Hollands ontbijt in de zon

Freddy en Irma bij maquette van hun tweede huis

Kijken, kijken… wél kopen

Van een gemoedelijk vissersdorp tussen de bananenplantages veranderde Alanya aan de Turkse Rivièra in een badplaats met internationale allure. De lokale economie drijft op toerisme en de verkoop van luxeappartementen en villa’s aan Europeanen. “Elke ochtend in de zon ontbijten op het balkon, dat is toch ook ongelooflijk?”

dOOr CINDY VAN VLIET Alanya, het bekendste toeristenoord aan de Turkse Rivièra, heeft de afgelopen jaren een opvallende gedaantewisseling ondergaan. Van een gemoedelijk vissersdorp tussen de bananenplantages en sinaasappelgaarden is het uitgegroeid tot een badplaats met internationale allure waarvan de economie voor een belangrijk deel draait op de verkoop van luxeappartementen en villa’s aan buitenlanders. Buitenlandse toeristen worden aangetrokken door het zonnige klimaat, de lange stranden, de blauwe zee, het verse eten en niet op de laatste plaats het betaalbare vastgoed en levensonderhoud.

Zoals Freddy Dom en Irma Diels. Op dit moment is hun appartement met bergzicht in aanbouw, maar het eigendomsbewijs (tapu) hebben ze al op zak, dus mogen ze zich de trotse eigenaren noemen van een tweede huis in de zon. En daarmee is een lang gekoesterde wens uitgekomen, want Dom en Diels hadden al jaren geleden besloten dat ze na hun pensioen op z’n minst de wintermaanden in een warmer land wilden doorbrengen.

Zoals veel Nederlanders en Belgen die op zoek zijn naar een tweede huis keken ze eerst rond in Spanje. Dat bleek financieel echter iets te hoog gegrepen. “Voor een appartement dichtbij zee tel je in Spanje al gauw twee tot drie ton neer,” zegt Irma. “En de goedkopere woningen die wij gezien hebben, waren oud en versleten.”

Op aanraden van een kennis verlegden Freddie en Irma daarom hun aandacht naar Turkije en in het bijzonder naar Alanya. Vele uren brachten ze door op internet om aanbieders en prijzen te vergelijken. Vervolgens boekte het Belgische stel een bezichtigingsvakantie zodat ze alles maar eens met eigen ogen konden gaan bekijken. Want in Turkije waren ze nog nooit geweest.

Gedurende drie weken zagen Freddy en Irma luxe nieuwbouwappartementen voor slechts een fractie van de prijs van die in Spanje. Ze kwamen er bovendien achter dat de kosten voor levenson-

derhoud - zoals de prijzen voor groenten en fruit, vlees, elektriciteit en water - ook relatief laag zijn in Turkije. Een kleine rekensom leerde Freddie dat door weg te blijven uit België tijdens de wintermaanden hij drieduizend euro aan stookkosten zou besparen. “Dat geld kun je op een betere manier investeren,” vindt hij.

Freddy en Irma kozen uiteindelijk voor een appartement in het groene Oba voor nog geen 50.000 euro in het luxe ‘Kızıl’-complex van de Nederlandse projectontwikkelaar Turnkey. Vooral het feit dat ze hier te maken hadden met een Nederlandse firma gaf voor Freddie en Irma de doorslag. “Wij wisten absoluut niet hoe het in zijn werk ging, een huis kopen in Turkije,” vertellen ze. “Dus als je dan kunt spreken met iemand in je eigen taal heeft dat vele voordelen. Daarnaast lazen we op de website dat Turnkey al tien jaar in Alanya gevestigd is en ook zelf bouwt. Dat gaf ons vertrouwen.”

Yorg van Bavel, eigenaar van Turnkey, weet het uit ervaring: “Je verkoopt als makelaar een huis, maar misschien nog wel meer een gevoel. En zeker hier in Turkije merk ik dat voor mensen het vertrouwen in het bedrijf vaak nog belangrijker is dan de woning zelf. En dat is ook wel logisch. Je gaat vaak met elkaar in zee als de woning nog in aanbouw is. Vervolgens heb je de oplevering en de nazorg. Je bent tot in lengte van jaren aan elkaar verbonden. Dan zoek je als klant toch een bedrijf waarvan je gelooft dat het ook voor je klaar staat nadat je je geld hebt overgemaakt.”

