Nasz Express - lipiec-sierpień 2018 by Nasz Express

nr 7-8 (84-85) lipiec-sierpień 2018

Kwalifikacje zawodowe / Przestępstwa i nadużycia

magazyn bezpłatny

BREXIT W PYTANIACH I ODPOWIEDZIACH

Psie szczepienia ZWIERZAK W NI

Noc Kupały, Wianki, Sobótki, Kupalnocka i Palinocka

Polska Village / Belfast Mela

TEMAT NUMERU

KULTURA

www.naszexpress.pl naszexpress

nr 7-8 (84-85) lipiec-sierpień 2018

naszexpress

nr 7-8 (84-85) lipiec-sierpieĹ&#x201E; 2018

Tytułem wstępu

Spis treści

• 4 Wiadomości • 6 Ambasadorzy NE • 7 Brexit w pytaniach i odpowiedziach Kwalifikacje zawodowe / Przestępstwa i nadużycia • 8 Poradnik - Co to jest Universal Credit? • 10 Felieton - Na miarę kibica... • 11 Historia - Powstanie Warszawskie • 12 Temat Numeru - Noc Kupały, Wianki, Sobótki, Kupalnocka i Palinocka • 14 Zwierzak w NI - Psie szczepienia • 15 Junior • 20 Turystyka - Jak wykorzystać słoneczne dni w NI • 22 Kultura - Parada Dumy • 23 Kultura - Polska Village / Belfast Mela • 24 Zdrowie - Na zdrowie - F • 25 Przepisy babuni • 27 Rozrywka, Imieniny, Kalendarium, Przysłowia • 28 Horoskop • 29 Materiały do nauki języka angielskiego

Słowiańskie zwyczaje Dawno, dawno temu istniał lud żyjący w zgodzie z przyrodą i jej cyklami, szanujący przybyszy z nieznanych krajów, uczciwy, ceniący wolność, któremu pojęcie władzy było obce. To nie bajka, lecz krótka charakterystyka dawnych Słowian, z nich wywodzi się polski naród. Wracacie czasem do korzeni? Pamiętacie o tradycjach słowiańskich? Czy to święto plonów, ognia i wody, czy narodziny, ślub i śmierć – Słowianie wiedzieli, jak uczcić każdy dzień (i każdą noc). “Dzień Kupały najdłuższy w roku, noc Kupały najkrótsza, były jednym ciągiem wesela, śpiewu, skoków i obrzędów” – pisał Józef Ignacy Kraszewski w “Starej baśni”. Kupalnockę obchodzili Polacy także w Belfaście. Więcej informacji na ten temat znajdziecie w Temacie Numeru. W tym wakacyjnym numerze Naszego Expressu na lipiec i sierpień nie zabrakło także zapowiedzi nadchodzących imprez takich jak Polska Village na Belfast Mela czy Belfast Pride Festival albo Impreza Disco z lat 80/90 w Dublinie, której Nasz Express jest patronem. Nie zapominamy również o zdrowiu, poradach dla szukających pomocy socjalnej, informacjach o szczepieniach dla naszych czworonogów czy też wzmiankach historycznych. Na deser jak zwykle trochę o Brexicie i felieton sportowy. Miłej lektury! Andrea Dymus Redaktor Naczelna ***

In this issue of Nasz Express we are writing about old Slavic traditions which Poles used to remember about in the past but which have been broadly forgotten nowadays. We are encouraging Poles to visit Polska Village at Belfast Mela, or to see Pride Festival in August. We also have some news for pet owners regarding dog vaccinations and some advice on Universal Credit. Nasz Express Team

14 Redaktor Naczelna: Andrea Dymus redakcja.ne@gmail.com

Redakcja: Monika Domagała, Grzegorz Adamek, Magdalena Janik, Beata Skoczylas, Magdalena Miler-Lewińska

Strona internetowa: www.naszexpress.pl

Współpraca: Monika Ciok-Giertuga, Ewa Gorzelak-Deska, Dorota Sławińska, Andrzej Lewiński, Dorota Zdanuczyk, Łukasz Ludziejewski, Paweł Ostoja, Marta Czerwińska

Marketing i reklama: redakcja.ne@gmail.com

Skład i projekt graficzny: www.reddeerstudio.co.uk naszexpress

nr 7-8 (84-85) lipiec-sierpień 2018

Zdjęcie na okładce: Bartek Jędrzejczak, dzięki uprzejmości Polish Sisterhood Group

Nasz Express jest współfinansowany w ramach funduszy polonijnych Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej.

WIADOMOŚCI

Jeśli Brexit doprowadzi do poważnego zakłócenia łańcucha dostaw będziemy zmuszeni do zamknięcia naszych fabryk w Wielkiej Brytanii - zapowiedział w rozmowie z dziennikiem “Financial Times” menadżer BWM ds. ceł Stephan Freismuth. Niemiecki koncern motoryzacyjny produkuje w Wielkiej Brytanii m.in. samochody marki Mini i Rolls-Royce. “Zawsze podkreślaliśmy, że szykujemy się na wszelkie scenariusze, jednak jeśli łańcuch dostaw utknie na granicy, wtedy nie będziemy mogli produkować w Wielkiej Brytanii” - mówił “FT”. W zeszłym roku wyprodukowano 378 tys. samochodów marki Mini, z czego ok. 60 proc. opuściło fabrykę w Oxfordzie. BMW ma też zakłady w Swindon i Hams Hall. Brytyjskie fabryki BMW zatrudniają ok. 6,3 tys. osób. Freismuth zapewnia, że koncern chce utrzymać tamtejsze zakłady i opracowuje plany na różne scenariusze. Jednak potencjalne zakłócenie dostaw wpłynie nie tylko na wydłużenie czasu produkcji, ale również na wzrost kosztów - dodaje przedstawiciel bawarskiej firmy. Około 90 proc. materiałów wykorzystywanych w brytyjskich fabrykach pochodzi z Europy kontynentalnej.

Telefon w szkole? Brytyjski urząd standardów edukacji Ofsted poparł szkoły zakazujące uczniom korzystania z telefonów komórkowych. Dyrektor instytucji stwierdziła, iż miejsce smartfonów w klasach jest “co najmniej wątpliwe”. Amanda Spielman, główna inspektor Ofsted, zasygnalizowała także swoje poparcie dla placówek, które stosują surowe kary wobec niezdyscyplinowanych uczniów. Inspektor stwierdziła, iż „całkowicie odpowiednie jest, by uczniowie, którzy źle się zachowują, byli karani na przykład przez pracę na rzecz szkoły, pisanie za karę zdań lub zawieszenie”. „Absolutnie nie zgadzam się z tymi, którzy twierdzą, że surowe kary za złe zachowanie są nie fair wobec dzieci. Wręcz odwrotnie – nie ma nic miłego w pozwalaniu, by kilkoro dzieci psuło atmosferę w szkole. Dlatego oczekujemy od dyrekcji ustalenia twardych przepisów, które wesprą nauczycieli w zwalczaniu nieodpowiedniego zachowania. Uważam, że jak najbardziej właściwe jest stosowanie sankcji” - podkreśliła w wystąpieniu na Festival of Education w Wellington College na terenie Berkshire.

BMW ostrzegało wcześniej, że brak jasności co do kwestii ceł po wyjściu Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej wywołuje niepokój u producentów. Zdaniem firmy obecna sytuacja uniemożliwia planowanie długoterminowe, które jest kluczowe dla dużych podmiotów. W marcu br. Parlament Europejski przyjął rezolucję zalecającą zawarcie układu stowarzyszeniowego, który regulowałby przyszłe relacje między Unią Europejską i Wielką Brytanią. Układ ten mógłby opierać się na czterech filarach. Są to: stosunki handlowe i gospodarcze, bezpieczeństwo wewnętrzne, współpraca w polityce zagranicznej i obronności oraz współpraca w wybranych dziedzinach, na przykład w zakresie transgranicznych projektów badawczych i innowacyjnych. Rezolucja przygotowana przez Grupę Sterującą ds. Brexitu w PE podkreśla wyjątkowość ustroju UE opartego między innymi na wiążących dla wszystkich stron zasadach, wspólnych instytucjach oraz wspólnych mechanizmach nadzoru, egzekwowania prawa i orzekania. Oznacza to, że kraje spoza UE, nawet ustrojowo bardzo zbliżone do Unii, które dysponują identycznym prawodawstwem, nie mogą korzystać z praw, korzyści lub dostępu do rynku w takim samym stopniu jak państwa należące do UE.

foto: pixabay.com

Mini i Rolls-Royce zamknie fabryki?

Podział brexitowy W drugą rocznicę referendum ws. wyjścia Wielkiej Brytanii z UE społeczeństwo jest wciąż niemal równo podzielone na zwolenników i przeciwników Brexitu - pokazał sondaż ośrodka badania opinii publicznej Survation. W rozmowie z ankieterami 53 proc. wyborców powiedziało, że gdyby referendum odbyło się dzisiaj, to zagłosowaliby prawdopodobnie za pozostaniem w Unii Europejskiej, a 47 proc - za opuszczeniem Wspólnoty. Jak jednak zaznaczył w rozmowie z zagranicznymi mediami, znany brytyjski ekspert ds. psefologii (naukowej analizy wyborów, zachowań elektoratu itp.) John Curtice, taki wynik pozostaje w granicach błędu statystycznego i byłby możliwy jedynie przy bezprecedensowej mobilizacji młodszych wyborców, którzy musieliby chętniej pójść do urn niż w 2016 roku.

PAP

“Można pomyśleć: aha, zmieniliście zdanie, ale obawiam się, że tak nie jest. Badania konsekwentnie wskazują na to, że dziewięciu na dziesięciu wyborców po obu stronach podziału zagłosowałoby dokładnie tak samo, jak dwa lata temu” – tłumaczył. Curtice ocenił, że “prawda jest taka, że jako kraj jesteśmy podzieleni w sprawie Brexitu dokładnie po połowie i na dodatek nie mamy jasności co do tego, czego chcemy od przyszłości”. Według raportu brytyjskiego instytutu Survation, Brytyjczycy popierają referendum w sprawie ostatecznego porozumienia z Unią Europejską (48 proc. za, 25 proc. przeciw), choć obecnie takiego ruchu nie wspiera żadne z dwóch największych ugrupowań: rządząca Partia Konserwatywna ani opozycyjna Partia Pracy.

Inspektor odniosła się także do technologii w placówkach edukacyjnych. „Urządzenia elektroniczne są prawdziwym wyzwaniem dla utrzymania uwagi w klasach. Dlatego popieram dyrektorów, którzy uznali, że sposobem na poprawę zachowania jest zakaz używania telefonów w ich szkołach” - zapewniła Spielman. Ostatnio poparcie dla zakazu wyraził minister kultury Matt Hancock. „Decyzja w sprawie telefonów komórkowych należy do dyrektorów poszczególnych placówek, nie rządu, lecz doceniam dyrekcje, które nie pozwalają na ich używanie na terenie placówki” - skomentował. Nadmiernego korzystania z komórek nie popiera także Snapchat. „Snapchat pozwala nam na swobodne wyrażanie siebie i komunikowanie z bliskimi znajomymi i rodziną. Uważamy, że jest to coś dobrego. Nie polecamy młodym ludziom korzystania z serwisu w szkole. Podobnie jak w przypadku każdej technologii rodzice i nauczyciele powinni ponadto regularnie rozmawiać z młodymi ludźmi na temat właściwego korzystania z urządzeń” przekazał rzecznik, dodając, iż Snpachat nie jest przeznaczony dla osób poniżej 13. roku życia.

Brytyjczycy są także równo podzieli w kwestii tego, jakiego Brexitu oczekują od rządu Theresy May: 43 proc. wskazuje na tzw. miękki Brexit, który mógłby np. obejmować pozostanie we wspólnym rynku lub unii celnej UE, a 37 proc. na tzw. twardy Brexit, czyli wyjście z obu mechanizmów. Aż 20 proc. wyborców nie ma jednak w tej sprawie zdania. Elektorat jest także podzielony, jeśli chodzi o ocenę długofalowego wpływu Brexitu na brytyjską gospodarkę: 39 proc. uważa, że będzie on negatywny, ale 35 proc. zakłada, że może być pozytywny. Niemal połowa ankietowanych - 48 proc. - zgadza się jednak, że wyjście z Unii Europejskiej bez żadnego porozumienia dotyczącego przyszłej współpracy z Unią Europejską byłoby szkodliwe dla Wielkiej Brytanii, choć 32 proc. uważa, że mogłoby być korzystne. Dzisiaj mijają dwa lata od referendum, w którym Wielka Brytania zagłosowała za wyjściem z Unii Europejskiej. Za opuszczeniem Wspólnoty opowiedziało się 52 proc. wyborców, a przeciwnego zdania było 48 proc. Większość sondaży przed głosowaniem wskazywała jednak przewagę zwolenników dalszej integracji europejskiej. PAP

ITV naszexpress

nr 7-8 (84-85) lipiec-sierpień 2018

WIADOMOŚCI

Uzależnienie od gier komputerowych a NHS Brytyjska Służba Zdrowia poinformowała, że zamierza zająć się problemem uzależnienia od gier komputerowych po tym, jak Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zakwalifikowała zbyt często granie do “zaburzeń o charakterze psychicznym”. Organizacja WHO wydała zalecenia wszystkim krajom, aby uwzględniły “gaming disorder” w swoich programach leczenia. Wydała również wskazówki, jak należy je leczyć oraz sklasyfikowała samo zaburzenie. Jak przekazał szef WHO, decyzja zapadła w oparciu o długie i wnikliwe badania naukowe, które wykazały, że uzależnienie od gier nie różni się znacząco np. od uzależnień od narkotyków. Zarówno mechanizm działania choroby, jak i skutki zdrowotne jej towarzyszące, są niemalże identyczne.

“Problem pojawia się wtedy, gdy uzależniony zaczyna unikać szkoły i pracy, a jego rodzina dotkliwie odczuwa skutki zaburzenia” – oceniła. “Z punktu widzenia nauki, granie jest również podobne do uzależnienia od hazardu. Hazardziści używają pieniędzy, a gracze punktów. Problemem kompulsywnego grania dotyczy ok. 1 procenta graczy i rzadko występuje sam w sobie - najczęściej towarzyszą mu inne problemy, takie jak depresja, autyzm czy zaburzenie afektywne dwubiegunowe” - poinformował z kolei dr Mark Griffiths z Nottingham Trent University, który zajmował się problemem uzależnienia od grania przez ostatnie 30 lat. ITV

foto: pixabay.com

Szefowa grupy British Psychological Society ostrzegła jednak, aby nie nadużywać terminu “uzależnienia od gier” i zauważyła, że często jest on nadużywany, zwłaszcza przez rodziców. Jak dodała, problem dotyczy tylko marginalnego odsetka graczy, a sam fakt częstego grania nie jest jeszcze chorobą.

