selskap med salskontor og verksemd i utlandet, og det vart for hektisk i høve heimesituasjonen. Pendlinga tok mykje tid. Eg kunne gått inn i ein annan jobb i næringslivet, og blitt det eg alltid har vore, lønnsmottakar. Men når det vart kjent at eg slutta i Bano AS fekk eg

mange førespurnadar frå bedrifter og organisasjonar som treng hjelp til kommunikasjon. Eg vart rett og slett overvelda over responsen. Mange meinte eg kunne gjere ein god jobb med dette, seier han. – Eg var ei stund i tenkeboksen, men landa på at tida var inne for å prøve meg på eiga hand. Eg såg høvet til å starte eit selskap som leverer rådgivingstenester i Sogn og Fjordane. Det har for så vidt vore prøvd før, men eg vil rette meg inn meir mot lobbyisme: Vere med og påverke inn mot avgjersletakarar, og såleis løfte fram store og små gode idear og prosjekt, slik at rette folk får nok informasjon til å ta ei god avgjerd, seier han.

Andre sida. – Kommunikasjon er ein bransje i vekst, medan det blir stadig færre journalistar. Var det ein vanskeleg overgang å gå frå journalistikk til kommunikasjon? – Det er det for så vidt. Men eg har eit brennande samfunnsengasjement, og ønskjer å vere med på å få ting til. Eg ønskjer å nytte nettverket og kunnskapen eg har bygd opp gjennom mange år innan journalistikk og leiing. Eg har brei kunnskap om folk og avgjerslevegar i Sogn og Fjordane, som eg ønskjer å bidra med, til beste for samfunnet rundt meg. – Vurderte du å vende tilbake til journalistikken då du gav deg i Bano? – Det var eigentlig ikkje eit alternativ her i fylket no. Jobb i Oslo var eit alternativ, men det hadde eg ikkje lyst til. Og eg har alltid hatt ein gründer i magen, sjølv om eg ikkje har sloppe han laus før, smiler han. – Samtidig ser eg eit stort behov i mange bedrifter, lag og organisasjonar for meir profesjonell hjelp til kommunikasjon internt og eksternt. Særleg i samband med realiseringa av ulike prosjekt. Det krev personar som har fullt og heilt har fokus på kommunikasjon, fakta og informasjon til dei

som tek avgjersler, for å sikre at gode prosjekt blir realiserte. Her håper eg å kunne bidra, seier han og fortel at han satsar på både store og små oppdrag. – Per i dag har eg fått på plass to kundar, men eg går breitt ut. Og tek alt frå medietrening og konferanseleiing, til å jobbe med store enkeltprosjekt. Og det hadde vore kjekt å vere med og realisere eit viktig samfunnsprosjekt, for eksempel innan samferdsle. Eg blir trigga av å kunne vere med og løfte fram ein god ide eller prosjekt i fylket.

Som blant anna «lobbyist» ønskjer Rolf Sanne Gundersen å løfte fram gode idear og prosjekt lokalt.

Marknad. – Kan ein leve av lobbyisme i Sogn og Fjordane per no? – Eg har alt nok kundar til at eg i alle fall får betalt rekningar ei tid framover, smiler han, men eg hadde nok levd «betre» i ein vanleg jobb med fast løn, enn så lenge. Eg har grubla ein del på om betalingsviljen for det eg kan tilby er stor nok. Skjønar folk at dei treng bistand på kommunikasjon og rådgjeving, og vil dei betale for det? Andre stader i landet er dette vanleg, men vi får sjå om Sogn og Fjordane er modent for det, seier Rolf.

– Men eg gjer ikkje dette for å bli rik. Det handlar om å skape, i eit fylke eg er særs knytt til. – Samtidig er eg 49 år gammal, og sett stor pris på å kunne styre min eigen kvardag. Eg kan jobbe knallhardt i periodar når det trengs, og ta det rolegare i andre periodar. Men om eg klarer å ta det roleg er vel høgst usikkert, ler han. – Eg er ein sånn ein som brenn heile tida, på godt og vondt, så det er ei utfordring i seg sjølv. Prissetting av tenester er også noko nytt for Rolf. – Eg tilbyr jo ikkje ein gjenstand eller eit konk-

ret produkt. Eg skal selje min kunnskap og erfaring frå mange år som leiar og journalist, seier han og vedgår at det er skummelt å hoppe i det. – Eg har vore lønnsmotakar heile livet. Det er tryggleik i å vite at ein får inn ei inntekt, stor eller liten, kvar månad. Som privat næringsdrivande har ein ikkje den same tryggleiken, og det er jo ei mental utfordring. Men eg håper det skal gå bra. Ambisjonane er at selskapet skal vekse, og at eg skal tilsette fleire medarbeidarar. 2015 blir eit etableringsår, så får vi sjå korleis det utviklar seg.

JUSS

Tidsbestemte husleigeavtaler Hausten er tida då mange, og spesielt studentar, skal finne husvære og inngå husleigekontrakt. Tidlegare var fleirtalet av husleigeavtalane tidsubestemte. Det vil seie at husleigeavtalen gjaldt fram til ein av partane sa opp avtalen. I seinare tid har utleigarane byrja å krevje at husleigeavtalen skal vere tidsbestemt. Det er difor viktig at studentane og andre leigetakarar er bevisst på kva tid utleigar kan krevje dette. Ein husleigeavtale er tidsbestemt når sluttidspunktet er fastsett i husleigeavtalen. I slike tilfelle sluttar husleigeavtalen på dette tidspunkt, utan noko varsel på førehand. Partane er difor bunde til kvarandre fram til det avtalte tidspunktet. Ein tidsbestemt husleigeavtale vil vere ein fordel for utleigar, då han er sikra eit stabilt og varig leigeforhold. Det kan likevel vere ein ulempe for leigetakaren då han ikkje kan seie opp husleigeavtalen, og er nøydd til å betale den avtalte husleiga gjennom heile leigeperioden.

Husleigelova har reglar som regulerer kva tid det er lovleg å inngå tidsbestemte husleigeavtalar. Ein står ikkje fritt til å avtale den leigeperioden ein ynskjer. Dersom husleigeavtalen er tidsbestemt, er hovudregelen at leigeperioden må vere på minst tre år. Det er i utgangspunktet ikkje lovleg å inngå ein tidsbestemt husleigeavtale med ein kortare tidsperiode enn dette. I enkelte tilfelle er det likevel mogeleg. Den tidsbestemte husleigeavtalen kan ha ei varigheit på eitt år dersom ein skal leige lofts- eller sokkelbustad i einebustad eller bustad i tomannsbustad og utleigaren skal bu i same hus. Tidsbestemte husleigeavtalar kan dessutan ha kortare varigheit enn tre år dersom utleigar har ein sakleg grunn for at husleigeavtalen skal vere tidsbestemt. Ein utleigar vil ha sakleg grunn dersom han skal selje, renovere eller flytte inn i lei-

legheita i næraste framtid. At leigetakaren ynskjer kortare leigetid enn tre år er ikkje i seg sjølv ein sakleg grunn. Det er ikkje slik at alt håp er ute for ein leigetakar som har inngått ein tidsbestemt husleigeavtale på eitt år. Då dette er i strid med føresegna i husleigelova vil den tidsbestemte husleigeavtalen bli sett på som ein tidsubestemt husleigeavtale. Dette betyr at dei vanlege reglane om oppseiing gjeld fullt ut. I dei fleste tilfelle er det avtalt ei oppseiingsfrist, men når dette ikkje er avtalt vil det gjelde ein oppseiingsfrist på tre månadar.

Skriven av Erik Slotterøy, advokat Advokatfirma Blikra, Slotterøy & Fonn AS

Julebord På Rica Sunnfjord Hotel og Spa - når du vil unne deg noko ekstra

Julebord Julebor d 2014

Laur Laurdag dag 15. november Juleborda 2014 startar!

norske orkester i Barthold Bar.

Fredag Fr re edag 21. november novembe

I Restaurant Laxen bugnar

SOFT Te eater presenterer humorteater «Skilte menn rir igjen» i Sunnfjordsalen.

vår gode og tradisjonsrike

Laurdag Laur dag 6. desember Dinnershow med Ladies First & Nilsi i Sunnfjordsalen.

Laurdag Laur dag 13. desember Konsert/show med Mrs & the Pitifuls i Sunnfjordsalen.

Det svingar kvar helg med

For bestilling eller meir informasjon: Tlf: 57 83 40 00, rshf@rica.no

julebordsbuffet, og i Restaurant Hugleik serverer vi deg gjerne ein god julemeny basert på lokale råvarer.

Frredag ed e – laurdag / frredag e – sønd søndag Prr. p person i dobbeltrom:

Frå Kr 1455,-

Laurrdag d – søndag Prr. p person i dobbeltrom:

Frå Kr 1595,-

Julebor eborrd i Restaurant Laxe en, prr. person – Ve ert servert kvar fredag og la aurdag kl 18.30 og 21.00 din nnersh 6. desemberr Julemeny og dinnershow i Sunnfjordsalen med Ladies First og Nilsi Onsdagsjulebor sdagsjuleborrd i Restaurrant Laxen, prr. person og – onsdagane 26. nov., 3. 3 10. 10 o g 17. 17 des.

Kr 695,Kr 1250,-

Kr 535,-

Familiejulebord, søndagane søndagan ne 7. 1 14. og 21. des. Kr 395,Pris prr. vaksen: Born 0-4: Kr 50,Born 4-14: Kr 20 prr. år omst… NB: Nissen har meldt sin anko Julelunsj elunsj frå måndag 1. de desember esemb – Ve ert servert måndag – fredag g kl 14.00 14. - 17.00

Kr 315,-

โ ข KONKURRANSAR โ ข โ ข PALLESAL โ ข โ ข OVERRASKINGAR โ ข โ ข AKTIVITETAR โ ข

R E B O T K O . 5 23.โ 2 PALLESAL: P A ALLES ALLESAL: Kitchโ n: Bodum blender, juspresse, vasskokar, EROOHVNnOHU NDIร JODVV RJ VNnOVHWW

Bellis Blomster: VWN KDXVWO\QJ NU Spar: (YHUJRRG NDIIH SN

Tilbords: 3DOOHVDOJ L ORNDOHW YLV D YLV 0DUFHO )UHQFK FRQXQWU\ YLQ YDVVJODV IยกU QR 0DVWHU VWHLNHSDQQH IยกU QR 5LSSOH IUXNRVW PLGGDJVHWW WLO SHUV IยกU QR /\VO\NW XWH LQQH IยกU QR Kremmerhuset: 5DQYHLJ EUยกGERNV IยกU QR 5RG ERNVDU IยกU QR 3DSSยกVNMHU IยกU QR 1RVWDOJLVNH WH RJ NURQHO\VERNVDU IยกU QR

Clas Ohlson: .RQYHNVMRQVRYQ HOHPHQW Z NU IยกU NU Bare Barn: SODJJ HOOHU SODJJ Enklere Liv: (L PHQJGH YDUHU WLO

Gjett prisen รฅ handlevogna pรฅ

B-young: 6MDO

vinn innhaldet! nnhaldet! og

Shoeday: 'LY Y PRGHOODU XDQVHWW IยกUSULV V QR KDOY SULV V

LAURDAG:

Open dag TORSDAG: T ORSDAG: pรฅ STORT STOR T Puls! ballongslepp pรฅ skywalken

SPAR: SP PA AR:

kl.18.00

PHG VXXXSUH WLOERG RJ JnYHU IUn PHG VXXXSUH WLOERG RJ JnYHU IUn EXWLNNDQH +HU NDQ GX EXWLNNDQH +HU NDQ GX YHUNHWOHJ JMHUH YHUNHWOHJ JMHUH HLW NXSS HLW NXSS %O D JUDWLV NOLSS JUDWLV % O D JUDWLV NOLSS JUDWLV YYDIIHOMHUQ P P DIIHOMHUQ P P

Finn osten ๏ฌ askep den inn og bytt rt! o k e v รฅ i eit g LQ LL HLQ Y Jยก\PHU Y J .YDU GDJ DY LQ D W L L HLQ VW ร DVNHSR EXWWLLNNDU YnUH E

Opn Opningstider pning derr: K dagar: Kvar dag gar 10-20 1 -20 20 0 (21) ( La Laur aurdag: ag: g: 10-18 10-1 (20 (20)

LAURDAG:

Gratis barnefotografering pรฅ skywalken kl.11โ 18 VWN [ ELOGH IHUGLJ ODJHW PHG VWN [ ELOGH IHUGLJ ODJHW PHG PRJHOHJKHLW n NMยกSH ร HLUH RJ DQGU PRJHOHJKHLW n NMยกSH ร HLUH RJ DQGUH VWยกUUHOVDU .DQ RJVn EUXNDVW WLO VWยกUUHOVDU .DQ RJVn EUXNDVW WLO MMXOHNRUW XOHNRUW ) RWRJUDI 9LGDU +HOOH )RWRJUDI 9LGDU +HOOH LAURDA AG G::

Prรธv lykka! *n LQQ Sn YnUH )DFHERRNVLGHU RJ VQXUU O\NNHKMXOHW 9LQQ JnYHNRUW IUn ยฒ NU 3UHPLHQ KHQWDU GX Sn % \RXQJ

Gratis ansik ktsmรฅling kll.13โ 115 5

...vi har det!

