Biznes bez granic - Produkcja, infrastruktura, usługi by NowinyPL

podnikatelský potenciál Opavska

listopad 2013

PODNIKÁNÍ BEZ GRANIC BIZNES BEZ HRANIC

potencjał biznesowy Opawska

listopad 2013

výroba, infrastruktura, služby

Vážení a milí čtenáři, SZANOWNI CZYTELNICY,

czwarty odcinek naszego serialu čtvrtý díl našeho seriáluo potencjale o podgospodarczym Opawska zamyka rozdział, w nikatelském potenciálu Opavska którym przedstawiamy je jako miejsce ożyprozatím uzavírá kapitolu předstawionego gospodarczego we wszystkich vováníruchu Opavska jako místa s čilým możliwych branżach.ruchem Trudno nam wyhospodářským ve było všech brać reprezentacyjne dziedziny gospodarki, myslitelných oblastech. Bylo těžké vybrat reprezentativní bardziej nam o pokazanie moc- šlo o silné pilíře, které vzorkychodziło podnikatelských oborů,jejspíše nych które mają na Opawsku pewnąa tradici. Také poslední majíﬁlarów, na Opavsku jistou kontinuitu tradycję naszej ostatniej výčet prezentacji pokazać přílohai ciągłość. se spíšeWnež o detailní všechstaramy oborů się a subjektů snažila vyhmátnout momenty, jejichž wszystkie dziedziny i podmiotyzajímavé gospodarcze, dzięki którym nasi předstapartnerzy vení veřejnosti Ratibořska může pomocii potencjał chápat inwestycyjny hospodářna terenie Ziemi Raciborskiej poznają możliwości ské možnosti a případný investiční potenciál Opavska. V Opawska. W tym celu podajemy dane statystyczne i informacje analityczne tomto smyslu zde znajdete spoustu statistických dat nie a analyzgromadzone dla Was kilku lokalnych instytucji. Oczywiście można tických informací shromážděných z několika institucí. oSapisać o aktywności gospodarczej naszego regionu, nie wspominając namozřejmě nemůžeme psát owhospodářských aktivitách szej Powiatowej Izbie Gospodarczej Opawie i nie zapoznając Was zna jej území okresu Opava přitom nezmínit naši iOkresní hosdziałalnością, którą na poluaczesko-polskiej współpracy kontaktów już podářskou komoru Opava a neseznámit Vás její činnosdługie lata inicjuje i realizuje. Sądzimy także, że może Wass zainteresować tí, kterou na poli Václavcem, česko-polské spolupráce dlouhá léta vyvíwywiad z Ladislavem dyrektorem dwóch położonych niedají. Předpokládáme také, že Vás velmi zaujmou rozhovory leko od granicy i bardzo wysoko cenionych szpitali w miastach Opawa i s ředitelem dvou blízkých a velmi vysoce ceněných nemocKrnow oraz rozmowa z Danielem Žídkem, zastępcą primatora Miasta nic – krnovské a opavské – MUDr. Ladislavem Václavcem Statutowego Opawa. Opowiada nam o warunkach, jakie urząd najwięka také s náměstkem primátora Statutárního města Opavy szego miasta w naszym regionie stwarza tak własnym przedsiębiorcom, Danielem Žídkem. Ten hovoří o podmínkách, které magisjak i potencjalnym inwestorom. trát největšího města našeho regionu vytváří jak vlastním Mam nadzieję, że i tym razem przyjmiecie informacje z drugiej strony podnikatelům , tak také investorům. granicy z satysfakcją i zainteresowaniem i że Was nasze starania będą Věřím, že i tentokrát budete s informacemi z druhé strainspirować do spokojeni odwiedzin aamoże nawet i dosnaha czegoś więcej. ny hranice že Vás naše bude inspirovat k

produkcja, infrastruktura, usługi

Opavsko - kraj podnikání Opawsko — ziemia obiecana zaslíbený dla biznesu

Václav Hon návštěvě našeho regionu, případně i k něčemu víc. prezes zarządu, Okresní hospodářská komory Opava

Václav Hon, předseda představenstva Okresní hospodářské komory Opava

MOCNE STRONY POWIATU OPAWA  Trwały wzrost liczby mieszkańców z wyższym wykształceniem.  Bogata instytucji edukacyjnych szkół Trvalýróżnorodna růst počtu oferta obyvatel s vyšším stupněm –vzděpodstawowych i średnich. Miasto Opawa jest siedzibą lání. Śląskiego. Uniwersytetu Pestrá nabídka vzdělávacích zařízení – základních,  Wystarczająca liczba wolnych siłjepracowniczych z umiarstředních škol. Město Opava sídlem Slezské unikowanymi verzity. wymaganiami płacowymi.  Swobodny ruchmnožství osób na volné rynku pracowniczym Dostatečné pracovní síly sUE. umírněný Wygodna lokalizacja powiatu w bliskości granicy państwomi mzdovými požadavky. z Polską. wej Volný pohyb osob na pracovním trhu EU.  Wielkie zasoby żwirów, piasków, łupków.státní hranice s Příznivá poloha okresu v blízkosti Polskou republikou.  Strefa ekonomiczna Bolatice, która oferuje 16 hektarów ziemi. Rozsáhle zásoby štěrků, písků, břidlice. Průmyslová struktury zóna Bolatice, která nabízí 16 hektarů  Różnorodność pracodawców z punktu widzenia půdy. własności, ale i przedmiotu działalności gospowielkości, i asortymentu produktów, jednostkijak ze co sobą darczej Rozmanitost struktury zaměstnavatelů do wzavejemnie praktycznie nie konkurują. likosti, tak co do vlastnictví, tak co do předmětu pod Struktura pracodawców, głównie powiązanych nikání awłasnościowa sortimentu výrobků, vzájemně si vesměs nez konkurují. miejscem swojej działalności gospodarczej poprzez różne (wzajemnie korzystne powiązaniapovětšinou handlowe pomięzwiązki Vlastnická struktura zaměstnavatelů, spjadzy miejscowymi ﬁrmami minimalizujące koszty transportu tých s místem svého podnikání různými vazbami (vzá– jemně dostawy opakowań, cukru, spojení mąki, produktów rolniczych…). výhodná obchodní mezi místními firma Firmy z zagranicznymi właścicielami z jakościowym promi s minimalizovanými náklad na dopravu – dodávka gramem socjalnym, z opieką nad rozwojem pracowników, obalů, cukru, mouky, zemědělských výrobků…). wyższymi pensjami, navlastnictví przykład Teva Czech Industries z Firmy v zahraničním s kvalitním sociáls.r.o., Model Obaly a.s., Opavia-LU a.s. ním programem, péči o rozvoj zaměstnanců, vyšší-

Silné stránky okresu Opava

mi mzdami, např. Teva Czech Industries s.r.o., Model SŁABE STRONY POWIATU OPAWA Obaly a.s., Opavia-LU a.s.