Irlandzka granica Dwie trzecie zwolenników wyjścia W. Brytanii z UE jest gotowych zaakceptować powrót kontroli granicznych między Irlandią Północną a Irlandią, jeśli pozwoli to na opuszczenie unii celnej UE - wynika z sondażu przedstawionego w dzienniku “Telegraph”. Jednocześnie zaledwie jedna trzecia bezwarunkowo odrzuciła scenariusz, w którym Irlandia Północna ma inny status prawny wobec Unii Europejskiej niż reszta kraju. Sondaż przeprowadził ośrodek badawczy konserwatywnego członka Izby Lordów Michaela Ashcrofta. Przyszła sytuacja prawna Irlandii Północnej jest jednym z kluczowych nierozwiązanych problemów w toku negocjacji dotyczących Brexitu. Eksperci ostrzegali, że wyjście z unii celnej i powrót twardej granicy byłyby w sprzeczności z porozumieniem wielkopiątkowym z 1998 roku i mogłyby doprowadzić do ponownej eskalacji konfliktu w Ulsterze.

Północnoirlandzka Demokratyczna Partia Unionistów, która wspiera w Izbie Gmin rządzącą Partię Konserwatywną, deklarowała wcześniej, że dopuszczenie innego niż w reszcie kraju reżimu prawnego w Irlandii Północnej byłoby “absolutnie niedopuszczalne”. Jednocześnie rząd w Londynie nie był na razie w stanie przedstawić możliwej do przyjęcia dla Brukseli propozycji rozwiązania kwestii odpraw celnych i kontroli, np. fitosanitarnych, które byłyby wymagane po wyjściu ze wspólnego rynku UE i unii celnej. Eurosceptycy obawiają się jednak, że ze względu na kwestię Irlandii Płn. Wielka Brytania może być zmuszona do pozostania w unii celnej na wiele lat po wyjściu z UE. To z kolei ograniczyłoby zdolność brytyjskiego rządu do negocjowania nowych porozumień handlowych z państwami trzecimi. Najnowsze sondaże pokazują, że nawet 3/4 wyborców w Irlandii ocenia negatywnie decyzję Wielkiej Brytanii o wyjściu z Unii Europejskiej.

ostrzegł w kwietniu, że sytuacja może się pogorszyć w wyniku planowanego Brexitu, gdyż, jak zaznaczył, “od podziału Irlandii (w 1921 roku) zawsze istniała otwarta granica między obu krajami, a umowa z 1998 roku była podpisywana w sytuacji, w której Republika i Irlandia Północna miały takie same relacje z Unią Europejską”.

Były premier Wielkiej Brytanii Tony Blair, który był jednym z autorów porozumienia wielkopiątkowego,

PAP

naszexpress

“W chwili Brexitu granica między północą a południem stanie się granicą Unii Europejskiej - i to jest fundamentalna zmiana. (...) Nie sugeruję, że porozumienie wielkopiątkowe nie przetrwa Brexitu - może przetrwać i wręcz powinno - ale nie da się zaprzeczyć, że to poważny problem” przekonywał, dodając, że zakłócenie w swobodnym przepływie towarów i osób między krajami jego zdaniem “zaburzy” ducha ustaleń z 1998 roku. Wielka Brytania rozpoczęła proces wyjścia z Unii Europejskiej 29 marca ub. roku i powinna opuścić Wspólnotę 29 marca 2019.

nr 7-8 (84-85) lipiec-sierpień 2018

WIADOMOŚCI POLONIJNE

Agnieszka Unijewska Independent Thermomix Advisor 074 91 94 95 66

naszexpress

nr 7-8 (84-85) lipiec-sierpień 2018

BREXIT

BREXIT W PYTANIACH I ODPOWIEDZIACH, CZĘŚĆ 3 Kwalifikacje zawodowe

Jak wygląda dzisiaj sytuacja osoby przemieszczającej się pomiędzy państwami członkowskimi, jeżeli chodzi o uznawanie kwalifikacji?

Obywatele UE mają prawo wykonywać swój zawód jako pracownik najemny albo osoba pracująca na własny rachunek w państwie członkowskim innym niż to, w którym uzyskali kwalifikacje. Państwa członkowskie mają obowiązek uwzględniać kwalifikacje uzyskane w innych państwach członkowskich; w przypadku kilku zawodów (lekarze, pielęgniarki, lekarze dentyści, lekarze weterynarii, położne, farmaceuci i architekci) istnieje system automatycznego uznawania kwalifikacji w oparciu o wspólne minimalne wymogi w zakresie kształcenia. Państwo członkowskie, w którym dana osoba ubiega się o uznanie kwalifikacji, ma obowiązek albo wydać decyzję uznającą kwalifikacje, albo odrzucić wniosek. Decyzja odmowna podlega zaskarżeniu zgodnie z prawem krajowym. Ten unijny system nie ma zastosowania do wniosków złożonych przez obywateli państw trzecich. Kwalifikacje nabyte w państwach trzecich są objęte systemem unijnym tylko wówczas, gdy zostały one zrównane z kwalifikacjami unijnymi po trzech latach wykonywania zawodu w państwie członkowskim, które uznało je jako pierwsze.

Wystąpiłam o uznanie moich kwalifikacji zawodowych. Co się stanie, jeżeli nie otrzymam decyzji przed brexitem?

Jeżeli wystąpiła Pani, przed określoną datą, o uznanie kwalifikacji przez właściwy organ państwa członkowskiego, w którym Pani obecnie mieszka, albo – jeżeli jest Pani pracownikiem transgranicznym – w którym Pani pracuje, procedura uznania zostanie dokończona na podstawie przepisów unijnych, które obowiązywały przed tą datą. Reguła ta powinna zapewnić sprawne dokończenie procedury i jej pozytywny wynik, o ile wniosek był uzasadniony.

Przestępstwa i nadużycia Mieszkam i pracuję w Zjednoczonym Królestwie od 11 lat. Kilka lat temu zostałem skazany za przestępstwo i skazany na pięć miesięcy pozbawienia wolności. Czy ta kara więzienia będzie mieć wpływ na moje prawa?

Wcześniejsza karalność może wpłynąć na prawo pobytu, zarówno na podstawie obowiązujących obecnie przepisów unijnych dotyczących swobodnego przepływu, jak i umowy o wystąpieniu. W odniesieniu do przestępstw popełnionych przed brexitem będą stosowane obecne przepisy dyrektywy w sprawie swobodnego przemieszczania się (rozdział VI). Wszelkie decyzje mające wpływ na prawo pobytu w związku z przestępstwami popełnionymi przed brexitem będą musiały być podejmowane indywidualnie. Wydaleni będą mogli być tylko ci sprawcy, których indywidualne zachowanie stanowi rzeczywiste, aktualne i dostatecznie poważne zagrożenie narażające jeden z podstawowych interesów społecznych.

Obawiam się, że wiele osób będzie próbować uzyskać prawo pobytu oszukańczo – pod pozorem, że obejmują ich postanowienia umowy o wystąpieniu. Jakimi zabezpieczeniami będą dysponować

Do umowy o wystąpieniu włączone zostaną wszystkie obecne zabezpieczenia, jakimi dysponują państwa członkowskie na mocy unijnych przepisów dotyczących swobodnego przepływu, aby chronić się przed nadużyciami i oszustwami. Państwa będą mogły przyjąć niezbędne środki w celu odmowy, zniesienia lub wycofania jakiegokolwiek prawa przyznanego umową o wystąpieniu w przypadku nadużycia praw lub oszustw, na przykład małżeństw fikcyjnych. Wszelkie środki tego typu muszą być proporcjonalne i dawać możliwość odwołania się od nich na drodze sądowej.

Czy decyzje władz Zjednoczonego Królestwa oparte na przepisach dotyczących nadużycia praw będą skutkować utratą prawa do odwołania się?

Nadużycia lub oszustwa mogą prowadzić do utraty prawa do pobytu, ale nigdy prawa do odwołania. Obecnie przyjmujące państwo członkowskie może ograniczyć prawa do swobodnego przemieszczania się obywateli UE, którym udowodniono nadużycia prawa UE (takie jak małżeństwa fikcyjne). Po dowiedzeniu nadużycia lub oszustwa przez władze krajowe sprawcy przysługują pełne prawa do odwołania się od takiej decyzji, w tym prawo do pozostania w danym państwie do czasu rozpatrzenia odwołania.

Wspólne sprawozdanie stanowi, że organy Zjednoczonego Królestwa będą mogły systematycznie przeprowadzać kontrole bezpieczeństwa i sprawdzać karalność wszystkich osób ubiegających się o nowy status pobytu w tym państwie. Czy jest to możliwe?

Tak. Brexit to bardzo szczególna sytuacja, ponieważ władze Zjednoczonego Królestwa będą musiały podjąć decyzję o fundamentalnym znaczeniu: czy osobom, którym z perspektywy Zjednoczonego Królestwa przestaną przysługiwać specjalne prawa, powinien przysługiwać do końca życia chroniony status pobytu w tym państwie. W tym kontekście Zjednoczone Królestwo powinno wprowadzić nową procedurę dla osób ubiegających się o nowy status pobytu. Nowa procedura będzie jednak zgodna z obecnie obowiązującymi przepisami UE dotyczącymi swobodnego przepływu osób. Oznacza to, że po swoim wystąpieniu z UE Zjednoczone Królestwo będzie mogło wydalić sprawców będących obywatelami UE, którzy popełnili przestępstwo przed brexitem tylko wówczas, gdy mają taką prawną możliwość w obecnej chwili.

naszexpress

nr 7-8 (84-85) lipiec-sierpień 2018

PORADNIK

Co to jest Universal Credit? Universal Credit jest nowym rodzajem świadczenia, które zastąpi Child Tax Credit, Housing Benefit, Income-related Employment and Support Allowance, Income-based Jobseeker’s Allowance, Income Support oraz Working Tax Credit. Universal credit przysługuje osobom, które: • są w wieku 18 lat bądź powyżej (również w określonych przypadkach osobom w wieku 16 lub 17 lat) oraz poniżej wieku zasiłku emerytalnego tzw. Pension Credit, a także nie korzystają z edukacji w pełnym wymiarze godzin, • Pozostają w Wielkiej Brytanii i nie podlegają kontroli służb migracyjnych, • Przyjęły zobowiązanie, tzw. ‘claimant commitment’. Składanie wspólnych wniosków Osoby, które pozostają w związku partnerskim powinny złożyć wspólny wniosek, tzw. ‘joint claim’ o przyznanie Universal Credit. Każda osoba we wspólnym wniosku powinna spełniać powyżej wymienione kryteria przyznawania świadczenia. W Wielkiej Brytanii ubiegając się o przyznanie universal credit należy być uprawnionym do przebywania

i przebywać na stałe w Wielkiej Brytanii (GB), Channel Islands, Isle of Man oraz Republice Irlandii. Aby ubiegać się o Universal Credit należy spełniać określone kryteria związane z pracą, tzw. ‘requirements’. Z wyjątkiem sytuacji posiadania dziecka w wieku poniżej jednego roku, opiekowania się kimś bądź posiadania ograniczonych zdolności do wykonywania pracy zarobkowej. Stawki Universal Credit uzależnione są od okoliczności, w jakich znajduje się dana osoba i naliczane są w skali miesięcznej. A. Podstawowy zasiłek • osoba w wieku poniżej 25 lat £251.77 • osoba w wieku 25 lat lub powyżej £317.82 • Obie osoby we wspólnym wniosku są w wieku poniżej 25 lat - £395.20 • Jedna z osób we wspólnym wniosku jest w wieku 25 lat lub powyżej £498.89

naszexpress

B. Komponent związany z posiadaniem dziecka • Pierwsze lub najstarsze dziecko bądź niepełnoletnia osoba uprawniona - £277.08 (dla urodzonych przed 6 kwietnia 2017), a £231.67 (dla urodzonych po 6 kwietnia 2017) • Każde pozostałe dziecko bądź niepełnoletnia osoba uprawniona £231.67 C. Komponent związany ze zdolnością do wykonywania pracy zarobkowej Przysługuje on i zostaje doliczony do maksymalnej kwoty przyznanej danej osobie w przypadku, gdy ta osoba ma: • Ograniczoną zdolność do wykonywania pracy zarobkowej oraz czynności związanych z pracą zarobkową - £315.60 D. Komponent dotyczący opiekunów Komponent dotyczący opiekunów w wysokości £151.89 i doliczany jest do maksymalnej kwoty przyznanej danej osobie w przypadku, gdy ta osoba pobiera również zasiłek dla opiekuna.

nr 7-8 (84-85) lipiec-sierpień 2018

PORADNIK E. Komponent związany z kosztem opieki nad dzieckiem. Komponent ten zostanie doliczony do maksymalnej kwoty przyznanej danej osobie w przypadku, gdy osoba ta opłaca zarejestrowaną opiekunkę, w celu wykonywania pracy zarobkowej. Ubiegający się otrzyma 85% określonego kosztu opieki nad dzieckiem, maksymalnie do wielkości: • £646.35 na jedno dziecko • £1108.04 na dwoje bądź więcej dzieci.

foto: pixabay.com

Opieka nad dzieckiem musi być sprawowana przez osobę, która jest w tym celu zarejestrowana. Nie może to być bliski krewny dziecka, sprawującym opiekę całkowicie lub głównie w domu dziecka lub przybrany opiekun dziecka. Elementy związane z kosztami mieszkaniowymi mogą być doliczone do maksymalnej kwoty, jeżeli ubiegający się płaci za wynajem lub spłaca kredyt mieszkaniowy. Ten dodatek może również pokrywać

naszexpress

opłaty za poszczególne usługi związane z wynajmem lub spłatą kredytu. Wypłata Universal Credit Universal credit będzie wypłacany jako pojedyncza płatność każdego miesiąca. W przypadku wspólnego wniosku, partnerzy decydują, które z nich będzie otrzymywać płatność. Zasiłki pobierane dotychczas nie będą wstrzymane zaraz po złożeniu wniosku o Universal Credit, jeżeli sytuacja życiowa ubiegającego się nie uległa zmianie na lepsze . Ubiegającemu się o Universal Credit przysługuje ‘ochrona przejściowa’ (‘transitional protection’) w przypadku, gdy Universal Credit wyniesie mniej niż to, co przysługiwało w starym systemie zasiłków. Będzie to dodatkowa kwota, która pokryje różnice pomiędzy starym a nowym zasiłkiem.

nr 7-8 (84-85) lipiec-sierpień 2018

FELIETON

Mundnialowa gorączka ogarnęła w czerwcu i lipcu cały świat, kibice ze wszystkich krajów szykowali się na mecze “swoich”. Kolejni celebryci pokazywali się i wypowiadali o sporcie, o którym często mają marne pojęcie. Nawet niektórym politykom udzieliła się ta moda. W Polsce schemat pozostaje zawsze ten sam, jak przed każdym turniejem czy meczem reprezentacji. Panowie ostrzegają żony i partnerki, że przez miesiąc mają nic od nich nie chcieć, tylko przynosić im piwo, podczas gdy oni udawać będą znawców strategii i zaleceń światowej klasy trenerów z punktu widzenia pilota do telewizora i wygniecionej przez miesiąc kanapy w dużym pokoju. Panie dla świętego spokoju umawiają się przez ten czas z kumpelami w tej samej niedoli... Co takiego jest w piłce nożnej, że szaleństwu ulegają czasem nawet ci, którzy nie są miłośnikami tego sportu. Pewnie silna więź kibica ze swoim krajem, dla niektórych może solidarność z kolegami i koleżankami, może do tego chęć obejrzenia kawałka historii podczas jej budowania, a może (śmiem rzec) patriotyzm! Przecież to doskonała okazja, aby uwolnić swoją miłość do kraju i przerobić ją na pozytywną energię do oddania tym, którzy reprezentują nas na piłkarskim mundialowym boisku. No i pięknie! Aż łezka się do oczu ciśnie, że tak

naszexpress

cudownie potrafimy kibicować “naszym”, że potrafimy dopingować, wspierać, motywować chłopaków, którzy ciężko trenują od dzieciństwa, żeby zajść tak daleko w swojej dziedzinie. Że kupujemy biało-czerwone gadżety, ubieramy koszulki z orzełkiem, malujemy flagi na policzkach, spotykamy się w większym gronie i świat zatrzymuje się na polskich ulicach i w polskich domach na mecze Polaków. Wzruszające jest to, że nawet dzieciom zaszczepiamy ducha patriotycznego, to lekcja dla nich na całe życie... ...a tu klops. Czar pryska jak tylko polska drużyna ma problem z przeciwnikiem, ma gorszy dzień czy tydzień, nie może sobie poradzić strategicznie, a nie daj boże.... wybaczcie, że to powiem... jak p r z e g r y w a!!! Skandal. Żenada. No jak oni mogą...?! I tu zaczyna się lawina gromkich komentarzy kilku milionów specjalistów kanapowych. Niecenzuralnym słowom nie ma końca. Gorzkie memy i cierpkie słowa nienawiści leją się w mediach społecznościowych. Wylewa się żółć na reprezentację, kibice przestają być kibicami, bo przecież nie ma się komu kibicować, jak oni ciągle przegrywają. foto: Małgorzata Gałązka

Nie będę oryginalna jak stwierdzę, że dla wielu z nas sport jakim jest piłka nożna to rozgrywka dwóch drużyn po 11 milionerów każda, którzy biegają za kawałkiem napompowanej powietrzem skóry. W innych okolicznościach uznano by to za bezsensowną stratę czasu, ale nie w tym przypadku, toż to piłka nożna, football, soccer, calcio, fußball... Wszak ta dyscyplina ma ponad 4 miliardy fanów na całym świecie. To zobowiązuje...

