Lintje: Bea onderscheidt Turkse docente

lintje voorTurkse docente

De docente was heel emotioneel toen ze 30 mei 2008 een koninklijke onderscheiding van de burgemeester kreeg opgespeld. Aan haar gezicht was dat niet te zien: gezag uitstralend en serieus keek ze, zoals altijd. Müzeyyen Karaca was ruim 25 jaar lang de enige docente Turks in Middelburg en de eerste Turkse die zich inzette voor de Turkse gemeenschap. Maar haar lintje had ze te danken aan haar vrijwilligerswerk: ze was jarenlang voorzitter van Vereniging Migrantenvrouwen. Karaca: “We wilden vooral dat de vrouwen de Nederlandse samenleving leerden kennen. Tien jaar geleden leefden ze teruggetrokken en onwetend van wat er in de buitenwereld gebeurde. Nu zien we dat er veel Turkse vrouwen opleidingen volgen, een goede baan hebben en wel zelfbewust zijn.”

De Turkse gemeenschap kent haar vooral als öğretmen, docente. Bijna alle Turkse kinderen uit Middelburg die nu ouder zijn dan tien jaar hebben van haar Turks leren lezen en schrijven. In 2004 ging Karaca noodgedwongen met pensioen, nadat de regering de subsidie voor onderwijs in allochtone levende talen (OALT) afschafte. Schrikwekkend, vond ze het, dat ze niet meer zou werken. Jarenlang was haar werk haar leven en passie geweest. Wat moest ze nu gaan doen? Karaca is inmiddels al 26 jaar weduwe. Ze zou haar leerlingen missen, zei ze, zoals iedere docent die van zijn leerlingen houdt. Belangrijk vond ze het dat de kinderen Turks leerden. Want, gaf ze als argumentatie aan, als kinderen hun moedertaal, het Turks, goed spreken zullen ze het Nederlands ook beter beheersen. Als voorbeeld gaf ze haar oudste dochter die al tiener was toen ze in Nederland kwam wonen en toch vloeiend Nederlands heeft leren spreken.

Ze was ook de vrouw die begon met de organisatie van ‘23 Nisan’, een oorspronkelijk Turks kinderfeest, dat ze 21 jaar lang heeft georganiseerd. Want 23 april was voor haar een belangrijke dag: de eerste feestdag van het moderne Republiek Turkije. De inmiddels 68-jarige Karaca is volbloed republikeins. Het kinderfeest werd in 1979 door de UNESCO erkend als internationale feestdag.

Na 21 jaar vond ze het tijd dat ook de ouders zelf het initiatief namen. “Ik wil best de leiding van de viering op me nemen, maar het moet wel van twee kanten komen. Zij moeten ook met ideeën komen.” Zo kon het afgelopen jaar het kinderfeestje 23 Nisan niet worden gevierd. Toch ziet Karaca het positief: “De ouders hebben ook het gevoel gehad dat ze iets misten, ik geloof ook dat we het volgend jaar wel zullen vieren.”

In Nederland, waar Karaca al 26 jaar woont, heeft ze twee hbo-opleidingen voltooid. Hoewel de docente het Nederlands niet vloeiend spreekt, beheerst ze wel de Nederlandse grammatica.

“Als ik mijn leerlingen Turks wil leren, moet ik zelf natuurlijk wel het Nederlands kennen.”

Na haar pensionering ging de öğretmen gewoon door met het organiseren van vrouwenfeesten en thema-avonden. Daarnaast geeft ze nog steeds met enige regelmaat cursussen Turks voor groepjes geïnteresseerden.