Nasz Express, Nr 97 ZIMA - grudzień 2019 - styczeń 2020 - luty 2020 by Nasz Express

nr 97 ZIMA grudzień, styczeń, luty 2019/2020

Polski Gigant hokejowy!

magazyn bezpłatny

TEMAT NUMERU

Psychopata Bohaterem? JOKER KULTURA

Finger food – przyjęcie na stojąco! 19 KULINARIA

EU Settlement Scheme NACZELNY PORADNIK

Podniebne Chodniki! ATRAKCJE W PL

8 24

W RAZIE POTRZEBY: SPIS TELEFONÓW AWARYJNYCH STR. 29 naszexpress

nr 97 ZIMA grudzień, styczeń, luty 2019/2020

naszexpress

nr 97 ZIMA grudzień, styczeń, luty 2019/2020

Spis treści

Tytułem wstępu

4 Co w Polonii piszczy? 6 Historia - Wystawa Fotografii Replik Mundurów 8 Naczelny Poradnik - EU Settlement Scheme 9 Naczelny Poradnik - Advice NI & Migrant Centre 10 Felietonowo - Co nas dziwi? Co nas śmieszy? Babcia Teddy 11 Poradnik Sezonowy - Wieczory z szydełkiem i nie tylko... 12 Temat Numeru - Polski Gigant hokejowy! 14 Kto jest kim w NI? - James Nesbitt: (Nie)spełnione ambicje 16 Kalendarz 2020 18 Zdrowie - O! Na zdrowie! 18 Zdrowie - Lagom – droga do szczęścia! 19 Kulinaria - Finger food – przyjęcie na stojąco! 20 Miejscownik - Counselling All Nations 21 Fotoreportaż - Odkryte Zakryte - URBEX w poprawczaku! 22 Kultura - Będzie Oscar dla polskiego filmu? 22 Kultura - Psychopata Bohaterem? JOKER - POLEMIKA 23 Kultura - Fenomen bohatera popkultury POLEMIKA 24 Atrakcje w PL - Podniebne chodniki! 25 Turystyka - W Algarve słońce świeci cały rok! 26 Facet - Savoir-vivre dla mężczyzn: Płaszcz, kapelusz i skórzane dodatki 26 Świątecznik - Święta miłości przez cały rok! 27 Kalendarium - Tłusty Czwartek 27 AMBASADORZY NE 28 Horoskop 29 W razie potrzeby! 30 Lekcja Angielskiego

najsmaczniejszych polskich potrawach oraz wytchnienia Roku 2020 Redakcja Kwartalnika

21 Redaktor Naczelna: Andrea Dymus redakcja.ne@gmail.com Marketing i reklama: redakcja.ne@gmail.com Skład i projekt graficzny: www.reddeerstudio.co.uk

Redakcja: Monika Domagała, Grzegorz Adamek, Magdalena Janik, Katarzyna Kiraga, Beata Skoczylas Gościnnie: Agnieszka Łuczak, Ewa Jadczak, Anna Hasiuk, Łukasz Ludziejewski, Kinga Pers

Nasz Express nie ponosi odpowiedzialności za poglądy, opinie członków redakcji oraz za treść wydarzeń promowanych i partonowanych przez magazyn.

naszexpress

nr 97 ZIMA grudzień, styczeń, luty 2019/2020

NIETUZINKOWI POLACY

CO W POLONII PISZCZY

naszexpress

nr 97 ZIMA grudzień, styczeń, luty 2019/2020

CO W POLONII PISZCZY

naszexpress

nr 97 ZIMA grudzień, styczeń, luty 2019/2020

foto: Anita Hoppe Photography

Wystawa Fotografii Replik Mundurów 1 września 2019 społeczność polska z Newry i okolic powracała pamięcią do dnia 1 września 1939. Obchody, upamiętniające 80. rocznicę II Wojny Światowej, rozpoczęły się uroczystą, polskoirlandzką Mszą Świętą w Katedrze p.w. św. Patryka i św. Colmana w Newry, której przewodniczył arcybiskup Armagh, Jego Ekscelencja Eamon Martin. Po złożeniu wieńca pod pomnikiem poległych w I i II Wojnie Światowej, w Sean Hollywood Arts Centre w Newry, odbyła się kolejna część uroczystości, w której udział wzięli między innymi: Lord Lieutenant, Mr Davis Lindsay, burmistrz Newry, Mourne and Down, Councillor Charlie Casey, Konsul Generalny RP w Belfaście, Paweł Majewski oraz Konsul Honorowy RP w Irlandii Północnej, Jerome Mullen.

foto: udostępnione przez Anita Hoppe Photography

foto: Anita Hoppe Photography

HISTORIA

Odśpiewanie polskiego hymnu, prezentacja na temat II Wojny Światowej i znakomite wykonanie utworów Chopina dopełniły uroczyste otwarcie wystawy fotograficznej. Wykorzystując repliki historycznych mundurów, poprzez fotografie zrobione współcześnie w krajobrazach Irlandii, Anita Hoppe w niestandardowy sposób opowiedziała historię wybranych wydarzeń II Wojny Światowej. Polska inicjatywa została bardzo pozytywnie odebrana przez lokalną społeczność. Wydarzenie odbiło się szerokim echem w lokalnych mediach, jak również zostało zauważone przez telewizję BBC. EJ

naszexpress

nr 97 ZIMA grudzień, styczeń, luty 2019/2020

KOBIETA / MĘŻCZYZNA

naszexpress

nr 97 ZIMA grudzień, styczeń, luty 2019/2020

NACZELNY PORADNIK

EU SETTLEMENT SCHEME CZYLI SYSTEM OSIEDLEŃCZY DLA OBYWATELI UNII EUROPEJSKIEJ

Co to jest EU Settlement Scheme (EUSS)? EU Settlement Scheme, po polsku System Osiedleńczy dla Obywateli Unii Europejskiej, został uruchomiony w celu zabezpieczenia praw obywateli po wyjściu Wielkiej Brytanii z UE. W ramach przyznanego statusu będzie można kontynuować pobyt, zatrudnienie, dostęp do opieki publicznej, służby zdrowia, edukacji oraz funduszy socjalnych, takich jak zasiłki i świadczenia emerytalne. Status osiedlenia przyznawany jest dożywotnio, można będzie spędzić poza UK do 5 lat z rzędu, bez utraty statusu. Czy każdy z nas musi ubiegać się o Status i dlaczego? Zgodnie z rządowym zaleceniem Home Office wszyscy obywatele UE, poza posiadaczami paszportu brytyjskiego, muszą ubiegać się o ten status. Osoby posiadające kartę stałego pobytu nie muszą, ale mogą również ubiegać się o status osoby osiedlonej. Już niedługo pracodawcy i inne instytucje wymagać będą potwierdzenia Statusu jako zaświadczenia uprawniającego do podjęcia legalnej pracy, czy dostępu do świadczeń socjalnych. Czy o przyznanie Statusu osoby osiedlonej w ramach EUSS można starać się samodzielnie? Formularz można wypełnić samodzielnie wyłącznie drogą internetową. Niezbędny jest telefon z systemem operacyjnym Android i aplikacja EU Exit: IDdocument check (Wyjście z UE: kontrola dokumentu tożsamości) do zeskanowania paszportu lub dowodu. Od października 2019 dostępna już jest wersja aplikacji dla iPhone 8. W trakcie aplikowania trzeba także podać numer ubezpieczenia społecznego (National Insurance Number). W przypadku dokumentów niebiometrycznych należy wysłać je pocztą, alternatywnie można z dokumentem udać do organizacji, która nam go zeskanuje:

UKVI Premium Service Centre Law Society House 90-106 Victoria Street Belfast BT1 3GN

foto: archiwum NE

Co? Gdzie? Dlaczego? Na często zadawane pytania odpowiada Stronger Together Network, organizacja wspierająca wszystkich obywateli Unii Europejskiej, poprzez udzielanie wielojęzycznej pomocy w ubieganiu się o status osiedlenia. Jakie warunki należy spełnić, aby otrzymać Status Osoby Osiedlonej? Status Osoby Osiedlonej nadawany jest zazwyczaj osobom, które zamieszkały w UK przed 31 grudnia 2020 i mieszkały w Wielkiej Brytanii nieprzerwanie przez okres 5 lat. Ta informacja jest odczytywana w oparciu o rejestry podatkowe, ze składek ubezpieczenia (National Insurance Number) lub pobieranych zasiłków. Jeśli informacje zawarte w krajowych bazach danych, takich jak Brytyjski Urząd Skarbowy (HMRC), nie będą wystarczające, obywatele państw unijnych zostaną poproszeni o dodatkowy dowód potwierdzający ich nieprzerwany pobyt. Mogą to być następujące dokumenty: • karta podatkowa P60 lub P45, • odcinki wypłat, • wyciągi bankowe, • rachunki za media, podatek miejski i telefon, • roczne sprawozdania finansowe z działalności gospodarczej, • umowy o pracę lub list od pracodawcy potwierdzający zatrudnienie, • listy, faktury lub certyfikaty od akredytowanych placówek edukacyjnych, • stemple paszportowe potwierdzające wjazd na terytorium Zjednoczonego Królestwa, • bilety lotnicze potwierdzające podróż do UK. Czy dzieci muszą się również ubiegać o Status Osoby Osiedlonej? Każda ze spokrewnionych osób musi złożyć wniosek indywidualnie. Rodzice lub opiekunowie mają obowiązek złożyć wnioski w imieniu dzieci, pozostających pod ich opieką. Do statusu osoby osiedlonej kwalifikują się dzieci poniżej 21. roku życia, których rodzice już ten status posiadają, nawet jeśli mieszkają w Zjednoczonym Królestwie krócej niż pięć lat. Dotyczy to również dzieci, które przyjadą do Zjednoczonego Królestwa po 31 grudnia 2020. W trakcie aplikacji, poza paszportem, dla dzieci potrzebny jest również akt urodzenia. Dzieci muszą być obecne w trakcie składania aplikacji dla zweryfikowania tożsamości. Kiedy otrzymam decyzję? Aktualnie proces może zająć kilka dni lub nawet tygodni. Korespondencja z Home Office odbywa się drogą internetową. Przyznany status osoby osiedlonej lub tymczasowo osiedlonej podłączony jest elektronicznie do naszego paszportu czy dowodu osobistego, więc nie ma potrzeby okazywania go naszexpress

w formie dokumentu. Status można udowodnić logując się na stronę: www.gov.uk (View Your Settled Status). Co robić przy zmianie paszportu lub stanu cywilnego lub innych danych osobowych? W przypadku nowego paszportu, zmiany nazwiska, adresu, telefonu musimy nowe dane uaktualnić online na stronie www.gov.uk (Update EU Settlement Scheme Details). Potrzebny będzie w tym celu numer dokumentu, za pomocą którego składaliśmy aplikację i numer telefonu bądź email. Co robić w przypadku braku ID/paszportu? W przypadku nieważnego paszportu lub dowodu osobistego istnieje możliwość przedstawienia innych dokumentów. Należy skontaktować się z Centrum Pomocy Systemu Osiedleńczego dla obywateli UE (EU Resolution Centre) lub skorzystać z różnych punktów pomocy w ramach systemu EUSS. Jak rozpatrywane są wnioski osób z przeszłością kryminalną? W trakcie ubiegania się o status osoby osiedlonej należy ujawnić jakiekolwiek wykroczenia. Wykroczenia w zakresie kodeksu drogowego nie będą brane pod uwagę. Osoby posiadające kary w zawieszeniu lub które odbyły/odbywają karę w więzieniu rozpatrywane będą przez Home Office indywidualnie. Osoby, które świadomie ukrywają swoje wykroczenia rozpatrywane będą w kategorii próby oszustwa, co może wpłynąć na rezultat ich aplikacji o Status Osoby Osiedlonej. Jak wygląda sytuacja osób, które potrzebują wsparcia przy składaniu wniosku? Brytyjskie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych bierze pod uwagę fakt, że są obywatele UE, którzy z wielu powodów mogą mieć problem z samodzielnym wypełnieniem aplikacji ze względu na takie czynniki jak np. bariera językowa, brak telefonu z systemem Android, brak dostępu do komputera i informacji, sytuacja zdrowotna lub nietypowa sytuacja rodzinnoosobista. Dlatego też w celu ułatwienia procesu aplikacji utworzone zostały na terenie Irlandii Północnej liczne punkty pomocy dla obywateli UE i ich rodzin. Doradcy EUSS posiadają licencję z Home Office do udzielania bezpłatnej pomocy, doradztwa w aplikowaniu o Status Osoby Osiedlonej lub Tymczasowo Osiedlonej. Na dzień dzisiejszy wiemy, że ta pomoc istnieje tylko do końca Marca 2020.