Nokrre b butikkar bu harr andr and a e opningstider gstiid ider.

HANDELSHUSETT HANDELSHUSE

LEVIS (alle mod til herre og dame)

(SSL KYPRRLĂ&#x2026;HZRLY VN matbokser

,P TLUNKL Ă&#x2026;V[[L WYVK\R[ UV R\U

Vi tĂ¸mmer la ageret for MQVYrYL[Z TVKLSSLY H] \SS

-200,-

3 for 2

50,-

-50%

FĂ¸rstemann til mĂ¸lla!

Alle hĂĽndklĂŚr

Â˝ pris

3 for 2

H] YÂĽK WYPZ Wr HSSL ZHSZ]HYLY <SS]V[[HY S\LY VN Ă&#x2026;LLJLOHSZ MYr blĂĽfjellserien KUN kr. 20,gjeld sĂĽ lenge lageret rekk

Gjelder ikke Supreme. Vi spanderer det rimeligste. Kan ikke kombineres med andre tilbud.

CRAZY CRA RA AZY PRISFEST-TILBUD PRISFEST T--TILBUD TILBU Utrulig men sant! Skylander Giants Startpakke Sk e

99,-

KUN -ÂĽY RY Playstation 3 og Nintendo Wii

Store avslag Store S l pĂĽ ei mengde av haustens nyheiter

3 for 1

Dame: Allle toppar og RQVSHY MYr Ă&#x2026;V`K

2QÂĽW LU IYPSSL TLK ]LYKP MYH VN Mr LU IYPSSL [PS ZHTTL ]LYKP K +\ MrY VNZr L[ NH]LRVY[ Wr ZVT K\ RHU NP [PS LU ]LUU

Herre: alle mac bukser m

SJALKUPP!

49,Alle dunjakker

- % -30%

-20% % % -20%

HENT SJĂ&#x2DC;L LV DEAL: :[VY WPaaH PURS S IY\Z

198,-

NQLSK WPaaHUY VN

TS ZOHTWVV MYr 24:

269,VYK RY MVY MHYNH OrY ]VS\T VN M\R[PNOLP[

prr..stk..

Kylling tempura maki

Wr ]VRZLUZ[Y VN HZZ b nestrr. sĂĽ lenge bar leng lageret rekk

Leika ar

-20%

75,-

NQLSK PRRQL ULKZL[[L ]HYLY OHSSV^LLU ]HYLY VN SLNV

PA AKKEPRIS ]HSMYP )VK`I\[[LY ZOV^LYNLS

198,-

VYK RY

Handkrem 2 for

100,-

Stort smykkeskrin MÂĽY UV

299, 9,-

VYK RY WY Z[R

7YVMLZZPVUHS RHZZHYVSSL 3 MÂĽY Ur!

399,pinnekjĂ¸ttkassarolle/ p e/ saftt RVRLY MÂĽY Ur!

199,-,

Kake K mix uten Z\RRLY MÂĽY RY Fenumax fĂ¸r F RY

49--, 49, 189,-,

Alle pĂ¸lser

(SSL ]HYLY

20,,-

--20% -20 0% %

SmĂĽgodt ĂĽ plukk og mix til

5,90

RY Wr ZHTZVUP[L

<[]HSN[L ]LZRLY

Â˝ pris <[]HSN[L ZQHS RY

prr..hg g.

49, 9,-

HANDELSHUSET FĂ&#x2DC;RDE â&#x20AC;˘ OPE MĂ&#x2026;N-FRE 10-20 (21) â&#x20AC;˘ LAUR 10-18 (20) â&#x20AC;˘ AMFI.NO/HANDELSHUSET FĂ&#x2DC;RDE

Lucca jakke

-30%

24995

4LYPUV = ULJR ge enser 2 for

pĂĽ diamanter

Â˝ pris pris pĂĽ mange Ă&#x2026;V[[L ZRPUU]LZRLY Ă&#x2026;LPYL Ă&#x2026;V[[L [PSIVK P I\[PRRLU

+P] TVKLSSHY uansett fĂ¸rpris no

50%

YttertĂ¸yy

-20%

:PTV RVTIP ]VNU PURS Z[LSSL]Â¤ZRL ZWHY LSSLY :PTV K\V ]VNU PURS Z[LSSL]Â¤ZRL ZWHY

-200,<[]HSN[L OLYYLTVKLSSHY

-200,Deo. stift )VZZ 3HJVZ[ * 2SLPU 1HTLZ )VUK VYK RY

-20%

,SPZHIL[O (YKLU =PZPISL +PÉ&#x2C6;LYLUJL KHNRYLT VYK RY

Sn UDVSHEDOO

Fr Fredag: edag: Sn ELIIJU\WH

LĂ¸r LĂ¸rdag: dag: 1DSROHRQVNDNH RJ NDIĂ&#x20AC;

Heile butikken

-1 -10% 0% NQLSK R\U VYK ]HYLY

<[]HSN[L KHTLTVKLSSHY

Alle bukser

Torsdag: T To o orsdag:

Fra ankie skjorte 2 for

149, 1499,299, 299 9,-

(R]HYPLWSHU[LY RY

50,MÂĽY RY

H Haustens yttterjakker FO OLK jeans

198,(SSL :HUK KYLZZLY MÂĽY RY

2500,1,(5:! +PLZLS Moods of Norway:

Â˝ pris

All Loreal foundations krr.

Noxy ]PU[LYQHRRL

3L *YL\ZL[ (sĂĽ langt l lageret rekk) kk)

99,-

Noxy ]PU[LYKYLZZ

no. 1 pĂĽ kjĂ¸kkenet

-ÂĽY VWW [PS RY

kitchn.no

-30% % -50% %

Flotte orkideplante er PURS Ă&#x2026;HZRL spesialgjĂ¸dsel kun

(SSL ]HYLY [PS VYK WYPZ (ikkje. (ik kje. el. e artikler)

-25% % -15% %

600, 0,-, 500, 0,-,

200, 200 0-0, 0,300,

;PS IHYU ]HUUZÂĽ`SL! TT

3\M[H]M\R[LY RY

8,1598, VYK RY

4HUNL NVKL [PSIVK kom og sjĂĽ! ke fĂ¸r krr. Diamantsmykke Ur!

2998, 8,ID hair 2stk kr

229, 9,*HSaVUL 30% 30% H]ZSHN VYK RY UV

39,,Kupongtilbod

-25% Wr LP ]HSMYP ]HYL RSPWW \[ VN [H med kupongen

550 gratis parkeringsplasser facebook.com/handelshusetfor de facebook.com/handelshusetforde Instagram: Handelshuset www .hhforde.no www.hhforde.no

HANDELSHUSET FĂ&#x2DC;RDE â&#x20AC;˘ OPE MĂ&#x2026;N-FRE 10-20 (21) â&#x20AC;˘ LAUR 10-18 (20) â&#x20AC;˘ AMFI.NO/HANDELSHUSET FĂ&#x2DC;RDE ;PSIVKH NQLSK R\U WYPZMLZ[KHNHUL Âś VR[VILY

Rein Design

Mestergull har 30 ĂĽrs jubileum

Anita Veberg har vore gjennom ei stor livsstilsendring, og ved hjelp av mental trening og fysisk aktivitet har ho klart å kvitte seg med både depresjon og angst. I dag ønskjer ho å hjelpe andre gjennom si eiga bedrift.

Det avgjerande styrkeløftet Over ei mil frå Førde sentrum, nesten i enden av Sundsdalen, ligg huset til Anita og familien idyllisk til med utsikt over Digernesvatnet. Det er langt mellom naboane, men det er ikkje den sosiale angsten som har skremt ho vekk frå folk. Den rista ho av seg då ho la om livsstilen. – Det er så utruleg fint her. Vi trivast best utanfor bykjernen og med litt avstand mellom husa, seier ho og ser ut vindauget.

gledde meg til å vise fram ein flat mage. Men slik gjekk det ikkje. Eg enda opp med ein mage som sto rett ut, og sambuaren fekk spørsmål om eg var gravid. Det var eg ikkje på det tidspunktet, så det var veldig tøft å høyre og eg vart redd for at fleire skulle tru det. Ironisk nok var det i denne perioden ho vart uventa gravid. – Det var ei lette, for då slapp eg angsten for at folk skulle tru eg var gravid utan at eg var det. For ho vart valet om operasjon ein skikkeleg bomtur. – Ikkje tru det er den lette vegen. Gå heller den lange og ver stolt av deg sjølv. For meg vart dette ein skikkeleg omveg. I etterkant har kirurgen beklaga det som har skjedd og lova å ordne opp i magen, som framleis står unormalt mykje ut. Arret er der og minner meg om ei vond tid, men òg på det eg lærte.

For to-tre år sidan var Anita sterkt prega av sosial angst. Så gale var det at ho måtte be sambuaren

Under graviditeten følte ho ofte på at ei endring måtte til. Men motivasjonen var ikkje der.

om å handle, og elles gjere tenester for ho som betydde at ho måtte møte folk. – Det er vanskeleg å svare på kor tid alt det vonde begynte, men etter eit tøft samlivsbrot, kom det harde tak. Etter at eg møtte min nye sambuar, la eg på meg mange «kosekilo» og endå fleire då eg vart gravid igjen. Sakte, men sikkert, mista eg meg sjølv, og opplevde både sosial angst og depresjon. Mykje på grunn av overvekta. Det kan vere krevjande for Anita å snakke om den tunge tida ho var gjennom, og hente fram att mindreverdigheita ho kjende på. Likevel snakkar ho utan filter. – Eg følte folk stira, og tenkte at eg var lat. At dei diskuterte vekta mi bak ryggen min. Eg vart difor livredd for å vise meg blant folk og sat stort sett heime. Å gå på butikken var heilt forferdeleg. Og eg var jo lat. Eg var overvektig, deprimert, utan sjølvtillit og sterkt prega av sosial angst. Eg sleit med å finne tilbake til meg sjølv og hadde heller ingen styrke til det. Før graviditeten hadde ho i desperasjon lagt seg under kniven. – Eg trudde operasjon var ei enkel løysing, og

– Eg ana ikkje kor eg skulle begynne. Eg visste berre at sånn her kan eg ikkje leve. Med baby i magen er du ikkje veldig motivert for å verken slanke deg eller å trene, men eg tok eit val og bestilte ein time med personleg trenar etter fødselen. Og det skulle vise seg å bli vendepunktet. Etter å ha førebudd seg på ei stor endring i fleire månader, var ho så klar som ho kunne bli ein månad etter fødselen. Ho trappa opp på Spenst treningssenter i Førde, for å møte den personlege trenaren. – Det var knalltøft å gå inn på Spenst og kjenne seg som ein kvalross. Samtidig var eg så bestemt på å gjennomføre ei endring, at å snu var ikkje eit alternativ.

TEKST: Kristine Slettehaug FOTO: Foto Stine Bortheim

Den første endringa Anita merka var ny energi. – Etter ei stund merka eg at det vart lettare å stå opp, gå på trening, lage skikkeleg mat, jogge litt lenger og generelt å gjennomføre ein sunnare livsstil. Det freistar ikkje med sofa og sjokolade etter ei god treningsøkt. Samtidig var kosthaldet utfordrande. Eg er ikkje akkurat den som elskar å stå

• Alle typar gitterportar til vindu-og butikkinngangar.

GLASMEISTER

Halbrendsøyra 7 • 6800 Førde • Tlf. 57 83 08 50 • www.holvikglas.no

Rein Design

• Vi leverer alt av dører og vinduer, tilpassa kunden sine ønskjer.

• Vi tek på oss små og store oppdrag med glas- og monteringsarbeid, i alt frå privathus til store forretnings- og industribygg.

Etter å ha jobba seg sakte men sikkert vekk frå overvekt, depresjon og angst, fekk Anita større glede av treninga. Så stor glede at ho ønska drive med det på heiltid. – Eg falt pladask for styrketrening og kan ikkje skjønne at eg ikkje har oppdaga det før. Meistringskjensla er fantastisk når du løftar tungt, og du blir sterkare både fysisk og psykisk. Om du slit psykisk vil eg råde deg sterkt til å trene styrke. Etter å ha tatt seg skikkeleg ut kjem godkjensla. Det er blant anna dette eg ønskjer å dele med andre, og eg har difor utdanna meg til personleg trenar. Målet er å hjelpe andre. For å bli personleg trenar måtte ho gjere noko ho aldri hadde trudd ho skulle klare.

Flytte langt? Flytte heim? Flytte ut?

