view from the ETH Faculty of Architecture
ETH Zürich, Zwitserland een reisverslag van Roderick Trompert juli 2010
Ruim een jaar voor mijn vertrek naar Zürich
Daarna begon het op orde brengen van alle
had ik me al ingeschreven voor studeren in het buitenland: ik was er vroeg bij!
papieren. Dit hield in: -‐ officieel aanmelden bij de ETH Zürich als
Begeleid door moAvaAebrief, por_olio en cv heb ik mijn voorkeuren voor buitenlandse
Erasmus student -‐ aanvragen van STIR beurs
universiteiten doorgegeven. Twee weken
-‐ aanvragen OV vergoeding bij IB Groep
later kreeg ik bericht dat ik voor ETH Zürich geselecteerd was!
-‐ inschrijven voor Duitse taalcursus -‐ inschrijven voor huisvesAng
inschrijven voor ETH huisvesAng hDp://www.wohnen.ethz.ch/ accommodaAon/exchange/index_EN
Het voordeel van zo’n lange voorbereidings-‐
Aanmelden bij ETH (vanuit Nederland)
periode is dat ik me goed kon oriënteren
De eerste stap is het invullen van het
Kreisbüro 9 (AltsteDen) Lindenplatz 4, Zürich (2e verdieping)
vooraf. Daarbij had ik het geluk dat een vriend van me in reeds in Zürich studeerde.
inschrijfformulier van de ETH en deze op te sturen naar Zwitserland. Pas wanneer je hier
Die zomer ben ik hem dan ook gaan opzoeken en kreeg ik zo de mogelijkheid in
antwoord op ontvang doormiddel van een ‘leDer of acceptance’ ben je van je semester
een week de stad, de universiteit en het
in Zwitersland verzekerd!
studentenleven daar al een beetje te verkennen. Dit is iets wat ik iedereen aan
STIR beurs
kan raden: Zürich is een geweldige stad en gemakkelijk (en betaalbaar) te bereiken.
Vervolgens kan je zo’n 2 maanden voor vertrek een STIR beurs aanvragen. Gezien
Het loont om vooraf al een beetje bekend te
Zwitserland niet onder de Erasmus-‐beurs
raken met de omgeving, gezien je daar in het begin van het semester niet alAjd de Ajd
landen valt, kan je aanspraak maken op het STIR-‐fonds. Door middel van een moAvaAe-‐
voor hebt.
brief en een begroAng maak je aanspraak op zo’n € 850.
1. Voorbereidingen handige informaAe •
•
•
•
inschrijven taalcursus Duits hDp://www.sprachenzentrum.uzh.ch/ angebot/sprachen/liste_en.php? sprachnr=4&gruppe=11#intensivkurse
ETH Hauptgebaude Rämistrasse 101, HG F 23.1
Zürichhorn, park aan het meer
De taalcursus
HuisvesFng
Let erop dat je je Ajdig inschrijn voor de cursus (ze raken snel vol). Inschrijven kan
Indien je kiest voor huisvesAng van de ETH, moet je je hiervoor online registreren. Doe
online en vind plaats begin juli voor het najaarsemester en begin januari voor het
dit wel Ajdig, want er is doorgaans veel vraag naar (gezien huisvesAng in Zürich
voorjaarsemester. Precieze data vind je op
schaars en duur is). De deadline voor het
de website sprachenzentrum.uzh.ch Ik heb me ingeschreven voor de A2
najaarsemester is eind juni, voorjaar-‐ semester begin november. Precieze data
taalcursus (German for Post-‐Beginners: Intensive Course for Exchange or Master
vind je op de website wohnen.ethz.ch
Students). Inschrijven kan op de website van
Meer over de universiteitshuisvesAng van de
het ‘sprachenzentrum’ onder het kopje 'pre-‐ semester intensive courses'.
ETH vind je onder het kopje huisvesAng.