nr 97 ZIMA grudzień, styczeń, luty 2019/2020

NACZELNY PORADNIK

Lista punktów pomocy dwujęzycznej: STEP, THE Junction 12 Beechvalley Way, Dungannon BT70 1BS Obszar: Mid-Ulster ola.sobieraj@stepni.org arsenia.guterres@stepni.org paula.mcaliskey@stepni.org Interethnic Forum 20 William Street, Ballymena BT43 6AW Obszar: Ballymena, Ballymoney, Antrim, Causeway micha.one.plus.one@gmail.com natasha.taylor@interethnicforum.org.uk 02825643605 Community Integration Programme 7 Foundry Street, Portadown BT63 5AB Obszar: Craigavon, Portadown, ABC Council stephen.smith@cipni.com beata.osinska@cipni.com wojciech.dylewicz@cipni.com 02838393372 Omagh Ethnic Community Support OECSG Omagh Community House 2 Drumragh Avenue, Omagh BT78 1DP Obszar: Omagh, Fermanagh oecsg2@yahoo.co.uk 02882249750 North West Migrants Forum 10 Fountain Street, Derry/Londonderry BT48 6QX Obszar: North West info@nwmf.org.uk 02871362184 / 0788 020 7223 The Welcome Project Laganview Enterprise Centre 9 Drumbeg Drive, Lisburn BT28 1QJ Obszar: Lisburn welcomehouse@resurgamtrust.co.uk 0759331777 YMCA NorthDown 10-12 High Street , Bangor BT20 5AY Obszar: Belfast, Bangor, Newtownards, Downpatrick, Lisburn kinga@northdownymca.org monika@northdownymca.org 07925997812 Belfast STEP 23 University Street, Belfast Obszar: Belfast belfast.euss@strongertogetherni.org 07925997812 Strabane Ethnic Community Association 2 Abercorn Square, Strabane BT82 8AN kaminiseca@gmail.com 02871886419

ADVICE NI & MIGRANT CENTRE

Advice NI przy współpracy z Migrant Centre NI uruchomiło bezpłatne usługi wsparcia i pomocy w składaniu wniosków w ramach Systemu Osiedleńczego dla obywateli Unii Europejskiej - EU Settlement Status Scheme. Organizacje te wspólnie wspierają obywateli Unii Europejskiej (EU) i ich rodziny by mogli w dalszym ciągu żyć, pracować i uczyć się w Zjednoczonym Królestwie (UK) po 30 czerwca 2021. Jak uzyskać pomoc i skontaktować się z Migrant Centre NI? Telefonicznie: 02871414848 lub 07730747860 E-mail: euss@migrantcentreni.org WhatsApp: 07730747860

Poradnie Belfast Czwartki godz. 17:00 – 20:00 Biuro Migrant Centre NI c/o Ballynafeigh Community Development Association 283 Ormeau Road , Belfast BT7 3GG Środy godz. 17:00 – 19:00 (tylko umówione wcześniej wizyty e-mail euss@migrantcentreni.org lub poprzez kontakt z UNISON) Biuro UNISON, Galway House 65 York Street, Belfast BT15 1AL Piątki godz. 13:00 – 16:30 (tylko umówione wcześniej wizyty e-mail euss@migrantcentreni.org lub poprzez kontakt z EBIAC) Biuro EBIAC 55 Templemore Avenue Belfast BT5 4FP

naszexpress

Poradnia Derry~Londonderry:

Kontakt bezpośredni z Advice NI:

Środy godz. 17:00 - 20:00 Biuro Migrant Centre NI / UNISON The Old Church Clarendon Street Derry/Londonderry BT48 7ES

Email: euss@adviceni.net WYŚLIJ SMS “EUSS” pod numer 66644

Poradnia Lurgan Środy godz. 17:30pm - 20:30pm Biuro Migrant Centre NI Lurgan Unit 3, CIDO Business Complex Charles Street Lurgan BT66 6HG

Webchat: adviceni.net/EUSS www.adviceni.net Advice NI uruchomiło darmową infolinię: 0800 138 6545 (pon.-pt. 10-16)

Dostępne są również spotkania poza wyznaczonymi poradniami, a dla osób, szczególnie potrzebujących wizyty domowe.

nr 97 ZIMA grudzień, styczeń, luty 2019/2020

FELIETONOWO

Co nas dziwi? Co nas śmieszy? Przyjeżdżając na Wyspy po raz pierwszy wiele rzeczy mnie zaskoczyło, a nawet rozbawiło. Mieszkając tu kilka lat, do wielu przywykłam i z czasem przestałam je zauważać. Jednak, za każdym razem jak odwiedzają mnie znajomi z Polski muszę tłumaczyć im te „angielskie cudeńka” z którymi muszą się zmierzyć. Dwa krany w łazience, machanie do autobusu, grzeczność i uprzejmość na każdym kroku, to te które wszyscy znamy, ale jest ich więcej... Ruch lewostronny w PL? Jak ogólnie wiadomo, w UK panuje ruch lewostronny, który nie raz dał mi się we znaki, gdy zaczynałam tu jeździć, szczególnie na wszechobecnych rondach, ale jako pieszy też miałam problemy przechodząc przez jezdnię. Będąc dzieckiem wbijano mi do głowy, żeby patrzeć w lewo potem w prawo i znów w lewo i tak zostało mi do dziś, nie jestem w stanie pozbyć się tego nawyku no i niestety tu to nie działa, gdy patrzę w lewo i widzę, że nic nie jedzie, wystawiam nogę, a pojazd nadjeżdża z prawej, no i po nodze... Żeby pozbyć się tego problemu, nasi Wyspiarze wpadli na genialny pomysł i zastosowali napisy na jezdni informujące mnie, w którą stronę mam patrzeć, nie ukrywam, że są one bardzo pomocne. Również czerwone światło na przejściu jest tu ciekawostką, dla przeciętnego Brytyjczyka wcale nie oznacza stop, tylko ostrzega, możesz przejść, ale masz być szybki i ostrożny, kierowcy są do tego przyzwyczajeni i nie trąbią, zwalniają, a nawet zatrzymują się, aby przepuścić pieszego. Nawiasem mówiąc, ruch lewostronny obowiązuje w 75 krajach, a jeszcze całkiem nie dawno, bo około 300 lat temu po lewej stronie jezdni podróżowało się praktycznie we wszystkich cywilizowanych krajach, w tym również w Polsce, o czym nie miałam pojęcia. Pint & Fish & Chips No tak nie dość, że ruch lewostronny to jeszcze odległość podaje się tu w milach i stopach, a jeżeli to mało to kilogramy podaje się w funtach, a zamiast centymetrów mamy cale (istny raj dla matematyków). Piwo w pubie zamawia się na pinty. Jedna pinta to 568 ml płynu, więc duże piwo to pint, a małe to half pint. Co prawda na temat gustów się nie dyskutuje, ale niektóre tutejsze posiłki dla mnie są bardzo dziwne. Typowe angielskie śniadanie, czyli tzw. Ulster Fry, to nic innego jak jajko, bekon, kiełbaski, pomidor, grzyby i fasola, co prawda jedzone raczej od święta,

naszexpress

bo na co dzień Brytyjczycy jedzą płatki albo tosty z dżemem. Wszechobecny jest też „fish and chips”, czyli ryba z frytkami, ale najciekawsze są kanapki z chleba tostowego z chipsami lub frytkami, pozostawię to bez komentarza... My house is my castle Na pierwszy rzut oka wydawać by się mogło, że Brytyjczycy nie przykładają wagi do stroju, zimą na ulicy spotykam ludzi w krótkim rękawku, a latem w skórzanej kurtce z futerkiem, w sklepie widuję dziewczyny w piżamie lub szlafroku, a w galerii handlowej lub autobusie w wałkach na głowie. Panuje tu ogólny „luzblues” i nikogo to nie dziwi. Na nich nie robią również wrażenia markowe ciuchy, gdyż większość ubrań tu jest markowa, Nike lub Adidas nie świadczą wcale o statusie człowieka, gdyż cenowo ciuchy markowe nie są wiele droższe od pozostałych. Zaś jeśli chodzi o porządek w domach to większość Brytyjczyków wyznaje zasadę „my house is my castle” (mój dom jest moim królestwem) i dom, w którym panuje bałagan, jest wciąż ich własnym domem, typowy angielski luz nie pozwala im na przejmowanie się drobiazgami, a to akurat lubię... Jazda bez trzymanki Wszystkie okna w budynkach otwierane są na zewnątrz, związane jest to z pogodą, padający często deszcz, przy tak otwartym oknie, ponoć nie naleje się do środka, chociaż z tym bym polemizowała. Wszystko fajnie, ale umyć takie okna to dopiero sztuka, tym bardziej, że przy trzyczęściowych, środkowa część się w ogóle nie otwiera, więc umyć je można tylko z zewnątrz. Na parterze nie ma problemu, ale piętro musi umyć ekipa zaopatrzona w specjalne wysięgniki i drabiny. Aaa i jeszcze super schody, kompletnie nieergonomiczne po prostu za krótkie, stopa o rozmiarze 37 nie mieści się na nich, wielu z nas zaliczyło jazdę bez trzymanki, zanim nauczyło się po nich chodzić. To tylko kilka przykładów, które zwróciły moją uwagę, oprócz tych już dobrze znanych, a jest ich dużo więcej. Na pewno każdy, kto tu wyemigrował, ma podobne spostrzeżenia. Wiele rzeczy czy sytuacji, z jakimi się tu spotkałam i które mnie zadziwiły, dla przeciętnego Brytyjczyka są zupełnie normalne i bardzo dobrze, bo w końcu to ich kraj i ich zwyczaje... Babcia Teddy

nr 97 ZIMA grudzień, styczeń, luty 2019/2020

PORADNIK SEZONOWY

foto: Beata Skoczylas

Wieczory z szydełkiem i nie tylko...

Jest już zima i choć za oknem podziwiamy jeszcze piękne dywany usłane z kolorowych liści to najwyższy czas pomyśleć już o Świętach, ozdobach choinkowych i prezentach. Długie i coraz chłodniejsze wieczory można wykorzystać na szydełkowanie i wykonywanie innych pięknych dekoracji. Historia szydełkowania jest bardzo stara i myślę, że zachęci Was do wypróbowania tego rodzaju aktywności. Pierwsze odnalezione robótki mają około 3100 lat i pochodzą z Jutlandii. W piramidach egipskich znaleziono skarpety pochodzące z XIII w. p.n.e., a w chrześcijańskim grobie z VI w. n.e. również w Egipcie, odnaleziono fragmenty dzianiny z wełny. Umiejętności dziergania przywędrowały do Europy prawdopodobnie podczas wypraw krzyżowych (1096-1270 r.), które zbliżyły trzy cywilizacje: łacińską, grecką i muzułmańską, wpływając na rozwój sztuki, nauki i rzemiosła. W krajach europejskich szydełkowanie rozwinęło się najbardziej we Francji, Belgii i Włoszech. Zaczęły

tworzyć się regionalne szkoły, które wypracowały swoje techniki robienia koronek. Do najbardziej popularnych można zaliczyć: koronkę irlandzką, wenecką i brugijską. Do Polski koronki i sztuka ich tworzenia trafiły za przyczyną królowej Bony, która z Włoch sprowadziła mistrzów koronkarstwa. I u nas również rozwinęły się regionalne szkoły, z których najbardziej znane są koronki: koniakowska i klockowa (z okolic Zakopanego i Bobowej). Obecnie szydełkowanie to niezliczona ilość ściegów i splotów. Nie jest to trudne rękodzieło, a wszystkie podstawowe oczka wykonywane są w ten sam sposób. Nie ma prawie żadnych przeszkód w sposobie tworzenia przeróżnych form, począwszy od wszelkiego rodzaju serwetek, obrusów, narzut, poduszek i dywaników, poprzez ubrania, torebki, plecaki, kosmetyczki, biżuterię, zabawki, maskotki, ozdoby i bombki choinkowe oraz wiele innych. Współczesne szydełkowanie to nie tylko hobby, ale również sposób na pozbycie się stresu, bo bardzo odpręża i uspokaja. Rozwija również zdolności manualne oraz poszerza kreatywność

naszexpress

i pomysłowość. Każde stworzone Szyszki są naturalne i doskonale własnoręcznie dzieło będzie komponują się z choinką, zwłaszcza cudowną ozdobą lub prezentem. żywą. Łatwo z nich stworzyć cudowne lampiony, wieńce, girlandy, stroiki i zawieszki, które w zimowe wieczory Jeżeli jednak mimo wszystko nie cudownie ozdobią nasz dom. udało mi się przekonać Was do szydełkowania, to proponuję inne A dla tych, którzy są przeciwni rękodzieło artystyczne a mianowicie: wycinaniu choinek, a nie chcą mieć bombki karczochowe i cekinowe. w domu plastikowej, proponuję Choć na pierwszy rzut oka może się wykonanie własnego drzewka. Kilka wydawać, że zrobienie ich wymaga suchych gałęzi zatopionych w doniczce dużego nakładu pracy i nie lada z szybkoschnącym cementem, umiejętności, to tak naprawdę może pomalowanych i ozdobionych według własnej wyobraźni stworzy zrobić je każdy. niesamowity efekt. Dla tych, którzy Bombka styropianowa zdobiona jest nie tolerują sztucznych kwiatów, metodą wstążkową, a inspirację dla a nie lubią pustych wazonów zimą, niej stanowiły nachodzące na siebie proponuję zrobienie cudownych liście karczocha. Stąd również jej bukietów z kolorowych liści. nazwa „bombka karczoch”. Bombka cekinowa to nic innego jak masa Myślę, że te kilka pomysłów zachęci cekinów, szpilek i własna wyobraźnia. Was do pracy twórczej i wspólnej Te prześliczne bombki idealnie zabawy w gronie przyjaciół i rodziny nadają się na prezent i jak każde dając wiele satysfakcji. Wszystkie rękodzieło, dają ogromną satysfakcję pomyły i ich wykonanie znajdziecie po i radość osobom obdarowywanym. prostu na YouTube, reszta to już tylko Wielbicieli ręcznych ozdób zachęcam kwestia indywidualnej wyobraźni również do wykorzystania szyszek tak więc do dzieła! jako idealnego materiału do tworzenia Beata Skoczylas oryginalnych świątecznych dekoracji.

nr 97 ZIMA grudzień, styczeń, luty 2019/2020

TEMAT NUMERU

foto: udostępnione przez Patryka Wronkę

POLSKI GIGANT HOKEJOWY!