Van Bavel is al tien jaar actief in de regio Alanya. Hij is, zo zegt hij, niet de eerste Nederlandse makelaar hier, maar wel de eerst ‘overlevende’. Hij kwam in 1997 naar Konaklı, een gemeente net buiten Alanya, puur om de plek te zien waar zijn vader en oom allebei een huis kochten. “Ze hadden gereageerd op een advertentie in de krant, maar waren er nog nooit geweest. Dus besloot ik om erheen te gaan. Eenmaal ter plekke vroeg een makelaar mij of ik voor hem wilde werken. Ik zag toen dat er hier nog veel werk te verzetten was. Vooral de gebrekkige werkwijze van de Turkse makelaars viel me op. Europeanen die er een huis wilden kopen, werden echt in het diepe gegooid. Die makelaars boden nauwelijks zekerheid, onderhielden onvoldoende contact met hun klanten en wisten weinig te vertellen over de plaatselijke regels en procedures. Desondanks werd er toen door die - in mijn ogen onprofessionele - makelaars al flink verkocht.”

Van Bavel bleef in Alanya, leerde het vak en de taal en zette in 2000 zijn eigen bedrijf op en begon ook zelf projecten te bouwen. Een gelukkige timing, want vanaf dat moment leek de populariteit van Turkije bij buitenlandse investeerders geen grenzen te kennen. Ook de Nederlandse ondernemer Willem Visser was op het juiste moment op de juiste plaats. Hij kwam in 2002 in Alanya en zag direct zakelijke mogelijkheden. Inmiddels is zijn makelaardij, Housing Alanya, een begrip voor Nederlanders en Belgen die op zoek zijn naar een betaalbaar (tweede) huis in Alanya of omgeving. Behalve dat hun woningen scherp geprijsd zijn, danken Visser en zijn vriendin/zakenpartner Carine Hoefkens hun succes, zo zeggen ze zelf, aan het aloude Nederlandse motto: ‘Doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg’. Je zult Visser niet in jasje-dasje zien of Hoefkens in een strak mantelpakje. Ze halen hun klanten op in een middenklasse huurauto en niet in een super-de-luxe SUV waarmee je hier menig makelaar ziet rondrijden. “Onze klanten waarderen dat,” aldus Visser. “Die voelen zich ongemakkelijk als zo’n makelaar in een keurig pak met een vlotte babbel hen aanspreekt. Je krijgt mij zoals ik ben: gewoon, in spijkerbroek.”

Hoefkens: “Wij oefenen ook geen druk uit. Als klanten hier vier dagen komen voor een bezichtiging, dan laten we ze helemaal vrij. Veel makelaars proberen de klanten gedurende die vier dagen iedere minuut vast te houden om te voorkomen dat ze bij de concurrent gaan kijken. Wij sporen de mensen juist aan om Alanya te ontdekken en als ze dat willen, ook andere projecten. Want als ze echt bij ons willen kopen, dan doen ze dat toch wel.”

Tussen 2000 en 2005 steeg het aantal Nederlandse makelaars en projectontwikkelaars in Alanya opzienbarend. Het leek niet op te kunnen, dus werd er bovendien onvermoeibaar doorgebouwd aan nieuwe appartementen. Tot halverwege 2005.

Vanaf dat moment is er een duidelijke kentering te zien, en de meningen over de precieze

Willem Visser en Carine Hoefkens voor hun project Dream Homesss.

Yorg van Bavel met klant. nu nog bomen, straks luxe compex. oorzaak zijn verdeeld. Feit is dat de Turkse overheid in juli 2005 de uitgifte van eigendomsbewijzen (tapu) aan buitenlanders tijdelijk stopzette om nieuwe regelgeving te maken. Deze zogenoemde ‘Tapu-stop’ had onmiddellijk effect op het vertrouwen van potentiële kopers. Want, zo was de gedachtegang, wie geeft nu zijn zuurverdiende spaargeld uit als niet zeker is of je ooit juridisch eigenaar kunt worden van onroerend goed?

Wat zeer zeker een rol speelde, was dat steeds meer malafide makelaarsbedrijven op de markt verschenen. Die wilden snel een graantje mee pikken. Uitgerekend in de periode van de ‘Tapu-stop’ kwamen er verhalen naar buiten van buitenlanders die waren opgelicht of slecht waren voorgelicht door hun makelaar. ‘Cowboys’ noemt Yorg van Bavel die huizenverkopers.

