Duurzaam ondernemen

Duurzaamheid, maar niet omdat het moet

Onlangs nam Cindy deel aan een klankbordsessie bij POM WestVlaanderen. Ze wilde graag meer te weten komen over duurzaamheid, circulair ondernemen en hoe het nog beter kan, ook in de horeca. Ze kwam er in contact met innovatiecoach Jan Leyssens. Hij specialiseerde zich vooral in het begeleiden van bedrijven die stappen zetten op vlak van circulair ondernemen. Een boeiend gesprek met Jan en Cindy over een nietalledaags onderwerp.

Bewust omgaan met materialen, het is iets waar Cindy en het Kaffee Damast-team al mee bezig zijn sinds de start van de zaak.

“Zo hebben we veel van onze glazen of koffietasjes van rommelmarkten of kringwinkels. Ik vind dat hergebruik en die diversiteit net zo leuk en bovendien zorgt het vaak voor een leuk gesprek als mensen ons na een kelderopkuis hun oude servies schenken”, zo stelt Cindy. “Ik wil verder groeien in die duurzaamheidsgedachte, niet door de revolutie te prediken, maar door kleine stapjes te zetten die heus wel het verschil kunnen maken.”

Als fietscafé vlakbij de Leie willen we niet dat we voor een afvalberg zorgen

Cindy laat zich in haar zoektocht coachen door Jan Leyssens die zich al jaren verdiept in circulair ondernemen.

“Ik ben eigenlijk productontwerper van opleiding. Hoewel ik van het Antwerpse afkomstig ben, kwam ik in Kortrijk op de campus van UGent terecht om er industrieel ontwerp te studeren. Een heel boeiende opleiding met veel facetten. Ik bleek minder sterk te zijn in het creatieve tekenproces, maar des te meer geboeid door de manier waarop producten tot stand komen, hoe je kan innoveren in je bedrijf en hoe je ervoor zorgt dat je die vele ideeën ook effectief kan realiseren. Al sinds mijn tienerjaren ben ik bovendien sterk bezig met het klimaatvraagstuk. In circulair ondernemen komen beide zaken samen voor mij.”

Circulair ondernemen vertrekt eigenlijk van het besef dat je niet oneindig kan groeien op onze eindige planeet.

“We kunnen wel vooruitgang boeken, maar op een bepaald ogenblik zal er geen regenwoud meer zijn, zal de olievoorraad op aarde uitgeput raken of zullen bepaalde grondstoffen niet meer beschikbaar zijn. En dus moeten we veel beter gaan nadenken over hoe we meer hernieuwbare materialen kunnen ontwikkelen en producten kunnen hergebruiken. Dat vraagt een mentaliteitsswitch bij veel bedrijven.”

Met zijn bedrijf Switchrs begeleidt Jan grote en kleine ondernemingen in dat proces.

“Dat kan gaan over grote projecten zoals bijvoorbeeld Broeklin, de opvolger van het ambitieuze Uplaceproject, waar het parkeergebouw nu zo opgevat is dat het perfect ook kan dienen als kantoorruimte. Door verschillende functies mogelijk te maken, vermijd je dat je op je site met leegstaande, verloren ruimte staat. Ook dat is denken op lange termijn.

Wist je trouwens dat de architect van het nieuwe Howest-gebouw in Kortrijk een van de baanbrekers is op vlak van circulair denken? De Nederlander Thomas Rau ontwikkelde samen met Philips een nieuw concept waardoor Philips in de toekomst lichturen zal verkopen en geen lampen meer. Door te focussen op licht hebben zij er alle belang bij om hun lampen zo goed en duurzaam mogelijk te maken. Daar wordt de klant niet alleen beter van, bovendien sparen we daarmee ook heel wat afval uit...”

Het moeten niet allemaal Tesla's of Google's zijn die ervoor gaan

De indruk mag echter niet ontstaan dat het steeds om megaprojecten gaat.

“Neen, eigenlijk is het iets waar elke ondernemer kan op inzetten. Zo zetten we binnenkort bij Kaffee Damast als eerste Kortrijkse café in op het vervangen van wegwerpbekers door de herbruikbare Billie Cup. Als fietscafé vlakbij de Leie willen we immers niet dat we voor een mini-afvalberg zorgen. Een ander voorbeeld is dat we willen meewerken aan een proefproject van Universiteit Gent in Kortrijk waarbij wetenschappers aan de slag gaan met koffiegruis. Dat koffiegruis wordt gebruikt als voedselbron om een schimmel op te kweken die ideaal blijkt als basis voor isolatiemateriaal. En tegelijkertijd is koffiegruis ook de ideale binder voor natuurlijke lijmen. Als je al die kleine initiatieven bij elkaar optelt, dan maak je effectief wel het verschil.”

Cindy heeft nog wel een paar ideetjes in haar koker zitten.

“Op termijn wil ik bijvoorbeeld nadenken over hoe we onze keuken CO2-zuiniger kunnen maken of nog bewuster met afval kunnen omgaan. Samen met het IDC-lab van UGent willen we onderzoeken hoe we van bepaalde afvalstromen af kunnen raken door circulair te werken. Of we bekijken hoe we onze eetkaart nog meer met lokale boeren en leveranciers kunnen uitwerken. Maar niets overhaasten. Ik wil hier bewust en op eigen tempo mee bezig zijn, niet omdat het hip zou zijn of omdat de overheid pusht.”

“Dat is wel fijn om te zien”, vult Jan aan. “Ik heb de laatste jaren wel een mooie evolutie gezien: ook Kmo's stappen in het duurzaamheidsverhaal. En dat is goed, want het moeten niet allemaal Tesla's of Google's zijn die ervoor gaan. Geef toe, een bakker die zijn oud brood verwerkt tot broodpudding, dat is ook een vorm van circulair ondernemen...”