Je hoen je overigens niet al te druk te maken over de vraag of het A2 niveau precies goed voor je is; de eerste dag maak je namelijk een simpele toets (kort verhaaltje schrijven) waarmee ze bepalen in welk niveau je het beste geplaatst kan worden. Ik kan de taalcursus van harte aanbevelen; ik heb in die eerste twee weken een heleboel leuke mensen ontmoet, waar ik ook gedurende het vervolg van het semester nog veel mee om ben gegaan. Het was voor mij een super begin van het semester! Je ontvangt bij behalen van de cursus 2 ECTS.
Naast de voorbereidingen in Nederland, zijn
Aanmelden bij WOKO
Zorg dat je meeneemt:
er ook nog een aantal zaken die bij aankomst in Zürich geregeld moeten worden.
indien je voor de universiteitshuisvesAng geselecteerd bent, krijg je te maken met
• your passport or idenAty card • your ETH card (Student ID Card)
Aanmelden bij ETH (in Zwitserland)
woningcoöperaAe WOKO. Na aankomst in de stad wordt je geacht ergens in de eerste
• your rental contract • an up to date passport photograph
Een van de eerste zaken die je moet regelen
week langs te gaan bij het hoofdkantoor van
• CHF 20.-‐ (administraAve fee)
is het aanmelden bij de ETH. Dit doe je bij het Mobilitätsstelle, in HG F 23.1 (dit staat
WOKO (Sonneggstrasse 63) om daar je huurcontract te ondertekenen, de borg en
De verzekering
voor Hauptgebaüde, verdieping F, kamer 23.1). Hier ontvang je je collegekaart, bewijs
de huur voor de eerste maand te betalen. Houdt er rekening mee dat je hier alleen
Je verzekering kan gewoon in Nederland doorlopen. Het enige waar je voor moet
van inschrijving en een brief voor de
contant kan betalen. Gebruik hiervoor de
zorgen is dat je een geldige 'european health
gemeente. Zorg dat je bij het bezoek aan het Mobilitätsstelle een brief bij je hebt van de
Erasmus beurs van de ETH, of zorg dat je van tevoren in de stad geld opgenomen hebt. (er
insurance card' hebt (zo'n blauwe). Nadat je je in Zurich hebt ingeschreven bij de
TU Deln, waarin staat dat je gedurende jouw semester in Zürich ook in Deln ingeschreven
zijn namelijk geen geldautomaten in de directe omgeving van het WOKO kantoor).
gemeente, ontvang je automaAsch een oproep om je te verzekeren bij een Zwitserse
staat (een bewijs van inschrijving).
Het huurcontract neem je mee naar het
maatschappij, danwel vrijstelling aan te
Kreisbüro voor inschrijven bij de gemeente.
vragen omdat je reeds in Europa verzekerd bent. Dit laatste kan je vrij gemakkelijk doen
De Zwitserse overheid ondersteund buiten-‐ landse (Erasmus) studenten door middel van
Inschrijven bij de gemeente Na aankomst in de stad, wordt je geacht je
door kopietje van je kaart met begeleidende brief terug te sturen (instrucAes staan in de
een beurs ter waarde van 1250 CHF per
binnen 2 weken te registeren bij het
brief die je zal ontvangen).
semester (€160,-‐ per maand). Deze kan je na bezoek aan het Mobilitätsstelle ophalen in
Kreisbüro (stadsdeelkantoor). Zürich is opgedeeld in 12 Kreisen / stadsdelen en je
hetzelfde Hauptgebaude. Je ontvangt de beurs in één keer en in contanten.
bent verplicht je bij het Kreisbüro te registeren van het stadsdeel waarin je
Erasmus beurs
woont. Deze registraAe kost je 20 CHF.
2. Studieprogramma handige informaAe •
•
•
inschrijven onderwijs hDp://www.einschreibung.arch.ethz.ch/ welcome.php inschrijfperiode najaar 2010 25-‐08-‐2010 t/m 01-‐09-‐2010, 12:00 am ayorAng architectuur faculteitsgebouw HIL
Voordat je richAng Zwitserland vertrekt, is
ziDen om je als eerste in te schrijven:
het belangrijk je te oriënteren naar wat voor een onderwijs je wilt gaan volgen. Je hebt
volgorde van inschrijven doet er niet toe. Dichter naar de deadline inschrijven is soms
ieder semester een keuze uit een stuk of 10 verschillende projecten.
handiger omdat je dan een beter inzicht hebt in de populariteit van de studios ( je kan
Het systeem verschilt echter wat van dat in
‘live’ de staAsAeken bekijken op de website,
Deln. Waar je in Deln specifiek voor een bepaalde ontwerpopgave kiest, ligt in Zürich
om inzicht te krijgen van het aantal inschrijvingen per studio)
de nadruk op de keuze van professor die het project begeleid.