A mnie się zawsze wydawało, że w sporcie kibicuje się szczególnie tym słabszym, tym którym nie idzie gra. Przypuszczałam, że na tym polega właśnie kibicowanie. Nauczono mnie, że bez względu na wynik pozostaje się wiernym swojej drużynie. Wpojono mi, że to rolą kibiców jest zagrzewanie do walki i wiara w sukcesy nawet jak ich chwilowo brakuje. Cale życie byłam przekonana, że kibicowanie to dumna rola... ...o ja głupia!

DAn

nr 7-8 (84-85) lipiec-sierpień 2018

foto: Małgorzata Gałązka

Na miarę kibica......

HISTORIA

Powstanie Warszawskie 1 sierpnia 1944 rozpoczęło się Powstanie Warszawskie, które było największą akcją zbrojną podziemia w okupowanej przez Niemców Europie. Planowane na kilka dni, trwało ponad dwa miesiące. Jego militarnym celem było wyzwolenie stolicy spod niezwykle brutalnej niemieckiej okupacji, pod którą znajdowała się od września 1939.

Decyzja Dowództwo AK zakładało, że Armii Czerwonej zależeć będzie ze względów strategicznych na szybkim zajęciu Warszawy. Przewidywano, że kilkudniowe walki zostaną zakończone przed wejściem do miasta sił sowieckich. Oczekiwano również pomocy ze strony aliantów. Opanowanie miasta przez AK przed nadejściem Sowietów i wystąpienie w roli gospodarza przez władze Polskiego Państwa Podziemnego w imieniu rządu polskiego na uchodźstwie miało być atutem w walce o niezależność wobec ZSRS. Liczono na to, że ujawnienie się w Warszawie władz cywilnych związanych z Delegaturą Rządu na Kraj będzie szczególnie istotne w związku z powołaniem przez komunistów PKWN. Premier Stanisław Mikołajczyk, udający się pod koniec lipca 1944 r. na rozmowy ze Stalinem, liczył, iż ewentualny wybuch powstania w stolicy wzmocni jego pozycję negocjacyjną wobec Sowietów. Opinii premiera nie podzielał Naczelny Wódz gen. Kazimierz Sosnkowski, który uważał, że w zaistniałej sytuacji zbrojne powstanie pozbawione jest politycznego sensu i w najlepszym przypadku zmieni jedną okupację na drugą. Przy podejmowaniu decyzji o rozpoczęciu walki w stolicy nie bez znaczenia były także działania propagandy sowieckiej. Pod koniec lipca na ulicach Warszawy zaczęły pojawiać się bowiem odezwy informujące o ucieczce KG AK i o przejęciu dowództwa nad siłami zbrojnymi podziemia przez dowództwo Armii Ludowej. Z kolei oddana przez Sowietów Związkowi Patriotów Polskich radiostacja Kościuszko wzywała warszawiaków do natychmiastowego podjęcia walki. W tej sytuacji KG AK obawiała się, że komunistyczna dywersja może doprowadzić do niekontrolowanych i spontanicznych wystąpień zbrojnych przeciwko Niemcom, na czele których będą stawać komuniści. Za rozpoczęciem walk w stolicy przemawiała również ewakuacja Niemców, która w drugiej połowie lipca 1944 r. objęła niemiecką ludność cywilną i wojskową, oraz widoczne przejawy zaniku

morale niemieckiej administracji i wojska, wywołane sytuacją panującą na froncie, a także zamachem na Hitlera (20 lipca 1944). Rozkaz o wybuchu powstania wydał 31 lipca 1944 r. dowódca AK gen. Tadeusz Komorowski “Bór”, uzyskując akceptację Delegata Rządu Jana S. Jankowskiego. 1 sierpnia 1944 r. do walki w stolicy przystąpiło ok. 40-50 tys. powstańców. Jednak zaledwie co czwarty z nich liczyć mógł na to, że rozpocznie ją z bronią w ręku. Na wieść o powstaniu w Warszawie Reichsfuehrer SS Heinrich Himmler wydał rozkaz, w którym stwierdzał: “Każdego mieszkańca należy zabić, nie wolno brać żadnych jeńców, Warszawa ma być zrównana z ziemią i w ten sposób ma być stworzony zastraszający przykład dla całej Europy”. Upadek Powstania Warszawskiego Przez 63 dni powstańcy prowadzili heroiczny i samotny bój z wojskami niemieckimi. Ostatecznie wobec braku perspektyw dalszej walki 2 października 1944 r. przedstawiciele KG AK płk Kazimierz Iranek-Osmecki “Jarecki” i ppłk Zygmunt Dobrowolski “Zyndram” podpisali w kwaterze SS-Obergruppenfuehrera Ericha von dem Bacha-Zelewskiego w Ożarowie układ o zaprzestaniu działań wojennych w Warszawie. Według postanowień układu żołnierze AK z chwilą złożenia broni mieli korzystać ze wszystkich praw konwencji genewskiej z 1929, dotyczącej traktowania jeńców wojennych. Takie same uprawnienia otrzymali żołnierze AK, którzy dostali się do niemieckiej niewoli w czasie walk toczonych od początku sierpnia w Warszawie. Niemcy przyznali prawa jeńców wojennych także członkom powstańczych służb pomocniczych. W podpisanym dokumencie strona niemiecka stwierdzała ponadto, że osoby uznane za jeńców wojennych “nie będą ścigane za swoją działalność wojenną ani polityczną tak w czasie walk w Warszawie jaki i w okresie poprzednim, nawet w wypadku zwolnienia ich z obozów jeńców”.

naszexpress

Bilans Powstania Warszawskiego 2 października 1944, po 63 dniach heroicznego i samotnego boju prowadzonego przez powstańców z wojskami niemieckimi, wobec braku perspektyw dalszej walki, przedstawiciele KG AK płk Kazimierz Iranek-Osmecki “Jarecki” i ppłk Zygmunt Dobrowolski “Zyndram” podpisali w kwaterze SS-Obergruppenfuehrera Ericha von dem Bacha-Zelewskiego w Ożarowie układ o zaprzestaniu działań wojennych w Warszawie. W wydanej nazajutrz po kapitulacji odezwie do “Do Narodu Polskiego” Krajowa Rada Ministrów i Rada Jedności Narodowej z goryczą stwierdzały: “Skutecznej pomocy nie otrzymaliśmy. (...) Potraktowano nas gorzej niż sprzymierzeńców Hitlera: Italię, Rumunię, Finlandię. (...) Sierpniowe powstanie warszawskie z powodu braku skutecznej pomocy upada w tej samej chwili, gdy armia nasza pomaga wyzwolić się Francji, Belgii i Holandii. Powstrzymujemy się dziś od sądzenia tej tragicznej sprawy. Niech Bóg sprawiedliwy oceni straszliwą krzywdę, jaka Naród Polski spotyka, i niech wymierzy słuszną karę na jej sprawców”. W czasie walk w Warszawie zginęło ok. 18 tys. powstańców, a 25 tys. zostało rannych. Poległo również ok. 3,5 tys. żołnierzy z Dywizji Kościuszkowskiej. Straty wśród ludności cywilnej były ogromne i wynosiły ok. 180 tys. zabitych. Pozostałych przy życiu mieszkańców Warszawy, ok. 500 tys., wypędzono z miasta, które po powstaniu zostało niemal całkowicie zburzone. Specjalne oddziały niemieckie, używając dynamitu i ciężkiego sprzętu, jeszcze przez ponad trzy miesiące metodycznie niszczyły resztki ocalałej zabudowy. Do niemieckiej niewoli poszło ponad 15 tys. powstańców, w tym 2 tys. kobiet. Wśród nich niemal całe dowództwo AK, z gen. Komorowskim (mianowanym przez prezydenta W. Raczkiewicza 30 września 1944 r. Naczelnym Wodzem), gen. Pełczyńskim i gen. Chruścielem na czele.

nr 7-8 (84-85) lipiec-sierpień 2018

PAP/ADM

TEMAT NUMERU

foto: Bartek Jędrzejczak

Noc Kupały, Wianki, Sobótki, Kupalnocka i Palinocka

foto: NoBandits

Koniec czerwca w tradycji naszego kraju, obfituje w różne święta, w tym roku kobiety z Siostrzanego Kręgu Kobiet „Powrót do Źródła” działającego w Belfaście wymarzyły sobie, tradycyjne słowiańskie obchody Nocy Kupały. Noc Kupały jest znana pod wieloma nazwami zależnie od regionu Polski, na Mazowszu i Podlasiu znana jako Kupalnocka, południe Polski i Śląsk nazywają ją Sobótką lub Sobótkami, a na Warmii i Mazurach Palinocką.

Noc Kupały wypada w najkrótszą noc roku, zazwyczaj z 21-22 czerwca. W tym czasie odbywa się wiele uroczystości z tej okazji na terenie całej Europy. Dla dawnych Słowian, był to czas radości i świętowania, żegnano wiosnę i witano lato, było to również święto miłości i płodności – mówi się, że to słowiański odpowiednik Walentynek – była to jedna z okazji, aby niezamężne panny i kawalerowie mogli połączyć się w związki, unikając swatania.

23-go czerwca Krąg Kobiet zorganizował obchody Kupalnocki. Starałyśmy się odtworzyć tradycje sprzed lat. Na przepięknej polanie, w lesie Belvoir na obrzeżach Belfastu, w słoneczny dzień zapłonęło sobótkowe ognisko. Noorul Ain Ur Rehman przywitała zgromadzonych gości, przybliżyła im, czym była dla naszych przodków Kupała, jakie są jej tradycje oraz rozpoczęła obchody zapraszając do wspólnego podzieleniem się chlebem upieczonym specjalnie na tą okazję i napitkiem zaserwowanym w tradycyjnym rogu. foto: archiwum PSS Belfast

Organizacyjnie...

naszexpress

nr 7-8 (84-85) lipiec-sierpień 2018

TEMAT NUMERU Jak ujawniły nam panie z Siostrzanego Kręgu, tym razem kwiat paproci naprawdę się pojawił! I to nie w naszej Ojczyźnie skąd pochodzi legenda, ale tutaj, na zielonej irlandzkiej wyspie, w sobotnie popołudnie czekał na śmiałka, który odważy się go zdobyć. Z nutką niedowierzania wyruszono na poszukiwania, niestety bez skutku i w kręgu ogniska już zaczęto szeptać, że to jednak tylko legenda... ale nagle zza stada krów wyłonił się ubłocony słowianin Hubert, który się nie poddał i dzierżył w dłoniach skrzący się w słońcu kwiat. Jak nam później powiedział, znalezienie kwiatu wymagało od niego wielkiej wiary – przyroda za wszelką cenę starała się go odwieść od poszukiwań, ale jego wiara i niezłomność doprowadziły go do nagrody! Nasi najmłodsi uczestnicy, mieli okazję wziąć udział w konkursie plastycznym i zobrazować swój kwiat paproci, niezależne jury wybrało trzy prace, które nagrodzone zostały dyplomami, a każdy z uczestników otrzymał legendy o kwiecie paproci i Legendę o Piaście oraz słodki poczęstunek. Wielką frajdą dla dzieci była również możliwość uczestnictwa w prawdziwym ognisku, pieczeniu kiełbasek na patyku, a na deser mali i duzi zajadali się gorącymi piankami ślazowymi. Święto ognia... i wody Tradycyjnie w Noc Przesilenia Letniego zapala się ogniska, Słowianie czcili pamięć przodków i honorowali Bogów, wrzucając do ogniska ofiarę w postaci chleba, napitku (tradycyjnie Słowianie pili miody pitne, piwo lub kwas chlebowy) oraz ziół tradycyjnie kojarzonych z tym świętem, w naszej mieszance znalazła się oczywiście bylica, rozmaryn, lawenda, werbena, rumianek i jemioła mające przynieść powodzenie i szczęście oraz chronić od nieprzyjaciół osoby zgromadzone w kręgu. Jedną z przygotowanych atrakcji było wspólne plecenie wianków z traw i kwiatów, które tradycyjnie rzucano na płynącą

wodę. Kiedyś była to doskonała okazja dla młodzieży, umawiali się oni, kto wyciągnie który wianek. Swoboda sobótkowej nocy, pozwalała na to, aby para udała się na samotny spacer do lasu, jeśli para wróciła ze spaceru, a mężczyzna miał na głowie wianek niewiasty – nie było odwrotu dziewczyna już mogła myśleć o tym jaką suknie założy na swoją swaćbę (uroczystość zaślubin). Nasze uczestniczki wykazały się niesamowitymi zdolnościami, wszystkie wianki prezentowały się przepięknie... niestety ich żywot nie był długi, bo już po chwili nad rzeką Lagan zebrała się kolejka panien gotowych, aby rzucić swój wianek w nurt rzeki, tradycyjnie to mężczyźni powinni je wyłowić, ale woda nie zachęcała do kąpieli... a przynajmniej tak nam się wydawało! W naszym gronie znaleźli się śmiałkowie, którzy Kupalnockę świętowali jak przodkowie przykazali i zimna woda ich nie odstraszyła. Wydaje się, że Słowianie dokładnie wiedzieli co robią, bo po rzucaniu wianków i kąpieli w rzece, nadeszła kolej na koleją tradycję, tym razem związaną z ogniem dającą okazję porządnie się ogrzać - skoki nad ogniskiem. Pary, które chciały przypieczętować swój związek (nie zapominajmy, że to nasze Słowiańskie „Walentynki”) przeskakiwały nad ogniskiem trzymając się za ręce, udany skok wróżył świetlaną przyszłość młodym – wszystkie skoki uczestników wyszły perfekcyjnie, życzę im samej pomyślności!

foto: Bartek Jędrzejczak

W każdej legendzie jest ziarenko prawdy...