Alt innan tradisjonelle glasmeistertenester • Vi leverer og monterer ulike typar solskjerming til både privathus og foretningsbygg.

og kutte grønsaker og frukt, ler ho, og løftar opp mellomstemann. – Eit sunnare kosthald har kome heile familien til gode. Eg er ikkje fullt så streng med dei som med meg sjølv, men sunne, reine råvarer har dei berre godt av. Så får det heller vere at dei får saus av og til og ikkje eg, smiler ho. Det vart tøft å kutte snacksen om kveldane, som etter kvart hadde blitt fast følgje framfor TVen. – Det vart nokre sprekkar, men eg henta meg inn igjen og er flink til å finne sunne erstatningar til snopet. Det var ikkje berre kosthaldet ho måtte bytte ut. Med hjelp av psykolog klarte ho å endre tankegangen. – Eg hadde kjørt meg fast i eit negativt tankemønster, og måtte ha hjelp av psykolog for å komme meg ut av depresjonen. Ho hjelpte meg veldig og lærte meg å tenke i positive baner. Den nye tankegangen har blant anna gjort at ho kjem seg opp før fem for å gå på trening. – For å få mest mogeleg tid saman med ungane trenar eg før dei står opp. Nokre dagar vaknar eg og tenker at «JA, no skal eg på trening» medan andre dagar må eg jobbe litt for å komme meg opp. Då tenker eg at dette er min sjanse til å få trena i dag, og så tenker eg positive tankar. Eit triks er å starte dagen med ein positiv tanke og tenke over kva ein gler seg til denne dagen.

Vi tar jobben. Uansett kvar du skal til eller frå. Over heile landet – eller ut av landet.

• • • • •

For få år sidan var Anita Veberg så prega av angst og depresjon at ho nekta å gå på butikken. I dag vaknar ho klokka fem om morgonen med eit smil om munnen, klar for dagens styrketreningsøkt.

Flytting Lagring Pakking Forsikring Utleige av vare- og lastebilar

– Den praktiske delen av utdanninga, der eg skulle trene saman med andre PTstudentar i to veker, grudde eg meg veldig til. Eg tenkte at eg kom til å vere størst og eg kom til å vere minst trena. Men det gikk så fint. Eg gikk ut av komfortsona og trena med desse supersporty studentane og lærte masse. Anita meiner ho har godt grunnlag for å hjelpe folk i same situasjon som ho sjølv har vore i. – Eg sit på mengder med erfaring når det kjem til overvekt og veit korleis det er å sitte heime og slite med seg sjølv. Eg er ingen psykolog, men trur eg kan få folk som strevar over på betre tankar. Det handlar om prioritering og den mentale tankegangen. Det skal ikkje alltid vere lett, og du må ut av komfortsona for å få resultat. Den dagen du merkar glede av treninga har du kome langt. For meg var styrketrening saman med fjellturar eller gåturar med musikk på øyret, løysinga. Målet er å skape sin eigen arbeidsplass, og ho tilbyr PT-timar der ho reiser heim til folk og trenar med dei, i tillegg til webcoaching og elles hjelp med kosthald og trening. – Det er dette eg ønskjer å drive med, og eg håpar eg kan ha ei inntekt på det etter kvart. Det er allereie ein del som har kontakta meg, og eg er i gang med mine første kundar. Eg lever drømmen kan du seie, smiler ho.

I dag er Anita glad for valet ho tok under sin andre graviditet. Det har resultert i ny livsglede, ein sunnare kropp og eit friskt sinn. – Men det er ikkje slik at berre du er tynn og trenar så løyser alt seg. Ja, det var fantastisk å merke endring på kroppen etter at eg byrja å trene og la om kosthaldet, men du må jobbe med det mentale òg. Du må vere lukkeleg med deg sjølv, og sjølvtilliten er sentral. Den kjem når du når måla dine. Om eit år skal ho gifte seg. Det er god motivasjon for å halde på den sunne livsstilen. – Då skal eg vere i mi beste form nokon sinne. Det blir eit skikkeleg julebryllaup. Helst i ein låve og med mykje god julestemning. Ingen er meir glad i jula enn meg, så temaet er ikkje tilfeldig, smiler ho. – Tenk at alt skulle falle på plass etter at eg fylte tretti. Både med jobb, familie og meg sjølv. Eg har det godt no, verkeleg. Tunge dagar kjem innimellom, men dei ristar eg fort av meg. Bli glad i deg sjølv. Bli di eiga suksesshistorie, rådar ho. Ønskjer du inspirasjon frå Anita kan du følgje ho på Instagram: ptanitaveberg eller på Facebook: PT Anita Veberg. – Eg falt pladask for styrketrening og kan ikkje skjønne at eg ikkje har oppdaga det før. Meistringskjensla er fantastisk når du løftar tungt, og du blir sterkare både fysisk og psykisk.

rt cus Spo Ford Fo til 1,95% ilar – lagerb jerente! kampan

Verdas mest selde bil kan du no gjere endå betre med valfrie teknologiar frå øvste hylle FORD FOCUS ECOBOOST Prøv motoren som for andre år på rad er kåra til ”Engine of the Year”. Vi lovar deg ei positiv køyreoppleving. Ford Focus tilbyr også ei rekke innovative teknologiar, som akkurat no vil gje deg valets kval. Du kan velgje blant teknologiar som Active City Stop, parkeringsassistent, filskiftvarslar, trafi kkskiltgjenkjenning, automatiske fjernlys og mange fleire. Sjå alle teknologiane på Ford.no FORD FOCUS SPORT lagerbilar kr 265.000,-*

No med valfrie teknologiar og utstyr for

kr 30.000,Utan tillegg i prisen.

Ford Focus Sport. *Prisen er inkl. leveringsomkostningar. Årsavgift kjem i tillegg. 1,95% rente på lagerbilar. 35% eigenkapital. 1,0 EcoBoost: CO2 fra 109-117 g/km. Blanda drivstofforbruk frå 0,47-0,51 l/mil. Avbilda modell kan avvike frå annonsert tilbod.

www.autoforum.sf.no Les meir på ford.no

AutoForum AS Sanderplassen 2 6800 Førde Telefon: 57 83 09 60

AutoForum AS Leirvåggata 1 6900 Florø Telefon: 57 75 29 30

Følg oss på Facebook: facebook.com/AutoForum.sf.no

10 Tips frå Anita for varig livsstilsendring 1. Jobb med deg sjølv mentalt. Prøv å snu tankegangen og tenk positivt! Lær deg triksa. Les gjerne boka «Bli best med mental trening» av Erik Bertrand Larssen 2. Søk hjelp frå ekspertar. Anten det er frå psykolog, ein personleg trenar eller nokon som har greie på kosthald. Det kan vere vanskeleg å finne ut av alt på eiga hand. 3. Få nok søvn. Kutt ned på TV-sjåinga om kvelden og legg deg tidlegare. Mykje søvn er viktig. 4. Stress ned! Stress er ein dårleg kombinasjon for både kropp, sinn og vekt. Vel ut kva som er viktig for deg å få gjort, og dropp det mindre viktige (for eksempel kan vel vask av huset vente til ein dag du har meir overskot eller tid) 5. Et nok og et reint. Kutt ned på ferdigprodukt og lag mat frå botn av. 6. Lag deg klare mål og prioriter dei. Kva er viktigast? Å ete smågodt kvar kveld eller gå ned ti kilo? 7. Bortprioriter det som kan øydelegge for framgangen din. Eg tok eit halvt år utan sukker, og etter det var det lettare å halde meg til sukker ein gong i veka. 8. Finn ei treningsform du likar. Når du gler deg til trening er du kome kjempelangt. Om eit år står Anita kvit brud. – Då skal eg vere i mi livs form!

9. Gå ut av komfortsona. Då kjem resultata. 10. Bli glad i deg sjølv.

FULLPAKKA MED INNOVATIV TEKNOLOGI SOM GIR DEG EIN TRYGG OG KOMFORTABEL KØYRETUR

Kampanjerente på lagerbilar! NISSAN NOTE, lagerbilar

kr 214 900* 1,95%** rente på lagerbilar! Den nye Nissan Note får du no med eit sportsleg styling kit og ein svært effektiv 1,2-liters kompressormata bensinmotor på 98hk. Den innovative Safety Shield-teknologien frå Nissan vil hjelpe deg med å unngå faresituasjonar og køyre tryggare.

www.autoforum.sf.no

AutoForum AS Sanderplassen 2 6800 Førde Telefon: 57 83 09 60

Forbruk: 3,6-4,7 l/mil. CO2- utslepp 92-109 g/km. *) Pris levert Førde/Florø. Årsavgift kjem i tillegg. **) Kampanjerente ved 35% eigenkapital. Bileta i annonsen kan avvike frå tilbod.

AutoForum AS Leirvåggata 1 6900 Florø Telefon: 57 75 29 30

Følg oss på Facebook: facebook.com/AutoForum.sf.no

HARALD BRØYN

Back In (Monkey) Business

Kjære alle saman I dag skal eg ta føre meg ei nesten umogeleg oppgåve, men som Solan i Flåklypa seier: Det vanskelege er ein bagatell medan det umogelege er ei utfordring. Eg har tenkt å prøve å forklare mitt forhold til musikk! For å gjere dette lyte eg som med så mykje anna starte med byrjinga. Eg vaks opp i ein god heim. Dei tidlegaste minna eg har av musikk er Black Sabbath og Øystein Sunde. På opptakskassett, utan mellomrom mellom songane «Wheels of Confusion» og «Bleieskiftarbeider». Eg trur dette kan vere ein medverkande årsak til at eg seinare har blitt så god i å takle vanskelege overgangar. Eg hugsar eg fann ein gul kassett som eg hadde i Walkmanen min (til yngre lesarar: ein Walkman er ein berbar kassettspelar), den var det The Beatles på. Mitt neste minne, og truleg det sterkaste musikkminnet eg har, var då eg fann ein opptakskassett med AC/DC – Back In Black på eine sida og Skid Row – Slave To The Grind på andre sida. (minus dei siste 30 sekunda av spor 12). Eg trur det var i dette augneblikket eg ubevisst valte religion. Eg høyrte til i The Church of Rock!

The Preacher says my soul is lost and tells me to repent He says i must revive my faith – well here's my sacrament: Put on your chains and leather – raise your fist and yell If heaven isn't rock n' roll, then lead me straight to hell!

lasta ned bilete av covera på nettet og prenta dei ut på fotopapir. Eg kjøpte til og med printer der eg kunne prente bilete rett på CD'en. Det skulle eit trena auga til for å sjå at det var piratkopiar som stod i hylla. Då eg i ein alder av 15 flytta på hybel, begynte pengane å ramle inn i form av bortebuarstipend! Eg trur det var rundt 3000 kr i månaden som

ramla inn på konto. Eg leitte fram den billegaste hybelen eg kunne finne i Sogndal (850 kr/mnd inkludert straum). Resten av pengane vart brukt på musikk. Til mi mors fortviling var som regel kjøleskapet tomt, men det var alltid nye CD'ar i hylla. Eg hugsar eg gladeleg drakk bønner i tomatsaus rett frå boksen medan eg høyrte på den nye plata til In Flames. Etter eit lite år valte eg å flytte, for eg fekk alltid støyt når eg stod i dusjen og tok i

– Crazy Lixx, Church of Rock Sidan den gongen har eg ikkje sett meg tilbake. Det vart brukt rivjern på bukseknea, naglebelte kom på ønskelista og håret fekk gro. Eg vart eit utskot i samfunnet, ein vissen blome i buketten, ein raring rett og slett. Eg visste det ikkje då, men eg hadde lagt ut på ei reise eg skulle ha mykje glede av i åra som kom. Eg er faktisk so gammal at eg hugsar då ein måtte kjøpe CD'ar for å oppdage ny musikk. Og dei vart valt ut frå omslaget. Då forstår dykk sikkert at den fyrste CD'en eg hugsar at eg kjøpte var av Iron Maiden. Eddie var rett og slett for ond til å gå forbi. (maskoten til gruppa, red. merk)

På skuletur til Danmark vart heile feriebudsjettet brukt på AC/DC CD'ar (eg var for ung til å ha glede av Tax Free). Utan fast inntekt enda eg på skråplanet, og vart ein kløppar på å kopiere CD'ar. Eg

Når eg heng 7 meter over bakken og koplar lamper med nye singelen av Crazy Lixx, eller litt klassisk Bon Jovi på øyrene, går jobben over i ein fei.

Alle bilmerke - opptil 7,5 tonn

Han er av den gode 86-ĂĽrgangen, har langt over middels lidenskap for musikk og har spelt gitar sĂĽ lenge han kan hugse. Han er glad i dyr, friluftsliv, film, bĂ¸ker og god drikke.

- reparasjon - vedlikehald - service - EU-kontroll - hjulstillings-kontroll - aircondition-service Vi er med i verdas stĂ¸rste og mest kunnskapsrike verkstadkjede. Hos oss fĂĽr alle bilmerke profesjonell hjelp til hyggeleg pris.

