jean tillie: onzekerheid

Zijn jullie de eerste die online boekhoudsoftware in turkije op de markt brengen? “Ja. Het grootste bedrijf in Turkije op het gebied van boekhouding is Logo. Ook beursgenoteerd. Maar Logo heeft nog geen webbased product. Het idee van online boekhouden is erg nieuw in Turkije. Daarom moeten we ook veel investeren in de mindsetting van de MKB’er. Want voor hem is ons product speciaal bedoeld.”

Wat houdt het boekhoudprogramma in? “In plaats van een doos met bonnetjes aan de administrateur te geven, kan de ondernemer zelf de bonnetjes online invoeren. Aan de andere kant kan de administrateur zien hoe de ondernemer de bonnetjes invoert, wat hij goed en fout doet. Dat was tot nu toe niet mogelijk. Het oude systeem is heel duur en tijdrovend. Met Exact Online kijkt de boekhouder over de schouder van de ondernemer mee. Volgens het onderzoeksbureau Gartner zal tussen nu en 2015 gemiddeld 62 procent van de MKB’ers in de wereld op het gebied van financiële en bancaire producten alles via internet gaan doen. In de ontwikkelde landen zal dat oplopen tot 80 en 90 procent. We gaan gewoon die kant op, alles wordt webbased.”

is het wel veilig om je boekhouding via het web te doen? “Vrijwel iedereen doet zijn bankzaken via internet. Dus je meest waardevolle bezit, je geld, doe je wel via internet. Daar hebben mensen geen vraagtekens meer bij en dat gaat heel gemakkelijk. Dus waarom zou je je bonnetjes niet via internet doen? Wij hebben hetzelfde beveiligingssysteem als een bank. Dezelfde certificaten.”

Hoe lang is er aan het product gewerkt? “Met een groep van tien man hebben we een jaar lang gewerkt om het boekhoudprogramma Exact Online te lokaliseren, aan te passen aan de lokale markt en wet- en regelgeving. We hebben nieuwe modules geschreven. In Turkije heb je een iets ander boekhoudsysteem dan in Nederland. In Turkije mag je bijvoorbeeld geen andere grootboekrekeningnummers gebruiken. Hier ligt alles vast. In Turkije zegt de overheid welke nummers je moet gebruiken. In Nederland mag je vrij met die nummers omgaan. Dat moesten we programmeren. Dus dat hebben we helemaal zelf gebouwd in Turkije.”

OnZekerHeid

vorige keer schreef ik dat mensen wel erkennen dat het leven onzeker is, maar dat ze daar niet zo goed mee kunnen omgaan. We streven uiteindelijk naar controle over en beheersing van ons leven. Hoe doen we dat? We stoppen met roken om gezond te blijven, we sluiten verzekeringen af, we plannen onze loopbanen, we beheersen onze financiën en we passen op voor dronkenschap en verboden liefdes. Kortom, we leven ‘netjes’ en ‘beheerst’. Wie langer kijkt naar de manier waarop mensen hun leven proberen te beheersen, ontdekt opvallende gemeenschappelijkheden. Allereerst is er altijd sprake van een acuut probleem: we drinken te veel, we hebben te weinig geld, we leven ongezond, we willen iets aan het milieu doen, we zijn onverzekerd, noem maar op. Als we het probleem hebben geconstateerd, dan volgt min of meer automatisch een indeling in ‘goeden’ en ‘slechten’. Dat wil zeggen: mensen die het probleem wel hebben (de mensen bij wie we nu horen) en mensen die het probleem niet hebben (de mensen bij wie we graag willen horen). Als we bijvoorbeeld stoppen met roken, heb je mensen die roken en mensen die niet roken. En als we gaan sporten, heb je mensen die sporten en mensen die dat niet doen. Het leven beheersbaar maken, betekent ook dat we een ideaal einddoel formuleren: ik wil 80 kilo wegen, ik wil niet meer roken, ik wil minder drinken, ik wil gezond zijn, ik wil monogaam zijn, enz. In één zin samengevat: ik wil het goede doen. Een ander kenmerk van het beheersbaarheids denken is dat we iets verzinnen om bij het ‘goede’ te komen. Dit zijn uitspraken als: ik kijk elke ochtend in de spiegel en zeg tegen mezelf dat ik niet meer rook, ik ga drie keer per week naar de sportschool, ik ga alleen nog maar met mijn fiets naar mijn werk, ik ga elke dag eten uit de ‘schijf van vijf’... Iets abstracter geformuleerd: ieder beheersbaarheids denken (1) formuleert een acuut probleem; (2) dichotomiseert de wereld in ‘goeden’ en ‘slechten’; (3) formuleert een ideaal einddoel en (4) beschrijft een manier om bij dat ideale einddoel te komen. Het beheersbaarheids denken heeft een groot gevaar: het lijkt erg veel op het radicale en extremistische denken. In elk radicaal denken zit een gevoel van acute bedreiging en een neiging om de vijand uit te vergroten. De linksextremisten achten zich bedreigd door imperialisme en fascisme. De rechtsextremisten zijn vooral beducht voor de toename van ‘volksvreemde’ krachten en internationalistische complotten (bijvoorbeeld van de VN, joden en bolsjewieken). De religieuze extremisten zien andersgelovige ‘kruisvaarders’, secularisten en afvalligen als de belangrijkste vijanden. Radicaal denken verwerpt ook de bestaande wereldorde. Alle extremisten koesteren de opvatting dat het kwaad diep is doorgedrongen in de bestaande instituties en dat vandaar uit positieve krachten gewurgd dreigen te worden. De linksextremisten beschouwen het kwaad als de dictatuur van het kapitaal die de geesten van de arbeidersklasse en de progressieve mensen vergiftigt. De rechtsextremisten geloven dat vijanden van het volk aan de macht zijn en dat zij de historische levensbronnen (cultuur, traditie) van het volk vergiftigen. De religieuze extremisten denken dat overal ongelovigen aan de macht zijn, die het ware geloof marginaliseren en de gelovigen corrumperen. Tegenover het Kwaad staat ook altijd een utopie van de goede, harmonieuze wereld. Het Kwaad mag dan ver zijn opgerukt, maar nog steeds zijn er krachten van het Goede, die het Kwaad kunnen verslaan en een harmonieuze, utopische wereldorde kunnen bewerkstelligen. De utopie neemt de vorm aan van de dictatuur van het proletariaat, die zal leiden tot een klassenloze maatschappij of van een zuivere volkse samenleving die een ware gemeenschap vormt of van een wereld waarin alle mensen vrijwillig en uit overtuiging hetzelfde geloof aanhangen en daardoor in volkomen harmonie de wetten van God kunnen realiseren. De structuur van het radicale denken is gelijk aan de structuur van het beheersbaarheids denken. Dat maakt dat radicalisme en extremisme steeds weer de kop op steken. Laten we dus vooral de onzekerheid vieren en de illusie van een 100 procent beheersbare wereld opgeven.