temat numeru | cover story
Zdolności racjonalizatorskie Fig. 2
pryzmat mądrości
Mądry menedżer posiada kompetencje z zakresu odczytywania oraz analizowania danych obiektywnie i racjonalnie dla zapewnienia dobrej jakości decyzji biznesowych. Dyrektorzy uznali analityczność, operowanie danymi, opieranie się na faktach, racjonalność i pełność informacji jako ściśle powiązane z zarządczym typem decyzyjności.
Charakter
Charakterowi kształt nadają nasze wartości i to, w co wierzymy. Jest on ściśle powiązany z „wewnętrznym światem” każdego z nas. Bycie człowiekiem powiązane jest z ważeniem własnego dobra z dobrem innych, tzw. dobrem powszechnym, dobrem ogółu. Oznacza także budowanie spójności zachowań, wykazywania troski i zdolności odczuwania empatii wobec innych osób. Adam Smith nazwał to zjawisko współodczuwaniem. Rosyjski dyrektor zarządzający stwierdził, że „człowiek mądry jest osobą życzliwą, nie świętą, ale etyczną, o wysokim morale, osobistych wartościach zorientowanych na drugą osobę, bardziej skupioną na słuchaniu niż mówieniu”.
w ankiecie mądrość jako „istotny element, który oddziela dobre decyzje od błyskotliwych decyzji przynoszących sukces, jak również to, co odróżnia podejmowanie decyzji przez efektywnych liderów, od przeciętnych kierowników lub szefów”. (patrz fig. 2). Co się składa na mądre przywództwo?
Wróćmy do cytowanej wyżej intuicji, dla Arystotelesa określającej – po dodaniu wiedzy naukowej – mądrość. To intuicja łączyć ma nas z cnotami i wartościami, jakie mieszkają w duszy człowieka, stwarzając możliwości właściwego funkcjonowania naszego ludzkiego charakteru i dobrego życia. Zdefiniowanie intuicji jest o tyle trudne, że ociera się, jak widać, o wymiar nieco mistyczny. Psycholog poznawczy, Gary Klein, odżegnuje się jednak od łączenia intuicji z mistycyzmem, określając ją jako sposób, w jaki człowiek przetwarza doświadczenia na przyszłe działania1. Nie zmienia to jednak faktu, że intuicja jest, zdaniem Kleina, wartościowa w biznesie2. Intuicja wymaga jednak ustawicznego konfrontowania wynikających z niej odczuć z racjonalnymi czynnikami – danymi i „twardą” wiedzą. Świadomość ograniczeń własnych osądów i wiedzy
28
LIDER KGHM
|
nr 1 czerwiec / June 2013
Intuicja
Intuicja pozwala wykorzystać dostępne dane i zwiększać efektywność, prowadząc do podejmowania mądrych decyzji. Wielu respondentów opisywało mądrość jako dalekowzroczność. Zdaniem dyrektora sieci sprzedającej zabawki w Wielkiej Brytanii, mądrość to „zdolność odczytywania tego, jak obecne wydarzenia zaowocują w przyszłości, i podejmowanie decyzji adekwatnych do tych przewidywań”.
jest jedną z metod budowania równowagi między intuicyjnymi ocenami a faktami. Psychologowie często identyfikują intuicję z efektywnością powiązaną z mądrością –jako wynikową wieku, dojrzałości i inteligencji. Obecne poszukiwania mediacyjnych, rozważnych i opartych na potrzebach emocjonalnych rozwiązań zarządczych to, zdaniem naukowców, kolejny krok w poszukiwaniu na nowo człowieczeństwa w sferach życia, których kształt determinowany jest przez realia, często oderwane od humanizmu. Od teorii do praktyki
Jaki jest zatem związek złożoności procesów zarządzania w dzisiejszych realiach z przywództwem, mądrością i intuicją? Odpowiedź na to pytanie zajmie zapewne jeszcze kilka lat, ale w ramach badania udało się wyszczególnić cztery kluczowe zasady przywództwa. Zgodnie z nimi Mądry Lider: • Ma zdolność przewidywania (budowania foresight). • Wykorzystuje racjonalność, doświadczenie i staranną obserwację. • Dopuszcza pozaracjonalne i subiektywne elementy w procesie decyzyjnym. • Zorientowany jest na pozytywne efekty w skali wykraczającej poza własne cele, a z uwzględnieniem tzw. Wspólnego Dobra. Wbrew różnym opiniom na temat współczesnych liderów, wielu z nich realizuje zasady mądrego przywództwa. Paul Polman, Prezes Unilevera, był wielokrotnie chwalony za wyjątkową energię, z jaką