â&#x20AC;&#x201C; MED KVALITET OG SERVICE SOM VAREMERKE â&#x20AC;&#x201C;

DIN BUBIL-VERKSTAD I FĂ&#x2DC;RDE krana samtidig. Hybelleiga steig til 1500 kr inkludert straum, men eg hadde framleis rĂĽd til ny musikk. Det var pĂĽ denne tida eg fekk min fyrste mp3spelar, og eg kom fort godt overeins med den. Proppane hang i Ă¸yra stort sett heile dĂ¸gnet. Einaste gongen dei var ute var dĂĽ eg stod i dusjen. DĂĽ hadde eg eit gammalt headset som eg hadde pakka plastfolie rundt. Dersom proppen i Ă¸yra falt ut i lĂ¸pet av natta, vakna eg, og sette den inn att. Eg er overbevist om at Ă¸yrene mine denne tida vaks rundt proppane, for i ettertid har eg berre klart ĂĽ bruke Sony sine proppar. Desse gjekk nok ut av produksjon for eit par ĂĽr sidan, og dĂĽ var det krise i heimen. Til slutt fann eg ein seljar pĂĽ Ebay som selde ut eit restparti. No har eg 19 pakkar liggande i reserve. Eg starta ĂĽ bruke hettegenser for ĂĽ kunne sitte med musikk pĂĽ Ă¸yrene pĂĽ skulen, og det vart sydd smĂĽ lommer inni genseren der eg plasserte spelaren. Som ein cowboy som Ă¸ver pĂĽ ĂĽ trekke revolver vart teknikken finpussa heime. Om lĂŚraren kom innanfor intimsona, kunne eg pĂĽ brĂ¸kdelen av eit sekund nappa ut begge proppane som landa elegant nedi genseren, og eg kunne dra av meg hetta pĂĽ kommando. NĂĽr eg tenkjer meg om har eg alltid spegla musikken min i klesstilen. Eg veit ikkje kvifor eg har valt ĂĽ gjere dette, for det er slett ikkje alle ein kan sjĂĽ pĂĽ om dei har god musikksmak. Eg blir ofte overraska av klientellet pĂĽ Garage og Inside i Bergen der eldre damer i dyre kĂĽper og permanent nikkar forsiktig og tramper takten til AC/DC og Deep Purple. Som med folk som har hund, er vanlegvis folk med skinnjakke og slitt dongeri greie folk som er enkle ĂĽ prate med. Seinast for to dagar sidan kom eg i prat med ein familiefar med dame og to ungar i byn. Der gjekk praten livlig om Cinderella, Uriah Heep, Skid Row og Crazy Lixx til dama masa og ungen grein. Som faste lesarar veit sĂĽ har eg to Led Zeppelin tattoveringar. Det skal berre litt blotting til fĂ¸r det vankar lovord og drinkar pĂĽ byn. Eg mĂĽ fortelje om den 8. eller 9. gongen eg var i London. Der var det ein fast platebutikk eg vanka pĂĽ (som no diverre er avgĂĽtt med dĂ¸den). Eg var inne og plukka skamlaust fram alle bootlegane han hadde av Led Zeppelin (plater for rundt 2000 kr) og eigaren nikka

godkjennande dĂĽ eg slengte platene pĂĽ disken. â&#x20AC;&#x201C; ÂŤStill buying Zeppelin?Âť spurte han og levere eit lurt glis. Eg bretta fram litt blekk, og fekk tomlane opp for dei nye tattoveringane. â&#x20AC;&#x201C; ÂŤGotta tell you,Âť snerra han ÂŤJimmy Page is a regular here. Cheap bastard he is. Allways complaining on my prices. You just missed him, he left only 15 minutes ago.Âť. No skjedde ting veldig fort: eg betalte med store lappar og bad om ĂĽ fĂĽ vekselen i pengane som Jimmy hadde betalt med. SĂĽ spurde eg kva veg han hadde gĂĽtt og la pĂĽ sprang. Eg fann aldri att Jimmy Page, men eg har eit par pund liggande som han kanskje har halde i. Men no har eg rota meg inn i noko eg ikkje kjem ut av. Vinflaska er tom, og historia om dĂĽ eg mĂ¸tte ein som har gĂĽtt i klassen til Ozzy Osbourne fĂĽr vente. Det fĂĽr ogsĂĽ historia om dĂĽ eg vart intervjua om krangelen i Black Sabbath. Musikk for meg er noko trygt og godt. Noko fast i ei flytande verd. Ei Ă¸y i Middelhavet med ein palme ein kan surre seg fast i dĂĽ bĂ¸lgjene truar med ĂĽ skylje ein til havs. I ei verd der alt er i ei konstant forandring, er favoritt-CD'en lik kvar gong du set den pĂĽ. NĂĽr eg kjem heim etter ein lang dag pĂĽ arbeid og eg kan legge meg ned pĂĽ golvet og hĂ¸yre gjennom Dark Side of The Moon av Pink Floyd, eller Black Album av Metallica, dĂĽ stĂĽr verda stille, og eg kan lade batteria. NĂĽr eg heng 7 meter over bakken og koplar lamper med nye singelen av Crazy Lixx, eller litt klassisk Bon Jovi pĂĽ Ă¸yrene, gĂĽr jobben over i ein fei. Og skulle det komme eit klassisk pianostykke av Ludivico Enauldi i proppane, sĂĽ er det ikkje sĂĽ nĂ¸ye om eg ligg pĂĽ rygg i ein krypkjellar med ĂĽtte plirande smĂĽ edderkoppauge 2 centimeter frĂĽ nasetuppen.

s Service og reparasjonar s Periodisk kĂ¸yretykontroll (EU-kontr.) s Hjulstillingskontroll med 4-hjulsmĂĽling s Fabrikkoppdateringar og garantiarbeid pĂĽ chassis s Service/fylling pĂĽ AC-anlegg s Ettermontering av cruise control og ryggekamera

VISSTE DU AT s 2 av 3 bubilar er bygd pĂĽ Fiat Ducato? s Autoservice er Norges eldste Fiat-forhandlar, etablert i 1966, og Iveco-forhandlar frĂĽ 1974?

Kusslid, 6819 FĂ¸rde â&#x20AC;&#x201C; Tlf. 57 83 38 80 www.as-autoservice.no

5(9,6-21 5(.1(6.$3 Â&#x2021; )5$07,'65(77$ OG ())(.7,97 OPPLEGG FOR REKNESKAPSRAPPORTERING Â&#x2021; Â&#x2018;.2120,67<5,1* Â&#x2021; Â&#x2018;.2120,6. 5c'*-(9,1* Â&#x2021; 3267#5 5 12 Â&#x2021; ::: 5 5 12 )Â&#x2018;5'( Â&#x2021; )/25Â&#x2018; Â&#x2021; (,' Â&#x2021; 0c/Â&#x2018;< Â&#x2021; 675<1

7$ .217$.7 )

7,/%2' 3c

5(.1(6.$36)Â&#x2018;

5,1* 2* 5(9,6-21

PĂĽ tide med service? ALLE BILMERKER OPPTIL 7,5 TONN.

EU-KONTROLL VARE- OG BOBILVERKSTED HJULSTILLINGS-KONTROLL 3D AC/KLIMA-SERVICE FLUSH/RENS AUTOMAT-GEARKASSE

Folk er sĂĽ opptatt med ĂĽ finne meininga med livet. Eg trur ikkje det er noko fasit der. Det er opp til kvar enkelt ĂĽ finne meininga med SITT liv, og pĂĽ mi liste sĂĽ ligg musikk temmeleg hĂ¸gt oppe, rett over sitronfromasjen.

ME MECA C A Car C a r Service S e r v i c e er et trygt v al g av a v bilverksted. bil ve r ks t e d. Vi Vi stĂĽr st ĂĽ r for fo r riktig r i kt i g utu tt r ygt valg og prisgunstig Al t arbeid a r b e id utfĂ¸res u t fĂ¸ res med reservere s e r veffĂ¸rt Ă¸r t o gp r i sg u nst i g verkstedsarbeid. ve r ks t e d s a r b e i d. Alt deler gje ld er alle bilens bile ns garantier g a r a n t ie r d el er av a v originalkvalitet, o r i g i n al k v ali t et, og o g selvfĂ¸lgelig s el v fĂ¸l ge li g gjelder fortsatt nĂĽr bilen hos oss. os o s s. fo r ts a tt n ĂĽ r bil en har h a r vĂŚrt vĂŚr t h

SĂĽ ta deg ein time fri i kveld og spel gjennom favorittplata, gjerne til ei kald pils.

Rutebilane Ru tebilane i B Bremanger remanger as

ET ET TRYGT TRYGT V VALG ALG A AV V BI BILVERKSTED LVERKSTED VER V

Ring R i ng oss o ss i dag d a g og o g bestill b est ill tid. t i d. TTlf.: l f.: 57 79 68 80

Avd: ME Avd: MECA CA Terdal Terdal bilservice bilser vice Bremanger 6727 B remanger

Snakkast! www.meca.no

Betal nĂĽr det passer for deg! Opptil 24 mnd. rentefri nedbetalning.

Back to Start AS: Siri Linn Haugen og Silje Blindheim.

Terje Sørebø og Arild Nybø frå Mediebruket.

Pixelwerk AS: Chester Laquian, Tom Henrik Aadland, Nicolas Iannone og Roar Flølo.

DU avgjer kven som blir årets 26 nominerte, 5 finalistar, 1 vinnar. Den 31. oktober vert Årets Gründer 2014 kåra på Temposeminaret i Florø, og di stemme kan avgjere kven det blir. TEKST: Roy Sunde

– Det var svært mange gode kandidatar. Vi skulle gjerne hatt ti finaleplassar. Det skjer mykje spennande på gründersida i fylket, og eg er sikker på at mange av desse vil ha stor betyding for Sogn og Fjordane i framtida, seier Halvor Flatland, leiar for Innovasjon Norge i Sogn og Fjordane. Saman med administrerande direktør i Sparebanken Sogn og Fjordane, Arvid Andenæs og dagleg leiar i Framtidsfylket, Gro Rukan, har han hatt ansvaret for å plukke ut dei fem finalistane, som kjempar om topp-premien på 100 000 kroner. Fylkesmagasinet presenterer dei fem finalistane i tevlinga, og du kan stemme fram din favoritt via Framtidsfylket sine nettsider.

Mediebruket AS. Mediebruket har spesialisert seg på utvikling av nettstadar og internettbaserte verktøy. Selskapet har laga over 150 nettløysingar, og på kundelista står mellom anna Amedia, Miljødirektoratet, Lotteri- og stiftelsestilsynet, Fylkesmannen og Sparebanken Sogn og Fjordane. I haust tek dei skrittet vidare med dotterselskapet Stiftio AS, der dei skal utvikle eit webbasert verktøy for behandling av søknadar til pengeutdelande stiftingar. – Mediebruket har eit solid fundament i ein stadig veksande kundebase. Dette gjev oss gjennomføringsevne til å satse på innovative risikoprosjekt med internasjonalt potensial, deriblant Stiftio. Vi har stor tru på at forretningsmodellen vi har laga for Mediebruket er den rette, og at den vil føre til ei rekkje nyskapande webprodukt og dotterbedrifter i åra framover, seier dagleg leiar Arild Nybø. Intempo AS. Intempo AS, med gründer Heidi Aabrekk i spissen, har utvikla ein pedagogisk innovasjon for born i aldersgruppa 0-3 år. Ved å

kombinere nyare hjerneforsking og tradisjonell pedagogikk, har ho utvikla Bravoleiken, der målet er å framme læring og førebygge lese- og skrivevanskar gjennom leik. 80 barnehagar i Norge og Danmark har til no tatt Bravoleiken inn sitt pedagogiske opplegg, og Aabrekk jobbar målretta mot å spreie det til heile Norden. – Jo fleire sanseinntrykk borna har fått som små, jo betre utvikla er områda i hjernen 20 år etter. Ved å systematisk stimulere sanseapparat og språk, legg ein til rette for at små born får utnytte sitt potensiale, samtidig som ein førebygg dysleksi og åtferdsvanskar, seier Aabrekk.

Vendanor AS. Vendanor har utvikla ein sjølvbetent døgnopen automat for bytte og kjøp av gassflasker. Dei fem første automatane er allereie testa med positivt resultat i Møre og Romsdal og Stryn, og dei har no byrja salsprosessen mot resten av landet. Design, kvalitet og effektivitet står i fokus, og verksemda har allereie fått førespurnader frå fleire internasjonale aktørar.

FOTO KIKKERTAR UR FOTO

5.-8. nov.