 Niewystarczająca infrastruktura komunikacyjna. Absencja odpowiedniego połączenia drogowego z Ostrawą i z eurosiecią autostradową, co jest przeszkodą dla więkpejską Nedostatečná dopravní infrastruktura. Absence odszego napływu silničního potencjalnych inwestorów i dynamicznego povídajícího napojení na Ostravu a evroprozwoju niektórych skou dálniční síť,działalności která bránígospodarczych. většímu přílivu poten Starzenie mieszkańców powiatu Opawa. ciálních się investorů i dynamickému rozvoji některým podnikatelských aktivit.  Niski poziom płac mieszkańców w ramach RCz. Stárnutí obyvatelstva okresu Opava. przede wszystkim  Gorsza jakość środowiska naturalnego, powietrza. Nízká mzdová úroveň obyvatelstva v rámci ČR.  Zhoršená kvalita životního prostředí, zejména  Niewystarczające możliwości na tworzenie nowych miejsc ovzduší. pracy.  Nedostatečná tvorba nových pracovních příležitostí.

Slabé stránky okresu Opava

J okud se na Opavsko po-

eżeli popatrzymy na Opawsko z ekonomicznego punktu widzenia, to najdívámemotorem z ekonomického większym biznesu hlediska, největším tahoutego regionu przygranicznego nem tohoto příhraničního są głównie ﬁrmy przemysłu regionu jsou zejména stromaszynowego. Błędem by jírenské firmy. Bylo by však było jednak sądzić, iż Opawchybou si myslet, že okres sko to tylko przemysł maOpava je jen strojírenství. szynowy. przyjrzymy Když se naJeżeli ekonomiku této się gospodarce regionu oblasti blíže tego podíváme, bliżej, zobaczymy, że jest to zjistíme, že je to dynamicdynamicznie rozwĳający się ky se rozvíjející region plný regionmenších z pełnymi wachlarzem řady větších fimniejszych większychoborů, ﬁrm z rem všech i různých wszystkich możliwych dzieale i země, která na další indzin, aleještě i z terenami, które vestory čeká. jeszcze czekają na następnych Pomyslná značka Made in inwestorów. Opava se neobjevuje jen na řadě různých strojůMade a zaříUmowną markę in zení, aleznajdujemy i na mnoha dalších Opawa na szeregu předmětech denní i občasné różnych maszyn i urządzeń, ale spotřeby. A s trochou nadtakże na wielu przedmiotach sázky se dá iříct, že se dnes codziennego niecodziennego nenajde nikdo, kdo bymożna nějaużytku. Z lekką przesadą ký ten výrobek pocházející powiedzieć, że dzisiaj nie znaj-z Opavska když kto už do netej použídziemy nikogo, pory val, tak aspoň o něm nevětakiego produktu, pochodząceděl. go z Opawska, nie używał, albo Dlouhou tradici zde má przynajmniej o nim nie słyszał. výroba různých léčiv, vyráDługą tradycję ma tutaj probí se zde řada známých léků. dukcja różnychprůmysl farmaceutyFarmaceutický patków, to stąd pochodzi wiele ří mezi nejstarší odvětví na popularnych Opavsku. Jelekarstw. spjat se Przemysł jménem farmaceutyczny należyGustava do najvídeňského rodáka starszych dziedzin przemyHella, který v polovině 19. słowychOpavě na Opawsku. Jest století rozjel výrobu związany z nazwiskiem naszeléků. Nejdříve v malé lékár-

go rodaka Gustava Hella, który w połowie XIX wieku zaczął w ně U bílého andělalekarstwa. v centru Opawie produkować města, z níž postupně Najpierw w se małej aptecesta„U la továrna na w léky přemístěbílého anděla” centrum miana do místní části Komárov. sta, która się później rozrosła Zde postupem času vyrostla do rozmiaru fabryki, a następvelká továrna vyrábějící lénie w dzielnicy Komárov. Tutaj čiva pod značkami Galena, z biegiem czasuPrávě wyrosła wielka IVAX či Teva. poté, co fabryka, produkująca lekarstwa komárovský závod koupipod szyldemspolečnost Galena, IVAX czy la izraelská Teva, Teva. Po tym, jak zakład kupiłaa došlo k prudkému rozvoji izraelska ﬁrma Teva, dnes opavský závoddoszło patřídok jego wielkiego rozwoju i dzisiaja nejmodernějším v Evropě fabryka do tych zopawska Tevy jeden z należy nejdůležitějnajnowocześniejszych w całej ších investorů a zaměstnaEuropie, Teva jestOpavské jednym vatelů nazaś Opavsku. z najważniejszych inwestorów léky jako Stopangin, Stoptussin, Algifen či i pracodawców naNovopasid Opawsku. zná dnes celý svět. takie jak Opawskie lekarstwa, BolatickáStoptussin, firma patří k Stopangin, Algifen předním evropským výrobczy Novopasid zna dzisiaj cały cům świat. sportovních, záchranářských, aleﬁrma i průmysloZ kolei inna z siedzibą vých lan. Obaly w Bolaticach należyzdoOpavy czołojsou většinu wych používány europejskichnaproducenvýrobků, kterératowniczych, nakupujete tów sportowych, valeobchodech. Málokdo třei przemysłowych lin. Warto ba ví, že krabice populární dodać, że opakowania z Opawy stavebnice LEGO, se vyrábí znajdziemy na wielu produkprávě v Opavě. Zemědělské tach, które kupujemy w skleplodiny z farmy se používají kto naale przykład wie, vpach. řaděMało jogurtů, i na vařeiż pudełka popularnych ní piva. A bardzo tak bychom mohLEGOdále. są produkowaliklocków pokračovat neOkres właśnieOpava w Opawie. Tutejsze patří stáprodukty rolnicze są wykorzyle k převážně zemědělským stywane przy produkcji oblastem a tvoří jádrowielu zerodzajów jogurtów, także mědělské produkceale kraje. Z