Nasza biesiada trwała aż do zachodu słońca, piekliśmy kiełbaski, grzaliśmy się przy ogniu i celebrowaliśmy te chwile, w których mogliśmy oderwać się od dnia codziennego i chociaż trochę poczuć się jak nasi przodkowie. Przepiękne stroje uczestniczek i zaangażowanie uczestników oraz organizatorów spowodowało, że spędziliśmy niesamowite chwile. Ciotka Natura

naszexpress

nr 7-8 (84-85) lipiec-sierpień 2018

ZWIERZAK W NI

Pieski to nie tylko uciecha i zabawa, ale również obowiązek, nie tylko dotyczy on wychodzenia na spacery i odpowiedniego żywienia pupila, ale także szczepień ochronnych. Szczepienia psa można rozpocząć w wieku ośmiu tygodni. W Irlandii Północnej dostępne są szczepienia na różne psie choroby, które przedstawiamy poniżej. Parwowiroza (ang. parvovirus), inaczej psi tyfus

foto: archiwum NE

Parwowiroza to zakaźna, zaraźliwa choroba atakująca głównie psy młode, do szóstego miesiąca życia. Niekiedy może również dotyczyć psów dorosłych, w szczególności niezaszczepionych. Charakteryzuje się silną, wyniszczającą biegunką, czasami z domieszką krwi, wymiotami, bolesnością powłok brzusznych, gorączką i objawami ogólnymi o różnym stopniu nasilenia. Choroba może mieć różny przebieg w zależności od szczepu wirusa, kondycji zwierzęcia i od jego wieku. Przyjmuje się, że psy dorosłe przechodzą parwowirozę w zasadzie bezobjawowo. W leczeniu stosuje się przede wszystkim nawadnianie poprzez wlew kroplowy roztworów glukozy i płynów wieloelektrolitowych, antybiotykoterapię, by uniknąć włączenia się w proces chorobowy bakterii, podaje się preparaty wzmacniające oraz stosuje się surowicę przeciwko parwowirusowi psiemu. Wdrożona terapia w większości przypadków skutkuje wyleczeniem, choć śmiertelność przy tej chorobie jest i tak stosunkowo duża, nawet mimo podjęcia czynności lekarskich. Najskuteczniejszą formą walki z tą chorobą jest szczepienie zwierzęcia. Szczególnie ważne jest zaszczepienie niesterylizowanych suk, gdyż matka przekaże wówczas ciała odpornościowe swoim młodym.

foto: pixabay.com

Psie szczepienia

Nosówka (ang. distemper) Przyczyną choroby jest wirus nosówki z rodziny Paramyxoviride. Pomimo szczepień ochronnych choroba ta nadal powszechnie występuje u psów. Zakażony pies wydala wirus ze wszystkimi wydzielinami i wydalinami np. mocz, ślina, wypływ z nosa, z worka spojówkowego. Zakażenie może być drogą pośrednią (buty, ręce, ubranie), i drogą bezpośrednią (kontakt z innym psem). Objawy są różne w zależności od rodzaju choroby. NOSÓWKA NIEŻYTOWA: wzrost temperatury, spadek apetytu, osowiałość, zapalenie spojówek, biegunka, potem następuje okres poprawy i spadku temperatury, a po nim kolejny wzrost ciepłoty wewnętrznej i pogorszenie stanu ogólnego - występuje wypływ ropny z worka spojówkowego i wypływ ropny z nosa, brak apetytu. W konsekwencji często przechodzi w POSTAĆ ODDECHOWĄ zapalenie oskrzeli, odoskrzelowe zapalenie płuc. POSTAĆ JELITOWA- wymioty, biegunka a co za tym idzie odwodnienie i wychudzenie. Jeśli w tym czasie zachodzi wymiana zębów z mlecznych na stałe dochodzi do uszkodzeni szkliwa co powoduje jego brązowe zabarwienie.

Kaszel hodowlany / kenelowy (ang. canine / kennel cough)

POSTAĆ OCZNA - owrzodzenie rogówki, perforacja rogówki, zapalenie tęczówki, zmiany w siatkówce.

Kaszel kenelowy u psa to groźna i bardzo zaraźliwa choroba, której ofiarą może paść każdy pies niezależnie od wieku. Zarażenie następuje poprzez bezpośredni kontakt z chorym zwierzęciem, a także drogą kropelkową. Miejscami wysokiego ryzyka, w których możliwość zakażenia jest szczególnie wysoka, są wszelkiego rodzaju wystawy, schroniska, psie giełdy czy też hodowle. Wystarczy niewielki wysięk z nosa chorego zwierzęcia, aby drugi czworonóg uległ zakażeniu.

POSTAĆ SKÓRNA - krostki i pęcherzyki na skórze brzucha, wewnętrznej stronie ud, na małżowinach usznych i innych słabo owłosionych częściach ciała.

Do głównych objawów zaliczamy wysoką gorączkę (dochodzącą do 40 stopni), suchy kaszel, zapalenie migdałków i oskrzeli, pojawienie się wodnistej lub ropnej wydzieliny z nosa, kaszel, spienione wymioty, biegunki. Choroba może rozwijać się w sposób dwutorowy. Jej lżejsza odmiana ustępuje zazwyczaj po dwóch tygodniach. Cięższa prowadzi do poważnych powikłań i daleko posuniętej degradacji układu oddechowego. Powikłania chorobowe mogą skutkować pojawieniem się przewlekłego zapalenia oskrzeli, które objawia się poprzez długotrwały kaszel i prowadzi do stałej niewydolności układu oddechowego. Pomimo, że śmiertelność przy tymże schorzeniu jest niska, nie należy zapominać, że zawsze istnieje takie ryzyko. Jeśli masz zamiar zabierać psa na szkolenia, oddawać go do psiego hotelu lub socjalizować go z różnymi psami, zalecana jest szczepionka zapobiegająca chorobie. Wystarczy w wieku ośmiu tygodni zaszczepić szczenię, a następnie powtórzyć zabieg po osiągnięciu przez nie dwunastego tygodnia życia. Szczepienia należy wykonywać co roku.

CHOROBA TWARDEJ ŁAPY - hiperkeratoza opuszek palcowych i lusterka nosa, która pojawia się po kilku tygodniach choroby. POSTAĆ NERWOWA - występuje z innymi postaciami nosówki lub może wystąpić bez poprzedzających objawów wskazujących na nosówkę lub zaczyna się po okresie wyzdrowienia z postaci nieżytowej nosówki. Objawami są różnego rodzaju niezborności, niedowłady, porażenia, drżenia mięśniowe, skurcze toniczno-kloniczne, a w końcowym etapie padaczka. Zakaźne zapalenie wątroby psów / choroba Rubartha (ang. infectious hepatitis) Choroba Rubartha to zakaźna choroba wirusowa. Źródłem zakażenia psy chore i bezobjawowi nosiciele. Wydalają wirusa ze śliną, moczem i kałem. Do zakażenia może dojść drogą pokarmową lub kropelkową. Wirus początkowo mnoży się w migdałkach i węzłach chłonnych, a następnie wraz z krwią dostaje się do komórek wątroby i śródbłonka naczyń krwionośnych. Należy pamiętać, że psy, które przeszły chorobę i wyzdrowiały, mogą rozsiewać wirusa z moczem nawet 6-9 miesięcy po ustąpieniu choroby. Wirus CAV-1 został także stwierdzony w pchłach, więc one także mogą być źródłem zakażenia. naszexpress

Chorobę Rubartha można podejrzewać u każdego młodego i nieszczepionego psa, u którego wystąpiły takie objawy, jak gorączka i zaburzenia żołądkowo-jelitowe. Weterynarz może wykonać badania krwi oraz moczu, które pomogą w postawieniu prawidłowej diagnozy. Leczenie polega na złagodzeniu objawów choroby, zapobieganiu infekcjom wtórnym i pomocy w regeneracji zakażonych narządów. Należy odpowiednio nawadniać psa, podawać mu antybiotyki, leki osłaniające wątrobę, a kiedy to niezbędne, także leki przeciwbólowe, przeciwwymiotne i przeciwbiegunkowe. W przypadku zaburzeń krzepnięcia potrzebne jest przetoczenie osocza krwi. Aby zapobiec zakaźnemu zapaleniu wątroby psów, należy przeprowadzać regularne szczepienia ochronne. Pierwsze szczepienie szczenięcia przeprowadza się w wieku 8-10 tygodni, kolejne 3-4 tygodnie później. Najczęściej stosuje się szczepionki złożone, które zapobiegają również innym chorobą zakaźnym (nosówka, parwowiroza itp.). Leptospiroza (ang. Leptospirosis) Leptospiroza jest to choroba bakteryjna wywoływana, przez spiralne krętki z rodziny Leptospira. Ze względu na fakt, iż choroba ta ujawniła się podczas wystawy psów w Stuttgarcie, przez długi czas określana była mianem choroby stuttgarckiej. Leptospiroza u psa jest przenoszona przez mocz zakażonego zwierzęcia i jest zaraźliwa przez cały okres pozostawania substancji w postaci płynnej. Pomimo, że głównymi nosicielami choroby są szczury, myszy i krety to inne zwierzęta również mogą stać się gospodarzami wtórnymi (mowa przede wszystkim o psach, jeleniach, zającach, jeżach, krowach, owcach, szopach). Psy mogą zarazić się na skutek zlizania moczu zakażonego zwierzęcia z trawy lub gleby, bądź też poprzez napicie się wody z zainfekowanej kałuży. Istnieją doniesienia o “psach domowych”, które nabawiły się tej przykrej dolegliwości na skutek zlizania moczu zakażonych myszy, które weszły do domu. Typy siedlisk niezwykle narażone na akumulację leptospiry to błotniste brzegi rzek, rowów, wąwozów i błotniste tereny przeznaczone na hodowlę zwierząt gospodarskich. Głównymi objawami leptospirozy u psa są: zapalenie opon mózgowych, skrajne zmęczenie, utrata słuchu, zespół zaburzeń oddechowych, azotemia i martwica kanalików nerkowych, która prowadzi do niewydolności nerek. Leczenie leptospirozy u psa jest stosunkowo skomplikowanym procesem składającym się z dwóch głównych elementów: tłumienia czynnika sprawczego i zwalczania ewentualnych powikłań. Terapia opiera się zazwyczaj na podawaniu dwóch leków: penicyliny i doksycykliny. Penicylina niweluje zakażenie krwi u zwierząt, zaś doksycyklina jest używana w celu wyeliminowania nosiciela.

nr 7-8 (84-85) lipiec-sierpień 2018

KALENDARIUM

R O I N JU 9 czerwca oficjalnie zakończyliśmy rok szkolny w PSS Bangor. Uroczystość rozpoczęła się wspólnym odśpiewaniem hymnu. W części artystycznej uczniowie zaprezentowali tłumnie zgromadzonym gościom - rodzicom, opiekunom i rodzeństwu - umiejętność czytania po polsku oraz znajomość polskich piosenek i wierszyków. Na koniec dzieci otrzymały dyplomy i upominek - polskie książki na wakacje - a rodzice raporty roczne podsumowanie postępów dzieci w nauce języka polskiego.

Impreza rozpoczęła się występem rosyjskojęzycznego chóru Rosinka w pięknych tradycyjnych strojach ludowych. Następnie uczestnicy obejrzeli przedstawienie Historia Smoka Wawelskiego przygotowane przez członków Stowarzyszenia Polskiego w Co. Down Bangor.pl. Impreza została sfinansowana przez Ards and North Down Borough Council oraz The Executive Office. Wszystkim uczniom PSS Bangor i ich rodzinom życzymy udanego wakacyjnego wypoczynku. Do zobaczenia we wrześniu! MCG

BANGOR

Koniec Roku i Festyn w Bangor

W sobotę 16 czerwca uczniowie, rodzice, nauczyciele i wolontariusze spotkali się ponownie na letnim Festynie Rodzinnym - International Family Day na terenie Project 24 w Bangor. Wśród zaproszonych gości honorowych znaleźli się burmistrz gminy Ards i North Down Richard Smart oraz lokalni radni Noelle Robinson oraz Carl McClean. Impreza była wspólnym przedsięwzięciem PSS Bangor, Stowarzyszenia Polskiego w Co. Down Bangor.pl, Russian Speaking Community NI oraz YMCA ND. Ze względu na gwałtowne zmiany pogody, nie udało nam się zapewnić dzieciom wszystkich zaplanowanych atrakcji. Nikomu jednak nie zabrakło dobrego humoru. Dzieci miały okazję wziąć udział w warsztatach plastycznych, spróbować tatuaży żelowych, malowania buziek czy zabawy figurkami z baloników. Dla wszystkich była gorąca kawa, herbata oraz słodki poczęstunek. naszexpress

nr 7-8 (84-85) lipiec-sierpień 2018

NE JUNIOR

Nabór na nauczycieli

Pierw�a Polska Szkoła Sobotnia w Belfaście ogła�a zapisy na nowy rok �kolny 2018/2019

Poszukiwani są nauczyciele: • nauczania początkowego • wychowania przedszkolnego • geografii • j.polskiego • wychowania fizycznego • terapeuta zajęciowy • terapeuta dziecięcy • logopeda Osoby ubiegające się o pracę powinny mieć ukończone studia wyższe magisterskie lub licencjackie z przygotowaniem pedagogicznym do nauczania danego przedmiotu - mile widziane doświadczenie w zawodzie. Zainteresowani muszą dysponować wolną sobotą. Oferty wraz z CV i listem motywacyjnym, prosimy składać na adres mailowy szkoły dyrektor@ pssbelfast.com lub kontaktować się telefonicznie 07595473586.

Zapraszamy do przyłączenia się do grona Żaków PSS Belfast dzieci w wieku od 3 lat wzwyż. Nasza Szkoła to ponad 10 lat doświadczenia w:

dziecka dwujęzycznego przez wysoko  nauczaniu wykwaliﬁkowaną kadrę pedagogiczną,

szkoły polonijnej,  prowadzeniu  edukacji w języku ojczystym na najwyższym poziomie,  integracji ze środowiskiem lokalnym, bezstresowym powrocie do Polski.

Atuty Szkoły to :

kadra nauczycieli z wykształceniem  profesjonalna pedagogicznym,

w Forum Edukacji Polonijnej w Irlandii  członkostwo Północnej, i wsparcie Ministerstwa Edukacji Narodowej,  współpraca  współpraca i wsparcie Konsulatu Polskiego ( MSZ),  wydawanie legitymacji szkolnych uprawniających m.in.