CANONDAGAR! ¾ ONSDAG 5. NOV. SKEI HOTELL, KL. 18.00-20.00:

FOTOKVELD PÅ SKEI MED FOTOGRAF OG EVENTYRAR JOHNNY HAGLUND Vendanor AS: Harold Wieldraaijer og Sten Johnsen

Påmelding til post@alfhelgheim.no innan 3. november. Pris kr 50,-. Betaling ved inngang. ¾ ONSDAG 5. NOV. ALF HELGHEIM & CO, JULESTUDIO, KL. 10.00-16.00:

JULEFOTOGRAFERING I JULESTUDIO. FOTOGRAF ARVID FIMREITE

Pris kr 390,- inkl. 25 stk julekort 10x15 m/konv. Timebestilling innan 3. november. ¾ TORSDAG 6. NOV. SKEI HOTELL, KL. 18.00-21.00:

GRUNNLEGGANDE CANON EOS FOTOKURS For eigarar av Eos 100D, EOS 600D/EOS700D, EOS 70D og EOS M. Påmelding til post@alfhelgheim.no innan 3. november. Pris; kr 799,- . NB: Gratis for våre Canon EOS kundar. ¾ FREDAG 7. NOV. SKEI HOTELL, KL. 17.00-20.00:

Intempo AS: Heidi Aabrekke.

gründer 2014 –Vi har utvikla eit produkt som har potensiale langt ut over den norske marknaden. Våre automatar mogeleggjer tilgjengelegheit 24 timar i døgnet og fjernar alle manuelle rutinar for utsalsstadane. Vi står i startgropa innan sal og marknadsføring, og allereie etter eit par veker ser vi at marknaden etterspør vårt produkt, seier dagleg leiar Harold Wieldraaijer.

Pixelwerk AS. Pixelwerk vart skipa i 2012, og har på kort tid etablert seg som eit innovativt programmerings- og designbyrå med spisskompetanse innan sanntid 3D visualiseringar, appar, webløysingar og software utvikling. Selskapet har fire tilsette med ulik kompetansebakgrunn, og dei har mellom anna Telenor, Norges Blindeforbund og Salmon Group på kundelista. – Vi har alltid vore gründerar til sinns. Vi såg at det var behov i marknaden for ei bedrift som kunne utvikle og levere avanserte og innovative teknologiske løysingar. Gjennom vårt internasjonale kompetansenettverk bidreg vi til effektivisering og utvikling for næringslivet lokalt, nasjonalt

Oppe til venstre: Terje Sørebø og Arild Nybø frå Mediebruket. Back to Start AS: Siri Linn Haugen og Silje Blindheim. Vendanor AS: Pixelwerk: Chester Laquian, Tom Henrik Aadland, Nicolas Iannone og Roar Flølo. Intempo AS: Heidi Aabrekke.

og internasjonalt, seier Nicolas Iannone, CEO i Pixelwerk.

Back to Start AS. Duoen Siri Linn Haugen og Silje Blindheim har utvikla treningskonseptet BasisBall, der basistrening står i sentrum. Dei har utdanna 200 BasisBall-trenarar, og konseptet er representert i ei rekkje treningskjedar, deriblant Spenst, Stamina og Aktiv Trening. I 2013 vann dei både ungdommens gründerpris i Sogn og Fjordane og Nyskaparprisen i Stryn. Planen framover er å erobre privatmarknaden og ta konseptet utanfor Norges grenser. Dei er allereie i startfasen i England, og har fleire interessentar på blokka. – BasisBall er eit treningskonsept for alle. Effektiv trening som krev lite tid, lite utstyr og som kan utførast kvar som helst. Drivkrafta vår ligg i folkehelse, og korleis vårt konsept kan utgjere ein stor forskjell for folk flest, seier duoen. Stem fram din favoritt innan 31.oktober på framtidsfylket.no!

GRUNNLEGGANDE CANON EOS FOTOKURS

For eigarar av Eos 7D Mark II, EOS 6D, EOS 5D Mark III. Kurs i meny- og «knappekurs». Påmelding til post@alfhelgheim.no innan 3. november. Pris; kr 799,- . NB: Gratis for våre Canon EOS kundar. ¾ FREDAG 7. OG LAURDAG 8. NOV.

MØT CANON PÅ SKEI

Møt Lars Askheim frå Canon Norge på butikken vår fredag 10-16 og laurdag 10-13. Demonstrasjon av og informasjon om Canon systemkamera, Canon objektiv, Canon videokamera, Canon skrivarar og Canon utstyr. Stor fokus på det nye Canon EOS 7D Mark II og fullformatkameraene Canon EOS 6D og Canon EOS 5D Mark III og Canon sine objektiv. Ekstra gode tilbod på desse modellane under Canon-dagane! Sjå www.alfhelgheim.no eller ta kontakt! temKjøp eit Canon EOS sys 6. og 7. e gan sda kur før kamera eit 3nov. og delta gratis på rs! oku timars Canon EOS fot 11 eller Sjå våre tilbod i FM nr. eller i .no eim lgh lfhe w.a på ww butikken vår!

Alf Helgheim & Co AS 6843 Skei i Jølster • Tlf. 57 72 83 11 www.alfhelgheim.no • post@alfhelgheim.no Opningstider: Månd.-fred. kl 09-17. Laurdag kl 09-15.

FOTO KIKKERTAR UR FOTO

Tuff-Kote Dinol behandling, den mest avanserte og omfattande rustbeskyttelsebehandlinga.

Rein Design

på Ska bi de 83 len?

ANTIRUSTBEHANDLING

Vi tilbyr også lakkonservering frå Diamondbrite med 6 års garanti uten rebehandling.

Tlf: 57 83 72 50 post@bilskadesenteret.no www.bilskadesenteret.no Man-fre 07:30-16:30

6M¥ Y¥U źRWWH KXVNDWDORJ RJ OD GHJ EOL INSPIRRERT!

Følg oss facebook.com/Bilskadesenteretas

Rein Design

ÅNNØY

VAREHENGAR Frå

KNALLGODE KNA LLGODE PRI PRISAR SAR

6.490,-

PÅ TIKI BÅT BÅTÅTT- OG V VARETILHENGAR VARETILHE ARETILHE ENGAR

Kontakt oss i Dvergsdal & Sunde, og saman finn vi din draumebustad, uansett kor du vil bu i Sogn og Fjordane. Vi har avdeling i Førde, Sogndal og Eid.

V Vii har dei på lager. Ta k kontakt ontakt for bes bestilling. tilling.

BÅTHENGAR Frå

(LW KKXV (LW KXV IU¥ RVV (LW XV IIU¥ U¥ R RVV VV HLQ KHLP WLO GHJ HLQ LQ KKHLP HLP WWLOLO G GHJ HJ H

7.990,Tlf : 57 72 65 00 dvergsdalogsunde.no | post@dsgruppen.no Avd. Førdee | Avd. Eid | Avd. Sogn

Å J S G O M O N N I M O K ER!

T I E H Y N VÅRE HANNA - ekstra stor skuffeplass og elegant design.

Opnin ngstider:

Måndag–fredag: 07.30–16.30. Lau urdag: 10.00–14.00. Vi tar forbehald om fargeavvik og tr ykkfeil.

R Rørle ø r l e g ge g e re r e n i næ n æ rhete rh e te n

Tlf. 57 72 55 90 - Mob. tlf. 992 13 790 Flovegen 4, 6800 Førde - www.comfort.no

R Rein ein Design

Angedalsvegen 59, 6800 FØRDE Tlf. 578 22 808 / 958 66 866 www.doskeland.net

Foto: Thor-Aage Lillestøl

Haustdepresjon – Vanlegare enn du trur Over 150.000 rammast kvart år. Går det an å lære seg å like hausten? TEKST: Kristine Slettehaug

Ut og gå! Camilla Søvig er helsesportpedagog ved Helse Førde og anbefaler fysisk aktivitet mot både tungsinn og meir alvorleg depresjon. – Mange får angst og depresjonar opp gjennom livet, dette er heilt vanleg og ein treng ikkje nødvendigvis behandling for det. Ho meiner fysisk aktivitet kan vere løysinga om ein slit litt ekstra på hausten. – Depresjon medfører kverning/grubling på negative tankar, og då freistar det ikkje alltid å vere fysisk aktiv. For å gjere livet lettare, bør ein likevel prøve å komme seg ut i fysisk aktivitet. Det er godt dokumentert at fysisk aktivitet har god effekt spesielt på depresjon, men også andre psykiske lidingar. Ho anbefaler alle å komme seg ut om hausten. – Tretti minutt fysisk aktivitet er anbefalt for alle. Det er nok å gå, og ønskjer ein å gjere det litt

tyngre kan ein gå i ulendt terreng og motbakker, eventuelt gå ein fjelltur. Det hjelper garantert for dei med «trivselsdepresjon». For dei som treng behandling for depresjon krev det litt meir, både systematisert trening og mengde. – Ein treningspartner/treningskontakt kan vere løysinga. Aktiv på dagtid i regi av Helse Førde tilbyr trygg og kvalitetssikra oppfølging, der trening/aktivitet vert tilpassa den enkelte. Både treningskontaktordninga og Aktiv på dagtid er tiltak som Helse Førde har laga for å hjelpe folk med ulike lidingar ved hjelp av fysisk aktivitet, avsluttar ho.

Nyt den! Ashtanga & Hatha yogalærer og sjukepleiar, Anette Eide Røsandhaug, eig og driv Yoga Førde. Ho meiner ein stor kopp te og ekstra omsorg til både fysisk og mental helse kan gjere hausten betre. – Når dagane blir mørkare, finn eg fram sitron, ingefær og den beste honningen og drikk store krus med deilig heimelaga te. Jo større krus, jo betre! Ja, og kokossmør! Ikkje ein haust, eller

noko anna årstid for den saks skuld, utan kokossmør! Både i maten og på huda for næring og fukt i kulda. – Haust er ei ekstra god tid for yoga. Yoga for kropp og sjel. Etter ein aktiv vår og sommar med fjellturar og anna energifylt trening, vel eg gjerne meir «rekreasjons» yoga på denne tida. Det gjer godt å fylle på energi-lagera igjen til neste sommar. Rolege, djupe øvingar med lukka auge og djup pust. Lat tankane flyte innover og leit fram varme minner. Yoga, meditasjon og pust hjelper meg med å finne fokus og energi, og at det har førebyggande effekt på depresjonar er eit pluss når den mørke tida dreg ut. Hausten er perfekt for kos og innetid, så nyt den i fulle drag, vær her og no og la både den fysiske og mentale delen av kroppen få litt ekstra omsorg.

Oppskrift 1 stor kopp ingefærte med sitron. 4-5 cm av ei fersk ingefærrot ½ sitron kokande vatn 1 ts honning

Anette Eide Røsandhaug

Camilla Søvig

Kristian, Håkon og Synne

Skjær av skallet på ingefæren før du riv den på den grove sida av rivjernet. Ha det over i tekoppen. Klem ut sitronsafta og ha i. Hell over det varme vatnet. Ha i honningen og rør ut.

Gi ein kos! Kva råd har femåringane i Nærleiken Barnehage mot tungsinn om hausten?

– Nokre menneske synest det er litt tungt og trist om hausten. Kvifor trur de det er slik? – Det er nok fordi blada dett ned, og det blir masse feiing og slikt, seier Kristian. – Ja, og så er det kaldt, og dei har gjerne lyst inn igjen. Og då er det godt å sette seg ned framfor TV-en med litt godteri, stemmer Håkon i. Synne er litt usikker på kvifor nokre ikkje likar hausten – Det er kanskje fordi det er mindre sol? – Ja, og så blir dei litt leie av det stygge været og for at dei må ha på seg tjukke klede og ikkje får bruke shorts, seier Håkon. – Kva kan ein gjere for å bli litt gladare om hausten?

– Dei treng kanskje ein kos? Lurer Synne. – Eller litt godteri, foreslår Håkon. – Er du litt lei deg, så spør om du får spele tvspel. Det hjelper, er Kristian si løysing. – Kva aktivitetar foreslår de? – TV og godteri. Alltid! Svarar Håkon, og fortset: – Gjer det du likar aller best, og får du ikkje gjort det du har mest lyst til, så gjer det nest beste. – Les ei bok! Lego chima er bra, foreslår Kristian. – Trur de vêret verkar inn på humøret? – Nei, seier Synne bestemt, men Håkon er ikkje heilt einig: – Jo, det verste for humøret er lyn og tore og skogbrann. – No kjem eg ikkje til å seie eit ord meir, avsluttar Synne. Og slik vart det.

Haustaktivitetar. • Peiskos – Varmt, romantisk og garantert godstemning i huset.

• Varme drikker – Kakao, te, kaffi, gløgg.. Det du måtte ønske å varme fingrane med. • TV-kos – TV er best på hausten, og med piskande regn kan du sitte i timevis framfor favorittserien utan dårleg samvit. • Nærmare jul – Etter hausten kjem jula. Mykje å gle seg til med andre ord! • Fargane – Stopp opp og nyt dei fine haustfargane du er omringa av. • Maten – Plutseleg freistar det med viltgryter, hjortebiff , fårikål og anna typisk haustmat. Inviter gode venner på eit varmt måltid ein mørk haustkveld. • Fjellet– Sjeldan er fjella så fine som om hausten. Lufta er klår og frisk, og alt har skifta farge. Opplev fjella på nytt! Premien? Varm dusj og god kvelds.