do warzenia piwa. I tak moglibyśmy kontynuować. celkové výměry 064 Opawski powiat cca nadal69 należy ha zemědělské půdy přido głównie rolniczych regionów padá zhruba 81,5 %rolniczej na ori jest jądrem produkcji nou půdu. Výrobu v součascałego województwa. Z całego né době zabezpečují menší obszaru ok. 69 tys. ha gleby rolspolečnosti, které v průběniczej na gleby orne przypada hu let vznikly vyčleněním z około 81,5%. Produkcję w rolvelkých družstev a Státních nictwie zabezpieczają, oprócz statků a také mnoho samosamodzielnie gospodarujących statně hospodařících rolnírolników, głównie mniejsze ků. V okrese Opava bylofir1 my, które z biegiem lat powstały 530 jednotek zabývajících poprzez wydzielenie z wielkich se zemědělstvím, lesnictvím spółdzielni i kombinatów pańnebo rybářstvím. stwowych. Průmysl Wv powiecie okrese Opawa je již działa 1 530 zajmutradičně vícejednostek diverzifikovających się rolnictwem, leśnicný než průmysl v Moravskoslezském a měl twem czy kraji hodowlą ryb.tedy po roce 1989 lepší výchozíjest podPrzemysł w powiecie już mínky k adaptaci na tržní tradycyjnie bardziej zdywersyprostředí. Důležitou fikowany niż przemysłsoučásw wojetíwództwie tohoto procesu byla takéi morawsko-śląskim privatizace státdlatego też miałbývalých po 1989 roku lepních podniků. V okrese je sze warunki wyjściowe do ada5ptacji 470wfirem zabývajících se środowisku rynkowym. průmyslovou výrobou Ważną częścią tego procesu(což była jetakże 17,8 % průmyslových fiprywatyzacja byłych zakłarem v kraji. dów państwowych. W powiecie Stavebnictví v okrese zadziała 5 470 firm zajmujących bezpečuje 5 249 vesměs sousię produkcją przemysłową (jest kromých firmem s menším to 17,8% firm przemysłowych w počtem zaměstnanců. całym województwie). Pokud se podíváme na Budownictwem zajmuje się w průmyslová odvětví, najdepowiecie 5 249 głównie prywatme na Opavsku většinu obonych firm z mniejszą liczbą prarů. cowników. Jeżeli popatrzymy na Výraznou většinu ekonogałęzie przemysłu, Opawmických subjektůto vnaokrese

sku znajdziemy przedstawicieli większości z nich. Znaczącą tvoří osobyekonomicznezapsaliczbęfyzické podmiotów né v w obchodním rejstříku, nych powiecie tworzą przedzsiębiorcy právnických jsou działającyosob jako osoby nejvýznamnější skupifizyczne, jako osoby prawne nou společnosti s ručením najczęściej rejestrujemy spółki omezeným. Ve struktuře z ograniczoną odpowiedzialekonomických subjektů ponością. W strukturze suzovaných podle podmioodvětgospodarczych vítów připadá největšínajwiększy podíl na udział mają podmioty obchod, dále pak nahandloprůwe, dalej też przemysł i usługi mysl a služby pro podnidlaafirm i budownictwa. Osoby ky stavebnictví. Osoby sasamodzielnie wykonujące dziamostatně výdělečně činné a łalność i tzw. małe jednostki zatzv. malé organizace do 24 trudniające do 24 pracowników zaměstnanců představují dają než więcej niż%98,9% více 98,9 všechwszystsubkich podmiotów. Jeżeli chodzi o jektů. Mírou nezaměstnanosti je okres v rámci kraje bezrobocie, to powiat w ramach postižen méněosiąga (lepšíniski situawojewództwa poce je (lepsza jen v okrese ziom sytuacja Frýdekjest tylko Místek), však nad průw powieciejeFrýdek-Místek), bezměrem České republiky o robocie jest tutaj jednak wyższe 1,24 %. krajowa o 1,24%. niż średnia Pokud se podíváme na Jeżeli popatrzymy na poszczejednotlivé sektory, tak nejgólne dziedziny to najwięcej více pracuje v sektoru ludzilidí pracuje w gałęziach posekundárním (zpracovatelchodnych (przemysł przetwórský průmysl, stavebnictví a czy, budownictwo, transport), i doprava), a to 53,7 %. Náto 53,7%. Dalej jest sektor trzeci sleduje sektor terciální (handel, finanse, administracja, (obchod, peněžnictví, adszkolnictwo, opieka zdrowotna ministrativa, školství, zdrai inne usługi) z 42 . W sektorze votnictví a další služby) s pierwszym, więc przyprimárwydoby42 %. V sektoru ciu, wtedy rolnictwie leśnictwie ním, těžbě, i zemědělpracuje tylko 4,3% ludzi. ství a lesnictví pak pracuje

pouze 4,3 % lidí. ciąg dalszy na stronie 3 Pokračování na straně XX

2 BIZNES BEZ GRANIC

Nowiny RACIBORSKIE • wtorek, 26 listopada 2013 r.

Najważniejsza jest infrastruktura komunikacyjna Żywym przykładem czesko-polskiej współpracy przygranicznej jest wieloletni dyrektor Powiatowej Izby Gospodarczej w Opawie (OHKO), inż. Jiří Germanič. Powiatowa Izba Gospodarcza w Opawie już od początku swej reaktywacji w 1991 roku miała w swoich założeniach potencjał współpracy z partnerami zagranicznymi. Po likwidacji Przedsiębiorstw Handlu Zagranicznego na podstawie specjalnej ustawy, doszło do uwolnienia możliwości działania poszczególnych jednostek gospodarczych, które mogły nawiązywać kontakty handlowe już bezpośrednio. Z drugiej strony jednak bra-

podróż zagraniczna prowadziła do Raciborza. „Prawdą jest, że od samego początku czuliśmy, że jest bardzo potrzebne poprawienie drożności granicy, nie tylko w ramach tzw. małego ruchu przygranicznego, transportu osobowego i turystyki, ale także w celu lepszej wymiany towarowej. Po drugiej stronie granicy – w Raciborzu – znaleźliśmy kolegów, którzy myśleli tak samo jak my, więc nasze wzajemne kontakty zaczęły sukcesywnie rozwijać się. Paradoksem jest to, że oﬁcjalny dokument o współpracy obu Izb został podpisany dopiero na wiosnę tego roku” – wspomina Germanič pierwsze podróże

wiązywania polsko-czeskich kontaktów handlowych. Całe lata dziewięćdziesiąte przebiegały pod znakiem działań w kierunku udrożnienia granicy dla transportu ciężarowego. „Napotykaliśmy cały szereg przeszkód, poczynając od legislacyjnych, celnych i innych przepisów, a kończąc na niechęci włodarzy gmin przy granicy. Ci z jednej strony deklarowali chęć rozwijania gminy poprzez otwarcie infrastruktury na współpracę transgraniczną, z drugiej strony jednak (często pod presją współobywateli) wszystkimi możliwymi sposobami próbowali zablokować starania o rozszerzenie droż-