Spokojny i zrelaksowany, utalentowany. W środowisku znany jako Goldi. Był moment, że pewien klub zażądał za niego miliona złotych! Hokej ma we krwi, a jego gwiazda wznosi się coraz wyżej. Ale on mówi, że mocno stąpa po ziemi i „sodówka” mu nie grozi. Były napastnik hokejowego Tauron GKS Katowice. Od maja 2019 gra dla północnoirlandzkiej drużyny Belfast Giants, rywalizującej w brytyjskiej Elite Ice Hockey League. Patryk Wronka!

NE: Biorąc pod uwagę sezon zasadniczy i play-offy, okazałeś się najlepiej punktującym zawodnikiem Polskiej Hokej Ligi. W 57 meczach zdobyłeś 68 punktów za 23 bramki i 45 asyst. Twoja ekipa - Tauron KH GKS Katowice zakończyła sezon z brązowym medalem. Z dobrej strony zaprezentowała się też w rozgrywkach Pucharu Kontynentalnego. Czy to właśnie te osiągnięcia spowodowały, że Belfast Giants tak o Ciebie zabiegało? PW: Miałem dużo propozycji, bo sezon bardzo mi się udał. Ale w Belfaście byłem przed kontraktem już dwa razy i widziałem, jak wygląda organizacja w tym klubie i dzień meczowy. To najwyższy europejski poziom. Belfast Giants słynie z dobrej organizacji, stabilnego budżetu oraz ma ugruntowaną markę sportową w EIHL. Ale nie wybrałem Belfastu dla pieniędzy, bo w Katowicach może nawet miałem lepsze warunki. Organizacja i strona sportowa klubu miała największe znaczenie. I choć na początku nie brałem ich propozycji na poważnie, to jednak mój agent, który jest z Kanady, dogadał się z Giants’ami (a tu gra sporo Kanadyjczyków). Kontrakt jest na rok, czyli od maja 2019 do marca, może kwietnia 2020.

NE: Różnica w poziomie hokeja, niezły budżet i dobra organizacja to jedno. A czy treningi i styl gry też różnią się od tego, który znasz z poprzednich drużyn? PW: W Katowicach miałem także trenera Kanadyjczyka, więc styl jest bardzo podobny. Gramy Forecheckingiem, który polega na atakowaniu ciałem, wywieraniu presji na przeciwnika w jego tercji obronnej, mającym na celu szybkie odebranie krążka lub zmuszenie zespołu go wyprowadzającego do zanotowania straty. W skrócie mówiąc gramy agresywnie i nie czekamy na przeciwnika, gramy kanadyjski hokej i to mi się bardzo podoba. NE: A skąd hokej w Twoim życiu? PW: Mój dziadek był hokeistą, olimpijczykiem, tata też grał w hokej w polskiej kadrze i przyszła pora na mnie w reprezentacji. Miałem też różne epizody z piłką, ale hokej wygrał, bo u mnie w domu wszyscy żyją hokejem, to taka rodzinna tradycja. I jeszcze to, że wychowałem się w Nowym Targu też zobowiązuje, bo tam hokej jest na pierwszym miejscu. NE: Oprócz Polski i teraz Irlandii Północnej grałeś też w Czechach. Jak to się stało i jak Ci się podobało? PW: Pojechałem pierwszy raz na Mistrzostwa Świata jak miałem 18 lat i udało mi się wtedy te Mistrzostwa naszexpress

fajnie zagrać. Uzyskałem tam tytuł Najlepszego Napastnika. Tamtejszy trener wtedy bardzo chciał, żebym grał dla Orli Znojmo, mimo że Czesi generalnie wolą “swoich”. Koniec końców dostałem propozycję z fajnej ligi. Pomyślałem „Ahoj Przygodo!” i to był super rok. Trochę się nawet czeskiego poduczyłem. A potem trener przeniósł się gdzie indziej, a ja dostałem propozycję powrotu do Polski i grania dla Gieksy. Wtedy wracałem już jako czołowy zawodnik, to zupełnie inna perspektywa. NE: Jak się grało w Gieksie? PW: Tam było inaczej, tam byłem czołową i kluczową postacią na lodzie przez dwa lata. Każdy tak chce wchodzić do klubu, wtedy ode mnie dużo zależało. To było naprawdę ciekawe przeżycie. Tym bardziej, że tam też poznałem moją obecną narzeczoną, która jest teraz tutaj ze mną w Irlandii Północnej. Myślę, że gdybym został w Polsce to dalej z przyjemnością grałbym dla Gieksy. NE: A jak Ci się podoba Belfast i reszta Irlandii Północnej? PW: Byliśmy z drużyną na wycieczce trasą Gry o Tron. W czasie wolnym jeździmy też po różnych miejscach z narzeczoną. Moja cała rodzina wybiera się do nas niedługo, więc na pewno razem będziemy podróżować jeszcze więcej, bez względu na pogodę. A na co dzień... mieszkam w centrum Belfastu, więc wszędzie mam blisko.

Dużo spacerujemy z naszym pieskiem po różnych parkach. Zawodowo bardzo podoba mi się tutejsza SSE Arena i lodowisko. Także wszystko gra! NE: A czy jest co sprawiło Ci tutaj trudność? PW: O wszystko dbają ludzie opiekujący się drużyną. Mamy wszystko, czego potrzebujemy. Do tego nie byłem przyzwyczajony w Polsce. Nie mogę narzekać. Jedyne co, to może na początku trochę trudno jeździło mi się samochodem po lewej stronie, ale przyzwyczaiłem się już. Czasem tylko jako pieszy na pasach patrzę nie w tą stronę... NE: Jakbyś zachęcił Polaków do oglądania hokeja? PW: Ha, to trudne pytanie! Trzeba przyjść zobaczyć samemu, zwykle pierwszy raz bardzo się ludziom podoba, zwłaszcza na takiej Arenie jak tutaj. I przecież drużyna Belfast Giants to słynna drużyna. Bardzo podoba mi się też jak tutaj traktuje się kibiców. Jest dużo spotkań z zawodnikami, sesji zdjęciowych i innych wydarzeń. W Polsce jest tego bardzo mało, ale przecież kibic chce wiedzieć więcej o zawodnikach, porozmawiać, dostać autograf, zrobić sobie zdjęcie - to zachęca do oglądania hokeja i dopingowania drużyny.

nr 97 ZIMA grudzień, styczeń, luty 2019/2020

SUKCESY KLUBOWE • Brązowy medal mistrzostw Polski: 2015, 2016 z Podhalem Nowy Targ, 2019 z Tauron KH GKS Katowice • Finał Pucharu Polski: 2015 z Podhalem • Srebrny medal mistrzostw Polski: 2018 z Tauron KH GKS Katowice WYRÓŻNIENIA • Odkrycie wśród juniorów w plebiscycie „Hokejowe Orły”: 2014 • „Złoty Buk” – najlepszy hokeista roku w uznaniu kibiców klubu: 2017 OFICJALNY KOMUNIKAT NA STRONIE TAURON KH GKS KATOWICE „Po dwóch sezonach walki o najwyższe cele z TAURON KH GKS-em Katowice, Patryk Wronka żegna się z naszym zespołem. 23-letni hokeista to wielokrotny reprezentant Polski, który był wyróżniającą się postacią Polskiej Hokej Ligi. W trakcie dwóch lat gry w GieKSie strzelił 39 bramek i rozdał 95 asyst.”

NE: Jaka drużyna Ci się marzy na przyszłość? PW: Ciężko powiedzieć jaka drużyna, na pewno USA czy Kanada to są dwa kraje, gdzie hokej jest najlepszy. Byłem w Kanadzie raz i bardzo mi się podobało. Zobaczymy może się poszczęści. Dlatego ten sezon jest dla mnie ważny - jak się pokażę z dobrej strony, to kto wie gdzie mnie to zaprowadzi. Konkretnej drużyny nie mam, liczę na los, samo przyjdzie. NE: Gdyby nie hokej to co?

Jak skończę grać w hokeja to mimo wszystko dalej chciałbym być związany z hokejem na przykład jako trener. Jeszcze mam na to czas, ale ostatnio w Polsce zrobiłem już taki pierwszy kurs trenerski i trenowałem dzieci. Dobrze też byłoby odłożyć trochę pieniędzy i może otworzyć w przyszłości coś swojego.... Zobaczymy, gdzie mnie los zaniesie. Póki co z roku na rok jestem z kontraktem gdzie indziej, ale w końcu znajdziemy z narzeczoną swoje miejsce do życia. Rozmawiała: Andrea Dymus

PW: Zawsze żyłem sportem, jak nie hokej to piłka. W Polsce grałem też w ‘unihoka’.

naszexpress

KARIERA • Wychowanek i zawodnik MMKS Podhale Nowy Targ. Przedłużał kontrakt z klubem w maju 2014, w kwietniu 2015. • Od maja 2016 zawodnik czeskiego klubu Orli Znojmo w austriackich rozgrywkach EBEL. Zawodnikiem drużyny pozostawał do końca sezonu EBEL (2016/2017). • Od maja 2017 do marca 2019 zawodnik GKS Katowice. • W maju 2019 został zawodnikiem północnoirlandzkiego zespołu Belfast Giants. • Występował także w klubie unihokejowym KS Górale Nowy Targ oraz uprawiał wyczynowo piłkę nożną. • W barwach reprezentacji Polski do lat 18 wystąpił na turnieju mistrzostw świata juniorów do lat 18 w 2013 (Dywizja I). • Z reprezentacją Polski do lat 20 wystąpił na turniejach mistrzostw świata juniorów do lat 20 w 2014, 2015 (Dywizja I). • Podczas turnieju MŚ 2015 w grudniu 2014 był kapitanem kadry Polski, najskuteczniejszym jej zawodnikiem oraz został uznany najlepszym zawodnikiem w meczu z Ukrainą. • W barwach seniorskiej kadry Polski uczestniczył w turniejach mistrzostw świata w 2016, 2017 (Dywizja IA), 2019 (Dywizja IB).

nr 97 ZIMA grudzień, styczeń, luty 2019/2020

foto: archiwum NE

foto: udostępnione przez Patryka Wronkę

TEMAT NUMERU

KTO JEST KIM W NI?

WYDANIA KWARTALNIKA

James Nesbitt: (Nie)spełnione ambicje

NASZ EXPRESS

Młodzieńcze lata William James Nesbitt przyszedł na świat 15 stycznia 1965 roku w Ballymenie w hrabstwie Antrim. Został powity w rodzinie, gdzie profesja nauczycielska wiodła prym. Ojciec, James “Jim” Nesbitt, był dyrektorem szkoły podstawowej w Lisnamurrican, osadzie położonej niedaleko Broughshane. Matka, May Nesbitt, była urzędnikiem służby cywilnej. Jim i May mieli trzy córki o imieniu Margaret, Kathryn i Andrea, z których ostatecznie wszystkie zostały nauczycielkami. Rodzina mieszkała w domu przylegającym do jednopokojowej szkoły, w której Nesbitt był jednym z 30 uczniów nauczanych przez ojca Jima. Pozostali uczniowie byli dziećmi rolników.

