O L U C Í
Se suele decir que el orden de los factores no altera el producto, pero esta regla no se da en la combinación de los componente de las palabras en el idioma piro-yine. Por ejemplo, dos palabras que tienen la misma composición de adjetivo, nombre y pronombre, tienen significado diferente, por el hecho de la variación de la composición. Por ejemplo: SERGALU y SEROLGA SER-GA-LU (ser-ga-li), "río de agua rojiza" SER-O-L-GA (sero-l-ga) "chapo, refresco de plátano maduro".
Origen de la Lombriz de Tierra
A
R
T
"Jepgali", que significa "le despioja". Por eso se recomienda a los novatos que sean respetuosos de los idiomas indígenas.
TEXTO PIRO-YINE. Wane gima tixa Sato suxo gima taluka ganunrowleta Wane gimamka chinro tunro: pganuruwatanutka Gi gima taluka ganuruwleta Ma ganurutgognegimananu Makgimakta gomaulu perjetlo Pagognejimni Sachpagimata Gonu gima tuyongatlu wa tuplatyawaka Makgimakta kamshirotkani Gomaulu gimakta mushichanatkalo Giyagimni rushpaka wa mturu Tepomsagimakmaklo Wa tunro gima tunkaklewata Giru wgegimatkani Gike tixingima tunkaklewata Pagognegimatkani Gi wa takotanataxkalo Rajirgima Tyochpikagimatkalu Makgimakta gemgalu Makgimakta rustonjemkanu Giyagimni rustonjemkanu Giyagimni rustonjeta rushpakamtatka wa ruru Wane gima china: Wane pixanru wa mturni Chingimatanro gimajiro Ranikgimatatkalu Gitokchijgimayatka.
Diccionario
34
Texto Yine
Traducción Castellano
Wane gima tixa
Así dice, era ella
Sato suxo gima taluka ganunrowleta
Una mujer que quería tener marido
Wane gimamka chinro tunro: pganuruwatanutka
Le dijo su madre: Ten pronto marido
Gi gima taluka ganuruwleta
Dice, no quiero tener marido
Ma ganurutgognegimananu
Dice que de ninguna manera se casará