Jiří Germanič rozmawia na konferencji z redaktorem naczelnym Nowin Raciborskich Mariuszem Weidnerem

kowało instytucji, która by wspomagała wyszukiwanie kontaktów i nawiązywanie współpracy. Tym zadaniem zajęła się między innymi Izba Gospodarcza. Jej ówczesny dyrektor Jiří Germanič, który tę funkcję pełni do dziś, mówi, że ich pierwsza

do Polski razem z kolegami z miast Liberec, Hradce Králové i Ostrawa. „Z ówczesnym radcą handlowym z Warszawy odwiedziliśmy także Walbrzych, Wrocław, Jelenią Górę i Katowice, spotykaliśmy się z przedsiębiorcami i byliśmy prekursorami na-

ności przejść w ich regionie” – mówi Germanič i dodaje: „W naszej najbliższej okolicy była walka o Krnov, Sudice i Bartultovice.” Do tego nadeszła katastrofalna powódź w 1997 roku, podczas której doszło do uszkodzenia mostu na przejściu Bohumín

CZYM JESZCZE ZAJMUJE SIĘ POWIATOWA IZBA GOSPODARCZA W OPAWIE?  wystawianie dokumentów dla handlu zagranicznego  wystawianie opini natury prawnej – na przykład o działaniu siły wyższej, kiedy krajowy partner nie mógł wypełnić kontraktu (chodzi o potwierdzenie niemożliwości dotrzymania terminu z powodu pożaru, powodzi, itp.)  potwierdzanie różnych ważnych faktów: na przykład uwierzytelnianie deklaracji ﬁrm, że to co deklarują, jest prawdą (tzw. seenowanie – widziałem)  wykazywanie pochodzenia towarów: jeżeli jest doładowane, można obniżać cło, podatki; ważny i czasami niezbędny warunek dla otrzymania różnych ulg celnych (po wejściu do UE nie dotyczy krajów członkowskich) 200 – 250 kompl/miesiąc  Karnet ATA umożliwia eksport i import bezcłowy w celu imprez pokazowych, wykonywania zawodu (narzędzia, uczestnicy wyścigów); po naszym wejściu do UE niewykorzystywane  podstawowe doradztwo w celu odpowiedzi na ewentualne pytania, albo naprowadzenie przedsiębiorcy na odpowiedni kierunek (projekt InMP – podczas jego trwania w ramach sieci Izb Gospodarczych w całym kraju ok. 80 000 odpowiedzi na pytania, przy czym poprawność była wyrywkowo sprawdzana)  lobbing w sprawach uzasadnionych wymagań naszych członków

Dyrektor Powiatowej Izby Gospodarczej Ing. Jiří Germanič

– Chałupki. Ostatecznie nasz wieloletni wysiłek przyniósł sukces w postaci otwarcia w 2000 roku przejścia Bartultovice. Dzięki wspólnemu wejściu do Unii Europejskiej w 2004 roku, czesko-polska współpraca nabrała nowego wymiaru, ale niektóre problemy przetrwały. „Programy z przedakcesyjnych funduszy PHARE i później z funduszy strukturalnych preferowały wspieranie ruchu turystycznego i współpracę transgraniczną w postaci kulturowej, sportowej i społecznej. Dalej próbowaliśmy w różnych komisjach eksperckich zwracać uwagę na najbardziej znaczące problemy, które skutecznie przeszkadzają wolnemu handlowi i pokonywaniu granicy w dziedzinie przedsiębiorczości. Przełomem było wzajemne uznanie wyników badań instytucji certyﬁkujących (laboratoriów). Można by wyliczać dalsze działania, ale najważniejsze jest to, że w spotkaniach, organizowanych przez Izbę, uczestniczyło podczas dziesięciu lat 1648 ﬁrm. Jak funkcjonuje Powiatowa Izba Gospodarcza dziś i czym wspomaga przedsiębiorców po czeskiej i polskiej stronie? Oddajmy ponownie słowo dyrektorowi Izby: „Dlatego, że większość barier została po wejściu do Unii zlikwidowana, nie jest już konieczne negocjowanie po drugiej stronie granicy różnych spraw i popychanie urzędów w kierunku polepszania warunków dla wspólnego handlu. Nastąpił następny etap współpracy, którego celem jest praca nad wspólnymi projektami, które przedstawią zupełnie nowe punkty widzenia, ewentualnie potencjały rejonów przygranicznych, i które mogą być inspiracją dla czeskich i polskich przedsiębiorców. Na tym polu realizujemy wspólnie z partnerską Raciborską Izbą Gospodarczą już drugi projekt. „Pierwszym