WIOSNA:

Nesbitt dorastał w “całkowitym” towarzystwie płci żeńskiej, tym samym spędzał dużo czasu sam, “kopiąc piłkę o ścianę”. We wczesnych latach swego dzieciństwa pragnął grać w piłkę nożną w Manchesterze United lub przejąć belferską profesję swojego ojca. Jednak wszystkie plany odeszły w niwecz. “Kiedy miałem 13 lat, mój tata zaciągnął mnie na przesłuchanie do Olivera. Wcieliłem się w rolę Artful Dodger i od tej pory w nią gram. Później robiłem tam świąteczne show do 16. roku życia. Kiedy zrobiliśmy Pinokio, zawodowy aktor grający Jiminy Cricket złamał kostkę dwa dni przed otwarciem. Dostałem część i musiałem dostać kartę Equity. Kiedy poszedłem na uniwersytet, pracowałem już zawodowo z aktorami z Ulster.” Aktorstwo na większą skalę

LATO:

ZIMA:

W 1987 roku James Nesbitt ukończył The Central School of Speech and Drama w Londynie (Anglia, Wielka Brytania). Następnie przez siedem lat występował w sztukach, od musicalu: “Up on the Roof” (1987, 1989) do dramatu politycznego “Paddywack” (1994). W filmie fabularnym zadebiutował jako agent talentów Fintan O’Donnell w “Hear My Song” (1991). Jego dorobek telewizyjny zawiera między innymi “Lovejoy” i “Between the lines”. Jego najważniejsze role to “Lucky Break” Petera Cattaneo, “Wild About Harry” Declana Lowneya i “The Most Fertile Man In Ireland”. Wystąpił również w “Walking Ned Devine”, a także “Welcome to Sarajevo” (Aleja Snajperów) Michaela Winterbottoma. Sławę przyniosła mu rola w dramacie “Bloody Sunday” (Krwawa niedziela) Paula Greengrassa. Nesbitt wystąpił także w “Prawo Murph’ego” (2001-2007) jako tajny detektyw Tommy Murphy. Dzięki tej roli Nesbitt dwukrotnie zdobył nominacje naszexpress

foto: archiwum NE

Irlandzki czarodziej James Nesbitt miał być nauczycielem francuskiego, jednak po kilku występach w szkolnych przedstawieniach i w lokalnym teatrze, stwierdził, że jego powołaniem jest aktorstwo... dla najlepszego aktora na Irish Film & Television Awards (IFTA). W 2007 roku wystąpił w podwójnej roli Tom Jackman i Mr Hyde w “Jekyll” Stevena Moffat’s, która przyniosła mu nominację do Złotego Globu w 2008 roku. Od tego czasu Nesbitt pojawił się w bardziej dramatycznych rolach. Zagrał u boku Liama Neesona w “Five Minutes of Heaven” (2009) i był jednym z trzech głównych aktorów w miniserialu telewizyjnym “Occupation” (2009). Zagrał także w filmach “Outcast” (2010) i “The Way” (2010). Wcielił się w postać Bofura w serii filmów “Hobbit” (2012–2014). Nesbitt posiada na swoim koncie wiele innych wyróżnień. 9 lipca 2003 roku otrzymał honorowy doktorat w The University of Ulster w Derry/ Londonderry (Irlandia Północna, Wielka Brytania). W marcu 2010 roku University of Ulster mianował Jamesa Nesbitta swoim pierwszym kanclerzem urodzonym w Irlandii Północnej. Zastąpił byłego burmistrza Londynu Sir Richarda Nicholsa. Pod koniec 2015 roku brytyjska Królowa odznaczyła go Orderem Imperium Brytyjskiego, doceniając nie tylko jego zasługi na polu sztuki, lecz “pomoc społeczeństwu Północnej Irlandii.” Cenne rady James’a Nesbitt’a Aktor, którego znakiem towarowym są: gęsty irlandzki akcent oraz postać utożsamiająca się z silną wręcz żądzą do życia i picia, ma również wiele do powiedzenia. Ostatnie słowo oddaję, więc samemu zainteresowanemu: • “Moja mama nauczyła mnie, jak to jest mieć poczucie humoru; mój tata, który był dyrektorem, wszystko, co musisz wiedzieć o ciężkiej pracy. Mój tata jest najbardziej przyzwoitym człowiekiem, jakiego można spotkać.” • “Należy pamiętać, że praca jest na pierwszym miejscu, a nie rozpraszać się czymkolwiek innym. Jeśli skupisz się na pracy, wszystko inne znajdzie się na swoim miejscu. To teraz moja mantra.” • “Bądź przygotowany na odrzucenie, ale aktorstwo to świetna robota, jeśli masz szczęście. Pracujesz w pięknym otoczeniu z cudownymi ludźmi. Nie spotkasz się z rasizmem ani mizoginią. Aktorzy to dobrzy ludzie.” • “Co zabawne, Irlandia Północna jest doskonałym przykładem tego, gdzie polityka może wygrać z konfliktem. Decyzja o zbrojeniu i podążaniu ścieżką polityczną byłaby raz nie do pomyślenia. Pokazuje, co jest możliwe.” • “Myślałem, że jestem darem Boga dla ludzkości i największym Irlandczykiem od czasów George’a Besta.” Katarzyna Kiraga

nr 97 ZIMA grudzień, styczeń, luty 2019/2020

Witamy

W Grupie McGranaghan

m granaghan

ESTATE AGENTS com

com

m granaghan

com

Potrzebujesz: Sprzedać swoją nieruchomość Wynająć dom A może potrzebujesz porady w sprawie kredytu hipotecznego? Jeśli nie umiesz mówić po angielsku lub obawiasz się barier językowych, nie martw się! Skontaktuj z Aleksandrą Witczak która biegle włada językiem polskim Tel: 90 30 90 30 Aleksandra Wszystkie sprawy naszych klientów traktujemy z najwyższą poufnością.

The McGranaghan Group West Belfast Office 1

South Belfast Office

North Belfast Office

Mortgage Head Office

151 Andersonstown Road

260 Ormeau Road

293 Antrim Road

Unit 8 151 Andersonstown Road

Belfast

BT11 9BW

Belfast BT7 2GB

BT11 9BW

T: 90 30 90 30

BT15 2HF T: 90 30 90 30 naszexpress

T: 90 30 90 30

nr 97 ZIMA grudzień, styczeń, luty 2019/2020

LUTY Pn Wt

Czw Pt

Pn Wt

Czw Pt

MAJ Pn Wt

CZERWIEC

Czw Pt

Pn Wt

Czw Pt

Pn Wt

Czw Pt

Pn Wt 1

30 naszexpress

nr 97 ZIMA grudzień, styczeń, luty 2019/2020

MARZEC Pn Wt

Czw Pt

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

Pn Wt

Czw Pt

LIPIEC Czw Pt

Pn Wt

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

Pn Wt

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

21 28

LISTOPAD Pn Wt

Czw Pt

naszexpress

Czw Pt

nr 97 ZIMA grudzień, styczeń, luty 2019/2020

ZDROWIE

Okra zwana również piżmianem jadalnym to pochodzące z Afryki tropikalne warzywo bogate w składniki mineralnowitaminowe jak witaminy A i C, witaminy z grupy B czy witamina K. Zawiera duże ilości fosforu, potasu, sodu, wapnia i żelaza. To kopalnia antyoksydantów: ksantyny, luteiny i beta-karotenu. Okra obniża poziom cukru we krwi, regeneruje i odmładza skórę, stymulując produkcje kolagenu. Wspiera proces krzepnięcia krwi i zdrowie siatkówki oka, zapobiega rozwojowi zaćmy i ułatwia absorpcję wapnia. Ze względu na wysoką zawartość kwasu foliowego polecana jest w okresie ciąży oraz wspomagająco dla zdrowego wzrostu dziecka. Otręby to zewnętrzna osłonka ziarna, która jest bogata w błonnik, witaminy i składniki

mineralne. Na rynku dostępne są otręby pszenne, żytnie, orkiszowe, gryczane, owsiane i ryżowe. Zawarty w nich błonnik stymuluje prawidłową perystaltykę jelit i pracę całego układu pokarmowego, zapewnia uczucie sytości i zwalcza zaparcia. Otręby wpływają również na obniżenie poziomu złego cholesterolu, regulują poziom glukozy we krwi, umożliwiają rozwój pożytecznej flory bakteryjnej, zmniejszają ryzyko zachorowania na raka jelit, pozytywnie wpływają na przemianę materii oraz pobudzają wydzielanie żółci. Nie należy jednak spożywać ich w nadmiarze, gdyż mogą powodować bóle brzucha, wzdęcia i zaparcia, jak również reakcje alergiczne. Osteoporoza zwana również zrzeszotnieniem kości, to choroba objawiająca się zanikiem tkanki kostnej, prowadząca do częstych złamań. Istnieją trzy typy osteoporozy: osteoporoza pomenopauzalna, starcza i wtórna. Osteoporoza powstaje wraz z wiekiem w naturalnym procesie osłabiania tkanki kostnej. Na jej przyspieszenie ma wpływ niedobór wapnia w organizmie. Dotyka on najczęściej starsze kobiety, które skończyły miesiączkować przed 40. rokiem życia, obciążone rodzinnie osteoporozą i takimi przypadłościami, jak choroba tarczycy, wątroby, nerek, jelit i stawów. Aby uchronić się przed tą chorobą powinniśmy jak najdłużej zachować aktywność fizyczną, stosować dietę bogatą w wapń i witaminę D, unikać palenia papierosów i spożywania alkoholu. W kolejnym wydaniu literka „P”. Zapraszamy do lektury. Monika Domagała naszexpress

foto: archiwum NE

Ostropest to spokrewniona ze słonecznikiem roślina występująca głównie w południowej Europie, północnej Afryce i środkowej Azji. Dzięki zawartości sylimaryny działa osłonowo i regeneracyjnie na wątrobę. Ostropest wykorzystywany jest w leczeniu uzależnienia alkoholowego, marskości wątroby, zwyrodnienia tłuszczowego, zatrucia grzybami, a także wirusowego zapalenia wątroby typu A, B i C oraz cukrzycy typu II. Ponadto pomaga w schorzeniach skóry, łuszczycy, obniża poziom cholesterolu, a dzięki silnym właściwościom przeciwutleniającym wspiera leczenie chorób nowotworowych. Ostropest może powodować skutki uboczne jak swędzenie, bóle głowy, zgagę, niestrawność, biegunkę czy bole stawów. Osoby chore na cukrzycę powinny skonsultować się z lekarzem przed jego zastosowaniem.

W ostatnich latach pojawiły się na świecie dwa nowe, wywodzące się z krajów skandynawskich trendy - duńskie Hygge i Lykke. Filozofie bazujące na docenianiu małych rzeczy, czerpaniu szczęścia ze spędzania czasu w domu lub w gronie przyjaciół. Teraz nadszedł czas na szwedzkie Lagom, które ma szanse stać się nie tylko trendem, ale filozofią życia.

foto: archiwum NE

Kolejna literka z cyklu “Na Zdrowie” – tym razem kilka zadziwiających faktów na O!

foto: archiwum NE

O! NA ZDROWIE! LAGOM – DROGA DO SZCZĘŚCIA!

Z umiarem

Zasady

W języku szwedzkim lagom znaczy tyle co „umiarkowanie, odpowiednia ilość, tyle ile trzeba”. Dewiza ta odnosi się do wszelkich aspektów życia, od posiłków, wystroju mieszkań, po ubiór i zachowanie. Umiar jest tu wyznacznikiem wszystkiego. I nie należy go mylić z minimalizmem, choć niewątpliwie ma z nim dużo wspólnego. Lagom nie zachęca nas bynajmniej do wyrzekania się wszystkiego, ale do znalezienia równowagi.

Zasady lagom mówią, aby nie popadać ani w pracoholizm, ani w lenistwo, wysypiać się, dobrze odżywiać (najlepiej zostać weganinem) i zachować aktywność fizyczną. Dbać o środowisko naturalne poprzez segregację śmieci, oszczędzanie energii, robienie zakupów u lokalnych dostawców. Nie należy gromadzić zbędnych rzeczy, a podążanie za błyskawicznie zmieniającą się modą jest zdecydowanie passe. Wskazany jest klasyczny styl, który nigdy nie wychodzi z mody. Mieszkania należy urządzać w sposób prosty i funkcjonalny, unikając przesadnego dekorowania, przeładowania i krzykliwości. W stosunkach międzyludzkim również pożądana jest zasada „nie popisuj się, naucz się słuchać innych, nie bądź bezczelny, ale wiedz, kiedy powiedzieć grzecznie nie”.

Równowaga We współczesnym świecie opartym na konsumpcjonizmie taka koncepcja wydaje się być złotym środkiem na życie. Wyzbycie się zachłanności, pogoni za pieniądzem, modą i trendami to szansa na mądre, zdrowe i radosne życie. Zrozumienie, że źródłem szczęścia nie jest ilość nagromadzonych dóbr, ale zrównoważone życie, w którym jest miejsce zarówno na pracę jak i odpoczynek, zachowanie harmonii z otaczającym nas światem i własnym ciałem oraz zdrowa organizacja we wszystkim co robimy.

Jak mówi dewiza Lagom „właściwa ilość, to najlepsza ilość”, żeby być szczęśliwym. Monika Domagała

nr 97 ZIMA grudzień, styczeń, luty 2019/2020

KULINARIA

FINGER FOOD – PRZYJĘCIE NA STOJĄCO! Coraz częściej organizujemy przyjęcia, podczas których goście nie siedzą przy stole, tylko stoją w grupkach, tańczą, rozmawiając popijają drinki. Co podać do jedzenia na takiej imprezie? Dobrym rozwiązaniem jest zawsze „finger food”, czyli malutkie przekąski, które bez problemu zjemy bez użycia talerza i sztućców, na raz - oszczędzając sobie przy tym zmywania talerzy po imprezie.