Fylkets største utval i golvbelegg! 700 TBX drives av en Arctic Cat-konstruert 695cc-motor, H1 EFI. 700 TBX leveres med en vippbar transportboks bak. 700 TBX sammenlignes med en stridsvogn, men i 1:4 størrelse. Dette betyr at de er klare for harde oppdrag år etter år.

Kvalitet • Fagkunnskap • God service

700 TBX XT PS m/beltekit

Vegg-til-vegg tepper

Teppeﬂiser

Golvbelegg

Gardin

Tapet

Alt i maling, Inne - Ute

Utleige av slipemaskin/ rensemaskin

Treng du handverkar? Vi hjelper deg!

Veil. pris Kr. 169.900,-

NÅ kr. 139.000,Lokale klargjøringskostnader tilkommer.

FØRDE MOTORSPORT

Øyrane 4 // Tlf. 41 53 42 45 // www.fordemotorsport.no

Følg oss på FACEBOOK

MC // MOPED // ATV // BÅT // BÅTMOTOR // AUTORISERT VERKSTAD Lokale klargjøringskostnader tilkommer.

Langebruvegen 2 • tlf. 57 82 99 50 forde.fargehandel@enivest.com

Bilhuset Førde AS Øyrane 6 • 6800 Førde Te el: 57 72 41 00 • bilhusetforde .no

Prøvekøyrt: Ford Fiesta ST

Frå 50 til 20 på ein augneblink Det er ikkje sikkert at Ford Fiesta får deg til å tenke: WOW!! Men skulle du ramle over ein som har bokstavane ST pent plassert i grillen, så ver førebudd på at den kan by deg opp til dans. Tekst: Tore Fossen. Foto: Roy Sunde

Under panseret på den vesle Ford’en står det ein hissigpropp av ein motor som lar deg få 182 hestekrefter til rådvelde. Når bilen ikkje veg meir enn 1163 kilo (altså 6,4 kg pr hk), er det nesten sjølvsagt at det sparkar godt ifrå. Vi kunne gjerne slått til med ein variant av ein gammal åttitalsvits: Kva er det som er lite og blått og rasar bortetter vegen? Eit blåbær på motorsykkel. (Tørr latter!) I dette tilfellet er svaret feil, for det er nemleg ein Ford Fiesta ST!

Allereie når du set deg inn i sportssetene får du gocart-feeling. Herlege bøttesete med god sidestøtte for rygg og lår innbyr til litt frisk køyring på svingete vegar. Og når vi først skulle på tur, og destinasjon var bestemt, måtte vi køyre litt omvegar for å få prøvd ut denne vesle rakkaren. Det er då det skjer: Å gå frå 50 år til 20 år på ein augneblink! Sikkert fleire rynker no, men smilet vart minst like breitt som for 30 år sidan – og vel så det.

Startstreken var Førde. Målet var Sørbøvåg for å kjøpe krabber. Derfor tok vi av litt før Sande, køyrde Sygna, Guddalen, ned mot Vadheim og utover Sognefjorden. Til Leirvik og deretter mot Dale før vi tok av mot Sørbøvåg. Eine og åleine fordi vi ville køyre svingete vegar! Kanskje ikkje fornuftig, men bevare meg vel kor moro. Fiestaen har ein herleg akselerasjon, og med litt turtal kjem det også tøff lyd frå bensinmotoren. Spesielt tredje og fjerde gir er interessante gir å bruke når

Motor: 1,6 EcoBoost bensin Maks effekt: 182 hk 0–100 km/t: 6,9 sek Toppfart: 220 km/t Lengde: 3975 mm Breidde: 1709 mm Høgde: 1456 mm Vekt: 1163 kg Oppgitt forbruk, blanda køyring: 0,59 l/mil Vårt forbruk: 0,80 CO2-utslepp: 138 g/km Pris frå kr 313.400,Pris testbil: kr 335.900,Utlånt av: AutoForum Førde/Florø.

vegen buktar seg fram, for innimellom glimte til med nokre langstrekkjer. Til og med redaktør Sunde byrja å mimre om dei glade 80-åra og fortalde historier som ikkje eignar seg på trykk når det gjeld bilkøyring og galimatias. Historier om unge gutar med alt for lite vit og alt for stor motor.

Ein to-dørs Ford Fiesta er ikkje akkurat førstevalet for ein stor familie. To-dørs bilar er i grunn ikkje eigna for anna enn heilt unntaksvis å ha passasjerar med. Det er kronglete å få folk på plass i baksetet, og endå meir kronglete å få dei ut derifrå. Og så må jo gjerne føraren ut av bilen for å sleppe folk ut også. No finst Fiesta i meir moderate utgåver motormessig, og ikkje minst – med fire dører. Då blir det litt meir familievennlege saker, men her handlar det om ST.

Fiesta ST har eit oppsett som er stivt, utan at det blir ukomfortabelt. Kløtsjen tek momentant. Det er ikkje mykje rom for sluring der. På grusveg smell steinane oppunder skjermane og lyden minner om bakkeløp på Rudskogen. Girskifta er korte og presise. Det er rett og slett lenge sidan eg har køyrt noko som har vore så gøy.

0 til 100 går unna på 6,9 sekund (ja, ikkje at vi prøvde det, då…), og toppfarten er 220 km i timen. No er det ikkje toppfarten som er så interessant her, men gleda av å køyre ein bil som responderer så herleg gjennom svingar, i motbakkar og ut på langstrekka. Imponerande er det også at frå 50 til 100 tek det 6,4 sekund i fjerde gir. ST’en har eit tidsavgrensa overboost-system som aukar dreiemomentet frå 240 til 290 Nm. Eg elskar det giret! Og så var det bremsene då. Dei får deg til å henge i stroppen når du plantar skosålen på pedalen. Den har eit herleg sportsratt med godt grep, fullt av knappar som kan gjere deg forvirra når telefonen ringer, eller du skal skru opp «Styggen på ryggen» av OnklP & De Fjerne Slektningene.

Skal vi snakke bagasjerom? Ja, det er plass til ein kasse der med åtte krabber i, innpakka i svarte sekkar med tang, pluss litt til. Omrekna i liter opplyser Ford at det er 290 liter stort. Altså meir enn nok når ein skal på tur for å skaffe mat til helga. Til elgjakta treng ein kanskje ein Ford Ranger… Skal vi snakke pris? For ein Ford Fiesta ST må du ut med den nette sum av 313.400 kroner. Det er vel ikkje avskrekkande, sjølv om det finst mykje å velje i for den summen. Likevel kan det forsvarast med at det er vanvittig moro å køyre denne bilen. Faren ligg i at det fort kan bli for freistande å dra til litt ekstra, med dei følgjer at du lyt skaffe deg privatsjåfør.

Skal vi konkludere? Ein liten tass som er langt hissigare enn den ser ut som. Nokre timar bak rattet i denne bilen kan få deg til å meine at vi ikkje skal gjere noko med vegane våre. Dei er som skapte for denne bilen. Den ligg som limt til vegen, og du sit som limt i førarsetet. Og innimellom er det fantastisk herleg å ha førarkort. Men ein ting lurer eg på: Burde det ikkje ha vore firepunkts sikkerheitssele? Då hadde ST’en vore heilt konge!

Fjærland bygdehus.

Motiverande kulturbyggkonferanse Har du planar om å utvikle eit lokalt kulturbygg? Drøymer du om modernisering, universell utforming, Enøk-tiltak, ombygging eller nytt lokalt kulturbygg? Treng du tips til korleis skape motivasjon, glød og samarbeid i huset i bygda? TEKST: Roy Sunde

Då er vegen kort til Kulturbyggkonferansen i Fjærland bygdehus 08. november! – Sogn og Fjordane Ungdomslag står bak satsinga «Huset i bygda», som jobbar for å støtte og utvikle kulturbygga i fylket. Konferansen er eit tilbod til dei som er engasjert i samfunnshus, bygdehus, grendehus, ungdomshus og andre organisasjonseigde kulturbygg. Kulturbyggkonferansen 2014 skal gi inspirasjon, kompetanseheving og informasjon til eldsjelene rundt husa, seier Prosjektleiaren for Huset i bygda, Ingunn Nyheim. Og slike hus er det mange av her i fylket. – I løpet av 2014 skal vi vere i mål med registreringa av organisasjonseigde kulturbygg i fylket. Og vi landar på ein stad mellom 400-450 slike. Ein gledeleg trend er at nedlagte skulebygg blir tekne over av bygdefolk eller organisasjonar, som gjev dei nytt liv som «den nye samlingsplassen» i bygda.

Prosjektleiar for «Huset i bygda», Ingunn Nyheim.

Motivasjon og inspirasjon. Huset i bygda arbeider for å skape enno meir aktivitet i dei lokale kulturbygga. – Bygga er viktige kulturarenaer og sosiale møteplassar i lokalsamfunna. Huset i bygda for-

midlar kunnskap, idear og motivasjon til korleis ein kan skape aktivitet og utvikle dei for framtida. Konferansen skal løfte fram spennande tema, med gode føredraghaldarar! Kjærsti Gangsø, leiar i Studieforbundet Kultur og Tradisjon, med ein inspirerande bolk om korleis ein kan skape motivasjon og samarbeid i lokale kulturbygg. Sparebanken Vest informerer og gjev råd og tips om tilskotsordninga og søknadsskriving, seier Nyheim. – Konferansen er ein arena for å dele erfaringar, få inspirasjon, byggje nettverk og utveksle erfaring og kunnskap. Olden ungdomslag gjev sine erfaringar frå arbeidet med å skape meiningsfull aktivitet og magiske augeblink i Aldaheim, og planane om utvikling av bygget. Sogn og Fjordane Fylkeskommune er ein viktig part i Kulturbyggkonferansen, og dei fortel om si tilskotsordning, som gir støtte til mellom anna modernisering, universell utforming, Enøk-tiltak og ombygging av kulturbygg. Og råd og idear om digital formidling, og korleis ein gjer sitt kulturbygg synleg på nett. Fagbolkane gjev starthjelp til viktige løft for bygget, seier Nyheim, som håpar mange nyttar høvet til å komme. – Her får ein både fagleg påfyll og inspirasjon til vidare arbeid. Deltakarane på konferansen får ein unik moglegheit til å utvikle det lokale kulturbygget vidare, og til å skape varierte og meiningsfulle aktivitetar for alle. Huset i bygda ynskjer liv og lys i dei lokale kulturbygga i fylket, avsluttar prosjektleiaren.

R PRISA E D GO LJE PÅ O

Næ

Rein Desig

Merkur valde Rein Design til å utforme sin nasjonale kampanje «Handle lokalt - Velg nærbutikken». Vi takkar for godt samarbeid!

uttiikkke – ein vik rrbbu kenn ti tig igg iinng ngrreeddiieen nnss i byygd gda! a

• ERER! VI INVIT

Takk! Ta n ne

For det du

evande it llev for eit ig for ikttig e! feirre! n er vik en ke v vi fei vil butikk rbu n No n. Nærb amfun allsa als ka lok lok

ttopp gjo 1. Du ggjjord ordde de. e støtta i bygda opp om m ein viktig . 2. Du ingrred edien brukte s din lok lok det bid ka a ale al e bu rar du tikk, og till eitt lokals med aktiv am ivt t fun o liv og 3. Du n. livssk kra raft handla ftig ig i ein bygda butik kk k som di attrak gjer tiv.. Ein det let Ein go tare å d butik 4. Du få til vvek kk k gjer bidrog e ikkje be ksstt og tilﬂyytt ein vik ing. rre rre til tig mø il å op teplas pre retthald lokale s, d du sstø aktivite e tøttta 5. Ha tarr og tar. ndele så n du ne miljøven ttopp p gjo orde ord nleg, de e vvar og du a at byg gjo da skal jorrde de dit ha ein t ffor næ ærrbu b butikk.

01.11.11

n el, h nd a ha lokal d lok arr eta tet fylt me og aktiviittet in dag – Ein b en o . d nabo n. ken pratt me i butikke pra

MEN! VELKOM

•

Takk for eit levan at du gjorde op pppsk de lokals sk amfunn rifttaa til kkoom mppllet ettt!!

Følg oss Facebookpå merkurprogram met.

Rein Design

• OP OPPSKRIFT PSKRIFT PÅ EI LEVANDE LEVVAANDE BYGD

RASK LEVERING

1 sstk tk nærbutikk trivsel Mykje triv sel Gode møteplassar møteplassar Akkurat passeleg Akkur at pas seleg med hus og ffolk olk gamle Unge og gaml e rrørt ørt saman Arbeidsplassar Arbeidsplas sar Dugnadsånd Eldsjeler Eldsjel er TTakk aakkk ffor oor att du d ggjer jer oppskrifta oppskrifta komplett! komplett !