była Międzynarodowa konferencja nt. Odnawialnych źródeł energii jako okazji do rozwoju gospodarczego czesko-polskiego pogranicza, która miała miejsce w Raciborzu 17 – 18 kwietnia 2013 roku. W ramach konferencji nagrodę „Filar Ziemi Raciborskiej” otrzymało dwóch przedsiębiorców z Opawska. Była to firma transportowa i spedycyjna RKL oraz spółka meblarska HON a.s. Drugim projektem jest właśnie trwający „lustrzany” projekt Biznes bez granic czyli wymiana informacji i wspólne poszukiwanie szans rozwoju pogranicza PL–CZ. W ramach tego projektu, po obu stronach granicy, prezentowane są tradycyjne i perspektywiczne dziedziny i obszary działalności gospodarczej, by tym sposobem pokazać ukryty potencjał wzajemnej współpracy biznesowej. W ramach obu projektów zostało w lokalnych mediach opublikowanych 8 dodatków tematycznych, nakręconych 8 krótkich filmów pokazujących dane dziedziny, powstały prezentacje multimedialne na stronach internetowych oraz dwa dłuższe dokumenty przedstawiające Ziemię Raciborską i Opawsko od strony gospodarczej. Oba dokumenty – czeski i polski – zostały zaprezentowane na międzynarodowej konferencji, która odbyła się 7 listopada 2013 r. w Opawie. Wyżej wymienione projekty były w obu przypadkach finansowane z Funduszy Mikroprojektów w Euroregionie Silesia, w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007 – 2013. „Sądzę, iż na tym polu jest ciągle wiele do poprawy i dlatego będziemy kontynuowali działania w kierunku zbliżania środowisk biznesowych czeskiej i polskiej strony. Jak to na koniec dokumentu o potencjale biznesowym powiedział wydawca Nowin Raciborskich Arkadiusz

Gruchot: Jeżeli istnieją jeszcze jakieś bariery, to tylko w naszych głowach, i tylko od nas zależy, czy je będziemy stopniowo likwidować. Zostaje oczywiście także obowiązek starania się o poprawę infrastruktury komunikacyjnej, wręcz jestem przekonany, że jest to najważniejsza sprawa. Dlatego też natychmiast zareagowaliśmy, kiedy tylko otrzymaliśmy zapytanie z Ministerstwa Transportu z Polski z prośbą o zaznaczenie tych części sieci komunikacyjnej, które negatywnie wpływają na warunki wzajemnej współpracy gospodarczej pomiędzy przedsiębiorcami w naszych regionach. Wyznaczyliśmy najbardziej palące miejsca z zaleceniem, by starano się te najbardziej problemowe odcinki jak najszybciej poprawić. Zaręczam, iż nie ma tam żadnych nadętych i zbędnych akcji, ale znajdują się tam tylko te odcinki, które potrzebują rekonstrukcji” – wylicza Germanič. Poza tym brak nam jeszcze jednego atrybutu – sensownej bazy danych o jednostkach gospodarczych i bazy danych o możliwościach kooperacyjnych. Tak, by cały potencjał, który posiadają poszczególne dziedziny, można było znaleźć w jednym miejscu. „Istnieje wiele stron internetowych gmin, organizacji społecznych i kulturalnych, wiele broszur i druków, ale naprawdę profesjonalna współpraca zacznie się dopiero wtedy, kiedy ktokolwiek i kiedykolwiek przy pomocy kilku kliknięć znajdzie najbardziej szczegółowe informacje wszelkiego rodzaju – z konkretnych dziedzin, o mocach produkcyjnych, personalne itp. Powinno to być w przyszłości następnym stopniem bardziej jakościowej współpracy czesko-polskiej a może i treścią następnego najbliższego wspólnego projektu, w którym by mogły partycypować także „główne miasta” regionu – Opawa i Racibórz” – kończy Germanič.

BIZNES BEZ GRANIC 3

Nowiny RACIBORSKIE • wtorek, 26 listopada 2013 r.

Wierzymy, że będziemy leczyć więcej Polaków mówi dyrektor opawskiego i krnovskiego szpitala Ladislav Václavec Bliskość polskiej granicy Ladislav Václavec, dyrektor szpitala „Slezská nemocnice” w Opawie i szpitala „Sdružené zdravotnické zařízení” w Krnowie, widzi jako wielkie wyzwanie. Jest przekonany, że jego lekarze i pozostali pracownicy opieki zdrowotnej mają wiele do zaoferowania także polskim pacjentom, i że dla lokalnej opieki zdrowotnej bliskość granicy i nieistniejąca bariera językowa może być wielkim atutem.  Niedawno zaczęła obowiązywać nowa dyrektywa unijna dotycząca wyboru pacjentów pomiędzy instytucjami opieki zdrowotnej w ramach UE, czy inaczej o leczeniu transgranicznym. Czy te zmiany przyniosą coś nowego waszym szpitalom? Czy oczekujecie, że po wejściu w życie tej dyrektywy nastąpi przypływ obcokrajowców do miejscowych szpitali? Czy oczekujecie „polskiej inwazji” i tzw. turystyki leczniczej?

pacjentowi w przypadku procedur, gdzie mamy teraz wolne moce.  Czy na dzień dzisiejszy pacjent zagraniczny jest dla szpitala „wkładem”? Czy jest na odwrót i szpital ma problem z długami obcokrajowców, którzy nie zapłacili za wykonane procedury lekarskie? Nowa dyrektywa powinna eliminować możliwość nieuregulowania długów przez takich pacjentów. Z długami

poszukują i korzystają z usług opawskiego szpitala? Są to pojedyncze przypadki, czy Polacy są w Opawie częstymi pacjentami? Obywatele polscy na razie korzystają z naszych usług rzadko, zazwyczaj w nagłych wypadkach. W przeszłości rozmawialiśmy o operacjach zaćmy czy wymianach stawów, ale z powodu niejasnego ﬁnansowania temat odpuściliśmy. Więcej pacjentów z Polski bywa w szpitalu w Krnowie, który leży blisko granicy. Również tam chodzi głównie o opiekę w nagłych przypadkach.  Jeżeli by porównać ceny, poziom i standardy opieki zdrowotnej w waszych szpitalach i w Polsce, to są różnice? Jeżeli tak, to jakie? Sądzę, iż poziom naszej opieki zdrowotnej jest wysoki, oceniam to jako chirurg, który zna także poziom wyposażenia niektórych polskich placówek. Możemy więc zaoferować porównywalną albo i wyższą jakość, razem z krótszym okresem oczekiwania na zabieg czy operację.