Rodzicu! Podaruj swojemu Dziecku małą Ojczyznę – Polskę, wspierając je na drodze do pełnej dwujęzyczności (wielojęzyczności).

(3,4,5,6-latków),

 zajęcia w sekcji sportowej,  zajęcia wyrównawcze,  warsztaty z j.polskiego jako drugiego,  świetlica dla najmłodszych,  warsztaty tańca polskiego i irlandzkiego łączącego dwie kultury.

Oraz zajęcia otwarte dla uczniów spoza szkoły:

 Przygotowanie do Transfer Testu z j.angielskiego i matematyki.  Przygotowania do egzaminu GCSE i A Level z języka

polskiego.* uczniowie kończący ten kurs uzyskują bardzo wysokie oceny końcowe A*  Przygotowanie do I Komunii Św. i lekcje katechezy dla dzieci w wieku 7-9 lat  Pierwszy chór dziecięcy

Zapisać do naszej Szkoły można : e-mail na adres: dyrektor@pssbelfast.com telefonicznie u Dyrektor PSS: 07595473586 www.pssbelfast.com - zakładka Zapisy Adres siedziby: PSS Belfast Holy Rosary Primary School Sunnyside Crescent BT7 3DB Belfast

16 czerwca 2018 r. odbyło się uroczyste zakończenie roku szkolnego w Polskiej Szkole Sobotniej w Belfaście. Uczniowie, nauczyciele, wolontariusze i rodzice zgromadzili się w sali gimnastycznej w ostatnią sobotę roku szkolnego 2017/2018. Dla wszystkich był to rok pełen wytężonej pracy, realizacji nowych projektów, zawierania przyjaźni, a także dobrej zabawy. Dyrektor szkoły Beata Dąbrowska wręczyła uczniom osiągającym bardzo dobre wyniki w nauce świadectwa z czerwonym paskiem oraz nagrody książkowe. Wśród nagrodzonych znaleźli się uczniowie ze 100% frekwencją i zwycięzcy konkursu plastycznego pt. „Moja Polska Szkoła Sobotnia”. Nagrody rozdano w trzech kategoriach wiekowych. I miejsce w grupie przedszkolnej zdobyły: Jessica Bartosiewicz 5-latki i Emilia Kołakowska 6-latki. I miejsca w klasach I-III: Anna Makuch kl. I i Paulina Słomińska kl. II. W najstarszej grupie wiekowej I miejsca zajęły: Julia i Oliwia Bronka uczennice kl. IV. Gratulujemy zwycięzcom.

Polska szkoła sobotnia w Belfaście poszukuje wolontariuszy (pełnoletnich) z przygotowaniem pedagogicznym! Jeśli dysponujesz wolnym czasem, masz pozytywne nastawienie do świata i chęć włączenia się w działania wolontariatu w Polskiej Szkole Sobotniej w Belfaście, to ogłoszenie skierowane jest właśnie do Ciebie.

Poszukujemy osób chętnych do współpracy w następujących dziedzinach: - nauczania - asystent nauczyciela, - organizacji imprez dla dzieci, - spraw administracyjno -prawnych, - i wielu innych. Z nami podniesiesz swoje kwalifikacje, zdobędziesz doświadczenie zawodowe i referencje, tak bardzo cenione na tutejszym rynku pracy. Osoby zainteresowane wolontariatem prosimy o kontakt telefoniczny z Dyrektor PSS – Beatą Dąbrowską pod numerem 07595473586 lub drogą mailową: dyrektor@pssbelfast.com

www.pssbelfast.com / www.facebook.com/PSSBelfast

Wakacji nadszedł czas....

Poszukiwani wolontariusze - Podaruj dziecku siebie

Oczywiście nie zabrakło fantastycznych występów uczniów, życzeń, kwiatów, podziękowań i łez przy pożegnaniu odchodzących nauczycieli. Nasz sponsor Pana Edward Kowalski, właściciel sieć sklepów Karolina Shop zadbał o słodkie pożegnanie naszych milusińskich za co bardzo w imieniu dzieci dziękujemy. Wszystkim uczniom składamy życzenia słonecznych, radosnych i bezpiecznych wakacji. Do zobaczenia już we wrześniu. EK

JUN16IOR

naszexpress

foto: Łukasz Ludziejewski

BELFAST

do korzystania z ulgowych przejazdów transportem publicznym w Polsce,  statut „szkoły polonijnej”,  praca na podręcznikach zatwierdzonych przez MEN,  zajęcia już od 3 roku życia,  nauka dzieci dwujęzycznych,  przyjazne klasy do nauki,  akademie, uroczystości, konkursy i wycieczki szkolne.

Oferujemy zajęcia i warsztaty pozalekcyjne:

 teatralne i plastyczne,  zajęcia z języka angielskiego dla najmłodszych

nr 7-8 (84-85) lipiec-sierpień 2018

NE JUNIOR

Pierwsza Polska Szkoła Sobotnia w Belfaście świętowała 2 czerwca 2018 Jubileusz 10-lecia . Tak podniosłą uroczystość zaszczycili swoją obecnością znamienici goście: The Lord Lieutenant of the Co Borough of Belfast, Mrs Fionnuala Jay-O’Boyle CBE z małżonkiem, Konsul RP Tomasz Tadla z małżonką, dyrektor Holly Rosary Primary School Paddy McAlister, nauczyciele uczący w PSS Belfast, członkowie poprzednich zarządów, wolontariusze i rodzice. Był to przede wszystkim czas wspomnień i cofnięcia się do chwil narodzin szkoły. Anna Sułek, jedna z pierwszych uczących nauczycieli w PSS poprowadziła część oficjalną i ze wspaniałym poczuciem humoru opowiadała o trudnych początkach szkoły. Była też okazja do obejrzenia prezentacji zdjęć pt. „Wspomnienie...” oraz filmiku o nauce i pracy w ostatnim roku działalności szkoły.

Taka uroczystość nie mogła obyć się bez tortu, który „wjechał” na salę wraz z płonącymi świeczkami. Był równie smaczny, co piękny, za co dziękujemy mamie jednej z uczennic Dominice Banasiak. Po zakończonych występach, przyszedł czas na słodki poczęstunek przygotowany przez naszych gości. Pyszne ciasta piekli rodzice, a o słodkości i owoce dla uczniów zadbał sponsor - sieć sklepów Karolina Shop. Tak piękna oprawa miała miejsce dzięki naszym darczyńcom i sponsorom: Karolina Shop, Socialmedia, Polita, North Star, P.G.Bartosiewicz, Industrial Temps, Argento – Mr Thomas Dunbar. Wszystkim bardzo serdecznie DZIĘKUJEMY. Prezentacja zdjęciowa „Wspomnienie...”, filmik i relacja zdjęciowa jest do obejrzenia na szkolnym facebooku – szukajcie nas na: Polish Saturday School in Belfast oraz na stronie internetowej www.pssbelfast.com EK

BELFAST

Wszyscy jednak czekali na występy dzieci, które jak zwykle okazały się hitem. Aby nadać uroczystości podniosły ton klasa I zatańczyła Poloneza na otwarcie uroczystości. Następnie każda grupa wiekowa od 3-latków aż po gimnazjum zaprezentowała się na scenie. Grupa Warsztatów Teatralnych wystawiła bajkę pt. „Czerwony kapturek” oraz inscenizację wiersza „Pan kotek był chory”. Euforię wśród widzów wywołały występy najmłodszych żaków oraz piosenka „Kocham Cię Polsko” kl. III i IV z rekwizytem – prawdziwym kotletem schabowym. Na tę okazję zostały także napisane wiersze dla klas V i VI (ukłony dla Grzegorza Adamka) oraz piosenka dla chóru (podziękowania dla Julii Nowak). Nasi goście otrzymali drobne upominki - specjalnie wydany na tę okoliczność „Album pamiątkowy - Jubileusz 10-lecie PSS Belfast”.

foto: archiwum PSS Belfast

10 lat minęło jak jeden dzień...

R JUNIO 17 naszexpress

nr 7-8 (84-85) lipiec-sierpień 2018

NE JUNIOR

Jak co roku od wielu już lat uczniowie PSS im Janusza Korczaka w Portadown świętują Dni Ziemi włączając się w lokalny projekt ABC Council „Clean the World” oraz ,,Adopt the Street”. Z zapałem godnym podziwu nasi uczniowie mali i duzi porządkują teren przyszkolny oraz najbliższą szkole ulicę. Zbierają śmieci rzucane przez niefrasobliwych przechodniów, gromadzą je w odpowiednim miejscu, a potem segregują według kategorii.

10 lat PSS J. Korczaka w Portadown

foto: archiwum PSS J. Korczaka w Portadown

Dzień Ziemi

Stuknęła naszej szkole 10-tka! Założona w 2007 roku pod nazwa Extended Polish Saturday School, a dzisiaj już PSS im. Janusza Korczaka zakończyła z powodzeniem dziesiąty rok działalności. Z tej okazji 19 maja odbyła się uroczystość pod hasłem ,,Skąd Nasz Ród”. Część oficjalną swoją obecnością uświetnili zaproszeni goście Konsul RP w Belfaście Anna Dzięciołowska, prezes PEFNI i dyrektor PSS Ballymena Agnieszka Zając, dyrektor PSS Belfast Beata Dąbrowska, nauczyciel wspierający w imieniu dyrektora Killicomaine JHS Mr Ferbes, nauczyciele Killicomaine JHS, przyjaciele Szkoły oraz rodziny naszych uczniów.

Dzień Ziemi to dla naszych uczniów nie tylko sprzątanie, ale także nauka w jaki sposób chronić naszą planetę. Dzieci uczą się znaczenia słów segregacja i recykling. Podczas zajęć pt „Coś z niczego” i „Użyteczne z niepotrzebnego” dzieciaki wykonują przedmioty do wykorzystania w domu i ogrodzie. Zabawa podczas takich zajęć jest wspaniała.

Dyrektor Szkoły w kilku zdaniach przedstawiła historię placówki i podziękowała za wsparcie, lojalność i ,,dobre lekcje” wszystkim osobom wspierającym, współpracującym i tworzącym Szkołę przez minione 10 lat. Przez te lata przez Szkołę przeszło ponad 300 dzieci, 30 nauczycieli i asystentów, rzesza rodziców... Im wszystkim raz jeszcze największe podziękowania. Tym, co łączyli się z nami z sympatią i miłością – dziękujemy za okazane nam serce, a tym co byli dla nas przykrym doświadczeniem – dziękujemy za ,,dobrą” lekcję. Gdyby was nie było nasza szkoła nie byłaby taka, jaka jest obecnie- silna, lojalna, bogata w doświadczenie i prawdziwych przyjaciół. Serdecznie dziękujemy za życzenia, ciepłe słowa uznania dla naszej pracy.

Tegoroczne Dni Ziemi były też pretekstem do ćwiczeń językowych, podczas których uczniowie klasy starszej tworzyli rodziny wyrazów związanych z naszą planetą i układem słonecznym. AS

Uczniowie pod serdecznym okiem Angeliki Kajdan przygotowali program artystyczny pt. „Dzień w naszej Szkole”, podczas którego uczniowie pochwalili się swoimi umiejętnościami, wiedzą i humorem. „Skąd Nasz Ród - legenda o Orle Białym” czyli lekcja historii na żywo w wykonaniu Bractwa Starego Dębu, rekonstruktorów słowiańskich XI wieku z grupy Sveinald była jedną z głównych atrakcji całej uroczystości. Podziwialiśmy przepiękne stroje, wysłuchaliśmy legendy o tym jak... trzej bracia rodzeni Lech, Czech i Rus, wędrując już długo w poszukiwaniu miejsca na odpoczynek dotarli pod wielki, stary dąb. Zatrzymali się pod drzewem i rozłożyli z obozem. Jednak Czech postanowił iść dalej. - Na południe mi trzeba szukać swego miejsca. Rus na te słowa rzekł - I ja w drogę wyruszam... na wschód, tam będzie mieszkać mój lud. Lech zaś na to odpowiedział - ja zaś pod tym dębem ogromnym szukać będę swej chwały. Tu założę me gniezdno, gdzie siada ten Orzeł Biały... jak powiedzieli tak uczynili. Trzy bratnie karaje tak założyli... Zabawy „rycerskie” wszystkich gości ubawiły, nie mniejszą przyjemność niż słodki poczęstunek sprawiły! AS

Podczas zajęć z historii Polski odwiedzili wirtualnie dom Mikołaja Kopernika i poznali miasto, z którego pochodził. Podczas wirtualnych wycieczek nasi uczniowie odwiedzili także Żywe Muzeum Piernika w Toruniu, Zamek i Bulwar Filadelfijski. Badali i opisywali przedmioty związane z tymi miejscami, które kilka lat temu przywieźliśmy z kolonii w Polsce. Żywe lekcje historii są już zwyczajem w naszej szkole i cieszymy się, że wszyscy wychodzą z nich zadowoleni. AS

foto: archiwum PSS J. Korczaka w Portadown

PORTADOWN

Żywe Lekcje Historii

JUN18IOR

naszexpress

nr 7-8 (84-85) lipiec-sierpień 2018

NE JUNIOR

Odświętnie, naukowo i bajkowo - Enniskillen! Każdy na świecie ma swoją mamę i tatę. Mama, mamusia, mateczka... Tatuś, tatuńcio, ojczulek... nieważne jak mówimy do swoich rodziców, zawsze ich kochamy i chcemy uczcić. 26-ego maja w naszej szkole odbył się uroczysty apel z okazji Dnia Mamy i Taty. W organizację tej wspaniałej uroczystości zaangażowali się uczniowie ze wszystkich klas. Dzieciaki pięknie muzykowały, recytowały, śpiewały piosenki, tańczyły dla swoich kochanych rodziców. Uczniowie wykonali przepiękne laurki, w których napisali życzenia płynące z serca, a następnie wręczyli je swoim mamuśkom i tatuśkom. To był naprawdę wyjątkowy dzień.

strzałem w 10. Karty ortograficzne, łowienie ortogramów, rysunki - zwierzęta na ż, ortografia na farmie, w chowanego z ortogramami, losowanki, gry ściganki z uzupełnianiem wyrazów, łąka ortograficzna, ściągi olbrzymi, itd. W taki sposób uczniowie PSW Enniskillen przekonali się, że nauka ortografii wcale nie musi być nudna, trudna, naprawdę mo-że sprawiać wiele radości i być skuteczna oraz trwała i łatwa w zapamiętaniu. Maj z taką ortogra-fią to naprawdę znakomita sprawa.