Osobiście uwielbiam imprezy z menu finger food. Zazwyczaj przekąski są zimne, więc można je chwilę szybciej przygotować, zostawiając sobie czas na dopracowanie makijażu czy fryzury na wieczór. Przygotowanie takich przystawek jest niezwykle proste i warto zadbać o ładne ich podanie. Poniżej przedstawiam kilka propozycji - jeśli jednak chcielibyście zlecić przygotowanie takiego menu firmie cateringowej, serdecznie zachęcam do kontaktu.

Anna Hasiuk prowadzi firmę Catering by Anna Hasiuk. Oprócz usług cateringowych na najwyższym poziomie (chrzty, komunie, urodziny, święta itp.), specjalizuje się w tzw. diecie pudełkowej. Jej potrawy i oferta dań oraz sałatek szybko stała się hitem na rynku Irlandii Północnej.

MINI GRZANKI CROSTINI W RÓŻNYCH SMAKACH:

ze stekiem wołowym i sosem chrzanowym - z szynką parmeńską, serem camembert i żurawiną - z pieczoną dynią z miodem, tymiankiem i figą - z wędzonym łososiem, kaparami i koperkiem - z suszonym pomidorem, serem kozim i salami, z sosem pesto

Catering by Anna Hasiuk annahasiuk.catering@gmail.com Tel. 07593711268

PASTY PODANE NA KRAKERSACH Pasty mogą być różne - mnie zachwyca wędzona makrela z jajkiem i majonezem, zblendowana i podana z piklowaną cebulą i koperkiem. Można również podać kremowy pasztet z żurawiną czy pastę z szynki ze szczypiorkiem. Ważne, aby krakersy zachowały swoją chrupkość jak najdłużej, nałożenie pasty zostawcie więc na sam koniec.

DOMOWY HUMMUS To także fajne rozwiazanie na imprezy stojące. Wystarczy zblendować ugotowaną ciecierzycę z sokiem cytryny, czosnkiem, wodą i solą i w kilka minut otrzymujemy podstawowy hummus. Po dodaniu buraków uzyskamy cudowny kolor, a usmażone mielone mięso baranie z marokańskimi przyprawami na pewno zaciekawi gości. Wokół hummusu ułożyć można grillowane pokrojone chlebki pita, indyjskie chlebki naan, surowe warzywa lub krakersy. Finger food gotowy! naszexpress

foto: Anna Hsiuk

foto: Anna Hasiuk

Grzanki można podać z absolutnie wszystkim. Ważne, aby lekko posmarować je masłem, natrzeć czosnkiem i chwilę podrumienić w piekarniku. Dzięki temu, grzanki zyskają fajny aromat i chrupkość.

MINI PIZZA Z INDYJSKIEGO CHLEBKA NAAN Na spód takiego chlebka możemy dać dobrej jakości sos pomidorowy ze świeżą bazylią czy zielone pesto. Idealnymi towarzyszami będą suszone pomidory, salami, ser kozi czy marmolada z czerwonej cebuli. Całość doprawiona dobrej jakości serem parmezan czy skropiona glazurą balsamiczną i zapieczona w piekarniku zachwyci nie jednego gościa!

nr 97 ZIMA grudzień, styczeń, luty 2019/2020

MIEJSCOWNIK / FOTOREPORTAŻ

Odkryte Zakryte

Counselling All Nations Organizacja CANS – Counselling All Nations, oferuje psychologiczne wsparcie mniejszościom etnicznym zamieszkującym Irlandię Północną, których językiem ojczystym nie jest język angielski. Jej zadaniem jest chronić i dbać o zdrowie psychiczne i emocjonalne mieszkańców Irlandii Północnej oraz propagować równość, różnorodność i wspólnotę mieszkańców. Ich działania koncentrują się na walce ze stresem i niepokojem wśród mniejszości narodowych zamieszkujących Ulster. Dostępne są konsultacje w różnych językach, w tym także w języku polskim.

foto: Lukasz Ludziejewski

Wsparcie jakie oferuje CANS jest całkowicie bezpłatne, z ich usług skorzystać może każdy. Oferta skierowana jest zarówno do osób indywidualnych jak i par, grup, rodzin, dzieci i młodzieży. Eksperci pracujący w CANS specjalizują się w różnorodnych problemach życia codziennego jak stres, depresja, lęk, myśli samobójcze, samookaleczanie, niska samoocena, zaburzenia w wyrażaniu uczuć i emocji, agresja, stres pourazowy czy relacje interpersonalne.

Tym razem zabierzemy Was w podróż do… poprawczaka (Young Offenders Institute) w County Down. Jest to bardzo duży kompleks budynków, zawierający od pokoi mieszkalnych, stołówki, sali gimnastycznej, kaplicy, sal wykładowych, po ciemnię fotograficzną, pokój dla modelek, pokój dla DJ-a i park rekreacyjny z linami do wspinaczki.

Na spotkanie można umówić się telefonicznie lub mailowo poprzez stronę internetową.

foto: Lukasz Ludziejewski

CANS – Counselling All Nations www.counsellingallnations.org Główna siedziba: c/o Chinese Welfare Association 1 Stranmillis Embankment Belfast BT7 1GB Tel: 07989363113

naszexpress

nr 97 ZIMA grudzień, styczeń, luty 2019/2020

FOTOREPORTAŻ

Za murami, a właściwie za wysokim na kilka metrów płotem, zakończonym popularnym

w Północnej Irlandii drutem kolczastym, była też pralnia, gabinet dentystyczny i pokój pielęgniarki. Zachowała się nawet część sprzętów. Widać również dużo malunków bajkowych postaci na ścianach, niestety nie udało nam się dotrzeć do informacji, czy zostały zrobione przed, czy po zamknięciu tego obiektu, ponieważ od 2003 roku stoi nieużywany, a w roku 2018 podjęta była próba sprzedania całości. Część została już sprzedana, zburzona i stoją tam nowe osiedla. Ten sam los zapewne czeka całą resztę obiektu.

foto: Lukasz Ludziejewski

Są tu też (a raczej były) sale wykładowe. To tutaj z różną skutecznością wychowywano, uczono młodzież mającą problemy z prawem. Książki przedstawiające scenariusze przestępstw i ich późniejsze konsekwencje. Najwięcej znaleźliśmy na temat kradzieży samochodów. Dla tych, którzy zachowywali się lepiej, były pokoje rekreacyjne z telewizorem, muzyką, akcesoriami do rysowania, ciemnia fotograficzna, pokój dla modelek, nauka miksowania dla DJ-ów, warsztat do nauki majsterkowania i obsługi maszyn, ale także dostęp do pokoju rekreacyjnego z odtwarzaczem wideo i konsolą do gier!

foto: Lukasz Ludziejewski

Ponieważ jednak podczas naszej sesji nie wszystko było dostępne, skupiliśmy się na wnętrzach głównego budynku, kotłowni i biura. Przywitały nas wąskie i długie korytarze, kraty pomiędzy różnymi sekcjami budynku, masywne drzwi wytrzymujące agresję młodocianych przestępców, a także „pokój zwierzeń”, czyli połączenie wideo z sądem, tak żeby nie trzeba było transportować podopiecznych w inne miejsca.

foto: Lukasz Ludziejewski

URBEX w poprawczaku!

Szkoda, bo sala gimnastyczna nadal jest w rewelacyjnym stanie. Zero przecieków z dachu, parkiet się świeci, wystarczy posprzątać, odmalować przebieralnie i od podstaw jedynie wyremontować ubikacje i łazienki. To jednak czeka zdecydowaną większość miejsc, które odwiedzamy. Zdarza się także, że po przyjeździe na miejsce, widzimy tylko gruzy albo po prostu zieloną trawkę, na którą miejsce wykorzystała natura. Lucas z LoveUrbex.com Greg z UnseenDecayNI

naszexpress

nr 97 ZIMA grudzień, styczeń, luty 2019/2020

KULTURA

FENOMEN BOHATERA POPKULTURY

BĘDZIE OSCAR DLA POLSKIEGO FILMU? „Boże Ciało” to nowy film twórcy „Sali Samobójców” i „Miasta ‘44”, który cieszy się dużą popularnością w Polsce i zagranicą. Film otrzymał dwie nagrody na festiwalu w Wenecji, gdzie miał swoją premierę, a niedawno na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni został nagrodzony aż 10 nagrodami (w tym dla najlepszego reżysera i za najlepszy scenariusz). Polskie media jednogłośnie twierdzą, że to jeden z najważniejszych filmów roku! Nic dziwnego, że stał się on też polskim kandydatem do Oscara w kategorii najlepszy film międzynarodowy. Na faktach To oparta na faktach historia 20-letniego Daniela, który w trakcie pobytu w zakładzie poprawczym przechodzi duchową przemianę i marzy o tym, aby zostać księdzem. Po warunkowym zwolnieniu trafia do małego miasteczka, gdzie zaprzyjaźnia się z lokalnym proboszczem podając się za księdza. Pod nieobecność proboszcza, Daniel wykorzystuje sytuację i zaczyna pełnić posługę kapłańską. Ale nie jest zwykłym oszustem, naprawdę zależy mu na losie miasta, które przeżyło ogromną tragedię. Jego szczerość i prawdziwe poświęcenie wkrótce zaczyna przynosić efekty. Daniel posuwa się do bardzo niekonwencjonalnych metod, ale miasto zaczyna mu ufać. Od początku jego metody ewangelizacji budzą kontrowersje wśród mieszkańców, szczególnie w oczach surowej kościelnej Lidii. Tymczasem w miasteczku pojawia się dawny kolega Daniela z poprawczaka, a córka kościelnej, Marta, coraz mocniej zaczyna kwestionować duchowość młodego księdza. Wszystko to sprawia, że chłopakowi grunt zaczyna palić się pod nogami. Lustro Film nie jest kolejnym dziełem mającym ośmieszyć kościół, a raczej lustrem, w którym reżyser każe nam się przejrzeć, by zapytać o szczerość naszych intencji i pobudki codziennych działań. Obnaża ludzką podłość i pobożność na pokaz. Uderza prosto w sumienie. I chociaż kontrowersje i skojarzenia budzi już sam tytuł filmu, to jednak ma on kluczowe znaczenie w przesłaniu reżysera. Obsada aktorska została dobrana po mistrzowsku. Na wyjątkową uwagę zasługuje główny

Szeroki uśmiech już od dawna nie jest wyłącznie wyrazem rozbawienia. Odbiorcom świata popkultury dzisiaj częściej kojarzy się z horrorem, wyrazem bólu, czy też okrucieństwa. Stało się tak głównie dzięki pewnemu antagoniście z komiksów lat 40-stych. Znany bardziej niż „ten dobry”

W główną rolę wcielił się Bartosz Bielenia (nagrodzony dwiema nagrodami na Festiwalu w Gdyni). Młody aktor szerszej publiczności może być znany z takich produkcji jak:„Kler”,„1983” czy„Na granicy”. Wpływowy magazyn filmowy Cineuropa napisał o występie Bieleni w „Bożym Ciele”, że jego “charyzma na ekranie jest oszałamiająca”, a The Hollywood Reporter docenił go za “wybitną rolę”. Poza Bielenią na ekranie zobaczymy między innymi Łukasza Simlata („Pakt”, „Kamerdyner”, “Pani z Przedszkola”), Tomasza Ziętka (“Cicha noc”), Aleksandrę Konieczną (“Ostatnia Rodzina”), Elizę Rycembel (nagrodzona za najlepszą kobiecą rolę drugoplanową na festiwalu w Gdyni; “Carte Blanche”) i Leszka Lichotę (“Wataha”).

Joker miał zagościć wyłącznie na kilku stronach komiksu. Początkowo planowano tylko mały epizod opisywanej postaci w całej serii o Batmanie. Stworzony przez Jerrego Robinsona, Billa Fingera i Boba Kane’a, debiutować miał w pierwszym wydaniu komiksu. Według ówczesnego założenia powinien zniknąć już w tej części i nigdy nie wrócić. Tymczasem zielone włosy i upiornie wyszczerzone zęby ukazują się coraz częściej na koszulkach, kubkach i plakatach, a sardoniczny „wyszczerz” staje się popularnym motywem tatuaży. Twórcy czerpią z możliwości, jakie daje zagłębianie się w tajemniczą postać. Mnożą się filmy, komiksy i animacje poświęcone tej postaci. I to wszystko po prawie osiemdziesięciu latach od powstania pomysłu na antagonistę, który dziś wydaje się dużo bardziej popularny niż sam superbohater. Jednowymiarowy Batman blednie przy nikczemnym żartownisiu, nawet jego ugrzecznionej wersji z lat pięćdziesiątych. W tamtym czasie cenzura nie pozwalała na ukazywanie zbytniego okrucieństwa, dlatego Joker na dwie dekady stał się raczej niezbyt niebezpiecznym szkodnikiem. Co innego dzisiaj, ale zacznijmy od początku..

Kartka z kalendarza

Czerwony Kaptur

Oprócz polskiego filmu „Boże Ciało” Jana Komasy o Oscara powalczy Pedro Almodovar i jego“Ból i blask”czy Bong Joonho, który w tym roku za swój film “Parasite” dostał Złotą Palmę w Cannes. Krótka lista filmów branych pod uwagę w nominacjach do Oscara zostanie ogłoszona 16 grudnia, a informacja o ostatecznych nominacjach za najlepszy film międzynarodowy zostanie opublikowana 13 stycznia 2020 roku. 92. gala Oscarów odbędzie się w niedzielę 9 lutego w Dolby Theatre w Hollywood.