Eind 2005 keurde het Turkse parlement een nieuwe wetgeving goed en begin 2006 konden de eerste buitenlanders hun eigendomsbewijs weer in ontvangst nemen. Maar dat besluit bracht het vertrouwen van de kopers niet meteen terug. Twee jaar heeft de verkoop van onroerend goed aan de Turkse Rivièra in een dip gezeten; een periode waarin veel makelaars en projectontwikkelaars het loodje legden. Volgens velen was dit echter geen slechte ontwikkeling, omdat vooral de onkundige ‘makelaars’ noodgedwongen hun deuren moesten sluiten. Van Bavel: “Bij hen is de klap het hardst aangekomen. Klanten werden voorzichtiger en kozen weer voor gerenommeerde makelaars met een keurmerk.”

Een voorbeeld van zo’n keurmerk is het lidmaatschap van Mondi, een Nederlandse organisatie die de belangen van huizenkopers in het buitenland behartigt.

In de straten van Alanya zie je nu ook duidelijk dat de grotere bedrijven zoals die van Yorg van Bavel en Willem Visser - die al jaren actief zijn op de Turkse onroerendgoedmarkt - overleven. Bedrijven die ook in de slechtere jaren een constante stroom van klanten hebben. “Voor buitenstaanders lijkt het misschien alsof de interesse van Europeanen om onroerend goed in Turkije te kopen is afgenomen,” zegt Visser. “Ze denken dat, omdat veel makelaars de afgelopen maanden niets hebben verkocht. Maar dat heeft meer met de klantbenadering van die makelaars te maken dan met een afname van de vraag. Als je mensen onder druk zet om te kopen, dan haken ze af. Als jij alleen maar in je winkel zit te wachten tot er iemand een huis komt kopen, ben je niet goed bezig. Wij maken overal reclame, in Nederland, België en Turkije. En we laten mensen vrij in hun keuze. Je ziet dan ook dat bij ons de verkoop geen moment heeft stil gelegen. Sterker nog: wij beginnen in april met de bouw van weer een nieuw project. De verkoop is net gestart en nu al is bijna zo’n kwart van de appartementen weg.”

Visser loopt naar zijn bureau. Hij pakt een geprint A4’tje met daarop data en namen. Zestien bezichtigingsbezoeken in één maand. Vissers ervaring is dat minstens driekwart uiteindelijk een koopcontract zal ondertekenen.

En zo groeit de groep buitenlanders met een tweede huis in Turkije ieder jaar en ook de groep die besluit er permanent te gaan wonen. Al die Europeanen drukken natuurlijk hun – al dan niet bescheiden – stempel op de samenleving. De Nederlanders hebben wat dat betreft al een aardige reputatie. Met name op het gebied van voedsel en horeca komen ze nauwelijks iets te kort. Er zijn sinds kort – op veler verzoek – echt Hollandse stroopwafels te koop in de Bim (de plaatselijke Aldi), Je kunt echte kaassoufflés krijgen bij Snackbar ‘t Trappetje en Bistro Floyd heeft broodjes Hollandse kaas. In Mahmutlar zijn de cafés en restaurants van Nederlandse eigenaren geopend, waar Pasen wordt gevierd met het zoeken naar eieren en Koninginnedag met oud-Hollandse spelletjes en in het oranje uitgedoste polonaiselopers. Kortom, de Nederlandse gemeenschap in Alanya groeit, net als de Deense, Noorse, Zweedse en Ierse. En de verwachting is dat dit zo door zal gaan.

Want al staan er in heel Alanya en omgeving zo’n tienduizend gebouwd met het oog op buitenlandse investeerders, de gevestigde makelaars zien hun toekomst in deze regio met vertrouwen tegemoet. Van Bavel vertrouwt op de opening van een internationaal vliegveld in Gazipaşa, een gemeente op een halfuur rijafstand van Alanya. De ontwikkelingen hiervoor zijn in volle gang en onlangs gaf ook de regering haar akkoord voor de aanleg.

Visser: “Alanya is in de afgelopen jaren alleen maar aantrekkelijker geworden. Voor buitenlanders zijn er allerlei voorzieningen, je hebt er goede medische zorg, bekende winkelketens hebben zich hier gevestigd en het is er schitterend mooi met die zon, zee en bergen.”

Freddy en Irma nemen deze winter alvast een voorproefje op wat hun de komende jaren te wachten staat als hun appartement eind dit jaar wordt opgeleverd. Freddie: “Ze geloven ons thuis niet wanneer ik zeg dat we elke ochtend in de zon ontbijten op het balkon. En dat is toch ook ongelooflijk, zo halverwege januari?” •