Ortografia inaczej, czyli zapamiętaj i nie wkuwaj

Jedni jadą na wycieczki, inni tego dnia szaleją na placu zabaw. U nas było pracowicie, naukowo, bajkowo, wesoło i słodko. Z klasą 1 i 2 za pomocą czarodziejskiego zaklęcia przenieśliśmy się do krainy baśni. Najpierw czarownica Marta wyczarowała słodziutkie podarki, które wręczyła dzie-ciom z okazji ich święta. Następnie z olbrzymiej księgi czytała o Szewczyku Dratewce, później sami uczniowie wykonywali

Wkuwanie na pamięć nie daje dobrych rezultatów. Dlatego wprowadzając na majowych zaję-ciach genialne memotechniki, które znane były już w starożytności, a które naprawdę ułatwią dziecku naukę i życie w szkole były

Konkurs Orzeł Biały – Nasza Duma

Wiadomości sportowe z Enniskillen Jak się chwalić to na całego. Tym razem świętujemy sukces Mai Kremskiej, która godnie reprezentowała barwy biało-czerwone na zawodach Cheerleder w Enniskillen i wywalczyła główny puchar oraz dyplom uznania za ciężką pracę. Gratulujemy! MC

1-3 ze szkół działają-cych na terenie Irlandii Północnej. Tematem prac konkursowych było polskie godło. Uczestnicy konkursu mogli przedstawić w dowolnej technice plastycznej swoją wizję polskiego orła. Wszystkie nadesłane prace były przepiękne i widać było, że uczestnicy włożyli dużo pracy i sta-rania, aby stworzyć takie dzieła. Dlatego jury miało

problem z oceną prac. Po burzliwych nara-dach ostatecznie klasa 3 wyłoniła zwycięzców. Okazało się, że uczniowie z Ballymeny to praw-dziwi artyści i to oni zgarnęli całą pulę nagród. Gratulujemy zwycięzcom.

nauczycielom i pracownikom za całoroczną pracę, rodzicom za zaangażowanie w życie Szkoły i złożyła wszystkim życzenia dobrego wypoczynku oraz radosnych i bezpiecznych wakacji. Z rąk Agnieszki Zając i Ewy Bajorek nasza szkółka otrzymała i wzbogaciła się o mapy, książki historyczne, geograficzne, atlasy, lektury, płyty CD, gry edukacyjne i wiele pomocny na-ukowych, za które wszyscy serdecznie dziękujemy. Najbardziej cieszyły się dzieciaki ponieważ od nowego roku szkolnego otrzymają nowe podręczniki!

Prosto z Paryża na wakacje przyjechała Myszka Mini, która zabawiała dzieci. Cały czas towarzyszyła nam polska muzyka, którą przygotowała DJ Asia. W nagrodę za cało-roczną pracę sponsorzy firma Organiclife, a dokładnie ich przedstawiciele Agnieszka Nawrocka i Urszula Kubczak wręczyli dzieciom wakacyjne upominki - piłki do gry, ufundowały również nagrody dla rodziców. Jeszcze raz serdeczne i gorące podziękowania dla sponsorów szkoły za okazaną pomoc w zorganizowa-niu pikniku rodzinnego z okazji zakończenia roku szkolnego 2017/2018 w Polskiej Szkole w Enniskillen z siedzibą Derrylin. Za wrażliwość, wielkie serce okazane dzieciom. Za bezintere-sowną dobroć i zrozumienie szlachetnego celu. Wszystkich przygotowanych atrakcji nie udało się pokazać w pełnej krasie, bo figlarny deszczyk popsuł nam zabawę. Mimo to wszyscy byliśmy szczęśliwi, radośni i z bananowym uśmiechem przywitaliśmy wakacje.

foto: archiwum PSS Enniskillen

ENNISKILLEN

Polska Szkoła w Enniskillen w ramach projektu Polish Heritage Day była organizatorem konkur-su Orzeł Biały – Nasza Duma. Konkurs był przeznaczony dla uczniów klas

Dzień Dziecka w PSW Enniskillen

według kolejności wydarzeń komiks do treści lektury. Kolejnym punktem była Kinomania - seans filmowy, a skoro historia Dratewki zakończyła się ślubem z księżniczką, to z tej okazji odbyły się w klasie tańce wyginańce, tańce połamańce na cześć pary młodej w wykonaniu 1 i 2 klasy. Klasa 3 tego dnia wykonywała samodzielnie mądre, kolorowe, ortograficzne gry planszowe. Po skończonej robocie każdy otrzymał smaczny upominek i mógł zagrać w swoją grę. Muszę stwierdzić, że nie było przegranych. Tak to w szkole można się bawić. Brawo 3 klaso.

Niech żyją wakacje! Koniec lekcji, klasówek i prac domowych – rok szkolny 2017/2018 zakończony, a przed nami dwa miesiące wakacji. Uroczyste zakończenia roku szkolnego, które miało miejsce 16 czerwca, zgromadziło w klasie uczniów, rodziców, nauczycieli, sponsorów szkoły, a co najważniejsze przybyły w nasze skromne progi ważne osobistości. Mieliśmy zaszczyt gościć panią konsul Annę Dzięciołowską, Prezes Polish Educational Forum Agnieszkę Zając, Sekretarza PEF Ewę Bajorek. Uroczystość rozpoczęliśmy przedstawieniem, które miało na celu pokazać wszystkim zgroma-dzonym, czego uczą się dzieci w naszej szkole. Każdy wiersz, każda piosenka, melodia zagrana na instrumentach, taniec miał swój wyraz. Pokazywał, że uczymy się nie tylko czytać, pisać po-prawnie, gramatycznie i ortograficznie, ale również poznajemy historię, geografię, kulturę i tra-dycję naszego kraju. Uczymy się także szanować ludzi, zwierzęta i rośliny. Po przedstawieniu przyszedł czas na wręczenie owoców całorocznej pracy. Z rąk pani Konsul uczniowie otrzymali dyplomy z biało-czerwonym paskiem i pieczęcią Orła Białego. Agnieszka Zając wręczyła oceny opisowe oraz nagrody książkowe. Ewa Bajorek podarowała dyplomy za udział uczniów w programie te-lewizyjnym Słownik polsko@polski i w konkursie ,,Międzynarodowego Dnia Języka Ojczyste-go”. Na zakończenie uroczystości Konsul Anna Dzięciołowska pogratulowała uczniom wyników, po-dziękowała

Po tych podziękowaniach przyszedł czas na drugą część imprezowania, tą część gdzie emocje opadają wszyscy się uśmiechają ,,Piknik Rodzinny& Nasza Polska Familjada”, która odbyła się w naszym szkolnym ogródku. Plan zabaw musieliśmy jednak zmodyfikować i dostosować do irlandzkiej kapryśnej pogody. Biesiadowanie zaczęliśmy od pysznego jadła, kiełbasek, kaszanki, ogórków kwaszonych, chleba, ciastek, bułek, cukierków i wielu smakowitości ufundowanych przez Karo-lina Shop. Sklep ABC Food z Ballyconnell przygotował dla uczniów piknikowe paczuszki ze sło-dyczami i napojami -mniam. Piekarnia Na Rogu uraczyła gości drożdżówkami, bułeczkami i innymi wypiekami. Rodzice i uczniowie przygotowali ciasta, babeczki czekoladowe i śmietankowe z kwiecistymi ozdobami. Kucharz duży Krzysio grillował i zapraszał na poczęstunek małych i dużych. Jedząc i popijając smaczny soczek mogliśmy oglądać „galerię na płocie” przygotowaną przez uczniów naszej szkoły. Kiedy brzuszki były pełne, wtedy zaczęły się śpiewy, pokaz baniek mydlanych itd. naszexpress

Kochani jeszcze raz dziękuję wam za wszystko za życzliwość, pomoc, za wasze wielkie serca, których zdjęcie nie mogło pomieścić, za smakowitości, ciasta, babeczki, ciasteczka, karteczki z życzeniami, kwiaty, prezenty. Mimo płaczliwej pogody - wypadliśmy znakomicie . Dzieci były pięknie przygotowane - brawo rodzice. Mamy pozwolenie na prowadzenie zerówki i klasy 4 w niedziele. Teraz musimy to wprowadzić w życie, czy nam się uda? Kto wie? Wszystkim życzymy wesołych, bezpiecznych, słonecznych i szczęśliwych wakacji, teraz odpoczywamy, do zobacze-nia w przyszłym roku szkolnym. Wasza Ciotka Klotka MC

nr 7-8 (84-85) lipiec-sierpień 2018

TURYSTYKA

Jak wykorzystać słoneczne dni w NI? Kiedy w Irlandii Północnej świeci słońce, wyspa ukazuje swoje piękno w całej okazałości. Co zrobić ze sobą w tak piękny dzień? Wypić Guinnessa w centrum miasta? Pospacerować wśród soczystej zieleni wsłuchując się w szum wodospadów? A może poleżeć na piaszczystej plaży? Możliwości jest wiele i w tym numerze przedstawię kilka z nich oraz podpowiem jak spędzić niezapomniane chwile z rodziną lub przyjaciółmi.

DLA LUBIĄCYCH PIESZE WYCIECZKI I NIEZIEMSKIE WIDOKI:

Butterfly House czyli dom motyli to cudowny 400-letni ogród z najstarszym w Irlandii Północnej labiryntem. W środku ogrodu mieści się palmiarnia, gdzie fruwają kolorowe, egzotyczne motyle pośród tropikalnych roślin. W małym stawku moczą się żółwie, w klatkach krzyczą kolorowe papugi, a po ogrodzie spacerują dumne pawie. To wszystko znajduje się w zabytkowej miejscowości Demesne of Seaforde w hrabstwie Down.

foto: BetiNa

Giant’s Causeway czyli Grobla Olbrzyma, niesamowite miejsce, które już chyba wszyscy znamy - gdzie natura stworzyła z kolumn bazaltowych, najbardziej naturalny falochron na świecie. Według naukowców powstał on około 60 milionów lat temu na wskutek stygnięcia lawy po następujących po sobie wybuchach wulkanu, ale według legendy to irlandzki olbrzym Finn McCool zbudował groblę prowadzącą z Irlandii do Szkocji, aby tam stoczyć walkę z odwiecznym wrogiem, szkockim olbrzymem Finn’em Gallem. Jaka prawda by nie była, to na pewno spacer wzdłuż oceanu i pięknych klifów na długo pozostanie w pamięci. Giant’s Causeway znajduje się na północno-wschodnim wybrzeżu Irlandii Północnej w hrabstwie Antrim w odległości trzech mil od miasta Bushmills.

oddalone od siebie o 20 metrów i zawieszony jest około 23 metry nad taflą morza. Przejście po nim daje niezłą dawkę adrenaliny, oraz cudowne widoki na okoliczne klify. Carricka-Rede usytuowany jest w pobliżu małego miasteczka Ballintoy nad brzegiem Kanału Północnego w hrabstwie Antrim.

Glenariff Forest Park to 1185ha lasu i wiele mil malowniczych szlaków, z których najpopularniejszy to słynny Waterfall Walkway. Trasa ta oferuje 3 mile naturalnego piękna i wyjątkowej scenerii. Wzdłuż drewnianego chodnika można podziwiać trzy oddzielne, kaskadowe wodospady. Leśny park Glenariff to miejsce o wspaniałym, naturalnym pięknie, w którym można spacerować, cieszyć się spokojem i pięknem przyrody. To cudowne miejsce znajduje się w hrabstwie Antrim niedaleko od Ballymeny.

foto: BetiNa

Carrick-a-Rede czyli most linowy to kolejna atrakcja, wybudowana przez irlandzkich rybaków łowiących łososie prawie 350 lat temu. Most służył im do przedostania się na wysepkę, gdzie zarzucali sieci do oceanu obfitującego w łososie migrujące wzdłuż wybrzeża. Łączy on ze sobą dwa urwiska naszexpress

foto: BetiNa

The Dark Hedges czyli ciemny las to piękna aleja drzew bukowych, zasadzona przez rodzinę Stuartów w XVIII wieku, która miała imponować gościom zbliżającym się do ich posiadłości. W ciągu ostatnich 300 lat buki rosnące po obu stronach jezdni stworzyły cudowny, naturalny i łukowaty tunel. Aleja bukowa jest jednym z najczęściej fotografowanych zjawisk przyrodniczych w Irlandii Północnej i popularną atrakcją dla turystów z całego świata. Warto zatrzymać się na chwilę i zrobić piękne zdjęcie. Można ją podziwiać na drodze między małymi wioskami Armoy a Stranocum również w hrabstwie Antrim.

nr 7-8 (84-85) lipiec-sierpień 2018

TURYSTYKA A DLA TYCH CENIĄCYCH SOBIE SPOKÓJ I BŁOGIE LENISTWO: White Rocks Beach czyli plaża Białe skały to przepiękna plaża, która swoją popularność zawdzięcza wapiennym klifom cudownie kontrastującym z błękitem wody. W klifach kryją się liczne jaskinie, oraz podwodne groty dostępne od strony morza. Jest to idealne miejsce na wypoczynek czy grilla w gronie rodziny lub przyjaciół. Plaża znajduje się w miejscowości Portrush, na granicy hrabstwa Antrim i Londonderry tuż przy malowniczej drodze Causeway Coastal Route.

Downhill Beach to jedna z najbardziej malowniczych plaż. Szeroka i piaszczysta oferuje szereg atrakcji, w tym sporty wodne i malownicze trasy spacerowe. Jest wymarzonym miejscem na spędzenie całego dnia z rodziną. Plaża znajduje się w pobliżu miejscowości Coleraine w hrabstwie Londonderry.

foto: BetiNa

Silent Valley czyli Cicha dolina to piękny park, gdzie powstał sztuczny zbiornik wody, który swój magiczny wygląd zawdzięcza położeniu. Zapora błyszczy jak szafir leżący między kontrastującymi wrzosami, a torfem wysokich gór Mournes. Unikalny krajobraz, różnorodność przyrody, jeziora i staw przyczyniły się do powstania licznych tras spacerowych, które zapewniają niesamowite widoki. Szlaki turystyczne mają różny stopień trudności i każdy znajdzie coś dla siebie. To prawdziwy raj dla wędrowców. Cicha Dolina leży w górach Mourne w hrabstwie County Down w pobliżu miasteczka Kilkeel.

foto: BetiNa

Tyrella Beach to szeroka, piaszczysta plaża o długości 2 km z pięknymi wydmami. W uznaniu wysokiego poziomu czystości plaży i krystalicznie czystej wody została wyróżniona prestiżową nagrodą Seaside i Błękitnej Flagi. Idealnie nadaje się na plażowanie i morskie kąpiele. Tyrella Beach leży w zatoce Dundrum Bay niedaleko miejscowości Downpatrick -stolicy hrabstwa Down. foto: BetiNa

Castlewellan Forest Park to 450 hektarowy park, który oferuje wiele atrakcji. Znajduje się tu jedno z najsłynniejszych jezior w Irlandii Północnej, wspaniały wiktoriański zamek, piękne panoramiczne widoki, malownicze szlaki turystyczne i 27 km tras rowerowych. Castlewellan Forest Park znajduje się w miejscowości o tej samej nazwie Castlewellan w hrabstwie Down.

foto: BetiNa

Crawfordsburn Beach to kolejna piaszczysta plaża otoczona skałami z doskonałą czystością wody. W okolicy znajduje się piękny Crawfordsburn County Park, gdzie można pospacerować w otoczeniu przyrody. Nazwa plaży i parku pochodzi od małej wioski, która leży między Holywood a Bangor.