Wyobraźmy sobie mężczyznę o nieznanym imieniu, męża, wkrótce także ojca. Z przyczyn nieznanych znajduje się w złej sytuacji finansowej. Zostaje mu zaproponowany interes życia. Wkrótce może uda mu się wydostać z tarapatów i zostać przykładnym partnerem, w najśmielszych marzeniach także i świetnym ojcem. Wplątuje się więc w napad na bank. Ma dokonać skoku razem ze zgrają gangsterów. Przebraniem naszego bohatera ma być czerwona peleryna z kapturem i kask. Tuż przed samą akcją mężczyzna dowiaduje się od

bohater. Mimika twarzy aktora jest niesamowita, jak gdyby żyły w nim dwie osobne postaci – grzeczny chłopiec potrzebujący być blisko Boga i stworzony przez okrutny los przestępca, któremu trudno jest odwrócić życiowe karty.

Andrea Dymus

naszexpress

policji, że jego żona i nienarodzone dziecko nie żyją. Nie widząc dalszego sensu swojego niecnego zamiaru, postanawia zrezygnować. Przybywa w przebraniu na wyznaczone miejsce i chce uniknąć dokonania przestępstwa. Opryszkom nie podoba się taki obrót sprawy. Zaczynają gonić „Czerwonego Kaptura”. Nieszczęsnym zbiegiem okoliczności bohater wpada do zbiornika z kwasem. To transformuje go w zielonowłosego, trupiobladego jegomościa z bardzo szerokim uśmiechem. Powyższy opis jest jedynie jedną z możliwych wersji genezy Jokera. Pojawiła się w powieści graficznej Alana Moor’a i Briana Bollanda - Batman: Zabójczy żart (ang. The Killing Joke). Częściowo inspirowana jest także historią z „The Man Behind the Red Hood” (Detective Comics Vol 1 #168). Jack Historia ta pokazuje bardziej ludzką stronę opisywanego mrocznego klauna, w którą zdecydowanie chciałoby się wierzyć. Nie możemy założyć jednak, że jest jedyną słuszną wersją. W „Lovers And Madmen (Batman Confidential vol. 1 #7-12)”, mniej popularnym komiksie, początki Jokera ukazywane są jeszcze inaczej. Miał być gangsterem, złapanym i oszpeconym przez Batmana, po czym zaczął całkowicie jawnie popełniać przestępstwa. Spośród licznych zbrodni dokonanych przez Jockera, w czasie, kiedy nie był zamknięty w zakładzie dla obłąkanych w Akhram, można wyróżnić dwie najbardziej bolesne dla Batmana. Pierwszym było przestrzelenie kręgosłupa Batgirl, przez co nie mogła zostać superbohaterką. Inną było zabicie Jasona Todda, drugiego Robina. Za ten uczynek był dręczony przez zmarłego, który nie dopuścił do części jego niecnych knowań.

nr 97 ZIMA grudzień, styczeń, luty 2019/2020

KULTURA

PSYCHOPATA BOHATEREM? JOKER Jest Superman i Lex Luthor; Kojot i Struś Pędziwiatr; Spiderman i Mysterio; Tom i Jerry. Jest też Batman i Joker. Ten ostatni duet jest dość wyjątkowy, wyjątkowy na tyle, by współczesna widownia zainteresowała się postacią antagonisty bardziej aniżeli samym bohaterem. Dlaczego tak się stało?

Dlaczego mamy się go bać? Zdecydowaną zaletą Jokera jest intelekt. Często używa technik manipulacji. Jest mistrzem w tworzeniu pułapek, zarówno tych mentalnych, jak i namacalnych. W bezpośredniej konfrontacji lubi używać wszystkiego co wybuchowe. Czasem lubi walczyć na pięści. Czytelnikom komiksów zapewne kojarzy się z pewnym specyfikiem Jadem Jokera. Wynalazł go sam, przez to jest na niego odporny. U ofiar natomiast toksyna wywołuje szeroki, sardoniczny uśmiech, a ostatecznie śmierć przez porażenie opon mózgowych. Jaki zatem jest ogólny cel Jokera? Według wersji „Batman: Going Sane” przekonany o uśmierceniu swojego odwiecznego wroga, antagonista zaczyna normalne życie przeciętnego człowieka. Jeżeli jednak wierzyć diagnozie Harleen Quinzel, która pierwotnie była psychologiem nikczemnika, jego moralność jest jedynie szczątkowa. W tym wypadku ciężko uwierzyć, że Joker jest w stanie porzucić sadystyczne zapędy. Wspomniana wcześniej pani doktor znana nam później będzie jako Harley Quinn, partnerka tworząca z Jokerem bardzo szaleńczy i burzliwy związek. Tajemnicze i niebezpieczne przyciąga. Sam fakt braku pewności co do przeszłości złoczyńcy, jak i niemożność rozszyfrowania jego toku myślenia, jest dla ludzi atrakcyjna. Chęć przejrzenia motywów działania obłąkanego mężczyzny, wraz z jego kolorową powierzchownością, wydają się pociągające zarówno dla kobiet, jak i dla mężczyzn. Joker jest postacią zaskakującą i wielowymiarową. Nie można oczekiwać od niego konkretnej reakcji. Jest to mężczyzna całkowicie nieprzewidywalny, a do tego okrutny. Dzięki inteligencji jego występki nie są standardowe i nudne. Zarówno czytelnicy, jak i widzowie chcą widzieć więcej Jokera i akcji z nim związanych. Co więcej, odbiorcy mają tendencję interpretowania go na różne sposoby. To samo dzieje się z twórcami. Joker przedstawiany był w wielu filmach. W niektórych jako autentyczny człowiek z problemami („Joker” 2019 , reż. Todd Phillips), w innych jako nieludzki twór bez uczuć, zrodzony z kwasu („Legion samobójców” 2016, reż. David Ayer). Jedno jest pewne, Joker jest genialnym przykładem postaci stworzonej skrupulatnie przez popkulturę.

Joker na przestrzeni lat Joker zaistniał po raz pierwszy w światowej popkulturze wiosną 1940 roku. Wtedy to czytelnicy komiksów mogli poznać jego postać w komiksie Batman vol. 1. Przedstawiony był wówczas jako sadystyczny psychopata o brutalnym poczuciu humoru, którego bawi krzywda i niepowodzenia innych. Jego charakter jednak przeszedł metamorfozę w latach 50-tych i 60-tych XX wieku. Było to bynajmniej spowodowane nawróceniem się Jokera. Powód jest o wiele bardziej prozaiczny – cenzura. Jego postać została ograniczona do infantylnych psikusów, czy złośliwych żartów. Wraz z upływem lat Joker zawitał na ekranach telewizorów jako postać animowana, później Hollywoodzcy aktorzy mieli możliwość wcielić się w jego postać. Taką możliwość otrzymał między innymi Joaquin Phoenix w filmie Todda Phillipsa pt. Joker. Wizja reżysera Jest to jeden z tych filmów, o którym można powiedzieć, że „ma ten klimat.” Możliwy do uchwycenia i nie „atakujący” widza zarazem swoją ekscentrycznością. Oglądając Jokera można odnieść wrażenie, iż ogląda się film żywcem wyciągnięty z lat 70-tych. Mroczne zakamarki miasta, obskurne klatki schodowe, zatłoczone ulice Nowego Yorku. Stylistycznie film odchodzi od klasycznej prezentacji kina hollywoodzkiego. Można też odnieść wrażenie, że swoją stylistyką film próbuje nawiązać do tak znanych filmów jak Ulice nędzy, Taksówkarz, czy też Nocny Kowboj. Prawdopodobnie dobór aktorów takich jak Robert DeNiro i Arthur Fleck nie jest przypadkowy i potęguje owo wrażenie. Już na wstępie osoby zaznajomione z kinem lat 70-tych będą miały poczucie cofnięcia się w czasie po zobaczeniu dużych, żółtych napisów tytułowych filmu, charakterystycznych dla tamtego okresu w filmach akcji. Czego się spodziewać?

Nie bez powodu Joker został zatytułowany w ten, a nie inny sposób. Cały film opiera się właśnie na jego postaci. To on jest tutaj bohaterem. Zapomnijmy więc o duecie Batman i Joker. Batman tu nie istnieje. Skupiamy się tu wyłącznie na chorym bohaterze, którego stan psychiczny, chora matka, iluzoryczna przeszłość, status społeczny i wiele innych zewnętrznych czynników posuwają go w stronę ścieżki seryjnego mordercy pozbawionego wszelkich skrupułów. Jego bestialskie czyny tłumaczy swoją wizją świata zbudowaną na poczuciu niesprawiedliwości, i co ważniejsze zemście, za życie w dotychczasowym kłamstwie. Gniot czy blockuster? Niewątpliwie mamy do czynienia z filmem budzącym pewne kontrowersje. Przewartościowuje to co ludzie uważają za dobre lub złe, co jest dopuszczalne, a co uchodzi za wykroczenie. Przemoc w jakiejkolwiek postaci nie powinna być gloryfikowana, jednak film opowiada historię psychopaty. Opowiada historię z jego punktu widzenia, a więc przedstawia dokładnie to, co przedstawiać powinien. Wolny jest od oceny zachowania bohatera. Czy brak potępienia musi równać się z poparciem czynów Jokera? Skoro film budzi tak skrajne emocje u ludzi, którzy nie pochwalają okrucieństwa to ktoś tu wykonał (mówiąc kolokwialnie) kawał dobrej roboty. Ktoś napisał ciekawy i niebanalny scenariusz. Ktoś miał bardzo konkretną wizję tego, jak przedstawić legendarnego Jokera. Ktoś w przekonujący sposób wszedł w jego postać. Być może za dziesięć, bądź dwadzieścia lat słysząc hasło „Joker” nie przyjdzie nam do głowy obraz komiksowego wroga Batmana trzymającego w ręce kartę do gry, a zamiast tego ujrzymy scenę tańczącego na schodach Joaquina Phoenixa, tak jak wielu z nas na hasło „Titanic” zamiast obrazu wraku na dnie Atlantyku, przed oczami staje kadr pary zakochanych Rose i Jacka na dziobie statku do muzyki „My heart will go on.” Grzegorz Adamek

Magdalena Janik naszexpress

nr 97 ZIMA grudzień, styczeń, luty 2019/2020

ATRAKCJE W PL

W ALGARVE SŁOŃCE ŚWIECI CAŁY ROK!

1. Bachledka (Słowacja) - Słowacka ścieżka w koronach drzew umożliwia ponad kilometrowy (1234 m) spacer z widokiem na Pieniny, Tatry i Zamagurze. 2. Lipno nad Wełtawą (Czechy) - Chodnik poprowadzony wśród leśnych koron zawisł na wysokości 24 metrów. Jego zwieńczeniem jest 40-metrowa, kręta wieża widokowa. Widok na szumowski las (wchodzący w skład Parku Narodowego Szumawa), Góry Novohradskie i Jezioro Lipeńskie. 3. Jańskie Łaźnie (Czechy) - Ścieżka w koronach drzew leży w centralnej części Karkonoskiego Parku Narodowego i ma aż 1300m długości. Z wysokiej na 45m wieży rozpościera się widok na Karkonosze. 4. Baumkronenpfad (Park Narodowy Hainich, Niemcy) - Wysoka na 44 m

konstrukcja mieści się w samym środku największego lasu liściastego Niemiec, położonego w zachodniej części Turyngii. 5. Treetop Walkway – Kew Gardens (Londyn, Wielka Brytania) 200-metrowa kładka zbudowana jest na wysokości 18m w samym sercu Królewskich Ogrodów Botanicznych, zlokalizowanych w północno-zachodniej części Londynu. 6. West Coast Tree Top Walk (Hokitika, Nowa Zelandia) - 20-metrowa konstrukcja umożliwiająca spacer na 450-metrowej długości. Dla większych śmiałków dostępna jest wysoka na 40m wieża widokowa. Z kładki rozpościera się widok na pobliskie Jezioro Mahinapua, po wejściu na wieżę odkrywa się natomiast wyjątkowy krajobraz południowych Alp. 7. Tree Top Walk (Park Narodowy Walpole-Nornalup, Australia) Zbudowana na wysokości 40m kładka rozpościera się pomiędzy egzotycznymi eukaliptusami i umożliwia ok. 600-metrowy spacer.

POLSKI CHODNIK

foto Beata Skoczylas

Nową atrakcją turystyczną, cieszącą się ogromnym zainteresowaniem, są ścieżki w koronach drzew i podniebne chodniki. Te drewniane lub metalowe konstrukcje wybudowane pomiędzy wierzchołkami drzew można podziwiać w na całym świecie.