OG GODE PRISAR

• For suksess F or å ha sukses s med ei oppskrift, er det alle viktig å ha all e ingrediensane ingrediensane tilgjengeleg. tilgjengeleg. Nærbutikk en er ein viktig og sentral sentral Nærbutikken ingr rediens i bygda, og fungerer fungerre er ikkje berre berre ingrediens møteplass og som butikk, men også som møteplass servicesenterr. servicesenter.

VI LEVERER

Når du handlar llokalt, okalt, er du med på å oppr etthalde nærbutikken nærbutikk ken e din og eit oppretthalde le evande lokalsamfunn. lo okalsamfunn. levande

Følg F ø ølg oss oss på Facebook Facebook

Utforming av kampanjeproﬁl, slagord for kampanjen, kampanjelogo, illustrasjon, ﬂyer, plakat, ballongar og klistremerke.

www.merkur-programmet.no www.merkur-programmet.no

SHELL TELLUS Hydraulikkolje, SPIRAX Gearolje, RIMULA Motorolje for or tyngre dieselmotorarr.

TA KONTTA AK AKT Spør oss om råd og pris på olje. Vi set opp eit oljeprogram til din maskinpark. UANSETT UANSETT KVA KVA SOM MÅ TIL TIL,, SÅ SKAL VI FÅ FÅ FRAM BODSKAPEN DIN!

Les meir om oss og arbeid vi har gjort på reindesign.no Ta kontakt med oss for eit uforpliktande møte!

Øyrane 6, 6800 FØRDE Tlf. 578 21 688 - www w.farsundnaustheller . r.no .

kontakt@reindesign.no | T: 95 93 99 99 Øyrane 3 A, 6802 Førde

/reindesign2013 rein_design

Krabbetid i sportsleg bil Dette er ei lita sak om ungt entreprenørskap, i form av krabbefangst, skapt av den evig veksande utfordringa: Kvar skal vi teste bil denne gongen? Og kva kan vi skrive om i tillegg? TEKST OG FOTO: Roy Sunde

For på eit eller anna tidspunkt byrjar sjølv Sogn og Fjordane å kjennest lite. Som etter 14 års evig vagabondtilvære rundt om i fylket. Det kjennest som ein har vore innom kvar ein krok, minst to gonger. Så dukkar det opp ein krok ein ikkje har vore innom likevel. Og som for så mykje anna no til dags, så byrjar det med internett. Det er haust. Tida då dagane blir kortare og kortare, og likevel på eit underleg vis kjennest mykje lenger. Sola svinn hen, fjella knuar ein innfjording desto hardare, og trongen til lys og opne landskap vaknar. Det er då det er godt å vite at deadline kryp nærare, og biltesten ikkje er unnagjort. Den går frå å henge som eit sverd over hovudet, til å bli eit høve til å komme seg ut av kontoret. Det var nett det som skjedde, denne torsdagen, seks dagar før trykk av neste utgåve. Tore vart lenger og lenger i blikket. Brått kviknar han til. – Eg har lyst på krabbe! Kor kan vi få kjøpt krabbe i morgon?

Du kan seie mykje rart om Facebook, men det har i alle fall den eigenskapen at viss du stiller eit spørsmål der, får du ofte svar. Og nokre gode på kjøpet. «Kor kan Fylkesmagasinet kjøpe krabbe i morgon» tasta eg inn på Fylkesmagasinet si Facebook-side, og sette meg til å vente. Raskt rann det inn forslag: Rema 1000, vestover og fisketorget i Kristiansand var blant dei dårlegaste. Diverse privatpersonar som raka krabbe på bestilling var eit hakk opp, medan forslaget om Brødrene Larsen Eftf i Kalvåg og Askvoll Sjømat & Delikatesser vart vege og funne for lettvint. Men eitt forslag peika seg ut: Ungdomsbedrifta Krabbe og Co i Sørbøvåg.

Krabbe og Co. Forslaget vann av to årsaker: Ei bedrift som blir driven av driftig ungdom bør alltid støttast. Den andre var at vi skulle teste ein «rallybil». Og det er plenty av smale, svingete vegar mellom Førde og Sørbøvåg, der 50-80 km i timen kjennest som mykje, mykje meir. Og sjølv innan dei tronge råmene norske fartsgrenser set, sat Fossen og smilte i sportsseta på veg over Guddalen. Normalt ville grusveg vore ei kjelde til irritasjon, men ikkje i denne bilen! Ute i Sørbøvåg finn verda brått ut at den kan velsigne to sunnfjordingar med litt sol. Og det set truleg representantane for selskapet Krabbe og Co stor pris på, sidan dei måtte vente litt ekstra, grunna vegane som var små, smale, tronge og

mange, også vart litt lenger enn venta på vår valde rute. Og nede ved småbåthamna, bak butikken i Sørbøvåg, går tre karar og stig. Tilsynelatande ventande. – Er det de som sel krabbe, spør Tore, og får tre samstemte nikk. – Kor tid byrja de med dette då, spør eg. – Tidleg i haust, seier Gaute Porten Øren, som er leiar for halvparten av krabbelaget. Dei totalt fire krabbefiskarane har nemleg delt seg opp i to lag, med kvar sitt område. – Eg og Simon Skivenes Våge fiskar ute med Skiveneset, og så fiskar Gaute og Torstein Porten Øren her inne, seier Gard Eiken Flage. – Vi kan ikkje fiske alle saman på same stad, det hadde kravd for mykje reising, så difor har vi valt å gjere det slik. – Er dette ei bedrift de oppretta i samband med skulen, ein slags ungt entreprenørskap? – Nei, det er meir hobby. Ei fritidsbedrift, seier Gaute, som med sine 16 år er eldst i flokken, og dermed litt sjef. Resten er 14 år alle saman, og brukar inntektene frå krabbefisket til å finansiere ein skuletur. – Så vi reiser ut etter skulen, heile tida, så lenge det er fint vær. – Kor mange krabber får det på ein tur då? – Det varierer veldig, og kjem an på kor mange teiner vi har ute. Men vi ligg nok på rundt 20 krabber per tur, seier Gaute, og fortel at kundane, som dei blant anna når fram til via eiga Face-

Krabber til 15 kroner per stykk er med pĂĽ ĂĽ finansierer ein klassetur, i tillegg til ĂĽ gje fire unge karar frĂĽ Hyllestad ein meiningsfull fritidsjobb. Gard Eiken Flage, Torstein Porten Ă&#x2DC;ren og Gaute Porten Ă&#x2DC;ren utgjer tre av fire i bedrifta Krabbe & Co. Sistemann er Simon Skivenes VĂĽge, som ikkje var til stades denne dagen.

liten Ford Fiesta ST, med 170 hestekrefter, pĂĽ nokre av verdas smalaste, mest svingete og utfordrande vegar. Blant anna E39, som i namnet er ein Europaveg, men ikkje alltid lev opp til det. Det er ein kombinasjon som lokkar fram ein pur ung Martin Schancke i ein kvar. Men sĂĽ var det dette med krabber dĂĽ. Ă&#x2026;tte av dei har fĂĽtt ein mellombels heim i bagasjerommet pĂĽ bilen, og av

HĂ¸gďŹ&#x201A;ya

frykt for ĂĽ gjere dei bilsjuke, mĂĽ ein ta visse omsyn. â&#x20AC;&#x201C; Det er vel best ĂĽ ta det litt roleg, seier Fossen, og gjer nett det med ein matpistopp i Leirvik. Vel framme i FĂ¸rde kan vi konstatere at alle ĂĽtte lever i beste velgĂĽande. I alle fall til Fossen etter mykje mĂ¸ye, og litt strev, har fĂĽtt lokalisert ei kokeplate til ĂĽ ha i garasjen. For sjĂ¸lv ikkje ein sunnfjording kokar krabbe innomhus to gongar.

Fjordane Bilutleige

Rein Design

Etterspel. Det er rart med det: Du kĂ¸yrer ein bitte

Rein Design

book-side for bedrifta, stort sett kjem frĂĽ nĂŚromrĂĽdet. â&#x20AC;&#x201C; Men vi har hatt kundar frĂĽ nabokommunane ogsĂĽ, skyt Gard inn. â&#x20AC;&#x201C; Kor lenge kjem de til ĂĽ halde pĂĽ med dette? â&#x20AC;&#x201C; Vi sluttar nok i byrjinga av desember. NĂĽr det byrjar ĂĽ bli kaldt og snĂ¸ er det ikkje noko sĂŚrleg ĂĽ vere utpĂĽ her. Og sĂĽ byrjar vi pĂĽ igjen frampĂĽ vĂĽren/sommaren igjen, seier Torstein. Dei tre karane gĂĽr ut til bĂĽten og hentar krabbene.

Avis tilbyr bilar til dei ďŹ&#x201A;este fĂ¸remĂĽl, stasjonert pĂĽ fylgjande stadar:

Byggjeplanar? Du kan velje mellom 43 hustypar eller vi kan skreddarsy bustaden etter dine Ă¸nske. SjĂĽ vĂĽr nettside www.vestlandshus.no Din lokale forhandlar:

FLORĂ&#x2DC; FĂ&#x2DC;RDE LEIKANGER MĂ&#x2026;LĂ&#x2DC;Y

s SANDANE s SOGNDAL s STRYN

Budget bilutleige er tilgjengeleg pĂĽ flyplassane:

BTHUS AS FĂ&#x2DC;RDE

Telefon 57 73 72 60

Telefon 48 02 08 00

VESTLANDSHUS FLORĂ&#x2DC;

VESTLANDSHUS SOGN, KAUPANGER, Telefon 57 67 33 88

s FLORĂ&#x2DC; s FĂ&#x2DC;RDE

s SANDANE s SOGNDAL

VESTBYGG GRYTĂ&#x2DC;YRA

Telefon 57 75 21 70

s s s s

43 Pristilbod og reservasjon tlf: 57 72 50 80 og www AVIS NO s WWW BUDGET NO

Produsert av Fride H. Haugen / fride.haugen@gmail.com

Namn: Adresse: Postnr./Stad

E-post:

100 Kryssordet kan også lastast ned frå fylkesmagasinet.no

Løysinga sender du innan 31. oktober til: Fylkesmagasinet, Boks 353, 6802 Førde. Merk konvolutten «Fylkeskryss nr. 100». Vi trekkjer tre vinnarar med korrekt løysing som kvar får fem FLAX-lodd.

VINNARAR AV KRYSSORD NR. 99 Liv Tunsberg, Flåm José Rockland, Lærdal Jorunn Stubseid, Askvoll

Kryssordforfattaren tek no i mot bestilling på BURSDAGSKRYSSORD for spesielt interesserte - ta kontakt for meir informasjon: fride.haugen@gmail.com eller tlf 97503311.

EIN ENKLARE

KVARDAG

TRIVSELSHAGEN, SANDANE Søndag 14.desember kl. 19.00 Billettsal: www.trivselshagen.no og Heradshuset FØRDEHUSET Måndag 15.desember kl. 19.00 Billettsal: www.fordehuset.no. og Servicetorget SOGNDAL KULTURHUS Tysdag 16.desember kl. 19.00 Billettsal: www.sogndal.kulturhus.no.

Vi søkjer vinnarar I samband med Nybilmessa 2014 i Førdehuset 4. og 5. oktober, vart det trekt ut nokre vinnarar på billetten. Fleire var til stades under trekkinga og fekk sine premiar, men vi sakar innehavarar av billettnummer: 2016, 2228, 1141 og 1543. Har du eit av desse nummera, kontakt Rein Design på tlf. 959 39 999, så får du premien din!