Soms loont het echter om persoonlijk contact op te nemen met je gewenste
Iedere ontwerpstudio heen een beperkt
professor na de inschrijvings-‐periode
aantal plaatsen, welke inzichtelijk gemaakt zijn op de inschrijvingswebsite. Vervolgens
wanneer je niet tevreden bent met de uitkomst. In enkele gevallen bieden ze
kan je als student 4 voorkeuren opgeven voor ontwerpstudios (1e t/m 4e ‘prioriteit’).
gemoAveerde uitwisselingsstudenten de kans tóch aan hun studio deel te nemen!
Categorien A t/m D bepalen vervolgens of je
HIL, faculteit Bouwkunde ETH
als eerste of als laatste ingedeeld wordt bij een van je voorkeuren. A is de hoogste
Ik werd uiteindelijk geselecteerd voor mijn 4e voorkeur: de ontwerpstudio van Felix
categorie (voor afstudeerders, die krijgen de eerste plekken in een studio). Als ‘mobility’
Claus. In eerste instanAe was ik hier niet zo blij mee; ik reis immers helemaal naar
student krijg je categorie C toegewezen.
Zwitserland om ontwerp technieken uit een
Houdt er dus rekening mee dat inschrijven voor een hele populaire studio waarschijnlijk
ander land te leren, en dan kom je bij een Nederlandse professor terecht! Echter is het
geen zin heen, gezien je een lagere categorie hebt. Overigens hoef je niet om
semester uiteindelijk heel goed bevallen. De ontwerpopgave beviel mij ook heel goed:
middernacht achter de computer te gaan
het ontwerpen van een ‘wohnhochhaus’ in
Chicago, op de locaAe van de beroemde
en viste ik achter het net. Uiteindelijk heb ik
architecten uitgenodigd om de projecten
Lake Shore Drive van Mies van de Rohe!
in deze week als alternaAef mijn eigen seminarwoche georganiseerd en ben ik op
mee te beoordelen. Tijdens deze dagen is het erg leuk om door het gebouw te lopen
Seminarwoche Halverwegen het semester vindt ook een
excursie gegaan naar de Therme Vals van Peter Zumthor.
en te zien wat er allemaal geproduceerd is gedurende dat semester.
tot doel heen de kennis van de student te verbreden door middel van architectuur
ZwischenkriFk Iedere 2-‐3 weken vond er een tussen-‐
Vorlesungen Er worden ieder semester een groot aantal
excursies. Vanuit iedere studio wordt een reis georganiseerd (van Engeland of Rome
presentaAe plaats van het ontwerpprorject. Bij iedere presentaAe werden er van
lezingen aangeboden, zowel in het Duits als in het Engels. De meeste lezingen worden
tot IJsland en Tokio), a|ankelijk van de
buitenaf architecten en bouwkundigen
afgesloten met een tentamen of verslag,
ontwerpstudio waar je in terecht komt wordt je soms geacht mee te gaan met de
uitgenodigd als ‘visiAng criAcs’, zodat je project geregeld met een frisse blik
hoewel er ook enkele zijn waarbij aan-‐ wezigheid voldoende is om punten te
seminarreis die door dezelfde studio georganiseerd wordt. Meestal heb je echter
beoordeeld werd. Je ontvangt voor deze presentaAes geen cijfers, maar ze zijn wel
behalen. Hoewel het makkelijk is om alleen voor de Engelse vakken in te schrijven, kan ik
vrij de keuze. De inschrijving hiervan gaat
een goede maatstaaf om te bepalen hoe je
je aanraden niet te snel af te schrikken voor
direct na de inschrijvingsperiode van het onderwijs van start, zorg dus dat je er op Ajd
er voor staat.
de Duitse lezingen. Vaak ziDen juist hier de interessantste onderwerpen tussen!
bij bent! De seminarreizen zijn alAjd erg populair, dus ook nagenoeg altijd volledig vol!