Od tego roku Polska może się również pochwalić nową atrakcją turystyczną, z której można podziwiać zapierające dech w piersiach widoki na malowniczą okolicę. W Krynicy-Zdroju (Małopolska) została otwarta pierwsza w naszym kraju ścieżka wśród koron drzew z wieżą widokową.

z wjazdem i zjazdem kolejką to wydatek rzędu 199zł, a w wariancie 1+2 to 179zł. Za jeden wjazd kolejką krzesełkową trzeba zapłacić 15 lub 18zł, za zjazd również 15 lub 18zł, a za wjazd i zjazd 21 i 29zł. Dzieci do lat trzech korzystają z atrakcji za darmo. Wieża otwarta jest codziennie od 9 do 19. Aktualny cennik warto sprawdzać na oficjalnej stronie Ścieżka została zbudowana na szczycie stacji atrakcji: www.wiezawidokowa.pl narciarskiej Słotwiny Arena (896m n.p.m) wśród lasów pasma Jaworzyny Krynickiej. Z Belfastu do Krynicy-Zdroju można dostać Sama wieża ma 49,5 metra wysokości co się najłatwiej przez Kraków (Ryanair, odpowiada 17-piętrowemu budynkowi. EasyJet). Blisko jest tez z Katowic i Rzeszowa Łączna długość ścieżki wynosi 1030 metrów. jeśli latacie z Dublina. Wypad na polską Trasa do wieży widokowej to nie tylko piękne podniebną ścieżkę najlepiej połączyć krajobrazy, to także ciekawa forma edukacji, z wycieczką na przykład do Zakopanego, możliwość poznania otaczającej przyrody zarówno zimą, jak i o innej porze roku. Wiosną i historii, dzięki specjalnym instalacjom będziemy mogli podziwiać przyrodę budzącą edukacyjnym. Z myślą o najmłodszych, się do życia, latem soczystą zieleń, jesienią została zbudowana zjeżdżalnia o długości zobaczymy wszystkie barwy przyrody, a zimą 60 metrów. Wejście na wieżę widokową cudowną biel. Życzymy niezapomnianych w Krynicy-Zdroju kosztuje 39 zł, za bilet wrażeń. ulgowy trzeba zapłacić 32 zł. Jeden zjazd ze Beata Skoczylas zjeżdżalni kosztuje 9zł. Bilety rodzinne 2+2 naszexpress

Algarve to najbardziej wysunięty na południe region Portugalii. Obejmuje podłużny pas wybrzeża Oceanu Atlantyckiego o długości około 140km z ponad setką szerokich piaszczystych plaż, rozciągający się od Przylądka Świętego Wincentego na zachodzie, do granicy z Hiszpanią na rzece Gwadianie na wschodzie. Panujący tu klimat jest bardzo łagodny, a słonecznych dni jet tu ponad 300 w roku. Temperatura w lecie może sięgać 35 st. C i w zasadzie nie ma opadów deszczu, natomiast zimą średnia temperatura wynosi 15-18 st. Malownicza Praia de Dona Ana

najłatwiej jest się do nich dostać właśnie samochodem. Parkingi przy większości W centrum całego regionu znajduje plaż są darmowe, a turystyczne się miasto Faro, z nowoczesnym drogi wzdłuż wybrzeża są naprawdę międzynarodowym lotniskiem oraz malownicze. wypożyczalnią samochodów. Do Faro lata większość tanich linii lotniczych. Jedną z najbardziej znanych plaż Algarve Bezpośrednio z Belfastu można dolecieć jet bez wątpienia Praia de Dona Ana EasyJetem już za £40 w dwie strony. położona na obrzeżach miasta Lagos, Najlepszą opcją na zwiedzanie Algarve otoczona stromymi kolorowymi klifami jest wypożyczenie samochodu (koszt z krystalicznie czystą, błękitną wodą. wypożyczenia auta to około £100 na Na plażę prowadzą drewniane schody, tydzień), ponieważ liczne, wspaniałe, można wypożyczyć tu leżaki, a w jednej nierzadko ukryte plaże znajdują się z kawiarni na klifie napić się kawy. co kilkadziesiąt kilometrów, dlatego

nr 97 ZIMA grudzień, styczeń, luty 2019/2020

foto Beata Skoczylas

PODNIEBNE CHODNIKI!

foto Beata Skoczylas

TURYSTYKA

W odległości krótkiego spaceru od Praia de Dona Ana znajduje się Praia do Camilo, niezwykle piękna i również otoczona niesamowitymi formacjami z piaskowca. Zejście do niej prowadzi po 200 drewnianych schodach i jest chroniona od wiatru i wysokich fal przez skały. Liczne małe zatoczki pozwalają na spokojne spędzenie czasu na plaży, a okoliczne groty na ciekawe urozmaicenie plażowania. Plaża składa się z dwóch części, połączonych wykutym w skale tunelem. Kolejnym miejscem, które zasługuje na wysoką pozycję na liście najlepszych plaż w Algarve, jest Praia da Marinha, uchodząca za najpiękniejszą plażę na wybrzeżu. Plaża składa się z kilku zatoczek wciśniętych między wysokie klify, a jej dodatkowym atutem jest możliwość przejścia górą klifu do samego jego końca i podziwiania plaży w całej okazałości.

którą związana jest niezwykła historia rybackiej społeczności. Dzisiaj z lądu można tu dojechać kolejką wąskotorową, która niegdyś transportowała tuńczyki, łowione przez ludzi zamieszkujących małą osadę jeszcze w latach 60. By złapać wielkie ryby migrujące co roku właśnie obok tego wybrzeża, wykorzystywali oni specjalny system sieci tworzący lejek-pułapkę, która była zakotwiczona do dna ponad 300 kotwicami. Dzisiaj te rdzewiejące kotwice ułożono na plaży, tworząc niesamowity „Cmentarz kotwic”.

Praia da Rocha to kolejna piękna, długa i piaszczysta plaża, która idealnie nadaje się do długich spacerów. Można tu siedzieć godzinami na ręczniku i podziwiać szum fal. W centrum wybrzeża Algarve leży otoczona klifami Praia De Sao Rafael. Jej najbardziej charakterystyczną cechą są formacje skalne znajdujące się zarówno na plaży, jak i w wodzie. Utworzone z piaskowców Rzut kamieniem od Taviry, na terenie klify przybrały kremowo-czerwonawą Parque Natural da Ria Formosa, barwę. Woda jest tu krystalicznie czysta, na jednej z długich 10-kilometrowych turkusowa, a zejście do wody łagodne. przybrzeżnych wysp leży plaża Barril, z naszexpress

Ale plaże to nie jedyny skarb Algarve. To także urokliwe miasteczka z wąskimi uliczkami i starówką, rezerwat przyrody Ria Formosa, liczne groty, jaskinie, wspaniała kuchnia, wysokie klify i urwiska.

oraz ruiny dawnego mauretańskiego zamku. Najdalej na południowy zachód wysunięty punkt Portugalii to Przylądek św. Wincentego zwieńczony latarnią morską świecącą na rekordową w kraju odległość 35km. Imponujący 60-metrowy skalny klif wzbudzał emocje u starożytnych, którzy zwali go „Końcem Świata”, a Rzymianie “Przylądkiem Świętym”. Obok Przylądka Świętego Wincentego znajduje się fort z połowy XVIII w., a na jego terenie kościółek Matki Boskiej Łaskawej (Nossa Senhora da Graca) i wielka 43-metrowej średnicy róża wiatrów na dziedzińcu. Warto odwiedzić to miejsce, gdyż widoki rozciągające się z fortu są niesamowite.

Stolicą regionu Algarve jest wspomniane już Faro. Stare miasto, zwane Cidade Velha jest bogate w zabytki, jak choćby charakterystyczna brama miejska Arco da Vila z IX wieku, czy też XIII-wieczna katedra Se, gdzie można zwiedzić m.in. dzwonnicę, z której roztacza się wspaniały widok na miasto i Atlantyk. Warto również zobaczyć marmurowe kapliczki oraz groty. Jednak na turystach największe wrażenie robi Kaplica Kości (Capela dos Ossos), której ściany i sklepienie pokryte To tylko ułamek miejsc i widoków, jakie są ludzkimi szczątkami pochodzącymi oferuje portugalskie wybrzeże Algarve. Ze względu na dużą różnorodność plaż z pobliskiego cmentarza. i otaczających je formacji skalnych Za najpiękniejsze miasto wybrzeża można tu czerpać wielką przyjemność Algarve uważa się Tavirę. Jednym ze z odpoczynku nie tylko plażując, ale znaków rozpoznawczych miasta jest również intensywnie zwiedzając. Każdy średniowieczny most na rzece Gilao, znajdzie coś dla siebie. W Algarve słońce wybudowany przez Maurów w XII wieku, świeci cały rok. Beata Skoczylas

nr 97 ZIMA grudzień, styczeń, luty 2019/2020

FACET / ŚWIĄTECZNIK

SAVOIR VIVRE DLA MĘŻCZYZN PŁASZCZ, KAPELUSZ I SKÓRZANE DODATKI

Od czego zacząć? Kurtki sportowe, pomimo wygody, prezentują się dobrze tylko podczas wycieczek do lasu, bądź na narty. W mieście zdecydowanie korzystniej będziemy wyglądać w płaszczu, szczególnie wtedy kiedy idziemy na spotkanie, randkę, bądź zakupy. Typowy płaszcz powinien sięgać do kolan lub być nieco dłuższy. Dobierajmy kroje klasyczne w fasonie oraz kolorze. Im bardziej wyszukane, tym bardziej będziemy zwracać na siebie uwagę, a nie o uwagę przechodniów chodzi w klasycznej męskiej elegancji. Najlepiej, aby płaszcz pasował kolorystycznie do naszej marynarki, kardiganu, swetra lub golfu. Jakie dodatki? Ogólnie zostało przyjęte, iż do płaszcza konieczne jest nakrycie głowy, które powinno być dopasowane do koloru garnituru (w przypadku wyjść wymagających bardziej odświętnego ubioru). Do płaszczy, naturalnie nie nosimy czapek z daszkiem i beretów, a tylko i wyłącznie kapelusze, bądź ewentualnie kaszkiety. Szaliki powinny zostać dobrane kolorystycznie do płaszcza, tak aby całość dobrze się komponowała. Do tego najlepiej prezentować się będą rękawiczki ze skóry jagnięcej lub koźlej dopasowanej kolorystycznie do butów.

WALENTYNKI Miejsce: cały świat Dzień: 14 lutego

No brown in town W dawnych czasach panowało przekonanie (dziś wciąż jest obecne wśród bardziej konserwatywnych osób stosujących się do zasad klasycznej elegancji), iż nie wypada nosić brązowej odzieży, bądź obuwia w mieście, gdyż kolor ten był kojarzony ze wsią i był stosowany przez gentlemanów jedynie podczas wyjazdów poza miasto. Dziś odeszliśmy od tej zasady, która przez wielu została już zapomniana. Bardzo często można zauważyć mężczyzn w mieście ubranych w granatową marynarkę, noszących brązowe obuwie. Niemniej jednak brązowe buty nie pasują do czarnych płaszczy. Dlatego zawsze bezpieczniej będzie ubrać czarne buty, aby ponownie, nie zwracać uwagi na obuwie. Niezmienna jednak pozostała zasada, która mówi o nienoszeniu brązowych butów (bez względu na resztę ubioru) po godzinie osiemnastej. Spójność kolorystyki skór Skórzane buty, skórzany pas, skórzany pasek od zegarka, skórzane rękawiczki. Skóra bez wątpienia jest jednym z najbardziej eleganckich materiałów odzieżowych dla mężczyzn, i nie tylko. Pamiętajmy jednak o wyżej wspomnianej zasadzie dopasowania kolorystycznego rękawiczek z butami, a co za tym idzie? Wszelkie inne skórzane dodatki powinny być w tym samym kolorze. Zachowanie spójności w kompozycji naszych skórzanych dodatków doda nam szyku i klasy.

Nikomu nie trzeba przedstawiać tego święta, ale dla podtrzymania tradycji i tak to zrobimy. W końcu nigdy zbyt dużo miłości. Nazwa pochodzi od świętego Walentego, którego to dzień obchodzony jest w Kościele katolickim dokładnie w tą samą datę. Zwyczaje tego dnia mają związek ze starorzymskimi Luperkaliami (również obchodzonymi niegdyś w okolicach 14 lutego), które były świętem ku czci patronki małżeństw – bogini Junony. Według tradycji zakochani wysyłają do siebie tego dnia listy miłosne. Dziś na bardzo skomercjalizowane obchody również składa się darowanie sobie symbolicznych prezentów, czy romantyczne rozrywki. QIXI Miejsce: Chiny Dzień: 16 sierpnia Qixi wypada siódmego dnia, siódmego miesiąca chińskiego kalendarza księżycowego. Fakt ten nadaje dacie ważnego znaczenia. Nazywana jest też Nocą Siedmiu, Świętem Dziewcząt, albo Świętem Córek i powiązana jest ściśle z mitem o tkaczce (symbolizowanej przez gwiazdę Vegę) i pasterzu (gwiazda Altair). Zgodnie z tradycją, kobiety kładą igłę na naczynie wypełnione wodą. Jeżeli unosi się ona na powierzchni, dziewczę gotowe jest do małżeństwa. Jeżeli nie, niestety musi jeszcze poczekać. Na szczęście kolejna próba może odbyć się już za rok. 16 sierpnia zwykło się również wietrzyć szafy i biblioteki. DZIEŃ ŚWIĘTEGO JERZEGO Miejsce: Katalonia /Portugalia Dzień: 23 kwietnia Od 1930 roku, tego konkretnego dnia kwietnia, na ulicach katalońskich miast można spotkać wiele straganów z kwiatami i książkami. Pisarze często siedzą przy stoiskach ze swymi dziełami i je podpisują. Ukwiecone stoliki kuszą kolorowymi roślinami. A to wszystko dla zakochanych!