foto: BetiNa

Jest jeszcze wiele miejsc godnych polecenia, liczne parki w Belfaście, Bangor, Newcastle, Carrickfergus... Pewnie znacie ich całe mnóstwo. Zapraszamy do dzielenia się zdjęciami i opisami tych miejsc w komentarzach na www.naszexpress.pl i na naszym Facebooku. Beata Skoczylas

naszexpress

nr 7-8 (84-85) lipiec-sierpień 2018

KULTURA

Parada Dumy

Wśród wielu z nas budzi zniechęcenie. Może wydawać się, że na ulice Belfastu wychodzi szalona i kolorowa masa postaci. Machają tęczowymi flagami i pokrzykują raz po raz. Przeraża nas otwartość i odwaga głoszenia swoich poglądów. Przed całym miastem i wszystkimi przebywającymi wówczas w Belfaście. Poważna impreza Od paru lat festiwal związany ze wspieraniem społeczności LGBTQ (lesbijek, gejów, biseksualistów, transseksualistów, queer) uważa się za jedno z najważniejszych wydarzeń kulturalnych w Belfaście. Początkowo wiązana z pijackimi wybrykami kontrowersyjnej młodzieży impreza, dziś uważana jest za profesjonalnie zorganizowane święto. Pride Festival posiada dużą ilość organizatorów, dbających o fachowość przedsięwzięcia. Sama parada jest w całości administrowana. To oznacza, że poszczególne grupy ludzi, chcące wziąć udział w marszu muszą się zarejestrować. Poszczególne drużyny nosić będą wcześniej przygotowane, identyczne, koszulki. Taki zabieg sprawia, że pochód wydaje się bardziej przyjazny, a wspierający paradę równości są wspólnotą. Wszystko to, by wydarzenie przebiegało w spokojnej atmosferze. Profesjonalizm podkreślany jest również przez produkowanie broszurek informacyjnych na temat festiwalu i samego ruchu LGBTQ. Zamieszki czy zabawa? Temat LGBTQ jest bardzo kontrowersyjny, przez co wokół imprezy toczy się wiele dyskusji. Niepokoi zarówno możliwość zakłócania spokoju mieszkańców miasta i osób pracujących w pobliżu eventów, jak również prawdopodobieństwo ataków ze strony przeciwników ruchu. By zapewnić spokój ze strony uczestników parady równości, organizatorzy wydali kodeks z zasadami, których należy przestrzegać podczas marszu. Co więcej, policja będzie czuwać nad wydarzeniami podczas imprezy, by zredukować prawdopodobieństwo niebezpiecznych zachowań. W zeszłym roku nawet ratusz

Polska Wioska / Belfast Mela Belfast Mela to jeden z największych festiwali multikulturowych w Wielkiej Brytanii, w Belfaście przyciagający tysiące ludzi z całej Irlandii Północnej oraz turystów tego jednego dnia. W tym roku będzie to 26 sierpnia 2018. W tym roku ponownie do współpracy zaproszono polską społeczność. Po raz drugi w historii podczas Belfast Mela (zamiast pojedynczego stoiska jak w latach poprzednich) wystawiona zostanie cała “Polska Wioska” (Polish Village) z licznymi atrakcjami w kilku namiotach.

postanowił okazać swoje wsparcie ruchowi, wywieszając tęczową flagę i podświetlając budynek. Z całą pewnością organizatorzy liczą na podobny gest także tego lata. Dla samych zainteresowanych...? Należy przypomnieć, że letnia parada równości jest częścią dużego festiwalu, trwającego 10 dni. Jest ona istotnym wydarzeniem dla całego ruchu LGBTQ. Daje możliwość przedstawienia interesów mniejszości seksualnych. Zwraca się tutaj także uwagę na wznoszenie się ponad podziałami politycznymi Irlandii Północnej. Celem święta jest zmiana negatywnego nastawienia społeczeństwa do jednostek przedstawiających grupę. Chce się w ten sposób obalić stereotypy, związane z opisywanym ruchem. Homoseksualiści, biseksualiści, transseksualiści, przedstawiciele ruchu queer – wszyscy oni mają możliwość przedstawienia swoich przekonań w odmiennym od dotychczasowego świetle. Dodatkowo, uczestnicy festiwalu będą mogli dowiedzieć się więcej na temat historii LGBTQ. Kiedy i gdzie? Festiwal rozpoczyna się 27 lipca i potrwa aż do 4 sierpnia. W celu uzyskania informacji dotyczących poszczególnych wydarzeń, zapraszamy do odwiedzenia oficjalnej strony internetowej imprezy: www.belfastpride.com, gdzie na bieżąco dodawane są nowe eventy. Parada równości odbędzie się ostatniego dnia festiwalu, o godzinie 13:00, aczkolwiek grupy zbierać się będą na Custom House Square już od 11:30. Dokładna trasa przemarszu znajduje się również na wspomnianej stronie. Jest to impreza warta zobaczenia. Magdalena Janik W Polska Village zaplanowano: - warsztaty plastyczne z polskimi wycinankami, malowaniem kogutów i polskich symboli narodowych, - warsztaty tańca ludowego dla dzieci i dorosłych, - stoiska ze sztuką ludową, rękodziełem lokalnych polskich artystów, - tajemniczy namiot z atrakcjami dla dzieci i dorosłych, - opowiadanie bajek i polskich legend, - pokaz walk słowiańskich oraz słowiańskie stoisko, - wyjątkowe malowanie twarzy i nie tylko, - stoisko fotograficzne ze strojami ludowymi, - stoiska polskich szkół i organizacji polonijnych, naszexpress

Legendy i Stroje ludowe Polish Heritage Day w Belfaście stanął pod znakiem dwóch imprez kulturalnych. Pierwsza było stoisko ludowe, które można było odwiedzić 3 czerwca w Ulster Museum. Na stoisku można było zrobić sobie zdjęcie w polskich strojach ludowych, a dzieci miały okazję malować stroje krakowskie i łowickie podczas warsztatów plastycznych. Na stoisku znalazły się także ulotki i katalogi o Polsce jako ciekawej atrakcji turystycznej otrzymane z Polskiej Organizacji Turystycznej. Drugą atrakcją była Wystawa polskich legend, która odbyła się w dniach 4-11 czerwca w galerii biblioteki Falls Library i była to wystawa dziewięciu polskich legend przetłumaczonych na język angielski. W dzień zakończenia wystawy biblioteka Falls Library otrzymała także w prezencie 12 książek w ramach projektu Polish Bookshelf. Tego dnia odbyły się także warsztaty plastyczne i czytanie polskiej legendy o Smoku Wawelskim. Stoisko ludowe, które można było oglądać w Ulster Museum trafiło do przypadkowej widowni, dzięki czemu mogliśmy dotrzeć z informacjami o Polsce i Polakach do tych mieszkańców Belfastu, którzy być może nie przyszliby na zorganizowany event. Odbiór publiczności był bardzo dobry, wielu widzów przyznało się, że odwiedzili bądź zamierzają Polskę odwiedzić. Dzieci świetnie bawiły się kolorując polskie stroje ludowe. Dodatkowo wystawa polskich legend w Falls Library przyciągnęła widzów z drugiej strony miasta, w tym dzieci i młodzież. Wystawę bardzo pozytywnie oceniła pobliska szkoła, która uczestniczyła w uroczystości przekazania książek w ramach projektu Polish Bookshelf. AD

- stoiska z polskimi produktami i gadżetami, - pokazy i show dla dorosłych i młodzieży. Dołączcie do nas! 26 sierpnia 2018, godzina 12-18, Botanic Gardens. Mapę z droga do Polska Village znajdziecie na www.naszexpress.pl Bilety: Normalne: £6 Ulgowe: £5 Rodzinne (2 dorosłych, 2 dzieci) £15 Dzieci poniżej 5. roku życia wchodzą za darmo. Więcej info: www.belfastmela.org.uk

nr 7-8 (84-85) lipiec-sierpień 2018

KULTURA

MCATAMNEY SOLICITORS (Incorporating Colm McElhenny Solicitor)

8-10 Jo C DX 3201

Email - joh laure caoimh

www.m

naszexpress

nr 7-8 (84-85) lipiec-sierpieÅ&#x201E; 2018

ZDROWIE

W kolejności alfabetycznej przedstawiamy różne zagadnienia dotyczące zdrowego stylu życia. Prasa i telewizja aż roją się od obco brzmiących słów, z którymi pomożemy się Wam oswoić. W tym miesiącu zapraszamy na spotkanie z F jak... Frutarianizm – to dieta oparta na spożywaniu jedynie owoców w ich naturalnej surowej postaci, wykluczająca ich gotowanie czy podgrzewanie. Ten sposób odżywiania uwzględnia również te produkty, które kulinarnie są uważane za warzywa, a botanicznie są klasyfikowane jako owoce. W diecie frutariańskiej znajdziemy zarówno owoce kwaśne jak cytrusy, ananasy czy grejpfruty; owoce średnio kwaśne jak jabłka, czereśnie i brzoskwinie; słodkie, czyli banany, melony i winogrona; oleiste – awokado, orzechy kokosowe i oliwki; suszone, czyli daktyle, śliwki i rodzynki oraz niesłodkie jak bakłażan, ogórek czy pomidor. Ważne jest, aby wszystkie produkty były ekologiczne i spożywane w małych ilościach w odstępie około 2 godzin. Zaleca się również wypijanie minimum 2 litrów płynów dziennie w postaci wody, wyciskanych soków czy koktajli. Przeciwnicy tej diety twierdzą, że jest ona bardzo szkodliwa ze względu na niewystarczającą zawartość białka, wapnia, żelaza i cynku. Ponad to jest to dieta restrykcyjna i niskoenergetyczna, z bardzo dużą zwartością cukrów. Zwolennicy natomiast przywołują jako przykład skandynawską modelkę i aktorkę Lillian Müller, która w wieku 27 lat przeszła na dietę frutariańską i w wieku 63 lat wciąż jest piękną i witalną kobietą bez zmarszczek, cieszącą się

foto: pixabay.com

Na zdrowie! F jak ...

świetnym zdrowiem. A prawda jak zwykle leży po środku. Feromony - to substancje chemiczne, za pomocą których osobniki różnych gatunków komunikują się ze sobą w celu wymiany informacji. Znajdują się one głównie w pocie, moczu i innych wydzielinach. To dzięki nim w świecie zwierząt, samiec wyczuwa obecność partnera oddalonego o kilka kilometrów. Wytwarzane o okresie dojrzałości płciowej, mają na celu połączenie dwóch osobników w pary w okresie godowym czy wybór przywódcy w grupie. W królestwie roślin wykorzystywane są zarówno do wabienia, jak i odstraszania szkodników. Feromony, wbrew powszechnie panującej opinii, nie mają zapachu, a za ich odbieranie odpowiada narząd nosowo-lemieszowy, umieszczony w jamie nosowej. Dzięki feromonom możemy odczytać informacje dotyczące partnera, takie jak: stan jego zdrowia, siła, możliwości reprodukcyjne oraz gotowość do kopulacji. Występowanie feromonów u ludzi jak dotąd nie zostało w pełni potwierdzone, choć istnieje na ich temat wiele badań i doniesień naukowych. Chwytem marketingowym ostatnich lat stały się sztuczne feromony, mające na celu spotęgowanie naszej atrakcyjności i pomoc w znalezieniu odpowiedniego partnera.

naszexpress

Fibromialgia – (FMS) to przewlekła choroba reumatyczna tkanek miękkich objawiająca się uczuciem wyczerpania, porannym zesztywnieniem oraz bólem mięśni i kości w całym ciele. Ból zlokalizowany jest najczęściej w okolicach szyi i ramion oraz mięśni pleców i kończyn. Główną ofiarą FMS padają kobiety, szczególnie w okresie około menopauzalnym, jednakże choroba może zaatakować każdego w dowolnym okresie życia. Zdiagnozowanie fibromialgii jest bardzo trudne, gdyż jest to choroba bardzo niejednorodna. Nie ma dwóch osób cierpiących w ten sam sposób. Charakterystyczne objawy to ból w okolicy krzyża, promieniujący wzdłuż kręgosłupa na tył głowy, do barków, łokci i rąk, bioder, a następnie do kolan i kostek. Objawy mogą obejmować również klatkę piersiową, ścięgna i więzadła czy szczęki. Charakterystyczne w przypadku fibromialgii są tzw. punkty bolesne, zaburzenia neurologiczne jak drętwienie i mrowienie czy bezsenność. Ponadto nadwrażliwość jelit, zespół niespokojnych nóg, zaburzenia pamięci i widzenia, nadwrażliwość skóry czy dzwonienie w uszach. Żaden lek nie likwiduje fibromialgii, jednakże niektóre leki antydepresyjne, niesteroidowe leki przeciwzapalne czy rozluźniające mięśnie, mogą przynieść ulgę.

nr 7-8 (84-85) lipiec-sierpień 2018

ZDROWIE / PRZEPISY BABUNI

PRZEPIS NA OBIAD LETNI:

foto: MojeGotowanie.pl

Chłodnik z buraków + tortilla z łososiem

Składniki: • pęczek botwiny lub pół kg młodych buraczków • 2-3 cebule dymki • liść laurowy • 3 ziela angielskie • 300-400 ml jogurtu naturalnego

• pieprz • sól • opcjonalnie łyżka octu winnego • listki świeżego majeranku do dekoracji

Wykonanie: Botwinkę myjemy. Liście siekamy dość grubo, buraki obieramy i kroimy w drobną kosteczkę. Dymkę siekamy. Do wrzątku dodajemy przyprawy. Wrzucamy najpierw buraki pokrojone w kostkę oraz cebulę. Gotujemy 5 min pod przykryciem. Wrzucamy liście, wyłączmy ogień i przykrywamy przykrywką.

Fotodermatoza będąca wynikiem korzystania z powyższych leków, występuje jedynie u osób wykazujących takie predyspozycje, a przypadku jej wystąpienia, najważniejsza jest oczywiście profilaktyka. W miarę możliwości należy unikać wystawiania skóry na działanie promieni słonecznych, stosować filtry ochronne o wysokim faktorze oraz unikać korzystania z preparatów fotouczulających w okresie letnim. Już we wrześniu kolejny odcinek „Na Zdrowie”, tym razem „G” Monika Domagała

Łódeczki z cukinii zapiekane z jajkiem, oliwą czosnkową i tymiankiem

foto: smakuje.blox.pl

Fotodermatoza – to choroba skóry objawiająca się nadwrażliwością na promieniowanie słoneczne. Typowe w jej przebiegu są przebarwienia i plamy na skórze, pękanie naczynek, świąd czy też wysypka od słońca tzw. pokrzywka słoneczna. Przyjmowanie niektórych leków, zwłaszcza latem, może nasilić jej objawy. W tym okresie należy szczególnie zadbać o odpowiednią ochronę przeciwsłoneczną oraz unikać preparatów wywołujących fotoalergie: sulfonamidów, antybiotyków z grupy chinolonów i tetracyklin, retinoidów, beta-blokerów, niektórych leków przeciwcukrzycowych, hormonalnej terapii zastępczej, stosowania antykoncepcji, preparatów ziołowych, np. z dziurawca.

Po 2 minutach buraki z barszczem przelewamy do wysokiego dzbanka, dodajemy jogurt i mieszamy. Przyprawiamy do smaku solą, pieprzem i ewentualnie octem winnym jeśli ktoś lubi kwaśniejsze. Dekorujemy listkami majeranku. Schładzamy.