Nową dyrektywę rozumiemy jako olbrzymią okazję dla obu szpitali, jako możliwość wykorzystania wolnych mocy głównie w dziedzinach operacyjnych – głównie w ortopedii – przy planowanych operacjach bioder i kolan, czy w przypadku badań diagnostycznych jak rezonans magnetyczny czy CT. W obu szpitalach widzimy taką możliwość i chcemy zaoferować naszą opiekę. Inwazji nie oczekujemy, chętnie jednak udzielimy opieki każdemu

spotykamy się przy zabiegach ratujących życie obcokrajowcom. Planowane zabiegi potraﬁmy dopilnować lepiej, jednak w nagłych wypadkach na pierwszym miejscu stawiamy pomoc i opiekę nad pacjentem, dopiero później załatwianie spraw ﬁnansowych.  Jaka jest sytuacja z zabiegami wykonywanymi dla Polaków w opawskim szpitalu? Od granicy do szpitala nie jest daleko. Czy Polacy

angielskim albo niemieckim, mamy lekarzy, którzy potraﬁą rozmawiać po francusku czy arabsku. Po polsku komunikujemy się na dobrym poziomie. W każdym ze szpitali istnieje lista lekarzy, który porozumiewają się w innych językach, więc w razie potrzeby możemy zapewnić tłumaczenie.  Czy któryś z lekarzy czy z pozostałego personelu jest polskiej narodowości? W danym momencie nie wiem o żadnym lekarzu polskiej narodowości, ale jeżeli będzie zainteresowanie, to chętnie zatrudnimy polskich lekarzy.  Jaką opiekę szpitale najczęściej świadczą obcokrajowcom? Świadczymy opiekę w nagłych przypadkach i to w całym zasięgu, poza tym przewidujemy planowane zabiegi w dziedzinie wymiany stawów, w operacjach zaćmy, przy artroskopii i specjalistycznych operacjach laparo-

skopowych czy operacjach tarczycy, które robimy na bardzo wysokim poziomie. Przy gwarancji ﬁnansowania jesteśmy w stanie zaoferować cały wachlarz zabiegów i operacji.  Jak wygląda w przypadku obcokrajowców sprawa z płatnościami za wykonane świadczenia? Czy płatnikiem jest ubezpieczalnia zagranicznego pacjenta, czy on sam? Według zakładanego rozporządzenia, pacjentowi z UE przysługuje opieka w wysokości wartości takiego samego świadczenia w jego kraju. Zakładamy, iż taka wysokość będzie dla naszej instytucji wystarczająca. Oczywiście możemy także oferować pacjentom wariant z dopłatą.  Czy są jakieś surowce, materiały czy usługi, które nabywacie w Polsce? Jako organizacja nie, ale indywidualnie tak.

 Czy szpital w Opawie może zaoferować w porównaniu z polskimi szpitalami coś więcej? Czy istnieje jakiś „specjalny” zabieg, z powodu którego tutaj Polacy traﬁają? Polscy obywatele interesują się głównie ortopedycznymi operacjami, operacjami zaćmy i niektórymi rodzajami badań. Przewidujemy, iż sukcesywnie będziemy im oferować coraz większy asortyment naszej diagnostyki, łącznie z diagnostyką laboratoryjną.  Jak wygląda sprawa jeżeli chodzi o zdolności językowe lekarzy i pozostałego personelu? Lekarze, oprócz języka czeskiego i słowackiego władają najczęściej językiem

Dokończenie ze str. 1

Opawsko – ziemia obiecana dla biznesu Dziś region Opawsko jest częścią województwa morawsko-śląskiego, które powstało 1

stycznia 2000 r. W jego obrębie znajduje się 77 gmin, które dalej dzieli się na 149 poszczególnych

części i 139 obszarów katastralnych. Siedem z nich ma status miasta a w najbardziej zalud-

nionym – statutowym mieście Opawa – mieszka prawie 60 tys. mieszkańców. Oprócz tego podstawowego podziału administracyjnego są tutaj wyodrębnione 3 mikroregiony (Hlučínsko, Moravice a Matice Slezská) i część powiatu Opawa jest także częścią Euroregionu Silesia (łącznie z częściami powiatów Bruntál i Nový Jičín po stronie czeskiej i Ziemiami Raciborską i Głubczycką po stronie polskiej). Jednostki te są pewną formą współpracy samorządów lokalnych (mikroregiony), czy regionów przygranicznych (euroregion) i ich celem jest przede wszystkim współpraca gospodarcza, rozwój infrastruktury, ochrona środowiska naturalnego, działalność kulturowa i edukacyjna

oraz turystyka. Około 48% gmin ma mniej niż 1 000 mieszkańców. Małe wioski znajdziemy przede wszystkim w zachodniej i południowo-zachodniej części powiatu. Powiat jest ze swoimi 177 tysiącami mieszkańców na czwartym miejscu w województwie i na dziesiątym w całym kraju wśród najliczniejszych powiatów. Surowce naturalne występują na terenie powiatu w postaci lignitu, torfu, kamienia gipsowego, piasków ognioodpornych, łupków dachowych, piasków odlewniczych, drobnych piaskowców, granitu, żwirów, piasków i wód mineralnych. Wykorzystywanie tych surowców jest w sumie niewielkie. Powiat zajmuje ważne miejsce w dzidzinie gospodarki wod-

nej (regionalne źródło wody pitnej). Powiat przecina główna trasa kolejowa w kierunku od Ostrawy do miast Krnow i Bruntál z intensywną przeprawą towarów i osób. Zasięg i gęstość sieci komunikacyjnej są dobre. Mamy nawet rezerwy w dostępie do transportu na obrzeżach powiatu. Drogowa sieć infrastruktury komunikacyjnej prowadzi w większości przypadków środkiem wiosek i miast. Tworzy się w ten sposób systemowo niekorzystne rozwiązanie, które ma negatywny wpływ nie tylko na środowisko naturalne, ale także na bezpieczeństwo ruchu drogowego. Szkielet komunikacyjny tworzą drogi pierwszej klasy z połączeniem na autostradę D 47 i Polskę.

4 BIZNES BEZ GRANIC

Nowiny RACIBORSKIE • wtorek, 26 listopada 2013 r.