ØR SI ST LKET

YBI STE N

LM E

SSE

ber 5. okto r. dag et 4. og s u r 50,- p h k e : d t t Før e l il B FY

000000

Løysing

iar Prem letten! il ga b å knin p i tre il ed rt Bli m premia 00 om en 30.0 nest oner! kr

rde o ppa i Fø : Rein Mor r: Bilgru arrangør Arrangø Teknisk

E-PRAT

med Karl Seglem

Bustadkommune: Sinsen - Oslo Alder: 53

Aktuelt: Karl Seglem gav nyleg ut plata SOM SPOR. Jazzmusikaren frå Årdalstangen, som har spesialisert seg på tenorsaksofon og bukkehorn, si 16. soloplate. – Fortel litt om ditt nyaste album? – «Som spor» var tingingsverk til Vossa Jazz 2012 og fekk prisen årets verk av NOPA. Eit band på sju musikarar fleire frå fylket vårt, som eg var så heldig ville jobba med meg, spelte inn albumet live på Nasjonal jazzscene i Oslo. Eg ser verket som ei forteljing der lyttaren kan vera medskapande i si eiga lyttereise på 68 minutt. Plata er nok mi mest komplekse når det gjeld lyd og form, i eit eigenarta toneunivers eg har brukt mange år på å utvikla. – Kan ein leve av å være jazzmusikar i dagens digitale verd? – Det er først og fremst målretta arbeid. Snittet arbeidstimar for ein frilansmusikar og komponist som meg er omlag 12 timar per dag. Og det har det vore for meg i alle dagar, i over 20 år. Eg brenn for musikken. Det er i den eg lever. Så lenge eg kan stå på ei scene og formidle er eg ikkje redd for at det digitale skal utradere det å kunne eit fag, det å spela eit instrument og skriva ein song. Det skumle er når samfunnet elles ikkje respekterer eller forstår å verdsetta og setta pris på dei som skapar songane. Og dei som går sine eigne vegar - og skapar noko nytt og eige. Det handlar om respekt. Prisen på digital musikk til dømes, burde vore tidobla. Nokon sov i timen. –Kva målsetnadar har du for karrieren framover, og kva er høgdepunktet til no? – Neste år feirar eg 30 år som frilansmusikar og eg gjev ut mitt 30. album. Eg skal markere det på mange måtar. Live-plate med akustisk kvartett, solo bukkehornplate, nyinnspelingar og utgjevingar med fleire nye ensemble og nye konsertar. Eg gler meg. «Som spor» meinar eg er eit høgdepunkt så langt. Eg er spent på kritikken for det er ikkje eit A4 album med korte radiovennlege låtar. Melodiøst vil eg hevda det er. Og med lange instrumentalparti, ein samanhengande raud tråd, - ei sjelereise eg vonar mange lyttarar vil ta seg tid til å gå inn i med hud og hår - øyra og sansane. – Om du fekk vere ordførar i heimkommunen din eit år, kva ville du satt fokus på? – Eg ville ha satsa på kultur i vidare forstand enn idrettsaktivitet, lytta særskilt på dei yngste, ungdommen i kommunen, og skapt møteplassar for barn og unge først og fremst. Gjerne med rike pensjonistar som «bakmenn/kvinner». Gjeve nokre hundretusen til eldsjeler som ville driva ein møteplass for kulturelle uttrykk som å arrangere konsertar innan alle sjangrar, vist dans og teater, opna bokeller hard-rock-cafe og liknande. Det første eg ville gjort var å opna symjebassenget på Årdalstangen sommaren 2015. Ei svært bra og langsiktig investering for Årdal Kommune

– Kor mykje tid nyttar du på sosiale media ein vanleg dag? – Det varierer frå 1-3 timar (og det er altfor mykje uansett). Eg prøver å bruka sosiale media mest til å fortelje om kva eg driv med

Foto: O. Apneseth

kunstnarisk. Elles likar eg godt å kalla det usosiale media. Ein kan til dømes fort bli lurt til å tru at mange fleire kjem på den konserten ein fortel om enn røyndomen viser. Det er vel fordi me blir sittande i skjermkoma, av eit eller anna slag?

som held på integriteten sin og ikkje let seg selja. Og folk som vågar å gå sine eigne vegar.

– Kva er din beste eigenskap? – Det kan truleg andre svara betre på enn meg, men eg er god på å vera inkluderande. Og ein god lyttar.

– Du vinn 25.000 kroner i lotto. Kva nyttar du pengane til? – Set dei inn på konto til tvillingjentene mine.

– Du får makt til å realisere eit vegsamband i fylket. Kva for eit ville du bygd? – Fjorden er vegen. Eg ville ha investert nokre milliardar i mange mindre nydesigna små og raske gassferjer/båtar med plass til folk, fe, varer/containerar, og nokre få bilar. Redusert 50 prosent (minst) av trailertrafikken og bygd jernbane frå aust og over Filefjell og ut til gamle Refsnes (i tunnel) der ei stor knutepunkthamn vart laga. Refsnes-Leikanger/Balestrand på 10 minutt. Florø-Refsnes på 45. MåløyRefsnes på 60 osb.... :-) Fjorden er vegen.

– Om du skulle utdanna deg på nytt/valt eit nytt yrke, kva ville du gjort? – Eg ville ha vorte musikar og komponist. Alternativt kunne eg ha prøvd meg som kokk, eller hogge skog (på gamlemåten) og selt ved.

– Kven ser du opp til, og kvifor? – Folk/kunstnarar

– Kva er din største epost-tabbe? – Eg gjer ikkje tabbane mine på epost.

– Kva ser du mest fram til nett no? – Eg ser fram til å gå inn i skaperommet, reisa til huset mitt på Årdalstangen og sitta der og skriva og komponere, laga mat på vedkomfyren og gå turar i fjellet. Heilt åleine.

NYE M{ZD{ 3 FRA

230 800,-

M{ZD{ CX-5 FRA

334 400,-

M{ZD{ 6 FRA

328 400,-

Sammen med suksessen Mazda CX-5 og designprisvinneren Mazda6, tilbyr Mazda helt nye Mazda3 med samme prisbelønte design og SKYACTIV-teknologi. Mazdas nye generasjon biler har sterke motorer med lave utslipp, i tillegg til et interiør som står i stil med bilens utvendige design. Kom innom Riko Førde og prøvekjør.

Alle nye Mazda personbiler selges med 5 år/100.000 km nybilgaranti, 12 års rustbeskyttelsesgaranti, 3 års lakkgaranti og inntil 10 års Mazda veiassistanse. Prisene er inkl. frakt levert Førde. Årsavgift kjem i tillegg. Utstyrsnivå og farger på avbildede biler kan avvike fra priseksemplene. Mazda6: Drivstofforbruk kombinert kjøring 3,9–6,4 l/100 km, CO2-utslipp 104-150 g/km. NOx = 5-51 mg/km. Mazda CX-5: Dricstofforbruk kombinert kjøring 4,6–6,6 l/100 km. CO2-utslipp 119-155 g/km. NOx = 7-72 mg/km. Mazda3: Drivstofforbruk kombinert kjøring 3,9–5,6 l/100 km, CO2-utslipp 104-129 g/km, NOx 8-60 mg/km.

ALLE GODE TING ER TRE

www.rikoforde.no

Inspirert av livet ditt

Kampanjerente

0,99% Nominell rente

på Hyundai i10, i20 og i30

i20 - fr䟓 kr 177.350.-

i10 - fr䟓 kr 141.850.Leasing pr mnd.: kr 1.790,(Kr 30.000 i startleige – 0,99 rente)

i30 - fr䟓 kr 219.350.ix35 - fr䟓 kr 327.370.Leasing pr mnd.: kr 3.395,(Kr 55.000 i startleige – 2,99 rente)

Leasing pr mnd.: kr 2.300,(Kr 30.000 i startleige – 0,99 rente)

Leasing pr mnd.: kr 1.999,(Kr 30.000 i startleige – 0,99 rente)

Hyundai tilbyr et stort modellutvalg av moderne velutstyrte biler. Praktiske bybiler som i10 og i20, familiebilen i30, folkesuven ix35 og den store og fleksible Santa Fe. Alle med 5 䟓rs garanti og ubegrenset kjørelengde. Vi har n䟓 et ekstra godt rentetilbod p䟓 utvalgte modeller fra 0,99% rente p䟓 finansiering i en begrenset periode.

Garanti Ubegrenset kjørelengde

Fem 䟓rs fabrikkgaranti. For vilk䟓r og betingelser, se www.hyundai.no. Veiledende pris levert Førde. 䞹rsavgift, vinterhjul og metallic lakk kommer i tillegg. * L䟓neksempel Hyundai i10 1.0 comfort: Fordrer 35% egenkapital ved l䟓n, pris pr mnd. inkl. gebyrer (etablering- tinglysning- og termingebyr), kredittkjøpskostnad: 168.503,- effektiv rente første 36 mnd: 3,98%, deretter markedsrente.

BMW X3

NYE BMW X3.

Ren kjĂ¸reglede

www.bmw.no

Nye BMW X3 har et forbedret design med helt ny front, oppgraderte LED-lys og nye motoralternativer, som gir Ă¸kt kraft i perfekt kombinasjon med čś&#x2018;OFSF JOUFSJÂ¸S EFUBMKFS PH MBWFSF VUTMJQQ Kontakt oss i dag for prĂ¸vekjĂ¸ring!

LEASINGKAMPANJE MED 1,95% RENTE, PĂ&#x2026; BMW X3 20dA MED BILTREFF EDITION: â&#x20AC;˘ Metallic lakk â&#x20AC;˘ Automatgir â&#x20AC;˘ SkinninteriĂ¸r â&#x20AC;˘ M-sportspakke â&#x20AC;˘ Advantage Edition â&#x20AC;˘ Navigasjonspakke

â&#x20AC;˘ EDC â&#x20AC;˘ 19" Sommerhjul â&#x20AC;˘ Hengerfeste â&#x20AC;˘ Hi-Fi hĂ¸ytalersystem â&#x20AC;˘ Org. BMW vinterhjul m.m.

BMW X3 20dA Biltreff Edition: Kr 99.000,-* inkl. mva. i forskudd, md. belĂ¸p 4.993,-* inkl. mva.

Biltreff AS forde.biltreff.bmw.no T: 57 72 56 60 Hafstadv. 76, 6802 FĂ¸rde

*Pris er inkl. frakt og lev.omkost. levert forhandler. Ă&#x2026;rsavgift kommer i tillegg. Bilde kan avvike fra tilbudt modell. Forbruk bl. kjĂ¸ring inkl. alle modeller: 0,47-0,83 l/mil, CO2-utslipp: 124-193 g/km.

BMW W 2-serie Active To ourer

www.bmw.no www.bmw.no

Ren kjĂ¸reglede

Mange man mĂĽĂĽ vvelge bilil m med hodet stedet edet Mange ttror ror m an m elge b ed h odet i st for for hjertet, hjer tet, men men ikke ikke n nĂĽĂĽ llenger. enger. N NĂĽĂĽ llanserer anserer vvii nemlig nemlig helt helt nye nye BMW BMW 2-serie 2-serie Active Active Tourer. Tourer. #JMFO CFWJTFS BU LPNQBLUF NÂĽM čś&#x2019;FLTJCJMJUFU #JMFO CFWJTFS BU LPNQBLUF NÂĽM čś&#x2019;FLTJCJMJUFU og og ekstrem ekstrem romfĂ¸lelse romfĂ¸lelse kan kan kombineres kombineres med me d et et d dynamisk y n a mi s k o og ge elegant legant d design. e si g n . M MĂ¸t Ă¸t e en nn nyy tilvĂŚrelse tilvĂŚrelse med med ny, ny, rren en kkjĂ¸reglede. jĂ¸reglede. Send Send SMS SMS â&#x20AC;?BMW â&#x20AC;?BMW Active Active T Tourerâ&#x20AC;? ourerâ&#x20AC;? ttil il 2 2202 202 for for ĂĽ bestille bestille prĂ¸vekjĂ¸ring prĂ¸vekjĂ¸ring e eller ll e r k kontakt o nt a k t din din nĂŚrmeste nĂŚrmeste forhandler. forhandler.

BMW W 2-serie 2-serie A Active ctive T Tourer o ourer * fra fra krr 322.800,â&#x20AC;&#x201C; ** P rivatleasing fr Privatleasing fra a krr 2.990,2.9 prr. m mnd. inkl. MV VA. A pr. MVA.

Biltr Biltreff eff forde.biltreff.bmw.no forde.biltreff.bmw.no T: T: 57 57 72 72 56 56 60 60 Hafstadveien H afstadveien 76, 76, 6802 6802 FĂ¸rde FĂ¸rde

EN HELT NY BMW FOR EN HELT NY LIVSSTIL. MĂ&#x2DC;T NYE BMW 2-SERIE ACTIVE TOURER.

**Pris Pris e err iinkl. nkl. ffrakt rakt o og g llev. ev. o omkost. mkost. ***Forskuddsleie/etabl.geb: *Forskuddsleie/etabl.geb: kkrr 4 42.887,2.887,- iinkl. nkl. m mva. va. T Totalpris otalpris kkrr 1 150.527,50.527,vil vil variere variere med med rentenivĂĽet. rentenivĂĽet. 3 ĂĽrs ĂĽrs bindingstid, bindingstid, total total kjĂ¸relengde kjĂ¸relengde 45.000 45.000 kkm. m. F Frakt rakt o og g llev.omkost, ev.omkost, ssamt amt ĂĽrsavgift ĂĽrsavgift p pluss luss m mva va kkommer ommer i ttillegg. illegg. F Forbruk orbruk b bl.l. kkjĂ¸ring jĂ¸ring iinkl. nkl. aalle lle m modeller: odeller: 0,41-0,58 0,41-0,58 l/mil, l/mil, CO CO2 -utslipp: -utslipp: 1 109-135 09-135 g g/km. /km. Avbildet Avbildet modell modell ka kan n avvike av vike ffra ra sstandard. tandard.