Sarkozy z’n zin: De Mediterrane Unie

We krijgen er een nieuwe unie bij. Dit keer gaan de landen rondom de Middellandse Zee verenigen om de zogenoemde de Mediterrane Unie (MU) te realiseren. In juli komen de landen van de MU bijeen voor de oprichtingsbijeenkomst in Parijs. Ankara is woedend.

sarkozYz’n zin

De Franse president Sarkozy lanceerde het idee voor de nieuwe organisatie tijdens zijn campagne voor de presidentsverkiezingen afgelopen jaar. Zijn initiatief is nu overgenomen door de Europese Commissie, het dagelijks bestuur van de Europese Unie. Officieel wil de Europese Commissie in deze nieuwe Unie de banden aanhalen met de buren rond de Midellandse Zee. Door politieke en vooral economische samenwerking tussen de EU en de landen van de MU zou onder andere de illegale migratie naar de Eu moeten afnemen. Critici, zoals Ankara, vermoeden dat Sarkozy Turkije wil opnemen in de MU om zo een lidmaatschap van Turkije van de EU overbodig te maken. Sarkozy is een bekende tegenstander van de Turkse toetreding tot de Europese familie.

De beoogde leden van de MU zijn: Mauritanië, Marokko, Algerije, Tunesië, Libië, Egypte, Jordanië, Palestijnse Autoriteit, Israël, Syrië, Turkije, Bosnië, Montenegro, Monaco en Albanië. Uit de Eu doen mee: Cyprus, Frankrijk, Griekenland, Italië, Malta, Portugal. Ook wordt rekening gehouden met de MU-lidmaatschap van landen als Albanië en Bosnië

De EU beschouwt de MU als een verzameling van samenwerkingspartners van Europa, precies de rol die de Franse president ziet weggelegd voor Turkije. Sarkozy hoopt zo Ankara zoet te houden zonder het islamitische land in de Unie op de nemen. Wil Sarkozy met deze truc een win-win situatie creëren, Ankara is nooit enthousiast geweest over deze ´tweederangs’ rol . Ankara gaat voor de volledige lidmaatschap, of helemaal niets. “Samenwerken met landen rondom de Middellandse Zee staat los van onze wens om lid te worden van de Europese Unië,”zei Abdullah Gül, de huidige president van Turkije, toen hij nog de Turkse minister van Buitenlandse Zaken was.

Hoeveel Sarkozy Turkije niet bij de EU wilt, zo graag wil hij dat de Turken zich aansluiten bij de Mediterrane Unie. “Dat is de grote gemeenschappelijke ambitie die ik aan Turkije wil voorstellen,” aldus de Franse president. “Voor Turkije is geen plaats in de Europese Unie omdat het geen Europees land is. Maar Turkije is wel een groot mediterraan land waarmee het mediterrane Europa de eenheid van de Volgens Sarkozy kan Europa zich niet eindeloos blijven uitbreiden. Als Europa een identiteit wil ontwikkelen, dan moet de Unie grenzen hebben. Als Europa een macht wil vormen dan moet het zich niet voortdurend blijven verwateren.”

De Mediterrane Unie, naar het model van de Europese Unie, kan volgens de Franse president als middel worden ingezet om botsingen tussen beschavingen en religies te voorkomen. Zo kan de Unie bijvoorbeeld een nieuw podium bieden voor vredesonderhandelingen tussen Israël en de Palestijnen een brug slaan tussen Europa en de islamitische wereld. De Mediterrane Unie zal nauw samenwerken met de Europese Unie en kan op termijn gezamenlijke instituties vormen met de 27 Europese lidstaten. Maar wat Sarkozy betreft wordt de Mediterrane Unie wel een onafhankelijke organisatie.

Hoewel Sarkozy een heuse Unie wilde hebben, werden zijn plannen onder druk van andere EU-lidstaten flink afgezwakt. De vooral noordelijke lidstaten van de Eu vreesden een ‘geldverslindende’ organisatie. De MU zal voornamelijk draaien op Europees geld. Het komt er nu op neer dat de MU niet veel meer wordt dan een vernieuwde versie van het zogenoemde Barcelona-proces, een samenwerkingsproject met de landen rond de Middellandse Zee. De MU krijgt nu maar een secretariaat van twintig man. De EU-landen benoemen een van de twee directeuren die de staf van de organisatie moeten gaan leiden. De andere komt uit een van de niet-EU-landen rond de Middellandse Zee. De voorzitter van de Commissie en Eurocommissaris voor Buitenlandsbeleid zullen de EU vertegenwoordigen.

De bedoeling is dat de staatshoofden en regeringsleiders van de MU twee maal per jaar bijeenkomen. De eerste ontmoeting staat gepland op 13 juli in Parijs, als Frankrijk de roulerende voorzitter van de EU is. De bedoeling is dat de deelnemers na de oprichtingsbijeenkomst met een politieke verklaring komen. Ook zullen zij een lijst van projecten publiceren die ze willen uitvoeren. Het is onduidelijk of Turkije zal aanschuiven in Parijs.