SchlusskriFk Het semester wordt afgesloten met de
In de eerste week kan je overigens alle lezingen bezoeken om af te tasten wat
Er zijn verschillende prijscategoriën, a|an-‐
SchlusskriAken (eindpresentaAes). Alle
interessant is voor jou. Daarna moet je
kelijk van de bestemming. Ook worden er seminarprogramma’s aangeboden in Zürich
eindpresentaAes vinden plaats op hetzelfde moment: Drie dagen lang staat het gebouw
definiAef je keuze vaststellen in MyStudies (=de Blackboard van de ETH). Als Mobiliteit
en omgeving. Jammer genoeg was ik me niet bewust van
dan vol met giganAsche maqueDes en presentaAe panelen. Voor de schlusskriAken
student kan je voor zowel bachelor als master vakken inschrijven.
de inschrijvingsperiode van de seminarwoche
worden ook geregeld gerenommeerde
zogenaamde seminarwoche plaats, welke
3. Financiën
De kleurrijke Zwitserse bankbilje@en
Zwitserse Franken
Mobiele telefoon: Het is aan te raden om
Het eerste waar je even aan moet wennen zijn de Zwitserse Franken: Zwitserland heen
een Zwitsers pre-‐paid mobiel nummer aan te schaffen, aangezien de kosten voor bellen
geen Euro! De wisselkoers is ongeveer 1:0.70 (CHF:EUR). In mijn periode in Zürich
anders heel snel op zullen lopen! Er zijn veel budget aanbieders zoals Yallo of M-‐Budget.
had ik een studentenrekening bij de ABN,
Ik heb uiteindelijk voor M-‐Budget gekozen,
waardoor ik geen transacAekosten betaalde in het buitenland. Rekent jouw bank wel
waarmee je zowel in Zwitserland als de rest van Europa goedkoop kan bellen (handig
kosten voor geldopnames/transacAes in het buitenland loont het een Zwitserse bank-‐
voor een telefoontje naar huis zo nu en dan). Deze sim-‐kaart (en tegoed) koop je bij de
rekening te openen. Veel Zwitserse banken
Migros supermarkten. Voor 19,80CHF koop
bieden graAs studentenrekeningen aan, soms zelfs in combinaAe met leuke extra’s
je een simkaart incl. 15CHF beltegoed. Bellen kost je 0,28CHF/min en 0,10CHF/sms
(zoals vrijkaarten voor het nachtnet).
Openbaar vervoer: Voor het openbaar vervoer kocht ik iedere maand voor 56CHF
Vaste maandelijkse kosten
een abonnement met zo nu en dan een
Er zijn een aantal maandelijkse kostenposten waar je rekening mee moet houden (net als
nachDoeslag (5CHF) voor het nachtnet.
in Nederland). Huur: in Zürich zal je, a|ankelijk van waar je
Variabele maandelijkse kosten Variabele kosten die je zelf in de hand hebt
terecht komt, tussen de 400CHF en 700CHF
zijn uitgaven voor eten/drinken, studie-‐
uitgeven aan een kamer. Ik betaalde uiteindelijk 500CHF per maand voor de
kosten als boeken en maqueDemateriaal, voor uitgaan (stappen of uit eten) en reizen
universiteitshuisvesAng, wat achteraf heel redelijk bleek.
in Zwitserland of over de grens. Als je niet op let kunnen deze snel uit de hand lopen!