Według tradycji w dniu świętego Jerzego kobiety kupują swoim partnerom książki, a same mają obdarowane być kwiatami. W większych miejscowościach obchodom towarzyszą barwne procesje i performance artystyczne. RUMIANKOWY DZIEŃ Miejsce: Rosja Dzień: 8 lipca Ten dzień, chociaż celebruje ważne wartości, takie jak rodzina i małżeństwo, nie wydaje się równie romantyczny, jak wymienione wcześniej święta. Ustanowione przez rosyjską Dumę, by przypadała w czasie, kiedy prawosławna cerkiew czci świętych Piotra i Fewronię Muromskich. Są oni znanym powszechnie w Rosji symbolem trwałego i wiernego związku. Tego dnia mężowie i żony przybywają do cerkwi, by modlić się o szczęście i trwałość rodziny. Tymczasem kawalerowie obdarowują ukochane kwiatem rumianku. Co ciekawe, popularność tego święta w Rosji rośnie, podczas gdy Walentynki stają się coraz mniej celebrowane. KUPAŁA / SOBÓTKA / NOC ŚWIĘTOJAŃSKA / KUPALINKA Miejsce: Polska Dzień: 21/22 czerwca Święto obchodzone w czasie najkrótszej nocy w roku, zwykle celebracja zaczyna się po południu w dzień przesilenia letniego. Jest świętem płodności, miłości oraz radości. Uznawane też za obchody ku czci ognia, słońca i wody. To w tą noc samotni skupiają się na poszukiwaniu swojej miłości. Dziewczęta plotą wianki i puszczają je z nurtem rzeki. Tymczasem chłopcy, wcześniej popisujący się przed pannami skacząc przez ognisko, następnie próbują te wianki złapać. W ten sposób samotne osoby są parowane i mogą oddalić się od grupy w poszukiwaniu kwiatu paproci.

Grzegorz Adamek naszexpress

foto: archiwum NE

Znów zbliża się czas kwiatów, czekoladek, serduszek i buziaków. Trzymające się za ręce pary będą szturmować kina, restauracje i ławki w parkach. Dekoracje zdominuje kolor czerwony i różowy. Wzrośnie ilość zaręczyn, a pewnie także ślubów. Tak, znów czas na Walentynki. W czasie, kiedy powinniśmy pamiętać o miłości, postanowiliśmy przyjrzeć się innym krajom i innym datom poświęconym celebracji wszelkiego rodzaju miłości.

foto: archiwum NE

Okrycia wierzchnie z całą pewnością są nierozłącznym elementem garderoby podczas zimowych miesięcy. Oto kilka zasad, jak i z czym należy nosić płaszcze zimowe tak, by zawsze prezentować się nienagannie.

Święta miłości przez cały rok!

nr 97 ZIMA grudzień, styczeń, luty 2019/2020

Magdalena Janik

ŚWIĄTECZNIK / AMBASADORZY

Dzień Kubusia Puchatka

18 stycznia!

Czy wiecie, że 18 stycznia obchodzimy Światowy Dzień Kubusia Puchatka. Z tej okazji przytaczamy jedne z najpiękniejszych, inspirujących i wzruszających cytatów z książek twórcy znanego wszystkim misia zamieszkującego stumilowy las, Alana Aleksandra Milne’a. – Kubusiu, jak się pisze MIŁOŚĆ? – Prosiaczku, MIŁOŚĆ się nie pisze, MIŁOŚĆ się czuje. Jaki dziś dzień – zapytał Puchatek, – Dziś – odpowiedział Prosiaczek. Na to Puchatek: – To mój ulubiony dzień. – A jeśli pewnego dnia będę musiał odejść? – spytał Krzyś, ściskając Misiową łapkę. – Co wtedy? – Nic wielkiego – zapewnił go Puchatek – Posiedzę tu sobie i na ciebie poczekam. Kiedy się kogoś kocha, to ten drugi ktoś nigdy nie znika.”

foto: mhpbooks.com

„Przyjacielu, jeśli będzie ci dane żyć sto lat, to ja chciałbym żyć sto lat minus jeden dzień, abym nie musiał żyć ani jednego dnia bez ciebie.” „Jeśli spadniesz na kogoś, nie wystarczy powiedzieć, że nie chciałeś. W końcu ten ktoś też wcale nie chciał, żebyś na niego spadał.” Grzegorz Adamek

Tłusty Czwartek 20 luty! h Magdalena Zumba fitness wit foto: archiwum NE

07543 156003

Historia Tłustego Czwartku sięga czasów starożytnych, kiedy to w Rzymie bawiono się hucznie, by powitać nadchodzącą wiosnę i pożegnać zimę. Zajadano się tłustymi mięsami i popijano alkoholem, do których spożywano pączki, robione z ciasta chlebowego. Nie były one słodkie, lecz nadziewane słoniną. W naszej tradycji Tłusty Czwartek to zawsze ostatni czwartek przed Wielkim Postem. Dzień ten był kiedyś początkiem Tłustego Tygodnia, czyli czasu wielkiego obżarstwa. Pozwalano sobie na ogromne ilości tłustych mięs, kapustę ze skwarkami, słoninę. Dlatego też ostatnie dni karnawału

Address: Maitri Studio 4 The Mount Belfast, BT5 4NA

nazywano wtedy mięsopustem, zapustami czy ostatkami. Należało najeść się do syta i wybawić przed zbliżającymi się 40 dniami postu, kiedy katolicy powinni zachować wstrzemięźliwość i umiarkowanie także w jedzeniu i piciu. „Powiedział mi Bartek, że dziś tłusty czwartek, a Bartkowa uwierzyła, dobrych pączków nasmażyła.” Tradycja jedzenia pączków na słodko pojawiła się w Polsce w XVI wieku. Dawniej przygotowując te słodkie drożdżowe ciastka do środka niektórych wkładano orzechy i migdały, a osoba, która trafiła akurat na pączek z „niespodzianką” miała cieszyć się szczęściem przez całe życie. naszexpress

nr 97 ZIMA grudzień, styczeń, luty 2019/2020

Zapisy na spotkania indywidualne

07704217408 naszexpress

nr 97 ZIMA grudzień, styczeń, luty 2019/2020

PODSTAWOWE NUMERY ALARMOWE STRAŻ POŻARNA, POLICJA, AMBULANS 999 lub 112

ARDS AND NORTH DOWN 028 9182 2344

• 208 Andersonstown Road • 77a Springfield Road

POLICJA PSNI (sprawy, które nie są nagłymi wypadkami) 101

LISBURN AND DOWNPATRICK 028 9260 2204

COMMUNITY ADVICE CAUSEWAY 028 7034 4817 • 1-5 Brook Street, Coleraine COMMUNITY ADVICE CRAIGAVON 028 3836 1181 • Mount Zion House, Edward Street, Lurgan • Portadown Health & Care Centre, Tavanagh Avenue

CRIMESTOPPERS Policja ds przestępstw 0800 555 111 POWÓDŹ 0300 2000 100 NI HOUSING EXECUTIVE 0344 892 0901 NI ENERGY NIE (ws. przerwy w dostawie prądu) 03457 643 643 NI GAS EMERGENCY SERVICE (gaz) 0800 002001 TRANSPORT NI (oświetlenie ulicy) 0300 200 7893 NORTHERN IRELAND WATER LEAKLINE (wyciek wody) 0800 028 2011 RIVERS AGENCY (wylanie rzek itp) 028 9260 6100 EDUCATION AUTHORITY (Belfast - edukacja) 028 9056 4000 SZPITALE BELFAST BELFAST CITY HOSPITAL 028 9032 9241 MATER HOSPITAL 028 9074 1211 MUSGRAVE PARK HOSPITAL 028 9090 2000 ROYAL VICTORIA HOSPITAL 028 9024 0503 OUT OF HOURS (LEKARZ PO GODZINACH) NORTH AND WEST BELFAST 028 9074 4447 SOUTH AND EAST BELFAST 028 9079 6220

DALRIADA URGENT CARE 028 2566 3500 (Antrim, Ballymena, Ballymoney, Cookstown, Carrickfergus, Coleraine, Larne, Magherafelt, Moyle, Newtownabbey) SOUTHERN HEALTH AND SOCIAL CARE TRUST 028 3839 9201 (Armagh, Dungannon, Craigavon, Banbridge, Newry and Mourne)

COMMUNITY ADVICE FERMANAGH 028 6632 4334 • Fermanagh House, Broadmeadow Place, Enniskillen COMMUNITY ADVICE LISBURN & CASTLEREAGH 028 9266 2251 • Bridge Community Centre, 50 Railway Street, Lisburn MID & EAST ANTRIM COMMUNITY ADVICE SERVICES 028 9600 1333 • 4 Wellington Court, Ballymena • Unit 1, 11 Antrim Street, Carrickfergus • 2 Station Road, The Market Yard, Larne

WESTERN URGENT CARE 028 7186 5195 (Enniskillen, Omagh, Strabane, Derry/ Londonderry, Limavady) CITIZENS ADVICE COMMUNITY ADVICE ANTRIM & NEWTOWNABBEY 028 9590 6505 • Farranshane House, 1 Ballygore Road, Antrim • Dunanney Centre, Rathmullan Drive, Newtownabbey

COMMUNITY ADVICE NEWRY MOURNE & DOWN 0300 3030 306 • Ballymote Centre, 40 Killough Road, Downpatrick • Ballybot House, 28 Cornmarket, Newry

COMMUNITY ADVICE ARDS & NORTH DOWN 0300 123 9287 • Hamilton Community Hub, 39A Hamilton Road • Queen’s Hall, Sullivan Close, Holywood • 75 West Street, Newtownards

THE OLD CHURCH Clarendon Street Derry~Londonderry BT48 7ES (UNISON Offices) COMMUNITY HOUSE 24 Coolcullen Meadow Drumawill, Sligo Road Enniskillen BT74 5QY INNE ORGANIZACJE: AUTISM NI Donard House Knockbracken Healthcare Park Saintfield Road Belfast BT8 8BH 028 9040 1729 VICTIM SUPPORT NI BELFAST 73 / 75 Great Victoria Street Belfast BT2 7AF 028 9024 3133 VICTIM SUPPORT NI DERRY/LONDONDERRY Embassy Building 3 Strand Road Londonderry BT48 7BH 028 7137 0086 MEN’S ADVISORY PROJECT 5th Floor Glendinning House 6 Murray Street Belfast BT1 6DN Belfast: 028 9024 1929 Foyle: 028 7116 0001

ADVICE NORTH WEST 0300 303 3650 • Embassy Court, 3 Strand Road, Derry • Spencer House, 14-21 Spencer Road, Derry • 17 Dock Street, Strabane

COMMUNITY ADVICE ARMAGH 028 3752 4041 • 9 McCrums Court COMMUNITY ADVICE BANBRIDGE 028 4062 2201 • 77 Bridge Street

ADVICE NI 028 9064 5919 1 Rushfield Avenue Belfast BT7 3FP

ADVICE SPACE (BELFAST) 0300 123 3233 • Merrion Business Centre, 58 Howard Street • The Arches Centre, Holywood Road • 40-44 Duncairn Gardens • Unit 2 The Spectrum Centre, Shankill Road naszexpress

BALLYNAFEIGH COMMUNITY DEVELOPMENT ASSOCIATION 283 Ormeau Road, Belfast

MIGRANT CENTRE UNIT 3, CIDO BUSINESS COMPLEX Charles Street Lurgan BT66 6HG

nr 97 ZIMA grudzień, styczeń, luty 2019/2020

naszexpress

nr 97 ZIMA grudzień, styczeń, luty 2019/2020

–

• Fortnight (pol. dwa tygodnie)

•

– przyjazne

•

- termin „rubbish” jest

•

- est to stosunkowo

•

- znaczy

zrozumienie tego.

powodu, smutek. programu XFactora. Jestem zawiedziony.

•

- obelga wypowiadana

Np. He is a wanker. He shouldn't have left her. - On jest palantem.

• Kursy angielskiego na wszystkich poziomach • • • • Przygotowanie do egzaminu na brytyjskie obywatelstwo • • Lekcje indywidualne i Korepetycje • Testy Diagnostyczne i Przesiewowe •

naszexpress

135 Albertbridge Road, BT5 4PS Belfast e-mail: ang.belfast@gmail.com www.angielskibelfast.co.uk Tel. 07510392378 FB: Angielski Belfast

nr 97 ZIMA grudzień, styczeń, luty 2019/2020

naszexpress

nr 97 ZIMA grudzień, styczeń, luty 2019/2020