Opawsko ma wiele do zaoferowania

przedsiębiorcom i inwestorom mówi Daniel Žídek, zastępca primatora miasta Opawa Opawsko to dziś jeden z najważniejszych regionów województwa morawsko-śląskiego, który po wejściu Republiki Czeskiej do Unii Europejskiej coraz bardziej otwiera się na nowych inwestorów. O tym, jaka sytuacja jest w Opawie, co miejscowy ratusz może zaoferować przedsiębiorcom i jakie bariery hamują rozwój współpracy transgranicznej, opowiada Daniel Žídek, zastępca primatora miasta Opawa. Opawsko jest według niego regionem, który ma dużo do zaoferowania inwestorom.  Co więc opawski ratusz może zaoferować nowym inwestorom? Miasto Opawa może zaoferować nowym inwestorom wolne tereny przeznaczone na działalność gospodarczą. Przykładowo, w strefie ekonomicznej w dzielnicy Vávrovice, która powstaje od 2010 roku, mamy zakupione tereny, które możemy oferować inwestorom. Cały ten projekt trochę przyhamował kryzys ekonomiczny i nierealistyczne oczekiwania niektórych właścicieli gruntów, dlatego jeszcze nie jest sfinalizowany do końca. Brakuje nam jeszcze lepszej infrastruktury komunikacyjnej, chociaż wszystko jest na dobrej drodze. Opawa może zaoferować wykwalifikowanych pracowników, którzy są gotowi pracować uczciwie i dobrze. Zdecydowanym atutem jest bliskość polskiej granicy, brak bariery językowej, szeroki wachlarz szkolnictwa, które zapewnia na wielu kierunkach wykwalifikowaną siłę roboczą. Miasto Opawa zaoferuje każdemu zdecydowane wsparcie we wszystkich działaniach administracyjnych. Współpracowaliśmy przykładowo przy wielkiej inwestycji koncernu „TEVA”, gdzie udało się przyspieszyć postępowanie budowlane, przygotowania administracyjne i komunikację z Urzędem Wojewódzkim, agencją Czech Incest i miejscową Izbą Gospodarczą.

 Jakiego inwestora sobie Opawa życzy? Oczywiście zawsze jest to sprawa popytu. Tereny są przygotowane właściwie dla jakiejkolwiek działalności, oczywiście bardzo byśmy się cieszyli, jeżeli pojawiliby się inwestorzy, którzy rozpoczęliby działalność, której u nas na razie nie ma. Województwo morawsko-śląskie i Opawsko są ukierunkowane za bardzo na przemysł maszynowy, na wszystko, co jest związane z metalem, jego obróbką i przetwórstwem. Bardzo ucieszylibyśmy się, gdyby zadomowiły się u nas inne dziedziny. Naszym atutem jest to, że w Opawie już działają firmy z innych branż, np. firma farmaceutyczna „TEVA”, spożywcza „Opavia-LU”, mamy tutaj papiernie „Kappa”, producenta opakowań „Model Obaly”, więc z tym jest związana także znacząca dywersyfikacja siły roboczej. Jest to także jeden z powodów, dlaczego Opawa przetrwała kryzys z mniejszymi problemami niż przykładowo miasta Havířov albo Karwiná, gdzie cała gospodarka zależy od jednej dziedziny. Bardziej cieszylibyśmy się z mniejszych zakładów. Najlepiej by było, gdyby ktoś chciał zainwestować w istniejącą już firmę, albo jeżeli udałoby się czeskiej firmie zdobyć nowe zlecenia po polskiej stronie. Przywitamy oczywiście także inwestorów w budow-

nictwie, wiele gmin posiada przygotowane grunty pod planowaną budowę domków jednorodzinnych itp.  Jak poszukujecie inwestorów? Właśnie z powodu niedokończenia strefy ekonomicznej aktualnie aktywnie nie poszukujemy wielkich inwestorów, raczej tylko reagujemy na ewentualne zapytania. W ostatnim czasie chodzi najczęściej o rozszerzenie aktywności istniejących przedsiębiorców, którzy już w Opawie działają. Zupełnie nowego inwestora teraz w Opawie nie mamy.  Od czasów inwestycji izraelskiej ﬁrmy TEVA na Opawsku nie pojawił się żaden znaczący inwestor. Dlaczego? Powodów jest wiele. Mamy na przykład złe połączenia komunikacyjne z autostradami czy z Polską, co się może znacząco poprawić po zakończeniu inwestycji realizowanej na drodze I/11. Dobry dojazd do autostrady jest alfą i omegą każdej wielkiej inwestycji, więc po dokończeniu tego dojazdu do autostrady dużo sobie obiecujemy.  Czy Opawsko posiada wystarczająco dużo wykwaliﬁkowanej siły roboczej? Jestem przekonany, iż Opawa i jej na-

turalna okolica, są wystarczająco duże i silne, by sprostać jakiemukolwiek popytowi. Sądzę, iż szkolnictwo ciągle poprawia się, głównie w ostatnich dwóch latach, kiedy to opawskie firmy zaczęły ze szkołami blisko współpracować. Takie firmy jak „Ostroj”, „Cukrovar”, „Ferram”, „Model Obaly”, czy „Teva” włączyły się do wielu projektów. Wcześniej zaczęto zapominać o rzemiośle, nie myślano o cieślach, spawaczach, hydraulikach, ślusarzach, i teraz zaczyna ich brakować. Właśnie w tym kierunku widać wzrost zainteresowania firm, które zaczynają wspierać potrzebne kierunki. Nie można oczywiście zapominać, że w Opawie funkcjonuje Uniwersytet Śląski.  Opawsko jest regionem przygranicznym. Jaka jest współpraca Opawy z Polską? Blisko współpracujemy z naszymi miastami partnerskimi: Raciborzem, Żywcem i Katowicami. Współpracujemy w kilku dziedzinach, oprócz gospodarki także w ochronie środowiska naturalnego, w kulturze i szkolnictwie. Dziś także wielu polskich obywateli pracuje w naszych firmach i na odwrót, nasi obywatele pracują w Polsce. Wierzę, iż w przyszłości nasza współpraca może się jeszcze dynamicznie rozszerzać i że może być obustronnie korzystna.

 Jakie są według Pana bariery w istniejącej czesko-polskiej współpracy? Zasadniczym problemem jest według mnie zła infrastruktura komunikacyjna. Należałoby zadbać o to by towar można przez granicę dostarczać na czas, by nie powstawały zbędne zapasy magazynowe. Jeżeli chodzi o bariery administracyjne, to są coraz mniejsze.  Jak ocenia Pan współpracę z Izbą Gospodarczą? Z Opawską Izbą Gospodarczą mamy bardzo dobrą współpracę, współpracujemy z nimi głównie przy tych mniejszych projektach. Sprawdziła się nam także współpraca z instytucją „Rotary Club”, za którą stoi miejscowy przedsiębiorca i która bardzo wspiera szkolnictwo podstawowe. W tym roku przykładowo wyposażyli cały warsztat szkolny w jednej szkole podstawowej, dzięki czemu edukacja rzemieślnicza może być wspierana już na etapie szkoły podstawowej.  Więc podsumowując, jest Pan przekonany, że Opawa, dzięki swej lokalizacji blisko polskiej granicy i dzięki pogłębiającej się współpracy transgranicznej, może się dynamicznie rozwijać? Zdecydowanie tak.