4. HuisvesFng handige informaAe •
WOKO hDp://www.woko.ch/en/
Het vinden van huisvesAng in Zürich is niet
keuken voorzien van het volledige IKEA
zo makkelijk. Er zijn verschillende websites waar je kan zoeken voor (Ajdelijke) kamers
assorAment aan poDen, pannen, borden en bekers. Verder zijn op iedere verdieping
en /of appartementen. (zie links).
meedere douches en toileDen, die iedere dag worden schoongemaakt! Bovendien is
Woko
het gebouw een jaar geleden (sept. 2009)
•
Students.ch wohnen hDp://www.students.ch/wohnen/
De ETH biedt via WOKO ook studenten huisvesAng aan. Je kan je hiervoor online
opgeleverd naar Zwitserse standaard: het is dus (nog) super schoon en degelijk.
•
Wohngemeinschan (WG) Zimmer hDp://www.wgzimmer.ch
inschrijven. Er zijn verschillende huizen waar je in terecht kan komen, variërend in grooDe
Ook de locaAe van het huis is super. Het ligt wel een eindje buiten het centrum, maar het
en afstand tot de universiteit. De twee
is heel goed te bereiken: Tram 4 stopt voor
grootste zijn Meierwiesenstrasse en Bulachhof. Beiden op zo’n 15-‐25 minuten
de deur en brengt je in zo’n 20 min. naar Zürich HB. Op 5 min. lopen ligt Bahnhof
afstand van de ETH Hönggerberg.
AltsteDen, vanwaar iedere paar minuten een trein vertrekt die je in 6 minuten naar Zürich
Meierwiesenstrasse
HB rijdt! Bus 80 brengt je dagelijks in 15 min.
Ik kreeg een kamer aangeboden in het studentenhostel Meierwiesenstrasse 62. In
naar de ETH Hönggerberg. Belangrijkste van hier wonen is dat je heel
dit ‘hostel’ ziDen zo’n 160 internaAonale studenten bij elkaar. Dit lijkt in eerste opzicht
snel vrienden maakt. Ik had geluk dat een aantal vrienden die ik bij de taalcursus had
heel massaal, maar dat valt in de prakAjk
leren kennen ook bij mij in huis woonden.
reuze mee! Iedereen heen een eigen reeds ingerichte kamer (±12m2) voorzien van
Eigenlijk is het vanaf die eerste week alAjd gezellig geweest thuis: er is alAjd wel iemand
inbouwkast en wastafel. Op de begane grond deel je met iedereen een grote
waar je samen mee kan koken, stappen of waarmee je een duik kan nemen in de
gemeenschappelijke ruimte en industriële
Limmat, op een steenworp afstand van huis!
StudentHostel Meierwiesenstrasse 62
5. Taal en Cultuur
In Zwitserland worden drie talen gesproken:
de EPFL Lausanne, de technische universiteit
Zwitsers-‐Duits, Frans en Italiaans. Zürich ligt in het Duitse deel. Overal in de stad wordt
in het Franse deel van Zwitserland. Deze mensen waren erg gezellig en laagdrempelig
het Zwitsers-‐Duits gevoerd, maar in officiële instellingen, zoals de ETH, wordt er hoog-‐
om contact mee te leggen. Uiteindelijk heb ik veel plezier gehad van de vrienden die ik
Duits gesproken (‘normaal’ Duits). Colleges
in de studio op heb gedaan. In de vakanAe
en ontwerp begeleidingen zijn allemaal in hoog-‐Duits, hoewel veel docenten ook
na het semester ben ik vrienden in Lausanne, Biel en Ancona (IT) op wezen
bereid zijn Engels te spreken. Ook ziDen er in het curriculum enkele Engelse lezingen
zoeken! Kortom: je moet een beetje geluk hebben!
welke je kan selecteren wanneer het Duits te
Schip in het Vierwoudstrekenmeer
moeilijk te volgen is. De intensieve taalcursus aan het begin van
de steden Wat direct opvalt in een Zwitserse stad als
het semester is heel effecAef in het opfrissen van je Duits, én hier leer je ook
Zürich is dat ze erg naAonalisAsch zijn (óveral Zwitserse vlaggen) en dat alles
wat beginselen van het Zwitsers-‐Duits die in
schoon en geordend is. Geen vuil op straat,
het dagelijks leven goed van pas komen!