Składniki na 4 szt: • cukinia • 2 jajka kurze lub 4 jajka przepiórcze

• 4 małe łyżeczki oliwy aromatyzowanej czosnkiem • sól • pieprz • suszony tymianek

Wykonanie: Cukinię umyć, przekroić wzdłuż i wszerz by uzyskać 4 łódeczki. Każdą z nich wydrążyć (najprościej łyżeczką do robienia kulek z owoców). Do każdej łódeczki wlać łyżeczkę oliwy a także oprószyć ją solą, pieprzem i roztartym tymiankiem. Wbić do środka jajko. Zapiekać w piekarniku aż jajka się zetną.

naszexpress

nr 7-8 (84-85) lipiec-sierpień 2018

SPORT

naszexpress

nr 7-8 (84-85) lipiec-sierpieĹ&#x201E; 2018

ROZRYWKA

IMIENINY W LIPCU i SIERPNIU

ZNACZENIE IMION IMIONA ŻEŃSKIE: Łucja (6.07) -

jest to imię żeńskie, pochodzenia łacińskiego, które oznacza urodzoną o wschodzie słońca. Łucja to kobieta odważna, energiczna i bardzo aktywna, bardzo dobrze daje sobie radę z trudnościami i przeciwnościami losu. Jest ekstrawertyczką, ale chyba na pokaz, gdyż niedobrze czuje się we własnej skórze. Robi wszystko, żeby ją zauważono. Ubiera się pstrokato, zachowuje się kontrowersyjnie i szaleńczo. Najbliżsi i przyjaciele nieraz nie nadążają za nią, by ją zrozumieć. Nie można jej zmienić,gdyż nie jest wpływowa. Jest stała i wierna w uczuciach. Niekiedy żałuje swojego wyboru,ale trwa w związku do końca swych dni. Łucja nie lubi w towarzystwie okazywać swoich słabości, więc często gra ironiczną osobę. Potrafi zachowywać się też dyplomatycznie i w tym jest niezastąpiona. Jest to kobieta o niebywałej pamięci, to chodząca kopalnia informacji. Jest to dwoista natura: poważna i szalona.

Olga (11.07) - jest to imię żeńskie,

pochodzenia starorosyjskiego, prawdopodobnie jest to przekształcenie imienia skandynawskiego Helga, od słowa helge co oznacza szczęśliwy, pomyślny, zdrowy. Olga jest osobą mądrą, twardo stąpającą po ziemi. Jest posiadaczką bardzo racjonalnego umysłu i umiejętności szybkiego reagowania. Olga to kobieta odpowiedzialna, zorganizowana, kreatywna, a trudności mobilizują ją do skutecznego działania. Nie lubi, gdy ktoś narzuca jej swoje zdanie. W okazywaniu uczuć jest oszczędna, może dlatego ma mało przyjaciół. Nie lubi także wylewności i egzaltacji. To obiektywna kumpela, natomiast trudna kochanka. Często się zakochuje, ale rzadko wyjawia swe uczucia. Nie lubi mówić o swoich intymnych przeżyciach. Jednakże małżeństwo to dla niej rzecz święta i nigdy nie wiąże się ono z korzyściami materialnymi, tylko z głębokim uczuciem. Olga nie ulega wpływom, jest niezależną kobietą, która wykazuje zdolności przywódcze, z łatwością odnajduje się na kierowniczych stanowiskach.

IMIONA MĘSKIE: Klaudiusz (7.07)

- jest to imię męskie, pochodzenia łacińskiego, wywodzi się od rzymskiego rodu Klaudiuszów lub od słowa Claudus czyli kulawy, niepewny. Samo imię oznacza tego, który jest pozbawiony pewności siebie. Mężczyzna o tym imieniu jest impulsywnym artystą, pełnym wzlotów i upadków, które bardzo przeżywa. Jest to wrażliwa i twórcza natura. Jest bardzo wpływowy. Nie lubi stałych związków, to niebieski ptak. Posiada dwoistą naturę: raz tryska radością, a raz zamyka się w sobie. Jest trudnym partnerem w związku, gdy potrzebuje oparcia jest przymilny i kochający, gdy jednak zmieniają się warunki, potrafi porzucić rodzinę i pognać za przygodą. Przez swój dwoisty charakter ma trudność z trwałymi relacjami miedzy ludzkimi, a przyjaźń jest dla niego bardzo ważna. Choć ma kłopoty ze skupieniem uwagi,to uwielbia się uczyć, a co o dziwo przychodzi mu bardzo łatwo.

Olaf (29.07)

- jest to imię męskie, pochodzenia skandynawskiego. Pochodzi od imienia Aslaf, złożonego ze słów As(bóstwo) i laf(miłość). Imię to oznacza: umiłowany przez Boga. Mężczyzna o tym imieniu to nieśmiały, skryty, ale też porywczy człowiek. Wie czego chce od życia, jest bardzo pewny siebie. Stawia w życiu na przyjemności i komfort. Nie przejmuje się porażkami, a winą obarcza zawsze innych. Uwielbia towarzystwo, rozmowy na poziomie i wykwintną kuchnię. Pomimo trudnego charakteru zawsze pomoże innym w potrzebie. Olaf w miłości jest bardzo zaborczy i despotyczny. Jego domeną są podboje sercowe. Jest upartym mężczyzną co prowadzi często do nieporozumień z najbliższym otoczeniem. Ma nos do interesów i przy tym jest bardzo rozsądny. Jego decyzje zawodowe są zawsze celne. Choć jego moralność jest wątpliwa, to rodzina jest jednak dla niego najważniejsza, a sam jest mocno przywiązany do domu i do najbliższych.

1 lipca: Bogusław, Halina, Karolina, Marcin 2 lipca: Otto, Urban, Bernardyn 3 lipca: Jacek, Miłosław, Tomasz, Leona 4 lipca: Elżbieta, Józef, Malwina, Piotr 5 lipca: Marta, Antoni, Bartłomiej, Jakub 6 lipca: Dominika, Ignacja, Zuzanna 7 lipca: Benedykt, Antoni, Cyryl, Metody 8 lipca: Adrian, Prokop, Piotr 9 lipca: Sylwia, Weronika, Róża, Barbara 10 lipca: Filip, Aniela, Samson, Aleksander 11 lipca: Benedykt, Pelagia, Olga, Kalina 12 lipca: Paweł, Andrzej, Henryk, Natan 13 lipca: Henryk, Małgorzata, Sara, Jakub 14 lipca: Kamil, Franciszek, Kosma, Marceli 15 lipca: Daniel, Włodzimierz, Dawid, Anna 16 lipca: Stefan, Carmen, Irmegarda, Maria 17 lipca: Donata, Aneta, Jadwiga, Bogdan 18 lipca: Robert, Erwin, Arnold, Szymon 19 lipca: Marcin, Wincenty, Piotr 20 lipca: Paweł, Hieronim, Małgorzata 21 lipca: Ignacy, Andrzej, Wiktor, Julia 22 lipca: Wawrzyniec, Bolesława, Magdalena 23 lipca: Bogna, Apolinary, Apolinaria 24 lipca: Olga, Antoni, Kinga, Wojciecha 25 lipca: Walentyna, Krzysztof, Dariusz 26 lipca: Anna, Mirosława, Grażyna, Krystiana 27 lipca: Aureli, Natalia, Julia, Lilla 28 lipca: Wiktor, Innocenty, Tymon 29 lipca: Konstantyn, Olaf, Maria, Marta 30 lipca: Julita, Maryna, Julia, Piotr 31 lipca: Helena, Ignacy, Adam, Lubomir 1 sierpnia: Julian, Piotr, Nadia 2 sierpnia: Karina, Gustaw, 3 sierpnia: Lidia, August, Nikodem 4 sierpnia: Dominik, Protazy, Jan 5 sierpnia: Marian, Oswald, Stanisława 6 sierpnia: Sława, Jakub, Stefan 7 sierpnia: Donata, Kajetan, Dorota 8 sierpnia: Emilian, Emil, Cyprian, Dominik 9 sierpnia: Roman, Roland, Edyta 10 sierpnia: Borys, Bogdan, Filomena 11 sierpnia: Zuzanna, Klara, Ligia 12 sierpnia: Lech, Euzebia, Innocenty 13 sierpnia: Diana, Hipolit, Gertruda 14 sierpnia: Alfred, Maksymilian 15 sierpnia: Maria, Napoleon, Stella 16 sierpnia: Joachim, Roch, Stefan 17 sierpnia: Jacek, Miron, Julianna 18 sierpnia: Ilona, Bronisław, Helena 19 sierpnia: Bolesław, Julian, Jan 20 sierpnia: Bernard, Sobiesław, Samuel 21 sierpnia: Joanna, Franciszka, Kazimiera 22 sierpnia: Cezary, Tymoteusz, Maria 23 sierpnia: Filip, Apolinary, Róża 24 sierpnia: Jerzy, Bartłomiej, Halina 25 sierpnia: Ludwik, Luiza, Józef 26 sierpnia: Maria, Zefiryna, Sandra 27 sierpnia: Monika, Józef, Cezary 28 sierpnia: Augustyn, Patrycja, Aleksandra 29 sierpnia: Sabina, Beata, Jan 30 sierpnia: Róża, Szczęsny, Miron 31 sierpnia: Bogdan, Rajmund, Ramona

KALENDARIUM

Polskie przysłowia ludowe na LIPIEC i SIERPIEŃ Upały lipcowe wróżą mrozy styczniowe. Gdy się pająk w lipcu przechodzi, ze sobą deszcz przywodzi, gdy swą pajęczynę psuje, bliską burzę czuje. Czego lipiec i sierpień nie dowarzy, tego wrzesień nie usmaży. Jak po lipcu sierpień się ochłodzi, to później zima twarda z wielkim śniegiem chodzi. Gdy z początku sierpnia skwar trzyma, zwykle bywa długa i śnieżna Zima. naszexpress

1 lipca 2 lipca 11 lipca 24 lipca 25 lipca 1 sierpnia 6 sierpnia 9 sierpnia 10 sierpnia 12 sierpnia 15 sierpnia 19 sierpnia 28 sierpnia 31 sierpnia

Światowy Dzień Architektury Dzień Dziennikarza Światowy Dzień Ludności Święto Policji Dzień Bezpiecznego Kierowcy Narodowy Dzień Pamięci Powstania Warszawskiego Przemienienie Pańskie Międzynarodowy Dzień Ludności Tubylczej na Świecie Dzień Przewodników i Ratowników Górskich Międzynarodowy Dzień Młodzieży Święto Wojska Polskiego, Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny Światowy Dzień Pomocy Humanitarnej Święto Lotnictwa Polskiego Dzień Solidarności i Wolności

nr 7-8 (84-85) lipiec-sierpień 2018

Baran (21 marca – 19 kwietnia)

Lew (23 lipca – 22 sierpnia)

tych bliskich i dalekich, ale przede wszystkim

Strzelec (22 listopada – 21 grudnia)

przede wszystkim na sobie i na tym co ma dla

wodne, takie jak stawy lub jeziora.

Byk (20 kwietnia – 20 maja)

i poparzenia!

Panna (23 sierpnia –

(22 grudnia – 19 stycznia)

skorupiaki i ryby!

(21 maja – 20 czerwca)

Rak (21 czerwca – 22 lipca)

Waga

Wodnik (20 stycznia – 18 lutego)

Ryby (19 lutego – 20 marca)

oraz ruchome schody!

Skorpion 21 listopada) i przewodnikami wycieczek. Wasza marzycielska natura nieco przycichnie

o narodzinach dziecka. Uwaga na drogach! Grzegorz Adamek

2018 naszexpress

nr 7-8 (84-85) lipiec-sierpień 2018

Rihanna -

Music of the Sun www.angielskibelfast.co.uk

naszexpress

__________ closely. Hear the _________ ___________. Let ____ take _______ to places far __________ and Relax your ____________ Just do what _______ _________ to do No need for _____________ It's all ________ ______ you And it's so _____________ Oh how you canâ&#x20AC;&#x2122;t __________ it The ______________ takes you Never ________ you ______ Can't you ________ the ___________ in the air Close your _______ let the _________ take you there Doesn't matter _______ ______ ______ _____ ________ _____ from Come and dance to the _______ ____ ____ _____ Forget about your _____________ it's alright Let them go till we see the _____________ ___________ Feel the __________ as our bodies __________ as one Come and dance to the _______ ____ ____ _____ Come and dance to the _______ ____ ____ _____ So real, so right, can't ____________ the _____________ Like the ____________ brings to _______ new __________ No need for _____________ ___________ that for another day No ___________ _________________ Just ____________ _______ ________ ____ _______

nr 7-8 (84-85) lipiec-sierpieĹ&#x201E; 2018

Informujemy Relacjonujemy Radzimy Integrujemy www.naszexpress.pl redakcja.ne@gmail.com 07548893528 FB: Nasz Express

Andrea Dymus Redaktor Naczelna Nasz Express Magazyn dla Polaków w Irlandii Pó³nocnej

Information Report Advice Integration www.naszexpress.pl redakcja.ne@gmail.com 07548893528 FB: Nasz Express

Andrea Dymus Editor-in-Chief Nasz Express Magazine for Poles in Northern Ireland

Information Report Advice Integration

Szko³a Jêzyka Angielskiego - zajêcia grupowe - ró¿ne poziomy zaawansowania - polscy nauczyciele

Angielski Belfast Szko³a Jêzyka Angielskiego - zajêcia w ma³ych grupach - ró¿ne poziomy zaawansowania - przygotowanie do egzaminów - konwersacje - doœwiadczeni polscy nauczyciele - ró¿ne metody nauki - przyjemna i luŸna atmosfera nauki

Szko³a Jêzykowa / Language School Kontakt: ang.belfast@gmail.com

Angielski Belfast

Szko³a Jêzykowa / Language School kontakt: ang.belfast@gmail.com

Angielski Belfast

SZKOŁA JĘZYKOWA “ANGIELSKI BELFAST” • • • • •

różne poziomy zaawansowania zajęcia w małych grupach przygotowania do Kontakt: egzaminów ang.belfast@gmail.com konwersacje doświadczona Facebook: i certyfikowana Angielski Belfast nauczycielka Polka Sala zajęciowa przy Albertbridge Road, East Belfast.

naszexpress

nr 7-8 (84-85) lipiec-sierpień 2018

naszexpress

nr 7-8 (84-85) lipiec-sierpieĹ&#x201E; 2018

Polita przedstawia nową linię produktów - świeżo wypiekane pieczywo. Dokładamy sił by nasze pieczywo było zawsze i najlepszej jakości. Polecamy bułki śniadaniowe - doskonałe na kanapki; chleb Wiejski 0.5 kg - by nigdy nie zabrakło codziennej porcji świeżego chleba na Twoim stole - oraz chleb Wiejski 1kg - dla całej rodziny! Tylko u nas znajdziesz swoje ulubione pieczywo na każdą okazję.

Polita - Twój dom daleko od domu.

www.polita.co.uk naszexpress

nr 7-8 (84-85) lipiec-sierpień 2018