Najwięksi pracodawcy skoncentrowani w Opawie Biorąc pod uwagę stan zatrudnienia, najlepsza sytuacja jest tradycyjnie wokół miasta powiatowego, w którym są skoncentrowani najwięksi pracodawcy. Do największych z nich zaliczamy pracodawców: „Teva Czech Industries s.r.o.” (1461 pracowników), „Brano a.s., zakład Hradec nad Moravicí” (1353 pracowników), szpital „Slezská nemocnice” w Opawie (1203 pracowników). Najgorsza sytuacja jest z kolei w regionie miasta Vítkow, gdzie poziom bezrobocia ak-

tualnie przekracza granicę 17%. Najwyższe zatrudnienie w tym regionie utrzymuje nadal poczta „Česká pošta, s.p.,” i spółka akcyjna „Linaset” w mieście Budišov nad Budišovkou zatrudniająca 311 pracowników. Znaczącym pracodawcą w tym regionie jest także oddział ostrawskiego szpitala klinicznego – Szpital dla przewlekle chorych w Klokočowie ze 115 pracownikami. Przemysł przetwórczy w tym regionie znacząco reprezentuje spółka akcyjna „MELECKÝ” z 80 pracownikami.

Do największych pracodawców w regionie hulczyńskim należą przede wszystkim spółki przemysłu maszynowego działające w miasteczku Dolní Benešov – „MSA, a.s.” (560 pracowników pod koniec 2012 r.), „ARMATURY Group a.s.” (460) i odlewnia „Slévárna Dolní Benešov, s.r.o.” (126). Na poziom bezrobocia w tym regionie ma w dużej mierze wpływ rozwój zatrudnienia w zakładach przemysłowej aglomeracji ostrawskiej, z którą ten region bezpośrednio sąsiaduje. Bezrobocie osiągało tu pod ko-

niec 2012 roku poziom 9,5%, co inaczej oznacza 1 912 zarejestrowanych osób bez pracy. W okolicy Krawarza znajdziemy ﬁrmy z przemysłu przetwórczego. Największą ﬁrmątutajjest spółka akcyjna „LANEX” z 353 pracownikami i „LANEX Packaging s.r.o.” z 323 pracownikami. Do znaczących pracodawców w tym regionie należy zaliczyć także spółkę „PF PLASTY s.r.o.”, która pod koniec 2012 roku zatrudniała 289 osób. Poziom bezrobocia w tym regionie wynosił na koniec 2012 roku 12,5%.

Opawa to miasto zręcznych drukarzy Jeżeli jest coś, czym Opawsko może się naprawdę pochwalić, to są to zręczni drukarze. Ta dziedzina działalności gospodarczej doznała od początku XIX wieku, kiedy swoją słynną drukarnię założył w Opawie Josef Jiří Trassler, dynamicznego rozwoju. Dziś w Opawie, oprócz książek, kalendarzy czy zleceń dla państwa czeskiego, drukuje się większość ulotek informacyjnych do leków dla większości nie tylko europejskich firm farmaceutycznych. Zadrukować papier potrafi każdy. Wyprodukować dokładne ulotki do leków, które muszą sprostać wymaganiom firm farmaceutycznych, to już

bardziej skomplikowane zadanie. Ale jedna z opawskich firm tę dziedzinę na tyle opanowała, iż właśnie zlecenia firm farmaceutycznych w postaci drukowania informacji o lekach załączanych do opakowań jest jej głównym działaniem. „Oczywiście tak jak wszędzie, także i tutaj najważniejsi są ludzie. Firmę tworzą profesjonalni pracownicy – wyjaśnia dyrektor drukarni Miroslav Soukup. W jego branży najbardziej ważni są dobrze wykształceni drukarze. „Znaleźć odpowiednich ludzi, to dziś coraz większy problem”, uzupełnił przedstawiciel firmy Vladimír Pravda. Obaj menedżerowie dodają jednak, że świadectwem tego, że ich firmy mają takich pracow-

ników, jest to, że firma już kilkakrotnie przeszła przez bardzo trudne testy, za pomocą których koncern TEVA sprawdza swoich dostawców. Opawska drukarnia koncentruje się na druku na maszynach offsetowych oraz usługach introligatorskich ze specjalnością produkcji składanych ulotek informacyjnych wkładanych do opakowań i przeznaczonych dla przemysłu farmaceutycznego, spożywczego i przemysłu potrzeb higienicznych. Firma realizuje zlecenia od projektu graficznego aż do końcowej produkcji. Jako jedyna drukarnia w kraju potrafi ulotki poskładać według wymagań klienta. Może także zrealizować

sklejanie wydrukowanych ulotek. I to już jako jedyna w Europie Środkowej! Ulotki te są dalej częścią opakowań z lekami, które traﬁają do dziesiątek krajów na całym świecie od Ameryki, przez Ukrainę aż po Rosję. Drukarnia blisko współpracuje z koncernem farmaceutycznym TEVA – tak więc wszędzie na świecie, gdzie znajdziecie produkty TEVA, prawie na sto procent znajdziecie także w nich ulotki drukowane w Opawie. Opawska drukarnia nie lekceważy też końcowej kontroli swoich produktów. „Tekst na ulotkach musi być absolutnie dokładny! Do kontroli wykorzystujemy tutaj najnowocześniejszy

scaner. Musimy mieć pewność, że z naszej ﬁrmy nie wyjdzie żaden bubel. Konieczna jest stuprocentowa gwarancja, że w tekstach nie ma błędu” – wyjaśnia dyrektor drukarni Miroslav Soukup. Drukarnia, dzięki produkcji ulotek do leków, zadomowiła się już na rynku farmaceutycznym. Teraz ostrzy sobie zęby także na inne rynki, na przykład na przemysł kosmetyczny czy spożywczy. Na Opawsku działają też inne drukarnie. W miejscowości Dolní Životice znajduje się w nowoczesnej hali drukarnia, która drukuje większość różnych dokumentów na zlecenie administracji państwowej.