nauwelijks getoeter van auto’s op straat, auto’s stoppen álAjd voor voetgangers op
de mensen Wat mensen betren zijn Zwitsers doorgaans
zebrapad, alles wordt gerecycled en apart ingezameld (pe_lessen, plasAc, papier,
wat ingetogen en moeilijk om contact mee
karton, blik, glas), kraakhelder water in
te leggen. Dit merkte ik ook op veel ontwerpstudios; dat iedereen een beetje op
Zürichsee en de Limmat, verzorgde openbare barbecues in de parken van de
zichzelf bleef. Gelukkig had ik het goed getroffen met de mensen uit mijn studio.
stad, beschadigde stukjes gras worden iedere maand opnieuw ingezaaid en ga zo
Een aantal waren ook op uitwisseling, vanuit
maar door. Het leek soms wel een utopia!
6. Vrije Fjd
Zwemmen in de Limmat bij ‘Oberer Le@en’
Je hoen je in Zürich geen moment te
barretjes en café’s, Escher-‐Wyss-‐Platz met in
vervelen. Zeker wanneer het zomer is, is het een geweldige stad! Waar in de winter veel
de omgeving veel grote clubs / discotheken en Bellevue voor de gezellige drukte langs
mensen binnenblijven en de stad een beetje verlaten aandoet, trekt in de zomer iedereen
het meer. Eigenlijk is alleen op zondag vaak weinig te
massaal naar buiten om de parken, het meer
doen. Kenmerkend is dat alle winkels en
en de rivier uitgebreid te benuDen! Leuke plekken langs het water zijn Werdinsel
supermarkten dan gesloten zijn (iets wat even wennen is wanneer je uit Deln komt).
(vlak bij Meierwiesenstrasse), waar je een mooi park hebt met handige trappetjes om
De enige plek waar je op zondag een winkel geopend is, is in winkelcentrum (Shopville)
de rivier in-‐ en uit te klimmen. Ook is Oberer
onder Zürich Hauptbahnhof. Daar trekt op
LeDen, wat dichter bij het centrum aan de Limmat, een leuke plek om te zonnen en te
zondag de hele stad dan ook massaal naartoe om boodschappen te doen. (logisch
zwemmen. Hier komen veel jongeren en wordt ‘s avonds uitgebreid gebarbecued en
dus ook dat hier de hoogste omzet per m2 behaald wordt van heel Zwitserland!)
muziek gemaakt.
Naast uitgaan en luieren in de zon langs het
Aan de oost-‐zijde van het meer heb je een heel groot park genaamd Zürichhorn, waar
water heb ik in mijn vrije Ajd ook aardig wat gereisd. Ik wilde graag zoveel mogelijk zien
je ook goed kan zwemmen én barbecuen op één van de door de gemeente verzorgde
van Zwitserland in de Ajd dat ik hier nog ben. Na mijn semester ben ik dan ook de
permanente barbecues!
zomervakanAe in Zwitserland gebleven en
Andere leuke plekken in de stad zijn o.a. de
ben ik met de trein uitstapjes gaan maken naar steden in de omgeving.
Bahnhofstrasse, de grootste (en duurste) winkelstraat van Zürich, Langstrasse met zijn
Meer over mijn stedentripjes in Zwitserland
grote assorAment aan (soms twijfelachAge)
vind je onder het kopje reizen.
7. Reizen handige informaAe •
Halbtax kaart 150 CHF / jaar
•
Gleis 7 kaart 99 CHF / jaar icm Halbtax
•
OV abonnement Zürich 56 CHF / maand -‐ Zone 10
Het openbaar vervoer in Zürich is bijzonder
schaffen. Deze geen je de mogelijkheid om
goed georganiseerd. Iedere uithoek van de stad is gedekt met Ajdens de spits trams en
na 19:00u graAs te reizen met de trein. Deze combinaAe maakt het mogelijk om voor
bussen die iedere 3 minuten rijden! Het loont zich hier gebruik van te maken. Als
halve prijs ‘s ochtends ergens naartoe af te reizen, en ‘s avonds graAs terug te komen.
student kan je voor 56 CHF een maandkaart
Zo kan je voor een kwart van de prijs alle
kopen waarmee je in Zurich (zone 10) gebruik kan maken van alle trams, bussen,
uithoeken van Zwitserland bezoeken!
treinen en enkele boten.
ReisFps Als architectuur student is er een hoop te
Halbtax
zien in Zwitserland. Hieronder heb ik een
•
SBB -‐ Zwitserse Spoorwegen hDp://www.sbb.ch
Reizen met de trein in Zwitserland is niet goedkoop. Gelukkig zijn er echter een aantal
aantal reisAps uiteengezet naar plekken die ik in mijn semester bezocht heb.
•
InternaAonale treinAckets hDp://www.tgv-‐europe.ch
manieren om als student toch op een betaalbare manier mobiel te zijn!
Voor binnenlandse (trein)reizen kan je heel goed de SBB website gebruiken om je reis
De halbtax kaart is bijna essenAeel wanneer
van A naar B te plannen. Treinkaartjes koop
je van plan bent van openbaar vervoer gebruik te gaan maken. Deze kaart geen je
je op het staAon aan de automaat. Ga je de grens over, loont het om te boeken via TGV
50% korAng op alle trein-‐ en tramkaartjes in het hele land. Gezien een uurtje treinen al
Europe. Hier kan je treinkaartjes vinden vanaf Zurich naar Parijs of Milaan voor
gauw 30 CHF kost, kan je wel uitrekenen hoe
bodemprijzen! (al vanaf 30 CHF wanneer je
snel je een halbtax kaart hebt terugverdient!
precies 3 maanden voor vertrek boekt)
Gleis 7 Bovenop de halbtax kan je als student ook
*Reiskosten als vermeld bij de reisAps zijn indicaAes bij gebruik van halbtax en gleis 7.
nog een zogenaamde ‘gleis 7’ kaart aan-‐
*Projecten ook te vinden op www.mimoa.eu
Halbtax korKngskaart voor openbaar vervoer
Vitra Campus Voor iedere Bouwkunde student uit Deln
Therme Vals Een echte parel wanneer het op architectuur
Villa Vals Naast de thermen is er nog een pareltje te
inmiddels een bedevaartsoort! Naast BK-‐City vind je nergens ter wereld zoveel Vitra
aankomt! Dit meesterwerk van de Zwitserse Peter Zumthor is de perfecte combinaAe van
bezichAgen in Vals, ditmaal van Nederlandse makelaardij! De Villa Vals, ontworpen door
meubilair bij elkaar als in Wheil-‐am-‐Rhein,
een ontspannen uitstapje en een genot voor
SeARCH, is een vakanAe villa die volledig in
waar Vitra zijn fabriek heen gevesAgd. Net over de grens bij Basel, op een uurtje van
het oog. Dit badhuis, gelegen ver van de ‘bewoonde wereld’, geen je de mogelijkheid
de berg geïntegreerd is om de ongerepte natuur geen geweld aan te doen. Het
Zürich vind je hier niet alleen veel design-‐ meubilair maar ook een unieke verzameling
in warme baden met mineraalwater te zwemmen terwijl je geniet van het
interieur van de villa bestaat uit design meubilair van uitsluitend Nederlandse
gebouwen van ‘starchitecten’ waaronder
adembenemende uitzicht en de subliem
ontwerpers als Hella Jongerius, Demakersvan,
topstukken van Zaha Hadid, Herzog en de Meuron, Frank Gehry, Tadao Ando en sinds
gedetailleerde architectuur! Het is een flinke onderneming er te komen, maar neem van
Claudy Jongstra en Marcel Wanders.
kort SANAA.
mij aan: het is het dubbel en dwars waard!
Loca%e: Weil am Rhein, Duitsland
Loca%e: Vals, Zwitserland
Loca%e: Vals, Zwitserland
Reis%jd: 2 uur Kosten: 20,50 CHF | 9,50 EUR rondleiding
Reis%jd: 3 uur Kosten: 29,90 CHF | 30 CHF entree
Reis%jd: 3 uur Kosten: 29,90 CHF
Rheinfalls Een leuk uitstapje voor een mooie dag is een
Lausanne Wat verder van Zürich ligt Lausanne, een
Luzern Een mooie stad op een uur van Zürich,
bezoek aan de grootste waterval van Europa, gelegen vlak bij Scha†aussen, een uurtje
mooie stad in het Franse deel van Zwitserland, gelegen op een berghelling. Een
gelegen aan het Vierwoudstrekenmeer (meer van Luzern). Belangrijkste trekpleister
van Zürich. Op verschillende plekken kan je vlak bij het water komen, dat met groot
nieuwe metrolijn brengt je van het staAon
is de historische Kapellbrücke over de rivier
geweld naar beneden komt storten. Naast
eenvoudig naar de hoger gelegen delen van de stad of naar het meer van Genève onder-‐
de Reuss. Sinds het jaar 2000 bezit de stad ook een architectonisch hoogstand(je) van
de waterval is er ook een mooi slot te bezichAgen (Schloss Laufen am Rheinfall).
aan. Naast een gezellige stad met een modern centrum is vlak buiten Lausanne
Jean Nouvel op steenworp afstand van het staAon. Dit cultuur en congres centrum met
Het zogenaamde ‘museum’ kan je gerust overslaan, inhoud is namelijk om te huilen!
ook de tweede Technische Universiteit van
giganAsch overstek is zeker een bezoek
Tegen betaling kan je met een boot naar een
Zwitserland te vinden: De EPFL Lausanne. Recent heen SANAA hier het Rolex Learning
waard. Verder zijn er vanaf Luzern mooie booDochten te maken over het meer naar
rots te midden van de waterval varen.
Centre gerealiseerd. Een ‘must-‐see’!
leuke dorpjes als Weggis en Vitznau.
Loca%e: SchaXaussen, Zwitserland Reis%jd: 1 uur
Loca%e: Lausanne, Zwitserland
Loca%e: Luzern, Zwitserland
Reis%jd: 2,5 uur Kosten: 33,50 CHF
Reis%jd: 1 uur Kosten: 11,50 CHF
Kosten: 7,70 CHF
8. Overig
Mijn verblijf in Zürich heen me op meerdere
Voor mij zit een werkperiode in Zwitserland
manieren verrast. Voor vertrek kende ik Zwitserland slechts als een klein landje
er nu nog niet in. Ik ga komend semester in Nederland verder studeren. Ben je echter
ergens bij de Alpen waar ik als kind eens doorheen ben gereden op weg naar Italië. Ik
van plan stage te gaan lopen na je semester in Zürich is een stage in Zwitserland zeker
heb nieuwe waardering voor het land
aan te raden. Zowel voor de ervaring als
gekregen en heb met name Zürich leren kennen als een geweldige stad. Wat me ook
voor de stagevergoeding (welke vergelijk-‐ baar is met een volwaardig maandsalaris in
verbaast heen is hoe centraal Zwitserland eigenlijk ligt in Europa. Hier heb ik dan ook
Nederland!). Bovendien is het vanuit zo’n stage makkelijker om door te stromen naar
dankbaar gebruik van gemaakt door middel
een vast contract. Vanuit Nederland is het
van snoepreisjes naar Parijs en Milaan.
later namelijk een stuk moeilijker om in Zwitserland werk te vinden.
Zürich is dan ook een van de weinige steden die ik tot nu toe ben tegengekomen waar ik
Gedurende de zes maanden die ik in
wel eens zou willen wonen en werken. Naast
Zwitserland heb doorgebracht heb ik veel
de eerder genoemde kwaliteiten van de stad, is ook de arbeidsmarkt in Zwitserland
mooie plekken ontdekt en veel geweldige vrienden opgedaan. Een onvergetelijke
gunsAg. Het levensonderhoud is dan wellicht wat duurder dan in Nederland, maar de
periode in mijn nieuwe favoriete land. Ik zal Zwitserland gaan missen vanaf september!
salarissen zijn er ook naar. Bovendien is er volop werk te krijgen in de architectuur, terwijl deze markt in de rest van Europa met grote problemen kampt. Zicht over daken van het Zwitserse Murten
Roderick Trompert